1

Betrouwbaarheidstypologie

Extractieve bedrijven

2

3

4

Toepassingsvraag 1• Welk verband bestaat er tussen de stijgende

olieprijzen en de oliewinning?

5

Belangrijkste aanknopingspunten voor betrouwbaarheid

• marktprijzen • functiescheiding tussen planning, winning,

opslag en administratie• concessieadministratie• per concessie beoordelen: beginvoorraad

volgens geologisch onderzoek – eindvoorraad volgens geologisch onderzoek ≈ gewonnen

• bepalen omvang voorraad door geologisch onderzoek.

6

Kenmerkende betrouwbaarheidsrisico’s

• volledige verantwoording gewonnen aardschatten

• omvang en waardering van de voorraad in de grond.

7

Toepassingsvraag 2• Hoe zou de accountant de omvang van de

voorraad in de grond moeten controleren?

8

Preventieve IC maatregelen1.1 Begroting, normen, tarieven

1.2.Controletechnische functiescheiding

1.3 Procedures, wet- en regelgeving, richtlijnen

1.4 Belangrijke periodieke managementinformatie

in relatie tot begroting en vorige periode

1.5 Essentiële bestanden

9

Begroting, normen en tarieven

10

1.1 Begroting, normen, tarieven• exploratiebegroting per oliebron op basis van

concessievoorwaarden• investeringsbegroting voor duurzame vaste

activa• personeelsbegroting

11

Toepassingsvraag 3• Noem een aantal kenmerkende zaken die je

vaak in concessievoorwaarden tegen komt.

12

1.2 CT functiescheiding• verkrijgen van concessies: beschikkend• geologisch onderzoek: uitvoerend• planning: intern beschikkend• winning: Uitvoerend• opslag: Bewarend• administratie: registerend en controlerend.

13

1.3 Procedures, wet- en regelgeving, richtlijnen

• regelgeving ten aanzien van verwerven concessie

• regelgeving ten aanzien van exploratie concessie

• milieuvoorschriften

14

Managementinformatie

15

1.4 Belangrijke managementinformatie

• Gewonnen tegen marktprijsMinus: Kosten (concessie, winning)Exploratieresultaat

• Balans gerelateerd: Immateriële. vaste activa (concessies), Vaste activa (platform etc.), voorraad.

• Verder: resterende looptijd concessie, milieuproblemen

16

Gegevens in bestanden Informatie

17

1.5 Essentiële bestanden• concessiebestand • vaste activabestand • personeelsbestand • voorraadbestand

18

Toepassingsvraag 4• Welke gegevens zijn vastgelegd in het

concessiebestand?

19

Repressieve IC-maatregelen

2.1 Cijferanalyse

2.2 Verbandscontroles

2.3 Detailcontroles

2.4 Waarneming ter plaatse

20

Cijferanalyse

21

2.1 Cijferanalyse• exploratieresultaten in relatie tot begroot• marktprijzen in relatie tot verwachting• voorraadniveaus• bezettingsgraad personeel en vaste activa

22

Verbandscontroles

23

2.2 Verbandscontroles• beginvoorraad volgens geologisch onderzoek –

eindvoorraad volgens geologisch onderzoek ≈ gewonnen volgens rapportage winning.

• opslag: beginvoorraad + gewonnen – eindvoorraad = verbruikt voor raffinage.

24

Toepassingsvraag 5• Hou zou je het raffinageproces kunnen

typeren?

25

2.3 Detailcontroles• naleving regelgeving verwerving en exploratie

26

Waarneming ter plaatse

27

2.4 Waarneming ter plaatse• inventarisatie van de opslag• naleving milieuvoorschriften

28

Olie Royaal

29

• Olie Royaal is een beursgenoteerd bedrijf dat zich bezighoudt met de winning van gas en ruwe olie (“up stream activiteiten”) om deze vervolgens na raffinage in een uitgebreid netwerk van tankstations te verkopen (“down stream activiteiten”). Voor de winning van olie dient meestal eerst een concessie verworven te worden van de locale overheid. Op basis van inschrijving bepalen deze overheden aan welke maatschappij te concessie toegewezen wordt. Nadat de concessies verworven zijn worden de oliebronnen gedurende de overeengekomen periode geëxploreerd.

30

31

• Onder de directeur Exploratie ressorteren onder meer de volgende afdelingen:

• Concessieverwerving• Geologie• Planning• Exploratie• Controlling

• Uiteraard dient bij exploratie rekening gehouden te worden met de vaak stringente milieueisen. Voor de exploratie beschikt Olie Royaal over een omvangrijke capaciteit aan boortorens. Toch komt het nog wel eens voor dat extra capaciteit ingehuurd moet worden. De huurkosten kunnen aanzienlijk zijn. De bemanning van de boortorens werkt in ploegendienst en ontvangt een gevaren en onregelmatigheidstoeslag. De gewonnen ruwe olie wordt in tankers naar de centrale opslag in Pernis vervoerd.

32

33

Toepassingsvraag 6• Welke risico’s kun je onderscheiden ten

aanzien van het verwerven van concessies?

34

Toepassingsvraag 7• Welke maatregelen op het gebied van de

bestuurlijke informatieverzorging kun je adviseren ten aanzien van het verwerven van concessies?

35

36

Toepassingsvraag 8• Welke risico’s kun je onderscheiden ten

aanzien van de exploratie van ruwe olie?

37

Toepassingsvraag 9• Welke maatregelen op het gebied van

bestuurlijke informatieverzorging kun je adviseren bij het exploreren van de olievelden?

38

Toepassingsvraag 10• Wat is de informatiebehoefte van de directeur

Exploratie?

39

40

Toepassingsvraag 11• Ondanks dat het accountantskantoor al

jarenlang een goedkeurende controleverklaring bij de jaarrekening verstrekte, is Olie Royaal negatief in het nieuws gekomen omdat ze de olievoorraden die nog in de grond zitten te hoog zouden hebben gewaardeerd. Hoe zou dit kunnen komen?