Post on 27-Dec-2015
description
LNG ALS BRANDSTOF (SMALL SCALE APPLICATIONS)
11 FEBRUARY 2014, VVM BIJEENKOMST, ROTTERDAM
GDF SUEZ - EEN STERKE GAS SPELER
• Aardgas, elektriciteit en energie diensten
• Wereldleider in gas
• Gas levering portfolio > 120 miljard m3/jaar
• Lange termijn gas inkoop contracten
• Exploratie, productie, vervloeiing
• 18 LNG zeetankers
• LNG terminals in Frankrijk, België, VS
• Nr. 1 LNG importeur van Europa
GDF SUEZ position worldwide
3
Existing Regasification Terminal Existing equity in liquefaction plants
Under Construction Regasification Long-term LNG supply
Planned Regasification
LNG ACTIVITIES
Regas with equity without capacity
Regas capacity without equity
Regas with capacity and equity Planned Liquefaction
Dahej
Idku
Atlantic LNG
Mejillones
Sabine Pass
Freeport
Everett
Penuelas*
Neptune
Isle of Grain
Fos Tonkin Montoir
Cartagena
Huelva
NLNG
Brass (planned)
Yemen LNG
Arzew
Bethioua
Skikda
Snøhvit LNG
Cameroon (planned)
Bonaparte LNG (planned)
Kochi
Fos Cavaou
Triton
Zeebrugge
Nr. 1 LNG buyer in Europe
17 LNG carriers (3 in construction)
LNG 30% of GDF SUEZ’s gas procurements
LNG wordt getransporteerd over de gehele wereld
4 BW GDF SUEZ BRUSSELS PROVALYS GDF SUEZ NEPTUNE
(Time charters for various durations: a few months up to 20 years)
Inter-regionale Gas / LNG flows (in bcm), 2007 - 2030
5
Source: IGU Nat. Gas Industrie study to 2030
2007
2030
Seaborne LNG trade 2010 – 2030 (in mil. Ton)
6
Source: Global marine trends 2030 Lloyds Register
LNG Routes met de grootste volume groei zijn: Australië naar China en Japan; Egypte naar Indië en UK; CIS naar Japan; Nigerië naar China en UK; Qatar naar India en UK.
GDF SUEZ LNG SOLUTIONS – EEN STERKE LNG SPELER
• Transport bedrijven (vrachtwagens, schepen, treinen) helpen met
• Reductie impact op milieu: luchtkwaliteit (fijnstof, zwavel, stikstof), CO2, geluid
• Reductie kosten van transport
• Kern activiteiten van LNG Solutions
• Leveren van LNG als brandstof
• Bouwen en exploiteren van distributie infra: tankstations, bunkerstations
• Economisch en technisch advies
• LNG scheepsinstallaties (i.s.m. Cofely-GDF SUEZ)
Drijvers voor LNG als brandstof
• Verminderen van de milieu impact van transport activiteiten / Milieuwetgeving
• Vrachtauto’s: Geluid, fijn stof regelgeving 2013/14, EURO VI van af 2014, CO2
• Schepen: SOx en NOx wetgeving 2015 en 2016/21, CO2
• Verminderen van de afhankelijkheid van geïmporteerde olie / EC Richtlijn
• 95% van transport brandstof is olie gebaseerd, 85% wordt geïmporteerd van buiten Europa
• EC strategie alternatieve brandstoffen en EC richtlijn LNG infrastructuur gepubliceerd in 2013
• 2020 verplichting: publieke LNG stations in 139 Europese havens en elke 400 km langs Europese snelwegen
• Gas / LNG is milieu vriendelijk en volop beschikbaar en heeft een aantrekkelijke kosten structuur
8
Drijvers voor LNG als brandstof / voordelen LNG versus diesel
LNG vergelijk met Diesel Euro 5 LNG vergelijk met Diesel Euro 6
9
0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%
100%
CO2 SOx NOx FineParticles
Noise
Diesel Euro 6
LNG Euro 6
0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%
100%
CO2 SOx NOx FineParticles
Noise
Diesel Euro 5
LNG Euro 5
• LNG is de meest voor de hand liggende brandstof in het zware wegtransport en dringt de milieubelasting sterk terug en is
kosteneffectief.
• LNG brengt economische en werkgelegenheidsvoordelen waarbij milieu- en gezondheidseffecten zeer positief zijn. Dus
economische groei met reductie van de milieu belasting.
• Emissies van NOx, SO2 en fijnstof dalen drastisch, geluidbelasting neemt sterk af alsook de uitstoot van CO2.
• Op langere termijn verdere vergroening door aandeel Bio-LNG: LBM
LNG als brandstof – Distributie keten
Source Transport End customerStorage Fuelling station
Fluxys terminal LNG Trailer
LNG bunker vessel
Inland ship
Tow boat - LNG barges
LNG storage tanks
Fuelling station ships
Short sea ship
Ferry
Fuelling station trucks
LNG truck
Small liquefaction
Bio LNG
Drie typisch LNG brandstof ketens
11
LNG Refuelling to
truck
LNG truck to ship
bunkering
LNG Retail Hub with
bunker facility
LNG for road transport / trucks
LNG for maritime / ships
LNG for maritime / ships with intermediate storage
Ervaring in Noorwegen
12
• 1980: Eerst onderzoek naar gas motoren voor schepen
• 2000: Eerste veerboot op LNG
• 2002: Regelgeving voor vracht schepen met gas motoren
(Reg. of 17.June 2002 No. 644)
• 2004: Voorstel voor ontwikkeling gas code
• 2005: Regelgeving voor bouw en operatie van gas voortgestuwde passagiers schepen
(Reg. of 9.September 2005 No.1218)
• 2013: >10 jaar “hands-on” bunkering ervaring (meer dan 65.000 transfers)
Ontwikkeling LNG als brandstof in NL
13
2010
• 1e LNG-tankstation in NL (Oss)
• enkele LNG vrachtwagens
2013 • 7 LNG-tankstations waarvan 3 publieke
stations (conform PGS 33-1)
• Ca. 120 LNG Vrachtwagens
• (EU: 3000)
• 1 LNG bunkerstation in ontwikkeling
• 3 LNG binnenvaartschepen
2025? • 25? LNG tankstations
• 500+ LNG vrachtwagens?
• (EU: 18.000)
• 5 LNG-bunkstertations?
• 50 LNG (zee/binnenvaart) schepen?
• EU LNG infrastructuur?
LNG en VEILIGHEID – eigenschappen LNG
• Wat is LNG?
• Vloeibaar gemaakt aardgas met temperatuur van -163 °C
(kookpunt)
• In vloeibare vorm 600 x kleiner in volume dan gas
• Dichtheid varieert onder invloed van druk en temperatuur
• Eigenschappen van LNG
• Kleurloos en reukloos
• In vloeibare vorm onbrandbaar
• Verdampt in de open lucht zeer snel
• Laat bij verdampen geen reststoffen na
• In gasvorm lichter dan lucht, dampdichtheid 0,64 (lucht = 1)
• In gasvorm hoge zelfontbrandingstemperatuur van 620°C
LNG EN VEILIGHEID – risico’s
• Brand
• LNG damp (boil-off) is in de juiste concentratie in lucht brandbaar (brand langzaam)
• Gebruik juiste brandblusser of foam, GEEN water
• Explosie
• Aardas/lucht mengsel is ontsteekbaar tussen 5,9% en 16% aardgas in lucht (relatief
klein bereik)
• Verstikking
• Aardgas is reukloos en kleurloos dus voor de mens niet waarneembaar
• Grote hoeveelheden aardgas kunnen zuurstof verdrijven (gesloten ruimtes)
• Koude
• Brandwonden door lage temperatuur (cold burn) (cryogene handschoenen)
• Broosheid van materialen door extreem lage temperatuur (juiste materiaal
toepassing)
LNG in vergelijking met andere brandstoffen (LPG)
• Het vergelijken van een LNG tankstation met een LPG tankstation is vanuit extern veiligheidsbeleid niet wenselijk.
• LNG als brandstof is veel breder inzetbaar als duurzame brandstof dan LPG
• Het risicoprofiel van LNG is niet 1-op-1 vergelijkbaar met dat van LPG.
• Een belangrijk verschil: LNG en CNG zijn ichter dan lucht is en moeilijker te ontsteken terwijl LPG zwaarder is dan lucht en dus langer een
explosieve concentratie op leefniveau veroorzaakt
• Risico’s voor de externe veiligheid zijn sterk afhankelijk van de uitvoeringsvorm van een LNG-tankstation (denk hierbij aan toegepaste
veiligheidsmaatregelen en de jaarlijkse doorzet op het station)
• Vaste risicoafstanden voor LPG tankstations zijn vastgelegd in de Regeling externe veiligheid inrichtingen
• Voor LNG tankstations heeft het Ministerie van Infrastructuur en Milieu recent aangegeven: mogelijk in de toekomst gelden minimale vaste
afstanden tot (beperkt) kwetsbare objecten voor LNG tankstations, maar daarnaast ook nog een risicoberekening uitvoeren
• Deze risicoberekening dient dan te worden uitgevoerd conform de rekenmethodiek LNG tankstations. Het RIVM heeft op basis van enkele
uitvoeringsvarianten risicoafstanden berekend
LNG EN VEILIGHEID – VOORKOMEN VAN INCIDENTEN
7. Noodplannen: veiligheidsafstanden borgen & oefenen noodsituaties 6. Monitoren van systemen (F&G + IMS + Camera’s) 5. Operationele processen: protocollen & procedures, training – kennis – ervaring 4. (remote) Controll Proces Systemen: geautomatiseerde veiligheidsparameters (PSD / ESD) 3. Fysieke secundaire buitentank containment (type opslag & materialen) 2. Fysieke primaire binnentank containment (type opslag & materialen) 1. Kennis (eigenschappen) product en toepassing 0. Industrie standaarden en normen basis voor ontwerp en regelgeving
LNG EN VEILIGHEID – Voorkomen van incidenten
Liquefied
Natural Gas
(LNG)
Re
ge
lge
vin
g &
We
tge
vin
g (
BE
VI/R
EV
I/ Q
RA
/P
GS
)
no
rme
n e
n s
tan
da
ard
en
(IS
O / D
IN)
Ve
rgu
nn
ing
(v
oo
rsc
hri
fte
n)
Ke
nn
is (
eig
en
sc
ha
pp
en
) p
rod
uc
t
en
to
ep
as
sin
g
Co
nta
inm
en
t c
on
str
uc
tie
(o
ps
lag
)
Pro
ce
s (
rem
ote
) c
on
tro
ll (
au
tom
ati
sc
he
/ in
str
um
en
tele
be
ve
ilig
ing
, P
SD
/E
SD
)
Op
era
tio
ne
le p
roc
ed
ure
s (
Tra
inin
g / K
en
nis
/ E
rva
rin
g)
Ha
nd
ha
vin
g v
oo
rsc
hri
fte
n V
erg
un
nin
g
No
od
pla
nn
en
/ v
eilig
he
ids
afs
tan
de
n /
pro
ce
du
res
/ o
efe
nin
ge
n
Incident
BEHEERSING VAN DE RISICO’S
LNG EN VEILIGHEID – VOORKOMEN VAN INCIDENTEN
• Materiaal soorten
• Isolatie normen
• Constructie eisen
• Röntgen onderzoek & Druktesten
• Proces eisen
• Risico berekeningen (HAZOP / QRA)
• Voorschriften / eisen overheid (PGS 33-1/2)
Normen en Standaarden (ISO / DIN)
Regelgeving & Wetgeving (BEVI/REVI/ QRA /PGS)
Vergunning (voorschriften)
LNG EN VEILIGHEID – VOORKOMEN VAN INCIDENTEN
Huidige GDF Suez expertise LNG
• LNG Sourcing : access to products and slots in terminals
• LNG Shipping & LNG carriers
• LNG Ship loading/unloading technologies
• LNG overland transportation – trucking activities
• LNG Truck loading stations
• Research & innovations programs
• Ship-to ship transfer
• LNG containment and transport
• LNG operating experience
Kennis (eigenschappen) product
en toepassing
Bevi, Revi (Mijnbouw wet) en het Basisnet
25
Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi)
• Het Bevi legt veiligheidsnormen op aan bedrijven die een risico vormen voor personen buiten het bedrijfsterrein. Het besluit bevat
eisen voor het plaatsgebonden risico (PR) en regels voor het groepsrisico (GR
• Op dit moment is een LNG tankstation nog geen BEVI-plichtige inrichting.
• LNG-tankstations zijn momenteel niet goed wettelijk verankerd. In een presentatie van het RIVM valt te vinden dat in april/mei 2014
LNG tankstations onder het Bevi/Revi werkingssfeer komen te vallen.
• Daarom wordt voor de beoogde Beleidsvisie externe veiligheid voorgesteld LNG tankstations wel als BEVI inrichting te toetsen.
• Externe veiligheidsrisico’s op de externe omgeving kwantificeren m.b.v. een Kwantitatieve Risico Analyse (QRA).
• Er is door het RIVM in opdracht van het ministerie van I&M een concept LNG tankstation rekenmethodiek ontwikkeld, die voor
het opstellen van de QRA van LNG vulstations gebruikt worden
Regeling externe veiligheid inrichtingen (Revi)
• In de regeling staan regels over de veiligheidsafstanden en berekening van het plaatsgebonden risico en het groepsrisico. Voor
LPG-tankstations, ammoniakkoelinstallaties, opslagplaatsen zijn vaste veiligheidsafstanden opgenomen.
Basisnet
• Het Basisnet houdt in dat er in Nederland trajecten worden aangewezen waarover het transport van gevaarlijke stoffen ongelimiteerd
moet kunnen plaatsvinden, terwijl er daarnaast ook delen worden aangewezen waar slechts beperkt transport mag plaatsvinden,
omdat hier juist de bebouwing nabij de infrastructuur voorrang krijgt. Het Basisnet is een project dat het ministerie van Infrastructuur
en Milieu in overleg met gemeenten, provincies en het bedrijfsleven uitvoert. De definitieve ontwerpen voor Basisnet Water, Weg en
Spoor zijn aan de Tweede Kamer aangeboden.
• Nieuw EV beleid (mijnbouw wet) wordt deze maand in behandeling genomen in de tweede kamer
kwantitatieve risicoanalyse (QRA), Beleidsvisie overheid externe veiligheid
26
• Risico is de kans van het optreden van een calamiteit
maal het effect die de gebeurtenis heeft.
• Binnen het Nederlandse externe veiligheidsbeleid is een
norm afgesproken: de kans dat een onbeschermd persoon
overlijdt als gevolg van een calamiteit met gevaarlijke
stoffen mag niet groter zijn dan 1 op de 1 miljoen per jaar.
• In vergelijking met andere risico's die men in het dagelijkse
leven loopt, is dit een relatief laag risico (zie figuur).
kwantitatieve risicoanalyse (QRA), Plaatsgebonden risico (PR)
27
• Het plaatsgebonden risico (PR), ook wel individueel risico genoemd, is
de kans per jaar op een dodelijk ongeval ten gevolge van een
ongewoon voorval (ongevalsscenario) indien een persoon
(onbeschermd in de buitenlucht) zich bevindt op een bepaalde plaats
waar hij voortdurend (24 uur per dag en gedurende het hele jaar)
aanwezig is en potentieel blootgesteld kan worden aan letale
schadelijke effecten veroorzaakt binnen de inrichting
• Het plaatsgebonden risico wordt weergegeven als PR-contouren.
• De Bevi norm stelt dat de grenswaarde voor kwetsbare objecten 10-6
per jaar is. Voor beperkt kwetsbare objecten geldt een richtwaarde van
10-6 per jaar. Dit betekent dat er zich geen kwetsbare objecten mogen
bevinden binnen de 10-6 PR-contour van een inrichting.
kwantitatieve risicoanalyse (QRA), Kwetsbare objecten
28
Kwetsbare Objecten:
1. Woningen
2. Ziekenhuizen, bejaardenhuizen en
verpleeghuizen;
3. Scholen en dagopvang van minderjarigen;
4. Kantoorgebouwen en hotels met een bruto
vloeroppervlak van meer dan 1500 m2;
5. Winkelcentra (meer dan 5 winkels en
vloeroppervlak groter dan 1000 m2) en winkels
met een totaal vloeroppervlak van meer dan
2000 m2;
6. Kampeer- en andere recreatieterreinen bestemd
voor het verblijf van meer dan 50 personen
gedurende meerdere aaneengesloten dagen.
Beperkt Kwetsbare Objecten:
7. Verspreid liggende woningen (max 2/ha);
8. Overige kantoorgebouwen (<1500 m2);
9. Overige hotels en restaurants;
10. Overige winkels;
11. Sporthallen, sportterreinen, zwembaden en
speeltuinen;
12. Overige kampeer- en andere recreatieterreinen;
13. Bedrijfsgebouwen;
14. Equivalente objecten;
15. Objecten met een hoge infrastructurele waarde.
kwantitatieve risicoanalyse (QRA), Groepsrisico (GR)
29
• Het groepsrisico (GR) is de kans per jaar dat een groep mensen
van een bepaalde grootte dodelijke slachtoffer wordt van een
ongeval.
• Het GR wordt vastgelegd in een zogenaamde F(N)-curve en is
afhankelijk van de bevolkingsverdeling in de omgeving van het
bedrijf. In een F(N)-curve staat op de verticale as de kans
weergegeven dat meer dan N slachtoffers ten gevolge van het
beschouwde scenario komen te overlijden. Deze kans wordt
uitgedrukt in de eenheid ‘per jaar’. Op de horizontale as staat het
aantal slachtoffers weergegeven.
• Bevi stelt voor het groepsrisico een oriënterende normwaarde. De
oriënterende normwaarde voor het GR is de rechte lijn gevormd
door twee punten van de grafiek frequentie vs. aantal slachtoffers.
Deze punten zijn voor inrichtingen 10-5 per jaar (één op de
100.000 per jaar) voor 10 slachtoffers, 10-7 per jaar (één op de
10.000.000 per jaar) voor 100 slachtoffers. Deze oriëntatiewaarde
is opgenomen in het Figuur
Rekenmethodiek LNG-tankstations
30
Voorbeeld van QRA resultaten
Onderwerp van invloed op PR contour Locatie X Locatie Y
Referentie rapportage DNV Doc. Nr./Rapport Nr.: 18K6KKY-4/ DNV Doc. Nr./Rapport Nr.: 18K6KKY-1/
Datum rapportage Datum van uitgifte: 2013-12-20 Datum van uitgifte: 2013-12-16
Doorzet / jaar 6600 m3 5000 m3
Lossnelheid LNG bevoorradings truck
Losslang vulpunt altijd composite of losarm Composiet losslang Composiet losslang
Aantal opslag tanks 1 1
Volume tank 60 m3 60 m3
ESD met Delta-P meting ja (PFD 0.001, 5s reactietijd) ja (PFD 0.001, 5s reactietijd)
Aanrijdingsscenario's tijdens lossen Geisoleerde opstelplaats Geisoleerde opstelplaats
Grootste afstand tot 10-6 PR contour (m) 50 50
Effectafstand - Grootste 1% letaliteit effectafstand D5 (m)
L.1.1- Breuk losslang LNG, automatisch ingrijpen bij tankauto, automatisch ingrijpen bij
vulleiding werkt (beperking terugstroming tot 5s) 53 53
Effectafstand - Grootste 1% letaliteit effectafstand D5 (m)
P.1-2.5 – Catastrofaal falen pomp tankauto, automatisch ingrijpen 76 76
Effectafstand - Grootste 1% letaliteit effectafstand D5 (m)
O.1 - Opslagvat – Instantaan falen 245 245
Effectafstand - Grootste 1% letaliteit effectafstand D5 (m)
O.2 - Opslagvat – 10 minuten uitstroming 152 152
Groepsrisico grafiek
Operationele uitgangspunten industrie ter bepaling van input parameters risico berekening (QRA)
Beheer, veiligheid en bewaking van het LNG station
- 24/7 Bewaking en beheer op afstand: Cofely BBA ARNHEM - Vrijgave offloading door BBA - Vrijgave vergunningen onderhoud
- Industrieel management systeem, 1 portal (IMS) - Camera systeem - RFID trucks - Één portal voor control en beheer data - Monitoring installatie parameters - Monitoring veiligheid en fout meldingen
- Fire & Gas systeem - 2X Gasdetectie sensoren - 4X Temp sensoren (hoog /laag) - 1x Vlam detectie - 1x Rook detectie
CONTACT
www.gdfsuez-lngsolutions.nl
LNG THE FUEL OF THE
FUTURE