Complexe Projecten

“Naar een kwaliteitsvolle en snelle aanpak

van projectgedreven processen”

Decreet: Toepassingsgebied  (25 april 2014)

Complexe projecten: ‐ Groot maatschappelijk en ruimtelijk‐strategisch belang‐ Geïntegreerd vergunningen‐ en ruimtelijk planproces

Zowel publieke als private projecten

Criteria in decreet: meervoudige probleemstelling, diverse belangen,impact op en meerwaarde t.a.v. woon‐ of milieukwaliteit, economie,mobiliteit, complexe omgeving, grote investeringen en beheer, …

Drie “uniek” bevoegde overheden: Vlaamse Regering, Provincieraad of Gemeenteraad

Concentratie bevoegdheden per bestuursniveau

Startbeslissing = “Startschot” door overheid :  procedure van decreet CP

Procesaanpak complexe projecten Kwaliteit én snelheid

Principes nieuwe procesaanpak:‐ Participatie‐ Open communicatie en transparantie‐ Maatwerk bij concrete procesinvulling ‐ Geïntegreerde en oplossingsgerichte samenwerking‐ Gelijktijdige en geïntegreerde aanpak

onderzoeken en inspraak‐ Procesregie door actoren gedragen

Proces uitgetekend in “Routeplanner”:‐ Methodiek i.f.v. kwaliteitsvolle procesaanpak‐ Evolutief op basis van concrete ervaringen (leerproces)‐ Ter beschikking op website www.complexeprojecten.be

Kiezen voor een breed actorenoverleg

Proces complex project

Verkenningsfase

onderzoeksfase

Geïntegreerde weloverwogen afweging alternatieven op strategisch niveau‐ Milieukundig onderzoek‐ Financieel‐economisch‐ Ontwerpend onderzoek‐ En andere

VOORKEURSBESLUITVaststelling van op strategisch niveau gekozen alternatief

Beroepsmogelijkheid: Raad van State

Rechtsgevolgen: bv. bouwverbod

uitwerkingsfase

Verder concretiseren tot realiseerbaar projectFocus verschuift van strategisch niveau naar projectniveau

PROJECTBESLUITVaststelling van op uitvoeringsniveau gekozen alternatief

‐ Vergunningen‐ Machtigingen ‐ Bestemmingswijziging‐ Beheer en monitoring‐ Actieprogramma

Rechtsgevolgen

Beroepsmogelijkheid: Raad van State

uitvoeringsfase

• Projectuitvoering en monitoring en evaluatie voorspelde effecten

Timing

Klein RuslandStationsomg. 

Kessel ECAHaven 

Zeebrugge Op de Berg RumstStationsomg. 

Geel KluisbosKnl. Bossuit‐

Kortrijk KustvisieNoord‐Zuid 

Limburg

Stappen CP

Startbeslissing 26/02/2016 3/05/2016 15/07/2016 15/07/2016 14/10/2016 27/10/2016 12/12/2016 1/06/2017 8/09/2017 22/12/2017 16/03/2018Publieke raadpleging AON

08/02/2017 ‐11/03/17

01/06/2018 ‐30/06/2018

9/12/2016 ‐18/01/2017

05/10/2016 ‐5/11/2016

25/05/2018 ‐23/06/2018

20/12/2016 ‐20/01/2017

26/02/2018 ‐9/04/2018

Richtlijnen team MER,... 7/06/2017 17/03/2017 11/05/2017 2/05/2017 13/07/2018Synthesenota geïnt. onderzoek 26/10/2017 17/01/2018 17/11/2017 26/02/2018Voorontwerp voorkeursbesluit bekendmaken 29/06/2018 2/03/2018

Adviesperiode12/07/2018 ‐15/09/2018

05/03/2018 ‐17/04/2018

Ontwerp voorkeursbesluit

Openbaar onderzoekDef. vaststelling voorkeursbesluit

Raadpleging PON

Richtlijnen team MER,...Synthesenota geïnt. onderzoekVoorontwerp projectbesluit

Adviesperiode

Ontwerp projectbesluit

Openbaar onderzoekDef. vaststelling projectbesluit

Totale looptijd d.d.

Versnelling investeringsprojecten

De winst van een procedure complexe projecten zit niet noodzakelijk in de snelheid van de besluitvorming (“aanvaardbare termijn”) maar wel in de kwaliteit van het proces en de robuustheid van de besluitvorming.

Projecten met startbeslissing

Vlaamse regering• Leefbaarheid van de woonwijk Klein‐Rusland te Zelzate• Nautische toegang Achterhaven Zeebrugge• Extra containercapaciteit haven Antwerpen• Nationaal Park Hoge Kempen – Industrieterrein Op de Berg• Opwaardering / aanpassing kanaal Bossuit – Kortrijk• Noord‐Zuid Limburg• Kustvisie

Projecten met startbeslissingGemeenteraad• Herinrichting stationsomgeving Kessel (Nijlen)• Ontsluiting bedrijventerreinen Rumst• Herinrichting stationsomgeving Geel• Kluisbos te Kluisbergen

Projecten die actief de verkenningsfase doorlopen

• K‐R8: Integrale mobiliteitsaanpak regio Kortrijk• Donderslag (Meeuwen‐Gruitrode en Opglabbeek): 

integraal landschapsontwikkelingsproject met delfstoffenwinning

Leerervaringen

“Informeel proces over de doelstelling van de startbeslissing”

Toegepast in:• K‐R8: rondvraag bij een 35‐tal actoren • NZL: feedbackmoment over verwoording projectdoelstelling• CP ECA: actorenoverleg om onderdelen van de doelstelling te 

verduidelijken

Tips:• Doelstelling is projectgebonden, maar moet toelaten dat alternatieven 

in beeld kunnen komen.• Verfijning doelstelling is mogelijk, maar opletten om alles aan alles te 

koppelen• Voorzie ifv draagvlak voldoende tijd en dialoog om scope van het 

project af te bakenen.

Leerervaringen

“Werken met multidisciplinaire projectteams”

Samenwerking is de kracht van elk complex project en creëert vertrouwen

Kennis én vaardigheden samenbrengen: communicatie‐specialist, ingenieur, procesbegeleider, jurist, bemiddelaar, lokale besturen,…

Tip: Maak goede afspraken inzake capaciteit. Een geïntegreerd proces vraagt een serieuze tijdsinspanning (heel veel afstemming nodig).

Leerervaringen“Participatie in alle vormen en maten”

Toegepast in:• CP ECA: 

• actorenoverleg met honderden aangeschrevenen; op regelmatige basis

• Infomarkten, dialoogmarkten, feedbackmoment,…• K‐R8: online enquête

Praktijk• Uitdaging is om niet te sturend over te komen

Leerervaringen

“Dialoog is belangrijker dan consensus” 

Toegepast in:• CP Klein‐Rusland: specifieke workshops rond 

infrastructuur met brede deelname (om een onzekerheid goed in beeld te brengen)

• CP ECA: organiseren van workshops overmobiliteit, sediment… om deonzekerheid goed in beeld te krijgen 

Leerervaringen

“Rol van ontwerpend onderzoek om alternatieven vorm te geven”

Toegepast in:• CP Klein‐Rusland• CP Stationsomgeving Geel• CP Stationsomgeving Nijlen

ConclusiesComplexiteit beheersbaar maken vergt (1):• Tijd nemen • Maatwerk • Procesbegeleiding met focus op dialoog met voor‐ en 

tegenstanders, gezamenlijk debat om ieders agenda op tafel te krijgen, een gezonde discussie om belangen correct te krijgen en cocreatie

• Volgehouden inspanning• Opbouwen van vertrouwen• Elkaars belang willen begrijpen• Transparantie om een gelijk kennisniveau te creëren

ConclusiesComplexiteit beheersbaar maken vergt (2):• Geduldige beleidsmakers (die aandachtig opvolgen, maar niet 

voor hun beurt spreken)• Onafhankelijk onderzoek• Omgaan met onzekerheden• Creatief ontwerpen• Multidisciplinaire teams om thema's vanuit meerdere 

perspectieven te bekijken• Een geïntegreerde procedure (onderzoeken; openbaar 

onderzoek; besluiten; één proces;…) om het geïntegreerd denken te bevorderen

• Inlevingsvermogen in anderen• Geld

Contact

• complexeprojecten@vlaanderen.be• www.complexeprojecten.be

Workshop: Reflectie over de toekomst van complexe projecten• Wifi‐netwerk “VO Events” en wachtwoord: vl%@nderen• Inloggen op www.menti.com• Code invullen• Vraag en antwoord