Dag 2 Stipo training PRC:Interdisciplinair werken

PROGRAMMA9 JULI 2009

09.00 uur Korte terugblik op de eerste dag

09.30 uur Streefbeelden projecten PRC

10.30 uur Korte pauze

10.40 uur Sociale stijging

12.00 uur Lunch

13.00 uur Verschillen sociaal en fysiek

14.20 uur Korte pauze

14.30 uur Leefsturing

16.30 uur Metaleren

16.45 uur Punten die zijn blijven liggen

Circa 17.00 uur EINDE

KORTE TERUGBLIK26 JUNI 2009

• Overheid – tussenheid – onderheid

• Driehoek (inhoud – structuur – aanpak) • Kernwaarden (ziel – publiek – langdurig – pluraal)

• Streefbeelden

Sociale Stijging

Stad en Stijging

Adviesrapport VROM raad (2006)

Nieuw perspectief op stedelijke vernieuwing:

Wens van bewoners om vooruit te komenstaat centraal

= sociale stijging

Koers 1 De Stenen

Fysieke sector:Projecten van ‘upgrading’ vastgoed

Koers 2 De Gemeenschap

Sociale sector:Initiatieven leefbaarheid en sociale cohesie

Koers 3 Stijging (NIEUW)

Ontwikkelings-mogelijkheden van individuen

Stad als ladder

• Erken de stad als plek waar mensen vooruit (willen) komen

• Stijgen gaat met kleine stapjes

sporten op de ladder

Stad als ladder

Hoezo ladder?- klimmen op eigen kracht (mensen)

- maar wel belang van voldoende treden (overheid/stedelijke professionals)

• Erken de stad als plek waar mensen vooruit (willen) komen

• Stijgen gaat met kleine stapjes

sporten op de ladder

Stijgingsroute 1

Woningmarkt

Stijgingsroute 2

Arbeidsmarkt

Stijgingsroute 3

Onderwijs

Stijgingsroute 4

Vrije tijd

Hoe toepassen?

Opgave: sociale stijging mogelijk maken door toevoegen van treden

Inzicht in mogelijkheden en belemmeringen op de vier stijgingsroutes

Zorgen voor begaanbare stijgingsroutes

Hoe toepassen?

Opgave: sociale stijging mogelijk maken door toevoegen van treden

Inzicht in mogelijkheden en belemmeringen op de vier stijgingsroutes

Zorgen voor begaanbare stijgingsroutes

= óók taak van ruimtelijk beleid!

Stijgingsroute 1

Woningmarkt

Woningen en woonomgeving:

- Winkelvoorzieningen

-variatie in woonaanbod

- Wooncarrière in de wijk

- Starterswoningen

- Woonzorgarrangementen

- Tijdelijke huisvesting

Stijgingsroute 2

Arbeidsmarkt

Voorzieningen voor werkgelegenheid:

- maak ruimte voor economie in de wijk

- Functiemenging bij wonen en werken

- Ondernemerschap stimuleren door goedkope bedrijfsruimte

Stijgingsroute 3

Onderwijs

- Kwalitatief goede scholen

- Ontwikkeling brede scholen voor permanente educatie

- Verspreid over de stadsdelen

Stijgingsroute 4

Vrije tijd

kwaliteit voorzieningen:- Speelruimte voor de jeugd

- Aanleg én onderhoud openbare ruimte

- Ruimte voor sport in de wijk

- Vestigen van stedelijke culturele voorzieningen (meer ‘stad in de wijk’ )

Maatregelen en ingrepen

Sociale stijging geeft richting aan alle maatregelen

Samenhang tussen ruimtelijke én niet- ruimtelijke maatregelen zou centraal moeten staan

Effecten sociale stijging

Nieuwe stedelijke middenklasse

Want de sociale stijgers van nu…

… zijn de middenklasse van morgen

Praktijkvoorbeelden

Project Buurtbeheerbedrijf Kolenkitbuurt, Amsterdam- Iedereen aan de slag- Voor en door bewoners- Werken aan een betere kwaliteit van de buurt

Project Welkom in de Westwijk, Vlaardingen- Individuele kennismaking met toekomstige

bewoners- Ketenaanpak voor sociale en economische steun- Minder huisuitzendingen, verbeterde woonomgeving

Samengevat (1) aanbevelingen

1. Richt het perspectief van de stedelijke vernieuwing op sociale stijging

2. Investeer extra in onderwijs in stedelijke vernieuwingswijken

3. Maak extra ruimte voor economie in de wijk

4. Ontwikkel een gevarieerde woningvoorraad gericht op stijgers en starters

5. Maak meer ruimte voor sport, spel en cultuurvoorzieningen en zorg voor ruimtelijke verdeling over de stad

6. Creëer een vertrouwde en beheersbare woonomgeving

7. Creëer woonomgevingen waarmee bewoners zich positief identificeren

8. Nieuwe koers: een lokale gebiedsgerichte vernieuwingsaanpak , met fysieke ingrepen volgend op een sociaal-economische visie

Samengevat (2) inhoud en proces

Koerswijziging VROM-raad:

Inhoud – de nieuwe doelstelling sociale stijging

Proces – een nieuwe aanpak integrale, locatiespecifieke opgave

Betekenis voor fysieke sector

Vooral een oefening in bescheidenheid

Benaderingswijze:1. Opgave goed in beeld2. Opwaardering sociaal-fysieke infrastructuur

Fysieke ingreep wordt gedaan vanuit sociale ontwikkelingsvisie

Leefsturing

Steeds meer stad

Verschuiving opgave

Verschuiving opgave

Uitleg > Herontwikkeling

5 boeren > 500 investeerdersen stakeholders

100 koeien > 10.000 inwonersen ondernemers

Hink=Stap=Sprong

1. startnotitie

2. inventarisatie

3. planvorming 4. planuitvoering 5. beheer

Planproces ‘traditioneel’

Trampolinemodel

1. startnotitie 2c. inventarisatie

2a. planvorming = ontwikkelingsrichting

2b. planuitvoering = ontwikkeling op gang brengen

5. beheer

Planproces Leefsturing

Interdisciplinaire stedelijke ontwikkeling

welzijn

ruimtelijke ordening

ontwikkeling 1950-2000

Interdisciplinaire stedelijke ontwikkeling

economisch

cultureel

sociaal

ruimtelijk

welzijn

ruimtelijke ordening

ontwikkeling 1950-2000

ontwikkeling 2000-…

Interdisciplinaire stedelijke ontwikkeling

economisch

cultureel

sociaal

ruimtelijk

welzijn

ruimtelijke ordening

ontwikkeling 1950-2000

ontwikkeling 2000-…

stedelijke ontwikkeling

Wat is de te leveren dienst?

1. Plan?

Wat is de te leveren dienst?

1. Plan?2. Gebied?

Wat is de te leveren dienst?

1. Plan?2. Gebied?3. Samenleving?

Wat is de te leveren dienst?

1. Plan?2. Gebied?3. Samenleving?4. Samenleving over 30 jaar?

Wat is de te leveren dienst?

1. Plan?2. Gebied?3. Samenleving?4. Samenleving over 30 jaar?

Leefsturing

Hoeveel voorzieningen heb

je over 10 jaar nodig?

ehm

zoek ik voor je uit!

?

?

???

Ik moet het NU weten!

OK, dit is wat mijn adviesbureau zegt

Maar mijn collega’s denken

er allemaal anders over

En het geld?

Daar zorgen jullie toch voor?

#&%W$)*W&

%WQ#

Sorry, te laat

#&%W$)*W&

%WQ#

Altijd dat gedoe, volgende keer weer zonder

De communicatie

moet beter

Rol- en taakcultuur

rolcultuur taakcultuur

mogen(regels)

willen(visie)

durven(strategie)

kunnen(vaardigheden)

willen(visie)

mogen(regels)

durven(strategie)

kunnen(vaardigheden)

Leefsturing

1. niet vanuit één beleidssector maar vanuit het leven van inwoners en ondernemers

2. geen probleemverplaatsing door sloop-nieuwbouw

maar in het gebied zelf het leven verbeteren

3. niet van achter het bureau maar in de frontlinie

4. niet alleen uitvoerend maar ook organiserend, kruisbestuivend en ontketenend

5. niet alleen hier-en-nu maar ook lange termijn, strategie en positionering

6. noch top-down noch bottom-up maar middle-up-down

7. niet alleen rationeel gestuurd maar ook emotioneel-cultureel gestuurd

8. niet gericht op structuur maar op processen met leiderschap, energie en inspiratie

9. niet mechanisch maar gericht op innovatie en ondernemerschap

10. geen overheid maar tussenheid

“Integraal werken”

soci

aal sociaal-ruimtelijkevisie ???

uitkomst ???

‘ I N T E G R A A L W E R K E N ’

ruim

te

Leefsturing

eco

nom

ie

cult

uu

r

soci

aal

middle-up-down

lange termijn(eur)regio

stad

korte termijnstadsdeel

buurt

L E E F S T U R I N G

ruim

te

pijlersL

E

E

F

S

T

U

R

I

N

G

streefbeeld

rode dradenimplementatie

co-makers

kruispunten

co-makers +externe

inspiratoren

visie

bilateraleinterviews

co-makers(investeerders,

bewoners)

kernvisie

Stipo RotterdamGroothandelsgebouw Unit E7.188Stationsplein 453013 AP Rotterdam

Telefoon 010 - 204 1590 E-mail contact@stipo.nlWebsite www.stipo.nl

Stipo AmsterdamBroedplaats WesterdokWinthontstraat 71013 BR Amsterdam