““Mensen groeien als ze Mensen groeien als ze zich goed voelen”zich goed voelen”

Jurriën van der Veer

De BrugwachterDe Brugwachter

Hooghuis Lyceum

• VisieHet Hooghuis Lyceum is een onderwijsinstelling waar we werken vanuit gezamenlijke waarde, met respect voor ieders eigenheid, aan onze ontplooiing c.q. ontwikkeling. Daarin krijgt ieder de ruimte gelukkig te worden.

• MissieHet Hooghuis Lyceum zet betekenisvolle stappen in de richting van vraag- en interesse gestuurd leren in de maatschappelijke context. We doen dit in onderwijskundige , pedagogische en organisatorische samenhang. We werken in teams op coachende, autonome, competente en betrokken wijze samen. Bij dit alles zijn we ons bewust van onze verantwoordelijkheid voor elkaar en zijn daarop aanspreekbaar.

Koers Zuid-West

4 Uitgangspunten

• Onderwijsleerprocessen centraal stellen

• Recht doen aan verschillen

• Leerlingen opvoeden

• Professioneel werken

Onderwijsaanbod

• Assistentenleerweg

• Basis

• Kader

• GL / TL voor SDV

• +/- 1500 leerlingen

Plaatsing leerlingen

• Wat brengt de leerling mee– Leerling-profiel– Capaciteiten– Leerling-kenmerken – Plan

• Welke leerstijl past bij de leerling• Plaatsing leerweg

(Beslissingsondersteuner)

Voorbeeld

Assistentenleerweg

Leerling-profiel

• Adrie fietst graag met een stel vrienden op zijn gemak naar school. Het liefst neemt hij zo weinig mogelijk mee; zijn boeken laat hij dikwijls op school in zijn kluisje liggen. Adrie leert het best als hij zelf iets heeft moeten doen, ook als het groepswerk is. Maar hij moet er wel iets aan hebben en in de klas moet alles overzichtelijk geregeld zijn. Vooral als hij ziet hoe een medeleerling iets doet, kan hij het zelf ook wel. Dat geldt trouwens ook voor ‘karweitjes’ na schooltijd: als hij met zijn kameraden na schooltijd sleutelt aan een scooter, hoeft hij maar één keer te zien hoe je een motor moet afstellen en hij kan het ook. Adrie heeft het liefst les van docenten die ervoor zorgen dat de les afwisselend is: wat doen, even praten en weer wat doen. Voor sommige leerkrachten gaat hij door het vuur en voor anderen doet hij niks. Als hij voor een proefwerk kleine stukjes van buiten moet leren, gaat dat goed.

Capaciteiten

• IQ (75) 80 – 90

• Schoolvorderingen: halverwege groep 6

• Sociaal emotionele hindernissen spelen een grote rol

• CITO: tot 520 (NVT)

Leerling wordt gekenmerkt door:

• Hij is er actief, vooral buiten school.• Steekt zijn handen graag uit de mouwen; maar komt vaak

doodmoe thuis.• Hij overschat zijn prestaties, heeft weinig zelfkennis.• Raakt snel uit zijn doen als hij iets niet snapt• Motorische onrust, onzekerheid en faalangst.• Hij werkt relatiegericht, voor leraren die hij mag is hij aardig en

werkt hij hard.• Vergeetachtigheid, vergeet zijn schoolspullen, maar niet expres.• Hij kan niet vooruit denken, niet plannen; hij loopt zijn neus

achterna.• Hij raakt gemakkelijk verzeild in allerlei conflicten met

medeleerlingen of de leerkracht en kan daarbij driftig worden.

Leerkenmerken• Leren door doen• Actief bezig zijn• Behoefte aan veiligheid• Behoefte aan bevestiging• Behoefte aan regelmaat, structuur en controle• Huiswerkarm• Stap voor stap leren• Behoefte aan variatie

Leermodel• Didactische kenmerken:

– Stap voor stap leren– Leren door voordoen en nadoen– Strikte regie en orde– Beperkt aantal leraren

• De leraar functioneert als:– Helper– Ordeschepper– Steun en toeverlaat

Organisatie• +/- 150 leerlingen, 1/4 stroomt op naar basis• 16 lesuren per week door 1 docent (mentor)• Max. 15 leerlingen per klas• Vast lokaal• Huiswerkarm• Boeken blijven op school• Aanbod in kleine stappen• Leerwegondersteuning in de klas

Onderwijsconcept / structuur onderbouw

• Kernprogramma

• Projecten (in H3 lokaal)

• Praktische sector Oriëntatie

• Keuzewerk Tijd / Begeleidende-werk Tijd

Onderwijshistorie

Vroeger• Vakgroepen • Heterogene units

1+2• Relatiegericht

onderwijs• Individueel werken• Productgericht• Aanbod gestuurd

Nu• Teams• Homogene verticale

units• Minder handen voor de

klas• Groepswerk• Procesgericht• Vraag-/ interesse

gestuurd

Vertaling naar de leerling

• Je hebt les van praktijkdocenten; techniek, tekenen, handvaardigheid, verzorging, muziek, lichamelijke oefening.

• Alle theorielessen (of veel) van je mentor• Je zit in een team of unit (afhankelijk van leerweg)• Daardoor is het gezellig, word je gekend en geholpen

bij problemen• Je moet zelf werken maar ook samenwerken, je leert

veel weetjes en sociale vaardigheden• We proberen lessen leerzaam en leuk te maken,

hierbij mag je ook meedenken en zelf kiezen!

Kernprogramma en projecten

• Kernprogramma– Vakken; Nederlands, talen: Engels (+Duits kader lj 2),

wiskunde– Leergebieden; mens en maatschappij, mens en natuur– Praktijkvakken; tekenen, handvaardigheid, techniek, lich.

Oefening, muziek, verzorging• Projecten

– ICT: Windows, Word, PowerPoint, Internet– Strips, de krant, mooi van buiten, afval, de wereld rond,

menselijk lichaam, in- en ontspanning, lichtcircuit, mode en kleding, 2e Wereld Oorlog, geheimtaal, de aarde beeft, de scooter, de strijd tegen het water en i.s.m. Thieme Meulenhoff: Licht, Hotel, De Verandering

P.S.O.

• 2005-2006 herijking loopbaanoriëntatie

• Mentorlessen

• Werkstuk

• Tutorleren

Tutorleren

• Definitie:

Onderbouwleerlingen worden door het contact met de tutor geïnspireerd en door het maken van opdrachten krijgen zij inzicht in hoe de sector en de afdelingen binnen de sector inhoudelijk in elkaar zitten.

• PSO kaart- 2 vakinhoudelijke en 2 algemene competenties.

Aandachtspunten opzet tutorleren

• Leerlingen mogelijkheden bieden om ervarend te leren

• Leerlingen zodoende goed te begeleiden in hun studie- en beroepskeuze

• Het stimuleren van de juiste keuze van leerlingen voor de sector

Aandachtspunten opzet tutorleren

• Het bieden van de mogelijkheid om ervaring op te doen bij verschillende sectoren

• Leerlingen zelf een voorbeeldfunctie laten vervullen

De aanpak

• Voor wie– Leerjaar 1 < door leerlingen uit leerjaar 3– Leerjaar 2 < door leerlingen uit leerjaar 4

• Rol van de tutor• Rol van de mentor

TutorlerenDe Organisatie• Leerjaar 1

– Start na herfstvakantie– Iedere week mentorlessen– 5 weken PSO / 5 weken keuzewerktijd– 2 groepen A en B wisselen elkaar af– 1 dag in de week 2 uur per dag– Begeleiding door derdejaars– Eindgesprek mentor en leerling– Gesprek met ouders– Keuzemoment

Tutorleren • Leerjaar 2

– Start in november– Iedere week mentorlessen– Op een andere dag dan de eerstejaars– Begeleiding door vierdejaars– Eindgesprek mentor en leerling– Gesprek met ouders– Keuzemoment

Resultaten

• Positieve effecten– Ervaring met de sector– Beoordeling tutor– Duidelijk beeld voor mentor– Versterking relaties betrokkenen

Kritische succesfactoren

• Visie ‘Koers Zuid-West’• Relatiegericht project• Mentor <> onderbouwleerling• Zowel project voor onderbouwleerlingen als

tutoren• Kwaliteitsgroepen (mentoren en docenten)

Aan het werk

• Creëren van een visie met een breed draagvlak• Goed overleg over de uitvoering en rolverdeling• Ontwikkelen van een aanspreekcultuur• Houd rekening met organisatorische consequenties• Houd een jaarlijkse brede audit• Houd rekening met de organisatorische lastendruk• Werk planmatig en voer evaluaties uit.

Van stagebekwaam naar vakbekwaam

Brugwachter

• Brugwachter is docent – mentor– Het oog van den meester maakt het

paard vet.– d.w.z. het persoonlijk toezicht maakt dat er

zorg voor een zaak gedragen wordt, dat men ze niet verwaarloost.

• De directeur van de brug: – Teamleider kan niet zonder zijn

brugwachters.

Overdraagbaarheid

• Bezoeken school kan– Kostenplaatje– Beperkt aantal

• Good practice

Taskforce Jeugdwerkloosheid

Doelstelling Taskforce– De jeugdwerkloosheid mag in deze

kabinetsperiode percentueel niet meer dan het dubbele van de totale werkloosheid bedragen

– Iedere werkloze jongere is binnen een half jaar weer aan de slag of zit op school, zodat langdurige werkloosheid wordt voorkomen

• De gepresenteerde werkwijze draagt bij aan het realiseren van de doelstelling van de Taskforce Jeugdwerkloosheid

““Mensen groeien als ze Mensen groeien als ze zich goed voelen”zich goed voelen”

Kompas, hand-out en EyesKompas, hand-out en Eyes

www.hooghuislyceum.nl