Vakdidactische kennis van leraren en hun vakdidactisch handelen in de leesles
Henk van den Hurk (HU)Thoni Houtveen (HU)Wim van de Grift (RUG)
1
Inhoud
n Onderzoeksvraag n Hypothesen Methoden Resultatenn Conclusies en aanbeveling
2
Onderzoeksvraag
n Is er een verband tussen de vakdidactische kennis van leraren over lezen en de door hun geboden leesinstructie?
Vakdidactische Kennis van
Lezen
Kwaliteit van de
leesinstructie
3
Hypothese
4
Vakdidactische kennis
Instructie gedrag
Leesprestaties van leerlingen
Gedegen kennis van vakdidactiek leidt tot beter vakdidactisch handelen, en beter vakdidactisch handelen leidt tot betere leesprestaties
Evidentien Beperkte hoeveelheid onderzoek
(Lyon & Weiser, 2009)
n Conflicterende uitkomsten:n Uitbreiding van vakdidactische kennis leidt tot
verbetering van leesresultaten (e.g. Spear-Swirling & Bucker, 2004; Bos, Mather, Narr & Babur 1999; Lane et.al. 2009;
n Vakdidactische kennis vormt geen significante verklaring van verbetering van leesresultaten (e.g. Carlisle, Correnti & Phelps, 2009; Carlisle, Kelcey, Rowan & Phelps, 2011)
5
MethodeRespondenten:n 109 leraren (groep 4 t/m 8)n 17 scholen (PO)
n Vakdidactische kennis van lezenGemeten met behulp van een kennistoets(Van den Hurk, Houtveen & van de Grift, 2012)
n Kwaliteit van de leesdidactiekGeobserveerd met observatie instrumenten(Houtveen, Brokamp & Smits, 2012)
6
Vakdidactische Kennis
7
n Pedagogical Content Knowledge (Shulman, 1986, 1987; Phelps & Schilling, 2004)
n Toets vakdidactische kennis van lezen38 dichotome items, gepresenteerd in de vorm van stellingen (Van den Hurk, Houtveen & Van de Grift, 2012)
Voorbeelditems vakdidactische kennis
Bent u het eens met de volgende stelling? Nee Ja• Het herhaald lezen van eenvoudige teksten (op
beheersingsniveau) leidt tot verhoging van het leestempo
• Lezen in een niveaugroepje (Round Robin Practice) stimuleert vloeiend leesgedrag
• Oefenen met eenvoudige flitswoorden stimuleert vloeiend leesgedrag
8
Voorbeelditems leesdidactiek
De leerkracht:n modelleert geëngageerd leesgedragn biedt ondersteuning aan de leerlingenn bevordert zelfvertrouwen en gevoelens van
competentie bij de leerlingen(cf. Elsäcker & Verhoeven, 2001; Houtveen, Brokamp & Smits, 2012; Morgan, Mraz, Padak & Rasinski, 2009)
9
Leesdidactiek
n = 109 Items M (sd) αModelleren van geëngageerd leesgedrag 6 .75 (.26) .78
Bieden van ondersteuning aan leerlingen 3 .63 (.34) .80
Bevorderen van zelfvertrouwen en competentiegevoelens 9 .83 (.16) .70
10
Items en antwoordmodaliteiten
Modelleren van geëngageerd leesgedrag
• De leerkracht introduceert een boek• Het voorgelezen fragment vormt een afgerond, begrijpelijk
geheel• De leerkracht denkt hardop na over een leesbelevings-
onderwerp (gebruikt ‘think-alouds’)
AntwoordmodaliteitenNooit Meer niet dan wel Meer wel dan niet Altijd
11
Lineair structureel model
12
Kennistoets Gebodenleesdidactiek
Modelleren
Ondersteuning
Zelfvertrouwen & Competentiegevoelens
Vakdidactische kennis
Resultaten
13
Kennistoets Gebodenleesdidactiek
Modelleren
Ondersteuning
Zelfvertrouwen & Competentiegevoelens
Vakdidactische kennis
Χ2 = .77; df = 2; p = .680; RMSEA =.000; GFI = 1.00; AGFI = .98
1.00 .26
.92
.42
.53
Conclusie en aanbevelingn Een gamma van .26 betekent dat de variantie in vakdidactisch
handelen voor 8% wordt verklaard door de vakdidactische kennis.
n Er lijkt een duidelijke kloof tussen vakdidactische kennis en vakdidactisch handelen
n Vakdidactisch handelen van leraren wordt voor een deel bepaald door andere factoren dan vakdidactische kennis Meer onderzoek is nodig
n Misschien moet het theorie aanbod bij vakdidactiek gevolgd worden door observaties gecombineerd met feedback en coaching
(e.g. Joyce & Showers, 2002; Kuijpers, Houtveen & Wubbels, 2010; Van den Hurk, Houtveen, Van de Grift & Cras, 2013)
14
Top Related