Ontwikkelingen binnende Rotterdamse haven in vogelvluchtJoris HurenkampBusiness Manager Chemie IndustrieHavenbedrijf Rotterdam NV
Delft, 11 maart 2010
Inhoud
� Helicopterview havengebied
� Haven in cijfers
� Rol Havenbedrijf Rotterdam
� Het industriële cluster van Rotterdam
� Voorsorteren op de toekomst
� Lopende investeringen in de haven
Huidige opbouw havengebied
Maasvlakte Europoort Botlek Pernis Waal/Eemhaven
industrie
logistiek
stad
distributie
WaalWaal--//EemhavenEemhaven
ContainersContainersStukgoedStukgoed
RaffinaderijRaffinaderijChemieChemie
PernisPernis
BotlekBotlek
RaffinaderijRaffinaderijChemieChemie
EuropoortEuropoort
RaffinaderijRaffinaderijChemieChemieOpslagOpslag
MaasvlakteMaasvlakte
Ruwe olieRuwe olieChemieChemieContainers Containers Droge bulkDroge bulk
Haven in cijfers
PoR totale overslag 2000 – 2009
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Unit: x 1 million metric tons
Europa ’s grootste havens, 2009
0
50
100
150
200
250
300
350
400
Rotterdam
Antwerp
Hamburg
Ams terdam
Le Havre
Bremen
Dunkirk
ZeebruggeW
ilhemshaven
Sealand Seapor ts
Unit: Gross weight x 1 million metric tons
World ’s major ports, 2008
Unit: Gross weight x 1 million metric tons - *) Ports combined in 20061) Including river trade – 2) Freight tons (= 0,920 metric tons) – 3) Short ton (= 0,907 metric tons)Validity of comparison is limited due to differences in definitions
0
100
200
300
400
500
600
Shanghai 1)
Zhou shan/Ning bo *)
Singapore 2)
Rotterdam
TianjinGuangzhouQingdaoHong Kong 1)
Qinhuangd ao
Busan 2)
South L ouisiana 3)
HoustonNagoya 2)ShenzhenGwangyang 2)
An twerpDalianLos Ange les
Chiba 2)Rizhao
Import (273.3 mln tons)
Export (113.6 mln tons)
by commodity at the port of Rotterdam, 2009
0 15 30 45 60 75 90 105
Other general cargo
Containers
Roll on/roll off
Other liquid bulk goods
Mineral oil products
Crude oil
Other dry bulk goods
Coal
Ores and scrap
Agribulk
Import Export
Natte bulk (+ 1,1%)
0
20
40
60
80
100
120
Olieprodukten Ruwe olie Overig nat
-5,7%
+22,6%
-15,5%
Eenheid: x 1 miljoen ton (m)
2008
2009
Overslag minerale olieprodukten
0
10
20
30
40
50
60
70
80
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Eenheid: x 1 miljoen ton (m)
Droge bulk (- 29,4%)
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
Erts & schroot Kolen Agribulk Overig droog
-21,7%
- 47,0%
-12,0%
-13,0%
Eenheid: x 1 miljoen ton (m)
2008
2009
Containers (- 6,3%)en breakbulk (- 12,2%)
0
20
40
60
80
100
120
Containers Breakbulk
- 12,2%
-6,3%
Eenheid: x 1 miljoen ton (m)
2008
2009
Marktaandeel Rotterdam in HLH -range
20%
30%
40%
50%
2006 2007 2008 2009
Breakbulk:
Containers:
Nat massagoed:
Droog massagoed:
Totaal:
2008
47,8%
34,5%
26,1%
23,1%
35,1%
2009
48,3%
33,4%
28,0%
25,8%
36,7%
Samenhang overslag -industriële productie
80
85
90
95
100
105
110
115
120
2005M012005M072006M012006M072007M012007M072008M012008M072009M012009M07
Industriële productie Duitsland
Industriële productie Nederland
Totale overslag (excl. minerale olieproducten)
Index: 2005 = 100
Rol Havenbedrijf Rotterdam NV
Havenbedrijf Rotterdam NVKernopdracht en doelen
•• Kernopdracht: Kernopdracht:
“Het HbR ontwikkelt in partnerschap dé
Europese haven van wereldklasse”
•• Doelen van de N.V.Doelen van de N.V.:
1. Bevorderen van een effectieve, veilige en efficiënte afhandeling van het scheepvaartverkeer en zorgdragen van de nautische en maritieme orde en veiligheid
2. Ontwikkeling, aanleg, beheer en exploitatie van het haven- en industriegebied Rotterdam, in de ruimste zin van het woord
Hoofdopgaven huidig bedrijfsplan
1. Versterken van de concurrentiekracht van de haven, met gerichte keuzes voor marktsegmenten
Versterken concurrentiekracht
Gegeven :
• hoge groeiverwachting ladingstromen
• beperkte ruimte
• strak financieel kader (rendementseis)
• milieuruimte
� Is een specifieke marktbenadering nodig ten aanzien van segmenten
� Speerpuntmarkten: containercluster: containeroverslag en distributieindustriële cluster: energie, kolen, olieproducten, chemie, tankopslag
Hoofdopgaven huidig bedrijfsplan
1. Versterken van de concurrentiekracht van de haven, met gerichte keuzes voor marktsegmenten
2. Ruimte bieden aan (ontwikkeling van) bedrijven, door beter benutten ruimte en infrastructuur en tijdig realiseren nieuwe ruimte (Maasvlakte 2)
3. Minimaal behoud van het uitstekende niveau van scheepvaartafwikkeling (veilig, vlot, schoon en beveiligd)
4. Creëren van optimale randvoorwaarden voor de haven (met name bereikbaarheid, veiligheid, luchtkwaliteit, arbeid)
5. Een financieel renderende en kredietwaardige onderneming
6. Een topfitte organisatie
Industrie in Rotterdam
Industriële cluster in de Havenvan Rotterdam
� In 2009 brachten en haalden ruim 33.000 zeeschepen ruim 386 miljoen ton lading, waarvan 223 miljoen ton (58%) in het industriële cluster: ruwe olie, olieproducten, chemicaliën en kolen
� De haven van Rotterdam is 40 km lang en 10.500 hectare groot, waarvan 5.000 hectare bedrijfsterrein, waarvan ruim de helft in gebruik bij het industriële cluster.
� Het industriële cluster in de haven heeft een productiecapaciteit van 54 miljoen ton olieproducten en 13 miljoen ton chemieproducten; de tankopslagcapaciteit in de haven is 28 miljoen m3; de centrales en utilities centers produceren totaal 3.000 MW elektriciteit (14% van NL).
Industriële cluster in de haven van Rotterdam
� 5 raffinaderijen (Shell, Esso, BP, Q8, Koch)
� 5 raffinaderijterminals (MOT, TEAM, MET, Shell, BP)
� 36 (petro-)chemische bedrijven
� 9 tankopslagbedrijven (16 sites)
� 3 producenten van industriële gassen
� 2 elektriciteitscentrales (E.ON, Rijnmond Energie)
� 6 utilities centers
� 1 waterbedrijf (Evides)
� 1 afvalverwerkingbedrijf (AVR)
� 7 pijpleidingbedrijven (o.a. MultiCore, RC2, OCAP)
� 1.500 km pijpleidingnetwerk tussen bedrijven
Rotterdam Olie en Chemie Cluster
Steam-cracker
methanol
ammonia
ethylene
propylene
butadiene
benzene
toluene
xylenes
chlorine
naphta
OLEFINS
AROMATICS
syngas
ethyl-benzene
PO
styrene
formaldehyde
P-xylene
polyols
EDC
O-xylene PAN
VCM
Plasticizers
PVC
aniline
MDI
PET
PUR
PTA
glycolsEO
nitro-benzene
H2
PP
PE
PS
oxo-alcohols
Nitric acid
SBR
Poly-mers:
Basechemicals:
CO
ureum
BulkIntermediates:
PCcumene fenol
Epoxy
Olefinscluster
Aromatics cluster
Chlorinecluster
Polyester cluster
Polyurethanecluster
Shell
ExxonMobil
AkzoNobel, Shin-Etsu
Lyondell-Basell; Huntsman
Shell (EO-EG)Indorama (PTA-PET)
Chemical product flowsproduction in Rotterdam
Otherproducts
ExxonMobil; Hexion; Air Liquide
Ontwikkelen en verbreden Rotterdam Energy Port :
� Naast olie en kolen ook gas: ontwikkeling LNG-terminal
� Kolen/biomassacentrales met CO2 afvang en opslag
� Uitbouw tot Europees centrum voor exportraffinaderijen
� Ontwikkelen cluster voor biobrandstoffen import en productie
Versterken en diversificeren Rotterdam Chemical Cluster :
� Strategische acquisitie sleutelclusters
� Diversificatie naar meer downstream en specialties
� Co-Siting en utilities sharing
� Aanbieden van pijpleiding infrastructuur (o.a. MultiCore)
� Transitie naar biobased economy
Strategie van het Havenbedrijf voorhet industriële cluster
In ontwikkeling: Bioport Rotterdam
� BioPort Rotterdam -> leidende positie Rotterdam in het duurzaam gebruik van biomassa in energie, transport en chemie, waarbij optimaal gebruik wordt gemaakt van de bestaande kracht op het gebied van kennisinfrastructuur, chemie, energiecluster en agro/foodsector.
� Toekomstbeeld: technologische innovaties en prijsstijging van energie en fossiele grondstoffen leveren nieuwe impulsen voor de ontwikkeling van een bio-basedindustrie
� Plant One: faciliteren van de kritieke fase in het innovatieproces voor duurzame procestechnologie (o.a. omzetten CO2 via algen in grondstoffen en brandstoffen)
� Biomassa als grondstof (synthese gas) voor groene chemie, energie en brandstoffen
� Biobrandstoffen voor duurzame mobiliteit, aantrekken bedrijven die inzetten op ontwikkeling van technologie (Abengoa, Neste Oil)
Marktontwikkelingen door crisis
� Forse vraaguitval, met name vanuit auto-industrie en bouwsector
� Grote overcapaciteit, uitstel investeringen, financiële problemen
� Investeringen in M-O en V-O gaan door => toename chemische basisproducten en polymeren naar Europa
� Productie biodiesel onderbezet:
� verlaging bijmengverplichting
� import gesubsidieerde biodiesel uit VS
Impact crisis op Rotterdam ’s cluster
Enerzijds:
� LyondellBasell en Tronox faillisementsbescherming in VS
� Stilleggen fabrieken (Lyondell-Bayer), uitstel investeringen(Huntsman)
Anderzijds:
� Fabrieken op full capacity (Tronox, Indorama, Kemira)
� Grote investeringen ExxonMobil, Abengoa, Neste
=> kwaliteit chemiecluster Rotterdam goed genoeg om crisis te weerstaan
Voorsorteren op de toekomst
Verwachting 2010:Weer boven de 400 mio . ton?
� Groei ruim 3%
� is in lijn met prognoses IMF, OESO, CPB, Drewry
� Lichte daling nat massagoed
� lagere arbitrage, raffinagemarges blijven onder druk
� Fors herstel droog massagoed
� herstel staalproductie tot ca. 80% capaciteit
� Toename containers
� + ca. 4%; voorzichtig herstel Europese economie
Ontwikkeling haven van Rotterdam
� Volumegroei: van circa 400 mln. ton nu tot circa 800 mln ton in 2035
� Hoe realiseren we dit
� Ruimte
� Bereikbaarheid
� Duurzaamheid
Ruimte voor groei
New land reclamation from the North Sea gives 1.000 hectares or 20% port expansion
Maasvlakte 2Maasvlakte 2
Ruimte: Intensiveren bestaand gebied
Bereikbaarheid
Bereikbaarheid
Weg
Binnenvaart
Spoor
Pijplijn
2008
Spoor6%
Pijpleiding17%
Weg26%
Binnenvaart51%
BinnenvaartHavenbedrijf Projecten
� Nieuwe terminalfaciliteiten voor bargeen feeder bij APMT en ECT
� Binnenvaartkades en ligplaatsen MV2
� Uitbreiding walstroom
� Container Transferium
� Samenwerken Binnenvaart
Spoor
� Doelstelling:� Verhogen aandeel spoor in modal split:
20% in 2035 (= 5.000.000 TEU)
� Optimaliseren van totale keten� Focus op Rotterdam, maar totale keten
moet geoptimaliseerd worden
� Voor en met marktpartijen
� Op projectbasis verbeteren vanprocessen / infrastructuur
Pijpleidingen
� Projecten:
� MultiCore
� RC2
� Stoompijp
� CO2
Bereikbaarheid weg
� Beter gebruik van de bestaande infrastructuur: Verkeersonderneming
� Openbaar vervoer
� Verminderen wegtransport(o.a Container Transferium)
� Nieuwe infrastructuur
� Westelijke oeververbinding
� A15 Maasvlakte-Vaanplein
Duurzaamheid
Duurzaamheid - kader
� Investeringen in duurzaamheid zijn noodzakelijk om draagvlak voor havenactiviteiten te behouden en groei mogelijk te maken
� Duurzaamheid is de balans van:
People Planet
Profit
Prioriteiten:
• optimaal ruimtegebruik
• duurzame bereikbaarheid
• luchtkwaliteit & klimaat
Verbeteringen - scope en invloed
Invloed: ++Effect: - -
Invloed: +Effect: +
Invloed: +/-Effect: ++
Investeringen
Investeringen Havenbedrijf2005 - 2010600
2005 2006 2007 2008 2009 20100
50
100
150
200
250
300
350
400
450
500
550Prognose MV2
Prognose bestaand gebied
Realisatie MV2
Realisatie bestaand gebied
Eenheid: x € miljoen
Investment projects (1)
Investment projects (2)
Investeringen havenbedrijfsleven
� In aanbouw
� O.a. Gate (LNG), NesteOil, Abengoa, APMT (binnenvaartkade en rail terminal), StenaBeneluxhaven, uitbreidingRSC, SteinwegHartelstrook, Van Uden, Electrabel, E-On
� Uitgesteld :
� Huntsman
GATE eind 2011
58
Neste Oil NExBTL fabriek in 3D
E-ON Maasvlakte 3 power plant
Totale investeringen 2008 – 2015: € 15 miljard
Infrastructuur24%
Energie/LNG34%
Raffinaderijen/tankopslag
15%
Biobrandstoffen9%
Containers/Stukgoed14%
Overige4%
Dank voor uw aandacht
Economic growth - Investments
� Port Management� Expansion & renewal & maintenance 1.2 billion Euro
infrastructure
� Maasvlakte 2 land reclamation 2.0 billion Euro
� Private companies� 45 projects 5-6 billion Euro
� National Government� Expansion road capacity 2.0 billion Euro
� Total over 10 billion Euro
Note: Dedicated freight railway 3.5 billion Euro in vested
Ontwikkelingen korte termijn
� 2010 blijft een lastig jaar
� Ruimte
� Maasvlakte 2 op schema; bestaand havengebied
� Bereikbaarheid
� A15, Verkeersonderneming, Nieuwe Westelijke Oeververbinding, Container Transferium
� Duurzaamheid
� ‘Kopenhagen’
� RCI
Ontwikkelingen lange termijn
� Crisis als katalysator:
� Vernieuwing, innovaties, systeemsprongen
� Meer energiegerelateerde activiteiten, verschuiving in ladingstromen
� Vertaling in Havenvisie 2030
Naturalgas
Crudeoil
Salt
Oilrefineries
Steam-cracker
methanol
ammonia
ethylene
propylene
butadiene
benzene
toluene
xylenes
methaan
chlorine
Transport fuelsLPG, kerosine,
gasoline, diesel,fueloil.
And other: gasoil,lubricants, bitumen
naphta
OLEFINS
AROMATICS
90%
10%
ethane, propane, butanes
syngas
7%
Chemical product flowsin Rotterdam (1)
Fuel forindustry, housholds
and power plants93%
Basechemicals:
Supply by sea-goingvessel
Production in Moerdijk (Shell); Supply bypipeline from Moerdijk (Shell) and Antwerp (common carrier RC2: jv HbR/ARG)
Production in Moerdijk and Pernis (Shell);Supply by pipeline from Moerdijk (Shell)and Terneuzen (Dow)
Production in Moerdijk (Shell)
Production ExxonMobil Aromatics Plant Botlek; Supply by ship at Vopak Botlek
Production ExxonMobil Aromatics Plant Botlek
Production AkzoNobel Zoutchemie Botlek
Availabilityin Rotterdam:
Supply by sea-goingvessel
Production ExxonMobil Aromatics Plant Botlek
Shell, Esso, BP, Q8, Koch
BotlekBotlek --sitesite
steam
CO
water
steam
water
electr
elec
tr
electr
stea
m
wat
erw
ater
stea
m
Lyondell Basellsteam
ElectricityElectr.grid
GasunieGas
Drinking waterEvides
Process waterEvides
Rotterdam area
Air Products
CO H2
Akzo Nobel
Caustic
Chlorine
Hydro-chloricacid
Hexion
Formaldehyde
LyondellBasell
Propylene oxide
LindeNitrogenMDI
VopakAniline
Terneuzen
DOW
137 km
propylene
Shell51 km
propylene
Moerdijk
Huntsman(UK)Aniline
Rotterdam Chemical ClusterHow it works for polyurethanes (MDI)
Co-siting en Utilities sharing inRotterdam
� Efficienter gebruik van schaarse grond in de haven
� Ketenefficiency: grondstof - halffabrikaat - eindproduct in één cluster => minder logistieke kosten
� Energie efficiency: uitwisseling energiestromen => lagere energiekosten en minder emissies
� Gezamenlijk gebruik van infrastructuur: MultiCore, common carrier leidingen, Botlekloop, Warmtebedrijf
� Utilities Centers voor centrale levering in een cluster
� Experimenteerruimte voor innovatieve technologieën
⇒ Aantrekkelijk cluster voor vestiging nieuwe bedrijven
Voorbeelden - eigen projecten
� Eigen vloot op zwavelarme brandstof
� Toepassing roetfilters en katalysatoren op nieuwevaartuigen
� Integrale aanpak congestie op de weg
� Helder afwegingskader luchtmaatregelen en basisvoor duurzaamheid in uitgiftebeleid
� CO2-footprint beschikbaar
� Internationale samenwerking andere havens: World Ports Climate Initiative
Modal split (%)
2005 2035
35
20
47
13
40
45
ROAD
RAIL
SHIPPING
Wapenfeiten Verkeersonderneming
� Incident Management (halvering afhandelingtijd)� Betere hoogtemelding Botlek- en Thomassentunnel� Collectief bedrijfsvervoer, gebruik busbaan gestart � Inzet e-fietsen voor medewerkers Keppel Verolme� Alarmeringsmelding files per mail naar planners
transportbedrijven� Lange zwaardere vrachtwagens mogen over
spoorwegovergangen Botlek� Start spitsmijden (5% reductie) na zomer� Vervoer over water� Quick win verkeersafwikkeling Hartelkruis
Top Related