www.lvsvgent.be
Maart 2008, afgiftekantoor Gent 1
V.U.: Patrice Viaene, Notarisstraat 3, 9000 Gent
Inhoudstafel
Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 3
Voorwoord Patrice Viaene 4 Redactie Bert Schelfhout en Gregory Wauters 6 De staat zal neutraal zijn of zal niet zijn Patrice Viaene 8 Brief aan Geert Wilders Michiel Rogiers 10 The world is changing: privaat militaire bedrijven Dominic De Backer_ _________12 Rubriek: Europese uitdagingen Een vreedzame oplossing voor Kosovo ² Eveline Van Den Abeele en Nicolas Coudeville 15 De weg naar een Europese eenmaking Michiel Rogiers __ 19
Diëten met de overheid: VRT privé Bert Schelfhout 22 Negationisme en vrije meningsuiting Thibault Viaene _______________________________________26 Rubriek: Internationaal Nood aan “Cambio”: Cuba na Fidel d Patrice Viaene 29 Krokodillen Vic en Herman op de rooster Bram Couvreur_________________________ 34 Het liberalisme en haar vertakkingen: boektips Thibault Viaene ________________________________________36 Het bestuur: contactgegevens 40 AGENDA : ____________________________________________42
Voorwoord
et tweede semester kondigt zich op vele vlakken veelbelovend
aan. Het succes van de enige consequent liberale studentenvereniging in
Gent is alvast onloochenbaar. Het is voor elk LVSV’er dan ook een waar
genoegen de talrijke nieuwe leden te mogen verwelkomen, die
vastberaden de weg naar het liberalisme hebben gevonden. In het licht
van deze recent verruimde ledenkern en de traditie van onze
voorgangers indachtig, staat de continue ideologische verdieping in het
tweede halfjaar dan ook centraal.
Daarnaast krijgt elke student aan onze universiteit van 10 tot 14 maart,
de tweejaarlijkse gelegenheid om zijn of haar vertegenwoordiger aan te
duiden voor de diverse raden. De relevantie van deze verkiezing, die
voor het eerst geheel digitaal geschiedt, kan nauwelijks worden
onderschat. En masse stemmen is dus absoluut de boodschap.
Ondertussen wordt de situatie in Noord-Kivu, in Oost-Congo, almaar
pijnlijker. Gevechten tussen regeringstroepen en milities gaan gepaard
met grootschalige verkrachtingen en verminkingen. Het ontbreken van
een adequaat rechtssysteem kan zonder meer als een bron van dit
nietsontziende kwaad worden aanzien. Belangstelling voor dit
voortschrijdende conflict in alle landelijke pers is helaas ondermaats.
Het vaderlands politiek schouwspel toont tevens aan dat gaan stemmen
niet altijd terstond in veranderingen resulteert. Terwijl
vaandelzwaaiende navelstaarders van elke politieke strekking eindelijk
hun lang verwachte vette vis hebben binnengehaald, een deel van de
wegcode is onder meer geregionaliseerd, zijn de echte problemen in
wezen sociaaleconomisch. Zowel het verlies aan koopkracht, de stijgende
energie- en voedselprijzen als de grootschalige belastingsontduikingen
zijn volgens de goegemeente, daarin bevestigd door vele media en
zogenaamde wijzen, te wijten aan onze te liberale economie. De vrije
markt samen met de globalisering, de ware motors van welvaart, welzijn
en vrede, zijn onophoudelijk kop van jut.
Dat deze problemen complexere gronden hebben en vaak rechtstreeks
worden veroorzaakt door hardleers overheidsingrijpen in allerlei sectoren
hoor je slechts zelden. Zo is de vrijmaking van de energiemarkt een
H
Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 4
illusie. De transformatie van een monopolie naar een duopolie,
verstrengeld in intercommunales en andere overheidsinstellingen, is
ontoereikend. Ook liberalen dienen dit dringend te beseffen. Een ‘golden
share’ kan daar niets aan veranderen.
Een vrijemarkteconomie bestaat dankzij, en zeker niet ondanks, de
continue input van individuen die zichzelf willen verbeteren en ontplooien
op diverse vlakken. De vrije markt met al zijn weldaden dient dus te
steunen op een brede consensus binnen de samenleving. Het Liberaal
Vlaams Studentenverbond zal dit uitermate ethisch en progressieve
concept ten allen tijde blijven verdedigen. Politici wees moedig, en blijf
niet achter!
Patrice Viaene
Voorzitter LVSV
Neohumaisme 2007-2008 nr 1 5 Neohumanisme 2007-2008 nr 2 Pagina 5
Wouter Beke, Prof. Patrick Loobuyck & Dirk Verhofstadt
Beke vs Verhofstadt, personalisme vs individualisme, 05/12/07
eestig!
Ja, dat bent u ongetwijfeld.
En dat is het nieuwe neootje ook. Voor de derde maal dit werkjaar
kunnen we jullie deze hersenzuurstof aanbieden. Als dat geen
perspectieven biedt. Bovendien is er werk gemaakt van een verdere
redactionele optimalisatie. De leesbaarheid van deze liberale bijbel werd
verhoogd dankzij het inzicht om de interlinie uit te breiden. Hoera!
Inhoudsgewijs steken we van wal met een kritische bijdrage van onze
nauw aan het hart liggende voorzitter Patrice, dit omtrent de neutraliteit
van de staat. Michiel Rogiers, een notoir lid van onze club, schreef enige
tijd geleden een briefje aan z’n –mits verbeelding- look-a-like Geert
Wilders. En voor diegene die het nog niet wisten: ook Dominic De Backer
denkt dat de wereld verandert… In dat daglicht schetst hij de opkomst
van privaat militaire bedrijven actief over de ganse wereld. KVHV’ers,
NSV’ers en vechtlustige anarchisten die hier niet kunnen aarden... Er is
hen een grote toekomst weggelegd als privésoldaat. Spread the word.
Aansluitend volgt in de rubriek ‘Europese uitdagingen’ een vreedzame
oplossing voor Kosovo. Bijdragen komen van leden Eveline Van den
Abeele en Nicolas Coudeville. Michiel Rogiers, het notoire lid remember
Dat volslank sexy kan zijn, daar ben ik (Bert) niet van overtuigd, zeker
niet als het gaat over een staat. Diëten met de overheid: VRT privé
beschouwt het daglicht van een private VRT. Onze benjamin van de
bestuursploeg, Thibault Viaene, laat z’n vrije mening de loop in de
visietekst: ‘Negationisme en vrije meningsuiting’. Lees de tekst en vorm
je mening!
De rubriek ‘Internationaal’ laat dit maal z’n licht schijnen op Cuba. Onze
voorzitter Patrice schreef hieromtrent een mooie uiteenzetting. Mensen
met expertise op internationaal vlak mogen ons voor de volgende editie
(tijdig) een boeiende tekst bezorgen. Uw bijdrage wordt gelezen en
gewaardeerd door vele kritische geesten.
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 6
Redactioneel
Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 6
G
Onze activiteitenverantwoordelijke Bram Couvreur brengt
traditiegetrouws verslag uit van één voorbije activiteit, in casu het
krokodillendebat. Thibault Viaene sluit het rijtje met tips over ‘te lezen
boeken’, waarbij hij ook nog eens de vertakkingen van het liberalisme uit
de doeken doet.
Als redactie zijn wij weer apetrots jullie deze 3de editie te mogen
voorschotelen. Dit dankzij waardevolle bijdragen van bestuursleden en
leden. Nog meer dan dat kunnen we jullie aankondigen dat we voor de
volgende editie een magnifieke stagiair-redacteur in dienst zullen nemen.
Niemand minder dan Tim Decleer. Z’n naam klinkt als ambrozijn. Schrijf
dus zeker allen een kritische tekst over een maatschappelijk item!
Bert Schelfhout
& Gregory Wauters
Hoofdredacteurs
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 7 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 7
Bert & Thibault
Beke vs Verhofstadt, personalisme vs individualisme, 05/12/07
oor de Verlichting en de Franse Revolutie, door de opkomst van de
monotheïstische godsdiensten, bepaalde religie indirect maar meestal
direct de politieke besluitvorming. Op die manier werd de zelfontplooiing
van het individu verhinderd onder het voorwendsel van een
geopenbaarde waarheid. Dankzij de Verlichting is de scheiding van kerk
en staat een aanvaarde verworvenheid in onze liberale democratie,
hetgeen een secularisatie teweeg bracht.
Maar gaat de verwereldlijking die we nu kennen ver genoeg? Is de
stagnerende secularisatie geen bedreiging voor onze liberale waarden?
We stellen tegenwoordig namelijk een florerend religieus
fundamentalisme vast op verschillende plaatsen in de wereld. In de
Verenigde Staten bijvoorbeeld waar religieus rechts het verderfelijke
intelligent design propageert. Radicale moslims met de koran in de hand
die pleiten voor een islamisering van de samenleving. Minderheden en
vrouwen die worden onderdrukt in theocratische moslimlanden. De
vrijheid van anderen wordt duidelijk in gevaar gebracht.
Toch kunnen we ons volgens mij ook in onze contreien de vraag stellen
of er sprake is van een echte lekenstaat, niet bedoeld als een
atheïstische, maar als een neutrale staat. In de Belgische grondwet,
meer bepaald in artikel 19 en 20, staat de vrijheid van eredienst expliciet
ingeschreven. Op dit moment zijn de katholieke, protestantse,
anglicaanse, israëlitische, islamitische en orthodoxe erediensten erkend.
Deze erkenning, verbonden aan een aantal voorwaarden, impliceert een
rijkelijk financiële ondersteuning van overheidswege.
De secularisatie, erkend in onze constitutie, schiet tekort. Het palet aan
religies en de daarbij horende keuzemogelijkheden voor de zoekende
burger breidt almaar uit. We hebben dus meer en meer nood aan een
consequent onpartijdige staat. Een staat die ons, volgens het
Popperiaanse idee van het kritisch rationalisme, een open samenleving
garandeert. De subsidies aan godsdiensten zijn dus volkomen absurd en
moeten worden afgeschaft.
Een religie verschaft ons immers slechts een hypothese die enorm
kritisch moet worden bekeken; tevens is een georganiseerde godsdienst
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 8
De staat zal neutraal zijn of zal niet zijn
Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 8
V
niet essentieel in een samenleving. Het bestaan van een godsdienst en
dus ook het kritisch onderzoek ten aanzien van die godsdienst moet
mijns inziens niet worden gewaarborgd door subsidies, maar door de
vrijheid van meningsuiting. Inderdaad: enkel en alleen de vrijheid van
meningsuiting mag een hefboom zijn voor het beleven van een religie.
Godsdienst is een privé-zaak waarbij de overheid zich afzijdig moet
houden; het toekennen van een statuut van erkende eredienst houdt
immers steeds een vorm van partijdigheid in.
De scherpere scheiding van kerk en staat kan echter ook leiden tot een
betere integratie. Alleen een seculiere staat, met respect voor de
fundamentele vrijheden, kan een pluralistische samenleving ten volle tot
zijn recht laten komen. Subsidiering werkt immers nichevorming in de
hand en dit beperkt de individuele ontwikkeling van vele mensen. De
doorgedreven secularisatie zal, in tegenstelling tot wat sommige
gelovigen vrezen, niet leiden tot een totale maatschappelijke
verwereldlijking maar juist de godsdienstvrijheid voor ieder individu
bevorderen.
De 21e eeuw is een kantelmoment waar wij, als overtuigde liberale
humanisten, het initiatief moeten nemen en pleiten voor
onvervreemdbare rechten los van cultuur, traditie, etnische afkomst of
religie, de wereldburger die Kant ons voorspiegelde – indachtig.
Patrice Viaene Voorzitter LVSV Gent
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 9 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 9
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 10 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 10
Brief aan Geert Wilders
eachte heer Wilders,
Ik zend u deze mail naar aanleiding van uw radicaal pleidooi om de Koran
te verbieden. Uw partij heet de Partij voor de Vrijheid, vrijheid slaat dus op
een liberale partij. Mijns inziens is dit een foute naam.
Citaat van op uw website:
Nederland moet weer een vrij, vitaal en fatsoenlijk land worden, met sterke
burgers, hechte gezinnen, goed onderwijs, een kleine, weerbare overheid,
en een sterke economie.
Theoretisch predikt uw partij de vrijheid. In de praktijk is dit een heel ander
verhaal. In deze samenleving zou het recht op vrije meningsuiting
gekoesterd moeten worden, het is de basis van de democratie. Vrije
meningsuiting is dan ook inherent aan vrijheid van denken en dus ook de
godsdienstvrijheid. Ik kan met u akkoord gaan dat de Islam de
mensenrechten schaadt. Het individu wordt onderdrukt door een
Islamfundamentalistische dictator die de Koran boven de grondwet plaatst.
In deze moderne samenleving kan dit niet langer getolereerd worden.
Daarom is iedere hulp vanuit het Westen welkom om deze van bij de
geboorte geïndoctrineerde moslims uit hun lijden en onderdrukking te
verlossen en dan in het bijzonder de moslima. We leven allemaal op
dezelfde aardbol en iedereen heeft evenveel recht op een menselijk bestaan
en dus op een verlichting. Universele rechtvaardigheid is een fundamenteel
democratisch en liberaal principe.
Aangezien u stelt dat de Koran verboden moet worden, gaat u niet akkoord
met de godsdienstvrijheid. De Islam is voor mij een Godsdienst net zoals
het Christendom, Boeddhisme, Hindoeïsme… Deze godsdienst mag in alle
vrijheid worden beleefd, zolang die niet wordt opgelegd aan anderen en
zeker de mensenrechten niet overtreedt. Scheiding van kerk en staat is de
redding voor de door de shariawetten onderdrukten. Ik kan u niet op de
vingers tikken vanwege de uitspraak dat de Koran moet verboden worden,
G
want ik koester het recht op vrije meningsuiting, maar ik kan u wel een
berisping geven in casu het belachelijk maken van iedere liberaal op deze
aardbol. Als zelfs een extreemrechtse populist als Filip Dewinter deze
vrijheid van meningsuiting hoog blijft houden, waarom kunt u dit dan
niet?
U mag van mij blijven stromingen en godsdiensten verbieden, maar doe
dit dan niet meer als liberaal, want liberalen zijn voor de vrijheid en dus
ook godsdienstvrijheid. Doe dit dan als radicalist, populist en egoïst.
Egoïsme is vrijheid creëren voor zichzelf door er af te nemen van
anderen. Doop uw partij voor de vrijheid dan om tot de partij voor
egoïsme, egocentrisme en solipsisme. Aangezien u de liberalen
belachelijk gemaakt heeft, zou een excuus tegenover de liberalen niet
ongepast zijn.
Blauwe, liberale groeten
Michiel Rogiers
Lid LVSV Gent
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 11 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 11
Een enthousiast publiek in NBI, Universiteitsstraat
Lezing Marie-Thérèse Nlandu, 27/11/07
“The world is changing; I feel it in the water, I feel it in the earth and I
smell it in the air. Much that once was, is lost for non now live who
remember it.”
J.R.R. Tolkien
orlogen zijn geen nieuw gegeven. Zolang de geschiedenis van de
mens loopt, zijn er individuen, groepen en gemeenschappen die elkaar
bestrijden. Toch is er vandaag de dag een duidelijk nieuw fenomeen zijn
opmars aan het maken i.v.m. gewapende conflicten. Daar waar statelijke
troepen niet meer voldoen aan de noden worden private bedrijven
ingeschakeld om deze tekortkoming op te vangen. Deze entiteiten zijn
private militaire bedrijven of kortom PMB’s. Maar wie of wat zijn deze
bedrijven en wat is hun concrete taak? Op deze vragen verschillen de
antwoorden naargelang de invalshoek van waaruit men het begrip
benadert. Men kan een privaat militair bedrijf omschrijven als volgt: “Een
PMB is een geregistreerd privaatrechtelijk bedrijf dat diensten levert die
intrinsiek verbonden zijn met oorlogvoering.”
Oorlogsvoering is in deze definitie een zeer ruim begrip. Het omvat niet
enkel het leveren van goederen maar gaat veel verder dan dat. Het is het
leveren van alle benodigdheden die een staat nodig heeft als een
gewapend conflict zich voordoet. Dit houdt dus in dat PMB’s zich
bezighouden met de voorziening van goederen, strategische plannen,
training van troepen, uitvoering en dergelijke meer. Het leveren van
goederen strekt zich uit van handwapens, helikopters en
gevechtsvliegtuigen tot gehele bataljons om de gevraagde dienst te
leveren.
Een meer volledige definitie is dan ook: “Een bedrijf dat, voor een winst,
de diensten verleent die eerder door een nationale militaire kracht, met
inbegrip van militaire opleiding, intelligentie, logistiek en uitvoering, in
conflictstreken werden uitgevoerd.”
Het ontstaan van dergelijke bedrijven kan men niet enkel aan de vrije
markt toeschrijven alhoewel dit een zeer belangrijke rol heeft gespeeld in
de ontstaansgeschiedenis van PMB’s. Deze industrie ondervond een
Neohumanisme 2007-2008 nr 3 pagina 12
The world is changing: privaat militaire bedrijven
O
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 13 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 13
enorme bloei in de jaren ’90. De val de Berlijnse Muur en het einde van de
Koude Oorlog hebben in deze bloei een niet onbelangrijke rol gespeeld. Er
kwam een grote vraag naar beveiliging en vele militairen werden afgedankt
daar de nood naar een nationaal leger daalde. Het startschot voor de
privatisering was gegeven. De vrije markt nam het over van de geschiedenis.
Hedendaagse gewapende conflicten zonder PMB’s zijn dan ook ondenkbaar
geworden. Recente conflicten in Bosnië, Sierra Leone, Kosovo, Afghanistan en
Irak werden allen gevochten met behulp van burgerlijke aannemers. Naar
schatting is de vraag naar PMB’s in Irak tien keer groter in vergelijking met
de Eerste Golfoorlog. Dit is ondermeer te danken aan de aard van de
hedendaagse conflicten. De wereld krijgt te maken met een nieuw fenomeen:
het terrorisme. Burgers zijn niet langer toevallige slachtoffers. Daar waar
vroeger enkel overheden beroep deden op PMB’s, komt de vraag nu ook uit
een andere hoek. Hulporganisaties beseffen dat de hedendaagse toestand
van onveiligheid hen geen keuze laat. Ook zij zijn vragende partij voor de
PMB’s om de hulpacties te ondersteunen.
Een andere oorzaak van de groei is van ethische aard. Sinds 9/11 is de vraag
naar PMB’s niet enkel gestegen om bepaalde gebieden aan te vallen of te
controleren maar ook om de nationale veiligheid te garanderen en aanvallen
te voorkomen. Tevens is het voor de overheid een middel om ervoor te
zorgen dat niet de eigen burgers naar conflictzones worden gestuurd door
deze gevaarlijke opdracht aan een PMB toe te vertrouwen en op die manier
de publieke opinie te sussen.
De vraag is echter wat het gevolg is van deze evolutie. De staat behoudt dan
wel zijn monopolie op geweld maar laat de uitvoering ervan aan een derde
over. In welke mate kan men dit legitimeren? Aangezien het hier gaat om
aangenomen militairen, en in die zin dus om vrijwilligers, is de Conventie van
Genève niet op hen van toepassing noch de nationale militaire wetgeving. Dit
is een mes dat aan twee kanten snijdt. Enerzijds kan een staat die een PMB
in dienst neemt de uitvoering van het contract niet afdwingen zoals ze dat
met een nationale strijdkracht wel kan doen (een werknemer kan namelijk
niet deserteren, een militair wel) en anderzijds kan en overtreding van een
PMB momenteel moeilijk of niet bestraft worden. Dit is te danken aan het feit
dat PMB’s meestal opereren in mislukte staten. De aanwezigheid van PMB’s is
meestal te danken aan het ontbreken van een goed, of democratisch beleid
en dus ook wetgeving. Momenteel ontbreekt er, zowel op nationaal als op
internationaal niveau, een duidelijke regelgeving omtrent PMB’s. Deze
toestand zal naar de toekomst toe onhoudbaar worden. Er dringen zich
vele vragen en problemen op die snakken naar een antwoord. Nochtans
moet men de oplossingen niet al te ver zoeken.
Een uitbreiding van de Conventies van Genève zodat deze toepasbaar
zijn op alle strijders in een gewapend conflict, dus zowel op militairen als
op PMB’s in de ruime zin van het woord, zou al veel problemen kunnen
voorkomen. Deze oplossing is momenteel dan ook in de maak. Een
tweede oplossing is om een deel van de verantwoordelijkheid af te
schuiven op de aannemende staat. Er dient een juridisch stelsel te komen
dat de aannemende staat de mogelijkheid of zelfs de verplichting geeft
om een overtreding van een PMB op buitenlandse missie zelf te
bestraffen volgens de nationale al dan niet militaire wetgeving. In deze
problematiek is er een noodzaak aan een duidelijke omschakeling van het
territorialiteitsprincipe naar personaliteitsprincipe. Op deze manier zal
een aannemende staat zijn verantwoordelijkheid moeten nemen en een
PMB meer op zijn hoede zijn voor eventuele fouten.
Dominic De Backer
Bestuurslid LVSV
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 14 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 14
Een overvolle Notarisstraat
Beke vs Verhofstadt, personalisme vs individualisme, 05/12/07
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 15 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 15
Rubriek: Europese uitdagingen
1. Een vreedzame oplossing voor Kosovo
17 februari 2008, het onvermijdelijke geschiedde in de Balkan: de Servische
provincie Kosovo riep na jarenlange onderhandelingen en moeizaam gelobby de
onafhankelijkheid uit. Prompt ontstond een ‘nieuw land’ in Europa. Enkele EU-
lidstaten weigeren echter dit nieuw staatje te erkennen, maar ook de landen
die voor de onafhankelijkheid zijn, stellen hoge eisen. Hierna volgt een bondige
analyse van de problematische situatie waarbij we enkele fundamentele,
democratische – en aldus liberale – beginselen aanhalen, die Kosovo niet uit
het oog mag verliezen om het Europees vertrouwen te verdienen.
Hoe is de kwestie zo kunnen escaleren?
Om dit inzicht te verwerven a priori een geschiedkundige reflectie.
Sinds jaar en dag strijden de Servische Albanezen (91% van de bevolking in
Kosovo) voor de onafhankelijkheid van hun regio. Toen ze onder Milosevic in
1989 hun beperkte autonomie verloren en Kosovo bijgevolg onder de volledige
heerschappij van het Servisch bestuur viel, was het hek van de dam. De
Albanezen organiseerden zich en creëerden een schaduwsamenleving die
evolueerde tot het Kosovaars bevrijdingsleger. Eind de jaren ’90 volgde een
bloedige oorlog, met als dieptepunt de NAVO-bombardementen. Uiteindelijk
moest Servië zich terugtrekken uit de provincie. Sindsdien stond Kosovo onder
het bestuur van de VN, die daartoe de missie UNMIK ( United Nation Interim
Administration Mission in Kosovo) had gesticht.
Dit internationaal bestuur bleek de voorbije maanden niet langer houdbaar en
Kosovo opnieuw integreren als Servische provincie zou evenmin een oplossing
bieden aan het fundamentele etnische probleem in de regio, gezien de Serviërs
de voorbije jaren heel wat kansen tot toenadering hebben laten liggen. De
laatste weken bleek Belgrado op zijn stappen terug te komen. Vijgen na Pasen.
Het kwaad was geschied. Kosovo moest en zou onafhankelijk worden.
Een aantal aanzienlijke vraagstukken steken de kop op. Welke rol speelt de
internationale gemeenschap en in het bijzonder de EU bij de Kosovaarse
onafhankelijkheid? Moet het zelfbeschikkingrecht der volken primeren op de
nationale integriteit? Is de rol van de natiestaat achterhaald? Hoe kan zo snel
mogelijk een rechtsstaat gevormd worden die de belangen van de Servische
enclaves respecteert?
Een eerste vraag die rijst, is echter een meer fundamentele: wat is een
staat? Internationaal wordt de omschrijving van de Montevideo Conventie
van 1933 aanvaard. Vier voorwaarden moeten voldaan zijn: beschikken
over een grondgebied, een permanente bevolking, een regering die
relaties kan onderhouden met andere staten en de meest controversiële
voorwaarde, de erkenning door andere staten. En net hier wringt het
schoentje: de wereld reageert verdeeld. Vooral Rusland, Spanje en
vanzelfsprekend Servië eisen dat de NAVO-troepen de situatie ongedaan
maken. Hun argumenten tegen een erkenning lijken op het eerste
gezicht niet onlogisch.
Vooreerst stellen ze dat de onafhankelijkheidsverklaring een schending
van VN-resolutie 1244 impliceert. In deze resolutie wordt geponeerd dat
de Servische eenheid moet gewaarborgd blijven. In dit opzicht lappen de
staten die Kosovo toch erkennen de ‘VN-wetten’ aan hun laars. Er dient
echter te worden vermeld dat deze resolutie al jaren als achterhaald
wordt beschouwd. De EU ijverde bij de Veiligheidsraad al lang om een
nieuwe resolutie die een definitief statuut voor Kosovo zou
implementeren. Het Russische vetorecht belemmerde echter iedere
evolutie naar onafhankelijkheid.
Alsook zou deze onwettige afscheuring als een precedent aanschouwd
kunnen worden door andere onafhankelijkheidsgezinde groepen
wereldwijd. In de internationale politiek wekte Kosovo inderdaad heftige
emoties op. Zo was de Baskische regering er als de kippen bij om Kosovo
te bestempelen als een interessant voorbeeld. In Rusland vinden we
dezelfde teneur: de separatistische regio's van Georgië, Abchazië en
Zuid-Ossetië, stellen dat zij zeer binnenkort het Kosovaarse voorbeeld
zullen volgen.
Naar onze mening moeten we inderdaad voorkomen dat Europa verwordt
tot een gedesintegreerd geheel van mini-staatjes en moeten we streven
naar een geheel van tolerante nationale samenlevingen waarbinnen de
rechten van de minderheden worden gerespecteerd. Een sterk
federalisme verdient onze voorkeur. Met andere woorden een verzoening
tussen zelfbeschikkingsrecht en nationale integriteit. Het conflict in
Kosovo is echter een conflict ‘sui generis’ en verdient een eigen
benadering. De etnische volkeren zijn daarginds in de loop van de
geschiedenis zodanig uit elkaar gegroeid, dat iedere poging tot
hereniging tevergeefs zou zijn. Zo redeneren ook de meeste EU-landen
waarop die alvast een geldstroom op gang brachten om het gebied uit
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 16 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 16
het ondemocratische slop te trekken en het tevens uit de economische
impasse te redden.
Ten aanzien van Servië is de EU eerder terughoudend. De Hoge
vertegenwoordiger van de Unie, Javier Solana, heeft al laten verstaan dat
de rust nu absoluut moet terugkeren opdat in een gunstig klimaat zou
kunnen gepraat worden over een samenwerkings- en
stabiliseringsakkoord. Dergelijk akkoord wordt beschouwd als een eerste
stap naar een eventuele aanhechting bij de Unie. Het komt er dus op
neer dat zolang er geen rust in de regio heerst, Servië een lidkaart van
de Unie – die nu reeds uit zijn voegen barst – kan vergeten.
De onafhankelijkheidsverklaring is in principe vooral symbolisch. De
komende maanden zal moeten blijken of Kosovo inderdaad klaar is om
op eigen benen te staan en of het land niet zal degraderen tot een
primitieve oog-om-oog-samenleving, waarbij de Servische minderheden
de rekening zullen gepresenteerd krijgen voor hun jarenlange
suprematie. Kosovo heeft nu de taak zich uit te bouwen tot een
democratische rechtsstaat waarbij de mensenrechten worden beschermd
en de economie wordt opgekrikt.
Er zijn goede intenties die voorzien in een stevige rechtsstaat. De
voorgestelde grondwet zet niet alleen een potige taalwetgeving op touw,
maar ook nieuwe gemeentegrenzen, voorbehouden zetels voor de
minderheden, een alarmbelprocedure (zoals we die ook in België
kennen), een aantal dubbele meerderheden voor de herziening van
speciale wetgeving, quota voor het aantal Serviërs in
overheidsadministratie,… De missie van de VN wordt opgedoekt en wordt
vervangen door een Europese politie- en justitiemissie (EURLEX) en een
Amerikaans-Europees politiek controleorgaan (ICO) dat zal nagaan of de
onafhankelijkheidsvoorwaarden, zoals de bescherming van minderheden,
worden gerespecteerd.
Ook niet te verwaarlozen vanuit een liberaal standpunt zijn de burgerlijke
rechten zoals de eigendomsrechten. Momenteel is de situatie op dit vlak
erbarmelijk. Als er al eigendomsrechten op papier staan, bevindt het
desbetreffende dossier zicht niet zelden in Servië. Bovendien zal het land
geen investeerders aantrekken als deze niet eens een eigendomstitel in
handen kunnen krijgen. Ook hier dient de EURLEX-missie werk van te
maken.
Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 17
De toekomst zal nu moeten uitwijzen in hoeverre de verschillende
onderlinge spanningen zullen afnemen en in welke mate Kosovo
daadwerkelijk een soevereine rechtsstaat zal worden. Wij hopen alvast
op een vreedzame, stabiele, liberaal-democratische oplossing met
respect voor de mensenrechten.
Eveline Van den Abeele en Nicolas Coudeville
Leden LVSV Gent
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 18 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 18
Pieter & Patrice
Krokodillendebat, 20/02/08
p 13 december 2007 werd het verdrag van Lissabon ondertekend. De
p 13 december 2007 werd het verdrag van Lissabon ondertekend.
inwerkingtreding is voorzien voor 1 januari 2009, dit enkel indien alle 27
lidstaten het verdrag geratificeerd hebben. Het bevat diverse bepalingen
omtrent de verdere eenmaking van de Europese Unie. Is deze
pseudogrondwet wel verregaand genoeg? Op naar een sterk gefundeerd
Europa of naar een nog zwakkere structuur dan het huidige haast
‘confederale’ model? Sommigen, vooral uit de conservatieve hoek van het
politiek spectrum, betwisten op rabiate wijze de nood naar een
eengemaakt Europa. Volgens hen is Europa niets meer dan een
kafkaiaanse bureaucratie en hebben we meer kosten dan baten aan dit
project. Deze reactionairen hebben dit verhaal blijkbaar niet goed
begrepen. Europa brengt administratieve rompslomp met zich mee, maar
met enig denkwerk en een constructieve, open houding kunnen we die
bureaucratie beperken. Europa draait om veel meer, het is het
speeltoneel van het meest welvarende en democratische gebied ter
wereld. De bedoeling is om Europa verder te betonneren, maar ook om
deze liberale vorm van samenleven wereldwijd te verkondigen.
Wat is het kostenplaatje van dit alles? Deze enorme uitgaven in
combinatie met het Rijnlandmodel, de zwakke economische groei,
werkloosheid en de aanstormende vergrijzing zullen binnenkort niet meer
verenigbaar zijn. Dit zijn essentiële redenen waarom men het Europees
project moet zien als een investering voor later.
Nog niet zo lang geleden waren er slechts vier economische
supermachten: de Verenigde Staten, de Europese Gemeenschap,
Rusland en Japan. Sindsdien heeft China als een economisch wonderkind
de vier voorgaande bijgetreden. Als China zich binnen enkele jaren nog
verder kan ontwikkelen, zal er een enorme middenklasse en dus een
grote afzetmarkt gecreëerd worden. Indien men niet wil terechtkomen in
een nieuwe bipolaire wereld met als protagonisten de VS en China,
moeten we een sterke Europese Unie bewerkstelligen. Dit impliceert een
verdere uitbouw van een liberale ethiek en een efficiëntere interne
organisatie.
eohumanisme 2007-2008 nr 1 19
ergeten conflict: Colombia Rubriek: Europese uitdagingen
2. De weg naar een Europese eenmaking
O
Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 19
Vooreerst moet de Europese ‘trias politica’ dringend aangepakt worden.
Deze structuur is heden ten dage veel te complex en hierbij gaat het
vooral over de wetgevende en de uitvoerende macht. Het beginsel van de
scheiding der machten wordt duidelijk niet gerespecteerd, de Europese
Commissie zou de uitvoerende macht moeten voorstellen, tevens hebben
ze een belangrijk initiatiefrecht binnen de wetgevende macht. Wetende
dat die wetgevende macht ook nog eens bestaat uit de Raad van Europa
en dat er een kleine rol is toegeschreven aan het Europees Parlement,
zorgt ervoor dat het allemaal nog moeilijker te vatten is. Een sterke
Europese Unie heeft een solide en volwaardige uitvoerende macht nodig
bestaande uit één enkele regering met een voorzitter die het gezicht
wordt van Europa tegenover de rest van de wereld. De uitvoerende
macht moet verantwoording afleggen aan de wetgevende macht, die een
primaire rol geniet. Een tweekamerstelsel naar Duits model waarvan de
eerste kamer bestaat uit de vertegenwoordigende ministers der
deelstaten en een tweede kamer bestaande uit het huidige Europese
parlement zou de invulling zijn van een efficiënte wetgevende macht.
Beide machten moeten zich weliswaar houden aan een grondwet,
gelegitimeerd door middel van referenda.
Brussel is de facto de hoofdstad van Europa, we moeten zowel de
wetgevende als uitvoerende macht definitief naar onze hoofdstad zien te
halen. Brussel is bij uitstek het voorbeeld van een stad met internationale
uitstraling, het bevat een weelde aan internationale instellingen. Dit zorgt
voor veel goedbetaalde ambtenaren, maar bijvoorbeeld ook voor 10.000
geaccrediteerde diplomaten en 30.000 lobbyisten. Het feit dat alle
internationale instellingen in Brussel gelegen zijn is louter toeval en
symbolisch. Berlijn staat te springen om eventueel die rol over te nemen.
Indien we erin slagen om Brussel aantrekkelijker te maken, staat er de
hoofdstad een nog grotere immigratiegolf te wachten. Daarop moeten
we de stad voorbereiden. Het Hoofdstedelijk Gewest is met een
inwonersaantal van iets meer dan 1 miljoen en een oppervlakte van 162
vierkante kilometer veel te klein. Stad Brussel uitbreiden tot het huidige
gewest en het gewest uitbreiden tot het huidige Vlaams en Waals
Brabant zou de hoofdstad terug toekomstperspectieven kunnen bieden.
Weliswaar is de slagkracht van België nu niet zo doorslaggevend in
Europa, maar hierin zou België toch zijn rol kunnen spelen. Dé grote
vraag zou zijn welke landen er nu zouden akkoord gaan met deze
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 20 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 20
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 21 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 21
Bert, Dominic & Michiel
Krokodillendebat, 20/02/08
hervormingen. Wil men wel een sterker Europa? Het probleem met de
verdere Europese eenmaking zijn grote landen zoals Groot-Brittannië die
op zichzelf sterk genoeg staan en veel minder voordeel hebben in een
Europese samenwerking dan de kleinere lidstaten zoals Nederland en
België. Sir Winston Churchill vatte de reden tot Europese eenmaking op
een prachtige wijze samen:
If Europe were once united in the sharing of its common inheritance,
there would be no limit to the happiness, the prosperity and the glory
which its 300 or 400 million people would enjoy.
Michiel Rogiers
Lid LVSV Gent
Neohumanisme 2007-2008 nr 3 22 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 22
eperkte overheidsmiddelen en dalende koopkracht. Twee zaken
die frequent onderwerp zijn van publiek debat. Welke formule kan deze
uitdagingen aan? Daar komt een uitstekend liberaal recept: het dieet van
de overheid. Een publiek debat over de privatisering van staatszenders
VRT en RTBF is hier dan ook op z’n plaats.
Twee jaar geleden, net op het moment dat het medialandschap in rep en
roer stond door uitspraken van Tony Mary, pleitte toenmalig
kamervoorzitter Herman De Croo in een VTM programma voor de
privatisering van de VRT. Met hevige reacties tot gevolg. Het debat werd
echter nooit ten gronde gevoerd. Yves Leterme – destijds minister-
president van de Vlaamse regering - zei ‘non’ en af was de kous.
De vraag blijft echter nog steeds... Behoort de VRT tot het takenpakket
van de overheid? Meer zelfs... Is deze zogenaamde objectieve
dienstverlening wel zo toereikend? Dienen de belastingsbijdragen hieraan
te worden besteed?
De beheerscontracten die anno 2007 werden afgesloten met VRT en
RTBF hadden respectievelijk een omvang van 279 miljoen euro en 176
miljoen euro. Samen goed voor zo’n 455 miljoen euro. België telt zo’n
4,5 miljoen huishoudens. Aldus komt dit neer op iets meer dan 100 euro
per huishouden. Toch een aardige som om de koopkracht omhoog te
helpen?
Voordelen en kerntaken van publieke zenders?
Welke argumenten pleiten in het voordeel voor het behouden van de
publieke omroep in België? Welke zijn z’n kerntaken die een private
omroep niet degelijk kan vervullen? Het pleidooi voor het behouden van
de VRT is toch niet enkel gebaseerd op een conservatieve
tevredenheidreflex van z’n kijkers? Dat elke belastingsplichtige – ook de
niet - VRT kijkers - hiervoor een aanzienlijk bedrag moet neertellen pleit
voor debat. Bovendien worden concurrenten door de financiële input van
overheidsgeld benadeeld in hun concurrentiepositie.
Diëten met de overheid: VRT privé
B
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 23 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 23
Een veel gehoorde rechtvaardiging is de zogenaamde hogere ‘kwaliteit’ in
de programma’s van de publieke omroep. De koppeling van het
subjectieve begrip kwaliteit aan een staatszender is mijns inziens een
grove denkfout.
Kwaliteit wordt door iedereen verschillend geïnterpreteerd. De éne
persoon ziet natuurdocumentaires en cultuurprogramma’s aan als
kwalitatief hoogstaand. Anderen vinden intellectuele quizen en
voetbalverslagen van niveau. In een interview met De Standaard aanziet
Dirk Wauters, gedelegeerd bestuurder van de Vlaamse openbare omroep,
kwaliteit als ‘de meest betrouwbare informatiebron’. Het aanbieden van
‘cultuur en Vlaamse identiteit’ stelt hij tevens als meerwaarde tot
kwaliteit.
Private zenders nestelen zich in een marktsegment. Zo kan men
bijvoorbeeld ‘entertainment’ aanbieden of ‘informatief en betrouwbaar’
zijn. In deze laatste hebben zij ten aanzien van hun concurrenten er alle
belang bij om juiste informatie te verschaffen. Kanaal Z is een voorbeeld
van een Belgische private omroep die er alle belang bij heeft correcte
informatie te verschaffen. De private zender CNN is bekend als ‘The most
trusted name in news.”. Indien hun informatie onjuist blijkt te zijn
worden zij afgestraft door hun concurrenten. Iets wat bij openbare
omroepen niet het geval hoeft te zijn, aangezien deze zeker zijn van hun
inkomsten. Bovendien zijn openbare omroepen afhankelijk van goodwill
van de politici, die hun beheerscontract bepalen. Wordt de VRT al niet te
vaak verweten “rood” gekleurd te zijn?
Een tweede argument die vaak wordt aangehaald ten voordele van de
publieke omroepen is het objectiviteit - beginsel. Publieke omroepen
zouden meer in staat zijn dan private omroepen om de objectiviteit te
garanderen. Voorgaand werd reeds aangetoond dat dankzij concurrentie
in bepaalde segmenten objectiviteit beter gewaarborgd kan worden.
Bovendien is een objectiviteitstandaard onmogelijk rechtmatig
definieerbaar in een wereld met zoveel verschillende persoonlijkheden,
meningen en handelingen. Maar wat als aandeelhouders van een private
zender bepaalde ideeën of informatie wensen te verspreiden die
zogenaamd subjectief zijn. Dan is het aan de personen zelf om deze
informatie te verwerken en eventueel te verwerpen. Mensen worden
heden ten dage via allerlei private kanalen zoals kranten, magazines,
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 24
internet blootgesteld aan de meest uiteenlopende informatie. Men
selecteert die informatie die men wenst, subjectief of zogenaamd
‘objectief’. Ouders selecteren dan weer voor hun kinderen strips,
tekenfilms of speelgoed.
Private zenders kunnen het ook.
Dirk Wauters haalt tevens aan dat ‘cultuur’ en ‘Vlaamse identiteit’
uitdragen ook een meerwaarde van de publieke zender is. Kan een
private zender dit dan niet? Zijn er technische beperkingen? Welnee. Als
hiervoor voldoende belangstelling is zullen private instellingen hierop
inspelen. En wat met de zaken die de overheid –in geval van
onvoldoende belangstelling - toch wenst over te brengen naar de
bevolking? Ik denk bijvoorbeeld aan projecten van culturele en sociale
aard. Dan kan de overheid aan een zeer concurrentiele prijs zendtijd
afkopen van één van de zenders. Deze minimale kost wordt dan tevens
heel efficiënt besteed.
Het ongemak van reclameboodschappen kan ten slotte worden
aangehaald als noodzakelijk motief voor het behouden van de logge
overheidsinstelling. Welnu, als men niet graag reclameboodschappen
bekijkt, dan zijn er betaalzenders of bepaalde vormen van digitale
televisie waar je ongestoord een ganse avond televisie kan kijken. De
belastingskost die men zichzelf, de buurman en de grootouders bespaard
kan men hieraan besteden. Personen die het niet breed hebben, en
bovendien graag VTM kijken, hoeven in dit geval niet financieel op te
draaien voor de persoon die graag zonder reclame televisie kijkt.
VRT privé.
De kerntaken waarvoor de openbare omroep z’n ontstaan vond in 1960
kunnen heden ten dage perfect worden ingevuld door private zenders.
Een verdere integratie naar private zender is dan ook opportuun.
Heden ten dage ontvangt de VRT inkomsten uit 4 bronnen. Naast de
overheidsfinanciering (grootste deel) zijn er ook de advertentiemarkt
(2de pijler), de inkomsten uit distributeurs (3de peiler) en het
merchandising (4de pijler). De advertentiemarkt omvat radioreclame en
Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 24
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 25
sponsoring en is beperkt tot een bepaalde limiet om de concurrentie niet
al te sterk te verstoren.
Een stapsgewijze omscholing tot volledige privaatzender kan verlopen
door het verhogen van de limieten en het verlagen van de
overheidsfinanciering. Deze kan gepaard te gaan met verhoging van
private participatie door (geleidelijke) verkoop van aandelen.
De voordelen zijn legio. Concurrerende zenders kunnen zich op een
volledig private markt ook gemakkelijker inlaten in marktsegmenten die
voordien gedomineerd werden door de publieke zender. Dit opent
perspectieven voor nieuwe programma’s die inspelen op cultuur,
geschiedenis, human interest, etc.
Als favoriete VRT kijker heb ik geen conservatieve angstreflex, als zou
privatisering het einde van het huidige aanbod betekenen. Zolang
mensen het aanbod goed vinden, heeft men reden om het uit te zenden.
Niemand hoeft daarenboven verplicht voor mijn geliefde televisiezender
te betalen. Op naar VRT Privé!
Bert Schelfhout
Hoofdredacteur Neohumanisme
Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 25
Herman De Croo, Johny Vansevenant & Vic Anciaux
Krokodillendebat, 20/02/08
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 26 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 26
hose who deny Auschwitz would be ready to remake it”, zo zei de
Joods-Italiaanse auteur Primo Levi in 1983. De man was tijdens de
Tweede Wereldoorlog actief als verzetsstrijder, werd gearresteerd door
de Gestapo en in 1944 gedeporteerd. Hij overleefde samen met vier
anderen als enige de hel van Auschwitz op een groep van 650 Italianen.
Tijdens zijn verblijf in het vernietigingskamp schreef hij het meeslepende
boek “Is dit een mens”:
“Laat men zich nu een mens voorstellen wie de mensen die hem lief zijn
ontnomen worden, en zijn huis, zijn gewoonten, zijn kleren, alles kortom,
letterlijk alles wat hij bezit: dat zal een leeg mens zijn, een mens die
niets anders meer is dan lijden en behoefte, die geen waardigheid meer
heeft en geen oordeelsvermogen, omdat wie alles verloren heeft maar al
te gemakkelijk zichzelf verliest: een mens over wiens leven en dood met
een licht hart beschikt kan worden, zonder enig gevoel van
medemenselijkheid, in het beste geval uitsluitend op grond van
nuttigheidsoverwegingen. Als men dat alles bedenkt zal men de dubbele
betekenis van de term 'vernietigingskamp' begrijpen en inzien wat ik wil
uitdrukken met die woorden: wij liggen op de bodem.”
De holocaust wordt algemeen omschreven als de systematische uitroeiing
van 6 miljoen joden, zigeuners, krijgsgevangenen en politieke
tegenstrevers onder het nazi-regime voor en tijdens de Tweede
Wereldoorlog. Ondanks het overweldigende bewijsmateriaal en de
ontelbare getuigenissen zijn er steevast mensen die op consequente
wijze het plaatsvinden van deze barbaarse feiten ontkennen of
bagatelliseren. In ons land is Siegfried Verbeke de meest bekende, maar
ook wereldleiders à la Mahmoud Ahmandinejad, de ultraconservatieve
president van Iran, doen de jodenvervolging af als een legende.
Negationisme en vrije meningsuiting
T “
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 27 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 27
De taak die menig historicus en overheid op zich nam na afloop van de
holocaust was ervoor te zorgen dat dit duistere tijdperk steevast voor
eeuwig in ons geheugen zou gegrift staan, opdat zoiets nimmer meer zou
voorkomen. Men deed dit door het schrijven van ontelbare
geschiedkundige werken, het optrekken van monumenten, het houden
van diverse herdenkingen en dergelijke meer. Op juridisch vlak kwam
daar in België de “Wet van 23 maart 1995” bij, die heden ten dage door
het leven gaat als de “Negationismewet”. Deze regel stelt het
“ontkennen, minimaliseren, rechtvaardigen of goedkeuren van de
genocide die tijdens de Tweede Wereldoorlog door het Duitse nationaal-
socialistische regime is gepleegd” onomwonden strafbaar.
De vrijheid van meningsuiting is in ons land zowel wettelijk,
grondwettelijk als verdragsrechterlijk gewaarborgd. Eeuwenlang heeft
men de almachtige kerk en de totalitaire vorsten met veel bloedvergieten
bestreden om dit recht te effectueren. Met de verschrikkelijke
gebeurtenissen van ’40 -’45 in het achterhoofd heeft de wetgever deze
vrije meningsuiting zoals eerder gesteld, beperkt. Tevens hangt er aan
xenofobe en racistische uitingen allerhande in het algemeen een
strafrechterlijke sanctie vast.
Het beperken van gekwetste gevoelens, wat zonder twijfel het gevolg is
van diverse negationistische, racisistische en xenofobe uitlatingen, is
mijns inziens totaal ondergeschikt aan het vrijwaren van het recht op
vrije meningsuiting. Het totstandkomen van dit recht heeft veel voeten in
de aarde gehad en het feit dat het nu verregaand beknot wordt opent de
weg naar een totalitaire wetgever die van nog meer beperking van de
vrije meningsuiting in de toekomst eerder een regel dan een uitzondering
zal maken.
Hoezeer ik ook een afschuw heb van zulke wereldvreemde en ronduit
debiele individuen en uitspraken, het recht op vrije meningsuiting is voor
mij absoluut (zolang het echter niet rechtstreeks aanzet tot fysiek
geweld). De aanpak van onze overheid is volledig de verkeerde. Door
negationisme strafbaar te maken, verzeilt de ganse materie in een soort
van taboesfeer, wat uiteraard de bedoeling niet is. Criminaliseren is
geenszins de aangewezen oplossing, contra-speech daarentegen wel; bij
het ontkennen van de holocaust wordt men tegenwoordig overspoeld met
onweerlegbare historische feiten en argumenten. Op die manier wordt
het verhaal keer op keer verteld, dit heeft veel meer effect dan deze of
gene wet die op krampachtige wijze negationisten het zwijgen tracht op
te leggen en de vrije meningsuiting begrensd.
Hoezeer dit de joodse gemeenschap en personen die de holocaust aan de
lijve hebben ondervonden ook choqueert, men moet eindelijk gaan
beseffen dat, hoewel deze gebeurtenissen nooit uit de
geschiedenisboeken mogen verdwijnen, het niet kan dat het een
voorkeursbehandeling krijgt. Ik wacht nog steeds op een grote naam uit
joodse hoek die het negationismeverbod op de korrel neemt.
Thibault Viaene Bestuurslid LVSV Gent
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 28 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 28
Ludovic, Anthony, Thibault, Michiel & Bruno
Beke vs Verhofstadt, personalisme vs individualisme, 05/12/07
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 29 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 29
lle embargo’s, complotten en moordoperaties ten spijt, het zijn zware
darmproblemen en interne bloedingen die de Cubaanse dictator Fidel
Castro , vermoedelijk finaal zullen vellen. Behoudens de obligate tv-
optredens in een aftands Adidas-trainingspak verscheen de ogenschijnlijk
onsterfelijke leider van het Caribische eiland sinds zijn operatie twee jaar
geleden niet meer in het openbaar.
Het was dan ook na de bijna fatale geneeskundige ingreep in juni 2006 dat
‘Il Commandante’ zijn macht overdroeg aan zijn jongere, doch eveneens
bejaarde, halfbroer Raul. Een kleine twee jaar later verklaart de kranige
despoot zowel zijn ambt als president en opperbevelhebber vacant. Wie
het ook wordt, het nimmer zaligmakende communistische recept verliest
zelfs in de harten en vooral in de hoofden van menig Cubaan de
noodzakelijke steun. Vele burgers dromen nu ook luidop van ‘cambio’,
oftewel verandering.
Zonder al te veel ophef, horen we af en toe, zeker sedert Castro’s
gezondheidsproblemen kritische noten in de Caraïben. Jongeren
aanvaarden de steeds weerkerende repressie niet langer zonder meer. Zo
werd de bioscoopprent ‘Das Leben der Anderen’, over de Oost-Duitse
Stasi, door enkele bloggers bewust verkeerdelijk vertaald als ‘La Vida de
Nosotros’(‘het leven van ons’). Molestatie van deze dissidenten bleef
zowaar uit. Op het internet werden vragen gesteld bij de
ontoegankelijkheid van de toeristische centra voor de gewone Cubaan en
de hypocriete muntpolitiek, waarbij zowel de peso als de dollar als
betaalmiddelen worden gehanteerd . Arbeiders, smekend om enige vrijheid
van vereniging, hekelen in de fabrieken hun ‘vastgezette’ lonen die
ontstellend laag zijn. Daarenboven missen de ervaren kaderleden van ‘de
partij’, oudgedienden van de Revolutie, het ontegensprekelijke charisma
van Fidel om de groeiende kritiek van sommige jonge leeuwen binnen de
eenheidspartij te counteren.
Zonder te veralgemenen, we mogen stellen dat het stilaan duidelijk wordt
dat verroeste axioma’s en dogma’s mogelijk kunnen sneuvelen. Met klem
benadruk ik hier het woord ‘kunnen’, van een onomkeerbare evolutie
richting vrijheid en democratie is immers nog geen sprake. Desalniettemin
A
1. Nood aan ‘cambio’: Cuba na Fidel
Rubriek: Internationaal
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 30 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 30
is door het verdwijnen van de hardvochtige kameraad van Ché Guevera
een eventueel momentum voelbaar.
De stempel die Fidel Alejandro Castro Ruz op zijn land drukte is
onnoemelijk groot. We spreken 1959, Eisenhower en Chroesjtsjov
vervulden de politieke hoofdrollen in de wereld, wanneer hij samen met
zijn zogenaamde guerrillero’s het bewind van Batista omver wierp.
Sedert dien overleefde hij 10 Amerikaanse presidenten, scheurde het
Ijzeren Gordijn en zag hij de wereld rondom drastisch veranderen.
Zowel ideologische sympathie als puur economische motieven dreven
Cuba vanaf begin de jaren ’60 in de armen van de Sovjet-Unie. Met de
Russen had het regime van ‘Il Commandante’ een viscerale afkeer voor
vrijheid en spontaniteit gemeen. Daarenboven zorgde het Amerikaanse
handelsembargo voor een continue Russische afhankelijkheid. Moskou
deed zijn duit in de zak door aan zwaar inflatoire prijzen Cubaanse suiker
op te kopen en het eiland regelmatig van olie te voorzien.
Illustratief voor de ontaarde centrale planningspolitiek waren de talrijke
voedsel- en kledingrationaliseringen. Zo had elke Cubaan elk jaar recht
op twee hemden, een broek, een paar schoenen en , pure decadentie,
twee onderbroeken.
Het ineen storten van het Comeconblok bood Cuba een eerste
opportuniteit om het tij te keren. De Sovjet-Unie, als gestuurde
planeconomie, verruimde eindelijk zijn voorheen verstarde blik en begon
te liberaliseren. Michail Gorbatsjov, die de glasnost en perestrojka
invoerde, zette Cuba voor het blok: hervormen of een financiële
drooglegging . Castro wou geen van beiden en bijgevolg verloor de
Cubaanse economie tussen 1989 en 1993 35% van zijn slagkracht.
Fidel, ingefluisterd door raadgevers onder leiding van Carlos Lage,
kondigde zijn ‘Speciale Periode’ af waarbij marktmechanismen à la carte
werden gebruikt. Politieke vrijheden waren ook toentertijd sterk illusoir.
Cubanen mochten evenwel restaurants uitbaten in hun huis, bekend als
‘paladares’, boeren kregen meer autonomie en de dollar werd vrij
gebruikt.
Helaas werd deze schrille stap in de goede richting werd tenietgedaan
door de Venezolaanse oliesteun en Chinese krediethulp. Hugo Chavez
vervult nu met verve de rol van gulle suikeroom, een taak die voorheen
was weggelegd voor de Sovjet-Unie. Marktgeoriënteerde hervormingen
werden teruggeschroefd. Het is momenteel een understatement te
stellen dat de Cubaanse samenleving zowel economisch, sociologisch als
politiek in een diep dal zit. In de menselijke ontwikkelingsindex van de
Verenigde Naties wordt Cuba voorafgegaan door Zuid-Amerikaanse
democratieën als Uruguay, Chili, Argentinië en Costa Rica.
De lonen zijn lachwekkend laag, prijzen rijzen de pan uit en het
Amerikaans handelsembargo is funest. Daarenboven heeft de Cubaanse
burger te kampen met een tweede zogenaamd ‘intern embargo’, namelijk
de informele economie. Door een quasi overheidsmonopolie in de
economie speelt het ‘crowding-out’-effect enorm hevig, bijgevolg is
menig Cubaan genoodzaakt te gaan werken in de informele sector. Deze
tak van de markt is grotendeels illegaal en dus verstrengeld in corruptie
en overtollige bureaucratie. Andere noodlottige gevolgen, onder meer
geschetst door Hernando De Soto in zijn magistraal boek ‘Het mysterie
van het kapitaal’, laat ik hier zelfs buiten beschouwing. Elk privaat
initiatief wordt dus vakkundig in de kiem gesmoord.
Daarenboven slagen ook de door ‘link(s)e intelligentsia’ bewierookte
publieke voorzieningen er niet om hun taak efficiënt en adequaat te
vervullen.
Benevens een toenemend gebrek aan openbaar vervoer en huisvesting,
zit ook de veel geprezen Cubaanse gezondheidszorg in slechte papieren .
Zo verslechtert de ziekenhuisinfrastructuur zienderogen en is er een
schrijnend gebrek een medicijnen. De kwaliteit van het onderwijs gaat
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 31 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 31
v
achteruit, daar de leerkrachten massaal (na ‘centrale planning’ uiteraard)
worden ingezet in de toerismesector.
De komende machtswissel schept allicht mogelijkheden om de
miserabele toestand een halt toe te roepen en de naar vrijheid
snakkende Cubaan een perspectief te geven.
Dienaangaande voorspellen waarnemers twee scenario’s. In het eerste
zou het nieuwe partijestablishment een hervorming à la Chinois toestaan,
waarbij de economische macht langzamerhand zou worden
gedecentraliseerd en mechanismen van vraag en aanbod mettertijd
zouden binnensijpelen. Deze puur economische, niet politieke hervorming
vindt voornamelijk gehoor bij de oudere partijgarde. In dit scenario is
vanzelfsprekend geen plaats voor het invoeren en garanderen van
onmisbare individuele rechten. Het louter lezen van Castro’s politieke
testament maakt dit duidelijk.
Een tweede vooruitzicht bestaat in het volledig ineenstorten van het
regime. Volgens sommige bronnen, hoofdzakelijk in Miami en Washington
gesitueerd, zouden op die manier zowel de economische als politieke
hervormingen ingang kunnen vinden.
Hoewel dit tweede scenario alle lof verdient, lijkt de verwezenlijking in de
praktijk mij niet zo plausibel. De enkele transitie naar een broodnodig
kapitalistisch systeem is op korte termijn het meest waarschijnlijk. Er
zijn drie factoren die de realisatie van economische hervormingen zullen
bepalen. Zo bestaat er een kans dat de Venezolaanse donaties stilaan
opdrogen, na de smadelijke nederlaag in een grondwettelijk referendum
voor Chavez. Een tweede factor die verandering kan teweegbrengen is de
algemene onvrede bij de bevolking, die niet langer zal worden
gekanaliseerd en gestuit door het charisma van Fidel.
De derde factor is extern, te weten het embargo opgelegd door de
Verenigde Staten. De economische en sociale implicaties van deze
belemmering van de vrije markt zijn legio. Dit mechanisme is dringend
aan herziening toe. Veel hangt af van de naderende
presidentsverkiezingen in november. Enkel de democratische kandidaat
Barack Obama denkt eraan om het embargo te milderen, spijtig genoeg
sprak hij zich enkel uit over de reisbeperkingen en familiecontacten. Het
vier decennia oude embargo, in het Clintontijdperk gecodificeerd in de
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 32 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 32
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 33
zogenaamde Helms-Burton Act, legitimeert voor een deel het
corrupte Cubaanse regime. Het verdwijnen van deze fnuikende
handelsrestricties zijn derhalve een absolute noodzaak. Iedere
burger wil zelf het heft in handen kunnen nemen en zijn lot
verbeteren. Het staat overigens onomstotelijk vast dat vrijhandel
wederzijdse belangen creëert , de civil society stimuleert, de
welvaart verhoogt en op middellange termijn ongetwijfeld voor vrede
zorgt. Niettegenstaande ik persoonlijk in het verleden zware twijfels
had bij het opheffen van een embargo, mensenrechten werden
immers op grote schaal geschonden, beschouw ik de opheffing nu als
een absolute must.
Toch dienen er twee paden bewandeld te worden. En wel deze van
(internationaal) politieke druk en stimulering van de Cubaanse civil
society. Deze eventuele metamorfose richting vrije markt zal
absoluut de nodige hefbomen scheppen voor een drastische politieke
hervorming. Vanuit liberaal oogpunt evenwel is het echter
onontbeerlijk nooit alleen op de economie te vertrouwen. In een
gezonde democratische rechtsstaat gaan politieke en economische
vrijheid hand in hand. Een ondertekening van het VN
mensenrechtencharter dringt zich dus op. Een Cubaanse
herwaardering van de vrijheid van meningsuiting en vrijheid van
vereniging moeten worden aangemoedigd, denken we maar aan de
nog steeds vastgehouden politieke gevangenen. Laten we dus hopen
op echte ‘cambio’.
Patrice Viaene
Voorzitter LVSV Gent
Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 33
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 34
a een uiterst geslaagd openingsdebat in het eerste semester achtte
het LVSV Gent de tijd rijp om twee iconen van weleer in het tweede
semester uit te nodigen om hun ongezouten en ongebreidelde visie te
geven over de politiek van vandaag. Voor dit concept werden enkele
erudiete sprekers uitgenodigd, in de persoon van Herman De Croo en Vic
Anciaux. Tussen beide krokodillen werd moderator Johny Vansevenant
geplaatst, voornamelijk om spraakwaterval De Croo in toom te houden.
Na een korte voorstelling van beide sprekers liet onze moderator reeds
een eerste ballonnetje op door aan de heren te vragen of er al dan niet
een regering zou komen op Pasen. Terwijl Vic Anciaux eerder sceptisch
reageerde op die vraag en zijn twijfels omtrent het kartel CD&V/N-VA
uitte, was het Herman De Croo die de verrijzenis van Yves Leterme
voorspelde. Of het ‘Orakel van Brakel’ gelijk had, zal blijken op zondag 23
maart als de paasklokken op de achtergrond weerklinken.
De toon van het debat was meteen gezet en nog vele ballonnetjes werden
opgelaten, waarbij de tegengestelde visies van beide krokodillen boven
water kwamen te drijven. Zo werd er op geanimeerde wijze druk heen en
weer gediscussieerd over een federale kieskring, over het voortdurend
lekken van informatie van de onderhandelingstafel naar de pers, over hoe
het vroeger ‘anders’ was en over de rol van het koningshuis.
Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 34
Krokodillen: Vic en Herman op de rooster 20 februari Blandijnberg Auditorium E
N
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 35
Wel konden beide sprekers zich vinden in het behoud van België en de
nefaste gevolgen die het separatisme zou hebben voor Brussel en de
economie in Wallonië en Vlaanderen. Herman De Croo was dan ook
zichtbaar geëmotioneerd door de oproep van Vic Anciaux om samen te
blijven in plaats van te pleiten voor afscheuring.
Na dit uiterst onderhoudend debat werd iedereen vriendelijk uitgenodigd
in de Latin Quarter, alwaar een gratis vat ter beschikking werd gesteld en
de verbroedering onder de studenten tot in de vroege uurtjes ongeziene
vormen aannam.
Bram Couvreur
Activiteitenverantwoordelijke
LVSV Gent
Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 35
Thibault, Patrice & Bram
Krokodillendebat, 20/02/08
Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 36
Het liberalisme en haar vertakkingen
Het liberalisme, is, zoals bekend, een zeer heterogene stroming met
talrijke vertakkingen. Hoewel alle liberalen meestal uitgaan van enkele
fundamentele basisprincipes (oa. zelfbeschikkingsrecht), zijn ze het
grondig oneens over het feit op welke manier die principes moeten
worden uitgewerkt in de praktijk.
Hieronder vindt u de belangrijkste sub-stromingen van onze geliefde
ideologie, gekoppeld aan een te lezen boek die u verder kan informeren.
Libertarisme
Het libertarisme streeft een maatschappij na die gestoeld is op
individuele vrijheid. Het gaat uit van drie basisprincipes: life, liberty,
property, belastingen en elke vorm van overheidsoptreden zijn dus uit
den boze. De meeste libertariërs streven naar een “minimal state”, die
enkel bepaalde justitiële en politionele taken op zich neemt, andere taken
die heden ten dage in handen zijn van de staat worden overgeheveld
naar de markt. Elke vorm van solidariteit en samenwerking moet
gebaseerd zijn op vrije wil.
Aanbevolen:
Anarchy, State, and Utopia – Robert Nozick
Het liberalisme en haar vertakkingen
Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 37
Anarchokapitalisme
Het Anarchokapitalisme, mede vorm gegeven door publicisten als David
Friedman en Murray Rothbard, stelt een verregaande variant van het
libertarisme voor. De hoekstenen van een anarchokapitalistische
samenleving zijn privé-eigendom, vrijwillige coöperatie en vrijhandel. Ze
wijzen echter de minimal state af als zijnde crimineel en illegitiem en
streven naar een samenleving waarin recht enkel wordt afgedwongen
door privé-organisaties.
Aanbevolen:
The Machinery of Freedom:
David D. Friedman
Links-liberalisme
Het links-liberalisme, ook wel een sociaal-liberalisme genoemd, is een
stroming die, in tegenstelling tot menig libertariër, ervan uitgaat dat de
staat geen gevaar vormt voor de individuele vrijheid, maar juist een
voorwaarde is opdat die vrijheid werkelijk vrijwaard kan worden. De
overheid dient enkele kerntaken uit te oefenen, taken die nooit in private
handen mogen vallen, waaronder sociale zekerheid, gezondheidszorg en
milieubeleid.
Aanbevolen:
John Rawls – A Theory of Justice
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 38 Neohumanisme 2007-2008 nr 2 Pagina 38
Neoliberalisme
De opkomst van het neoliberalisme staat symbool voor een liberalisme
die terug uit het dal kroop na een lange periode die gekleurd werd door
verregaand overheidsoptreden. Het gaat ervan uit dat de markt pertinent
beter in staat is bepaalde taken op zich te nemen dan talrijke logge
overheidsbedrijven. Dit werd in de praktijk omgezet door oa. Margaret
Thatcher en Ronald Reagan, die een onverbiddelijke economische politiek
voerden waarin het economisch nut van de mens centraal stond.
Feit is dat het neoliberalisme vooral een economische ideologie is, die
zonder probleem overgenomen kan worden door conservatieve leiders
genre Reagan en Thatcher. Het neoliberalisme vereenzelvigen met het
liberalisme, die, in tegenstelling tot het conservatisme, op ethisch vlak
een uitermate progressieve boodschappen uitdraagt, is dan ook de fout
die menig linkse intellectuelen maken en gemaakt hebben.
Aanbevolen:
Milton en Rose Friedman –
Free to Choose
Thibault Viaene Bestuurslid LVSV Gent
Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 38
Overige Sponsors:
Frituur Overpoort Snack Tosi
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 39 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 39
Sponsors Het Bestuur
VOORZITTER
POLITIEK
SECRETARIAAT
Patrice Viaene [email protected] Pieter Coene [email protected] Laura Harth [email protected] Jocelyne Persyn [email protected] Ludovic Vilain [email protected] Bert Schelfhout [email protected] Gregory Wauters [email protected]
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 40 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 40
HOOFDREDACTEURS
PENNINGMEESTER
SECRETARIAAT
ACTIVITEITEN-
VERANTWOORDELIJKE
EN PR
Je kan ook het volledige bestuur mailen via [email protected]
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 41 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 41
Bram Couvreur [email protected] Tiemen Darras [email protected] Dominic De Backer [email protected] Tim Decleer [email protected] Pieter-Jan Germeaux [email protected] Dries Holvoet [email protected] Brecht Kerckhof [email protected] Matthias Laevens [email protected] Jeroen Meulewaeter [email protected] Antoon Reynvoet [email protected] Wietse Verwimp [email protected] Thibault Viaene [email protected]
BESTUURSLEDEN
Agenda
2007-2008: Tweede semester
Komende activiteiten: • Woensdag 19 maart: discussieavond Orgaandonatie en Privatisering Waterbronnen, Notarisstraat 3, 20u00, Gratis toegang • Dinsdag 8 april: spreker: professor Frank Van Dun, Notarisstraat 3, 20u00, Gratis toegang • Maandag 21 april: discussieavond Fractional Reserve Banking, Notarisstraat 3, 20u00, Gratis toegang • Woensdag 23 april: Kemphanendebat: Waalse toppolitici komen debateren, 20u00, Blandijnberg Auditorium E, Gratis toegang Voorbije activiteiten: • Woensdag 20 februari: Krokodillendebat met Herman De Croo en Vic Anciaux, Blandijnberg Auditorium E, 20u00, Gratis toegang • Maandag 25 februari: discussieavond Internationale Relaties, Notarisstraat 3, 20u00, Gratis toegang • Woensdag 5 maart: discussieavond Liberalisme en Geloof, Notarisstraat 3, 20u00, Gratis toegang • Maandag 10 en dinsdag 11 maart: trip naar Straatsburg, bezoek Europees Parlement e.d.m.
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 42 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 42
Neohumanisme 2007-2008 nr 1 43
Sponsors
Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 43 Een uitgebreid (foto-)verslag verschijnt in de volgende editie!
Wenst u lid te worden? Om lid te worden van het LVSV Gent, hoeft u enkel een mail te verzenden naar het adres [email protected] . Het dient volgende gegevens te bevatten: *Naam *Adres *Betaalwijze (overschrijving op rekeningnummer 001-3484308-47, of betaling aan een bestuurslid bij de eerstvolgende activiteit) Het inschrijvingsgeld bedraagt €5,00. Naast de steunende factor levert het lidmaatschap ook talrijke voordelen op. Zo ontvangt u bij de inschrijving een exclusieve lidkaart en krijgt u gedurende het hele academiejaar gratis toegang tot al onze activiteiten. Wenst u erelid en/of sponsor te worden? Het Liberaal Vlaams Studentenverbond staat al 77 jaar garant voor de onafhankelijke ideologisch en filosofisch geïnspireerde verdediging van het liberalisme aan de Gentse Universiteit en ver daarbuiten. Via talrijke debatten, discussieavonden en kritische publicaties trachten wij studenten warm te maken voor de politieke en maatschappelijke dialoog en de liberale waarden. Een humanistische visie op de vrijheid van het individu, in al zijn facetten, is daarbij een leidraad. Om onze werking voort te zetten en in de toekomst te garanderen kunnen we uiteraard niet zonder de nodige financiële middelen. Die noodzakelijke input is vooral afkomstig van gulle ereleden en sponsors. Als erelid heeft u de mogelijkheid om ons te steunen voor de minimale som van 35 euro. In het geval u wil sponsoren, en op deze manier wil genieten van de publiciteit in ons tijdschrift en op onze vernieuwde website, vragen wij een minimale bijdrage van 50 euro. Zowel de ereleden als de sponsors ontvangen ‘Neohumanisme’, worden uitgenodigd voor elke activiteit en worden hiervoor, middels de nieuwsbrief of persoonlijk op de hoogte gehouden. Uw vrijwillige steun geeft ons de mogelijkheid het voor ons allen dierbare liberale gedachtegoed te verdedigen en te verspreiden. Indien u dit wenst, kan u uw bijdrage overschrijven op het rekeningnummer 001-3484308-47. U vermeldt in uw mededeling in welke gedaante u op de website wil verschijnen (naam, oud-LVSV-bestuurslid, kamerlid, gemeenteraadslid, ...). Wenst u ons te steunen via sponsoring, gelieve uw logo naar [email protected] te mailen. Wij danken u oprecht voor uw mogelijke steun.
Top Related