Neohumanisme 3

23
www.lvsvgent.be Maart 2008, afgiftekantoor Gent 1 V.U.: Patrice Viaene, Notarisstraat 3, 9000 Gent

description

Jaargang 71, 2007-2008.

Transcript of Neohumanisme 3

Page 1: Neohumanisme 3

www.lvsvgent.be

Maart 2008, afgiftekantoor Gent 1

V.U.: Patrice Viaene, Notarisstraat 3, 9000 Gent

Page 2: Neohumanisme 3

Inhoudstafel

Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 3

Voorwoord Patrice Viaene 4 Redactie Bert Schelfhout en Gregory Wauters 6 De staat zal neutraal zijn of zal niet zijn Patrice Viaene 8 Brief aan Geert Wilders Michiel Rogiers 10 The world is changing: privaat militaire bedrijven Dominic De Backer_ _________12 Rubriek: Europese uitdagingen Een vreedzame oplossing voor Kosovo ² Eveline Van Den Abeele en Nicolas Coudeville 15 De weg naar een Europese eenmaking Michiel Rogiers __ 19

Diëten met de overheid: VRT privé Bert Schelfhout 22 Negationisme en vrije meningsuiting Thibault Viaene _______________________________________26 Rubriek: Internationaal Nood aan “Cambio”: Cuba na Fidel d Patrice Viaene 29 Krokodillen Vic en Herman op de rooster Bram Couvreur_________________________ 34 Het liberalisme en haar vertakkingen: boektips Thibault Viaene ________________________________________36 Het bestuur: contactgegevens 40 AGENDA : ____________________________________________42

Voorwoord

et tweede semester kondigt zich op vele vlakken veelbelovend

aan. Het succes van de enige consequent liberale studentenvereniging in

Gent is alvast onloochenbaar. Het is voor elk LVSV’er dan ook een waar

genoegen de talrijke nieuwe leden te mogen verwelkomen, die

vastberaden de weg naar het liberalisme hebben gevonden. In het licht

van deze recent verruimde ledenkern en de traditie van onze

voorgangers indachtig, staat de continue ideologische verdieping in het

tweede halfjaar dan ook centraal.

Daarnaast krijgt elke student aan onze universiteit van 10 tot 14 maart,

de tweejaarlijkse gelegenheid om zijn of haar vertegenwoordiger aan te

duiden voor de diverse raden. De relevantie van deze verkiezing, die

voor het eerst geheel digitaal geschiedt, kan nauwelijks worden

onderschat. En masse stemmen is dus absoluut de boodschap.

Ondertussen wordt de situatie in Noord-Kivu, in Oost-Congo, almaar

pijnlijker. Gevechten tussen regeringstroepen en milities gaan gepaard

met grootschalige verkrachtingen en verminkingen. Het ontbreken van

een adequaat rechtssysteem kan zonder meer als een bron van dit

nietsontziende kwaad worden aanzien. Belangstelling voor dit

voortschrijdende conflict in alle landelijke pers is helaas ondermaats.

Het vaderlands politiek schouwspel toont tevens aan dat gaan stemmen

niet altijd terstond in veranderingen resulteert. Terwijl

vaandelzwaaiende navelstaarders van elke politieke strekking eindelijk

hun lang verwachte vette vis hebben binnengehaald, een deel van de

wegcode is onder meer geregionaliseerd, zijn de echte problemen in

wezen sociaaleconomisch. Zowel het verlies aan koopkracht, de stijgende

energie- en voedselprijzen als de grootschalige belastingsontduikingen

zijn volgens de goegemeente, daarin bevestigd door vele media en

zogenaamde wijzen, te wijten aan onze te liberale economie. De vrije

markt samen met de globalisering, de ware motors van welvaart, welzijn

en vrede, zijn onophoudelijk kop van jut.

Dat deze problemen complexere gronden hebben en vaak rechtstreeks

worden veroorzaakt door hardleers overheidsingrijpen in allerlei sectoren

hoor je slechts zelden. Zo is de vrijmaking van de energiemarkt een

H

Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 4

Page 3: Neohumanisme 3

illusie. De transformatie van een monopolie naar een duopolie,

verstrengeld in intercommunales en andere overheidsinstellingen, is

ontoereikend. Ook liberalen dienen dit dringend te beseffen. Een ‘golden

share’ kan daar niets aan veranderen.

Een vrijemarkteconomie bestaat dankzij, en zeker niet ondanks, de

continue input van individuen die zichzelf willen verbeteren en ontplooien

op diverse vlakken. De vrije markt met al zijn weldaden dient dus te

steunen op een brede consensus binnen de samenleving. Het Liberaal

Vlaams Studentenverbond zal dit uitermate ethisch en progressieve

concept ten allen tijde blijven verdedigen. Politici wees moedig, en blijf

niet achter!

Patrice Viaene

Voorzitter LVSV

Neohumaisme 2007-2008 nr 1 5 Neohumanisme 2007-2008 nr 2 Pagina 5

Wouter Beke, Prof. Patrick Loobuyck & Dirk Verhofstadt

Beke vs Verhofstadt, personalisme vs individualisme, 05/12/07

eestig!

Ja, dat bent u ongetwijfeld.

En dat is het nieuwe neootje ook. Voor de derde maal dit werkjaar

kunnen we jullie deze hersenzuurstof aanbieden. Als dat geen

perspectieven biedt. Bovendien is er werk gemaakt van een verdere

redactionele optimalisatie. De leesbaarheid van deze liberale bijbel werd

verhoogd dankzij het inzicht om de interlinie uit te breiden. Hoera!

Inhoudsgewijs steken we van wal met een kritische bijdrage van onze

nauw aan het hart liggende voorzitter Patrice, dit omtrent de neutraliteit

van de staat. Michiel Rogiers, een notoir lid van onze club, schreef enige

tijd geleden een briefje aan z’n –mits verbeelding- look-a-like Geert

Wilders. En voor diegene die het nog niet wisten: ook Dominic De Backer

denkt dat de wereld verandert… In dat daglicht schetst hij de opkomst

van privaat militaire bedrijven actief over de ganse wereld. KVHV’ers,

NSV’ers en vechtlustige anarchisten die hier niet kunnen aarden... Er is

hen een grote toekomst weggelegd als privésoldaat. Spread the word.

Aansluitend volgt in de rubriek ‘Europese uitdagingen’ een vreedzame

oplossing voor Kosovo. Bijdragen komen van leden Eveline Van den

Abeele en Nicolas Coudeville. Michiel Rogiers, het notoire lid remember

Dat volslank sexy kan zijn, daar ben ik (Bert) niet van overtuigd, zeker

niet als het gaat over een staat. Diëten met de overheid: VRT privé

beschouwt het daglicht van een private VRT. Onze benjamin van de

bestuursploeg, Thibault Viaene, laat z’n vrije mening de loop in de

visietekst: ‘Negationisme en vrije meningsuiting’. Lees de tekst en vorm

je mening!

De rubriek ‘Internationaal’ laat dit maal z’n licht schijnen op Cuba. Onze

voorzitter Patrice schreef hieromtrent een mooie uiteenzetting. Mensen

met expertise op internationaal vlak mogen ons voor de volgende editie

(tijdig) een boeiende tekst bezorgen. Uw bijdrage wordt gelezen en

gewaardeerd door vele kritische geesten.

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 6

Redactioneel

Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 6

G

Page 4: Neohumanisme 3

Onze activiteitenverantwoordelijke Bram Couvreur brengt

traditiegetrouws verslag uit van één voorbije activiteit, in casu het

krokodillendebat. Thibault Viaene sluit het rijtje met tips over ‘te lezen

boeken’, waarbij hij ook nog eens de vertakkingen van het liberalisme uit

de doeken doet.

Als redactie zijn wij weer apetrots jullie deze 3de editie te mogen

voorschotelen. Dit dankzij waardevolle bijdragen van bestuursleden en

leden. Nog meer dan dat kunnen we jullie aankondigen dat we voor de

volgende editie een magnifieke stagiair-redacteur in dienst zullen nemen.

Niemand minder dan Tim Decleer. Z’n naam klinkt als ambrozijn. Schrijf

dus zeker allen een kritische tekst over een maatschappelijk item!

Bert Schelfhout

& Gregory Wauters

Hoofdredacteurs

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 7 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 7

Bert & Thibault

Beke vs Verhofstadt, personalisme vs individualisme, 05/12/07

oor de Verlichting en de Franse Revolutie, door de opkomst van de

monotheïstische godsdiensten, bepaalde religie indirect maar meestal

direct de politieke besluitvorming. Op die manier werd de zelfontplooiing

van het individu verhinderd onder het voorwendsel van een

geopenbaarde waarheid. Dankzij de Verlichting is de scheiding van kerk

en staat een aanvaarde verworvenheid in onze liberale democratie,

hetgeen een secularisatie teweeg bracht.

Maar gaat de verwereldlijking die we nu kennen ver genoeg? Is de

stagnerende secularisatie geen bedreiging voor onze liberale waarden?

We stellen tegenwoordig namelijk een florerend religieus

fundamentalisme vast op verschillende plaatsen in de wereld. In de

Verenigde Staten bijvoorbeeld waar religieus rechts het verderfelijke

intelligent design propageert. Radicale moslims met de koran in de hand

die pleiten voor een islamisering van de samenleving. Minderheden en

vrouwen die worden onderdrukt in theocratische moslimlanden. De

vrijheid van anderen wordt duidelijk in gevaar gebracht.

Toch kunnen we ons volgens mij ook in onze contreien de vraag stellen

of er sprake is van een echte lekenstaat, niet bedoeld als een

atheïstische, maar als een neutrale staat. In de Belgische grondwet,

meer bepaald in artikel 19 en 20, staat de vrijheid van eredienst expliciet

ingeschreven. Op dit moment zijn de katholieke, protestantse,

anglicaanse, israëlitische, islamitische en orthodoxe erediensten erkend.

Deze erkenning, verbonden aan een aantal voorwaarden, impliceert een

rijkelijk financiële ondersteuning van overheidswege.

De secularisatie, erkend in onze constitutie, schiet tekort. Het palet aan

religies en de daarbij horende keuzemogelijkheden voor de zoekende

burger breidt almaar uit. We hebben dus meer en meer nood aan een

consequent onpartijdige staat. Een staat die ons, volgens het

Popperiaanse idee van het kritisch rationalisme, een open samenleving

garandeert. De subsidies aan godsdiensten zijn dus volkomen absurd en

moeten worden afgeschaft.

Een religie verschaft ons immers slechts een hypothese die enorm

kritisch moet worden bekeken; tevens is een georganiseerde godsdienst

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 8

De staat zal neutraal zijn of zal niet zijn

Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 8

V

Page 5: Neohumanisme 3

niet essentieel in een samenleving. Het bestaan van een godsdienst en

dus ook het kritisch onderzoek ten aanzien van die godsdienst moet

mijns inziens niet worden gewaarborgd door subsidies, maar door de

vrijheid van meningsuiting. Inderdaad: enkel en alleen de vrijheid van

meningsuiting mag een hefboom zijn voor het beleven van een religie.

Godsdienst is een privé-zaak waarbij de overheid zich afzijdig moet

houden; het toekennen van een statuut van erkende eredienst houdt

immers steeds een vorm van partijdigheid in.

De scherpere scheiding van kerk en staat kan echter ook leiden tot een

betere integratie. Alleen een seculiere staat, met respect voor de

fundamentele vrijheden, kan een pluralistische samenleving ten volle tot

zijn recht laten komen. Subsidiering werkt immers nichevorming in de

hand en dit beperkt de individuele ontwikkeling van vele mensen. De

doorgedreven secularisatie zal, in tegenstelling tot wat sommige

gelovigen vrezen, niet leiden tot een totale maatschappelijke

verwereldlijking maar juist de godsdienstvrijheid voor ieder individu

bevorderen.

De 21e eeuw is een kantelmoment waar wij, als overtuigde liberale

humanisten, het initiatief moeten nemen en pleiten voor

onvervreemdbare rechten los van cultuur, traditie, etnische afkomst of

religie, de wereldburger die Kant ons voorspiegelde – indachtig.

Patrice Viaene Voorzitter LVSV Gent

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 9 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 9

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 10 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 10

Brief aan Geert Wilders

eachte heer Wilders,

Ik zend u deze mail naar aanleiding van uw radicaal pleidooi om de Koran

te verbieden. Uw partij heet de Partij voor de Vrijheid, vrijheid slaat dus op

een liberale partij. Mijns inziens is dit een foute naam.

Citaat van op uw website:

Nederland moet weer een vrij, vitaal en fatsoenlijk land worden, met sterke

burgers, hechte gezinnen, goed onderwijs, een kleine, weerbare overheid,

en een sterke economie.

Theoretisch predikt uw partij de vrijheid. In de praktijk is dit een heel ander

verhaal. In deze samenleving zou het recht op vrije meningsuiting

gekoesterd moeten worden, het is de basis van de democratie. Vrije

meningsuiting is dan ook inherent aan vrijheid van denken en dus ook de

godsdienstvrijheid. Ik kan met u akkoord gaan dat de Islam de

mensenrechten schaadt. Het individu wordt onderdrukt door een

Islamfundamentalistische dictator die de Koran boven de grondwet plaatst.

In deze moderne samenleving kan dit niet langer getolereerd worden.

Daarom is iedere hulp vanuit het Westen welkom om deze van bij de

geboorte geïndoctrineerde moslims uit hun lijden en onderdrukking te

verlossen en dan in het bijzonder de moslima. We leven allemaal op

dezelfde aardbol en iedereen heeft evenveel recht op een menselijk bestaan

en dus op een verlichting. Universele rechtvaardigheid is een fundamenteel

democratisch en liberaal principe.

Aangezien u stelt dat de Koran verboden moet worden, gaat u niet akkoord

met de godsdienstvrijheid. De Islam is voor mij een Godsdienst net zoals

het Christendom, Boeddhisme, Hindoeïsme… Deze godsdienst mag in alle

vrijheid worden beleefd, zolang die niet wordt opgelegd aan anderen en

zeker de mensenrechten niet overtreedt. Scheiding van kerk en staat is de

redding voor de door de shariawetten onderdrukten. Ik kan u niet op de

vingers tikken vanwege de uitspraak dat de Koran moet verboden worden,

G

Page 6: Neohumanisme 3

want ik koester het recht op vrije meningsuiting, maar ik kan u wel een

berisping geven in casu het belachelijk maken van iedere liberaal op deze

aardbol. Als zelfs een extreemrechtse populist als Filip Dewinter deze

vrijheid van meningsuiting hoog blijft houden, waarom kunt u dit dan

niet?

U mag van mij blijven stromingen en godsdiensten verbieden, maar doe

dit dan niet meer als liberaal, want liberalen zijn voor de vrijheid en dus

ook godsdienstvrijheid. Doe dit dan als radicalist, populist en egoïst.

Egoïsme is vrijheid creëren voor zichzelf door er af te nemen van

anderen. Doop uw partij voor de vrijheid dan om tot de partij voor

egoïsme, egocentrisme en solipsisme. Aangezien u de liberalen

belachelijk gemaakt heeft, zou een excuus tegenover de liberalen niet

ongepast zijn.

Blauwe, liberale groeten

Michiel Rogiers

Lid LVSV Gent

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 11 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 11

Een enthousiast publiek in NBI, Universiteitsstraat

Lezing Marie-Thérèse Nlandu, 27/11/07

“The world is changing; I feel it in the water, I feel it in the earth and I

smell it in the air. Much that once was, is lost for non now live who

remember it.”

J.R.R. Tolkien

orlogen zijn geen nieuw gegeven. Zolang de geschiedenis van de

mens loopt, zijn er individuen, groepen en gemeenschappen die elkaar

bestrijden. Toch is er vandaag de dag een duidelijk nieuw fenomeen zijn

opmars aan het maken i.v.m. gewapende conflicten. Daar waar statelijke

troepen niet meer voldoen aan de noden worden private bedrijven

ingeschakeld om deze tekortkoming op te vangen. Deze entiteiten zijn

private militaire bedrijven of kortom PMB’s. Maar wie of wat zijn deze

bedrijven en wat is hun concrete taak? Op deze vragen verschillen de

antwoorden naargelang de invalshoek van waaruit men het begrip

benadert. Men kan een privaat militair bedrijf omschrijven als volgt: “Een

PMB is een geregistreerd privaatrechtelijk bedrijf dat diensten levert die

intrinsiek verbonden zijn met oorlogvoering.”

Oorlogsvoering is in deze definitie een zeer ruim begrip. Het omvat niet

enkel het leveren van goederen maar gaat veel verder dan dat. Het is het

leveren van alle benodigdheden die een staat nodig heeft als een

gewapend conflict zich voordoet. Dit houdt dus in dat PMB’s zich

bezighouden met de voorziening van goederen, strategische plannen,

training van troepen, uitvoering en dergelijke meer. Het leveren van

goederen strekt zich uit van handwapens, helikopters en

gevechtsvliegtuigen tot gehele bataljons om de gevraagde dienst te

leveren.

Een meer volledige definitie is dan ook: “Een bedrijf dat, voor een winst,

de diensten verleent die eerder door een nationale militaire kracht, met

inbegrip van militaire opleiding, intelligentie, logistiek en uitvoering, in

conflictstreken werden uitgevoerd.”

Het ontstaan van dergelijke bedrijven kan men niet enkel aan de vrije

markt toeschrijven alhoewel dit een zeer belangrijke rol heeft gespeeld in

de ontstaansgeschiedenis van PMB’s. Deze industrie ondervond een

Neohumanisme 2007-2008 nr 3 pagina 12

The world is changing: privaat militaire bedrijven

O

Page 7: Neohumanisme 3

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 13 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 13

enorme bloei in de jaren ’90. De val de Berlijnse Muur en het einde van de

Koude Oorlog hebben in deze bloei een niet onbelangrijke rol gespeeld. Er

kwam een grote vraag naar beveiliging en vele militairen werden afgedankt

daar de nood naar een nationaal leger daalde. Het startschot voor de

privatisering was gegeven. De vrije markt nam het over van de geschiedenis.

Hedendaagse gewapende conflicten zonder PMB’s zijn dan ook ondenkbaar

geworden. Recente conflicten in Bosnië, Sierra Leone, Kosovo, Afghanistan en

Irak werden allen gevochten met behulp van burgerlijke aannemers. Naar

schatting is de vraag naar PMB’s in Irak tien keer groter in vergelijking met

de Eerste Golfoorlog. Dit is ondermeer te danken aan de aard van de

hedendaagse conflicten. De wereld krijgt te maken met een nieuw fenomeen:

het terrorisme. Burgers zijn niet langer toevallige slachtoffers. Daar waar

vroeger enkel overheden beroep deden op PMB’s, komt de vraag nu ook uit

een andere hoek. Hulporganisaties beseffen dat de hedendaagse toestand

van onveiligheid hen geen keuze laat. Ook zij zijn vragende partij voor de

PMB’s om de hulpacties te ondersteunen.

Een andere oorzaak van de groei is van ethische aard. Sinds 9/11 is de vraag

naar PMB’s niet enkel gestegen om bepaalde gebieden aan te vallen of te

controleren maar ook om de nationale veiligheid te garanderen en aanvallen

te voorkomen. Tevens is het voor de overheid een middel om ervoor te

zorgen dat niet de eigen burgers naar conflictzones worden gestuurd door

deze gevaarlijke opdracht aan een PMB toe te vertrouwen en op die manier

de publieke opinie te sussen.

De vraag is echter wat het gevolg is van deze evolutie. De staat behoudt dan

wel zijn monopolie op geweld maar laat de uitvoering ervan aan een derde

over. In welke mate kan men dit legitimeren? Aangezien het hier gaat om

aangenomen militairen, en in die zin dus om vrijwilligers, is de Conventie van

Genève niet op hen van toepassing noch de nationale militaire wetgeving. Dit

is een mes dat aan twee kanten snijdt. Enerzijds kan een staat die een PMB

in dienst neemt de uitvoering van het contract niet afdwingen zoals ze dat

met een nationale strijdkracht wel kan doen (een werknemer kan namelijk

niet deserteren, een militair wel) en anderzijds kan en overtreding van een

PMB momenteel moeilijk of niet bestraft worden. Dit is te danken aan het feit

dat PMB’s meestal opereren in mislukte staten. De aanwezigheid van PMB’s is

meestal te danken aan het ontbreken van een goed, of democratisch beleid

en dus ook wetgeving. Momenteel ontbreekt er, zowel op nationaal als op

internationaal niveau, een duidelijke regelgeving omtrent PMB’s. Deze

toestand zal naar de toekomst toe onhoudbaar worden. Er dringen zich

vele vragen en problemen op die snakken naar een antwoord. Nochtans

moet men de oplossingen niet al te ver zoeken.

Een uitbreiding van de Conventies van Genève zodat deze toepasbaar

zijn op alle strijders in een gewapend conflict, dus zowel op militairen als

op PMB’s in de ruime zin van het woord, zou al veel problemen kunnen

voorkomen. Deze oplossing is momenteel dan ook in de maak. Een

tweede oplossing is om een deel van de verantwoordelijkheid af te

schuiven op de aannemende staat. Er dient een juridisch stelsel te komen

dat de aannemende staat de mogelijkheid of zelfs de verplichting geeft

om een overtreding van een PMB op buitenlandse missie zelf te

bestraffen volgens de nationale al dan niet militaire wetgeving. In deze

problematiek is er een noodzaak aan een duidelijke omschakeling van het

territorialiteitsprincipe naar personaliteitsprincipe. Op deze manier zal

een aannemende staat zijn verantwoordelijkheid moeten nemen en een

PMB meer op zijn hoede zijn voor eventuele fouten.

Dominic De Backer

Bestuurslid LVSV

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 14 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 14

Een overvolle Notarisstraat

Beke vs Verhofstadt, personalisme vs individualisme, 05/12/07

Page 8: Neohumanisme 3

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 15 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 15

Rubriek: Europese uitdagingen

1. Een vreedzame oplossing voor Kosovo

17 februari 2008, het onvermijdelijke geschiedde in de Balkan: de Servische

provincie Kosovo riep na jarenlange onderhandelingen en moeizaam gelobby de

onafhankelijkheid uit. Prompt ontstond een ‘nieuw land’ in Europa. Enkele EU-

lidstaten weigeren echter dit nieuw staatje te erkennen, maar ook de landen

die voor de onafhankelijkheid zijn, stellen hoge eisen. Hierna volgt een bondige

analyse van de problematische situatie waarbij we enkele fundamentele,

democratische – en aldus liberale – beginselen aanhalen, die Kosovo niet uit

het oog mag verliezen om het Europees vertrouwen te verdienen.

Hoe is de kwestie zo kunnen escaleren?

Om dit inzicht te verwerven a priori een geschiedkundige reflectie.

Sinds jaar en dag strijden de Servische Albanezen (91% van de bevolking in

Kosovo) voor de onafhankelijkheid van hun regio. Toen ze onder Milosevic in

1989 hun beperkte autonomie verloren en Kosovo bijgevolg onder de volledige

heerschappij van het Servisch bestuur viel, was het hek van de dam. De

Albanezen organiseerden zich en creëerden een schaduwsamenleving die

evolueerde tot het Kosovaars bevrijdingsleger. Eind de jaren ’90 volgde een

bloedige oorlog, met als dieptepunt de NAVO-bombardementen. Uiteindelijk

moest Servië zich terugtrekken uit de provincie. Sindsdien stond Kosovo onder

het bestuur van de VN, die daartoe de missie UNMIK ( United Nation Interim

Administration Mission in Kosovo) had gesticht.

Dit internationaal bestuur bleek de voorbije maanden niet langer houdbaar en

Kosovo opnieuw integreren als Servische provincie zou evenmin een oplossing

bieden aan het fundamentele etnische probleem in de regio, gezien de Serviërs

de voorbije jaren heel wat kansen tot toenadering hebben laten liggen. De

laatste weken bleek Belgrado op zijn stappen terug te komen. Vijgen na Pasen.

Het kwaad was geschied. Kosovo moest en zou onafhankelijk worden.

Een aantal aanzienlijke vraagstukken steken de kop op. Welke rol speelt de

internationale gemeenschap en in het bijzonder de EU bij de Kosovaarse

onafhankelijkheid? Moet het zelfbeschikkingrecht der volken primeren op de

nationale integriteit? Is de rol van de natiestaat achterhaald? Hoe kan zo snel

mogelijk een rechtsstaat gevormd worden die de belangen van de Servische

enclaves respecteert?

Een eerste vraag die rijst, is echter een meer fundamentele: wat is een

staat? Internationaal wordt de omschrijving van de Montevideo Conventie

van 1933 aanvaard. Vier voorwaarden moeten voldaan zijn: beschikken

over een grondgebied, een permanente bevolking, een regering die

relaties kan onderhouden met andere staten en de meest controversiële

voorwaarde, de erkenning door andere staten. En net hier wringt het

schoentje: de wereld reageert verdeeld. Vooral Rusland, Spanje en

vanzelfsprekend Servië eisen dat de NAVO-troepen de situatie ongedaan

maken. Hun argumenten tegen een erkenning lijken op het eerste

gezicht niet onlogisch.

Vooreerst stellen ze dat de onafhankelijkheidsverklaring een schending

van VN-resolutie 1244 impliceert. In deze resolutie wordt geponeerd dat

de Servische eenheid moet gewaarborgd blijven. In dit opzicht lappen de

staten die Kosovo toch erkennen de ‘VN-wetten’ aan hun laars. Er dient

echter te worden vermeld dat deze resolutie al jaren als achterhaald

wordt beschouwd. De EU ijverde bij de Veiligheidsraad al lang om een

nieuwe resolutie die een definitief statuut voor Kosovo zou

implementeren. Het Russische vetorecht belemmerde echter iedere

evolutie naar onafhankelijkheid.

Alsook zou deze onwettige afscheuring als een precedent aanschouwd

kunnen worden door andere onafhankelijkheidsgezinde groepen

wereldwijd. In de internationale politiek wekte Kosovo inderdaad heftige

emoties op. Zo was de Baskische regering er als de kippen bij om Kosovo

te bestempelen als een interessant voorbeeld. In Rusland vinden we

dezelfde teneur: de separatistische regio's van Georgië, Abchazië en

Zuid-Ossetië, stellen dat zij zeer binnenkort het Kosovaarse voorbeeld

zullen volgen.

Naar onze mening moeten we inderdaad voorkomen dat Europa verwordt

tot een gedesintegreerd geheel van mini-staatjes en moeten we streven

naar een geheel van tolerante nationale samenlevingen waarbinnen de

rechten van de minderheden worden gerespecteerd. Een sterk

federalisme verdient onze voorkeur. Met andere woorden een verzoening

tussen zelfbeschikkingsrecht en nationale integriteit. Het conflict in

Kosovo is echter een conflict ‘sui generis’ en verdient een eigen

benadering. De etnische volkeren zijn daarginds in de loop van de

geschiedenis zodanig uit elkaar gegroeid, dat iedere poging tot

hereniging tevergeefs zou zijn. Zo redeneren ook de meeste EU-landen

waarop die alvast een geldstroom op gang brachten om het gebied uit

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 16 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 16

Page 9: Neohumanisme 3

het ondemocratische slop te trekken en het tevens uit de economische

impasse te redden.

Ten aanzien van Servië is de EU eerder terughoudend. De Hoge

vertegenwoordiger van de Unie, Javier Solana, heeft al laten verstaan dat

de rust nu absoluut moet terugkeren opdat in een gunstig klimaat zou

kunnen gepraat worden over een samenwerkings- en

stabiliseringsakkoord. Dergelijk akkoord wordt beschouwd als een eerste

stap naar een eventuele aanhechting bij de Unie. Het komt er dus op

neer dat zolang er geen rust in de regio heerst, Servië een lidkaart van

de Unie – die nu reeds uit zijn voegen barst – kan vergeten.

De onafhankelijkheidsverklaring is in principe vooral symbolisch. De

komende maanden zal moeten blijken of Kosovo inderdaad klaar is om

op eigen benen te staan en of het land niet zal degraderen tot een

primitieve oog-om-oog-samenleving, waarbij de Servische minderheden

de rekening zullen gepresenteerd krijgen voor hun jarenlange

suprematie. Kosovo heeft nu de taak zich uit te bouwen tot een

democratische rechtsstaat waarbij de mensenrechten worden beschermd

en de economie wordt opgekrikt.

Er zijn goede intenties die voorzien in een stevige rechtsstaat. De

voorgestelde grondwet zet niet alleen een potige taalwetgeving op touw,

maar ook nieuwe gemeentegrenzen, voorbehouden zetels voor de

minderheden, een alarmbelprocedure (zoals we die ook in België

kennen), een aantal dubbele meerderheden voor de herziening van

speciale wetgeving, quota voor het aantal Serviërs in

overheidsadministratie,… De missie van de VN wordt opgedoekt en wordt

vervangen door een Europese politie- en justitiemissie (EURLEX) en een

Amerikaans-Europees politiek controleorgaan (ICO) dat zal nagaan of de

onafhankelijkheidsvoorwaarden, zoals de bescherming van minderheden,

worden gerespecteerd.

Ook niet te verwaarlozen vanuit een liberaal standpunt zijn de burgerlijke

rechten zoals de eigendomsrechten. Momenteel is de situatie op dit vlak

erbarmelijk. Als er al eigendomsrechten op papier staan, bevindt het

desbetreffende dossier zicht niet zelden in Servië. Bovendien zal het land

geen investeerders aantrekken als deze niet eens een eigendomstitel in

handen kunnen krijgen. Ook hier dient de EURLEX-missie werk van te

maken.

Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 17

De toekomst zal nu moeten uitwijzen in hoeverre de verschillende

onderlinge spanningen zullen afnemen en in welke mate Kosovo

daadwerkelijk een soevereine rechtsstaat zal worden. Wij hopen alvast

op een vreedzame, stabiele, liberaal-democratische oplossing met

respect voor de mensenrechten.

Eveline Van den Abeele en Nicolas Coudeville

Leden LVSV Gent

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 18 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 18

Pieter & Patrice

Krokodillendebat, 20/02/08

Page 10: Neohumanisme 3

p 13 december 2007 werd het verdrag van Lissabon ondertekend. De

p 13 december 2007 werd het verdrag van Lissabon ondertekend.

inwerkingtreding is voorzien voor 1 januari 2009, dit enkel indien alle 27

lidstaten het verdrag geratificeerd hebben. Het bevat diverse bepalingen

omtrent de verdere eenmaking van de Europese Unie. Is deze

pseudogrondwet wel verregaand genoeg? Op naar een sterk gefundeerd

Europa of naar een nog zwakkere structuur dan het huidige haast

‘confederale’ model? Sommigen, vooral uit de conservatieve hoek van het

politiek spectrum, betwisten op rabiate wijze de nood naar een

eengemaakt Europa. Volgens hen is Europa niets meer dan een

kafkaiaanse bureaucratie en hebben we meer kosten dan baten aan dit

project. Deze reactionairen hebben dit verhaal blijkbaar niet goed

begrepen. Europa brengt administratieve rompslomp met zich mee, maar

met enig denkwerk en een constructieve, open houding kunnen we die

bureaucratie beperken. Europa draait om veel meer, het is het

speeltoneel van het meest welvarende en democratische gebied ter

wereld. De bedoeling is om Europa verder te betonneren, maar ook om

deze liberale vorm van samenleven wereldwijd te verkondigen.

Wat is het kostenplaatje van dit alles? Deze enorme uitgaven in

combinatie met het Rijnlandmodel, de zwakke economische groei,

werkloosheid en de aanstormende vergrijzing zullen binnenkort niet meer

verenigbaar zijn. Dit zijn essentiële redenen waarom men het Europees

project moet zien als een investering voor later.

Nog niet zo lang geleden waren er slechts vier economische

supermachten: de Verenigde Staten, de Europese Gemeenschap,

Rusland en Japan. Sindsdien heeft China als een economisch wonderkind

de vier voorgaande bijgetreden. Als China zich binnen enkele jaren nog

verder kan ontwikkelen, zal er een enorme middenklasse en dus een

grote afzetmarkt gecreëerd worden. Indien men niet wil terechtkomen in

een nieuwe bipolaire wereld met als protagonisten de VS en China,

moeten we een sterke Europese Unie bewerkstelligen. Dit impliceert een

verdere uitbouw van een liberale ethiek en een efficiëntere interne

organisatie.

eohumanisme 2007-2008 nr 1 19

ergeten conflict: Colombia Rubriek: Europese uitdagingen

2. De weg naar een Europese eenmaking

O

Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 19

Vooreerst moet de Europese ‘trias politica’ dringend aangepakt worden.

Deze structuur is heden ten dage veel te complex en hierbij gaat het

vooral over de wetgevende en de uitvoerende macht. Het beginsel van de

scheiding der machten wordt duidelijk niet gerespecteerd, de Europese

Commissie zou de uitvoerende macht moeten voorstellen, tevens hebben

ze een belangrijk initiatiefrecht binnen de wetgevende macht. Wetende

dat die wetgevende macht ook nog eens bestaat uit de Raad van Europa

en dat er een kleine rol is toegeschreven aan het Europees Parlement,

zorgt ervoor dat het allemaal nog moeilijker te vatten is. Een sterke

Europese Unie heeft een solide en volwaardige uitvoerende macht nodig

bestaande uit één enkele regering met een voorzitter die het gezicht

wordt van Europa tegenover de rest van de wereld. De uitvoerende

macht moet verantwoording afleggen aan de wetgevende macht, die een

primaire rol geniet. Een tweekamerstelsel naar Duits model waarvan de

eerste kamer bestaat uit de vertegenwoordigende ministers der

deelstaten en een tweede kamer bestaande uit het huidige Europese

parlement zou de invulling zijn van een efficiënte wetgevende macht.

Beide machten moeten zich weliswaar houden aan een grondwet,

gelegitimeerd door middel van referenda.

Brussel is de facto de hoofdstad van Europa, we moeten zowel de

wetgevende als uitvoerende macht definitief naar onze hoofdstad zien te

halen. Brussel is bij uitstek het voorbeeld van een stad met internationale

uitstraling, het bevat een weelde aan internationale instellingen. Dit zorgt

voor veel goedbetaalde ambtenaren, maar bijvoorbeeld ook voor 10.000

geaccrediteerde diplomaten en 30.000 lobbyisten. Het feit dat alle

internationale instellingen in Brussel gelegen zijn is louter toeval en

symbolisch. Berlijn staat te springen om eventueel die rol over te nemen.

Indien we erin slagen om Brussel aantrekkelijker te maken, staat er de

hoofdstad een nog grotere immigratiegolf te wachten. Daarop moeten

we de stad voorbereiden. Het Hoofdstedelijk Gewest is met een

inwonersaantal van iets meer dan 1 miljoen en een oppervlakte van 162

vierkante kilometer veel te klein. Stad Brussel uitbreiden tot het huidige

gewest en het gewest uitbreiden tot het huidige Vlaams en Waals

Brabant zou de hoofdstad terug toekomstperspectieven kunnen bieden.

Weliswaar is de slagkracht van België nu niet zo doorslaggevend in

Europa, maar hierin zou België toch zijn rol kunnen spelen. Dé grote

vraag zou zijn welke landen er nu zouden akkoord gaan met deze

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 20 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 20

Page 11: Neohumanisme 3

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 21 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 21

Bert, Dominic & Michiel

Krokodillendebat, 20/02/08

hervormingen. Wil men wel een sterker Europa? Het probleem met de

verdere Europese eenmaking zijn grote landen zoals Groot-Brittannië die

op zichzelf sterk genoeg staan en veel minder voordeel hebben in een

Europese samenwerking dan de kleinere lidstaten zoals Nederland en

België. Sir Winston Churchill vatte de reden tot Europese eenmaking op

een prachtige wijze samen:

If Europe were once united in the sharing of its common inheritance,

there would be no limit to the happiness, the prosperity and the glory

which its 300 or 400 million people would enjoy.

Michiel Rogiers

Lid LVSV Gent

Neohumanisme 2007-2008 nr 3 22 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 22

eperkte overheidsmiddelen en dalende koopkracht. Twee zaken

die frequent onderwerp zijn van publiek debat. Welke formule kan deze

uitdagingen aan? Daar komt een uitstekend liberaal recept: het dieet van

de overheid. Een publiek debat over de privatisering van staatszenders

VRT en RTBF is hier dan ook op z’n plaats.

Twee jaar geleden, net op het moment dat het medialandschap in rep en

roer stond door uitspraken van Tony Mary, pleitte toenmalig

kamervoorzitter Herman De Croo in een VTM programma voor de

privatisering van de VRT. Met hevige reacties tot gevolg. Het debat werd

echter nooit ten gronde gevoerd. Yves Leterme – destijds minister-

president van de Vlaamse regering - zei ‘non’ en af was de kous.

De vraag blijft echter nog steeds... Behoort de VRT tot het takenpakket

van de overheid? Meer zelfs... Is deze zogenaamde objectieve

dienstverlening wel zo toereikend? Dienen de belastingsbijdragen hieraan

te worden besteed?

De beheerscontracten die anno 2007 werden afgesloten met VRT en

RTBF hadden respectievelijk een omvang van 279 miljoen euro en 176

miljoen euro. Samen goed voor zo’n 455 miljoen euro. België telt zo’n

4,5 miljoen huishoudens. Aldus komt dit neer op iets meer dan 100 euro

per huishouden. Toch een aardige som om de koopkracht omhoog te

helpen?

Voordelen en kerntaken van publieke zenders?

Welke argumenten pleiten in het voordeel voor het behouden van de

publieke omroep in België? Welke zijn z’n kerntaken die een private

omroep niet degelijk kan vervullen? Het pleidooi voor het behouden van

de VRT is toch niet enkel gebaseerd op een conservatieve

tevredenheidreflex van z’n kijkers? Dat elke belastingsplichtige – ook de

niet - VRT kijkers - hiervoor een aanzienlijk bedrag moet neertellen pleit

voor debat. Bovendien worden concurrenten door de financiële input van

overheidsgeld benadeeld in hun concurrentiepositie.

Diëten met de overheid: VRT privé

B

Page 12: Neohumanisme 3

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 23 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 23

Een veel gehoorde rechtvaardiging is de zogenaamde hogere ‘kwaliteit’ in

de programma’s van de publieke omroep. De koppeling van het

subjectieve begrip kwaliteit aan een staatszender is mijns inziens een

grove denkfout.

Kwaliteit wordt door iedereen verschillend geïnterpreteerd. De éne

persoon ziet natuurdocumentaires en cultuurprogramma’s aan als

kwalitatief hoogstaand. Anderen vinden intellectuele quizen en

voetbalverslagen van niveau. In een interview met De Standaard aanziet

Dirk Wauters, gedelegeerd bestuurder van de Vlaamse openbare omroep,

kwaliteit als ‘de meest betrouwbare informatiebron’. Het aanbieden van

‘cultuur en Vlaamse identiteit’ stelt hij tevens als meerwaarde tot

kwaliteit.

Private zenders nestelen zich in een marktsegment. Zo kan men

bijvoorbeeld ‘entertainment’ aanbieden of ‘informatief en betrouwbaar’

zijn. In deze laatste hebben zij ten aanzien van hun concurrenten er alle

belang bij om juiste informatie te verschaffen. Kanaal Z is een voorbeeld

van een Belgische private omroep die er alle belang bij heeft correcte

informatie te verschaffen. De private zender CNN is bekend als ‘The most

trusted name in news.”. Indien hun informatie onjuist blijkt te zijn

worden zij afgestraft door hun concurrenten. Iets wat bij openbare

omroepen niet het geval hoeft te zijn, aangezien deze zeker zijn van hun

inkomsten. Bovendien zijn openbare omroepen afhankelijk van goodwill

van de politici, die hun beheerscontract bepalen. Wordt de VRT al niet te

vaak verweten “rood” gekleurd te zijn?

Een tweede argument die vaak wordt aangehaald ten voordele van de

publieke omroepen is het objectiviteit - beginsel. Publieke omroepen

zouden meer in staat zijn dan private omroepen om de objectiviteit te

garanderen. Voorgaand werd reeds aangetoond dat dankzij concurrentie

in bepaalde segmenten objectiviteit beter gewaarborgd kan worden.

Bovendien is een objectiviteitstandaard onmogelijk rechtmatig

definieerbaar in een wereld met zoveel verschillende persoonlijkheden,

meningen en handelingen. Maar wat als aandeelhouders van een private

zender bepaalde ideeën of informatie wensen te verspreiden die

zogenaamd subjectief zijn. Dan is het aan de personen zelf om deze

informatie te verwerken en eventueel te verwerpen. Mensen worden

heden ten dage via allerlei private kanalen zoals kranten, magazines,

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 24

internet blootgesteld aan de meest uiteenlopende informatie. Men

selecteert die informatie die men wenst, subjectief of zogenaamd

‘objectief’. Ouders selecteren dan weer voor hun kinderen strips,

tekenfilms of speelgoed.

Private zenders kunnen het ook.

Dirk Wauters haalt tevens aan dat ‘cultuur’ en ‘Vlaamse identiteit’

uitdragen ook een meerwaarde van de publieke zender is. Kan een

private zender dit dan niet? Zijn er technische beperkingen? Welnee. Als

hiervoor voldoende belangstelling is zullen private instellingen hierop

inspelen. En wat met de zaken die de overheid –in geval van

onvoldoende belangstelling - toch wenst over te brengen naar de

bevolking? Ik denk bijvoorbeeld aan projecten van culturele en sociale

aard. Dan kan de overheid aan een zeer concurrentiele prijs zendtijd

afkopen van één van de zenders. Deze minimale kost wordt dan tevens

heel efficiënt besteed.

Het ongemak van reclameboodschappen kan ten slotte worden

aangehaald als noodzakelijk motief voor het behouden van de logge

overheidsinstelling. Welnu, als men niet graag reclameboodschappen

bekijkt, dan zijn er betaalzenders of bepaalde vormen van digitale

televisie waar je ongestoord een ganse avond televisie kan kijken. De

belastingskost die men zichzelf, de buurman en de grootouders bespaard

kan men hieraan besteden. Personen die het niet breed hebben, en

bovendien graag VTM kijken, hoeven in dit geval niet financieel op te

draaien voor de persoon die graag zonder reclame televisie kijkt.

VRT privé.

De kerntaken waarvoor de openbare omroep z’n ontstaan vond in 1960

kunnen heden ten dage perfect worden ingevuld door private zenders.

Een verdere integratie naar private zender is dan ook opportuun.

Heden ten dage ontvangt de VRT inkomsten uit 4 bronnen. Naast de

overheidsfinanciering (grootste deel) zijn er ook de advertentiemarkt

(2de pijler), de inkomsten uit distributeurs (3de peiler) en het

merchandising (4de pijler). De advertentiemarkt omvat radioreclame en

Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 24

Page 13: Neohumanisme 3

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 25

sponsoring en is beperkt tot een bepaalde limiet om de concurrentie niet

al te sterk te verstoren.

Een stapsgewijze omscholing tot volledige privaatzender kan verlopen

door het verhogen van de limieten en het verlagen van de

overheidsfinanciering. Deze kan gepaard te gaan met verhoging van

private participatie door (geleidelijke) verkoop van aandelen.

De voordelen zijn legio. Concurrerende zenders kunnen zich op een

volledig private markt ook gemakkelijker inlaten in marktsegmenten die

voordien gedomineerd werden door de publieke zender. Dit opent

perspectieven voor nieuwe programma’s die inspelen op cultuur,

geschiedenis, human interest, etc.

Als favoriete VRT kijker heb ik geen conservatieve angstreflex, als zou

privatisering het einde van het huidige aanbod betekenen. Zolang

mensen het aanbod goed vinden, heeft men reden om het uit te zenden.

Niemand hoeft daarenboven verplicht voor mijn geliefde televisiezender

te betalen. Op naar VRT Privé!

Bert Schelfhout

Hoofdredacteur Neohumanisme

Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 25

Herman De Croo, Johny Vansevenant & Vic Anciaux

Krokodillendebat, 20/02/08

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 26 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 26

hose who deny Auschwitz would be ready to remake it”, zo zei de

Joods-Italiaanse auteur Primo Levi in 1983. De man was tijdens de

Tweede Wereldoorlog actief als verzetsstrijder, werd gearresteerd door

de Gestapo en in 1944 gedeporteerd. Hij overleefde samen met vier

anderen als enige de hel van Auschwitz op een groep van 650 Italianen.

Tijdens zijn verblijf in het vernietigingskamp schreef hij het meeslepende

boek “Is dit een mens”:

“Laat men zich nu een mens voorstellen wie de mensen die hem lief zijn

ontnomen worden, en zijn huis, zijn gewoonten, zijn kleren, alles kortom,

letterlijk alles wat hij bezit: dat zal een leeg mens zijn, een mens die

niets anders meer is dan lijden en behoefte, die geen waardigheid meer

heeft en geen oordeelsvermogen, omdat wie alles verloren heeft maar al

te gemakkelijk zichzelf verliest: een mens over wiens leven en dood met

een licht hart beschikt kan worden, zonder enig gevoel van

medemenselijkheid, in het beste geval uitsluitend op grond van

nuttigheidsoverwegingen. Als men dat alles bedenkt zal men de dubbele

betekenis van de term 'vernietigingskamp' begrijpen en inzien wat ik wil

uitdrukken met die woorden: wij liggen op de bodem.”

De holocaust wordt algemeen omschreven als de systematische uitroeiing

van 6 miljoen joden, zigeuners, krijgsgevangenen en politieke

tegenstrevers onder het nazi-regime voor en tijdens de Tweede

Wereldoorlog. Ondanks het overweldigende bewijsmateriaal en de

ontelbare getuigenissen zijn er steevast mensen die op consequente

wijze het plaatsvinden van deze barbaarse feiten ontkennen of

bagatelliseren. In ons land is Siegfried Verbeke de meest bekende, maar

ook wereldleiders à la Mahmoud Ahmandinejad, de ultraconservatieve

president van Iran, doen de jodenvervolging af als een legende.

Negationisme en vrije meningsuiting

T “

Page 14: Neohumanisme 3

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 27 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 27

De taak die menig historicus en overheid op zich nam na afloop van de

holocaust was ervoor te zorgen dat dit duistere tijdperk steevast voor

eeuwig in ons geheugen zou gegrift staan, opdat zoiets nimmer meer zou

voorkomen. Men deed dit door het schrijven van ontelbare

geschiedkundige werken, het optrekken van monumenten, het houden

van diverse herdenkingen en dergelijke meer. Op juridisch vlak kwam

daar in België de “Wet van 23 maart 1995” bij, die heden ten dage door

het leven gaat als de “Negationismewet”. Deze regel stelt het

“ontkennen, minimaliseren, rechtvaardigen of goedkeuren van de

genocide die tijdens de Tweede Wereldoorlog door het Duitse nationaal-

socialistische regime is gepleegd” onomwonden strafbaar.

De vrijheid van meningsuiting is in ons land zowel wettelijk,

grondwettelijk als verdragsrechterlijk gewaarborgd. Eeuwenlang heeft

men de almachtige kerk en de totalitaire vorsten met veel bloedvergieten

bestreden om dit recht te effectueren. Met de verschrikkelijke

gebeurtenissen van ’40 -’45 in het achterhoofd heeft de wetgever deze

vrije meningsuiting zoals eerder gesteld, beperkt. Tevens hangt er aan

xenofobe en racistische uitingen allerhande in het algemeen een

strafrechterlijke sanctie vast.

Het beperken van gekwetste gevoelens, wat zonder twijfel het gevolg is

van diverse negationistische, racisistische en xenofobe uitlatingen, is

mijns inziens totaal ondergeschikt aan het vrijwaren van het recht op

vrije meningsuiting. Het totstandkomen van dit recht heeft veel voeten in

de aarde gehad en het feit dat het nu verregaand beknot wordt opent de

weg naar een totalitaire wetgever die van nog meer beperking van de

vrije meningsuiting in de toekomst eerder een regel dan een uitzondering

zal maken.

Hoezeer ik ook een afschuw heb van zulke wereldvreemde en ronduit

debiele individuen en uitspraken, het recht op vrije meningsuiting is voor

mij absoluut (zolang het echter niet rechtstreeks aanzet tot fysiek

geweld). De aanpak van onze overheid is volledig de verkeerde. Door

negationisme strafbaar te maken, verzeilt de ganse materie in een soort

van taboesfeer, wat uiteraard de bedoeling niet is. Criminaliseren is

geenszins de aangewezen oplossing, contra-speech daarentegen wel; bij

het ontkennen van de holocaust wordt men tegenwoordig overspoeld met

onweerlegbare historische feiten en argumenten. Op die manier wordt

het verhaal keer op keer verteld, dit heeft veel meer effect dan deze of

gene wet die op krampachtige wijze negationisten het zwijgen tracht op

te leggen en de vrije meningsuiting begrensd.

Hoezeer dit de joodse gemeenschap en personen die de holocaust aan de

lijve hebben ondervonden ook choqueert, men moet eindelijk gaan

beseffen dat, hoewel deze gebeurtenissen nooit uit de

geschiedenisboeken mogen verdwijnen, het niet kan dat het een

voorkeursbehandeling krijgt. Ik wacht nog steeds op een grote naam uit

joodse hoek die het negationismeverbod op de korrel neemt.

Thibault Viaene Bestuurslid LVSV Gent

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 28 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 28

Ludovic, Anthony, Thibault, Michiel & Bruno

Beke vs Verhofstadt, personalisme vs individualisme, 05/12/07

Page 15: Neohumanisme 3

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 29 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 29

lle embargo’s, complotten en moordoperaties ten spijt, het zijn zware

darmproblemen en interne bloedingen die de Cubaanse dictator Fidel

Castro , vermoedelijk finaal zullen vellen. Behoudens de obligate tv-

optredens in een aftands Adidas-trainingspak verscheen de ogenschijnlijk

onsterfelijke leider van het Caribische eiland sinds zijn operatie twee jaar

geleden niet meer in het openbaar.

Het was dan ook na de bijna fatale geneeskundige ingreep in juni 2006 dat

‘Il Commandante’ zijn macht overdroeg aan zijn jongere, doch eveneens

bejaarde, halfbroer Raul. Een kleine twee jaar later verklaart de kranige

despoot zowel zijn ambt als president en opperbevelhebber vacant. Wie

het ook wordt, het nimmer zaligmakende communistische recept verliest

zelfs in de harten en vooral in de hoofden van menig Cubaan de

noodzakelijke steun. Vele burgers dromen nu ook luidop van ‘cambio’,

oftewel verandering.

Zonder al te veel ophef, horen we af en toe, zeker sedert Castro’s

gezondheidsproblemen kritische noten in de Caraïben. Jongeren

aanvaarden de steeds weerkerende repressie niet langer zonder meer. Zo

werd de bioscoopprent ‘Das Leben der Anderen’, over de Oost-Duitse

Stasi, door enkele bloggers bewust verkeerdelijk vertaald als ‘La Vida de

Nosotros’(‘het leven van ons’). Molestatie van deze dissidenten bleef

zowaar uit. Op het internet werden vragen gesteld bij de

ontoegankelijkheid van de toeristische centra voor de gewone Cubaan en

de hypocriete muntpolitiek, waarbij zowel de peso als de dollar als

betaalmiddelen worden gehanteerd . Arbeiders, smekend om enige vrijheid

van vereniging, hekelen in de fabrieken hun ‘vastgezette’ lonen die

ontstellend laag zijn. Daarenboven missen de ervaren kaderleden van ‘de

partij’, oudgedienden van de Revolutie, het ontegensprekelijke charisma

van Fidel om de groeiende kritiek van sommige jonge leeuwen binnen de

eenheidspartij te counteren.

Zonder te veralgemenen, we mogen stellen dat het stilaan duidelijk wordt

dat verroeste axioma’s en dogma’s mogelijk kunnen sneuvelen. Met klem

benadruk ik hier het woord ‘kunnen’, van een onomkeerbare evolutie

richting vrijheid en democratie is immers nog geen sprake. Desalniettemin

A

1. Nood aan ‘cambio’: Cuba na Fidel

Rubriek: Internationaal

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 30 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 30

is door het verdwijnen van de hardvochtige kameraad van Ché Guevera

een eventueel momentum voelbaar.

De stempel die Fidel Alejandro Castro Ruz op zijn land drukte is

onnoemelijk groot. We spreken 1959, Eisenhower en Chroesjtsjov

vervulden de politieke hoofdrollen in de wereld, wanneer hij samen met

zijn zogenaamde guerrillero’s het bewind van Batista omver wierp.

Sedert dien overleefde hij 10 Amerikaanse presidenten, scheurde het

Ijzeren Gordijn en zag hij de wereld rondom drastisch veranderen.

Zowel ideologische sympathie als puur economische motieven dreven

Cuba vanaf begin de jaren ’60 in de armen van de Sovjet-Unie. Met de

Russen had het regime van ‘Il Commandante’ een viscerale afkeer voor

vrijheid en spontaniteit gemeen. Daarenboven zorgde het Amerikaanse

handelsembargo voor een continue Russische afhankelijkheid. Moskou

deed zijn duit in de zak door aan zwaar inflatoire prijzen Cubaanse suiker

op te kopen en het eiland regelmatig van olie te voorzien.

Illustratief voor de ontaarde centrale planningspolitiek waren de talrijke

voedsel- en kledingrationaliseringen. Zo had elke Cubaan elk jaar recht

op twee hemden, een broek, een paar schoenen en , pure decadentie,

twee onderbroeken.

Het ineen storten van het Comeconblok bood Cuba een eerste

opportuniteit om het tij te keren. De Sovjet-Unie, als gestuurde

planeconomie, verruimde eindelijk zijn voorheen verstarde blik en begon

te liberaliseren. Michail Gorbatsjov, die de glasnost en perestrojka

Page 16: Neohumanisme 3

invoerde, zette Cuba voor het blok: hervormen of een financiële

drooglegging . Castro wou geen van beiden en bijgevolg verloor de

Cubaanse economie tussen 1989 en 1993 35% van zijn slagkracht.

Fidel, ingefluisterd door raadgevers onder leiding van Carlos Lage,

kondigde zijn ‘Speciale Periode’ af waarbij marktmechanismen à la carte

werden gebruikt. Politieke vrijheden waren ook toentertijd sterk illusoir.

Cubanen mochten evenwel restaurants uitbaten in hun huis, bekend als

‘paladares’, boeren kregen meer autonomie en de dollar werd vrij

gebruikt.

Helaas werd deze schrille stap in de goede richting werd tenietgedaan

door de Venezolaanse oliesteun en Chinese krediethulp. Hugo Chavez

vervult nu met verve de rol van gulle suikeroom, een taak die voorheen

was weggelegd voor de Sovjet-Unie. Marktgeoriënteerde hervormingen

werden teruggeschroefd. Het is momenteel een understatement te

stellen dat de Cubaanse samenleving zowel economisch, sociologisch als

politiek in een diep dal zit. In de menselijke ontwikkelingsindex van de

Verenigde Naties wordt Cuba voorafgegaan door Zuid-Amerikaanse

democratieën als Uruguay, Chili, Argentinië en Costa Rica.

De lonen zijn lachwekkend laag, prijzen rijzen de pan uit en het

Amerikaans handelsembargo is funest. Daarenboven heeft de Cubaanse

burger te kampen met een tweede zogenaamd ‘intern embargo’, namelijk

de informele economie. Door een quasi overheidsmonopolie in de

economie speelt het ‘crowding-out’-effect enorm hevig, bijgevolg is

menig Cubaan genoodzaakt te gaan werken in de informele sector. Deze

tak van de markt is grotendeels illegaal en dus verstrengeld in corruptie

en overtollige bureaucratie. Andere noodlottige gevolgen, onder meer

geschetst door Hernando De Soto in zijn magistraal boek ‘Het mysterie

van het kapitaal’, laat ik hier zelfs buiten beschouwing. Elk privaat

initiatief wordt dus vakkundig in de kiem gesmoord.

Daarenboven slagen ook de door ‘link(s)e intelligentsia’ bewierookte

publieke voorzieningen er niet om hun taak efficiënt en adequaat te

vervullen.

Benevens een toenemend gebrek aan openbaar vervoer en huisvesting,

zit ook de veel geprezen Cubaanse gezondheidszorg in slechte papieren .

Zo verslechtert de ziekenhuisinfrastructuur zienderogen en is er een

schrijnend gebrek een medicijnen. De kwaliteit van het onderwijs gaat

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 31 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 31

v

achteruit, daar de leerkrachten massaal (na ‘centrale planning’ uiteraard)

worden ingezet in de toerismesector.

De komende machtswissel schept allicht mogelijkheden om de

miserabele toestand een halt toe te roepen en de naar vrijheid

snakkende Cubaan een perspectief te geven.

Dienaangaande voorspellen waarnemers twee scenario’s. In het eerste

zou het nieuwe partijestablishment een hervorming à la Chinois toestaan,

waarbij de economische macht langzamerhand zou worden

gedecentraliseerd en mechanismen van vraag en aanbod mettertijd

zouden binnensijpelen. Deze puur economische, niet politieke hervorming

vindt voornamelijk gehoor bij de oudere partijgarde. In dit scenario is

vanzelfsprekend geen plaats voor het invoeren en garanderen van

onmisbare individuele rechten. Het louter lezen van Castro’s politieke

testament maakt dit duidelijk.

Een tweede vooruitzicht bestaat in het volledig ineenstorten van het

regime. Volgens sommige bronnen, hoofdzakelijk in Miami en Washington

gesitueerd, zouden op die manier zowel de economische als politieke

hervormingen ingang kunnen vinden.

Hoewel dit tweede scenario alle lof verdient, lijkt de verwezenlijking in de

praktijk mij niet zo plausibel. De enkele transitie naar een broodnodig

kapitalistisch systeem is op korte termijn het meest waarschijnlijk. Er

zijn drie factoren die de realisatie van economische hervormingen zullen

bepalen. Zo bestaat er een kans dat de Venezolaanse donaties stilaan

opdrogen, na de smadelijke nederlaag in een grondwettelijk referendum

voor Chavez. Een tweede factor die verandering kan teweegbrengen is de

algemene onvrede bij de bevolking, die niet langer zal worden

gekanaliseerd en gestuit door het charisma van Fidel.

De derde factor is extern, te weten het embargo opgelegd door de

Verenigde Staten. De economische en sociale implicaties van deze

belemmering van de vrije markt zijn legio. Dit mechanisme is dringend

aan herziening toe. Veel hangt af van de naderende

presidentsverkiezingen in november. Enkel de democratische kandidaat

Barack Obama denkt eraan om het embargo te milderen, spijtig genoeg

sprak hij zich enkel uit over de reisbeperkingen en familiecontacten. Het

vier decennia oude embargo, in het Clintontijdperk gecodificeerd in de

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 32 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 32

Page 17: Neohumanisme 3

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 33

zogenaamde Helms-Burton Act, legitimeert voor een deel het

corrupte Cubaanse regime. Het verdwijnen van deze fnuikende

handelsrestricties zijn derhalve een absolute noodzaak. Iedere

burger wil zelf het heft in handen kunnen nemen en zijn lot

verbeteren. Het staat overigens onomstotelijk vast dat vrijhandel

wederzijdse belangen creëert , de civil society stimuleert, de

welvaart verhoogt en op middellange termijn ongetwijfeld voor vrede

zorgt. Niettegenstaande ik persoonlijk in het verleden zware twijfels

had bij het opheffen van een embargo, mensenrechten werden

immers op grote schaal geschonden, beschouw ik de opheffing nu als

een absolute must.

Toch dienen er twee paden bewandeld te worden. En wel deze van

(internationaal) politieke druk en stimulering van de Cubaanse civil

society. Deze eventuele metamorfose richting vrije markt zal

absoluut de nodige hefbomen scheppen voor een drastische politieke

hervorming. Vanuit liberaal oogpunt evenwel is het echter

onontbeerlijk nooit alleen op de economie te vertrouwen. In een

gezonde democratische rechtsstaat gaan politieke en economische

vrijheid hand in hand. Een ondertekening van het VN

mensenrechtencharter dringt zich dus op. Een Cubaanse

herwaardering van de vrijheid van meningsuiting en vrijheid van

vereniging moeten worden aangemoedigd, denken we maar aan de

nog steeds vastgehouden politieke gevangenen. Laten we dus hopen

op echte ‘cambio’.

Patrice Viaene

Voorzitter LVSV Gent

Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 33

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 34

a een uiterst geslaagd openingsdebat in het eerste semester achtte

het LVSV Gent de tijd rijp om twee iconen van weleer in het tweede

semester uit te nodigen om hun ongezouten en ongebreidelde visie te

geven over de politiek van vandaag. Voor dit concept werden enkele

erudiete sprekers uitgenodigd, in de persoon van Herman De Croo en Vic

Anciaux. Tussen beide krokodillen werd moderator Johny Vansevenant

geplaatst, voornamelijk om spraakwaterval De Croo in toom te houden.

Na een korte voorstelling van beide sprekers liet onze moderator reeds

een eerste ballonnetje op door aan de heren te vragen of er al dan niet

een regering zou komen op Pasen. Terwijl Vic Anciaux eerder sceptisch

reageerde op die vraag en zijn twijfels omtrent het kartel CD&V/N-VA

uitte, was het Herman De Croo die de verrijzenis van Yves Leterme

voorspelde. Of het ‘Orakel van Brakel’ gelijk had, zal blijken op zondag 23

maart als de paasklokken op de achtergrond weerklinken.

De toon van het debat was meteen gezet en nog vele ballonnetjes werden

opgelaten, waarbij de tegengestelde visies van beide krokodillen boven

water kwamen te drijven. Zo werd er op geanimeerde wijze druk heen en

weer gediscussieerd over een federale kieskring, over het voortdurend

lekken van informatie van de onderhandelingstafel naar de pers, over hoe

het vroeger ‘anders’ was en over de rol van het koningshuis.

Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 34

Krokodillen: Vic en Herman op de rooster 20 februari Blandijnberg Auditorium E

N

Page 18: Neohumanisme 3

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 35

Wel konden beide sprekers zich vinden in het behoud van België en de

nefaste gevolgen die het separatisme zou hebben voor Brussel en de

economie in Wallonië en Vlaanderen. Herman De Croo was dan ook

zichtbaar geëmotioneerd door de oproep van Vic Anciaux om samen te

blijven in plaats van te pleiten voor afscheuring.

Na dit uiterst onderhoudend debat werd iedereen vriendelijk uitgenodigd

in de Latin Quarter, alwaar een gratis vat ter beschikking werd gesteld en

de verbroedering onder de studenten tot in de vroege uurtjes ongeziene

vormen aannam.

Bram Couvreur

Activiteitenverantwoordelijke

LVSV Gent

Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 35

Thibault, Patrice & Bram

Krokodillendebat, 20/02/08

Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 36

Het liberalisme en haar vertakkingen

Het liberalisme, is, zoals bekend, een zeer heterogene stroming met

talrijke vertakkingen. Hoewel alle liberalen meestal uitgaan van enkele

fundamentele basisprincipes (oa. zelfbeschikkingsrecht), zijn ze het

grondig oneens over het feit op welke manier die principes moeten

worden uitgewerkt in de praktijk.

Hieronder vindt u de belangrijkste sub-stromingen van onze geliefde

ideologie, gekoppeld aan een te lezen boek die u verder kan informeren.

Libertarisme

Het libertarisme streeft een maatschappij na die gestoeld is op

individuele vrijheid. Het gaat uit van drie basisprincipes: life, liberty,

property, belastingen en elke vorm van overheidsoptreden zijn dus uit

den boze. De meeste libertariërs streven naar een “minimal state”, die

enkel bepaalde justitiële en politionele taken op zich neemt, andere taken

die heden ten dage in handen zijn van de staat worden overgeheveld

naar de markt. Elke vorm van solidariteit en samenwerking moet

gebaseerd zijn op vrije wil.

Aanbevolen:

Anarchy, State, and Utopia – Robert Nozick

Het liberalisme en haar vertakkingen

Page 19: Neohumanisme 3

Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 37

Anarchokapitalisme

Het Anarchokapitalisme, mede vorm gegeven door publicisten als David

Friedman en Murray Rothbard, stelt een verregaande variant van het

libertarisme voor. De hoekstenen van een anarchokapitalistische

samenleving zijn privé-eigendom, vrijwillige coöperatie en vrijhandel. Ze

wijzen echter de minimal state af als zijnde crimineel en illegitiem en

streven naar een samenleving waarin recht enkel wordt afgedwongen

door privé-organisaties.

Aanbevolen:

The Machinery of Freedom:

David D. Friedman

Links-liberalisme

Het links-liberalisme, ook wel een sociaal-liberalisme genoemd, is een

stroming die, in tegenstelling tot menig libertariër, ervan uitgaat dat de

staat geen gevaar vormt voor de individuele vrijheid, maar juist een

voorwaarde is opdat die vrijheid werkelijk vrijwaard kan worden. De

overheid dient enkele kerntaken uit te oefenen, taken die nooit in private

handen mogen vallen, waaronder sociale zekerheid, gezondheidszorg en

milieubeleid.

Aanbevolen:

John Rawls – A Theory of Justice

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 38 Neohumanisme 2007-2008 nr 2 Pagina 38

Neoliberalisme

De opkomst van het neoliberalisme staat symbool voor een liberalisme

die terug uit het dal kroop na een lange periode die gekleurd werd door

verregaand overheidsoptreden. Het gaat ervan uit dat de markt pertinent

beter in staat is bepaalde taken op zich te nemen dan talrijke logge

overheidsbedrijven. Dit werd in de praktijk omgezet door oa. Margaret

Thatcher en Ronald Reagan, die een onverbiddelijke economische politiek

voerden waarin het economisch nut van de mens centraal stond.

Feit is dat het neoliberalisme vooral een economische ideologie is, die

zonder probleem overgenomen kan worden door conservatieve leiders

genre Reagan en Thatcher. Het neoliberalisme vereenzelvigen met het

liberalisme, die, in tegenstelling tot het conservatisme, op ethisch vlak

een uitermate progressieve boodschappen uitdraagt, is dan ook de fout

die menig linkse intellectuelen maken en gemaakt hebben.

Aanbevolen:

Milton en Rose Friedman –

Free to Choose

Thibault Viaene Bestuurslid LVSV Gent

Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 38

Page 20: Neohumanisme 3

Overige Sponsors:

Frituur Overpoort Snack Tosi

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 39 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 39

Sponsors Het Bestuur

VOORZITTER

POLITIEK

SECRETARIAAT

Patrice Viaene [email protected] Pieter Coene [email protected] Laura Harth [email protected] Jocelyne Persyn [email protected] Ludovic Vilain [email protected] Bert Schelfhout [email protected] Gregory Wauters [email protected]

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 40 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 40

HOOFDREDACTEURS

PENNINGMEESTER

SECRETARIAAT

Page 21: Neohumanisme 3

ACTIVITEITEN-

VERANTWOORDELIJKE

EN PR

Je kan ook het volledige bestuur mailen via [email protected]

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 41 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 41

Bram Couvreur [email protected] Tiemen Darras [email protected] Dominic De Backer [email protected] Tim Decleer [email protected] Pieter-Jan Germeaux [email protected] Dries Holvoet [email protected] Brecht Kerckhof [email protected] Matthias Laevens [email protected] Jeroen Meulewaeter [email protected] Antoon Reynvoet [email protected] Wietse Verwimp [email protected] Thibault Viaene [email protected]

BESTUURSLEDEN

Agenda

2007-2008: Tweede semester

Komende activiteiten: • Woensdag 19 maart: discussieavond Orgaandonatie en Privatisering Waterbronnen, Notarisstraat 3, 20u00, Gratis toegang • Dinsdag 8 april: spreker: professor Frank Van Dun, Notarisstraat 3, 20u00, Gratis toegang • Maandag 21 april: discussieavond Fractional Reserve Banking, Notarisstraat 3, 20u00, Gratis toegang • Woensdag 23 april: Kemphanendebat: Waalse toppolitici komen debateren, 20u00, Blandijnberg Auditorium E, Gratis toegang Voorbije activiteiten: • Woensdag 20 februari: Krokodillendebat met Herman De Croo en Vic Anciaux, Blandijnberg Auditorium E, 20u00, Gratis toegang • Maandag 25 februari: discussieavond Internationale Relaties, Notarisstraat 3, 20u00, Gratis toegang • Woensdag 5 maart: discussieavond Liberalisme en Geloof, Notarisstraat 3, 20u00, Gratis toegang • Maandag 10 en dinsdag 11 maart: trip naar Straatsburg, bezoek Europees Parlement e.d.m.

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 42 Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 42

Page 22: Neohumanisme 3

Neohumanisme 2007-2008 nr 1 43

Sponsors

Neohumanisme 2007-2008 nr 3 Pagina 43 Een uitgebreid (foto-)verslag verschijnt in de volgende editie!

Page 23: Neohumanisme 3

Wenst u lid te worden? Om lid te worden van het LVSV Gent, hoeft u enkel een mail te verzenden naar het adres [email protected] . Het dient volgende gegevens te bevatten: *Naam *Adres *Betaalwijze (overschrijving op rekeningnummer 001-3484308-47, of betaling aan een bestuurslid bij de eerstvolgende activiteit) Het inschrijvingsgeld bedraagt €5,00. Naast de steunende factor levert het lidmaatschap ook talrijke voordelen op. Zo ontvangt u bij de inschrijving een exclusieve lidkaart en krijgt u gedurende het hele academiejaar gratis toegang tot al onze activiteiten. Wenst u erelid en/of sponsor te worden? Het Liberaal Vlaams Studentenverbond staat al 77 jaar garant voor de onafhankelijke ideologisch en filosofisch geïnspireerde verdediging van het liberalisme aan de Gentse Universiteit en ver daarbuiten. Via talrijke debatten, discussieavonden en kritische publicaties trachten wij studenten warm te maken voor de politieke en maatschappelijke dialoog en de liberale waarden. Een humanistische visie op de vrijheid van het individu, in al zijn facetten, is daarbij een leidraad. Om onze werking voort te zetten en in de toekomst te garanderen kunnen we uiteraard niet zonder de nodige financiële middelen. Die noodzakelijke input is vooral afkomstig van gulle ereleden en sponsors. Als erelid heeft u de mogelijkheid om ons te steunen voor de minimale som van 35 euro. In het geval u wil sponsoren, en op deze manier wil genieten van de publiciteit in ons tijdschrift en op onze vernieuwde website, vragen wij een minimale bijdrage van 50 euro. Zowel de ereleden als de sponsors ontvangen ‘Neohumanisme’, worden uitgenodigd voor elke activiteit en worden hiervoor, middels de nieuwsbrief of persoonlijk op de hoogte gehouden. Uw vrijwillige steun geeft ons de mogelijkheid het voor ons allen dierbare liberale gedachtegoed te verdedigen en te verspreiden. Indien u dit wenst, kan u uw bijdrage overschrijven op het rekeningnummer 001-3484308-47. U vermeldt in uw mededeling in welke gedaante u op de website wil verschijnen (naam, oud-LVSV-bestuurslid, kamerlid, gemeenteraadslid, ...). Wenst u ons te steunen via sponsoring, gelieve uw logo naar [email protected] te mailen. Wij danken u oprecht voor uw mogelijke steun.