© Copyright 2013 Dagblad De Limburger / Limburgs Dagblad. Het auteursrecht, ook ten aanzien van artikel 15 AW, wordt uitdrukkelijk voorbehouden. Zaterdag, 06 december 2014

Jihadpop, P R I N G L E S E N M A R T E L A A R S C H A P

achtergrond

door Johan vd Beek en Claire van Dyck

EMet zijn uitspraak‘Wil je naar Syrië?

Ga, maar kom nietterug’ verwoordde

burgemeesterAhmed Aboutaleb

van Rotterdamonlangs een populairsentiment. Het is de

‘opgeruimd staatnetjes’-gedachte-

school die afleidt vande vraag hoe enwaarom pubers

radicaliseren.

Een jaar of drie geleden speel-de je nog rechtsbuiten bijRKSV Ergens in Limburg.Redelijk goede dribbelaar,snel ook. Maar vaak niet opde training en daarom geen

basisplaats. Op school ging het niet ge-weldig maar ook niet slecht. Je had vageplannen om iets te doen met toerisme.Probleem was wel dat je al een strafbladhad. Kleine dingen. Scooters jatten. Eenbewijs van goed gedrag, nodig voor eenbaan, kon je wel vergeten. Maar dat boei-de je toen niet. Je wilde ook rapper zijn.Je idool was Tupac Shakur. Als je met jevriendjes op straat of in het park aan hetchillen was en de politie je wegstuurde,voelde je je een echte gangstah. Smart-phone aan, filmpje opnemen. Ik ben alzestien bitch, ik ben de shit, dope flow, jekan niet tippen aan dit…En nu, drie jaar later, zit je in Syrië. Metpluisbaard, gekleed in een shirt vanHelly Hansen, een Palestijnenshawl omje hoofd, tassen uit de militaire dump opde borst en een AK-47 in je handen. Rap-pen doe je niet meer. Voetballen ookniet. Je hebt alle banden met de westersecultuur doorgesneden. Hoewel. Je kuntmaar moeilijk buiten Pringles, M&M’s,Snickers en Red Bull, het dieet dat je ookvolgde toen je thuis in Limburg achter je

laptop begon te radicaliseren. Je afkerenvan de morele leegte en oppervlakkig-heid van de westerse cultuur, maar welfastfood en snoep uit die cultuur gebrui-ken als brandstof voor je heilige oorlog,is dat niet ironisch? Op Twitter plaats jeonder je nom de guerre, die - zoals bijbijna alle krijgers - begint met ‘Abu’ (va-der), om de paar dagen een citaat uit deKoran. Je laat weten hoe jij en je broe-ders uit België, Duitsland, Frankrijk,Canada, Tunesië of Rusland het leven inhet kalifaat ervaren. Waarom je ging.De officiële reden, die je ook in eenafscheidsbrief vermeldde, was de slacht-offers van het regime van Bashar Al-As-sad helpen. Assad, die genocide pleegdeop zijn eigen volk.

Na maandenlang sjeik Google te heb-ben geraadpleegd en na contact met een

paar huiskamerpredikers in Limburg enBelgië, wist je dat het de plicht van allemoslims was om de mujaheddeen in Syriëte steunen. Gelijktijdig streed je ook te-gen hypocrisie van het Westen dat weg-keek toen 100.000 Syrische doden vielen.Je ging naar Turkije, passeerde de grensmet Syrië en sloot je aan bij een van destrijdende groepen. Je kreeg zes wekentraining voordat je het slagveld opmocht en het recht verwierf om eenmartelaarsdood te streven.

Maar er zijn dagen dat de verwarringtoeslaat. In plaats van een heroïschestrijd te voeren tegen Assads troepen,vecht je ook en vooral met rivaliserendegroepen. Moslims vechten tegen mos-lims, die op hun beurt weer vechten te-gen moslims. Dat was niet wat je op in-ternet werd voorgespiegeld in de onlineglossy van IS, Dabiq. Je weet dat er broe-ders zijn die eigenlijk spijt hebben en te-rug willen. Maar ze kijken op tegen dejarenlange gevangenisstraffen die hen tewachten staan. En er zijn al broeders ge-fusilleerd die in chats met familie thuishebben laten weten dat ze terug willen,desnoods met de radicaliseringprogram-ma’s en permanente surveillance. Maarhoe kom je weg uit het kalifaat? En als jeblijft, wat is dan de toekomst?

Het aanpakken en vroegtijdig herken-nen van radicalisering bij islamitische

jongeren is een complexe opgave. Jonge-ren hebben allemaal een periode in hunleven waarin ze de behoefte voelen omergens bij te horen. Als ze er niet in sla-gen een zogeheten meervoudige identi-teit te ontwikkelen, kunnen ze blijvenhangen bij een als cult gestileerde ideolo-gie. Alles voor houvast en zelfvertrou-wen en Jihadpop biedt dat. De kans datdit gebeurt, is extra groot als de ouderskampen met acute opvoedingsverlegen-heid. Marokkaanse en Turkse jongerenblijken steeds vaker orthodoxer in deleer dan pa en ma. Soms is dit ook eenmanier om in het reine te komen meteen jeugd op straat die in het tekenstond van kleine en grotere delicten, al-cohol drinken, achter de meisjes aanzit-ten en drugs(dealen). Vader, normaal deabsolute baas in het gezin, ziet dat zijngezag tanende is. Het verkeerde gedragop straat ziet hij niet of ontkent hij.Slaan als instrument om gehoorzaam-heid af te dwingen, is bij wet verboden.En als hij het toch doet, loopt hij het risi-co een Nederlandse welzijnswerker opbezoek te krijgen die hem komt vertel-len hoe hij zijn kinderen moet opvoe-den. Vader en moeder hebben daar-naast, minder nog dan autochtoneouders, enig idee van wat hun kinderenop internet doen. En daar, op het web,begint de zoektocht van de puber naareen antwoord op de wie ben ik?-vraag.

Als hij of zij zich plots als gelovig ont-popt, wordt dat aanvankelijk gezien alsdroom die uitkomt. Zowel bij SultanBerzel als Aicha uit Maastricht speeldeopluchting dat een verkeerde levensstijlwerd ingeruild voor vroomheid een be-langrijke rol. Vooral omdat die gelovig-heid aanvankelijk verkeerd werd gele-zen door de omgeving.

De jongere die eenmaal oversteekt,zal steeds meer zekerheden ontlenenaan die groep, ook geholpen door de ge-seculariseerde westerling die de neigingheeft om ‘de moslim’ sowieso al te zienals een iemand met vreemde idealen.Hoe meer ze tot een bepaalde groep wor-den gerekend, hoe sterker jongeren zichaangetrokken voelen om inderdaad totdie groep te gaan behoren.

Eindelijk valt alles op zijn plaats. Vanloser of kutmarokkaan zijn ze in enkelemaanden tijd doorgestoten naar de posi-tie van morele overwinnaar. De rush diedat veroorzaakt, maakt een verplette-rende indruk. Eindelijk een doel. De mo-

rele hoogvlakte die de jongere betreedt,gaat hand in hand met afkeer van wat‘de gematigde moslim’ wordt genoemd.En een nog grotere afkeer van de ‘subsi-diemoslim’, die in de ogen van de geradi-caliseerde laffe praatjes verkoopt over de-mocratie (haram!) en integratie.

Wie in de Limburgse moslimwereldop verkenning gaat, komt er al snel ach-ter dat niets of weinig is wat het lijkt. Erschijnt consensus te bestaan onder ‘degematigden’ dat men een serieus pro-bleem heeft met de eigen jeugd. Hetdraait niet alleen om het handjevolLimburgse jongeren dat al vertrokken is.Limburg telt naar schatting 40.000 mos-lims (CBS) en heeft een dertigtal mos-keeën, ongeveer gelijk verdeeld tussenMarokkaans en Turks. Als 44 procentvan de Nederlandse moslims er funda-mentalistische denkbeelden op nahoudt(zoals onderzoek, zie kader, van Koop-mans suggereert), zijn dat er omgere-kend 17.600 in Limburg. Als 11 procent(onderzoek justitie 2010) van de mos-

lims in Nederland vindt dat er situatieszijn waarin het vanuit de religie accepta-bel is om geweld te gebruiken, zijn dater omgerekend 4.400 in Limburg.

Het relatief grote aantal moslims (eensubstantiële minderheid aldus Koopmans)in Nederland dat sympathiseert met jiha-di’s en hun denkbeelden is problema-tisch. Koopmans: „Een paar honderd ra-dicalen die verder geen enkele steun heb-ben kun je gemakkelijk oprollen, maarals er een netwerk omheen hangt vansympathisanten en potentiële ondersteu-ners, is het een stuk moeilijker.” Hethardop benoemen hiervan en het zoe-ken naar andere verklaringen dan devaak aangehaalde ‘uitsluitingstheorie’(Nederlandse maatschappij veroorzaaktkansloosheid) is ook problematisch. Erbestaat vrees om ‘de gek’ in de eigen ge-lederen wakker te schudden, onmachtte etaleren of een interne kloof te veroor-zaken.

Ogen en oren in de wijken zijn prima.Radicaliseringsambtenaren in Maas-tricht, Roermond en Venray ook. Maar,zoals PvdA-politicus Ahmed Marcouchhet vorige week omschreef, interventie-teams formeren die bestaan uit ex-radi-calen die achter de voordeur moeten ko-men om de broertjes en zusjes van Abu‘Hollandi’ op het rechte pad te houden,vergt een omwenteling in denken dienu nog niet begonnen is.

Onderzoek en bronnenVoor dit artikel werden diverse ge-sprekken gevoerd met bronnen bin-nen de Limburgse moslimwereld. Van-wege de beladenheid van het thema ishen anonimiteit beloofd. Voorts werdgebruikgemaakt van studies en artike-len waaronder: Marokkaan in Europa,crimineel in Nederland - Frank Boven-kerk; Idealen op drift - Marion van San,

Stijn Sieckelink, Micha de Winter; DerDschihad-Kult - Der Spiegel; Fundamen-talismus und Fremdenfeindlichkeit -Ruud Koopmans; Occidentalisme (HetWesten in de ogen van zijn vijanden) -Ian Buruma/Avishai Margalit.

Contact: j.van.de.beek@mgl.nlc.van.dyck@mgl.nl

Je weet dat er broederszijn die eigenlijk spijthebben en terug willennaar hun geboorteland.

foto uit IS-propagandablad Dabiq