Zorg bij het levenseinde

• Palliatieve zorg• Palliatieve sedatie• Euthanasie

We kunnen in alle gevallen steeds beroep doen op onze palliatief referenten, de palliatieve werkgroep

en het palliatief netwerk. Ze hebben de deskundigheid om ons zeer adequaat te

ondersteunen.

I. Palliatieve zorgDe zorg aan de stervende aanbieden, die nodig is om het lijden van de stervende te verzachten of het lijden te verlichten zodat de stervende nog zoveel mogelijk levenskwaliteit of welzijn kan beleven.Het accent ligt op het zo comfortabel mogelijk beleven van het levenseinde.Iedere therapie is op comfort gericht. Curatieve zorg met het oog op genezing wordt beëindigd. We bieden eveneens ondersteuning aan de familie en de belangrijke derden

Therapie

• Einde van curatieve behandeling zoals van bvb. chemotherapie, infuus, cardiotonica….

• Pijnbestrijding: een degelijke pijnobservatie (screening)en toediening van medicatie voor pijnbestrijding aan de hand van de WHO pijnladder.

• Klachten bestrijden of voorkomen bvb. droge mond vermijden, decubituspreventie….

• In de nabijheid brengen van wat de oudere dierbaar is

Een degelijke observatie van, en zo mogelijk communicatie met, de stervende oudere is heel belangrijk. De zorgverlener en arts moeten zich kunnen inleven in de ernst van de klachten en de wensen van de oudere om voor enig comfort of welzijn te kunnen zorgen.

We ondersteunen eveneens de familie en de belangrijke derden.

II. Palliatieve sedatie

Zijn de klachten of de pijn refractair, ondanks iedere behandeling blijvend, dan kan ervoor gekozen worden om de stervende te laten inslapen of te verdoven.

Therapie

• Iedere behandeling is erop gericht dat de stervende slaapt en het comfort daarbij.

• Pijn en andere klachten moeten eveneens verder deskundig behandeld en geobserveerd worden

• Alle curatieve therapie wordt gestaakt• De behandeling gebeurt hoofdzakelijk

intraveneus, via infuus.

Het moet duidelijk zijn dat het niet de bedoeling is om de dood in te leiden. Het bereiken van een slaaptoestand staat centraal. Er is toch steeds een risico tot overlijden. Tenzij er gekozen wordt om de patiënt tussentijds te laten ontwaken, zal de slaap uiteindelijk uitmonden in de dood ten gevolge van de terminale aandoening.Het is wenselijk om:• Met de familie en de bewoner, voor de aanvang van

de palliatieve sedatie, duidelijk af te spreken. • Een tweede advies van een LEIF* arts is wenselijk.

De LEIF-arts heeft ook een specifieke opleiding gevolgd om mensen waardig te begeleiden bij het sterven. Hij is dan ook buitengewoon competent om de huisarts te

adviseren voor het inleiden van de palliatieve sedatie.

• Duidelijke verslaggeving duidt de intentie

*LEIF: levenseind informatie forum: www.leif.be

III. Euthanasie

Het opzettelijk levensbeëindigend handelen door een ander dan de betrokkene, op diens verzoek. Dit volgens de wettelijke regels van het Koninklijk Besluit van 28/05/2002

De dood wordt bij een stervende oudere, of een oudere met een ondraaglijk lijden, ingeleid volgens een strikte wettelijke procedure

• De patiënt blijft dit uitdrukkelijk en herhaaldelijk vragen• Er is een 2de advies van een andere arts• Er wordt een verslaggeving opgemaakt volgens de

wettelijke bepalingen hieromtrent.

• De communicatie met de oudere en zijn familie is noodzakelijk, het doel en het verwachtte verloop worden duidelijk besproken.

• Voor het 2de advies kan ook, en bij voorkeur, een LEIF-arts geconsulteerd worden.

Palliatieve sedatie

Euthanasie