ETHISCHE ASPECTEN IN DE ZORG VOOR MENSEN MET

EEN VERSTANDELIJKE BEPERKING

PROGRAMMA• RELATIE LOL ?• INLEIDING• ETHISCHE ASPECTEN• AUTONOMIE VERSUS BEGELEIDING• CLIENT CENTRAAL / AFHANKELIJKHEID

/ BEGRENZING• DE MENS IS EEN VERHAAL• METHODISCH REFLECTEREN MIDDELS

STAPPENPLAN• EEN MOREEL DILEMMA ZIT IN JEZELF• MEER INFO

INLEIDING

Een vrachtwagenchauffeur rijdt op een smalle weg en ziet voor zich aan zijn kant van de weg twee wandelaars en aan de overkant een fietser. Hij kan er niet tussendoor dus hij remt, maar de remmen weigeren. Als hij niets doet rijdt hij twee mensen dood. Als hij naar links stuurt slechts een.

Wat moet hij doen?

ETHISCHE ASPECTEN

• We spreken van ethische aspecten als de vraag gesteld kan worden wat het juiste handelen in die situatie is. • Het juiste handelen betreft de menselijke, menswaardige kant van het handelen.• Het gaat dus niet om de vraag of bijvoorbeeld een handeling technisch juist wordt uitgevoerd.

ETHISCHE ASPECTEN

HET GAAT OM VRAGEN ALS:

- WAT MAAKT MIJN ZORG TOT GOEDE ZORG ?- IS DE ZORGVRAGER GEBAAT BIJ DE VERLEENDE ZORG ?

- HEB IK JUIST GEHANDELD ?- HOE KAN IK ONDANKS DE WERKDRUK GOEDE ZORG BIEDEN ?

ETHISCHE ASPECTEN

PRATEN OVER ETHIEK STIMULEERT HET NADENKEN OVER DE VRAAG WAT ZORG TOT GOEDE ZORG MAAKT EN WELKE WAARDEN EN VISIES

DAARAAN TEN

GRONDSLAG LIGGEN…..

ETHISCHE ASPECTEN

Een waarde is een principe dat we

belangrijk vinden, bijvoorbeeld rechtvaardigheid, zorgvuldigheid, respect.

Uit waarden komen normen voort, de gedragsregels waarmee we de waarde vorm kunnen geven.

ETHISCHE ASPECTEN

Verpleegkundigen hebben te maken met hun persoonlijke waarden en normen, en met die van de zorgvragers en hun naasten.

Deze kunnen gebaseerd zijn op hun

religie of levensbeschouwing, maar zijn ook gevolg van opvoeding en socialisatie.

ETHISCHE ASPECTEN

Daarnaast hebben verpleegkundigen te maken met de waarden en normen van hun beroep (verwoord in de beroepscode) en met die van de instelling waarin zij werken.

Tenslotte hebben zij te maken met de centrale principes, de waarden en normen ,en de rechten in de maatschappij.

Centrale principes:

1. NIET SCHADEN2. GOED DOEN3. RESPECT VOOR AUTONOMIE4. RECHTVAARDIGHEID

Wat is een recht?Rechten van mensen vormen uitgangspunt om handelingen te beoordelen.IndividualistischBijv. recht op privacy, recht op informatieRechten veronderstellen plichten hoewel die niet altijd gegeven zijn.

Aanknopingspunt in zorgpraktijk: formulering patientenrechten;

INTERMEZZO

• WELKE NORMEN EN WAARDEN ZIJN

VOOR JOUW BELANGRIJK ?

• WAT BETEKENT DAT VOOR DE

OMGANG MET DE CLIENTEN ?

• KENNEN JOUW COLLEGA’S JOUW

NORMEN EN WAARDEN ?

AUTONOMIE VERSUS BEGELEIDEN

• De heer Gerritsen woont in een zorgcentrum drinkt ieder avond een halve liter jenever. De laatste tijd zelf meer dan dat:“Dat bepaal ik zelf wel” schreeuwt hij lallend over de gang.

Mevrouw de Jong, psychiatrisch patiënt, komt haar bed niet meer uit. Ze vermagert en verwaarloost zichzelf.” Flikker toch op” zegt ze kwaad tegen je, als je haar hierop aanspreekt.

AUTONOMIE VERSUS BEGELEIDENVEEL VISIES GAAN UIT VAN

INDIVIDUALISERING EN EMANCIPATIE

ONAFHANKELIJK ZELFVERANT- WOORDELIJK ZELFBEPALING VRIJHEID GRIP OP JE EIGEN

LEVEN

AFHANKELIJK KWETSBAAR

CLIENT CENTRAAL

• DE CLIENT BEPAALT DE NORM

HET VERTREKPUNT VAN DENKEN WORDT GEVORMD DOOR DE NORMEN / WAARDEN VAN DE CLIENT.• HOE GA JIJ HIERMEE OM ?• HOE WAAR IS JOUW WAARHEID ? • HOEVEEL RUIMTE HEB JE VOOR

ANDERSOORTIGE BESTAANWIJZEN ?

AFHANKELIJKHEID

IS AFHANKELIJKHEID EEN VIES BEGRIP ?• HOE AFHANKELIJK BEN JIJ VAN

ANDEREN ?• HOE AFHANKELIJK ZIJN ANDEREN VAN

JOU ?

BEGRENZING

• HET BEWAKEN VAN IEMAND ZIJN

WELZIJN,KWALITEIT VAN LEVEN .

• IEMAND BESCHERMEN TEGEN ZICHZELF

OF BESCHERMEN TEGEN ANDEREN.

DE MENS IS EEN VERHAAL

• GEDRAG ( BUITENKANT)• BETEKENIS VAN GEDRAG ( BINNENKANT)• IEMANDS VERHAAL KENNEN

•INTERMEZZO• KENNEN JULLIE DE CLIENT ?• KUNNEN JULLIE ZIJN GEDRAGINGEN VAN DE JUISTE BETEKENISSEN VOORZIEN, GEDRAG EN BETEKENIS VAN GEDRAG GOED ONDERSCHEIDEN?

METHODISCH REFLECTEREN MIDDELS STAPPENPLAN

JIJ BENT NIET VERANTWOORDELIJK VOOR DE ANDER.

WEL BEN JIJ VERANTWOORDELIJK OM EEN PROFESSIONEEL

BEGELEIDINGSPROCES TE BEWERKSTELLIGEN.

HOE DOE JE DAT?

ZIE STAPPENPLAN.

EEN MOREEL DILEMMA ZIT IN JEZELF

• KRITISCHE ZELFREFLECTIE IS DE VOORWAARDE OM RUIMTE TE KUNNEN CREEREN VOOR EEN ANDER.• SPANNINGSVELD BEHEERSEN VERSUS LOSLATEN.• SPANNINGSVELD AFSTAND VERSUS NABIJHEID• SPANNINGSVELD WERK VERSUS PRIVE• SPANNINGSVELD FUNCTIE VERSUS EMOTIE

VRAGEN ????

MEER INFO

Zorgethiek.nu - "

Beroepshouding

http://www.venvn.nl/Portals/20/publicaties/20080125_HOE_beroepscode.pdf

Ethicas, ethiek in de zorgpraktijk

http://olczorg.jouwpagina.nl/