Isala

Duurzame bancaire financiering van zorgvastgoed

Roel Venema, lid Raad van Bestuur

11 februari 2015

Isala

Welkom bij Isala!

1 september 1998 Isala klinieken

pagina 2

1884 Sophia Ziekenhuis

1998 Polikliniek Kampen

2010 Polikliniek Heerde

1896 Ziekenhuis De Weezenlanden

2008 Dokter Spanjaardweg

2013 nieuwbouw Isala

1996 Stilobadstraat

2009 start nieuwbouw

Sinds augustus 2013is onze naam: Isala

Isala

MissieIsala zet zich in voor het optimaal herstellen, handhaven en versterken van de

kwaliteit van leven van de mensen die aan haar zorg zijn toevertrouwd.

KernwaardenOpen: Transparant, toegankelijk, gastvrij, verbindend voor iedereen

Professioneel: Vakmanschap, specialisme, kundigheid, expertise, waarmaken

Met hart & ziel: Passie, persoonlijk, warm

pagina 3

Isala

Voor wie?

Isala, hoofdlocatie Zwolle

Polikliniek, Isala Kampen

Polikliniek, Isala Heerde

Basiszorg voor:

400.000 inwoners verzorgingsgebied

Topklinische zorg voor:

bevolking in regio tussen Groningen,

Utrecht en Nijmegen

1-1-2015:

Bestuurlijke fusie met

Diaconessenhuis Meppel

pagina 4

Isala

Kerncijfers Isala (jaardocument 2013)

pagina 5

5.440 Medewerkers

326 Medisch specialisten

480.894 Bedrijfsopbrengsten in miljoen euro

34 Resultaat Verantwoordelijke Eenheden (RVE’s)

883 Erkende bedden

526.152 Polikliniekbezoeken

46. 357 Opnames dagverpleging

203.735 Verpleegdagen

Isala

Nieuwbouw: een aantal feiten

Bankenconsortium: BNG, Rabobank en Fortis Nederland (nu ABN-AMRO)

juni 2009: financieringsovereenkomst: 442,5 miljoen euro

Bouwconsortium: Designed to Build (D2B)

augustus 2009: bouwovereenkomst

september 2009: start nieuwbouw

augustus 2013: verhuizing en ingebruikname nieuwbouw

Q4 2014: sloop oude Sophia, realisatie Behandelcentrum

pagina 6

Isala

Onze nieuwbouw achtergrond en principes

Organische bouwstijl

Kleinschalig

Mensgericht

Flexibel

Extra faciliteiten

Toekomstgericht

Virtuele tour: Impressie Isala

E:\Isala impressie gebouw 2015.mp4

pagina 7

Isala

Het financieringstraject

waar draait het om?

pagina 8

Verkrijgen van financiering

Ken de bancaire markt

en ken je alternatieven

Commitment dokters/

zorgverzekeraars

Relatie management

Track record

VisieStrategie

Meerjaren Business case

Conclusie:Succesvol verkrijgen van financiering begint bij je zelf: in dat geval is er

altijd een tegenpartij die je wil financieren

Isala

Financieringstraject Isala

2009 Verkrijgen faciliteiten totaal € 480 mln•Zeer complex proces in lastige periode:

• Slechts 1 consortium als tegenpartij (geen concurrentie)• Vlak na de financiële crisis 2008• Geen WfZ borging• Onzekerheid kapitaalslastenvergoedingen cure• Geen track record op rendementsverbeteringen

2014 Consolidatie bouwlening + nieuwe faciliteit € 390 mln•Meer technische exercitie (volume financiering + afwikkeling swap)•Door opgebouwde trackrecord en vertrouwen ook direct nieuwe faciliteit t/m 2018 afgesloten

pagina 9

Isala

Financieringstraject Isala 2009-2014

Cruciaal was:

•Onderhouden van de relatie met de banken belangrijk

•Per kwartaal overleg met het gehele bankenconsortium

•2 keer per jaar update van de meerjaren businesscase

•Consistente verhaallijn en waarmaken van de financiële verwachtingen vanuit Isala

• Bouwen binnen budget en tijd

• Realiseren jaarlijkse exploitatie resultaten

pagina 10

Isala

Financieringstraject IsalaTraject 2014Voor de nieuwe faciliteit van € 60 mln heeft Isala alternatieven onderzochtConclusies

Bancaire financiering is in veel gevallen nog beschikbaar is en is bovendien

goedkoper Zorgverzekeraars financieren alleen OHW en worden sterk beperkt door

regelgeving (solvency II)Alternatieve financiers (institutionele beleggers, obligaties) niet staan te

trappelen voor financiering in de sector door:o de lage winstgevendheid o de governance structuuro de kwaliteit van het financieel management

Interne financiers (dokters/medewerkers) zullen alleen instappen wanneer

het gezamenlijke belang voldoende groot is (crisissituatie)Nieuwe financiers betekent wellicht minder afhankelijkheid van 1 partij maar

ook meer stakeholders/verantwoording et

pagina 11

Isala

Aanbevelingen

Voorwaarden om als ziekenhuis wel interessant te zijn voor alternatieve

financiers:

Duidelijke visie/strategie en uitstraling vanuit het topmanagement

Financieel beleid gebaseerd op cashflow denken en handelen (EBITDA)

Financiële functie op het gebied van treasury en financiering verzwaren en

accent verleggen naar relatiemanagement

Financiering poolen zodat er sprake is van een substantiële

financieringsbehoefte

Alternatieve vormen aanbieden voor vergoedingen zoals inflated link

leningen of het bieden van vormen van overheidsgaranties

12

Financieringstraject Isala

Isala

1. Binnen nu en 4 jaar komen de eerste ziekenhuizen met ‘zorgobligaties”

met een eigen rating, We slaan de banken over!

2. Nieuwe tijden vragen om nieuw type leiderschap en meer

ondernemerschap. Elke onderneming krijgt de financieringsruimte die het

verdiend!

3. Wijzigende regelging, korte contracten met verzekeraars en financiers die

hun invloed willen maximaliseren horen bij een vrije markt en zijn een fact

of live. Counter failing power ontstaat door goede resultaten. Succesvolle

financiering begint bij je zelf!

4.

13

Stellingen

Isala

Dank voor uw aandacht!www.isala.nl