Zoektocht naar wat is een experimenteel boek

2
Zoektocht naar: Wat is een experimenteel boek? Experimenteel: = proefondervindelijk http://www.woorden-boek.nl/woord/experimenteel Experimenteel Roman: Roman: = Met de term roman wordt een grote verscheidenheid aan vooral prozateksten aangeduid die overwegend van fictionele aard zijn en in omvang doorgaans het kort verhaal en de novelle overtreffen. Het onderscheid tussen novelle en roman is echter niet altijd goed aan te geven. In de 20e eeuw wordt in toenemende mate met de vertelvorm geëxperimenteerd, bijvoorbeeld door het bewust loslaten van de chronologie of door verschillende perspectieven naast of door elkaar te gebruiken. In het experimenteel proza (nouveau roman) worden bijvoorbeeld collagetechnieken en verspringing van het perspectief toegepast, onder meer om een vervreemdingseffect te bewerkstelligen. Men spreekt in dit verband daarom wel van antiroman. Nouveau roman: = een literaire beweging van de jaren 1942-1970 die toentertijd een aantal schrijvers samenbracht die vooral behoorden tot Éditions de Minuit. De term werd bedacht door criticus Émile Henriot die zich op 22 mei 1957 in een artikel in Le Monde in negatieve zin uitliet over de roman La Jalousie van Alain Robbe-Grillet. Alain Robbe-Grillet publiceerde in de periode tussen 1955 en 1963 in verschillende tijdschriften een aantal essays over 'de nieuwe roman'. Hij argumenteert daarin dat elke generatie, zoals hijzelf en bijvoorbeeld postmoderne schrijvers als Marcel Proust en Samuel Beckett, haar eigen romanvorm opnieuw dient uit te vinden. Met de nouveau roman zet hij zich ook af tegen "enkele verouderde begrippen", zoals personage, verhaal en diepte. http://nl.wikipedia.org/wiki/Roman_(literatuur ) Gevonden project rond experimentele boeken: “Transitionaliteit tussen woord en beeld in fictieverhalen voor volwassenen. Ontstaan en leeservaring van experimentele boeken.” Kris De Tollenaere, grafisch vormgever, MAD-Faculty, Campus C-Mine Jeanine Eerdekens, sociologe, MAD-Faculty, Campus C-Mine Hugo Brems, germanist, Nederlandse Literatuurstudie, KU Leuven Keith Roe, hoogleraar, Communicatiewetenschappen, KU Leuven Dit project onderzoekt de transitionaliteit of overdrachtelijkheid van woord en beeld in fictieboeken voor volwassenen. Het onderzoek behandelt het proces van transitionaliteit voor de ontwikkeling en receptie van een verhaal. Concreet richt het onderzoek zich op de interactie tussen een talig en niet-talig spoor: enerzijds wordt de tekst bepaald door de ontwikkelde beelden, anderzijds worden de beelden beïnvloed door het ontwikkelde talige

description

 

Transcript of Zoektocht naar wat is een experimenteel boek

Page 1: Zoektocht naar  wat is een experimenteel boek

Zoektocht naar: Wat is een experimenteel boek? Experimenteel: = proefondervindelijk http://www.woorden-boek.nl/woord/experimenteel Experimenteel Roman: Roman: = Met de term roman wordt een grote verscheidenheid aan vooral prozateksten aangeduid die overwegend van fictionele aard zijn en in omvang doorgaans het kort verhaal en de novelle overtreffen. Het onderscheid tussen novelle en roman is echter niet altijd goed aan te geven. In de 20e eeuw wordt in toenemende mate met de vertelvorm geëxperimenteerd, bijvoorbeeld door het bewust loslaten van de chronologie of door verschillende perspectieven naast of door elkaar te gebruiken. In het experimenteel proza (nouveau roman) worden bijvoorbeeld collagetechnieken en verspringing van het perspectief toegepast, onder meer om een vervreemdingseffect te bewerkstelligen. Men spreekt in dit verband daarom wel van antiroman. Nouveau roman: = een literaire beweging van de jaren 1942-1970 die toentertijd een aantal schrijvers samenbracht die vooral behoorden tot Éditions de Minuit. De term werd bedacht door criticus Émile Henriot die zich op 22 mei 1957 in een artikel in Le Monde in negatieve zin uitliet over de roman La Jalousie van Alain Robbe-Grillet. Alain Robbe-Grillet publiceerde in de periode tussen 1955 en 1963 in verschillende tijdschriften een aantal essays over 'de nieuwe roman'. Hij argumenteert daarin dat elke generatie, zoals hijzelf en bijvoorbeeld postmoderne schrijvers als Marcel Proust en Samuel Beckett, haar eigen romanvorm opnieuw dient uit te vinden. Met de nouveau roman zet hij zich ook af tegen "enkele verouderde begrippen", zoals personage, verhaal en diepte. http://nl.wikipedia.org/wiki/Roman_(literatuur) Gevonden project rond experimentele boeken: “Transitionaliteit tussen woord en beeld in fictieverhalen voor volwassenen. Ontstaan en leeservaring van experimentele boeken.” Kris De Tollenaere, grafisch vormgever, MAD-Faculty, Campus C-Mine Jeanine Eerdekens, sociologe, MAD-Faculty, Campus C-Mine Hugo Brems, germanist, Nederlandse Literatuurstudie, KU Leuven Keith Roe, hoogleraar, Communicatiewetenschappen, KU Leuven Dit project onderzoekt de transitionaliteit of overdrachtelijkheid van woord en beeld in fictieboeken voor volwassenen. Het onderzoek behandelt het proces van transitionaliteit voor de ontwikkeling en receptie van een verhaal. Concreet richt het onderzoek zich op de interactie tussen een talig en niet-talig spoor: enerzijds wordt de tekst bepaald door de ontwikkelde beelden, anderzijds worden de beelden beïnvloed door het ontwikkelde talige

Page 2: Zoektocht naar  wat is een experimenteel boek

spoor. Op die manier komen zowel het boek als object (drager van het transitionalisatieproces) als het boek als subject aan bod. Tenslotte wordt het boek als object/subject in relatie tot de leeservaring onderzocht. http://associatie.kuleuven.be/fak/en/projects/transitionaliteit-tussen-woord-en-beeld-fictieverhalen-voor-volwassenen-ontstaan-en Toon Tersas: (Gevonden onder het voorgaande onderzoek/project) Toon tersas is een beeldend kunstenaar die zijn kunstenaarsboeken beschouwt als autonome werken. De boeken zijn unica. De boeken zijn uitzonderlijk van vorm zijn: uitzonderlijke formaten, uitzonderlijke leesrichtingen, bijzondere navigatie, bijzondere plooivormen… Het werk van Tersas sluit inhoudelijk aan bij het OPK-project ‘Transitionaliteit tussen woord en beeld in fictieverhalen voor volwassenen. Ontstaan en leeservaring van experimentele boeken”, waarin de afdeling grafisch ontwerp van de Media en Design Academie Genk een vooraanstaande rol speelt. Deze onderzoeksaanvraag biedt kansen voor verdere theorievorming aan de hand van de casus Tersas. De in 1995 overleden kunstenaar Toon Tersas speelt op meesterlijke wijze met woord en beeld. Hij hanteert een bijzondere grammatica waardoor er door de combinatie van woord en beeld een nieuwe dimensie ontstaat. Deze dimensie kan men transitionaliteit noemen. Tersas herinterpreteert en geeft betekenis aan beelden via kenmerken van de informatiedrager zelf (dagbladen,kranten,advertenties). Hij verknipt, verplakt en schildert bestaande nieuws-en reclamebeelden na om hier zijn eigen wereld/waarheid mee te herconstrueren. Hij transfereert met deze beeldtaal kenmerken van de ene betekenis naar de andere; hij hanteert zelfs hetzelfde format (krant/bladspiegel typografie) om nieuws uit zijn eigen wereld te verbeelden. Het ontsluiten van de kunstenaarsboeken van Tersas naar een ruimer publiek is door het unieke karakter,maar ook door het vormelijke aspect niet evident. Het ontsluiten van kunstenaarsboeken, zonder het gegeven “boek” te verlaten vraagt een onderzoek naar presentatie- en ontsluitingsconcepten. Reproductie van afzonderlijke pagina’s uit boeken leidt meestal tot een verlies aan tactiliteit. Ook het bladeren en manueel navigeren door een boek zijn belangrijk voor het beleven van een boek. De uitdaging bestaat er bovendien in het “boek”-oeuvre van Tersas te presenteren en te ontsluiten op een manier die correspondeert met de beeldtaal of grammatica van Tersas. http://go2mda.wordpress.com/onderzoeksproject-toon-tersas-3ba/