Zin en onzin van reflecterende wegdekken

22

D

Zin en onzin van reflecterende wegdekken

Het aantal aangeboden producten met beter reflecte-

rende eigenschappen groeit gestaag, maar waarom

worden deze nog niet op grote schaal toegepast?

Dat is een goede vraag.

De eerste onderzoeksvragen over dit onderwerp stammen uit 2002. De wegenbouwer Jansen en de Jong en de gemeente Weert vragen zich op dat moment af of het mogelijk is om in een woonstraat energie te besparen door toepassing van een beter reflecterende ondergrond. Of indien de installatie niet voldoet aan de gestelde eisen dat de verlichting misschien wel gaat voldoen met wisselen van de ondergrond. De verlichting in een woonstraat wordt berekend op basis van de hoeveelheid licht die op de omgeving valt. De reflectie van de ondergrond is hierin van ondergeschikt belang. Het wel of niet toepassen van beter reflecterende ondergrond kan een slechte verlich-tingsinstallatie niet verbeteren, zo blijkt uit het onderzoek. Het positieve effect is dat de beleving van de ruimte enorm verbetert. De huidige zwarte ondergrond beleven

de bewoners als donker en slecht verlicht, de witte dek-laag beleven de bewoners als ruimtelijk overzichtelijk en de verlichting straalt gevoelsmatig meer licht uit. Dit kan een reden zijn om beter reflecterende ondergronden toe te passen in woonstraten.

Slechtere visuele geleidingVoor wegen met een verkeersfunctie is het toepassen van beter reflecterende ondergronden een mogelijkheid om 47% energie te besparen. Dit blijkt uit de productontwik-keling Luminum pave die in samenwerking met De Kruijter is uitgevoerd. In 2009 is hiervoor door de club van Maarsen de innovatieprijs uitgereikt. Dat het product nog niet op grote schaal wordt toegepast, heeft twee rede-nen: ten eerste heeft het product een meerprijs van 4 euro

• door Nico de Kruijter

Markusbiergtunnel m

et reflecterend asfalt.

[inst]ALLICHT_1-2015(rev0).indd 22 14-01-15 23:05

23

per m2 ten opzichte van een reguliere afdeklaag asfalt. De besparing kan dan wel 47% zijn, maar gezien de lage energie-prijs en de relatief hoge aanschafprijs van de reflectielaag komt de terugverdientijd ruim boven de 20 jaar uit, zo blijkt uit diverse exploitatieberekeningen. Het tweede argument waarom

het nog niet op grote schaal wordt toegepast, is ontdekt bij dag- en nachtluminantiemetingen aan de A35 in 2011. Uit dit onderzoek blijkt dat het contrast tussen de belijning en het weg-dek veel te laag is. Dit betekent voor de weggebruiker een slech-tere visuele geleiding, met alle gevolgen van dien.

UitdagingTijdens het ontwikkeltraject blijkt dat hoe lichter het wegdek

wordt, hoe moeilijker een goede gelijkmatige verlichting in de lengterichting van de rijbaan kan worden behaald. Deze gelijk-matigheid wordt hoofdzakelijk bepaald door de glansfactor van het wegdek. Deze ontstaat door vlakker worden van het asfalt, door het polijsten en schuren van autobanden op het wegdek. Daarnaast spelen de materiaaleigenschappen van de materialen die zijn verwerkt in de toplaag een rol. Het optimum is nog niet bereikt en zal de komende jaren zeker een uitdaging blij-ven. Dit houdt in dat de armaturen dichter op elkaar komen te staan dan vier keer de lichtpunthoogte om te kunnen voldoen aan de langsgelijkmatigheidseis.

TunnelsIn 2012 zijn door De Kruijter drie tunnels in Luxemburg onderzocht op hun besparing na aanleg van beter reflecterend asfalt. Dit zijn de Mondorf- , Frisange- en Markusbiergtunnel van de A13. Bij een tunnelverlichtingsinstallatie is het van belang dat de eerste 100 m zo goed verlicht is, dat objecten en verkeer in dit deel, ook bij een zomerdag, van buiten de tunnel goed zichtbaar zijn. Dit houdt in dat de verlichtingsinstallatie vaak bestaat uit 400 W-armaturen die de eerste 100 m om de meter zijn opgesteld en vervolgens afgebouwd in lichtniveau na 8 seconden reistijd tot een afstand van rond de 5 à 10 m,

afhankelijk van het type. Ingangsverlich-ting bestaat gemiddeld uit 300 armaturen. Een besparing van ruim 50% op materi-aal levert dan algauw een behoorlijke financiële besparing op in energie, onder-houd, maar zeker ook in de aanlegkosten. Dit is dan ook de conclusie van het onderzoek uit 2012. Doordat de wegdek-reflectie van zeer groot belang is voor de helderheid van het wegdek is het toepas-sen van een beter reflecterende deklaag, in deze toepassing, binnen 5 jaar terug-verdiend.

Toekomst voor reflecterende deklagenMet de komst van de ROVL 2011 en de aanvullende eis voor gezichtsherkenning en herkenning van de omgeving wordt het meenemen van de reflectie van de ondergrond in woonstraten steeds interes-santer. De reden dat deze eis is gesteld, heeft te maken met de komst van OVL

Des lichter het wegdek, des te

moeilijker wordt een goede gelijk-

matige verlichting in de lengterich-

ting behaald


25

met led, die veel minder strooilicht pro-duceert dan conventionele verlichting. Door de reflectie van de ondergrond mee te nemen in de berekening kunnen de gezichtsherkenning en de herkenning van de omgeving behoorlijk worden verbe-terd, en installaties die net niet voldoen, kunnen na aanpassing van de ondergrond gaan voldoen.

Te vroegDe vraag van de gemeente Weert en Jansen en de Jong of door het toepassen van een lichtere en beter reflecterende slijtlaag de installatie beter presteert, kwam eigenlijk te vroeg en is nu met de huidige OVL met led een welkome aan-vulling. Voor de verkeersfunctie zullen de

lichtere wegdekken weinig tot geen toe-komst hebben indien men kijkt naar de terugverdientijden aan de hand van het besparingspotentiaal. In tunnels kan een beter reflecterend wegdek veel besparen en in de toekomst een goede toepassing zijn om de exploitatiekosten behoorlijk naar beneden te krijgen.

De vakbeurs die installatie, industrie en energie met elkaar verbindt

BEURS BEZOEKEN?Gratis entreebewijs via

www.evenementenhal.nl/elektro-ve

8150002523

www.evenementenhal.nlOns evenement.UW MOMENT.

Venray17, 18 en 19maart 2015

14.00 - 22.00 uur

[email protected]


Zin en onzin van reflecterende wegdekken

Engineering

Transcript of Zin en onzin van reflecterende wegdekken