LITERATUURLIJSTVocvo-bibliotheek

Reserveren via ludwine.liefooghe@vocvo.be

Literatuurlijst Opstap TKO leermiddelen

InhoudLeermiddelen

NT p. 1

MO_solliciteren p. 5

MO_lesmateriaal_per_module p. 8

MO_leren_leren p. 10

MO_communicatie_in_persoonlijke_relaties p. 17

MO_handelen_in_groep p. 23

MO_onderwijs_en_vorming p. 24

MO_functioneren_op_het_werk p. 26

Een selectie van documenten aanwezig in de Vocvo-bibliotheek.Artikels en e-documenten kun je opvragen – we sturen deze digitaal door.

Leermiddel

NT* websiteTaalblad2010Vocvobib: NT2_lesmateriaalhttp://www.taalblad.be

TAALBLAD.BE is een e-zine met dagelijkse actualiteit, geschreven in het Nederlands, maar voor anderstaligen. Aan een selectie van woorden is namelijk een pop-up (‘de taalbladbox’) verbonden, met lexicografische informatie over het woord (woordsoort, verbuiging, synoniem) én een vertaling in het Frans en in het Engels. De teksten zijn gekoppeld aan een grammaticagids. Dit alles zal de anderstalige lezer helpen om de artikels beter te begrijpen en zo zijn kennis van het Nederlands (woordenschat, grammatica) op te bouwen, te verbeteren of te onderhouden.Taalblad.be is een idee van Koen Van Kelecom, die ervaring heeft in (internet-)redactie en taalonderwijs.vzw ‘Taalblad’

1

Naar aanleiding van de lancering van TAALBLAD.BE werd de vzw ‘Taalblad’ opgericht. Deze vzw is eigenaar van het concept, de domeinnaam en de inhoud van TAALBLAD.BE. Zij staat ook in voor de ontwikkeling, promotie en continuïteit van TAALBLAD.BE . De bredere doelstelling van de vzw ‘Taalblad’ is “het ontwikkelen en aanbieden van multimediale leerondersteuning voor anderstaligen die Nederlands leren of geleerd hebben”.

* boekCovaar II (cognitieve vaardighedentest) : definitieve versie 2004K. Verboven, E. Buyse, W. Magez, ... [et al.]Centrum voor Schoolpsychologie (KUL) ; i.o.v. dep. onderwijs, afd. volwassenenonderwijs2004Aanwinstnr.: 04-208Vocvobib: NT2_toetsen

De Covaar II, een cognitieve vaardighedentest, is bedoeld om NT2-cursisten door te verwijzen naar een centrum voor basiseducatie, respectievelijk een centrum voor volwassenenonderwijs.De cd-roms m.b.t. de computergestuurde versie (Vorm A en Vorm B) zijn apart beschreven in het bestand (zie 04-48 en 04-49).

* cd_romCOVAAR definitief AE. Buyse, T. Vanhee en K. VerschuerenCentrum voor Schoolpsychologie (KUL)2003Aanwinstnr.: 05-14Vocvobib: NT2_toetsenOnderdeel van: Covaar definitief. - 2 dl. (A + B)

De Covaar, een cognitieve vaardighedentest, is bedoeld om NT2-cursisten door te verwijzen naar een centrum voor basiseducatie, respectievelijk een centrum voor volwassenenonderwijs.

* cd_romCOVAAR definitief BE. Buyse, T. Vanhee en K. VerschuerenCentrum voor Schoolpsychologie (KUL)2003Aanwinstnr.: 05-15Vocvobib: NT2_toetsenOnderdeel van: Covaar definitief. - 2 dl. (A + B)

De Covaar, een cognitieve vaardighedentest, is bedoeld om NT2-cursisten door te verwijzen naar een centrum voor basiseducatie, respectievelijk een centrum voor volwassenenonderwijs.

* boek ; cd_romVan Taal tot Taal : modulair Nederlands voor beroepsonderwijs en volwasseneneducatie kwalificatieniveau 1 en 2Izaäk Buwalda, Gé MeijersEdu'Actief2002286 p.ISBN:9060532708Aanwinstnr.: 06-293Vocvobib: NT1_lesmateriaal

Herziene uitgave van succesvolle methode voor Nederlands in het BVE. Niveau 1/2. Zowel spreek-, luister-, lees- en schrijfvaardigheid.

2

Dit boek ziet er wat anders uit dan de boeken die je eerder voor het vak "Nederlandse taal" hebt gebruikt. De indeling is anders, maar ook de inhoud en werkwijze. De cursist moet samen met de docent opdrachten zelfstandig uitvoeren.De modulaire aanpak in het onderwijs en de grotere nadruk op het zelfstandig werken zorgen ervoor dat er meer oefenstof en uitbreiding van enkele onderdelen in dit boek gebeurd zijn. De cd-rom zorgt voor een ICT-gestuurde ondersteuning.De docentenhandleiding is met behulp van een docentencode te downloaden.Meer info op http://www.edu-actief.nl/content.jsp?objectid=12482

* boekVormgeven aan maatwerk : taalleren in de praktijksituatiesEen leergang taal leren in praktijksituaties voor NT2-cursisten : docentenhandleidingCentrum voor Innovatie van Opleidingen (CINOP) ; Instituut voor Taalonderzoek en Taalonderwijs Anderstaligen (ITTA)1999Aanwinstnr.: 08-053Vocvobib: NT_beroep

Docentenhandleiding versie 6 september 1999Vormgeven aan Maatwerk is bedoeld als een reeks leerervaringen voor docenten en als een reeks leer- en oefenactiviteiten voor cursisten. Docenten krijgen met dit materiaal een instrument in handen om hun eigen docentvaardigheden met betrekking tot het ondersteunen van hun cursisten in het taal leren in praktijksituaties, uit te breiden. Docenten en cursisten krijgen door het werken met het materiaal een goed beeld van de kennis en vaardigheden die gevraagd worden in veel voorkomende doelsituaties; van de functionele taaltaken die in deze doelsituaties moeten worden gerealiseerd en van de manier waarop de voorbereiding op de uitvoering van functionele taaltaken kan plaatsvinden. Docenten leren met het materiaal hoe zij voor hun cursisten individuele taalleeractiviteiten 'op maat' kunnen programmeren en zij leren hoe zij cursisten kunnen stimuleren om 'maatwerk' voor zichzelf te organiseren. Cursisten worden zich bewust van strategische mogelijkheden om zelf het leerproces te sturen en gaan op zoek naar voor hen relevante praktijksituaties die zij benutten als taalleersituaties. Het programma leert hen hoe ze dat zo efficiënt mogelijk kunnen aanpakken en biedt hen een strategie voor taal leren in praktijksituaties in de vorm van een vijfstappenplan . Het programma ondersteunt het buitenschoolse leren en zou dus in het curriculum een plaats kunnen krijgen voorafgaand aan parallel lopend met de fase waarin cursisten gaan werken aan buitenschoolse opdrachten, op taal- of praktijkstage gaan, met de TER-planner gaan werken of met loopbaanoriëntatie aan de slag gaan. Besproken in: Les, jrg. 20 (2002), nr. 118, p. 44-45

* cd_romTaalleren in Praktijksituaties (TiP): Multimediale uitbreiding van vormgeven aan maatwerk Cinop2007ISBN:90 5003 528 6Aanwinstnr.: 09-023Vocvobib: NT2_lesmateriaal

TiP staat voor Taalleren in Praktijksituaties. TiP is een interactief multimediaal leermiddel voor beginnende NT2-cursisten. De cd-rom TiP is ontwikkeld, als aanvulling op de leergang  Vormgeven aan Maatwerk, een methodiek waarbij docenten met de cursisten reflecteren over wat taalleren is, hoe je een taal leert, welke praktijksituaties voor hen belangrijk zijn en hoe zij zichzelf leren beoordelen. Met de cd-rom kunnen cursisten zich zelfstandig deze taalleerstrategieën eigen maken. Doordat de cd-rom niet alleen in het Nederlands en Engels maar ook in veel gebruikte talen als Turks en Marokkaans is ontwikkeld - en alles ook audio wordt aangeboden - kan het materiaal ook voor (semi) analfabeten met die taalachtergrond worden ingezet. Ook bruikbaar voor cursisten met Nederlands als moedertaal die gebaat zijn bij het aanleren en toepassen van de aangereikte strategieën in talige praktijksituaties (sollicitatiegesprek, werkoverleg,...)Beschrijving van TiP 3Les 1 Leren van ander mensen 3

3

Les 2 Leren in praktijksituaties 4Les 3 Hoe doe ik het? 4Les 4 Doelen herkennen 4Les 5 Taal leren in stappen 4Les 6 Hoe leer ik? 5Les 7 Oriënteren, voorbereiden en uitvoeren 5Les 8 Terugkijken en vooruitkijken 5Les 9 Zelf aan de slagVoor nadere informatie kunt u terecht op de website via http://www.cinop.nl/projecten/tip/

* boekTekst en uitleg 1Marian Goossens, Ann HellemansStandaard2009262 p.ISBN:9789034193315Aanwinstnr.: 09-160Vocvobib: NT2_gevorderden_leermethoden

Tekst en uitleg 1 is een oefenmethode voor studenten uit de richtingen Vantage (richtgraad 3.2) en Opstap taalvaardigheid. Dit boek is tevens bruikbaar voor al diegenen die hun Nederlands willen verbeteren. Het boek besteedt vooral aandacht aan schrijven en lezen, zonder daarbij de spreek- en luistercomponent uit het oog te verliezen. Aan de hand van gevarieerde werkvormen die in verschillende thema s aan bod komen, wordt de algemene kennis die de student van het Nederlands heeft, spelenderwijs verfijnd en verbeterd. Thema s: onthaal / ruimtelijke oriëntering, afspraken en regelingen, gezondheid, leefomstandigheden / klimaat, mobiliteit, consumptie / vrije tijd, contacten met officiële instanties, werk.

* boekTekst en uitleg 2Marian Goossens, Ann HellemansStandaard2009314 p.ISBN:9789034193339Aanwinstnr.: 09-166Vocvobib: NT2_gevorderden_leermethoden

Tekst en uitleg 2 is een oefenmethode voor studenten uit de richtingen Effectiveness (richtgraad 4.2) en Opstap taalvaardigheid. Dit boek is tevens bruikbaar voor al diegenen die hun Nederlands willen verbeteren. Het boek besteedt vooral aandacht aan schrijven en lezen, zonder daarbij de spreek- en luistercomponent uit het oog te verliezen. Aan de hand van gevarieerde werkvormen die in verschillende thema’s aan bod komen, wordt de algemene kennis die de student van het Nederlands heeft, spelenderwijs verfijnd en verbeterd. Thema’s: onthaal / ruimtelijke oriëntering, nutsvoorzieningen, gezondheid, leefomstandigheden / klimaat, mobiliteit, voorlichting, opleidingsvoorzieningen, werk.

4

MO_solliciteren

* websiteSterk aan het Werk : loopbaantraining voor werkenden en werkzoekendenCoutinho2012Vocvobib: MO_solliciterenhttp://www.coutinho.nl/index.php?id=sterkaanhetwerk

Welkom op de website bij Sterk aan het werk - Loopbaantraining voor werkenden en werkzoekenden. Deze website is speciaal voor cursisten.Hier kun je de filmpjes bekijken.Hier kun je de telefoongesprekken beluisteren.Hier kun je de antwoorden vinden bij de opdrachten uit het boek.Hier kun je de rolkaarten printen.Hier kun je de feedbackformulieren printen.Docenten kunnen een dvd bestellen waarop, naast bovenstaande filmpjes en telefoongesprekken, een docentenhandleiding staat met didactische tips en extra oefenmateriaal. Bij over het boek vind je informatie over Sterk aan het werk.

* websiteLoopbaanwijzer2012Vocvobib: MO_solliciterenhttp://www.loopbaanwijzer.be/

Loopbaanwijzer is gratis voor werknemers en zelfstandigen. We behandelen jouw vragen in vertrouwen.Onze loopbaanbegeleiders hebben jarenlange ervaring in de meest diverse sectoren op de arbeidsmarkt.Zit jij met een vraag over je werk van nu of je loopbaan van morgen?Maak dan een afspraak met Loopbaanwijzer bij jou in de buurt

* websiteVuurwerkt2012Vocvobib: MO_solliciterenhttp://www.vuurwerkt.be/

Vuurwerkt is een waarderend onderzoekende begeleidingsstijl. Vuurwerkt vertrekt vanuit het beste dat mensen hebben: hun talent en hun bezieling. Die gebruiken we om een motiverende toekomst te ontwerpen en waar te maken. Vuurwerkt is een manier om naar de werkelijkheid te kijken en de aandacht te richten op wat mogelijk is. Het is ook een methodisch kader waaruit begeleiders inspiratie kunnen putten. Daarmee kunnen ze een eigen stijl ontwikkelen die vertrekt vanuit de mogelijkheden van mensen, werkt met hun dromen en dan talenten en competenties ontwikkelt om die dromen waar te maken.Vuurwerkt is gebaseerd op de principes en praktijk van Appreciative Inquiry, of het waarderend onderzoek. Appreciative Inquiry is in essentie een filosofie en methodiek die veel gebruikt wordt in organisatieverandering. Vuurwerkt is de eerste Nederlandstalige toepassing van AI in coaching, bruikbaar in individuele begeleiding en in kleine groepen. De methodiek is uitgewerkt in vier stappen.

* boek ; dvdSolliciteren GoldsteinStichting Werken met Goldstein

5

200498 p. ; bijlagenAanwinstnr.: 09-315Vocvobib: MO_solliciteren

SolliciterenDe vaardigheid 'het sollicitatiegesprek' is gebaseerd op de methode Interpersoonlijke Vaardigheidstraining zoals die ontwikkeld is door Arnold Goldstein. Dit wil zeggen dat er gewerkt wordt met dezelfde gedragstraining, bekrachtiging en transfertraining.Ook hier komen de door hem beschreven verschillende soorten rollenspellen voor, namelijk: het imiterend rollenspel, het anticiperend rollenspel en het reconstruerend rollenspel.Een sollicitatiegesprek is het spel van vragen stellen en beantwoorden. Naast de 10 meest gestelde vragen zijn er vragen opgenomen welke komen uit de Gedragsgerichte Interview methode ontwikkelt door Paul C. Green.De ontwikkeling van de videobanden is mede mogelijk gemaakt door financiele ondersteuning van het Europese Leonardo da Vinci programma in het kader van de ontwikkeling van sociale vaardigheidstrainingen Het programma is er op gericht om deelnemers beter uit te rusten voor deelname aan het arbeidsproces. De stichting Werken met Goldstein heeft in samenwerking met Schotse en Griekse partners een train-de-trainersprogramma ontwikkeld voor werkers in de gezondheidszorg, het (beroeps)onderwijs en arbeidstoeleiding.Deze training leidt op met een Europees erkende certificering van de SLO.

* boekVoorbereiding op werk : oefenboek praktijkexamen inburgeringMargreet Verboog, Lieske AdèrUitgeverij Coutinho2010168 p.ISBN:9789046902240Aanwinstnr.: 12-031Vocvobib: MO_solliciteren

Tijdens het inburgeringsexamen moeten kandidaten bewijzen dat ze zich kunnen redden in verschillende communicatieve situaties. In Voorbereiding op Werk wordt de cursist met niveau A1 of hoger voorbereid op het uitvoeren van Cruciale Praktijksituaties (CP s). De nadruk ligt op de belangrijke aspecten van gesprekken voeren, zoals verstaanbaarheid, duidelijkheid en beleefdheid. Daarnaast is er aandacht voor schriftelijke situaties, bijvoorbeeld voor het invullen van formulieren en het begrijpen van brochures en folders. Voorbereiding op Werk behandelt alle Cruciale Praktijksituaties van de domeinen Burgerschap en Werk. Iedere CP wordt ingeleid met een filmpje dat op de website van het boek staat en voorbereidende oefeningen in het werkboek. Vervolgens kunnen cursisten in groepjes aan de bijbehorende Cruciale Handelingssituaties (CH s) werken. Hierbij worden ze gestimuleerd samen te werken, rollenspellen uit te voeren en feedback te geven en te ontvangen. Uiteindelijk worden cursisten erop voorbereid een bewijs aan hun portfolio toe te voegen. Ook voor een assessment is deze werkwijze een goede voorbereiding. Voorbereiding op Werk bestaat uit een werkboek en een website waarop voor de cursist filmpjes, werkbladen, ingesproken woordenlijsten en praktische zinnen, en informatie over het portfolio te vinden zijn. Docenten kunnen op de website terecht voor een docentenhandleiding met didactische tips. Ondersteunend materiaalBij Voorbereiding op Werk hoort een website waarop voor de cursist filmpjes, werkbladen, ingesproken woordenlijsten en praktische zinnen, en informatie over het portfolio te vinden zijn. Docenten kunnen op de website terecht voor een docentenhandleiding met didactische tips. http://www.coutinho.nl/voorbereidingopwerkDe filmpjes zijn ook beschikbaar op een dvd.

6

* boekSterk aan het werk : loopbaantraining voor werkenden en werkzoekendenDorothé PietersmaUitgeverij Coutinho201196 p.ISBN:9789046902776Aanwinstnr.: 12-032Vocvobib: MO_solliciteren

Veel NT2-cursisten hebben het gevoel niet goed tot hun recht te komen in een sollicitatieprocedure, op hun stage of werk. De algemene NT2-methodes richten zich wel op de talige vaardigheden die werkenden en werkzoekenden nodig hebben, maar niet op de benodigde sociale competenties. Het zijn juist deze sociale competenties die anderstaligen vaak nog missen om in een voor hen vreemde cultuur werk te kunnen vinden, te kunnen houden en carrière te kunnen maken.Sterk aan het werk geeft hun praktische handvatten om zich ook deze vaardigheden eigen te maken. Het gaat hierbij om kwesties zoals zelfvertrouwen, respect voor jezelf en anderen, verantwoordelijkheid, eigen keuzes maken en contact met anderen. In verschillende opdrachten leren de cursisten de stof toe te passen op hun eigen situatie, oefenen ze de Cruciale Handelingen en trainen ze hun taalvaardigheid.Bij Sterk aan het werk hoort een website met filmpjes, telefoongesprekken en ander materiaal voor cursisten. Docenten kunnen een dvd bestellen waarop, naast deze filmpjes en telefoongesprekken, een docentenhandleiding staat met didactische tips en extra oefenmateriaal.Sterk aan het werk kan naast andere NT2-taalmethodes gebruikt worden om cursisten vanaf niveau A2 voor te bereiden op of te ondersteunen in hun stage of (vrijwilligers)werk. Het is ook geschikt voor deelnemers aan re-integratietrajecten of cursussen Nederlands, en studenten aan een mbo-opleiding op niveau 1 en 2 die extra ondersteuning kunnen gebruiken op het gebied van taal en sociale competenties.

7

MO_lesmateriaal_per_module

* boekLessuggestie MO. Module : leren lerenVakgroep MO (samenstelling)Vlaams Ondersteuningscentrum voor de Basiseducatie (VOCB)2004[?] bl.Aanwinstnr.: 04-334Vocvobib: MO_lesmateriaal_per_module

Vakgroepen formuleerden lessuggesties voor de nieuwe modules van de trajecten MO1 en MO2. De lessuggesties zijn eerste aanzetten om met de modules aan de slag te gaan. Ze willen inspiratie bieden, maar hebben nergens de bedoeling om wat dan ook op te leggen. Er zijn namelijk vele wegen om aan de ontwikkelingsdoelen van een module te werken. De vakgroep werkte er één uit.Dit zijn de lessuggesties voor de module "leren leren".Dit materiaal over "leren leren" staat ook op de cd-rom "Lessuggesties MO. Module : geschiedenis & actualiteit, gezondheid, leren leren, burgerschap".

* boekModule communicatie in persoonlijke relaties M BE 032. Deel 1 : selectie van gescreende lesmaterialenDiane De Keyzer (eindred.) ; Martine Evers, Boudewijn Goos, Joke Huybrighs, ... [et al.]2006LosbladigAanwinstnr.: 06-162Vocvobib: MO_lesmateriaal_per_module

Deze map bevat volgende delen:1. Uittreksel uit het opleidingsprofiel 'Maatschappelijk participeren' AO BE 007 (MO2) met de ontwikkelingsdoelen voor de module 'Communicatie in persoonlijke relaties' M BE 032;2. Blanco screeningsformulier voor de materialen van de module M BE 032;3. Synthesetabel met aanduiding van de aanwezigheid van de doelen in de gescreende lesmaterialen.4. De ontwikkelingsdoelen ondergebracht in vijf clusters;5. Screenings + lesmaterialen geordend na de clusters van bij elkaar horende ontwikkelingsdoelen.

* boekScreening materialen MO1 : communicatie in persoonlijke relatiesPetra Aerden, Ruth JansenKarel de Grote-Hogeschool (KdG)2006Aanwinstnr.: 06-168Vocvobib: MO_lesmateriaal_per_module

Gescreende materialen zijn:- Training als beroep : sociale en interculturele vaardigheid. Deel 2: Oefeningen in sociale vaardigheid. Band 2a en 2b- Oefeningenboek voor groepen : 150 korte oefeningen: therapie-opleiding-training- Dvd: SoVa 3 : sociale vaardigheidstraining Goldstein- Samen werken, samen leren : werkboek sociale vaardigheden, theorie en oefeningen

* boekSuggesties voor een module 'actualiteit en geschiedenis'Jana MermuysKarel de Grote-Hogeschool (KdG)200599 bl.

8

Aanwinstnr.: 10-062Vocvobib: MO_lesmateriaal_per_module

Dit werk bestaat uit 3 grote delen: een introductie, de didactische aspecten van de module en ten slotte suggesties voor leerinhoud, werkvormen, materiaal en evaluatie per ontwikkelingsdoel.

9

MO_leren_leren

* boekWerkcahier leren leervaardighedenMonique Hagen, Marijke Noordam, Martha Key, ... [et al.].Edu'Actief200297 p.ISBN:9060531736Aanwinstnr.: 05-5Vocvobib: MO_leren_leren

Handboek met een beschrijving van 30 leervaardigheden, waarmee leerlingen zich een instrument kunnen aanleren dat hen in staat stelt om levenslang te blijven leren. De leervaardigheden zijn ondergebracht in 3 categorieën: sociaal-communicatieve, cognitieve en affectieve vaardigheden. Er wordt beschreven hoe de leerling zich elke vaardigheid eigen kan maken. Het handboek is bedoeld voor de niveaus 3 en 4 van het middelbaar beroepsonderwijs en de bovenbouw van havo en vwo.Zie ook het Handboek leren leervaardigheden (aanwinstnummer 99-124).

* boekZelfstandig lerenJeska BakermansChristelijk Pedagogisch Studiecentrum (CPS)199788 p.ISBN:9065083995Aanwinstnr.: 98-236Vocvobib: MO_leren_leren

In deze publicatie wordt het principe van zelfstandig leren leren behandeld. De publicatie is opgebouwd uit twee delen. Deel één gaat in op ´het leren´ en ´het leren leren´. Daarnaast wordt een overzicht van consequenties voor de leerkracht in het basisonderwijs gegeven. Deel twee geeft een overzicht van vaardigheden die het zelfstandig leren van leerlingen bevorderen. Er wordt onderscheid gemaakt naar: effectief vragen stellen, samenwerkend leren, discussiëren, creatief denken, zelfevaluatie en geheugenschema´s maken. Er wordt afgesloten met een eindopdracht.

* boekLeukere lessen : mindmapping voor leerkrachten en docentenBernard Lernout, Inge ProvostDe Boeck2005150 p.ISBN:9045515725Aanwinstnr.: 05-333Vocvobib: MO_leren_leren

Leukere lessen : een praktische gids voor de leerkracht bouwt verder op het succes van Leuker leren (2000 en 2003), dat nieuwe leertechnieken voorstelde zoals Mind Mapping, Speed Reading, Radiant Thinking en Mental Literacy. Leukere lessen gaat dieper in op de techniek van Mind Mapping en licht aan de hand van heel wat voorbeelden toe hoe de leerkracht en leerbegeleider deze methode kan integreren in de dagelijkse praktijk van het secundair onderwijs (ASO-TSO-BSO-KSO). Het boek bestaat uit twee delen: - Het eerste deel is vakoverschrijdend en legt de fundamenten uit voor het gebruik van Mind Mapping als universeel breininstrument. - Het tweede deel is vakspecifiek en toont aan de hand van voorbeelden hoe de leerkracht Mind Maps kan gebruiken voor diverse vakken: wis- en natuurkunde, talen, aardrijkskunde en geschiedenis, economie, beschouwende vakken enz.

10

Leukere lessen richt zich in de eerste plaats naar leerkrachten, die de Mind Map-methode kunnen gebruiken bij projectwerk, planning, vergaderen, syllabi enz. Maar ook leerlingen kunnen met deze methode hun projectwerk, presentaties en communicatie-opdrachten omvormen tot leukere lessen.

* boek ; cd_romLeuker leren : een nieuw praktijkboek voor breinvriendelijke studieBernard Lernout, Inge ProvostDe Boeck2005150 p.ISBN:9045509164Aanwinstnr.: 05-332Vocvobib: MO_leren_leren

Leuker leren: een nieuw praktijkboek voor breinvriendelijke studie wil de spontane leerhonger van het menselijke brein opnieuw aanwakkeren, door de toepassing van recente inzichten in hoe onze hersenen het liefst leren. Het is een praktische en waardevolle studiegids voor studerende jongeren, hun ouders en de leerkrachten.Leuker leren biedt inzicht in: - nieuwe leertechnieken zoals Mind Mapping, Speed Reading, Radiant Thinking en Mental Literacy, vaardigheden die stammen uit het werk van Tony Buzan, een wereldautoriteit op het gebied van Accelerated Learning; - de praktische toepassingen van meervoudige intelligenties van Howard Garder, NLP-ankers, toegepaste meditatie en intuïtieve visievorming.

* boekHebbes : verstand van leren & leren van je verstandHilde Jaspaert, Paul MaesDie Keure2003306 p.ISBN:9059581679Aanwinstnr.: 06-60Vocvobib: MO_leren_leren

Hebbes is een 'leren-leren'-lees-en-doe-boek. Of beter, het zijn drie boeken in één.- Een reeks losse artikelen in tijdschriftvorm gepresenteerd;- Een doe-en-leer-gedeelte;- Een volledig stripverhaal.Hebbes is een schatkamer van nieuwe leertechnieken met een duidelijk accent op Mind Mapping. De eigentijdse vorm (strip, korte artikelen in tijdschriftvorm ...) zuigen jongeren in het onderwerp. Al lezend en spelend groeit er inzicht en leerhonger. Een honger die gestild wordt in het doe-en-leer-gedeelte van het boek waarin jongeren stap voor stap al doende geïntroduceerd worden in het wereldje van de Mind Maps.Wie het boek Hebbes gelezen en 'gedaan' heeft, kent allerlei nieuwe leertechnieken, inclusief Mind Maps ... en vooral: hij kan ze gebruiken!

* boekSpel maakt slim : 100 creatieve spelen die het logisch denken bevorderenRosemarie PortmannPanta Rhei2005ill. ; 92 p.ISBN:9076771669Aanwinstnr.: 07-105Vocvobib: MO_leren_leren

11

De auteur van de succesvolle boekjes als  Speels omgaan met agressie  en  100 Ontspannings- en concentratiespelen  heeft in deze bundel specifieke spelletjes verzameld die kinderen leren om creatief te denken, gestructureerd problemen op te lossen en die het geheugen trainen. Het resultaat van deze spelletjes is een verbeterde zelfwaardering, een verbeterd waarnemingsvermogen en een verbeterd geheugen. Enkele gebruikte technieken zijn: brainstorming, mindmapping, woord- en letterspelletjes, getallenspelletjes, raadsels en geheugenspelletjes.

* boekMateriaal anders : materialen aanpassen om het denken te stimuleren.Nascholing basiseducatie op 27 oktober en 17 november 2006.Jannes Baert, Johan Warnezvzw. Ce.B.C.O.2006Aanwinstnr.: 08-016Vocvobib: MO_leren_leren

- Voor : Alle lesgevers die willen werken aan denkstimulering bij cursisten vanuit een praktische invalshoek: het vormgeven van lesmateriaal. De inhoud van deze nascholing stoelt op de ideeën van Feuerstein maar je hoeft hier niet noodzakelijk mee vertrouwd te zijn. Medewerkers die het gedachtegoed al kennen zijn zeker ook welkom. De begeleiders lichten uiteraard de theoretische uitgangspunten toe maar houden rekening met de diverse achtergrondkennis. - Situering en doel : Als educatieve medewerker word je geconfronteerd met moeilijk lerende cursisten: volwassenen die de leerstof onvoldoende verwerven en verwerken. De verklaring hiervoor is niet steeds te vinden in beperkte intellectuele mogelijkheden. Ook cursisten met voldoende intellectuele mogelijkheden hebben soms problemen met het leren en denken, waardoor ze maar in beperkte mate profiteren van de inspanningen van de lesgever om hen bepaalde inhouden aan te leren. In deze tweedaagse gaan we op zoek naar wegen om het denken en leren van de cursisten te bevorderen, zodat ze meer profijt halen uit de les- en andere leermomenten. We nemen daarbij allerhande leermaterialen als uitgangspunt. Aan het eind van deze nascholing heb je eigen lesmateriaal aangepast, geoptimaliseerd. Je beschikt over een kader waarmee je in de toekomst materialen anders gaat bekijken, kiezen en aanpassen. - Inhoud : De eerste dag van deze nascholing maak je kennis met de theoretische uitgangspunten waar we verder mee aan de slag gaan. We houden dit beperkt zodat deelnemers die het gedachtegoed van Feuerstein al kennen niet nodeloos tijd verliezen maar toch uitgebreid genoeg zodat de deelnemers die hiermee niet vertrouwd zijn, voldoende achtergrond hebben voor deze tweedaagse. We staan stil bij de ‘cognitieve vaardigheden’, leer- en denkvaardigheden die nodig zijn om maximaal te profiteren van de aangeboden leermomenten. Cursisten dienen deze vaardigheden aan te spreken om de leerstof te kunnen verwerven en verwerken. Aan de hand van oefeningen verkennen we tien bouwstenen van het denken. In een volgende stap richten we onze aandacht op de kenmerken van materialen: leermaterialen uit de handel, voorbeelden van de begeleiders maar vooral ook lesmaterialen uit jouw praktijk. Met behulp van de ‘cognitieve kaart’ beschrijven we deze materialen, we gaan na wat de cognitieve waarde ervan is en zoeken uit welke cognitieve vaardigheden aangesproken moeten worden om het materiaal en de leerstof efficiënt te verwerken. Tot slot komen we bij de kernvraag van deze nascholing: hoe kan je de materialen uit jouw lespraktijk optimaliseren? Vaak volstaan relatief kleine aanpassingen om een denkstimulerende omgeving te creëren, die ook op langere termijn effect heeft op het leervermogen van de cursisten. - In de tussenperiode ga je aan de slag: je pluist in je eigen materialen, maakt aanpassingen en probeert deze vernieuwde versies uit in je lespraktijk. De tweede dag wijden we volledig aan materialen: uitwisseling en reflectie op de ervaringen, analyse en optimalisering van jouw materialen. In de rand gaan we in op de denkstimulerende stijl die je kunt hanteren om het denk- en leervermogen van jouw cursisten nog meer aan te spreken. - Begeleiding : Jannes Baert is psycholoog en kwaliteitsdirecteur in het Revalidatiecentrum Ter Kouter te Deinze. Hij begeleidt kinderen en jongeren met ADHD, leer- en gedragsstoornissen. Jannes ontwerpt educatieve materialen en is auteur van de workshop MatAnder, materialen anders. Johan Warnez is agogisch directeur van vzw den Achtkanter te Kortrijk, een organisatie die ondersteuning biedt aan volwassenen met verstandelijke beperkingen. Johan is tevens voorzitter van het Centrum ter Bevordering van de Cognitieve Ontwikkeling (CeBCO) te Kortrijk en auteur van het boek ‘Mediërend agogisch handelen, een cognitieve benadering bij volwassenen met verstandelijke beperkingen’.

12

* boekKoop een auto op de sloop : paradigmashift in het onderwijsAlex van ErnstAPS200260 p.Aanwinstnr.: 08-019Vocvobib: MO_leren_leren

Hoe maak je het onderwijs in vo, mbo en hbo weer inspirerend voor leerlingen en docenten?Met voorbeelden als: Koop een auto op de sloop laat Van Emst zien hoe het onderwijs weer betekenisvol en levensecht gemaakt kan worden. Het huidige onderwijs is hiervoor niet toereikend. Er is een radicale omslag nodig, een paradigmashift. Hoe maak je het onderwijs in vo, mbo en hbo weer inspirerend voor leerlingen en docenten? Met voorbeelden als: ‘Koop een auto op de sloop’ laat Van Emst zien hoe het onderwijs weer betekenisvol en levensecht gemaakt kan worden. Het huidige onderwijs is hiervoor niet toereikend. Er is een radicale omslag nodig, een paradigmashift. “Wil je een onderwijsvisie als natuurlijk leren implementeren, zorg dan voor een aardbeving, zodat het niet meer mogelijk is op oude routines terug te vallen” zegt Van Emst. Met praktische voorbeelden laat hij zien hoe het mogelijk is binnen drie jaar een dergelijke omslag te maken. Dit boekje beschrijft de verandering van een traditionele manier van onderwijzen (logisch positivisme) naar competentiegericht onderwijs (sociaal constructivisme). Het Friesland College durfde deze verandering samen met het APS aan en de voorbeelden uit dit boekje komen van de technische opleiding van dit College. Toch is het boekje ook bruikbaar voor de sector Verpleging en Verzorging. Dit komt omdat het eigenlijke onderwerp van het boek het leren zelf is.APS is een onderwijsadviesbureau dat investeren in krachtig leren als missie heeft.

* boekARKS : module Sleutels tot lerenARKSDrenthe College, Onderwijsgroep De Landstede en de stichting WiN (Welzijn In Noordenveld).2007Aanwinstnr.: 08-030Vocvobib: MO_leren_leren

Het materiaal is geschreven voor volwassenen die de school indertijd vroeg verlaten hebben met minimale educatieve kwalificaties, maar die nu het leren weer op willen pakken. De gebruikers moeten kunnen lezen en schrijven. Zij zullen misschien hulp nodig hebben bij het weer gaan leren. Waarschijnlijk hebben zij niet zoveel vertrouwen in hun mogelijkheden om te studeren. Er zijn veel mensen in Europa in deze positie en het is moeilijk voor hen om zonder diploma’s of kwalificaties bij vervolgopleidingen terecht te komen, trainingen te gaan volgen of goede banen te krijgen. Het doel van dit pakket is om deze groep volwassenen te helpen over de barrières heen te komen die hen belemmeren om plezier te hebben in leren en hen een benadering aan te bieden, die hen aanspreekt, interessant is en op het goede niveau zit.Sleutels tot leren hoofdstuk 1 : hoe leer je doeltreffendhoofdstuk 2 : je werk op orde brengenhoofdstuk 3 : informatie opnemen en verwerkenhoofdstuk 4 : communicatiehoofdstuk 5 : nadenken

* boekARKS : module Sleutels tot communicatie - deel 2-4-6ARKSDrenthe College, Onderwijsgroep De Landstede en de stichting WiN (Welzijn In Noordenveld).2007Aanwinstnr.: 08-031

13

Vocvobib: MO_leren_leren

Het materiaal is geschreven voor volwassenen die de school indertijd vroeg verlaten hebben met minimale educatieve kwalificaties, maar die nu het leren weer op willen pakken. De gebruikers moeten kunnen lezen en schrijven. Zij zullen misschien hulp nodig hebben bij het weer gaan leren. Waarschijnlijk hebben zij niet zoveel vertrouwen in hun mogelijkheden om te studeren. Er zijn veel mensen in Europa in deze positie en het is moeilijk voor hen om zonder diploma’s of kwalificaties bij vervolgopleidingen terecht te komen, trainingen te gaan volgen of goede banen te krijgen. Het doel van dit pakket is om deze groep volwassenen te helpen over de barrières heen te komen die hen belemmeren om plezier te hebben in leren en hen een benadering aan te bieden, die hen aanspreekt, interessant is en op het goede niveau zit. Sleutels tot communicatie hoofdstuk 2 : jezelf presenteren / de andere begrijpenhoofdstuk 4 : lezenhoofdstuk 6 : informatie verzamelen

* boekARKS : module Sleutels tot participatie - deel 4ARKSDrenthe College, Onderwijsgroep De Landstede en de stichting WiN (Welzijn In Noordenveld).2007Aanwinstnr.: 08-032Vocvobib: MO_leren_leren

Het materiaal is geschreven voor volwassenen die de school indertijd vroeg verlaten hebben met minimale educatieve kwalificaties, maar die nu het leren weer op willen pakken. De gebruikers moeten kunnen lezen en schrijven. Zij zullen misschien hulp nodig hebben bij het weer gaan leren. Waarschijnlijk hebben zij niet zoveel vertrouwen in hun mogelijkheden om te studeren. Er zijn veel mensen in Europa in deze positie en het is moeilijk voor hen om zonder diploma’s of kwalificaties bij vervolgopleidingen terecht te komen, trainingen te gaan volgen of goede banen te krijgen. Het doel van dit pakket is om deze groep volwassenen te helpen over de barrières heen te komen die hen belemmeren om plezier te hebben in leren en hen een benadering aan te bieden, die hen aanspreekt, interessant is en op het goede niveau zit.Sleutels tot participatie hoofdstuk 4 : plan van aanpak

* boekARKS : richtlijnen voor educatief werkers en docentenARKSDrenthe College, Onderwijsgroep De Landstede en de stichting WiN (Welzijn In Noordenveld).2007Aanwinstnr.: 08-033Vocvobib: MO_leren_leren

Het materiaal is geschreven voor volwassenen die de school indertijd vroeg verlaten hebben met minimale educatieve kwalificaties, maar die nu het leren weer op willen pakken. De gebruikers moeten kunnen lezen en schrijven. Zij zullen misschien hulp nodig hebben bij het weer gaan leren. Waarschijnlijk hebben zij niet zoveel vertrouwen in hun mogelijkheden om te studeren. Er zijn veel mensen in Europa in deze positie en het is moeilijk voor hen om zonder diploma’s of kwalificaties bij vervolgopleidingen terecht te komen, trainingen te gaan volgen of goede banen te krijgen. Het doel van dit pakket is om deze groep volwassenen te helpen over de barrières heen te komen die hen belemmeren om plezier te hebben in leren en hen een benadering aan te bieden, die hen aanspreekt, interessant is en op het goede niveau zit.

* boekTheorie leren leren het kan ! : cursistenbundelLucinda Fierens

14

Karel de Grote-Hogeschool (KdG)200790 p.Aanwinstnr.: 08-156Vocvobib: MO_leren_leren

* boekTheorie leren leren het kan ! : cursistenbundelLucinda FierensKarel de Grote-Hogeschool (KdG)200790 p.Aanwinstnr.: 08-157Vocvobib: MO_leren_leren

* cd_romTheorie leren leren het kan ! : cursistenbundel, docentenhandleidingen, werkbladen, herhalingsoefeningen en docentenmateriaalLucinda FierensKarel de Grote-Hogeschool (KdG)200790 p.Aanwinstnr.: 08-158Vocvobib: MO_leren_leren

* boekTheorie leren leren het kan ! : docentenhandleidingLucinda FierensKarel de Grote-Hogeschool (KdG)200792 p.Aanwinstnr.: 08-155Vocvobib: MO_leren_leren

* boekPAVaardig : praktisch inspiratieboek voor leerkrachten PAVMaarten Debeucker, Hanne RosiusDe Boeck2010291 p.ISBN:9789045533544Aanwinstnr.: 11-043Vocvobib: MO_leren_leren

Werkwijzers zijn vaardigheidsfiches bestemd voor de leerlingen. Het zijn tips om planmatig de vaardigheden aan te pakken. Er zijn werkwijzers voor elke funderende optie: functionele taalvaardigheid (tekstgeletterdheid), functionele rekenvaardigheid (kwantitatieve geletterdheid), organisatiebekwaamheid, tijd- en ruimtebewustzijn, informatieverwerving en -verwerking en maatschappelijk bewustzijn. De werkwijzers worden in boekvorm aangeboden maar zijn zo stevig dat ze ook los gebruikt kunnen worden.

* boekPAVaardig : werkwijzers voor PAVMaarten Debeucker, Hanne RosiusDe Boeck

15

2010291 p.ISBN:9789045533537Aanwinstnr.: 10-266Vocvobib: MO_leren_leren

Werkwijzers zijn vaardigheidsfiches bestemd voor de leerlingen. Het zijn tips om planmatig de vaardigheden aan te pakken. Er zijn werkwijzers voor elke funderende optie: functionele taalvaardigheid (tekstgeletterdheid), functionele rekenvaardigheid (kwantitatieve geletterdheid), organisatiebekwaamheid, tijd- en ruimtebewustzijn, informatieverwerving en -verwerking en maatschappelijk bewustzijn. De werkwijzers worden in boekvorm aangeboden maar zijn zo stevig dat ze ook los gebruikt kunnen worden.

* spelmateriaalLeer- en ontwikkelspelPeter Gerrickens, Marijke Verstege, Zjev van DunCreare2010ISBN:97890 74123 082Aanwinstnr.: 11-177Vocvobib: MO_leren_leren

De bedoeling van het spel is een bijdrage te leveren aan het verbeteren van uiteenlopende leer- en ontwikkelingssituaties. Het gaat daarbij niet alleen over het leren in het kader van een opleiding, cursus of training, maar ook over leren op de werkplek en in het leven van alledag.InhoudCentraal in het spel staat de persoon die leert of zich ontwikkelt. Het uitgangspunt daarbij is dat er vijf factoren zijn die een rol spelen bij het scheppen van een optimale leersituatie: Leermotieven - Leervaardigheden - Leervoorwaarden - LeerbelemmeringenAfhankelijk van de situatie kan de nadruk liggen op een of meerdere van deze factoren, al dan niet in onderlinge samenhang.Het spel is een goed hulpmiddel voor iedereen die zelfstandig inzicht wil krijgen in het eigen leerproces en wie of wat daarbij belangrijk is. Daarnaast is het bestemd voor professionals die zich bezighouden met of verantwoordelijk zijn voor het leerproces van anderen, bijvoorbeeld docenten, trainers, (praktijk-) begeleiders, coaches, hulpverleners en managers.

* boekLenig denken : technieken voor creatieve denkkrachtRineke Rust, Marenthe de Bruijne, Sigrid van IerselVan Duuren Management2010175 p.ISBN:9789020989380Aanwinstnr.: 11-207Vocvobib: MO_leren_leren

Hoe maak je je werk inspirerender en je leven leuker? Door je hersens flexibeler te gebruiken, waardoor je creatiever wordt! Gelukkig is creatief denken geen mysterieuze gave of een bijzonder talent: iedereen heeft de capaciteiten ervoor al in huis. Lenig denken biedt de gereedschappen om die capaciteiten verder te ontwikkelen en beter te benutten.Het vermogen om creatief te denken helpt om flexibel om te gaan met veranderingen, nieuwe kansen te zien en eigen verantwoordelijkheid te nemen. Het boek Lenig denken bevat alle stappen die daar voor nodig zijn: het inzetten van je verbeelding, denken in mogelijkheden en kansen, het leggen van slimme verbindingen, et cetera. Met praktische tips, ideeën en oefeningen kun je zelf je vermogen tot creativiteit oprekken, soepeler en sterker maken.

16

MO_communicatie_in_persoonlijke_relaties

* boek ; cd_romTrain the trainer 'Persoonlijke ontwikkeling' : een opleidingspakket voor trainers voor een opleiding persoonlijke ontwikkelingAnn Theys, Tessa Vervecken, Katrien De Smedt, ... [et al.]Vrouwelijk Spontaan2006122 bl.ISBN:9060532708Aanwinstnr.: 06-294Vocvobib: MO_communicatie_in_persoonlijke_relaties

In het kader van het ESF-project 'Vrouwelijk Spontaan' werd een opleidingspakket uitgewerkt voor vrouwen die werken in laaggekwalificeerde functies. De opleiding 'Persoonlijke ontwikkeling' werd aangeboden aan deze doelgroep omdat zij zelden opleidingskansen krijgen. De vorming die zij doorgaans volgen is functiegericht, meestal technisch en kortlopend. Met deze langer lopende opleiding willen we de doelgroep algemeen vormende thema's aanbieden: communicatie, assertiviteit en loopbaanplanning. De opleiding bestaat uit 10 sessies van telkens 3 uur.In dit praktijkgerichte Train the trainer pakket vind je een gedetailleerde beschrijving van de opzet, de doelstellingen, de werkvormen, oefeningen en theoretische kaders die tijdens de opleiding aan bod komen. Om dit opleidingspakket zo ruim mogelijk te verspreiden, is de opleiding zodanig aangepast dat ze bruikbaar is voor vrouwen én mannen in laaggekwalificeerde functies. Deze handleiding kan gebruikt worden door trainers die de opleiding zelf willen organiseren. Als trainer vind je in dit pakket nuttige tips en concrete voorbeelden om de opleiding succesvol te laten verlopen. De handleiding is een aanzet maar kan vrij, naar eigen behoeften en op maat gebruikt worden.

* spelmateriaalHet onderhandelspelNatasja Loomansvan Schouten & Nelissen2006ISBN:9058712869Aanwinstnr.: 07-336Vocvobib: MO_communicatie_in_persoonlijke_relaties

Onderhandelen is een spel, dat weet iedereen. De kunst daarbij is om te winnen, en tegelijkertijd de tegenpartij het gevoel te geven dat hij of zij gewonnen heeft. Hoe doet u dat nu? Met dit spel leert u uw eigen onderhandelvaardigheden beter kennen en scherpt u ze aan. Uitdagende opdrachten gebaseerd op praktijksituaties prikkelen uw creativiteit en tactisch vermogen. Een must voor iedereen die zich wil bekwamen in allerlei soorten onderhandelingen.

* boekKwaliteiten : een verfrissende kijk op eigen-aardighedenPeter GerrickensGerrickens trainning & advies199751 bl.ISBN:97890 74123 020Aanwinstnr.: 08-160Vocvobib: MO_communicatie_in_persoonlijke_relaties

Dit praktische en heldere boek is bedoeld om mensen te helpen hun eigen kwaliteiten optimaal te benutten. Het is niet alleen uitermate geschikt voor zelfstudie en voor gebruik in trainingen en opleidingen, maar ook als ondersteuning bij het werken met het 'Kwaliteitenspel'. Onderwerpen die in het boek aan bod komen zijn o.a.: kwaliteiten in de knel, weerstand, karakterstructuren, latente kwaliteiten opsporen, omgaan met vervormingen, bezieling en visie.

17

* cd_romElementaire sociale vaardighedenKees van Meer, Jos van Neijenhof, Mieke BouwensBohn Stafleu Van Loghum ; Transferpunt Vaardigheidsonderwijs2001ISBN:978 90 313 3538 XAanwinstnr.: 08-240Vocvobib: MO_communicatie_in_persoonlijke_relaties

Communiceren is een belangrijk onderdeel van vrijwel elk beroep. Of communicatieprocessen effectief verlopen is niet alleen-afhankelijk van aan de leren technieken maar vooral ook van de 'echtheid' van iemands optreden. Om effectief te kunnen communiceren heb je (zelf)kennis nodig van je eigen kwaliteiten. Dit leerpakket (boek inclusief 2 cd-roms en een aparte serie videoprogramma's) biedt de gelegenheid om op basaal niveau tot zelfkennis te komen en indien nodig - basale vaardigheden verder te ontwikkelen. Zo kan een fundament worden gelegd voor de ontwikkeling van vaak complexe beroepsvaardigheden.

* boekElementaire sociale vaardighedenKees van Meer, Jos van Neijenhof, Mieke BouwensBohn Stafleu Van Loghum ; Transferpunt Vaardigheidsonderwijs2001151 p.ISBN:978 90 313 3538 1Aanwinstnr.: 08-089Vocvobib: MO_communicatie_in_persoonlijke_relaties

Communiceren is een belangrijk onderdeel van vrijwel elk beroep. Of communicatieprocessen effectief verlopen is niet alleen-afhankelijk van aan de leren technieken maar vooral ook van de 'echtheid' van iemands optreden. Om effectief te kunnen communiceren heb je (zelf)kennis nodig van je eigen kwaliteiten. Dit leerpakket (boek inclusief 2 cd-roms en een aparte serie videoprogramma's) biedt de gelegenheid om op basaal niveau tot zelfkennis te komen en indien nodig - basale vaardigheden verder te ontwikkelen. Zo kan een fundament worden gelegd voor de ontwikkeling van vaak complexe beroepsvaardigheden.

* spelmateriaalReflectiespel 1 : de basis van alle competentiesMarijke Lingsma, Marijke Sybesma, Jan OostingMulti Media Coach2009ISBN:9789079877041Aanwinstnr.: 10-071Vocvobib: MO_communicatie_in_persoonlijke_relaties

Samenvatting van 'Reflectiespel 1' Reflecteren is een vorm van leren die uw emotionele intelligentie vergroot, het helpt u effectiever te handelen, omdat u bewust stilstaat bij uw ervaringen, uw gedrag en het effect wat dat heeft op anderen. Het is de basis voor succesvol gedrag in uw werk en studie en ligt ten grondslag aan andere competenties zoals bijvoorbeeld samenwerken.Het spel bestaat uit 220 kaarten , verdeeld over een elftal thema's, waar we dagelijks en veelvuldig in ons werk of studie mee in aanraking komen.Zoals de competenties:1. Resultaatgerichtheid,2. Ondernemerschap3. Planmatig werken4. Samenwerking5. Omgaan met dilemma s

18

6. Ontspanning7. Omgaan met tegenslagen8. Conflicten9. Communicatie10. Toekomstgerichtheid11. Blinde vlekken

* spelmateriaalReflectiespel 2 : de basis van alle competentiesMarijke Lingsma, Marijke Sybesma, Jan OostingMulti Media Coach2009ISBN:9789079877058Aanwinstnr.: 10-072Vocvobib: MO_communicatie_in_persoonlijke_relaties

Reflecteren is een vorm van leren die uw emotionele intelligentie vergroot. Het helpt u effectiever te handelen als professional, omdat u bewust stilstaat bij uw ervaringen, uw gedrag en het effect hiervan op anderen. Het is de basis voor succesvol gedrag in uw werk en studie en ligt ten grondslag aan alle andere competenties.In ons handelen en denken zitten patronen van terugkerende vanzelfsprekendheden. We denken daar niet bewust over na. We reageren als vanzelf. Door reflectie wordt u zich bewust van die automatismen, van uw innerlijke obstakels maar ook van uw ongebruikte mogelijkheden.Doel van dit spel is uw reflectievermogen (verder) te ontwikkelen, het vergroten van uw zelfkennis en de dynamiek met anderen. Het helpt u om uw andere competenties sneller eigen te maken op een serieuze en speelse manier door middel van zelfreflectie en feedback van medespelers. Wie zich meer bewust is van de dynamiek tussen zichzelf en anderen, zal authentieker en effectiever reageren.Het spel bevat: - 10 startvragen - 5x20 reflectiekaarten over ondernemerschap, omgaan met dilemma's, omgaan met tegenslagen, balans tussen werk en privé, toekomstgerichtheid - 10 blinde vlekken

* boekGeen blad voor de mond : basisvaardigheden voor communicatieDoris MärtinThema ; Schouten & Nelissen2009208 p.ISBN:9789058716316Aanwinstnr.: 10-138Vocvobib: MO_communicatie_in_persoonlijke_relaties

Maar goed communiceren valt te leren! In Geen blad voor de mond staan alle basisvaardigheden beschreven. Je leert hoe je een gesprek ontspannen op gang brengt,  tussen de regels  door luistert en hoe je iets ingewikkelds op een eenvoudige manier zegt. Ook krijg je onder de knie hoe je je in discussies en bij meningsverschillen het beste opstelt, en hoe je in een groter gezelschap vaardig je verhaal doet.Wij kunnen niet niet communicerenConverseren - Begrijpen - Je presenteren - Formuleren - Je assertief opstellen - Verzoenen - Een presentatie geven - Vertellen - Talk smart!

* boekFeedback : commentaar geven en ontvangenMarieta KoopmansThema2009

19

118 p.ISBN:9789058711878Aanwinstnr.: 10-139Vocvobib: MO_communicatie_in_persoonlijke_relaties

Het belangrijkste aspect van communicatie helder uitgelegd. Dit praktische boek leert je luisteren naar wat anderen je zeggen en je eigen commentaar zo te geven dat anderen naar je luisteren. Je leert hoe je op een duidelijke manier commentaar kunt geven, zonder met je waardeoordelen anderen te kwetsen of af te kraken. Je krijgt inzicht in de angst en emoties die daarmee gepaard kunnen gaan. Zo verbeter je het persoonlijk functioneren van jezelf en de mensen om je heen.Hoe ga jij om met feedback? Doe de test uit het boek Feedback die eerder in Thema Magazine verscheen.http://www.thema.nl/product/feedback/ 1 Zelfonderzoek feedback geven en ontvangen - 2 Communicatie en feedback3 Regels voor het geven van feedback - 4 Regels voor feedback ontvangen - 5 Ervaringen uit het verleden - 6 Omgaan met emoties bij het geven en ontvangen van feedback - 7 Feedback en persoonlijke groei - 8 Feedback in de praktijk

* spelmateriaalWaarden- en normenspelPeter Gerrickens, Marijke Verstege, Zjev van DunCreare2010ISBN:97890 74123 082Aanwinstnr.: 10-279Vocvobib: MO_communicatie_in_persoonlijke_relaties

De bedoeling van dit spel is u met anderen in gesprek te brengen over waarden en normen.Het Waarden- en Normenspel bestaat uit 140 kaarten, verdeeld over 3 groepen: Waarden - Centrale vraag: Wat is voor mij als persoon of voor ons als organisatie richtinggevend voor ons handelen? Bijvoorbeeld: rechtvaardigheid, integriteit, duurzaamheid en solidariteit.Thema's - Geven terreinen weer waarop waarden concreet tot uitdrukking kunnen worden gebracht. Voorbeelden: leidinggeven, opvoeding, media en politiek. Normen - Kernvraag hierbij: Welke gedragsregels zijn gewenst of ongewenst in groepen? Voorbeelden van groepsnormen: 'je moet jezelf zien te redden' en 'je mag fouten maken'.Download spelregels Waarden- en Normen- spel http://www.kwaliteitenspel.nl/pdf/speelwijze_waardenennormenspel.pdf (pdf, 81 kB)

* boekHandleiding Waarden- en normenspelPeter Gerrickens, Marijke Verstege, Zjev van DunCreare201076 p. ; bijl.ISBN:97890 74123 099Aanwinstnr.: 10-280Vocvobib: MO_communicatie_in_persoonlijke_relaties

De bedoeling van dit spel is u met anderen in gesprek te brengen over waarden en normen. Het Waarden- en Normenspel bestaat uit 140 kaarten, verdeeld over 3 groepen: Waarden - Centrale vraag: Wat is voor mij als persoon of voor ons als organisatie richtinggevend voor ons handelen? Bijvoorbeeld: rechtvaardigheid, integriteit, duurzaamheid en solidariteit.Thema's - Geven terreinen weer waarop waarden concreet tot uitdrukking kunnen worden gebracht. Voorbeelden: leidinggeven, opvoeding, media en politiek. Normen - Kernvraag hierbij: Welke gedragsregels zijn gewenst of ongewenst in groepen? Voorbeelden van groepsnormen: 'je moet jezelf zien te redden' en 'je mag fouten maken'. Met bovenstaande groepen kaarten kan men zowel afzonderlijk als in combinatie spelen.

20

* boekHé, ik daar...?! : ontdek en ontwikkel je persoonlijke kernkwaliteiten met het kernkwadrantDaniel OfmanKosmos2007224 p.ISBN:9789021583563Aanwinstnr.: 11-049Vocvobib: MO_communicatie_in_persoonlijke_relaties

In zijn bestseller 'Bezieling en kwaliteit in organisaties' introduceerde Daniel Ofman in 1992 het kernkwadrant, waarmee de kernkwaliteiten van teams en personen handig kunnen worden vastgesteld. De methode sloeg enorm aan en talloze bedrijven en organisaties hebben er sindsdien baat bij gehad. Dat het kernkwadrant echt werkt is door die praktijkervaring ruimschoots bewezen! :Steeds vaker werd er gevraagd om een aangepaste versie waarmee iedereen thuis aan zijn eigen kernkwaliteiten kan werken. Daniel Ofman heeft de methode dan ook toepasbaar gemaakt voor het grote publiek. Het kernkwadrant vormt de basis voor een nieuwe weg naar persoonlijke groei. Met dit boek kunt u zelf uw eigen kernkwaliteiten ontdekken en ontwikkelen.

* dvdSoVa 3 : sociale vaardigheidstraining GoldsteinStichting Werken met Goldstein2004Aanwinstnr.: 05-320Vocvobib: MO_communicatie_in_persoonlijke_relaties

De Goldsteinmethode is gebaseerd op gestructureerd leren en gericht op het vergroten van sociale vaardigheden. Deze worden aangeleerd via: modellering; rollenspel; sociale bekrachtiging; transfertraining.Elk van de negen getoonde vaardigheden is als volgt opgebouwd: inleiding; voorbeeld niet-effectief gedrag; de skill in leerpunten uiteengezet; voorbeeld volgens de leerpunten getoond; de skill in stilstaande fragmenten, waarbij leerpunten in beeld te lezen zijn.De basisvideo is volledig vernieuwd en aan deze tijd aangepast.De skills zijn hetzelfde gebleven en bestaan uit:1. Een praatje maken2. Luisteren3. Iets bespreken4. Opkomen voor je mening5. Kritiek geven6. Uiten van kwaadheid7. Reageren op kwaadheid8. Uiten van waardering9. Reageren op waardering

* spelmateriaalCommunicatieKwartetDirk Jan SchroorThema uitgeverij van Schouten & Nelissen[s.a.]2 p.ISBN:9070512998Aanwinstnr.: 05-341Vocvobib: MO_communicatie_in_persoonlijke_relaties

Dit originele kwartet kunt u zowel thuis als op het werk spelen. Het geeft inzicht in de manier waarop u communiceert en vergroot spelenderwijs uw communicatievaardigheden. Het spel levert volop gespreksstof op en is een ontspannen startpunt voor teambuilding.

21

Samenvatting Bij het spelen van dit kwartetspel wint u niet omdat u het beste kunt onthouden wie welke kaarten heeft, maar omdat u de beste communicator bent. En als u dat (nog) niet bent kunt u uw communicatieve vaardigheden verbeteren met dit spel. De feedback van anderen kan u daarbij helpen.- Om thuis te spelen of op het werk- Geeft inzicht in de manier waarop u communiceert- Vergroot spelenderwijs uw communicatieve vaardigheden- Een ontspannen startpunt van teambuilding

* spelmateriaalKernkwadrantenspel : een unieke en inspirerende manier om jezelf en anderen te leren kennenDaniel OfmanCentrum informatieve spelen (Cis)2005ISBN:9021543265Aanwinstnr.: 06-124Vocvobib: MO_communicatie_in_persoonlijke_relaties

Kijken naar wat we goed kunnen is belangrijker dan die eeuwige aandacht voor tekortkomingen. Als je optimaal in een groep wil functioneren, is zelfkennis noodzakelijk. Je eigen pluspunten en minpunten kennen, laat je toe om die ook gemakkelijk in anderen herkennen. Het ontdekken van je eigen kernkwaliteiten maakt relationele problemen met anderen snel inzichtelijk en verhoogt de zelfkennis. Met het Kernkwadrantenspel  leer je eigen en andere Kernkwaliteiten kennen.Dit spel is een nieuwe, uitgebreide versie van de originele en succesvolle kernkwadrantenkaartspel. Middels 128 kaarten kunnen talloze kernkwadranten en dubbelkwadranten worden samengesteld op een overzichtelijk spelbord. Elke kaart is een beschrijving van een kwaliteit / uitdaging of een valkuil / allergie, aangevuld met een synoniem en een uit het leven gegrepen typering.De theorie van de kernkwadranten wordt beschreven in het boek Bezieling en kwaliteit in organisaties van Daniel Ofman (zie aanwstnr. 97-40).

22

MO_handelen_in_groep

* boekOmgangskunde. Deel 3 : mijn omgeving en ikHilde Goovaerts, Viviane LensAcco2005173 bl.ISBN:9033459159Aanwinstnr.: 06-255Vocvobib: MO_handelen_in_groepOnderdeel van: Omgangskunde / H. Goovaerts, V. Lens. - Leuven : Acco. - 4 dl.

Deze cursus is bedoeld voor leerlingen beroeps secundair onderwijs die na hun opleiding gaan werken in hulp- en dienstverlenende of allerlei verzorgende beroepen. In dit derde deel komen aan bod: het gezin, directe en dagelijkse omgeving, de samenleving, mijn portfolio.

* boekOmgangskunde. Handleiding voor leerkrachtenHilde Goovaerts, Viviane LensAcco2005166 bl.ISBN:9033459965Aanwinstnr.: 06-256Vocvobib: MO_handelen_in_groepOnderdeel van: Omgangskunde / H. Goovaerts, V. Lens. - Leuven : Acco. - 4 dl.

Dit is de docentenhandleiding bij de 3 delen van de cursus Omgangskunde (Ik en mezelf, de anderen en ik, mijn omgeving en ik).Deze cursus is bedoeld voor leerlingen beroeps secundair onderwijs die na hun opleiding gaan werken in hulp- en dienstverlenende of allerlei verzorgende beroepen.

23

MO_onderwijs_en_vorming

* boekOnderzoeksrapport : effect van een opleiding 'Persoonlijke ontwikkeling'Pieter Lievens, Tessa VerveckenVrouwelijk Spontaan200676 bl.Aanwinstnr.: 07-47Vocvobib: MO_onderwijs_en_vorming

Dit is het onderzoeksrapport van Persoonlijke ontwikkeling, dit hoort bij het nummer 06-294In het kader van het ESF-project 'Vrouwelijk Spontaan' werd een opleidingspakket uitgewerkt voor vrouwen die werken in laaggekwalificeerde functies. De opleiding 'Persoonlijke ontwikkeling' werd aangeboden aan deze doelgroep omdat zij zelden opleidingskansen krijgen. De vorming die zij doorgaans volgen is functiegericht, meestal technisch en kortlopend. Met deze langer lopende opleiding willen we de doelgroep algemeen vormende thema's aanbieden: communicatie, assertiviteit en loopbaanplanning. De opleiding bestaat uit 10 sessies van telkens 3 uur.In dit praktijkgerichte Train the trainer pakket vind je een gedetailleerde beschrijving van de opzet, de doelstellingen, de werkvormen, oefeningen en theoretische kaders die tijdens de opleiding aan bod komen. Om dit opleidingspakket zo ruim mogelijk te verspreiden, is de opleiding zodanig aangepast dat ze bruikbaar is voor vrouwen én mannen in laaggekwalificeerde functies. Deze handleiding kan gebruikt worden door trainers die de opleiding zelf willen organiseren. Als trainer vind je in dit pakket nuttige tips en concrete voorbeelden om de opleiding succesvol te laten verlopen. De handleiding is een aanzet maar kan vrij, naar eigen behoeften en op maat gebruikt worden.

* boekZo doe ik dat! : portfolio maatschappelijke redzaamheid voor cursisten Nederlands als moedertaal. [Handleiding bij het digitaal portfolio]Kaatje DalderopInstituut voor Toetsontwikkeling (Stichting Cito)200437 p.Aanwinstnr.: 08-007Vocvobib: MO_onderwijs_en_vorming

- Maatschappelijke redzaamheidPortfolio Zo doe ik dat! is een digitaal portfolio Maatschappelijke Redzaamheid, bedoeld voor volwassenen met lees- en schrijfproblemen. Het portfolio is geschikt voor gebruik in cursussen voor Nederlands als moedertaal. Deze cursussen worden gegeven aan zeer laag en laag opgeleide volwassen mannen en vrouwen, die beter willen functioneren en participeren in alledaagse situaties. Het portfolio Zo doe ik dat! is voorzien van een voorleesfunctie. - Systematisch reflecterenMet ‘Zo doe ik dat!’ kunnen deelnemers hun leeractiviteiten evalueren en beoordelen of en hoeveel vooruitgang zij hebben geboekt. Daarnaast kunnen zij nieuwe doelen en activiteiten plannen. Door het systematisch reflecteren op het leerproces raken de deelnemers meer betrokken en leren zij daarvoor zelf verantwoordelijkheid te nemen. Zij leren zien dat leren niet alleen binnen de school plaatsvindt. Ervaring met het portfoliogebruik heeft geleerd dat door het gebruik van deze methodiek het zelfvertrouwen van deelnemers vaak sterk toeneemt.- Inhoud portfolioHet portfolio is georganiseerd rondom een tiental domeinen: huisvesting, gas, water en licht, verzekeringen, huishouden en milieu, post en telefoon, de winkel, openbaar vervoer, gezondheidszorg, kinderen en onderwijs, werk. Per domein zijn op basis van de Blokkendoos doelen geformuleerd voor verschillende leergebieden zoals Nederlands, rekenen en sleutelvaardigheden. Op verzoek van deskundigen uit het veld sluit dit portfolio aan bij een omslag van vakgericht naar competentiegericht werken.De spil van Zo doe ik dat is de digitale checklist waarmee cursisten hun leerwensen kunnen aangeven en hun vorderingen kunnen bijhouden. De checklist is zowel in geschreven als in gesproken vorm in

24

het portfolio opgenomen. De gebruiker kan geschreven tekst te allen tijde laten voorlezen door een druk op de speaker

* dvdBeroepenfilmpjes : leuk werk, ben blij met mijn keuzeECABO2009Aanwinstnr.: 09-310Vocvobib: MO_onderwijs_en_vorming

Ruim 40 filmpjes bij de beroepen in de mbo-sectoren Bedrijfsadministratie, Commercieel, ICT, Informatiedienstverlening, Juridisch, Kunst, Orde & Veiligheid en Secretarieel. Bedoeld voor leerlingen die zich willen oriënteren op een mbo-opleiding (en hun ouders en docenten). Dvd met 44 beroepenfilmpjes. Speelduur ong. 3 minuten per filmpje.In samenwerking met Kenniscentra GOC, Calibris en Kenteq.

* E_documentInformatie over opleidingsmogelijkheden : NT2 LespakketHuis van het Nederlands - Vlaams Brabant201248 p.Vocvobib: MO_onderwijs_vorming

Dit NT2-lespakket is opgemaakt met als doel cursisten NT2 te informeren over de verschillende opleidingsmogelijkheden. We hebben signalen ontvangen dat anderstaligen vaak hun weg niet vinden in het opleidingsaanbod of niet op de hoogte zijn van de mogelijkheden die er bestaan binnen het volwassenenonderwijs. Via de verschillende oefeningen in dit lespakket leren cursisten zelf informatie opzoeken en vragen over een opleiding die hen interesseert.

25

MO_functioneren_op_het_werk

* boekPapieren op de werkvloer : sociale vaardigheden op de werkvloerCBE Noorderkempen2003Vocvobib: 08-042Vocvobib: MO_functioneren_op_het_werk

Inhoud-Papieren op de werkvloer docentenhandleiding cursistenbundel studie-Sociale vaardigheden op de werkvloer docentenhandleiding cursistenbundel

26