Cursus Leer Ling En TKO 6 BKI[1]

Cursus technologie 6 KI

Hoofdstuk 1

Hoofdstuk 1 : De eenvoudige koelkringloop

1. Het koelproces :Het koelproces vindt plaats als gevolg van het ontrekken van ... De koelkast is derhalve een thermisch apparaat, welke een hoeveelheid warmte uit een omgeving met een temperatuur ta verplaatst naar een omgeving met een temperatuur tb , waarbij tb hoger is dan ta. Met andere woorden, de koelkast onttrekt warmte uit een ruimte met een bepaalde temperatuur, om deze over te brengen naar een andere ruimte met een temperatuur.

Q1 = . Q2 = Q3 = Q4 = T1 = T2 = T3 = T4 =

1


Hoofdstuk 1

In de oude ijskast van grootmoeder was het . het enige beschikbare koelmiddel. Hierin maakte de natuurlijke luchtcirculatie het conserveren van levensmiddelen mogelijk, waarbij de .. constant gehouden werd. Deze ijskast functioneerde volgens de wet met betrekking tot de warmte overbrenging.

Het ijs neemt de warmte op in de cel en de cel wordt op haar beurt kouder. In dit geval wordt gebruik gemaakt van warmte die nodig is om het ijs te doen smelten en die aan de omgeving onttrokken wordt, deze warmte noemt men de .. Het produceren van koude in de moderne koelkasten gebeurt door middel van , welke opname van warmte veroorzaakt. Dit is de . en deze is veel hoger dan die verkregen bij het smelten.

2. Latente verdampingswarmte :Wanneer we over het van een vloeistof spreken, dan denkt men onwillekeurig aan iets dat heet is, maar dat is lang niet altijd het geval. Het kookpunt of de kooktemperatuur is afhankelijk van het soort vloeistof en van de .., zoals b.v. de .. Water kookt bij 100C, terwijl alcohol al kookt bij 78.3C. Al deze waarden zijn afhankelijk van de nominale druk : hoe lager de ., hoe lager de . van het kookpunt. Bij de koelvloeistoffen wordt in het bijzonder van deze eigenschappen gebruik gemaakt : freon 22 kookt in feite, bij een atmosferische druk, bij . C.

2


Hoofdstuk 1

De eigenschap van koelvloeistoffen te gaan koken bij een lage temperatuur hangt van hun chemisch-fysische structuur af, dat wil zeggen de moleculaire structuur, de cohesiekracht van de moleculen, enz. Men hoeft niet verbaasd te zijn over het feit, dat een vloeistof kan gaan koken bij . temperaturen dan 0C. De warmte die men toevoegt om een bepaalde stof te laten verdampen, noemen we ...

3. De onderdelen van een nvoudige koelkringloop :In koelkasten wordt eerst het koelmiddel in gasvormige fase . en daarna .. gemaakt in een condensor. Tijdens dit proces wordt de geabsorbeerde warmte, welke tijdens de verdamping en compressie is opgenomen, naar afgegeven.

De koelkastcyclus is een cyclus. Men maakt er voor twee op zich zelf staande doeleinden gebruik van; of voor het . van warmte aan een ruimte of voor het .. van warmte aan een ruimte. In het eerste geval kunnen we spreken van een juiste en ware koelcyclus, terwijl in het tweede geval sprake is van een cyclus met . De functie is voor beide cycli hetzelfde, er wordt steeds warmte onttrokken uit een koudere omgeving en deze wordt naar een warmere overgebracht.

3


Hoofdstuk 1

De cyclus met compressie is n van de meest toegepaste. De benaming is ontstaan uit het feit dat de compressor het van de koelkast is. Het koelcircuit is samengesteld uit: 3.1 De functie van de compressor

De compressor is het belangrijkste onderdeel van de koelinstallatie. Hij valt het best te vergelijken met het .. in het menselijke lichaam. Het hart dat ervoor zorgt dat het bloed, via bloedvaten, in het lichaam circuleert.

De compressor zorgt er dus voor dat het verdampte koudemiddel uit de verdamper gezogen wordt en daarna in de condensor geperst wordt. 3.2 De functie van de condensor (een warmtewisselaar)

In de condensor wordt de warme damp gekoeld tot de van het koelmiddel. Het gevolg is dat de damp weer overgaat in vloeistof.

In de condensor vindt dus het .. plaats dan in de verdamper.4


Hoofdstuk 1

3.3

De functie van de verdamper (een warmtewisselaar)

De verdamper onttrekt warmte aan de omgeving en verdampt het koudemiddel. Zoals bij stoom zal de temperatuur .. blijven zolang niet alle vloeistof is omgezet in damp. De verdamper bestaat uit een buizensysteem waarbij het koudemiddel door de buizen stroomt. 3.4 De functie van het expansieorgaan

De optimale werking van een koelsysteem is mede afhankelijk van de keuze van het juiste expansieorgaan. Het expansieorgaan regelt de .. Om het juiste expansieorgaan te kunnen selecteren moet men rekening houden met :

.. .. .. .. ..

Men heeft 3 soorten :

.. .. ..

5


Hoofdstuk 1

Hoofdstuk 2 : Principes van koeling

1. De verschillende koelsystemen: Het Het Het

2. Het basisprincipe van het compressorkoelsysteem:Hier worden in een gesloten circuit een vloeistof en haar damp (vb ammoniak of een freon) rondgepompt.

Bij lage temperatuur en druk laat men de vloeistof in een vrieslichaam verdampen, waarbij de daartoe benodigde aan de omgeving van een vrieslichaam wordt . De damp wordt door een compressor afgezogen en onder een hogere druk naar een condensor gevoerd, waar de damp onder warmteafgifte aan koelmiddel (vb lucht of water) weer tot vloeistof wordt. Deze keert via een expansieorgaan in het vrieslichaam terug.

6


Hoofdstuk 1

3. Absorptiekoelsysteem: 3.1 GeschiedenisDe absorptiekoelmachine is uitgevonden door Baltzar von Platen en Carl Munters in 1922, terwijl ze nog studenten waren aan het Royal Institute of Technology in Stockholm, Zweden. Industrile productie begon in 1923 door de nieuw opgerichte firma AB Arctic, welke overgenomen werd door Electrolux in 1925.

Industrile direkt verhitte absorptiekoelmachine met verdampingstemperaturen van C

3.2 PrincipeDit koelprincipe gebruikt .. vloeistoffen in plaats van n enkel: de koelvloeistof (bijvoorbeeld ammoniak) en een vloeistof die men .. noemt welke dienst doet als compressor op moleculaire schaal. Dit kan water zijn maar meestal ammoniak. Ze is een oplossing van7


Hoofdstuk 1

ammoniak in water in een variabele concentratie volgens de verschillende fases van het proces.

De vloeibare ammoniak wordt verdampt langs de koude zijde (de verdamper). Nu neemt het gas de op; het zet zich om in gasvormige ammoniak. de gasvormige ammoniak wordt geabsorbeerd door de vloeibare ammoniak in lage concentratie welke nu een geconcentreerdere hoge oplossing van ammoniak wordt. deze oplossing wordt opgewarmd in een koker: de vloeibare ammoniak verdampt, zijn druk en zijn temperatuur stijgen, de oplossing wordt terug mager en verarmt. Ze regenereert opnieuw een oplossing met een lage ammoniakconcentratie. de warme vloeibare oplossing wordt afgekoeld in een radiator en keert daarna terug naar het absorptiecompartiment. parallel passeert de gasvormige uitgekookte of gedistilleerde ammoniak van hoge druk en hoge temperatuur doorheen een andere radiator om af te koelen (nu worden de calorien van het systeem gevacueerd), hetgeen volstaat om het te doen terugkeren naar een vloeibare fase voor een volgende cyclus.

3.3 Andere uitleg van de principewerkingHet systeem bestaat uit twee circuits: Circuit 1 : klassiek circuit met verdamper en condensor met als koelmedium ammoniak Circuit 2 : Ter vervanging van de compressor is er een circuit met een waterige ammoniakoplossing. Er zijn twee concentratieniveaus :

Lage concentratie : nu zuigt hij ammoniak in deze oplossing. (pompwerking) (adsorptiekoeler).

Hoge concentratie: deze wordt uitgedistilleerd in de koker met behulp van de verbranding van gas ofwel via elektrische verwarming. Het distillaat, de zuivere ammoniak wordt daarna gecondenseerd.

8


Hoofdstuk 1

4. Peltierkoelsysteem:Thermo-elektrische koelers worden het meest toegepast als warmtepompen. Andere veel gebruikte benamingen zijn: . en TEC (Thermo electric cooler). Verder kan door omgekeerde werking een elektrische stroom worden opgewekt, we noemen deze dan thermo-elektrische generatoren. Een warmtepomp is een apparaat dat warmte verplaatst van een punt met een lager temperatuur naar een punt met een hogere temperatuur door toegevoegde arbeid. De arbeid voor een thermo-elektrische warmtepomp wordt geleverd door (U raad het al)een elektrische stroom. De warmte wordt door het z.g. Thermo-elektrische effect verpompt. Dit Thermo-elektrische of Peltier-Seebeck effect is een temperatuurseffect dat optreedt op de overgang tussen twee . metalen. In 1821 ontdekte Thomas Seebeck de directe omzetting van een temperatuursverschil naar een elektrische spanning het Seebeck effect. Dit door middel van twee verschillende metalen z.g. thermokoppels te gebruiken. De omgekeerde werking het, Peltier effect is pas later ontdekt. Het Peltier-element is gebaseerd op het Peltier-effect, zo genoemd naar zijn ontdekker Jean Peltier. In 1834 ontdekte hij dat wanneer er een elektrische stroom vloeit door een grensvlak tussen twee verschillende soorten metalen, er een warmteeffect (verschil) optreedt: warmte wordt getransporteerd van de overgang tussen metalen X en Y naar de overgang tussen metalen Y en X. Grafisch wordt dit weergegeven in figuur 1: een stroombron stuurt een stroom I door een metalen geleider die gemaakt is van metaal Y. Op de overgang A tussen metaal Y en metaal X wordt warmte uit de omgeving onttrokken. Op de overgang B tussen metaal X en metaal Y wordt deze warmte weer afgegeven.9


Hoofdstuk 1

En zo is een elektrische warmtepomp gerealiseerd zonder bewegende delen en/of vloeistoffen. Deze is daardoor zeer onderhoudsarm. Fig. 1

Omdat het rendement van een TEC bij gebruik van gewone metalen zeer laag zou zijn gebruikt men hiervoor nu vaak een Bismuth/Telluride Ngedoteerde en een P-gedoteerde halfgeleider. Bismuth/Selenide is ook een goede combinatie. Zie fig.2 waar de twee halfgeleider blokjes d.m.v. dunne metalen plaatjes elektrisch aan elkaar verbonden zijn.

Fig.2

10


Hoofdstuk 1

Om een redelijk koel effect te creren zijn in een TEC meerdere van deze koppels in serie geplaatst. Het geheel moet natuurlijk ook nog elektrisch gesoleerd worden. Dit wordt gerealiseerd door koppels tussen twee dunne ceramische plaatjes te monteren.

Hier nog twee afbeeldingen van een compleet element.

11


Hoofdstuk 1

Hoofdstuk 3: Bespreking compressoren

1. De compressor algemeen:De compressor is een apparaat, dat koelvloeistof in toestand aanzuigt en samenperst. De compressor doet deze koelvloeistof circuleren, waarbij een verschil in druk tussen de twee secties ontstaat. Door dit drukverschil worden de condensatie- en verdampingsprocessen mogelijk. Compressoren, welke gebruikt worden voor koelingen, kunnen in het algemeen in drie types verdeeld worden:

In het open type staan compressor en motor van elkaar, terwijl bij halfgesloten en gesloten compressoren het mechanische en elektrische gedeelte in n huis zijn ondergebracht.

2. De gesloten of hermetische compressor:Bij de gesloten compressoren zijn de motor en de compressor samengebracht in n gesloten omhulsel. Uit dit omhulsel steken de .-, ..- en ..leidingen uit alsook de . aansluitklemmen. De gesloten compressoren, dewelke het meest toegepast worden in de .. koeltechniek, zijn onder te verdelen in roterende- en zuigercompressoren, waarvan het laatste type het meest toegepast wordt.12


Hoofdstuk 1

In beide systemen treffen we de volgende voordelen aan:

. .. ..................................... .. .. .. . . ..

Het belangrijkste nadeel aan een gesloten compressor is dat bij een mechanisch of elektrisch defect deze compressor niet meer . is.

De zuigercompressor:De zuigercompressor is samengesteld uit een cilinderruimte, waarin de zuiger heen en weer beweegt en waarvan het bovengedeelte voorzien is van 2 .., nl. - en , welke zich naar gelang het bewegen van de zuiger openen en sluiten. Het openen van de kleppen vindt automatisch plaats door het verschil in druk en gebeurt zonder enige mechanische bekrachtiging . Door het ontbreken van onderdelen, zoals nokken en klepstangen enz., is periodiek onderhoud ... Het ontbreken van periodiek onderhoud bij de gesloten compressor is hoofdzakelijk te danken aan het feit, dat deze in een ruimte, welke inert is, functioneert (onafhankelijk van zuurstof, vochtigheid en onzuiverheden), goed geolied en beschermd tegen eventuele te hoge temperaturen.

13


Hoofdstuk 1

3. De halfgesloten of semi-hermetische compressor:Bij de halfgesloten compressor is de elektromotor in hetzelfde huis gemonteerd als de compressor. Hierdoor is de . weggevallen. Deze is wel volledig demonteerbaar gemaakt om eventuele defecten op te lossen. We bespreken vier soorten semi-hermetische compressoren.

. . .. .. ..

14


Hoofdstuk 1

3.1 Motor en cilinderkopkoeling:Om de motorwarmte en de perswarmte bij sommige modellen af te voeren is het noodzakelijk een over de compressor te voeren. Indien geen condenser geplaatst wordt is het soms noodzakelijk afzonderlijke te plaatsen. De luchtstroom dient altijd .. met de koelribben van het body te lopen.

Bij het plaatsen van een condenser, is het noodzakelijk dat de lucht via de condenser aangezogen wordt en over de . blaast. De condenser moet goed verlucht zijn, dwz vrij van ., en het lokaal waarin hij geplaatst is, moet dan ook voldoende geventileerd worden.

3.2 Lucht- of watergekoelde compressoren:Luchtgekoelde compressors worden door middel van de ventilator van de condenser afgekoeld.

15


Hoofdstuk 1

Watergekoelde compressoren worden voorzien een slang, die rond de body van de compressor geplaatst wordt, waardoor koelwater stroomt.

3.3 Zuiggasgekoelde compressoren:De motorkoeling bij deze compressoren gebeurt door middel van over de rotor en stator gezogen .. koelmiddel.

4. De open compressor:Bij deze compressor is de aandrijfeenheid .. opgesteld ten opzichte van de compressor. De overbrenging gebeurt meestal door of is direct gekoppeld via een /. koppeling. Bij dit soort aandrijvingen moet de aandrijfas van de compressor voorzien zijn van een zeer goede om lekkage van koudemiddel uit de compressor te voorkomen.

16


Hoofdstuk 1

De V-riemen werden vroeger vervaardigd uit koorden gedrenkt in rubber, nu meestal uit die op hun beurt in kunststof gegoten zijn. Hierdoor is de levensduur tien maal verlengd. Door de lichte rekbaarheid en de slipvastheid kunnen we stellen dat de krachtsoverbrenging van de riemen .% is. De gunstigste riemsnelheid is 15 25 m/s. De gemiddelde lengte van de riemen valt te berekenen met volgende formule : L = ..

Waarin:

D1 = .. D2 = .. A = ..

17

Zuigcompress or

Schottencompressor

Schroefcompressor

principe

Centrifugaal compressor

Spiraalcompressor

compressie

slagvolume

5. Soorten compressoren:

Drukverhouding

Capaciteiten


De soorten compressoren die we gaan bespreken zijn:

18

regeling

smering

trilling

vloeistofslag

slijtageHoofdstuk 1


Hoofdstuk 1

5.1 Scroll- of spiraalcompressor:Deze compressoren zouden wel eens de revelatie in de koeltechniek kunnen worden. A. Principe :

1) Compressie in de scroll vindt plaats door interactie van een .. en een .. spiraal, welke een cirkelvormige baan doorloopt. Tijdens het doorlopen van deze baan, ontstaan aan de buitenzijde openingen waar het gas naar binnen stroomt. 2) Zodra de kamers met gas zijn gevuld, worden deze door de spiralen onderling afgesloten. Er bevindt zich nu gas met lage druk in de grootste kamer. 3) Tijdens het verder doorlopen van de baan wordt het gas doordat de grootte van de kamers kleiner wordt. 4) Op het moment dat het gas de uitlaatpoort bereikt, is de persdruk bereikt. 5) Tijdens bedrijf zijn de kamers steeds in diverse stadia van compressie hetgeen resulteert in een nagenoeg continue zuigen persgasstroom.

19


Hoofdstuk 1

B. Voordelen:

. . . . . .................................................. .. .. C. Bespreking van de voordelen: Geluidsarm: Lage geluidsemissie door roterende technologie. Weinig trillingen en persgaspulsaties als gevolg van continue compressieproces. Energiebesparend: Scroll units hebben een COP (cofficint of performance) welke 10% .. is dan de COP van standaard units. Lekvrije compressie als gevolg van hermetisch contact tussen de spiralen (geen schadelijke ruimte). Hoge prestaties als gevolg van continue compressieproces (geen kleppen). Robuust: Minder bewegende delen. Goed bestand tegen vloeistof en vuil als gevolg van de mogelijkheid voor de spiralen om ten opzichte van elkaar in geval van extreme condities. Interne beveiliging tegen extreme condities: interne persgasoververhittingsbeveiliging, interne overstort voorziening voor hoge drukverhoudingen.20


Hoofdstuk 1

Eenvoudig te installeren: Compact. Klein grondvlak. Aansluitdoos voorbedraad. Minder capaciteitsverlies bij stijgende omgevingstemperatuur vergeleken met zuigercompressors. Grotere capaciteit bij lage omgevingstemperaturen vergeleken met zuigercompressors. Waarde voor uw geld: Duidelijk lagere kosten dan bij semi-hermetische aggregaten. Dezelfde prijs als voor conventionele, hermetische aggregaten. Geen afdichtingen en lekkages: Door het directe hermetische contact tussen de beide scrolldelen worden alle lekkages tijdens de compressie gelimineerd en zijn afdichtingen overbodig. De montage van de spiralen is niet geheel onbeweeglijk waardoor het voor beide spiralen mogelijk is , om zich van elkaar los te maken. Bij normale21


Hoofdstuk 1

condities zijn beide spiralen in direct contact met elkaar en zorgen voor een lekvrije dichting. Zodra vloeistof binnentreedt, komen de spiralen los van elkaar, zodat geen extreem hoge drukken kunnen optreden en zodoende geen schade kan ontstaan.

5.2 De schroefcompressoren:Reeds in 1946 probeerde verschillende constructeurs dit type compressor te realiseren, echter door de precisie waarmee de schroefcompressoren moesten worden gebouwd waren de werktuigmachines niet voorhanden en moest er heel veel handwerk gebeuren wat deze compressor . maakte. Net zoals bij de schottencompressor is het principe van de schroefcompressor door verkleinen van een kamer en het verpersen van koelgas.

22


Hoofdstuk 1

Het gas dat vooraan aangezogen wordt zal in de langsrichting door de schroeven weggeperst worden. Hierdoor bekomt men een axiale (een as volgend) stroming die veel zachter en meer . draait. Als asafdichting wordt er constant . tussen de tanden van de schroeven gespoten waardoor een .. de spleet tussen de schroeven afsluit en het rendement verbeterd. Om verschillende capaciteiten te bekomen zal men veranderingen uitvoeren in:

. .

Het ontwerpen van schroefcompressoren is nu zo een precisiewerk, dat de compressorhuizen worden geboord met een tolerantie van . van een millimeter.23


Hoofdstuk 1

Voordelen:

Nadelen:

. . . . . ..

.. .. .. ..

5.3 Centrifugaalcompressoren:Deze compressoren, die altijd voor . capaciteiten geplaatst worden, zoals airconditioning in grote gebouwen, werkt op het principe zoals een ..

Principe:Een centrifugaal wiel met schoepen wordt tegen een enorme rondgedraaid, zodat het koudemiddel door de centrifugale kracht, van binnen naar buiten wordt geslingerd. De opgebouwde druk is , maar door de hoge snelheid van een relatieve kleine schijf, is het mogelijk zeer veel . te verplaatsen.

24


Hoofdstuk 1

De capaciteit van deze compressor is sterk afhankelijk van:

Het grootste nadeel van deze compressor is de kleine ..

5.4 De roterende compressor :Deze compressor is samengesteld uit een cilinderruimte, waarin een zuiger draait. Er zijn twee basistypes roterende compressoren:

. .

In beide gevallen wordt het contact van de plaatjes met de cilinderruimte gewaarborgd door de hiervoor bestemde veren. Het belangrijkste voordeel is het hoge volumetrisch rendement bepaald door de kleine spelingsruimte, dode ruimte, die praktisch nul is. Een ander voordeel is, dat bij zuigercompressoren de aanzuigen drukfase op twee verschillende momenten plaatsvinden. Bij roterende compressoren gebeurt dit . De rotering van de rotor in de cilinderruimte heeft twee afzonderlijke ruimtes:

25


Hoofdstuk 1

De scheiding tussen deze ruimtes wordt verkregen door de stand van de schoepen. A. Roterende compressor met rondgaande schoepen: Deze roterende compressor heeft segmenten of plaatjes, welke .. samen met de rotor draaien.

Dit principe wordt momenteel veel toegepast in .. Bij bovenstaande tekening is de rotor excentrisch geplaatst ten opzichte van de cilinderruimte. De centrifugale verplaatsing van de .., met behulp van de veren, verplaatst het koelmiddel van de inlaat naar de uitlaatklep.26


Hoofdstuk 1

B. Roterende compressor met stilstaande schoep: Bij deze compressor is het plaatje of segment verankerd in de cilinderruimte, welke op de . drukt.

In dit geval neemt de motoras tijdens het draaien een excentrisch geplaatste mee. De scheiding tussen de druk- en aanzuigzones wordt verkregen door de schoep, aangedrukt door de betreffende veer.27


Hoofdstuk 1

5.5 De zuigercompressor: A. Principe:Zie hermetische compressoren. nl:

Door het . en .. van de ruimte boven de cilinderkop en deze ruimte uit te rusten met .., kan achtereenvolgens deze ruimte vol gas gezogen en nadien leeggeperst worden.

B. Verschillende types:

C. Werking:

28


Hoofdstuk 1

Eerst enkele factoren waar een compressor afhankelijk van is, om een bepaalde hoeveelheid gas te verplaatsen. :

De inhoud van n of meerdere cilinders, hiermee bedoeld men dus de hoeveelheid gas die bij n op en neergaande beweging kan verplaatst worden.

..:

De motor drijft een krukas aan die op zijn beurt de cilinders beweegt. Het . op zich bepaald dus het aantal volumewisselingen per minuut.

:

Is de weerstand tussen de hoge en lagedrukzijde achter en voor de compressor.

:

Is de ruimte die openblijft als de zuiger op zijn hoogste stand staat en alle gas uit de perskamer is gexpandeerd. Wanneer nu de zuigers naar beneden gaan zal eerst de druk moeten dalen onder de druk die in de zuigzijde komt. Pas dan zal het gas in de cilinder stromen, dit wordt de genoemd.29


Hoofdstuk 1

En dan nu de eigenlijke werking van een zuigercompressor: Begin van de aanzuigslag : De zuiger bevindt zich in het bovenste dode punt. De druk boven de persklep in de persruimte A is gelijk aan de druk in de schadelijke ruimte boven de zuiger, deze druk is echter hoger dan de druk in het zuigkanaal B, waardoor de zuigklep gesloten blijft. Rexpansie (bewegingsafstand voor de zuigklep opengaat): De zuiger begint nu vanuit het bovenste dode punt naar beneden te bewegen, waardoor de schadelijke ruimte boven de zuiger groter wordt en de druk hierin zal verminderen. Het gas, dat zich in de ruimte A bevindt, tracht nu via de persklep naar de cilinderruimte terug te stromen. Het drukt dan op de persklep die daardoor zal sluiten. Het sluiten van de persklep kan door toepassing van een geringe veerbelasting bevorderd worden. Nadat de persklep gesloten is, zal bij verdere daling van de zuiger, door de volumevergroting, de druk boven de zuiger verder afnemen en na enige tijd een waarde bereiken die gelijk is aan de druk, die in de aanzuigruimte B heerst. Dit deel van de zuigerslag dien dus alleen om de druk boven de zuiger te verlagen. Er wordt geen gas aangezogen.

Men noemt dit deel van de zuigerslag "". Men zal er altijd naar streven dit deel van de zuigerslag zo mogelijk te houden. Omdat de voor deze rexpansie benodigde slaglengte afhangt van de grootte van de schadelijke ruimte, houdt men deze ruimte zo klein mogelijk. Gedurende deze rexpansie zijn beide kleppen ..

30


Hoofdstuk 1

Aanzuigen van gas : Daalt de zuiger nu verder, dan zal de druk erboven lager worden dan de druk in de aanzuigruimte B. Waardoor de zuigklep wordt opengedrukt en het gas de cilinder binnen kan stromen. Dit gaat zolang door totdat de zuiger zijn onderste dode punt heeft bereikt en zich naar boven begint te bewegen. Compressieslag : De zuiger beweegt zich naar boven en perst het zich in de cilinder bevindende gas, samen. Aan het begin van de opwaartse beweging zal door de drukverhoging boven de zuiger de zuigklep worden gesloten, waarna geen verdere uitstroming meer mogelijk is. Het gas wordt nu gecomprimeerd. Na enige tijd zal de druk in de cilinder hoger zijn geworden dan de druk in het perskanaal A. Het ontstane drukverschil zorgt er nu voor dat de persklep geopend wordt. Gedurende het resterende deel van de zuigerslag, wordt nu het gas boven de zuiger in het perskanaal gedreven. Is de zuiger weer in zijn bovenste dode punt belandt, dan vangt het proces weer opnieuw aan met een aanzuigslag.

D. Capaciteitsregelingen bij zuigercompressoren:

.. .. .. .. 31


Hoofdstuk 1

Het verdelen van de capaciteit over meerdere compressoren:Dit systeem wordt toegepast bij installaties die gemeenschappelijk worden gekoeld, door een centrale met meerdere compressoren. Als de zuigdruk te laag wordt, n compressor laten uitschakelen door een . Wanneer de druk nog verlaagt, kan men nog n laten uitschakelen. Wanneer nu de druk opnieuw begint te stijgen, kan men ze weer laten inschakelen door de .. Dit systeem vraagt natuurlijk een goed verzorgd elektrisch schema en een fijne instelling van de .

Omschakelen van motoren:Door het aantal .. van de motor te regelen, regelt men automatisch het slagritme van de compressor. Hierdoor regelt men ook de capaciteit van de installatie. Bij deze constructie wordt aan de compressor zelf niets gewijzigd.

Het vergroten van de schadelijke ruimte:Hier wordt gezorgd dat de .. later wordt geopend dan normaal. Hierdoor wordt slechts een kleinere hoeveelheid gas aangezogen, waardoor ook de capaciteit vermindert.

32


Hoofdstuk 1

De zuigklep zal zich pas openen als de druk in de cilinder iets lager is dan de druk in de zuigleiding. Wanneer nu echter de schadelijke ruimte 2 x zo groot wordt, zal het ook 2 x zo lang duren voor de zuigklep opent. Dat vergroten van de schadelijke ruimte kan gebeuren door middel van een . (zie bovenstaande figuur). Een andere methode die een gelijksoortige uitwerking heeft, is een methode die niet gebaseerd is op het zuiggedeelte, maar op het ...

Men maakt op zekere hoogte in de cilinder een opening en verbindt deze via een afsluiter met de zuigzijde. Zolang de zuiger die opening nog niet heeft bereikt, zullen de gassen van de cilinder door deze leiding naar het zuigzijde stromen. Sluit de zuiger echter bij het passeren van de opening deze af, dan volgt een normale compressie. Maar ook met een verkorte zuigerbeweging. Dus is hier ook sprake van capaciteitsvermindering, die eveneens kan geregeld worden door middel van een magneetklep.

Het blokkeren van de zuigkleppen in geopende stand:Het is mogelijk de zuigklep geheel open te houden, zodat wat bij de zuigslag wordt aangezogen, bij de daaropvolgende persslag weer in de . wordt teruggedrukt.

33


Hoofdstuk 1

De persklep blijft gesloten omdat door het open zijn van de zuigklep geen compressie kan plaatsvinden. Op deze wijze schakelt men dus n gehele .. uit. Door deze toepassing (op n na) toe te passen, kan men in een aantal trappen de capaciteit verminderen. Het is speciaal dit geval, dat zeer veel wordt toegepast. Bij moderne compressoren van grote capaciteit zijn deze capaciteitsregelingen reeds voorzien.

Openen van omloopleiding:Hier wordt de zuigzijde verbonden via een afsluiter met de perszijde. Opent men nu de afsluiter, dan zullen dus persgassen stromen in de zuigleiding en de hoeveelheid gassen dat de compressor aanzuigt uit de verdamper, zal dus minder zijn. Dat betekent dus capaciteitsregeling.

E. Volumetrisch rendement:We veronderstellen dat de zuigdruk voor een freon bij 10 C 1,3 bar is en de persdruk 5 bar. De kleppen worden niet zoals bij een benzinemotor door de nokkenas "gecommandeerd", maar ze openen door het verschil van druk boven en onder de klep. Een klep kan dus alleen openen als de druk waarmee hij op zijn plaats wordt gehouden, lager is dan de druk die hem er vanaf tracht te drukken. Nu is het bekend dat de zuiger in zijn uiterste stand nooit geheel tegen het deksel aan kan komen. Dat zou gevaarlijk zijn. Er is dus aan het einde van de persslag nog ruimte over die gevuld is met persgassen, die dus nog onder een druk staan van 5 bar.34


Hoofdstuk 1

Deze persgassen worden dus niet meer verder naar de condensor gedrukt omdat de zuiger niet verder kan. (zie onderstaande figuur)

Die vrije ruimte tussen deksel en zuiger in zijn hoogste stand, noemen we de . Zodra de zuiger teruggaat, zal de druk in die ruimte dalen en wel van vb 5 bar naar 3 bar als de zuiger ongeveer 1 mm heeft bewogen. (zie figuur)

De persklep wordt nu door een drukverschil van 5 bar (boven) en 3 bar (beneden) dus 5 bar 3 bar = 2 bar gesloten gehouden. De zuigklep heeft boven 1,3 bar en beneden 3 bar en wordt dus met 3 1,3 = 1,7 bar nog dicht gehouden. De zuiger beweegt verder waardoor de druk in de geheel gesloten ruimte tussen zuiger en deksel weer afneemt tot vb. 1,3 bar. Nu is er geen drukverschil meer op de zuigklep, een veer houdt de klep nog gesloten.35


Hoofdstuk 1

Maar bij de geringste verdere afname gaat de klep open. Eerst dan kunnen de zuiggassen naar de cilinder stromen en dan begint pas het werkelijke aanzuigen. (zie figuur)

En dat gaat door tot de zuiger in zijn onderste stand is gekomen. Conclusie : De zuiger zuigt niet aan over de volle slaglente s, maar over een stuk s'. De aanzuiging is dus heel wat minder. We noemen nu de verhouding van s' tot s met een geleerd woord het ".." en zullen dat rvol noemen.

Rvol =

36


Hoofdstuk 1

In bovenstaande figuur is op elke plaats waar de zuiger kan staan, de druk in tekening gebracht. De bovenste stippellijn is de bovenste uiterste stand. Dan is de druk 5 bar. Geven we dat rechts van de cilinder weer, dan krijgen we op die plaats punt A. Gaat de zuiger nu in de stand van de tweede gestippelde lijn staan (dit is als de zuigklep opengaat) dan is de druk gedaald tot 1,3 bar. Punt B. De druk is dus van A tot B gezakt. Bij het aanzuigen vanaf B blijft de druk gelijk aan de zuigdruk en verloopt de druklijn tot C dus recht op een waarde van 1,3 bar. Keert nu de zuiger terug voor de persslag, dan neemt eerst de druk weer toe tot op de persdruk.. De persklep zal pas opengaan als de druk in de cilinder iets hoger is dan de persdruk.. Dat gebeurt in punt D. Vandaar af blijft de druk weer gelijk aan de persdruk en verloopt de lijn weer recht.

In bovenstaande figuur is deze grafiek een kwartslag gedraaid en wat groter weergegeven. Men noemt deze figuur die de druk aangeeft het ..

37


Hoofdstuk 1

We mogen dus maar rekenen op s' en niet op de volle slaglengte s. Dit is niet zo erg, als we er maar voor zorgen dat die s' (lengte van de aanzuiging) voldoende is om de zuiggassen aan te zuigen. Die rvol is 85 tot 95 %, hetgeen wil zeggen dat er maar over 85 tot 95 % van de slaglengte wordt aangezogen. Die % geldt meestal voor de kleinkoeltechniek, de . % voor de zeer grote machines. We gaan nu de redenen na die s' verkleinen en waardoor dus de compressor minder kan zuigen. Want dat geeft een vermindering van de capaciteit.

Wanneer nu de condensordruk hoger is, zal het langer duren voor de zuigdruk bereikt is. (op figuur s'2) Hiermee wordt dus ook het volumetrisch rendement kleiner, daar s' kleiner wordt. De condensordruk wordt hoger bij minder of warmer koelwater ofwel bij vervuilde luchtgekoelde condensors. Wanneer de zuigdruk lager ligt, dus bij installaties waar met lagere temperaturen moet worden gewerkt, zal het natuurlijk ook langer duren voor de gassen in de schadelijke ruimte die lagere zuigdruk hebben bereikt. Hier is s' weer kleiner. (zie figuur s'1) Bij lagere zuigdruk wordt het volumetrisch rendement ook kleiner. Als zowel de condensordruk hoger is en de verdampingstemperatuur lager, dan is de kwaal nog veel erger en krijgen we s'3 in vorige figuur. Nu is er nog een derde reden waarom s' kleiner kan worden. We spraken erover dat in de schadelijk ruimte gassen aanwezig zijn. Deze waren door de vorige zuigslag natuurlijk aangezogen uit de verdamper. Nu komt het soms voor dat de gassen nog kleine druppeltjes vloeibaar koelmiddel bevatten en dus ook in de schadelijke ruimte aanwezig zijn. Wanneer dit het geval is en de zuiger38


Hoofdstuk 1

gaat aan de zuigslag beginnen, dan zullen die druppeltjes direct verdampen, dus nieuwe damp vormen. Hierdoor zal het weer langer duren voor de zuigdruk in de cilinder is bereikt. Ook dat geeft dus weer verlaging van de zuiglengte s'. We noemen het meevoeren van druppeltjes koelmiddel in de zuiggassen "".

Bij .. wordt dus het volumetrisch rendement kleiner. Dit is een veel belangrijker verlies, daar dit verlies 5 tot 10 % kan bedragen. De oorzaak van natwerken ligt bij het te ver open staan van het , zodat in de verdamper meer vloeistof wordt toegelaten dan dat er kan verdampen. Een . van een installatie houdt rekening met de eerste twee punten, maar de heeft het laatste zelf in de hand. Zorgen voor voldoende afkoeling van de condensor en een goede afregeling lossen het grootste deel van het probleem op.

F. Kleppenplaat:De zuigen perskleppen van een zuigercompressor zijn stalen plaatjes die door veren op hun plaats gehouden worden. Elke .. heeft een zuigen persklep die de openingen in de kleppenplaat afsluiten of openen. In bepaalde compressoren zijn bufferveren geplaatst. Deze drukken op het kleppendeksel. In geval van olie- of vloeistofslag kan dan door het lichten van de kleppenplaat door deze veren ernstige schade aan de compressor vermeden worden. De discus compressoren zijn van een revolutionair soort kleppenplaat voorzien. Deze kleppenplaat is uitgevoerd in .. en het koelgas komt . in en uit de cilinder. Door zijn constructie is de schadelijke ruimte bijna volledig weggenomen.39


Hoofdstuk 1

G. Olievulling:Alle compressoren zijn vanuit de fabriek gevuld met een hoeveelheid olie, voldoende om bij normale omstandigheden te kunnen functioneren. Na het starten zal de olie zich gedeeltelijk vermengen met het .. Ook zal een gedeelte van de olie achterblijven in de leidingen, daarom bij de eerste draaiuren gecontroleerd worden of er voldoende olie achterblijft of terugkeert in de compressor. N.B. In een goed ontworpen installatie blijft geen olie achterwege.

H. Oorzaken van defecten bij zuigercompressors:

Gebrek aan olie:Deze oorzaak van defect komt het meest voor. Niet alleen het terugvloeien van de olie naar de compressor is belangrijk, maar ook dat deze terugvloeiing .. plaatsvindt. Daarbij speelt de snelheid van het koudemiddel een grote rol. Steeds moeten de zuigleidingen met een gering verval ten opzichte van de compressor gelegd worden, waarbij de snelheid minstens .. m/s moet bedragen. De zuiggassnelheid in stijgleidingen moet minstens ..- m/s bedragen.40


Hoofdstuk 1

Vuil in de installatie:Een voortijdige slijtage van onderdelen van het aandrijfmechanisme kan ontstaan door stoffen die bij de montage achtergebleven zijn. Voorbeeld: .,.,..

Te geringe oververhitting van het zuiggas:Dit kan een hoge concentratie koelmiddel in de olie tot gevolg hebben en hierdoor een uitval van de compressor tot gevolg hebben. Hoe kouder de olie en hoe hoger de druk, des te meer koelmiddel wordt er in de olie gebonden. Bij het weer in bedrijf stellen van de installatie, waardoor de druk in de carter daalt, zal de olie krachtig gaan .. Er ontstaat dan een tekort aan smeermiddel.

Onvoldoende koeling:Een gebrekkige koeling van de compressor kan een te hoge pers- en wikkelingstemperatuur tot gevolg hebben, waardoor de olie zich ontleed. De snelheid van de koelluchtstroom moet bij compressoren ca. 3 m/s en bij het ventileren van de cilinderkop (zuiggasgekoelde compressoren) niet minder dan 3 m/s bedragen.

Tweefasenloop:Dit is starten van de motor wanneer . weggevallen is.

Thermische beveiliging defect:Bij motoren met thermische beveiliging , die als schadepatroon een verbrande wikkeling hebben, kan met zekerheid aangenomen worden, dat de thermische beveiliging niet aangesloten, niet degelijk ingesteld of in zijn werking gestoord is. De thermische beveiliging mag niet op de maximale Amprewaarde, die op het kentekenplaatje staat, ingesteld worden. Maar op de werkelijk

41


Hoofdstuk 1

gemeten waarde plus een toeslag, waarbij de waarde van het kentekenplaatje niet overschreden mag worden.

Verminderde smeerkracht:Een verminderde smeerkracht van de olie komt ook tijdens het draaien voor. Dit vooral wanneer de oververhitting van de expansieventielen te laag is ingesteld. Uit ervaringen is gebleken dat het door de compressor aangezogen gas minstens 8 tot 10 K oververhit moet zijn. Wanneer een olieverschildrukpressostaat vaak in werking treedt, wijst dat op fouten in de smering, die door de installatie of eventueel door een beschadigde oliepomp ontstaat.

Vloeistofslag:Bij te geringe oververhitting kan er vloeistof terugkomen van de verdamper dewelke beschadigingen kan veroorzaken aan de kleppenplaat, alsook breuken aan de drijfstang en as.

Vocht in de installatie:Er kan vocht in de installatie achterblijven door niet volgens voorschriften uitgevoerde .. Oorzaken hiervan zijn: een galvanisch laag koper, zuur en verlies van smeerkracht van de olie.

Te grote oververhitting aan de perszijde:De gevolgen hiervan zijn dat de olie een zwarte kleur krijgt, dat er zuur gevormd wordt en dat de olie een groot deel van zijn smeerkracht verliest. Als grootste grenswaarde mag men 110C een paar centimeter voorbij de perskraan meten.

42


Hoofdstuk 1

Hoofdstuk 4 : Onderdelen koeltechniek1. Condenser :a. Doel :

De functie van een condenser is om de toestand van het koelmiddel te veranderen van . naar .

43


Hoofdstuk 1

Doordat het koelmiddel in gasvorm na de compressor hoog is in temperatuur en druk, kan deze gemakkelijk vloeibaar gemaakt worden door .. of .. De warmte opgenomen door de verdamper wordt terug afgegeven aan de lucht of het water in de condenser. De warmte afgegeven door de condenser is .. dan de opgenomen warmte in de verdamper daar de warmte door compressie is aan toegevoegd. Wat gebeurt er dan toch allemaal in de condenser ?

o . o . o .

Soorten : De soorten condensers kunnen ingedeeld worden in 2 soorten volgens hun methode.

44


Hoofdstuk 1

Dubbelbuis of double tube type :

Dit type wordt toegepast bij kleinere capaciteiten van waterchillers. Water gaat door de binnenste buis en het koelmiddel gaat in tegengestelde richting rond de binnenste buis. De Buitenkant van de binnenste buis is getand om meer oppervlakte te creren om de . te vergroten.

Shell en buis of Shell and tube type :

Dit type wordt toegepast bij grote capaciteiten van waterchillers en aircos. De condenser is samengesteld uit meerdere koperen buizen met aluminium vinnen er rond.

45


Hoofdstuk 1

Het heetgas circuit begint steeds bovenaan omdat vloeistof naar beneden gaat. Door de koperen leidingen gaat het koelwater en deze neemt de warmte op van het heetgas dat er rond circuleert.

Vin of cross fin coil type :

Dit type wordt gebruikt in alle maten van waterchillers en aircos. Dit soort condenser bestaat uit U-vormige koperen buizen met haaks daarop aluminium vinnen om de warmte-overdracht te vergroten.

Wind fine type :

Dit type van condenser komt meestal voor bij bepaalde systemen van luchtgekoelde aircos. De borstelachtige aluminium vinnen zijn rond de koperen buizen aangebracht en zijn dan als geheel als een spiraal gevormd.46


Hoofdstuk 1

2. Verdamper :Doel :

De verdamper onttrekt warmte aan de lucht of water door middel van van het koelmiddel. Het koelmiddel in de verdamper heeft een lage druk en temperatuur . Zowel de verdamper als de condenser worden . genoemd.

47


Hoofdstuk 1

Directe koeling :

Directe koeling wil zeggen dat het koelmiddel . het te koelen medium warmte onttrekt.

Indirecte koeling :

Bij indirecte koeling zal het koelmiddel eerst een tussenmedium warmte onttrekken dat dan op zijn beurt een ander medium warmte onttrekt. We spreken in dit geval van en . koelmiddelen.

48


Hoofdstuk 1

Soorten : De soorten verdampers kunnen eveneens ingedeeld worden volgens hun methode in 2 soorten.

Multiple in tube type :

Deze verdamper wordt gebruikt in kleinere capaciteiten van waterchillers. Meerdere kleine buizen zitten in n grotere buis. Het koelmiddel vloeit door de kleinere buizen met daar rond het water.

49


Hoofdstuk 1

Shell and tube droge verdampers :

Deze verdampers worden gebruikt in middelgrote en grote capaciteiten van waterchillers.

Shell and tube flood verdampers :

In tegenstelling tot de droge verdampers stroomt het water door de kleinere buizen met daar rond het koelmiddel.

Vinverdampers :

De . bij verdampers is zeer belangrijk. De reden is het dichtvriezen.50


Hoofdstuk 1

De vinafstand bij een verdamper van een airco zal veel . zijn omdat de verdampingstemperatuur hier boven het .. ligt.

Plaatverdamper :Deze soort wordt meestal gebruikt voor koeltogen. Dit om als extra koeling dat het rechtstreeks contact heeft met het product. Een voorbeeld hiervan is het ijs van een ..

51


Hoofdstuk 1

6. Expansie-organen : 3.1 Doel :De functie van een expansie-orgaan is het regelen van de stroom . in de verdamper en om de tussen hoge- en lagedrukzijde van het systeem te onderhouden. Dit om het koelmiddel te laten verdampen onder de gewenste lage druk in de verdamper.

Toevoer van te weinig koudemiddel heeft tot gevolg, dat de verdampercapaciteit wordt benut. Toevoer van te veel koudemiddel naar de verdamper zal deze dit niet kunnen verwerken, waardoor de kans bestaat dat er vloeistof in de compressor komt en er zogenaamde .. optreedt. Om dit te voorkomen zorgt men ervoor, dat het gas dat uit de verdamper komt, .. is. Hierdoor wordt het aanzuigen van vloeistofdeeltjes in de compressor aanzienlijk te voorkomen.

52


Hoofdstuk 1

3.2 Soorten :o o o o o o .. .. .. .. .. ..

3.3 Het capillair :Dit is het simpelste expansie-orgaan, het is niet meer dan een . in de vloeistoflijn.

Doordat het een zeer dunne buis is, zal er een zekere drukval ontstaan. De diameter en lengte van de capillair is bepaald door : o o o Dit soort expansie-orgaan wordt hoofdzakelijk gebruikt in systemen met . belasting zoals huishoudelijke toestellen en de kleinste capaciteiten van aircos.

53


Hoofdstuk 1

De voordelen : o o o o De nadelen : o . o . .. .. .. ..

Bovenstaande figuur geeft een schematische voorstelling van een installatie. Het voordeel van de capillaire buis is, dat bij stilstand van de compressor de druk aan de zuig en perszijde .. is. Hierdoor vraagt de motor van de compressor slechts een laag .., hetgeen niet het geval is bij een expansieventiel. Ten einde tijdens het aanlopen van de compressor te voorkomen dat er vloeistof door de compressor wordt aangezogen, is aan het einde van de verdamper een . gemonteerd.54


Hoofdstuk 1

Eventueel gecondenseerd koudemiddel tijdens stilstand van de compressor kan zich dan hierin verzamelen. Het wikkelen van de capillair rond de zuigleiding heeft tevens een functie. Het zorgt voor een . zodat men zeker is dat er geen druppels vloeistof worden aangezogen door de compressor. Belangrijk voor de goede werking van de installatie is dat de hoeveelheid koudemiddel tot op de gram nauwkeurig wordt gevuld.

3.4 Het automatisch expansieventiel :

Dit is een door druk gestuurd ventiel dat verder opengaat als de verdamper daalt en verder dichtgaat als de verdamperdruk oploopt. De bedoeling van deze regeling is de verdamperdruk .. te houden.

55


Hoofdstuk 1

3.5 Het elektronisch expansieventiel :Bij een elektronisch expansieventiel wordt het ventiel door een aangedreven en wordt de grootte van de doorlaatopening .. geregeld.

Er wordt zoveel koudemiddel doorgelaten dat de verdamper de grootste koelcapaciteit biedt. Dit gebeurt ook bij kleine drukverschillen. Hierdoor kan de condensatietemperatuur ook verlaagd worden waardoor de koelcyclus zo energie efficint mogelijk kan verlopen. Met elektronische expansieventielen kan in de winter met lagere condensatietemperaturen gewerkt worden.

56


Hoofdstuk 1

Werking : o Motorgedeelte : Wanneer we aan het motorgedeelte willen werken moet de stroom gesneden worden of de connector losgemaakt worden. Wanneer we deze zouden losmaken met de stroom op, dan kan het gedeelte dat in verbinding staat met de motor, eruit springen. o Mechanisch : De motor van het elektronisch expansieventiel werkt op twee fasen 220V.

Spoel 1 : wit-rode spoel Spoel 2 : bruin-gele spoel Spoel 3 : rood-oranje spoel Spoel 4 : bruin-blauwe spoel De volgorde van spanning op de spoelen voor het openen van de valve zijn als volgt . De volgorde voor het sluiten ..

57


Hoofdstuk 1

3.6 het thermostatisch expansieventiel Doel :Het doel van een thermostatisch expansieventiel is het onderhouden van eenzelfde op het uiteinde van de verdamper.

Er zijn twee soorten nl. met inwendige of uitwendige drukvereffening. Een expansieventiel wordt in de volksmond ook wel . genoemd.

Soorten :o Inwendige drukvereffening : Openen van het ventiel gebeurd automatisch overeenkomend met de wisselende vloeistoftoevoer. Het is de bedoeling om geen van de compressor te bekomen of een supergrote oververhitting.

58


Hoofdstuk 1

Het openen van het ventiel gebeurt als volgt :

P1 = .. P2 = .. P3 = ..

Wanneer P1 = P2 + P3 is er een evenwicht gevonden van de toevoer aan vloeibaar koelmiddel. Als de temperatuur stijgt op het einde van de verdamper, dan wordt dit gevoeld door de bulp. Hierdoor wordt de druk P1 groter. Dus P1 > P2 + P3 waardoor het membraam in het expansieorgaan wordt ingedrukt en de valve .. Als de temperatuur daalt, dan zal de druk in de bulp ook dalen waardoor P1 < P2 + P3 . Hierdoor zal de valve en minder koelmiddelvloeistof doorlaten naar de verdamper. o Uitwendige drukvereffening : Wanneer het koelmiddel door de verdamper gaat, dan zullen we toch nog een kleine drukval hebben.

59


Hoofdstuk 1

In het geval van inwendige drukvereffening en er is een drukval, dan zal er een grotere oververhitting of natwerken plaatsvinden. Om drukvallen op te vangen zal men een uitwendige drukvereffening gebruiken. Dit omdat men nu de druk meet na de verdamper.

Plaats :De beste plaats voor de bulp van een thermostatisch expansieventiel is direct de verdamper op een .. gedeelte van de zuigleiding. Bovendien is het voor de goede werking van de installatie noodzakelijk dat temperatuursveranderingen snel worden doorgegeven aan het ventiel. Hiervoor is het noodzakelijk dat de voeler op een schone plaats wordt gemonteerd en dmv een klembeugel stevig en over de volle lengte contact maakt met de leiding. Ook de plaats aan de omtrek van de leiding is belangrijk. Afhankelijk van de grote van de zuigleiding moet de voeler gemonteerd worden in een stand die overeenkomt met de stand van de wijzers van de klok tussen 12 en 4 uur.

60


Hoofdstuk 1

De drukvereffeningsleiding moet . worden aangesloten. Hierdoor wordt voorkomen dat deze aansluiting invloed zou kunnen uitoefenen op de voelertemperatuur, bijvoorbeeld bij van de klepstangdoorvoering.

De verdeelkop :Om bij grotere verdampers de weerstand in de verdamper zo klein mogelijk te maken, verdeelt men de verdamper in een aantal parallel geschakelde delen.

De vloeistofverdeling geschiedt door een .., die op het expansieventiel wordt gemonteerd. Deze verdeelkop is kegelvormig uitgevoerd en voorzien van de benodigde aansluitmogelijkheden.

Om een gelijkmatige verdeling van de vloeistof naar de verschillende delen te krijgen, moeten de verdeelpijpen een gelijke . en61


Hoofdstuk 1

.. hebben. Ook om deze reden plaatst men de verdeelkop vertikaal en nooit horizontaal. Bij de toepassing van een verdeelkop moet altijd een thermostatisch expansieventiel met uitwendige drukvereffening worden toegepast.

Vullingen van de voeler :De meeste toegepaste vullingen zijn de absorptie- en de vloeistofvulling en in mindere mate de begrensde vulling. o Absorberende vulling : De vulling bestaat uit een oververhit gas en in de voeler korrels van een absorberende stof. Bij stijgende temperatuur wordt het gas uitgedreven en stijgt de druk in de balg of boven het membraam. Bij dalende temperatuur wordt het gas geabsorbeerd en daalt de druk. Daar de absorberende stof alleen zich alleen in de voeler bevindt, zal de temperatuur van het capillair en het membraam of de balg geen invloed op de druk in het thermisch element hebben, omdat de gasvulling bij de optredende temperatuur niet kan condenseren. o Vloeistofvulling : Dit type heeft een voeler met een vrij grote hoeveelheid vloeistof. Deze hoeveelheid is zo groot, dat als bij een koude balg door condensatie deze geheel gevuld zou worden, er toch nog voldoende vloeistof in de voeler zal achterblijven om de regeling te waarborgen. Is de voeler kouder, dan kan hij alle vloeistof bevatten en is er nog voldoende ruimte voor verzadigde damp, zodat de temperatuur-druk relatie gehandhaafd blijft.62


Hoofdstuk 1

Waar hoge omgevingstemperaturen te verwachten zijn, is deze vulling niet aan te bevelen, daar de dan hoog oplopende druk de balg of het membraam zou kunnen beschadigen. o Begrensde vulling : Bij deze uitvoering is in het thermo-element een geringe hoeveelheid vulling aangebracht, die bij een van tevoren vastgestelde temperatuur geheel verdampt is. Bij een hogere temperatuur dan de ingestelde temperatuur zal de damp oververhit worden en de druk praktisch niet meer stijgen. Bij stilstand van de installatie zal de stijgende verdamperdruk het ventiel sluiten. Dit betekent dat bij het starten van de compressor de druk onder het membraam, de verdamperdruk, eerst moet dalen tot de druk in de voeler verminderd met de veerdruk voordat het ventiel kan openen. Het voordeel hiervan is dat een installatie gemakkelijk kan aanlopen tijdens een inloopperiode of na het ontdooien van de verdamper. Om deze reden worden zij vaak toegepast in vriesinstallaties. Deze kleppen worden ook nog -ventielen genoemd. Op het ventiel is meestal aangegeven bij welke druk de klep opent. By-pass : Een voorziening om het drukverschil, welke de compressor bij de start moet overwinnen, te verminderen is mogelijk door het aanbrengen van een by-pass buiten de klep om.

63


Hoofdstuk 1

Dit kan worden bereikt met een capillaire buis, zoals gebeurt in koelkasten voor huishoudelijk gebruik, waar de vloeistof van de hoge naar de lagedrukzone kan doorvloeien gedurende de stopperiodes. Inspuiting : Een thermostatisch expansieventiel wordt samen gemonteerd met een .. of .. Deze doorlaat bepaald de hoeveelheid .. die er in de verdamper wordt ingespoten.

3.7 Lagedrukvlotterklep :De taak van de lagedrukvlotterklep is het vloeistofniveau in de verdamper te handhaven, zowel bij een constante als bij een wisselende belasting.

64


Hoofdstuk 1

De vlotterklep kan worden aangebracht in een aangebouwde vlotterkamer en soms ook wel in de vloeistofafscheider zelf.

Bij een stijgend vloeistofniveau in de verdamper zal ook de vlotter stijgen en de klep gaan sluiten. Bij daling van het niveau zal de klep steeds verder opengaan, waardoor een regelende werking ontstaat.

3.8 Hogedrukvlotterklep :Deze klep werkt eveneens op een vloeistofniveau, maar dan aan de hogedrukzijde van de installatie, namelijk in de condenser. Het principieel verschil in werking met de lagedrukvlotterklep is dat bij een stijgend vloeistofniveau in de condenser de klep verder opengaat en bij daling verder sluit.

65


Hoofdstuk 1

Bij stijging van het vloeistofniveau in het condenservloeistofvat zal de klep in de vlotter verder openen met als gevolg dat de druk in de stuurleiding toeneemt. Het gevolg hiervan is dat de expansieklep ook verder opengaat en er meer vloeistof naar de verdamper stroomt.

66


Hoofdstuk 1

7. Hulpapparatuur : 4.1 4-weg ventiel :Dit soort ventiel wordt meestal toegepast bij warmtepompen in aircos. Het ventiel heeft een wisselwerking om de warmtewisselaars verdamper en condenser om te draaien.

Ontdooien van buitenunit of in koelfunctie :De elektrische bediening van het 4-weg ventiel gebeurt dmv een magneetventiel met 4 aansluitingen.

Werking van het magneetventiel bij vorige figuur : o Van persleiding D door leiding 1 o Door magneetventiel van leiding 1 naar leiding 2 o Van leiding 2 naar 4-weg ventiel 567


Hoofdstuk 1

o Van zuigleiding S naar leiding 4 o Van leiding 4 door magneetventiel naar leiding 3 o Van leiding 3 naar 4-weg ventiel 6 Werking van het 4-weg ventiel bij vorige figuur : o o o o o o o Van persleiding compressor naar 4-wegventiel D Van 4-weg ventiel D naar 4-weg ventiel C Van 4-weg ventiel C naar buitenunit Van buitenunit naar binnenunit Van binnenunit naar 4-weg E Van 4-weg ventiel E naar 4-weg ventiel S Van 4weg ventiel S naar zuigleiding compressor

Ontdooien binnenunit of verwarmen :

68


Hoofdstuk 1

Werking magneetventiel bij vorige figuur : o Van persleiding D naar leiding 1 o Van leiding 1 door magneetventiel naar leiding 3 o Van leiding 3 naar 4-weg ventiel 6 -------------------------------------------------------o Van zuigleiding S naar leiding 4 o Van leiding 4 door magneetventiel naar leiding 2 o Van leiding 2 naar 4-weg ventiel 5 Werking 4-weg ventiel bij vorige figuur : o o o o o o o Persleiding compressor naar 4-weg ventiel D Van 4-weg ventiel D naar 4-weg ventiel E Van 4-weg ventiel E naar binnenunit Van binnenunit naar buiten unit Van buitenunit naar 4-weg ventiel C Van 4-weg ventiel C naar 4-weg ventiel S Van 4-weg ventiel S naar zuigleiding compressor

De plaatsing van een 4-weg ventiel gebeurt zoals op volgende figuur. Dit omwille van mogelijke defecten bij het magneetventiel in verband met de olie.

69


Hoofdstuk 1

4.2 Vloeistofafscheider :Om de compressor te beschermen tegen .. wordt in koelinstallaties wel een vloeistofafscheider in de gemonteerd. De afscheiding van vloeistofdruppels wordt verkregen door richtingverandering van de gasstroom. Ten gevolge van hun snelheid volgen de vloeistofdruppels deze richtingverandering niet, maar vallen op de bodem van de afscheider. De afgescheiden vloeistof kan geleidelijk weer verdampen. De olie kan onder in de afscheider worden afgevoerd. Deze olie wordt stelselmatig meegevoerd door een . door het aangezogen gas. Teveel olie zou een teweegbrengen. De vloeistofafscheider moet zo .. mogelijk bij de compressor worden geplaatst. We hebben twee soorten, nl. met en zonder ...

70


Hoofdstuk 1

4.3 Olieafscheider :Afgezien van enkele speciale typen compressoren komt de smeerolie voor de bewegende compressordelen ook in aanraking met het koelmiddel en worden er oliedruppeltjes door het koelmiddelgas meegevoerd. Bij een goed ontworpen en uitgevoerd systeem zal deze olie echter meegevoerd worden door alle leidingen en uiteindelijk weer in de compressor terugkomen. Afhankelijk van de .. en de .. van de condensor en de verdamper zal de meegenomen olie langer onderweg zijn. Wanneer de carterinhoud van de compressor niet voldoende biedt,leidt dit tot mechanische beschadiging door oliegebrek. Wanneer hiervoor gevaar bestaat plaatst men een olieafscheider in de ..

De afscheiding van olie is nooit volledig. Een klein deel van de meegevoerde olie slaagt erin door de olieafscheider te komen.

71


Hoofdstuk 1

Het oververhitte gas- oliemengsel komt in de inlaat van de olieafscheider. De doorsnede hiervan is vele malen groter dan die van de compressorpersleiding, zodat de gassnelheid .. Tegelijkertijd passeert het gas- oliemengsel de olievanger, waar scheiding van gas en olie plaatsvindt. De olie wordt opgevangen in het oliereservoir, waar eventueel meegevoerd vuil zich op de bodem kan afzetten. De hooggeplaatste vlotter zal bij voldoende olie een klep , zodat de olie weer wordt teruggevoerd naar de compressor. Het oververhitte gas kan sneller van richting veranderen dan de veel zwaardere oliedruppels, zodat de olie wordt afgescheiden van het gas, dat nu naar de condensor stroomt.

Vlottermechanisme met magneet voor de opvang van metaal deeltjes. Door het toepassen van een olieafscheider bereikt men : ... De olieafscheider werkt namelijk ook als .. een kortere bedrijfsperiode en lagere energiekosten. dat de expansieklep optimaal werkt. dat een maximale warmteoverdracht van de verdamper continu verzekerd is.72


Hoofdstuk 1

Ten einde de goede werking van de olieafscheider te verzekeren moet warmteverlies worden tegengegaan en moet de olieafscheider worden en op een niet-geventileerde plaats worden opgesteld. Condensatie van koelmiddel in de olieafscheider zal tot gevolg hebben, dat er koelmiddel wordt teruggevoerd naar de compressor met alle kwalijke gevolgen van dien. Als de olieterugvoerleiding beslagen of bevroren is, is dit een duidelijk bewijs, dat er vloeibaar koelmiddel in de olieafscheider aanwezig is. Isolatie van de persleiding tussen de compressor en de olieafscheider draagt ertoe bij, dat het koelmiddel maximaal oververhit in de afscheider komt.

Indien de omstandigheden de werking van de installatie nadelig kunnen benvloeden (bij buitenopstelling en lage omgevingstemperaturen), is het te overwegen een (elektrisch) .. aan de olieafscheider toe te voegen, zodat voorkomen wordt, dat er gas in de afscheider condenseert.73


Hoofdstuk 1

4.4 Olievlotters en oliedrukvaten :

Zet de volgende nummers bij de juiste onderdelen : 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7)

Olieniveauregelaaar :Deze regelaar, die op de plaats van het kijkglas van de carter wordt gemonteerd, zorgt ervoor dat het olieniveau wordt gehandhaafd op de . van het kijkglas.

74


Hoofdstuk 1

Oliereservoirs :Deze zorgt er steeds voor dat er voldoende olie aanwezig is om een optimale smering van het systeem te voorzien. Indien er olie tekort zou zijn kan men hier ook olie ...

Oliefilters :Deze filters zijn speciaal ontworpen om de olie te filteren van alle .. die in de olie zijn terecht gekomen.

75


Hoofdstuk 1

4.5 Warmtewisselaars :

Zoals bekent, kunnen wij het vloeibare koelmiddel ten opzichte van de condensatie temperatuur onderkoelen door een onderkoeling circuit in de condensor toe te passen. Een andere methode om de vloeistof te onderkoelen is, door de vloeistof warmte te laten afgeven aan de koude zuiggassen. Deze methode kan men om verschillende redenen toepassen, namelijk :

1. Om grote in de vloeistofleiding ( vb.: bij een groot hoogteverschil tussen de verdamper en de condensor ) te kunnen overbruggen, zonder dat dampvorming in de vloeistof optreedt. 2. Om het aanzuigen van naar de compressor te voorkomen. 3. Om het van de installatie te verbeteren.76


Hoofdstuk 1

Bij verdampingstemperaturen worden gewoonlijk geen warmtewisselaars gebruikt. Vooral bij installaties met R22 als koelmiddel is het gevaar voor een te hoge compressie-eindtemperatuur te groot. Bij elke toepassing moet men overigens de eindtemperatuur van het gas controleren. Een te hoge temperatuur veroorzaakt verbranding van de compressorolie en bij freon ontleding van het koelmiddel in agressieve zuren. Bij de warmtewisselaar kan men een omloopleiding toepassen om de uittredetemperatuur van het gas te kunnen instellen.

Bij natte verdampers is de warmtewisselaar ook een geschikte toepassing. Hier vindt immers geen .. in de verdamper plaats, zodat men maatregelen moet nemen om .. te voorkomen. Bij het type warmtewisselaar volgens figuur hierboven stroomt het zuiggas om de buitenmantel en de vloeistof door de binnenpijp. Tussen de binnen- en buitenmantel is een- draadspiraal aangebracht, waardoor de vloeistof de warmte beter op het gas kan overdragen. De vloeistof stroomt in .. richting als het gas door de verdamper.

77


Hoofdstuk 1

De warmtewisselaar als hulpcondensor :Men laat een warmtewisselaar ook wel in serie werken met een luchtgekoelde condensor. Men plaatst de warmtewisselaar dan in de leiding na de condensor. Op de vloeistofinlaat wordt, in tegenstroom, water toegevoerd. In de watertoevoer wordt een regelklep geplaatst, die opent bij een te hoge persdruk. Dit is een oplossing, als de luchtgekoelde condensor te .. bemeten is.

Werking:In de warmtewisselaar wordt de warme vloeistof van de vloeistofleiding enige malen rond de koude zuigleiding geleid. Hiermee wordt bereikt, dat de vloeistof wat warmte gaat afgeven aan de damp. De damp raakt hierdoor meer .. en de vloeistof meer ... Het koelvermogen van de koelmachine wordt groter. Eveneens wordt voorkomen, dat waterdamp op de zuigleiding kan gaan condenseren.

78


Hoofdstuk 1

Ook wordt condens- of rijpvorming op het oppervlak van de nietgesoleerde zuigleidingen voorkomen.

79


Hoofdstuk 1

4.6 Afsluiters :Het doel van afsluiters is om bepaalde leidingen af te sluiten of te openen, zowel met de hand als van op afstand.

A. Membraamkranen :De membraanafsluiters hebben een membraan van roestvrij staal. Een drukstuk voorkomt van de spindel met het membraan. Het openen en sluiten van deze afsluiter gebeurt handmatig door meerdere draaihandelingen in beide richtingen.

B. Bolkranen :Deze afsluiters worden veel gebruikt omwille van de handeling om deze af te sluiten of te openen. Bij deze afsluiters hoeft men slechts een .. te draaien om de leiding af te sluiten of te openen.

80


Hoofdstuk 1

C. Vlinderkleppen :Is een ronde vlakke plaat die de leiding afsluit bij een ...

D. Magneetkleppen :Het magneetventiel of de magneetafsluiter ook wel genoemd, zijn in de industrie veel toegepaste componenten veelal in de proces en chemie industrie. Ze worden toegepast om vloeibare of medium in proces stromen af te sluiten of sturen naar andere richtingen.

81


Hoofdstuk 1

De nieuwe clip-on spoelen. De nieuwe spoelen zullen in navolging van de bestaande spoelen in veel varianten worden geleverd, waaronder dus ook spoelen met 1 meter 3aderige kabel, spoelen met IP67 aansluitdoos en de versies met DIN aansluitingen.

Algemene kenmerken van de nieuwe hermetische spoelen: Lange , ook in extreme omstandigheden Standaard spoelen voor zowel ..als.. . Leverbaar in verscheidene elektrische aansluitmaten Spoelen van ..V tot V, 50, 60 of 50/60 Hz Standaard geschikt voor een maximaal openingsdrukverschil (MOPD) van.. bar Eenvoudig te monteren en te demonteren Minder montage onderdelen. (Slechts n O-ring aan de onderzijde van de spoel monteren). Zowel in . als in de versie verkrijgbaar. Werking : Wanneer er spanning op de spoel komt wordt een kern in het magneetventiel aangetrokken door het .. van de spoel. Aan de kern is een afsluiter bevestigd die de doorgang van het gas of de vloeistof opent of sluit, naargelang de . van het magneetventiel.

82


Hoofdstuk 1

4.7 Drukregelaars :Modulerende drukregelaars, type KV, worden deels in de lagedrukzijde en deels in de hogedrukzijde van het koelsysteem gebruikt om een constante druk te verkrijgen onder wisselende werkcondities.

A. Verdampdrukregelaars :

De verdamperdrukregelaar wordt in de na de . gebruikt om de verdamperdruk te regelen in koelsystemen met n of meer verdampers en .. compressor. In dergelijke koelsystemen die met verschillende werken, wordt de . na de verdamper met de verdamperdruk gemonteerd.

83


Hoofdstuk 1

Vergeet niet een ., type ., in de zuigleiding te monteren na de verdamper met de verdamperdruk om te voorkomen dat het koudemiddel tijdens stilstand daar ..

In koelsystemen met parallel gekoppelde verdampers en een gemeenschappelijke compressor, waar men een gelijke verdamperdruk wenst, moet een KVP in de gemeenschappelijke . gemonteerd worden.

De verdamperdrukregelaar type KVP heeft een manometeraansluiting die gebruikt kan worden bij het .. van de verdamperdruk. De KVP zorgt voor een constante druk in de verdamper. De KVP gaat open als de intrededruk (verdamperdruk).

84


Hoofdstuk 1

B. Startdrukregelaars :De . startregelaar moet verhinderen dat de compressor werkt of start bij een te hoge .. De KVL wordt in de .. van het koelsysteem gemonteerd net vr de compressor. De KVL wordt vaak gebruikt in koelsystemen met hermetische of semihermetische compressoren die ontworpen zijn voor lage temperatuurgebieden. De KVL gaat open als de uittrededruk (zuigdruk) .

C. Condensdrukregelaars :De wordt gewoonlijk tussen de luchtgekoelde condensor en het vloeistofvat gemonteerd. De KVR zorgt voor een constante druk in de luchtgekoelde condensor. Hij gaat open als de intrededruk . (condensordruk). De KVR zorgt er samen met een . of een . voor dat de druk in het vloeistofvat . genoeg is tijdens wisselende werkcondities. De condensordrukregelaar type KVR heeft een manometeraansluiting die gebruikt wordt bij het instellen van de condensordruk.

85


Hoofdstuk 1

Als de luchtgekoelde condensor en het vloeistofvat buiten, en in een bijzonder omgeving, geplaatst zijn, kan het moeilijk zijn om het koelsysteem weer te starten na een lange periode van . In dergelijke gevallen wordt er een KVR vr de luchtgekoelde condensor gemonteerd met een NRD in een bypass-leiding om de condensor heen. Tussen condensor en vloeistofvat wordt dan een .. aangebracht.

De KVR wordt ook gebruikt bij .. Voor dit doel wordt de KVR tussen de warmte-terugwintank en de condensor gemonteerd. Het is noodzakelijk om een terugslagklep, type NRV, tussen de condensor en het vloeistofvat te monteren om terugcondenseren te voorkomen. De KVR kan als overstortklep gebruikt worden in koelsystemen met persgas ontdooiing. De KVR wordt in dat geval tussen de uittrede van de verdamper en het vloeistofvat gemonteerd. N.B. De KVR mag nooit als een gebruikt worden.

86


Hoofdstuk 1

D. Capaciteitsdrukregelaars :De KVC wordt gebruikt voor het regelen van de capaciteit van koelsystemen waar een kleine kan ontstaan en waar het noodzakelijk is om een te lage zuigdruk en . van de compressor te voorkomen. De KVC wordt gewoonlijk in een bypass-leiding tussen de persleiding en de zuigleiding van de compressor gemonteerd. De KVC gaat open als de uittrededruk (zuigdruk) ...

Er kan een capaciteitsregelaar, type CPCE, worden toegepast in plaats van een KVC indien de zuigdruk geregeld wordt.

E. Tankdrukregelaars :De . wordt gebruikt om in koelsystemen met of zonder warmteterugwinning een tankdruk te handhaven die .. genoeg is. De KVD wordt samen met een condensordrukregelaar, type KVR, toegepast. De tankdrukregelaar, type KVD, heeft een manometeraansluiting die kan worden gebruikt bij het instellen van de tankdruk. De KVD gaat open als de uittrededruk (tankdruk) .

87


Hoofdstuk 1

F. Verschildrukregelaars :Een verschildrukregelaar is niet meer dan een . waarbij we bij een bepaald verschil het medium wel doorlaten.

G. Terugslagkleppen :

Een terugslagventiel, terugslagklep of keerklep, is een ventiel dat wordt gebruikt om een vloeistof of gas in richting door te laten. Meestal duwt het medium de klep bij het heenstromen open en sluit een veer de klep. In andere gevallen duwt het medium bij het terugstromen de klep zelf dicht. Het onderscheid ligt in de uitvoering en de toepassing.

H. Vacumeren van een installatie met drukregelaars :Tijdens het vacumeren van het koelsysteem moet men ervoor zorgen dat alle KV-kleppen .. staan. De KV-kleppen met de fabrieksinstelling staan in de volgende posities:

88


Hoofdstuk 1

De KVP is . De KVR is . De KVL is . De KVC is De KVD is

Het is dus noodzakelijk dat de instelspindel in de .. en de .. helemaal naar is gedraaid tijdens het vacumeren van het koelsysteem. In bepaalde gevallen kan het nodig zijn om zowel vanaf de hogedruk- als de lagedrukzijde van het koelsysteem te vacumeren. Het is af te raden om te vacumeren via de manometeraansluitingen op de KVP, KVR en KVD, aangezien er slechts een kleine . in deze aansluiting is. I. Instellen van de drukregelaars : Het is handig om bij het instellen van de drukregelaars van het type KV in koelsystemen de fabrieksinstelling als uitgangspunt te nemen. De fabrieksinstelling van de verschillende drukregelaars is terug te vinden door de afstand te meten tussen de top van de klep en de top van de instelschroef. In de tabel staat voor alle typen KV de fabrieksinstelling aangegeven met vermelding van de afstand x, evenals de drukverandering per slag op de instelspindel.89


Hoofdstuk 1

De verdamperdrukregelaar type KVP wordt met een fabrieksinstelling van 2 bar geleverd. Als u met de klok mee draait, wordt de druk , en als u tegen de klok in draait, wordt de druk ... Bij een fijninstelling moet er altijd een manometer worden gebruikt. Als de KVP als vorstbeveiliging wordt gebruikt, moet de fijninstelling van de KVP plaatsvinden terwijl het koelsysteem onder . belasting werkt. Vergeet niet na het instellen het beschermkapje van de instelspindel weer te monteren.

De startregelaar type KVL wordt met een fabrieksinstelling van 2 bar geleverd. Als u met de klok mee draait, wordt de druk ., en als u tegen de klok in draait, wordt de druk .. De fabrieksinstelling is het punt waar de KVL begint te openen, of waar de KVL net sluit.

90


Hoofdstuk 1

Aangezien de KVL de compressor moet beschermen, moet hij op de max. toegestane zuigdruk van de compressor worden ingesteld. Het instellen gebeurt met de zuigmanometer van de compressor. In koelsystemen met de KVR + NRD wordt de KVR z ingesteld dat er een juiste tankdruk ontstaat. De druk in de condensor moet altijd tussen . en .. bar (drukval over de NRD) hoger kunnen liggen dan de druk in het ... Als dit niet mogelijk is, moet de oplossing KVR + KVD worden gebruikt. De instelling kan het best plaatsvinden tijdens bedrijf in de .periode.

In koelsystemen met de KVR + KVD wordt de condensordruk eerst met de KVR ingesteld terwijl de KVD gesloten is (de instelspindel is helemaal naar links gedraaid). Daarna wordt de KVD op een tankdruk ingesteld die bijv. ca. 1 bar lager is dan de condensordruk. Bij het instellen wordt een manometer gebruikt, en er kan het beste ingesteld worden tijdens bedrijf in de winterperiode. Indien de condensordrukregelaar in de zomerperiode wordt ingesteld, kan een van de twee volgende procedures worden gevolgd : In een nieuw genstalleerde koelinstallatie en met een fabrieksinstelling van de KVR resp. KVD van 10 bar als uitgangspunt, kan het systeem worden ingesteld door de slagen op de instelschroef te tellen (zie tabel). In een bestaand koelsysteem waar de instelling van de KVR en KVD niet bekend is, moet u eerst een uitgangspunt voor de instelling vinden en daarna slagen tellen (zie tabel).91


Hoofdstuk 1

J. Identificatie van de drukregelaars : Alle drukregelaars van het type KV zijn voorzien van een plaatje dat de functie en het type klep aangeeft, bijv. CRANKCASE PRESS. REGULATOR type KVL (startregelaar, type KVL). Het plaatje geeft eveneens het .. (bereik) en de max. toegestane (PB/MWP) aan. Onderaan op het plaatje staat een dubbele pijl met een "+" en een "". De richting "+" betekent een hogere druk en de "" betekent een lagere druk. De drukregelaars van het type KV kunnen voor alle bestaande .. behalve NH3 gebruikt worden indien het drukbereik wordt aangehouden.

Op het klephuis staat de . van de klep ingeslagen, bijv. KVP15, en een die de doorstromingsrichting van de klep aangeeft.

92


Hoofdstuk 1

4.8 Pressostaten en thermostaten : A. Lagedruk en hogedrukpressostaten :

De lagedrukpressostaat is voorzien van een enkelpolig omschakelcontact dat het circuit tussen de klemmen 2 en 3 .., als de druk in het balgelement (9) ... Door het verdraaien van de bereikspindel stellen we de pressostaat in op het sluiten van het contact tussen 2 en 3. Door het verdraaien van de differentiespindel gaan we het uitschakelen van het contact vergroten of verkleinen. We gaan dus het uitschakelen minder lang of langer laten duren. We noemen dit ook nog . = . + .. De hogedrukpressostaat is op dezelfde wijze opgebouwd. Balg, veer en schaal zijn uiteraard aangepast aan de hogere werkdruk. Het contactsysteem verbreekt in dit geval het circuit tussen de klemmen 1 en 2 bij van de druk. Door het verdraaien van de differentiespindel verhogen of verkleinen we het weer inschakelen van het circuit. .. = . + .. Een lagedrukpressostaat wordt ook wel eens gebruikt als thermostaat. Bij elke start en stopdruk hoort ook een . bij, deze is telkens anders bij elke gassoort en moet zeer nauwkeurig gebeuren. Een hogedrukpressotaat wordt ook gebruikt als om bepaalde onderdelen in werking te stellen, zoals een .

93


Hoofdstuk 1

B.

Duopressostaten :

De LP-aansluiting is verbonden met de . van de compressor. Bij drukdaling aan de lagedrukzijde zal het circuit tussen de klemmen 2 en 3 worden verbroken. Hetzelfde contact zal ook verbroken worden wanneer de hogedrukzijde te hoog oploopt. Deze pressostaat wordt meestal gebruikt als . van de compressor. Langs lagedrukzijde om geen . druk te krijgen dan de bestaande . druk en langs hogedrukzijde om geen te hoge druk te krijgen waardoor er lekken en beschadigingen kunnen ontstaan.

C.

Differentiaalpressotaten :Een differentiaalpressostaat wordt ook nog oliedrukpressostaat of verschildrukpressostaat genoemd. Hij wordt gebruikt als . bij compressoren met een .. Wanneer er onvoldoende smering is zal deze de compressor uitschakelen.

94


Hoofdstuk 1

De oliedrukbalg OIL wordt verbonden met de . van de oliepomp en de lagedrukbalg wordt aangesloten op de . van de compressor. Als het drukverschil tussen de oliedruk en de carterdruk . wordt dan de ingestelde waarde, dan wordt het contact gesloten naar het vertragingsrelais (T1- T2). Duurt dit te lang dan wordt de compressor onderbroken. De differentie ingesteld vanuit het fabriek is bar. Bij opstart is het verschil nul, maar hier treedt het vertragingsrelais onmiddellijk in. Het verschil in druk moet bereikt worden binnen de duur van de tijdvertraging, anders wordt de compressor ook uitgeschakeld.

95


Hoofdstuk 1

D.

Minipressostaten :

Mini pressostaten worden gebruikt om compacte redenen, dit om plaats te sparen voor grotere onderdelen. Ze worden meestal gebruikt in combinatie met een elektronisch gestuurde regeling, zodat men een uitlezing krijgt van de verkregen druk.

4.9 Thermostaten :Thermostaten bestaan er in alle mogelijke uitvoeringen en dienen voor allerlei onderdelen te sturen.

Service thermostaten

Regelthermostaten

Het hoofddoel van een thermostaat is het bepalen van de en deze uitlezing dan gebruiken om iets anders te sturen. Het bepalen van de temperatuur gebeurt door een voeler die in de gevallen van een servicethermostaat en regelbare thermostaat, gevuld is met een medium. Deze medium kan gaan van gasvulling tot een absorberende vulling. Deze vulling drukt dan door uitzetting en inkrimping tegen een .. aan, die op zijn beurt een . bedient. Het terug omschakelen van het contact gebeurt automatisch ivm servicethermostaten.96


Hoofdstuk 1

Bij regelbare thermostaten kunnen we het inschakelpunt instellen door middel van een ., die ons in staat stelt om het temperatuursverschil van in en uitschakelen zelf in te stellen.

Elektronische thermostaten hebben een digitale uitlezing die gebeurt door middel van een elektronische voeler die werkt op een bepaalde ... Hoe kouder de voeler het heeft hoe de ohmwaarde. Elke voeler heeft een minimum en maximum ohmwaarde, hierdoor blijft het niet gelijk welke voeler we aan welke elektronische thermostaat aansluiten. Bij toepassingen voor positieve temperaturen wordt gebruik gemaakt van .. voelers, bij negatieve temperaturen van .. voelers. Een elektronische thermostaat heeft nog een hele lijst van parameters die kunnen gebruikt worden. Zie daarvoor naar de handleiding.

Elektronische thermostaten

97


Hoofdstuk 1

98


Hoofdstuk 1

99

Cursus Leer Ling En TKO 6 BKI[1]

Documents

Transcript of Cursus Leer Ling En TKO 6 BKI[1]