Workshopronde C

Ins en outs van warmtepompen: nu en in de

toekomstRimme van der Ree (Ambrava)

De warmtepompHet creëren van draagvlak

Rimme van der ReeDirecteur

Wat kost energie ?• Elektra kWh• Aardgas m3

• Propaan kg• LPG L• Stadsverwarming GJ • Benzine L• Kolen mud• Droog hout m3

• Stookolie ton• Houtskool kg

Wat koop ik ?

€ cent/kWh 1,00 kWh 21,4 9,77 kWh 6,813,89 kWh 5,8 7,53 kWh 10,1 277 kWh 8,1 8,89 kWh 17,9 600 kWh 3,6 5,28 kWh 4,4

10.277 kWh 10,6 8,22 kWh 36,4

Gemiddeld energieverbruik 4-persoons huishouden

Verbruik gemiddeld woonhuisElektra : 4.000 kWh/jaar

1.800m3 gas = 17.568 kWh• Totaal verbruik = 4.000 + 17.568 = 21.568 kWh/jaar• Elektra lampen. Wasmachine, TV is kleiner dan 20 %

van het energie verbruik in huis ! (verlichting 2 %)1 liter benzine = 9,11 kWh 1 x 60 liter = 546,6 kWh 7 x tanken = gehele elektra verbruik thuis in een jaar (ongeveer 6.720 km auto rijden) totaal verbruik huis = 31.000 km rijden (1 l op 16 km)

In één m3 slochteren gas zit 35,17 MJ aan energie dit is omgerekend 9,77 kWh

Warmte:Gas 1.800 m3 gas/jaar indien ketel Elektra 3.450 kWh elek./jaar indien warmtepomp

Beng 702 m2

Beng 138 m2

Nul op de meter

=+Is het allemaal zo eenvoudig ?

Nee

• Duurzame energie is niet constant beschikbaarBij de laagste behoefte grootste opbrengst

• Warmtepompen zijn het meest efficiënt bij lage afgiftetemperaturen

Laag temperatuur systemen betekenen goed geïsoleerde woningen en specifieke afgifte systemen

De warmtepomp

WarmtepompenWat is er allemaal mogelijk?

Tapwater tot 55 °C - Vloerverwarming – Vloerkoeling/Airconditioning

Lucht of water als bron?

Miljoenen jarenMiljoenen jaren 15 jaar60 jaar80 jaar100 jaar

Geen vuur

Toch warm

Het is pas echt koud als het -273°C is

Ontwikkelingen lucht warmtepomp 10 jaar geleden Nu

Bij lage buitentemp groot capaciteit verlies Ook bij lage buitentemp voldoende capaciteit

Lage COP bij lage buitentemperatuur Beperkte teruggang in COP

Aan/uit compressor Frequentie geregelde compressor

AC compressor BLDC compressor

Capillaire inspuiting Elektronische expansie ventiel

Analoge regeling Digitale regeling

Eenvoudige warmtewisselaar Verbeterde wisselaar

Standaard compressie Tussengas injectie

AC motoren Borstel loze gelijkstroom motoren

Standaard ventilatorwaaier Geavanceerde waaiers

Lucht warmtepomp, de mythe voorbij

Gemiddeld energieverbruik 4-persoons huishouden

• Totaal verbruik = Elektra + WARMTE =• Totaal verbruik = 4.000 + 17.568 = 21.568 kWh/jaar• Elektra lampen. Wasmachine, TV is kleiner dan 20 % van het

energie verbruik in huis ! (verlichting 2 %)• Warmte is 80 % van onze behoefte < bij nieuwe woningen

Eco Heating System• Indien er stroom over is (de meter loopt de

verkeerde kant op) zet deze dan om in warmte en maak een groot buffervat hoog in temperatuur.

15 ◦C

ToevoerRadiator/fancoil groep

Retour

DHW Tank

Hydro kit

RetourToevoer

T B

Vloerverwarming

DX Binnendelen

DHW Tank

Buitendeel

Zonnecollector

Hydro kit

Ttoevoer 20~55°

C

Ttoevoer 20~40°

C

Ttoevoer 25~45°

C

EEV Kit

Let op een buffervat is geen boiler

COP waarden (rendement)• COP = Coëfficiënt of Performance• Geleverde energie (W) Opgenomen vermogen (W)

= COP W/W

In de Europese norm NEN EN 14511 zijn de testomstandigheden vastgelegd

Break even warmtepomp• Elektra kWh• Aardgas m3

€ cent/kWh

1,00 kWh 21,4 9,77 kWh 6,8

elektra prijsgasprijs / ketelrendement

minimale COP warmtepomp om voordeliger te zijn

= 21,4 cent 6,8 cent/0,9 (90%) = COP >2,83Bij een ketel rendement van 90 %

COP watertemperatuur t.o.v. buitentemperatuur

15 ◦C

-15 ◦C

10 ◦C

-7 ◦C

7 ◦C

-20 ◦C

+2 ◦C- 2 ◦C

-10 ◦C

CO

P

• Hart op hart maat vloerverwarming bepaalt afgiftetemperatuur

• Éénmalige kleine meer investering, 15 jaar langer een zuinigere installatie

Afgiftesysteem

• Warmtepompen draaien op een proces van verdampen en condenseren• Dit proces werkt pas 7 minuten na het opstarten optimaal• Beperk aantal starts/ stops door het volume in de installatie en dit vergroot het

rendement direct. (Zeker bij vloerverwarming waar groepen apart aangestuurd worden)

Toevoer

Radiator/fancoil groep

Retour

DHW Tank

Hydro kit

RetourToevoer

T B

Vloerverwarming

DX Binnendelen

DHW Tank

Buitendeel

Zonnecollector

Hydro kit

Ttoevoer 20~55°

C

Ttoevoer 20~40°

C

Ttoevoer 25~45°

C

EEV Kit

15 ◦C

Proces optimalisatie

Succes van de warmtepomp• De juiste warmtepomp met de juiste capaciteit• Goed ontwerp en gebalanceerd systeem• Laag temperatuur afgifte systeem (met extra aandacht)

• Voldoende systeem inhoud ook bij deel gebruik• Mogelijkheid tot bufferen van energie• Goed ingeregeld systeem met de juiste waterhoeveelheden en

pomp capaciteiten• Geavanceerde besturing mogelijkheden , smart grid,

combinatie zonnecollectoren legionella ontsmetting enz.

Hartelijk dank voor uw aandacht.

Zijn er nog vragen?

www.samsung-klimaat.nl

Bedankt voor uw aandacht!

U heeft nu 55 minuten pauze. Daarna gaat het programma verder in de grote zaal.

15:20 – 16:15 uur Pauze

16:15 – 16:45 uur Uitreiking Nyenrode Supply Chain Award 2016

16:45 – 17:15 uur Zero Waste: Dromen, durven, delen en DOEN

17:15 – 18:00 uur Netwerkborrel & bezoek kennisplein