1

Woordenlijst Psychodiagnostiek: H1 en H2 2011-2012

Actuarische wetenschap Houdt zich bezig met het bepalen van kansen in de context vanverzekeringsrisico’s.

AGCT Army General Classification Test = de gegevens van deze testvormden een bron voor genuanceerde normerings- envalideringsresultaten.

American College Testing Een test-agencie, werkzaam in Iowa.Amsterdamse BiografischeVragenlijst

= Eysenck Personality Inventory: persoonlijkheidsvragenlijst dievoortkwam uit de traditie van oblieke en orthogonale factoren.

Antropometrisch labo Opgericht door Galton waarin de interesse voornamelijk op hetgebied van de lichamelijke eigenschappen lag.

Apparatentest Voorloper van de projectietest. Vervangen door projectietestomdat deze teveel focuste op de ‘buitenkant’ van de persoon.

Army Alpha Collectieve intelligentietest voor rekruten. Al sprake vanprimitieve standaardisatie: hand opsteken zodat men niet konbeginnen, voor het gegeven signaal. Verbale test.

Army Bèta Latere niet-verbale variant van de Army Alpha intelligentietestvoor rekruten. O.a. geïntroduceerd door de experimenten vanKnox.

Associatietest Werd gebruikt door Jung om complexen van emotioneelbeladen, onverwerkte ervaringen bloot te leggen.

Athletische type Type in de theorie van Kretschmer: meer risico op epilepsieBallard Propageerde in het UK het gebruik van groepstests.Bell Adjustment Inventory Persoonlijkheidsvragenlijst, gekenmerkt door differentiatie op

het vlak van aanpassing en domeinen.Bernreuter PersonalityInventory

Persoonlijkheidsvragenlijst, gekenmerkt door differentiatie ophet vlak van aanpassing en domeinen.

Binet Alfred Werkte bij Charcot in La Salpétrière + directeur van het 1e labovoor fysiologische psychologie aan de Sorbonne.

Binet-Simon 1905 1e intelligentietest ontwikkeld door Binet & Simon in opdrachtvan het ministerie van onderwijszaken om het onderscheid temaken tussen luie en incapabele kinderen. 30 opgaven uit eensteekproef van complexe opgaven waarvoor het kind zich in hetdagelijks leven en de schoolpraktijk gesteld zag + empirischuitgangspunt + totaalscore intelligentieniveau.

Bobertag Vertaalde de Binet-Simon test in het DuitsBoomtest Projectietest die tot in de ’70 frequent werd gebruikt voor

personeelsselectie.Burt Paste de Engelse vertaling van Goddard aan voor gebruik in het

UK.California Test of Personality Persoonlijkheidsvragenlijst, gekenmerkt door differentiatie op

het vlak van aanpassing en domeinen. Deze is gebaseerd op deMMPI.

Cattell James McKeen Gepromoveerd door Wundt + voor het eerst interesse inindividuele verschillen.

Charcot Grondlegger van de neurologie + leider van het hôpital lasalpétrière de Paris

Chiromantie Afhankelijk van kussentjes op de hand, karaktereigenschappenaan een persoon toekennen.

Cholerici Bij de oude Grieken werden karaktereigenschappen gekoppeldaan de grote van hoeveelheden lichaamsvocht: hier gele gal +

2

3

4

Leeftijdsdifferentatie Bekwaamheid naar waar wordt gepeild in een intelligentietest(Binet-Simon 1905) variëren op basis van leeftijd.

Lombroso Césare Ontwikkelde de criminele fysiognomie: maakte gebruik vanuiterlijke kenmerken om na te gaan wie een (potentiële)misdadiger kon zijn: deze zouden een stap terug hebben gezetin de revolutie.

Melancholici Bij de oude Grieken werden karaktereigenschappen gekoppeldaan de grote van hoeveelheden lichaamsvocht: hier zwarte gal+ zwaarmoedige mensen

Mentale leeftijd Begrip dat werd geïntroduceerd in de 2e versie van de Binet-Simon: leeftijd van het normale kind waarmee de prestaties vanhet onderzochte kind in overeenstemming zijn.= basisjaar + 1 jaar per 5 correct opgeloste items uit een hogerereeks.3e versie: basisjaar + 1/5 jaar voor elke succesvol beëindigdeproef uit een hogere categorie (decimaal getal).

Meten Wanneer men uit de toegekende scores van een test aan eenbepaalde psychologische eigenschap, ondersteund door eentheorie, een conclusie trekt.

Mind Tijdschrift waarin Cattell een artikel publiceerde waarin voorhet eerst het woord ‘test’ werd gebruikt.

MMPI Minnesota Multiphasic Personality Inventory = vragenlijst dieerop gericht is meerdere aspecten van persoonlijkheid endisfunctioneren te meten aan de hand van 566 items en eenempirische constructiemethode. Ontwikkeld door Hathaway &McKinley.

MMPI-2 Herwerkte versie van de MMPI.MMPI-A Aangepaste versie van de MMPI voor adolescenten.Multifactorentheorie Theorie van Thurstone.Münsterberg 1e bedrijfspsycholoog die incidentele pogingen ondernam om te

komen tot een rationele selectieprocedure met behulp vancollectieve tests hun waarde gingen bewijzen. Maakte gebruikvan psychotechnische tests voor o.a. trambestuurders.

NEO-PI-R Persoonlijkheidsvragenlijst die voortkwam uit de traditie vanoblieke en orthogonale factoren.

Nomologisch netwerk Een theorie ter verklaring van de waarneembare verschijnselenwaarbinnen de gemeten eigenschap een plaats heeft.

NPV Nederlandse Persoonlijkheidsvragenlijst = vragenlijst gebaseerdop de MMPI. Het was een aanpassing van de CPI voor hetNederlandse taalgebied. Er werd gebruik gemaakt van eenfactoranalytische constructiemethode.

Oblieke factoren Gecorreleerde factoren.Operationalisering De specificatie van de operaties die nodig zijn om de

eigenschap te meten.Orthogonale factoren Wanneer men, in bijvoorbeeld een persoonlijkheidsvragenlijst,

naar streeft dat de schalen niet/weinig gerelateerd zijn (nietgecorreleerd).

Pearson Ontdekker van de correlatiecoëfficiënt, de rangcorrelatie, demultipele correlatie, de factoranalyse,…

Performantiële intelligentie Visueel-ruimtelijke intelligentie.Personalisme Stroming in de filosofie die de persoon als de hoogste vorm van

het zijn beschouwt.

5

Pinel Philippe Eerste arts die zorgde voor een stimulans in de psychiatrie:krankzinnigen zijn niet misdadig maar ziek.

Porteus Onderzocht op basis van niet-verbale tests verschillen tussenvolkeren in ontwikkelingsgebieden en in de westerse cultuur.

Progressive Matrices Veelgebruikte test van de hand van Raven in het UK.Projectietest Bedoeld voor de diagnostiek van persoonlijkheid. Opkomst

mede dankzij de psychoanalyse. Er wordt een stimulusaangeboden waarop de persoon vrij mag reageren. Depsycholoog interpreteert deze reacties.

Psychodiagnostiek Het onderscheidend vaststellen van psychische eigenschappen.Psychofysische tests Mentale test (Cattell). Deze vertoonden, jammer genoeg, geen

verband met onderwijsprestaties.Psychometrie Wetenschap van psychologisch meten.Psychotechnische proeven Deze ontwikkelden zich parallel aan intelligentietests in de

context van onderwijs in de context van personeelsselectie enberoepskeuzeadvies.

Puntenschalen Wechsler gebruikte deze in zijn test in de plaats vanleeftijdsschalen. Ze worden ook inhoudsschalen genoemd: dezemeten ongeveer dezelfde zaken.

Pyknischer type Type in de theorie van Kretschmer: dikkere mensen risicomanisch depressiviteit

Representationalmeasurement

Er kan alleen sprake zijn van meting indien de formele relatiestussen meetwaarden, testscores, overeenkomen met derelaties die er in de empirie bestaan tussen ‘objecten’ waaroverdie meetwaarden iets zeggen.

Ribot Théodule Een van de grondleggers van de Franse psychologieRieger Deed in de 19e eeuw een voorstel voor een algemeen

toepasbare methode voor het intelligentieonderzoek.Rorschach Hermann Leerling van Jung & Freud die vlekken gebuikte om inzicht te

krijgen in diepere persoonlijkheidsstructuur.Sanguinici Bij de oude Grieken werden karaktereigenschappen gekoppeld

aan de grote van hoeveelheden lichaamsvocht: hier bloed +vurige, energierijke mensen

Schoolvorderingentest Test die een vergelijking maakten van de resultaten vanvooropleidingen.

Séguin Edouard Probeerde zwakzinnige kinderen te trainen met betrekking opde sensorische en de motorische functies + ontwikkeling SéguinForm Board.

Séguin Form Board Performantietest die werd ontwikkeld door Séguin.Spearman Concludeerde dat in alle intelligentietest 2 factoren een rol

speelden: een algemene (g)-factor en een specifieke (s)-factor.Stern Stelde voor om de mentale leeftijd te vergelijken met de

werkelijke leeftijd van het kind.Szondi Ontwikkelde een keuzetest waarbij je de meest en de minst

aantrekkelijke foto moest kiezen tussen een aantal foto’s vanpsychiatrische patiënten.

TAT Thematic Apperception Test: projectietest waarbij afbeeldingenvan situaties door de respondent moeten wordengeïnterpreteerd.

Tekentests De diagnosticus zegt wat je moet tekenen en interpreteert dewijze waarop je tekent.

Terman Lid van de eugenetische beweging. Gebruikte de Binet-Simon

6

7

8

9

10

11