Politiek Online

Prinses Mariestraat 36

2514 KG Den Haag

T: 070 362 97 97

F: 070 345 45 41

E: info@politiekonline.nl

www.politiekonline.nl

Provincie Gelderland

Netwerken en nieuwe media

8 december 2009

1

Opzet presentatie

I Internet verandert/denkraam Politiek Online

II Analyse en Aanpak

III Sociale mediacampagne

Karakter van internet verandert…

• Succes van Huffington Post (Arianna Huffington) in de blogosfeer in Amerika

• Veranderend medialandschap in Nederland: blogosfeer wint aan kracht, web 2.0 wint aan invloed

• Casussen: Geenstijl.nl - ‘Vogelaar’, Kay van der Linde, Ramp met het vliegtuig van Turkish Airlines

• Groeiende blog/social mediapopulatie in Nederland

Blogging: Huffington Post

En ook grass roots

Van verzuiling naar communities

• Duyvendak en Hurenkamp (2005): Gemeenschapszin verandert; Communities ‘Lite’: losvaste one-issue verbanden (in: Kiezen voor de kudde)

• Mark Elchardus: drama-democratie en symbolische samenleving (In: ‘We lopen een culturele revolutie achter’)

• Noordegraaf (2004): Overheid zit in interventiefuik en Schinkel (2007): dubbele moraal (in: ‘Management in het publieke domein’ en ‘gedroomde samenleving’)

Implementation gap

• Mosse (2005) en Priemus (2003): de wereld van ‘beleid maken’ is een andere wereld, dan de implementatie van beleid (in: Cultivating development) en (in: KEI)

• Czarniawska (2005): “…in postmodern times the notion of "backstage" vanishes” (in: Global ideas)

Information overload

• Castells (2000): “Voortdurende stroom van informatie” (The network society)

• Hampton (1999): ”from living in ‘little boxes’ to living in networked societies”

• Bovens (2003), Frissen (2002) en Frissen (2007): “burger op zoek naar ordening en duiding” (in: De digitale Republiek (2003), De Staat (2002), User generated State (2007)

• Christine Hine (2000) wijst op status en betrouwbaarheid: “low-status versus high-status group members”

• Beunders (2008): micromobilisatie vindt (vaak) plaats naast mesomobilisatie (via maatschappelijke organisaties)

• snelheid, omvang en onzichtbaarheid stelt beleidsmakers voor strategische verrassingen

• Webtoepassingen bieden snel toegang tot de politieke besluitvorming (politieke aandacht) (in: Lont in het kruidvat)

Interactie oude en nieuwe media

Effectief argumenteren: Stophostel.nl

Gevolgen voor democratische proces

• Machtspiramide staat op zijn kop• Media dicteren niet meer wat publiek moet vinden• Internet verlevendigt en verstevigt democratie

Inzicht en invloed in netwerken

Inzicht

• Uitgangspunt: de blogosfeer is primair een sociale structuur mogelijk gemaakt door technologie

• Inzichten uit de sociale netwerk analyse (Granovetter en Wellman):

• Een analyse waarin de actor en zijn sociale relaties centraal staat; bijvoorbeeld het weblog Geenstijl.nl als analyseobject

• Een analyse waarin een compleet, afgebakend netwerk centraal staat

Vier functies blogosfeer

1. Communicatiekanaal: “een infrastructureel online netwerk voor informatie” (links, rss-feeds, trackbacks)”

2. Informatiearchief: “Informatie kan online in theorie oneindig lang bewaard blijven”

3. Nieuwskatalysator: “als een netwerk van bloggers, op meerdere manieren in contact”

4. Ontmoetingsplek: “weblogs met een bepaald inhoudelijk profiel trekken inhoudelijk bezoek”

Aanpak & analyse

• Doelstelling: 100 MW in 2011

• Uitgangspunt: dat er windturbines op land komen, is een gegeven (provinciaal en rijksbeleid)

• Problematiek: – Landschappelijke inpassing– Geluidshinder– Maatschappelijk draagvlak

Windenergie in Gelderland

• Ruwweg twee soorten online activiteiten:

• Voorstanders

• Overheden

• Landelijke natuur- en milieuorganisaties

• Tegenstanders

• Burgergroeperingen/actiegroepen

• Klimaatsceptici

Wat gebeurt er online?

• Voor- en tegenstanders ontmoeten elkaar online niet communiceren langs elkaar heen

• Interactie vindt vooral plaats op ‘formele plekken’:

• Inspraakavonden

• Stadhuis

• Provinciehuis

• Rechtbank

• Online stellingname door voor en tegenstanders

• Actie voeren alleen door tegenstanders

Interactie

Voorstanders

• http://www.gelderland.nl

• http://www.geldersemilieufederatie.nl

• http://www.pakdewind.nl

• http://www.dewindvogel.nl

Tegenstanders

• http://www.nkpw.nl

• http://www.groenerekenkamer.nl

• http://www.deklapvandemolen.nl/wordpress

Zeven voorbeelden

- Provincie Gelderland -

- Gelderse Milieufederatie -

- Zeekracht -

- Pak de wind -

- Coöperatie De Windvogel -

• Fossiele brandstoffen raken op

• CO2 uitstoot moet omlaag

• Minder afhankelijk van olieleverende landen

• Vastgesteld beleid op niveau rijk/provincie/gemeente

Argumenten voorstanders

Tegenstanders- Nationaal Kritisch Platform Windenergie -

- De Groene Rekenkamer -

- De Klap van de Molen (Lienden) -

- Steenwijkerland tegen windmolens -

- Dalfsen tegen windmolens -

• Beperkt rendement van windmolens

• Andere (betere) opties o.h.g.v. duurzame energie

• Bewoners niet betrokken bij besluitvorming

• Vervuiling van landschap/horizon

• Geluidsoverlast, slagschaduwoverlast

• Waardevermindering van huizen

Argumenten tegenstanders

• Opvallend verschil in argumentatie schaalniveau

• Voorstanders wijzen op nationale / mondiale ontwikkelingen

• Tegenstanders wijzen op regionale / lokale / individuele gevolgen

• Overlap in argumentatie (maar géén overeenstemming) : nut en noodzaak / kosten en baten van windenergie

Verschil in argumentatie

Argumentatieverhoudingen tussen voor- en tegenstanders

•Minder afhankelijk van olieleverende landen

•Vastgesteld beleid op niveau rijk/provincie/gemeente

•Fossiele brandstoffen raken op

•CO2 uitstoot moet omlaag

•Beperkt rendement van windmolens

•Andere (betere) opties o.h.g.v. duurzame energie

•Bewoners niet betrokken bij besluitvorming

•Vervuiling van landschap/horizon

•Geluidsoverlast, slagschaduwoverlast

•Waardevermindering van huizen

• Websites als informatiebron

• Gericht op uitleg, duiding, achtergrond

• Websites om steun /draagvlak te verwerven via informatieoverdracht

• Rationele uitgangspunten

Voorstanders online

• Websites als informatiebron en platform

• Websites als archief voor media-aandacht en -optredens

• Websites gebruikt voor fondsenwerving (juridische ondersteuning)

• Websites als startpunt en ondersteuning voor actie (petities / actieposters / flyers)

• Kortom: websites gericht op actievoeren, overtuigen en mobiliseren van medestanders, o.a. op basis van emotie

Tegenstanders online

Provincie Gelderland

Gelderse Milieu-federatie

Nationaal Kritisch Platform Wind-energie

Pak de Wind

Groene Reken-kamer

Klap van de Molen

Publieke opinie, lokaal en regionaal

NIET VOOR PUBLICATIE!!!• De voorstanders communiceren online ouderwets: formele procedures,

dikke rapporten, hosannaverhalen online.

• Weinig tot geen interactie. Alleen ‘Pak de wind’ probeert mensen bij hun werkgroep te krijgen ‘om mee te denken’.

• Tegenstanders zijn een stuk verder en maken meer gebruik van internet. Doen zich daardoor misschien groter voor dan ze daadwerkelijk zijn.

• Argumentatielijnen van beide clubs kruisen elkaar alleen op het gebied van nut en noodzaak windenergie. Bezwaren van burgers worden formeel behandelt (en ongegrond verklaard) en er vindt geen (zichtbare) dialoog plaats.

“En hoe kunnen we onderdeel worden van relevante netwerken?”

Vier beleidssstrategiëen

• Interactie volgen (slim luisteren): monitoren van kritische geluiden door discussies op sites, blogs en vriendennetwerken intensiever te volgen;

• Opzoeken van de interactie (slim zenden): informatie voor het voetlicht brengen op andere plekken dan de eigen website

• Opzetten van eigen virtuele beleidsgemeenschap eigen ‘modus operandi’ van web 2.0

• Cultuurveranderingruimte te geven aan de ‘medewerker 2.0’

Slim zenden Slim luisteren Slim in dialoog

Weblogs gelieerd aan traditionele media

Traditionele persberichten / persconferenties /

Monitoren van relevante discussies en ‘hot issues’/ Traditionele knipselkrant / RSS feeds

Formele debatten in openbaarheid, televisie, radio; opiniestukken in krant n.a.v. actualiteit

Portals & platforms

Traditionele persberichten / persconferenties / Tijdig informeren van redactie rondom actuele thema’s

Monitoren van relevante discussies en ‘hot issues’ / RSS feeds

Professionele relatie opbouwen (lange termijn) vergelijkbaar met traditionele media

Weblogs met een brede focus Tijdig informeren van redactie

rondom actuele thema’sMonitoren van relevante discussies / RSS feeds

Beleidsmedewerkers reageren op inhoud Aangaan professionele relatie met weblogger(s)

Gespecialiseerde weblogs

Tijdig informeren van belangrijke webloggers rondom actuele thema’s

Monitoren van relevante discussies /RSS feeds

Beleidsmedewerkers reageren inhoudelijk;Aangaan professionele relatie blogger(s) Laten meedenken over toekomstige beleid

ForaPlaatsen van discussiepunten of stellingen

Monitoren van relevante discussies

Meediscussiëren over relevante beleidsthema’s / actualiteit