Wim van de GriftDrachtennovember 2013

Van Zwak Naar Sterk (VZNS)

(Zeer) zwakke scholen voor voortgezet onderwijs in het noorden van het land

gaanWat kunnen we hieraan doen?

Het

Wanneer is een school zeer goed of juist zeer zwak?

Het

In de wet op het voortgezet onderwijs staat:

Het bevoegd gezag voldoet niet aan de wettelijke opdrachten voor het onderwijs wanneer de leerresultaten onvoldoende zijn

De leerresultaten zijn onvoldoende wanneer: • de gemiddelde examenresultaten en • het doorstroomrendement gedurende 3 jaar onder het niveau van vergelijkbare scholen liggen

Wanneer is een school zeer zwak?

In juni 2013 stonden op de website van de Inspectie van het Onderwijs:

• 23 afdelingen van in totaal 17 schoolbesturen voor voortgezet onderwijs die zeer zwak zijn

• 7 van deze 23 afdelingen staan in de drie noordelijke provincies

Wat is het probleem? (1. zeer zwakke scholen)

Uit de databestanden van de Inspectie van het Onderwijs blijkt dat er in het noorden 17 afdelingen van scholen voor voortgezet onderwijs zijn, die gemiddeld over drie jaar <6 scoren op het centraal examen:

4 afdelingen voor de kaderberoepsger. leerweg 5 afdelingen voor de theoretische leerweg 2 havo-afdelingen 6 vwo-afdelingen17 van de 153 afdelingen in het noorden (11%)

Wat is het probleem? (2. centraal examen onvoldoende)

Uit de databestanden van de Inspectie van het Onderwijs blijkt dat er in het noorden 67 afdelingen van scholen voor voortgezet onderwijs zijn, die gemiddeld over drie jaar 6 of meer scoren op het centraal examen én het oordeel onvoldoende krijgen voor hun onderbouw- of bovenbouwrendement:

31 afdelingen voor de basisberoepsgerichte leerweg 8 afdelingen voor de kaderberoepsgerichte leerweg11 afdelingen voor de theoretische leerweg12 havo-afdelingen 5 vwo-afdelingen67 van (153-17=) 136 afdelingen in het noorden (49%)

Wat is het probleem? (3. doubleren en afstromen)

• 25 scholen

• 100 schoolcoaches

• 750 leraren met vakken die een rol spelen bij • de cijfers op het centraal examen en • het % doubleerders en % afstromers

Het project is begroot op ongeveer

• masterclasses voor schoolleiders en schoolbestuurders van 25 scholen

• 100 leraren worden getraind als schoolcoach om lessen van leraren te kunnen observeren en hen daarover feedback en begeleiding te geven

•750 leraren worden gedurende twee jaar • twee maal geobserveerd en gecoacht door

vakdidactici of onderwijskundigen van de lerarenopleiding en

• twee maal geobserveerd gecoacht door de speciaal getrainde schoolcoaches

Wat gaan we doen?

• determinatie en allocatie van leerlingen• krimpende leerlingen aantallen• groei van het percentage leerlingen in hogere

onderwijssoorten• rendementsverbetering en opbrengstgericht

regeren• professionaliseringsbeleid voor leraren die niet

aan de basale eisen van goed lesgeven voldoen• professionaliseringsbeleid gericht op het leraren

aanleren van meer complexe vaardigheden zoals het inspelen op verschillen

De masterclasses voor schoolleiders en schoolbestuurders zijn gericht op:

Welke effecten mogen we verwachten?

Resutaten experimenten van: Houtveen & Van de Grift, (2012); Houtveen, Van de Grift & Brokamp (accepted); Houtveen & Van de Grift (2007); Houtveen, Van de Grift & Creemers (2004)

Lezen SBAO

Aanv. lezen

Begr lezen

Rek. . 

Effectieve instructietijd (minuten per week) .54 1.47  

Klasmanagement .33 -.07 2.22  

Scheppen van een exploratief leerklimaat .91 .51Stimuleren van vertrouwen in eigen kunnen 1.19 1.67 .27Directe instructie 2.50 .52 1.47  

Intensiveren van de les en activeren van leerlingen 1.13 .42 2.44  

Doelen stellen .44 .73 1.88 .30  

Monitoren leerlingenvorderingen .53 .95 1.10 -.07  

Reflectie op eigen onderwijs .04 1.78 .27Afstemmen van de instructie op verschillen 1.45 .59  

Extra leertijd voor zwakke leerlingen .99 1.26  

Pre-teaching van zwakke leerlingen .88  

Re-teaching van zwakke leerlingen .09  

Extra individuele hulp voor zwakke leerlingen .50Hergroeperen van leerlingen 1.05  

Handelingsplannen maken .00 .27 3.10 1.38  

Overleg met collega’s over vorderingen leerlingen .04 1.33 1.12Extra leerwinst van leerlingen in de exp. groep 1.44 .28;.62 .36 .52

De scholen krijgen voor elke deelnemende leraar verletkosten vergoed van in totaal €2.000,-

• jaar 1: 12.5%• jaar 2: 25%• jaar 3: 25%• na afloop van het project: 37.5%, wanneer

naar het oordeel van de Lerarenopleiding van de Rijksuniversiteit Groningen, de dataverzameling van het project volledig is.

Facilitering van de scholen

• % doubleerders en afstromers en op de cijfers op het centrale examen

• het beleid van de schoolleiding dat ondermeer gericht is op determinatie en allocatie van leerlingen en op opbrengstgericht ‘regeren’

• alle deelnemende leraren nemen zowel aan het begin als aan het eind van het project de vragenlijst MIJN LERAAR … af bij ten minste twee klassen

• de observatiegegevens die jaarlijks door de schoolcoaches verzameld worden, worden ter beschikking gesteld aan de Lerarenopleiding van de Rijksuniversiteit Groningen

Alle deelnemende scholen worden gedurende 4 jaar jaarlijks onderzocht op:

• Inductie van beginnende leraren in het beroep (INO)• Professionele leergemeenschappen

• Meesterlijk leesonderwijs Nederlands (PLGN)• Meesterlijk wiskunde onderwijs (PLGW)

Ook de deelname van de leraren in deze projecten wordt gefaciliteerdHet is niet de bedoeling dat dezelfde leraren in verschillende projecten gaan participerenWanneer dat toch gebeurt dan vindt er slechts één maal facilitering plaats

Andere projecten van de Lerarenopleiding die op dit moment in uitvoering zijn