Regione LombardiaTurismo

trono-mie

EnoGas

Brescia : Heel I talië in één stad

EnoGas

Deze brochure beschrijft de geneugten van de Bresciaanse keuken.

Van olie tot wijn, van vlees tot kazen tot de zoetwaterlekkernijen die furore hebben gemaakt in de hele wereld.Het doel van deze gids is u als toerist te begeleiden tijdens uw gastronomische reis langs betoverende, geraffineerde gerechten en langs de pleisterplaatsen van de Bresciaanse culinaire traditie.

Alessio MerigoPresident Bresciatourism

trono-mie

EnoGas

Brescia : Heel I talië in één stad

MET DE AUTO:Vanaf Turijn en Milaan: autostrada A4, afslag Brescia Centro.Vanuit de richting Turijn kunt U ook autostrada A21 nemen.Vanaf Venetië en Verona autostrada A4 richting Milaan tot de afslag Brescia Centro.Vanaf Bologna, Florence of Roma neemt U autostrada A1 tot aan Modena, vervolgens de A22 tot Verona, daar de A4 tot aan Brescia Centro. Vanaf Genua en Ligurië neemt u de A7 tot aan Tortona en vervolgens de A21 tot Brescia.

Nuttige websites:www.autobrennero.itwww.autostrade.it

MET DE TREIN:Spoorlijn Brennero ModenaSpoorlijn Milaan - Venetië

www.trenitalia.it

MET HET VLIEGTUIG:Verona luchthaven Villafranca/Valerio Catullo (50 km) www.aeroportoverona.itBrescia luchthaven Montichiari/G. D’Annunzio (15 km)wwww.aeroportobrescia.itBergamo luchthaven Orio al Serio (80 km)www.sacbo.itLuchthavens Milaan Linate en Malpensa (100 km)www.sea-aeroportimilano.itLuchthaven Venetië Marco Polo (180 km)www.veniceairport.it

Brescia ligt strategisch ten opzichte van nabije steden als Milaan en Venetië en op het kruispunt van de grote Europese wegen tussen Frankrijk en Oostenrijk (van West naar Oost) en tussen Duitsland en centraal Europa en Rome (van Noord naar Zuid).

Verona

Bergamo Venezia

BresciaTorino

Modena

Milano

Bologna

MALPENSA

LINATE

Mantova

ORIO

MONTICHIARI

Cremona

Roma

MET DE TREIN:Spoorlijn Brennero ModenaSpoorlijn Milaan - Venetië

www.trenitalia.it

Brescia ligt centraal ten opzichte van vele kunststeden als Verona, Trento, Bergamo, Milaan, Mantua en Cremona. Brescia en haar meren zijn zodoende ideale overnachtingsplekken om deze steden te verkennen, er te shoppen of concerten bij te wonen. Door haar geografische ligging, omgeving, historisch, cultureel en artistieke erfgoed, maar ook door haar fantastische keuken, evenementen en infrastructuur heeft zowel de stad Brescia als het omliggende gebied de toerist enorm veel te bieden.

Makkelijk te bereiken via

de autostrada, per trein en per

vliegtuig

NuttigeInfo

Monaco di Baviera

4

Enogastronomie enovernachtingsmogelijkheden“Een wonderschone reis langs de smaken van Brescia”

5

Enogastronomie enovernachtingsmogelijkheden

Een sterke band tussen bedrijven, producten en het gebied is kenmerkend voor Brescia en de vele kwaliteitsproducten die er gemaakt worden. In de provincie Brescia bevindt zich de Tutela del Grana Padano, de Authoriteit ter Bescherming van de Grana Padano, één van de bekendste Italiaanse kazen. De Franciacorta was de eerste Italiaanse wijn die het predicaat DOCG kreeg, de hoogste kwalificatie in Italië. In de heuvels, de bergen en langs de meren van dit gebied kunt u als gastronomisch toerist kennismaken met de bekendste Italiaanse producten op het gebeid van eten en drinken, zowel in de betere winkels en in grote supermarkten als ‘in het wild’, door gewoon uw neus te volgen of met een minimale kennis van het gebied unieke plaatselijke specialiteiten te ontdekken.Kazen die slechts door enkele plaatsen worden gemaakt; voortreffelijke witte, rode, lichte en mousserende wijnen, DOP-gecertificeerde extravergine olijfolie (uit Garda en Sebino) en vele andere producten die de basis zijn van een keuken van dit gevarieerde en altijd originele gebied.

Brescia nodigt u van harte uit op zoektocht te gaan, ontdekkingen te doen en unieke sensaties te beleven en ze met vrienden te delen.

Bergen, meren, vlakten, rivieren en heuvels.

En meer: wijngaarden, olijfbomen, landhuizen, vee, verwerkingsbedrijven, kleine

producenten, zuivelcoöperaties en moderne bedrijven die elke dag vlees, kazen en

zuivelproducten produceren, olijfolie persen, uitzonderlijke wijnen maken en producten

exporteren naar vele landen in de hele wereld.

6

De talrijke rundvleesproducenten uit Brescia zijn trots op hun lange traditie van kwaliteitsgarantie; lang voordat nationale en Europese wetten dit reguleerden, waren zij bezig met de kwaliteit van hun werk en de smaak van hun producten, door duidelijke consumentenvoorlichting over de verschillende productiefasen, van het fokken tot aan het verwerkingsbedrijf, alles onder zeer streng toezicht. Veiligheid en kwaliteit gaan hier altijd hand in hand.

Brescia is koploper in Italië op het gebied van agrarische productie.

7

8

Wat is hiervan de reden? Drie aspecten zijn belangrijk: de kwaliteit van de producten, de variëteit en de schoonheid van de provincie. Gedrieën zorgen zij ervoor dat er vele romantische aan het meer gelegen restaurants zijn, in chique Art Deco villa’s, in voorname gebouwen en in kleine restaurantjes waar smaak, traditie en gezelligheid even belangrijk zijn.

Brescia is ook één van de provincies met de meeste

restaurants die opgenomen zijn in gerenommeerde gidsen en staat aan de top wat betreft

kwaliteit, subtiliteit en smaak.

9

Eigenlijk kan men niet spreken van één Bresciaanse keuken of één typerend gerecht. Dankzij de verscheidenheid van het gebied bestaan er vele gerechten op basis van lokale producten die deze veelzijdigheid weergeven. De echtheid en uniciteit van de ingrediënten evenals de traditie en oog voor detail zijn gemeenschappelijke kenmerken van de heerlijkheden die u geserveerd krijgt in de restaurants van Brescia. Fantastische wereldvermaarde chefs en jonge koks, die zich willen bewijzen en zorgen voor vernieuwing binnen de grootse traditie van de Italiaanse keuken, verwennen u graag.

Eten en drinken zijn hier geneugten waar men moeilijk nee tegen kunt zeggen: zij bieden ook een eenvoudige manier om het leven in deze provincie te begrijpen, de sfeer te proeven, de kunst en cultuur te ervaren en zich te laten meenemen op een reis langs de typische smaken van de lokale keuken.

10

11

Tijdens uw ontdekkingsreis door de keuken van Brescia zult u ongetwijfeld de spiedo proeven, een bijzonder smakelijke spies met geroosterd vlees dat langzaam en met zorg geroosterd wordt (plm. 6-8 uur bereidingstijd).De spies, die geserveerd wordt met polenta waarbij een goede rode wijn gedronken wordt, is wellicht het bekendste gerecht uit deze provincie. De onvergelijkbare smaak is het resultaat van een lange jagerstraditie en passie voor koken. Er zijn nog andere ‘historische’ gerechten die sterk verbonden zijn aan de lokale tradities: capretto alla bresciana, in de oven gebraden geitenbokje, een gerecht met een intense, maar delicate smaak; manzo all’olio, rundvlees dat verrijkt wordt met de zoetige smaak van de Bresciaanse olijfolie, een gerecht waarvan de oorsprong terug te voeren is op de oude veemarkt die al eeuwen wordt gehouden in de gemeente Rovato. Verder zijn er de primi zoals pasta, groentensoepen en bovenal de casoncelli, ravioli gevuld met kaas, ei, paneermeel en worst.

Lente, zomer,herfst en winter.

PolentaEen volksgerecht op basis van maïsmeel dat perfect smaakt bij vleesgebraad en visgerechten. Polenta vindt u in elk restaurant. Er wordt wel gezegd dat het lustopwekkende eigenschappen heeft.

CasoncelliCasoncelli zijn een soort ravioli gevuld met vlees die geserveerd worden met gesmolten boter en geraspte kaas; het is dè typisch Bresciaanse pasta en bijzonder smakelijk.

12

De wateren van de Bresciaanse meren zijn schoon, geschikt om in te zwemmen en bevatten vele soorten vis. De Gardaforel en de zoetwatergarnaal zijn de zeldzaamste; verder veel regenboogforel, snoek, sardientjes en kopvoorns.

Zoetwatervis

13

De nabijheid van een aantal meren heeft voor veel visgerechten gezorgd. Aan het Gardameer vindt U veel coregone (sprot, op de grill gebakken), luccio alla barcarola (gestoomde meerval, geserveerd met olie, ansjovis en kappertjes) en filet van persico (zoetwaterbaars). Een echte zeldzame traktatie is carpione (Gardaforel), een vissoort verwant aan de zalm die erg moeilijk te vangen is omdat zij alleen voorkomt in de diepste delen van het meer dat aan de noordzijde tot wel 360 meter diep kan zijn.

De vele moderne restaurants aan het meer serveren zowel nieuwe variaties op oude recepten als nieuwe gerechten geïnspireerd door de nouvelle cuisine, de Italiaanse culinaire traditie en de creativiteit van jonge chefs.Aan het meer van Iseo is de keuken traditioneel. Hèt typische gerecht van het kleine dorpje Clusane d’Iseo is tinca al forno (zeelt uit de oven). In Montisola serveert men sardientjes en gedroogde cavedano (kopvoorn), bereid volgens oude receptuur. Hier treft u vele trattoria’s (soms door de vissers zèlf gerund) en een sterk traditionele keuken; een heerlijke belevenis om met vrienden van te genieten. De forellen uit het schone en visrijke water van het Idromeer belanden zo in de pan, met een scheutje olie, gekookt of gegrild.

Met name in de zomer organiseert men in de dorpjes aan de oevers van het meer vele culinaire festiviteiten, evenementen en sagre (oogstfeesten), met als doel het promoten van het toerisme door middel van de culinaire specialiteiten en typische gerechten.

De belangrijkste hiervan zijn de Settimana della tinca al forno (in Clusane d’Iseo) en de Settimana del Chiaretto, dell’olio extravergine d’oliva e del coregone (aan het Gardameer), naast de vele andere evenementen waar vis, wijn en gezelligheid hand in hand staan.

14

In tegenstelling tot wat gedacht wordt, is de storione (steur) een vis die van nature voorkomt in de grote Italiaanse rivieren.

Op het platteland van de Bresciaanse vlakte, in het dorpje Calvisano, zijn enkele kwekerijen opgezet voor de productie van kaviaar. Kaviaar uit Brescia wordt in de hele wereld verkocht en heeft recentelijk de Premio Villani ontvangen van de Bresciaanse afdeling van de Accademia Italiana della Cucina. In de provincie Brescia bevindt zich de belangrijkste witte steurkwekerij van Europa. Echte kaviaar, vers en uitzonderlijk van smaak, een culinaire delicatesse op menig kerstdiner, waarvan Italië en Brescia één van de grootste producenten ter wereld is.

Luxe in de keuken is typisch Bresciaans en vindt men terug in kostbare ingrediënten als truffel en kaviaar.In de heuvels van de Valtenesi, uitkijkend op het Gardameer, vindt men maar liefst 9 soorten truffel die in verschillende perioden van het jaar gevonden worden. Deze unieke producten geven een unieke smaak aan elk gerecht, zorgen voor een rijke, heerlijke geur en maken elk gerecht bijzonder. U kunt zomaar een truffelzoeker aantreffen in de heuvels, vergezeld van zijn onafscheidelijke hond. Proeft u ze ook eens: eekhoorntjesbrood en truffels maken uw vakantie werkelijk anders dan anders!

15

In de kaasmakerijen in de Bresciaanse vlakte wordt de wereldberoemde Grana Padano geproduceerd, misschien wel de meest geïmiteerde kaas die er is, maar die in Brescia gegarandeerd en gecertificeerd is: het garantiestempel is in de korst afgebeeld. De Bagoss, gemaakt in het dorp Bagolino, rijpt tot twee jaar en is de meest geprezen kaas van de hele provincie vanwege de sterke smaak, de intens gele kleur en de typische bergsmaak. De meest opvallende kaas is de Rosa Camuna, een kaas uit de bergen waarvan de vorm doet denken aan een prehistorische rotstekening uit de Valle Camonica die vervolgens door de Regio Lombardije tot haar symbool is gekozen.

Taleggio, gorgonzola, quartirolo, caprini (geitenkazen) en vele an-dere komen voort uit de rijke kaasmakerstraditie van Brescia en worden met trots geserveerd aan lekkerbekken in alle restaurants.

De kaasproductie in de provincie Brescia is verrassend, zowel qua verscheidenheid als kwaliteit.

Franciacorta in het witEen evenement te Castegnato in de maand oktober dat in het teken van zuivelproducten staat en waar men deel kan nemen aan bijeenkomsten over en proeverijen van de unieke zuivelproducten uit de Bresciaanse traditie.

Fieravan Puegnago

In de herfst vindt te Puegnago in de Valtenesi

de fiera plaats waar een keur aan wijnen en

kazen te proeven zijn. Ook de absolute koning

van de keuken ontbreekt niet: de truffel.

16

Tussen Franciacorta en de oevers van het

Gardameer ligt het deel van de provincie Bre-

scia waar uitzonderlijke wijnen worden geprodu-

ceerd.

17

Als U in een restaurant een Franciacorta bestelt, hoeft U daar niets aan toe te voegen; het predikaat DOCG, denominazione di origine controllata e garantita (van gecontroleerde en gegarandeerde oorsprong) doet de rest en u zult Italiaanse champagne geserveerd krijgen. Gemaakt van Chardonnay, Pinot blanc en Pinot noir is Franciacorta DOCG één van de beroemdste Italiaanse wijnen; het heeft een strogele kleur en een frisse, delicate smaak. Van de 10 miljoen geproduceerde flessen uit Franciacorta zijn er 5 miljoen DOCG, oftewel een derde van de Italiaanse spumante-productie. Dit is veelzeggend, niet alleen over de kwaliteit maar ook over de productie-efficiëntie en het grote succes van deze wijn. Dankzij de vruchtbare grond, het geventileerde microklimaat en de spreekwoordelijke vindingrijkheid van de inwoners van de Franciacorta is het gebied de kroon op de Italiaanse wijntraditie geworden.

Superlatieven schieten te kort om de productie en traditie van wijn in Brescia te omschrijven, die tegenwoordig bekend is en gewaardeerd wordt in de hele wereld. De productie concentreert zich in drie gebieden, elk met hun eigen Strada del Vino oftewel wijnroute: ‘Franciacorta’, ‘Vini e Sapori del Garda’ en ‘Colli Longobardi’ (Brescia en het gebied ten zuiden van de stad).De wijn uit Franciacorta heeft vele bijnamen: Italiaanse champagne, de beroemdste spumante, de beste bubbels op de markt. De wijnen van het Gardagebied zoals de Groppello, de Rosso Superiore, de Lugana, de Chiaretto en de rode wijnen uit het gebied rond Botticino en Cellatica smaken heerlijk bij elk gerecht; ze dienen bijna met eerbied geproefd te worden, zodat geen facet van de subtiele smaak u ontgaat, of als beproefde methode om het goede humeur naar boven te halen in gezelschap.

18

Om te beginnen de Lugana, een witte wijn van oude oorsprong die rond Sirmione verbouwd wordt en met haar strogele kleur perfect smaakt bij voor- en visgerechten. Op de heuvels van de Valtenesi wordt de Garda Classico geproduceerd, in de variaties Bianco, Rosso, Chiaretto, Groppello, Rosso Superiore en Novello.

Het productiegebied valt voor grotendeels samen met het gebied aan de Bresciaanse oever van het Gardameer, waar al eeuwenlang wijngaarden liggen.De Garda-wijn kreeg in 1996 het recht “Classico” toe te voegen aan haar naam, een eer die alleen wordt toegekend aan oude en beproefde wijnen. Van de verschillende wijnen die bij vele gerechten passen, is de Gropello de meest typische daar deze exclusief en alleen in dit gebied geproduceerd wordt.

Van Sirmione tot Limone sul Garda, ontdekt u langs de

culinaire route Strada dei Vini e dei Sapori del Garda een landschap vol olijfgaarden, cipressen en wijngaarden,

dat gekenmerkt wordt door de productie van fantastische

wijnen.

19

Andere DOC wijnen uit de provincie Brescia zijn de Botticino, de Cellatica en de Capriano del Colle, waarvan de namen overeenkomen met de dorpen waar ze geproduceerd worden.

De Botticino wordt gemaakt van de druivensoorten Barbera, Marzemino en Sangiovese die verbouwd worden op dezelfde heuvels als die waaruit een beroemde marmersoort wordt gewonnen; het is een belangrijke wijn die, door rijping in houten vaten, fluweelzacht en aromatisch van smaak is. De witte en rode Capriano del Colle wordt in kleine hoeveelheden geproduceerd en smaakt fantastisch bij de voor dit gebied kenmerkende smaken: kazen, vleeswaren en kastanjes. De Cellatica is een aromatische wijn met veel structuur die overal bij gedronken kan worden.

20

Ze wordt alleen in Italië geproduceerd van typisch Italiaanse druivensoorten. In Brescia is de productie uitermate ontwikkeld; de grappa’s worden gemaakt op de enige toegestane wijze, namelijk door de schillen in een stookketel te verzamelen en de druivenzuren te scheiden van de most.

La grappaGrappa is een

100% Italiaans gedistilleerd.

De smaak is uniek en het alcoholgehalte nooit lager dan 40%. Om te begrijpen hoe serieus grappa genomen wordt, volstaat het te weten dat er in Brescia de Associatie van Grappa Specialisten bestaat die de bekendheid en kwaliteit van grappa promoot. Het aantal Italiaanse en buitenlandse liefhebbers van dit sterke en hooggewaardeerde gedistilleerd neemt nog steeds toe.

21

Gewone olie bestaat hier niet:wat wel bestaat, is extravergine olijfolie.Het wordt geproduceerd op de heuvels rond het Gardameer (sinds de Middeleeuwen) en rond het Iseomeer. De organoleptische eigenschappen, de lage zuurgraad en fluweelzachte smaak maken de Bresciaanse olijfolie uniek en maakt de “Gargnà”- olie één van de beste van Italië. Sinds 1997 heeft ook een andere olijfolie het predikaat DOP, (Denominazione di Origine Protetta, oftewel ‘van beschermde oorsprong’) gekregen: de olie van het Iseomeer.

Olie

Een curiositeit: de olijfproductie in

Brescia is de meest noordelijke van

Europa.

22

23

Bossolà, een typisch dessert op basis van witte bloem en aar-dappelzetmeel, ambachtelijk, zoet broodgebak en vele soorten taarten en koekjes zijn de juiste afsluiting van uw reis langs de smaken van de Bresciaanse keuken.

Elke goede maaltijd dient afge-sloten te worden met een dessert

en ook hier zal de Bresciaanse traditie u doen watertanden.

Desserts

24

Jonge chefs en meesterbanketbakkers combineren traditie met innovatie en serveren u smakelijke meesterwerken.

Info, hotel, booking:www.bresciatourism.itGRAPHIC DESIGN:

CLERICI & ASSOCIATI, BRESCIA

PICTURES:LONATIPINIRAPUZZIREPORTER

CREDITS: ADAMELLO SKI, AGROITTICA CALVISANO, BARONE PIZZINI - RISTORANTE S. GIULIA, BOGLIACO GOLF, BRESCIAMUSEI, CENTRO COMMERCIALE LE PORTE FRANCHE, COMUNE DI BAGOLINO, COMUNE DI BRESCIA - UFFICIO TURISMO, CONSORZIO TUTELA FRANCIACORTA, CONSORZIO OLIO DOP DEI LAGHI LOMBARDI, CONSORZIO BOTTICINO DOC, CONSORZIO OPERATORI TURISTICI LAGO DI IDRO, CONSORZIO PRO LOCO CAMUNO-SABINE, DISTILLERIE FRANCIACORTA, FESTIVAL PIANISTICO INT. A.B. MICHELANGELI, FONDAZIONE ANDRÉ HELLER, FONDAZIONE IL VITTORIALE DEGLI ITALIANI, FONDAZIONE UGO DA COMO, FRANCIACORTA OUTLET VILLAGE, GARDAGOLF, LA PAMPA - AGRITURISMO, MUSEO MILLE MIGLIA, PINACOTECA INT. DELL’ETÁ EVOLUTIVA, PINACOTECA PALAZZO MARTINENGO, PALAZZO ARZAGA, RISTORANTE CASCINA CAPUZZA, RISTORANTE ESPLANADE, RISTORANTE IL VOLTO, RISTORANTE LE DUE COLOMBE, RUGBY CALVISANO, STRADE DEI VINI S.MARTINO D/B, TEATRO GRANDE, TENDER SURF, TERME DI ANGOLO, TERME DI BOARIO, TERME DI SIRMIONE - AQUARIA, VILLA FELTRINELLI

PRINTING:COM&PRINT, BRESCIA

ENITAgenzia Nazionale del Turismo

Comune di Brescia

Regione LombardiaTurismo

Provincia di Brescia

trono-mieBrescia : Heel I t a l ië in één s tad

EnoGas