Conflicthantering is beïnvloeden. Timothy Leary (psycholoog) heeft de Roos van Leary ontwikkelen om beter

inzicht te hebben in de actie-relatie tussen mensen.

In dit model wordt uitgegaan van de basisbehoefte van de mens. Namelijk de behoefte om invloed te hebben

op anderen en onze omgeving en de behoefte om geaccepteerd te worden.

Deze behoefte herken je vast wel bij jezelf.

In de roos geeft de verticale as de mate van invloed aan en de horizontale as de mate van acceptatie aan.

Zo krijg je vier hoofdtype gedragingen

• boven-gedrag: veel invloed willen uitoefenen

• onder-gedrag: niet of nauwelijks invloed willen uit oefenen

• samen-gedrag: geaccepteerd willen worden

• tegen-gedrag: andere belangen dan acceptatie belangrijker vinden.

De vakken zijn weer onderverdeeld in kleinere vakken zodat de beschrijving van het gedrag nog duidelijker

wordt. Er zijn modellen te vinden die een nog fijnere indeling geven.

Bron: Wikipedia.

De actie-reactieregel Gedrag lokt gedrag uit. Als iemand agressief wordt, word je opstandig of wantrouwend. Als iemand om hulp

vraagt, dan ga je helpen. Met andere worden: actie = reactie.

Veelal wordt de reactie die we op gedrag geven ingegeven door ons onderbewustzijn. Het heeft echter zo zijn

voordelen om zo nu en dan eens bewust voor een andere reactie te kiezen.

>Werkm odel: Roos v an Leary

Je kunt stellen dat:

• boven-gedag onder-gedrag oproept en omgekeerd

• samen-gedrag, samen-gedrag oproept

• tegen-gedrag, tegen-gedrag oproept.

Als je alles samenvoegt, ontstaat het volgende:

• Boven-samen roept onder-samen-gedrag op en omgekeerd.

• Boven-tegen roept onder-tegen op en omgekeerd.

Als jij wilt dat een ander zich anders gedraagt, zul je je eigen gedrag moeten veranderen.

Hoe werkt dit volgens de Roos van Leary.

• Als jij wilt dat een ander leidend gedrag gaat vertonen, dan zul je jezelf volgzaam moeten opstellen.

Omgekeerd geldt natuurlijk weer hetzelfde.

• Als je genoeg hebt van het aanvallend gedrag, moet jezelf ophouden met verdedigen. Bedenk iets grappigs

en stel je meer samen op. Het aanvallende gedrag zal niet direct stoppen, maar is wel veel moeilijker vol te

houden. Ook hier kan omgekeerd natuurlijk ook.

Als je een actie-reactiepatroon wilt doorbreken, dan doe je dit in twee stappen.

Stap 1: Je gaat naast de ander in de Roos van Leary zitten.

• Als je niet langer geleid wilt worden, dan reageer je aanvallend.

Voorbeeld: Je vriendin stelt voor om te gaan winkelen. Jij reageert: ‘Ik heb niet altijd zin om te doen wat jij

zegt, ik ga lekker naar de film.‘

• Als je wilt dat de ander niet zo volgzaam is, dan reageer je verdedigend.

Voorbeeld: Je collega vraagt iedere keer: ‘Wat zal ik nu eens gaan doen?’ Jij reageert: ‘Ik kan toch ook zelf

bedenken wat ik doen moet?! Moet je ook eens proberen.’

• Als je niet langer aangevallen wilt worden, dan reageer je leidend.

Voorbeeld: Je moeder zegt: ‘Hoe haal je het in je hoofd!’ Jouw reactie: ‘Wat is er aan de hand? Kunnen we

even rustig bespreken wat je dwarszit?’

• Als je niet iedere keer de verdedigingen wilt horen, dan reageer je volgend.

Je collega: ‘Het lukte niet omdat …’ Jouw reactie: ‘Ja het is ook vreselijk allemaal, echt verschrikkelijk.’

Stap 2: Je kiest in welk patroon je wilt zitten en past je gedag daarop aan.

Stap 1 is er om het gedrag te doorbreken. Door bij stap 2 het gedrag dat je zou willen hebben te gaan

gebruiken, ontstaat er een effectieve en prettige manier om met elkaar te communiceren.