werkenleven-gouweouwe-18feb2012

2
.......................................... werken ^ leven 33 LC zaterdag 18 februari 2012 - [email protected] N ederlanders houden hun geld op zak . G ro te ui tg av en wach ten op beter e tijden. Daarn aast ligt de huizenmarkt grotendeels stil. Volgens brancheorganisatie CBW-Mit ex hebben woonwinkels vorig jaar hun omzet in totaliteit met 3 procent zien dalen. Sikko Kapenga, directeur van Home Center in Wolvega en van meubelzaken in Leeuwarden en Buitenpost, doet niet mee aan de klaagzang. ,,Wy hawwe oant he- den gjin omset ynlevere’’, aldus de eigenaar van het familiebe - drijf met bijna tweehond erd werkne mers (op fullt imebas is 130) en een omzet van 30 mil- joen.,,Wolrint dekwaliteitfande omset werom’’, zegt hij, doelend op kleiner wordende marges. Kapenga ontkent niet dat het wegvallen van enkele concurren- ten als gevolg van de crisis helpt om stand te houd en. Maar, zo stelt hij, het komt vooral neer op ,,mear aksjes om klanten te prik- keljen’’. In dat licht heeft hij on- der meer met adv erten tieca m- pagne s zijn verz orging sgebie d uitgebreid. ,,Fan ús klanten komt no noch 55 prosint út Fryslân, de restútde regio ’sZwolle,Lelys tad, Assen en Grins.’’ Onder de extra inspanningen reken t hijhet snell erafscheidne- men van slecht lopende produc- ten en het invoeren van nieuwe diensten als ‘home make over’. ,,De minsken bliuwe langer yn harren âlde wente wenjen en be- slute dy op te knappen. Mei ús service kinne se in hûs op ‘e nij ynrjochtsje sûnder dat daliks al- les ferfongen wurde moat.’’ Ondertussen breidt hij Home Center in Wolvega (55.000 vier- kante meter) uit met een cash- and-carry-woon winkel.Er komtn 5000 vierkante meter bij. Hierin etaleren zeventig toeleveranc iers direct-meeneempro ducten. Ka- penga kiest ervo or om zo alle prijsklassen te bedienen. ,,Pake kocht ien kear yn syn libben nije meubels, heit ien kear yn de 25 jier en anno 2012 keapje klanten fakerwat.Datkinasitpriispeildit mooglik makket.’’ Het midden- segment blijft met een aandeel van 60 procent voor zijn winkels de belangrijkste categorie. ,,Min- sken, dy’t kwaliteit hawwe, bliu- we kwaliteit keapje.’’ Watsindsdeoprich tingin1968 wel is veranderd, is de herkomst vandemeubels.,,Y ndat jierkaam 85 prosint fan ús meubels út Ne- derlâ n.No isdat mar15prosint.It measte komt no ut Poalen, Dúts- lân en Azië. At it heal kin, keapje wy in eigen lân yn. Bygelyks de bêden fan AV EK yn Surhú ster - fean. It is spitich dat Bijlsma yn Frent sjerdernet mearis.Dat isin goed foarbyld fan in fabryk dy’t op priispeil net mear oerein bliu- we koe. Dy produkten - se mak- ken dêr ythoeken - kommen no út it bûtenlân.’’ ‘Crisis? Het slechtste is niks doen!’ Sikko en zus Hennie Kapenga bij de in aanbouw zijn de cash-and-carrywinkel in Wolvega. FOTO LC/JAN DE VRIES ‘At it heal kin, keapje wy yn eigen lân yn’ DICK OFFRINGA Meubelzaken hebben het niet gemakkelijk. Het slechtste wat je doen kunt, is niets doen, zegt Sikko Ka- penga. Aand elenma rkte n ontk omen niet aan de invloed van Koning Voetbal, zo constateren onder- zoek ers van De Neder lands che Bank (DNB). Tijdens wedstrijden op het WK voetbal in 2010 liep de handel sterk terug. Zodra het ‘ei- genteam’speelt,wijkendenatio- naleaandel enpri jzenafvan diein het buitenland. Met de komende EK in Polen en Oekraïne voor de deuris hetwellich t handigditas- pect mee te wegen. Tijdens de wedstrijden van Ne- derland op het WK in Zuid-Afrika war en er 29 pro cen t minder transacties in AEX-fondsen. Het aantalaandelendatermeeannex was, daalde met 34 procent. Volgens DNB is Nederland niet uniek. Ook op beurzen in Groot- Brittannië, Duitsland en Frank- rijkis heteffectzich tbaar .Tijdens optr edens van Der Mansc haft zakte de handel in Duitsland met 60 procent in. Het kan nog erger, en wel in Zuid-Amerika. Als het Braziliaan- seelftalin hetveldstaat ,daalthet aanta l tran sacti esin datlandmet 65 procent. De Argentijnse beurs heeft al een terugval tot 70 pro- cent geregistreerd, Chili zelfs 83 procent. Zelfs in VS, waar betrek- kelijk weinig wordt gevoetbald, loopt de handel met 42 procent terug. Terwijl beurskoersen wereld- wijd normaal nauwelijks uit de pas lopen, is dit fenomeen wel zichtbaar tijdens grote voetbal- toer nooien. Beleggers nemen minde rsnelbedrijfsni euwsopals ze naar wedstri jden kijken. Dit heeft als resultaat dat een aande- lenind ex van een spelend land gemid deldeenvijfdeminderrea- gee rt op wer eldwij de koers- scho mmelin gen.Britte n enFran- sen laten zich nog meer afleiden van de effectenhandel met een percentage van 30. Voetbal leidt aandacht van  belegger af AMSTERDAM - Beleggers zou- deneens moetennadenkenover WKVoetbal.Tijdenswedstrijden verandert het spel op de beurs- vloer. De jaren dertig tot en met vijftig heten in Amerika de Gouden Era van de strip. In de jaren dertig, toen Amerika onder een econo- mische depressie leed, ontstond de bijna onoverwinnelijke Su- perman, de aartsvader van on- telbaar veel superhelden. De strips waren geen plaatjes in kranten meer, maar stonden in echte stripbladen. Oudmilitair majoor Malcolm Wheeler-Nicholson begon in de jaren twintig een bedrijfje, in eerste instantie voor het verko- pen van zijn eigen avontuurlijke pulpverhalen. In de jaren dertig zag hij de groeiende populariteit van strips (hij had al een strip- versie van Stevensons’ ‘Schatei- land’ uitgegeven) en begon met stripbladen. Een ervan, Detective Comics, werd in1937 een enorm succes door een detective die in vleermuisvermomming op boeven joeg in het New York- achtige Gotham. Batman, dus. Dat legde de basis voor DC Comics (Detective Comics afge- kort), nu een van de grootste stripuitgeverijen ter wereld. Het logo ervan was sinds 2005 een gekanteld schildje, maar dat is verleden tijd. Ontwerpbedrijf Landor kwam met een C, waar als het ware de D wordt afge- peld. Zoals je een stripboek voorzichtig en vol verwachting uit de verpakking haalt. Bij strips zou je een grafischer logo verwachten. Maar wat hier leuk aan is, is dat de D van kleur kan veranderen en de C voort- durend anders wordt ingevuld. Soms staat The Joker erin, soms gloeit de C of is het net een printplaat. Er is zelfs de variant die hierbij staat, verwijzend naar een breed bewonderde strip van DC Comics. Toch aardig: een logo dat voor iedereen herken- baar is en voor stripliefhebbers een beetje meer biedt. Het ge- bruikte lettertje heet ook nog eens Gotham. ASING WALTHAUS  Jacqueline Fackeldey – Klantropolo- gie, Groot denken, klein doen, Uitgeverij Scriptum, 141 blz., 19,95 Wie goed zaken wil doen, moet de straat op, rondkijken en met mensen praten. ,,Zoals je klan- ten, want die zitten niet aan jouw bureau, maar lopen overal en nergens rond’’, schrijft Jac- queline Fackeldey . Klantropolo- gie, noemt ze dat, een term die lijkt op antropologie: de weten- schap die handelt over het ge- drag van de mens. Voor haar boek gebruikte ze ervaringen die ze als sales- en marketingmedewerker opdeed bij Philips, De Bijenkorf en ING/ Postbank. Zo ontwikkelde Fac- keldey voor die laatste opdracht- gever het bankpasje dat cliënten kunnen verpersoonlijken met hun eigen foto. Een hit. In een ziekenhuis stuitte ze op een bestralingsapparaat dat dagelijks zo’n 220 keer werd gebruikt. Iedere keer als een patiënt in het apparaat ging liggen, kostte dat minimaal15 seconden. Fackeldey berekende: 220 x 15 seconden = 3300 secon- den. Dat is een dagelijkse tijd- winst van bijna een uur! Toch had geen enkele zorgverlener zich dat gerealiseerd, laat staan dat hij of zij de fabrikant bena- derde voor een gebruiksvriende- lijker bestralingsapparaat. ,,We zijn niet graag een dos- sier of een nummer en we hou- den over het algemeen niet van onpersoonlijke en anonieme communicatie’’, stelt Fackeldey. ,,Maar dit lijken we te vergeten wanneer we als marketeer of manager in een grote organisa- tie zitten.’’ Anonieme medewerkers kla- gen over de ‘systeem-aut isten’ die de macht bij de Nederlandse Spoorwegen hebben overgeno- men. Die klacht van afgelopen week sluit naadloos aan bij het betoog voor de klantropologie: hoed je voor bloedloze mana- gers die niet verder kijken dan de rand van hun bureau. Alleen jammer dat Jacqueline Fackeldey veel leunt op ideeën van ande- ren. Zelfs de boektitel komt van een collega.  JAAP HELLINGA logostiek boeken&studies gouweouwe Niet elk product gaat de hippe en moderne toer op. Werken & Leven verklaart wekelijks een icoon uit het winkelschap. TEKST RUTGER VAN DER MEIJ FOTO LC/SIEP VAN LINGEN 1 2 3 4 5 6  Juliana Buisman werd opge- richt in1867 in Zwart- sluis, en daar zit het bedrijf nu nog. Het kroontje op de verpakkingen dateert van1951, toen Juliana het predicaat ‘Koninklijk’ verleende. Koffijstroop De ‘Koninklijke Fa- briek van Gebrande Suiker R. Buisman BV’, zoals het bedrijf offici- eel heet, dankt zijn bestaan aan koffie. Die was vroeger duur. Althans, duurder dan cichorei, de witlof-achtige plant die in de negentiende eeuw voor het eerst werd gebruikt als koffie-toev oeg- sel. Gemalen en gebrande cicho- rei smaakte nogal bitter. Kruide- nier en koffiebrander Herman Buisman begon daarom met het branden van glucosestroop. Deze ‘koffijstroop’ fungeerde als smaakversterker zodat consu- menten met een kleinere hoe- veelheid koffie toekonden. Buis- man verkocht zijn gebrande suiker in zakjes, maar het was zoon Roelof die rond1900 het recept perfectioneerde en op het idee kwam het spul in busjes te verkopen. Een gat in de markt: van de ruim honderd suiker- branders is Buisman als enige overgeblev en. Al is het geen familiebedrijf meer: de vijfde generatie verkocht de fabriek in 2007. Snelfilterbruin Buisman werd wereld- beroemd in Nederland door de herkenbaar- heid van de gebrande suiker in de blauwe blikken. Maar de structuur van de korrels was eigenlijk te grof voor de snelfilters die eind jaren vijftig opkwamen. Dus introduceerde Buisman in1968 een fijner poe- der in een glazen potje, dat een bruine verpakking kreeg om het te onderscheiden van de blikken busjes. Die werden uiteindelijk in 1990 afgeschaft - ze bleken niet 100 procent waterdicht . Het blauw ging dat jaar over naar de huidige potjes ‘Buisman royal’. Agglomeratie Dit is de Buisman waar uw moeder of oma koffie mee zette, daar laat het ‘classic’ geen misverstand over bestaan. Een potje Buisman ‘royal’ - dezelfde verpakking maar dan blauw - bevat een iets grovere korrel. Dat komt door ‘agglomereren’ een proces waarbij de suiker een behandeling krijgt met vocht of stoom. Zo klontert de blauwe Buisman minder en zou het makkelijker scheppen. Door die behandeling ligt de inkoopprijs van het blauwe potje een paar cent hoger dan die van de brui- ne, maar supermarkten zetten ze vaak voor dezelfde prijs in het schap. Melitta Op de oude blikjes stond op deze plaats ‘voor gewoon gemalen koffie’. Niet per se voor snelfilterkoffie dus. Het idee voor de huidige snelfiltersuiker ontstond toen filterfabrikant Melitta het land introk om de snelfilters aan de man (of eigen- lijk huisvrouw) te brengen. Buis- man was niet meer nodig voor een lekkere koffie, zeiden de Melitta-demonstra trices. Dus nam de suikerbrander als eerste in Nederland een ‘marketing- adviesbureau’ in de arm, zo vertelde de directeur in1992 in de LC, en sloeg terug met een eigen maling. De formule Trendhopper – jong en hip - heeft het moeilijk. De afgelopen jaren is het aantal franchisewinkels meer dan gehalveerd tot twintig stuks. Volgens franchisenemer Sikko Kapenga is dit een gevolg van de vele wisselingen in de landelijke directie en van gebrek aan visie. In de nieuwe directie en in de eveneens nieuwe Duitse leverancier heeft hij veel ver- trouwen. Kapenga handhaaft deze formule voor Wolvega en Leeuwarden en wil in de stad Groningen een nieuwe Trendhopper openen. Kapenga ver- wacht dat de keten binnen twee jaar weer veertig winkels telt. ,,Foar in formule mei in lânlike útstrieling is it fan belang dat je ek in lânlike dekking hawwe. Dat is nedich foar kampanjes, mar ek foar ynternet.’’ Trendhopper 4 5 6 1 2 3 Voor in de jus Suiker, water en warm- te, zo krijg je Buisman. Ovens verhitten een mengsel van glucose- stroop en melasse tot150 gra- den. Daarna wordt de vloeibare zwarte substantie uitgestort op een grote koelplaat, om verdere karamellisatie te voorkomen. Na vermaling van de suikerkoek is de klassieke Buisman klaar. Sommigen gebruiken het om de jus, hachee of uiensoep mee te kleuren. Niet voor niets ver- koopt de fabriek steeds meer aan de voedingsmiddelenindus- trie, vooral bakkers van brood en koek. Maar ook die donker- bruine grill-streepjes op (vegeta- rische) hamburgers, dat kan heel goed Buisman zijn. 2,5 cent per stuk ‘Een lepeltje Buisman’ werd een gevleugelde uitdrukking. Niet in de laatste plaats omdat ieder blikje of busje een specaal Buismanlepelje bevat. Die wor- den sinds1991 gemaakt door metaalbedrijf Hut in Emmen. De lepeltjes kosten 2,5 cent per stuk en zijn gemaakt van geelgelakt staal. Gelakt, omdat dat nu een- maal moet in de voedingsindus- trie. Staal, omdat het goedkoop is én magnetisch: de Buisman- fabriek verdeelt de lepeltjes met behulp van magneten over de potjes. Zien hoe Buisman zijn aroma maakt? Scan de QR-code met uw mobiele telefoon of voer de link http://bit.ly/buisman in. Leeuwarder blik De blikken en busjes Buisman zijn jaren- lang gemaakt in de Leeuwarder Elektro Blikfabriek (opgericht in1919), tot de suikerbranderij in Zwart- sluis zelf een bliklijntje kreeg. De Leeuwarder fabriek voerde door de jaren heen namen als Verbli- fa, TDV, Continental Can, Im- press en heet sinds vorig jaar Ardagh. 7 8 8 7

Transcript of werkenleven-gouweouwe-18feb2012

Page 1: werkenleven-gouweouwe-18feb2012

7/30/2019 werkenleven-gouweouwe-18feb2012

http://slidepdf.com/reader/full/werkenleven-gouweouwe-18feb2012 1/1

..........................................werken ^ leven 33aterdag 18 februari 2012 - [email protected]

Nederlanders houdenhun geld op zak.Grote uitgavenwachten op beteretijden. Daarnaast

ligt de huizenmarkt grotendeelsstil. Volgens brancheorganisatieCBW-Mitex hebben woonwinkelsvorig jaar hun omzet in totaliteitmet 3 procent zien dalen.

Sikko Kapenga, directeur vanHome Center in Wolvega en vanmeubelzaken in Leeuwarden enBuitenpost, doet niet mee aan deklaagzang. ,,Wy hawwe oant he-den gjin omset ynlevere’’, aldusde eigenaar van het familiebe-drijf met bijna tweehonderdwerknemers (op fulltimebasis130) en een omzet van € 30 mil-joen.,,Wolrint dekwaliteitfandeomset werom’’, zegt hij, doelend

op kleiner wordende marges.Kapenga ontkent niet dat het

wegvallen van enkele concurren-ten als gevolg van de crisis helptom stand te houden. Maar, zostelt hij, het komt vooral neer op,,mear aksjes om klanten te prik-keljen’’. In dat licht heeft hij on-der meer met advertentiecam-pagnes zijn verzorgingsgebieduitgebreid. ,,Fan ús klanten komtno noch 55 prosint út Fryslân, de

restútde regio’sZwolle,Lelystad,Assen en Grins.’’

Onder de extra inspanningenrekent hijhet snellerafscheidne-men van slecht lopende produc-ten en het invoeren van nieuwediensten als ‘home make over’.,,De minsken bliuwe langer ynharren âlde wente wenjen en be-slute dy op te knappen. Mei ússervice kinne se in hûs op ‘e nijynrjochtsje sûnder dat daliks al-

les ferfongen wurde moat.’’Ondertussen breidt hij Home

Center in Wolvega (55.000 vier-kante meter) uit met een cash-and-carry-woonwinkel.Er komtn5000 vierkante meter bij. Hierinetaleren zeventig toeleveranciersdirect-meeneemproducten. Ka-penga kiest ervoor om zo alleprijsklassen te bedienen. ,,Pakekocht ien kear yn syn libben nijemeubels, heit ien kear yn de 25

jier en anno 2012 keapje klantenfakerwat.Datkinasitpriispeilditmooglik makket.’’ Het midden-segment blijft met een aandeelvan 60 procent voor zijn winkelsde belangrijkste categorie. ,,Min-sken, dy’t kwaliteit hawwe, bliu-we kwaliteit keapje.’’

Watsindsdeoprichtingin1968wel is veranderd, is de herkomstvandemeubels.,,Yndat jierkaam85 prosint fan ús meubels út Ne-

derlân.No isdat mar15prosint.Itmeaste komt no ut Poalen, Dúts-lân en Azië . At it heal kin, keapjwy in eigen lân yn. Bygelyks debêden fan AVEK yn Surhúster-fean. It is spitich dat Bijlsma ynFrentsjerdernet mearis.Dat isingoed foarbyld fan in fabryk dy’top priispeil net mear oerein bliu-we koe. Dy produkten - se mak-ken dêr ythoeken - kommen noút it bûtenlân.’’

‘Crisis? Het slechtste is niks doen!’

Sikko en zus Hennie Kapenga bij de in aanbouw zijn de cash-and-carrywinkel in Wolvega. FOTO LC/JAN DE VRIES

‘At it healkin, keapjewy yn eigenlân yn’

DICK OFFRINGA

Meubelzaken hebbenhet niet gemakkelijk.Het slechtste wat jedoen kunt, is nietsdoen, zegt Sikko Ka-penga.

delenmarkten ontkomen

aan de invloed van Koningbal, zo constateren onder-ers van De Nederlandschek (DNB). Tijdens wedstrijdenet WK voetbal in 2010 liep deel sterk terug. Zodra het ‘ei-eam’speelt,wijkendenatio-aandelenprijzenafvan dieinuitenland. Met de komenden Polen en Oekraïne voor deis hetwellicht handigditas-mee te wegen.dens de wedstrijden van Ne-nd op het WK in Zuid-Afrikan er 29 procent minderacties in AEX-fondsen. Hetalaandelendatermeeannexdaalde met 34 procent.lgens DNB is Nederland niet

k. Ook op beurzen in Groot-anni ë , Duitsland en Frank-s heteffectzichtbaar.Tijdens

optredens van Der Manschaftzakte de handel in Duitsland met60 procent in.

Het kan nog erger, en wel inZuid-Amerika. Als het Braziliaan-seelftalin hetveldstaat,daalthetaantal transactiesin datlandmet

65 procent. De Argentijnse beursheeft al een terugval tot 70 pro-cent geregistreerd, Chili zelfs 83procent. Zelfs in VS, waar betrek-kelijk weinig wordt gevoetbald,loopt de handel met 42 procentterug.

Terwijl beurskoersen wereld-wijd normaal nauwelijks uit depas lopen, is dit fenomeen welzichtbaar tijdens grote voetbal-toernooien. Beleggers nemenmindersnelbedrijfsnieuwsopalsze naar wedstrijden kijken. Ditheeft als resultaat dat een aande-lenindex van een spelend landgemiddeldeenvijfdeminderrea-geert op wereldwijde koers-schommelingen.Britten enFran-sen laten zich nog meer afleidenvan de effectenhandel met eenpercentage van 30.

Voetbal leidtandacht van

belegger af ERDAM - Beleggers zou-ens moetennadenkenover

Voetbal.Tijdenswedstrijdenndert het spel op de beurs-

aren dertig tot en met vijftign in Amerika de Gouden Erade strip. In de jaren dertig,Amerika onder een econo-he depressie leed, ontstondjna onoverwinnelijke Su-an, de aartsvader van on-ar veel superhelden. Des waren geen plaatjes inen meer, maar stonden in stripbladen.

udmilitair majoor Malcolmeler-Nicholson begon in detwintig een bedrijfje, in

e instantie voor het verko-van zijn eigen avontuurlijkeverhalen. In de jaren dertighij de groeiende populariteittrips (hij had al een strip-e van Stevensons’ ‘Schatei-uitgegeven) en begon met

bladen. Een ervan, Detectiveics, werd in1937 een enormes door een detective die inmuisvermomming open joeg in het New York-ge Gotham. Batman, dus.at legde de basis voor DCics (Detective Comics afge-, nu een van de grootsteuitgeverijen ter wereld. Hetervan was sinds 2005 eennteld schildje, maar dat isden tijd. Ontwerpbedrijf

Landor kwam met een C, waarals het ware de D wordt afge-peld. Zoals je een stripboekvoorzichtig en vol verwachtinguit de verpakking haalt.Bij strips zou je een grafischerlogo verwachten. Maar wat hierleuk aan is, is dat de D van kleurkan veranderen en de C voort-durend anders wordt ingevuld.Soms staat The Joker erin, somsgloeit de C of is het net eenprintplaat. Er is zelfs de variantdie hierbij staat, verwijzend naareen breed bewonderde strip vanDC Comics. Toch aardig: eenlogo dat voor iedereen herken-baar is en voor stripliefhebberseen beetje meer biedt. Het ge-bruikte lettertje heet ook nogeens Gotham.

ASING WALTHAUS

ueline Fackeldey – Klantropolo-Groot denken, klein doen,verij Scriptum, 141 blz.,95

goed zaken wil doen, moetraat op, rondkijken en meten praten. ,,Zoals je klan-

want die zitten niet aanbureau, maar lopen overal

ergens rond’’, schrijft Jac-ne Fackeldey. Klantropolo-

noemt ze dat, een term dieop antropologie: de weten-p die handelt over het ge-van de mens.or haar boek gebruikte zeingen die ze als sales- enetingmedewerker opdeedhilips, De Bijenkorf en ING/bank. Zo ontwikkelde Fac-ey voor die laatste opdracht-r het bankpasje dat cli ë ntenen verpersoonlijken met

eigen foto. Een hit.een ziekenhuis stuitte ze opestralingsapparaat datlijks zo’n 220 keer werduikt. Iedere keer als eennt in het apparaat gingn, kostte dat minimaal15nden. Fackeldey berekende:x 15 seconden = 3300 secon-Dat is een dagelijkse tijd-t van bijna een uur! Tochgeen enkele zorgverlenerdat gerealiseerd, laat staanij of zij de fabrikant bena-e voor een gebruiksvriende-

lijker bestralingsapparaat.,,We zijn niet graag een dos-

sier of een nummer en we hou-

den over het algemeen niet vanonpersoonlijke en anoniemecommunicatie’’, stelt Fackeldey.,,Maar dit lijken we te vergetenwanneer we als marketeer of manager in een grote organisa-tie zitten.’’

Anonieme medewerkers kla-gen over de ‘systeem-autisten’die de macht bij de NederlandseSpoorwegen hebben overgeno-men. Die klacht van afgelopenweek sluit naadloos aan bij hetbetoog voor de klantropologie:hoed je voor bloedloze mana-gers die niet verder kijken dande rand van hun bureau. Alleenjammer dat Jacqueline Fackeldeyveel leunt op idee ë n van ande-ren. Zelfs de boektitel komt vaneen collega.

JAAP HELLINGA

ogo stiek

oeken &studies

gouwe ouweNiet elk product gaat de hippe enmoderne toer op. Werken & Levenverklaart wekelijks een icoonuit het winkelschap.

TEKST RUTGER VAN DER MEIJFOTO LC/SIEP VAN LINGEN

1

2

3 4 5

6

JulianaBuisman werd opge-richt in1867 in Zwart-sluis, en daar zit het

bedrijf nu nog. Hetkroontje op de verpakkingendateert van1951, toen Juliana hetpredicaat ‘Koninklijk’ verleende.

KoffijstroopDe ‘Koninklijke Fa-briek van GebrandeSuiker R. Buisman BV’,

zoals het bedrijf offici-eel heet, dankt zijn bestaan aankoffie. Die was vroeger duur.Althans, duurder dan cichorei,de witlof-achtige plant die in denegentiende eeuw voor het eerstwerd gebruikt als koffie-toevoeg-sel. Gemalen en gebrande cicho-rei smaakte nogal bitter. Kruide-nier en koffiebrander HermanBuisman begon daarom met hetbranden van glucosestroop.Deze ‘koffijstroop’ fungeerde alssmaakversterker zodat consu-menten met een kleinere hoe-veelheid koffie toekonden. Buis-man verkocht zijn gebrandesuiker in zakjes, maar het waszoon Roelof die rond1900 hetrecept perfectioneerde en op hetidee kwam het spul in busjes teverkopen. Een gat in de markt:van de ruim honderd suiker-branders is Buisman als enigeovergebleven. Al is het geenfamiliebedrijf meer: de vijfdegeneratie verkocht de fabriek in2007.

SnelfilterbruinBuisman werd wereld-beroemd in Nederlanddoor de herkenbaar-

heid van de gebrandesuiker in de blauwe blikken.Maar de structuur van de korrelswas eigenlijk te grof voor desnelfilters die eind jaren vijftigopkwamen. Dus introduceerdeBuisman in1968 een fijner poe-der in een glazen potje, dat eenbruine verpakking kreeg om hette onderscheiden van de blikkenbusjes. Die werden uiteindelijkin 1990 afgeschaft - ze blekenniet 100 procent waterdicht. Hetblauw ging dat jaar over naar dehuidige potjes ‘Buisman royal’.

AgglomeratieDit is de Buisman waaruw moeder of omakoffie mee zette, daar

laat het ‘classic’ geenmisverstand over bestaan. Eenpotje Buisman ‘royal’ - dezelfdeverpakking maar dan blauw -bevat een iets grovere korrel. Datkomt door ‘agglomereren’ eenproces waarbij de suiker eenbehandeling krijgt met vocht of stoom. Zo klontert de blauweBuisman minder en zou hetmakkelijker scheppen. Door diebehandeling ligt de inkoopprijsvan het blauwe potje een paarcent hoger dan die van de brui-ne, maar supermarkten zettenze vaak voor dezelfde prijs in hetschap.

MelittaOp de oude blikjesstond op deze plaats‘voor gewoon gemalen

koffie’. Niet per se voorsnelfilterkoffie dus. Het ideevoor de huidige snelfiltersuikerontstond toen filterfabrikantMelitta het land introk om desnelfilters aan de man (of eigen-lijk huisvrouw) te brengen. Buis-man was niet meer nodig vooreen lekkere koffie, zeiden deMelitta-demonstratrices. Dusnam de suikerbrander als eerstein Nederland een ‘marketing-adviesbureau’ in de arm, zovertelde de directeur in1992 inde LC, en sloeg terug met eeneigen maling.

De formule Trendhopper – jong en h- heeft het moeilijk. De afgelopenjaren is het aantal franchisewinkelsmeer dan gehalveerd tot twintigstuks. Volgens franchisenemer SikkoKapenga is dit een gevolg van de vewisselingen in de landelijke directieen van gebrek aan visie. In de nieuwdirectie en in de eveneens nieuweDuitse leverancier heeft hij veel ver-trouwen.

Kapenga handhaaft deze formulevoor Wolvega en Leeuwarden en wiin de stad Groningen een nieuweTrendhopper openen. Kapenga ver-wacht dat de keten binnen twee jaarweer veertig winkels telt. ,,Foar informule mei in lânlike útstrieling is ifan belang dat je ek in lânlike dekkihawwe. Dat is nedich foar kampanjemar ek foar ynternet.’’

Trendhopper

4

5

6

1

2

3

Voor in de jusSuiker, water en warm-te, zo krijg je Buisman.Ovens verhitten een

mengsel van glucose-stroop en melasse tot150 gra-den. Daarna wordt de vloeibarezwarte substantie uitgestort opeen grote koelplaat, om verderekaramellisatie te voorkomen. Navermaling van de suikerkoek isde klassieke Buisman klaar.Sommigen gebruiken het om dejus, hachee of uiensoep mee tekleuren. Niet voor niets ver-koopt de fabriek steeds meeraan de voedingsmiddelenindus-trie, vooral bakkers van brooden koek. Maar ook die donker-bruine grill-streepjes op (vegeta-rische) hamburgers, dat kan heelgoed Buisman zijn.

2,5 cent per stuk ‘Een lepeltje Buisman’werd een gevleugeldeuitdrukking. Niet in de

laatste plaats omdatieder blikje of busje een specaalBuismanlepelje bevat. Die wor-den sinds1991 gemaakt doormetaalbedrijf Hut in Emmen. Delepeltjes kosten 2,5 cent per stuken zijn gemaakt van geelgelaktstaal. Gelakt, omdat dat nu een-maal moet in de voedingsindus-trie. Staal, omdat het goedkoopis én magnetisch: de Buisman-fabriek verdeelt de lepeltjes metbehulp van magneten over depotjes.

Zien hoe Buisman zijn aromamaakt? Scan de QR-code met uwmobiele telefoon of voer de linkhttp://bit.ly/buisman in.Leeuwarder blik

De blikken en busjesBuisman zijn jaren-lang gemaakt in de

Leeuwarder ElektroBlikfabriek (opgericht in1919),tot de suikerbranderij in Zwart-sluis zelf een bliklijntje kreeg. DeLeeuwarder fabriek voerde doorde jaren heen namen als Verbli-fa, TDV, Continental Can, Im-press en heet sinds vorig jaarArdagh.

7 8

8

7