Welzijnengedraginasielenopvang
-
Upload
zwerfhondenconferentie -
Category
Education
-
view
424 -
download
0
Transcript of Welzijnengedraginasielenopvang
Tinley: Dé specialist in diergedrag
Welzijn en gedrag in asiel en opvang
José Haeke, BSc (Hons)
Postgraduate Diploma in Companion Animal Behaviour Counselling
Welke gevolgen hebben onzekeuzes voor het zwerfdier
Tinley: Dé specialist in diergedrag
Inhoud
• Wat is welzijn?
• De 5 vrijheden
• Factoren die welzijn beinvloeden
• Meten van welzijn
• Stress en conflictgedrag
• Kwaliteit opvang in relatie tot welzijn
Tinley: Dé specialist in diergedrag
Wat is welzijn?• Dierenwelzijn is een complex begrip dat
zowel het fysieke welzijn als het geestelijk welzijn omvat*
• Welzijn hangt samen met de voorspelbaarheid en beheersbaarheid van de omgeving**
• The welfare of an individual is its state as regards its attempts to cope withits environment***
* Brambell Committee, 1965; De Jonge en Goewie, 2000** Wiepkema en Koolhaas, 1993*** Broom, 1991
Tinley: Dé specialist in diergedrag
De 5 vrijheden(Brambell 1965 / Britse Farm Animal Welfare Council, 1979)
1. Vrij van honger, dorst, onjuiste voeding
2. Vrij van thermaal en fysiek ongemak
3. Vrij van verwonding en ziekten
4. Vrij van angst en stress
5. Vrij zijn om normaal soorteigen gedrag te vertonen
Volgens Ministerie LNV parameters voor een goeddierenwelzijn.
Recente benaderingen focussen ook meer op aanwezigheidvan bevrediging van behoeften/emoties
Tinley: Dé specialist in diergedrag
Factoren die welzijn beinvloedenPijn (moeilijk meetbaar, zowel fysiek als gedragsmatig)
Angst (makkelijker meetbaar)
– Hartslag, Adrenal cortex activity, etc.
– Bevriezen, vluchten, agressie
Gebrek aan controle door:
– beperking in beweging, beperking in normale reactie op prikkel
– frustratie (ranghogere blokkeert voedsel)
– afwezigheid van specifieke prikkels (bijv. om te sabbelen)
– onvoldoende stimulatie
– overstimulatie (> onvoorspelbaar en oncontroleerbaar)
Tinley: Dé specialist in diergedrag
Meten van welzijn
• Voortplantingssucces (cyclus, succesvolle dekkingen,
nestgrootte, vroege dood)
• Ziekte en verwondingen (gebroken botten, maagzweren)
• Immuniteit en vatbaarheid voor ziekte (fysiologisch meetbaar)
• Gedragsmatige uitingen (abnormaal gedrag, inactiviteit)
• Samenhang lagere levensverwachting & lager welzijn
Tinley: Dé specialist in diergedrag
Welzijn?
http://www.srdogs.com/Pages/news.jul.4.html
Uit privé collectie van Birgitta Machielse
htt
p:/
/ww
w.n
ydai
lyn
ews.
com
/lif
esty
le/g
alle
ries
/do
g_fa
shio
n_s
ho
w/d
og
_fas
hio
n_s
ho
w.h
tml
Tinley: Dé specialist in diergedrag
StressAlledaags begrip, maar vele visies
• Van Dale: stress de; m aanhoudende geestelijke druk; spanning
• Wikipedia: Stress is een vorm van spanning die in het lichaam van mensen of dieren optreedt als reactie op externe prikkels en die gevolgd wordt door een bepaald patroon van fysiologische reacties.
Tinley: Dé specialist in diergedrag
Stress waarnemenStress ontstaat als een dier zijn omgeving (tijdelijk) niet kanvoorspellen en/of niet kan beïnvloeden
Acute stress: kortdurend, conflict is oplosbaar
Chronische stress: langdurig, niet oplosbaar
Gedragsmatige uiting van stress: stress signalen / conflictgedrag
Uiting van stress kan per diersoort verschillen
Tinley: Dé specialist in diergedrag
Stress signalen / uitingen van conflictgedrag bij honden
Bek aflikken
Tongelen
Gapen
Hijgen
Trillen
Hoge geluiden
Borstelen
Uitschudden
Niezen
Uitrekken
Kaakklapperen
Grijnzen, lachen
Oversprong snuffelen
Plotseling krabben/ likken
Voorpoten knabbelen
Staart jagen
Tinley: Dé specialist in diergedrag
Kwaliteit van opvang/asiel
Kwaliteit wordt in hoge mate bepaald door:
• vorm van huisvesting:
• aantal honden per kennel
• Onderzoek wijst uit dat de voorkeur uitgaat naar groepshuisvesting [Mertens & Unshelm, 1996]
• beschikbare m2 per hond [in NL vastgelegd in honden en kattenbesluit]
• groepssamenstelling en -grootte in geval van meerdere honden per kennel [leeftijd, fysieke gesteldheid, continuïteit]
Tinley: Dé specialist in diergedrag
http://labanimals.awionline.org/pubs/cq02/Cq-dogs.html
Comfortable Quarters for Dogs in Research InstitutionsRobert Hubrecht (UFAW)
Tinley: Dé specialist in diergedrag
Speelweide - uitlaten
Tinley: Dé specialist in diergedrag
Speelweide
Tinley: Dé specialist in diergedrag
Asiel omgeving
Uit privé collectie van Birgitta Machielse
Met d
ank aan
Nath
alie Klin
ge
Tinley: Dé specialist in diergedrag
Asiel omgevingU
it privé
collectie van
Birgitta M
achielse
Tinley: Dé specialist in diergedrag
Asiel omgevingM
et dan
k aan N
athalie K
linge
Tinley: Dé specialist in diergedrag
Asiel omgevingM
et dan
k aan N
athalie K
linge
Tinley: Dé specialist in diergedrag
Zwerfdier van de straat?
Of een dier gebaat is bij de [vaak levenslange!] opvang in een asiel, hangt vooral af van de situatie waarin het verkeert en de situatie waarin het dier in het asiel terechtkomt.
Verbetert het welzijn van het dier vanuit het oogpunt van het dier gezien?
Tinley: Dé specialist in diergedrag
Bronnenlijst•D.M. Broom. Animal Welfare: concepts and measurement (1991).•Dierenwelzijnsweb, http://www.dierenwelzijnsweb.nl/Pages/Definitie-dier-en-welzijn.aspx•Robert Hubrecht (UFAW) Comfortable Quarters for Dogs in Research Institutions http://labanimals.awionline.org/pubs/cq02/Cq-dogs.html•Mertens, P.A. and J. Unshelm (1996). Effects of group and individual housing on the behavior of kennelled dogs in animal shelters. Anthrozoos 9(1): 40-51 •Wiepkema, P.R., Koolhaas, J.M. (1993) Stress and animal welfare. Animal Welfare 2 195-218