Welbevinden bij kinderen met CI

Margreet LangereisAnneke Vermeulen

14e Terugkomdag NICU, 17 januari 2013

Inhoud

• Inleiding Beschrijving van het welbevinden en de school resultaten van kinderen met een

CI op de lange termijn . Gerelateerd aan de hoor en talige mogelijkheden

Eerste implantaties bij kinderen in 1990

• In deze periode verschuiving van de indicatie voor CIaanvankelijk geen bruikbaar restgehoor

op relatief latere leeftijd CI

• Vanaf 2004 standaard na 5 jaar uitgebreid onderzoek

• Veel vragen over meerwaarde CI op linguistisch en sociaal gebied

Verloop leeftijd bij implantatie

0%

20%

40%

60%

80%

100%

1990-1995 1996-2000 2001-2005 2006-2010

>8

>6

>4

3

2

1

0

n= 30 n= 146n= 82 n= 137

Subject data

• 60 kinderen

• Prelinguaal doof

• Inclusie op basis van klinische follow up na 5 jaar

• Onderwijs op scholen voor kinderen met normale

leermogelijkheden / IQ

(Regulier of Speciaal)

In maanden range gemiddelde sd

Leeftijd bij implantatie 13 - 79 34 16

Leeftijd 5 jaar na CI 70 -145 97 16

• Auditieve Spraakperceptie (foneemscore NVA lijst)

• Begrip van gesproken taal (Reijnell/TvK)

Voor de 5- jaars evaluaties:

• Schoolresultaten (opgevraagde data oa: CITO)

• Welbevinden (gestructureerd interview met psycholoog)

Onderzoeksinstrumenten

Auditieve ontwikkeling

0

20

40

60

80

100

24 36 48 60

follow up in months

open

set

phonem

e re

cognitio

n %

Op

en s

et f

onee

m h

erke

nnin

g (%

)

Follow up in maanden

36 mnd NVA foneemscoreRegulier 87%SH setting 82%Dovenonderwijs 66%

Begrip van gesproken taal

0

12

24

36

48

60

72

84

96

108

120

132

12 24 36 48 60 72 84 96 108 120 132

chronological age

lang

uage

age

equ

ival

ent

T

aall

eeft

ijds

equi

vale

nt

Kalenderleeftijd

RegulierSH settingDovenonderwijs

Horendenorm

Hoortoestelref

Onderwijssetting 5 jaar na CI

Doven onderwijs

37%

SH setting18%

Regulier onderwijs

45%

Schoolresultaten per setting (CITO niveau)

Per

cen

tage

(%

)

Relatie spraakverstaan en taalachterstand

Relatie tussen spraakverstaan en CITO scores

Relatie taalachterstand en CITO score

Welbevinden per onderwijssetting

0%

20%

40%

60%

80%

100%

Dovenonderwijs SH setting Regulier

setting

weerbaar

coping

kwetsbaar

Wel

bev

ind

en

Sociale interactie met horende leeftijdsgenoten

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

kwetsbaar coping weerbaar

altijd

vaak

regelmatig

soms

geen

Mat

e va

n c

on

tact

Sociale interactie met dove leeftijdsgenoten

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

kwetsbaar coping weerbaar

altijd

vaak

regelmatig

soms

geen

Mat

e va

n c

on

tact

Conclusies kinderen met goede auditieve mogelijkheden

CI biedt 85% van deze kinderen goede auditieve mogelijkheden

•Dit biedt in principe voldoende mogelijkheden voor adequate

gesproken taalontwikkeling (70%)

•Deze kinderen (63%) volgt auditief aangeboden onderwijs

•De 45% kinderen die regulier onderwijs volgen behalen vergelijkbare

leerresultaten als hun horende klasgenoten

•Kinderen in SH of reguliere settings hebben regelmatig tot vaak contact met

leeftijdsgenoten

•De ouders van kinderen in sh of regulier onderwijs melden weinig

psycho sociale problemen

Conclusies kinderen met beperkte auditieve mogelijkheden

Het auditieve effect van CI blijft bij 15 % zeer beperkt,

•Bij deze kinderen blijft het taalniveau beperkt

•Deze kinderen zitten in het Dovenonderwijs

•85% van de kinderen in het Dovenonderwijs scoort beneden-gemiddeld op de CITO, slechts 15% scoort op C-niveau

•Slechts de helft van deze kinderen heeft regelmatig of vaker contact met dove of horende leeftijdsgenoten.

•Hun ouders melden voor bijna de helft van de kinderen dat ze nietgoed in hun vel zitten. Voor de overige kinderen geldt dat de meesten het redden indien ze intensieve ondersteuning krijgen. 10% van de kinderen is weerbaar

Discussie

• CI heeft enorm veel effect voor deze kinderen

• Een kleine groep kinderen heeft er weinig profijt van Deze kinderen zitten goed op hun plek binnen het dovenonderwijs

• De grote groep kinderen in het reguliere onderwijszit goed in hun vel

• Het blijven echter kinderen met een gehoorsprobleemwaarvoor in meer of mindere mate zeer specifieke ondersteuning nodig blijft

Data tm 2010 - CI in het eerste levensjaar

0

12

24

36

48

60

72

84

96

108

12 24 36 48 60 72 84 96 108

Kalenderleeftijd

Taa

l lee

ftij

dse

qu

ival

ent

Data tm 2010 - CI in het tweede levensjaar

0

12

24

36

48

60

72

84

96

108

12 24 36 48 60 72 84 96 108

Kalenderleeftijd

Taa

l lee

ftij

dse

qu

ival

ent

Data tm 2010 - CI in het derde levensjaar

0

12

24

36

48

60

72

84

96

108

12 24 36 48 60 72 84 96 108

Kalenderleeftijd

Taa

l lee

ftij

dse

qu

ival

ent

Meerwaarde Unilaterale CI

• Dit biedt in principe voldoende mogelijkheden voor adequate gesproken taalontwikkeling op gestandaardiseerde testen, maar in de praktijk zien we nog problemen bij de complexere taalaspecten (verbaal IQ blijft achter)

• Unilaterale aanpassing biedt geen richtinghoren en geen spraakverstaan in ruis

• Kind is groot deel van de dag in omgevingsruis

• Leren op basis van gehoor is mogelijk in direkte explicitiete instructie

Meerwaarde Bilaterale Implantatie

Sommatie van de signalen

Betere auditief spraakverstaan in stilte

Verbeterd spraakverstaan in ruis

• Verbetering van leren in formele leersituaties (directe instructie)

• Verbetering van leren in informele / incidentele leersituaties

• Auditieve verwerking kost minder energie

Dus betere voorwaarden voor het verwerven van linguistische and sociale

vaardigheden