Wel. 13

1Provinciaal informatieblad voor de welzijnssector • oktober – november – december 2013

Verschijnt vier keer per jaar. P911755 • Dienst Welzijn, Provincieplein 1, 3010 Leuven

België – Belgique

P.B. – PP

3000 LeuvenMasspost

BC 31991Welmagazine

Vlaams-Brabant

13Dossier wonen • Pijnpunten en oplossingenAan Wii is het? • Bowlen in het woonzorgcentrumKansarmoede • Gezinszorg verlaagt drempels

2

in dit nr04 kort Fietslessen voor volwassenen DOP van start Nieuw beeldboek palliatieve zorg

06 Dossier Nieuw dossier steunt

gemeenten bij woonbeleid

10 in de kijker Bejaarden bewegen met de Wii

12 het Wereldje Wel Vzw Autiwoonzorg geeft tips

voor ouderinitiatieven

13 focus op thuiszorg Vrijwilligers in de thuiszorg Engagementsverklaring dementie

15 agenda Wat staat er de komende

maanden op het programma?

16 als ik baas was Jaak Kusters,

verantwoordelijke vorming provinciale ouderenadviesraad

“Het dossier Wonen is een stand van zaken waarop de gemeenten en lokale woon-actoren kunnen voortbouwen.

06

Katrien Tratsaert, provinciemedewerker

Lokaal Wonen

3

Beste Vlaams-Brabander,

Na een prachtige zomer voelt de komende herfst nog

natter aan. We hebben zin om naar binnen te trekken

en het gezellig te maken. Maar niet iedereen heeft

een warm nest. Het dossier Wonen toont aan dat

Vlaams-Brabant een erg dure provincie is, met weinig

sociale woningen. Met dit dossier reikt de provincie

lokale besturen, woonactoren en de Vlaamse over-

heid betrouwbare achtergrondinformatie aan om het

woonbeleid verder uit te bouwen.

We sleutelen zelf ook aan oplossingen. Zo zetten we

onze schouders onder lokale pilootprojecten voor

goedkoop en kwalitatief wonen, en steunen we het

lokaal woonoverleg inhoudelijk en financieel.

Ook in woonzorgcentra blijft men sleutelen om het

verblijf zo aangenaam mogelijk te maken. Buren, jon-

geren en familie worden betrokken bij de activiteiten.

Verblijven wordt zo meer wonen zoals thuis. Dat is

ook het opzet van Autiwoonzorg, een initiatief dat

ernaar streeft om mensen met autisme zelfstandig

te laten wonen.

Via de ‘vernieuwende projecten’

roepen wij op om uw woonidee

mee vorm te mogen geven.

Zodat iedereen zich thuis kan

voelen in Vlaams-Brabant.

Monique SwinnenGedeputeerde voor welzijn

Welkom

Wat betekent de vermaatschap-

pelijking van de zorg voor de gees-

telijke gezondheidszorg? Hoe zal dit

het werk van eerstelijnshulpverleners

beïnvloeden? Op 18 en 19 november organiseert de provincie een studie-

dag voor iedereen die in aanraking

komt met psychisch kwetsbare perso-

nen. U leert welke impact artikel 107

zal hebben, en krijgt enkele praktijk-

voorbeelden via de (ver)nieuwe(nde)

provinciale projecten rond artikel 107:

• het project Patiënt in beeld,

dat draait rond een goede

inbedding van psychiatrische

patiënten uit kansengroepen,

• de portaalwebsite, met nuttige

info ter preventie en vroegdetectie

in de geestelijke gezondheidszorg,

• het project Familiecoach,

waarbij familie- en patiënten-

organisaties de kans krijgen om

mee de zorgvernieuwing uit te

tekenen en participatie te ver-

ankeren in de zorgnetwerken,

• de Consultdesk: een telefoni-

sche advieslijn die artsen en

hulpverleners uit de eerste

lijn helpt met hun vragen over

psychische of psychiatrische

problemen bij hun patiënten.

De studiedag richt zicht tot alle geïn-

teresseerden, partners & actoren van

de GGZ-netwerken, cliënten & naast-

betrokkenen, verantwoordelijken

van de GGZ-sector en het bredere

welzijnsveld.

Meer info en inschrijven: De studiedag vindt plaats in

het provinciehuis op maandag

18 november, van 9 tot 13 uur.

Een korter informatief moment

over hetzelfde thema vindt plaats

op dinsdagavond 19 november van

20 tot 22 uur. Deelnemen is gratis.

Inschrijven kan via

www.vlaamsbrabant.be/gedeeldezorg.

10in de kijker

Wel. magazine is een driemaandelijkse uitgave van de

provincie Vlaams-Brabant met nieuws uit en voor de wel-

zijnssector. • Redactie en realisatie: Jansen & Janssen,

www. jaja. be • Beleidsverantwoordelijke: Monique Swin-

nen • Verantwoordelijke uitgever: Marc Collier, provin-

ciegriffier, Provincieplein 1, 3010 Leuven • Redactiecontact:

[email protected] • Wel.magazine wordt gedrukt

op milieuvriendelijk papier. Etikettering en verzending

gebeuren in samenwerking met een beschutte werkplaats.

Hebt u ideeën om het blad nog beter te maken? Voorstellen

voor een artikel, initiatieven die u in het zonnetje wilt zetten?

Laat het ons gerust weten op [email protected], en we

gaan ermee aan de slag!

Vermaatschappelijking

geestelijke gezondheidszorg

Dossier

Via de ‘vernieuw

roepen wij op

mee vorm t

Zodat iedere

voelen in Vl

MoniquGedevoor

Studiedag: Eerste hulp bij gedeelde zorg

4

KORT

Onlangs liet de provincie een nieuw zelfevaluatie-instru-

ment ontwikkelen om de betrokkenheid en het welbevinden

van bewoners in woonzorgcentra te meten. Het Centrum voor

Ervaringsgericht Onderwijs (CEGO) van de KULeuven ontwik-

kelde de nieuwe aanpak en testte het meetinstrument al in vijf

woonzorgcentra. Geïnteresseerde woonzorgcentra kunnen bij

Nieuw instrument meet welbevinden

Beeldboek palliatieve zorg

My Big fat Belgian wedding is

een documentaire en werkboek over inter-

culturele huwelijken in België. In de docu-

mentaire spreken 15 vrouwen over thema’s

als geluk zoeken, huwelijksmigratie, ver-

wachtingen, verschillen, gelijkenissen,

aanpassing…

Deze docu wordt vertoond tijdens een

gelijkekansenuurtje op dinsdag 17 decem-

ber van 12.30 tot 13.30 uur in het audito-

rium van het Provinciehuis.

In het bijhorende werkboek zijn laagdrem-

pelige praatsessies rond het thema 'geluk

in partnerrelaties' uitgewerkt, met de film

als vertrekpunt. Thema's die worden aan-

gesneden zijn onder meer interculturele

verschillen, vrijheid van keuze, invloed van

de familie... Het werkboek biedt op die

manier kapstokken voor een meer diep-

gaande nabespreking.

Info en reserveren:[email protected]

My big fat Belgian wedding

KORT

My Been docum

culturele

mentaire

als gelu

wachting

aanpassin

Deze

gelijkeka

ber van 1

rium v

4

Gespot

Aan de slag!

Aan de Slag! is een werkboek voor jobcoaches Begeleid Werken

om mensen met een arbeidshandicap werk te bezorgen op hun maat.

De methodiek was oorspronkelijk bedoeld om te komen tot bezol-

digde reguliere tewerkstelling, maar wordt ook gebruikt om mensen

te oriënteren naar een onbezoldigde activiteit in

het normale economische circuit. Intussen

zijn in Vlaanderen al meer dan 1000 vol-

wassenen via Begeleid Werken aan een

onbezoldigde job geholpen.

Bij het boek hoort ook de cd-rom Spo-

ren naar Werk, om nieuwe cliënten te

helpen bij hun zoektocht naar dé job

van hun leven.

Meer info:www.begeleidwerken.be

en www.oostrem.be.

Boek en cd-rom kosten samen

18,35 €

(15 € + 3,35 € verzendingskosten). Palliatieve zorg, ziekte en doodgaan zijn nog vaak omgeven door

taboes. Om die onderwerpen bespreekbaar te maken, hebben vormings-

centrum Handicum en vzw Panal het beeldboek Nu en straks ontwikkeld,

met begeleidend handboek en werkboek.

Het beeldboek is bedoeld voor mensen met een verstandelijke beper-

king maar kan ook worden gebruikt voor kinderen, mensen met psychisch

lijden of mensen met psychiatrische problemen. Het beeldboek bevat louter

illustraties en is dus ook perfect inzetbaar bij anderstaligen.

Het persoonlijk werkboek is bedoeld voor de zieke zelf. Het handboek

bevat achtergrondinformatie voor ondersteuners.

5

Via de kersverse Vlaams-Brabantse fietsschool krijgen gemeentes

ondersteuning om fietslessen voor volwassenen te organiseren. De fiets-

school heeft 28 aangepaste fietsen ter beschikking en biedt ook een gratis

opleiding voor de lesgevers.

De komende maanden zullen Asse, Grimbergen, Kapelle-

op-den-Bos, Londerzeel, Meise, Merchtem, Opwijk,

Vilvoorde en Wemmel fietslessen voor volwassenen orga-

niseren. Op termijn wil de provincie het aanbod uitbrei-

den en ook in andere gemeenten fietslessen aanbieden.

Meer info: Dienst Sport, T 016 26 76 66

28 WelgeteldNieuw instrument meet welbevinden

Meer info:www.handicum.be, www.panal.be

Het totaalpakket kost 63 €.

De drie boeken zijn ook

apart verkrijgbaar.

De Dienst Ondersteuningsplan is

een nieuwe dienstverlening voor mensen met (een

vermoeden van) handicap. Ook in Vlaams-Brabant

en Brussel is een dergelijke dienst opgericht.

Bij de Dienst Ondersteuningsplan kunnen men-

sen die een handicap hebben (of dat vermoeden)

terecht om een toekomstplan uit te werken voor

een kwaliteitsvol leven. Voorwaarde is wel dat

zij nog niet worden begeleid door een dienst die

door het VAPH erkend is.

Samen met een DOP-medewerker zoekt de

zorgvrager uit welke noden er zijn en welke vorm

van ondersteuning wenselijk is. Daarbij wordt

maximaal uitgegaan van het eigen netwerk

(familie, vrienden) en van ondersteuning via de

reguliere zorgsector (poetshulp, gezinszorg, ...).

De dienstverlening van de DOP is gratis.

Meer info:DOP Halle-Vilvoorde

Hendrik Ghyselenstraat 26-28,

1750 Lennik, T 02 460 69 60,

[email protected]

DOP regio Leuven

Kruisstraat 1/10, 3390 Tielt-Winge,

T 016 56 56 30,

[email protected]

DOP van start

het CEGO een tweedaags leertraject volgen over het pakket.

Een eerste lichting van 6 woonzorgcentra volgde al het eerste

lestraject.

Meer info:[email protected]

Opvoeden is een uitdaging. Daarom organiseert de provincie in samenwer-

king met lokale bibliotheken voordrachten voor

ouders over uiteenlopende opvoedingsthema’s.

Ook dit najaar staan er weer boeiende onder-

werpen op het programma:

• Ieder vedetje zijn etiketje

• Leven in een nieuw samengesteld gezin

• Zelfvertrouwen met vallen en opstaan

• Straffen en belonen

· Zindelijkheid

· Kinderen & gevoelens

De lezingen vinden plaats in bibliotheken ver-

spreid over de hele provincie Vlaams-Brabant.

Zo kan iedereen deelnemen in zijn buurt.

Meer info:Voor het volledige overzicht:

www.vlaamsbrabant.be/

opvoedingsondersteuning

Nuttige opvoedingstips

Dossier Wonen gee# pijnpunten én oplossingen

6

GROEIENDE VRAAG, MISMATCH AANBOD

Meer dan andere provincies heeft Vlaams-

Brabant veel ruime alleenstaande woningen,

en vrij weinig rijwoningen of appartemen-

ten. Katrien Tratsaert, provinciemedewerker

Lokaal Wonen: ‘De beschikbare woonruimte

wordt onderbenut. De bevolking stijgt, en

het aantal huishoudens stijgt nog sterker,

door bijvoorbeeld het hoger aantal schei-

dingen en de vergrijzing. Lang nadat de

kinderen het huis uit zijn, blijven de mensen

wonen in een huis dat eigenlijk veel te groot

voor hen is.’

Nochtans blijken wel wat ouderen een ver-

huis naar een aangepaste zelfstandige woon-

vorm te overwegen, maar het aanbod aan

serviceflats of appartementen volgt niet of

nauwelijks. ‘In Vlaams-Brabant worden nog

altijd veel minder appartementen gebouwd

De problemen

Wonen in Vlaams-

Brabant: zeker

voor mensen met

minder geld is het

geen evidentie. De

provincie stelde een

dossier samen dat de

knelpunten blootlegt

en waar mogelijk ook

oplossingen biedt.

Een overzicht.

Tandje bijsteken“

dan in de rest van Vlaanderen. Er worden

vooral grote woningen bijgebouwd.’

HOGE PRIJZEN

Zowel de woning- als de huurprijzen in

Vlaams-Brabant behoren tot de absolute

Vlaamse top. ‘Sinds het Ruimtelijk Structuur-

plan Vlaanderen in 1997 in voege kwam, zijn

de huizenprijzen overal in Vlaanderen geste-

gen, maar in deze provincie meer dan elders.

Zeker bij de modale woningen is de kloof tus-

sen Vlaams-Brabant en Vlaanderen groot.

Woningen van minder dan 250.000 euro, toch

al niet niks, maken alleen in het Hageland en

diep in het Pajottenland meer dan de helft van

het woningbestand uit. In Brussel, Keerbergen

of Dilbeek is dat maar 3 tot 12%. Opvallend:

Leuven heeft Brussel-Halle-Vilvoorde qua prijs

bijgebeend. Heel het centrum van de provincie

is nu duurder dan elders.’

De huurmarkt volgt die trend. ‘Tussen Leuven

en Brussel is de mediaanprijs voor een woning

– waar dus ook veel appartementen en stu-

dio’s bij zitten – 700 €.’ Vooral in het Hageland

liggen de huurprijzen duidelijk lager. ‘Maar

daar zijn dan weer bijna geen huurwoningen

te vinden.’

KRAPPE HUURMARKT

De privé-huurmarkt is in Vlaams-Brabant zeer

krap. ‘Op het platteland zijn er bijna geen

huurwoningen, en zelfs in en rond de steden

ligt het aanbod duidelijk lager dan in Vlaan-

deren. Hetzelfde geldt voor de sociale wonin-

gen: in Vlaams-Brabant zijn er 3,5 sociale

huurwoningen op 100 huishoudens, tegen-

over 5,5% in heel Vlaanderen.’

Bovendien wordt de kloof niet gedicht.

‘Het Grond- en pandendecreet legt aan alle

Vlaams-Brabantse gemeenten een sociale

1

2

3

7

Wonen en de toegang tot wonen is een van

de ingrijpendste elementen in ons dage-

lijks leven. ‘Het is geen wonder dat wonen

bij elke verkiezing hoog op de politieke

agenda staat’, zegt Katrien Tratsaert, pro-

vinciemedewerker Lokaal Wonen. ‘Wonen

wordt bovendien steeds problematischer

en is steeds vaker de oorzaak van armoede.’

‘Ons dossier onderbouwt nu met cijfers

wat we allemaal aanvoelen. Het is een stand

van zaken waarop de gemeenten, als regis-

seurs van het plaatselijk woonbeleid, en

lokale woonactoren kunnen voortbouwen.’

Voor de provincie Vlaams-Brabant is zo’n

stand van zaken extra nuttig. ‘Als je de toe-

stand hier vergelijkt met de rest van Vlaan-

deren, komt een aantal verschillen scherp

in beeld. We zijn bijvoorbeeld een erg dure

provincie, met weinig sociale woningen.

De eerste cijfers wijzen bovendien uit dat

de kloof met de rest van Vlaanderen er niet

kleiner op wordt - integendeel.’

WAAROM HET DOSSIER?

DOSSIER • WONEN

STIMULANSEN VOOR HET GEMEENTELIJK BELEID

Gemeenten zijn de regisseur van het woon-

beleid, maar zullen een tandje moeten bijste-

ken. ‘Zo is er in de meeste gemeenten wel een

lokaal woonoverleg, maar dat kwam in heel

wat gemeenten nauwelijks samen. Hopelijk

komt het lokaal woonoverleg de volgende

jaren op kruissnelheid.’

De provincie ondersteunt de gemeenten

inhoudelijk en via subsidies om het lokale

woonbeleid verder uit te bouwen, meer met

elkaar samen te werken en alle partners bij

het lokale woonoverleg te betrekken. De pro-

vincie levert een financiële bijdrage voor elke

bijkomende sociale huurwoning. Particulie-

ren kunnen een aanvullende provinciale pre-

mie krijgen voor het verwerven of verbeteren

van hun woning, of voor het aanpassen van

hun woning aan een ouder of gehandicapt

gezinslid.

VOORBEELDPROJECTENDe provincie heeft haar schouders gezet

onder verschillende lokale pilootprojecten

voor kwalitatieve goedkope woningen. Dat

is bijvoorbeeld het geval in zones voor kam-

peerterreinen of weekendverblijven waar

permanente bewoning is. Via een Provinciaal

Ruimtelijk Uitvoeringsplan worden een aantal

van die zones omgevormd tot woongebied,

mét de garantie dat er alleen kleinschalige,

betaalbare huizen kunnen worden gebouwd.

‘Met dergelijke woonprojecten willen we ook

andere gemeenten enthousiasmeren om iets

aan de problematiek te doen’

VLAANDEREN DIFFERENTIEERT

Dat Vlaams-Brabanders meer nood hebben

aan premies en er toch minder recht op heb-

ben, is ook bij de Vlaamse overheid niet onop-

gemerkt gebleven. Meer en meer houden

premie- en subsidiestelsels rekening met de

regionale verschillen. Zo is een laag kadastraal

inkomen niet langer een voorwaarde voor een

verbeterings- en aanpassingspremie. Voor de

nieuwe huurpremie wordt een hogere huur-

prijs toegestaan in de Vlaamse Rand – helaas

niet in de andere dure gemeenten in Vlaams-

Brabant. En ook het ontwerpbesluit voor de

sociale leningen gaat uit van een hogere toe-

gelaten woningwaarde in de Vlaamse Rand en

in de steden Vilvoorde en Leuven om van een

sociale lening te kunnen genieten.

Meer info: dienst wonen, T 016 26 73 17,

[email protected]

Oplossingen in de maak

last op, een verplicht aantal sociale huur- en

koopwoningen en sociale kavels te realiseren

tegen 2020. De meeste gemeenten kregen

daar bovenop nog een extra inhaalbeweging

opgelegd tegen 2025. Uit de voortgangstoets

van de Vlaamse overheid blijkt nu dat acht op

tien Vlaams-Brabantse gemeenten er momen-

teel niet in slaagt het Vlaamse groeiritme in de

productie van bijkomende sociale woningen

te volgen. De provincie had een achterstand,

en die loopt dus verder op.’

PREMIES ONDERBENUT

Door de hoge prijzen en de krappe (soci-

ale) huurmarkt staat de betaalbaarheid van

wonen in Vlaams-Brabant erg onder druk. ‘Je

zou verwachten dat hier meer gebruik wordt

gemaakt van Vlaamse woonpremies, de soci-

ale leningen en de tegemoetkomingen voor

de huurder. Toch is dat niet het geval. Som-

mige premies worden tot de helft minder

toegekend in Vlaams-Brabant dan elders. De

waarde van de gemiddelde woning, het door-

snee kadastrale inkomen en de huurprijzen

overschrijden immers de maxima om voor een

tegemoetkoming in aanmerking te komen.’

‘De mensen in Vlaams-Brabant worden dus

dubbel gestraft. Wie recht heeft op een soci-

ale woning kan er vaak niet terecht omdat er

te weinig woningen zijn. De privémarkt is dan

weer te duur. Paradoxaal genoeg komt men

ook minder in aanmerking voor een tegemoet-

koming in de huur of een sociale lening, net

omdat de woningprijzen hier hoger liggen.’

4

1

2

3

8

DOSSIER • WONEN

Zorgwonen is bedoeld om zorgbehoe-

vende mensen zo lang mogelijk zelfstan-

dig in hun vertrouwde omgeving te laten

wonen. Oudere zorgvragers kunnen bij-

voorbeeld intrekken bij hun kinderen, of

omgekeerd, of iemand met een handicap

kan in huis worden opgevangen.

‘Zorgwonen blijft op veel plaatsen

nog altijd dode letter’, zegt Liliane Van-

helden. ‘Tot voor kort was dat ook logisch

ZORGWONEN PROMOTEN

artje Hageland is gevestigd in Tielt-

Winge maar heeft ook een werking

in de gemeenten Bekkevoort, Glabbeek

en Kortenaken. Voor die regio bundelt de

woonwinkel alle activiteiten rond wonen,

legt coördinator Liliane Vanhelden uit. ‘Ons

Wooninfopunt is natuurlijk het meest zicht-

baar, want het is het eerste aanspreekpunt

voor de burgers. Maar de kerntaak die we van

de Vlaamse overheid hebben meegekregen, is

de ondersteuning van het lokale woonbeleid.’

De woonwinkel ontwikkelt dus mee de

gemeentelijke beleidsvisie op het vlak van

wonen en organiseert het lokaal woon-

overleg. ‘Dat staat bijvoorbeeld in voor de

besprekingen van de realisatie van sociale

woonprojecten, de bevordering van de

samenwerking tussen de sociale verhuurkan-

toren, de inplanting van sociale koopwonin-

gen, enzovoort.’

ADVIESMaar de meest zichtbare taak van de woon-

winkel is dus het Wooninfopunt. Wendy Van

den Eynde, informatiedeskundige van het

Wooninfopunt: ‘We geven woonadvies en

-begeleiding in de zeer brede zin. Het gaat

dan bijvoorbeeld over premies en subsidies,

sociaal huren, kopen of lenen, maar ook over

rationeel energiegebruik, veiligheid, duur-

zaam (ver)bouwen en duurzame energie-

productie. Het is een heel afwisselende job:

zelfs als het over isolatie gaat, is geen enkel

dossier hetzelfde.’

De nood aan een infopunt is groot. ‘Door de

vele reglementen en subsidies van alle moge-

lijke overheden kunnen de mensen door de

bomen het bos niet meer zien. Wij bezorgen

hen dan een volledig stappenplan om de juiste

premies aan te vragen, waar ze op moeten

letten, welke documenten ze moeten meene-

men. Collega Tina Vander Meeren geeft dan

weer technisch advies voor woningaanpas-

singen, kwaliteitscontrole, enzovoort.’

WOONKWALITEITDe woonproblematiek in een plattelands-

regio als het Hageland is overigens niet te

h“Woonadvies in de breedste zin

omdat het financieel nadelig was. Als je

een hulpbehoevende persoon in huis

nam, werd je namelijk fiscaal beschouwd

als één gezin, waardoor je moest inleve-

ren op bijvoorbeeld studietoelagen of

pensioenen.’

‘Daarom heeft de overheid het

zorgnummer in het leven geroepen

voor mensen die dagelijks zorg nodig

hebben. Je kunt dan in een bestaande

Sinds enkele jaren zijn

in Vlaanderen overal

woonwinkels opgericht.

De provincie Vlaams-

Brabant was vier jaar

geleden de voortrekker in

die evolutie.

We trokken naar de

woonwinkel IGS Hartje

Hageland om de werking

van zo’n organisatie

onder de loep te nemen.Liliane Vanhelden (l) en Wendy Van den Eynde

9

DOSSIER • XXXXXpraktisch.

Goedkope leningen voor energiebesparende maatregelen

Iedereen wil zijn energiekosten laten dalen.

Maar hoe pak je dit aan wanneer deze

investeringen meer bedragen dan je kan betalen?

Voor mensen die het financieel zwaar hebben,

kan een goedkope, in sommige gevallen zelfs

renteloze, lening een oplossing bieden.

vergelijken met die in de steden. ‘Hier draait

het minder om de huurproblemen. De

meeste mensen zijn hier eigenaar van hun

huis, maar kwalitatief zijn die huizen vaak

niet in orde: ze zijn slecht geïsoleerd, hebben

niet het nodige comfort, zijn verwaarloosd.

Vaak zijn de eigenaars oudere mensen die

niet eens weten dat ze voor veel zaken subsi-

dies kunnen krijgen. Die kunnen dan bij ons

advies vragen.’

in de breedste zin

Voor de energiefactuur kan dalen, moeten

bewoners een serieuze som op tafel leggen

om bijvoorbeeld hun dak te isoleren, superiso-

lerende beglazing te plaatsen of een zuinigere

stookketel te kopen.

Maar investeren in duurzaam wonen is niet

evident. Een goedkope lening om energiebe-

sparende maatregelen uit te voeren zou al een

hele hulp zijn.

LENING AAN 2% VIA HET FRGEIedereen kan via het FRGE (Fonds ter Reduc-

tie van de Globale Energiekost) 10.000 euro

lenen aan 2% en deze lening in 5 jaar terugbe-

talen. In bepaalde gevallen is deze lening zelfs

renteloos en kan men begeleiding krijgen om

de werken in goede banen te leiden.

RENTELOZE LENING VOOR OCMW-CLIËNTENOCMW-cliënten die niet terecht kunnen bij

het FRGE kunnen via hun OCMW terecht voor

een renteloze lening.

De provincie Vlaams-Brabant geeft het

OCMW een renteloze lening van 25.000 euro

per woning, een som die het OCMW gespreid

over 9 jaar terugbetaalt. De cliënt betaalt het

OCMW terug, afhankelijk van zijn mogelijkhe-

den. Aangezien de energiekosten dalen, is dat

haalbaar voor mensen met een bescheiden

inkomen. Eerst worden de woningen onder-

zocht om te zien welke maatregelen nodig

zijn, daarna stelt het OCMW een technisch,

sociaal en financieel plan op. Eerdere proef-

projecten in de provincie zijn vlot verlopen.

Meer info:www.vlaamsbrabant.be/

subsidies, T 016 26 73 26

www.3Wplus.be/ energie,

T 0493 51 17 65

www.leuven.be/leven/ premies/

pendule, T 016 65 91 52

http://frge.igo.be, T 0498 17 32 90

woning één ondergeschikte woon-

ruimte voorzien als zorgwoning. Daar-

door word je niet langer beschouwd

als één gezin. Maar veel mensen zijn

niet van die regeling op de hoogte, en

gebruiken ze dus niet.’

‘Zelf zijn we bij de eersten die actief

campagne voeren over het zorgnummer.

Alleen zo kun je maken dat Zorgwonen

aantrekkelijker wordt!’

10

“Bowlen in het woonzorgcentrumWii opent vele deuren

11

Welkom in woonzorgcentrum Mariëndal

(Overijse), waar de bewoners geregeld naar

de bowlingbaan gaan – maar dan wel virtueel,

op de Wii. En met de gewaardeerde hulp van

jonge vrijwilligers Laurens en Lucas, allebei 13.

oensdagnamiddag. Vier, vijf men-

sen op een rij en menig supporter

erachter en ernaast. Maria zet aan en begint

zowaar met een ‘strike’. Maria is de onge-

kroonde koningin van de bowling, maar ook

Josée komt sterk opzetten.

De Wii van Nintendo is, zoals bekend, een

spelconsole die je niet alleen met knoppen

bedient, maar ook door de controller zelf te

bewegen. Zo wordt het mogelijk om bijvoor-

beeld ‘echt’ tennis te spelen: als op het scherm

de bal naar je linkerkant gaat, beweeg je je

arm met de controller aan je pols ook naar

links, en sla je met een ferme zwiep het virtu-

ele racket tegen de bal.

EEN NIEUW GEZICHT Het idee om de Wii in WZC Mariëndal te intro-

duceren, komt van het team paramedici en

animatie. ‘De uitdaging is om de bewoners

gemotiveerd te houden om te blijven bewe-

gen’, aldus Herman, kinesitherapeut van dienst.

‘Zuivere kine-oefeningen worden vaak als saai

ervaren. Afwisseling is belangrijk. Daarom orga-

niseerden we begin juli een Tour de France op de

hometrainer, mét klassement. En ook de Wii is

heel geschikt om afwisseling te brengen: door

één apparaat kan je op heel veel verschillende

manieren bewegen. Het is bovendien een soci-

aal gebeuren. Op de Wii speel je altijd samen.’

‘Een ander voordeel is dat de Wii geschikt

is voor mensen die minder goed te been zijn’,

zegt Sigrid, de animatieverantwoordelijke.

‘Naar een bowlinghal kunnen we met de

bewoners moeilijk gaan. Maar met de Wii kun

je zelfs bowlen vanuit je rolstoel.’

JEUGDIG ENTHOUSIASMEOm de bewoners met de Wii om te leren gaan,

deed het woonzorgcentrum een beroep op

Laurens en Lucas, twee jeugdige vrijwilligers.

‘Jongeren zijn als het ware opgegroeid met

de computer en kunnen als geen ander de

Wii aanleren aan onze mensen, zonder al te

technisch te worden,’ aldus nog Herman.

‘Hun enthousiasme, samen met het “nieuwe

gezicht”, maakt dat zij onovertroffen instruc-

teurs zijn.’

Om de twee weken komen Laurens en

Lucas op woensdagnamiddag in het woon-

zorgcentrum op de Wii spelen. ‘Het was eerst

wat wennen aan het idee, maar het bleek erg

leuk te zijn’, zegt Laurens. ‘Sommigen bewo-

ners zitten zelfs op ons te wachten om te kun-

nen beginnen.’

Niet alle Wii-spelletjes zijn even goed

geschikt voor de bewoners. Lucas: ‘In het

begin hebben we bijvoorbeeld ook boksen

uitgeprobeerd, maar dat was niet zo’n suc-

ces. De bewoners vonden het wat te wild, en

te vermoeiend. Als we het zelf spelen, zijn we

na een tijdje óók moe.’

Schansspringen bleek dan wel een schot

in de roos, ‘maar bowlen is toch de grote

favoriet. Iedereen kan meedoen en sommige

bewoners worden er ook echt goed in.’

OPEN DEURDe Wii is een originele manier om de bewo-

ners in beweging te krijgen, maar de voor-

delen gaan verder dan dat, zegt Sigrid. ‘In de

eerste plaats willen we het woonzorgcentrum

meer openstellen voor de omgeving en de

w

• wzc Dijlehof voor hun project

‘Fitter dan Fit, waarbij een

aangepaste -fit-o-meter werd

aangelegd in hun stadstuin

maatschappij. Nog te vaak blijven WZC’s op

hun eilandje zitten, afgesloten van de bui-

tenwereld. Wij willen de deuren en vensters

opengooien voor iedereen, ook jongeren.

Laurens en Lucas zijn de eersten, maar we

hopen dat anderen snel zullen volgen!’

Meer infowww.ocmwoverijse.be/

woonzorgcentrum

IN DE KIJKER

DE PROVINCIE STEUNT

• wzc De Wingerd bij de aankoop van een

Wii voor de vernieuwde fitnessruimte.

Ook kan men er op de hometrainer een

virtuele fietstocht door Leuven maken.

12

HET WERELDJE WEL

Hun zoon of dochter met autisme zo zelfstandig mogelijk

laten wonen, dat was de motivatie voor enkele ouders om vzw

Autiwoonzorg op te richten. Sinds 2010 hebben de initiatiefnemers

al een eind van de weg afgelegd en veel, heel veel bijgeleerd.

WEES VOLDOENDE AMBITIEUSLieve Jacobs (voorzitter): ‘Wie een dergelijk

initiatief opzet, moet goed beseffen dat hij

dit niet enkel meer voor zijn eigen kind doet.

Het wordt een maatschappelijk engagement

met een grote verantwoordelijkheid. Heel veel

mensen rekenen op jou. Bovendien kruipt er

ontzettend veel tijd in: een duurzame organi-

satie op de been brengen, veel vergaderen,

constant bijleren ... Daar kan men zich op

voorhand best bewust van zijn.’

NEEM DE TIJDRoger De Wachter (dagelijks bestuurder):

‘Ons idee – woningen en zorg op maat ter

beschikking stellen van personen met autisme

– stond snel vast, maar de uitwerking duurt

langer dan gedacht. Er zijn zeker momenten

geweest dat we ‘t niet meer zagen zitten of

vastzaten. De steun van de provincie, in het

kader van de oproep vernieuwende projec-

ten, heeft ons overtuigd om niet op te geven.

Uiteraard moesten we motiveren wat we met

het geld zouden doen en werd gecontroleerd

of het goed besteed was. Maar we hadden

wel de vrijheid om het te investeren waar

dat nodig was. In ons geval was dat voor het

Inloophuis, waar mensen met autisme en hun

omgeving een keer per maand samenkomen

om ervaringen uit te wisselen. Dat was een

realisatie waaraan veel vrijwilligers zich heb-

ben opgetrokken en waaruit we veel geloof-

waardigheid hebben gehaald. Naar potentiële

investeerders toe, bijvoorbeeld.

WERK SAMEN‘In het begin heerste er nogal wat wantrou-

wen tussen ons en de professionele zorg-

sector’, vertelt Roger, ‘maar dat veranderde

snel eens we elkaar beter leerden kennen. Zo

hebben we samen met Hejmen vzw, Begeleid

De provincie heeft de vzw Autiwoonzorg, in het

kader van de oproep vernieuwende projecten,

twee keer van een subsidie voorzien. In 2011 ter

waarde van 24.750 euro en 20.000 in 2012.

DE PROVINCIE STEUNT

Wonen Leuven vzw, Oikonde Leuven vzw,

het Koninklijk Instituut Woluwe en de Dienst

Ondersteuningsplan (DOP) het Autisme Info

Punt opgericht, een laagdrempelig informa-

tiepunt voor volwassenen met autisme. Op dit

moment zijn we bezig om beide initiatieven,

het Inloophuis en het AIP te integreren. Ook

voor onze andere ambitie, het vinden van

geschikte huur- of koopwoningen, staan we

altijd open voor samenwerkingen, zowel met

zorgpartners als met andere privé-initiatieven.’

ZOEK EXTERNE RAADLieve: ‘Zowel onze Raad van Bestuur als de

Algemene Vergadering bestonden de afgelo-

pen drie jaar uitsluitend uit ouders van per-

sonen met autisme. Dat heeft ons wel eens

parten gespeeld, want als ouders zijn we soms

te emotioneel betrokken. Binnenkort hernieu-

wen we beide bestuursorganen. Het zou een

goede zaak zijn mochten er dan een aantal

externe partners met een meer objectieve blik

een mandaat opnemen.’

Meer info:www.autiwoonzorg.be

“Geef niet opVzw Autiwoonzorg gee# 4 tips voor ouderinitiatieven

1

2

3

4

Roger De Wachter en Lieve Jacobs

Hoe verstaan personen

met autisme bepaalde

begrippen? Tijdens een

inloopavond illustreerden

ze het met deze cartoons.

13

FOCUS OP THUISZORG

13

Gezinszorg binnen kansarme gezinnen

KRAAMZORGLandelijke Thuiszorg organiseert al meer dan

tien jaar kraamzorg aan huis. Uit ervaring

weten ze dat geïntegreerde kraamzorg bij

kwetsbare gezinnen geen evidentie is. Daarom

hebben zij vanuit een bestaand netwerk in Tie-

nen een project ingediend genaamd ‘geïnte-

greerde kraamzorg voor kwetsbare gezinnen

in de regio Tienen’. Het doel van het project

is tweeledig: enerzijds wil het een netwerk

uitbouwen waarin partners in de zorg elkaar

leren kennen en naar elkaar door verwijzen.

Anderzijds wil het de juiste hulpverlening bie-

den aan de kwetsbare gezinnen.

Gecombineerd moet dat kansarme gezinnen

gemakkelijker toegang geven tot kraamzorg

en eventuele weerstanden wegnemen. ‘In

deze fase zijn we vooral bezig met goed te luis-

teren naar de noden van de gezinnen en hun

ervaringen’, zegt Jana. ‘Daarna willen we ons

aanbod aanpassen, zodat kansarme gezinnen

gemakkelijker de weg naar kraamzorg kun-

nen vinden. Bijvoorbeeld door vaker bij hen

aan huis te gaan, of een akkoord te sluiten

met het OCMW. En door duidelijke informatie

te geven. Soms zijn mensen er bijvoorbeeld

niet van op de hoogte dat kraamzorg ook aan

huis kan.’

DE PROVINCIE STEUNTLandelijke Thuiszorg kreeg 15.000 euro van de provincie om

het project rond geïntegreerde kraamzorg op te starten.

Kijken naar de nodenDaarnaast wordt volop nagedacht over een ver-

volgtraject. ‘Het zou jammer zijn dat de gezin-

nen, als de kraamzorg eenmaal achter de rug

is, opnieuw in een gat vallen. We zullen dus ook

kijken naar andere zaken: is de kinderopvang

geregeld, is de mutualiteit in orde, in welke

school kunnen de kleuters terecht, enzovoort.’

HANDIGE DVDThuiszorgorganisatie Familiehulp werkt al een

tijdje aan het project Zorgen voor morgen. De

kracht van gezinszorg bij mensen in armoede.

De organisatie wil medewerkers sensibilise-

ren over de complexe armoedeproblematiek

en concrete handvatten aanreiken over de rol

van gezinszorg bij cliënten in armoede. Dat

gebeurt via vorming, supervisie en dialoog

met mensen in armoede.

Om de opgedane ervaringen te kunnen

verspreiden, zowel intern als naar andere

organisaties, is nu een dvd gemaakt met getui-

genissen en concrete tips om te werken met

mensen in armoede.

Een getuigenis van een verantwoordelijke die

met de dvd heeft gewerkt: ‘Werken bij men-

sen in armoede is voor verzorgenden vaak

minder concreet dan bij andere cliënten. Daar-

door krijgen ze wel eens het gevoel ik bereik

daar eigenlijk niks, of ik bereik daar niet veel.

Het is dan aan mij als verantwoordelijke om

dat te bewaken en om ze tips te geven om de

zorg vol te houden. De dvd is daar een schit-

terend instrument voor. Hij nodigt echt uit om

vooroordelen te benoemen en eens de bril van

mensen in armoede op te zetten.’

Meer info:Jana Buvens, [email protected],

T 0477 05 23 55.

De dvd Zorgen voor morgen (met hand-

leiding) kost 15 € (exclusief verzendings-

kosten). Bestellen kan via nele.vander-

[email protected] of T 015 45 31 20.

Voor kansarme gezinnen is de drempel naar gezins-

of kraamzorg soms hoog. Mensen in armoede weten

niet altijd hoe ze toegang tot de zorg kunnen krijgen,

wat gratis is en waar ze bijstand kunnen krijgen.

Verschillende organisaties zetten de stap om de

drempel voor kansarme gezinnen te verlagen.

14

FOCUS OP THUISZORG

Vrijwilligers, een onmisbare schakel in de thuiszorg

Zorgbehoevende personen blijven

het liefst zo lang mogelijk in hun thuisomgeving.

Solidariteit voor het Gezin, een thuiszorgorganisa-

tie met meer dan 30 jaar expertise, kan rekenen op

de steun van een grote groep vrijwilligers die dag

en nacht klaar staan om hulpbehoevende mensen

een handje toe te steken.

Vrijwilligers vormen de perfecte aanvulling

op het professionele netwerk. ‘Door een bab-

beltje te slaan, boodschappen te doen of eens te

gaan wandelen, zorgt de vrijwilliger ervoor dat

hulpbehoevende personen niet sociaal geïso-

leerd raken’, zegt Elke Hendrickx, coördinator

vrijwilligerswerk bij Solidariteit voor het Gezin.

‘Ze kunnen mensen ook vervoeren naar een

medische afspraak, of zelfs fungeren als insla-

pende nachtoppas. Zo worden mantelzorgers

deels ontlast.’

Meer info:Wie de hulp van gemotiveerde vrijwilligers

kan gebruiken of wie zelf vrijwilliger wil

worden, kan contact opnemen met

Elke Hendrickx, coördinator

vrijwilligerswerk bij Solidariteit

voor het Gezin Vlaams-Brabant:

T 016 78 16 57, [email protected].

Organisaties, verenigingen of gemeenten

kunnen sinds kort een engagementsverklaring

Dementie ondertekenen. Ze verklaren zich dan

onder meer bereid om open en respectvol om te

gaan met mensen met dementie, sensibiliserende

acties te ondernemen en bij te dragen tot een

genuanceerde en realistische beeldvorming van het

dementieproces.

De engagementsverklaring past in de campagne

Vergeet Dementie, onthou mens. Die wil iedereen

motiveren om personen met dementie een volwaar-

dige plaats te geven binnen de samenleving en het

taboe rond dementie helpen doorbreken. De provin-

cie geeft alvast het goede voorbeeld en ondertekent

de engagementsverklaring op 30 september.

Meer info:www.onthoumens.be

[email protected]

T 070 224 777

Engagementsverklaring Dementie

Multidisciplinair overleg

Vraag de folder!Complexe thuiszorgsituaties met verschil-

lende zorgen hulpverleners komen steeds

vaker voor. Om al die partijen goed te laten

samenwerken en de zorg op de noden van de

cliënt af te stemmen, is een multidisciplinair

overleg (een ‘rond-de-tafelgesprek’) bijzonder

nuttig. Een zorgoverleg kan zowel worden

aangevraagd voor personen met een vermin-

derde fysieke redzaamheid als voor personen

met een complexe en langdurige psychiatri-

sche problematiek.

Meer info? Vraag de nieuwe folders aan via

[email protected] of T 016 31 04 08.

U kunt de folders ook als pdf

downloaden op www.selgoal.be.

15

DOSSIER • XXXXX

30 september Vrijwilligersacademie: Een Facebookpagina starten voor uw VerenigingHalle

Info en inschrijvingen:

www.archeduc.be

2 oktoberVrijwilligersacademie: Iedereen kan vereenzamen, help een ander, bescherm jezelfTienen


www.vormingplusob.be/

vrijwilligers

3 oktober Cursus palliatieve zorg4 lesnamiddagen voor vrijwilligers

en geïnteresseerden

Heverlee


www.panal.be

3 oktober 2013 Palliatieve zorg bij personen met een mentale beperkingMinisymposium

Tienen


www.panal.be

4 oktoberBewogen bewegenBijscholing voor begeleiders

van bijzondere personen

Ruisbroek

Info en inschrijvingen: www.bvlo.be

04 oktober, 21 en 28 novemberImpact van levens-beschouwing en traditie op de identiteits-ontplooiing van jongeren 3-daagse vorming:

Leuven


[email protected]

6 oktober OverhoopOntmoetingsdag voor families

van verkeersslachtoffers

Wachtebeke


[email protected]

7 oktoberVrijwilligersacademie: Facebookpagina’s voor gevorderden

Halle


www.archeduc.be

3, 10 oktober & 20 en 21 novemberVrijwilligersacademie: websites bouwenOverijse


www.archeduc.be

15 oktoberBlindismen: zinvolle eigenaardigheden?Studiedag

Leuven


www.vlaamsbrabant.be/kalender

16 oktober Vrijwilligersacademie: promotie van activiteitenBekkevoort



vrijwilligers

16 oktoberHeb jij ze wel alle vijf?Toneelvoorstelling

Leuven


[email protected]

16 oktoberToekomstbegeleiding van vluchtelingen en asielzoekers Asse


[email protected]

17 oktoberIeder vedetje zijn etiketjeVoordrachten voor ouders

over opvoeding

Hoeilaart


[email protected]

18 oktoberZorgmarktTienen


[email protected]

16 en 23 oktober Vrijwilligersacademie: vrijwilligerswetgeving en -verzekeringen Landen

Info en inschrijvingen: www.

vormingplusob.be/vrijwilligers

22 oktoberHeb jij ze wel alle vijf?Toneelvoorstelling

Halle


[email protected]

24 oktoberLezing en getuigenis over genderdiversiteit en transgenderAsse


[email protected]

25 oktoberToekomstbegeleiding van vluchtelingen en asielzoekers Asse


[email protected]

5, 12, 19 en 26 november en 3 decemberVrijwilligersacademie: Basiscursus Eerste hulp voor vrijwilligers en verenigingenDiest

Info en inschrijvingen: www.

vormingplusob.be/vrijwilligers

Van 6 tot 22 november13de Vlaams-Brabants Holebifilmfestival Verschillende locaties


www.holebifilmfestival.be

14 novemberVrijwilligersacademie: vergadertechniekenOverijse


www.archeduc.be

19 novemberEerste hulp bij gedeelde zorgStudiedag

Leuven


www.vlaamsbrabant.be/

gedeeldezorg

22 novemberLezing Dirk de Wachter Leuven


[email protected]

25 november, 9 en 16 decemberVrijwilligersacademie: evenementen organiseren

Kortenberg



vrijwilligers

25 novemberHeb jij ze wel alle vijf?Toneelvoorstelling

Tienen


[email protected]

28 novemberVrijwilligersacademie: Eerste hulp bij ongevallenAsse


www.archeduc.be

3 decemberVrouwensportdagTernat


[email protected]

5 en 12 decemberVrijwilligersacademie: Het ABC voor sprekersVilvoorde


www.archeduc.be

12 decemberVrijwilligersacademie: Motiveren van vrijwilligersHerent



vrijwilligers

17 decemberMy big fat Belgian weddingLeuven


[email protected]

15

agenda.

Voor meer info surf naar: www.vlaamsbrabant.be/kalender

16

als ik baas was …

Waarderende benadering in het ouderenbeleid

ls ik baas was, zou ik alle lokale seniorenraden

oproepen om, samen met het gemeentebestuur en het

OCMW, een waarderend onderzoek uit te voeren naar het

lokaal ouderenbeleid.

De waarderende benadering is een heel geschikte metho-

diek om de diverse ouderenbehoeften (wonen, mobi-

liteit, gezondheid...) in kaart te brengen. Door

goede praktijkvoorbeelden te verzamelen en die

openbaar te maken, kunnen gebruikers van de

methode elkaar inspireren en motiveren.

Vele Vlaams-Brabantse seniorenraden

hebben deze stap reeds gezet en dienden

intussen interessante beleidsadviezen in.

Bovendien kunnen ze voor informatie en

ondersteuning met procesbegeleiders

altijd terecht bij de provinciale ouderen-

adviesraad.

a

Jaak Kusters, stuurgroeplid van de Provinciale Ouderenadviesraad Vlaams-Brabant

“

Wel. 13

Documents

Transcript of Wel. 13