-28-

WEEKDIEREN AAN DE NOORDBRETOENSE KUS

A. ANNYS

Van 14 tot en met 18 april ging, zoals aangekondigd in devorige__twee nummers van de Strandvlo, de uitstap naar Bretagnedoor. Voor enkelen onder ons een unieke kans om onze kennis in-zake mariene biologie te verruimen. Een aantal deelnemers was erspecifiek op uit om vooral weekdieren in hun natuurlijke milieuwaar te nemen. Ze kregen daartoe vol-op de gelegenheid.

'>. "y'y' "~y o*»

^^/ /

Het verblijf ging door te Tré- / f /

/ /

/ -i?" J'f

beurden, een kleine toeristische ///

/ '-'/'" *'. -*

/ f J\,/// ^ -*^ "< /badplaats, met een bescheiden ha- / »/ ^

/ \/

ventje, op enkele kilometers van ':/> '.W i ^/ /'^

f../ /

/^/ \/- /- /'*-'.'-. ^.Perros-Guirec. Het uitzicht op het 7//. '*^ /

//^/

strand is dat van de doorsnee Bre- "7 9 /tt'

/

//

/

toense kust: verweerde rotskliffen, \A h

zandstrand en voor de kust verspreid f *~ v ^/ \

f

// \

/' ;'Aenkele rotseilandjes, getuigen van \." ^.-'., /

\/

de vroegere kustlijn, maar langzaam s^ ^^

door erosie van de zee omgevormd .»?\

r

>\\tot enkele kale rotsen. r

/-'r.Eerste dag. _. _^'~^f

Om 7 uur in de morgen zijn alle ^

deelnemers reeds paraat om het morgen- .1^ ^ ïl

maal te nuttigen, dat ons werd toege-reid door Madame Le Floc'h, van wie we de Haliotis tuberculoïa

avond tevoren, als vorm van welkom, enkelegrote schelpen van pas verorberde Hatiot^A

3fc= t.uJie./t.c.LLtaia kregen. Weinigen zien er na deautorit van 11 uur werkelijk vermoeid.'-,

uit, of weten ze dit misschien te ver-bergen onder hun geestdrift? Om 9t:

< uur bevinden we ons reeds op het^ ^*

ï strand. Vandaag staat de baai di-I'. 7.» > ~1

^»? rekt grenzend aan het hotel voorÏCS .^>b^

"SiS

J. :^1 onderzoek op het programma. On-.'.'ï.-< ^.\* * ,_.'_../.-, l.w' :'\--f

';; *1^

deraan de kliffen stuiten wel ^rt !».'..'.'''.'

Sï& :'//-.;i. f;;;,- -.*t.' .'.'.' t/

X. meteen op enorme granieten blok-...\ ,I'A

:\"; ^

ken die bezaaid zijn met ïïono-'ï rju

.fr.^ ..tfkt ;./.«;.*.'.-vl*

LA\ ^

-.l'.J," ^

Montxionta tineata

^

-29-

dorvLa tin&.at.a en Pate^^a. uuAgata. Hiervinden we ook een lid van de familie Lit-7

torinidae: LU^o^irm ru.gwLuz&ata, een',.\.\

. t

soort die tot voor kort als een variëteit/

/

/ van L. ^ax.al^LLus beschouwd werd, maar nu^

/

het voorrecht geniet om als eigen soort/

/,'* f

voort te bestaan (l). In de poeltjes, tus-sen de rotsen, leeft Pat&JHia. a/>peM.a. Jekunt ze moeilijk ontdekken, maar wie zoektKellm luborbicularil

naar hobbeltjes begroeid door algen, ont-dekt er weldra verscheidene. Het Purperslakje 7hai^ ^.ap^-üi^

j

heeft het hier ook naar zijn zin. Nochtans blijkt dit slak jeeen tegenvaller. Naar Bretoense normen valt het gemiddelde nogalklein uit. In een lege schelp vindt René een levend exemplaarvan K^lJUa ^u&.onJiic.iL^.cm.^, een kleine tweekleppige die zowat inalle wereldzeeën terug te vinden is. Onder de rotsen merken en-kelen PhlM&vU-a pan.piWia op, een lid van de familie Turridae.Enkele ogenblikken later blijkt Willy de vinder van een tweedevertegenwoordiger van deze familie: Be-^a neA-ul.a, een slak jedat leeft op iiiua sp. Cji&l-uJLa um&JM.caLi^, eengemakkelijk te herkennen tolhoren aan de wijdenavel onderaan, komt ook in massa voor.

Ondertussen trekt de zee zich steeds ver- ^

der terug en belanden we op het kleine strand-.^ ^

je voor het havent je van Trébeurden. Op hetzand vinden we reeds dadelijk de drie soorten f

tór' ^

tapijtschelpen: Ven&zu-p^ a.mie.a, V. n.h.om&.oide.^en V. ptLUa^tn-a. Sommige van deze dieren hebben ^

.ï'.'

'.

'*

prachtig getekende schelpen. In vele lege ' ^ '^'.1^

»'r

schelphelften en onderaan stenen vinden we het .'t

',l s :

Chinese hoedje Ca^,L/ ptA.ae.a. ch^ine.n.^i^. Op Fucu.4 ;/;'

^e./t/Latu.^ vinden we zoals reeds zovele malen ~)

Phitbertio purpureovoordien de Stompe Alikruik Lmou.n.a oê-tu^ataen zijn direkte verwant (die er dan ook enormgoed op lijkt) L. mau.ae.. Sommige rotsen blijken banken vol (fly-LLiu.^ gaUop/LOuirtciati^e dragen.De verschillende rotspartijen zijn gastheer voor de grootsteverscheidenheid aan weekdieren: Oce.ne.&Jia e^tlnace-a, een murex-soort, volledig overwoekerd door zeepokken en allerlei algen;7/iivia m.on.ac.ha en 7, a^ctlca, waarvan het zicht van de omge-slagen mantel rond de schelp menigeen onder ons vol bewonderingdeed blijven staan om het diertje in zijn natuurlijk element

t

-30-

waar te nemen; CaLlLio^toma z.i.z^y ph.^jnum,die als kleine kegeltjes onderaan de .'*'

rotsen hangen, en zijn direkte neven \'. ^*

^. ..M'

Qi&A.u.Jta. pe.nnard.-i en Q. un&n.cLa.z.a; \»t^

d -* . ''

L^itto/i^n.a LUJ^o/te.a, de ons ook be- tl- *

kende alikruik, die hier tot reu- -^.s ~w-M;ï-1 h >'iï-.. »*».;;"n.*-.*:^* --^-zen uitgroeien (een hoogte van 3 -^.-

^

cm is geen uitzondering). .-^"*y»

.^'^

<7

Meer en meer strand komt u i»-,.;

. ^ ^^^

\ ^,- -*.

^' i.i^. 'Wü^ ,L.'^, .1 ;

bloot te liggen, waardoor we / /-,;.'-^ 'ISKr

^» / ^,/

ons op een vrijkomend slibge- v..l

bied wagen. Hier vinden we de t

CoUiostoma ziiyfshinumdiepst levende vertegenwoordi-ger van de tolhorens: de Knobbelige Tolhoren Q. magu^ (2).In het slib kruipen twee soorten Fuikhorens rond: Hiru,a. ^e-Li-c.ul.ata en H.. Jjtcji.a^ata. Beide zijn aaseters en wie dode zeesterren of vissen ontdekt ziet meteen de familie fuikhorenzijn middagmaalt je nuttigen. Enkele lokale bewoners zijn onder-tussen ook op het strand verschenen. Ze blijken gewapend methark en emmer. Deze mensen verzamelen weekdieren met een anderebedoeling dan de onze. Wie ze volgt krijgt algauw een kleinecollectie mollusken te zien, die bij hen in de soep terecht-

komen: CeM.a^todeMjna e.du^e., AcantAocayidiae.cA^jzata, alle tapijtschelpen en mes-

->' \.'1^

hef ten.^

Regelmatig blijken sommigen onder'f^: \ /~d .--/'^ ^' /-*

-..< *'.A s. f^*^f. ons fonteintjes uit het zand te-». t/ %...'t"

^» ,"J»f

zien opstijgen. Ze blijken ge-^

* id»

-; i;

lijk te hebben, want nadat de^ ; : ' ^ \\\ ^i;.-.N^: '/-/

spade er bij gehaald werd en weS*-s f

:/,^<^ .-,-... !^":' een 40-tal cm diep gegraven heb-,1\'.^':^ . r T: tK--':' "^ *^ ^'>.^.*l

ben, komen prachtexemplaren van\

Lu.tn.afu^a. jLLtM.cut-La naar boven.Gibbulo mafus De hilariteit omtrent deze spui-

ters is volledig wanneer sommigenbij het zoeken naar siphokanalen door deze gasten een nat pakbezorgd^krijgen. Nog twee Veneridae komen in dit gebied voor enwerden dan ook door ons gevonden: V&nu^ u&vuico^a en CaU^tachiorui.

Wanneer het eb is, ligt een klein Lam^na^-iaveldje bloot.De gevonden weekdieren blijken hier niet al te veelvuldig voor

^

^

-31-

te komen, of ontbrak het ons doorLuiraris

lutraria (L.) het opkomende water aan tijds-

^ om grondig te zoeken? Niette-/^ *~>

'; L^ ^ .'.'. genstaande vonden we PcdJjiat .~,< ,r ^ ^.s

^

peJU.u.cJjd.a, Lacuna u^jzcta/

l (twee typische Laminariabe-l

/t

woners), 7/n.c.oti.a pu.Uu.^> en// /ZZ-ó-óoa pawa op deze reusach-

tige wieren. De Vlokkige Naakt-slak Ae-oLicL-ia. papiJULo^a heeft

hier ook zijn verblijf. We vondendeze soort ook onderaan rotsen, waar ook nog een andere, veelkleinere soort naaktslak gevonden werd: Qon.lodo/u^> nodo^y..We moeten ons nu wel haasten, want de vloed komt opzetten. Voorwie nog nooit aan de Bretoense kusten verbleef, is het moeilijkom zich voor te stellen met welke snelheid het water opkomt.Wie door zijn ijver tijdens het zoeken op een rotspartijtje hettij uit het oog verliest, mag wel eens zwemmend, per boot ofhelicopter terugkeren.Bij onze terugkeer naar het land stuitten we nog op enkele exem-plaren Zeehaas Apiy^a sp. Deze naaktslak houdt zich meestal opin zeegras- en wiervelden. Het is een planteneter die in sommi-

»

ge jaren veelvuldig kan voorkomen (3). In een plasje'heeft RenéBilliau een dwerginktvisje gevonden Se.pio-C.a cdJLcu'vLic.a.. Het iseen genoegen om te zien hoe dit kleine diertje zich sierlijkvoortbeweegt en zijn schutkleur tijdens het zwemmen voortdurendaanpast aan de ondergrond. Wanneer ik een Grote MantelschelpPe.c.tejz m.axJjn.LLA blijkt dit vitale diertje nog de reflex te bezit-

'.^\\\

m i \-^

\

> ///> *f

1, *

w^,

ïi,/'

^ ;^1 ropefculum1

<

ï.

^6/t r 1/ ... ^t '^ s'l

<'w ^ /ï

\ f\ /

/

f

.Il

Tricolio pu""sPoti'no pef/ucido v, pel/ucida

-32-

ten zich al klapperend uit de voeten te maken. Het is immerseen zwemmende tweekleppige. In mijn hand geraakt de mantel-schelp echter niet ver. Op het slib vinden we 7' u^uüJLe-tia. com-rnuru^, kanjers van 6 cm groot. Op onze stranden vinden we al-leen lege huisjes, maar hier leven de diertjes in de littoralezone.

Tweede dag.Vandaag staat een excursie naar St-Jacut-de-la-mer op het

programma Enkelen onder ons besloten ter plaatse te blijven om.

fauna en flora in Trébeurden verder te bestuderen. St-Jacut be-

vindt zich, een honderdtal km oostelijker aan de kust. Het iseen ingesloten stadje in een baai, waar bij laag water eenstrand van een tweetal km blootkomt. Enkele specifieke soortenkomen hiervoor. Het was dan ook daarvoor dat we de rit deden.

Te St-Jacut wordt aan oesterteelt gedaan en het is danook maar logisch dat we voortdurend oesterschelpen O^t^e-a &-

duLi^ vinden. Wat echter ook in grote getale aanwe-Zlg IS, is het Muiltje Cn.e,pixiu.ta. ^.o/uiic-ata, de» t

schrik van iedere oesterkweker. Het is namelijk zodat dit diertje zich vastzet op de oesterschelp endoor de afzetting van zijn uitwerpselen de oesters

f

t

>,\' verstikt en een dunne laag afzet op het aanwezigesubstraat, waardoor het oesterzaad zich niet kanvasthechten en kapotgaat (4).Volledige ketens vanhet Muiltje liggen zo maar voor het oprapen. Hety

spreekt vanzelf dat hier in St-Jacut ook die anderesoorten in grote hoeveelheid voorkomen welke alge-\

l

^ voor de Bretoense kust. Wat ons echtera

meen zijnopvalt is de veel groter wordende C-afjLio^toma. ^-'l.

^-

z-yphJjtum en de veel platter lijkende PaLe,Ua uu-i-Fig. 180. Pholas gata De Schaalhorens staan hier duidelijk meer on-.dactylus IL.)

der de invloed van de branding dan te Trébeurden.Waar Oesters zich op het substraat kunnen vasthech-

ten, blijkt ook Anomia e.phJ.ppiujn zich te vestigen. We vindendie dan ook op de stenen vastgehecht.

Tijdens onze speurtocht zijn we elkaar uit het oog verlo-ren. Ik stuit op een slibbank waaruit dode schelpen naar bovensteken. Het blijken schelpen te zijn van de Pholade Ph.ota.^dactyüt^. In de onmiddellijke nabijheid ontdek ik gaten in hetslib. Graven brengt al vlug enkele Ba./tne.a c-andlda boven. Ze le-ven zo'n 15 cm diep ingegraven in de klei. Als hier echter dub

^

l

-33-

\

f ^ 'l^. ".-'«

ff' i t t<>i'.\w. ".fï\ t kJ <»

mrl

v

r* ^

m;-; -^ ,#,'.-r . :SE^

.\ s ./ l»' f /iFi'iff'W v^ ls ^,' \ ^

lyl§8i8;

(,-?-^: i,,^ïffü-s ^:

,^f \Jf

WH \^E/' 1;

Gfycymern glycymeris

bele kleppen van Ph.ofja-^, dacty£u^ te vinden zijn, waarom dangeen levende dieren? Graven tot op een diepte van 50 cm levertenkele levende exemplaren op, die onvermijdelijk beschadigd

. .

zijn <

Ook hier komen de bewoners weekdieren opgraven om hunmaaltijd mee aan te vullen. Vooral Ve-nu.^ u&^iuco^a blijkt hierin trek te zijn. Tapijtschelpen en Kokkels laten ze echter ookniet liggen. Ik wandel met de schelpenvissers mee om hun vang-sten te bekijken. We trekken door een zeegrasveld waarin zichPando/La in.ae.qiu-uai.u^ blijkt te bevinden. Ze liggen her en derverspreid tussen het zeegras. Een Bretoen haalt levende Qiyc.y-me^ü.^ g^.ycyme^i^ boven. Ook deze gaan straks de soep in. EenBretoen leeft als het ware met de zee.

Op vele rotsen bevindt, zich een zwart korstmos Lych.i.n.a.pygma&a. Dit is de verblijfplaats voor een kleine tweekleppi-ge: LcL^a.&.a. /t.u.&M-a. Een tijdje goed zoeken leert ons dat ditdiertje in massa in het korstmos leeft. Onderaan vele van dezerotsen bespeur ik achtvormige sifogaten. Hierin leven de mes-hef ten. Een truukje om te ontdekken welke soorten hier ingegra-ven leven, bestaat erin om op het sifogat wat zout te strooien.Na enkele tellen komen de messen zo naar boven. Graven levertbij deze soorten niets op, want zodra Je je spade in de grondsteekt, trekken zij zich met hun zeer krachtige voet diep inhet zand terug. De soorten die ik met het zout bovenhaal, ziener allemaal zeer donker en zwart uit. De samenstelling van de

<

-34-

bodem blijkt ook hier weer kleiachtig /,J

te zijn. 6/z-ó-^ó ^-ULiq.u.a (zeker?nvdr) /

ziet er nochtans goed uit, maar Sote-n. -^^^^v

s

mcuigin.at.u.^ beschikt zelfs niet meer \\ /^

over zijn beige tot bruine kleur.^ /'

\ .v ^-' /

Y^£/i^-ó en^ en £. ayicuff-i(u^ leven hier

ook. Ze komen echter in veel mindere

getale voor dan de twee eerder genoem- LOSOM rubra

de soorten.

Ook hier komt de vloed nogal vlug^

opzetten en het is dan ook oppassen ge-blazen. De lokale schelpenvissers gaanmet hark en emmer terug naar de kusten het lijkt mij raadzaam ze te volgenwil ik geen nat pak krijgen. Op de rot-sen vlak bij de kust vind ik nog Lit-io/ujza /mcLi^, Wanneer we elkaar bij de wagens terugvinden,blijkt Jacques een Olifantstandje De.rvLaJLLum. uu^-ga^e. gevondente hebben. -Het diertje kroop rond op het slik in de oesterban-ken

Guido en Katrien die die dag in Trébeurden achtergeblevenzijn, hebben bij onze thuiskomst nog enkele verrassingen inpetto. Het eerste is hun vissoep die ze aan het brouwen zijn.Als de Bretoenen het eten, wij dan ook, is hun motto. Onderhun meegebracht materiaal bevinden zich Lul^aA.^.a futM.a^ia,A.c-a.nthoc.aAcLia e-ch^nata en Lae.ulccmLium c^a^^um. Deze laatstesoort wordt door onze vissers regelmatig gevangen. Op onzestranden echter vinden we alleen losse kleppen terug. Guidovond ze echter levend op het slik, in de laagste zone (nvdr.aangerold door stroming of in situ? Wie weet meer over deprecieze levenswijze van dit dier?). Ze zijn veel groter danonze dieren en hebben een prachtig kastanjebruin periostracumover de gehele schelp. Bovendien beschikken ze over een lange,slanke, maar erg krachtige voet waarmee ze zich uit zijn handprobeerden los te werken.In de emmers van de concurrentie zag Guido ook nog de WrattigeVenusschelp Venu-ó ue^vLu.co/>a en Artemisschelp Do^-i.ru.a ejcoLeJLa.Los op één ander slibbankje lag een doublet van JhA.ada papy-n.ace.a, mogelijks uit de grond gewerkt door de strandomspitters.

-35-

Op de onderzijde van een rots vond Guido nog Ocejze-fLza ac.icu.-C.a-ta, een kleine murexsoort met een fel roodglanzend lichaam,Lame.Ucun.cL cf. pe./u>picu.a, een dier met een inwendige schelp,dat daardoor verraderlijk goed op een naaktslak lijkt, nog en-

kele echte naaktslakjes, o. a. Qoru.odo/u^ no-do^a, en in een spleet, vastgehecht .met ste-vige byssusdraden: een exemplaar van de BonteMantel CUamy^ ua^.i.a. Ook hingen er twee types<--"^ ^^*

wv//

legsels van naaktslakken: sluiervormige witte^

üc'\" ^

i^'ï banden, in een spiraalband afgezet, en lange,^ i

dunne, sterk kronkelige slierten.c s .i

;t

Derde dag.t

Het is vandaag pas in de namiddag eb, zo-v.

dat de meesten onder ons zich naar het dorphl

^.l^ l̂? begeven om proviand in te slaan voor de terug-1^ keer de volgende dag..<'

n j René, Rika, Manu en Willy echter trekken er opff

*ss>

I uit om Lltto/iirLa rte^ü.to^de.^ te zoeken. Dit^mkleine broertje van de alikruiken leeft inrotsspleten in de spatzone en heeft alleennog de zee nodig om zijn eieren in af te zet-ten. Ze vinden ook massa's L. ^CDccuLiLüs, ergkleurrijke schelpjes die in de zonatie onderde Kleine Alikruik leeft.

Coniodoris nodoso

Na het middagmaal gaan we op onderzoekuit naar Plage de Tresmeur en Plage de Trozoul, twee strandendie zich in de tweede baai (zuidelijkste) van ons dorp bevin-den. We stuiten dadelijk op een enorm Laminariaveld en een op-somming geven van alle daarin aangetroffen organismen is tita-nenwerk. Guido had ter plaatse geen ogen- »t *

-. ': s-s»-

blik rust, iedereen wilde weten welk dier Ï^M^^-...^

^y '.-.^..Ï' v'^^ \

of plant hij of zij gevonden had. Week- ?^

w^dieren waren talrijk genoeg. Onderaanstenen troffen we Acma&a u-mgln.e.a aan in

fr.het gezelschap van enkele Keverslakken: ".:(l'. l

é - t

Le-p^AocJilt ona c^Ln&n&.a en Ac.ajvthoch-iton.a m\ "</( l'l'

*'

/^ /,

conmu.ru.-ï. Van deze laatste vonden we 3 :\''t \

,^y .l'^l\

:.'.t< s~.reuze-exemplaren, waarvan de grootste /<,' ^t

;ï" / /.lv. /'/..^

f'^;.' ^ /:'\een lengte bereikte van om en bij de 5 cm. ^l. ȕ^

.!.

,1f

Acmaeo virgineo

-36-

Op de Laminariawieren bevonden zich natuurlijkPajLin-a. peJ!JLLLc.idja. en Lactina u^ncï.a. /^-ó-óoa pcuLua.

.'",

vond hier ook zijn woonst. Het Naald je B^bLLwrnr ^l ,-' .

I';lï

', '>*' - /L&t^cu-^atum troffen we levend aan tussen deï

'^w^ ^

ii^?;%i^ stenen. Op het wier T UJLC.&UCUL^O. ^U.gZcd.a vin-<Së ^ den we 7/i-ico^ia pa-Uu.^, een slak je wet een be---r / *l.. .^

/' >-1' ..'-- .)L

nig, parelglanzend operculum. Zeer regelmatigwerd de Zeehaas Apiy^a sp. en de reuzennaakt-

?̂; i^-. slak An.chJjiio/u^s p^e-ud.oa^.gu.^ gevonden, die ookr. f.p s l ï-

^^i ï -- .i:^ '^ ^ 'A v' ,ï

-^ -.::;^/ t*^

9-^iïl&^. ^ de andere dagen al was gezien. Moeilijker te.^' -'.'.> '.'<; iü>;ïï

^ IJ,',.i-'.'^:. "l -^ >)J.^ determineren was een klein exemplaar van J.o/ï.un.-

3»^,' ^^- ^

na. tom-ejvLo^a, een ander naaktslakje.>r ...'-'

Op de strook strand langs de kademuur leeftïl/

i .A a'<,'v ^

m Do^irU.a e^coi&La ingegraven. Deze keer vonden we^ ï°i'I5>" /

^ ^'^i^*;^ geen opvallende sifogaten, maar bij het graven-ï ^/i '.^ '->'

L 7j

ö naar wormen troffen we dit diertje aan.<ï1,

Vf^. Willy werd de gelukkige vinder van..l-'"'..'.sSÏS /\L. i

<3£&<fs£ jorunna tom^ntoso Chione. ovcd,a en Pieter vond een lege?...'. s, .i*'A''

schelp van Cjcuü, de.p/te,^^a. Op hetstrand zelf troffen we ook enkele e-

xemplaren van Spz.^u.-ia ^oLula. var . iA.u.nc.a.ta,/

een Stevige Strandschelp met het uitzicht van een Halfgeknotte(?nvdr.: als de schelp er uitziet als een Half geknotte is heteen Stevige; Spisula in de voetsporen van Ensis?). René vondnog een exemplaar van Pa^.u-ica/tcU.um mirujnum, welke hij achterafverloor. Je kunt niet alles bijhouden,moet ie gedacht hebben.

's Avonds besloten we ons verblijf met een lekkere Fransemaaltijd in een plaatselijk restaurant en nadien werd nog wat

nagekaart over ons verblijf. Om drie uur's morgens was het bijna terug laag water'./ / l

1-?'. // 1

en vier dapperen besloten een nachtwande-f ^ l;7. /

l ling te doen om een frisse neus te halen.< f .t /'>

^> ~.

t\,-' .^.

'^^^ ^^eÏ^ ^^^e^n^^n^S^o^^rz^T^^ne^e^ v<.

.^\^ g,-\ /r^

st_i.wtLiï~

net inktvissen aan het vangen waren.Hun emmer zat reeds vol met Se-pia 0/.^.z.-cln.aii^ en LoUgo uu.£.ga^i^. Ook deze dieGan depressa

dieren zouden de smaakpapillen van enkele Franse fijnproeversgaan verwennen.

Al met al blijkt het verblijf te Trébeurden een zeer leer-

-37-

rijk geheel te vormen. Plannen zijn daarom al in de maak om ervolgend jaar opnieuw op uit te trekken. Alvast één ding: de af -wezigen hadden eens te meer ongelijk.

Noten--

(l) Fretter, V. & A. Graham, 1980. The prosobranch molluscsof Britain and Denmark. Part 5. p.266 e.v. (the SaxatilisComplex).

(2) ^^^^^^i^^^^^u^e^^^^^ ^^^ed^e^^^?^TÏ^esvoor een drietal families. Ik geef de namen op, te begin-neri met de soort die zich in de hoogste zone bevindt.Littorinidae .

.

Litto^-Ln-a. nje./iHo-tjcLe-6Lii-to/ujia ^ax.atlLi^-L, /iu.cLi-f>UJULo/ti.n.a. Litto^ie.a-L. rü.g/io^.^ne.cd.aLiü^o/ï-in-a o&jLu-^ata

t

Litto/ujza ïïiaJt-iae,

Patellidae .»

Pa.i.^U.a. uu-^gata.Pate.Ua inLe.vn&^Lia.PcLteJLfLa. a.^p&A.a

Trochidae *»

QUJiu.ia um^i^ca^Caf.Lio^tom.a. z^iz.y ph-in.um(jiM-nia p&nnan.ti-Q. ciniin.a/ti.aQ^SJLuJLa magiLóQiMjjJLa tujrüda

(3) Entrop, B., 1966. De zeehaas (Aplysia punctata Cuviér).Vita Marina, Buikpotigen 39-44..

.

(4) Fretter, V. & A. Graham, 1981. The prosobranch molluscsof Britain and Denmark. Part 6. p.312.

G. Gezellestraat 88400 Oostende

(figuren ontleend aan Beedham, 1972)

^