CATECHESE ACTIVITEITEN

Effata geloofsgemeenschap

Doopsgezinde-Remonstrantse Gemeente Nijmegen

Antonius van Padua geloofsgemeenschap

Icoon 'Zo gij niet wordt als kinderen …' geschreven door Willem Pelser

2019-2020

2

INLEIDING

Een van de kerntaken van een geloofsgemeenschap is spirituele ontwikkeling en verdieping. De Effata gemeenschap neemt deze taak al jarenlang zeer serieus. We kennen een lange geschiedenis van activiteiten waarin we stilstaan bij de diepere vragen van het leven: wie ben ik, waar kom ik vandaan, waar ga ik naar toe, wat is de zin van mijn bestaan. Vanuit de christelijke traditie proberen we daarbij handreikingen te bieden met onze veelkleurige catechese activiteiten.

De brochure die voor u ligt biedt, nog meer dan afgelopen jaren, verbreding van de activiteiten. Allereerst omdat we in samenwerking met andere geloofsgemeenschappen (Antonius van Padua en DoRe) meer activiteiten kunnen organiseren. Bovendien gaan we ook steeds meer aan de slag met beeldende communicatie. We bieden bijvoorbeeld iconen schilderen, bibliodrama en bezichtiging van kunst aan. Maar altijd gaat het erom zoekend en vragend op weg te gaan, door samen met anderen geloofservaringen uit te wisselen. Zo ontdek je dat jouw verhaal deel uitmaakt van een groter Verhaal. Het is de moeite waard op tocht te gaan.

3

KUNST EN RELIGIE

Dit is alweer het tweede jaar dat in deze brochure activiteiten op het terrein van Kunst en Religie worden aangeboden. Zoals u in de inleiding van deze brochure heeft gelezen gaan we steeds meer aan de slag met beeldende communicatie. De activiteiten van de kerngroep Kunst en Religie is daarvan een prachtig voorbeeld. Met deze activiteiten proberen we de relatie tussen (religieuze) kunst en religie in de praktijk vorm te geven. We hopen dat de deelnemers op deze wijze tot verdieping van hun geloofsbeleving komen.

Vorig jaar (2018/2019) zijn we op bezoek gegaan bij drie kerken van locaties van de parochie Heilige Stefanus. We werden deskundig geïnformeerd over onder meer architectuur van het kerkgebouw, de ramen en tal van kunstschatten. We zijn op bezoek geweest bij de kerkgebouwen van Antonius Abt, Maria Geboorte en Antonius van Padua.Een van de activiteiten op het programma van dit jaar is ons bezoek aan de Tempelhof op 13 september 2019. De Tempelhof is het levenswerk, een Totaal-kunstwerk, van de hand van Adelheid en Huub Kortekaas.Dit Totaal-kunstwerk is een afspiegeling van de veranderingsprocessen in de wereld, een totaal concept van de verbeelding van de universele beelden en denkbeelden van het kunstenaars-duo. Een 50 jaar lange zoektocht naar een nieuwe inspirerende symbiose tussen het mannelijke en vrouwelijke, tussen natuur en cultuur, economie en spiritualiteit, tussen Oosters en Westers denken, tussen individu en maatschappij, tussen verschillende godsdiensten

4

Verder zullen we dit jaar weer een tweetal kerkgebouwen bezoeken: de Agneskerk in Lindenholt en de Dominicuskerk van de Effata geloofsgemeenschap. We hebben wederom gekozen voor twee locaties van de Parochie Heilige Stefanus. Op die manier realiseren we op een informele wijze ook een wederzijdse kennismaking. Immers, onze catechese activiteiten, dus ook deze activiteit, zijn voor alle Stefanus parochianen toegankelijk.

Tenslotte gaan we een bijeenkomst beleggen waarop we ons nader verdiepen in de relatie tussen schilderen en geloof. De heer John Hacking, studentenpastor aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, zal deze avond verzorgen. Naast studentenpastor is hij ook schilder. Hieronder een korte uitleg van zijn hand hoe hij de relatie tussen geloof en schilderwerk ziet. “Ik geef elke expositie een thema mee om de toeschouwer uit te nodigen om vanuit zijn eigen perspectief naar de werken te kijken. Inzet is de zoektocht naar sporen van een transcendente werkelijkheid in het landschap. Het goddelijke en de natuur vallen bij mij niet samen zoals bij veel schilders in de Romantiek. Het landschap verwijst.”http://www.saatchiart.com/canandanann

Data en tijdstippen van de bezoeken aan de twee kerken en de thema- bijeenkomst over ‘de relatie tussen schilderen en geloof’ worden tijdig bekendgemaakt.

Het bezoek aan de Tempelhof is al gepland. Tijd: Vrijdag 13 september 2019,

10.00 uur vertrek vanaf kerkplein Dominicuskerk14.00 uur vertrek uit Winssen

Plaats: De Tempelhof Haneman 2B, 6645 BW Winssen

Begeleiding: Adelheid en Huub KortekaasBijdrage: € 10,00 (inclusief koffie en broodjes)

Nadere informatie en opgave (ook voor vervoer) bijGer Gerrits (gjm.gerrits@gmail.com ) , telefoon 024 3234934

Opgave : uiterlijk 8 september 2019

5

ICONEN SCHILDEREN

Al ruim 10 jaar is er op de locatie Effata-Dominicuskerk een werkgroep bezig met het schilderen van iconen.Bij deze activiteit zijn de deelnemers op een eenvoudige manier bezig met het proces van het icoon schilderen. Overigens heeft een iconenschilder het over het 'schrijven' van een icoon. Hierbij wordt eerst een afbeelding uitgezocht (er is een map aanwezig met tientallen voorbeelden) en overgetrokken, waarna die op het paneel wordt overgebracht. Dat paneeltje wordt geprepareerd door middel van schuren, plamuren en weer schuren. Dan kan het schilderen beginnen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een emulsie bestaande uit eigeel, een klein beetje water en azijn en verder verschillende droge pigmenten.

Iedere bijeenkomst wordt begonnen met het uitspreken van het gebed van de icoonschilder. Tijdens het schilderen drinken we een kopje koffie of thee en op de achtergrond klinkt orthodoxe koormuziek. Omdat het een meditatief gebeuren is, heerst er een volkomen rust en stilte.Alle bijeenkomsten vinden plaats in het noordertransept van de Dominicuskerk (ingang Heijendaalseweg). Indien nodig wijken we in voorkomend geval uit naar de Crearuimte op het parochiecentrum.

De iconenwerkgroep kent twee tijdvakken: eerste tijdvak van september tot Kerstmis; het tweede tijdvak van januari tot Pasen. Na Pasen worden de iconen in een bijeenkomst in de dagkapel ingezegend.

6

Data: Donderdag 12 september 2019, 26 september 2019Donderdag 10 oktober 2019, 24 oktober 2019Donderdag 7 november 2019, 21 november 2019Donderdag 5 december 2019, 19 december 2019

Donderdag 16 januari 2020, 30 januari 2020Donderdag 13 februari 2020, 27 februari 2020Donderdag 12 maart 2020, 26 maart 2020

Donderdag 7 mei 2020 14.00 uur: Iconenzegening in de Dagkapel

Tijd: 14.00 uur – 16.30 uur

Plaats: Noordertransept van de Dominicuskerk (ingang Heijendaalseweg)(Eventueel in de Crearuimte van het parochiecentrum)

Kosten: Deelnemers doneren aan het begin van het seizoen een bedrag van € 15,00. Van dit bedrag worden de materiaalkosten, licht en verwarming betaald. In januari wordt er opnieuw € 15,- bijgedragen.

Begeleiding: Willem Pelser

Deelnemers:De iconenwerkgroep staat open voor alle parochianen van de St. Stefanusparochie. Als u deel wilt uitmaken van deze werkgroep, kunt u uw naam, adres, telefoonnummer en e-mailadres opgeven bij Willem Pelser (024-3772146 / 06-14136861; via e-mail: wpelser@telfort.nl). U krijgt dan nadere informatie.

7

BEZIELDE FILM

Verantwoordelijkheid (Schuld & Boete)

Het gevoel verantwoordelijk te zijn voor een ongeval, misstand of misdrijf is niet zelden een belangrijke drijfveer van het menselijk handelen. De gekozen films benaderen het thema van verantwoordelijkheid vanuit meerdere perspectieven: persoonlijk, maatschappelijk, moreel, justitieel. De verschillende manieren waarop personages in de gekozen films met verantwoordelijkheid worden geconfronteerd is aanleiding tot reflectie op hoe wij als individuen en als samenleving hiermee omgaan, om zo te komen tot een diepgaander begrip van ons persoonlijk en maatschappelijk waardestelsel.

Das Weisse Band (Duitsland/Oostenrijk 2009, regie Michael Haneke, 144”)Zondag 29 september 2019 in DoRe: 12:00 broodje; 12:30 start film; eigen bijdrage € 5,-Noord-Duitsland, 1913. In een klein dorpje vinden verdachte ongevallen plaats waarbij telkens een groep kinderen betrokken lijkt. Een jonge onderwijzer verdiept zich in de zaak en brengt gaandeweg de sinistere drijfveren van de kinderen aan het licht, evenals de duistere geheimen van bepaalde dorpsbewoners.

La Fille Inconnu (België/Frankrijk 2016, regie Luc & Jean-Pierre Dardenne, 113”)Zondag 27 oktober 2019 in Dominicuskerk; 12:00 broodje; 12:30 start film; vrijwillige bijdrageAls na sluitingstijd een jonge vrouw bij de praktijk van huisarts Jenny Davin (Adèle Haenel) aanbelt, besluit zij niet open te maken. De volgende dag wordt niet ver van de praktijk het meisje dood gevonden. Bewogen door schuldgevoel en geïntrigeerd door de zaak, besluit Jenny de identiteit van het meisje te achterhalen.

Three Billboards Outside Ebbing, Missouri (VS 2017, regie Martin McDonagh, 115”)Woensdag 20 november 2019 in De Boskapel om 19:30 eigen bijdrage € 10,-Middels teksten op drie aanplakborden hekelt de eigenzinnige Mildred (Frances McDormand) het traag verlopende politieonderzoek naar de verkrachting en moord op haar dochter. De confronterende wijze

8

waarop ze te werk gaat brengt haar in conflict met de plaatselijke sheriff (Woody Harrelson) en zijn hulpsheriff (Sam Rockwell), en zet tevens de verhoudingen binnen de kleine dorpsgemeenschap waar Mildred woont op scherp.

Doubt (VS 2008, regie John Patrick Shanley, 104”)Woensdag 15 januari 2020 in Dominicuskerk om 19:30; vrijwillige bijdrageNew York, 1964. Op een katholieke school verdenkt de dominante zuster Aloysius Beauvier (Meryl Streep) priester Brendan Flynn (Philip Seymour Hoffman) van kindermisbruik. Op nietsontziende wijze tracht de moeder-overste haar gelijk te bewijzen, daarbij de priester al bij voorbaat veroordelend. Uiteindelijk komt de waarheid aan het licht.

Nobody Knows (Japan 2004, regie Kore-eda Hirokazu, 140”)Zondag 8 maart 2020 in DoRe: 12:00 broodje; 12:30 start film; eigen bijdrage € 5,De jonge Akira (Yûya Yagira) verhuist met zijn moeder Keiko (You) en drie broertjes en zusjes naar een klein appartement in Tokyo. Omdat de moeder voorgeeft er alleen te wonen, moeten de kinderen zich voortdurend verborgen houden. Wanneer op een dag de moeder haar kinderen in de steek laat, moet Akira zich schoorvoetend de rol van gezinshoofd eigen maken.

Dead Man Walking (VS 1995, regie Tim Robbins, 122”)Woensdag 1 april 2020 in De Boskapel om 19:30; eigen bijdrage € 10,-Zuster Helen Prejean (Susan Sarandon) ondersteunt de armen van New Orleans met onderwijs en liefdadigheidswerk. Wanneer de ter dood veroordeelde Matthew Poncelet (Sean Penn) haar om hulp vraagt stemt ze toe, niet vermoedend welke emotionele reacties dit in haar omgeving los zal maken. Ze slaagt erin Poncelet’s vertrouwen te winnen, die volhoudt onschuldig te zijn. Wat volgt is een lange, louterende weg naar de waarheid, die geen van de betrokkenen onberoerd laat.

9

BIBLIODRAMA, een speelse manier van bijbellezen

Bijbelverhalen spelen – dat doen we in bibliodrama.

Dat werkt als volgt. Eerst luisteren we naar een bijbelverhaal, dan kies je een rol uit het verhaal, je leeft je in in die rol en dan gaan we het verhaal spelen. Zo kruip je helemaal in het verhaal. In het gesprek na afloop wisselen we uit wat we op het spoor gekomen zijn. Bibliodrama is daarmee een (hele leuke!) manier om het verhaal van jouw leven in het licht van het bijbelverhaal te gaan zien, en nieuwe betekenis in het bijbelverhaal te ontdekken.

Anneke de Vries is predikant van de Protestantse Kerk en werkzaam als geestelijk verzorger in het Radboudumc. Zij maakt deel uit van het voorgangersteam van het OCP. Daarnaast heeft zij een eigenpraktijk voor supervisie en bibliodrama.

Begeleiding: Anneke de Vries (anneke.de.vries@xs4all.nl, tel. 024 – 3243878)

Data: vrijdag 27 september, 11 oktober, 25 oktober en 8 november

Tijd: 10.00 – 12.00 uur (inloop 09.45 - 10.00 uur)Plaats: Dagkapel Dominicuskerk

Aantal deelnemers: minimaal 8 deelnemers, maximaal 10 deelnemersKosten: € 40 voor 4 keer, inschrijven kan alleen voor de hele

serie van 4 bijeenkomsten. Aanmelden: Anneke de Vries (anneke.de.vries@xs4all.nl) of Ger

Gerrits (gjm.gerrits@gmail.com). Doe het snel: er zijn slechts 10 plaatsen!

Betaling: Vriendelijk verzoek het volledige bedrag op 27september bij binnenkomst te betalen. Na betaling geen restitutie mogelijk.

10

BEZINNING ROND DE GROTE FEESTDAGEN (RECOLLECTIE)

Het is in onze geloofsgemeenschap traditie om voorafgaand aan hoogtijdagen als Kerstmis, Pasen en Pinksteren ter bezinning bijeen te komen. We proberen door te dringen tot de diepere betekenis van de feesten en deze te verbinden met ons persoonlijk leven. De bijeenkomst is meditatief en verbeeldend van aard. We lezen een tekst, meestal uit de Schrift, passend bij de feestdag. Na een korte inleiding en toelichting is er ruimte om in stilte te mediteren. Vervolgens delen we onze bevindingen met elkaar. Daarna drinken we samen thee/koffie en sluiten de middag af met een passende gedachte en/of gebed.

Data: dinsdag 10 december 2019 (recollectie Kerstmis)woensdag 1 april 2020 (recollectie Pasen)woensdag 27 mei 2020 (recollectie Pinksteren)

Tijd: 14.00 - 15.30 uur

Plaats: Huiskamer van het parochiecentrum van Effata

Begeleiding: René Klaassen en Maria Voss

11

STILTEWANDELING

Vier tot vijf keer per jaar, na-zomer, herfst, winter, lente, wandelen wij in de tuin van de dominicanen aan de Willem Schiffstraat. Voorafgaand aan de wandeling lezen we een kort tekstfragment uit de Schrift of een passende gedachte aansluitend bij de tijd van het jaar. In de tuin wandelen we in stilte, ieder op zichzelf, waarbij we elkaar niet storen. Tijdens het wandelen stellen we onze zintuigen open en staan met aandacht stil bij wat op ons pad komt. Na afloop (rond 14.45 uur) verzamelen we de opgedane indrukken en delen deze bij een kopje thee/koffie met elkaar.

Data: woensdag 18 september 2019woensdag 30 oktober 2019woensdag 29 januari 2020dinsdag 10 maart 2020woensdag 29 april 2020 (afsluiting)

Tijd: 14.00 – 15.30 uur

Plaats: We verzamelen in de huiskamer van het parochiecentrum van Effata

Begeleiding: René Klaassen en Maria Voss

12

THEMAVIERINGEN

De themavieringen hebben een meer persoonlijke invulling dan de zondagsviering. De thema’s worden gekozen en uitgewerkt door de deelnemers, en kunnen zeer divers zijn; van actueel tot meer spiritueel. Bijvoorbeeld: “Oud worden, oud zijn…”, “Wat doen we als we bidden…”, “Barmhartigheid, heb elkander lief”.Er is een vaste groep voorgangers, die ieder vanuit hun eigen ervaring en inleving inhoud kan geven aan het gekozen thema. Na de viering drinken we gezamenlijk een kopje koffie en praten na over de viering.

Data: woensdag 11 september 2019, woensdag 9 oktober 2019, woensdag 13 november 2019, woensdag 11 december 2019.

Woensdag 8 januari 2020, woensdag 12 februari 2020, woensdag 11 maart 2020, woensdag 1 april 2020, woensdag 13 mei 2020, woensdag 10 juni 2020

Tijd: 10 uur – 11.30 uur

Plaats: Dagkapel van de Effata-Dominicuskerk

Begeleiding: Anton van der Meer

13

BIJBELGROEP

Lang geleden is er in de Dominicusparochie een werkgroep geweest die de lezingen van de komende zondag besprak, de zgn. “preekgesprekken”. Veel geïnteresseerden namen hieraan deel. Jammer genoeg zijn die bijeenkomsten in de loop der jaren verwaterd. Alweer een paar jaar komen er weer parochianen bijeen om teksten uit de Bijbel te bespreken.Deze groep komt tweewekelijks bijeen om de Schriftlezingen van de eerstkomende zondag te lezen of bepaalde gebeurtenissen uit de Bijbel, zowel Oude als Nieuwe Testament, en bijvoorbeeld ook Psalmen e.d. Deze lezingen worden in een bredere context geplaatst, meestal ook met verschillende illustraties die de inhoud van de te bestuderen tekst toegankelijker maken. Er volgt een gezamenlijk gesprek over hetgeen je raakt, wat je moeilijk vindt, waar je niets mee kunt, etc., alles om de Bijbel beter te begrijpen. Iedereen heeft daar zijn eigen inbreng in, op welk niveau dan ook. Als het gaat om de Schriftlezingen van de zondag worden vooral de (mede)voorgangers van die zondag van harte uitgenodigd hieraan deel te nemen. De bijeenkomsten helpen om de zondagsviering (met name de overweging) beter te verstaan.

Data:Dinsdag 10 september 2019, 24 september 2019Dinsdag 8 oktober 2019, 22 oktober 2019Dinsdag 5 november 2019, 19 november 2019Dinsdag 3 december 2019, 17 december 2019Dinsdag 14 januari 2020, 28 januari 2020Dinsdag 11 februari 2020, 25 februari 2020Dinsdag 10 maart 2020, 24 maart 2020

Tijd: 19.00 uur – 20.00 uur,

Plaats: Parochiecentrum Effata-Dominicuskerk, Crearuimte.

Begeleiding: Willem Pelser

14

GELOVEN IN DEZE TIJD

Antonius van Padua en Effata organiseren dit najaar een viertal bijeenkomsten rond ‘geloven in deze tijd’. Gekozen is voor het thema ‘Wat dient zich aan?’.Iedere dag dienen zich nieuwe, vaak onverwachte zaken aan. We denken dat er in een leven steeds nieuwe dingen op ieders pad komen: liefde, ziekte, kinderen, onverwachte ontmoetingen, onverwachte opgaven.Gaan we die uit de weg (omdat ze niet passen in ons frame, in onze opvattingen, in ons gedachtenpatroon), of geven wij deze kansen, mogelijkheden? Ook als we wellicht denken dat zoiets voor ons een lastige of moeizame uitdaging gaan vormen?

De roepstem horen; denk aan de profeten die eerst allemaal proberen aan die roepstem geen gehoor te geven (Jonas), vervolgens toch op weg gaan. Hoe zit dat bij ons?Denk aan het meisje uit Zweden die protesteert tegen laksheid van volwassenen die te weinig ondernemen tegen opwarming van de aarde. Een pianist die in Aleppo zich geroepen voelt om ondanks alles toch op straat muziek te maken om kracht te geven aan zijn medebewoners.

We gaan 4 avonden organiseren waarop dit thema wordt uitgediept en waarop we zeker ook gaan kijken hoe we vanuit ons geloof, de Bijbelse verhalen en de traditie daaraan een perspectief kunnen verbinden.

Doelgroep: mensen uit onze geloofsgemeenschappen, alle parochianen van Stefanus, de leden van DoRe en de Boskapel en vooral ook randkerkelijken.Data: dinsdag 24 september 2019 van 19.30 uur – 21.00 uur dinsdag 22 oktober 2019 van 19.30 uur – 21.00 uur dinsdag 26 november 2019 van 19.30 uur – 21.00 uur dinsdag 10 december 2019 van 19.30 uur – 21.00 uurPlaats: afwisselend in het parochiehuis van Antonius van Padua en de Effata dagkapel

Verdere informatie bij Rob van Woerkom

robvanwoerkom.1@kpnmail.nltel. 024-3002979 of na de zondagse vieringen in de Effata of Antonius van Padua kerk.

15

LUNCHEN MET INSPIRATIE

Vier keer per jaar ontmoeten we elkaar rondom een gezellige lunch in de kerk, voorafgegaan door een korte, inspirerende lezing. Iedereen is van harte welkom – ook de mensen van het Bezield Verband en leden van de Effata parochie. Een handje mee helpen is nooit weg!Graag van tevoren aanmelden met het oog op de inkopen. Dat kan in de DoRe kerk via de intekenlijst op de leestafel na de zondagse dienst of bij Carin Hormann en voor de mensen van Effata en Boskapel telefonisch bij Carin Hormann (Telefoon: 0412-857780).

Plaats: DoRe kerkData: di 10-09-2019, di 19-11-2019, di 21-01-2020 (Dominicuskerk),

di 24-03-2020Tijd: 12.00 – 14.00 uur (met uitzondering van de lunch op 10

september 2019, die zal tot 14.45 uur duren)

Vrijwillige bijdrage

Lunch dinsdag 10 september 2019 De lunch van 10 september a.s. staat geheel in het teken van de Stevenskerk, het meest indrukwekkende gebouw van Nijmegen. Tijdens de lunch (van 12 tot 13 uur) zal Gerrit de Man vertellen over de geschiedenis van de kerk. Na de lunch, dus om 13.00 uur gaan we naar de Stevenskerk, waar Gerrit wat specifieker zal ingaan op de bouw- en de gebruiksgeschiedenis van de kerk. De rondleiding in de kerk wordt verzorgd door een gids en zal duren van half twee tot ongeveer drie uur. Wij kunnen in overleg de duur van de rondleiding aanpassen.In verband met de planning aanmelden bij Carin Hormann uiterlijk 1 september. Wanneer U gebruik wilt maken van vervoer naar de Stevenskerk (en terug) moet U dat bij de aanmelding aangeven.

Lunch dinsdag 19 november 2019Tijdens deze lunch zal John Kraan een lezing houden onder de titel: “Wie schrijft, die blijft”Dat zou een fantastische belofte zijn aan deelnemers van een schrijfgroep voor asielzoekers. Helaas gold dit niet voor iedereen in de schrijfgroep die ik in Haarlem had.Werken met asielzoekers is rijkdom. Door hun geestelijke bagage hebben zij al op jonge leeftijd grote levenswijsheid, kunnen de meesten van hen goed relativeren en zijn velen van hen positief ingesteld, ook al is hun vlucht van huis en haard natuurlijk een keihard menselijk drama. Datzelfde geldt ook voor (ex-)daklozen in mijn andere schrijfgroep daar.

16

In bibliotheek Mariënburg in Nijmegen heb ik nu een schrijfgroep voor mensen uit het buitenland met verschillende achtergrond. Bij de lunch op 19 november a.s. wil ik u graag iets vertellen over deze mensen en over het werken met hen. Daarnaast wil ik u heel bijzondere en soms heel persoonlijke teksten laten zien en er met u over van gedachten wisselen.

Lunch 21 januari 2020Deze lunch wordt samen met de Effata- ‘parochie’ georganiseerd. Wij zijn bij hen te gast en met gezamenlijke inbreng wordt de lunch verzorgd. De ramen van de Dominicuskerk staan in deze lunch centraal. Van de heer Willem Pelser zullen wij uitleg krijgen over de prachtige glas – in - lood ramen. Na de gezamenlijke lunch gaan wij in de kerk de ramen bekijken.Het eerste dat opvalt bij een bezoek aan de Dominicuskerk is de lege ruimte voor in de kerk. Maar dan worden je ogen getrokken naar de glas-in-loodramen in de beide zijmuren van de kerk. De architect Thomas Nix had daar blanke ramen gepland vanwege “het klare licht” dat dan binnen kon stromen. Maar wat doe je als kerkbestuur wanneer parochianen je verschillende ramen schenken? Zo zijn er aan de ene kant ramen uit het Oude testament te bewonderen, aan de andere zijde uit het Nieuwe Testament. Alle ramen zijn van de hand van Eugène Laudy uit Heerlen.

Lunch 24 maart 2020Deze lunch staat in het teken van “ ouder worden “.Marieke Hartgerink heeft zich bereid verklaard om een vervolg te geven op haar lezing van 9 april 2019 “Ouderdom komt met gebreken”Marieke Hartgerink, geriater en betrokken lid van de Do-Re gemeente, heeft het vorige jaar een lezing verzorgd over veranderingen in de gezondheid bij het ouder worden, en de problemen die dat met zich mee kan brengen. Ook dit jaar zal zij een lunch-lezing verzorgen over het thema “Ouderdom komt met gebreken”. Enkele veel voorkomende problemen zullen besproken worden, zoals vallen, medicijn gebruik, achteruitgang in algeheel functioneren of geheugen. Er zal volop gelegenheid zijn voor vragen en discussie. Ook degenen die (nog) geen problemen ervaren zijn van harte welkom.

17

GELOOFSGESPREKKEN

Waarom meedoen aan een geloofsgespreksgroep? Het leven is veranderlijk, onvoorspelbaar, en voor geloof en ongeloof als deel van dat leven geldt dat net zo. En het is goed om daar met geloofsgenoten samen over te spreken, om elkaar ook te ondersteunen door te luisteren naar elkaars geloofsopvattingen.Er zijn twee geloofsgespreksgroepen waarbij u, na overleg met een van de begeleiders, kunt aansluiten.In de eerste groep die bijeenkomt op maandagochtend lezen we meestal het evangelie van de dag of een andere Bijbeltekst. Dit stellen we gezamenlijk vast. We delen wat ons raakt of wat ons opvalt. Naar aanleiding daarvan komt een geloofsgesprek op gang.De tweede groep komt op donderdagochtend bijeen, en volgt in grote lijnen het ritme van het kerkelijk jaar. We bespreken thema’s die daarbij passen. Vervolgens delen we onze vragen en onze twijfels in een zoekend en tastend geloofsgesprek. In samenspraak met de begeleider wordt het thema voor de volgende keer bepaald. Beide groepen komen ongeveer eenmaal per zes weken bij elkaar. De eerste bijeenkomsten vindt plaats in augustus/september 2019. De datum wordt steeds gezamenlijk vastgesteld.

Plaats: Parochiecentrum Effata Dominicuskerk

Begeleiding: Cees Wegman en Hans Hamers

Nadere informatie: Cees Wegman (groep maandag) en Hans Hamers groep donderdag). U kunt hen daarvoor persoonlijk benaderen: Cees Wegman (cwegman@psych.ru.nl en 024 3233801) Hans Hamers(hhamers@glazenkamp.net en 06-19573987). U kunt ook contact opnemen met ons secretariaat (024-3656069).

18

LEERHUIS, Lezing over de Katharen

U kent waarschijnlijk wel de betekenis van het woord 'ketter'. Juist ja, een geloofsafvallige. Het woordenboek van Van Dale geeft een mooiere omschrijving: “een gedoopt christen die bewust en hardnekkig leerstukken of enig leerstuk van de Kerk verwerpt”.Dan zult u ook wel weten dat het woord 'ketter' afkomstig is van het woord 'katharen'.De katharen speelden een rol in de Katholieke Kerk in de vroege middeleeuwen (12e en 13e eeuw) voornamelijk in het zuiden van Frankrijk. Vanwege hun afwijkende meningen werden zij door zowel de paus als ook door de Franse koning hevig vervolgd, en eindigden velen na martelingen op de brandstapel.Op de oorsprong van de katharen, hun beginselen en de vervolgingen zal in een lezing met een PowerPointpresentatie verder worden ingegaan.

Data: maandag 13 januari 2020Tijd: 19.30 – 21.30 uurPlaats: Dagkapel Dominicuskerk

Inleider: Willem Pelser

19

LEERHUIS, DWARSE DENKERS

Drie zaterdagmorgens over uitdagende ketters uit het verleden

In de loop van tweeduizend jaar christendom traden er met enige regelmaat mensen op met verrassende gedachten over de verhouding tussen God en mens. Door hun tijdgenoten werden zij niet altijd goed begrepen. Soms had dat tot gevolg dat zij als ketters veroordeeld werden. Maar hun gedachten blijken vaak een verrassende actualiteit te hebben: die ketters uit het verleden hebben ons nog iets te zeggen.Op drie zaterdagmorgens in het voorjaar van 2020 willen wij ons verdiepen in drie van die dwarse denkers uit de geschiedenis van het christendom. Wij zullen ook enkele teksten van hen lezen en samen bespreken.

De eerste bijeenkomst is gewijd aan Pelagius. In de geschiedenis van het christendom is hij zo’n beetje de oerketter bij uitstek geworden. Maar dat is vooral het gevolg van de beeldvorming door zijn grote tegenstander, de kerkvader Augustinus. Pelagius was een Britse monnik die rond het jaar 400 in Rome actief was. Hij nam de menselijke vrijheid serieus. Hij wees de leer van de erfzonde af. Hij was van mening dat de mens niet per se altijd naar het kwaad neigt; de mens is tot het goede in staat en heeft een vrije wil, ook al maakt hij niet altijd de juiste keuzes.

In de tweede bijeenkomst maken wij kennis met Meister Eckhart, een middeleeuwse theoloog en mysticus. Eckhart was lid van de orde van de dominicanen en werkte in Frankrijk en Duitsland. Aan het eind van zijn leven werd hij door enkele medebroeders wegens ketterij aangeklaagd bij de aartsbisschop van Keulen, die een inquisitieproces opende. Hij moest voor het pauselijk hof verschijnen, maar overleed in 1328 tijdens het proces. Zo hoefde hij niet meer mee te maken dat een aantal van zijn opvattingen als ketterijen werden veroordeeld, ‘omdat hij meer wilde weten dan nodig was.’ Zijn gedachten over de onkenbaarheid van God, ‘het verborgen duister van de eeuwige godheid’, over het voortdurend scheppende van God, over de zelfontlediging en het opgaan van de mens in God, zijn uitdagend en soms verrassend modern. Veel onderzoekers zien overeenkomsten tussen de gedachten van Meister Eckhart en het boeddhisme.

20

De derde bijeenkomst is gewijd aan Giordano Bruno, in 1600 in Rome geëindigd op de brandstapel. Voor veel mensen is hij een martelaar voor de vrije gedachte. Hij was dominicaan geweest, verliet de orde en zocht toenadering tot de protestanten, maar ook daar ondervond hij onverdraagzaamheid. Volgens Giordano Bruno staat God niet naast of buiten de wereld, maar in de wereld. God en de natuur zijn niet van elkaar te scheiden.

De drie zaterdagen kunnen ook afzonderlijk gevolgd worden. Het is dus niet per se nodig alle zaterdagen aanwezig te zijn.

Data: 25 januari 2020: Pelagius 15 februari 2020: Meister Eckhart 14 maart 2020: Giordano Bruno

Tijd: 10.00 – 12.00 uur

Plaats: Doopsgezinde-Remonstrantse gemeente, Prof. Regoutstraat 23, Nijmegen

Begeleiding: Peter Nissen, remonstrants predikant en hoogleraar Oecumenica aan de Radboud Universiteit.

21

PROJECT VOLTOOID LEVEN

In het najaar slaan het Stadsklooster Mariken, de Doopsgezinde-Remonstrantse Gemeente (DoRe) en de Effatageloofsgemeenschap (parochie H. Stefanus) de handen ineen voor een omvangrijk project rond het vraagstuk Voltooid Leven.Veel oudere mensen zien op tegen een langdurig proces van aftakeling, eenzaamheid en isolement. Zij willen niet tot last zijn, en zijn ook bang voor verlies van autonomie. De jongere generatie ziet op tegen het langdurig moeten verlenen van zorg en de emotionele en fysieke belasting. In de samenleving wordt het gesprek gevoerd over de betaalbaarheid van de zorg. Mensen worden weliswaar steeds ouder, toch heerst in de samenleving nog steeds een ideaal van jong en energiek zijn. In het verlengde daarvan is autonomie een van de belangrijkste waarden geworden.Het lijkt dan wel eens een welkome oplossing om op gegeven moment van ‘voltooid leven’ te kunnen spreken, waarbij dan hulp ontvangen/ geboden kan worden bij het beëindigen van het leven.In veel gesprekken hierover voert vaak slechts één van deze aspecten de boventoon, daardoor versmalt het gesprek en gaat het gauw eenzijdig over de financierbaarheid, of de belasting voor de omgeving, of de autonomie van de oudere zelf. Doel van het programma is om het gesprek over voltooid leven te verbreden.

De verschillende onderdelen van het project benaderen de vraag naar voltooid leven vanuit persoonlijke invalshoek, vanuit de zorg en vanuit de politiek.

De projectopbouw is als volgt: Symposium met betrokkenen uit de zorgHet project begint met een symposium voor (huis)artsen, verpleegkundigen, geestelijk verzorgers, vrijwilligers die geconfronteerd worden met vragen om voltooid leven. Onder begeleiding van Paul van Tongeren[1][1] worden de deelnemers met elkaar in gesprek gebracht over de ethische en spirituele vraagstukken rondom levenseinde en levensbeëindiging.Datum en locatie:Half oktober 2019 in de Boskapel

Spiritueel Café

[1][1] Prof. dr. Paul van Tongeren, emeritus hoogleraar wijsgerige ethiek Radboud Universiteit Nijmegen en Katholieke Universiteit Leuven

22

In drie Spirituele Café’s komen mensen bijeen die persoonlijk bezig zijn met de vraag of en wanneer zij hun eigen leven als voltooid zullen beschouwen. In een gezellige sfeer waarin wel de diepgang gezocht wordt, kunnen zij met anderen van gedachten wisselen.Data en locatie:Donderdag 31 oktober 2019 om 19.00 uur bij DoReDinsdag 5 november 2019 om 20.00 uur bij EffataDinsdag 12 november 2019 om 20.00 uur in de Boskapel (entree € 10,00)

Gezins- of vriendengesprekkenEen bijzonder onderdeel zijn ook de gezinsgesprekken of vriendengesprekken. Mensen kunnen hun kinderen, naasten of vrienden meenemen om samen met een gespreksleider te praten over de vraag: hoe kijk ik en hoe kijk jij er tegenaan?Data en locatie:Deelnemende gezinnen en- of vriendengroepen worden hiervoor persoonlijk uitgenodigd.

PolitiekHet project wordt afgesloten met een debat met lokale politici en raads -leden over vragen rondom de voltooid-leven-problematiek; eveneens o.l.v. Paul van Tongeren. Dit gebeurt in de vorm van een besloten gesprek, dus zonder de druk om voor een publiek stellingen of partijstandpunten uit te moeten wisselen. Dit gesprek heeft als doel om meer inzicht te geven in de vele aspecten van het vraagstuk en om bij te dragen aan meningsvorming.In dit gesprek wordt ook ingebracht (uiteraard anoniem) wat er tijdens de Spirituele Café’s en de gezinsgesprekken naar voren is gekomen.Datum en locatie:Dinsdag 26 november 2019 om 20.00 uur in de Boskapel

Het Stadsklooster Mariken, de Doopsgezinde-Remonstrantse Gemeente en de Effatagemeenschap willen met ‘Voltooid leven’ helpen om- persoonlijk en samen met uw naasten breder na te kunnen denken

over voltooid leven- als zorgverlener uw eigen praktijk opnieuw te doordenken zodat u uw

patiënten of cliënten vanuit een dieper perspectief kunt ondersteunen- als politicus en beleidsmaker voorbij de hype en zonder

maatschappelijke en partijpolitieke druk stil te staan bij uw eigen meningsvorming.

23

AANMELDEN U bent van harte welkom bij alle genoemde activiteiten. Behalve voor bibliodrama en geloofsgesprek is aanmelden vooraf niet nodig tenzij anders vermeld.

KostenZoals u gelezen hebt zijn aan deelname aan activiteiten van de werkgroep Kunst en Religie en aan bibliodrama kosten verbonden. Bij de activiteit ‘iconen schilderen’ worden de materiaalkosten in rekening gebracht. Deelname aan de overige activiteiten van de Effata gemeenschap is gratis. Een vrijwillige bijdrage wordt wel op prijs gesteld.

Nadere informatieDaarvoor kunt U terecht op het secretariaat van het Effata parochiecentrum. U kunt contact opnemen:

- per mail: post@effataparochie.nl , - telefonisch 024-3656069

BezoekadresEffata-Dominicuskerk, Prof. Molkenboerstraat 7, 6524 RN Nijmegen

24