Wetten en financiering van zorgDoor: Melissa van Sundert, 3e-jaars HBO-V studente, stagiaire Thebe Wijkverpleging, Team Etten-Leur Noord

Inhoudsopgave Inleiding Blz. 2 Wlz Blz. 3 & 4

o Hoe meld je je aan voor de Wlz? Blz. 3 & 4 Wmo Blz. 5 Zvw Blz. 6

o Nederlandse Zorgautoriteit Blz. 6 Eigen bijdrage Blz. 7 & 8 Eigen risico Blz. 9

o Waarom betaal je eigen risico? Blz. 9 Vpt Blz. 10 Mpt Blz. 10 Pgb Blz. 12

o Zorg inkopen Blz. 12o Pgb uit Wmo Blz. 12o Pgb uit de Jeugdwet Blz. 12o Pgb uit de Zorgverzekeringswet (Zvw) Blz. 12

Zorgzwaartepakket ZZP Blz. 13 Verzorging en verpleging Blz. 14 s1 en s2 Blz. 15 Bronnenlijst Blz. 16 & 17

InleidingDoor middel van deze folder werk ik het volgende leerdoel uit:

Leerdoel 7.2: Aan het einde van week 9 van BPV 4 kan ik zorgvragers, collega’s of medestagiaires informeren over financiering van zorg en wetten die daarbij komen kijken. Ook kan ik vragen hierover beantwoorden. Ik zal mezelf vooral richten op financiering van verplegen en verzorgen.

Dit leerdoel behoort tot competentie 7: Een bijdrage leveren aan verpleegbeleid.Kerncompetentie: Om de zorgverlening zo efficiënt, effectief en goed mogelijk te laten verlopen, levert de hbo-verpleegkundige een bijdrage aan het tot stand komen van het verpleegbeleid.

WlzDe Wlz, ofwel de Wet Langdurige Zorg, regelt de zwaardere, intensieve zorg voor kwetsbare ouderen, mensen met een handicap en mensen

met een psychische aandoening. De Wlz is de opvolger van de AWBZ Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten sinds begin 20151.Met een Wlz indicatie kunnen terecht in een verpleeghuis, een instelling voor mensen met een handicap of een ggz-instelling. Mensen kunnen er ook voor kiezen om thuis te blijven en hier intensievere zorg te krijgen1.

Vanuit de Wlz wordt alles wat de cliënt nodig heeft geregeld, dus2: Verblijf; Begeleiding, verpleging en verzorging; Geneeskundige zorg en behandeling in verband met de ziekte,

beperking of stoornis; Hulpmiddelen; Vervoer naar de plaats waar de begeleiding, behandeling en

verzorging plaatsvindt.Dit hele pakket aan zorg en voorzieningen, wordt ook wel het integraal pakket genoemd.

Hoe meld je je aan voor de Wlz2?De stappen om jezelf aan te melden voor de Wlz zijn als volgt:

Cliënt meldt zich bij het CIZ; Het CIZ bepaalt het recht op zorg in een indicatiebesluit;

o CIZ gaat met cliënt in gesprek, is er permanent toezicht nodig? Is er 24 uur per dag zorg in de nabijheid nodig?

o Wanneer er een WLZ indicatie is, dan zal het CIZ een zorgprofiel vaststellen waarin de onthoudt en omvang van de zorg beschreven staat, waar de zorgvrager recht op heeft.

Passende zorg zoals de cliënt wenst (Zorg krijgen in een instelling, thuiszorg krijgen of zelf je zorg organiseren door middel van een Pgb).

o Zorg kan intramuraal en extramuraal geleverd worden.o Intramuraal: in een instelling, middels zorg in

natura (de gemeente of het zorgkantoor contracteert de zorgaanbieders en ondersteuning) of een Pgb;

o Extramuraal: zorg thuis middels een volledig pakket thuis (Vpt), modulair pakket thuis (Mpt) of een persoonsgebonden budget (Pgb).

1 Rijksoverheid, Wet langdurige zorg (Wlz) https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/verpleeghuizen-en-zorginstellingen/inhoud/wet-langdurige-zorg-wlz

2 ZorgWijzer, Wat is de Wet langdurige zorg? http://www.zorgwijzer.nl/faq/wlz

Vergoeding van de zorg: Wanneer de cliënt 18 jaar of ouder is, dan betaalt hij/zij een eigen bijdrage. Deze eigen bijdrage wordt berekend en geadministreerd door het CAK (Centraal Administratie Kantoor).

WmoWmo staat voor Wet maatschappelijke ondersteuning. Gemeenten moeten ervoor zorgen dat mensen zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen. De gemeente geeft ondersteuning thuis door middel van de Wet

maatschappelijke ondersteuning. De gemeenten zijn verantwoordelijk voor de ondersteuning van burgers op het gebied van begeleiding en participatie.3

Gemeenten zijn verantwoordelijk voor ondersteuning bij3: Begeleiding en dagbesteding; Ondersteuning om de mantelzorger tijdelijk te ontlasten, ofwel

respijtzorg; Een plaats in een beschermde woonomgeving voor mensen met

een psychische stoornis; Opvang in geval van huiselijk geweld; Huishoudelijke zorg. Vervoer in de regio; Aanpassingen in de woning; Rolstoel;

De Wmo vormt samen met de Wlz (Wet langdurige zorg), de Zvw (Zorgverzekeringswet) en de Jeugdwet het Nederlandse stelsel van zorg en welzijn.4

ZvwZvw staat voor zorgverzekeringswet. In deze wet is geregeld, dat

iedereen die in Nederland woont en/of loonbelasting betaald, een basisverzekering moet afsluiten5.

3 Nivel. Kennissynthese, De wijkverpleegkundige van vandaag en morgen. Rollen, samenwerking en deskundigheid van wijkverpleegkundigen. Iris D. De Putter, Anneke L. Francke, Anke J.E. De Veer, Jany J.D.J.M. Rademakers. Februari 2014

4 Zorgwijzer, Wmo, http://www.zorgwijzer.nl/faq/wmo

Nederlandse ZorgautoriteitDe NZa (Nederlandse Zorgautoriteit) zorgt ervoor dat zorgverzekeraars zich houden aan de randvoorwaarden die zijn opgesteld, dit zijn de voorwaarden5:

1. “Acceptatieplicht Zorgverzekeraars moeten ingezetenen accepteren voor de basisverzekering;

2. Zorgplicht Zorgverzekeraars moeten de zorg leveren die wettelijk in de basisverzekering is geregeld;

3. Verbod op premiedifferentiatie Verzekeraars mogen geen verschillende premies vragen op grond van ‘gezondheidskenmerken’;

4. Transparante informatie/prestatie-informatie Op basis van de informatie van zorgverzekeraars moet de consument een goede afweging kunnen maken voor een product;

5. Risicoverevening Sommige verzekerden kosten de zorgverzekeraar bovengemiddeld veel geld. In een zogenoemd herverdelingsmechanisme tussen zorgverzekeraars wordt de risicoselectie op grond van ‘gezondheidskenmerken van verzekerden’ zoveel mogelijk voorkomen. De hoge kosten worden in het mechanisme naar evenredigheid gedragen.”

Eigen bijdrageVoor zorg die vanuit de basis zorgverzekering wordt gedekt, betaal je in sommige gevallen een eigen bijdrage. De Rijksoverheid heeft bepaald dat bepaalde zorgkosten niet volledig vergoed worden, dan betaald de verzekerde dus een eigen bijdrage in de vorm van een percentage of een vast bedrag.

5 Nederlandse Zorgautoriteit, Zorgverzekeringswet (Zvw), https://www.nza.nl/regelgeving/wetgeving/zorgverzekeringswet/

Hieronder staan de eigen bijdragen die van toepassing zijn in 20166:

6 Zorgwijzer, Wanneer betaal ik een eigen bijdrage voor de zorgverzekering? http://www.zorgwijzer.nl/faq/eigen-bijdrage-zorgverzekering

Zorgvorm Eigen bijdrage in 2016

Bepaalde geneesmiddelen, zoals de duurdere medicijnen voor ADHD

Verschilt per medicijn. Kijk voor de specifieke eigen bijdrage op medicijnkosten.nl

Bril of lenzen op grond van medische indicatie

112 euro per lens of glas (bij gebruik korter dan 1 jaar) of 56 euro per jaar (bij gebruik langer dan 1 jaar)

Hoortoestel en oorstukjes 25 procent van de kosten.

Kunstgebit

25 procent van de kosten en 125 euro per kaakdeel bij een kunstgebit in geval van bijzondere tandheelkundige zorg (vanaf 18 jaar)

Orthopedische schoenen68,50 euro per paar (tot 16 jaar) of 136,50 euro per paar (16 jaar en ouder)

Pruiken Alle kosten boven de 418,50 euro

Overige hulpmiddelen

Er zijn nog een aantal hulpmiddelen waar een eigen bijdrage voor geldt. Kijk daarvoor op: hulpmiddelenwijzer.nl

Zorgvorm Eigen bijdrage in 2016

Ziekenhuisbevalling (zonder medische noodzaak)

333,46 euro

Kraamzorg 4,20 euro per uur

Kraamzorg in kraamcentrum/ziekenhuis zonder medische noodzaak

16,50 euro per persoon per dag (hogere eigen bijdrage als de zorgverlener meer dan 119 euro per dag declareert)

Zittend ziekenvervoer 98 euro per jaar

Bij sommige zorgverzekeraars is het mogelijk jezelf aanvullend te verzekeren om de kosten van de eigen bijdrage te dekken.

Eigen risicoHet eigen risico is een bedrag wat een zorgvrager moet betalen, als diegene kosten maakt, 18 jaar of ouder is en gebruikmaakt van zorg uit het basispakket. Het verplichte eigen risico wat iedereen minimaal moet betalen die aan deze voorwaarden voldoen, is 385 euro5.

Waarom betaal je eigen risico?De overheid heeft om twee redenen het eigen risico ingevoerd. Allereerst blijft de verzekeringspremie op deze manier lager, doordat de zorgvragers eerst een deel van de zorgkosten zelf betalen. Ook worden mensen op deze manier bewuster van de kosten voor zorg7.

7 Rijksoverheid, Zorgverzekering, Vraag en Antwoord https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/zorgverzekering/vraag-en-antwoord/eigen-risico-zorgverzekering?utm_campaign=sea-t-gezondheid_en_zorg-a-zorgverzekering_eigen_risico&utm_term=eigen%20risico%20zorg&gclid=CP6Wq-2C9s8CFRe3GwodvMgOpg

VptVpt staat voor Volledig pakket thuis. Het Volledig pakket thuis is een van de leveringsvormen van de Wlz (Wet langdurige zorg). Met het Vpt kan iemand dezelfde zorg thuis krijgen, als dat iemand zou krijgen in een instelling. Hieruit kan het Vpt bestaan8:

Verpleging; Persoonlijke verzorging; Begeleiding (individueel en/of dagbesteding); Wlz-behandeling (gespecialiseerde behandeling); Vervoer naar behandeling en/of dagbesteding; Maaltijden (eten en drinken); Hulp bij het huishouden; Logeeropvang ter ontlasting van de mantelzorg.

Om een indicatie te krijgen voor een Vpt, moet een cliënt een blijvende behoefte hebben aan permanent toezicht en 24 uur per dag zorg in de

8 Rijksoverheid, Regelhulp, Volledig pakket thuis https://www.regelhulp.nl/bladeren/_/artikel/volledig-pakket-thuis-vpt/

nabijheid. Deze zorg zal de cliënt krijgen van maar één aanbieder. Ook kan een Vpt niet gecombineerd worden met een pgb9.

MptMpt staat voor Modulair pakket thuis. Mpt houdt in dat een cliënt buiten een

zorginstelling Wlz-zorg kan ontvangen. Met een Mpt kiest de cliënt uit

9 Helpdeskzorgaanbiedershlz, 34. Volledig pakket thuis (Vpt) http://hervorminglangdurigezorg.nl/helpdesk/vvt/draaiboek-vvt/themas/34.-volledig-pakket-thuis-vpt

welke delen van het totale pakket zorg hij of zij wel wil ontvangen of juist niet wil ontvangen10.

Zorg vanuit een Mpt kan bestaan uit11: Verpleging; Persoonlijke verzorging; Begeleiding; Wlz-behandeling; Vervoer naar behandeling en/of begeleiding; Logeeropvang ter ontlasting van de mantelzorger.

“Omdat bij Mpt geen sprake is van behandeling én verblijf in de instelling, zijn de geneeskundige zorg van algemene aard, psychiatrische zorg, farmaceutische zorg, hulpmiddelen, tandheelkundige zorg en specifieke kleding bij Mpt geen Wlz-zorg. Verzekerde is voor die vormen van zorg aangewezen op de Zvw (zijn zorgpolis).”12

PgbPgb staat voor Persoonsgebonden budget. Als zware zorg thuis

10 Rijksoverheid, Regelhulp, Modulair pakket thuis https://www.regelhulp.nl/bladeren/_/artikel/modulair-pakket-thuis-mpt/

11 Zorginstituut Nederland, Leveringsvormen (instelling, vpt, mpt en pgb) https://www.zorginstituutnederland.nl/pakket/wlz-kompas/leveringsvormen+(instelling+vpt+mpt+en+pgb)

verantwoord is, dan kan iemand deze krijgen voor thuis. Dit kan iemand krijgen, wanneer de kosten niet hoger zijn dan de kosten van een opname in een instelling12.

Zorg inkopenMet een Pgb kan iemand zelf zorg inkopen. Een Pgb kun je aanvragen bij het zorgkantoor. Hieronder zijn een aantal belangrijke voorwaarden opgesomd, om in aanmerking te komen voor een Pgb13:

De zorgvrager beschrijft in een budgetplan welke zorg hij/zij inkoopt en bij welke zorgverlener(s) dit zal zijn;

De zorgvrager sluit met elke zorgverlener een contract af en voegt daar telkens een zorgbeschrijving bij. De SVB (Sociale Verzekeringsbank) betaalt de zorgverlener;

De zorgvrager mag een vertegenwoordiger aanwijzen die het Pgb voor hem/haar beheert, dit kan ook verplicht zijn. Het kan bijvoorbeeld een ouder of mantelzorger zijn;

De zorgvrager mag geen behandeling betalen uit het Pgb.

12 Rijksoverheid, Zorg en ondersteuning thuis, Waar vraag ik een persoonsgebonden budget (pgb) aan? https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/zorg-en-ondersteuning-thuis/vraag-en-antwoord/pgb-aanvragen?utm_campaign=sea-t-gezondheid_en_zorg-a-zorg_en_ondersteuning_thuis_pgb&utm_term=pgb&gclid=CLnpypHL_c8CFdIW0wode0MGVQ

Pgb uit Wmo13

Bij ondersteuning aan huis, verkregen uit de Wmo, kun je kiezen uit hulp in natura (de zorg die een zorgaanbieder voor je regelt) of een Pgb. De zorgvrager geeft duidelijk aan waarom hij/zij een Pgb wil, de gemeente zal beslissen of een Pgb bij deze zorgvrager past.

Pgb uit de Jeugdwet13

Bij de zorg voor een kind kan een ouder kiezen uit zorg in natura of een Pgb. Dit Pgb vraagt de ouder aan bij de gemeente.

Pgb uit de Zorgverzekeringswet (Zvw)13

Verpleging en verzorging in de thuissituatie van een zorgvrager vallen onder de Zvw. Deze zorg wordt vergoed uit het basispakket. Men kan kiezen voor zorg in natura of onder voorwaarden voor een Pgb.

Verzorging en verpleging

Wat is verpleging?Verpleging houdt bijvoorbeeld in: het toedienen van medicijnen, sondes en katheters verzorgen, verzorging van natuurlijke en onnatuurlijke lichaamsopeningen en het uitvoeren van voorbehouden handelingen. Verpleging op grond van de Wlz omvat zowat alle verpleegkundige zorg13.

Wat is verzorging?Verzorging houdt het ondersteunen of overnemen van zelfzorg bij mensen met een aandoening of beperking in, bijvoorbeeld: tanden poetsen, wassen en aankleden, scheren, hulp en begeleiding bij de toiletgang, hulp bij het aanbrengen of aantrekken van hulpmiddelen, prothesen en elastische kousen14.

13 PerSaldo, Verpleging https://www.pgb.nl/pgb/wlz/welke-zorg/verpleging-2/ 14 Zorginstituut Nederland, Persoonlijke verzorging, begeleiding en

verpleging https://www.zorginstituutnederland.nl/pakket/wlz-kompas/persoonlijke+verzorging+begeleiding+en+verpleging

Zorgzwaartepakket (ZZP)Wanneer iemand in aanmerking komt voor zorg in een verzorgings- of verpleeghuis, krijgt diegene te maken met zorgzwaartepakketten (ZZP). In een ZZP wordt bepaald op welke zorg iemand recht heeft en welke ondersteuning diegene van de zorgverlener kan verwachten. Het zorgzwaartepakket hoort bij de indicatie die een zorgvrager van het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) ontvangt15. Voor de verpleging en verzorging zijn er 8 zorgzwaartepakketten, namelijk ZZP 3 t/m 10, namelijk15:

ZZP 3 - Beschut wonen met begeleiding en intensieve verzorging ZZP 4 - Beschut wonen met intensieve begeleiding en

uitgebreide verzorging ZZP 5 - Beschermd wonen met intensieve dementiezorg ZZP 6 - Beschermd wonen met intensieve verzorging en

verpleging ZZP 7 - Beschermd wonen met zeer intensieve zorg, vanwege

specifieke aandoeningen, met de nadruk op begeleiding ZZP 8 - Beschermd wonen met zeer intensieve zorg, vanwege

specifieke aandoeningen, met de nadruk op verzorging/verpleging

ZZP 9 - Verblijf met herstelgerichte verzorging en verpleging ZZP 10 - Beschermd verblijf met intensieve palliatief-terminale

zorg

15 Evean, Zorgzwaartepakketten (ZZP) https://www.evean.nl/wonen-met-zorg/zzp/

s1 b en s2

s1 Wijkgericht werken16

s1 staat voor wijkgericht werken. Onder wijkgericht werken vallen activiteiten die niet direct zijn te koppelen aan een individueel zorgtraject van een patiënt, bijvoorbeeld de deelname aan het sociale wijkteam (bij een sociaal wijkteam kun je terecht met vragen over welzijn, zorg, werk & inkomen, wonen en gezinsrelaties).

s2 Verpleging en verzorging16

s2 staat voor verpleging en verzorging. Dit zijn verpleegkundige en verzorgende handelingen die betrekking hebben op de zorg voor individuele patiënten. Bijvoorbeeld:

Indiceren van zorg; Stimuleren van patiënten; Signaleren bij patiënten; Coördineren voor patiënten.

Bij s2 wordt er met een bredere blik gekeken naar de zelfredzaamheid van de cliënten in de wijkverpleging.

16 Nursing, Van Rijn geeft uitleg over s1en s2 wijkverpleegkundigen https://www.nursing.nl/verpleegkundigen/nieuws/2015/1/van-rijn-geeft-uitleg-over-s1-en-s2-1688135w/

Bronnenlijst1. Rijksoverheid, Wet langdurige zorg (Wlz)

https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/verpleeghuizen-en-zorginstellingen/inhoud/wet-langdurige-zorg-wlz

2. ZorgWijzer, Wat is de Wet langdurige zorg? http://www.zorgwijzer.nl/faq/wlz

3. Rijksoverheid, Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/zorg-en-ondersteuning-thuis/inhoud/wmo-2015

4. ZorgWijzer, Wat is de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)? http://www.zorgwijzer.nl/faq/wmo

5. Nederlandse Zorgautoriteit, Zorgverzekeringswet (Zvw) https://www.nza.nl/regelgeving/wetgeving/zorgverzekeringswet/

6. Zorgwijzer, Wanneer betaal ik een eigen bijdrage voor de zorgverzekering? http://www.zorgwijzer.nl/faq/eigen-bijdrage-zorgverzekering

7. CAK, Hoge en lage eigen bijdrage https://www.hetcak.nl/portalserver/portals/cak-portal/pages/k1-1-4-1-hoge-en-lage-eigen-bijdrage

8. Rijksoverheid, Wat is het eigen risico van mijn zorgverzekering en wanneer betaal ik dit? https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/zorgverzekering/vraag-en-antwoord/eigen-risico-zorgverzekering?utm_campaign=sea-t-gezondheid_en_zorg-a-zorgverzekering_eigen_risico&utm_term=eigen%20risico%20zorg&gclid=CP6Wq-2C9s8CFRe3GwodvMgOpg

9. Rijksoverheid, Regelhulp, Volledig pakket thuis https://www.regelhulp.nl/bladeren/_/artikel/volledig-pakket-thuis-vpt/

10. Helpdeskzorgaanbiedershlz, 34. Volledig pakket thuis (Vpt) http://hervorminglangdurigezorg.nl/helpdesk/vvt/draaiboek-vvt/themas/34.-volledig-pakket-thuis-vpt

11. Rijksoverheid, Regelhulp, Modulair pakket thuis https://www.regelhulp.nl/bladeren/_/artikel/modulair-pakket-thuis-mpt/

12. Zorginstituut Nederland, Leveringsvormen (instelling, vpt, mpt en pgb) https://www.zorginstituutnederland.nl/pakket/wlz-kompas/leveringsvormen+(instelling+vpt+mpt+en+pgb)

13. Rijksoverheid, Zorg en ondersteuning thuis, Waar vraag ik een persoonsgebonden budget (pgb) aan? https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/zorg-en-ondersteuning-

thuis/vraag-en-antwoord/pgb-aanvragen?utm_campaign=sea-t-gezondheid_en_zorg-a-zorg_en_ondersteuning_thuis_pgb&utm_term=pgb&gclid=CLnpypHL_c8CFdIW0wode0MGVQ

14. PerSaldo, Verpleging https://www.pgb.nl/pgb/wlz/welke-zorg/verpleging-2/

15. Zorginstituut Nederland, Persoonlijke verzorging, begeleiding en verpleging https://www.zorginstituutnederland.nl/pakket/wlz kompas/persoonlijke+verzorging+begeleiding+en+verplegi ng

16. Nursing, Van Rijn geeft uitleg over s1en s2 wijkverpleegkundigen https://www.nursing.nl/verpleegkundigen/nieuws/2015/1/van-rijn-geeft-uitleg-over-s1-en-s2-1688135w/