Afra Veken Afra Veken en Gerard en Gerard BeukeveldBeukeveldWestfries Gasthuis afdelingWestfries Gasthuis afdeling: KCL: KCL

Water en zouthuishouding

Hart, nieren en de Hart, nieren en de elektrolytenelektrolyten

• Circulatie• Filtratie• Water- en zouthuishouding

Circulatie gaat voor de samenstelling van het bloed

Bloeddruk moet op bepaalde plaatsen zeer constant zijn

De CirculatieDe Circulatie

• Hart moet altijd pompen verder niets

• Daarna komen de nieren om te filtreren

• Bij te weinig vocht houden de nieren water vast met behulp van natrium

Constante Bloeddruk in een Constante Bloeddruk in een CapillairCapillair

Combinaties Combinaties

• Water en Natrium• Kalium en Natrium

• Kalium en H+• Fosfaat en Calcium• Chloor en Bicarbonaat

Functies WaterFuncties Water

• Oplosmiddel

• Transport

• Geleidbaarheid

• Warmte regulator

• Neemt deel aan de stofwisseling

Percentage water in ons Percentage water in ons lichaamlichaam

Waterverdeling in ons Waterverdeling in ons lichaamlichaam

Ionconcentraties Ionconcentraties in-buitenin-buiten de de celcel

Ionvorm in de cel buiten de cel verschil

Natrium 8 - 30 135 - 145 15 keer

Kalium 100 - 155 4 - 5 30 keer

Chloor 4 - 30 120 10 keer

HCO3- 5 - 15 24 2 keer

Calcium 0,0004 2 20.000 keer

Grote molekulen

100- 150

Membraan en ionpompenMembraan en ionpompen

Natrium buiten en Kalium in de Natrium buiten en Kalium in de CelCel

NatriumpompenNatriumpompen

Aldosteron regelt Kalium in Aldosteron regelt Kalium in bloedbloed

Water en elektrolyten in de Water en elektrolyten in de darmendarmen

De nierDe nier

Nefron schematischNefron schematisch

Kapsel van BowmanKapsel van Bowman

Water en zouthuishoudingWater en zouthuishouding

Fijnregeling van waterFijnregeling van water

VochthuishoudingVochthuishouding

Natriumpompen werken Natriumpompen werken niet hierdoor lage Kalium niet hierdoor lage Kalium

in bloedin bloed

Kaliumhuishouding door Kaliumhuishouding door NatriumNatrium

Diuretica

Laag NatriumLaag Natrium

• Door lage inname, bijna nooit omdat dan de nieren natrium vasthouden

Risicosituaties:

• Sterk zweten

• Langdurige diarree

• Overgeven

• Nierfunctiestoornissen

• Gelijktijdig met waterverlies of veel drinken

Hoog NatriumHoog Natrium

• Uitdroging:

– door te weinig drinken

– of veel vochtverlies (diabetes millitus, koorts, diabetes insipidus)

Laag KaliumLaag Kalium

• Chronische diarree, of nierprobleem• Chronisch gebruik van diuretica, laxantia• Aldosteronverhoging,• Corsticosteroidentherapie• Drop• H+ verhoging hierdoor kalium uit de cel naar

urine (diabeet, insuline)• Hyperventilatie H+ verlaging plasma• Verminderde inname (anorexia, ondervoeding)

Hoog KaliumHoog Kalium

• Verminderd renale uitscheding door nierfalen

• Ondervulling• Hypo aldosteronisme (Addison)• ACE remmers, spironolacton• Uittreden uit de cel (insuline tekort)• Plotselinge celschade (chemokuur,

leukemie, rhabdomyolyse)• Infuus

Hoog WatergehalteHoog Watergehalte

• Overmaat extracellulair water– Osmotische verplaatsing naar buiten– Veel water drinken, (bier)– Rare ADH uitscheiding– Oedemateuze toestand door natrium en water

retentie bij laag effectief circulerend plasmavolume (hartinfarct, levercirrose

– Verminderde extracellulaire natrium (diurecticum, te weinig aldosteron, diarree, zweten.

Laag WatergehalteLaag Watergehalte

• Uitdroging:

– door te weinig drinken

– of veel vochtverlies (diabetes millitus, koorts, diabetes insipidus)

Gevolgen watertekortGevolgen watertekort

1 – 3% Dorst, speekselsecretie, ureum uitscheiding

4 – 6% Vermoeidheid, misselijkheid, hartfrequenties, temp

7 – 11% Draaierig, ademnood, bloedvolumedaling, hoofdpijn

11% Verwardheid, krampen, delirium

20% Dood

(% van l/kg gewicht)