Imec lanceerde een jaar geleden zijn imec.iCHANGE-programma met als doel nieuwe tools teontwikkelen voor coaches, therapeuten en psychiaters. Datwyler is een van de bedrijven die deeluitmaakt van het ecosysteem dat rond dit programma wordt uitgebouwd. Zij kunnen als geen andervertellen over de voordelen en uitdagingen van een samenwerking met imec.

Er was eens ...

Het verhaal van Datwyler begint in 1915 aan de Noordkant van de Zwitsers Alpen: Adolf Dätwylerneemt er een rubberfabriek over die zwaar in de problemen zit. In de jaren die volgen, rollenautobanden, fietsbanden, telefoonkabels en ook de eerste plastiekgeïsoleerde hoogspanningskabelvan de band.

Editie | juli 2018

Smart Health, Wearables

Wat is het verband tussenkoffie en imecs eyetrackingbril?Datwyler is een Zwitsers bedrijf dat over heel de wereldproductie-eenheden heeft om hun ‘sealing solutions’ in realiteitom te zetten. Ze zorgen ervoor dat je kan genieten van een lekkerkopje (capsule)koffie, dat er geen water binnendringt in deKanaaltunnel en dat de ‘Augurk’ in London intact blijft. Hunmateriaalkennis – alles draait om rubber – kwam ook van pas toenimec elektrodes nodig had voor zijn EEG-headset en eyetrackingbril.

1/7

Vandaag telt het bedrijf zo’n 7000 werknemers en twee divisies. De eerste divisie verkoopttechnische componenten bv. voor elektronica, automatisatie, onderhoud en ICT. De tweede engrootste divisie – hier werken zo’n 5000 mensen – ontwikkelt, produceert en verkoopt zogenaamde‘sealing solutions’. En dit voor verschillende markten, bv. de automobiel-, medische, constructie-, enconsumentenmarkt. Zo maken ze o.a. afdichtingsmateriaal voor voorgevulde injectiespuiten enandere medicijncontainers, en voor rem- en brandstofsystemen in auto’s. Ook verschillendebekende bouwwerken dragen Datwylers stempel: ze maakten de rubberen profielen om detunnelonderdelen van de Kanaaltunnel waterdicht te verbinden; de afsluitingsprofielen voor degevel en ramen van de Burj-Al-Arab in Dubai en de Augurk in London. En, ook bepaaldecapsulekoffie maakt gebruik van Datwylers sealing technologie.

Datwyler ontmoet imec

Het verhaal van imec en Datwyler begint in 2012 wanneer medewerkers van imec en Datwyler elkaarontmoeten op een conferentie. Op dat moment werkt imec aan een headset om hersengolven temeten (EEG-signalen), met een nauwkeurigheid zoals in ziekenhuizen. Anders dan de bestaandesystemen die in ziekenhuizen gebruikt worden, is deze headset draadloos, aangenaam om te dragenen kan die ook buiten het ziekenhuis gedragen worden. Het kan gebruikt worden voorslaaponderzoek, voor diagnose van epilepsie enz. De bestaande EEG-monitoring systemen gebruikenharde, metalen elektrodes die met een geleidende gel op het hoofd worden aangebracht. Maarimec wil graag droge – dus zonder gebruik van gel - en zachtere elektrodes gebruiken in zijn systeemom het zo gebruiksvriendelijker te maken. En, aangezien de elektrodes vastzitten in de headset, is ergeen specialist meer nodig om de elektrodes op welbepaalde plaatsen op het hoofd aan te brengen(zoals in de bestaande setup).

Een van de prototypes van de draadloze EEG-headset, ontwikkeld door imec en Holst Centre.

2/7

Zes jaar na die eerste ontmoeting, stelen imec en Holst Centre de show op de InternationalConsumer Electronics Show (CES) in Las Vegas, met hun EEG-headset prototype dat emoties kanmeten. De headset kan gebruikt worden om emoties te herkennen tijdens bepaalde therapieën, hetvolgen van cursussen of tijdens het spelen van computerspellen. De elektrodes in deze headset (enin die van eerdere prototypes) zijn gemaakt door Datwyler Sealing Solutions.

Wat gebeurde er in de zes jaar tussen het eerste contact en de lancering van de uniekedemonstrator op CES? Norbert Haberland, VP New Processes & Products, Zwitserland, en RonnyVrijens, Head of New Product Development bij Datwyler Sealing Solutions in België, vertellen overhun samenwerking met imec en waarom het zowel interessant als uitdagend is om met eenonderzoekscentrum als imec samen te werken.

Drie redenen om met imec samen te werken

1.    Nieuwe markten ontdekken

Datwyler maakt sealing oplossingen op maat van de klant. Sommige vragen zijn relatief gemakkelijkop te lossen met de expertise die in huis aanwezig is, anderen vragen iets meer out-of-the-boxdenken. Ronny Vrijens: “Toen we in 2012 imec-medewerkers ontmoetten, maakten we voornamelijkcomponenten van isolerend rubber, bv. om injectiespuiten, tunnelfragmenten of brandstofsystemenvan auto’s, af te dichten. Imec had echter geleidend rubber nodig voor de droge EEG-elektrodes. Webesloten om deze uitdaging aan te gaan en in het intensieve cocreatie-proces dat volgde,ontwikkelden onze materiaalingenieurs, in samenspraak met de imec onderzoekers, een nieuw‘recept’ dat uiteindelijk leidde tot de ontwikkeling van zachte, goedkope en betrouwbare drogeelektrodes voor de EEG-headset.”

Norbert Haberland: “Het feit dat de headset nog in een onderzoeksfase was en dus geen afgewerktproduct was, vereiste dat we ons heel flexibel moesten opstellen, in elke stap van het proces. Wemoesten immers snel kunnen inspelen op noden die veranderden (bv. i.v.m. de vormfactor van deelektrodes). Vandaag is dit proces bijna afgewerkt: de elektrodes kregen goede scores van detestpersonen die de EEG-headset droegen en nu ligt de focus op het opschalen van het proceszodat we klaar zijn eens de elektrodes als commercieel product verkocht worden.”

Ronny Vrijens: “Het was een heel interessante oefening voor ons om rubberen onderdelen te makendie geleidend zijn. Het gebeurt wel vaker dat nieuwe projecten leiden tot nieuwe markten. Webekijken momenteel of we de geleidende rubbers die we samen met imec ontwikkelden, voor eenmedische toepassing, ook kunnen gebruiken in andere markten.

2.    Toegang krijgen tot een immens industrieel netwerk

3/7

Bij imec vind je een breed scala aan expertises en technologieën onder één dak. Misschien komende Datwyler sealing oplossingen ook nog van pas voor andere onderzoeksprojecten? Ronny Vrijens:“Doordat we al zes jaar samenwerken, en door onze bezoekjes aan het imec technology forum,hebben we nu een goede kijk op de andere onderzoeksactiviteiten van imec. Momenteel praten wemet een imec-onderzoeksgroep aan UGent om na te gaan of we voor hun specifieke toepassing ookeen passende sealing oplossing kunnen ontwikkelen.”

Norbert Haberland: “En naast dit immens netwerk van onderzoeksgroepen binnen imec, is er ooknog het unieke netwerk van partners waar imec mee samenwerkt: van materiaal- entoestelleveranciers tot bedrijven die eindproducten maken. In het project rond de EEG-headsetkonden we aantonen dat we een betrouwbare en innovatieve partner zijn, die imec ook kanaanraden aan zijn andere partners. En, de bedrijven die uiteindelijk de EEG-headset verder zullencommercialiseren, zullen ook op ons kunnen rekenen.”

3.    Een blik kunnen werpen op de toekomst

Datwyler werkt momenteel ook aan elektrodes voor een tweede project van imec: de eye-trackingbril. Deze bril heeft verschillende elektrodes die op welbepaalde plaatsen op het gezicht rusten, omzo de spanning te meten op het huidoppervlak rond de ogen. Op basis van deze metingen kan debeweging van de ogen gemonitord worden. De bril kan voor allerhande toepassingen gebruiktworden; om oogziekten op te sporen en te behandelen; misschien ook voor de vroege diagnose vanneurodegeneratieve ziektes; voor het interfacen van mens en machine (bv. voor het bedienen vanhet display van een ‘slimme bril’); voor virtual reality; en voor neuromarketing.

Eye-tracking bril, ontwikkeld door imec en Holst Centre, met droge elektrodes van Datwyler

4/7

Ronny Vrijens: “Een extra uitdaging bij de bril is dat het geen bestaande toepassing vervangt, zoalswel het geval is met de EEG-headset. Deze laatste is immers een draadloos en gebruiksvriendelijkalternatief voor de EEG-elektrodes die vandaag in ziekenhuizen worden gebruikt (bv. voor dediagnose van epilepsie). Maar de eyetracking bril vervangt geen bestaand product waardoor er nogvele onzekerheden zijn i.v.m. de specs. Dit heeft tot gevolg dat Datwyler nog flexibeler moet zijn inhet ontwikkelingsproces dan al het geval was voor de EEG-elektrodes. Het is dan ook belangrijk omsamen een duidelijke roadmap op te stellen.”

Norbert Haberland: “Naast imec, werkt Datwyler ook samen met andere onderzoekscentra –zoalsFraunhofer en CSEM – om zo op de eerste rij te staan om nieuwe noden in de markt te ontdekken.Het is de perfecte manier om al een eerste blik op de toekomst te kunnen werpen.”

Het imec.iCHANGE-programma

Datwyler is een van de bedrijven die deel uitmaakt van het ecosysteem rond het imec.iCHANGE-programma. In dit programma worden technologieën ontwikkeld die ons moeten helpen om eengezonder leven te leiden. Het gaat hier bv. om hardware en software innovaties om iemands gedragop te volgen, iemands gewoontes, mentale stress en de context waarin die metingen wordengedaan. Deze data kunnen dan gebruikt worden om strategieën te ontwikkelen voor preventie,diagnose en coaching. Uiteindelijk kunnen deze ontwikkelingen omgezet worden in nieuwe toolsvoor coaches, therapeuten en andere professionals die met onze (mentale) gezondheid bezig zijn.

Chris Van Hoof, senior director connected health solutions bij imec: “De diepgang en de breedtevan het programma zijn uniek in de wereld. De toepassingen die eruit zullen voortkomen zullenuniek zijn op het vlak van personalisatie, zowel op het vlak van detectie als feedback. Met diepgangbedoel ik het klinisch-relevante, wetenschappelijke karakter van de metingen. Met onze sensorenkunnen we immens veel parameters meten. Bv. in de stresstest meten we met een sensorarmbanden -pleister 3 fysiologische signalen (huidgeleiding, ECG en temperatuur) waaruit we 20 parameterskunnen berekenen. Tijdens de trials zullen we typisch zo veel mogelijk signalen opmeten, om er dande meest relevante parameters uit te pikken voor een specifieke applicatie. Het uiteindelijkecommerciële product dat door onze partners zal worden ontwikkeld, mag maar uit één sensor eneen smartphone applicatie bestaan, anders zal het een brug te ver zijn voor de gebruiker. Naast onzeeigen sensoren nemen we ook commercieel beschikbare sensoren van onze partners op in de trials.De breedte van het programma is ook enorm. We hebben, naast sensortechnologie, ookpsychologen en therapeuten aan boord, kennis rond het bouwen van gebruikersinterfaces, digitalphenotyping, privacy en security, het opzetten van gebruikersstudies en trials, het uitdenken van demeest geschikte businessmodellen (abonnement, huren, voorschrijven door dokter, ..). Dankzij defusie met iMinds hebben we onze kennis kunnen verbreden en wordt het mogelijk om een volledigeoplossing te maken. Maar uiteindelijk zal het succes van dit programma afhangen van de partnersdie we weten te overtuigen om mee te werken.”

5/7

Ben jij de partner die we zoeken?

Ben je een bedrijf dat met sensoren, systemen of apps bezig is rond gezondheid of specifiekeziekten, of ben je een dokter of specialist of coachingbedrijf, en heb je interesse in imecs aanpak,neem dan zeker contact op met Chris Van Hoof (016/281815).

meer weten?

• Meer info over Datwyler vind je op deze website

• Meer info over de EOG-bril vind je in dit persbericht.

Biografie Norbert Haberland

Dr. Norbert Haberland, born in 1956 inGermany, received his MSc degree in Chemistryand Technology of Rubber and Plastics (thesison synthesis and application research of anovel class of secondary accelerators forSulphur based vulcanization of diene-typerubber) from Moscow Institute for FineChemical Technology in 1981. In 1986, he gainedhis PhD in chemical engineering from the sameinstitute. After diverse management positionsin Material Development, TechnicalManagement and General Management inglobally active rubber companies, since 2010Norbert is working in Datwyler Switzerland Inc.,currently in the position Vice President NewProcesses & Products. Focus on AdvancedTechnologies and Innovation. Norbert ismember of German Rubber Association, wherehe worked for many years as Chairman of theNorth Rhine-Westphalia section. For hisdedication and contribution to the GermanRubber Association, he became member of theRubber-Hall-of-Fame in 2012.

6/7

Biografie Ronny Vrijens

Ronny Vrijens received his master degree inchemistry, with an emphasis on polymerscience and plastics processing, from theCatholic Industrial College in Limburg, Belgium,in 1992. Prior to joining Datwyler in 2007 he hasheld positions as R&D ‘flavourist’ in the foodindustry and as packaging and materialdevelopment engineer at medical devicemanufacturer Terumo Europe in Haasrode,Belgium. His career in Datwyler (at that timestill called Helvoet Pharma) started as R&Dproduct development manager in theHealthcare R&D center in Alken, Belgium wherehe became responsible for new productdevelopments of rubber and rubber/plasticcomponents for pharmaceutical devices in theparenteral drug delivery industry. He is alsocoordinating the intellectual propertymanagement for the global healthcare divisionof the Swiss-headquartered Datwyler SealingSolutions Group. In 2013 he startedcomplementing the work done on conductiverubber material research in the company bycoordinating product development activitiesaround dry/soft EEG electrodes in closecollaboration with the Wearable HealthSolutions team at Holst Centre / imec. Today,Ronny is Head of New Product Development inDatwyler’s Advanced Technology & Innovationgroup.

7/7