VVeellddwweerrkk 22delfstofproductie.weebly.com/uploads/2/5/7/3/2573197/... · 2019-11-06 · een...

VVeellddwweerrkk 22

Voorwoord

Als practicum onderdeel en ter afronding van het 4e semester moesten wij een veldwerk doen.

Dit vond plaats van 1-September- tot en met 15-September-2007 en wel in het district

Brokopondo . Gezien de grootte van het gebied werd het opgedeeld in 3 werkgebieden waarbij

wij werkgebied 1 kregen. Werkgebied 1 strekte zich uit vanaf de weg naar Moesa,langs de hulp

dammen over de brug bij het brokopondo krachtcentrale,langs de afobaka weg met alle zij stegen

tot en met Victoria. Deze veldwerk was bedoeld om de studenten vertrouwd te maken met zowel

algemene als meer specifieke verweringsprocessen, de geologische structuren,de lithologische eenheden

en het determineren van de gesteenten tot het versgesteente. Aan het eind van dit veldwerk moesten

wij een verslag maken van de verzamelde informaties op het veld en uit de literatuur.

Wij hopen dat we u genoeg informatie hebben verschaft om als lezer een beeld te krijgen over

het gedane werk op het veld.

Inhoudsopgave

pagina

Inleiding 4

1 Geologie van het werkgebied 7

§1.1 7

§1.2 8

2 Methode & technieken 11

§2.1 13

§2.2 13

§2.3 15

§2.4 16

3 Resultaten 17

§3.1 18

§3.2 18

§3.3 19

§3.4 19

4 Discussie & Conclussie 21

Literatuur 25

Inleiding

Geologisch verdelen we Suriname in:

Het Guyanaschild (Basaalkomplex), bestaande uit kristallijne gesteenten van pre-

cambrische ouderdom. Het beslaat 90 % van de Surinaamse oppervlakte.

De kustvlakte, bestaande uit jonge sedimenten die noordelijk op het Guyanaschild zijn

afgezet.

Kaart; Suriname in het Guyana schild

Het Guyana schild behoort tot 1 van de 3 kratonen van de Zuid-Amerikaanse plaat. Het

heeft een ouderdom van 1,7 miljard jaren en is een precambrische geologische formatie

in het noord-oosten van Zuid-Amerika. De hogere delen van het schild worden de

“Guiana Highlands” genoemd, waar de tafelvormige gebergten, genaamd tepuis,

voorkomen.

Het Guyana schild bedekt Guyana, Suriname en Frans-Guyana, evenals delen van

Columbia, Venezuela en Brazilië. De gesteenten van het Guyana schild bestaan bestaan

uit metasedimenten en metavolcanics(greenstones), die bedekt worden door schijnbare

horizontale lagen van zandsteen, kwartsieten, shalies en conglomeraten. Deze worden

geintrudeerd door sills van jongere mafische intrusies zoals gabbros.

Het Guyana Schild kan verdeeld worden in5 Precambrische units:

1. Archaan granulite and gneissic terraines

2. Paleoproterozoic granite-greenstone belts

3. Undifferentiated granitic and gneissic terranes

4. Mesoproterozoic plutonic, volcanic and sedimentary units

5. Neoproterozoic mafic and alkaline intrusions.

Geologisch maakt het grootte oppervlak van het binnenland van Suriname deel uit van het 2000 -

1900 rniljoen jaar geleden opgeheven Trans-Amazonische Gebergte dat na haar ontstaan door

een lange periode van verwering en erosie werd afgevlakt tot wat we vandaag de dag het Guyana

Schildgebied of Grondgebergte noemen. Dit gebied dat dus grotendeels uit Precambrische

kristallijne gesteenten (graniet en gneis met in talrijke spleten basische intrusies van gabbro en

diabaas) bestaat, strekt zich ruwweg uit tussen de Orinoco, de Rio Negro, do Beneden Amazone

en de Atlantische Oceaan.

In dit verslag zal ten eerste de geologie van het werkgebied behandeld worden waarbij we zullen

praten welke gesteentegroep,formatie en gesteenten in het gebied voorkomen. Ook zullen we de

methoden en technieken die in het veld zijn toegepast omschrijven. Daarna zullen de resultaten

verwerkt worden waarbij lithologische eenheden, geologische kaart + structuren, statiegrafische

kolom en het geologisch verhaal behandelen. Ten einde zullen we het hebben over de discussie,

conclusie en aanbevelingen.

\

1. Geologie van het werkgebied

Het werkgebied1 word ook wel het Narena gebied genoemd en ligt in het distrikt Brokopondo

(zie Figuur…)Dit gebied staat bekend om de vele mineraalvoorkomens. Dit omdat het ligt in de

Greenstone belt van Suriname (Marowijne groep). Verder zijn er amfibolieten en granitoiden

waar te nemen, die evenals de Greenstone Belt, in de Trans Amazonische Orogeen zijn ontstaan.

Tenslotte zijn er ook wat ganggesteenten in het gebied te vinden, die ca. 200 miljoen jaar geleden

zijn gevormd.

Fig…..

Het gebied waarbij wij gesteenten en hun verwering producten zijn tegen gekomen kunnen wij

refereren naar een gesteente groep en formatie van een bepaald geologische tijdperk. Dit hebben

wij gedaan aan de hand van de geologische kaart van het gebied en uit de literatuur. Hieruit

hebben we gehaald dat het bij werkgebied 1 om de Marowijne groep (Trans-Amazonian

Greenstone belt) ging en wel over de paramaka formatie. De Marowijne groep is een

Gemetamorfoceerd-Vukanisch sedimentair complex gevormd in de onder Proterozoic met een

geosynclinal karakter.

Het Guyanaschild, dat in het Precambrium is ontstaan heeft daarna nog wat deformaties

ondergaan,door de optredende erosie ,verwering en tektonische activiteiten.(zie fig….)

Fig…: General stratigraphy and geogronolgy of the basement of Suriname

Marowijne groep

Het grootste gedeelte van het binnenland van Suriname wordt in beslag genomen door

gesteenten die in een enkele periode van gebergtevorming zijn ontstaan. De Trans –

Amazonische gebergtevorming, is ongeveer 1900 miljoen jaar geleden ontstaan. Hiertoe behoren

de metamorf-vulkanisch sedimentair gesteenten van de Marowijne groep en verder verschillende

typen stollingsgesteenten: granieten, gabbro‟s en vulkanische gesteenten. De Marowijne groep

beslaat grote delen van Noord-Oost Suriname en kan onderverdeeld worden in :

Paramaka formatie

Armina formatie

Rosebel formatie

De Marowijnegroep en de Maronigroep in Frans-Guyana worden elk door Gibbs & Baron

(1993,lit.….) benoemd tot de Marowijne supergroep. De lage graad meta vulkanische gesteenten

van de Marowijne supergroep komen voor in grote gebieden in het Oosten en Noord-Oosten en

wat kleinere gebieden in het Noord-Westen van Suriname voor. Deze gesteenten zijn deel van

een bijna continue, Oost-west tot Zuidoost-Noordwest lopende, Greenstone belt. Deze zone

bevindt zich in het Noordoostelijk gedeelte van het Guyanaschild en wordt gesplitst in 2 delen:

1. het gedeelte dat vanaf Frans – Guyana in de Oostelijke richting loopt.

2. het gedeelte dat doorloopt naar Noordoost Brazilië.

De marowijne Supergroep is van onder naar boven in te delen in:

1. bazalten

2. felsisch vulkanische gesteenten

3. klastisch vulkanische en chemische sedimenten, die voornamelijk verweringsproducten zijn

van de vulkanische gesteenten. De hoeveelheid sedimentaire gesteenten neemt naar boven

steeds toe.

De Paramaka formatie (PF)waarmee wij het te maken hadden bestaat voornamelijk uit ;

Metavulkanisch sedimenten van spiliet tot quartz keratophyre

Bevatte kussen lavas,agglomeraten en tufs

Gedomineerd door basalten in het onderste deel welke word overlapt door

compositioneel meer verschillend porfirisch-mafisce, intermediair en vulkanische

gesteenten.(andasiets en rhyolieten)

Onderbedeeld en overlapt met sedimentair gesteenten; Tuffs, vulkanoklastisch en

chemisch sedimentair gesteenten (zandsteen)

Een ouderdom van 2020 miljoen jaar geleden.(zie fig…stratigrafisch kolom)

De Armina formatie, ligt in het noordoostelijke gedeelte van de Paramaka formatie en welke de

paramaka formatie ook wel ongelijkmatig overlapt,bestaat voornamelijk uit ;

Metasedimenten (fijnkorrelig) waaronder mic-schist, quartziet, grauwak en phyllieten.

Sedimentaire structuren van diep marine sedimentatie.

Een ouderdom van 1950-2000 miljoen jaar geleden.

De Rosebel formatie in het Noordoosten van Suriname en oerlapt de paramaka en armina

formatie ongelijkmatig bestaat uit;

Metasedimenten waaronder zandstenen, afgewisseld met fyllieten en op sommige

plekken met intermediair vulkanische gesteenten en conglomeraten. Verder bestaat het

ook uit metavulkanische gesteenten.

Marine-continentale sedimenten

Isoclinale plooien

Net als de Armina formatie, ligt de Rosebel formatie ook op de Paramaka formatie. De

sedimenten van de Rosebel formatie zijn of equivalent aan de grauwakken van de

Armina formatie of het zijn erosieproducten van een periode van opheffing en

metamorfose.

Geen ouderdom bepaald

Fig….Geologisch kaart van het Gebied

Fig… legenda horend bij de geologisch kaart van gebied

In ons werkgebied dat over de Paramaka formatie ging hebben we het gehad over verschillende

type gesteenten die onder verdeeld kunnen worden in;

Vulkanische gesteenten

Metamorfe gesteenten

Sedimentaire gesteenten

Verweerd gesteenten(verweerd van de bovenstaande gesteenten)

Vulkanische gesteenten

Deze ontstaan doordat lava of magma aan het aardoppervlak na afkoeling kristalliseert en gaat

stollen,in dit geval was dat vulkanisch gesteente in de paramaka formatie Bazalt,dat ook wel

dominerend. Bazalt ontstaat door afkoelling van Bazaltische magma:een sillicaat smelt van

±50% SiO2. Bazaltische magma ontstaat door droge partiёle opsmelting van gesteenten in de

mantel. De dominante mineralen in bazalt zijn olivijn, pyroxeen en plagioklaas. Al deze

mineralen zijn anhedrisch (bevatten geen water of OH-groepen).

Herkomst van Bazaltische magmas;

Vulkanen die bazaltische magmas uitstoten vind men op de oceanische en continentale korst. Er

zijn twee observaties die de herkomst van de bazaltische magma verklaren;

1. Bazaltische magma wordt uitgestoten vanuit de mid-oceanische ruggen die samen vallen

met de plaatranden. Dus, de beweging van de platen en het uitstoten van magma langs de

mid-oceanische ruggen zijn aan elkaar gerelateerd.

2. Er zij ketens van bazaltische vulkanen die niet langs midoceanische ruggen maar op

oceanische korst midden op een lithosferische plaat voorkomen ver weg van plaatranden.

Ook komen bazaltische magma als lava op het aardoppervlak met het gevolg dat er

schildvulkanen of bazaltplateau‟s worden gevormd.

Petrologie Basalt

1. Mineralogie:mafische mineralen

2. Korrelgrootte:afanitisch

3. Kleurindex:holomelanokraat(90 tot 100% mafische mineralen)

4. Kristalliniteit:holokristallijn

5. Textuur:anhedrisch

6. Klassificatie:vulkanische gesteente

7. SiO2-gehalte:ultrabasische gesteente(< 45% SiO2)

8. Silicaverzadiging:verzadigde gesteente Figuu.. Basalt

Basalt(fig.16) (v. Gr. basaltes, naar basanites uit Basan, Syrië) of bazalt, een grijs tot zwart

stollingsgesteente van vulkanische oorsprong.

Er zijn vele soorten basalt. Zij komen chemisch overeen met gabbroïdische kiezelzuurarme

(minder dan 50% SiO2) plutonische gesteenten die plagioklaas bevatten met meer dan 50%

anorthiet.

De soorten basalt zijn meestal microscopisch, soms alleen chemisch, van elkaar te onderscheiden

omdat de kristallijne bestanddelen vaak klein zijn en soms ondergeschikt aan een glazige

hoofdmassa.

Mineralogisch kunnen twee grote groepen worden onderscheiden:

a. De gewone veldspaatbasalten of tholeïetbasalten, met als hoofdbestanddeel calciumrijke

plagioklaas en daarnaast monokliene en soms rhombische pyroxenen. Als nevenbestanddelen

kunnen vele andere – meestal donkere – mineralen optreden.

b. De alkalibasalten, ook foïdbasalten of tefrietische basalten genoemd. Alkalibasalten zijn

onderverzadigd aan kiezelzuur (SiO2). Hoofdbestanddelen zijn calciumrijke plagioklaas naast

veldspaatvervangers (foïden), die optreden door het tekort aan kiezelzuur. Verder rhombische

pyroxeen en olivijn, terwijl nevenbestanddelen verscheidene andere mineralen kunnen omvatten.

Basalt komt aan het aardoppervlak in vele vormen voor: koepelvormige massa's, dekken,

plateaus, stromen, pijpen en gangen. Basalt kan zijn uitgevloeid vanuit een centraal eruptiepunt,

waardoor een vlakke schildvulkaan wordt gevormd.

Vaak echter is basalt afkomstig van een spleeteruptie. In dat geval ontstaat een plateaubasalt, die

een enorme oppervlakte kan beslaan.

De bodem van de oceanen bestaat voor het overgrote deel uit basalt afkomstig van spleeterupties.

Op dit basalt rusten de sedimenten. Het basalt is uitgevloeid uit spleeterupties: enorme spleten

die merendeels onder water zijn gelegen. Deze spleten ontstaan door expansie van de

oceaanbodem door de verschuiving van de continenten.

Metamorfe gesteenten

Metamorfose [geologie], de verandering die een gesteente ten gevolge van o.a. temperatuur-

en/of drukverhoging ondergaat in textuur, scheikundige en/of mineralogische samenstelling. De

aldus ontstane gesteenten noemt men metamorfe gesteenten.

Processen

Aan de eigenlijke metamorfose gaan de processen van diagenese (omvorming van losse

sedimenten tot vaste gesteenten) en diamorfose (voortgaande omvorming) vooraf. Deze vinden

plaats bij lage temperatuur en of druk.

Bij hoge druk en/of temperatuur vindt de eigenlijke metamorfose plaats. Deze kan zich

uitstrekken over een groter gebied (regionale metamorfose) of beperkt zijn tot een klein gebied

(lokale metamorfose).

Contactmetamorfose

Wanneer magma in de aardkorst dringt, kan dit dankzij de hoge temperatuur en de oplossingen

die het bevat (vaak gas) het nevengesteente binnendringen. Het magma kan gedeelten van dit

nevengesteente losmaken en geheel of gedeeltelijk oplossen, waardoor het zelf van samenstelling

verandert (contaminatie). Na de stolling van het magma is aan de andere mineralogisch

samenstelling van dit tot dieptegesteente gestolde magma te zien dat het geen oorspronkelijk

magma meer is. De contactmetamorfose omvat dus een zone, de contactzone, aan beide zijden

van het contact tussen reeds aanwezig gesteente en een intrusief stollingsgesteente. De

contactzone ligt gedeeltelijk in het stollingsgesteente, waar zij endomorfe contactzone wordt

genoemd, en gedeeltelijk in het nevengesteente als exomorfe contactzone, ook wel

contactaureool of contacthof genoemd, daar zij het stollingsgesteente als een hof of aureool

omgeeft.

Zijn slechts veranderingen opgetreden ten gevolge van de hoge temperatuur van het magma, dan

wordt van thermische contactmetamorfose gesproken; hebben echter ook injecties van hete

waterige oplossingen en van gassen in het nevengesteente plaatsgevonden, waardoor in de

contactzone ook nieuwe mineralen (contactmineralen) worden gevormd, dan spreekt men van

hydrothermale en pneumatolytische contactmetamorfose. In het gestolde dieptegesteente treden

in de endomorfe contactzone dikwijls „onverteerde‟ resten op van het nevengesteente, die

xenolieten worden genoemd.

Dynamometamorfose

In smalle zones waarin gerichte druk optreedt (bijv. langs breuken), kan dynamometamorfose

plaatsvinden. Hierbij wordt de mineralogische samenstelling van een gesteente veranderd onder

invloed van gerichte druk. Deze wordt vnl. teweeggebracht door gebergtevormende krachten,

waardoor de gesteenten sterk vervormd worden, bijv. leisteen .

Typen

Tussen de verschillende typen van metamorfose zijn vele overgangen mogelijk. Zoals men de

gesteenten kan indelen naar de mate waarin zij zijn gemetamorfoseerd (laagmetamorfe,

middelmetamorfe en hoogmetamorfe gesteenten), zo kan men ook de metamorfosen naar de

graad van omvorming indelen: epizonale (laaggradige), mesozonale (middelgradige) en

katazonale (hooggradige) metamorfose. Het proces waarbij laagmetamorfe gesteenten ontstaan

uit hoogmetamorfe gesteenten, wordt retrograde metamorfose of diaftorese genoemd; bij het

ontstaan van hoogmetamorfe gesteenten uit laagmetamorfe gesteenten spreekt men van

progressieve metamorfose.

Factoren die metamorfisme beïnvloeden: 1. de initiele samenstelling van het uitgangsgesteente

2. de druk en temperatuur

3. de aan- en afwezigheid van vloeistoffen

4. de duur van het metamorfisme

5. het al dan niet breken en plooien van het gesteente etc.

De metamorfe gesteenten

Er word een onderscheid gemaakt tussen de metamorfe sequetie en enkele gesteenten die door

een typische metamorfe proces zijn gevormd. Deze sequenties zijn:

1. De Pelitische sequentie

De volgende gesteenten worden met toenemende metamorfisme onderscheiden in:

Leisteen Druksplijting, bestaat uit kleimineralen, typische leisteenglans, fijnkorrelig, zwarte of

rode kleur ten gevolge van organisch materiaal of ijzerinsluitsels

Fylliet

Zijdeglans (glimmers zijn op de splijtvlakken te zien), duidelijke foliatie, fijnkorrelig (net

te zien met de handlens)

1.3 Schist

Korrelgrootte neemt toe: sommige mineralen zijn macroscopisch te herkennen,

relatief homogeen, “schistositeit”

1.4 Gneiss

Vertegenwoordigt hoogste graad van metamorfisme, heterogeen, meestal grofkorrelig,

foliatie, banden of ogen van afwisselend donkere en lichte mineralen: segregatiebanden

of ogen.

2. Basische magmatische sequentie

Met toenemend metamorfisme worden de volgende gesteenten onderscheiden:

2.1 Groen schist

Groene kleur ten gevolge van groen gekleurde mineralen zoals chloriet, serpentijn

2.2 Amfiboliet

Meestal met verlengde amfibolen

2.3 Granuliet

Bevat pyroxeen, granaat en plagioklaas, onduidelijke foliatie

3. Kwartsveldspaat sequentie

Zandstenen worden ten gevolge van metamorfisme omgezet in:

3.1 kwartsiet Kwartsrijk, eventueel met glimmers, verschillende kleuren die het gevolg zijn van

onzuiverheden, veelal equigranulair, mattig tot grof korrelig, niet gefolieerd, vaak met

schelpbreuken

4. Carbonaat sequentie

Kalkstenen worden ten gevolge van metamorfisme omgezet in:

4.1 Marmer

Meestal calcietrijk, equidimensionaal, niet gefolieerden saccharoidaal

Typen Metamorfe Gesteenten

De benaming van metamorfe gesteenten is gebaseerd op de textuur en mineraal inhoud

van het gesteente. De meest bekende metamorfe gesteenten zijn dan ook ontstaan door

metamorfose van kleisteen/schalie,zandsteen,kalksteen en bazalten.

Metamorfose van kleisteen/schalie

Deze bestaan gewoonlijk uit kwarts, kleimineralen, calciet en weinig veldspaat.

Bij lage graad metamorfose kristalliseren muskoviet en / of chloriet uit. Het ontstane metamorfe

gesteente heet leisteen. Dit gesteente lijkt op kleisteen en bestaat uit microscopische kleine

mineralen die waarneembare foliatie veroorzaken. Foliatie is dan een bewijs dat we te maken

hebben met metamorf gesteente. De middelbare graad van metamorfose is van leisteen is dan

fylliet.

Metamorfose van Basalt

De belangrijkste mineralen van basalt zijn: olivijn, pyroxeen en plagioklaas. Deze mineralen

ontstaan bij lage graad van metamorfose van basalt. De mineralen verzameling is als volgt:

Chloriet, plagioklaas, epidoot en calciet. Het gesteente dat ontstaat is groenschist. De in de

gesteente groene kleur komt door het aanwezigheid van chloriet. Wanneer chloriet in een

middelbare graad van metamorfe fase terecht komt wordt het vervangen door het mineraal

amfibool, waarna er uiteindelijk een grofkorrelig gesteente amfiboliet ontstaat. En wanneer

amfibool dan bij de hoogste graad van metamorfose is wordt het dan vervangen door pyroxeen,

waaruit we uiteindelijk granulite krijgen die vage foliatie vertoont.

Metamarfose van zandsteen Kwartsiet ontstaat door metamorfose van zandsteen. Gedurende de metamorfose worden de

poriën gevuld met sillica en de oorspronkelijke begrenzing van de korrels zijn vaag.

Sedimentaire gesteenten

Deze groep wordt ook wel als afzettingsgesteenten aangeduid. Het wordt gevormd door de

verwering en erosie van andere gesteenten. Het verweringsmateriaal kan op verschillende

manieren worden vervoerd. De naam van het sediment is afhankelijk van het soort transport:

marien sediment (zee)

fluviatiel sediment (rivier)

eolisch sediment (wind)

glaciaal sediment (ijs)

De bovenstaande gesteenten worden klastisch (mechanisch) gevormd. Twee groepen sedimenten

worden op een andere manier gevormd:

organogeen sediment (door organismen)

evaporiet (door verdamping)

Sedimentgesteenten worden ingedeeld in twee onderafdelingen:

1. allogeen, ontstaan uit gesteentemateriaal dat transport heeft ondergaan (bijv. zand en

grind)

2. authigeen, ontstaan uit materiaal dat ter plaatse werd gevormd (bijv. schelpkalk, rifkalk,

veen en kool).

Tot de eerste onderafdelingen behoort de hoofdklasse van detritische of klastische

sedimenten; tot de tweede behoren de beide hoofdklassen van chemische of chemogene

sedimenten en organische of biogene sedimenten.

http://nl.wikipedia.org/wiki/Verwering

http://nl.wikipedia.org/wiki/Erosie

http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Marien_sediment&action=edit

http://nl.wikipedia.org/wiki/Zee

http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Fluviatiel_sediment&action=edit

http://nl.wikipedia.org/wiki/Rivier

http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Eolisch_sediment&action=edit

http://nl.wikipedia.org/wiki/Wind

http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Glaciaal_sediment&action=edit

http://nl.wikipedia.org/wiki/IJs

http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Organogeen_sediment&action=edit

http://nl.wikipedia.org/wiki/Evaporiet

http://nl.wikipedia.org/wiki/Verdamping

Klastische sedimentgesteenten

De klastische sedimentgesteenten komen het meest voor, maar zijn vaak gemengd met

chemische en biogene substanties. Zij worden onderscheiden in drie orden naar hun

korrelgrootte (k): 1. rudieten of grindstenen, k > 2 mm; 2. arenieten of zandstenen, 2 mm > k

> 0,064 mm; 3. lutieten of kleistenen, k < 0,064 mm. Uit ingesloten fossielen is op te maken

of een sedimentgesteente limnisch is (uit meren) of marien (uit zee).

Een aparte plaats neemt vulkanische tuf in, omdat dit gesteente van (pyrogene) vulkanische

oorsprong is en als „asregen‟ uit de lucht wordt gesedimenteerd in dichte deklagen.

Chemische sedimentgesteenten

De chemische sedimentgesteenten worden onderscheiden in drie orden:

1. residuaire of restgesteenten

2. precipitaire of neerslaggesteenten

3. evaporaire of indampingsgesteenten

Verwerings proces

In het werkgebied zijn er geen vers gesteenten meer te vinden,deze zijn allemaal door de tijden

en heen verweerd en geёrodeerd.Verwering is de verandering van materiaal op of nabij het

aardoppervlak, als een reactie op de condities die er daar heersen. Het is het resultaat van

interacties tussen de lithosfeer, atmosfeer, hydrosfeer en de biosfeer. Het proces vindt plaats in

een zone dat zich uitstrekt vanuit het aardoppervlak naar de ondergrond in de zone van

diagenese.

Verwering wordt onderverdeeld in de volgende typen:

Fysische verwering

Chemische verwering.

Bij biologische verwering wordt het gesteente afgebroken door de activiteit van planten

en dieren.

De fysische verwering of mechanische verwering vindt plaats wanneer een vast gesteente in

fragmenten wordt gebroken, dit type van verwering hangt af van het uiteen vallen van gesteenten

onder in vloed van atmosferische verschijnselen en vegetatie. Het treedt op waar er grote

verschillen zijn tussen dag en nacht temperaturen. Fysische verwering is alleen te zien in

gebieden waar de chemische verwering afwezig is. Dus gebieden waar er weinig of geen water

aanwezig is ( droge gebieden of aride klimaten).

Fysische verwering kunnen we onderscheiden in de volgende onderdelen:

Drukontlasting: Door het afnemen van de druk doordat materiaal bovenop het gesteente

weg erodeert, kan het op gaan breken..

Insolatie: deze vorm van fysische verwering vindt plaats in gebieden waar er sprake is

van sterke temperatuursveranderingen. Door hoge temperaturen zal het gesteente uizetten

en door lage temperaturen krimpt deze weer in. Het herhalen van het inkrimpen en

uitzetten zorgt er uiteindelijk voor breuken in het gesteente, waardoor het gesteente uit

elkaar valt.

Vorstverwering: deze verwering vindt plaats doordat water bij zijn uitzetting tot ijs,

voor een volume vergroting zorgt. Hierbij is het gesteente gedwongen om uit te zetten

maar omdat het massief is gaat het breken, waardoor je scherpe en hoekige deeltjes krijgt.

Deze type van verwering is afhankelijk van de porositeit van het gesteente (zowel

poriënvolume als – diameters) en de optredende temperaturen.

Een belangrijk gevolg van fysische verwering is, dat het zorgt voor oppervlakte vergroting van

een gesteente. Hierdoor kan de chemische verwering beter gaan werken

Bij chemische verwering worden mineralen in de reacties afgebroken door chemische reacties.

Deze chemische reacties ontstaan door processen, waarbij atmosferische, hydrosferische en

biologische elementen reageren met de mineralogisch bestanddelen van het gesteente, hierdoor

worden er relatief stabiele mineralen gevormd. Het meest voorkomende gesteente vormende

mineralen zijn de silicaten, deze worden meestal afgebroken door

hydrolyse reacties. Deze vinden plaats wanneer het gesteente in aanraking komt met water.

Manieren van chemische verwering:

Door oxidatie, het materiaal reageert met zuurstof. Daarbij ontstaan oxiden, die over het

algemeen minder hard zijn dan de oorspronkelijke mineralen, en daardoor makkelijker

verkruimelen;

Door hydrolyse, het materiaal reageert met water. De producten van de verweringsreactie

zijn meestal minder harde mineralen;

Door carbonatie, een reactie die wordt veroorzaakt door in water opgeloste

koolstofdioxide (CO2);

Door het rechtstreeks oplossen van mineralen in water;

Door hydratie, waarbij water in het kristalrooster van het mineraal wordt opgenomen.

Over het algemeen worden mineralen hierdoor minder hard.

Hoe sterk een mineraal gevoelig is voor chemische verwering hangt af van hoe stabiel het is aan

het oppervlak. Mineralen die op grotere diepte gevormd worden zullen minder stabiel zijn (ze

zijn verder verwijderd van de omstandigheden waarbij ze zijn gevormd) en dus sneller verweren.

Daarom kan de Bowen reactie serie gebruikt worden om te zien welk mineraal het gevoeligst is

voor chemische verwering: olivijn verweerd snel, kwarts is stabiel. Hoe mafischer een mineraal

is, des te gevoeliger het is voor chemische verwering.

Het uit pure silica bestaande mineraal kwarts is goed bestand tegen verwering. Andere

belangrijke gesteentevormende mineralen als veldspaat of mica vallen sneller ten prooi aan

chemische verwering, waarbij ze worden omgezet naar kleimineralen.

Biologische verwering: dit is een soort van fysische verwering, waardoor dikker wordende

plantenwortels en de toenemende druk van de wortels zorgen ervoor dat de gesteenten open

barsten, hierdoor is het dan makkelijker is voor de chemische.

Geen van de 3 soorten verwering werkt onafhankelijk. Als door fysische verwering het gesteente

afbrokkelt, wordt er meer van het gesteente blootgesteld aan chemische verwering. Anderzijds

zal door chemische verwering het makkelijker worden voor fysische verwering om op het

gesteente te reageren. Biologische verwering helpt de andere 2 soorten verwering. De wortels

van bomen scheuren het gesteente waardoor het makkelijker wordt om af te breken door fysische

verwering en hierdoor wordt meer van het gesteente blootgesteld aan chemische verwering.

Hieronder is te zien hoe de verschillende soorten verwering samenwerken.

Factoren die een rol spelen bij de verwering zijn:

Klimaat: Zoals gezegd is voor chemische verwering veel water nodig. Chemische

verwering zal dan ook het dominante verweringsproces in tropisch vochtige klimaten

zijn, terwijl mechanische verwering in aride klimaten dominant is. Tijdens een ijstijd

heeft fysische verwering de overhand, vanwege de algemeen lage temperaturen en grote

warm/koud verschillen. Doordat chemische verwering sommige mineralen sneller

afbreekt dan andere, zal zand in een tropisch vochtige klimaat meestal alleen kwarts

bevatten, terwijl in een aride klimaat ook K-veldspaat in het zand zit.

Vegetatie: de planten groei zorgt voor de biologische verwering. Vegetatie houdt water

vast in het gesteente, dit zorgt dan voor de chemische verwering.

Tijd

Topografie: dit zorgt voor water drainage dat de chemische verwering op gang brengt

Menselijke activiteiten: industriële activiteiten veroorzaken vervuiling van de lucht.

Hierdoor krijgen we zure regens die de chemische verwering ook op gang brengt.

2 Methoden en technieken

Om het werkgebied geologisch te kaarteren werd van 2-14 september bij elk stopplaats een

aantal punten bepaald.

Deze waren:

De stopplaats noteren

Het opnemen van de mast/paal nummer zodat met deze gegevens de afstand bepaald kon

worden voor het plotten van de stopplaatsen op de kaart. Bij de afwezigheid van

masten/palen werd er gebruik gemaakt van voetpassen.

Het beschrijven en determineren van het gesteente, waarbij de volgende punten werden

bepaald:

1. kleur

2. korrelgrootte

3. de aanwezigheid van mineralen

4. de aanweigheid van structuren z.a. schistosieit

5. de aanwezigheid van kwartsgangen

6. eventuele beschrijving van de geologische gebeurtenis in het gekarteerde gebied

Het bepalen van de attitude van het gesteente, waarbij dus de hellingsrichting, helling en

strekking worden bepaald.

Het nemen van samples om het gesteente later te kunnen bestuderen en determineren.

Andere belangrijke bijzonderheden opnemen.

Om het gebied te kaarteren werd er gebruik gemaakt van de volgende hulpmiddelen:

i. Schrijfgerei

ii. Veldboek om de gegevens van het waargenomen gesteente te noteren en andere

bijzonderheden.

iii. Kompas om de attitude, dus hellingsrichting, helling en strekking te bepalen.

iv. Een geologische hamer en houwer om het gesteente schoon te maken zodat het

versgesteente gedetermineerd kan worden.

v. Een topografische kaart om het waargenomen gesteente te plotten en voor de omgang in

het werkgebied

3Resultaten

Tijdens dit veldwerk waarbij wij van 3-14 september in het veld waren hebben wij op

verschillende plaatsen de verweringspatronen, lithologische eenheden,textuur,

structuur,mineralogie,structurele geologie van gesteenten bestudeerd en monsters hebben

meegenomen. De stopplaatsen waar wij dit gedaan hadden zijn; langs de weg naar Moessa, de

Afobaka weg waarbij er van stuwmeer gebied(dam1) langs het GMD kamp,richting Victoria met

zijwegen als Balinsoela, Brokopondo en Victoria. Al de stopplaatsen van onderzoek en

bemonstering hebben wij gerefereerd met aantal stappen,Kompas en elektriciteit mast nummers.

Dag 1 Plaats:Afobaka brug,langs de Suriname rivier

Datum : 02-09-„07

Stop 1 :

Referentie :±100m van de GMD kamp bij de plaats quary rock for dam renovation

Hellingsrichting;---

Observaties: Ontsluiting van een minder verweerd gesteente, dit gesteente maakt deel uit van de

Greenstone belt.

Mineralogie: veldspaten.

Textuur: lepidoblast

splijting: 1 – richting

Kleur: grijs tot donker grijs

Kwarts aders door het gesteente als intrussie

Dag 2

Plaats :Weg naar Moessa

Datum : 03-09-„07

Stop 1 : Adelaar(achter Wintiwai gebergte)

Referentie :±300m van de kreek ( mogelijk zijtak van bosman kreek)loop richting 290o

Hellingsrichting van de weg 10o

Obsevaties: - op 250 passen(±210m) kreek(stroomrichting Nrd320oW)

Bij de kreek en daarom liggend Kwarts voorkomens en kwarts aders.

- 800 passen(±665m) kwarts ontsluiting N120o/Z15

oW/N30E

Stop 2 : langs de weg van Moessa

Referentie : 2350 passen(±1960m) vanuit de laatste stop gemiddelde looprichting 330o

Observaties: Voorkomens van kwarts aders op de weg

Stop 3 : langs de weg van Moessa

Referentie :3170 passen(±2643m) van uit de laatste stop gemiddelde loop richting 340o

Observaties: zijweg links(200o) overgang verweerd kleimineralen

Stop punt punt na ongeveer7374 passen (±6145m) gemiddelde looprichting 300o voor de

afobaka brug.

Foto‟s…kwarts voorkomens + kwarts aders bij stop 1 & 2

Dag 3

Plaats : Weg na de brug langs de stuwdam door het dorp Guyaba richting Dam1verder tot dam 2

Datum : 4- 09 – „07

Stop 1 : langs de weg richting Guyaba dorp

Referentie : (±60m) van de brug richting dorp Guyaba

Observaties : dagzoom intrussief gesteente op de weg

Strekking;N2750E

Breedte; ±1m

Er zijn ook kleine breuken aanwezig.

Foto… Intrussief Gesteenten op de weg

Stop 2 : langs de weg richting guyaba dorp

Referentie: tegenover O.S Afobaka

Observaties : linkerkant van de weg heuvel

Uiverwering(sferoidale verwering)

Heuvel aan de overkant van O.S Afobakka

Hellingsrichting: N 80o E / strekking: N 170

o E

Textuur algemeen: fijn korrelig

Structuur algemeen: geen structuur

Kleur: bandingen van roodbruin, wit, geelbruin,paars-bruin materiaal + rood zwarte pebbles

Mineralogie: mafische mineralen en kleimineralen

overwegend chemisch sterk verweerd materiaal. mogelijk een saproliet zone

Vegetatie: laag bos en varens

Foto.&...Heuvel tegen over O.S.Afobaka

(Fig… Schematisch tekening gehele heuvel bij OS afobakka)

1 . Het linker deel van de heuvel bestaat uit roodbruine grof korrelige pebbels ,lateriet. Van

boven uit naar beneden worden de grote pebbels kleiner. Dit is mogelijk een saproliet zone

vanwege de colovialle afzetting kunnen we deze conclusie trekken. De colloviale afzetting is

mogelijk van de top van de heuvel,van een hoogte van ±40m naar onderen getransporteerd.

2. Bij dit deel van de heuvel hebben wij overwegend fijnkorrelig materiaal dat licht tot geelbruin

gekleurd is.

3. Dit deel van de heuvel bestaat uit fijn tot middelkorrelig materiaal dat heel erg droog is. Hier

heeft er ten eerste sterke fysische verwering plaats gevonden en daarna hebben we hier sterke

chemische verwering gehad.

Uiterst rechts van de heuvel:

1a. Humuslaag met een dikte van 10 cm

1b. Colovialle afzetting

2. Dit is een saproliet zone geen duidelijke textuur en structuur.

Stop 3: vanuit dam 1 richting dam 2

Referentie: ± 1000 m van guyaba dorp gelopen door dam1 richting dam 2

Observatie: verwerings profiel van kwarts met kwarts aders aan weerszijde van de weg

Fig… verwerings profiel met kwarts

Stop 4: op weg naar dam2

Referentie: ± 850 m van stop 3 verwijdert

Observatie: heuvel

Attitude: N 110o E/ 20

o / 20

o

Mineralogie: kleimineralen

Kleur: rood bruin

Foto… de heuvel bestaande voornamelijk uit klei mineralen dat ook nog sterk verweerd is

Dag 4:

Plaats: Afobakaweg vanaf mast# 153

Datum: 05 – 09 – „07

Stop 1: langs de Afobaka weg tussen mast # 152 – 153

Referentie: ± 190 m vanaf mast 153 richting de stad

Observatie: heuvel weerszijde van de weg

-Rechter heuvel.

Textuur: fijnkorrelig verweerd materiaal

Minerlogie: mafische mineralen( ijzer rijke minerlanamfibolen), kleimineralen,

felsische minerale veldspaten, kwarts aders( strekking N 290o E)

kleurr: roodbruin

Breedte heuvel: ± 100 m

Structuur: schistositeit

Attitude: N 268o E / 46

o / 358

o

-Linker heuvel

Fysisch en chemisch sterk verweerd materiaal.

Structuur: niet te herkennen veel planten wortels

Textuur: fijnkorrelig

Foto…Heuvel rechts en links van de afobaka weg bij mast#153

Foto… schistositeit heuvel links Foto … kwarts ader

Dag 5

Plaats: Langs de Afobaka weg vanaf militaire basis ( zijweg) mast # 152

Datum: 06 – 09 – „07

Stop 1: langs de Afobaka weg tussen mast# 151 – 150

Observatie: heuvel links van de weg lopende in de richting van 10 o richting Nrd



Kleur: roodbruin,

Mineralogie: kleimineralen, glimmers

Attituden nevengesteenten: N 300o E / 50

o / 210

o

N 300o E / 70

o/ 210

o

Foto..stop1

Stop 2: langs de Afobaka weg tussen mast # 148 – 149

Observaties: heuvel nog steeds in de richting van 10o richting de stad


Structuur: matig schistositeit

Mineralogie: niet te herkennen ( sterk verweerd), klei mineralen

Kleur: roodbruin


o /10

o

Stop 3: langs de Afobaka weg tussen mast# 145 – 146

Observatie: heuvel als we in de richting van N 330 E lopen


Structuur: heel matig schistositeit ( sterk verweerd)

Mineralogie: klei mineralen

Kleur: roodbruin

Foto…stop3

Dag 6:

Plaats: langs de Afobaka weg vanaf paal # AF 44

Datum: 07 – 09 – „07

Stop 1: langs de Afobaka weg tussen paal# 44 – 45

Observatie: links heuvel in de loop richting van N 350o E, kwarts aders



Kleur: donkerpaars tot rood

Mineralogie: kleimineralen

Attitude kwarts aders: N 270o E / 80

o / 180

o

N 250o E / 80

o / 160

o

Bijzonder veel kwarts aders op de weg met dezelfde attitude als in de heuvel

Attitude nevengesteente: N 310o E / 75

o / 220

o

Stop 2: op weg naar Ballin soela

Referentie: ± 50 m van de hoofdweg looprichting N 60o E

Observatie: heuvel rechts



Mineralogie: kleimineralen,

Kleur: een licht rose materie, (uitgeloogd)

Attitude kwarts ader: N 300o E / 80

o / 210

o

Kwarts ader dikte ± 10 cm

Foto…

Dag 7 Zijweg(L) Victoria

Datum : 08-09-„07

Stop 1 :L heuvel

Referentie :170 passen naar binnen vanuit hoek Victoria

Hellingsrichting van de weg N90oO

Obsevaties: Heuvel bestaande uit donker oranje gekleurde materiaal.


Geen structuren, maar wel kleimineralen.

Foto.

Stop 2 :L heuvel



Obsevaties: Heuvel bestaande uit donker oranje gekleurd materiaal.


Het ontbreken van structuren en tussen het zacht materiaal bevindt zich hard materiaal(grafiet).

Stop 3 :L en R heuvel



Obsevaties: Heuvel bestaande uit licht oranje gekleurd materiaal met daartussen wat

rood(stippen) en geel materiaal. Verder komen er ook kleimineralen voor en is er een kwartsader

langs de weg.

Attitude kwartsader(± 10 cm dik): N20°0/43°, 290°


Structuur: matige schistositeit

Foto. Kwartsader in het materiaal

Vanaf de T-kruising Victoria/Afobaka weg werd er richting Van Blommenstein stuwmeer

gelopen.

Stop 4 :R heuvel

Referentie :200 passen vanaf de T-kruising Victoria/Afobaka weg richting Van Blommenstein

stuwmeer.


Obsevaties: Heuvel bestaande uit donker oranje gekleurd materiaal.


Geen structuur

Stop 5 :R heuvel


stuwmeer.


Obsevaties: Heuvel bestaande uit donker rood/paars gekleurd materiaal met grijze

stippen(donkere mineralen) + witte stippen(kleimineralen).



Attitude schistositeit: N245°0/70°, 335°

Verder komt er ook geel materiaal voor.




Foto

Foto

Stop 6 :R heuvel


stuwmeer.


Obsevaties: Heuvel bestaande uit donker geel/paars gekleurd materiaal.




Stop 7 :L heuvel

Referentie :mast #:AF 123 tot en met 125


Obsevaties: Heuvel bestaande uit donker bruin/groen gekleurd materiaal. Het bruine gedeelte is

sterker verweerd. Op de weg komen er ook carbonaten voor.

Textuur: fijn- tot middelkorrelig

Structuur groen gedeelte: schistositeit + veel splijtvlakken(zwarte lijnen)


N150°0/20°, 60°

Stop 8 :L heuvel



Obsevaties: Heuvel bestaande uit donker bruin gekleurd materiaal met kwartsaders.Verder komt

er ook sterk verweerd materiaal voor, waarbij de rode kleur overheerst met daarin groen

materiaal.. Er komen ook splijtvlakken voor(zwarte lijnen).




Attitude kwartsaders: N110°0/65°, 20°

N125°0/70°, 35°

Stop 9 :R heuvel



Obsevaties: Heuvel die goede splijtvlakken bevat.


Structuur: splijtvlakken

Attitude splijtvlakken: N100°0/45°, 10°

Mica schist

Dag 8: vervolg van dag 6, namelijk vanaf de T-kruising Victoria/Afobaka weg richting Van

Blommenstein stuwmeer.

Datum : 10-09-„07

Stop 1 :L heuvel

Referentie :mast #:AF 119 & 120


Obsevaties: Heuvel bestaande uit licht bruin tot paars gekleurd materiaal. Verder bevat het

materiaal grafiet en kleimineralen.




Stop 1 :R heuvel



Obsevaties: Heuvel bestaande uit kwartsaders. De schistositeit loopt evenwijdig aan de

kwartsader. De heuvel helt aan 2 kanten, waarschijnlijk een plooi. Waarschijnlijk komen er ook

diffusion rings voor.




Stop 2 :R heuvel; vanaf AF 112 600 passen



Obsevaties: Heuvel bestaande uit donker rood materiaal met veel kleimineralen en Fe-mineralen.

Waarschijnlijk is dit leisteen.



Stop 3 :R heuvel; passen



Obsevaties: Heuvel bestaande uit sterk verweerde donker oranje materiaal met kleimineralen.


Er komen geen structuren voor.

Stop 4 :R en L heuvel



Obsevaties: HeuvelS bestaande uit sterk verweerde materiaal.

Er komen geen structuren voor en de textuur is niet te bepalen.

Stop 5 :R heuvel

Referentie :mast #:AF 94





Stop 5 :L heuvel








Datum : 12-09-„07

Stop 1 :L heuvel

Referentie :mast #:AF 94; mast 135;330 stappen naar de heuvel


Obsevaties: Heuvel bestaande uit paars met rood gekleurd materiaal en daar tussen wit en geel

materiaal. Verder lopen er rode lijnen naar verschillende kanten toe. Het materiaal bevat ook

kleimineralen. Als gevolg van de kwartsaders ontstaat er een breuk. De kwartsaders zijn in. het

gesteente geintrudeerd




Attitudekwartsader: N203°0/18°, 113°

Foto De rode lijnen Foto Kwartsader in het gesteente

Stop 1 :R heuvel

Referentie :mast #:AF 94; mast 135


Obsevaties: Heuvel bestaande uit paars met rode banden.





Stop 2 :R heuvel

Referentie :mast #: mast 136


Obsevaties: Heuvel bestaande uit grijs,oranje materiaal met veel kwarts, zandsteen en

sedimentaire lagen.Ook komen er kwartsaders voor.Textuur: fijnkorrelig



Attitude sedimentaire lagen: N115°0/50°, 25°

Foto Stop 2



Datum : 13-09-„07

Stop 1 :R heuvel

Referentie :mast #:AF 87 & 84; mast 136 & 137;heuvel op ± 400 m afstand.


Obsevaties: Heuvel bestaande uit sedimentaire lagen van zandsteen met kwarts en mafische

mineralen.



Foto Sedimentaire lagen

Stop 2 :L heuvel

Referentie :mast #:AF 84;heuvel op 300 passen afstand.


Obsevaties: Heuvel bestaande uit sedimentaire lagen van zandsteen met kwarts en mafische

mineralen.



Stop 3 :R heuvel

Referentie :mast # 138.


Obsevaties: Heuvel bij de T-kruising van Afobaka weg en de weg naar Brokopondo, bestaande

uit zandsteen met kwarts en mafische mineralen.


Attitude sedimentaire lagen: N90°0/80°,0°

Stop 3 :L heuvel

Referentie :mast # 138.


Obsevaties: Heuvel bij de T-kruising van Afobaka weg en de weg naar Brokopondo, bestaande

uit zandsteen.


Attitude sedimentaire lagen: N107°0/70°,17°

Stop 4 :R heuvel



Obsevaties: Heuvel bestaande uit sedimentaire lagen van zandsteen met kwarts, mafische

mineralen en kleimineralen.



Stop 5 :L heuvel



Obsevaties: Heuvel bestaande uit sedimentaire lagen en verweerd zandsteen. Verder komen er

ook kwartsaders voor.


Attitude kwartsaders: N200°0/70°, 110°

Stop 6 :R heuvel



Obsevaties: Heuvel bestaande uit wit materiaal, namelijk kleimineralen.


Stop 7 :L heuvel



Obsevaties: Heuvel bestaande uit wit materiaal, namelijk kleimineralen.


Stop 8 :L en R heuvel



Obsevaties: Heuvel bestaande uit paars gekleurd materiaal met wit, goudkleurige plaatvormige

stukken.

Geen textuur



Dag 11: 1 stop plaats bij de concessie van Suralco bij mast en daarna werd binnen naar

Brokopondo gelopen.

Datum : 14-09-„07

Stop 1 :Suralco concessie

Referentie :mast #


Obsevaties: Heuvel bestaande uit licht geel, bruin en rood(paars) materiaal.




Stop 2 :de weg naar Brokopondo

Referentie :mast # Bro 11 & 12


Obsevaties: Heuvel bestaande uit oranje gekleurd materiaal, zandsteen en kwarts. Verder komen

er ook sedimentaire lagen voor.



Stop 3 :L heuvel



Obsevaties: Heuvel bestaande uit oranje tot rood bruin gekleurd materiaal. Overgang van

zandsteen naar een materiaal met schistositeit en kleimineralen

Geen textuur



Stop 4 :R heuvel



Obsevaties: Heuvel bestaande uit verweerd zandsteen.


Geen structuren

Stop 5 :R heuvel



Obsevaties: Heuvel bestaande uit oranje gekleurd materiaal met zandsteen en kleimineralen.




Stop 6 :R heuvel



Obsevaties: Heuvel bestaande uit verweerd zandsteen met veel kleimineralen.


Geen structuur

Stop 7 :R heuvel



Obsevaties: Heuvel bestaande uit verweerd zandsteen met een rode kleur. De verwering neemt

toe naar binnen.


N320°0/75°, 230°

Stop 8 :R heuvel

Referentie :mast # Bro 66


Obsevaties: Heuvel bestaande uit sterk verweerd materiaal met een oranje kleur en

kleimineralen.


Geen structuren

Stop 3: op weg naar Ballin soela

Referentie: ± 100 m van de hoofdweg looprichting N 60o E

Observatie: heuvel rechts



Mineralogie: kleimineralen,

Kleur: roodbruine stipjes( mogelijk ijzeroxiden) op een licht rose materie


o / 200

o

Foto…Stop3

VVeellddwweerrkk 22delfstofproductie.weebly.com/uploads/2/5/7/3/2573197/... · 2019-11-06 · een...

Documents

Transcript of VVeellddwweerrkk 22delfstofproductie.weebly.com/uploads/2/5/7/3/2573197/... · 2019-11-06 · een...