Voortgangsrapportage23

44
23 e VOORTGANGS- RAPPORTAGE 1 JULI 2013 - 31 DECEMBER 2013 Ruimte voor de Rivier

description

Het programma Ruimte voor de Rivier is op 15 mei 2001 aangewezen als Groot Project.

Transcript of Voortgangsrapportage23

Page 1: Voortgangsrapportage23

www.ruimtevoorderivier.nl

23e VOORTGANGS-RAPPORTAGE1 JULI 2013 -31 DECEMBER 2013

Ruimte voor de Rivier

Page 2: Voortgangsrapportage23
Page 3: Voortgangsrapportage23

23e VOORTGANGSRAPPORTAGE1 JULI 2013 - 31 DECEMBER 2013

Page 4: Voortgangsrapportage23
Page 5: Voortgangsrapportage23

INHOUD

1. Inleiding 61.1 Opdracht 61.2 Leeswijzer 71.3 Samenvattinghoofdpuntenverslagperiode 7

2. Hetprogrammainzijnomgeving 102.1 Bewakingdoelprogramma 102.2 Organisatorischecontextensturingsfilosofie 102.3 Raakvlakkenmetandereontwikkelingen 112.4 Communicatie 13

3. Descopevanhetprogramma 15

4. Planningenvoortgangvanhetprogramma 174.1 Mijlpalen 174.2 Voortgang 174.2.1 Voortgangverslagperiode 174.2.2 Tijddoelstelling 184.2.3 Uitvoeringsaspecten 214.2.4 Belangrijksteontwikkelingenopmaatregelniveau 21

5. Risicomanagementenauditing 265.1 Toprisico’sopprogrammaniveauenbeheersing 265.2 Onvoorzienprogramma 295.2.1 Benoemderisico’s:perthema 295.2.2 Onbenoemderisico’s 305.3 Auditing 30

6. Definanciënvanhetprogramma 316.1 Programmabudgetenprogrammaraming 316.2 Uitgavenenverplichtingen 326.3 KasritmeRuimtevoordeRivier 336.4 Ontvangsten 346.5 Monitoringpostonvoorzien 346.6 Internekosten 34

Bijlage1 Communicatiemethetparlement 36Bijlage2a BudgethistoriePKB-fase(2002–2006) 37Bijlage2bBudgethistorieplanstudie-enuitvoeringsfase(vanaf2007) 38Bijlage3 Opgetredenprogrammarisico’sRuimtevoordeRivier 39

Colofon 40

ruimte voor de rivier | 3

Page 6: Voortgangsrapportage23

Apeldoorn

0 25 km

-26 cm

-11 cm-19 cm

-31 cm

-41 cm -14 cm

-9 cm

-71 cm

-18 cm

-10 cm

-34 cm

-5 cm

-8cm-8cm

-7 cm

-9 cm

-8 cm

-7 cm

-13 cm-8 cm

-9 cm-6 cm

-2 cm

-12 cm

-11 cm

-27 cm

-30 cm (R)-17 cm (N)

-3 cm-3 cm

-12 cm

-3 cm

-11 cm

-10 cm

NIEUWE MAAS

NIEUWE W

ATERWEG

OUDE M AAS

NOORD

DO

RD

TSCH

E K

IL

HOLLANDSCH D IEP

KRAMMER VOLK E RAK

NIEUWE M

ERW

EDE

AMER

BERGSCHE MAAS

MERWEDE

WAAL

PANNER DENSCH

KA

NAAL

BO VEN-RIJN

LEK

IJSS

EL

REEVEDIEP

Apeldoorn

Deventer

Zutphen

ZwolleKampen

Arnhem

Nijmegen

’s-Hertogenbosch

Gorinchem

Rotterdam

Utrecht

230 cm ↑

-6 cm

2Pre-PKB*

Voortgang

Ruimte voor de RivierStand van zaken per 31-12-2013Uitvoeringsperiode

’13 ’14 ’15 ’16 ’17 ’18 ’19 ’20’05 ’06 ’07 ’08 ’09 ’10 ’11 ’12

39Ruimte voor

de Riviergereed na 20161

5 vervallen

8 gereed voor 2015

19 gereed in 2015 (incl. 2 HWBP)

6 gereed in 2016

NURG*

7gereed voor 20101gereed in 20131

gereed na 20162gereed in 20153

gereed in 20111gereed in 20081

uiterwaardvergraving

Maatregelen

dijkverbeteringproject

dijkverlegging

kribverlaging

ontpoldering

kadeverlaging

obstabel verwijderen

zomerbedverlaging

hoogwatergeul

waterberging

bypass

Programma’sR Ruimte voor de Rivier (RvdR)

N Nadere Uitwerking Rivierengebied (NURG)*

P pre-PKB*

*) Deze projecten maken geen deel uit van Ruimte voor de Rivier, maar dragen wel bij aan het doelbereik.

IJsseldelta (R)

Westenholte (R)

Veessen-Wapenveld (R)

Keizers- en Stobbenwaarden en Olsterwaarden (R)

Bolwerksplas, Worp en Ossenwaard (R)

Voorsterklei (R)

Volkerak-Zoommeer (R)

Cortenoever (R)

Scheller en Oldeneler Buitenwaarden (R)

Nederrijn, Arnhemse- en Velpsebroek (R)

Hondsbroeksche Pleij (P)

Huissensche Waarden (N)

Millingerwaard (RN)

Lent (R)

Waalbochten (R)

Rijnwaardense uiterwaarden (N)

Suikerdam / Gendtse Waard (R)

Welsumer- en Fortmonderwaarden (N)

Doorwerthsche Waarden (R)

Meinerswijk (R)

Renkumse en Wageninger benedenwaard

en veerstoep Lexkesveer (N)

Nederrijn / Geldersche Vallei (R)

Nederrijn / Betuwe / Tieler- en Culemborgerwaard (R)

A�erdensche en Deestsche waarden (N)

Machinistenschool Elst (R)

Middelwaard (R)

De Tollewaard (R)Lek, Betuwe, Tieler- en Culemborger- waard (R)

Lek, Alblasserwaard ende Vij�eerenlanden(R)

Lek / Lopiker- enKrimpenerwaard (R)

Munniken-land (R)

Avelingen (R)

OverdiepschePolder (R)Amer / Donge (R)

Bergsche Maas / Land van Altena (R)

Biesbosch (R)

Zuiderklip (P)

Noordwaard (RN)

Honswijkerwaarden, stuweilandHagestein, Hagesteinse Uiterwaard en Heerenwaard (R)

Oude Maas / Hoeksche Waard Oude Maas / Voorne Pu�en

(R)(R)

Bemmelse waarden (N)

Midden-Waal (R)

Waal Fort St. Andries (R)

Beneden-Waal (R)

Steurgat/Land vanAltena

4 | 23e voortgangsrapportage

Page 7: Voortgangsrapportage23

Apeldoorn

0 25 km

-26 cm

-11 cm-19 cm

-31 cm

-41 cm -14 cm

-9 cm

-71 cm

-18 cm

-10 cm

-34 cm

-5 cm

-8cm-8cm

-7 cm

-9 cm

-8 cm

-7 cm

-13 cm-8 cm

-9 cm-6 cm

-2 cm

-12 cm

-11 cm

-27 cm

-30 cm (R)-17 cm (N)

-3 cm-3 cm

-12 cm

-3 cm

-11 cm

-10 cm

NIEUWE MAAS

NIEUWE W

ATERWEG

OUDE M AAS

NOORD

DO

RD

TSCH

E K

IL

HOLLANDSCH D IEP

KRAMMER VOLK E RAK

NIEUWE M

ERW

EDE

AMER

BERGSCHE MAAS

MERWEDE

WAAL

PANNER DENSCH

KA

NAAL

BO VEN-RIJN

LEK

IJSS

EL

REEVEDIEP

Apeldoorn

Deventer

Zutphen

ZwolleKampen

Arnhem

Nijmegen

’s-Hertogenbosch

Gorinchem

Rotterdam

Utrecht

230 cm ↑

-6 cm

2Pre-PKB*

Voortgang

Ruimte voor de RivierStand van zaken per 31-12-2013Uitvoeringsperiode

’13 ’14 ’15 ’16 ’17 ’18 ’19 ’20’05 ’06 ’07 ’08 ’09 ’10 ’11 ’12

39Ruimte voor

de Riviergereed na 20161

5 vervallen

8 gereed voor 2015

19 gereed in 2015 (incl. 2 HWBP)

6 gereed in 2016

NURG*

7gereed voor 20101gereed in 20131

gereed na 20162gereed in 20153

gereed in 20111gereed in 20081

uiterwaardvergraving

Maatregelen

dijkverbeteringproject

dijkverlegging

kribverlaging

ontpoldering

kadeverlaging

obstabel verwijderen

zomerbedverlaging

hoogwatergeul

waterberging

bypass

Programma’sR Ruimte voor de Rivier (RvdR)

N Nadere Uitwerking Rivierengebied (NURG)*

P pre-PKB*

*) Deze projecten maken geen deel uit van Ruimte voor de Rivier, maar dragen wel bij aan het doelbereik.

IJsseldelta (R)

Westenholte (R)

Veessen-Wapenveld (R)

Keizers- en Stobbenwaarden en Olsterwaarden (R)

Bolwerksplas, Worp en Ossenwaard (R)

Voorsterklei (R)

Volkerak-Zoommeer (R)

Cortenoever (R)

Scheller en Oldeneler Buitenwaarden (R)

Nederrijn, Arnhemse- en Velpsebroek (R)

Hondsbroeksche Pleij (P)

Huissensche Waarden (N)

Millingerwaard (RN)

Lent (R)

Waalbochten (R)

Rijnwaardense uiterwaarden (N)

Suikerdam / Gendtse Waard (R)

Welsumer- en Fortmonderwaarden (N)

Doorwerthsche Waarden (R)

Meinerswijk (R)

Renkumse en Wageninger benedenwaard

en veerstoep Lexkesveer (N)

Nederrijn / Geldersche Vallei (R)

Nederrijn / Betuwe / Tieler- en Culemborgerwaard (R)

A�erdensche en Deestsche waarden (N)

Machinistenschool Elst (R)

Middelwaard (R)

De Tollewaard (R)Lek, Betuwe, Tieler- en Culemborger- waard (R)

Lek, Alblasserwaard ende Vij�eerenlanden(R)

Lek / Lopiker- enKrimpenerwaard (R)

Munniken-land (R)

Avelingen (R)

OverdiepschePolder (R)Amer / Donge (R)

Bergsche Maas / Land van Altena (R)

Biesbosch (R)

Zuiderklip (P)

Noordwaard (RN)

Honswijkerwaarden, stuweilandHagestein, Hagesteinse Uiterwaard en Heerenwaard (R)

Oude Maas / Hoeksche Waard Oude Maas / Voorne Pu�en

(R)(R)

Bemmelse waarden (N)

Midden-Waal (R)

Waal Fort St. Andries (R)

Beneden-Waal (R)

Steurgat/Land vanAltena

ruimte voor de rivier | 5

Page 8: Voortgangsrapportage23

6 | 23e voortgangsrapportage

PreciestwintigjaargeledenwerdLimburgverrastdoordeoverstromingvandeMaas.Bijna7000woningenkwamenonderwatertestaan.Deontredderingwasgroot.Deschadebedroegcircahonderdmiljoeneuro.Dezegebeurtenissenenhethoogwaterin1995warenaanleidingvoorhetopstartenvanonderanderehetprogrammaRuimtevoordeRivier.Indecember2013werdhethoog-watervan1993herdacht.Na20jaarisdeurgentievanhetprogrammanogonverminderdhoog.Hethogewaterveroorzaaktdoorde‘Sinterklaas-storm’op5december2013veroorzaakteweinigproblemen,maargafweldenoodzaakweeromgoedvoorbereidtezijnenalertteblijvenbijhoog-watersituaties.HetwerkvandewaterschappenenRijkswaterstaatishierbijessentieel.RuimtevoordeRivierdraagtbijaandewater-veiligheidvanNederland.Opditmomentishetprogrammavolopinuitvoering.HierdoorzalhetNederlandserivierengebiedveiligerenmooierworden.

1.1 Opdracht

DeNederlandserivierenkrijgensteedsmeerwaterteverwerken.Hetwaterpeilstijgtomdathetsteedsvakerenharderregent.Daarnaastdaalthetland

achterdedijken.In1993steeghetwaterver-ontrustendenin1995werdhetgevaarvanover-stromingzohoog,datuitveiligheidsoverwegingenbeslotenwerd250.000menseneneenveestapelvanéénmiljoendierenteevacueren.

VoordeNederlandseregeringvormdendezebijna-rampenaanleidingteonderzoekenopwelkewijzedeviermiljoeninwonersvanhetrivieren-gebiedbeterbeschermdkunnenwordentegenoverstromingen.Ditonderzoekleiddetoteennieuwevisieopwaterbeheer:geefderiviermeerruimte.DezevisieisuitgewerktindePlanologischeKernbeslissing(PKB)RuimtevoordeRivierdieop19december2006unaniemdoordebeideKamersisvastgesteld.DeopdrachtvanhetprogrammaRuimtevoordeRivierisomeind2015hetvereisteveiligheidsniveaulangsdeRijntakkenenhetbene-denstroomsdeelvandeMaasterealiserenconformPKBvolgensdewettelijkewaterveiligheidsnormen,endedaarmeesamenhangenderuimtelijkekwaliteitteversterken.

DewaterveiligheidsnormenschrijvenvoordathetNederlandserivierensysteemeenpiekindewater-afvoerveiligmoetkunnenverwerken.Ditisdemaatgevendeafvoer.Dezeisin2001voordeRijnvastgesteldop16.000m3/sbijLobith.DeMaas

1. INLEIDING

Page 9: Voortgangsrapportage23

benedenstroomsvanHedikhuizenmoetin2015eenmaatgevendeafvoervan3.800m3/sbijBorgharenveiligkunnenverwerken.VoordeIJsselwordtdemaatgevendeafvoerverhoogdmeteengezamenlijketoestroomvan250m3/svanuitdezijrivieren.HetvereisteveiligheidsniveauinhetrivierengebiedronddeRijntakkenbijeenmaatgevendeafvoervan16.000m3/sisstatistischbepaald.Deberekeningenzijngebaseerdopafvoergegevensdieindeafgelopenhonderdjaarzijngemeten.Metdeverwachteklimaatveranderingisdaarbijnoggeenrekeninggehouden.WezijndaaromooknaRuimtevoordeRiviernognietklaar:weblijvenalsoverheidvoort-durendwerkenaaneenveiligerrivierengebiedinprogramma’szoalshetHoogwaterbeschermings-programma(HWBP)enhetDeltaprogramma.

Omtevoldoenaandenormenenomdemaat-gevendeRijnafvoervan16.000m3/sveiligtekunnenverwerken,wordennuop34plaatsenmaatregelengetroffendoorvoornamelijkmeerruimtevoorderiviertecreëren.Alleenwaarhetonmogelijkofteduurisommeerruimteteschep-pen,isdijkverbeteringalsmaatregelopgenomen.DezemaatregelensamenvormenhetprogrammaRuimtevoordeRivier.

Hetrivierengebiedwordtdoordezemaatregelenbeterbeschermdtegenoverstromingen,uitgaandevandebijdePlanologischeKernbeslissinggehanteerdemaatgevendeafvoer.Demaatregelenbeïnvloedenalleendewaterstandvanderivierenbijhoogwater(metuitzonderingvandeverkortezomerbedverlagingBeneden-IJssel,dieookeffectbijlaagwaterheeft).Bijhoogwaterwordenmededankzijdezemaatregelenopsommigeplekkenwaterstanddalingentotwel70cmgerealiseerd.Ookwordtdenoodzakelijkemaximaleafvoer-capaciteitvan16.000m3/sbijdeRijntakkenen3800m3/sbijhetbenedenstroomsdeelvandeMaasbereikt.

Deherinrichtingsmaatregelentenbehoevevandewaterveiligheidwordenaangegrepenomookderuimtelijkekwaliteitvanhetrivierengebiedteversterken.DaarmeeheefthetprogrammaRuimtevoordeRiviereendubbeldoelstelling:naasthetvergrotenvandehoogwaterveiligheid,wordtookderuimtelijkekwaliteitversterkt.Concreetbetekentditdeversterkingvandeeconomische,ecologischeenlandschappelijkefunctiesinhetrivierengebied,dieeenbelangrijkonderdeelvormenvande

(inter-)nationaleruimtelijkehoofdstructuur.Voorwaardebijdeversterkingvanderuimtelijkekwaliteitisdatergeenstrijdigheidmagzijnmetdehoofddoelstellingvanhetriviersysteem:eenveiligerafvoervanwater,ijsensediment.

Rijkswaterstaatvoertsamenmetprovincies,gemeentenenwaterschappenhetprogrammaRuimtevoordeRivieruit.DeprogrammadirectieRuimtevoordeRivierisopgerichtomderegietevoerenoveralleplanstudiesenderealisatievandemaatregelen.DeministervanInfrastructuurenMilieuiseindverantwoordelijk,metmede-verantwoordelijkheidvandestaatssecretarisvanEconomischeZaken.

HetprogrammaRuimtevoordeRivierisop15mei2001aangewezenals‘GrootProject’.ConformdeRegelingGroteProjectenwordtiederhalfjaareenvoortgangsrapportageopgesteld.Dezedrieën-twintigstevoortgangsrapportage(VGR23)gaatoverdetweedehelftvan2013,waarinhetprogrammabijnageheelinderealisatiefasezit.

1.2 Leeswijzer

DezerapportagebeschrijftdevoortgangvanhetprogrammaRuimtevoordeRivierintermenvanscope(hoofdstuk3),planning(hoofdstuk4),risicomanagementenauditing(hoofdstuk5)enfinanciën(hoofdstuk6).Hieraanvoorafgaandwordteenkortebeschrijvinggegevenvanderelevanteontwikkelingenindeomgevingvanhetprogramma(hoofdstuk2).

1.3 Samenvattinghoofdpuntenverslagperiode

IndeverslagperiodeisvooréénmaatregeldeSNIP2A-beslissinggenomen.Daarnaastisvooréénmaatregeldeprojectbeslissinggenomen.Bijzesmaatregelenishetwerkgegund.

Variantkeuze-enprojectbeslissingenDeafgelopenverslagperiodeisdeSNIP2A-beslissinggenomenvoordedijkverbeteringophettrajectSchoonhoven/Langerak(Dijkring16).DeprojectbeslissingisgenomenvoordeDijk-verbeteringOudeMaas/VoornePutten.DezemaatregelwordtdoorhetTweedeHoogwater-beschermingsprogramma(HWBP2)uitgevoerd.

ruimte voor de rivier | 7

Page 10: Voortgangsrapportage23

VastgesteldeenonherroepelijkgewordenbestemmingsplannenIndeverslagperiodeishetvaststellingsbesluitvoorhetrijksinpassingplanvoordebergingophetVolkerak-Zoommeergenomen.Debestemmings-plannentenbehoevevanRuimtevoordeRivierIJsseldeltazijndoordegemeenteradenvanKampenenDrontenvastgesteld.

Nadevaststellingvanhetbestemmingsplan(rijks-ofprovinciaalinpassingsplan)bestaatdemogelijkheidvanhetindienenvaneenberoepbijdeRaadvanState.DeplannenvoordeObstakelverwijderingMachinistenschoolElst,dehoogwatergeulVeessen-Wapenveld,DijkverbeteringNederrijn/Betuwe/Tieler-enCulemborgerwaard,DijkverberbeteringLek/Betuwe/Tieler-enCulemborgerwaardenDijk-verbeteringLek/AlbasserwaardendeVijfheeren-landenzijndezeverslagperiode,naafloopvandeberoepsperiodebijdeRvS,onherroepelijkgeworden.

Daarmeeisvoor97%vanhetPKB-budgethetbestemmings-ofinrichtingsplanvastgesteldeniservoor86%vanhetPKB-budgeteenonherroepelijkplan.

GegundemaatregelenIndeverslagperiodeisdemarktbenaderinggestartbijhetonderdeelprimairekeringenvandemaat-regelBergingophetVolkerak-Zoommeer,bijdeDijkverbeteringNederrijn/Betuwe/Tieler-enCulemborgerwaard,DijkverbeteringLek/Betuwe/Tieler-enCulemborgerwaardendeDijkverbeteringLek/AlblasserwaardendeVijfheerenlanden.OokisdemarktbenaderingvoorRuimtevoordeRivierIJsseldeltagestart.

Voor98%vanhetPKB-budgetisdemarktbenade-ringreedsgestart.

VoordemaatregelenDijkverbeteringAmer/Donge,DijkverleggingCortenoever,DijkverleggingVoorsterklei,HoogwatergeulVeessen-Wapenveld,DijkverbeteringSteurgat/LandvanAltenaenDijkverbeteringBergscheMaas/LandvanAltenaishetwerkgegund.Op31december2013isvoor87%vanhetPKB-budgethetwerkgegund.

VastgoedVandedossiersmetbetrekkingtotdebenodigdegrondenvoorrivierverruimingis88%verworven.Inmiddelsismet515eigenarenminnelijke

overeenstemmingbereikt.Hettotaalaantalgerechtelijkevonnissenbedraagtzes.

Bijdemaatregelenwaardeverwervingnognietisafgerond,isnudeonteigeningingezet.Bij15maatregelenmeteenvastgoedopgaveisdeverwervingvolledigafgerond.Vooreenenkelekleineremaatregelendedijkversterkingenzaldeadministratieveonteigeningdekomendeverslag-periodestarten.

BehalenvandeopgavewaterveiligheidDeopdrachtvanhetprogrammazoalsgesteldindePKBisominuiterlijk2015hetvereisteveiligheids-niveaulangsdeRijntakkenenbenedenstroomsedeelvandeMaasterealiserenvolgensdewettelijkewaterveiligheidsnormen,endedaarmeesamen-hangenderuimtelijkekwaliteitteversterken.Hetvereisteveiligheidsniveauisstatistischbepaaldopeenmaatgevendeafvoervan16.000m3/sbijLobith.DezeopdrachtwordtgerealiseerddoordegezamenlijkeeffectenvanalleRuimtevoordeRivierprojecten,dezevenNURG-maatregelenenhetuitvoerenvanStroomlijn(inhaalslagomdeverruwinginhetrivierbedvanallegroterivierenterugtedringeneninovereenstemmingtebrengenmetdegeldendenorm).

Samenvattendisdevoortgang:•NURG:voordriemaatregelenisdegestelde

waterveiligheidinmiddelsbereikt,voortweeanderemaatregelenwordtdewaterveiligheideind2015bereiktenvoortweemaatregelenwordtdewaterveiligheidna2015opgeleverd.

•Stroomlijn:indeverslagperiodezijndeeerstevijftienmaatregelendoorStaatsbosbeheer,BrabantsLandschap,DienstLandelijkGebied,NatuurmonumentenenLimburgsLandschapafgerond.Volgensplanningzullenin2014nogzesanderemaatregelenverspreidoverhetgehelerivierengebiedopterreineninbeheervanNatuurBeherendeOrganisatieswordenuitgevoerd.Indeverslagperiodeisdeaanbestedingvanhetachterstalligveiligheidsbeheervandeoverigegebiedenineigendomvanparticulieren,bedrij-ven,overhedenennatuurbeherendeorganisatiesgestart.Gunningvindtplaatsinmaart2014.VoorStroomlijnmoetenveel(natuur)vergunnin-genwordenaangevraagdmetlangedoorloop-tijden.Op20december2013isdoordeministermetinstemmingvandeministerraadhetbesluitgenomenomderijkscoördinatieregelingtoetepassen.Ditzorgtvoorregieopdevergunningen-trajectenenverkleintdekansopvertraging.

8 | 23e voortgangsrapportage

Page 11: Voortgangsrapportage23

•RuimtevoordeRivier:tweemaatregelenzijnreedsgereed.Naarverwachtingzullen25maat-regelenvoorofin2015gereedzijn(inclusiefdetweedijkverbeteringenonderregievanHWBP-2betreftdit27maatregelen).

Voorzevenmaatregelen(gelijkaanVGR22)zaldewaterveiligheidin2015,opbasisvanhuidigeinzichten,nietgerealiseerdzijn:• Nederrijn/Lek:DijkverbeteringNederrijn/

Betuwe/Tieler-enCulemborgerwaard;DijkverbeteringLek/Betuwe/Tieler-enCulemborgerwaard;DijkverbeteringLek/AlblasserwaardendeVijfheerenlanden

•IJssel:DijkverleggingCortenoever;Dijkverleg-gingVoorsterklei;HoogwatergeulVeessen-Wapenveld;RuimtevoordeRivierIJsseldelta.

OverigezakenopmaatregelniveauKribverlagingen WaalDewerkzaamhedenvandetweedefase,tewetendekribverlagingenopdeMidden-Waal,zijnafge-rond.Deopleveringbeslissingwordtindekomendeperiodeverwacht.DestartvandeuitvoeringvandekribverlagingWaalfase3heeftindeafgelopenverslagperiodeplaatsgevonden.DitbetreftdekribverlagingendeaanlegvanlangsdammenopdetrajectenFortSt.AndriesenBenedenwaalenisgelegentussenTielenGorinchem.

Doorrelatiefhogewaterstandenindezomerperiodezijndewerkzaamhedengestagneerd.Hierdoorneemtdedrukopdeplanningtoe.Daarnaastspelendiverseuitvoeringsgerelateerdeproblemenendiscussies.Inheteerstekwartaalvan2014wordengesprekkengevoerdmetdeopdrachtnemeromtotoplossingentekomen.

Dijkverleggingen Cortenoever en Voorsterklei (bij Zutphen)Op30september2013heeftdegunningvanbeidemaatregelenplaatsgevonden.De‘schopindegrond’isvoorzienvoorheteerstekwartaalvan2014.TegendedoordegemeenteradenvanVoorstenBrummenvastgesteldebestemmingsplannenzijnindeverslagperiodeberoepeningediend.Indecember2013wasdezittingvandeRaadvanState.Deuitspraakwordtverwachtinmaart2014.

Hoogwatergeul Veessen-WapenveldOp1juli2013heeftdegunningvandemaatregelplaatsgevonden.Hetrijksinpassingsplanendehoofdbesluitenzijnindeafgelopenverslagperiodeonherroepelijkgeworden.Indetweedehelftvan2014startdeuitvoering.

Berging op het Volkerak-Zoommeer VoorhetaanpassenvandeprimairekeringendoorhetWaterschapBrabantseDeltaisdemarkt-benaderinggestart.Voordeoverigeonderdelenstartdemarktbenaderingin2014.DoorinzetvanhetVolkerak-Zoommeeralswater-berging,ontstaanerhogerewaterstandeninhetregionalewatersysteem.Eenaantalregionalekerin-genmoetdaarommogelijkverhoogden/ofextrawordenversterkt,teneindedewaterbergingveiligtelatenverlopen.Ikvoergesprekkenmethetwaterschapoverdeuitwerkinghiervan.

Dijkverlegging Westenholte en Uiterwaard-vergraving Scheller- en Oldeneler Buitenwaarden (bij Zwolle)DevoortgangvandeDijkverleggingWestenholteendeUiterwaardvergravingScheller-enOldenelerBuitenwaardenstokt.Hetwaterschaphoudtrekeningmeteenlatereopleveringvandehoog-waterdoelstellingenafrondingvanhetproject.

FinanciënHetprogrammabudgetbedraagtper31december2013€2.370,3miljoen.Demutatieinhetpro-grammabudgetvan€-35miljoenwordtverklaarddooreenbijstellingvandebijdragevandeprovincieOverijsselaandemaatregelRuimtevoordeRivierIJsseldeltavan€35miljoen.DitdeelvandebijdragevandeprovincieOverijsselis‘innatura’geleverd.Hetbetreftreedsuitgevoerdwerkenverworvenvastgoedtenbehoevevandezemaatregel.Deramingop31december2013sluitop€2.346,7miljoen.Hiervoorgeldteenbandbreedtevan7,4%.Ditbetekentdatdeverwachteuitgavenzullenuitkomentussen€2,2en€2,5miljard.

Op31december2013istotaalvoor€1.648,8miljoenaanverplichtingenaangegaan.Hiervanisopdepeildatum€1.093,8miljoenbetaald.Hettotaalvanaangeganeenaantegane1verplichtingenbedraagtop31december2013€1.907,6miljoen.

1 Projectenwaarvoordemarktbenaderingisgestart,maarnognietisgegund.

ruimte voor de rivier | 9

Page 12: Voortgangsrapportage23

10 | 23e voortgangsrapportage

ruimtelijkekwaliteitisvastgelegdindeontwerpen,ishetzaakomdeontworpenruimtelijkekwaliteitterealiseren.

2.2 Organisatorischecontextensturingsfilosofie

DeaansturingvangroteprojectenbinnenhetministerievanInfrastructuurenMilieuverlooptvolgenshetBeheersmodelvoorGroteProjecten.HetprogrammaRuimtevoordeRivierbereikthetindePKBgesteldedoeldoormiddelvaneenprogrammatischeaanpak:maatregelendieonderlingverschillen,maarquadoelenenrand-voorwaardensamenhangen.Vanuitdezeprogram-magedachteligtdefocusophetbeheersenvandemaatregelenzelf,deverbandentussendemaatregelenendebijdragediezeleverenaanhetrealiserenvandetweedoelen:veiligheidenruimtelijkekwaliteit.

Deplanvormingenuitvoeringomdedoelentebereikenhebbeneendecentraalkarakter.BijhetopstellenvandePKBRuimtevoordeRivierhebbendewaterschappen,provincies,gemeentenenhetRijkintensiefsamengewerkt.Indeplanstudie-enrealisatiefaseisdezesamenwerkingvoortgezet.

2. HETPROGRAMMAINZIJNOMGEVING

2.1 Bewakingdoelprogramma

VeiligheidDePKBRuimtevoordeRiviernoemteenpakketmaatregelenwaarmeehetvereistewettelijkeveilig-heidsniveauisterealiseren.Deontwerpenvandemaatregelenzijnindeplanstudiefaseuitgewerkt.Tussentijdsepakkettoetsenbewakenhetresultaatvanhetgehelemaatregelenpakket.Datgebeurtaandehandvan(samenhangende)berekeningenvandeafvoerverdelingendeeffectenopwater-standenvanalleontwerpenwaarvooreenvariant-keuzeofprojectbeslissingisgenomenofinvoor-bereidingis.InVGR24zaloverderesultatenvandeeerstvolgendepakkettoetswordengerapporteerd.

Ruimtelijke kwaliteitEenonafhankelijkkwaliteitsteam(hetzogehetenQ-team,voorgezetendoordeRijksadviseurvoorhetLandschapenWater)adviseerthoeperprojectoptimaalinvullinggegevenkanwordenaanderuimtelijkekwaliteitsdoelstelling.DeuitwerkingvanhetadviesvanhetQ-teamismaatwerk.Hetwordtindialoogmetdeprojectteamsenbestuur-dersdoordebewindspersoonvanhetministerievanInfrastructuurenMilieu,metdevaststellingvandeprojectbeslissing,bepaald.Nuvanbijnaallemaatregelendeprojectbeslissingisgenomenende

Page 13: Voortgangsrapportage23

Deverantwoordelijkheidvooreentijdigeenbeheersterealisatieisechtercentraalbelegd.DeministervanInfrastructuurenMilieuispolitiekeindverantwoordelijkvoorhetprogrammaRuimtevoordeRivierenderealisatievandeindePKBvastgelegdedoelen.

InhetsamenspeltussenRijkenregiobestaatbinnendecentraleprogrammakadersruimtevoordecentraleverantwoordelijkheidvandebestuur-lijkepartnersenrealisatoren.Decentraleinitiatief-nemersenrealisatorenzijnverantwoordelijkvoorontwerpkeuzes,risicomanagement,vergunningen,selectieenaansturingvanmarktpartijenendeverwervingvanlokaaldraagvlak.DitallesbinnendePKB-kadersvantijd,geldenscope.MochthetdecentralebestuurinzijnafwegingendeindePKBneergelegdedoelenenkadersuithetoogverliezen,danheeftdeministervanInfrastructuurenMilieuvanuithaareindverantwoordelijkheiddebevoegd-heidomhetinitiatiefnemerschapvandemaatregelovertenemenenbijRijkswaterstaatteleggen.

Desturingsfilosofievanhetprogrammakenttweehoofdelementen.Enerzijdswordeninitiatiefnemersenrealisatorenondersteund,anderzijdswordtertoezichtopdeinitiatiefnemersenrealisatorenuitgeoefend.Inhaarfaciliterenderolbiedtdepro-grammadirectieRuimtevoordeRivieropdiversekennisgebiedenondersteuning.Ditomtevoor-komendatrealisatorenopnieuwhetwielmoetenuitvinden.Hetgaatdanonderandereomkennisoverwet-enregelgevingenkadersophetgebiedvanhydraulischemodellen,deprocesaanpakvoorderuimtelijkekwaliteit,vergunningenmanagement,schaderegelingen,archeologie,marktbenadering,contractmanagementendeinrichtingvanhetrisicomanagement.ToezichtvanuithetprogrammaRuimtevoordeRiviervindtplaatsdoormiddelvantoetsingvandevoorstellenvanrealisatoren.DaarnaastvindttoezichtplaatsdoorhetAuditcommitteeenhetSamenwerkingsverbandControl.Allerealisatorendragensamenmethetprogrammazorgvoordekwaliteitsborging.

Rijkeninitiatiefnemershebbenindeplanstudiefaseafsprakenvastgelegdinbestuursovereenkomstenofprojectopdrachten.Deinitiatiefnemerszijndeprovincies,waterschappen,gemeentenofRijkswaterstaat.Inderealisatiefaseisdeuitvoerendepartij(dereali-sator),vanwegedeervaringmetaanbestedingenuitvoering,indemeestegevalleneenwaterschapof

Rijkswaterstaat.MetdedecentraleuitvoerendepartijsluithetRijkeenrealisatieovereenkomst(ROK).Hierinleggendepartijenafsprakenenrandvoorwaardenvast.Eénvandehoofdafsprakenisdatderealisatoreenresultaatverplichtingheefttenaanzienvankwaliteit,geldentijd.BijdedoorRijkswaterstaatuitgevoerdeprojecten,wordtdezeresultaatverplichtingvormgegevenineenproject-opdracht.Daarnaastwordtmetallegeledingenvanhetbevoegdgezageensamenwerkingsovereenkomst(SOK)afgeslotenwelkeinderealisatiefasebijdraagtaanregionaaldraagvlak,bestuurlijkeafstemmingborgtenhelptbijhettijdigdoorlopenvanplano-logischeproceduresenvergunningverlening.

2.3 Raakvlakkenmetandereontwikkelingen

NURG-programma ErbestaatinhoudelijkesamenhangtussenhetNURG-programmaenRuimtevoordeRivier.DeNadereUitwerkingRivierengebied(NURG)iseenprogrammawaarin7.000hectarenieuwenatuurenveiligheidinhetrivierengebiedwordengerealiseerd.

UitgangspuntvoordePKBRuimtevoordeRivierisdatzevenNURG-projectenvóóreind2015zijnuitgevoerd.DezeNURG-projectenzijngeenonder-deelvanhetPKB-basispakket(metuitzonderingvandemaatregelMillingerwaard),maarzijnwelnoodzakelijkvoorhetrealiserenvandeindePKBopgenomenveiligheidsdoelstelling.

HetRijkisverantwoordelijkvoortijdigeuitvoeringvandezeNURG-projectenmetPKB-veiligheids-doelstelling.OnderverantwoordelijkheidvanhetministerievanEconomischeZakenenhetministerievanInfrastructuurenMilieuwordendeinonder-staandetabelopgenomenzevenNURG-projectengerealiseerd.Tabel2.1toontdestandvanzakenvandeprojectenper31december2013.

Inhaalslag Stroomlijn Hetriviersysteemintermenvanhoogwaterstandendientinovereenstemmingtezijnmetdeuitgangs-puntenvandePKBRuimtevoordeRivierenhetprojectMaaswerken.Onderdenaam‘Stroomlijn’iseenbegingemaaktmethetaanpakkenvandespontaanopgekomenvegetatieindeuiterwaarden.Dezeinhaalslagiseeneenmaligeactiviteitomdeverruwinginhetrivierbedvanallegroterivierenterugtedringeneninovereenstemmingtebrengen

ruimte voor de rivier | 11

Page 14: Voortgangsrapportage23

TABEL2.1 VOORTGANGNURG-PROJECTENRUIMTEVOORDERIVIER

Project Voortgang/wanneeruitgevoerd BijdragePKB-taakstelling

UiterwaardvergravingRijnwaardenseuiterwaarden

DeherinrichtingvandeRijnwaardenseuiterwaardenbevatzesafzonderlijkeinrichtingsprojecten.Uniekindeaanpakisdatdrieprivateendriepubliekepartijenspecifiekedelenvandeuiterwaardeninsamenhangopnieuwinrichten,financierenenuitvoeren.HetministerievanEconomischeZaken(DienstLandelijkGebied)zorgtvanuithaarcoördinerendeverantwoordelijkheidvooronderlingeafstemmingtussendeprojecten.

Inaugustus2013iseenuitvoeringsverklaringdoordepubliekeenprivateinitiatiefnemersgetekend.Hierinisvastgelegdomdevoorbereidingenuitvoeringaftestemmenopdegezamenlijketaakstellingvoorwaterveiligheid,natuurenrecreatie.Desomvandeingediendeuitvoeringsplannenvoldoetaandetaakstellingvan11cmwaterstanddaling.

Echter,dedatumvoorhetrealiserenvandewaterveiligheidvan31december2015dreigtnietdooralleinitiatiefnemerstewordengehaald.HetprojectOevergeulBovenrijnisvertraagdtoteind2017.Delocatiekeuzevanditproject,vlakvoordesplitsingvandeRijnindeWaalenBovenrijn(waarderiviersmalis),zorgtervoordathetmakenvaneenvergunbaarontwerpcomplexisendaardoormeertijdheeftgevraagddanvoorzien.Indekomendeverslagperiodewordtdoorinitiatiefnemersnaderuitgewerktoferaanvullendemaatregelenmogelijkzijnomdevolledigetaakstellingvoorwaterveiligheidtocheind2015terealiseren.Aanvullendknelpuntishetuitblijvenvandevaststellingvanhetaanwijzings-besluitNatura2000voorhetrivierengebied.Hierdoorishetknelpuntvandefoerageerruimtevoorganzennognietopgelost.IndienhetaanwijzingsbesluitRijntakkenopkortetermijnwordtvastgesteld,isvoordeprojectenBylandsewaardenLobberdensewaard(beideprivatepartijen)realisatieeind2015noghaalbaar.

11cm

UiterwaardvergravingMillingerwaard HetprojectUiterwaardvergravingMillingerwaardiseencombinatievaneenNURG-project(met6cmwaterstanddaling)eneenPKB-maatregel(met3cmwaterstanddaling).Deuitvoeringswerkzaamhedenzijninhetnajaarvan2011gegund.Deuitvoeringisgestartop1november2013.

Inoktober2012isingestemdmethet,doordeopdrachtnemeropgestelde,definitieveontwerp.Dediversevergunningenzijninnovember2013vastgesteld.ErzijntweeberoepenbijdeRaadvanStateingedienddiedestartvandeuitvoeringniethinderen.Deuitvoeringisdanookdirectgestart.

Detijdigebeschikbaarheidvanhetterreinvaneenbedrijfligtophetkritiekepad.HetKoninklijkBesluitindezeonteigeningsprocedurewordtinmaart2014verwacht.

Hetveiligheidsniveaumetdebenodigdewaterstanddalingwordtnaarverwachtingvolgensplanningvooreind2015opgeleverd.

6cm

UiterwaardvergravingRenkumseBenedenwaard,Wageningerbeneden-waardenveerstoepLexkesveer

Hetprojectisopgeleverdinnovember2009. 11cm

UiterwaardvergravingAfferdensche-enDeestschewaarden

DeopleveringvandeNURG-enKRW-maatregelenAfferdenscheenDeestscheWaardenisvertraagd,zoalsreedsinVGR22genoemd.Volgensdeplanningwordthetprojecteind2018afgerond(uitvoeringgereed).Devoornaamsteredenvandevertragingisdatermeertijdnodigwasvoorhetoplossenvankwelproblematiekenhetopnieuwvoorbereidenvandeuitvoering.Nudekwel-problematiekisopgelost,ishetbestemmingsplanvastgesteldenonherroepelijkgeworden.Erzalinheteerstekwartaalvan2014besluitvormingplaatsvindenoverversnellingsmogelijkheden.

6cm

>>

12 | 23e voortgangsrapportage

Page 15: Voortgangsrapportage23

metdenormen.HetuitvoerenvanStroomlijnis,insamenhangmetRuimtevoordeRivier-projectenendezevenNURG-maatregelen,nodigvoorhetbereikenvandewaterveiligheidsdoelstelling.

In2012en2013isinhetprojectStroomlijndoorNatuurBeherendeOrganisatiesenRijkswaterstaatervaringopgedaanmethetvindenvaneeneven-wichttussenhetverwijderenvanvegetatievoorveiligheidenhetbehoudenvanvegetatievanuitnatuurwaarden.Hetresultaatisdateind2013deeerste15maatregelenzijnafgerond.ZesanderemaatregelenopterreinenvandeNatuurBeherendeOrganisatieswordenin2014uitgevoerd.

Deverdereinhaalslagvanhetvegetatieonderhoudvoordeoverigegebiedenineigendomvanparticu-lieren,bedrijven,overhedenennatuurbeherendeorganisatieswordtaanbesteed.Indeverslagperiodeisgestartmetdeaanbestedingvandevolgenderondemaatregelen,gunningvindtplaatsinmaart2014.

VoorStroomlijnmoetenveel(natuur)vergunningenwordenaangevraagdmetlangedoorlooptijden.Op20december2013isdoordeministermetinstemmingvandeministerraadhetbesluit

genomenomderijkscoördinatieregelingtoetepassenenisditnaardeEersteenTweedeKamergezonden.Derijkscoördinatieregelingzorgtvoormeerregieopdevergunningentrajectenenverkleintdekansopvertraging.

Hetveiligheidsonderhoudnadeingrepen(vanaf2017)wordto.a.viaonderhoudsovereenkomstenmeteigenarengeborgd.

2.4 Communicatie

Indeverslagperiodehebbendiverseprojectenpublieksgerichteactiviteitengeorganiseerdomaandegeïnteresseerdentelatenzienwatdewerkzaam-hedeninhoudenenhoedezewordenuitgevoerd.Nietalleendeuitvoeringsfasezorgtvoorpubliekeaandachtvoorhetprogramma,maarookdeopeningvandeNatuurderijKeizersrandenabijDeventer,deopeningvanhetinformatiecentrumbijVeessen-Wapenveld,deuitreikingvandeWaterinnovatieprijsaantweeprojectenendeherdenkingvan20jaarnahetextreemhoogwaterinLimburgtrokkenveelnationaleeninternationalebelangstellingvoordeaanpakvanRuimtevoordeRivier.

Project Voortgang/wanneeruitgevoerd BijdragePKB-taakstelling

UiterwaardvergravingBemmelsewaarden

Deuitvoeringisbegin2010gestart.Deinrichtingswerkzaamhedenzijnindeeerstehelftvan2013afgerond.Daarmeeisdewaterstanddalingvoorditprojectgerealiseerd.

5cm

NatuurontwikkelingsprojectNoordwaard

Hetprojectisopgeleverdinmei2008enheeft17cmwaterstanddalinggehaald. 17cm

UiterwaardvergravingWelsumerwaar-denenFortmonderwaardennatuur

Hetinrichtingsplanwordtgefaseerduitgevoerd.Delenzijnaluitgevoerdendaarmeeiseendeelvandetaakstellinggerealiseerd.Op24december2013heeftdeRaadvanStatedeingediendeberoepenophetvastgesteldebestem-mingsplanOlst-Wijheongegrondverklaard.Hetaanbestedingstrajectvoorderesterendewerkzaamhedenisinjuli2013succesvolafgerond.Vanaf2014gaatdeopdrachtnemervolopaandeslagmetdewerkzaamheden.Dewerkzaam-hedenaandewestelijkeoeverzijnnognietgegund,omdathiervoornoggrondverworvendientteworden.In2013isdeformeleonteigeningsprocedurevoor-bereid.Injanuari2014zalhetformeleverzoektotonteigeningbijdeKroonwordeningediend.Deverwachtingisdatderesterendewerkzaamhedeninhetkadervanwaterveiligheiduiterlijkin2015wordenafgerond.

6-8cm

ruimte voor de rivier | 13

Page 16: Voortgangsrapportage23

CommunicatiemetdeomgevingOmdatsteedsmeerprojecteninuitvoeringzijn,verandertdeinformatiebehoeftevandebewonersindeprojectgebieden.Menisgeïnteresseerdhoedewerkzaamhedenwordenuitgevoerdenwathiervanheteffectisopdeeigenwoon-enleefomgeving.Indeuitvoeringzijnderealisatoren(waterschappen,gemeenten,provinciesenRijkswaterstaat)verantwoordelijkvoordepubliekscommunicatierichtingdebewonersindeprojectgebieden.Voordecommunicatieoverbouw-engeluidshinderwerkenzijnauwsamenmetdeopdrachtnemers.Viasocialmediacommunicerenbewonersbijvoorbeeldooksteedsmeerzelfoverwaterin‘hunachtertuin’gebeurtenvolgendeprojectennauwgezet.

Doorexcursies,rondleidingenenopendagenteorganiseren,krijgendebewonersinhetgebiedengeïnteresseerdendekansomhetwerkookvandichtbijtezien.ZoheeftdegemeenteNijmegentijdensdeNijmeegseVierdaagseaandachtgevraagdvoordedijkterugleggingbijLent.HetwaterschapGrootSallandtrokveelaandachtmetdeDrogeVoetenRun2.0;400deelnemerslegdenhethardloopparcoursaflangsdeRuimtevoordeRivier-projectenbijZwolle.DeNatuurderijKeizersrande(onderdeelvanRuimtevoordeRivierDeventer)heefteenpublieksdaggeorganiseerdwaarmeerdan3.000geïnteresseer-denopafkwamen.HetwaterschapValleienVeluwe

heeftsamenmetRijkswaterstaateeninformatie-centruminhetGemaalVeluwegeopendoverhetprojectVeessen-Wapenveldentijdenseenpublieksdagca.250bezoekersgetrokken.

BerichtgevingoverhetprogrammaInzowellandelijkealsregionale,maarookinter-nationalemediazijnartikelenverschenenoverdevoortgangvanhetprogrammaenspecifiekemaatregelen.Metnamedeopeningvande‘water-vriendelijke’boerderijopeenterpbijDeventer,deNatuurderijKeizersRande,heeftveelnationaleeninternationalemedia-aandachtopgeleverd.

DaarnaastisernaaraanleidingvanhetzomersehogewaterinDuitsland,waaroveralinVGR22isbericht,indezeverslagperiodedoorveelDuitsemediageschrevenoverRuimtevoordeRivier.OokwasheteenjaarnaorkaanSandy.OmdezeredenwaserveelAmerikaansepersaandacht.ErverscheenbijvoorbeeldeenuitgebreidartikelinhetmagazinevandeNewYorkTimesoverwatermanagementinNederland.

InnovembervondinAmsterdamdeInternationalWaterWeekplaats.RuimtevoordeRivierverzorgdetweeperstoursvoorinternationalejournalistenopuitnodigingvanhetministerievanBuitenlandsezakenenAgentschapNL.

14 | 23e voortgangsrapportage

Page 17: Voortgangsrapportage23

ruimte voor de rivier | 15

Alszichwijzigingenvoordoenindescopevanhetprogramma,maaktdevoortgangsrapportagedaarmeldingvan.ErissprakevaneenscopewijzigingalshetbeoogdeprojectresultaatisveranderdtenopzichtevanhetprojectresultaatzoalsdatindePKBisvastgelegdofalserwijzigingenindebijbehorenderandvoorwaardenvantijdengeldoptreden.

HetvertrekpuntvoordescopevanhetprogrammaisdePKBdeel4RuimtevoordeRivier,dieop26januari2007inwerkingisgetreden.

Tabel3.1geeftdescopewijzigingentotnutoeweer.Indeverslagperiodehebbenzichgeenscope-wijzigingenvoorgedaan.Intabel3.1iseenaanpassingopdefinancieringvaneeneerderescopewijzigingopgenomen(salde-ringvandebijdragevanderegioaandemaatregelRuimtevoordeRivierIJsseldelta.DitbetreftreedsuitgevoerdwerkenvastgoedaankopendoordeprovincieOverijssel.Ditiseen‘innaturabijdrage’).

Hetfinanciëlesaldovandescopewijzigingentotenmetdeverslagperiodeis€93,5miljoen(prijspeil2013).

3. DESCOPEVANHETPROGRAMMA

Page 18: Voortgangsrapportage23

Scopewijzigingentotverslagperiode Financieelgevolg Periode

DijkverbeteringSteurgatopnemeninontpolderingNoordwaard +€2miljoen VGR12

WijzigingwaterstanddalendeffectbijdeSNIP3-beslissingvandeOntpolderingOverdiepsePoldermet3cmminder

geen VGR13

NietuitvoerenvandeDijkverbeteringNederrijn/GelderscheVallei -€2,1miljoen VGR14

NietuitvoerenvandeKadeverlagingBiesbosch -€1,5miljoen VGR15

UitbreidingplangebiedmetOosterhoutseWaardenbijdijkterugleggingLent(gefinancierduitKaderrichtlijnWater-budget)

+€5miljoen VGR16

UitvoerenvandeDijkverbeteringLek/Lopiker-enKrimpenerwaard -€9miljoen VGR16

NietuitvoerenvandeObstakelverwijderingSuikerdamenPolderkadenaardeZandberg -€8,8miljoen VGR18

NietuitvoerenvandeKribverlagingWaalbochten -€15,0miljoen VGR18

ExtraUiterwaardvergravingMillingerwaardwordtnietuitgevoerdtussenrivierkilometer870en872,maartussenrivierkilometer867.5en868.5

geen VGR18

KribverlagingoptrajectTiel-Rossumwordtvervangendooreenlangsdam geen VGR19

InconsistentieinPKB-referentieontwerpaangaandeKribverlagingenBeneden-WaalenFortSt.Andries

+€2,9miljoen VGR19

VerleggingvanwestelijkeprojectgrensbijDijkverbeteringAmer/Donge +€0,9miljoen VGR19

Korteingeslotentussenvakjesinscopeopnemenvandijkringen43en24enhetgrootstedeeluitdijkring16halen

-€18,9miljoen VGR19

BypasswordtonderdeelvanRuimtevoordeRivierIJsseldelta.Financieringvanuit:- Rijkbegrotingsartikel1DeltafondsbypassKampen€55miljoen

(wordtgecorrigeerdt.o.v.VGR21,waarhetop€51,7miljoenwasgezet)- NotaRuimtebijprovincieOverijssel€22,4miljoen

+€77,4miljoen VGR21

BijdragevanderegioaandemaatregelRuimtevoordeRivierIJsseldelta.Financieringvanuit:- ProvincieOverijssel- GemeenteKampen

+€95,6miljoen VGR22

AanpassingopdefinancieringvanscopewijzigingenuitVGR21enVGR22(SalderingbijdrageProvincieOverijsselaanmaatregelRuimtevoordeRivierIJsseldelta)

-€35,0miljoen VGR23

Saldovandescopewijzigingen +€93,5miljoen

TABEL3.1 SCOPEMUTATIES

16 | 23e voortgangsrapportage

Page 19: Voortgangsrapportage23

ruimte voor de rivier | 17

4.1 Mijlpalen

DemijlpalenvanhetprogrammahangennauwsamenmetdebelangrijkstemijlpalendiehetministerievanInfrastructuurenMilieuonder-scheidtindeSpelregelsvoorNatteInfrastructuur-projecten(SNIP).IndeplanstudiewordendezogenaamdeSNIP-fasendoorlopen:devariant-keuze(SNIP2A)endeprojectbeslissing(SNIP3).Inderealisatiefasewordendemijlpalenstartmarkt-benadering,gunningenopleveringgehanteerd.

Deprojectbeslissingmarkeertheteindevandeplanstudiefaseenhetbeginvanderealisatiefase.Volgendopdeprojectbeslissingneemthetbevoegdebestuursorgaaneenpubliekrechtelijkprojectbesluittothettreffenvandemaatregel.

Indithoofdstukwordtdevoortgangvanhetprogrammaenvaneenaantalspecifiekemaat-regelentoegelicht.

4.2 Voortgang

Intabel4.1isdevoortgangvandemaatregelenopgenomen.

4.2.1Voortgangverslagperiode

A.MijlpalenplanstudiefaseVariantkeuze (SNIP2A)IndeverslagperiodeisdoordeministerdeSNIP2A-beslissinggenomenvoordedijkverbeteringophettrajectSchoonhoven/Langerak(DR16).

Projectbeslissing (SNIP3)IndeverslagperiodeisdeprojectbeslissinggenomenvoorDijkverbeteringOudeMaas/VoornePutten.AlleenvoordedijkverbeteringophettrajectSchoonhoven/Langerakmoetdeproject-beslissingnogwordengenomen.

B.MijlpalenrealisatiefaseRuimtelijke plannen Indeverslagperiodeheeftdeministerhetvast-stellingsbesluitvoorhetrijksinpassingsplanvoordebergingophetVolkerak-Zoommeergetekend.DebestemmingsplannentenbehoevevanRuimtevoordeRivierIJsseldeltazijndoordegemeente-radenvanKampenenDrontenvastgesteld.Voor97%vanhetPKB-budgetzijnderuimtelijkeplannenvastgesteld.

4. PLANNINGENVOORTGANGVANHETPROGRAMMA

Page 20: Voortgangsrapportage23

Nadevaststellingvanhetbestemmingsplan(rijks-ofprovinciaalinpassingsplan)bestaat,totslot,demogelijkheidvanhetindienenvaneenberoepbijdeRaadvanState.DeplannenvoordeObstakel-verwijderingMachinistenschoolElst,dehoog-watergeulVeessen-Wapenveld,DijkverbeteringNederrijn/Betuwe/Tieler-enCulemborgerwaard,DijkverbeteringLek/Betuwe/Tieler-enCulemborger-waardenDijkverbeteringLek/AlblasserwaardendeVijfheerenlandenzijndezeverslagperiodeonherroe-pelijkgeworden.Daarmeeisvoor86%vanhetPKB-budgethetplanonherroepelijk(VGR2276%).

Start marktbenaderingIndeverslagperiodeisdemarktbenaderinggestartbijhetdeelcontractprimairekeringen,onderdeelvandemaatregelBergingophetVolkerak-Zoom-meeralsmedeDijkverbeteringNederrijn/Betuwe/Tieler-enCulemborgerwaard,DijkverbeteringLek/Betuwe/Tieler-enCulemborgerwaardenDijkverbeteringLek/AlblasserwaardendeVijfheerenlanden.OokisdemarktbenaderingvoorRuimtevoordeRivierIJsseldeltagestart.

GunningBijdemaatregelenDijkverbeteringAmer/Donge,DijkverleggingCortenoever,DijkverleggingVoorsterklei,HoogwatergeulVeessen-Wapenveld,DijkverbeteringSteurgat/LandvanAltenaenDijk-verbeteringBergscheMaas/LandvanAltenaheeftindeverslagperiodedegunningplaatsgevonden.Daarmeeisvoor87%vanhetPKB-budgethetwerkgegund(VGR2272%).

4.2.2TijddoelstellingNaastdeNURG-maatregelen,zoalsgemeldinparagraaf2.3isdevoortgangaanheteindvandezeverslagperiode:•Tweemaatregelenzijnreedsopgeleverd•Vanachtmaatregelenwordtverwachtdatzij

voor2015dedoelstellingwaterveiligheidzullenbereiken

•Zeventienmaatregelenzullennaarverwachtingin2015dedoelstellingwaterveiligheidbereiken(inclusiefdetweedijkverbeteringenonderregievanHWBPbetreftditnegentienmaatregelen)

•Vanzevenmaatregelenwordtverwachtdatdedoelstellingwaterveiligheidna2015zalwordenbereikt.

Aanheteindvandezeverslagperiodeis,netalsbijVGR22,deverwachtingdatvoorzevenmaatregelenhetveiligheidsniveaunietvooreind2015wordtgerealiseerd.Ditbetreftperriviertakdevolgendemaatregelen:•Nederrijn/Lek:DijkverbeteringNederrijn/

Betuwe/Tieler-enCulemborgerwaard;Dijkverbe-teringLek/Betuwe/Tieler-enCulemborgerwaard;DijkverbeteringLek/AlblasserwaardendeVijfheerenlanden

•IJssel:DijkverleggingCortenoever;DijkverleggingVoorsterklei;HoogwatergeulVeessen-Wapenveld;RuimtevoordeRivierIJsseldelta

•Boven-Rijn/Waal,BergscheMaas,MerwedeenOudeMaas:geen

ConsequentiesDehuidigeplanningheeftalsconsequentiedatdebeoogdewaterstanddoelstellingvoordemaat-regelenlangsdeWaal,BergscheMaas,MerwedeenOudeMaasin2015wordtgehaald.Daarbijishetwaarschijnlijkdatbijeenaantalmaatregelenderuimtelijkekwaliteitsopgaveindeloopvan2016wordtopgeleverd.LangsdeNederrijn/Lekisdeopgavevoorhoogwaterveiligheideengecombi-neerdeopgavevanruimteaanderiviertoevoegenendijkverbeteringen.DeruimtelijkemaatregelenlangsdeNederrijnenLekzijnin2015gereed.DedijkverbeteringenlangsdeNederrijnenLekwordenin2016opgeleverd.DatbetekentdatdeintegraleopgavelangsdeNederrijnenLekin2016gerealiseerdzalzijn.EenaantalbinnendijksemaatregelenlangsdeIJsselheeftindeplanstudiefasevertragingopgelopen.DatbetekentdathetbeoogdewaterstandeffectlangsdeIJsselvanaf2015wordtgerealiseerdmetalssluitstukRuimtevoordeRivierIJsseldeltain2019.

Innavolgingvandeaanbevelingeninde¾evaluatieRuimtevoordeRivierdooradviesbureauAnderssonElffersFelix,hebikinVGR22aangegevendatikzalonderzoekenhoedewaterveiligheidenruimtelijkekwaliteitperriviertakweergegevenkunnenworden.DitheeftgeresulteerdinhetopnemenvaneeninfographicindezeVGR(ziefiguuroppagina2).Deinfographicgeeftzoweldeplanningendetebehalencentimeterswaterstanddalingalsdeterealiserenprojectenindekomendejarenweer.

18 | 23e voortgangsrapportage

Page 21: Voortgangsrapportage23

Nr. Maatregel SNIP2A SNIP3 Startmarkt-benade-ring

Ontwerp-planterinzage

Vast-stellingplan

Planonher-roepelijk

Gunning Prognoserealisatieveiligheid

1 ObstakelverwijderingSuikerdamenpolderkadenaardeZandberg

vervallen

2 ExtrauiterwaardvergravingMillingerwaard

gereed ** gereed gereed gereed gereed gereed 2015

3 DijkterugleggingLent gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

4 KribverlagingWaalbochten vervallen

5 KribverlagingMidden-Waal gereed gereed gereed n.v.t. n.v.t. n.v.t. gereed voor2015

6 KribverlagingWaalFortSt.Andries

gereed gereed gereed n.v.t. n.v.t. gereed gereed 2015

7 KribverlagingBeneden-Waal gereed gereed gereed n.v.t. n.v.t. gereed gereed 2015

8 UiterwaardvergravingBrakelseBenedenwaardenendijkverleggingMunnikenland

gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

9 UiterwaardvergravingAvelingen gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed voor2015

10 OntpolderingNoordwaard gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

11 OntpolderingOverdiepsePolder gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

12 KadeverlagingBiesbosch vervallen

13 DijkverbeteringAmer/Donge * gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

14 DijkverbeteringSteurgat/LandvanAltena

* gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

15 DijkverbeteringBergscheMaas/LandvanAltena

* gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

16 DijkverbeteringOudeMaas/HoekscheWaard***

* gereed 2015

17 DijkverbeteringOudeMaas/VoornePutten***

* gereed 2015

Zuiderklip gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed in2008

18 BergingophetVolkerak-Zoommeer

gereed gereed gereed gereed gereed 2015

19 UiterwaardvergravingHuissenscheWaarden

gereed gereed **** gereed **** 2015

20 UiterwaardvergravingMeinerswijk gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed voor2015

21 UiterwaardvergravingDoorwerthscheWaarden

gereed ** gereed gereed n.v.t. n.v.t. gereed voor2015

22 UiterwaardvergravingMiddelwaard gereed ** gereed gereed n.v.t. n.v.t. gereed voor2015

23 UiterwaardvergravingDeTollewaard

gereed ** gereed gereed n.v.t. n.v.t. gereed voor2015

24 ObstakelverwijderingMachinistenschoolElst

gereed ** gereed gereed gereed gereed gereed voor2015

25 UiterwaardvergravingHonswijkerwaarden,stuweilandHagestein,HagesteinseuiterwaardenHeerenwaard

gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

TABEL4.1 STATUSMAATREGELEN

>>

ruimte voor de rivier | 19

Page 22: Voortgangsrapportage23

Nr. Maatregel SNIP2A SNIP3 Startmarkt-benade-ring

Ontwerp-planterinzage

Vast-stellingplan

Planonher-roepelijk

Gunning Prognoserealisatieveiligheid

26 DijkverbeteringNederrijn/GelderscheVallei

Vervallen

27 DijkverbeteringNederrijn/Betuwe/Tieler-enCulemborgerwaard

* gereed gereed gereed gereed gereed 2016

28 DijkverbeteringNederrijn/ArnhemseenVelpsebroek

* gereed gereed gereed gereed gereed gereed voor2015

29 DijkverbeteringLek/Betuwe/Tieler-enCulemborgerwaard

* gereed gereed gereed gereed gereed 2016

30 DijkverbeteringLek/AlblasserwaardendeVijfheerenlanden

* gereed gereed gereed gereed gereed 2016

31 DijkverbeteringLek/Lopiker-enKrimpenerwaard

vervallen

32 DijkverleggingCortenoever gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2016

33 DijkverleggingVoorsterklei gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2016

34 UiterwaardvergravingBolwerksplas,WorpenOssenwaard

gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

35 UiterwaardvergravingKeizers-enStobbenwaardenenOlsterwaarden

gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

36 HoogwatergeulVeessen-Wapenveld gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2016

37 UiterwaardvergravingSchellerenOldenelerBuitenwaarden

gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

38 DijkverleggingWestenholte gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

39a RuimtevoordeRivierIJsseldelta,gedeelteZomerbedverlaging*****

gereed gereed gereed gereed gereed 2016

39b RuimtevoordeRivierIJsseldelta,gedeelteReevediep*****

gereed gereed gereed gereed gereed 2019

DijkverleggingHondsbroekschePleij

gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed in2011

* Bijdijkverbeteringeniseenvariantkeuze/SNIP2Anietaandeorde,omdatergeensprakeisvanvarianten.** DoortekiezenvooreenvervroegdemarktbenaderingisbijdeSNIP2A-beslissingdoordestaatssecretarisgelijkdeinvesteringsbeslissing

(vergelijkbaarmeteenSNIP3-beslissing)genomenenisvervolgensdemarktingeschakeldomhetvoorkeursalternatiefuittewerkentoteendefinitiefplanenditplanuittevoeren.

*** UitvoeringbinnenHoogwaterbeschermingsprogramma(HWBP)onderregievanRuimtevoordeRivier.**** UiterwaardvergravingHuissenscheWaardenwordtdooreenparticuliergerealiseerd,erisderhalvegeensprakevaneenaanbesteding

engunning.***** ZomerbedverlagingBeneden-IJsselendebypassKampenvormensamendeintegralemaatregelRuimtevoordeRivierIJsseldelta.

Welzalseperaatwordengerapporteerdoverdeprognoserealisatieveiligheid.

Legendavandekleurenbijprognoserealisatieveiligheid Maatregelisgereed,maatregelvaltbuitenhetPKB-basispakket,wasbijhetopstellenvandePKBaleen‘lopendproject’

enisnodigvoorhethalenvandeveiligheidsdoelstelling Verwachtingisdathetveiligheidsniveauvoor2015wordtopgeleverd Verwachtingisdathetveiligheidsniveauin2015wordtopgeleverd Verwachtingisdathetveiligheidsniveauna2015wordtopgeleverd Maatregelisvervallen(ziehoofdstuk3)

20 | 23e voortgangsrapportage

Page 23: Voortgangsrapportage23

4.2.3Uitvoeringsaspecten

VastgoedIndeverslagperiodeisvoor€21,6miljoenaanvastgoedverworven,intotaalisper31december2013€435,4miljoenaanvastgoeduitgegeven.Ditis91%vandeactuelevastgoedraming.Vanhetaantaldossiersvanbenodigdegrondenaangaandederivierverruimingis88%verworven.Indevorigeverslagperiodewashet87%.Inmiddelsismetruim515eigenarenminnelijkeovereenstemmingbereikt.Hettotaalaantalgerechtelijkevonnissenbedraagtzes.

Bijdemaatregelenwaardeverwervingnognietisafgerond,isnudeonteigeningingezet.Vooreenenkelekleineremaatregelendedijkversterkingenzaldeadministratieveonteigeningdekomendeverslagperiodestarten.Bij15maatregelenmeteenvastgoedopgaveisdeverwervingvolledigafgerond.Bij8maatregelenlooptdeverwervingnoghetkomendehalfjaardoor.

Beheer&onderhoudNuvrijwelallemaatregeleninderealisatiefasezitten,krijgthetbeheer&onderhoudeensteedsprominentererolbinnenhetprogramma.Erissprakevantweetypenbeheerders.Deeerstegroepbeoogdebeheerderszijnoverheidsorganisa-tiesdievanuitdepublieketaakhetbeheeropzichnemen.Dezegroepbeheerderswasineenvroegstadiumalbekend(bijvoorbeeldRijk,waterschap-penengemeenten).Vooruitlopendophetmomentvanoverdrachtwordendebeheerdersdieareaalinbeheerkrijgen,vroegtijdigbijdeprojectenbetrokken.Eenvoorbeeldhiervanishetsluitenvanbeheerovereenkomstenmetdetoekomstigebeheerderswaarinafsprakenwordengemaaktoverhetprocesvanoverdrachtenverantwoordelijk-hedenoverdeuitvoeringvanbeheer&onderhoud.Ookzijndezetoekomstigebeheerdersbetrokkenbijhetopstellenvandetechnischeenproceseisentenaanzienvandeterealiserenobjectenzoalsbruggen,waterpompenendijken.Detoekomstigebeheerdersgevendoormiddelvaneeninstemmingsverklaringformeelakkoordopdemarktbenaderingstukken.Tijdensderealisatiewordenbeheerdersbetrokkenbijwijzigingendieeffectkunnenhebbenophetbeheer&onderhoud.Opdezemanierwordtgeborgddatbeheerdersnaafloopvanderealisatiehetareaalookdaadwerkelijkinbeheerwillenenkunnennemen.

Detweedegroepbeheerderszijndetoekomstigeterreinbeheerders(bijvoorbeeldNBO’s,particulierenofprivatepartijen).DoorEuropeseregelgevingisdoorleveringvanrijksgrondenaaneindbeheerdersnietzondermeermogelijk.Debeoogdeeind-beheerdersuitdevoorfase,veelalNBO’s,zijnnietmeerdeenigegegadigdenvoorhetuitvoerenvanhetbeheer&onderhoudopdezeterreinen.Conformrijksbeleidwordendeeersteervaringenopgedaanmethetopenbaarentransparantaan-bestedenvanhetbeheer&onderhoudopstrategi-scheeigendommenvandeStaat.

4.2.4Belangrijksteontwikkelingenopmaatregelniveau

Extra uiterwaardvergraving Millingerwaard – Dienst Landelijk GebiedHetprojectplanWaterwetendeanderehoofd-vergunningenzijnvastgesteldengepubliceerd.Deberoependiehiertegenzijningediend,wordenbehandeldtijdenseenzittingvandeRaadvanState,welkevoorkomendeverslagperiodeisvoorzien.

Deonteigeningvaneenoverslagbedrijf,welkeinheteerstekwartaalvan2013ingangisgezet,nadertzijneinde.HetKoninklijkBesluitwordtverwachtop5maart2014.

Deuitvoeringisgestartop1november2013.Hetveiligheidsniveaumetdebenodigdewater-standdalingwordtnaarverwachtingvolgensplanningvooreind2015opgeleverd.

Dijkteruglegging Lent – gemeente NijmegenDeuitvoeringvandewerkzaamhedenverlooptvolgensplanningenisgoedzichtbaarvoorhetpubliek.Zoisonderandereop29juli2013detijdelijkeverkeersomleidingvandeN325geopendvoorverkeer.Daarnaastisergewerktaandefunderingvandenieuwebruggenenhetverderuitgravenvandegeul.

ProrailisafgelopenverslagperiodegestartmethetverstevigenvandepijlersonderdespoorbrugoverdeWaalbijNijmegen.

ZoalsverwachtisinLentookmetdelaatsteeigenaarminnelijkeovereenstemmingbereikt,waardoordegrondverwervingrondis.

ruimte voor de rivier | 21

Page 24: Voortgangsrapportage23

Kribverlagingen Waal (3 fasen) – RijkswaterstaatDewerkzaamhedenvandetweedefase,tewetendekribverlagingenopdeMidden-Waal,zijnafgerond.Deformelebevestigingindevormvandeopleveringsbeslissingisuitgesteldomdaternogdiscussiegaandeismetdeopdrachtnemeroverhetuitgevoerdewerk.

DestartvandeuitvoeringvandekribverlagingWaalfase3heeftop19augustus2013plaats-gevonden.DitbetreftdekribverlagingendeaanlegvanlangsdammenopdetrajectenFortSt.AndriesenBenedenwaalenisgelegentussenTielenGorinchem.Doorrelatiefhogewaterstandenindezomerperiodezijndewerkzaamhedengestagneerd.Hierdoorneemtdedrukopdeplanningtoe.Daarnaastspelendiverseuitvoeringsgerelateerdeproblemenendiscussies.Erisdiscussieoverdestaatensamen-stellingvandekribben,diemogelijkanderszijndanwaardeopdrachtnemervanuitgingopbasisvanhetcontract.Inheteerstekwartaalvan2014wordengesprekkengevoerdmetdeopdrachtnemeroverhoedezeissueszoefficiëntmogelijkaantepakkenenoverdeallocatievandekostendiehiermeesamenhangen.

Uiterwaardvergraving Brakelse Benedenwaarden en Dijkverlegging Munnikenland – Waterschap RivierenlandDeuitvoeringvandemaatregelisinvollegang:deopdrachtnemerisbezigomdenieuwe‘wakkeredijk’aanteleggenendegeulenindeuiterwaardtegraven.

Op3juli2013heeftdegerechtelijkeonteigeningvanhetlaatstebenodigdeperceelplaatsgevonden.Allebenodigdegrondenzijndaarmeeinbezit.

Uiterwaardvergraving Avelingen – gemeente GorinchemDewerkzaamhedeninzakedeuiterwaardvergravingtenbehoevevanwaterveiligheidzijngereed.Deopleveringsbeslissingvindtbeginvanvolgendeverslagperiodeplaatsnahetakkoordbevindenvandeopleverdossiers.Op27maart2014zaldeministerdeUiterwaard-vergravingAvelingen‘openen’.

Ontpoldering Noordwaard - RijkswaterstaatErisop20september2013eenontwerp-wijzigings-bevoegdheidtervisiegelegdophetrijksinspannings-planvoordeNoordwaard.Dezewijzigingbetreftdebouwvaneennieuwbouwwoningopeenterp.

Bijhetvaststellenvanhetinpassingsplanin2010wasermetdeeigenaarvandenieuwbouwwoningnoggeenvastgoedovereenkomstgesloten.

Indecember2013zijnderesterendenieuwbouw-terpenopgeleverd,waaropdeeigenarennieuw-bouwkunnenplegen.Uiterlijkmedio2015zullenzijhunoudeopstallenmoetenverlatenzodatdewaterkeringkanwordendoorgegraven.

InVGR22werdmeldinggemaaktvanhetintensi-verenvandesamenwerkingtussenpartijenomhetprocesvanhetaanpassenendeverleggingvankabels&leidingenoptimaaltelatenverlopen.Devoorbereidingvanhetaanpassenenverleggenisgoedverlopen,inkomendeverslagperiodewordterdaadwerkelijkuitgevoerd.

Ontpoldering Overdiepse Polder – Waterschap Brabantse DeltaDeuitvoeringvandemaatregelisinvollegangenlooptopschema.Voorzovermogelijk,isdepri-mairekeringaangelegd.Opplekkenwaarnunogopstallenstaan,isdekeringnognietaangelegd.Deherinrichtingvanhetjachthaventerreinendeaanlegvandeecologischeverbindingszoneopditterreinzijngestart.Opeenaantalterpenzijndetoekomstigeterpbewonersaanhetbouwen.

Dijkverbetering Amer/Donge – Waterschap Brabantse DeltaOp11juli2013isdedijkverbeteringAmer/Dongegegund.Deopdrachtnemerisgestartmetdewerk-zaamheden.Vooruitlopendopdewerkzaamhedenzijnde(uitdetectienaarvorengekomen)niet-gesprongenexplosievenbenaderdengeruimd.Uitvoeringverlooptconformplanning.

Dijkverbetering Steurgat/ Land van Altena en Dijkverbetering Bergsche Maas/ Land van Altena – Waterschap RivierenlandDegunningvandemaatregelis(doorberoepopdegunninguitslag)vertraagd.Nauitspraakvanderechterinhetkortgeding,isdeafgelopenverslag-periodetotgunningovergegaan.Deverwachtingisdatdevertragingvandegunninggeenconsequen-tiesheeftvoordeopleverdatum.Destartuitvoeringisvoorzienvoorapril2014.

InVGR22ismeldinggemaaktvanhetstartenvandeadministratieveonteigening.HetKoninklijkBesluitisechternietinganggezet,daarervoorallebenodigdepercelenminnelijkeovereenstemmingisbereikt.

22 | 23e voortgangsrapportage

Page 25: Voortgangsrapportage23

Dijkverbeteringen Oude Maas/ Hoeksche Waard en Voorne Putten – HWBP2 / Waterschap Hollandse DeltaInhetmaatregelgebiedvanwaterschapHollandseDeltawordenovereentotalelengtevan75kilo-meterdijkverbeteringenuitgevoerdinhetkadervanhetTweedeHoogwaterbeschermingsprogramma(HWBP2).IndePKBRuimtevoordeRivierisbinnenditwaterschapcirca3,7kilometeraandijkverbeteringenopgenomen:demaatregelenDijkverbeteringOudeMaas/HoekscheWaardenOudeMaas/VoornePutten.Indeeerstehelftvan2009(zieVGR14)isingegaanophetverzoekvanhetwaterschapomvanwegedeoverlapdeDijkver-beteringenOudeMaas/HoekscheWaardenOudeMaas/VoornePutten,onderregievanRuimtevoordeRivier,binnenhetHWBPuittevoeren.Uitdecontractramingblijktdathetin2009gereserveerdebudgetonvoldoendeis.Ditiseengevolgvanener-zijdshetfeitdaterin2009isgerekendmettelagekengetallenenanderzijdsiserbijnaderinzieneenaanvullendtrajectvan400meterdijkverbeteringnodig.AlsgevolghiervanisdebijdragevanRuimtevoordeRivieraandezemaatregelenverhoogd.

Gerechtelijkeonteigeninggaatlopenvooreenperceel.Ditvastgoedspoorismedebepalendvoordehaalbaarheidvandeplanning(2015).

Berging op het Volkerak-Zoommeer – diverse waterschappen / RijkswaterstaatRondhetVolkerak-Zoommeerzullendebestaandedijkenenkunstwerkenwordenaangepastzodat(insituatiesvanhogerivierafvoergecombineerdmetstormopzeeensluitingvandestormvloed-keringen)tijdelijkwaterinhetmeerkanwordenopgeslagen.Deuitvoervandemaatregelisinhandenvanvierorganisaties:WaterschapScheldestromen,WaterschapHollandseDelta,WaterschapBrabantseDeltaenRijkswaterstaat.Hetdaadwerkelijkinzettenvandemaatregelvaltonderdeverant-woordelijkheidvanRijkswaterstaat.Hiertoewordteeninzetprotocolopgesteld.

Op20september2013heeftdeministerhetvaststellingsbesluitvoorhetrijksinpassingsplanvoordewaterbergingophetVolkerak-Zoommeergetekend.Erzijnnegenberoepenbinnengekomen,dezittingbijRaadvanStatevindtplaatsop26februari2014.UitspraakvandeRaadvanStatewordteindmei2014verwacht.

VoorhetaanpassenvandeprimairekeringendoorhetWaterschapBrabantseDeltaisdemarkt-benaderinggestart.Voordeoverigeonderdelenstartdemarktbenaderingin2014.

BijinzetvanhetVolkerak-Zoommeeralswater-bergingwordtdeafvoervanderegionalewatereninWest-Brabantgestremd.Daardoorontstaanhogerewaterstandeninhetregionalewatersysteem.Eenaantalregionalekeringenbinnenhetbeheers-gebiedvanhetWaterschapBrabantseDeltamoetmogelijkverhoogden/ofextrawordenversterkt,teneindedewaterbergingveiligtelatenverlopen.Ikvoergesprekkenmethetwaterschapoverdeuitwerkinghiervan.

Overdeuitkomstenconsequentiesvandezeonder-zoekenwordtuinVGR25verdergeïnformeerd.

Uiterwaardvergraving Huissensche Waarden – privaat initiatiefBijhetprojectHuissenscheWaardenwordtdooreenparticuliereinitiatiefnemerrivierverruiminggecombineerdmetzandwinning.

ZoalsinVGR22gemeld,zijnhetontwerpbestem-mingsplanendehoofdvergunningenvoorhetprojectop6juni2013terinzagegelegd.Doordegrotehoeveelheidzienswijzenopdeontwerp-plannen,heeftbeantwoordingervanvertragingopgelopen.Behandelingvandezienswijzenvindtbegin2014plaats.Hetplanwordtdaaromnaarverwachtingpaskomendeverslagperiodeonher-roepelijk.Eventuelevertragingalsgevolgvanhetverlatebestemmingsplantrajectisvoorhetprojecteengrootrisicoenheeftverhoogdeaandachtvanuithetprogramma.

Uiterwaardvergraving Meinerswijk - RijkswaterstaatNagunningvandemaatregelop4april2013isdeopdrachtnemerbijMeinerswijkgestartmetvoorbereidendewerkzaamhedeninhetgebied.Inkomendeverslagperiode,op16januari2014,wordtdestarthandelingvanMeinerswijkverrichtinaanwezigheidvandeminister.

Uiterwaardvergravingen Doorwerthsche Waarden, Middelwaard, De Tollewaard en Obstakelverwijde-ring machinistenschool Elst - RijkswaterstaatIndeverslagperiodeishetbestemmingsplanElstonherroepelijkgeworden.HetlaatstevastgoeddossierinDeTollewaardisafgerondviaminnelijkeovereenstemming.

ruimte voor de rivier | 23

Page 26: Voortgangsrapportage23

Bijdewerkzaamhedenzijndoordeopdrachtnemerveelverontreinigingeningrondaangetroffen,wattenlastekomtvanderisicovoorzieningvanhetproject.DewerkzaamhedenbijMiddelwaard,DeTollewaardenDoorwerthzijngereed.Deopleveringsbeslissingvindtplaatsnahetakkoordbevindenvandeopleverdossiers.

Uiterwaardvergraving Honswijkerwaarden, stuweiland Hagestein, Hagesteinse uiterwaard en Heerenwaard (Ruimte voor de Lek) - RijkswaterstaatDaadwerkelijkestartvandewerkzaamhedenisvoorzienvoorbegin2014.Devoorbereidendewerkzaamhedenhebbenplaatsgevonden.Detweelaatstepercelenbenodigdvoorhetwerk-terreinzijnonteigend.Eendaarvandoorminnelijkeovereenstemming,deanderdooruitspraakvandeonteigeningsrechter.

Dijkverbetering Nederrijn/Arnhemse- en Velpsebroek – Waterschap Rijn en IJsselDewerkzaamhedentenbehoevevandeveilig-heidsdoelstellingzijnvolgensplanningeind2013afgerond.Sinds1december2013isdeaangepastewaterkeringfunctioneelgereed.Deopleverings-beslissingvindtplaatsinheteerstekwartaalvan2014nahetakkoordbevindenvandeoplever-dossiers.Enkeleinrichtingswerkzaamhedendiealsrestpuntaangemerktzijn,wordenindeonder-houdsperiodeuitgevoerd.

Dijkverbetering Nederrijn/ Betuwe/Tieler- en Culemborgerwaard, Dijkverbetering Lek/Betuwe/ Tieler- en Culemborgerwaard / beide dijkring 43, Dijkverbetering Lek/Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden / dijkring 16 (Rivierenland) – Waterschap Rivierenland

Dijkring43totSchoonhovenOp18december2013heeftRaadvanStateuitspraakgedaanoverdeingediendeberoepen:daarmeeishetrijksinpassingsplanonherroepelijkgeworden.Op23septemberheeftdeministereenwijzigings-besluitgetekendophetrijksinpassingsplan,benodigdvoordedijkverbeteringenHagestein–Opheusden.Ditomdatisgeblekendatperabuisdeverkeerdedwarsprofielenwarenopgenomenindeelektronischepublicatievanhetplan.Deuitspraaktenaanzienvanhetberoepdatingediendisophetwijzigingsbesluitwordtvoorzienvoorkomendeverslagperiode.

Demarktbenaderingisop8juli2013gestart.Gunningisvoorzienvoordeeerstehelftvan2014.Indecemberisgestartmetdeadministratieveonteigeningvanenkeleeigenaren.

Dijkring16Schoonhoven-LangerakOp23september2013heeftdeministerdeSNIP2A-beslissinggenomenvoordedijkverbeteringSchoonhoven–Langerak,alsmededeinvesterings-beslissing.Demarktbenaderingisop30september2013gestart.Demarktwordtdaarbijuitgedaagdomrealisatievooreind2015tebewerkstelligenbinnendedoorhetwaterschapglobaaluitgewerktetechnischeoplossingen.

DijkverbeteringArnhemMalburgenDewerkzaamhedenvoorDijkverbeteringArnhemMalburgeninhetkadervanhoogwaterveiligheidzijnafgerond.DitisinVGR21algemeld.Hetwerkisgeaccepteerd,maardeopdrachtnemerdiendeafgelopenverslagperiodenogenkelerestpuntenoptepakken.Deopleveringsbeslissingisvoorzienvoorheteerstekwartaalvan2014nahetakkoordbevindenvandeopleverdossiers.

Dijkverleggingen Cortenoever en Voorsterklei (bij Zutphen) – Waterschap Vallei en VeluweOp30september2013heeftdegunningvandedijkverleggingenCortenoeverenVoorsterkleiplaatsgevonden.Deeerste‘schopindegrond’isvoorzienvoorheteerstekwartaalvan2014.Vooruitlopendopdeuitvoeringwordensloopwerk-zaamhedenuitgevoerd.

TegendedoordegemeenteradenvanVoorstenBrummenvastgesteldebestemmingsplannenzijnindeverslagperiodeberoepeningediend.Op13december2013wasdezittingbijdeRaadvanState.Uitspraakwordtverwachtinmaart2014.

Uiterwaardvergravingen Bolwerksplas, Worp en Ossenwaard en Keizers- en Stobbenwaarden en Olsterwaarden (bij Deventer) – Waterschap Groot SallandDeuitvoeringbijDeventerisinvollegang.Bijdewerkzaamhedenwordenopplaatsenverontreinigin-genenniet-gesprongenexplosievenaangetroffen.

Doorhethogewaterinnovember,heeftdeafwer-kingvandepijlersvandespoorbrugvertragingopgelopen.Deverwachtingisdatdezeinjanuari2014alsnogwordenopgeleverd.

24 | 23e voortgangsrapportage

Page 27: Voortgangsrapportage23

Hoogwatergeul Veessen-Wapenveld – Waterschap Vallei en VeluweOp1juli2013heeftgunningvanHoogwatergeulVeessen-Wapenveldplaatsgevonden.Deopdracht-nemerheefteenuitvoeringsplanningen-methodiekgekozenwaarindeuitvoeringswerkzaamhedenzoveelmogelijkgecomprimeerdplaatsvinden.Ditisgunstigvoordeomgevingshinderenplanning.Degecomprimeerdeuitvoeringvraagtomeenuitgebreidevoorbereiding.Pasindetweedehelftvan2014startdedaadwerkelijkeuitvoering.

NauitspraakvandeRaadvanStatezijnop18september2013hetrijksinpassingsplanendehoofdbesluitenonherroepelijkgeworden.

Tervoorbereidingopdewerkzaamhedenwordenenkelehoogspanningsmasteninhetprojectgebied(hoogwatergeul)verhoogd.Dezewerkzaamhedenzijndezeverslagperiodegestart.

Dijkverlegging Westenholte en Uiterwaard-vergraving Scheller- en Oldeneler Buitenwaarden (bij Zwolle) – Waterschap Groot SallandDevoortgangvanDijkverleggingWestenholteenUiterwaardvergravingSchellestokt,zoalsreedseerdergemeld.Deoorzaakiseendiscussietussenopdrachtgeverendeopdrachtnemeroverhetcontract,medeinrelatietotdeverleendevergun-ningen.Hetwaterschaphoudtrekeningmeteenlatereopleveringvandehoogwaterdoelstellingenafrondingvanhetprojectenmogelijkextrakosten.Indekomendeperiodezullendeconsequentiesvanmogelijkeoplossingsrichtingennaderwordenverkend.Partijenzijnovereengekomenomonderleidingvaneenonafhankelijkvoorzitterdeopen-staandeissuestebespreken.

Op31juli2013zijntweevliegtuigbommenbijSchellegecontroleerdtotontploffinggebracht.

Zomerbedverlaging Beneden-IJsselZiemaatregelRuimtevoordeRivierIJsseldelta.

Dijkverlegging Hondsbroeksche Pleij en regelwerk Pannerden - RijkswaterstaatDemaatregelHondsbroekschePleijisopgeleverd.

DebouwvanhetregelwerkPannerdenmoetvoorkomendat,alsgevolgvandeuitvoerings-volgordevandeRuimtevoordeRivier-maatregelen,deafvoerverdelingverandert(zieVGR17).

Dewerkzaamhedentenbehoevevanhetregelwerkzijngereed,deopleveringsbeslissingvindtin2014plaatsnahetakkoordbevindenvandeoplever-dossiers.

Ruimte voor de Rivier IJsseldelta – Provincie Overijssel / RijkswaterstaatDebestemmingsplannentenbehoevevanRuimtevoordeRivierIJsseldeltazijndoordegemeente-radenvanKampen(12december2013)enDronten(19december2013)vastgesteld.

Demarktbenaderingisop19augustus2013gestart.Gunningstaatgeplandvoordetweedehelftvan2014.

DeafgelopenperiodeiserregelmatigoverleggevoerdmetdeburgemeesterendewethouderCultuurvandegemeenteKampenendegedepu-teerdevandeprovincieOverijsseloverdebergingvandeKogge.Komendeverslagperiodezalhiernaarverwachtingmeerhelderheidoverkunnenwordengeboden.

ruimte voor de rivier | 25

Page 28: Voortgangsrapportage23

5.1 Toprisico’sopprogrammaniveauenbeheersing

Risico’skunnenleidentotnegatievefinanciëlegevolgenoftotvertragingvandeuitvoeringvanhetprogramma.Derisico’sopprogrammaniveauzijngegroepeerdnaarinhoudelijkethema’s.

Hetoverzichtvanrisico’swordtelkkwartaalgeactualiseerd.Danwordtnagegaanofernieuwerisico’swordenvoorzienenofdekansenen/ofgevolgenvanbestaanderisico’szijngestegendanwelgedaald.Opbasisvandieinzichtenwordenvervolgensbeheersmaatregelengetroffenomdekansvanoptredenofheteffectvanderisico’steverminderen.

Deprogrammarisico’swordengeclusterdnaardevolgendethema’s:•Proces:omgeving-enorganisatierisico’sdie

devoortgangvanhetprogrammavertragenofdekostenverhogen;

•Grond:risico’sdiesamenhangenmetdebestemmingensamenstellingvangrond;

•Vastgoed:risico’sdiesamenhangenmetdeverwervingvandebenodigdegrondenenopstallen;

•Hydraulica:risico’sdietemakenhebbenmethetnietrealiserenvandeindePKBgevraagdewaterstanddaling;

•Natuur:risico’sdiesamenhangenmetvergun-ningverleningopbasisvandenatuurwetgeving;

•Marktenaanbesteding:risico’sdiesamenhangenmetdeaanbestedingenuitvoeringvandemaat-regelendoormarktpartijen.

Opbasisvandereguliereactualisatievanderisico’siseentop3aantijdrisico’seneentop3aangeld-risico’svoorhetprogrammasamengesteld,zietabel5.1en5.2.Voorheenwerdmeldinggemaaktvaneentop5aanprogrammarisico’s,waarbijtijd-engeldrisico’sindezelfdetopverwerktwaren.Meteenapartetopvoortijd-engeldrisico’swordtbeoogdommeerinzichttegevenindeactuelerisico’s.Detoprisico’szijnallenendogenerisico’svoorhetprogramma.Bijhetoptredenvanendogenerisico’swordendebudgettairegevolgenervaninbeginselbinnenhetPKB-budgetgedekt,detijdsgevolgenkunneninvloedhebbenopdeverwachteopleveringsdatumvaneenofmeerdereprojecten.Perrisicoisdeactueleverwachtingswaarde(kansvanoptreden*ingeschatteconsequentiesnaartijdengeld)aangegevenenisaangegevenofdeze

5. RISICOMANAGEMENTENAUDITING

26 | 23e voortgangsrapportage

Page 29: Voortgangsrapportage23

TABEL5.1 TOP3PROGRAMMARISICO’S:TIJD

TABEL5.2 TOP3PROGRAMMARISICO’S:GELD

Risico Verwachtingswaarde(kansxgevolg)

1.Proces:Deaanwezigeconstructieblijkttijdensderealisatieaftewijkenvandebeschikbare(areaal)informatie.Ditkanleidentotmeerwerkdiscussies.

5maanden(gestegen)

2.Marktenaanbesteding:Derealisatorenopdrachtnemerverschillenvanmeningoverdeuitvoeringvanhetcontract.

4,5maand(gestegen)

3.Proces:Verschillenininterpretatievanbeheeropgaveendiscussiesmetbeheerderst.a.v.terealiserenobjectenvoordatzijbeheer&onderhoudopzichwillennemen.

3maanden(gedaald)

Risico Verwachtingswaarde(kansxgevolg)

1.Proces:Deaanwezigeconstructieblijkttijdensderealisatieaftewijkenvandebeschikbare(areaal-)informatie.Ditkanleidentotdiscussiesovermeerwerk.

€26,3miljoen(gestegen)

2.Grond:Uitvoeringsknelpuntenrondomgrondverzetvanwege(aanvullende)eisendoorbevoegdgezag,toekomstigebeheerdersofeigenaren.

€9,2miljoen(gedaald)

3.Grond:Extrakostenvoorhetprogrammaalsgevolgvanafwijkende(her)bruikbaarheidgrond(afwijkingingrondfysisch/chemisch,volumeofbodemsamenstelling),watopbasisvanvooronderzoekdoorrealisatornietredelijkerwijsteverwachtenwas.

€5miljoen(gedaald)

verwachtingswaardetenopzichtevandevorigeVGRisgestegenofgedaald.

Toprisico 1 (Tijd en Geld): De aanwezige constructie blijkt tijdens de realisatie af te wijken van de beschikbare (areaal)informatie. Dit kan leiden tot discussies over meerwerk.Nusteedsmeerprojecteninrealisatiezijn,ishetmerkbaardatdegrootsterisico’szichvoordoenindeuitvoering.Destijgingvanhetrisico‘Deaan-wezigeconstructieblijkttijdensderealisatieaftewijkenvandebeschikbare(areaal)informatie’isgebaseerdopervaringendietijdensofvlakvoorderealisatieopgedaanworden.Hetkomtvoordatdeopdrachtnemertijdensderealisatiestuitopeenanderesituatiedanopbasisvandeareaalinformatieverwachtkonworden.Ofweldateruitaanvullendetoetsingenvanbestaandekeringenblijktdatdeopgaveomdezekeringenteverhogen/versterkengroterisdanverwacht.Hetrisicoheeftbetrekkingopbijvoorbeeldfunde-ringsconstructiesvanbrugpijlers,kribwortelsofcivieltechnischeconstructies.

Dediscussieskostentijdenleidentotmeerwerkalsblijktdatdeomvangvandewerkzaamhedendaadwerkelijkgroterwordt.

Toprisico 2 (Tijd): De realisator en opdrachtnemer verschillen van mening over de uitvoering van het contract. Binnenhetprogrammawordtgewerktmetnieuwecontractvormen,waarinderelatieenverantwoor-delijkheidsverdelingtussenopdrachtgeverenopdrachtnemeropeenanderewijzeisvormgegevendanbijtraditionelecontracten.Tijdensdeuitvoeringismerkbaardatdezenieuwewerkwijzenognietbijallepartijengemeengoedis.Ditkanleidentotverschilvanmeningoverdeuitvoeringvanhetcontractofoverdeverantwoordelijkheidsverdelingtussendeactoren.Eengeschilmetdeopdrachtnemerkanleidentotmeerkosten,maarooktottoenamevandekansopvertraging(zieook4.2.4).Hetprogrammafacili-teertderealisatorenzoveelmogelijkomgeschillensneltebeslechtenenonduidelijkhedenwegtenemenomdegevolgenvanhetrisicotebeperken.

Toprisico 3 (Tijd): Verschillen in interpretatie van beheeropgave en discussies met beheerders t.a.v. te realiseren objecten voordat zij beheer & onderhoud op zich willen nemen.Deineenvroegstadiumbekendebeheerders,wordendoorhetprogrammaenderealisatorenbetrokkenbijhettevervaardigenwerk(zieook

ruimte voor de rivier | 27

Page 30: Voortgangsrapportage23

paragraaf4.2.3).Desondankskanhetgebeurendatnarealisatievanhetwerk,debeheerderhetgerealiseerdenietwilovernemen.Ditkanmeer-dereoorzakenhebben:ofweldebeheerderistochonvoldoendebetrokkeninhetvoorstadium,ofweldebeheerderhadeenandereuitkomstverwachtopbasisvandeeisendiegesteldzijn,ofweleenbeheerdersteltnieuweeisen.Discussieshieroverofaanvullendewerkzaamhedenleidentotvertraging(enmeerkosten).Nietalleenindeafrondingvanhetproject,maarmogelijkookinhetbereikenvandehoogwaterveiligheid.Alseenbeheerderbijvoorbeeldonvoldoendevertrouwenheeftineen(nieuwe)dijkdiemoetgaanfungerenalsprimairewaterkering,kandeoudedijknietdoorgebrokenworden.Hetbereikenvanhetprojectresultaatvertraagthiermee.

Toprisico 2 (Geld): Uitvoeringsknelpunten rondom grondverzet vanwege (aanvullende) eisen door be-voegd gezag, toekomstige beheerders of eigenarenDitrisicoheeftbetrekkingopknelpuntenrondomgrondverzetinderealisatiefase.Dooraanvullendeeisenmetbetrekkingtotsaneringen,hetgebruikvanzandputtenenwijzigingeninwet-enregel-gevingzullenopdrachtnemersextrakostenmaken.Dezekostenkomenviaderealisatorbijhetprogrammaterecht.Hetrisicoislichtgedaaldtenopzichtevandevorigerapportageperiode.Dedalingvanhetrisicokanverklaardwordendoordevoortgangvanmaatregelendiealverderinderealisatiezijn.Hetresterendgrondverzetbinnendieprojectendaaltendaarmeehetrisicoopuitvoeringsknelpunten.Voorprojectendieaanhetbeginvanderealisatiestaan,ishetrisicoechternogsteedsaannemelijk.

Toprisico 3 (Geld): Extra kosten voor het programma als gevolg van afwijkende (her)bruikbaarheid grond (afwijking in grond: fysisch/chemisch, volume of bodemsamenstelling), wat op basis van vooronder-zoek door realisator niet redelijkerwijs te verwachten was.Alsdegrondquasamenstellingofvolumeblijktaftewijkenvanwateropbasisvanvooronderzoekverwachtkonworden,wordenerextrakostengemaaktvoortransport(aan-enafvoer)enver-werkingvangrond.Voorhetprogrammaisditeengrootrisico,geziendegrotehoeveelheidgronddieverzetwordt.Indienafwijkingeningrondredelijkerwijsniettevoorzienwarendoordeopdrachtnemer,komendezekostengetraptviaderealisatorbijhetprogrammaterecht.

Omdezelfderedenenalsbijhetrisicodathierbovenstaat,ishetrisicoondanksdelichtedalingnogsteedsaannemelijk.

Tenopzichtevandetop5vanVGR22iseenaantalrisico’sbeheerstof(inverhouding)kleinergewordenendaarmeevervallenuitdehuidigelijstmettoprisico’s:Archeologische toevalsvondst tijdens de uitvoeringErisnogsteedseenreserveringvoorditrisico,daarermogelijknogtoevalsvondstenzijntijdensdeuitvoering.Ditspeeltmetnamebijdemaat-regelenLent,MeinerswijkenDeventer.Hetisnogsteedseengrootrisico,maarvervaltuitdetopdoorhetgroterwordenvanandererisico’s.

Bestemmingsplannen, inpassingsplannen en/of omgevingsvergunningen worden niet of te laat vastgesteld of verleend door het bevoegd gezag of worden niet of deels onherroepelijk door een uitspraak van de Raad van State.Naarmatemeerplannenenvergunningenwordenvastgesteldenonherroepelijkworden,daaltditrisico.Hetvervaltdaarmeeuitdetopaantijdrisico’s.HetrisicoisonderanderenogwelrelevantbijVolkerak-ZoommeerenRuimtevoordeRivierIJsseldelta.Bijdiemaatregelenblijfthetrisicoonderdeaandachtenzettenzowelprojectalsprogramma,waarmogelijk,actiefinopbeheersingervan.

De benodigde zettingstijd van dijklichamen tijdens de uitvoering blijkt langer dan verwacht. Ditrisicoisnogsteedsrelevant,maardoorhetstijgenvananderetijdrisico’svervalthetuitdetop.Dezettingstijdvaneendijkwordtonderanderebepaalddoordelocatiespecifiekeeigenschappenvandebodemonderdenieuwaanteleggendijk.Hetrisicozithemerindatdezeeigenschappenanderszijndanverwachtwaardoordezettingstijdlangerblijkttezijnofdatdebeheerdernietakkoordgaatmetdezettingvandedijk.Beheersingvanhetrisicovindtplaatsdoorgoedonderzoekopbasisvanreëleaannames,overlegoverenacceptatiekrijgenvanbeheerdersophetonderzoeken,waarnodig,dooreenaangepastewerkwijzebijdeaanlegvandijken.

28 | 23e voortgangsrapportage

Page 31: Voortgangsrapportage23

5.2 Onvoorzienprogramma

Dezeparagraafgaatinopdefinanciëlerisico’svanhetprogramma.Ditbetekentnietdatdetijdrisico’sgeenrolspelen.Dezetijdrisico’swordennetalsdefinanciëlerisico’selkkwartaalbijgewerkt.

Deoptelsomvandefinanciëleverwachtingswaar-denvandeindividuelerisico’svoorhetprogrammabepaalthetrisicoprofielperthema(benoemderisico’s).Daarnaastisereenreserveringvooronbe-noemderisico’s.Deoptelsomvandebenoemdeenonbenoemderisico’svormthettotaleonvoorzienopprogrammaniveau(zietabel5.3).Uithetoverzichtblijktdathettotaalonvoorzienopprogrammaniveauindeverslagperiodepersaldomet€33,7miljoenisgestegen,voortkomenduiteenstijgingvan€39,9miljoenbijbenoemderisico’seneendalingvan€6,2miljoenaanonbenoemderisico’s.Destijgingvanhetonvoorzienwordtverklaardindeparagrafen5.2.1en5.2.2.

5.2.1Benoemderisico’s:perthema

Hieronderstaandegrootstemutatiesvandebenoemderisico’sperthemaverklaard.Degrootstemutatieszitteninhetthema‘proces’.

ProcesVoordeprocesrisico’sishetfinanciëlerisico-profielindeverslagperiodetoegenomenmet

€38,1miljoen.Debelangrijkstemutatiesvoordeprocesrisico’szijn:- Deforsestijgingvanhetrisico‘Deaanwezige

constructieblijkttijdensderealisatieaftewijkenvandebeschikbare(areaal)informatie:discussiesovermeerwerk’.Indevorigeverslagperiodewasdeverwachtingswaardevanditrisiconogzeerbeperkt.Opditmomentspeelteenconcretediscussiebinneneenproject,waarbijeenpotentiëletegenvallerwordtvoorzien.Opbasishiervanzijnookdeverwachtingenvoorandereprojectenbijgesteld.Vandaareenophogingvandezerisicoreservering.(zieookparagraaf5.1)

- Nudeuitvoeringvanprojectenvordert,wordennieuwerisico’svoorhetprogrammazichtbaar.Bijhetoptredenvan(exogene)tijdrisico’szaleenopdrachtnemerdevertragingookingelduitdrukken.Daarnaastkunnenopdrachtnemerseenclaimindienenalsderealisatorofhetprogrammacontractueelafgesprokenrand-voorwaardenniettijdigkanwaarmaken.Indeafgelopenverslagperiodezijndaaromrisico’sopditvlaknieuwinhetrisicodossieropgenomen.

- Tweeanderenieuwerisico’smetbijbehorendereserveringenhebbenbetrekkingophetmoetenafdragenvanvergoedingenaanhetRijksvastgoed-enontwikkelbedrijf.Dezekostenvandezevergoedingenwarennognietindemaatregel-budgettenen-ramingenverwerkt,vandaardatopprogrammaniveaueenrisicoreserveringisopgenomen.

TABEL5.3 KWANTIFICERINGVANONVOORZIENINMILJOENEURONAARPROGRAMMATHEMA’S

Thema’s PKB4verwachtingswaarde VerwachtingswaardeVGR22

VerwachtingswaardeVGR23

Proces 96,9 8,9 47

Grond 116,4 32 32,9

Vastgoed 40,1 2,1 2

Hydraulica 54,2 0 1

Natuur 11,2 0 0

Markt&Aanbesteding - 0 0

Subtotaalbenoemderisico’s 318,8 43 82,9

Onbenoemderisico’s 65,4 70 63,8

Totaalonvoorzien 384,2 113 146,7

ruimte voor de rivier | 29

Page 32: Voortgangsrapportage23

GrondHetrisicoprofielvandegrondrisico’sisgestegenmet€0,9miljoentenopzichtevanVGR22.Ditwordtmetnameverklaarddoor:- Naarmatedeuitvoeringbijprojectenvordert,

neemthetrisicoprofielbijdieprojectenaf.Daarstaattegenoverdathetprogrammanogsteedsgrotegrondrisico’szietenookuitde(vooraankondigingenvan)wijzigingenblijktdaterveelgrondgerelateerderisico’soptredentijdensderealisatiefase.Deverwachtingisdanookdathetprogrammaderisicoreserveringnodigzalhebbenomgrondrisico’saftedekken.

- Indeafgelopenperiodeiseennieuwrisicoonderkend,teweten‘hetverleggenvankabels&leidingenwordtduurderdangeraamd’.Deervaringisdatdevergoedingdiehetprogrammaaankabelaarsmoetbetalen,hogerisdanwaarvoorafrekeningmeeisgehouden.

VastgoedDevastgoedrisico’szijnafgelopenverslagperiodenagenoeggelijkgeblevenquaomvang.

HydraulicaHetrisicoprofielvoorhydraulicaheeftenigetijdopnihilgestaan.OmbaggerinspanningenindeIJsselalsgevolgvanRuimtevoordeRivier-ingrepenteverminderen,moetnumogelijkeenmitigerendemaatregeluitgevoerdworden.Deeventuelekostenvandezebeheersmaatregelworden(deels)doorhetprogramma(onvoorzien)betaald.Daaromisdezeverslagperiodebeslotenomweereenbeperkterisicoreserveringoptenemenvooreventuelemitigerendemaatregelen.

Natuur; Markt & AanbestedingVoorderisicoprofielenvannatuurenmarkt&aanbestedingwordennetalsindevorigeverslag-periodegeenrisico’svoorzienmetfinanciëlegevolgenvoorhetprogramma.

5.2.2Onbenoemderisico’s

Hetdoelvandevoorzieningvooronbenoemderisico’sisomruimtetebiedenaanonvoorzienetegenvallerswelketenlastekomenvanhetprogrammabudget.Deonbenoemderisico’sbedragen5%vanhetnogterealiserenbudget(komtindezeperiodeovereenmet€63,8miljoen).Ditpercentageisgebaseerdopervaringscijfersvananderegroteprojectenenprogramma’s.

5.3 Auditing

BinnenhetSamenwerkingsverbandControlhebbenderealisatorenendeprogrammadirectiedediversecontrol-activiteitenendekwaliteitsborgingopelkaarafgestemd.Eind2013zijndevoorberei-dingengestartomsamenmetderealisatorentekomentoteenSamenwerkingsplan2014dat,netalsin2013,afsprakenbevatoverdeinrichtingvandecontrol-afdelingen,dekwaliteitsborgingbijderealisatorenenhetvoorsorterenopdeopleveringvandeprojectenendeoverdrachtnaardeeindbeheerders.

IndeverslagleggingvandecentralerealisatorenrichtinghunachterbanwordtsteedsvakeraandachtbesteedaandeRuimtevoordeRivier-maatregelen.Daarmeewordtdeimpactvandeprojectenzichtbaarindebijvoorbeelddejaar-rekeningenen-verslagenvanderealisatoren.

Deaanbevelingenuitde,begin2013uitgevoerde,¾ReviewombinnenRijkswaterstaatdetoepassingvandeReferenceClassForecast-methode2opbruikbaarheidalsreferentiemodelvoornieuwegroteprojectentebeoordelenisinganggezet.

2 RCFiseenmethodeomdeuitkomstvaneenprojecttevoorspellendoortekijkennaareerdere,vergelijkbaresituatiesenhunresultaten.RCFisgebaseerdoptheorieënvanDanielKahnemanenAmosTversky.

30 | 23e voortgangsrapportage

Page 33: Voortgangsrapportage23

ruimte voor de rivier | 31

6. DEFINANCIËNVANHETPROGRAMMA

6.1 Programmabudgetenprogrammaraming

AllemaatregelenvanhetprogrammaRuimtevoordeRivierzijn,conformhetBasismodelBeheersingGroteProjecten,indePKBgebudgetteerdvolgensdeProjectRamingenInfrastructuur(PRI)-syste-matiek.HetbudgetisvolgensdiesystematiekindePKBbepaaldop€2,2miljard(prijspeil2005)meteenbandbreedtevan37%.Indepraktijkneemt,naarmatedevoortgangvordert,descherptetoeendoenzichbudgettairemee-entegenvallersvoor.ConformdeSpelregelsvoorNatteInfrastructuur-projecten(SNIP)diehetministerievanInfrastruc-tuurenMilieutoepast,isbijdevariantkeuze(SNIP2A)debandbreedtemaximaal25%enbijde

projectbeslissing(SNIP3)maximaal15%.Deband-breedteneemtafnaarmatemeerSNIP3-(project)beslissingenzijngenomen.

HetprogrammabudgetvoorRuimtevoordeRivierbedraagtd.d.31december2013€2.370,3miljoen(wasinVGR22€2.405,3miljoen).Demutatieinhetprogrammabudgetvan€-35,0miljoenwordtverklaarddooreenbijstellingvandebijdragevandeprovincieOverijsselaandemaatregelRuimtevoordeRivierIJsseldeltavan€35,0miljoen.DitdeelvandebijdragevandeprovincieOverijsselisinnaturadoorreedsuitgevoerdwerkenverworvenonroerendgoedtenbehoevevandezemaatregel.Ditdeelvandebijdrageisinminderinggebrachtopzowelhetuitgaven-alsontvangstenbudget(zieookbijlage2aen2b).

TABEL6.1 HETPROGRAMMABUDGETENDEPROGRAMMARAMINGPER31DECEMBER2013(BEDRAGENIN€MLN.)

Thema’s 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013VGR22

2013VGR23

Budget 2.219,0 2.232,4 2.245,3 2.273,4 2.330,0 2.342,0 2.180,8 2.282,9 2.405,3 2.370,3

Raming 2.219,0 2.276,3 2.319,4 2.290,9 2.394,0 2.327,0 2.170,9 2.272,7 2.390,9 2.346,7

Spanning 0,0 43,9 74,1 17,5 64,0 15,0- 9,9- 10,2- 14,4- 23,6-

Page 34: Voortgangsrapportage23

Deprogrammaraming(prijspeil2013)volgtopdebijgestelderamingenpermaatregelopgrondvandegenomenprojectbeslissingen,deindeverslag-periodevoorgelegdeprojectbeslissingen,hetsaldovanaanbestedingsmee-entegenvallersendeactualiseringvanhetprogrammabrederisicoprofiel.Dedynamiekvandezeelementenmaaktderamingtoteenmomentopname.

Deramingop31december2013sluitop€2.346,7miljoen.Hiervoorgeldteenbandbreedtevan7,4%(inVGR22wasdebandbreedte8,1%).Ditbetekentdatdeverwachteuitgavenzullenuitkomentussende€2,2miljarden€2,5miljard.InvergelijkingmetVGR22(€2.390,9miljoen)isderamingpersaldonaarbenedenbijgesteldmet€44,2miljoen.Dezedalingbestaatuiteensamenstellingvanposten:1.bijstellingbijdragevandeprovincieOverijssel

voordemaatregelRuimtevoordeRivierIJsseldeltavan€-35,0miljoen,ditbetreftreedsuitgevoerdwerkenvastgoedaankopendoordeprovincieOverijssel.Ditiseen‘innaturabijdrage’.

2.bijstellingdiversemaatregelramingen€-46,3miljoen

3.bijstellingvanderisicovoorziening€+33,7miljoen(ziehoofdstuk5)

4.bijstellingvandevastgoedraming€+3,4miljoen

Grafischzietdeontwikkelingvanhetbudgetenderamingeralsvolgtuit.

Tengevolgevandeaanbestedingenvandemaat-regelenDijkverbeteringAmer/Donge,DijkverleggingCortenoever,DijkverleggingVoorsterklei,Hoog-watergeulVeessen-Wapenveld,Dijkverbetering

Steurgat/LandvanAltenaenDijkverbeteringBergscheMaas/LandvanAltenaishetaanbeste-dingsresultaattoegenomenmet€50,6miljoen.Hetaanbestedingsresultaatbedraagttotenmetdeverslagperiode€205,4miljoen.

6.2 Uitgavenenverplichtingen

Tabel6.2geeftdeuitgavenaanvoordediversefasenvanhetprogramma.DePKB-faseisafgesloten.Opdezenoemerwordengeenuitgavenmeergedaanofverplichtingenaangegaan.

Voordeplanstudiefasezijnindeverslagperiodevoor€1,5miljoenaanbetalingengedaanvoormetnamedeZomerbedverlagingBeneden-IJssel(IJsseldelta)endedijkverbeteringen.Vrijwelalleplanstudieszijnnuafgerond.

Deuitgavenvoorderealisatiebedragenindeverslagperiode€96,2miljoen.Dezehebbenbetrekkingop:•Betalingenvoordevastgoedaankopen.Deze

lopensinds2007viahetGroenfonds.Omdebetalingenvoorlopendevastgoedaankopentekunnendoen,isindeverslagperiodehetsaldovanhetGroenfondsaangevuldmetstortingenvanintotaal€20miljoen.Dezebetalingismeegenomenintabel6.2.Defeitelijkevastgoed-uitgavendoorhetGroenfondsbedroegen€26,5miljoen.DegrootsteuitgavenwerdengedaantenbehoevevanMunnikenland,CortenoeverenVoorsterklei,Noordwaard,Lent,RuimtevoordeLekenVeessen-Wapenveld.

2150

2200

2250

2300

2350

2400

2450

Raming

Budget

2013 (VGR23)

2013 (VGR22)

20122011201020092008200720062005

MIL

JOEN

EU

RO

2232,42219,0

2219,0

Raming Budget

2276,3

2245,3

2319,42290,9

2273,4

2330,0

2394,0

2342,0

2180,8

2390,9

2170,9

2282,92272,7

2405,3

2370,3

2346,7

2327,0

FIGUUR6.1 ONTWIKKELINGENBUDGETENRAMING

32 | 23e voortgangsrapportage

Page 35: Voortgangsrapportage23

TABEL6.2 UITGAVENRUIMTEVOORDERIVIERPER31DECEMBER2013(BEDRAGENIN€MLN.)

VGR21t/m31-12-2012

VGR2201-01-2013t/m

30-06-2013

VGR2201-07-2013t/m

31-12-2013

Totaaluitgavent/m31-12-2013

PKB-fase 50,8 - - 50,8

Planstudie 91,6 3,0 1,5 96,1

Uitvoering 706,3 133,5 96,2 936,0

Verplichtingenbuitenscope 10,9 - - 10,9

TotaalRuimtevoordeRivier 859,6 136,5 97,7 1.093,8

TABEL6.3 VERPLICHTINGENRUIMTEVOORDERIVIERPER31DECEMBER2013(BEDRAGENIN€MLN.)

t/mVGR21t/m31-12-2012

VGR2201-01-2013t/m

30-06-2013

VGR2301-07-2013t/m

31-12-2013

Verplichtt/m31-12-2013

PKB-fase 50,8 - - 50,8

Planstudie 104,5 1,7 0,3 106,5

Uitvoering 1.198,7 50,6 231,3 1.480,6

Verplichtingenbuitenscope 10,9 - - 10,9

TotaalRuimtevoordeRivier 1.364,9 52,3 231,6 1.648,8

•Voorbereidendewerkzaamhedenvoorderealisatievandemaatregelen(€5,0miljoen).

•Uitvoeringswerkzaamheden(€71,2miljoen)uitgegeven.

Op31december2013isintotaalvoor€1.648,8miljoenaanverplichtingenaangegaan(zietabel6.3).Vandetotaalaangeganeverplichtingenisopdepeildatum€1.093,8miljoenbetaald(zietabel6.2).

Voorenkelemaatregelenisindeverslagperiodedemarktbenaderingvoorderealisatiefasegestart.Bijdeuitnodigingaanmarktpartijenominteschrijven,wordtfeitelijkaldeverplichtingaange-gaan(alleenmarktpartijenbedragzijnnogonbe-kend).Daaromwordtals‘aanteganeverplichtin-gen’hetgeraamdetotaalbedraggemeldwaardeaanbestedinglooptopdepeildatum31december2013.Hetbedragvande‘aanteganeverplichtin-gen’isper31december2013€258,8miljoen.

Hetsaldovanaangeganeverplichtingen(€1.648,8miljoen)en‘aanteganeverplichtingen’(€258,8miljoen)per31december2013is€1.907,6miljoen.

6.3 KasritmeRuimtevoordeRivier

Intabel6.4ishetverwachtekasritmeopgenomen.Dezereekswordtregelmatiggeactualiseerdopbasisvandevoortgangvanhetprogramma.Omdatdedaaruitvoortvloeiendebegrotingsmutatiespasindeeerstvolgendewijzigingswetopdebegrotingkunnenwordendoorgevoerd,kandegeactuali-seerdekasreeksafwijkenvandemeerjarigebeschik-barebedrageninderijksbegroting.Indiendemarktbijdemaatregelendienognietzijngegund(zieparagraaf4.2.1)degevraagdeversnellingrealiseert,heeftditgevolgenvoordekasraming.Kasrealisatiezalindiegevalleneerderplaatsvinden.

TABEL6.4 KASRITMERUIMTEVOORDERIVIERPER31DECEMBER2013(BRON:BEGROTING2015)(BEDRAGENIN€MLN.)

t/m2012

2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Totaal

RijksbegrotingDeltafondsartikel1.01.03

861 200 428 439 257 213 8 0 0 2.405

MutatieVGR23 34 -58 -62 25 -73 37 39 23 -35

TotaalKasritmeRvdRDeltafondsartikel1.01.03 861 234 370 377 282 140 45 39 23 2.370

ruimte voor de rivier | 33

Page 36: Voortgangsrapportage23

OpbasisvandevoorlopigekasprognosevanhetProjectIJsseldeltaheeftereenverschuivinginhetkasritmeplaatsgevondeninjaren2017t/m2020.Nagunningzaldekasprognosewordengeactuali-seerdeneventueelhetkasritmewordenbijgesteld.

6.4 Ontvangsten

DeprognoseuitVGR22van€163,7miljoenisnaarbenedenbijgesteld.Deverwachtingisdaterintotaal€128,7miljoenaanontvangstenzullenbinnenkomen.Daarbijisrekeninggehoudenmethetfeitdatdeagentschapbijdrage2007van€8,7miljoenweltotdeontvangstenbehoort,maargeenonderdeeluitmaaktvandeontvangstentaakstellingvan€37miljoen.Indeverslagperiodeheeftereenmutatieplaatsgevondenvan€-35,0miljoen.Dezemutatiebetrefteenwijzigingvandebeschik-baargesteldemiddelendoorprovincieOverijssel.Dezemiddelenbetreffenreedsgedaneuitgaven(vastgoedverwervingenreedsgerealiseerdwerk)doorhetproject,welkezullenwordenverrekendmetdebijdragevandeprovincie.

Indeverslagperiodeiser€8,5miljoenontvangen.Tabel6.6laatdevolledigestandvandetotnutoegerealiseerdeontvangstenzien.

6.5 Monitoringpostonvoorzien

Demutatieinhetbudgetonvoorzienvan€-2,7miljoenisalsvolgtteverklaren:•MeerkostenbijSNIP5Dijkverbetering

OudeMaas/HoekscheWaardenVoornePuttenad€1,8miljoen(zieparagraaf4.2.4);

•Verhogingvan€0,9miljoen(totaalnu€1,8miljoen)aanopgetredenexogenerisico’sbijmaatregelen.

Hettotaalaanopgetredenprogrammarisico’stotenmetdeverslagperiodestaatinbijlage3.

6.6 Internekosten

OminzichttegevenindeintegralekostenwordtindezeparagraafaangegevenhoeveelbudgetvoordeinternekostenvanRuimtevoordeRivierindebegrotingisopgenomen.Hetbudgetvandeinternekostenoppeildatum31december2013,intotaal€141miljoen,isverantwoordopDF01.01.03vooreenbedragvan€71miljoen,opDF05.01.02vooreenbedragvan€23,8miljoenenopDF01.02.01€46,2miljoen.

TABEL6.5 BUDGETONTVANGSTENRUIMTEVOORDERIVIERPER31DECEMBER2013(BEDRAGENIN€MLN,PRIJSPEIL2011)

TotaalVGR22 Wijzigingeninverslagperiode TotaalVGR23

Vastgoed 30,0 - 30,0

EU-subsidies 6,5 - 6,5

Projectgebondenontvangsten 118,5 35,0- 83,5

Agentschapbijdrage2007 8,7 - 8,7

Totaalprogrammabudget 163,7 35,0- 128,7

TABEL6.6 GEREALISEERDEONTVANGSTENRUIMTEVOORDERIVIERPER31DECEMBER2013(BEDRAGENIN€MLN.)

t/mVGR21t/m31-12-2012

VGR2201-01-2013t/m

30-06-2013

VGR2301-07-2013t/m

31-12-2013

Totaalontvangent/m31-12-2013

Projectgebondenontvangsten 2,3 1,3 3,6

Agentschapbijdrage2007 8,7 - 8,7

Vastgoed 0,7 1,3 6,9 8,9

EU-subsidies 5,3 - 0,3 5,6

Totaal 17,0 1,3 8,5 26,8

34 | 23e voortgangsrapportage

Page 37: Voortgangsrapportage23

TABEL6.8 APPARAATBUDGETRUIMTEVOORDERIVIERPER31DECEMBER2013(BEDRAGENIN€MLN.)

VGR22 Mutatiesverslagperiode TotaalVGR23

ApparaatkostenDF01.01.03 71,0 - 71,0

ApparaatkostenDF05.01.02 23,8 - 23,8

ApparaatkostenDF01.02.01 46,2 - 46,2

TotaalapparaatkostenRWS 141,0 - 141,0

t/mVGR21t/m31-12-2012

VGR2201-01-2013t/m

30-06-2013

VGR2301-07-2013t/m

31-12-2013

Totaaluitgavent/m31-12-2013

ApparaatkostenDF01.01.03 71,0 - - 71,0

ApparaatkostenDF05.01.02 23,1 - - 23,1

ApparaatkostenDF01.02.01 - 6,6 5,9 12,5

TotaalapparaatkostenRWS 94,1 6,6 5,9 106,6

TABEL6.9 APPARAATUITGAVENRUIMTEVOORDERIVIERPER31DECEMBER2013(BEDRAGENIN€MLN.)

t/mVGR21t/m31-12-2012

VGR2201-01-2013t/m

30-06-2013

VGR2301-07-2013t/m

31-12-2013

verplichtt/m31-12-2013

ApparaatkostenDF01.01.03 71,0 - - 71,0

ApparaatkostenDF05.01.02 23,1 - - 23,1

ApparaatkostenDF01.02.01 - 12,5 - 12,5

TotaalapparaatkostenRWS 94,1 12,5 - 106,6

TABEL6.10 APPARAATVERPLICHTINGENRUIMTEVOORDERIVIERPER31DECEMBER2013(BEDRAGENIN€MLN.)

TABEL6.7 BENUTTINGONVOORZIENRUIMTEVOORDERIVIERPER31DECEMBER2013(BEDRAGENIN€MLN.)

TotaalVGR23

Budgetonvoorzien(standPKBdeel4) 384,2

Onttrekkingtotverslagperiode 242,1

Onttrekkinginverslagperiode 2,7

Restantbudgetonvoorzien 139,4

ruimte voor de rivier | 35

Page 38: Voortgangsrapportage23

1juli2013–31december2013

EenoverzichtvandestukkendiedeministervanInfrastructuurenMilieuendestaatssecretarisvanEconomischeZakenindeverslagperiodeoverhetprogrammaaandeEersteenTweedeKamerhebbengezonden.

• Op26september2013zonddeministervanI&M,medenamensdestaatssecretarisvanEZ,de22evoortgangsrapportageRuimtevoordeRivieroverdeperiode1januari2013tot30juni2013eneenaanbiedingsbriefnaardeTweedeKamer(TK30080,nr.66)

• Op8oktober2013stuurdedeministervanI&Mhetauditrapportbehorendebijde22evoortgangs-rapportagenaardeTweedeKamer(TK30080,nr.67)

• Op7november2013zonddeministervanI&M,medenamensdestaatssecretarisvanEZ,antwoor-denopdeschriftelijkeKamervragennaaraanleidingvande22eVoortgangsrapportagenaardeTweedeKamer(TK30080,nr.68)

• Op24december2013zonddeministervanI&Mhetbesluittottoepassingvanderijkscoördinatie-regelingtenbehoevevanhetProgrammaInhaalslagStroomlijnnaardeEersteenTweedeKamer(TK31710,nr.29).

Bijlage1

Communicatiemethetparlement

Bijlagen

36 | 23e voortgangsrapportage

Page 39: Voortgangsrapportage23

Bijlage2a

BUDGETMUTATIESENIBOIINDEXERINGPKB-FASE

Mutatie Bedragp.p.’02(€mln.)

BedraggecommuniceerdinTweedeKamer

Bron:VGR-nr

PKB/TB 1.987,0 1.900(1,9mrd) Basis

Geenscopewijzigingen

Saldoscopewijzigingen -

Geentegenvallers

Saldomee-entegenvallers -

Overhevelingbudgetnaarprojecteninuitvoering

-117,0 117(pp2002) VGR1

BudgetuitPKB-overigagvprojectbesluitHondsbroekschePleij+Zuiderklip

-49,5 -51,5(pp2004) VGR4

ToevoegingbudgetHondsbroekschePleijagvprojectbesluitHondsbroekschePleij

44,7 46,5(pp2004) VGR4

ToevoegingbudgetZuiderklipagvprojectbesluitZuiderklip

4,8 5,0(pp2004) VGR4

Correctievanwegeprijsdrukdoorontwikkelingenindebouwendoelmatigaanbesteden;verdeeldoverHondsbroekschePleij-1,0,Zuiderklip0,1;PKBoverig-11,5allepp2002)

-12,6 -13,1(pp2004) VGR4

ToevoegingvanuitNoodoverloop 191,5 200(pp2005) VGR6

EUenprojectgebondenontvangsten 95,8 100(pp2005) VGR6

Correctieaanbestedingsmeevallers -18,2 -19(pp2005) VGR6

Correctieopafrondingsverschillen 0,4 0,4(pp2006) VGR9

Saldotechnischemutaties 139,9

TotaalPKB/lopendeprojecten 2.126,9

IBOI2002-2006 105,6

Totaal 2.232,4

Prijsindexpercentages

2002-2003 2,75%

2003-2004 1,23%

2004-2005 0,39%

2005-2006 0,66%

BudgethistoriePKB-fase(2002–2006)

ruimte voor de rivier | 37

Page 40: Voortgangsrapportage23

Bijlage2b

BUDGETMUTATIES(€MLN.INCLBTW)

Mutatie Bedragen Bron:VGR-nr

PDR(pp2006) 2.232,4 VGR9+PKB4

Geenscopewijzigingen -

Saldoscopewijzigingen -

Geentegenvallers -

Saldomee-entegenvallers -

Technischemutaties2007 0,4 VGR10

Saldotechnischemutaties 0,4

Totaal 2.232,8

IBOI2006-2007 12,4 VGR10

IBOI2007-2008 38,1 VGR12

IBOI2008-2009 42,7 VGR14

IBOI2009-2010 4,2 VGR16

IBOI2009-2010correctie -4,0 VGR17

IBOI2010-2011 17,0 VGR19

IBOI2011-2012 28,7 VGR21

Saldoprijsindexeringen 139,1

Totaal 2.371,9

Hanzelijn -10,0 VGR12

Administratieveaanvulling 8,7 VGR13

OverhevelingHWBP -4,0 VGR14

ToezeggingfinancieringNoordwaard(EHS,KRW) 8,9 VGR15

TerugboekingoverhevelingHWBP 4,0 VGR16

ToezeggingfinancieringKRWLent 5,0 VGR16

ToezeggingfinancieringKRWNederrijn 2,5 VGR17

Administratievemutatie 0,6 VGR17

OverhevelingsynergiebudgetPDR-KRW 0,5 VGR18

Budgetkortingn.a.v.regeerakkoord -10,7 VGR18

Ontvangstentaakstelling -63,5 VGR18

PDR-organisatieenAGB -109,9 VGR18

Planstudie -21,6 VGR18

UiterwaardvergravingVianen 4,0 VGR19

NederrijnEHS 0,5 VGR19

KRWgeldenkribverlagingWaal 8,3 VGR19

DLGMgeldenkribverlagingWaal 14,2 VGR19

Administratievemutatie -0,7 VGR21

Rijkbegrotingsartikel11bypass 51,7 VGR21

BudgetNotaRuimtebijprovincieOverijssel 22,4 VGR21

IBOI2013 23,5 VGR22

Rijkbegrotingsartikel11bypassaanvulling 3,3 VGR22

BijdrageprovincieOverijssel/gemeenteKampen 95,6 VGR22

BijstellingbijdrageprovincieOverijssel/gemeenteKampen -35,0 VGR23

Totaal(pp2012) 2.370,3

Prijsindexpercentages

2006-2007 0,44%

2007-2008 1,48%

2008-2009 2,14%

2009-2010 0,00%

2010-2011 1,41%

2011-2012 1,89%

2012-2013 1,66%

Budgethistorieplanstudie-enuitvoeringsfase(vanaf2007)

38 | 23e voortgangsrapportage

Page 41: Voortgangsrapportage23

Bijlage3

Totaalopgetredenrisico’sRuimtevoordeRivier(€mln.inclBTW)

SchadeclaimgemeenteNijmegen 48,5

TweedestadsbrugpijlerNijmegen 10,8

AfkoopB&Okostenvangemeentenenwaterschappen 20,0

CorrectiePKB-fase 2,0

AankoopsteenfabriekElst 5,0

UitvoeringoverlaatPannerden 3,0

MeerkostenbijSNIP3Langsdammen 26,1

MeerkostenbijSNIP3KribbenFaseIII 2,9

AfkoopB&Okostennatuurbeheerorganisaties 25

Opgetredenexogenerisico’smaatregelen 1,8

AanvullendemaatregelenvoorZomerbedverlaging 50

MeerkostenbijSNIP3dijken 10,5

DekkingrealisatiekostenVeessen+CortenoeverenVoorsterklei,nogontbrekendinprojectramingen

29,7

VersterkingvandebrugpijlersdoorProRailbijLent 7,7

MeerkostenSNIP5DijkverbeteringOudeMaas/HoekscheWaardenVoornePutten

1,8

Totaalopgetredenrisico’s 244,8

Opgetredenprogrammarisico’sRuimtevoordeRivier

ruimte voor de rivier | 39

Page 42: Voortgangsrapportage23

Colofon

UitgegevendoorProgrammabureauRuimtevoordeRiviervanRijkswaterstaatPostbus241033502MCUtrechtInformatieTelefoon:088-7972900

Datum20maart2014

FotografieRutgerHollander(cover,pagina15,17,26)RivierjutterRobMeeuwsen(pagina6)ErwinZijlstra(pagina10,31)

40 | 23e voortgangsrapportage

Page 43: Voortgangsrapportage23
Page 44: Voortgangsrapportage23

www.ruimtevoorderivier.nl

23e VOORTGANGS-RAPPORTAGE1 JULI 2013 -31 DECEMBER 2013

Ruimte voor de Rivier