1

Voorstel ruiter-/menroute Almere Hout

Opgesteld door de

Projectgroep Paardentrail Almere

November 2009

2

Voorstel ruiter-/menroute Almere Hout Inhoudsopgave: pag. 1. Doelstelling 3 2. Samenwerking en betrokken partijen 3 3. Probleemstelling 4 4. Enige kengetallen 5 5. De omgeving en toekomstige ontwikkelingen 5 6. Maatschappelijk belang 7 7. De twee varianten + kosten 8 8. Jaarlijks onderhoud 12 9. Subsidies en bijdrages 13 10. Conclusie 13

3

1. Doelstelling De Projectgroep Paardentrail Almere (PPA) vertegenwoordigt een achterban van ruim 100 ruiters en menners in het gebied Almere Hout. De PPA bestaat uit de volgende leden: - Herman Hake, Staatsbosbeheer (SBB); - Frans Loonstra, Koninklijke Nederlandse Hippische Sportfederatie (KNHS); - Nettie ter Beek, ruiter en bewoner van de Paradijsvogelweg; - Bob Drenth, menner en heeft zijn paard gestald bij pensionstal Van Bavel aan de Goudplevierweg; - Sytske Dijkstra, ruiter en bewoner van de Paradijsvogelweg. De ruiters en menners hebben hun paarden gestald aan de Paradijsvogelweg, Prieelvogelweg, en Goudplevierweg. PPA wil zich primair sterk maken voor een veilige aansluiting op de bestaande ruiterroute in Almere Hout. Secondaire doelstelling is om de bestaande ruiterroute in Almere Hout ook in te richten als menroute, zodat naast ruiters ook menners gebruik kunnen maken van de route. Momenteel zijn er voor menners in dit gebied geen toegankelijke ruiterpaden. Inmiddels zijn ook contacten gelegd met mensen die hun paarden gestald hebben in Almere Buiten en aan de Gruttoweg (grondgebied Zeewolde). Zij kampen met dezelfde problemen: geen mogelijkheden voor menners en geen aansluiting op de ruiterroutes. 2. Samenwerking en betrokken partijen Naar aanleiding van een reeks van klachten bij SBB, heeft SBB contact gezocht met pensionstal Van Bavel aan de Goudplevierweg. Getracht is te zoeken naar een oplossing die zowel wordt gedragen door de ruiters en menners in het gebied alsook door SBB. Eind 2008 is een informatiebijeenkomst georganiseerd voor alle belanghebbenden uit de nabije omgeving. Deze bijeenkomst heeft plaatsgevonden bij pensionstal Van Bavel en zowel SBB als de KNHS waren daarbij aanwezig. De opkomst was zeer groot en het werd duidelijk dat de beperkte uitrijdmogelijkheden in het gebied rond Almere Hout bij veel mensen een probleem was. Naar aanleiding van deze bijeenkomst is een projectgroep samengesteld, de PPA. In de PPA zijn zowel menners als ruiters vertegenwoordigd maar ook SBB en de KNHS. De PPA heeft een eerste routevoorstel opgesteld, dat in september 2009 als praatstuk is voorgelegd aan de gemeente Almere. Tevens is er op voorhand contact geweest met de provincie i.v.m. de oversteek Vogelweg en mogelijke subsidies. Daarnaast zijn er ook nog contacten gelegd met pensionstal Veldboom in Zeewolde en de projectgroep in Lelystad die zich in Lelystad met hetzelfde onderwerp bezig houden. Daarnaast is ons bekend dat de manege Lies Beukers in Almere Buiten zich bezig houdt met ideeën om alle bestaande ruiterroutes in Almere met elkaar te verbinden. Ons voorstel sluit aan op de bestaande ruiterroute Almere Hout en staat in verbinding met de ruiterroutes bij Almere Haven en Almere Buiten, dus dat is alvast een mooi begin.

4

3. Probleemstelling Alle ruiters en menners van de Paradijsvogelweg, Prieelvogelweg en Gouplevierweg zijn, als ze buiten willen rijden, zeer beperkt in hun uitrijdmogelijkheden. Sterker nog, de bestaande ruiterroute is alleen te bereiken aan de zuidzijde via de Vogelweg en aan de noordzijde via de Paradijsvogelweg en de Vinkweg. De Vogelweg is een doorgaande weg waar een maximum snelheid geldt van 80 km/h. Helaas wijst de praktijk uit dat er vaak veel harder wordt gereden dan de toegestane 80 km/h. De Vogelweg staat bekend om de vele snelheidsovertreders. Vanuit veiligheidsoogpunt is het dan ook absoluut onwenselijk (zowel voor de ruiters/menners als voor het verkeer) met paarden over de Vogelweg te rijden. Het rijden met paarden op de Vogelweg is niet alleen onwenselijk en hinderlijk, maar is tevens absoluut levensgevaarlijk voor mens en dier. Momenteel wordt er daarom met de paarden in de berm gereden of over het naast gelegen fietspad. Formeel is dit niet toegestaan. De verkeerswet stelt dat ruiters en menners niet op fietspaden of in bermen mogen rijden. Ze zijn deelnemers aan het verkeer en ze dienen derhalve op de wegen te rijden, maar soms gaat m.b.t. de veiligheid het gezond verstand boven naleving van de regels. Aan de noordzijde is de bestaande ruiterroute te bereiken via de Paradijsvogelweg en vervolgens de Vinkweg. De Vinkweg en de Paradijsvogelweg zijn smalle wegen waar twee auto’s elkaar net kunnen passeren, zij het wel met enig beleid. De Vinkweg is geen drukke weg, maar wordt wel gebruikt door zwaar landbouwverkeer omdat aan beide zijden landbouwproducten worden geteeld. De Paradijsvogelweg is aanmerkelijk drukker. De bewoners van zowel de Paradijsvogelweg als de Prieelvogelweg (ca 60 woningen) gebruiken deze weg als verbindingsweg naar Almere Buiten. Daarnaast zijn er 4 boerenbedrijven gevestigd aan de Paradijsvogelweg (2 x veeteelt, 2 x akkerbouw). Tevens is er een grote caravanstalling, wat vooral rondom de vakantieperiodes veel verkeer met zich mee brengt. In de oogsttijd is de Paradijsvogelweg met name druk bereden door zeer zwaar landbouwverkeer, denk hierbij aan tractoren met aanhangers (transport graan, gemaaid gras) vrachtauto’s (vervoer bieten, uien en aardappelen) en rooimachines. Ook vanaf de Prieelvogelweg komt veel zwaar verkeer. De Prieelvogelweg is een bedrijventerrein en er zijn veel transportbewegingen met bijv. sjofels, tractoren, kranen, kleine vrachtwagens en werkverkeer met aanhangers. Om het verkeer op de Paradijsvogelweg in goede banen te leiden zijn er diverse passeerstroken aangelegd. Ruiters en menners op de weg is, zeker gezien het zware verkeer, ook hier een onwenselijke situatie. De situatie is niet zo gevaarlijk als bij de Vogelweg, maar veilig is anders.

Een bijkomend aandachtspunt is dat aan de noordzijde van de Paradijsvogelweg een braakliggend terrein ligt, bestemd voor de toekomstige ontwikkeling van Almere Hout Noord. Het terrein is opgespoten met zand en is zeer in trek bij motorcrossers en 4x4 auto’s. Deze activiteiten zijn daar verboden, maar de praktijk leert helaas dat er toch veelvuldig wordt gecrost en het komt voor dat paarden schrikken van het harde geluid van de crossmotoren. Het grote aantal ruiters en menners in het gebied in combinatie met het ontbreken van aansluitende ruiterroutes leidt er toe dat er (noodgedwongen) in de bossen rondom de Groene Kathedraal wordt gereden. Dit leidt met enige regelmaat tot klachten bij Staatsbosbeheer (SBB).

5

Ook de bewoners van de nabij gelegen villawijk Vogelhorst zien regelmatig een reden om een klacht in te dienen. Ruiters en menners maken gebruik van de doorgaande weg door Vogelhorst, maar worden ook elders in de wijk gesignaleerd, temeer daar er ook bewoners van Vogelhorst zijn die een paard in de tuin hebben staan. Een aantal jaren terug zijn, naar aanleiding van een reeks klachten, de bewoners van de Paradijsvogelweg e.o. door de politie gesommeerd gebruik te maken van de doorgaande weg door Vogelhorst, toch is deze situatie niet ideaal. Zowel de bewoners van de villawijk als de ruiters/menners zien de paarden liever niet door bewoond gebied gaan. Het bezorgt toch enige mate van overlast. Te denken valt hierbij aan bijv. mest op de weg en oponthoud van het verkeer. De menners hebben op dit moment geen keus, aangezien de ruiterroute achter Vogelhorst (de route door boswachterij Almeerderhout) langs wel toegankelijk is voor ruiters, maar niet voor menners. Het is dan ook een ruiterroute en geen menroute. Er staan paaltjes die de toegang voor menwagens verhinderen. De verwachting is dat de mate van overlast in de toekomst alleen maar zal toenemen met de ontwikkeling van Almere Hout Noord, Vogelhorst II en de groeiende tendens binnen de paardensport. 4. Enige kengetallen Onderstaande informatie hebben wij ontvangen van de KNHS en de kengetallen schetsen een beeld van het belang van de paardensport in Nederland en Flevoland.

De paardensport neemt momenteel een vijfde plaats in voor wat betreft de meest beoefende sporten in Nederland;

Het aantal actieve paardensporters in Nederland is 456.000, waarvan 80%, zijnde 430.000, recreatief rijdt. Recreatieve paardensporters zijn ruiters/menners die, naast het rijden in de manege of op het erf, regelmatig in de vrije natuur rijden;

De recreatieve sport is de laatste 5 jaar toegenomen met 16%; 16% van de recreatieve paardensporters, zijnde 69.000, beoefent de mensport en groeit de

laatste jaren significant. De afgelopen 3 jaar hebben zo’n 4.000 menners het koetsiersbewijs gehaald en evenaart daarmee intussen het aantal ruiters dat het ruiterbewijs in diezelfde periode heeft behaald;

80% van alle paardensporters zijn aangesloten bij een manege ofwel een (rij)vereniging; In 1996 waren 120.000 paardensporters aangesloten bij de KNHS. Het ledental in 2009

bedraagt momenteel 204.000, een toename van maar liefst 67%; Het aantal paardensporters in Flevoland bedraagt zo’n 13.500, waarvan naar schatting zo’n

2.150 menners; Afgezien van het feit dat ook meerdere (voornamelijk) boerenbedrijven pensionpaarden

huisvesten, is er een concentratie van paardensporters c.q. maneges en paardenhouderijen in en direct rond de 3 grotere plaatsen in Flevoland, te weten Lelystad, Almere en Zeewolde;

Ondanks de verslechterde economische situatie is de toeloop naar de maneges niet gestagneerd. Sterker nog, hierin zit nog steeds een behoorlijke groei die mede wordt gevoed door de bevolkingstoename in Flevoland en dan met name in de drie eerder genoemde plaatsen;

De totale lengte van ruiter-/menroutes in Nederland bedraagt ca. 4.000 km, waarvan 165 km in Flevoland. Hiermee bezet Flevoland van de 12 provincies de tiende plaats. Groningen en Zuid-Holland sluiten de rij met respectievelijk 50 km en 105 km.

5. De omgeving en toekomstige ontwikkelingen Almere Hout Almere Hout is het vijfde stadsdeel van Almere. Hout grenst aan de A6 en de A27 en de Waterlandseweg. De woningbouw is op dit moment nog beperkt, namelijk villawijk Vogelhorst I en de woningen aan de Paradijsvogelweg en Prieelvogelweg. In de jaren negentig is villawijk Vogelhorst I gerealiseerd, met ruim driehonderd villa’s. In Vogelhorst wonen ongeveer 1.000 mensen. Tegen de bestaande villawijk aan wordt nu het tweede deel gebouwd, met behoud van groene lanen en waterpartijen. Het prachtige bosgebied is zeer bekend in Almere en de omgeving en trekt veel bezoekers. Samen met de villa’s in Vogelhorst, de ruime woningen aan de Paradijsvogelweg en de golfbaan bepaalt het bosgebied de huidige identiteit van Hout als groen recreatiegebied met mooie luxe woningen. Met Almere Hout mikt de gemeente op kwaliteit en vergaande diversiteit in groene woon- en

6

werkmilieus. Boswachterij Almeerderhout Almere Hout dankt zijn naam aan alle bossen in het gebied: het Waterlandse Bos, het Cirkelbos, Weteringpark, het Kathedralenbos en Stadslandgoed De Kemphaan. Samen vormen zij het ruim 1.400 hectare grote gebied van Boswachterij Almeerderhout: het groene hart van Hout. Imagobepalend voor Almere Hout is de boswachterij Almeerderhout met stadslandgoed De Kemphaan, het natuureducatief centrum Het Eksternest, Kindervakantieland en de stadsboerderij. Almeerderhout is een echt stadsbos. De boswachterij biedt veel recreatieve mogelijkheden: men kan er onder andere wandelen, fietsen, kanoën en paardrijden. In het Museumbos zijn verschillende natuurlijke kunstprojecten te bewonderen. Almere Hout Noord Almere Hout Noord ligt ten oosten van Almere, met de A6 als noordgrens en bos aan de zuid- en oostzijde. Almere Hout Noord krijgt een directe snelwegafslag en in de toekomst mogelijk een treinstation. De wijk bestaat uit een woongedeelte en een bedrijvenlocatie, het A6-park. In Almere Hout Noord is ruimte voor ongeveer 4.200 woningen en de wijk biedt plaats aan 10.000 tot 12.000 inwoners. Naar verwachting wordt in 2011 gestart met de bouw van Almere Hout Noord. De ontwikkeling van Almere Hout Noord is een eerste uitwerking van de Almere Principles, zeven richtlijnen voor een ecologisch, sociaal en economisch duurzaam Almere. Door het thema ‘sociaal duurzaam’ aan Almere Hout Noord te verbinden, krijgt de wijk een ideologische grondslag. Almere Hout Noord wordt ontwikkeld vanuit de overtuiging dat fysieke condities kunnen bijdragen aan (het ontstaan van) sociale cohesie, zeggenschap en bewonersinitiatief. Corporaties zijn gevraagd een visie in te dienen voor Almere Hout Noord. Woningcorporatie Ymere gaat, samen met de gemeente, Almere Hout Noord verder ontwerpen, ontwikkelen en beheren onder de noemer 'wijk voor initiatieven'. Alles in Almere Hout Noord is gericht op actieve deelname van de bewoners aan de maatschappij. Dat betekent veel aandacht voor onderwijs en ervaringsgericht leren. Ymere komt met het plan voor ‘Talenthuizen’ in de wijk; hier is ruimte voor muziek, sport en andere buitenschoolse talentontwikkeling. Sport krijgt in ieder geval een prominente rol in de wijk, zowel georganiseerd als ongeorganiseerd, als onderdeel van het dagelijkse leven. Zorg en welzijn worden gekoppeld aan scholen; hetzelfde geldt voor cultuur. De wijk krijgt een veilige ‘Ontmoetingsroute’, die dwars door de wijk loopt, en wijkbewoners stimuleert tot beweging.

7

De Walk In 'Wijk voor initiatieven' van 12 oktober leverde de eerste interessante ideeën op voor de verdere planontwikkeling van de sociaal duurzame woon- en werkwijk Almere Hout Noord. “Dit was het allereerste begin. We rekenen op een stroom van ideeën die we een plek kunnen geven”, aldus wethouder Duivesteijn. Oproep tot initiatieven Het gaat erom dat mensen zélf de wijk maken. Tijdens de Walk In kwamen de eerste interessante ideeën al binnen. Deze gingen voornamelijk over het starten van kleine bedrijven en het bouwen van woningen met anderen. Maar bijvoorbeeld ook over een paard in de tuin - een woning bouwen met paardenstallen - en het bouwen van een huis met ouders om later de nodige zorg te kunnen geven. Sommige belangstellenden wilden hun goede ideeën nog niet zomaar prijs geven en sturen een reactie via de website in. Gemeente Almere en Ymere roepen iedereen op om initiatieven aan te melden zodat er een plek voor kan komen in de plannen. Kijk hiervoor op de website van wijk voor initiatieven: www.wijkvoorinitiatieven-ymere.nl. Bouwen aan woning, bedrijf én wijk De ontwikkeling van Almere Hout Noord gaat eerst en vooral over mensen. Almere Hout Noord wordt een ondernemende, talentvolle en ecologische wijk. In de wijk hebben mensen wat met elkaar. Ze bouwen niet aan alleen aan hun woning of bedrijf, maar ook aan de wijk. Bewoners, ondernemers en instellingen geven aan wat er nodig is op het gebied van bijvoorbeeld sport, ontmoeting en onderwijs. De wijk heeft een sterke hoofdstructuur met water, groen en statige stadslanen. Vervolgens zijn er kleinere buurten met hun eigen sfeer, waarbinnen veel vrijheid is voor bewoners en ondernemers om invulling te geven aan hun eigen manier van leven en werken. In Almere Hout Noord komen woningen en bedrijven in alle vormen en maten. Ymere en gemeente Almere werken op een unieke wijze samen aan de totstandkoming van deze Wijk voor initiatieven. (bron o.a. www.almere.nl) 6. Maatschappelijk belang De PPA vertegenwoordigt een diverse groep ruiters en menners. De gemeenschappelijke deler is dat ze in het gebied Almere Hout hun paarden hebben gestald. Ze zijn actief als recreatieruiter en daarom hebben ze belang bij goede ruiter/menroutes in de nabije omgeving. Binnen de PPA is een groep mensen maatschappelijk actief. Ze delen hun hobby met mensen die het minder goed hebben of die in moeilijke omstandigheden verkeren. Hierbij een aantal voorbeelden van mensen die het maatschappelijk belang dienen.

Bij pensionstal Van Bavel is een aantal menners welke geestelijk gehandicapten meenemen met de menwagen wanneer zij hun ‘buitendag’ hebben op de Kemphaan;

Bij de kijk- en doedag van SBB is in het recente verleden met menwagens gereden om bezoekers te vervoeren. Ook zijn pony’s beschikbaar gesteld voor kinderen om op te rijden;

Op de Paradijsvogelweg wordt hobbymatig les gegeven aan kinderen van zes tot ongeveer 14 jaar. Doelstelling hierbij is om het low-budget te houden zodat de minder draagkrachtigen in de maatschappij ook in staat worden gesteld kennis te maken met paardrijden. Hierbij wordt zonder winstoogmerk gewerkt. De kinderen leren niet alleen paardrijden, maar leren ook om te gaan met paarden en pony’s. Hun verantwoordelijkheidsgevoel wordt ontwikkeld door ze op hun beurt weer te laten meehelpen als er nieuwe kinderen zijn. Ze helpen met mest ruimen, vegen en doen alles wat bij paardenverzorging komt kijken. Door de kleinschaligheid is het ook bijzonder

8

geschikt voor kinderen die last hebben van faalangst of voor kinderen die emotioneel een tijdje niet lekker in hun vel zitten. Zie voor meer informatie www.paradijspaarden.nl;

Paarden (en vooral pony’s) hebben een onweerstaanbare aantrekkingskracht op veelal jonge meiden. Verschillende jonge meiden komen dan ook wekelijks richting de Paradijsvogelweg om op zaterdagmiddag lekker met de pony’s bezig te zijn. Voor deze groep worden ook mini ponykampen georganiseerd en wedstrijdjes zoals “het mooist versierde paard van de straat”;

Op de Paradijsvogelweg is iemand die zich vooral inzet voor volwassenen en kinderen die

angstig en onzeker zijn. Ze geeft bijv. de volgende workshops: - Overwinning angst voor paarden / paardrijden; - Problemen en / of angst voor je eigen paard; - Lessen en spoedcursussen paardrijden; - Zelfvertrouwentraining met behulp van paarden voor volwassenen en kinderen.

BACA staat voor Bikers Against Child Abuse. Het is een organisatie die zijn oorsprong vindt in Amerika en inmiddels in een behoorlijk aantal landen actief is, waaronder ook Nederland. Bikers betekent voor BACA NL alle motorrijders en trikers, ongeacht merk of type motor. Against betekent niet alleen tegen maar ook er voor een kind zijn of achter een kind te gaan staan. Child betekent kind maar ook kind kunnen zijn, onbezorgd, onberoerd en onbesmet in een veilige omgeving opgroeien. Abuse betekent elke vorm van misbruik; hetzij geestelijk, lichamelijk, seksuele, uitbuiting of welke andere vorm dan ook. BACA NL zet zich in om kinderen een bezoek, een schouder, een luisterend oor en onze vriendschap aan te bieden. Kinderen kijken meestal op tegen motorrijders. Stoere mannen en vrouwen op hun motor met bijbehorende kleding en gebruiken, voor velen een symbool van vrijheid. Juist deze mannen en vrouwen moeten al deze kinderen laten weten dat ze niet alleen staan. De missie van BACA NL luid: Wij vergeven het gebruik van geweld of fysieke kracht op geen manier, echter, als de omstandigheden zich dusdanig voordoen dat wij de enige hindernis zijn tussen een kind en verder misbruik, dan zijn wij bereid die hindernis te zijn. (bron www.baca-nl.nl)

Een lid van BACA woont aan de Paradijsvogelweg en heeft plannen een dag te organiseren met allerlei straatactiviteiten zoals rijden op een pony, ritjes met paard en wagen, kijkje op de boerderij, rijden op een tractor en allerlei andere buitenactiviteiten. De eerste reacties in de straat zijn positief en er lijkt voldoende bereidheid te zijn mee te werken aan deze dag.

7. De twee varianten + kosten De PPA heeft twee verschillende routes opgesteld. Variant 1: De basisvariant (zie bijlage 1) en variant 2: Op de toekomst gerichte variant (zie bijlage 2). Beide varianten haken aan bij bestaande route Almeerderhout en sluiten aan op routes naar Almere Buiten en Almere Haven. Naar de toekomst toe zou de route bijv. aangesloten kunnen worden op de ruiterroutes richting Zeewolde en daarmee onderdeel uitmaken van een Flevolands netwerk van ruiter – en menpaden. Dit is nog toekomstmuziek, maar pensionstal Veldstar van de familie Veldboom (vertegenwoordigd in de PPA) houdt de ontwikkelingen in de gemeente Zeewolde in de gaten. Er is bewust gekozen voor een menroute. Uiteraard is een menpad duurder dan de aanleg van een ruiterpad, omdat een menpad 2,5 meter breed is en een ruiterpad 1,2 meter. We hebben deze

9

keuze gemaakt omdat menners nergens in Almere terecht kunnen. We willen graag dat deze groep paardensporters ook in de gelegenheid worden gesteld hun hobby uit te oefenen. De kosten voor de aanleg van 1 kilometer menpad bedragen(opgaaf SBB): - Grond ontgraven en verwerken breed 2,50 m x 0,25 m diep = 625 m3 € 5,25 per m3 x 625 = € 3.281,25 - Leveren en aanbrengen zand 2,50 m breed laagdikte 0,20 m = 500 m3 € 16,50 per m3 x 500 = € 8.250,00 - Bebording leveren en aanbrengen (bewegwijzering) € 1.200,00 Subsotaal € 12.731,25 Onvoorzien 10% € 1.273,12 Totaal per 1 km menpad: € 14.004,37 Variant 1: De Basisvariant (14 km) De basisvariant gaat voor het merendeel langs de wegen rondom Almere Hout en sluit aan op de bestaande route Almereerderhout. Zie hiervoor het bijgevoegde kaartje in bijlage 1. De route is met een blauwe lijn aangeduid. Start: Begin ruiterroute bij de Vinkweg. De route gaat door het bos richting de golfbaan, langs het fietspad en het baggerdepot, door het bos naast villawijk Vogelhorst, onder de Vogelweg door, dwars door het Kathedralenbos richting de halfverharde weg van SBB, over een nieuw aan te leggen galopbaan langs het Kathedralenpad richting de Tureluurweg, via het bosje richting de Goudplevierweg, langs de Goudplevierweg richting de Vogelweg, over de Paradijsvogelweg richting Kievitsweg om tot slot via de Vinkweg weer bij het startpunt te eindigen. De halfverharde weg van SBB (0,7 km) door het Kathedralenbos hoeft niet van een zandlaag te worden voorzien en hier hoeven dus geen kosten voor worden gemaakt. Op de Paradijsvogelweg zal ter hoogte van de huizenrij (0,7 km) over de weg moeten worden gereden omdat de berm te smal is voor de aanleg van een ruiter-/menroute (ook mede door de vele wortels van de bomen). Dit brengt dus ook geen kosten met zich mee. De galopbaan loopt langs het Kathedralenpad aan de andere kant van de sloot en is een prachtig lang breed pad waarop op verantwoorde wijze voluit kan worden gegaloppeerd. Nieuw aangelegd moet worden:

- de verbinding tussen de halfverharde weg en de bestaande route Almeerderhout; - de galopbaan, 3 meter breed; - de route tussen de Goudplevierweg en de Tureluurweg; - de route langs de Goudplevierweg, Paradijsvogelweg en Vinkweg.

Kosten nieuw aan te leggen route: Menpad (2,5 m breed): 8,2 km x € 14.000,- = € 114.800,- Galopbaan (3 m breed): 1 km x € 17.000,- = € 17.000,- Verbreed en opgeknapt moet worden een groot deel van de bestaande ruiterroute Almeerderhout (2,9 km), zodat de route ook toegankelijk wordt voor menners. De ruiterroute langs het baggerdepot is bij de aanleg van het baggerdepot onbruikbaar geworden. Dit stuk (0,5 km) zal weer in de oude staat moeten worden hersteld. Nu rijden de ruiters en de menners over het fietspad, wat niet wenselijk is.

10

Kosten verbreden/opknappen bestaande route: 3,4 km x € 7.000,- = € 23.800,- Totale kosten aanleg variant 1: € 155.600,- De route dient jaarlijks te worden onderhouden. 3,5 km van de route is een bestaande route, waar al onderhoud op plaatsvindt. Die onderhoudskosten mag je niet mee rekenen als meerkosten in dit plan. 3 km van de nieuwe ruiter-/menroute loopt door het bos en is wat onderhoud betreft duurder dan het gedeelte van de route dat langs de weg loopt. Zie hiervoor het kopje “Jaarlijks onderhoud”. Voordelen:

- Ontsluiting op bestaande ruiterroute Almeerderhout; - Goedkoper dan variant 2 (ook wat onderhoud betreft); - Bereidbaar in alle seizoenen.

Nadelen:

- Bijna 50% (6,8 km) van de route loopt langs de verharde weg en dus weinig aantrekkelijk en de veiligheid kan in het geding komen (veel zwaar landbouw verkeer);

- In de nabije toekomst verdwijnt de Vinkweg en een deel van de Paradijsvogelweg i.v.m. de ontwikkeling van Almere Hout Noord.

Variant 2: Op de toekomst gerichte variant (bijna 13 km) Variant 1 kent twee grote nadelen:

1. De route is weinig attractief omdat bijna 50% van de route over of langs verharde wegen gaat;

2. Bij de toekomstige ontwikkeling van Almere Hout Noord verdwijnt de Vinkweg en een deel van de Paradijsvogelweg.

Variant 2 gaat voor het grootste gedeelte door het bos. Zie hiervoor het bijgevoegde kaartje in bijlage 2. De route is met een rode lijn aangeduid. Bij deze variant wordt er niet meer langs de Vinkweg gereden en de route langs de Paradijsvogelweg is ingekort. Dit komt niet alleen de kwaliteit maar ook de veiligheid ten goede. Paarden zijn nu eenmaal beter op hun plek in het bos en de natuur dan langs wegen. En dit geldt natuurlijk ook voor de recreatieruiter. De route bij variant 2 gaat 30% (3,8 km) over de verharde weg. Een aanzienlijke reductie en daarmee ook een grote impuls ten aanzien van de kwaliteit. Bij deze variant kan gesproken worden over een volwaardige route.

Extra kwaliteitsimpulsen bij de aanleg van de route (zowel bij variant 1 als bij variant 2) zijn de realisatie van een heuvel en een doorwaadbare plaats in één van de bospercelen. De meeste paarden vinden het prachtig om over een heuvel te rijden. De bovenlaag moet voorzien zijn van een goede zandlaag, om gladheid en gevaarlijke situaties te voorkomen. Voor de veiligheid dient langs de heuvel een pad aangelegd te worden, zodat minder ervaren ruiter en menners om de heuvel heen kunnen rijden. De aanlegkosten van een heuvel zijn uiteraard afhankelijk van de grootte en de hoogte. Een doorwaadbare plaats is alleen mogelijk als de zandlaag op de ondergrond voldoende dik

11

is. Als ondergrond is klei in ieder geval absoluut ongeschikt. De aanlegkosten van een heuvel en een doorwaadbare plaats zijn niet opgenomen in dit plan. De kosten zijn sterk afhankelijk van de omvang en grootte en zijn door ons moeilijk vooraf in te schatten. Met het oog op de toekomst dient ook de ontwikkeling van Almere Hout Noord betrokken te worden bij het plan. Het aantal ruiters en menners zal alleen maar toenemen en het is wenselijk de route langs de bebouwing van Almere Hout Noord te laten lopen om tot een goede ontsluiting te komen. Zoals op een kaartje in de brochure “wijk voor initiatieven” te zien is, zal de Vinkweg in zijn geheel verdwijnen, evenals een deel van de Paradijsvogelweg. Het zou dus zonde zijn om hier een ruiter- /menroute aan te leggen. Daarnaast is het niet wenselijk een route dwars door een grote bouwput te laten gaan. De vaart die bij de Kievitsweg moet worden overgestoken, is wel een obstakel. Deze vaart is ca. 12 meter breed. Een doorwaadbare plaats is geen mogelijkheid gezien de breedte, de diepte en de bodemgesteldheid. Een duiker of brug is wel een optie, maar dit kost geld. Indien voor een brug wordt gekozen moet de brug voldoende breed (menwagens!), stevig en veilig zijn. De voorkeur gaat uit naar een duiker. Bijkomend voordeel is dat de duiker ook gebruikt kan worden door overstekend wild; een mooie ecologische verbinding tussen de twee bospercelen. Het voordeel t.o.v. variant 1 is dat de route 1,3 km korter is, wat een besparing geeft op aanleg en onderhoudskosten. Het nadeel van variant 2 is dat er een duiker moet worden aangelegd, wat weer meerkosten met zich meebrengt. Indien er geen mogelijkheden zijn om de vaart over te steken met een duiker of een brug, is er wel een alternatief. Het alternatief is om langs de Kievitsweg richting Vinkweg te rijden om daar de Kievitsweg over te steken en vervolgens weer zuidwaarts te rijden richting het bosje tussen de Kievitsweg en de Paradijsvogelweg. Deze alternatieve route moet echter echt als een tijdelijke oplossing worden gezien, want met de ontwikkeling van Almere Hout Noord verdwijnt de Vinkweg en dan is deze alternatieve route geen optie meer. Het alternatief via de Vinkweg heeft niet onze voorkeur omdat het omslachtig is en de route gaat langs de Kievitsweg. Deze weg is de doorgaande weg richting Almere Buiten en wordt ook gebruikt voor zwaar bouwverkeer (momenteel i.v.m. de bouw van Vogelhorst fase II, later met de ontwikkeling van Almere Hout Noord). Deze mogelijkheid doet afbreuk aan de kwaliteit en de veiligheid. Daarbij wordt de route 1,5 km langer wat weer meerkosten met zich meebrengt. Kosten nieuw aan te leggen route: Menpad (2,5 m breed): 7,6 km x € 14.000,- = € 106.400,- Galopbaan (3 m breed): 1 km x € 17.000,- = € 17.000,- Ook bij deze variant moet de bestaande ruiterroute, inclusief de route langs het baggerdepot, worden verbreed en opgeknapt. Bij variant 2 wordt 2,6 km over de bestaande ruiterroute gereden. Kosten verbreden/opknappen bestaande route: 2,6 km x € 7.000,- = € 18.200,- Kosten aanleg duiker: € 25.000,- De aanlegkosten voor deze duiker zijn geschat. De schatting is gebaseerd op de aanlegkosten van een duiker door een reguliere kavelsloot (ad € 5.000,-). Totale kosten aanleg variant 2: € 166.600,- Indien het niet mogelijk is de vaart over te steken door middel van een brug of duiker, dan moet er worden omgereden via de oversteek bij de Vinkweg. In dat geval wordt er bespaard op de kosten voor de aanleg van een duiker, zijnde € 25.000,-. De route wordt dan wel 1,5 km langer, wat € 21.000,- (1,5 km x € 14.000,-) meerkosten met zich meebrengt. De totale aanlegkosten voor variant 2 bedragen in dat geval € 162.600,-. Zoals eerder gezegd is de alternatieve route via de Vinkweg een tijdelijk oplossing. Deze oplossing oogt in eerste instantie goedkoper dan de aanleg van een duiker, maar er is hierbij wel sprake van een stukje kapitaalvernietiging door het tijdelijke karakter.

12

Niet alleen de aanlegkosten voor variant 2 zijn iets hoger dan de aanlegkosten voor variant 1, maar ook de onderhoudskosten zijn ook wat hoger dan bij variant 1. De route gaat meer door het bos en dus minder langs de wegen. Het onderhoud langs de wegen is goedkoper, omdat het onderhoud van de bermen en het opkronen van de bomen al zijn meegenomen in het regulier onderhoud. Zie hiervoor het kopje “Jaarlijks onderhoud”. Voordelen:

- Weinig ruiters/menners langs de wegen, dus veiliger dan variant 1; - Grote kwaliteitsimpuls; - Geen ruiters/menners langs toekomstige bouwlocaties (ten noorden van de

Paradijsvogelweg en de Vinkweg); - Voorkomt kapitaalvernietiging i.v.m. verdwijnen Vinkweg en een deel van de

Paradijsvogelweg. Nadelen:

- Iets duurder dan variant 1; - Er moet een brede vaart worden overgestoken bij de Kievitsweg.

Alle partijen (te weten de ruiters, menners, SBB en de KNHS) hebben een grote voorkeur voor variant 2. SBB heeft er geen problemen mee dat er bij variant 2 intensiever over het grondgebied van SBB wordt gereden.

8. Jaarlijks onderhoud Het onderhoud van de ruiterpaden is in Flevoland essentieel en noodzakelijk. De grond bestaat uit vette klei. In natte periodes zijn de bermen onberijdbaar door gladheid en nattigheid. De aanleg van zandpaden is dan ook nodig maar tegelijkertijd ook kostbaar omdat een voldoende dikte van de onderlaag noodzakelijk is. Door de klei groeien de bomen en struiken hard. Jaarlijks dient er dan ook opgekroond en gesnoeid te worden. De kosten worden per jaar geschat tussen de €3.000,- ca. € 5.000,- per kilometer. Daar waar de route door het bos gaat, en dan vooral bij de nieuw aan te leggen paden, zal de eerste jaren regelmatig opgekroond en gesnoeid moeten worden. De kosten voor onderhoud zijn op die stukken dus hoger dan bij de stukken die langs de weg lopen of al langer bestaan. Opkronen en snoeien langs de route op 3 meter hoogte kost ca. € 3.500,- per kilometer. Andere kosten zijn: maaien (4 x per jaar: 18.000 m2 à € 0,02 = € 360,-), controle en herstellen bebording (ca. € 340,-) en aanvullen zand (ca 40 m3 per km à € 20,50 = € 820,- per kilometer). Als de routes onverhoopt toch dichtgroeien met gras, dan zou periodiek (maximaal 1 x per jaar, waarschijnlijk minder) de route gefreesd kunnen worden (ca ½ dag werk voor de hele route).

Een deel van de route loopt langs de Vinkweg, Paradijsvogelweg en Goudplevierweg. De bermen worden al meegenomen in het regulier onderhoud, evenals het opkronen van de bomen. De meerkosten voor het onderhoud van de ruiter-/menroute is langs deze wegen dus lager. Onder de PPA-ers is de vraag voorgelegd of er bereidheid is jaarlijks een aantal dagen mee te werken aan het onderhoud om zo de kosten te kunnen drukken. Er blijkt zeker bereidheid te zijn

13

om jaarlijks een paar dagen mee te werken aan het onderhoud van de route. De kosten van het onderhoud kunnen hiermee worden beperkt, maar regulier onderhoud blijft daarmee wel noodzakelijk. Zonder onderhoud zullen de routes binnen de kortste keren verworden tot dichtgegroeide modderige paden, waar geen ruiter of menner meer uit de voeten kan. SBB is bereid de route te onderhouden op dezelfde basis zoals dat in het Kotterbos gebeurd. Hierbij is het onderhoud door de gemeente Almere voor 10 jaar afgekocht doormiddel van een éénmalige bijdrage. Het onderhoud is daarmee voor 10 jaar gegarandeerd en er hoeft er niet jaarlijks ruimte in de begroting te worden gezocht. 9. Subsidies en bijdrages Bij de provincie is navraag gedaan of er subsidiemogelijkheden zijn. Eventuele mogelijkheden zijn:

- Leader+ subsidie - PMJP projecten - Bart

Leader+ projecten zijn kleinschalige bottom up projecten. Sinds november 2009 is het mogelijk ook projecten in te dienen voor het buitengebied van Almere. Leader+ is bedoeld voor projecten die zich richten op plattelandsontwikkeling. Contactpersonen: Ingrid Henzen, Margje Memelink van de afdeling PME. PMJP projecten zijn projecten met een wat grootschaliger karakter. Hier kan bijvoorbeeld aan gedacht worden als de routes uit ons voorstel verbonden worden met de nieuw aan te leggen routes in Oostvaarderswold (tegenwoordig ook wel Oostvaardersland genoemd). De natuur in Oostvaarderswold zal deels toegankelijk worden gemaakt voor bijv. fietsers, wandelaars, kanoërs en paardensporters. Gestreefd zou moeten worden om de ruiter-/menroutes in dit gebied te verbinden met de routes in Almere, Zeewolde en eventueel ook met Lelystad en Dronten. Contactpersoon: Alain Hubers van de afdeling PMJP. Bart is een klein financieringspotje bij de afdeling EZ van de provincie. Een eventuele bijdrage met Bart gelden is dan ook beperkt (enkele duizenden euro’s). Contactpersoon Simon Broekhuizen van de afdeling EZ. Daarnaast is de provincie bereid mee te denken/werken aan de realisatie van een veilige oversteek van de Vogelweg. Binnenkort zal PPA hiervoor een verzoek tot toestemming indienen bij de Provincie Flevoland. In 2010 staat groot onderhoud aan de Vogelweg gepland. Een veilige oversteek (inclusief voor fietsers en mensen die gebruik maken van de nabij gelegen bushaltes) zou daarbij kunnen worden meegenomen. Contactpersoon Erik Vervelde van de afdeling WVV. SBB heeft de subsidiemogelijkheden nagevraagd bij het ministerie van LNV. Helaas zijn hier geen mogelijkheden voor een bijdrage gevonden. SBB heeft zich zeer welwillend en constructief opgesteld en alvast een pad beschikbaar gesteld in het bosje tussen de Goudplevierweg en de Tureluurweg. De route is nog niet voorzien van een zandlaag. In de droge periodes van het jaar kan er gereden worden, maar nu het natte najaar is aangebroken verandert de route in een grote modderpoel. Hieruit blijkt dat een zandlaag dan ook een absolute noodzaak is. Tevens mogen de ruiters en menners gebruik maken van de halfverharde weg door het Kathedralenbos. Om de halfverharde weg toegankelijk te maken voor menners zijn doorgangen gerealiseerd. 10. Conclusie De PPA maakt zich sterk voor een veilige en attractieve ruiter-/menroute door Almere Hout, voor een grote en nog groeiende groep enthousiaste paardensporters, die aansluit op de bestaande routes richting Almere Buiten en Almere Haven. Er is samenwerking gezocht met SBB en de KNHS om tot een zo breed mogelijk gedragen voorstel te komen. Met de aanleg van de route wordt overlast in de bossen en de villawijk Vogelhorst voorkomen. Minstens zo belangrijk is de verbetering van de verkeersveiligheid voor alle betrokken verkeersdeelnemers (bestuurders, fietsers, ruiters, menners en paarden). De PPA pleit voor de aanleg van “Variant 2: Op de toekomst gerichte variant”.

14

Voordelen zijn dat de route grotendeels door de bossen gaat en daarmee veiliger en attractiever is. Daarnaast wordt met deze variant ingespeeld op de (nabije) toekomstige ontwikkeling van Almere Hout Noord. Extra kwaliteitsimpulsen voor de route zouden de aanleg van een heuvel en een doorwaadbare plaats zijn. De kosten hiervan zijn niet meegenomen in dit plan. De kosten zijn sterk afhankelijk van de omvang en grootte en daarom door ons moeilijk vooraf in te schatten.

Bijlagen: Bijlage 1: Kaartje variant 1 Bijlage 2: Kaartje variant 2 Bijlage 3: Grote overzichtskaart Bijlage 4: Toelichting grote overzichtskaart