H 3 Het verdeelde EuropaDe wisselwerking tussen de KO en de Europese

politiek

3.1 De opdeling van Europa• Marshallplan = theorie Europa als een geheel DVD1

• Praktijk: West-Europese samenwerking i.f.v. Trumandoctrine

- indammen communisme

- Amerikaanse handelsbelangen

- uitbreiding invloedssfeer

° Comecon

° NAVO en Warschaupact

POL / IDEOL / MIL opdeling

3.2 Duitsland; symbool van het verdeelde DU zie vorige les

• Berlijnse blokkade leidde tot °BRD en DDR DVD 3

• Westbildung = integratie van BRD in West-EU en bouw muur dvd 4 (Toch toenadering en acceptatie Ostpolitik W. Brandt)

3.3 Intergouvernementeel versus supranationaal

• OEES: coördinatie Marshallgelden doc. 3,p28

• Sterke Frans-Duitse samenwerking en latere betrokkenheid van It en BENELUX dvd 7

• °EGKS: 1ste supranationale samenwerking doc.12

• Raad van Europa: pleidooi voor mensenrechten

DVD 6

• Verdrag van Rome (1957) °EEG: vrij verkeer personen, goederen, diensten en kapitaal

3.4 Centraal- en Oost-Europa: onder Sovjet-Russische controle

1. Satellisering: blijft

2. Destalinisatie (Stalin  ✟  ʼ’53) met Chroesjtsjov

Nieuwe Wind in de SU?

A) POLITIEK DOMEIN

1. Vrede met Westen nastreven

➡ doc. 6a & 6b, p. 26 / doc. 3a, p.104

2. °destalinisatie: doc.4, p. 124

➡ einde “onaantastbaarheid” Stalin

3. Decentralisatie satellietstaten: minder inmenging

Moskou (“verschillende wegen om comm. te

bereiken”)

Waarom zou Chr. oorlog als politieke opl. willen mijden?

Is JFK/Chr geloofwaardig?

• Berlijn 1953,

• ° Warschaupact 1955

• Hongarije 1956

• 1961: bouw Muur

• OPM: 1968 Tsjechoslowakije onder het sovjetbewind van Breznjev dvd 8 en doc.15)

verzet in de satellietstaten

• Hongaren revolteerde tegen hun harde bewind en eisen meer vrijheid.

• populaire communist Imre Nagy werd 1ste min

• Pleitte voor terugtrekken Russische troepen en nieuwe regering (Moskou gaf schijnbaar toe)

• Bedrog: Nagy roept neutraliteit uit en hoopte op westerse steun

• Ingrijpen troepen Warschaupact: harde repressie

• Westen greep niet in

Uitdieping Hongaarse opstand (1956)

verschillende wegen is niet het sovjetkamp verlaten!

B) Cultureel domein:

• dissidentie niet-tolereren doc. 5, p. 124

• inzetten op ruimteprogramma: Spoetnik, Gagarin

C) Economisch domein

• Stalin: vooral zware industrie

• CHR: ook inzetten op C (cfr. 6a & 6c p. 26)

➡ rampzalig resultaat

Einde Chroestsjov?

CUBACRISIS

BREZNJEV partijleider

Conclusie?

• Acceptatie wederzijdse invloedssferen

• Geen wederzijds inmenging!

• Nieuwe Wind?