RAPPORT KWALITEITSONDERZOEK BUITENLANDDAGSCHOOL PO

Nederlandse Basisschool Het Kleurenorkest

Plaats : ParamariboBRIN nummer : 30TY|C1Onderzoeksnummer : 279718Datum onderzoek : 3 december 2014Datum vaststelling : 23 februari 2015

Pagina 2 van 15

1 INLEIDING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

2 KWALITEITSPROFIEL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

3 BESCHOUWING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

INHOUDSOPGAVE

Pagina 3 van 15

Pagina 4 van 15

De Inspectie van het Onderwijs bezocht op 3 december 2014 de Nederlandsebasisschool Het Kleurenorkest te Paramaribo, Suriname in het kader van eenkwaliteitsonderzoek (KO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar deindicatoren van kwaliteitsaspecten op grond van het door de inspectiegehanteerde Toezichtkader PO/VO 2011.Bij dit kwaliteitsonderzoek doet de inspectie onderzoek naar de kwaliteit van hetonderwijs door zich te richten op de kern van goed onderwijs op de school. Hetgaat hierbij om indicatoren die betrekking hebben op de kwaliteitszorg, hetaanbod, de onderwijstijd, het pedagogisch handelen van leraren, het didactischhandelen van leraren, de afstemming op de onderwijsbehoeften van leerlingen,het schoolklimaat, de begeleiding, de zorg, de resultaten en de ontwikkeling vanleerlingen.

Op grond van het kwaliteitsprofiel van de school dat naar aanleiding van eenvorig inspectiebezoek is opgemaakt, op basis van risicofactoren die bij deinspectie bekend zijn of afspraken die met de school zijn gemaakt, of op basisvan de informatie die door de school is toegestuurd kan de inspectie besluitenom niet alle indicatoren bij het onderzoek te betrekken. Dit is bij uw school nietaan de orde geweest.

Indien de school in het kader van zelfevaluatie over een bepaalde indicator ofover een bepaald kwaliteitsaspect voldoende betrouwbare en valide gegevensheeft verzameld kan in overleg tussen school en inspectie besloten worden omde oordelen uit deze zelfevaluatie alleen te verifiëren en deze niet zelf opnieuwte onderzoeken. Doorgaans is dit alleen bij onafhankelijk onderzoek door derdenhet geval.Uw school heeft naast de schoolgids en het schoolplan documenten ingestuurddie op uw zelfevaluatie-activiteiten en schoolontwikkeling betrekking hebben.Het betreft:- Handboek procedures Het Kleurenorkest;- evaluatie schoolplan 2011-2015;- beleidsvoornemens en prioritering 2014-2018;- onderzoek stagiaires oktober 2014;- opbrengsten zelfevaluatie oktober 2014;- diverse zelfevaluatieinstrumenten met analyses;- leerlingresultaten 2013-2014.

De inspectie heeft de informatie uit deze documenten bij de oordeelsvormingbetrokken.

INLEIDING1

Pagina 5 van 15

De opzet van het onderzoek

Het kwaliteitsonderzoek bestond uit de volgende activiteiten:• Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij

de inspectie aanwezig zijn;• Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-

activiteiten van de school en van andere documenten die de schoolvoorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd;

• Schoolbezoek, waarbij in alle groepen de onderwijspraktijk isgeobserveerd door het bijwonen van lessen;

• Gesprekken met leerlingen, deels uit de leerlingenraad;• Skypegesprek met het bestuur;• Groepsgesprek met lerarenteam;• Gesprek met ouders;• Gesprek met directie/intern begeleider over de kwaliteit van de

indicatoren.Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de kwaliteitsoordelen ende conclusies van het schoolbezoek besproken met de directeur en met eenvertegenwoordiging van het bestuur. De voorzitter van het bestuur kon hierbijniet aanwezig zijn en heeft dus later via de directeur en het bestuurslid dekwaliteitsoordelen en de conclusies van het schoolbezoek vernomen.

De inhoud van het rapport

Het onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs levert een kwaliteitsprofiel opvan de school (hoofdstuk 2). In hoofdstuk 3 geeft de inspectie een beschouwingover de geconstateerde kwaliteit in relatie tot de context of uitgangssituatie vande school.Indien van toepassing worden in deze beschouwing ook de toegevoegdeindicatoren betrokken.In de rapporten vanaf schooljaar 2013-2014 is hierin voor iedere bezochteschool apart informatie opgenomen over de aanpak en de gevolgen van debezuinigingen op het Nederlands onderwijs in het buitenland vanaf januari 2014.In hoofdstuk 4 is het vervolgtoezicht aangegeven en worden, indiennoodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingenwaaraan de school niet voldoet.

Pagina 6 van 15

Het kwaliteitsprofiel geeft een overzicht van de waarderingen die de inspectieheeft toegekend aan indicatoren die betrekking hebben op belangrijkekenmerken van goed onderwijs.

In de waardering is tot uitdrukking gebracht in welke mate de indicatorenbijdragen aan de kwaliteit van het onderwijs:1. draagt niet of nauwelijks bij;2. draagt onvoldoende bij;3. draagt voldoende bij;4. draagt in hoge mate bij;5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van

leerlingen). Deze waardering is gegeven indien de school over bepaaldeindicatoren geen betrouwbare en valide gegevens beschikbaar heeft.

KWALITEITSPROFIEL2

Opbrengsten 1 2 3 4 5

•

•

•

1.1* De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal enrekenen en wiskunde aan het eind van de schoolperiodeliggen ten minste op het niveau dat op grond van dekenmerken van de leerlingenpopulatie mag wordenverwacht.

1.2* De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal enrekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen tenminste op het niveau dat op grond van de kenmerken vande leerlingenpopulatie mag worden verwacht.

1.4 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelenzich naar hun mogelijkheden.

Leerstofaanbod 1 2 3 4

•

•

•

2.1* Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal enrekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als tebereiken doelstellingen.

2.2* De leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen enwiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot enmet het niveau van leerjaar 8.

2.3 De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaaraan.

Tijd 1 2 3 4

•3.1 De leraren maken efficiënt gebruik van de geplandeonderwijstijd.

Pagina 7 van 15

Schoolklimaat 1 2 3 4

•

•

•

•

4.1 De ouders zijn betrokken bij de school door de activiteiten diede school daartoe onderneemt.

4.2 De leerlingen voelen zich aantoonbaar veilig op school.

4.3 Het personeel voelt zich aantoonbaar veilig op school.

4.7 Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen opeen respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan.

Didactisch handelen 1 2 3 4

•

•

•

5.1* De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof.

5.2* De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer.

5.3* De leerlingen zijn actief betrokken bij deonderwijsactiviteiten.

Afstemming 1 2 3 4

•

•

•

6.1 De leraren stemmen de aangeboden leerinhouden af opverschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.

6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen inontwikkeling tussen de leerlingen.

6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af opverschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.

Begeleiding 1 2 3 4

•

•

7.1* De school gebruikt een samenhangend systeem vangenormeerde instrumenten en procedures voor het volgenvan de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen.

7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang inde ontwikkeling van de leerlingen.

Zorg 1 2 3 4

•

•

•

•

8.1 De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodighebben.

8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevensbepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen.

8.3* De school voert de zorg planmatig uit.

8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg.

Kwaliteitszorg 1 2 3 4

•9.1 De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haarleerlingenpopulatie.

Pagina 8 van 15

Kwaliteitszorg 1 2 3 4

•

•

•

•

•

9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen.

9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces.

9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten.

9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces.

9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over degerealiseerde onderwijskwaliteit.

Wet- en regelgeving Ja Nee

•

•

•

N1B In de schoolgids is informatie opgenomen over standaardgecontroleerde onderdelen

N2B In het schoolplan is informatie opgenomen over standaardgecontroleerde onderdelen

N4A Er is voldoende onderwijstijd geprogrammeerd om te kunnenvoldoen aan de daarvoor gestelde minima

Pagina 9 van 15

Dit hoofdstuk beschrijft het oordeel van de inspectie over de kwaliteit van hetprimair onderwijs op de Nederlandse basisschool Het Kleurenorkest inParamaribo, Suriname en geeft een toelichting op het kwaliteitsprofiel. Daarbijlegt de inspectie zo mogelijk verbanden tussen de verschillende onderzochteindicatoren onderling en - voor zover relevant - tussen de indicatoren en deschoolcontext, de specifieke doelstellingen van de school en eerdereinspectieonderzoeken.

Voor een goed begrip wordt eerst de uitgangssituatie beschreven. Hierbij is ookaandacht voor de aanpak en de gevolgen van de bezuinigingen op deNederlandse subsidie.

Uitgangssituatie'Het Kleurenorkest' is een openbare dagschool in Paramaribo. De school bestaatsinds 2011, en is nu dus in haar vierde 'levensjaar'. Sinds januari 2012 is deschool aangesloten bij de stichting NOB.Het afgelopen schooljaar heeft de school te maken gehad met eenaantal veranderingen: er is een nieuwe (ervaren) directeur aangesteld - dieeerst een jaar als bestuurslid heeft gefunctioneerd - en twee van de vierleerkrachten zijn dit jaar nieuw op de school. Alle leerkrachten zijn bevoegd.Ook in het bestuur zijn wijzigingen opgetreden: de secretaris is vertrokken enhet bestuur bestaat nu uit twee personen. De voorzitter is naar Laos verhuisd envervult het voorzitterschap op afstand, iets dat onder meer viaSkypevergaderingen wordt vormgegeven. Het bestuur vindt dit geen idealesituatie, en is hard op zoek naar versterking van het bestuur ter plekke.De school beschikt over een klein, goed gelegen schoolgebouw. Er zijn zesleslokalen, een werkkamer voor de directeur, een magazijn, een keuken en eenruim speelterrein buiten voor de kinderen. In elk klaslokaal is een laptopaanwezig.Op dit moment heeft de school 48 leerlingen, in groep 1 t/m 8. Deels zijn ditkinderen die al langere tijd in Suriname wonen of er geboren zijn, deels zijn ditkinderen van 'remigranten' of van kinderen van Nederlandse expats die tijdelijkin Suriname werkzaam zijn voor projecten.Tot nu toe is er veel sprake geweest van leerlingverloop: veel 'in- enuitvliegende' leerlingen, meestal omdat ouders elders gaan wonen.Een contextfactor is ook dat er in Paramaribo inmiddels 3 kleine Nederlandsescholen zijn, terwijl het aantal potentiële leerlingen niet al te groot is. Ditbetekent dat er flinke concurrentie is, die tevens met zich meebrengt dat alledrie de scholen de nadelen van een (te) laag leerlingenaantal ervaren.

BESCHOUWING3

Pagina 10 van 15

De school is aanvankelijk ontstaan vanuit onvrede van ouders met de bestaandescholen. Het voornaamste punt van onvrede was het niet gehoord worden vanouders door het toenmalige bestuur en het uitblijven van communicatie overpunten waar ontevredenheid over was (dit ging met name over zwak bestuur enmanagement).Ook was de zorgcapaciteit van de bestaande scholen een puntvan onvrede.

De school wil graag een kwalitatief goede Nederlandse basisschool zijn, diezorgzaam naar leerlingen optreedt, en binnen de grenzen van de mogelijkhedenin Suriname leerlingen voldoende begeleiding wil bieden. Dit laatste geldt zowelvoor leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben als voor leerlingen dieextra uitdaging nodig hebben. .

Aanpak en gevolgen bezuinigingenDe subsidie die de school ontvangt via de NOB beslaat ongeveer 15% van detotale begroting van de school. Het (deels) wegvallen van de subsidie wordtopgevangen door de kortingsregeling voor broertjes en zusjes te schrappen ende ouderbijdrage licht te verhogen. De school merkt de verminderde inkomstenwel, ook omdat zij nog een aantal aanvangsinvesteringen aan het aflossen zijn.

De wisselingen in personeel, directie en bestuur, waar de school mee te makenheeft en heeft gehad zijn op zich een belangrijke contextfactor. Dit schooljaar isde school met een team gestart waarvan de helft van de docenten nieuw is, enook de schoolleider nieuw is, en er is een bestuurslid vertrokken. Binnen hetbestuur is men op zoek naar nieuwe bestuursleden om de bestuurskracht terplekke te versterken, iets dat op zich goed is, maar ook de komende tijd zijn dusveranderingen op til. Op zich zijn personele en bestuurlijke wijzigingen nogaltypisch voor de Nederlandse scholen in Suriname, daar er veel tijdelijke migratieis tussen Nederland en Suriname, maar het brengt wel risico's met zich meevoor de ontwikkeling van de school. Het bestuur onderkent dit en heeft in hetlicht van de gewenste continuïteit de leerkrachten nu een tweejarig contractgegeven in plaats van een eenjarig contract. Dat levert wel zekerheid op bij hetpersoneel.Wat verder vertrouwen geeft is dat de huidige directeur goed valt bij ouders,leerlingen en teamleden en over veel kennis en ervaring beschikt.Een tweede risico vormt de versnippering van het Nederlandse basisonderwijs inSuriname, waardoor de school in vergelijking met voorgaande schooljarensubstantieel minder aanmeldingen heeft: in oktober 2013 waren dit 55aanmeldingen, en in oktober 2014 waren dit 45 aanmeldingen. De concurrentie

Pagina 11 van 15

is nog versterkt doordat dit schooljaar nog een Nederlandse school de deurenheeft geopend.

Algemeen beeld'Het Kleurenorkest' heeft zoals hierboven weergegeven een korte geschiedenis,met een aantal personeelswisselingen, waardoor er nog weinig 'geheugen' in deschool aanwezig is. Een rondgang door de school leert echter dat dat gegevengeen consequenties heeft voor de kwaliteit van het onderwijs op deze school. Desfeer op de school is plezierig, de directeur weet goed wat en hoe ze zaken wilhebben en kan rekenen op goodwill van de verschillende betrokkenen. Deleerkrachten zijn weliswaar deels nieuw in het team, maar ze zijn deskundig enervaren en ze vormen een hecht en gezellig team. De kinderen hebben het naarhun zin op deze school en ook de ouders zijn tevreden over de school. Er moetnog wel een en ander ontwikkeld en uitgewerkt worden, niet alleen om puntjesop de i te zetten, maar ook omdat sommige zaken in de afgelopen jaren nogniet ontwikkeld zijn of onderbelicht zijn gebleven. Dit geldt bijvoorbeeld voor hetgebruik van de ICT-voorzieningen in de school en in de lessen: hoewel er in elklokaal een laptop staat worden de digitale mogelijkheden op dit moment nogniet ten volle benut.

Hieronder worden de verschillende onderdelen nader toegelicht.

Pagina 12 van 15

Toelichting

OpbrengstenEr zijn nog geen gegevens voorhanden over de eindopbrengsten die de schoolweet te realiseren. De eindopbrengsten zijn dan ook niet beoordeeld. Detussenopbrengsten voor begrijpend lezen, technisch lezen en rekenen/wiskundezijn als voldoende beoordeeld: zowel de taal- als rekenresultaten liggen op hetniveau dat verwacht kan worden. Woordenschatontwikkeling en spelling -onderdelen waar de inspectie wel naar kijkt, maar niet direct betrekt bij debeoordeling van de opbrengsten - blijven achter bij de verwachtingen. De schoolonderkent dit en afgelopen jaar is er in de groepen 3 en 4 heel intensiefaandacht besteed aan woordenschatonderwijs, waardoor de resultaten op deCITO-toets woordenschat sterk verbeterd zijn.De school heeft enkele leerlingen in huis die een eigen leerlijn volgen. Dit wordtgoed gedocumenteerd, en geconcludeerd kan worden dat die leerlingen zichnaar verwachting ontwikkelen.

OnderwijspraktijkDe onderwijspraktijk wordt door de inspectie als voldoende tot goed beoordeeld.De leerkrachten geven met veel elan les en weten de kinderen goed te bereiken.De wijze waarop de school met specifieke zorgbehoeften omgaat is eveneensgoed en zorgvuldig. De voorwaarden waaronder de onderwijspraktijk vorm moetkrijgen zijn nog niet optimaal. De school is in opbouw en heeft bewust ingezetop taal en rekenen en de invoering en het gebruik van een leerlingvolgsysteemen LOVS-CITO-toetsen. De methoden voor taal en rekenen zijn inmiddelscompleet, maar voor de zaakvakken zijn er nog geen actuele samenhangendemethodes. Ook is er nog weinig remediërend en verdiepend materiaal en de ict-mogelijkheden worden nog onvoldoende benut. Desondanks wordt er veelgeleerd, wordt er waar nodig gedifferentieerd, wordt er (soms heel intensieve)zorg geboden en heerst er een prettige, veilige sfeer. In de oordelen op deverschillende indicatoren met betrekking tot de onderwijspraktijk is dit (deels)terug te zien. Zo is indicator 4.7 als goed beoordeeld, omdat de school werktmet groepsplannen voor gedrag, en daarmee kan aantonen dat zijgestructureerd bezig is met het aanleren en verbeteren van gewenst gedrag engewenste omgangsvormen. Ook indicator 3.1, 5.2 en 5.3 zijn als goedbeoordeeld: in alle door de inspectie geobserveerde lessen was sprake van 'up-tempo', er werd geen tijd vermorst en er was sprake van veel afwisseling envariatie. Dit leverde weer een grote mate van taakgerichtheid bij leerlingen open enthousiasme en actieve betrokkenheid. De wijze waarop leraren omgaan

Pagina 13 van 15

met de verschillen die er tussen leerlingen bestaan is ook een punt dat deinspectie als goed heeft beoordeeld. Gestandaardiseerde materialen hiervoorontbreken deels, of worden door de leerkrachten niet als geschikt bevonden (ditpunt, 6.1, is dan ook als onvoldoende beoordeeld), maar de leerkrachten zijnniet voor één gat te vangen en hebben zelf allerlei verdiepings- enverrijkingsmogelijkheden geschapen, waardoor leerlingen op hun eigen niveaugoed aan hun trekken komen. Dit betekent dat de leraren veel creativiteit eninitiatief ten toon spreiden op dit punt. Hiermee is ook de schijnbaretegenstrijdigheid tussen de beoordeling op 6.1 (onvoldoende) en debeoordelingen op 6.2 en 6.2 (goed) verklaard: de leraren vertonen veel eigeninitiatief en creativiteit en weten ook met minder differentiatiemateriaaltegemoet te komen aan de verschillen tussen leerlingen.

De school biedt binnen haar mogelijkheden zorg aan kinderen die dat nodighebben, zoals bijvoorbeeld kinderen die ernstig dyslectisch zijn. Er is in deschool op zich voldoende zorgdeskundigheid aanwezig (bij de directeur, maarook bij een deel van de leerkrachten) en dit blijkt ook uit de wijze waarop deschool de zorgbehoefte in kaart brengt en vervolgens in de praktijkbeantwoordt.

KwaliteitszorgHet kwaliteitsbeleid dat de school is in zijn geheel als voldoende beoordeeld. Eris een actueel schoolplan, dat door de directeur geëvalueerd is, er is eenbeleidsagenda opgesteld, er is een zorgplan , en alle onderdelen van deschoolorganisatie zijn tegen het licht gehouden om het richting het gewensteonderwijs te buigen. Dit is neergelegd in een aantal, grotendeels smartgeformuleerde, documenten. De verschillende betrokkenen geven aan dat dehuidige directeur hierop sterk stuurt; dit wordt opgemerkt en gewaardeerd. Wijhebben kunnen constateren dat het hier geen 'papieren beleid' betreft: dedirecteur verricht wekelijks lesbezoeken met een gestructureerde nabespreking,aan de hand van ijkpunten die aan de missie en visie zijn ontleend. Deleerkrachten ervaren dit als ondersteunend en in de lespraktijk is goed te ziendat er veel gesproken wordt over het aanbrengen van eeneenduidige herkenbare lijn.In het kader van het kwaliteitsbeleid is het van belang dat de komende tijd decommunicatielijnen tussen bestuur en directie verder uitgewerkt worden, en dater heldere afspraken gemaakt worden over taakverdeling enverantwoordelijkheden. De door het huidige bestuur gewenste versterking vanhet bestuur ter plaatse kan hieraan bijdragen.

Pagina 14 van 15

Bij dit kwaliteitsonderzoek heeft de inspectie ook de naleving van een aantalwettelijke voorschriften over de door het bestuur vastgestelde schoolgids en hetschoolplan onderzocht, zoals die voor scholen in Nederland gelden. Op basishiervanconcludeert de inspectie dat de school aan deze wettelijke bepalingen voldoet.De bevindingen van dit kwaliteitsonderzoek leiden tot het volgende arrangementvoor het vervolg van het toezicht (toezichtarrangement):

De aangetroffen kwaliteit van het onderwijs op de school vraagt geenaanpassing van de reguliere onderzoeksplanning van de inspectie. In beginselvolgt over vier jaar opnieuw een kwaliteitsonderzoek. Met het bestuur is voortsafgesproken dat zij de inspectie op de hoogte stelt van tussentijdse wijzigingenin de samenstelling van het bestuur, de directie en het onderwijsteam.

VERVOLG VAN HET TOEZICHT4

Pagina 15 van 15