HOREN, ZIEN EN ZWIJGEN?

verpleegkundige observatie en communicatie

Wim NiewoldVerpleegkundig afdelingshoofd MITE Zna Stuivenberg

“The lady with the lamp” Florence Nightingale1854-1856 Crime oorlog Scutari Barracks

= OBSERVEREN! = VPK opdracht

Observeren kan je leren

Observations and Florence Nightingale

• But if you cannot get the habit of observation one way or other, youhad better give up the [idea of] being a nurse 5 (1)

• There are a great many observations, of much importance, bothphysiologically and practically, which might be made by nurses, ifthey were educated to observation, and, indeed, can only be made by nurses or those who are always with the sick. (1)

• To make strict observations of the sick in the following particulars:The state of secretions, expectoration, pulse, skin, appetite,Intelligence, as delirium or stupor; breathing, sleep, state of wounds,eruptions, formation of matter, effect of diet, or of stimulants andof medications. (1)

(1) Notes on Nursing What It Is, and What It Is Not.Florence Nightingale 1898.

Vaststellingen uit onderzoek

Per observatie meer (neergeschreven in het verpleegdossier) verminderde de kans op een vermijdbaar voorval van shock of hartstilstand met 45%.(1)

Er is geen standaardisatie gevonden over de interpretatie van afwijkende parameters. Er is geen standaardisatie over het moment van inroepen van een arts of MUG-team. Meer en beter leren observeren en rapporteren is nodig.

(1) “shock en hartstilstand op verpleegeenheden: de relatie met de verpleegkundige context”Masterproef master verpleeg- en vroedkunde Koen De Meester, Peter Van Bogaert, prof. Dr. Leo Bossaert 2008

Vaststellingen uit onderzoek

Situatie komt overeen met internationaal erkende problematiek

Werd de klinische achteruitgang op tijd opgemerkt door een zorgverlener?Werd dit juist geïnterpreteerd?Werd dit juist gecommuniceerd naar de arts?Kon de juiste respons georganiseerd worden?

Vaststellingen uit onderzoek

> 50 % van de patiënten hebben afwijkende parameters de laatste 8h voor opname IZ! (1)

Prognose en outcome dalen1/5 patiënten ontwikkelen afwijkende parameters op basisafdelingen (2)

Mortaliteit stijgtBij ½ patiënten hebben vpk geen weet van abnormale parameters (2)

(1) Gardner�Thorpe, J., Love, N., Wrightson, J., Walsch, S. & Keeling, N. (2006). The value of ModifiedEarly Warning Score (MEWS) in surgical in�patients: a prospective observational study. Annals of TheRoyal College of Surgeons of England (88), 571�75. DOI 10.1308/003588406X130615(2) Franklin, C. & Mathew, J. (1994). Developing strategies to prevent inhospital cardiac arrest: analyzing responses of physicians and nurses in the hours before the event. Critical Care Medicine, 22(2), 244-247.

Vaststellingen uit onderzoek

Ondermaatse communicatie met arts (1)(2)

Probleem niet onderkendonzeker gevoel

(1) Schein, R. M., Hazday, N., Pena, M., Ruben, B. H. & Sprung, C. L. (1990). Clinical Antecedents to In�Hospital Cardiopulmonary Arrest. Chest(98), 1388�1392. DOI 10.1378/chest.98.6.1388(2) Franklin, C. & Mathew, J. (1994). Developing strategies to prevent inhospital cardiac arrest: analyzingresponses f physicians and nurses in the hours before the event. Critical Care Medicine, 22(2), 244�247.

Vaststellingen uit onderzoek

CONCLUSSIE

Patiëntveiligheid komt in het gedrang!

Klinische blik op de patiënt

Verhoogde ademfrequentie

Klinische blik op de patiënt

Verhoogde ademfrequentie

Cretikos, M.A., Bellomo, R., Hillman, K., Chen, J., Finfer, S., & Flabouris, A. (2008).Respiratory rate: the neglected vital sign. The Medical journal of Australia, 188, 657-659.

>20 = niet pluis >24 = kritiek

Klinische blik op de patiënt

Veranderd bewustzijn

Verwardheid

Agitatie

Afvlakking

Lethargie

Stupor

Coma

Verwardh

eid

Verwardh

eid

≠≠ HaldolHaldol®® !!

Klinische blik op de patiënt

HypotensieCasus 2: Meisje 17j

• Voorgeschiedenis: blanco

• Huidige klachten: persisterende diarree sinds 3d

• Parameters: helder, Temperatuur 37,8°C, pols 116/’, BD 85/50, droge tong, ademt 16/’

Casus 1: Dame 64j• Voorgeschiedenis: COPD, AHT, CNI

• Huidige klachten: angorpectoris op snelle vkf, sufjes

• Parameters:            pols 116/’, BD 110/53, ademfrequentie 36/’, GCS 11/15

Shock ≠ Hypotensie

Hypotensie ≠ Shock

Hypotensie € Shock

Klinische blik op de patiënt

Oligurie

<400cc per dag

<0.5 ml/kg/uNiet Niet 

elkeelkeoligu

rieoligu

rie

= = noodnood

aanaan vullingvulling!!

Klinische blik op shock

Veranderd bewustzijn

Oligurie

Hypotens

Hoge ademfrequentie

Early warning score

set vitale parameters

cijferwaarde

score (‘trigger’)

actie

Early warning score (Zna Stuivenberg)

Comateus? Check ABC – zo nodig REA-knop en start Basic Life Support

Desaturatie? Geef zuurstof tot sat. >94% (90% bij COPD) – zo nodig 15L via non-rebreathing bag

Zwakke pols of systole bloeddruk < 85mmHg? Breng benen in hoogstand (geen Trendelenburg-houding)

Bepaal de Stuivenberg Outreach Score “S.O.S.”

0-3Score

Actie

Her-observatie

4-6 7-9 of afwijking categorie 3

10+

Meld aan Ass/Arts en

bespreek beleid

Evaluatie door Ass/Arts/WD

binnen 1u

Evaluatie door Ass/Arts/WD binnen 15min

BEL OUTREACH

77222

Blijf bij patiënt!Prik infuus

Max. 1uurPrik infuusBinnen 2-4uBij achteruitgang

Vera

ntw

oord

elijk

e O

utre

ach:

N. V

an R

egen

mor

tel –

Tel.

7703

6 –

Out

reac

hkaa

rtv1

.0.5

Early warning score (Zna Middelheim)

Sleutelrol verpleegkundige