EMDR vervolgopleiding 2015

1

Opfriscursus  EMDR  Vervolgtraining  Casusconceptualisa8e  

 Hellen  Hornsveld  Ad  de  Jongh  

3  oktober  2015    Ernst  Sillem  Hoeve,  Den  Dolder  

     

1

Accredita?e  

•  VGCt                  Nog  niet  bekend  •  VEN                  6  punten    •  NIP  eerste  lijn            8  punten  •  FGZPt                4  punten    

–  Klinisch  neuropsycholoog  (BIG)    –  Klinisch  psycholoog  (BIG)      

•  Cer?ficaten  worden  per  mail  toegstuurd  zodra  accredita?e  volledig  bekend  is.    

VEN  lidmaatschapsstructuur    •  Tot  2015  Gewoon  lid  VEN  na  vervolgtraining    •  Na  2020  Gewoon  lid  na  registra?e  tot  EMDR  prac??oner      Drempels    •  `Onbekend  aantal  supervisies      •  Tijd,  geld,  veel  werk,  filmpjes      •  Kennis  is  weggezakt  /  verouderd  

Drempelverlagers    •  Verlaging  van  de  eisen  door  VEN  •  Deze  opfris/  update  /  mo?va?e  workshop    •  Aanbod  supervisoren  i.o.    

3

Inleiding    

•  Hoe  lang  geleden  de  Vervolgtraining  gevolgd?  •  Prac??oners?  •  Prac??oners  i.o.?    •  EMDR  in  Nederland,  Europa,  wereldwijd    •  Het  Nederlandse  Linksom-­‐Rechtsom  model.    •  Wetenschappelijk  onderzoek.    

4

EMDR  vervolgtraining  anno  2015  

Inhoud  •  Model  voor  casusconceptualisa?e  

(linksom  en  rechtsom).    •  Meervoudig  trauma  en  complexe  PTSS  •  Moeilijk  lopende  EMDR  sessies  beter  

kunnen  vlocrekken  (cogni?ve  interweaves)    

•  Het  installeren  van  hulpbronnen:  (Resource  development  &  Installa?on)    

 Prak?jkboek  3e  herziene  druk  2013  (eerste  druk  2008)      

Binnenkort  verkrijgbaar:      

EMDR vervolgopleiding 2015

2

Leerdoelen    

•  Opfrissen  en  updaten    –  Casusconceptualisa?e  algemeen    – Werkgeheugentheorie,  flashforwards  en  posi?eve  targets    –  Onderscheid  PTSS  symptomatologie  en  Linksom    –  Linksom-­‐  Rechtsom    

•  Niet  vandaag      –  Complexe  PTSS  /  Nut  en  noodzaak  van  stabilisa?e  –  RDI  en  cogni?ve  interweaves  –  Update  stof  EMDR  basistraining  (o.a.  Met  betrekking  tot  domeinen;  wel  op  5  november  2015  Utrecht:  zie  www.hornsveldpsychologenprak?jk.com)  

Programma    

•  Werkgeheugentheorie,  klinische  implica?es,  flashforwards;  posi?eve  targets.      

•  Rechtstreeks  en  rechtdoor    •  EMDR  Linksom    Lunch    •  Oefening  in  LO  subgroepen  •  Rechtsom  •  Oefening  in  RO  subgroepen  •  Stabilisa?e    

8

Herinnering  

'Hier' en 'nu'  

Emotie  

Disfunctionele betekenis  

Toen  

"Denkt aan"  

Effect  van  de  behandeling  ??     Werkingsmechanismen  EMDR    

•  Over  de  toegevoegde  waarde  van  toen-­‐versus-­‐nu  (verschil  EMDR  en  Imaginaire  Exposure)  is  nauwelijks  iets  bekend  (lees:  niets)    

•  Over  het  belang  van  associa?es  is  nauwelijks  iets  bekend  (lees:  niets)    

•  Over  het  belang  van  mindful  observeren  of  dual  acen?on  bij  EMDR  is  nauwelijks  iets  bekend  (lees  niets)    

•  Naar  oogbewegingen  is  inmiddels  veel  onderzoek  gedaan    

Lange  termijn  geheugen      Herinnering  in  werkgeheugen    

Afleidende  s8mulus  Compe??e  tussen:  

•  Herinnering  •  Afleidende  s?mulus  

Werkgeheugenhypothese  

Herinnering minder helder, minder naar

Positieve cognitieve

veranderingen

Werkgeheugen  hypothese  •  WG  capaciteit  is  beperkt  (individuele  verschillen!)    •  Een  herinneringen  in  het  werkgeheugen  is  vatbaar  voor  verandering      

•  Verwerking/  bewerking  komt  op  gang    •  De  verwerkte/  bewerkte  herinnering  wordt    minder  naar  en  minder  disfunc?oneel  ‘teruggezet’  in  het  lange  termijn  geheugen  (reconsolida?on)  

•  Alleen  emo?oneel  geladen  herinneringen    •  Variant  op  werkgeheugen-­‐hypothese:  door  werkgeheugenbelas?ng  is  minder  cogni?eve  vermijding  mogelijk  waardoor  betere  blootstelling.    

EMDR vervolgopleiding 2015

3

Werkgeheugen  hypothese:  implica?es  •  Taken  met  gelijke  werkgeheugenbelas?ng  geven  gelijke  effecten  (ver?cale  oogbewegingen)  .  

•  Taken  die  het  werkgeheugen  minder  belasten  hebben  minder  effect  (U  curve?)  

•  Bij  gelijke  WG  belas?ng  hebben  mensen  met  kleine  WG  capaciteit  meer  SUD  reduc?e!    

•  Ook  posi?eve  herinneringen  worden  minder  posi?ef  met  oogbewegingen    

•   Ook  effec?ef  bij    flashforwards,  ‘wat-­‐er-­‐had-­‐kunnen-­‐gebeuren-­‐plaatjes’  en  andere  ‘geconstrueerde’  plaatjes  /    geheugen-­‐  representa?es    

13

Effect van een werkgeheugentaak in een klinische studie (n=64)

N= 64

Vermindering van de helderheid van het plaatje per werkgeheugentaak

N= 64

Vermindering van de ‘naarheid’ van het plaatje per werkgeheugentaak

Effect van een werkgeheugentaak in een klinishe studie (n=19) Overige  hypotheses  

– Exposure  (ex?nc?e)    –  Interhemisferische  hypothese    – Ontspanningsreac?e/  orienta?e  reac?e/  REM-­‐slaap  mechanisme  

•  Zie  ook:    – Fragment  VARA  Nieuwslicht  11  maart  2010  – Meer  literatuur  op  www.hornsveldpsychologenprak?jk.com      

EMDR vervolgopleiding 2015

4

19  

Werkgeheugen    

Nare    herinnering      

Afleidende  Taak      

Denken  in  termen  van  werkgeheugenbelas?ng  en  werkgeheugencapaciteit  in  plaats  van  

bilateraliteit  (duale  aandacht)    

19

?

Werkgeheugentheorie    conclusies    

•  Denken  vanuit  werkgeheugenbelas?ng  in  plaats  vanuit  bilateraliteit  

•  Denken  in  termen  van  desensi?seren  van  emo?oneel  beladen  mentale  representa?es  (imagery)    

•  Bredere  indica?emogelijkheden  dan  PTSS  

•  Posi?eve  beelden;  flashforwards,  Linksom-­‐  Rechtsom      NB:  Steeds  meer  bewijs  voor  het  belang  van  imagery/images  in  veel  vormen  van  psychopathologie  (hypochondrie,  OCS,  craving  etc).    

20

EMDR MODEL

n Met EMDR kunnen geheugen-representaties worden bewerkt (dwz. van hun betekenis - en daarmee van hun emotionele lading - ontdaan), die zijn gevormd n.a.v. traumatische (beschadigende) ervaringen in het verleden

Model

n Het moet hierbij dan wel gaan om cruciale, betekenisvolle kennisbestanden, namelijk die welke iemand’s fundamentele opvattingen over zichzelf, of over bepaalde situaties, (“Ik ben …) zodanig hebben aangetast dat hierdoor in het hier en nu bepaalde symptomen (bijv. angst, somberheid) zijn ontstaan

Model

n Door het opnieuw organiseren

(‘verwerking’) van deze kennisbestanden, worden - als gevolg van een veranderende betekenisverlening - de bestaande problemen/symptomen op een positieve manier beinvloed

Model

EMDR vervolgopleiding 2015

5

Verschillende manieren om problemen te conceptualiseren

zodat EMDR kan worden toegepast

Toen

‘RECHTSTREEKS’ (enkelvoudig trauma)

Uitgaan van klachten (herbelevingen)

Nu

Past ook in richtlijn ‘machteloosheid eerst’

‘RECHTSTREEKS’ (meervoudig trauma)

Uitgaan van klachten (herbelevingen)

§  Identificeer meest intrusieve herbelevingen

§  Bepaal de SUD SUD=10

SUD=9+

SUD=8+

SUD=7 SUD=7+

SUD=8 SUD=6

§  Maak een hierarchie van SUDs (‘Ordening’)

§  Pas standaardprotocol toe op herinnering met hoogste SUD

Toen

‘RECHTDOOR’ Uitgaan van klachten (problematische emoties)

Nu

§  Problematisch emoties (schuldgevoel, schaamte, woede etc.) die (thematisch) gerelateerd zijn aan specifieke gebeurtenissen

X X

Uitgaan van gebeurtenissen

X X X

TIJDLIJN

X

-  Angst om een paniekaanval te krijgen -  Paniekstoornis

Symptomen? Diagnose/Syndroom?

X

Gebeurtenissen?

X X X

De gebeurtenissen kunnen op een tijdlijn worden gezet

EMDR vervolgopleiding 2015

6

Voor complexe pathologie (meervoudige traumatisering, persoonlijkheids-

pathologie etc.) is een tijdlijn niet de meest geschikte manier om de cruciale, te desensitiseren, kennisbestanden te

vinden

Het gebruik van een ‘zoekterm’ is dan meer geschikt

Ik ben niet de moeite waard

Pesten

op school

Vader die

client slaat

Seksueel

misbruik

door broer

Niet gevraagd worden op verjaardag vriendin

Vreemd-gaan van partner

Hoe conceptualiseer ik een casus voor EMDR?

Symptomatologie (herbelevingen, angst,

vermijding, etc.)

Dysfunctionele kernopvatting (“Ik ben niet de

moeite waard” etc.)

Wanneer zijn de klachten begonnen?

Welke situaties ‘bewijzen’ a.h.w. dat jij……bent?

Targetherinnering(en)

EMDR protocol

Resource Development

and Installation (RDI)

Cognitive Interweave (CI)

Assessment (ingang via…)

Tegen welke situaties loopt deze persoon ‘in

het hier en nu’ op?

n  Klachten (bijv. slaapproblemen) -> ‘Links-om’ n  Herbelevingen -> ‘Rechtstreeks’

(eventueel eerst ordenen bij meervoudig – complex? – trauma)

n  Dysfunctionele kernopvattingen/zelfbeeldbeschadigingen

-> ‘Rechtsom’ (veelal vroeg en geleidelijk ontstaan)

n  Problematische emoties -> ‘Rechtdoor’ (woede, schaamte, schuld etc)

n  Angst- en vermijdingsgedrag staat op de voorgrond -> Flashforwards

Overzicht