Utrecht Business 2013 nr. 3

De nieuwsgierigheid van George Banken‘Ik wil alles weten’

UTRECHT

EBU-voorzitter Henk Broeders

‘De tijd dringt voor Utrecht’

Het Nieuwe Werken:Implementeren, maar vooral adopteren Nanette Ris over Bach, Bernstein en de Fyra Ondernemersfonds Utrecht komt op stoom

REGIONAAL ZAKENMAGAZINE | JAARGANG 29 | NUMMER 3 | JULI 2013

BUSINESS

De nieuwsgierigheid van George Banken

Groeiend tekort aan ICT’ers noopt tot actie Big data: the next big thing?

BusinessNationaal3.indd 1 28-05-13 09:59

Hosted IP Telefonie (HIPT) van Dia Telecom biedt meer functionaliteit tegen aanzienlijk lagere kosten.

Met HIPT hoeft u geen dure telefooncentrale meer te kopen met een onderhoudscontract. In plaats daarvan worden alle diensten vanuit de Cloud beheerd door Dia Telecom. Zo is het voor iedere klant mogelijk om op elk gewenst moment, de telefoondienst naar wens in te richten en te veranderen. Dit betekent voor bedrijven overzichtelijke en beter beheersbare kosten van hun telefoniediensten. En medewerkers hebben de fl exibiliteit om overal en altijd bereikbaar te zijn.

Interesse? Kijk voor meer informatie op: www.diatele.com/hipt of bel gratis 0800-DIATELECOM (0800-3428353)

www.diatele.com

Met HIPT hoeft u geen dure telefooncentrale meer te kopen met een onderhoudscontract. In plaats daarvan worden alle diensten vanuit de Cloud beheerd door Dia Telecom. Zo is het voor iedere klant mogelijk om op elk gewenst moment, de telefoondienst naar wens in te richten en te veranderen. Dit betekent voor bedrijven overzichtelijke en beter beheersbare kosten van hun telefoniediensten. En medewerkers hebben de fl exibiliteit om overal en altijd bereikbaar te zijn.

Kijk voor meer informatie op: www.diatele.com/hipt of bel gratis 0800-DIATELECOM (0800-3428353)

Alle goede dingen in drieën

Detron-boegbeeld George Banken bracht in ruim twintig jaar drie keer een ICT-bedrijf tot grote hoogte. Telkens met dezelfde naam, maar onder sterk wisselende omstandigheden. ‘In de negentiger jaren groeiden de bomen tot in de hemel. Het leek alsof iedereen succesvol een bedrijf kon opzetten.’ Maar de hoorn des overvloeds werd allengs een gewone hoorn. Ook de ICT- en telecomsector weet inmiddels wat tegenwind is. ‘Het goede aan

de crisis is dat we hem meemaken,’ vindt Banken. ‘Af en toe een dal loutert. Als je het volhoudt, kom je er sterker uit.’

Voor Nanette Ris is het getal drie eveneens betekenisvol. De Vredenburg-directeur is trekker van een tripartiet en tevens grillig dossier rond het nieuwe Muziekcentrum, waarin ook Tivoli en SJU Jazzpodium een rol spelen. ‘Het is lastig als er drie dromen zijn en maar één werkelijkheid.’

De actuele werkelijkheid schetst Ris elders in dit magazine met mooie, rake woorden. Utrecht worstelt als vanouds met haar positie tussen servet en tafellaken. Dat verlamt de stad, vindt zij. ‘Terwijl we er ook voor kunnen kiezen juist dit aspect tot ons onderscheidend vermogen te maken. Jammer genoeg weet Utrecht geen taal te vinden om haar kracht en propositie te beschrijven.’

Voor dezelfde uitdaging staat de Economic Board Utrecht. Wat is een passend label voor deze provincie? Brabant claimt met Brainport te beschikken over de slimste regio ter wereld. ‘Utrecht moet zo’n oneliner nog definiëren, waarbij een profiel als best leefbare economie het meest kansrijk is,’ denkt EBU-voorzitter Henk Broeders. ‘Een regio met een schone en maatschappelijk relevante vorm van economische ontwikkeling, gericht op duurzaamheid, life

sciences en gezondheid. Het is nu zaak daarvoor een kernachtige omschrijving te vinden die beklijft en krachtig communiceert naar al onze stakeholders.’

Nanette Ris noemt een paar kenmerken van Utrecht die wellicht als inspiratie kunnen dienen. ‘Het is een stad van de menselijke maat, van rust en reuring, van historie en vernieuwing.’ À propos vernieuwing en het getal drie: Utrecht Business begint binnenkort aan een nieuwe fase die beide elementen in zich verenigt. Meer daarover in de volgende uitgave.

Hans Hajée

VOORWOORD

4

8 Economic Board Utrecht wil regionale economie aanjagen

16 Het Nieuwe Werken in de praktijk

22 Op de huid van Nanette Ris

25 Column Arno van Beurden: De waarde van niet-genoten vakantiedagen

27 Tweede Get Connected bijeenkomst drukbezocht

30 Slinger Nieuws: ‘Maatschappelijk actief zijn inspireert’

NATIONAAL

I George Banken voor de derde keer succesvol met Detron

‘Ik wil alles weten’

VI The next big thing?

Big data geen toekomstmuziek maar realiteit

XIV Meer interactie tussen onderwijs en bedrijfsleven noodzaak

Groeiend tekort aan ICT’ers noopt tot actie

31 Nationaal Techniekpact van kracht

32 Bestuurlijke kracht vereist

35 Column Wendy van Gils: Voortschrijdend inzicht

36 Ondernemersfonds versterkt stedelijke economie

40 Businessclub Kampong Hockey wil groeien

43 Utrecht Bereikbaar na 2013

47 Utrecht Internationa(a)l? boekt resultaat

50 Rien Nagel naar Rabobank Nederland

54 Uit

56 Belle cuisine zonder fraaie façade in Amberes

58 Column Mart Rienstra

Zakenmagazine voor ondernemers en managers in de regio Utrecht

JAARGANG 29juli 2013, editie 3

Een uitgave vanBusiness Publishers Utrecht

Postbus 141013508 SE Utrecht

Mecklenburglaan 163581 NW UtrechtTel. (030) 251 28 18

[email protected]

UITGEVERHans Hajée

HOOFDREDACTIEMart Rienstra

REDACTIEMEDEWERKERSWilliam ten Brink • Peter Camp • Paul

de Gram • Stan Keyzer • Cees Louwers • Marco Remo • Jason van de

Veltmaete onder Holten • Anka van Voorthuijsen • Tony Vos • Bart van

Wijnen

FOTOGRAFIEHans Kokx Fotografie & Imaging

VORMGEVINGStudio Jos Velmans

DRUKVandenberg

ISSN: 1387 - 9707

ADVERTENTIE EXPLOITATIEBusiness Publishers Utrecht

Joop AndringaMirjam Buitendam

Advertentietarieven op aanvraag

ABONNEMENTENTel. (030) 251 28 18

Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Zij worden na een jaar

automatisch verlengd, tenzij de abonnee uiterlijk twee maanden voor het verstrijken

van de termijn schriftelijk opzegt. Abonnementsprijs per jaar: € 55,- (incl. btw)

De Bedrijfsprofielen in dit tijdschrift komen tot stand buiten verantwoordelijkheid van

de redactie.

COPYRIGHTS:Het auteursrecht op de in dit tijd-schrift verschenen artikelen wordt door de uitgever voorbehouden.

www.utrechtbusiness.nl

BUSINESS NATIONAALLandelijk katern van de

regionale zakenmagazines

Postbus 14101, 3508 SE UtrechtTel. (030) 251 28 18 [email protected]

www.business-nationaal.nl

EINDREDACTIE Hans Hajée

REDACTIEMEDEWERKERSWilliam ten Brink, Arie Craanen,

Paul de Gram, Cees Louwers, Mart Rienstra, Tony Vos

VORMGEVINGBusiness Company


UTRECHT

EBU-voorzitter Henk Broeders:




BUSINESS




22

816

40

32

56

36

Begin juni vierde Utrecht haar geboorte, als opmaat naar de 900ste verjaardag in 2022. Nu de ballonnen door de wind zijn meegenomen, staat Utrecht voor cruciale

uitdagingen. Actie is geboden, bestuurlijke

kracht vereist.

De Economic Board Utrecht wil maatschappelijke

uitdagingen omzetten in economische kansen. ‘Lukt dat dan is onze ambitie de

meest leefbare economie van Europa te worden alleszins

reëel,’ aldus voorzitter Henk Broeders.

Om de lokale economie te versterken, beschikt Utrecht

over een stadsbreed ondernemersfonds.

Hiermee kunnen collectieve activiteiten in zeventig

gebieden collectief worden gefinancierd.

Vredenburg-directeur Nanette Ris heeft een passie

voor klassieke muziek en literatuur. En houdt van

Utrecht. ‘Het is jammer dat deze stad geen taal weet te

vinden om haar kracht en propositie te beschrijven.’

The proof of the pudding is in the eating, ook bij Het

Nieuwe Werken. Gedachten evolueren, praktijkervaringen

leveren voortschrijdend inzicht op. De stand van zaken bij drie Utrechtse

bedrijven.

Kampong is een begrip in hockeyminnend

Nederland. De Businessclub van de bloeiende Utrechtse

vereniging streeft een vergelijkbare positie na in het regionale

bedrijfsleven.

50Rien Nagel verruilde de functie van directievoorzitter

van Rabobank Utrecht voor die van directeur

Particulieren bij Rabobank Nederland. Daar probeert

hij kleine stappen te maken in een veel groter gebied.

In Amberes kookt Jac Rijks al jaren op zeer hoog

niveau. Van passanten moet het Utrechtse restaurant het niet

hebben. ‘De mensen weten ons inmiddels wel

te vinden.’

BUSINESS FLITSEN

U T R E C H T B U S I N E S S | N U M M E R 3 | J U L I 2 0 1 36

ZELFMANAGEMENT IN DE ZORGZelfmanagement en personalised health leiden tot meer eigen regie, hogere kwaliteit van leven, betere zorg, meer participatie van burgers, verhoogde arbeidsproductiviteit en kostenreductie. De regio Utrecht neemt op dit gebied in Nederland een leidende posi-tie in. UMC Utrecht, Universiteit Utrecht, Hogeschool Utrecht, Hogeschool van de Kunsten Utrecht, CBO/TNO en Economic Board Utrecht (EBU) lanceerden het Euro-pean Network of Personalised Health and Selfmanagement (eUcePS). Achterliggende ambitie is het maximaal benutten en uitbou-wen van de Nederlandse kennisvoorsprong

in internationaal perspectief, specifiek in de Utrechtse regio. De voorsprong vindt haar grondslag in de aanwezigheid van topinsti-tuten, innovatief mkb (denk aan de creatieve sector) en patiëntenorganisaties. Het Utrechtse netwerk bundelt excellente kennis en helpt bij innovatie, verspreiding en toepassing van nieuwe expertise. Met eUcePS sluit Utrecht aan op de Europese agenda voor gezondheid, consumentenbeleid en arbeidsvraagstukken. Het netwerk stimuleert innovatie en de ont-wikkeling van nieuwe producten en diensten, met veel kansen voor het mkb.

ROEL GILISSEN WIL LUCE LATEN STRALENChef-kok Roel Gilissen vertrok bij De Hoefslag en begint opnieuw voor zichzelf. Onder zijn culinaire leiding maakt het Utrechtse restaurant Luce een doorstart. ‘Het bloed kruipt waar het niet gaan kan. In Luce neem ik het heft weer in eigen hand,’ aldus Gilissen, die de sluiting van Luce een gemis vindt voor Utrecht. ‘Het was een prachtige zaak waar tien jaar lang heel goed gekookt is. Die traditie ga ik voortzetten, in nagenoeg dezelfde ambiance en onder dezelfde naam.’ Gilis-sen maakt de doorstart met zakenpartner en goede vriend Pieter Bos, eigenaar van Grandcafé Maria in Utrecht. ‘Toen we lang geleden samenwerkten in La Comedy aan het Janskerkhof hebben we afgesproken ooit nog eens samen een restaurant te be-ginnen.’ Dat moment is nu daar, waarbij Bos fungeert als stok achter de deur voor Gilissen. ‘Iedereen moet doen waar hij goed in is. Ik kan goed koken, Pieter weet hoe je een bedrijf moet leiden. Samen gaan we ervoor zorgen dat Luce het licht weer ziet.’

OPLAADPUNTEN BIJ KONTAKT DER KONTINENTENGasten van Conferentiehotel Kontakt der Kontinenten in Soesterberg kunnen met een gerust hart in een elektrische auto naar hun bijeenkomst komen. In samenwerking met elektrotechnisch bureau A. Hogenes zijn twee oplaadpunten geïnstalleerd. De stations zijn vervaardigd uit recyclebaar kunststof en zijn eenvoudig te bedienen. Plaatsing van de oplaadpunten past in het servicebeleid en het beleid ten aanzien van MVO van Kontakt der Kontinenten, dat gecertificeerd is met een gouden Green Key.

ALWIN ROEST REGIOMANAGER VNO-NCWAlwin Roest startte per 1 juni als regiomana-ger voor VNO-NCW Eemland en VNO-NCW Utrecht. Hij volgt Véronique Vrendenbarg op die een nieuwe functie heeft aanvaard in haar woonplaats Arnhem. Als regiomanager ondersteunt Roest de besturen van beide ver-enigingen. Hij is contactpersoon voor leden, ondernemers en bedrijvenkringen en verte-genwoordigt werkgevers in overlegorganen. Roest (32) heeft als (beleids)adviseur Markt & Overheid bij Bouwend Nederland ervaring opgedaan met het werken bij een werkgevers-vereniging. Ook als Relatiemanager Bedrijven bij de gemeente Apeldoorn was hij actief op het snijvlak tussen markt en overheid.

VEERTIG JAAR AUTORASAutoRas bestaat veertig jaar. De naam verwijst naar de twee productgroepen waarmee Rob Tempelaars het bedrijf in 1973 begon: radiateuren en accuservice. Het bedrijf startte aan de Gedempte Bin-nengracht in Woerden, groeide daar al snel uit zijn jasje en verhuisde in 1980 naar een nieuwbouwpand op Industrieter-rein Barwoutswaarder. Na deze verhuizing werden de activiteiten uitgebreid met autoruiten, onderhoud en reparatie van airco-installaties. In het jubileumjaar is AutoRas een van de weinige overgebleven radiateurspecialisten in Midden-Nederland. Nog altijd doen veel bedrijven een beroep op dit specialistische vakmanschap.

BUSINESS FLITSENondernemen

passiemijn is

Business Academy

25 september 2013, NBC Nieuwegein

regio Utrecht

De Week van de Ondernemer in de regio Utrecht, voorheen bij u bekend als het OndernemersCongres.Al jarenlang het grootste en best gewaarderde onder-nemersevent in uw regio. Ook dit jaar presenteren wij u een prachtig programma met inspirerende gasten en topsprekers. Over diverse relevante ondernemers-thema’s kunt u sessies en workshops bijwonen, zich laten adviseren door specialisten en in contact komen met specialisten die u verder kunnen helpen.

Schrijf u nu in op weekvandeondernemer.nl/utrecht

Met medewerking van Eva Jinek, Marc Sluszny, Jan van Setten, Danny Mekic, Jim Stolze, Hans Biesheuvel, Ruud Hendriks, Helga van Leur, Ronnie Overgoor, Joep van Deudekom, Arko van Brakel, Guido Cramer, Marcel de Goeij.

Kijk voor alle sprekers en het complete programma op weekvandeondernemer.nl/utrecht

‘

UTRECHT

ADV_NIEUWEGEIN_190x260.indd 1 14-06-13 10:48

U T R E C H T B U S I N E S S | N U M M E R 3 | J U L I 2 0 1 3 9

Het zal zeker wennen zijn geweest voor Henk Broeders nadat hij op 31 januari afscheid nam van Capgemini. Zijn hele werkzame leven – ruim 32 jaar – was hij in dienst van het automatiseringsconcern en haar rechtsvoorgangers. ‘Met een loopbaan van programmeur tot lid van de raad van bestuur heb ik over afwisseling niets te klagen gehad,’ aldus de 60-jarige voormalige ICT-topman.

AutonoomTot vorig jaar was Broeders ook lid van het dagelijks bestuur van VNO-NCW en raadslid bij de SER. Nog altijd is zijn agenda goed gevuld, onder meer als

president-commissaris van de Jaarbeurs en lid van de raden van toezicht van TNO en het Centraal Orgaan opvang asielzoekers.Onlangs kwam daar het voorzitterschap van de Economic Board Utrecht (EBU) bij. Broeders nam op 27 mei het stokje over van Commissaris van de Koning Roel Robbertsen die deze functie tijdelijk vervulde. ‘Al jarenlang woon ik Midden-Nederland en ik heb er altijd gewerkt. Mijn verbondenheid met de regio is groot en de doelstellingen van de EBU spre-ken zeer aan. Vandaar dat ik met volle overtuiging als voorzitter aan de slag ga.’ Daarbij is het volgens Broeders goed dat

een vertegenwoordiger van het bedrijfsle-ven deze rol op zich neemt. ‘Wij hebben het meest directe belang bij een sterke regionale economie. Ook benadrukt een voorzitter die ver afstaat van de politiek het autonome karakter van de board.’

Noodzaak neemt toeAanleiding voor de vorming van de EBU is het besef dat Utrecht haar kracht te weinig benut. ‘Onze uitgangspositie is prima; denk aan de uitstekende bereik-baarheid, een hoog opgeleide bevolking en de aanwezigheid van prominente kennisinstellingen. In combinatie met de groene omgeving en het brede culturele aanbod heeft Utrecht goud in handen. Er is echter tot nu toe onvoldoende drive om het maximale uit deze kernwaarden te halen. Maar de noodzaak om dat wel te doen, is groot en wordt steeds

groter. Door conjuncturele en structurele oorzaken – de snelle vergrijzing, een afnemende werkgelegenheid – zijn extra inspanningen nodig. De Economic Board wil hierbij als aanjager fungeren.’

Over de grenzenOm de activiteiten van de EBU richting te geven, is onderzoek gedaan naar de kansen en bedreigingen voor de regionale economie. Daarbij was nadrukkelijk aandacht voor de visie van Utrechtse ondernemers. ‘Zij zien veel mogelijk-

TEKST HANS HAJÉE FOTOGRAFIE HANS KOKX

De economische voorspoed in Utrecht is niet langer vanzelf-sprekend. Conjuncturele en structurele ontwikkelingen bedreigen de welvaart van de regio. Actie is geboden. De Economic Board Utrecht voelt deze urgentie en wil de aanwezige krachten bundelen. Belangrijke doelstelling: maatschappelijke uitdagingen inzetten voor de versterking van het regionale economische fundament. ‘Slagen wij daarin dan is de ambitie om de meest leefbare economie van Europa te worden alleszins reëel,’ aldus EBU-voorzitter Henk Broeders.

EBU wil regionale economie aanjagen

‘De tijd dringt’

COVERSTORY

Pas als je kunt delen, kun je vermenigvuldigen

GET CONNECTEDDe EBU bouwt aan een regionaal netwerk op bestuurs- en directie-niveau: Get Connected. Deelname vindt plaats op uitnodiging; tot nu toe waren er twee bijeenkomsten. Doel van Get Connected is om kennisoverdracht en samenwerking te verbeteren. Binnen het netwerk moet uitwisseling plaatsvinden van visies en ideeën tussen bedrijfs-leven, kennisinstellingen en overheden. Via Get Connected geven deze partijen inhoud en richting aan de economische agenda van de EBU, waarbij ook andere netwerken worden betrokken.

Lean&Duurzaam

www.vandenpol.com


heden in crossovers; ontwikkelingen waar meerdere gebieden elkaar raken. Combinaties van bijvoorbeeld technolo-gie en zorg, transport en verduurzaming of technologie en bouw hebben een enorme potentie. Verder blijkt dat deze ontwikkelingen vaak grote maatschappe-lijke relevantie hebben. Zij dragen bij aan de kwaliteit van leven in brede zin en zijn ook economisch kansrijk. Inspanningen

op het gebied van people en planet leiden tot profit: succesvolle nieuwe producten en diensten.’Broeders geeft een voorbeeld. ‘In de vorm van games en virtuele hulpmid-delen kan ICT een impuls geven aan de kwaliteit van zorg en welzijn. Met de Hogeschool voor de Kunsten en de grote concentratie gamebedrijven geeft deze regio hier op hoog niveau invulling aan.

Zodanig dat zelfs vanuit India belangstel-ling is voor samenwerking. Zo verbind je de hier aanwezige creatieve industrie met de ontwikkelingskracht van een economische wereldmacht. Het laat zien dat de potentie van Utrechtse crossovers de grenzen van de regio en zelfs van Nederland ver overstijgt.’

Niet vrijblijvendMede met het oog op dit perspectief legt de EBU vooral de nadruk op drie terrei-nen: gezond leven in een stedelijk gebied, groene economie en slimme toepassing van technologie en diensten. ‘Kansen, ideeën en initiatieven kunnen aan de board worden voorgelegd. Wij kijken of er een match is met onze doelstellingen en onderzoeken het perspectief. Bij een positief oordeel fungeert een van de boardleden als trekker. Hij of zij beschikt daartoe over instrumenten die faciliteren, financieren of anderszins bijdragen aan de verdere ontwikkeling. Zo brengen wij het vliegwiel op gang.’De leden van de board spelen een sleutelrol. ‘Het lidmaatschap is zeker niet vrijblijvend. Er wordt een actieve bij-drage van de leden verwacht.’ Uitbreiding

22 LEDENDe Economic Board Utrecht bestaat uit Matthijs Bierman (Triodos Bank), Lucas Bolsius (gemeente Amersfoort), Geri Bonhof (Hogeschool Utrecht), Henk Broeders (voorzitter, Pieter Broertjes (gemeente Hilversum), Pascale Broks (Xcellent ICT Groep, namens de Raad voor Economische Ontwikkeling Regio Amersfoort), Leonard Geluk (ROC Midden-Nederland), Richard Kraan (PwC, namens de Utrecht Development Board), Michaël Kortbeek (Kamer van Koophandel Midden-Nederland), Remco van Lunteren (provincie Utrecht), Emmo Meijer (Royal FrieslandCampina), Frank Miedema (Universitair Medisch Centrum Utrecht), Annemieke Nijhof (Tauw), Ton van Overbeek (Careyn), Mirjam de Rijk (gemeente Utrecht), Lucas Simons (NewForesight), Michel van Velde (OneShoe), Nico de Vries (BAM Groep), Mirjam van ‘t Veld (gemeente Stichtse Vecht, BRU en U10-regio), Harold Warmelink (De Flint theater|congres) en André van der Zande (RIVM).

‘De behoefte van het bedrijfsleven en de kansen die ondernemers zien, vormen de basis voor onze inzet.’


van het huidige aantal van 22 is volgens Broeders niet per se noodzakelijk. ‘Bedoeling is dat de individuele personen een steeds groter netwerk om zich heen verzamelen. Zo behoudt de EBU haar slagkracht terwijl reikwijdte en impact toenemen.’

FocusDe regio Utrecht kende eerder initiatie-ven waarbij bedrijfsleven, kennisinstel-lingen en overheden door samenwerking een economische impuls beoogden. Niet altijd met het gewenste resultaat. Wat zijn de sleutels voor het succes van de EBU? ‘Belangrijk is de bottom-up benadering,’ benadrukt Broeders. ‘De behoefte van het bedrijfsleven en de kansen die ondernemers zien, vormen de basis voor onze inzet. De gouden driehoek van ken-nisinstellingen, bedrijfsleven en overheid krijgt hierdoor een scherpe focus. Er is

duidelijk waar de EBU voor staat en ook helder wat we niet doen. Zo voert de board zelf geen projecten uit maar onder-steunt deze alleen. De business oppor-tunities moeten dus op zichzelf staan. Wezenlijk is verder de pragmatische aanpak, zowel bij het gekozen model als de instrumenten die de board inzet.’

Delen en vermenigvuldigenIn andere regio’s zijn vergelijkbare samenwerkingsvormen actief, met Brainport als meest succesvol rolmodel. ‘Recent sprak ik met Rob van Gijzel, bur-gemeester van Eindhoven en voorzitter van Brainport. Een van zijn suggesties: richt de organisatie zo in dat de invloed van de politiek zoveel mogelijk wordt beperkt. En zorg voor een samenwerking zonder verborgen agenda’s waarbij deel-belangen nooit de overhand krijgen. In de

Brainportregio waren zowel Eindhoven als Helmond kansrijk voor de vestiging van een automotive-campus. Eindhoven heeft deze toen niet alleen aan Helmond gegund maar zelfs in financiële zin bijgedragen aan het opbouwen van de benodigde kennis. Dit heeft de regio als geheel sterker gemaakt. Pas als je kunt delen, kun je vermenigvuldigen. Een cruciale les.’

Suggesties welkomVan Gijzel raadt ook aan om te zorgen voor een duidelijk label. ‘Met het high-tech-profiel en de claim van slimste regio ter wereld heeft Brainport een ijzersterk imago. Utrecht moet zo’n oneliner nog definiëren, waarbij een profiel als best leefbare economie het meest kansrijk is. Een regio met een schone en maatschap-pelijk relevante vorm van economische ontwikkeling, gericht op duurzaamheid, life sciences en gezondheid. Het is nu zaak een frame te vinden dat daarop past. Een kernachtige omschrijving die beklijft en krachtig communiceert naar al onze stakeholders. Suggesties zijn welkom.’

Momentum Het ontstaan van Brainport gaat terug tot een fundamentele crisis midden jaren negentig. ‘Het verlies van duizenden industriële arbeidsplaatsen zorgde toen in Brabant voor momentum: de concrete aanleiding om samen de schouders eronder te zetten. In Utrecht ontbreekt die urgentie tot nu toe. De regio presteerde altijd beter dan de rest van Nederland.’ Maar deze positie als beste leerling van de klas is niet langer vanzelfsprekend. ‘Economische en maatschappelijke veranderingen bedreigen onze positie. De tijd dringt wel degelijk. Grijpen we nu niet in dan wordt de welvaart in dit gebied bedreigd en de leefbaarheid aangetast.’In deze bedreiging zit zoals zo vaak ook een grote kans. ‘Lonkend perspectief is om maatschappelijke uitdagingen op het gebied van zorg en duurzaamheid in te zetten voor de versterking van het regionale economische fundament. Slagen wij daarin dan is de ambitie om de meest leefbare economie van Europa te worden alleszins reëel. Dat is de stip op de horizon die de EBU als aanjager van dit proces scherp voor ogen houdt.’ n

Foto

Ale

xand

er S

chip

pers

Bij de overdracht van het voorzitterschap kreeg Henk Broeders uit handen van zijn voorganger Roel Robbertsen een FC Utrecht-shirt.

COVERSTORY

BIJ HET TOEGANKELIJKE TOPKANTOOR HECHTEN WE VEEL WAARDE AAN BEIDE WOORDEN:

JURIDISCHE

DIENSTVERLENING

Bezoek onze website www.vbk.nl, volg ons op twitter @VBKnl of bel ons voor een oriënterend gesprek op 030 - 259 56 07.

DAAROM ADVISEREN WIJ ONZE CLIENTEN PRO-ACTIEF, BEGRIJPELIJK EN TER ZAKE OM PROBLEMEN TE VOORKOMEN OF OP TE LOSSEN.

WIJ ZIJN U GRAAG VAN DIENST!

518.006.13_JurDienst_210x148B.indd 1 1/29/13 4:35 PM

BUSINESS FLITSEN


BUSINESSSLIMSTE WERKER IS EEN VROUW

Clarinda Moonen, werkzaam bij THINNC in Houten, is uitgeroepen tot slimste werker van Nederland. Met deze in 2012 geïntroduceerde prijs willen initiatiefnemers Gispen, Youpsa, Heuga en Webinar Experts aantonen dat Het Nieuwe Werken door veel mensen in de praktijk wordt gebracht. Moonen is volgens de jury de slimste werker omdat zij aangeeft overal en altijd te kunnen werken. ‘We heb-ben niet per definitie een vaste locatie maar

komen bij elkaar op plaatsen die voor die dag, het specifieke doeleinde en de betreffende personen het meest geschikt zijn,’ aldus de prijswinnaar. ‘Dat maakt het werken flexi-bel en prettig. Er is een goede balans tussen werk en privé.’ Deze onderbouwing leverde Moonen naast eeuwige roem onder meer een thuiswerkplek, een webinar en een weekend voor twee personen op.

RIJBROEK NAAR MICROSTRATEGYOlivier Rijbroek werd Partner Manager Benelux bij MicroStrategy. Hij groeide op in een ondernemersfamilie, heeft een bedrijfskundige en verkoopachtergrond en werkte eerder onder andere bij Graydon Credit Management, QlikView en Mendix. Ook was Rijbroek vier jaar eigenaar van een kunsthandel. Het beursgenoteerde MicroStrategy meldt, wereldwijd markt-leider te zijn op het gebied van bedrijfs-software. MicroStrategy Benelux is geves-tigd staat in Bunnik.

CBRE OPENT UTRECHTS KANTOORCBRE opende een kantoor in het centrum van Utrecht. In Hojel City Center aan de Croeselaan wordt een integraal vastgoedteam gevormd dat tot een vaste bezetting van circa tien medewerkers zal worden uitgebouwd. Siebe de Boo is de commerciële spil voor de Utrechtse markt en werkt nauw samen met alle vastgoeddisciplines. Hij is sinds maart vorig

jaar bij CBRE werkzaam als associate director Agency en heeft ruim negen jaar ervaring als adviseur in de kantorenmarkt. CBRE was al actief in de regio vanuit de vestiging van het in 2011 overgenomen SCM Europe in Houten. De medewerkers van dit kantoor zijn verhuisd naar de Amsterdamse hoofdvestiging van CBRE.

Olivier Rijbroek

Slimste werker Clarinda Moonen

Siebe de Boo

BUSINESS FLITSENBUSINESS

Rabobank UtrechtTelefoon 030-287 80 [email protected]/utrecht

Bernadette van de Laak was zaterdag 20 april aanwe zig bij UPLIFT’13, de dag voor zelfstandige professionals, ge-organiseerd door Rabobank Utrecht. Zij volgde deze dag diverse workshops en ontving een aantal praktische tips die ze direct in de praktijk heeft gebracht. Bernadette heeft sinds 2½ jaar een eigen HR-advies bureau. De veelzijdige Utrechtse besloot in 2010 het heft in eigen handen te nemen. ‘Ik had bij diverse instellingen en bedrij-ven jarenlang in de HR-keuken gesnuffeld en kreeg sterk de behoefte op mijn manier toegevoegde waarde te leve-ren aan anderen.’ Dat doet ze nu op basis van passie, plezier en prestatie. ‘Ik adviseer altijd om op deze manier het beste uit mensen en organisaties te halen.’ Bij UPLIFT’13 volgde Bernadette onder andere de work-shop over koude acquisitie. ‘Wat ik vooral heb geleerd, is om altijd jezelf te blijven, juist in het contact met nieuwe klanten. Zo’n workshop over koude acquisitie is in principe niet aan mij besteed, maar ik heb wel weer ervaren hoe belangrijk het is om verbinding te leggen én vasthoudend te zijn. Dat levert resultaat op, zolang ik het maar doe op mijn manier.’Ook heeft zij inmiddels haar LinkedIn-profiel gewijzigd. ‘Tijdens de workshop over netwerken met LinkedIn kreeg ik het advies om vooral op te vallen, dus niet teveel vertel-len over je functie, maar vooral laten zien wie je bent, wat je doet en wat het oplevert.’

Blijf bij jezelf, ook in ondernemen

Samen sterker. Dat is het idee van coöperatief bankieren.

VERWOERT VERTREKT BIJ AM RED/IPMMCMartin Verwoert treedt per 1 juli terug als directievoorzitter van AM Real Estate Development/IPMMC. Hij is meer dan dertig jaar werkzaam in projectontwikkeling en de vastgoedbranche, waarvan ruim 27 jaar als zelfstandig ondernemer. In 2007 bracht Verwoert zijn bedrijf IPMMC onder bij projecten gebiedsontwik-kelaar AM. Zes jaar later richt hij zich nu op een andere invul-ling van zijn toekomst. Moederbedrijf Koninklijke BAM Groep benoemde Paul Trip tot nieuwe directievoorzitter van AM Real Estate Development.

HERBOREN KANTOREN IN NIEUWEGEINProvincie Utrecht en de gemeente Nieuwegein organiseerden 22 mei een bijeenkomst met als thema ‘Herboren kantoren’. Gede-puteerde Ralph de Vries en wethouder Johan Gadella ontvingen de bezoekers in een deels leeg kantoorpand. Meer dan honderd geïnteresseerden en deskundigen kregen daar inzicht in de suc-cesvolle aanpak van kantorenleegstand in Nieuwegein en spraken over mogelijke doorbraken. Belangrijk voor het op grotere schaal realiseren van transformaties blijken een helder kantorenbeleid van de gemeente met één aanspreekpunt per project, beschikbare informatie over kantoren en leegstand, versnelde procedures en de investering in relaties om vraag en aanbod bij elkaar te brengen. Met een rondgang langs Nieuwegeinse kantoortransformaties konden bezoekers de veranderende panden zelf ervaren. Zoals een jarenlang leegstaand kantoor dat ongevormd werd tot een complex met (starters)appartementen die binnen enkele weken een koper vonden.


TRENDS

Het Nieuwe Werken in de praktijk

Implementeren, maar vooral adopteren

Hoe erg is dat nou om geen vaste werkplek, geen eigen bureau meer te hebben? Voor de meeste mensen eigenlijk helemaal geen probleem, merkt woord-voerder Roland Kroes van SNS Reaal.

Het spreekwoordelijke fotolijstje op het bureau wás al vervangen door beelden op de smartphone. Files en school-tijden zorgden ervoor dat veel SNS-medewerkers al langer behoorlijk flexibel

met werken privétijd omgingen. Dat kon ook, door goede ICT-ondersteuning.

Meer dynamiekOok bij Deloitte zijn de ervaringen een paar maanden na invoering van HNW voornamelijk positief, zegt Edwin van Groningen: ‘Als ik voor mezelf spreek: er is meer lucht, meer dynamiek. Er zijn letterlijk minder afgesloten kamers. Je spreekt elkaar sneller en het leidt tot meer kruisbestuiving.’Uit onderzoek blijkt keer op keer dat

TEKST ANKA VAN VOORTHUIJSEN

Het Nieuwe Werken (HNW) is de kinderschoenen allang voorbij. Maar dat wil niet zeggen dat implementatie in alle gevallen vlekkeloos verloopt. The proof of the pudding is in the eating. Gedachten evolueren, praktijkervaringen zorgen voor voortschrijdend inzicht. De stand van zaken bij drie Utrechtse bedrijven: Deloitte, SNS Reaal en Conclusion.

Het Nieuwe Werken bij SNS Reaal: output is toegenomen


Implementeren, maar vooral adopteren

de meeste mensen gelukkiger zijn als ze meer zeggenschap hebben over de indeling van hun tijd. En het betekent niet dat er meer wordt gelummeld als er geen leidinggevende in de buurt is, zegt Kroes: ‘De output bij ons is toegenomen. En per saldo levert het – ondanks extra investeringen in ICT – geld op, omdat we minder vloeroppervlakte nodig hebben.’

MiddenmanagementMaar Het Nieuwe Werken is vooral een mentale kwestie, zegt Kees Froeling, solution manager duurzaam werken bij Conclusion, dat kantoor houdt vlak naast

stadion Galgenwaard. ‘Met het uitdelen van iPads ben je er natuurlijk niet. Het gaat niet alleen om implementeren, maar vooral om adopteren. Mensen moeten zich Het Nieuwe Werken eigen maken.’ Roland Kroes: ‘Het is vooral voor het middenmanagement een omslag. Je moet op een andere manier aansturen als je op kantoor niet meer kunt “controleren” of iemand aan het werk is. Er zijn duidelijke afspraken nodig over output: wie doet wat wanneer.’

WerkplekratioNatuurlijk moet de ‘harde kant’ goed geregeld zijn, zegt Froeling. Dat is dik in orde bij Deloitte en SNS Reaal, beamen beide woordvoerders. De ICT-

ondersteuning is perfect: iedereen kan op het netwerk, er zijn ruimtes voor high tech-videoconferencing, waarbij degene die aan het woord is automatisch in beeld is op de schermen die ingebouwd zijn in het tafelblad. Laptops hebben een chatfunctie, met de smartphone kunnen werknemers op het interne netwerk. De werkplekratio is bij beide bedrijven 60%. Kroes: ‘Voor de 2.000 werknemers van ons hoofdkantoor zijn 1.200 fysieke werkplekken beschikbaar.’

Weg met de wokkelEr is bij beide organisaties een grote diversiteit aan werkplekken, voor 1, 2 en 4 personen, voor groepen, voor ontspan-nen inspiratiesessies, voor brainstorms en vergaderingen. Maar the proof of the pudding is in the eating, zegt Kroes. ‘Wij hadden bijvoorbeeld een aantal concentratiewerkplekken, een soort wok-kel met akoestische aanpassingen waar je rustig kon bellen. Die werden nauwelijks gebruikt. Mensen liepen liever naar

Handdoekje leggen mag niet

De huisband van Conclusion: ook dat is Het Nieuwe Werken


TRENDS

een stil hoekje. Het was een leuk idee maar ze stonden in de weg dus die zijn nu verdwenen.’ Er blijken ook minder vergaderzalen nodig dan van tevoren was bedacht: ‘Een zaal reserveer je eigenlijk alleen voor grote groepen. Er zijn genoeg andere plekken waar mensen even bij elkaar kunnen zitten om te overleggen.’

Bring your own deviceAanvankelijk was het bij SNS verplicht om een door het bedrijf verstrekte smartphone te gebruiken. Inmiddels is het motto bring your own device. Kroes: ‘De gedachten daarover evolueren. Je kunt je eigen telefoon aan laten passen zodat je veilig op het netwerk kan.’ SNS hanteert één verplichte thuiswerkdag voor iedereen. Er is budget, zodat thuis bijvoorbeeld een goede stoel en adequate verlichting aangeschaft kunnen worden. Kroes: ‘Maar soms lukt het bij iemand thuis echt niet en je kunt geen aanbouw afdwingen. Je wilt ook niet dat iemand de hele dag met z’n laptop op de bank zit te werken. Dan lukt het thuiswerken dus gewoon niet.’

Dichte deurOne size fits all bestaat niet bij Het Nieuwe Werken, zegt Kees Froeling. ‘Het is geen doel, maar een middel. Je moet oog houden voor individuele verschillen.’ Binnen Conclusion zijn 25 verschillende werkmaatschappijen en de mate van flexwerken verschilt. ‘Bij e-learning gebruiken ze grote moodboards en veel speciale apparatuur; die hebben vaste werkplekken.’ Bij SNS Reaal zitten de

afdelingen Communicatie/Corporate Strategy/Investor Relations zelfs achter een dichte deur, ze zijn alleen toegan-kelijk met een pasje: ‘Wij werken met vertrouwelijke gegevens, jaarcijfers voor persberichten bijvoorbeeld.’ Froeling: ‘Wat heeft iemand nodig om goed te wer-ken, daar gaat het om. Als mensen elke dag op dezelfde stoel willen zitten omdat ze daar tot de beste resultaten komen: laat ze dan. Als ze het proces maar niet dwarsbomen.’

GewoontedierenIn de praktijk is er vaak wel een grove vloerindeling zodat medewerkers van afdelingen die veel met elkaar te maken hebben, bij elkaar in de buurt kunnen zit-ten: ‘maar binnen zo’n vlek zijn dan weer veel verschillende soorten werkplekken berschikbaar.’ Kroes: ‘Veel mensen zijn gewoontedieren. Die hebben hun voorkeuren en zoeken vaak dezelfde plek op. Dat mag. Maar die plek is niet van jóu. En handdoekje leggen zoals we het hier noemen, mag ook niet. Als je twee uur of langer van je plek weg bent, is die beschikbaar voor een ander. Je spullen kun je in een kluisje bewaren.’

Draai vindenHet Nieuwe Werken betekent dat het meer gaat om output dan om aanwezig-heid, en dat brengt met zich mee dat onderling contact goed georganiseerd moet worden. Kroes: ‘Sommige collega’s zie ik weleens twee maanden niet. Als team hebben we nu één dag per week afgesproken dat we allemaal fysiek op kantoor zijn.’ Een punt van aandacht zijn nieuwe collega’s, merkten ze bij SNS:

‘Het duurt langer voor die hun draai vinden op een afdeling omdat je elkaar minder ziet. Vroeger liep je een rondje, zei je waar de koffieautomaat was, waar het briefpapier lag en hoe laat iedereen ging lunchen. Nu moet je daar scherper op zijn. Nieuwe mensen krijgen bij ons een buddy.’

ArtisBij Conclusion fungeert het hoofdkantoor als een soort clubhuis, zegt Froeling. Er is een wekelijkse borrel op donderdag-namiddag, elke maand live muziek van

de ‘huis’band en een kwalitatief goed bedrijfsrestaurant met biologisch voedsel. ‘Daar mag je ook je eigen eten nuttigen. Elkaar ontmoeten staat centraal.’ Conclusion schept voorwaarden die het aantrekkelijk maken om af en toe naar het kantoor te komen.Het gaat om de werkhouding, een andere mentaliteit, benadrukt Froeling. ‘Soms kom ik bij bedrijven die net HNW heb-ben geïmplementeerd, en constateer daar een hoog “Artisgehalte”: kijk eens hoe mooi onze meubeltjes eruit zien. Maar het gaat om de geest van de samenwer-king. Je moet anders willen werken, anders met elkaar om willen gaan, eigen verantwoordelijkheid nemen en niet doodongelukkig zitten te zijn in je mooie nieuwe kantoor.’ n

Nieuwe mensen krijgen een buddy

Kees Froeling: ‘Met het uitdelen van iPads ben je er natuurlijk niet.’

Brainstormruimte bij Deloitte

Adequaat Office Support

U zoekt tijdelijke, professionele secretariële vervanging of inzet omdat…

… er iemand in blije verwachting is … zich piekdrukte voordoet … de vakantieperiode eraan komt … een collega ziek uitgevallen is … u een notulist nodig heeft … u een personeelsfeest organiseert

Century Gotic, lettergrootte 9

• geen langdurige financiële verplichtingen • geen werkgeverslasten • alleen productieve uren worden gefactureerd • ook buiten reguliere werktijden en -dagen

www. adequaat . nu | (030) 879.50.25

Een zelfstandig professional inhuren betekent voor u:

Blanckenhagenweg 12-14 3712 DE Huis ter Heide / ZeistTel: 030 - 698 19 10 E: [email protected]

www.ats-autogroep.nl

Auto Totaal Service Zeist B.V.

AT

EL

I ER

WI L

LE

M N

OY

ON

S

Brochure? tel. 030 - 2715223 of [email protected] www.noyons.com

DESIGN ALS

MEDIUM IN

CORPORATE

COMMUNICATIE

geb05p47 17-10-2006 21:20 Pagina 1

De beste communicatiecampagnes komen voort uit

een aanstekelijk samenspel tussen opdrachtgever

en bureau. De interactie met uw doelgroep nemen

we uiterst serieus. Met een kritische houding die

prikkelt om scherp te zijn en verrassend uit de hoek

te komen. Dat leidt tot stevige relaties zonder onze

speelsheid te verliezen. www.2inbeweging.nl

21U T R E C H T B U S I N E S S | N U M M E R 3 | J U L I 2 0 1 3

BEDRIJFSPROFIEL

OfficeTOday biedt huisvesting op maat

‘Schot in de roos’

OfficeTOday is gevestigd in het voormalige ‘kantoorgebouw met de ster’ van Mercedes-Benz op zichtlocatie aan de A2. ‘Met dit businesscenter spelen wij in op de toenemende vraag naar kleinschalige, flexibele huisvesting. OfficeTOday kenmerkt zich door een vaste prijs en een hoog serviceniveau. Voor een bedrag van 580 euro per maand hebben huurders de beschikking over een werkplek inclusief onder meer receptie, koffie, lunch, ICT, ontvangst van gasten, postverwerking, printen, scannen en vergaderfaciliteiten. Glasvezel zorgt voor de snelst mogelijke internetverbinding.’ Bovenop de lange lijst met vaste elementen kan de dienstverlening naar wens verder worden uitgebreid. ‘Elke huurder creëert zo een op maat gesneden werkomgeving. Dit kan een aparte kamer, een flexplek of een vaste werkplek zijn.’ De speciaal opgeleide OfficeTOday-medewerkster speelt hierbij een sleutelrol. ‘Zij is gastvrouw en spin in het web tege-lijk, regelt elke dag de lunch en geeft antwoord op alle vragen

van onze huurders. Op een zonnige dag trakteert zij soms zelfs spontaan op een ijsje.’

Mee-ademenNaast de vaste prijs en het hoge serviceniveau is flexibiliteit de derde troef van OfficeTOday. ‘Omstandigheden en eisen van kantoorgebruikers variëren, zeker in de huidige economie. Of bedrijven nu krimpen of juist willen opschalen omdat zij groei-kansen zien, wij faciliteren hun ruimtebehoefte. Bijvoorbeeld als een grote opdracht binnenkomt en tijdelijk meer werkplekken nodig zijn. De afname van kantoorruimte kan per maand of zelfs per week variëren. Hierdoor ademt OfficeTOday altijd mee met haar huurders.’

No-nonsenseBij welk type kantoorgebruikers slaat het innovatieve concept vooral aan? ‘Er is veel belangstelling van zakelijke dienstverle-ners zoals consultants en ICT-bedrijven. Organisaties die opzien tegen de matige bereikbaarheid van de Utrechtse binnenstad en voor wie vestiging op een high profile kantorenpark als Papendorp geen must is. No-nonsensebedrijven die waarde hechten aan ruime gratis parkeerfaciliteiten op een steenworp afstand van Nederlands belangrijkste snelweg.’

Aanstekelijke dynamiekAmper een paar maanden na de start – wethouder Gilbert Isabella verrichte begin april de officiële opening – blijkt OfficeTOday een schot in de roos. ‘Het concept wordt echt als onderscheidend ervaren. Tot nu toe kozen CPM View, Horeca, DHL, ZonIQ, Pons en Ascender al voor OfficeTOday als nieuwe huisvesting.’ Ook reeds gevestigde bedrijven reageren positief op de metamorfose. ‘Het gebouw leeft weer. Door de upgrading is een dynamiek ontstaan die aanstekelijk werkt en ervoor zorgt dat sommige bestaande huurders hun kantoorruimte uitbreiden. Ook nemen zij inmiddels enkele van onze diensten af.’De positieve respons van gebruikers sterkt Van Lotringen in de

overtuiging dat OfficeTOday een kantoorconcept is met veel potentie. ‘Daarom zijn er concrete plannen om ook op andere locaties verge-lijkbare businesscenters te realiseren.’ n

De Groene Groep is een van de grotere particuliere Nederlandse beleggers in onroerend goed. ‘Wij zijn continu bezig met het optimaliseren van onze portefeuille,’ zegt commercieel directeur Michiel van Lotringen. ‘Verduurzaming is daarbij een speerpunt, net als het ontwikkelen van nieuwe concepten.’ Van dat laatste is businesscenter OfficeTOday op het Utrechtse bedrijventerrein Lage Weide een actueel voorbeeld. ‘Ontzorgen is hier het sleutelwoord.’

Voor meer informatie:

www.officetoday.nl

030-2672896

[email protected]


PERSOONLIJK

Op de huid van Nanette Ris

‘Utrecht weet geen taal te vinden om haar te beschrijven’

Gaat het lukken…21 juni 2014?‘Absoluut. Eind dit jaar wordt het gebouw opgeleverd en gaan we proef-draaien. Ook operationeel hebben we flinke slagen gemaakt, hoewel dat com-plex blijft liggen. Maar ik blijf optimist en verwacht begin 2014 de deur hier achter mij dicht te kunnen trekken.

Waar bent u onlangs van geschrokken?Van het mislukken van de Fyra. Of beter gezegd, van de chain of events die ontstaat als wij in zee gaan met – in dit

geval – dubieuze leveranciers. De Fyra heeft natuurlijk nooit gedeugd. Dat heb ik met eigen ogen gezien toen ik erin zat; de verwarming deed het niet, het licht was kapot, de verf zat er niet goed op et cetera. Iedereen zag dat, al stonden er wel prachtige stewardessen in de coupe om ons te verwelkomen. Wat is dat toch dat wij niet in staat zijn kordaat in te grijpen als gebeurtenissen een andere wending krijgen? Bij de woningcorporaties zag je het, bij de banken. En dat kost een berg geld…

Voor welk tv-programma blijft u thuis?Ik blijf voor geen enkel programma thuis, maar probeer deze weken op tijd thuis te zijn voor Springwatch. Een fascinerend natuurprogramma van de BBC – vaak opgenomen met verborgen camera’s – over de Britse fauna tijdens de wisseling van de jaargetijden. Ik kijk daar graag naar omdat ik de natuur boeiend vind, hoewel het mij opvalt hoe wreed de dierenwereld soms is. Tegelijkertijd is het interessant om te zien hoe de makers erin slagen om een a-sexy onderwerp als

TEKST MART RIENSTRA FOTOGRAFIE HANS KOKX


natuur voor een breed publiek toeganke-lijk te maken. Daar kunnen wij met onze klassieke muziek misschien nog iets van leren, denk ik dan.

Wat is uw grootste talent?Ik ben een verbindend denker en werker. Ik breng mensen van uiteenlopende sig-natuur bij elkaar en overbrug verschillen en afstanden. Wat dat over mij zegt? Ik relativeer gauw, communiceer open en direct, heb wat fantasie en humor en ben niet bang. Vooral dat laatste is belangrijk. Als je laat zien wie je bent en wat je wilt, gaat alles een stuk makkelijker.

Hoe ziet uw ideale zondagmiddag eruit?Die bestaat uit een lange wandeling in de natuur, overigens wel steevast eindigend in een stads café. Gelukkig heb ik vol-doende gelijkgestemden die graag met mij meegaan.

Met wie zou u een beschuitje willen eten?Als het nog had gekund met de schrijver Vladimir Nabokov of met de componist Leonard Bernstein. Dat zijn om uiteen-lopende redenen mijn idolen, maar beide zijn helaas overleden. Daarom kies ik voor Jon Stuart, talkshowhost van The Daily Show. Een man die spiritualiteit koppelt aan satire, humor en een kritische maatschappelijke kijk. Hij is de koning van de retorica en vertelt zijn verhaal met zoveel passie. Jammer dat we in Nederland dit soort mensen niet kennen.

Wat is uw favoriete stad?New York, maar ook Parijs. In New York zou ik graag willen wonen, in Parijs zou

ik graag willen zijn. Een beetje verge-lijkbaar is de verhouding Amsterdam en Utrecht. In Amsterdam woon ik, maar ik houd van Utrecht. Het is de stad van de menselijke maat, van rust en reuring, van historie en vernieuwing. Utrecht heeft ook een fantastisch publiek: positief, nieuwsgierig en ontwikkeld. Wat jammer is aan deze stad, is dat ze geen taal weet te vinden om haar kracht en propositie te beschrijven. Utrecht hoort niet bij Amsterdam, Rotterdam en Den Haag maar het is ook geen provinciestad. Dat tussen servet en tafellaken verlamt ons, terwijl we er ook voor kunnen kiezen juist dit aspect tot ons onderscheidend vermogen te maken.

Werken tot 67 jaar; ja of nee?Graag. En als het kan nog wat langer. Maar ik heb makkelijk praten, ik heb altijd leuke banen gehad en heb geen gezin. Bovendien bepaalt mijn werk in belangrijke mate mijn maatschappelijke verankering en dus is dit erg relevant voor mij. Heeft u een passie?Ik houd van lezen, van jongs af aan al. Het is zo ontspannend, je kunt er zo heer-lijk bij wegdromen. Zonder lezen is er voor mij geen leven. Ik heb een tijdje niet kunnen lezen maar daar werd ik onrustig en doodongelukkig van.

Als u een boek zou schrijven, wat is dan het onderwerp?Ik ga nooit een boek schrijven, al is het maar omdat mijn helden uit de literatuur komen, zoals Philip Roth. En aangezien ik hen nooit ga overtreffen, begin ik er

niet aan, terwijl ik best van taal houd. Maar stel dat ik toch iets op papier zou zetten dan zal het verhaal gaan over hoe moeilijk het is een goed mens te zijn. Dat onderwerp sluit mooi aan bij het huidige tijdsbeeld van vervreemding.

Wat is uw grootste valkuil?Dat ik geen ‘nee’ kan zeggen. Ik pak teveel op waardoor ik het structureel te druk heb, zoals nu. Daardoor raak je uit balans, vooral privé. Mijn persoonlijke leven vormt vaak de sluitpost, dat is eigenlijk niet juist.

Heeft de huidige crisis ook positieve effecten?Absoluut. De grote instituties vallen lang-zaam maar zeker om. De tijd van groter en machtiger worden, is voorbij. Mensen ervaren dat omvang vaak leidt tot cor-ruptie, disfunctioneren en wantrouwen. Liever doen we het zelf, nemen bijvoor-beeld de zorg voor onze ouders weer in eigen hand, beducht als we zijn voor die muren waar we tegen aan lopen. Overal zie je nu kleine, particuliere initiatieven ontstaan, fantastisch. Of deze beweging uiteindelijk ook weer een cyclisch karak-ter heeft, weet ik niet. Maar ik ben er wel erg positief over.

Wat is uw favoriete muziekstuk?Het tweede vioolconcert van Sergej Prokofjev. Een stuk dat ik zo’n twintig jaar geleden ontdekt heb; verpletterend. Voor het overige is het vooral Bach, Bach, Bach. En het grappige is, bij dit soort muziek kan ik niet tegelijkertijd lezen. Maar wel mijn huis schoonmaken of koken! n

Over precies een jaar is de officiële opening van het nieuwe Muziekcentrum Tivoli Vredenburg. Tot die tijd is Vredenburg-directeur Nanette Ris namens de gemeente verantwoordelijk voor de operationele voorbereidingen en dus speler in een tripartiet (Tivoli, SJU Jazzpodium en Vredenburg) en uitermate grillig dossier. ‘Het is lastig als er drie dromen zijn en maar één werkelijkheid.’

BUSINESS FLITSENBUSINESS FLITSEN


MANAGEMENT SUPPORT EVENT KIEST VOOR HIGH FIVEOnder de nieuwe merknaam Management Support Live organiseert Vakmedianet een netwerkevent waarin educatie en kennisover-dracht centraal staan. Als locatie viel de keuze op High Five, het all-in accommodatieconcept van Jaarbeurs Utrecht. Management Support komt voort uit het gelijknamige vakblad; de dertiende editie vindt plaats op 3 en 4 oktober. Cas Wegman, uitgever en organisator van Ma-nagement Support is overtuigd van de meer-

waarde van High Five. ‘Bij een netwerkevent waar het accent ligt op educatie past een in-tiem en compact accommodatieconcept. Van-daag de dag draait het niet meer per definitie om wie de grootste en mooiste stand heeft, maar juist om wie de meeste toegevoegde waarde biedt. High Five biedt standhouders de mogelijkheid daar zo efficiënt mogelijk vorm en inhoud aan te geven.’

George Zapantoulis, directeur Jaarbeurs Utrecht en Ruud Bakker, algemeen directeur Vakmedianet bekrachtigen de samenwerking.

BOEK OVER UNIEKE RESTAURATIE

De Utrechtse Villa Jongerius transfor-meerde de afgelopen jaren van bouwval tot een in volle glorie hersteld architectonisch landmark. De door ondernemer Jan Jonge-rius gebouwde villa is een Rijksmonument uit de jaren ‘30 met internationale allure. Anno 2013 vertelt het gebouw het verhaal van de familie die er ooit woonde. De villa is beschikbaar voor vergaderingen, trainingen en diners. Naar aanleiding van de restauratie verscheen bij Uitgeverij Ma-trijs het boek ‘’t Komt in orde’ van auteur Bettina van Santen. Hierin is aandacht voor zowel de villa als het bedrijf van Jan Jon-gerius. De titel verwijst naar de lijfspreuk van deze markante Utrechtse ondernemer. Als eenvoudige hovenierszoon bouwde hij in de jaren voor de Tweede Wereldoorlog een groot zakelijk imperium op. De in oude luister herstelde villa is daarvan nu een tastbare herinnering.

EUROFIBER OP OVERNAMEPADEurofiber bereikte overeenstemming met de aandeelhouders van UNET voor overname van 100% van de aandelen in het bedrijf en zijn dochterondernemingen. CEO Alex Gold-blum is enthousiast over de transactie: ‘UNET is een innovatieve en succesvolle marktpartij waar we al lange tijd mee samenwerken. Het is een onderneming die qua strategie, visie en

expertise goed aansluit bij Eurofiber. Met deze acquisitie creëren we een stevige basis voor verdere groei en netwerkuitbreiding.’ Medio juni werd bekend dat Eurofiber ook de aande-len in Isilinx en IsiConneXion heeft verwor-ven. Beide bedrijven bieden glasvezeldiensten aan voor de zakelijke en publieke sector in de provincie Limburg. ‘Naast enkele honderden

kilometers glasvezelnetwerk voegen wij hier-mee twee belangrijke regionale spelers toe aan onze onderneming,’ aldus Goldblum. Met de recente acquisities verstevigt het in Maarssen gevestigde Eurofiber haar leidende positie in de Nederlandse markt voor zakelijk glasvezel.

PARK PLAZA ZET VRIJWILLIGERS IN HET ZONNETJEPark Plaza organiseerde een barbecue voor vrijwilligers van het Ronald McDonald Huis in Utrecht. In samenwerking met leveranciers als Wijn Verlinden, Cetraco en Brouwerij De Leckere verzorgde het Utrechtse hotel de culinaire invulling, inclusief bijbehorende

bediening. Met dit evenement willen Park Plaza en haar partners de vrijwilligers in het zonnetje zetten en bedanken voor hun inzet bij de verschillende projecten van Ronald McDonald.

BUSINESS FLITSENBUSINESS FLITSEN


COLUMN

De waarde van niet-genoten

vakantiedagen

Wanneer de arbeidsovereenkomst met een werknemer eindigt, is er vaak een saldo niet opgenomen vakantie-dagen. Veel werkgevers berekenen de waarde van dit saldo door uit te gaan van de hoogte van het vaste salaris en de vakantietoeslag.

Uit de jurisprudentie blijkt echter dat het de vraag is of dat de juiste berekeningswijze is. De kantonrechter in Amsterdam heeft in 2012 beslist dat de berekening anders moet. Het betrof een geval van een werknemer die zes jaar in dienst was geweest en aan het einde van het dienstverband een fors restant aan niet opgenomen vakantie-uren had. De werkgever berekende de waarde hiervan door uit te gaan van het vaste salaris en de vakantietoeslag. Maar de werk-nemer stelde dat, behalve het vaste salaris en de vakantietoeslag, ook de waarde van de aan de werknemer uitgekeerde bonussen en het werk-geversdeel pensioenpremie hadden moeten worden meegerekend.

De kantonrechter redeneerde als volgt: uit de wet volgt dat wanneer een werknemer nog een tegoed aan vakantiedagen heeft op het moment dat hij uit dienst treedt, hij recht heeft op het bedrag aan loon over deze niet-genoten dagen. De kantonrech-

ter oordeelde dat het vakantieloon in beginsel moet overeenstemmen met het gebruikelijke arbeidsloon van de werknemer. Daarbij moet rekening gehouden worden met een ruim loonbegrip waaronder ook de waarde van de uitgekeerde bonussen en het werkgeversdeel pensioenpre-mie dienden te worden gerekend.

De kantonrechter baseerde zich hierbij op uitspraken van zowel het Europese Hof van Justitie als van de Hoge Raad en hanteerde daarbij als uitgangspunt dat een werknemer bij uitbetaling van vakantiedagen niet in een nadeliger positie mag komen dan wanneer hij de vakantiedagen zou hebben opgenomen. De kanton-rechter gaf de werknemer dan ook gelijk.

Hoewel in dit geval de vordering van de werknemer dus werd toegewezen, heeft deze uitspraak niet tot gevolg dat alle vergoedingen deel uitma-ken van het vakantieloon. Het moet namelijk gaan om het gebruikelijke arbeidsloon en daar vallen bijvoor-beeld onkostenvergoedingen niet onder. Voor een bonus geldt boven-dien dat deze systematisch en struc-tureel moet worden verstrekt en een vergoeding moet zijn voor werkzaam-heden die aan de werknemer worden opgedragen. In andere woorden: een bonus dient dus alleen onder bepaalde omstandigheden te worden meegeteld bij de berekening van de waarde van niet-genoten vakantieda-gen. Het is verder de vraag of andere kantonrechters het voorbeeld van de kantonrechter in Amsterdam zullen volgen. Wij houden u uiteraard op de hoogte van de ontwikkelingen. n

mr drs Arno van Beurden Van Benthem & Keulen Advocaten & Notariaat

[email protected]

If you do it, do it in style!Aankleding, inrichting en styling van uw

beursstand, personeelsfeest, zakelijk event of jubileumfeest.

Eventstyling

[email protected] 122 1880294-770 364

Beleef de sfeer


EBU UPDATE

van de stedelijke leefomgeving op een ver-antwoorde manier te ontsluiten. Hier liggen grote kansen, temeer er nog maar weinig commercieel aanbod is op dit terrein. De uitdaging voor de EBU is nu om deze waarde daadwerkelijk om te zetten in eco-nomisch rendement. Als eerste stap worden alle partijen in de regio uitgenodigd om actief te participeren in initiatieven, zoals de mogelijkheid om een ‘Healthy Urban Lab’ op de Uithof te realiseren. Hier kun-nen kennis, data, modellen en ontwikkel-tools samengebracht en verder ontwikkeld worden, waarbij gebruik gemaakt kan wor-den van het reeds operationele Nationaal Modellen- en Datacentrum.

Nieuwe voorzitterNa de werksessies nam Henk Broeders, oud-directeur van Capgemini Nederland,het EBU-voorzitterschap over van Roel Robbertsen. Hij ontving hierbij een FC Utrecht-shirt met nummer 1 en zijn naam erop. De middag werd afgesloten met een aantal inspirerende presentaties van onder meer Eve Energy en SnappCar in het kader van EBU Next Generation. Burgemeester Wolfsen, trekker van het Get Connected netwerk, sloot de middag af met de woorden: ‘Zoals FC Utrecht niet zonder supporters kan, kan de EBU niet zonder achterban!’ n

Commissaris van de Koning Roel Robbertsen verwelkomde de aanwezigen. Vervolgens ging men aan de slag in acht verschillende werksessies, waaronder een sessie over het Techniekpact en de inzet in het onderwijs, de waarde van job-hoppen en een sessie over de oprichting van eUcePS, het Europees/Utrechtse netwerk voor personalised health & selfmanagement.

Healthy Urban LivingIn de interactieve werksessie ‘Healthy Urban Living: de kwaliteit van de stede-lijke leefomgeving als economische motor’ werd ingegaan op het belang om aanwezige kennis te bundelen. Daarnaast moet ook toegewerkt worden naar een gezamenlijke kennisinfrastructuur waar – met de nieuwste technologische ontwik-kelingen en inzichten – data, modellen en ontwikkeltools op het terrein van de bebouwde omgeving gekoppeld worden. De kernvraag is hoe we via nieuwe

producten, diensten en verdienmodellen al deze informatie op een slimme en integrale manier kunnen ontsluiten naar overheden, bedrijven en individuele bur-gers om zo lokale waarde te creëren.

Slimme, duurzame regioMet een bloeiende dienstensector en unieke kennis op het terrein van milieu, duurzaamheid en volksgezondheid heeft Utrecht alles in zich om uit te groeien tot een slimme en duurzame regio, waarin het ondanks een toenemende druk op de ruimte goed toeven is voor bewoners en bedrijven. De uitdaging is om de aanwezige kennis en expertise zo optimaal mogelijk in te zetten en deze kracht te vertalen in nieuwe vormen van bedrijvigheid. André van der Zande, directeur-generaal RIVM: ‘Utrecht is vooral goed op het grensvlak tussen gezondheid en stedelijke ontwikkeling.’ De unieke gebundelde kennis is niet alleen beschikbaar voor de eigen regio maar biedt ook goede exportmogelijk-heden voor hoogwaardige toepassingen elders in de wereld.

Actief participerenNaast het directe belang van deze kennis voor de kwaliteit van leven en de effi-ciency en doelmatigheid van overheden en bedrijven kunnen nieuwe producten, diensten en commerciële activiteiten worden ontwikkeld om de geïntegreerde kennis met betrekking tot de kwaliteit

Tweede Get Connected bijeenkomst drukbezocht

Maandag 27 mei vond de tweede Get Connected bijeenkomst plaats. Rond de 300 bezoekers, bestaande uit ondernemers, bestuurders, wetenschappers, ambtenaren en zorgen cultuur-professionals, vonden hun weg naar stadion Galgenwaard.


BEDRIJFSPROFIEL

CNV richt werkgroep op voor SEPA

‘Begin op tijd’

Elise Foppen is projectmanager van een werkgroep die speciaal is opgericht voor de implementatie van SEPA binnen de CNV Vakcentrale en -bonden. ‘Omdat de impact zo omvangrijk is, pakken we dit met alle CNV-bonden gezamenlijk aan.’ Want hoewel elke bond in principe autonoom kan besluiten de nood-zakelijke werkzaamheden zelfstandig uit te voeren, wordt een aantal maatregelen gezamenlijk opgepakt. Denk aan het relatie-systeem waar alle CNV-bonden gebruik van maken.

Getekend mandaatIs de werkgroep dit voorjaar opgestart, de ICT-afdeling van het CNV is al veel langer bezig met het inventariseren van de gevolgen van SEPA. Daarbij richt de aandacht zich zowel op computerprogramma’s die door SEPA worden getroffen als op bedrijfsprocessen die een aanpassing nodig hebben. Foppen verwijst onder meer naar de automatische incassoprocedure die door SEPA ingrijpend verandert. ‘Zo is er straks bijvoorbeeld

een getekend mandaat nodig. Dat feit alleen al wijzigt meerdere bedrijfsprocessen in onze ledenadministratie. Voer je deze wijzigingen niet of onjuist door, dan heb je onmiddellijk een probleem omdat de opdrachten tot automatische incasso niet kunnen worden uitgevoerd.’

SamenwerkenVoor de applicaties werkt de werkgroep samen met een aantal softwareleveranciers. ‘Volgens hen zijn wij relatief vroeg met onze vraag om ondersteuning en aanvullende programmatuur. Opmerkelijk, want al over acht maanden moet iedereen “om” zijn.’ Tegelijkertijd bevreemdt het Foppen dat een aantal leve-ranciers de juiste applicaties nog niet beschikbaar heeft. ‘Die komen pas in de loop van dit jaar, terwijl de keuze om SEPA in te voeren al in 2009 is gemaakt! Blijkbaar zijn ontwikkelaars terughoudend met het investeren in nieuwe software.’Een andere partij waarmee het CNV bij de implementatie van

Marthijn van Beusekom en Elise Foppen


Het CNV telt circa 325.000 leden. Het merendeel hiervan betaalt via incasso. Wil het CNV deze contributies blijven innen dan moet de vakbond voor 1 februari 2014 SEPA-proof zijn. ‘Lukt dat niet dan lopen wij deze inkomsten mis en hebben we een ernstig financieel probleem…’

SEPA intensief samenwerkt, is de bank. ‘Onze belangrijkste inkomstenbron – de contributie van de leden – hangt straks af van hoe adequaat wij onze betaalbestanden aanleveren bij de verschillende banken van onze bonden.’ Om dit proces goed op de rit te zetten, vraagt en krijgt ze ondersteuning van onder meer de Rabobank. ‘Dat is nodig, zeker als we straks gaan testen.’ De laatste testfase start in september of oktober. Twee maanden later moet het CNV SEPA-proof zijn. Als de vakbonden daarin slagen, is het CNV ruim op tijd voor de invoering op 1 februari 2014 en is haar belangrijkste inkomstenbron – de contributies van haar leden – zeker gesteld.

OnwetendheidDan zit het karwei erop en heeft het CNV behoorlijk moeten investeren om SEPA te implementeren. ‘Maar je eraan onttrek-ken, is door het grote belang geen optie,’ benadrukt Foppen. ‘Wij vinden het daarom verstandiger er serieus werk van te maken.’ Niet iedereen deelt deze houding. ‘De onwetendheid rondom SEPA en IBAN is groot, de impact wordt nogal eens onderschat. Het is verstandig op tijd te beginnen en actie te ondernemen. Gelukkig hebben we dit binnen CNV goed gedaan.’ n

SEPA: ÉÉN EUROPESE BETAALMARKT Europa kent straks één gezamenlijke betaalmarkt ( Single Euro Payments Area = SEPA). Het doel is om overal op dezelfde manier te kunnen betalen. Hier-voor zijn nieuwe standaarden in het betalingsverkeer nodig, zowel voor het rekeningnummer (IBAN) als voor betaalproducten. Overschrijvingen, incasso’s en betaalpassen kunnen dan zowel voor binnenlandse als voor grensoverschrijdende betalingen worden ge-bruikt. Dit heeft vooral grote voordelen voor bedrij-ven die internationaal zaken doen en veel betalingen in of vanuit het buitenland verrichten.

Grote impact‘De komst van SEPA is ingrijpend,’ zegt Marthijn van Beusekom. ‘De impact is vooral groot bij bedrijven die regelmatig incasseren,’ aldus de Consultant Financiële Logistiek van Rabobank Utrecht. ‘Dat komt door de gewijzigde werkwijze rondom incasseren. Er moet straks meer informatie opgegeven worden, de verwerkingstijden worden langer en de eenmalige machtiging verdwijnt.’ Dit alles is vanuit Brussel als wetgeving opgelegd, met als voornaamste doel de consument te beschermen.Maar ook voor bedrijven die niet incasseren, zijn de gevolgen van SEPA groot. ‘Zonder additionele maat-regelen is vanaf 1 februari 2014 geen betalings-verkeer meer mogelijk. Dan kunnen bijvoorbeeld

geen salarissen meer worden overgemaakt.’ Om dit soort tegenspoed te voorkomen, adviseert Van Beusekom bedrijven alle gevolgen van SEPA voor hun onderneming in kaart te brengen: op ICT-gebied, maar ook daarbuiten.’ Tot deze laatste categorie behoren onder andere het integraal doorvoeren van wijzigingen op alle plekken binnen de organisatie (website, drukwerk) en het communiceren hierover, zowel intern als extern.

Achteraan in de rijDe tijd dringt, luidt de boodschap van Van Beusekom. Daarom adviseert hij om – als dat nog niet is gebeurd – nu in actie te komen. ‘Is je financieel pakket al SEPA-proof? Ondersteunt deze bijvoorbeeld de uitbreiding (voor IBAN) van 9 naar 18 cijfers? Als dit soort opties ontbreekt, investeer dan in additionele applicaties of een nieuw pakket voor het te laat is.’ Daarbij luidt de ultieme tip om uiterlijk in oktober over te gaan op SEPA. ‘Dat geeft je de tijd om onverhoopte proble-men op te lossen. Bovendien voorkom je zo dat je aan het einde van dit jaar achteraan in de rij moet aansluiten bij helpdesks van softwareleveranciers of banken die tegen die tijd de vraag om advies en ondersteuning misschien nauwelijks meer aankunnen.’Bedrijven die op tijd klaar willen zijn, doen nu de check op www.rabosepacheck.nl


SLINGER NIEUWS

TEKST ARNOUD CORNELISSEN

Met De Slinger Utrecht vond CMS Derks Star Busmann een netwerk waardoor snel en praktisch hulp kan worden geboden aan maatschappelijke initiatieven in Utrecht. ‘Zo hebben we na de verhuizing naar het nieuwe pand via De Slinger Utrecht bureaumeubilair kunnen schen-ken. Ook hebben we computers aan pro-jecten kunnen weggeven. En onlangs nog zijn we door De Slinger Utrecht inge-schakeld om de kledingbank te helpen bij het opstellen van de stichtingsakte.’

Geen eenrichtingsverkeerCMS Derks Star Busmann vindt het belangrijk dat medewerkers zich met maatschappelijke activiteiten bezig-houden. ‘Door de betrokkenheid bij maatschappelijke initiatieven houd je goed contact met de wereld om je heen. Je weet dan wat er speelt. We kunnen daar ook van leren. Het is namelijk niet alleen eenrichtingsverkeer. Het gaat veel verder dan een zak geld geven of een bepaalde dienst verlenen. Er komen nieuwe contacten tot stand. Dat verrijkt je en inspireert je.’

PrikkelAukje Haan vindt het logisch dat het bedrijfsleven financiering van verschil-lende culturele en maatschappelijke projecten overneemt, nu de overheid de subsidiekraan steeds verder dicht draait. ‘Natuurlijk vallen daardoor projecten af. En helemaal zonder subsidie gaat het ook niet. Maar we zijn in de afgelopen jaren ook wel erg verwend geweest. Het

is misschien wel een mooie prikkel voor culturele en maatschappelijke initiatieven om creatief na te denken en andere wegen in te slaan. Daarbij kunnen wij dan weer met onze expertise helpen.’

Prachtig netwerkMaatschappelijk betrokken ondernemen is volgens Aukje Haan ook goed mogelijk voor kleine ondernemers. ‘Het is logisch dat niet elk bedrijf sponsorbudgetten kan vrijmaken, zoals dat bij CMS Derks Star Busmann het geval is. Maar je kunt als kleine ondernemer wel tijd en aandacht aan initiatieven schenken. Maatschappelijk actief zijn levert ieder-een iets op. Ondernemers komen zo in contact met allerlei verschillende mensen uit de samenleving. Het levert je boven-dien een prachtig netwerk op. Er zijn zoveel verschillende mogelijkheden om maatschappelijk actief te zijn. Geld geven is gemakkelijk. Maar jezelf geven, is een veel groter goed.’ n

Aukje Haan, partner CMS Derks Star Busmann Utrecht

‘Maatschappelijk actief zijn inspireert’

Het Utrechtse kantoor van CMS Derks Star Busmann is al vanaf het allereerste begin betrokken bij De Slinger Utrecht. Aukje Haan kan zich die eerste vergadering bij de Rabobank met een grote groep geïnteresseerde ondernemers en instellingen nog goed herinneren. ‘Ons kantoor doet heel veel op het gebied van maatschappelijk ondernemen. Zo zetten wij ons met het programma “lawyers for lawyers” wereldwijd in voor advocaten die zijn opgepakt bij hun strijd voor rechtvaardigheid en vrijheid,’ vertelt zij. ‘Wij vinden daarnaast dat we ook een regionale verantwoordelijkheid hebben. Daarom is er op ons kantoor heel veel vrijheid voor medewerkers om hun kennis en kunde in te zetten voor maatschappelijke doelen in Utrecht en omgeving.’

Steeds meer ondernemingen nemen hun maatschappelijke betrokkenheid serieus en zetten zich belangeloos in voor een project ter versterking van de samenleving. De Slinger Utrecht stimuleert ondernemers een actief MBO-beleid te voeren, adviseert daarbij en vormt de schakel tussen vraag en aanbod. Utrecht Business ondersteunt deze doelstellingen van harte en biedt De Slinger in elke uit-gave een podium. Meer informatie op www.deslinger.nu/utrecht.

Aukje Haan: ‘Geld geven is gemakkelijk. Maar jezelf geven, is een veel groter goed.’

BUSINESS



B U S I N E S S N A T I O N A A LI I

Profiel

TEKST HANS HAJÉE FOTOGRAFIE MARJO VAN DE PEPPEL-KOOL

George Banken voor de derde keer succesvol met Detron

‘Ik wil alles weten’

Een ICT-bedrijf opbouwen is voor George Banken business as usual. In 1991 startte de Brabander Detron dat amper zeven jaar later met ruim 3.000 medewerkers naar de beurs ging. Het bedrijf werd in 2000 verkocht aan Landis en ging drie jaar later failliet. Banken nam een deel ervan over, maakte het opnieuw succesvol en vond een nieuwe eigenaar in het Amerikaanse LCC. Later kocht hij de naam Detron terug en startte in 2008 met zijn derde onderneming onder die naam. Opnieuw met succes, getuige de snelgroeiende omzet en sub-stantiële winst. Met zo’n 550 medewer-kers is de Detron ICT & Telecom Groep één van de grootste niet-beursgenoteerde ICT-ondernemingen van Nederland.

HeldenEen opvallende prestatie want de omstandigheden zijn allesbehalve roos-kleurig. ‘De ICT- en telecommarkt stag-neert en marges staan al jarenlang onder druk,’ stelt Banken. Toch nam de omzet van Detron vorig jaar met ruim veertig procent toe tot 148 miljoen euro. Deels als gevolg van overnames zoals Issue en MSA maar ook door autonome groei. ‘Dat lukt onder meer omdat we het aan de verkoopkant beter doen dan de meeste concurrenten. Onze salesmensen zijn de helden van de tent. Zij verdienen de boterham voor het hele bedrijf en daarom

is er veel aandacht voor het vinden en binden van goede medewerkers.’ Een ander beïnvloedbaar aspect is de klant- tevredenheid. ‘ICT en telecom zijn tegenwoordig zo complex dat je zeker weet dat zaken fout gaan. Wij pretende-ren niet dat alles perfect verloopt en laten al in het voortraject zien hoe we omgaan met klachten of storingen. Primaire insteek daarbij is om klanten met een probleem direct te helpen. Dus geen uit-gebreide keuzemenu’s en lange wacht- tijden, maar zorgen voor een snelle en adequate oplossing.’ Zo’n opstelling is volgens Banken zeker niet vanzelfspre-kend. ‘Terwijl juist een goede support cruciaal is voor de beleving van de gebruikers. En zij bepalen hoe de kwali-teit van onze dienstverlening wordt ervaren.’

Louterend dalBanken maakte als ICT-ondernemer goe-de en slechte tijden mee. ‘In de negenti-ger jaren groeiden de bomen tot aan de hemel. Het leek alsof iedereen succesvol een bedrijf kon opzetten. Jonge mensen met amper ervaring waren verantwoor-delijk voor grote, soms beursgenoteerde ondernemingen.’ Maar aan de voorspoed kwam een eind. ‘Vanaf begin deze eeuw heeft de ICT- en telecomsector regelma-tig te maken met tegenwind. Ook nu moeten we er keihard aan trekken om

business binnen te halen. Maar het goede aan de crisis is dat we hem meemaken. Af en toe een dal loutert. Als je het volhoudt, kom je er sterker uit.’

Geen eenheidsworstDoor leeftijd en ervaring is Banken rusti-ger geworden. ‘Ook heb ik meer oog voor de specifieke kwaliteiten van men-sen. Vroeger lag de nadruk op het verbe-teren van iemands zwakke punten. Inmiddels weet ik dat als je iets doet wat je leuk vindt, de kans groot is dat je daar ook goed in wordt. Daarom is het veel verstandiger de unieke kenmerken van medewerkers verder te ontwikkelen dan te streven naar eenheidsworst. Dus han-teren we geen rigide functieprofielen maar is veel ruimte voor individuele kwaliteiten.’ En voor afwijkende menin-gen. ‘Ik heb altijd al jaknikkers gemeden maar verzamel nog meer dan vroeger kritische mensen met uiteenlopende ach-tergronden om me heen. Inbreng vanuit verschillende invalshoeken leidt tot bete-re beslissingen. Maar als de stemmen staken, hak ik de knoop door.’

Midden in de nachtNieuwsgierigheid vormt een rode draad bij Banken’s succes als ondernemer. ‘Sales aansturen is niet mijn ding; ik ben überhaupt niet goed in leidinggeven. Wel ben ik enorm nieuwsgierig, wil alles

Voor de derde keer bouwt George Banken onder de naam Detron aan een succesvol bedrijf. In moeilijke marktomstandigheden laat hij opmerkelijke prestaties zien. Door zowel autonome groei als overnames staat de teller in vijf jaar al op bijna 150 miljoen euro omzet. Over ICT-ondernemerschap in veranderende tijden. ‘Af en toe een dal loutert. Als je het volhoudt, kom je er sterker uit.’

B U S I N E S S N A T I O N A A L I I I

weten. Dus trek ik regelmatig een offerte of financiële analyse uit de kast en ga met salesmensen op pad. Ook heb ik een tijdje alle berichten aan onze algemene mailadressen laten doorsturen. Dan ont-staat een uitstekend beeld van alle ins en outs binnen het bedrijf, van boze klanten tot commerciële kansen. Ik wil altijd en overal het naadje van de kous weten en verwacht dat ook van mijn mensen. Als ik midden in de nacht een manager bel en vraag hoeveel omzet zijn unit vorige week heeft gedraaid, mag hij er een paar

duizend euro naast zitten – niet meer. Dergelijke informatie moet in ieders hoofd zitten. Dan is er controle over het bedrijf en kom je niet voor verrassingen te staan.’

OorlogskasVoorlopig zijn er nog genoeg zaken die Banken’s nieuwsgierigheid kunnen bevredigen. Want Detron wil verder groeien, autonoom en via nieuwe over-names. ‘De verkoop van onze telecom- operator Esprit aan Ziggo levert een fors bedrag op. Dat wordt gebruikt om de balans te versterken en de oorlogskas

Als de stemmen staken, hak ik de

knoop door

voor overnames te vullen. Samen met de uitstekende relatie met huisbankier Rabobank zorgt dat voor ruime moge-lijkheden voor financiering van verdere groei. Dat maakt ons tamelijk uniek in de huidige markt.’ Op welke overname-kandidaten is het vizier vooral gericht? ‘Met de combinatie ICT en telefonie kunnen wij klanten bij 80% van hun behoeften van dienst zijn. Het resteren-de deel betreft vooral applicaties. Daarmee is Detron nog amper actief. We zijn dus vooral alert op bedrijven die sterk zijn in deze dienstverlening.’Bij de toekomstplannen is vooralsnog geen sprake van buitenlandse ambities. ‘In het ICT-segment waarin wij opere-ren – het mkb – is KPN marktleider met een geschatte omzet van 1,6 miljard euro. Detron is weliswaar de tweede speler maar met een omzet van zo’n 150 miljoen euro nog altijd klein duim-pje. Er zijn dus meer dan voldoende mogelijkheden om in Nederland verder te groeien.’

Niet cashenEen vastomlijnd doel qua omvang of exit heeft Banken daarbij niet voor ogen. ‘Veel van onze managers zijn ook aandeelhouder. Een aantal van hen heeft al één of soms zelfs twee Detrons mee-gemaakt. Ze zijn door de wol geverfd en er niet op uit om snel te cashen. Net als ik halen zij veel voldoening uit het runnen van een zelfstandig, groeiend bedrijf met mooie klanten waar snel beslissingen worden genomen zonder de last van een beursnotering. Kortom: ik heb het hier vooralsnog prima naar mijn zin.’

B U S I N E S S N A T I O N A A LIV

Thema

TEKST PETER CAMP

Het World Economic Forum maakte in april de actuele versie van de Networked Readiness Index bekend. Net als in 2012 bestaat de top 3 uit Finland (+2 plaat-sen), Singapore (-1) en Zweden (-2). Nederland stijgt twee plekken en neemt nu een vierde positie in.

Unieke noteringINSCOPE: Research for Innovation verzamelde onder leiding van professor Henk Volberda de Nederlandse gege-vens. Nog niet eerder sinds het uitkomen van de ranglijst scoorde ons land zo hoog. ‘Bij de start in 2005 werd een schamele zestiende plek genoteerd, gevolgd door een stijging naar de zesde positie in 2007. In de periode 2007-2011 daalde Nederland vervolgens enkele plekken, maar sindsdien is een stijging ingezet die heeft geleid tot deze voor Nederland unieke top 5-notering.’

CompetitiefDie positie is te danken aan relatief kleine verbeteringen op een aantal indicatoren. Volgens Volberda beschik-ken wij bijvoorbeeld over ’s werelds meest competitieve internet- en telefo-niemarkt. Qua ‘e-participatie’ staat Nederland eveneens op een eerste plaats

en met 94% hebben wij het op één na hoogste percentage computer- en inter-nettoegang per huishouden. Een tweede positie is er ook op het gebied van toegang tot digitale content, veiligheid van internetservers en afgesloten breedband-internetabonnementen (39 per 100 inwoners). Nederland scoort een derde plek van de 144 landen bij het gebruik van virtuele sociale netwerken, rechterlijke onafhankelijkheid en ken-nisintensieve werkgelegenheid in de economie. Daarnaast wordt de kwaliteit van de ICT-infrastructuur positief beoordeeld en doen wij het ook goed bij internettoegang op scholen en beschikbaarheid van de nieuwste technologieën.

TeleurstellendToch gaat niet alles crescendo. Volberda meldt dat Nederland minder sterk scoort op onder andere tarieven voor mobiel bellen (87e positie), de hoogte in termen van winstpercentage van het belastingtarief (78e), netwerk-dekking van mobiel bellen (74e) en het aantal afgesloten abonnementen voor mobiele telefonie (54e). Ronduit teleurstellend vindt de professor dat wij maar een vijftiende plek innemen bij

ICT-gebruik en -benutting door de overheid. Onder andere de gebeurtenis-sen in Haren en de bevindingen van de commissie-Cohen maken duidelijk dat meer aandacht nodig is voor dit onderwerp.

Zwakke schakelMaar ook ondernemers moeten een tandje bijzetten, stelt Volberda. Het absorptievermogen van ICT-technologie door het bedrijfsleven is met een 22e positie relatief laag. Nederlandse ondernemingen zijn niet optimaal in staat om de beschikbare technologie ook daadwerkelijk te benutten om daarmee de internationale concurrentiepositie te verstevigen. Ook aan de kostenkant zijn nog stappen te zetten. De betaalbaarheid van ICT wordt als een zwakke schakel gezien. Gezien de daling van de 47e naar de 60e plek nam deze het afgelopen jaar flink af.

NETWORK READINESS INDEX

ECONOMIE 2013 2012 Finland 1 3Singapore 2 2 Zweden 3 1 Nederland 4 6 Noorwegen 5 7 Zwitserland 6 5 Verenigd Koninkrijk 7 10 Denemarken 8 4 Verenigde Staten 9 8 Taiwan (China) 10 11

De Networked Readiness Index van het Global Information Techno-logy Report vergelijkt jaarlijks het vermogen van 144 economieën om de capaciteit van ICT in te zetten voor internationaal concurren-tievermogen en welzijn. Gedachte hierachter is dat gebruik en exploitatie van ICT belangrijke drijfveren zijn voor innovatie, economische groei en hoogwaardige werkgelegenheid.

Nederland rukt op in Networked Readiness Index

B U S I N E S S N A T I O N A A L V

Euregionale gateway naar het Europese achterland

De keuze voor uitbreiding in Venlo en Duitsland komt niet zomaar uit de lucht vallen. ‘De markt is namelijk aan het verschuiven,’ legt direc-teur Jos Derkx uit. ‘Venlo wordt meer en meer een internationaal knooppunt, met name naar het achterland van Europa. Niet voor niets is de regio Venray-Venlo dit jaar wederom uitgeroepen tot logistieke hotspot nummer 1. En dat is onze oosterburen ook niet ontgaan.’

InvesterenVolgens Jos Derkx is er in Duitsland een sterke behoefte aan het verbe-teren van breedbandcommunicatie en hostingfaciliteiten. ‘Er zijn voor-namelijk in grotere steden zoals Keulen, Düsseldorf en Frankfurt voor-zieningen getroffen om serveractiviteiten en ICT buiten de deur te plaatsen, terwijl men juist in de kleinere en middelgrote steden in Duitsland waar het vaker economisch wat minder goed gaat, in ICT-in-frastructuur moet investeren wil men de daar gevestigde bedrijven en arbeidsplaatsen behouden.’ ‘Systemec is dan ook door lokale overhe-den gevraagd om mee te werken aan een oplossing voor het datacom-municatieprobleem,’ vult Business Controller Sjoerd Derkx aan. ‘In sa-menwerking met lokale partners gaan we de breedband infrastructuur aanleggen zodat lokale bedrijven, maar bijvoorbeeld ook Nederlandse bedrijven met Duitse lokale vestigingen gebruik kunnen maken van een goede internetverbinding en natuurlijk van een van onze datacenters voor de opslag van hun digitale gegevens of ICT-platvorm.’

Hoog rendementBij de bouw van de beide nieuwe datacenters in Venlo en Duitsland is gekozen voor het toepassen van de nieuwste technologieën op het ge-bied van koeling en elektrotechniek. ‘Het toegepaste koelingsprincipe is afkomstig van een Duitse partner die in Duitsland een innovatieprijs

heeft gewonnen met hun concept,’ vertelt Jos Derkx. ‘Dankzij dit prin-cipe, dat voor het eerst in Nederland in ons datacenter te Venlo zal wor-den toegepast, wordt er een zeer hoog rendement behaald terwijl de CO2-uitstoot flink wordt verlaagd. Op elektrotechnisch gebied worden er speciale meet- en regelsystemen toegepast die naast sneller en nauw-keuriger ook per aansluitpunt meten en detecteren. Naast een grote

flexibiliteit kunnen we bijvoorbeeld ook drempelwaardes op het gebied van stroomverbruik inbouwen.’ Sjoerd Derkx: ‘Interessant voor onze relaties is de koppeling van de datacenters in Nederland en Duitsland om extra redundantie te realiseren om op een nog hoger TIER-platvorm te komen. Dit is niet alleen ideaal voor Nederlandse maar ook voor in-ternationale bedrijven die actief zijn in Duitsland en bijvoorbeeld om

fiscale en/of juridische redenen hun data in Duitsland moeten opslaan.’

CapaciteitsuitbreidingDe bouw van de beide datacenters zal rond augustus worden afgerond. Jos Derkx: ‘Met de uitbreiding van de capaciteit in Venlo beschikt Sys-temec straks over de grootste datacenter capaciteit in Noord-Limburg, grensoverschrijdend gekoppeld aan het datacenter in Duitsland. Hier kunnen we voor al onze nationale en internationale klanten beveiligde netwerkverbindingen aanbieden en hun digitale gegevens veilig op-slaan en monitoren. Als gateway naar het Europese achterland zijn we uitstekend voorbereid op de groeiende bedrijvigheid in de Euregio.’

In Venlo en Duitsland is Systemec BV, aanbieder van hosting, internetdiensten, data-verbindingen en –opslag, druk bezig met de nieuwbouw van twee additionele datacenters. Met deze uitbrei-ding kunnen alle ISP- en hostingdiensten van Sys-temec ook in Duitsland worden aangeboden. Hiermee profi leert Systemec zich als euregionale ICT-dienstverlener en gateway naar het Europese achterland middels koppelingen op de Duitse backbone infrastructuur.

systemec B.V.

Marinus Dammeweg 25 - 5928 PW Venlo - T 077 - 382 85 80

E [email protected] - I www.systemec.nl

Jos en Sjoerd Derkx

B U S I N E S S N A T I O N A A L V

B U S I N E S S N A T I O N A A LVI

TrenDs

TEKST CEES LOUWERS

Big data is na de cloud, mobiele toepassingen en sociale media het actuele ICT-buzzwoord. Daarbij draait het niet alleen om de explosief toenemende hoeveelheid gegevens. Big data

slaat vooral op het vermogen informatie uit verschillende bronnen te combineren, verrijken en analyseren. Dit leidt tot nieuwe kennis en maakt voorspellingen mogelijk met een

grote nauwkeurigheid. De impact op de maatschappij is enorm, net als de kansen voor het bedrijfsleven.

Big data geen toekomstmuziek maar realiteit

The next big thing?

De term big data zoemt steeds nadrukkelijker rond en

is onderwerp van een toenemend aantal blogs, boeken en bijeenkom-

sten. Bij velen roept de omschrijving voor-al een beeld op van datacenters met eindeloze rijen servers. Dat is maar een deel van het verhaal. Want het draait niet zozeer om de beschikbaarheid van gege-vens maar vooral om wat er mee gebeurt.

Meerdere bronnenVolgens ICT-onderzoeksbedrijf Gartner moet bij big data sprake zijn van volume, variety en velocity. Gegevens moeten afkomstig zijn uit meerdere bronnen en verrijkt kunnen worden met andere, gestructureerde maar ook ongestructureer-de data. Verder ligt hun toegevoegde waar-de met name in de snelle beschikbaarheid. Een database met klantgegevens – hoe groot ook – valt niet onder de definitie. Dat is wel het geval als informatie over eerdere aankopen gecombineerd wordt met gege-vens over surfgedrag om iemand online te triggeren met een aanbieding op maat.

GriepOm inzicht te geven in de reikwijdte van big data, schetsen Viktor Mayer-Schonberger en Kenneth Cukier in hun

boek De Big Data Revolutie een aantal aansprekende voorbeelden. Als een nieuw griepvirus opduikt, is informatie over de verspreiding ervan vrijwel altijd gedateerd. Mensen zijn vaak al enige tijd

ziek voordat ze een arts raadplegen. Ook worden gegevens niet continu verzameld. Google onderzocht of de verspreiding van een virus sneller voorspeld kon wor-den. Daartoe werd het online zoekgedrag

Erik Brynjolfsson vergelijkt big data met de uitvinding van de microscoop. Het zal een revolutie ontketenen in de hoofden van leiders en bestuurders.

B U S I N E S S N A T I O N A A L VII

in de VS vergeleken met officiële gege-vens over griep. Dit was al eerder geprobeerd, maar zonder de rekencapa-citeit en statistische expertise waarover Google beschikt. De sleutel lag niet – zoals verwacht werd – bij zoektermen als ‘griep’ of ‘medicijn voor hoest’. Google ontwierp daarom een systeem waarbij niet gekeken werd naar de inhoud van zoektermen. Er werd alleen gezocht naar een match tussen de fre-quentie van bepaalde zoekopdrachten en verspreiding van de griep. Verwerking van 450 miljoen verschillende wiskun-dige modellen leverde uiteindelijk een combinatie van 45 termen op die een sterke correlatie lieten zien met de lan-delijke griepcijfers. Hiermee bleek het mogelijk de geografische verspreiding van griep bijna realtime te voorspellen. Bij de griepepidemie in 2009 in de VS was het systeem van Google bruikbaar-der en sneller dan de vertraagde statistieken.

Goedkope ticketsDe Big Data Revolutie behandelt ook een initiatief van Oren Etzioni, big data-pionier avant la lettre. Hij ontwikkelde een voorspellingssysteem voor de prijs van vliegtickets, gebaseerd op een ana-lyse van 12.000 prijsobservaties van een reiswebsite. Dit leidde tot een kleinscha-lig model dat in de praktijk prima vol-deed en verder geperfectioneerd werd door Farecast. Dit bedrijf verzamelde aanvullend onder meer grote aantallen gegevens uit een reserveringsdatabase van de luchtvaartbranche. Voor haar voorspellingen verwerkte Farecast bijna

200 miljoen vluchtprijsrecords. Wordt een prijsdaling voorzien dan volgt het advies te wachten met kopen, stijgt het gemiddelde tarief dan is het slim om toe te slaan. Microsoft kocht het bedrijf in 2008 en integreerde de dienstverlening in zoekmachine Bing.

RechtsafProfessor Erik Brynjolfsson is directeur van het MIT Center for Digital Business (Cambridge) en veelgevraagd spreker over – onder meer – de impact van data. Hij liet projecten met big data bij 330 bedrijven onderzoeken en lichtte er tij-dens een Amsterdams congres vorig jaar een aantal toe. Zo kan een wijnmaker door de samenstelling van zijn product nauwkeurig te ontleden, vooraf voor-spellen hoe de wijn smaakt. Pakjesbezorger UPS gebruikt big data om te achterhalen dat een route waarbij bestelauto’s alleen naar rechts afslaan sneller en goedkoper is dan de ‘traditio-nele’ kortste weg. En een analyse van zoekopdrachten in Google bleek in de VS waardevoller als voorspeller van de

koopbereidheid op de huizenmarkt dan statische modellen als historische gege-vens en economische indicatoren.

MicroscoopBij onderzochte big data-projecten zag Brynjolfsson gemiddeld een toename van 4 procent in productiviteit; de winst steeg met 6 procent. Natuurlijk gaat het lang niet altijd om succesverhalen, bena-drukt hij. Maar wanneer een project geen resultaat oplevert, komt dat volgens de professor meestal niet door een gebrek aan relevante data maar door de kwaliteit van de analyses. Brynjolfsson ziet big data niet alleen als een technische doorbraak maar denkt dat het zal leiden tot een revolutie in de hoofden van bestuurders. Hij vergelijkt big data zelfs met de uitvinding van de microscoop. Toekomstige beslissingen zullen niet langer gebaseerd zijn op aan-names en keuzes van een beperkt aantal leiders. Ze kunnen genomen worden op basis van gegevens, van feitelijke informatie. Oorzaak en gevolg In het verlengde daarvan wijzen Cukier en Mayer-Schönberger op een andere belangrijke verandering. Om ontwikke-lingen te voorspellen en beslissingen te onderbouwen, worden op dit moment nog vooral steekproeven gebruikt. Omdat het gaat om een beperkt aantal gegevens moeten die steekproeven zeer zorgvuldig zijn samengesteld om waarde te hebben. Door de enorme hoeveelheid informatie die beschikbaar is voor analy-se hoeft onderzoek bij big data veel min-

Grote dataverzame-laars hebben goud

in handen

B U S I N E S S N A T I O N A A L

der nauwkeurig te zijn om toch betrouwbare conclusies te kunnen trekken. Zelfs gegevens waarmee op het eerste gezicht geen verband wordt ver-wacht, kunnen in het onderzoek worden betrokken. Big is beautiful, in dit geval; kwantiteit leidt tot kwaliteit. Een wezen-lijk verschil met de wereld zoals we die kennen, is ook dat het niet langer essen-tieel is om te weten waarom iets zo is. Big data maakt het op grond van gege-vensanalyse mogelijk om te voorspellen dat iets met zeer grote waarschijnlijkheid het geval is. Causaliteit wordt minder belangrijk. We hoeven niet noodzake- lijkerwijs op zoek te gaan naar de oorzaak als het gevolg bekend is.

4,4 miljoen banenDe hoeveelheid gegevens neemt explo-sief toe. Denk aan bronnen als online zoekgedrag, smartphones, applicaties, profielen en berichten in sociale media. De opslag en ontsluiting van al deze data levert in technische zin amper problemen op. De sleutel ligt in het vermogen om onderlinge verbanden te leggen met hulpmiddelen als analysesoftware en algoritmes. Dus zal een sterke vraag ont-staan naar onderzoekers en analisten. Gartner voorziet dat in 2015 wereldwijd 4,4 miljoen banen gecreëerd worden die samenhangen met big data. Europa zal bijna een derde hiervan voor zijn reke-ning nemen. Het onderzoeksbureau ver-wacht echter dat maar 1 op de 3 van

deze banen ook werkelijk kan worden ingevuld. Privacy is een andere bottle-neck. Koppeling en analyse van gege-vens kan leiden tot discriminatie. Ook zorgt het mogelijk voor conflicten met bestaande wetgeving en toekomstige Europese privacyregels.

Goud in handenDeze belemmeringen doen amper iets af aan de potentie van big data. Op maat-schappelijk vlak, zoals in de gezond-heidszorg of bij de bestrijding van criminaliteit. Maar ook zakelijk zijn de kansen enorm. Meest voor de hand lig-gend voorbeeld is Google, waar big data het hart van de business vormt. Eerst alleen met gegevens over zoekgedrag, later ook door input via gmail, Android (gekocht in 2005) en YouTube (gekocht in 2006). Al deze bronnen leveren Google een enorme berg gegevens op. Die kunnen worden geanalyseerd en te

TrenDs

gelde gemaakt. Nu nog vooral door het verkopen van advertenties, maar de toe-passingsmogelijkheden gaan veel en veel verder. Ook andere grote dataverzame-laars als Facebook en Amazon hebben goud in handen.

ConcurrentievoordeelMaar wat is de impact van big data voor ‘gewone’ bedrijven? Een aantal van de voorbeelden laat de diversiteit van de potentiële meerwaarde zien. Het vermo-gen om data strategisch in te zetten, zal in sommige gevallen zelfs doorslagge-vend zijn voor het voortbestaan van een organisatie. Voor bijna alle sectoren geldt in elk geval dat big data concurren-tievoordeel kan opleveren. Bedenk daar-bij wel dat het een nieuw onderwerp is in de snel opvolgende reeks ICT-aandachtsvelden. Bedrijven die nog vol-op bezig zijn om de mogelijkheden van sociale media en mobiele toepassingen te ontdekken, moeten zich voorbereiden op een volgende uitdaging. En dan kon-digen experts alweer een volgende stap aan: nanodata, waarbij informatie uit de grote gegevensstroom gebruikt wordt om in te zoomen op de individuele klant. Het houdt niet op.

REVOLUTIEViktor Mayer-Schönberger en Kenneth Cukier schetsen in De big data revolutie de gevolgen van de mogelijkheid om een schier oneindige reeks gegevens met elkaar te verbinden en te analyseren. Het is een toegankelijk boek dat een breed publiek zal aanspreken. Conclusie: big data zal onze manier van denken, werken en leven voorgoed veranderen (Maven Publishing, € 22,-).

Causaliteit wordt minder belangrijk

VIII

uniek n inspiratie n achtbaan voor de geest n 16 sprekers n hand-made conference nposimistisch n magic n curious people n aandacht voor details n creativiteits-conferentie n ideeëndouche n 7 intermezzo's n 20 mei 2014 n www.pinc.nl

15

Ontvang 6 x Volvodrive Magazine + 6 reeds verschenen edities voor €45,-Volvodrive Magazine is het lijfblad voor de Volvo liefhebber. Wil je een jaar lang elke twee maanden Volvodrive Magazine ontvangen en ook nog eens 6 reeds verschenen edities cadeau krijgen, ga dan naar www.volvodrivemagazine.nl, vraag een abonnement aan en vul daarbij achter je naam de actiecode 12XVD in.

www.volvodrivemagazine.nl

PORSCHE-SCENE.NL

EN VERDER: NIEUWE PANAMERA S E-HYBRID: SUPER PRIUS VAN PORSCHE - GOEDE

INVESTERING: OLIEKLEP-MODEL UIT 1972 - EXCLUSIVE KADOOTJE VOOR NEDERLAND:

BOXSTER RED 7 - RIJDEN OP IJS: PORSCHE DRIVING EXPERIENCE

MEI 2

013

NU

MM

ER

5

Onafhankelijk maandblad voor de Porsche liefhebberMEI

2013

NUM

MER

5NE

DERL

AND

/ BEL

GIË

· €5,

50

L

NABESCHOUWINGPORSCHE SCENE LIVE TREFFEN IN BEST

CARRERA 3.2 WTL

TURBOLOOK MET STERRENSTATUS

NIEUWE CAYMAN SWHO NEEDS A 911?

JA

AR

GA

NG

4

NR

. 14

Jaargang 4 - nr.14 - € 6,95

EN VERDER: DE ASTON MARTIN LAGONDA SHOOTING BRAKE VAN HARRY KIELSTRA: ‘WAT DE REST HEEFT

IS MAAR SAAI’ - RANGE ROVER EVOQUE: DE BESTE MIX - BENTLEY BROOKLANDS: ENTRY LEVEL BENTLEY -

TRIUMPH VITESSE: HOOLIGAN IN SCHOOLUNIFORM

DE PASSIE VOOR BRITS VAN VADER EN ZOON

C-TYPE MONTLHÉRYDE HAASTKLUS VAN MG

MCLAREN P1, LAFERRARI, PORSCHE 918 SPYDER

WIE HEEFT DE BESTE KAARTEN?

ROLLS-ROYCE DEALER CITO

SPEELGOEDPALEIS VOOR VOLWASSENEN

G R E A T B R I T I S H C A R S

GREATBRITISHCARS.NL

EA

TB

RI

TI

SH

CA

RS

€45,-ve Magazine

A L L A B O U T H E R I T A G E A N D M O D E R N V O L V O ’ S

PRIJS € 6,95

BP

DE VOLVO V40

240 MILJONAIR 1.000.000 KILOMETER • VOLVO 850 SUCCESNUMMER

C70 LAATSTE GEHEIM VRIJGEGEVEN • V70R HELP MIJN MAN IS KLUSSER

VOLVO XC60

09

ONTMOET Z’N VOOROUDERS

DE GROTE LEIDER

€60,-18XPorsche Scene Live voor maar

€45,-12XGreat British Cars voor maar

€45,-12XVolvodrive Magazine voor maar

Ontvang 12 x Porsche Scene Live + 6 reeds verschenen edities voor €60,-Porsche Scene Live is het onafhankelijke lijfblad voor de Porsche liefhebber. Wil je een jaar lang elke maand Porsche Scene Live ontvangen en ook nog eens 6 reeds verschenen edities cadeau krijgen, ga dan naar www.porsche-scene.nl, vraag een abonnement aan en vul daarbij achter je naam de actiecode 18XPSL in.

www.porsche-scene.nl

Ontvang 6 x Great British Cars + 6 reeds verschenen edities voor €45,-Great British Cars is een onafhankelijk magazine voor de liefhebber van Engelse auto’s. Wil je een jaar lang elke twee maanden Great British Cars ontvangen en ook nog eens 6 reeds verschenen edities cadeau krijgen, ga dan naar www.greatbritishcars.nl, vraag een abonnement aan en vul daarbij achter je naam de actiecode 12XGBC in.

www.greatbritishcars.nl

B U S I N E S S N A T I O N A A L XI

case

In Nederland ICT zijn ruim 550 ICT-bedrijven vertegenwoordigd, samen goed voor bijna 30 miljard euro omzet en meer dan 250.000 medewerkers. In de vorige editie van de Marktmonitor sprak de brancheorganisatie nog de verwach-ting uit dat de bestedingen over 2012 zouden toenemen. Onzekerheid in de markt en overheidsbezuinigingen zorg-den echter voor een teruggang van 0,6%. De sectoren software (2,4%) en telecom & internet (0,9%) lieten groei zien. De daling werd veroorzaakt door services (-3,4%) en hardware & kantoortechnologie (-5,7%). Opvallend bij deze laatste component is een forse verschuiving. Waar minder wordt geïnvesteerd in desktops en multifunctionals blijken smartphones en tablets juist razend populair.

Minder beheerDit jaar bedragen de totale verwachte bestedingen aan ICT ruim 29 miljard euro, circa 5% van het Bruto Binnen- lands Product. De software-uitgaven zullen groeien met 2,5%. De daling bij hardware & kantoortechnologie houdt aan (-4,1%), net als de krimp bij services (-2,7%). Dit laatste hangt niet alleen samen met het economisch perspectief. Ook door de groeiende populariteit van cloud computing neemt de vraag naar

Bestedingen stagneren ook in 2013

ICT maakt pas op de plaats

meer traditionele beheerstaken af. De verwachte investeringen in telecom & internet zullen stijgen naar 16,3 miljard euro (+1,1%).

Optimistisch‘De dynamiek van de branche komt tot uitdrukking in de verschillen tussen de sectoren,’ stelt Harry van Dorenmalen, voorzitter Nederland ICT. ‘Als geheel maken we in 2013 pas op de plaats. Er zijn tal van mkb-bedrijven die ook in de huidige markt hun kansen pakken. De sector presteert opnieuw beter dan de economie als geheel. ICT is een differentiator voor zowel bedrijfsleven als overheid. Daar zijn steeds meer beslissers van overtuigd. Dat maakt optimistisch.’

Onder drukOndanks de stagnatie voorspelt Nederland ICT een tekort van ruim 6.800 ICT’ers in 2017. Als de economie aantrekt, kan dit tekort zelfs oplopen tot 12.000. Ook nu al is er een moeilijk vervulbare vraag naar gespecialiseerde programmeurs en softwareontwikke-laars. Het groeiende belang van ICT-oplossingen zal de arbeidsmarkt verder onder druk zetten. Al neemt de instroom in het onderwijs de afgelopen jaren licht toe, het is niet genoeg om de voorspelde

tekorten op te lossen. Dit zet een rem op onze innovatiekracht, aldus Van Dorenmalen. ‘Nederland kan alleen profiteren van ICT als we voldoende goed gekwalificeerde mensen hebben. Nederland ICT is daarom blij met de focus op technologie in het Techniekpact waarin regering, werkgevers en werknemers afspraken maken over de aanpak van het dreigende tekort aan technici.’

Na twee jaren van groei zijn de ICT-bestedingen in 2012 licht afgenomen. Dit blijkt uit de marktmonitor die Nederland ICT voor de zeventiende maal in successie liet opstellen. Tussen sectoren zijn er behoorlijke verschillen; software doet het goed, hardware en kantoortechnologie laten de grootste terugval zien.

Harry van Dorenmalen: ‘De ICT-sector presteert opnieuw beter dan de economie als geheel.’

TEKST PETER CAMP

De totale oplage van BUSINESS

Nationaal, het landelijk katern

van de 22 Business-uitgaven,

bedraagt ruim 100.000 exemplaren.

Door een meeleesfactor van

drie personen bereikt elke editie

van BUSINESS Nationaal meer

dan 300.000 zakelijke beslissers.

Adverteren in BUSINESS Nationaal

is werken aan zakelijk succes.

Want zaken doe je met elkaar

in de regio!

Facts & figures:- Toonaangevend sinds 1984

- Oplage 100.000+

- Bereik 300.000+

- Verschijning 6x per jaar

- Sterke regionale binding

Amsterdam BusinessAmsterdamAmstelveenSchipholDiemen e.o.

Arnhem BusinessArnhemDuivenOosterbeek e.o.

Drechtsteden BusinessDordrechtSliedrechtGorinchem e.o.

Driesteden BusinessApeldoornDeventerZutphen e.o.

Flevoland Business AlmereLelystadEmmeloord e.o.

Gooi en EemlandBusinessHilversumAmersfoort Nijkerk e.o.

Haaglanden BusinessDen HaagZoetermeerLeidschendamWassenaar e.o.

Midden-Brabant BusinessTilburgWaalwijkOisterwijk e.o.

Nijmegen BusinessNijmegenMaldenBoxmeer e.o.

Noord-LimburgBusinessGennepVenloRoermond e.o.

Noord-NederlandBusinessAssenGroningenLeeuwarden e.o.

Noordoost-BrabantBusiness‘s-HertogenboschOssVeghel Eindhoven e.o.

Oost-GelderlandBusinessDoetinchemWinterswijkZevenaar e.o.

Rijnmond BusinessRotterdamSpijkenisseSchiedamVlaardingen e.o.

Rijnstreek BusinessLeidenAlphen aan den RijnBodegravenLisse e.o.

Rivierenland BusinessTielZaltbommelLeerdam e.o.

Twente BusinessEnschedeHengeloAlmelo e.o.

Utrecht BusinessUtrechtNieuwegeinHoutenZeist e.o.

Vallei BusinessEdeWageningenVeenendaal e.o.

West-Brabant BusinessBredaRoosendaalOosterhoutBergen op Zoom e.o.

Zeeland BusinessVlissingenGoesTerneuzenZierikzee e.o.

Zwolle BusinessZwolleKampenHardenbergSteenwijk e.o.

Arnhem

Tilburg

Breda 's Hertogenbosch

Venlo

Winterswijk

Enschede

NijmegenTiel

Ede

Dordrecht

Apeldoorn

Utrecht

Leiden

Almere

Rotterdam

's Gravenhage

Middelburg

Zwolle

Assen

GroningenLeeuwarden

Amsterdam

Amersfoort

Haarlem

Alkmaar

Maastricht

BUSINESS




www.business-nationaal.nl voor zakelijk succes!

Business Nationaal: Landelijk bereik via dé 22

regionale BUsiness-magazines

l i T e r a T U U rSCHIZOFRENE MARKETINGDoor Joris Merks

Consumenten raadplegen oude en nieuwe media, benutten off- en onlinekanalen door elkaar heen. Ook marketeers moeten hun weg vinden in deze samensmeltende werelden. Maar in de praktijk blijkt dat zij

vooral de gren-zen ertussen in stand houden. Joris Merks noemt het schi-zofrenie: zich met meerdere stemmen richten tot een consu-ment die al lang gewend is om

geïntegreerd te acteren. Volgens de research manager bij Google – en DM-man van het jaar 2012 – is het juist zaak om off- en onlinemarketing zodanig te integreren dat zij elkaar versterken. Schizofrene marketing maakt duidelijk wat vertegenwoordigers van de verschil-lende bloedgroepen van elkaar kunnen leren en hoe ze kunnen samenwerken om te komen tot de integrale aanpak die nodig is voor een maximaal resultaat.

320 pag. ISBN 978-90-5594-885-7. € 24,95. Scriptum.

VERLEID DE KLANTDoor Daniëlle de Jonge en Rob Snoeijen

Gedrag – dus ook koopgedrag – komt voor 85 procent onbewust tot stand. Verkopen is emotie en iedere klant is te verleiden, stel-len Daniëlle de Jonge en Rob Snoeijen. Dat verleiden is een continu proces. Wie de regels van het spel beheerst, beschikt over

een waardevol instrument om klanten te overtui-gen. In Verleid de klant combineren de auteurs hun expertise op het gebied van sales (De Jonge) en mar-keting (Snoeijen). Zij benoemen onder meer de vijf eigen-

schappen van het zakelijk onweerstaanbaar aantrekkelijk zijn. Ook komen experts aan het woord als bladendokter Rob van Vuure, copywriter Aartjan van Erkel en topnetwer-ker Charles Ruffolo.

152 pag. ISBN 978-90-8965-147-1. €19,95. Van Duuren.

HET SUCCES VAN INTERNAL BRANDINGDoor Marc van Eck, Ellen Leenhouts en Linda Rutten

In de huidige omstandigheden komt steeds meer nadruk te liggen op de intrinsieke aantrekkingskracht van een organisatie en haar diensten of producten. Het belang van internal branding neemt toe. Want als een merk van binnenuit – door mede-werkers gedragen – wordt opgebouwd, is dat het beste fundament voor een sterke externe propositie. Die leidt weer tot goede resultaten en een gezond bedrijf. Medewerkers plukken daar de vruchten van en zo is de cirkel rond. Internal Branding in de praktijk werd in 2008 uitgeroepen tot beste marketingboek. De hoogste tijd voor een vervolg, vonden de drie auteurs. In Het succes van internal branding delen zij hun nieuwe inzichten en ervaringen, onder meer over de rol van social media bij internal branding.

208 pag. ISBN 978-90-430-2767-0. €24,95. Pearson.

IK WEET DAT U LIEGTDoor Job Boersma en Guus Essers

Van af en toe een leugentje om bestwil ligt niemand wakker. Anders wordt het wanneer een sollicitant informatie achterhoudt. Of een klant ten onrechte een wanprestatie veinst met het oog op financieel gewin. Het is dus verstandig alert te zijn, stellen

Job Boersma – facial coder en leugen- expert, onder meer getraind door een voormalig CIA-agent – en management- consultant en organi-satieontwikkelaar Guus Essers. In Ik weet dat u liegt maken zij duidelijk hoe mensen met

slechte bedoelingen ontmaskerd kunnen worden. Bijvoorbeeld door de inzet van gesprekstechnieken of door te letten op hun lichaamstaal. Van belang daarbij is wel om te weten dat iedereen op een andere manier reageert; er zijn daarom talloze relevante non-verbale signalen.

240 pag. ISBN 978-94-6126-053-6. € 19,95. Haystack.

B U S I N E S S N A T I O N A A L XIII

B U S I N E S S N A T I O N A A LXIV

Visie

meer interactie tussen onderwijs en bedrijfsleven noodzaak

Groeiend tekort aan ICT’ers noopt tot actie

rob risseeuw, instituutsdirecteur voor vier

ICT-bacheloropleidingen van de Hogeschool Utrecht en

ICT-ondernemer

‘De mismatch op de ICT-arbeidsmarkt is in Nederland niet ernstiger dan in andere tech-nische sectoren. We kampen met een eco-nomisch verleggingsprobleem. Veel werk is naar lage lonenlanden weggelekt. China en India hebben op ICT-gebied leidende posities opgebouwd. In de Volksrepubliek

zijn tal van fabrieken neergezet voor de productie van allerhande hardware. In India hebben zich grote bedrijven gevestigd, waar software wordt ontwikkeld tegen prij-zen waar wij het niet voor kunnen doen. Er wordt hard en lang gewerkt. Studenten in die landen zijn bereid ver te gaan om zich een plaats op de arbeidsmarkt te verwerven. Houding, gedrag en de bereidheid een leven lang te vernieuwen en te verdiepen, zijn anno nu vitale voorwaarden om te sla-gen. Dat is wennen voor ons. De druk op de mensen die wij afleveren wordt almaar gro-ter. Studenten moeten rekening houden met 1.600 tot 1.700 uur studietijd per jaar. De ICT-wereld is breed en gaat snel. Meer interactie vanuit het onderwijs met het beroepenveld is dan ook noodzaak. Betrek het bedrijfsleven onder onze verantwoorde-lijkheid veel intensiever bij het ontwikkelen en uitvoeren van het onderwijs en laat stu-denten snel de werkelijkheid ervaren in ondernemingen. Opdat ze weten waar ze instappen en wat van hun verwacht wordt. Gelukkig neemt de animo voor ICT-studies toe. De instroom, bij de Hogeschool Utrecht circa 300, is stijgende. Dat beeld zie je bij alle universiteiten en hogescholen. Volgens de adviescommissie Van Pernis moet het aantal instromende studenten techniek omhoog van 1 naar 2 op de 5 om de kwaliteit van onze samenleving te waar-borgen. Technologische vooruitgang is onontbeerlijk. Op ICT-gebied hebben we weinig achterstand in kennis ten opzichte van het buitenland. Maar onze studenten gaan vooral naar dienstverleners. Start-ups verwerven hier geen wereldpositie zoals Apple, Microsoft of SAP. Daarvoor is de thuismarkt te klein. Wat TomTom heeft gepresteerd, is echt een uitzondering.’

rikke Wivel, senior marketing director

Monsterboard.nl

‘Aangewakkerd door de digitale revolutie zien we dat ICT steeds belangrijker wordt in onze samenleving en economie. Alles is tegenwoordig digitaal. Bedrijven en consumenten verwachten dat zij volledig digitaal bediend worden en producten en diensten worden in toenemende mate afhankelijk van ICT-toepassingen. ICT’ers komen uit hun zolderkamertjes en ondersteunen en adviseren marketing-, financiële en r&d-afdelingen. Ze spelen een steeds essentiëlere rol in bedrijven. Tijdens de crisis zien we dat ICT’ers vooral worden gevraagd om redenen van efficiëntie: om kostenbesparingen te ver-wezenlijken. Nederland heeft een tekort aan hardcore ontwikkelaars en program-meurs, mensen die hoog opgeleid zijn en veel ervaring hebben. Zij zijn de motor van onze kenniseconomie. Bij economi-sche groei was het tekort aan dit type ICT’ers zelfs nog veel groter geweest. Maar hoewel de crisis in zekere zin het tekort aan deze professionals maskeert, is het niet het moment om stil te zitten. Als we deze mensen niet in eigen land kunnen vinden, moeten we niet bang zijn binnen Europa om ons heen te kij-ken. We kunnen bijvoorbeeld projecten outsourcen naar landen met lagere lonen. Ook buitenlandse krachten aantrekken kan een goede optie zijn. Over de grens kijken is voor sommige bedrijven voor de korte termijn een noodzakelijke stap. Maar voor de lange termijn is het essenti-eel in eigen land actie te ondernemen. We moeten proberen mensen op jonge leeftijd

TEKST PAUL DE GRAM

‘We kampen met een economisch verleggingsprobleem.’

B U S I N E S S N A T I O N A A L XV

Karim henkens, directeur Centric

‘Op het ogenblik zijn verschillende ICT-bedrijven in het nieuws omdat zij een loonoffer vragen van hun mede-werkers. Centric hoeft deze keuze gelukkig niet te maken. Wij zijn niet beursgenoteerd en hebben een gezond financieel beleid. Stabiliteit voor klanten, leveranciers en medewerkers staan voorop en de winst besteden we dan ook aan duurzame versterking van de organisatie zelf. Centric maakt zich wel zorgen over het aantal studen-ten van technische opleidingen in Nederland en België. Het is van groot belang dat we talenten van hogescholen en universiteiten aan ons binden en dat het onderwijs goed blijft. Centric gelooft in nauwe samenwerking tussen het bedrijfsleven en opleidingsinstitu-ten. Wij werken zelf samen met een breed scala aan opleidingsinstituten waarmee we kennis uitwisselen. We organiseren workshops, bieden stage- en afstudeerplekken en begeleiden praktijkcases op hogescholen. Verder maken diverse medewerkers deel uit van opleidingscommissies en hebben wij promovendi in dienst die onderzoek doen naar cruciale thema’s voor onze organisatie en de ICT-sector als geheel. Zo promoveerde in 2012 een collega op softwareproductmanagement en begon een nieuwe promovendus aan een onderzoek naar energiezuinige soft-ware. Hoewel wij ervan overtuigd zijn dat deze inspanningen bijdragen aan talent- ontwikkeling in Nederland, zijn ze niet voldoende om klanten ook in de

Sommige ICT-dienstverleners vragen oudere werknemers salaris in te leveren of zelfs het bedrijf te verlaten. Tegelijkertijd is een groot tekort aan hoogopgeleide ICT’ers. Dat groeit volgens Nederland ICT door de aanhoudende recessie vooralsnog niet, maar de brancheorganisatie verwacht bij een aantrekkende economie in 2017 een tekort van 12.000 mensen. Hoe ernstig is de mismatch op de ICT-arbeids-

markt? En wat zijn de gevolgen voor het Nederlandse bedrijfsleven?

in aanraking te laten komen met ICT en techniek. Al op de basisschool moeten we kinderen enthousiast maken, zodat de keuze voor dit soort beroepen makkelij-ker wordt. Als gevolg van teruglopende investeringen zien we dat Nederland en Europa steeds verder achterop lopen, terwijl opkomende economieën en landen in Azië explosief groeien. Als de Nederlandse economie niet op korte ter-mijn gaat investeren in ICT, zal het op den duur moeilijk zijn onze economie als geheel weer op de rit te krijgen.’

‘ICT’ers spelen een steeds essentiëlere rol in bedrijven.’

toekomst te verzekeren van moderne softwareoplossingen. Met de groei van het portfolio en de elkaar snel opvolgende technologische ontwikkelingen, is het belangrijk dat onze ontwikkelcapaciteit toeneemt. Daarom bouwen we nu al in Roemenië aan specialistische teams die vanuit onze eigen vestiging in dat land de activitei-ten in West-Europa ondersteunen. Zo maken we de beloftes aan onze klanten niet alleen nu maar ook in de toekomst waar.’

‘We moeten talenten van hogescholen en universiteiten aan ons binden.’

Overal waar mensen werken willen we het klimaat naar onze hand zetten.

Dit bepaalt immers sterk ons gevoel van welbevinden. En dat kan. Met

airconditioning zijn we in staat om ons eigen binnenklimaat te creëren.

Lekker warm voor de één. Heerlijk koel voor de ander. Carrier is ‘s werelds

grootste klimaatexpert. Als uitvinders van de airconditioning zijn we

altijd een stap verder in technologie, om u in iedere situatie de optimale

oplossing te bieden. Dus, voor élke klimaatoplossing: turn to the experts.

Carrier Airconditioning. Do you turn?

T (071) 341 71 11, www.carrier.nl/klimaatoplossingen

We vinden altijd deoptimale klimaatoplossing


MKB NIEUWS

Met het pact willen de ondertekenaars bereiken dat méér jongeren kiezen voor techniek, leren in de techniek en dat méér werknemers gaan en blijven werken in de technieksector. Daarmee behoudt Nederland haar positie in de wereldtop als het gaat om concurrentiekracht, inno-vatie en wetenschappelijk onderzoek.

Tablet en smartphone‘Eén en één is in dit geval drie. Elke euro van het Rijk wordt aangevuld met een euro van het bedrijfsleven en de

regio,’ zei minister Jet Bussemaker van Onderwijs bij de lancering van het inves-teringsfonds. Dit verbetert de aansluiting van het onderwijs op de regionale vraag van het bedrijfsleven. Het Techniekpact moet wat Bernard Wientjes, voorzitter VNO-NCW, betreft ‘gaan werken als een katalysator die alle plannen en activitei-ten die er al zijn, versnelt en intensiveert.’ Volgens Hans Biesheuvel, voorzitter MKB-Nederland, is het negatieve imago dat techniek vaak nog heeft, volstrekt achterhaald. ‘Techniek is óók de tablet

en smartphone waar jongeren zo gek op zijn.’

Uitwerking in de regio Het is belangrijk dat de regionale partijen elkaar ontmoeten om optimaal invulling te kunnen geven aan de afspraken die zijn gemaakt. Hiervoor zal gekeken worden naar aansluiting bij al bestaande initia-tieven. Ondernemers, onderwijs en over-heid gaan de uitdaging aan. Essentieel is dat het midden- en kleinbedrijf, als motor van de economie, wordt gefaci-liteerd in de grote vraag naar technisch personeel. n

Nationaal Techniekpact van kracht

Over zeven jaar is op elke basisschool in ons land aandacht voor techniek. Want terwijl de werkloosheid momenteel oploopt, ontstaat in enkele sectoren een tekort aan technische arbeids-plaatsen. Omdat tot 2020 elk jaar 30.000 extra technici nodig zijn, is het ‘Nationaal Techniekpact 2020’ gepresenteerd door over-heid, onderwijs en werkgevers, waaronder MKB-Nederland en VNO-NCW. Dit pact markeert de start van een langjarige aanpak om te zorgen voor meer technisch geschoolde vakmensen.

WIE WORDT THE NEXT ENTREPRENEUR 2013?MKB-Nederland en Rabobank hebben het startsein gegeven voor de tweede editie van The Next Entrepreneur: een ontwikkelingstraject voor startende ondernemers dat later dit jaar zal uitmonden in de ver-kiezing van de meest vernieuwende starter van Nederland. Met The Next Entrepreneur-2013 dagen de twee organisaties starters uit om hun ondernemersvaardigheden te verbeteren. Ook voorzien zij hen van relevante informatie, advies, inspirerende praktijkcases en een uit-gebreid netwerk. Ambitieuze ondernemers kunnen zich aanmelden op www.thenextentrepreneur.nl. Daar kunnen zij een snelle scan van hun ondernemersvaardigheden doorlopen en zich vervolgens registreren. Daarna krijgen de starters gedurende het jaar tips en tools om hun kennis en kunde verder te ontwikkelen. Zij die de uitdaging aandur-ven, zullen na 1 oktober strijden om de titel The Next Entrepreneur 2013, waar ook een mooie geldprijs van € 13.013 aan vastzit.

Hans Biesheuvel: het negatieve imago dat techniek vaak nog heeft, is volstrekt achterhaald.


BESTUURLIJKE KRACHTOp 2 juni 1122 bekrachtigde keizer Hendrik V de stadsrechten van de Utrechters. Onlangs werd deze ‘geboorte’ tijdens de Stadsdag opnieuw gevierd, als opmaat naar de 900ste verjaardag in 2022. Nu de ballonnen zijn verwaaid, staat Utrecht voor cruciale uitdagingen. Conjuncturele en structurele ontwikkelingen bedreigen de vertrouwde, welhaast vanzelfsprekende positie als economisch succesvolle stad. Actie is geboden, bestuurlijke kracht vereist.

BEELDSPRAAK



FOTO

BE

RRY

GE

ER

LIG

S

33U T R E C H T B U S I N E S S | N U M M E R 3 | J U L I 2 0 1 3

BUSINESS FLITSEN


STREEKTRANSFERIUM LINIELANDHet Streektransferium Linieland wordt voor toeristen en passanten de toegangspoort tot de Nieuwe Hollandse Waterlinie en het Eiland van Schalkwijk. De voorziening krijgt een plek bij de aansluiting Nieuwegein aan de A27. Be-zoekers parkeren hun auto bij het transferium langs de snelweg om vervolgens het aangren-zende landelijke gebied te voet, op de fiets of per kano te verkennen. De infrastructuur van dit innovatieve project wordt gefinancierd van-uit de Rijksprogramma’s Mooi Nederland en Nieuwe Hollandse Waterlinie. Realisatie van het Streektransferium is door de gemeente Houten gegund aan aannemingsbedrijf Gebr. De Koning uit Papendrecht. Het slanke en transparante ontwerp past goed bij het omrin-gende landschap, waarbij de verlichting een opvallend element vormt. De werkzaamheden starten in september en de opening is voorzien op 1 mei 2014. Het Streektransferium zal fungeren als etalage voor het omliggende ge-bied. Exploitant Hajé Restaurants gaat zoveel mogelijk werken met producten uit de regio en betrekt daar agrariërs uit de omgeving bij. Met een kick-off op 29 mei maakten de ge-

meentes Houten, Nieuwegein en Hajé Restau-rants duidelijk dat zij in de startblokken staan voor realisatie van het Streektransferium. Aan regionale ondernemers wordt gevraagd met initiatieven te komen om het landschap zicht-

baar en beleefbaar te maken voor toeristen en andere bezoekers. Samen vormen deze initia-tieven een ‘Linielint’ door het gebied. Dit moet bijdragen aan versterking van de regionale economie, het milieu en het landschap.

PASCAL RAVESTEIJN LECTOR PROCESINNOVATIE EN INFORMATIESYSTEMENDr. ing. Pascal Ravesteijn is aangesteld als lector Procesinnovatie en Informatiesystemen van het gelijknamige nieuwe lectoraat. Dit is gepositioneerd in het Kenniscentrum Innovatie & Business (Faculteit Economie & Manage-ment) van de Hogeschool Utrecht. Opgave van het lectoraat is om verbinding te leggen tussen ICT-gedreven businessinnovatie, procesopti-malisatie en informatieplanning in de context van het midden- en kleinbedrijf. Ravesteijn: ‘In bedrijven wordt ICT nog steeds teveel gezien als kostenpost in plaats van als middel om de interne organisatie efficiënter en effectiever te laten werken en een bijdrage te leveren aan klantgerichtheid. Organisaties moeten leren hoe zij ICT kunnen toepassen om te innoveren. Vanuit het lectoraat wil ik de nadruk leggen op diensteninnovatie binnen mkb-organisaties in de regio Utrecht.’

SEMPERGREEN NAAR EEN NIEUW HOOFDKANTOORSempergreen verhuisde naar een nieuw, ruimer pand in Odijk. De afgelopen jaren maakte het bedrijf een snelle groei door. Sempergreen claimt zelfs, wereldwijd de grootste leverancier te zijn van vegetatie-matten voor groene daken, voorbegroeide panelen voor groene gevels en kant-en-klare bodembedekkers. Bij de bouw van het nieuwe kantoor is zoveel mogelijk ge-kozen voor duurzame materialen. Het pand is uiteraard voorzien van een groen dak, terwijl de groene gevel aan de voorzijde meekleurt met de seizoenen. Sempergreen verwacht de komende jaren een forse toe-name van groene daken en groene gevels, zowel in Europa als via haar kwekerijen in China en Amerika.

BUSINESS FLITSEN


COLUMN

Voortschrijdend inzicht

Ik zie vaak dat zelfstandige ICT’ers eindeloos doorgaan met het koste-loos doorvoeren van wijzigingen. Ik kan mij voorstellen dat dat wel één van de grootste valkuilen van zelf-standige ICT’ers blijkt te zijn. Meestal sluipt het gevaar er tijdens het proces gewoon in. In eerste instantie is de ICT’er heel blij met het binnenslepen van een nieuwe opdracht. De handen kunnen uit de mouwen. Maar dan begint de ellende.

Met de opdrachtgever is besproken wat deze wenst te doen met het pro-duct dat uiteindelijk moet worden opgeleverd en wanneer het ‘live’ moet. Maar gaandeweg komt de opdrachtgever erachter dat het pro-duct ietsje anders ingericht moet wor-den dan oorspronkelijk is besproken. En hij vindt bepaalde onderdelen toch minder mooi of minder handig als ze eenmaal gevisualiseerd zijn. Er zijn dus nog wat hobbels te nemen. Daarnaast komt de ICT’er zelf vaak ook nog tot voortschrijdende inzich-ten. En die heeft daarbij de plicht om het werk naar de eisen van goed vak-manschap uit te voeren.

Kortom: meerwerk. De ICT’er steekt met het zweet op zijn voorhoofd steeds meer uren in het tevreden stellen van de opdrachtgever. Hij gaat er in al zijn onschuld van uit dat

de opdrachtgever vast wel begrijpt dat deze meeruren voor zijn rekening komen. Je kunt moeilijk eindeloos doorgaan met het kosteloos uitvoe-ren van wijzigingen. En tsja, ook de datum van oplevering komt onder druk te staan. Die blijkt zelfs niet meer haalbaar. Maar de opdracht-opgever begrijpt dat vast ook wel. Die wil toch zelf al die aanpassingen?

Helaas, de opdrachtgever denkt er heel anders over. Die is niet zo begripvol en blijkt helemaal niet bereid om meerkosten te betalen. Sterker nog: hij trekt de stekker uit het project. Hij doet er zelfs nog een schepje bovenop en vordert schade-vergoeding wegens wanprestatie! Terwijl er zelfs meer is gedaan dan afgesproken.

En daar sta je dan als zelfstandige ICT’er. Wat nu? Geen heldere over-eenkomst. Geen bewijs dat aan alle verplichtingen is voldaan. Geen poot om op te staan. Makkelijker is het voor de opdrachtgever. Er staat een datum die is verstreken en hij heeft geen product naar tevredenheid. De opdrachtgever staat op winst. De zelfstandige ICT’er zit klem.

Het goede nieuws is dat je als zelf-standige kunt voorkomen dat je hoofd in de strop komt te hangen. Een heldere offerte en opdracht-bevestiging doen wonderen. En ook een gedegen set algemene voorwaarden waarin termijnen nim-mer fataal zijn, de aansprakelijkheid beperkt wordt, meerwerk uitdrukkelijk wordt omschreven en oplevering door acceptatietesten geschiedt, zijn de ingrediënten voor een recept van een heldere opdracht. Smakelijke voortzetting. n

Wendy van Gils bedrijfsjurist bij DAS


CASE

Ondernemersfonds Utrecht versterkt stedelijke economie

Door ondernemers, voor ondernemers

Op veel plaatsen in Nederland proberen bedrijventerreinen voorzieningen zoals beveiliging collectief te regelen. Free riders – partijen die niet meebetalen maar wel profiteren van de voorzienin-

gen – frustreren echter bijna altijd een vrijwillige collectieve financiering. Een Bedrijven Investerings Zone kan dit probleem ondervangen. Hierbij is er een verplichting tot bijdrage voor alle betrok-

kenen. De eisen als het gaat om draag-vlak zijn echter bijzonder streng. Daarom kwam in maar twee Utrechtse gebieden – Rijnsweerd en de Meubelboulevard – een BIZ tot stand. Bij een groot deel van het georganiseerde bedrijfsleven bleef echter behoefte bestaan aan een collectieve aanpak. In combinatie met de wens om het centrummanagement in het Utrechtse stadshart een vervolg te geven, resulteerde dit in een stadsbreed ondernemersfonds.

Heft in handenDe Utrechtse gemeenteraad besloot eind 2011 met ruime meerderheid dat zo’n fonds er moest komen. Daartoe werd de OZB niet-woningen voor een periode van drie jaar verhoogd. ‘De extra geïnde middelen vloeien in het ondernemersfonds. Hiermee kun-nen collectieve voorzieningen ook collectief worden gefinancierd,’ zegt Jan Willem van Dijk, partner bij Van Poppel Croonen Van Dijk advocaten en voorzitter van het bestuur van de stich-ting Ondernemersfonds Utrecht. Daarin hebben verder zitting Ruut van Rossen (hoofd vastgoed- en campusbeheer voor de Universiteit Utrecht) en oud-ondernemer Simon Fortuyn (voorzitter van de ondernemersvereniging Nieuw Overvecht). ‘Verder is er een raad van advies waarin alle stakeholders vertegen-woordigd zijn. Zij sparren regelmatig met het bestuur en met fondsmanager Kjeld Vosjan. Kjeld was jarenlang werkzaam bij de gemeente Utrecht en kent de stad en haar netwerken door en door. Dat maakt hem geknipt voor de rol als fondsmanager.’ Volgens Van Dijk past

TEKST HANS HAJÉE

De toegewezen aanvragen voor het ondernemersfonds variëren van marketingcampagnes en collectieve beveiliging tot kerstversiering

Om de lokale economie te versterken, beschikt Utrecht sinds vorig jaar over een stadsbreed ondernemersfonds. Via een verhoging van het gebruikers- en eigenarendeel OZB niet-woningen kunnen in zeventig gebieden collectieve activiteiten ook collectief worden gefinancierd. Door de gekozen opzet gooien free riders niet langer roet in het eten en worden actieve ondernemers beloond. Na een aarzelende start komt Ondernemersfonds Utrecht op stoom. De Utrechtse aanpak dient zelfs als voorbeeld voor andere steden.

Foto

Thi

js J

an L

anni

ng


Door ondernemers, voor ondernemers

een ondernemersfonds in een actuele maatschappelijke ontwikkeling. ‘Steeds meer bedrijven stellen zich actief op als het gaat om hun omgeving. Zij wachten niet langer af tot de overheid zaken regelt maar nemen zelf het heft in handen.’

Vliegwiel op gangBij de OZB-verhoging voor het onderne-mersfonds gaat het om vijftig euro per ton WOZ-waarde. ‘55 procent hiervan is voor rekening van de eigenaar, de rest betaalt de gebruiker,’ verduidelijkt Vosjan. Deze bedragen – in 2013 ruim 5 miljoen euro – vloeien rechtstreeks in het fonds. ‘De gemeente zit daar op geen enkele manier tussen. Sterker nog, zij betaalt mee; in totaal ongeveer 400.000 euro. De gemeente is immers een van de grootste vastgoedeigenaren en -gebruikers in de stad.’Hoe worden de bedragen uit het fonds besteed? ‘Ondernemers willen er zeker van zijn dat hun bijdrage zoveel mogelijk aan het eigen bedrijf ten goede komt, en zeker niet aan een concurrent elders in

de stad. Daarom is Utrecht opgedeeld in zeventig gebieden waar collectieve acti-viteiten kunnen worden gefinancierd. In ongeveer vijftig daarvan is op dit moment een trekkingsgerechtigde bekend. Dit kan een bestaande ondernemers- of winkeliersvereniging zijn, maar ook een ander samenwerkingsverband dat kan

zorgen voor een democratische besteding van het geld. Bij de start van het fonds hebben wij ons allereerst gericht op deze gebieden. De trekkingsgerechtigden zijn geïnformeerd over de ins en outs van het fonds en de gang van zaken bij een aanvraag.’

DialoogOver 2012 werd ruim 1 miljoen euro besteed, 22 procent van het beschikbare bedrag. ‘Een bescheiden begin, maar de

eerste drie maanden van dit jaar zitten we daar met ruim 1,6 miljoen euro al fors boven. Het vliegwiel komt echt op gang en ondernemers weten de weg naar het fonds steeds beter te vinden. De focus ligt nu op die gebieden waar nog geen trek-kingsgerechtigde is. Door bedrijven uit te nodigen voor een informatiebijeenkomst

proberen we ook daar de kar aan het rol-len te brengen.’Bij de ruim zestig toegewezen aanvragen gaat het om een breed scala initiatieven, variërend van kerstmarkten en -versie-ringen, collectieve beveiliging, marke-tingcampagnes en festivals tot gladheids-bestrijding. ‘Ondernemersfonds Utrecht kijkt bij de beoordeling niet primair naar de inhoud van een aanvraag,’ stelt Van Dijk. ‘Wij concentreren ons vooral op twee aspecten: gaat het niet om een taak die eigenlijk bij de overheid hoort te liggen, en is het voorstel op demo-cratische wijze tot stand gekomen? Het moet geen actie zijn waar maar een paar ondernemers van profiteren. Draagvlak is cruciaal en het hele gebied moet er baat bij hebben.’ Insteek van het fonds is niet dat het geld uitgegeven moet worden omdat het er nu eenmaal is. ‘Van belang is dat de investeringen ook daadwerkelijk bijdra-gen aan versterking van de economie. Daarom stimuleren wij ondernemers om met elkaar in gesprek te gaan, samen te inventariseren waar behoefte aan is en

Het ondernemersfonds is geen verkapte belastingverhoging

STADSTAFELSOndernemersfonds Utrecht faciliteert de Stadstafels. ‘Het verzoek daartoe kwam van een aantal grote financiële en zakelijke dienst-verleners. Belangrijke partijen in de stad, bedrijven ook die een substantiële bijdrage betalen aan het fonds,’ zegt Vosjan. ‘Bij deze organisaties bestond de wens om met elkaar en andere relevante partijen in een veilige omgeving in gesprek te gaan over actuele onder werpen en uitdagingen. Dit gebeurt in een reeks bijeenkomsten onder de naam Stadstafels. De eerste vond plaats op 4 juni en had als onderwerp de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt.’


aan de hand daarvan het geld gericht in te zetten. In steeds meer gebieden komt een dergelijke dialoog op gang.’

Identiteit versterkenEen paar gebieden nemen een speciale positie in. ‘Daar bestaan al regelingen voor een verplichte collectieve finan-ciering van voorzieningen. Denk aan Hoog Catharijne of het parkmanagement op sommige kantoorterreinen. Deze ondernemers moeten niet “gestraft” worden door de vorming van een extra pot met geld waar ze niet om gevraagd hebben, maar wel aan moeten meebe-talen. Daarom kan de bijdrage aan het onder nemersfonds in deze gebieden desgewenst teruggestort worden.’ In Papendorp gingen aanvankelijk stem-men op om dit inderdaad te doen. ‘Er ontstond echter een discussie over de positie van het gebied,’ aldus Vosjan. ‘Die staat als gevolg van de situatie op de

kantorenmarkt onder druk. Mede door het vertrek van Capgemini kampt Papendorp met een groeiende leegstand. De vereni-ging van eigenaren en de parkmanage-mentvereniging besloten daarom met de middelen uit het ondernemersfonds een campagne te starten die de merkidentiteit van Papendorp moet versterken en uitdragen. Voorbeelden als dit geven aan welke impact het fonds in de praktijk kan hebben.’

Lean en meanDe Utrechtse aanpak wordt inmiddels gezien als een schoolvoorbeeld voor de opzet van een ondernemersfonds. Waar moeten andere gemeenten vooral op letten? ‘Het eigenaarschap van de ondernemers is wezenlijk,’ stelt Van Dijk. ‘Bedrijven moeten zich betrokken voelen bij het gebied en bij de inzet van de gemeenschappelijke middelen.’ Ander cruciaal punt is de bestedingsvrij-

heid. ‘Het is een fonds door en voor ondernemers. Zij bepalen wat met het geld gebeurt. Er zijn geen beperkende voorwaarden, anders dan dat de lokale economie in brede zin gestimuleerd moet worden. Van begin af aan hebben we hier richting de gemeente een hard punt van gemaakt. Gemeentes hebben immers als vanzelfsprekend de neiging om controle uit te willen uitoefenen. Daarvan is in dit geval geen sprake. Het ondernemersfonds is geen verkapte belastingverhoging.’ Ook de organisatie van het fonds stelt zich terughoudend op. ‘De binnenko-mende middelen zijn niet van ons maar van de Utrechtse ondernemers. Zij gaan erover, wij passen er slechts op. Daarbij letten wij scherp op de kosten. Dus geen duur kantoor maar een organisatie die lean en mean is. Maximaal 5,6 procent van het totale budget wordt uitgegeven aan zaken als personeel, huisvesting en communicatie. Houden we over dan vloeit dat terug in het fonds.’

EvaluatieOndernemersfonds Utrecht is formeel bijna anderhalf jaar actief. Eind 2014 eindigt de termijn van drie jaar. ‘Er is bewust gekozen voor een proefperiode. Veel ondernemers willen ervaren hoe zo’n fonds in de praktijk functioneert. Als bestuur hebben wij de stellige indruk dat het ondernemersfonds inderdaad een bijdrage levert aan het beoogde doel, namelijk het versterken van de stedelijke economie. Maar het uiteindelijke oordeel is niet aan ons. Tijdens de evaluatie volgend jaar zal moeten blijken of alle stakeholders inderdaad de meerwaarde zien. Mede op basis van hun oordeel is het dan aan de gemeenteraad om tot een verlenging van het ondernemersfonds te besluiten.’ n

CASE

Citocom bvDe Bouw 143 · 3991 SZ HoutenE-mail: [email protected] · www.citocom.nlTelefoon (030) 252 07 77

Specialisten in geïntegreerde business communicatie oplossingen.

Wie telefoneert er nog?Uw zakelijke communicatie kan een stuk effectiever met video, document- en desktop sharing, al dan niet met één of meerdere personen. De voordelen zijn enorm en de kostenbesparing substantieel. Het mooiste is dat u er al morgen mee kunt beginnen. Dus waar wacht u nog op?

Geïnteresseerd in de voordelen van Unified Communciations voor uw bedrijf? Neem con-tact op met Citocom (030) 252 07 77.

ONTDEK DE VOORDELEN VAN UNIFIED COMMUNICATIONS


NETWERK

Businessclub Kampong Hockey wil groeien

Sportief netwerk met zakelijke meerwaarde

Kees Roovers, voorzitter van Kampong Hockey, was jurist en fiscalist bij grote kantoren en is nu actief als zelfstandig adviseur. ‘Dat maakt het mogelijk mijn tijd flexibel in te delen. In samenhang met het voorzitterschap geen overbodige luxe,’ lacht hij. Onder de naam Kampong zijn zes verschillende verenigingen actief: naast hockey ook voetbal, tennis, squash, jeu de boules en cricket. ‘Bij alle sporten samen gaat het om 5.000 leden; hockey is met 3.000 leden veruit de grootste vereniging. Deze leden willen wij breed bedienen. Daarom biedt Kampong zowel tophockey als recreatieve sport, ook voor specifieke doelgroepen. Denk aan oude-ren, gehandicapten en bedrijfshockey.’

Mooie mixRelatief veel hockeyers zijn actief in het bedrijfsleven en binnen vrije beroepen. ‘Een aantal van hen nam jaren geleden het initiatief voor de oprichting van de Businessclub Kampong Hockey,’ vertelt Herbert Pesch, directeur van Evident (een groot full service internetbureau) en actief lid van dit zakelijke netwerk. ‘Twee van mijn zoons hockeyen bij Kampong, eentje voetbalt er en zelf hockey ik in het legendarische Veteranen E. De club gaat

me aan het hart; waar mogelijk, zet ik me graag in.’ Hij omschrijft de Businessclub als een netwerk waar het goed toeven is. ‘Zo staat het nieuwjaarsdiner met loterij in het clubhuis altijd garant voor hilari-sche momenten. Ook naar het jaarlijkse jeu de boulestoernooi kijken veel leden uit.’Pieter Leyssius is directeur Bedrijven van Rabobank Utrecht en voorzitter van de Businessclub. ‘In brede zin past een familieclub als Kampong bij uitstek bij de Rabobank. Net als Kampong zijn wij als coöperatieve bank graag dichtbij en betrokken voor onze leden en verbinden we allebei graag ondernemers in Utrecht. Vandaar dat wij ons als hoofdsponsor hebben gecommitteerd, vandaar ook mijn rol als voorzitter van de Businessclub. De leden vormen een mooie mix van mensen met diverse achtergronden, van kleine en grotere bedrijven. Ondernemers met hart voor hockey die een netwerk vormen waar de onderlinge gunfactor hoog is.’

Positieve responsHet belang van de Businessclub voor een vereniging als Kampong is aanzienlijk, stelt Roovers. ‘De fee die Businessclubleden betalen, helpt ons

om activiteiten mogelijk te maken. Ook brengen zij kennis in, zoals onlangs toen bij de nieuwbouw van het clubhuis het onderwerp crowdfunding aan de orde kwam. Verder helpt de Businessclub bij de begeleiding van onze eerste elftalspelers. Die zijn zo intensief met hun sport bezig dat de tijd voor studie of maatschappelijke carrière gedurende een aantal jaren simpelweg ontbreekt. Om ze toch voor te bereiden op de periode na het hockey kan een stageplaats of tijdelijke baan waardevol zijn. Als leden van de Businessclub gevraagd wordt hierover mee te denken, is de respons altijd positief.’

VoortouwAl functioneerde de Businessclub prima, toch ontstond het gevoel dat er meer inzat. ‘Clubs als Rotterdam en Pinoké hebben een zakelijk netwerk van zo’n 120 ondernemers,’ stelt Roovers. ‘Dat geeft aan dat bij Kampong ruimte is voor groei. Daarom zijn wij blij dat een aantal leden zich sterk maakt voor verdere uit-bouw van de Businessclub; Pieter neemt daarbij het voortouw.’Enige tijd geleden is een koers ingezet die het ondernemersnetwerk moet vergroten en intensiveren. ‘Dat is goed voor zowel de club als de individuele leden,’ aldus Leyssius. Onder meer is de jaarlijkse fee substantieel verlaagd. ‘Die bedraagt nu 1.000 euro. Dit maakt het voor een grotere groep ondernemers mogelijk om zich bij ons aan te sluiten. Ook informeren de leden elkaar actief via de sociale media van de Businessclub en zijn de activiteiten uitgebreid met inhoudelijke bijeenkomsten.’ Zo gaf

TEKST HANS HAJÉE FOTOGRAFIE HANS KOKX

RABOBANK MAAKT ONDERNEMERS SAMEN STERKEROm als lokale coöperatieve bank de kracht van lokale netwerken verder te stimuleren, maakt Rabobank deze rubriek in Utrecht Business mede mogelijk. De Rabobank is dichtbij en betrokken bij meer dan zestig netwerken in Utrecht. Kijk op www.rabobank.nl/utrecht hoe deze netwerken ondernemers verbinden en samen sterker maken.


recent op Nyenrode Business Universiteit onder meer hoogleraar Henry Robben leden en introducés nieuwe inzichten op het gebied van strategische marketing. En trainer/coach Pons Jan Vermeer duidde de overeenkomsten tussen ondernemen en topsport.

Nieuwe gezichtenPesch is positief over het nieuwe elan. ‘Ik zie steeds meer nieuwe gezichten waar-onder ook veel jonge ondernemers. De schaalgrootte en daardoor de kracht van het netwerk neemt toe. Ook de inhoude-lijke bijeenkomsten hebben absoluut meerwaarde.’ Het aantal leden van de Businessclub is gestegen en ligt nu rond

de 80. ‘Maar onze ambitie is om tot ruim boven de honderd door te groeien,’ zegt Leyssius. ‘Ik nodig ondernemers uit de regio dan ook van harte uit om kennis te komen maken en de sfeer te proeven.’ Hockey is uiteraard de rode draad, maar ook niet-hockeyers voelen zich prima thuis. ‘Samen met de leden wonen we regelmatig een wedstrijd van de eerste teams bij,’ aldus Pesch. ‘Je merkt dan dat iedereen gegrepen wordt door de power en de snelheid van het spel. De sportieve prestaties – Heren 1 behaalde in de play-offs een derde plaats met een toegangs-ticket voor de Europese Hockey Competitie – zorgen voor extra aantrek-kingskracht.’ Datzelfde geldt voor het

nieuwe clubhuis, dat alle Kampong-verenigingen delen en waarvoor verge-vorderde plannen zijn. ‘Al heeft de hui-dige locatie zeker zijn charme, het club-huis is gedateerd en op wedstrijddagen overvol,’ weet Roovers. ‘Daarom wordt hard gewerkt aan de voorbereidingen voor de nieuwbouw. Die moet in de tweede helft van 2014 in gebruik worden genomen. Dan zijn de voorzieningen helemaal up-to-date en de faciliteiten fors uitgebreid, ook voor netwerkevenemen-ten. De Businessclub zal hier zeker van profiteren.’ n

Kampong is een begrip in hockeyminnend Nederland. De Businessclub van de bloeiende vereniging wil in het regionale bedrijfsleven een vergelijkbare positie innemen. Er is een strategie ontwikkeld die het sportieve ondernemersnetwerk moet vergroten en intensiveren. Hockey is uiteraard de rode draad bij de Businessclub, maar ook niet-hockeyers voelen zich er prima thuis.

Pieter Leyssius, Herbert Pesch en Kees Roovers


VNO-NCW NIEUWS

ze alles uit de kast om Utrecht bereikbaar te houden. Rijkswaterstaat en de gemeente Utrecht zorgen dat er goede omleidingen zijn voor het verkeer, dat verkeerslichten worden aangepast en er veilige manieren zijn om langs wegwerkzaamheden te kunnen rijden. Samen met het program-mabureau Utrecht Bereikbaar wordt naast actuele informatie over verwachte werkzaamheden, hinder en omleidingen ook een pakket aan mobiliteitsmaatregelen aangeboden. Utrecht Bereikbaar heeft sinds 2008 vele projecten uitgevoerd en maatregelen ingevoerd zoals Spitsmijden A12 (afgerond), onderhoud en promotie P+R-terreinen en de UB-pas. Werknemers van bedrijven die de UB-pas hebben gekocht, kunnen hiermee gratis reizen met het openbaar vervoer in de regio. De UB-pas blijft in ieder geval bestaan tot het eind van het jaar.

SpeerpuntenMobiliteit en samen werken aan een goed fysiek bereikbare stad en regio zijn hoofd-speerpunten van VNO-NCW Utrecht. Naast dit thema zijn ook Onderwijs en Arbeidsmarkt en Ondersteunen van Ondernemerschap belangrijke onderwer-pen voor de werkgeversvereniging. Rond deze speerpunten worden ook komend jaar nieuwe activiteiten ontplooid en nieuwe lobbypunten opgepakt. Voorbeelden zijn de lobby voor één loket voor alle omge-vingsdiensten bij de provincie, inspraak in de Structuurvisie en planvorming voor bedrijventerreinen en directe afstemming met onderwijsinstellingen voor de aanslui-ting onderwijs-arbeidsmarkt. n

Optimaal reizen, minder kosten

Utrecht Bereikbaar na 2013

Het programma Utrecht Bereikbaar komt dit jaar ten einde. Het is dus zaak u te gaan oriënteren op de vraag, welke mogelijkheden het openbaar vervoer in de naaste toekomst gaat bieden. Want de pluspunten van openbaar vervoer behoeven geen toelichting: duurzaam, voordelig en minder parkeer- en file-problematiek. Maar hoe regelt u het optimaal, zodat u kosten bespaart en de administratieve lasten beperkt?

TerugblikTijdens het seminar werd een korte terugblik gegeven op vijf jaar Utrecht Bereikbaar en ging Rijkswaterstaat in

op de wegwerkzaamheden rond Utrecht in de komende jaren. Experts op mobi-liteitsgebied gaven goed inzicht in de mogelijkheden voor openbaar vervoer en enkele bedrijven vertelden over hoe zij hun mobiliteitsbeleid hebben vorm-gegeven. Meer informatie over mobiliteit in en om Utrecht op de website www.utrechtbereikbaar.nl.

Wat is Utrecht Bereikbaar?Utrecht Bereikbaar is een samenwer-kingsverband tussen wegbeheerders en het georganiseerde bedrijfsleven, waar-onder VNO-NCW Utrecht. Samen halen

Hoe organiseert u woon-werkverkeer met het openbaar vervoer in de regio Utrecht, zodat uw medewerkers optimaal reizen en u tegelijkertijd kosten én tijd bespaart? Deze vraag stond centraal op het seminar ‘Optimaal reizen, minder kosten. Utrecht Bereikbaar na 2013’ dat de Kamer van Koophandel en VNO-NCW Utrecht op 13 juni organiseerden in het Spoorwegmuseum in Utrecht.

Foto

: Rijk

swat

erst

aat

www.vno-ncwmidden.nl/utrecht

BUSINESS FLITSEN

Women on Wings is een Nederlandse organisatie die ondernemende vrouwen

in India een vliegende start geeft. Women on Wings werkt zonder subsidies.

Ze bereikt haar resultaten omdat vrienden en bedrijven het werk van

Women on Wings omarmen. De 1000 euro vraag: Geeft u ook met duizend

euro in geld of diensten Women on Wings vleugels? Kijk op womenonwings.nl/

getinvolved hoe u dat kunt doen. En wat Women on Wings ervoor terugdoet.

Gaat u voor de 1000 euro vraag?

BUSINESS FLITSEN


DIJKSMA OP AGRIFOODTOP

Staatssecretaris Sharon Dijksma: lovende woorden voor agrifood in Fort Voordorp

Sharon Dijksma was 11 juni een van de sprekers op de Agrifoodtop in Fort Voor-dorp. Daar noemde de staatssecretaris van Economische Zaken Agri & Food de ‘topsector der topsectoren’ en had lovende woorden voor het innovatieve vermogen en de productiviteit in dit segment. Rode draad tijdens het netwerkevenement was ‘meer met minder’; hoe kun je met minder productiemiddelen meer monden voeden? Ook werd de Monitor Duurzaam Voedsel gepresenteerd, gebaseerd op kassascans en andere marktgegevens. Hieruit bleek onder meer dat het aandeel van diervriendelijk, biologisch, milieuvriendelijk en/of ethisch geproduceerd voedsel het afgelopen jaar steeg van 4,4 naar 5,5%.

GROEI- EN RAMPONDERNEMERS OP HIGH GROWTH FORUMHet High Growth Forum is een jaarlijkse netwerken inspiratiebijeenkomst voor snelgroeiende bedrijven. Op 10 juni troffen tweehonderd gelijkgestemde DGA’s elkaar in Fort Voordorp. Daar woonden zij masterclas-ses bij en kregen ondernemerservaringen aan-gereikt door Ben Kerkhof (Compare Group, bekend van onder meer vergelijk.nl), Simen Schimmel (Greetz.nl), Quintin Schevernels (Layar) en Frank Krake. Deze voormalige DGA van Bukatchi omschrijft zichzelf als ‘rampondernemer’. Met recht, want op zijn zakelijke pad kreeg hij achtereenvolgens te

maken met de vuurwerkramp in Enschede, 9/11, een Chinese copycat, SARS en last but not least een faillissement. Toch leverde al deze ellende Krake ook waardevolle inzich-ten op: ga voor beheerste groei, focus, durf te investeren wanneer je concurrenten dit niet doen en weet wanneer jij als ondernemer een remmende factor bent voor de groei van je be-drijf. Het High Growth Forum is een initiatief van Port4Growth en haar partners Rabobank, Grant Thornton, Philips Innovation Services, Nobel, Sandler, Dpo2 en Agentschap NL. Business is mediapartner.

UTRECHT WAS JARIGMet koffie en taart voor honderden inwoners en een verjaardagsconcert zette Utrecht op 2 juni haar 891e verjaardag op passende wijze luister bij. Tijdens deze Stadsdag – prille tra-ditie sinds 2009 – werd een heus lied geïntro-duceerd: ‘Utrecht is een huis met vele kamers’

met tekst van Ruben van Gogh en Chrétien Breukers op muziek van Joep Beerens. Be-doeling is dat de Stadsdag de komende jaren steeds meer impact krijgt, als opmaat voor de viering van negen eeuwen Utrecht in 2022.

Foto

Cee

s Boe

ve

Rampondernemer Frank Krake tijdens het High Growth Forum: inzichten door tegenslag

A U T O B E D R I J FVAN MILTENBURG

Achthoven Oost 20-26 - 3417 PD Montfoort - 0348 47 13 25

www.vanmiltenburg-auto.nl

AKTIEvandaag

auto wassen

€ 3,=Programma 2

Automotive Verhoef, Looijersdijk 20, 3621 WL BreukeLenTel. 06-13132373, Fax. 084-2293327, e-mail: [email protected]

k.v.k. utrecht 30231738, InG 66.1783.871, BTW nr. 1734.12.841.B01

utomotive Verhoef

In en verkoop van auto’s, grote voorraad gebruikte auto’s,

volledig wagenparkbeheer, onderhoud,

reparatie en APK met haal en breng service van uw auto,

carwash & goedkoop tanken

&Combinatie met kracht!

» Autobedrijf van Miltenburg BV & Automotive Verhoef Achthoven Oost 20, 3417 PD Montfoort «

Jochem Verhoef Wim van Miltenburg

www.automotiveverhoef.nl www.vanmiltenburg-auto.nl


Taskforce Utrecht Internationa(a)l? is al weer even onderweg. En het gaat goed. Aan de punten op de to-do lijst wordt hard gewerkt en dat moet ook. Ik informeer u de komende tijd graag over het verloop van de actie-punten.

InternationaliseringEen onderdeel van internationalise-ring is het aantrekken van buiten-landse bedrijven. Waarom zijn buiten-landse bedrijven zo belangrijk voor een stad als Utrecht? Buitenlandse bedrijven leveren een grote bijdrage aan onze economie. De werkgele-genheid en de toegevoegde waarde die zij bieden, is over het algemeen groot. Het aantrekken van deze bedrijven versterkt daarom onze internationale concurrentiepositie. Dit is, zeker in deze tijd, erg belangrijk. Kamer van Koophandel Midden-Nederland deed een peiling waaruit echter blijkt dat het aantal buiten-landse bedrijven en het aantal daarbij werkzame personen in de provincie Utrecht de laatste jaren terugloopt. Veel aandacht voor het aantrekken van buitenlandse bedrijven blijft daarom geboden. De KvK brengt momenteel in kaart welke verbeterin-gen mogelijk zijn. Om aantrekkelijk te zijn voor internationale bedrijven, zijn verscheidene factoren van belang. Een van die factoren is het aanbod op het gebied van sport en cultuur. Utrecht heeft voor dit jaar het Euro-pean Youth Olympic Festival (EYOF) aangetrokken. Het EYOF is een twee-

jaarlijks sportevenement voor jonge sporters uit heel Europa. In negen verschillende Olympische disciplines gaan jonge sporters voor het goud. Het EYOF is een voorproefje voor de ‘echte’ Olympische Spelen. Het naar Utrecht halen van een dergelijk groot internationaal event draagt natuurlijk bij aan onze internationale zichtbaar-heid. De gasten die daarvoor hiernaar toe komen, moeten zich natuurlijk goed ontvangen voelen. Dat geldt

ook voor de bedrijven waar wij mee te maken hebben.

Eerste online boekingen voor het EYOFOp de to-do lijst internationalisering stond als een van de punten het ver-beteren van de organisatie van online boekingen. Leo Hollman (Grand Hotel Karel V Utrecht) heeft dit punt als trekker opgepakt en hier nu een grote stap in gezet met zijn collega’s binnen het samenwerkingsverband HOST. Een onlineboekingssysteem dat door alle hotels als ‘één loket-boekingsmodule’ wordt aangewend bij grote evenementen en congres-sen. Op deze manier hoeven organi-satoren niet met twintig hotels afzon-derlijk te onderhandelen. Het sys-teem heeft inmiddels een eerste ‘klant’. Zo lopen de boekingen van het EYOF via dit systeem. Eind juni vindt de evaluatie plaats. Wordt ver-volgd dus.

Samenwerken is successen delenIk ben trots op het feit dat wij met elkaar successen behalen. Het online-boekingssysteem is één van de voor-beelden. In samenwerking met velen willen wij de to-do lijst zo snel moge-lijk succesvol afronden. Ik kom snel bij u terug met meer successen.

Wilt u meer weten over de publicatie en de actiepunten waar wij samen voor aan de lat staan? Kijk dan op www.kvk.nl/utrechtinternationaal. n

KVK NIEUWS

Utrecht Internationa(a)l? boekt resultaat

Liesbeth Karsten, algemeen directeur

Kamer van Koophandel Midden-Nederland

New Business?Al bijna dertig jaar biedt Utrecht Business een

gericht bereik in het zakelijke hart van Nederland.

Benieuwd wat het magazine voor uw business kan

betekenen? 030-2512818 of [email protected].

All business is local



UTRECHT

EBU-voorzitter Henk Broeders:




BUSINESS





BEDRIJFSPROFIEL

Bedrijfsjuristen van DAS: verstand van ondernemen

Direct inspringen met tijdelijke juridische hulp‘Een van de juristen bij de opdrachtgever, een bedrijf dat onder-nemers adviseert en juridisch bijstaat, was vier maanden met zwangerschaps- en bevallingsverlof,’ vertelt Simone Drost. ‘Ik heb de lopende zaken van haar overgenomen en een flink aantal

nieuwe dossiers opgepakt. Bij DAS verricht ik dezelfde werk-zaamheden, dus kon ik na het inlezen van de dossiers direct aan de slag. Het gaat helaas erg slecht in de branche waarbinnen de opdrachtgever opereert. Bij de cliënten van mijn opdrachtgever zijn reorganisaties aan de orde van de dag. In veel dossiers die ik behandelde ging het om het aanvragen van ontslagvergunningen bij het UWV. Daarnaast heb ik cliënten bijgestaan in zaken over arbeidsongeschikte werknemers en het re-integratietraject, ontslag op staande voet en arbeidsconflicten.’

Grote drukte‘Mijn detachering had in eerste instantie een omvang van twintig uur per week. Dat bleek al snel te weinig te zijn, gezien de grote drukte bij de opdrachtgever. Ik ben er 32 uur per week gaan werken. De betreffende branche is een erg leuke, interessante branche en het contact met de veelal vaste cliënten was goed en informeel. De sfeer binnen het bedrijf van de opdrachtgever was erg prettig en ik heb goed samengewerkt met de andere juristen. De cliënten van de opdrachtgever hebben op deze manier geen hinder ondervonden van de tijdelijke afwezigheid van een van de juristen.’

Regie in handenDoor middel van detachering kan direct ingesprongen worden op de behoefte van ondernemers aan tijdelijke juridische hulp. ‘Je kunt hierbij denken aan tijdelijke vervanging van een jurist wegens arbeidsongeschiktheid of verlof, of aan een extra jurist wegens grote drukte. Ook komt het geregeld voor dat een jurist van DAS gedetacheerd wordt in verband met het doorvoeren en begeleiden van een reorganisatie bij de opdrachtgever. Zo hou-den wij de juridische organisatie flexibel, terwijl de ondernemer zelf de regie in handen houdt.’ n

De Bedrijfsjuristen van DAS adviseren onder-nemers en staan ondernemers bij in proce-dures en conflicten, tegen betaling van een uurtarief of fixed fee. Ook ondernemers zonder rechtsbijstandverzekering kunnen dus bij DAS terecht. De Bedrijfsjuristen van DAS zijn ervaren en gespecialiseerd in hun eigen rechtsgebied, waardoor zij zeer efficiënt kunnen werken. Ook als gedetacheerde bij een opdrachtgever in huis. Simone Drost, senior jurist arbeidsrecht, was vier maanden gedetacheerd bij een advies-bureau en zag haar eigen inbreng snel groeien.

DASDAS is de specialist in het voorkomen, oplossen en beheersbaar houden van juridische en financieel-juridische problemen voor particulieren, bedrijven en (semi-)overheden. DAS heeft ruim 2.100 medewerkers in dienst, onder wie 630 gespecialiseerde juristen en 450 incassospecialisten. DAS heeft vestigingen in Amsterdam, Arnhem, Rijswijk, Den Bosch, Roermond, Eindhoven, Groningen, Zaandam, Den Haag, Utrecht en Rotterdam. Kijk ook op www.das.nl.

Simone Drost, bedrijfsjurist van DAS: ‘Ik kon na het inlezen van de dossiers direct aan de slag.’


OPVALLEND

Waarom deze overstap?‘Ik geloof in verandering. Je moet voorkomen dat je verveeld raakt en geen nieuwe uitdagingen of kansen meer ziet. Zoals je ook moet voorkomen dat mensen met wie je samenwerkt, je zat worden. Niet dat daar sprake van was, maar die kans is er wel na ruim zes-en-een-half jaar. Of dit het juiste tijdstip was, zal de toekomst uitwijzen. Wel heb ik het gevoel dat een aantal puzzelstukjes in elkaar valt.’

Welke zijn dat? ‘Als lokaal bestuurder sta je midden tussen je klanten. Je kent ze goed; hun problemen, maar ook hun behoeften. Een landelijke organisatie staat vaak verder van de klant, dat is onvermijdelijk. Daar worden echter wel plannen gemaakt en strategieën ontwikkeld, terwijl de klan-tenervaring geringer is dan bij een lokale bank. Om de klant binnen de Rabobank weer echt centraal te stellen, zie ik het als belangrijkste taak mijn ervaring op dit gebied in te zetten. Daar ligt mijn kennis en talent.’

U kwam in 2006 uit een vergelijkbare functie in Gelderland. Een grote overgang?‘Ja, het voelde alsof ik het platteland had ingeruild voor de “big city”. Utrecht is wel een hele leuke stad: open, warm

en toegankelijk, met een ideale schaal-grootte. In die zin ga ik de stad maar vooral de mensen met wie ik zo intensief heb samengewerkt, enorm missen. Gelukkig blijf ik in Utrecht werken.’

Wat was voor u het hoogtepunt in de afgelopen jaren?‘Ons 100-jarig bestaan, vorig jaar in de Jaarbeurs. Een geweldig feest dat we samen met 3.000 leden hebben gevierd in een unieke ambiance. Als ik kijk naar onze prestaties in de afgelopen jaren ben ik erg tevreden over de ontwikkeling van de bank, en dan met name over onze maatschappelijke rol.’

En het dieptepunt?Dat is zonder meer de huidige economi-sche crisis. En dan specifiek de rol die banken daarin hebben gespeeld en het effect daarvan op de lokale economie en ons functioneren. Wat dat betreft ziet de wereld er totaal anders uit dan toen ik aantrad. Tegelijkertijd moet je je als bestuurder – en als ondernemer – reali-seren dat na goede tijden altijd mindere komen. Daarom is het realistisch dat wij in een periode van groei en bloei altijd voorzichtig omgaan met onze reserves. Achteraf hadden we dat wellicht nog behoudender moeten doen, want de crisis heeft ook bij ons een zware wissel getrokken. Weliswaar vertraagd – wij

merken het vooral de laatste jaren – maar daarom niet minder.’

De crisis heeft sowieso veel impact op ondernemend Utrecht.‘We presteren nog steeds bovengemid-deld. Maar het is logisch dat als vooral de sector dienstverlening door de crisis een flinke tik krijgt, je dit ook terugziet in Utrecht. Aan de andere kant, onze regio heeft zoveel ijzersterke pluspunten: cen-traal gelegen, veel hoogopgeleide, jonge mensen, een groen woongebied, een interessant afzetgebied en een uitstekende infrastructuur. Ik ben en blijf positief over de economische potentie van Utrecht. Zeker als we ons meer gaan profileren als de ideale buitenwijk van Amsterdam. Als Utrecht daarin slaagt – en bijvoorbeeld optimaal profiteert van Schiphol – zie ik de toekomst rooskleurig in.’

Welke rol speelt de bank daarin?‘In de afgelopen jaren zijn veel financiële normen en gedragsregels aangescherpt. Terecht, laat dat helder zijn. Nu is het echter tijd om het vertrouwen te herstel-len en de financiële handel te stimuleren, want door al die beperkingen en voor-waarden dreigt het gevaar dat snel en goed zakendoen vrijwel onmogelijk is geworden. En dan heb je pas echt de pop-pen aan het dansen.’

Kunt u hier in uw nieuwe functie wat aan doen?‘Als lokaal bestuurder is je impact op dit soort processen bijzonder gering. Dat is wel eens frustrerend. In de nieuwe rol is mijn speelruimte groter, daar wordt juist inbreng van mij verwacht. Het mag dui-delijk zijn: die gaat er zeker komen!’ n

TEKST MART RIENSTRA FOTO RJR FOTOGRAFIE

In bijna zeven jaar maakte Rien Nagel als directievoorzitter van Rabobank Utrecht grote stappen in een kleine regio. Hij wordt directeur Particulieren bij Rabobank Nederland, waar hij kleine stapjes wil maken in een groter gebied. Zijn vertrek wordt alom betreurd. Nagel is netwerker pur sang, zorgde voor verbindingen en wortelde de bank nog steviger in het Utrechtse.

Rien Nagel naar Rabobank Nederland

Van grote naar kleine stappen

BUSINESS FLITSEN

studio velmans | grafisch bureauwww.studiovelmans.nl | [email protected]

BUSINESS FLITSEN


DE KLEINE BARON ONTVANGT FAIRTRADE-KEURMERKSinds World Fairtrade Day op 11 mei mag De Kleine Baron zich als eerste in Utrecht een Fairtrade Restaurant noemen. Het keurmerk is verleend door stichting Fairtrade Utrecht en geeft aan dat het restaurant een duurzame bedrijfsvoering combineert met een uitgebreid assortiment fairtradeproducten. ‘Met de titel Fairtrade Restaurant bewijst De Kleine Baron voor-loper te zijn op het gebied van fairtrade en duurzaam ondernemen binnen de Utrechtse horeca,’ aldus Eefke Meijer, coördinator van het campagneteam Fairtrade Utrecht. ‘Er is een voortdurend stijgende vraag van consumenten naar eerlijke en duurzame producten. De Kleine Baron speelt hier slim op in.’

TANDTECHNIEK ZEIST WINT ONDERNEMERSCHALLENGEFigi in Zeist was op 30 mei plaats van hande-ling voor de derde Ondernemerschallenge, een initiatief van Rabobank Utrechtse Heuvelrug. ‘We merken dat dit ook voor veel ondernemers op de Utrechtse Heuvelrug een moeilijke tijd is,’ aldus Manager Bedrijvenadvies Arjan Rustenhoven. ‘Aan de andere kant zijn er ook bedrijven die hun zaken anders aan gaan pakken en daar heel succesvol mee zijn. Deze voorbeelden lichten we uit in de Ondernemers-challenge. Hierin gaat een aantal ondernemers de strijd met elkaar aan om dé Ondernemer van de Utrechtse Heuvelrug te worden.’ Bij de uit-eindelijke keuze woog zowel het voorkeur van inwoners van de Utrechtse Heuvelrug – die via internet konden stemmen – als het oordeel van een vakjury mee. Uit de tien genomineerden KidsCentral, PlanetHappy, Cityscape Media, Daddy Proof Kids Wear, Sales Profs, Naaicafé ZigZag, Boekhandel Jacques Baas, Limon-Chili, Antropia en Tandtechniek Zeist kwam laatstgenoemd bedrijf als winnaar naar voren.

MEGAKLUS AAN HET SPOORHet belangrijkste spoorknooppunt van Ne-derland gaat stevig op de schop. ProRail heeft de bouwcombinatie U-centRaal vof, bestaande uit BAM Rail en VolkerRail, de opdracht verleend voor het vernieu-wen van Utrecht Centraal. Volgens beide bedrijven is het een van de omvangrijkste en meest complexe spoorprojecten ooit. De werkzaamheden richten zich vooral op het verbeteren van de doorstroming. Door

fysieke ontvlechting wordt de wirwar van sporen en treinbewegingen uit elkaar ge-haald, zodat duidelijke corridors ontstaan. Hierdoor hoeft straks minder vaak gewacht te worden op seinen en kunnen nog meer treinen Utrecht passeren. Ook de betrouw-baarheid van het spoor voor de reiziger neemt toe. De opdrachtsom bedraagt ruim 140 miljoen euro en het project wordt in 2016 opgeleverd.

Van links naar rechts: Marco van Beek, directeur Bedrijven a.i. van Rabobank Utrechtse Heuvelrug, Lucien Eerkens (Tandtechniek Zeist), Lex Beins (oprichter van Cheaptickets en jurylid), Ad van Zetten en Jack van Veen (Tandtechniek Zeist).

UIT UIT! UIT UIT! UIT


DE PARADENatuurlijk, het is commercieel geworden en zeker, het zijn ook vaak dezelfde artiesten en ja, er zitten best wat oude producties tussen. Maar toch: het is hèt zomertheaterfestival van Nederland. Bovendien doet de Parade ook dit jaar Utrecht aan, met veel kinderproducties en mu-ziekoptredens. De hoogtepunten van deze editie zijn: Dood Paard met ‘Collega & collega op vakantie’ (geestig en dramatisch!), George en Raymonde met ‘Who’s Afraid of…’ (zo goed op elkaar ingespeeld), ‘Debby’s droom’ van Theo Nijland en Dette Glashouwer met ‘Armoe voor beginners’. Bovendien is Paradecoryfee Freek de Jonge terug van weggeweest. Hij zingt nummers van het album ‘Zonde’ en speelt frag-menten uit zijn 45-jarig repertoire in de voorstelling Tequila! Te zien vanaf 19 juli tot 4 augustus in het Moreelsepark in Utrecht.www.deparade.nl

DEBESCHAVINGOoit een popfestival in Vleuterweide, nu een verrassende mix van live-muziek en wetenschap in de Botanische Tuinen. Het kan vreemd lopen, maar de uitgangspunten van deBeschaving zijn overeind gebleven: mensen prikkelen en plezieren met nieuwe, verrassende dingen. Door de samenwerking met de Universiteit Utrecht, Hogeschool Utrecht en het UMC Utrecht is de identiteit van het festival aangescherpt. Een podium met spannende wetenschappelijke veldactiviteiten draagt nu in hoge mate bij aan het bijzondere karakter en de uniciteit van deBeschaving, een festival met zes podia te midden van uitheemse en zeldzame planten, bloemen, vlinders en vogels. Een decor zoals je dat bij een festival bijna niet ziet. Met Joost Zwagerman, Ronald Giphart, Ingmar Heytze, maar ook met Kensington, Laura Jansen en Andy Burrows.

Te zien op 6 juli in de Botanische Tuinen van het Utrecht Science Park.www.debeschaving.nl

UMBRIA JAZZMet eigen ogen diverse keren gezien: een heerlijk zomers festival met uitstekende jazz. Gevarieerd in zowel opzet als locatie (de meest prachti-ge pleinen, steegjes en dorpjes) en muzikaal genre. Met ook dit jaar grote namen als Gilberto Gil, Herbie Hancock, Chick Corea, Keith Jarrett en Diana Krall. Mijn tip: de Noorse saxofonist Jan Garbarek; weergaloos.

Te zien van 5 t/m 14 juli in Perugia e.o.www.umbriajazz.com

Foto

Coc

o D

uive

noor

deFo

to fo

tosi

kken

s.nl

UIT UIT UIT! UIT UIT!


TEKST MART RIENSTRA

TIPS OF COMMENTAAR?

[email protected]

EDINBURGH FESTIVAL‘Een broedplaats van artistieke perfectie’ noemde de Sunday Times dit internationale (na)zomer festival. In Edinburgh kan alles en gebeurt dus ook van alles, van internationale opera tot straattheater, van mime tot popmu-ziek en van streetdance tot musical. Dat maakt dit evenement – eigenlijk een verzamelnaam voor meerdere evenementen waaronder het bekende Fringe Festival – zo uniek. In ver-gelijking tot ‘Avignon’ is Edinburgh minder pretentieus, wellicht wat minder artistiek,

maar het Schotse festival is veelzijdiger en toegankelijker. De editie van dit jaar wordt geïnspireerd door relaties tussen artiesten/kunstenaars en hun contemporaine innova-ties en technologie. Van 500 jaar geleden tot vandaag, in alle kunstvormen, klassiek en modern, op kleine en grote schaal.

Te zien van 9 augustus t/m 1 september.www.eif.co.uk

FESTIVAL D’AVIGNONJe moet er geweest zijn om erover te kunnen praten, om woorden te vinden die beschrijven hoe enerverend, inspirerend en allesomvat-tend dit evenement is. Festival D’Avignon is eigenlijk al decennialang de belangrijkste gebeurtenis op het gebied van podiumkunsten. Wellicht in de wereld, zeker in Europa. Elk jaar in juli verandert de Zuid-Franse stad in een city-theater en transformeert Avignon haar architecturale erfgoed tot verschillende, verrassende podia. Het meest aansprekende

voorbeeld is de binnenplaats van het Pauselijk Paleis, het hart van dit festival. Daar komen elke avond duizenden fanatieke artistiekelin-gen samen met toevallig aanwezige toeristen. Avignon is dan een state of mind; een open-luchtforum waar hedendaagse cultuur tot leven komt. Neem je tentje mee en geniet!

Te zien van 5 t/m 26 juli.www.festival-avignon.com

SUMMER DARKNESSWie echt iets anders wil – en houdt van een underground lifestyle – moet naar dit driedaagse festival in ‘de gotische bin-nenstad van Utrecht’. Summer Darkness is om meerdere redenen bijzonder. Zeker niet uitsluitend vanwege de muziek, die varieert tussen new wave, electro, heidens, balfolk en darkwave en door velen wordt gezien als industrieel lawaai. Wat Sum-mer Darkness echt opmerkelijk maakt en een bezoek legitimeert, is het aanbod aan randactiviteiten. Dat komt vooral tot uiting in grappige kunst, leuke marktkramen en bijzondere mode-exposities. Te zien op 26, 27 en 28 juli in de Utrechtse binnenstad.www.summerdarkness.nl

TW CLASSICVorig jaar trad Sting er nog op terwijl in 2011 de Simple Minds en Bryan Adams het overwegend oudere publiek vermaak-ten. TW Classic in het Belgische Werchter richt zich dan ook op artiesten en bezoe-kers die in de jaren negentig jong, populair en beslissend waren. Ook dit jaar staan bands op het programma die vooral toen furore maakten – maar nog steeds spelen – zoals Bruce Springsteen, Santana en Blondie. TW Classic 2013 is een week na Rock Werchter met onder meer Nick Cave, Sigur Ros en Depeche Mode op hetzelfde Festivalpark.

Te zien op 13 juli in het Belgische Werchter.www.twclassic.be

Foto

Chr

isto

phe

Rayn

aud

de L

age

Foto

Dou

glas

Cha

lmer

s


CULINAIR

TEKST JASON VAN DE VELTMAETE FOTOGRAFIE HANS KOKX

Amberes

Een belle cuisine zonder fraaie façade

Amberes moet het gelukkig niet hebben van passanten. ‘Alles gaat op reserve-ring,’ zegt eigenaar en chef-kok Jac Rijks. ‘De mensen weten ons inmiddels wel te vinden.’Dat mag ook wel, want al snel na de opening in december 2007 verwierf Amberes bekendheid als een van de beste restaurants van de Domstad. En wie had dát kunnen bevroeden, in het begin? De Noord-Brabander Jac Rijks was immers niet afkomstig uit het vader-landse culinaire wereldje: hij was zijn loopbaan begonnen binnen de vakgroep Informatica van de Universiteit Utrecht. Omdat de chips en software hem danig begonnen te vervelen, vertrok hij naar Antwerpen, waar hij afwasser werd in een verpleegtehuis. Vlaamse keukens vormden zijn leerschool. Als een vol-leerd kok keerde hij terug naar de Oude Bisschopsstad. (‘Amberes’ is Spaans voor Antwerpen.)

Geen à la carteJac Rijks begon, in 2007, met eenvoudige gerechten van 16 à 17 euro. Hij stond alleen in de keuken en koos ervoor om louter menu’s aan te bieden. Maximaal

achttien gasten en een goede voorberei-ding; dat was destijds de sleutel tot suc-ces. Toentertijd vertelde hij mij: ‘Ik houd van eenvoudig boereneten, met hooguit drie smaken op het bord.’ Kenmerkend voor zijn keuken was tevens de promi-nente plaats die orgaanvlees kreeg.Inmiddels heeft Rijks in de keuken versterking gekregen, en de zaak is ver-bouwd: de ‘pijpenla’ die het restaurantje nu eenmaal is, werd daarbij opzettelijk geaccentueerd, vooral door de lange bank. ‘Bovendien zorgt die bank ervoor dat we vier tot zes extra gasten een plekje kunnen geven,’ vertelt Rijks. ‘Dat scheelt per jaar toch zo’n duizend euro.’ Al met al geeft de moderne, strakke inrichting Amberes het cachet dat bij een goede cuisine hoort.De formule is hetzelfde gebleven, ook al staan nu, Rijks inbegrepen, twee man in de keuken. Dus nog steeds geen à la carte. ‘Maar we hebben altijd vrij veel in huis, afgezien van de mise en place,’ nuanceert Rijks. ‘Onze vaste gasten weten dat ze genoeg keuze hebben.’Aangezien mijn disgenoot een van die vaste gasten van Amberes is, liet ik hem de keuze. En hij liet – alleseters

die wij zijn – de chef de keuze. Die gemakzucht leidde via vlezige, smaak-volle oesters (Noirmoutier, Gillardeau 4.0 en Zeeuwse platte 5.0) en een frisse amuse naar dit voorgerecht: crème van gepekelde oester, Limburgse asperges, inktvis uit de Noordzee, ijzerkruid, Violet mosterd en gemarineerde rettich. Niet alleen was dit een harmonieus, heerlijk gerecht op zich, het vormde tevens een mooie prelude voor de wilde zeebaars, Noordzeegarnalen, bouillon van garna-lenkoppen, groene asperges, bleekselder, lamsoor en crème van citroen waaruit ons eerste tussengerecht bestond.Jac Rijks kookt hoog op smaak, maar de volle, ferme smaken manifesteren zich volkomen natuurlijk en natuurgetrouw. De zeebaars was om te zoenen; het eensgezind opdringerige van de groene asperges en bleekselder was mij iets te ‘feministisch’.

Michelin‘De basis van iedere keuken is de groen-tebereiding,’ betoont Rijks. Vegetariërs kunnen hun hart ophalen in zijn restau-rant. Rijks is door de jaren heen ook wat lichter gaan koken: voor het monteren bijvoorbeeld, gebruikt hij nu vaker olijfolie – speciale olijfolie overigens, waarnaar hij lang gezocht heeft.Veel groente dus op het bord, maar geluk-kig (in het tweede tussengerecht) ook een overheerlijk stuk Anjouduif. De duif ging vergezeld van coquille Saint-Jacques, doperwten, puree van wortel en olijfolie, jus van daslook en rapensteel. Wederom voortreffelijk.Maar een ster hoeft Rijks voorlopig niet te verwachten, ongeacht de kwaliteit van

Veelzeggend, het businesskaartje van dit restaurant: straat en ‘huisnummer’ zijn opmerkelijk groot afgedrukt; de naam Amberes staat bescheiden op de ommezijde. De naam van de cuisinier ontbreekt, ook op de website. Waarom het adres dat forse formaat gekregen heeft? Wellicht omdat Amberes schuil gaat achter een – mild gezegd – onopvallende gevel. Geen uiterlijkheden die de weg wijzen, zoals een chique markies of uitnodigend straatmeubilair. Maar ja, onwetend dit restaurantje voorbijlopen is één; voorbijgaan aan talloze lovende recensies is echt een stap te ver.


zijn gerechten. Michelin is nu eenmaal niet gecharmeerd van restaurants die geen uitgeschreven kaart hanteren.Ach, die inspecteurs weten niet wat ze missen. Neem nou de haas van Simmentaler rund: een prachtig stuk vlees, fijn vetdooraderd, en met de karak-teristieke smaak die hoort bij kruidige en bloemige weiden. Dit ‘outdoor’ vlees behoeft niet meer dan een panade van merg en peterselie (die het vlees nóg sappiger en intenser van smaak maakt), pommes fondant, Puy linzen (met de unieke ‘gepeperde’ smaak) en een jus van rode wijn.

AspiratiesHet woord wijn is gevallen... Rijks: ‘We zijn geen wijn-spijsrestaurant. Bovendien kun je bij een goede fles witte wijn eigenlijk alles eten.’ Als carnivoor en liefhebber van rode wijn zal ik daar niet op ingaan. Amberes heeft trouwens een uitgebreide wijnkaart en een bekwame sommelier, tevens goede gastheer. Die man gaat weliswaar op wereldreis, eind 2013, maar zijn opvolger is al ingewerkt.Wat zijn de prijzen in dit sympathieke restaurant? Drie gangen zonder dessert: 44 euro. Vier gangen: 48. Vijf gangen: 57. ‘Ik weet dat we aan de prijs zijn, maar de ingrediënten zijn het waard,’ aldus Jac Rijks. Dat kan ik slechts volmondig beamen.En wat zijn de ambities of aspiraties van deze 44-jarige? ‘Te zijner tijd koken voor hooguit twaalf personen. Eenvoudige gerechten met kwaliteitsproducten.’ Maar voorlopig – mogen we hopen – kookt hij op zeer hoog niveau in dat zaakje vlakbij het Wilhelminapark. n

Jason van de Veltmaete schrijft

al vele jaren op persoonlijke

titel deze culinaire rubriek.

Op basis van zijn bevindingen

krijgen restaurants een ruime

plaats in Utrecht Business.

Top Drie 2012-2013 keuken ambiance

1. Amberes (13/3) 9,2 8,0

2. ‘t Amsterdammertje (12/6) 9 8,5

3. De Pronckheer (13/2) 8,5 8,5

In 2012-2013 ook besproken: De Goedheyd (13/1), OpBuuren (12/5),

Slangevegt (12/4), Huis de Wiers (12/3), Divinatio (12/2), Hermitage (12/1).

Amberes

Burg. Reigerstraat 29

Utrecht

030-2515020

Jac Rijks: ‘De mensen weten ons inmiddels wel te vinden.’


COLUMN

ADVERTEERDERSINDEXnaam pagina

2 in beweging 20

Adequaat Office Support 19

Asian Tower 26

ATS 19

Van Benthem & Keulen 13

Citocom 39

DAS 49

Dia Telecom 2

Dutch Office Fund 60

Funk it up 26

Loodgietersbedrijf Van Gelder 13

Google bijlage

Fotostudio Hans Kokx 46

Autobedrijf van Miltenburg 46

OfficeTOday 21

Ondernemerscongres 7

Van den Pol 10

Rabobank Utrecht 15, 28

Roger catering concepts 42

Van Straaten Post bijlage

Studio Jos Velmans 52

Vandenberg 59

Automotive Verhoef 46

Aannemersbedrijf Versteeg 13

Women on Wings 44

———————

Utrecht Business 4 verschijnt

13 september. In deze uitgave onder

meer aandacht voor marketing &

communicatie, grafimedia en

familiebedrijven. Ook bevat Utrecht

Business 4 een special over de zorg.

Voor meer informatie


Is contact maken lastig?Communicatie: we lezen ons er suf over, lopen er congressen voor af en volgen cursussen en trainingen. Maar schieten we daar echt iets mee op? Die vraag stelde ik mij vorige maand tijdens het bezoek aan de Regio Business Dagen. Daar viel mij weer eens op hoeveel moeite we alleen al hebben met contact maken en verbinding leggen: essentiële randvoorwaarden voor geslaagde communicatie.

Bedrijven besteden (tien)duizenden euro’s aan een beursdeelname. In ruil voor deze forse investering verwachten ze zaken te doen met bezoekers. Daarvoor is echter contact nodig. En contact moet je actief leggen, toch? Benieuwd als ik was hoe beursdeelnemers contact met mij zouden zoeken, liep ik quasi geïnteresseerd langs de stands. Ik had mij voorbereid op een lange wandeling en tal van ontmoetingen, maar na amper tien minuten en welgeteld één (kort) gesprek was ik terug bij de entree. Hoezo zaken doen? Deze bedrijven wilden dat helemaal niet, in ieder geval niet met mij.

Nieuwsgierig naar de reden bezocht ik een aantal standhouders opnieuw. Door hun antwoorden ging een nieuwe wereld voor mij open. Zo beweerde het gros simpelweg moeite te hebben met het leggen van contact. ‘Ik weet niet hoe ik een gesprek moet beginnen, hoe ik enthousiast over moet komen of hoe ik het leuk, maar ook zakelijk kan houden’, hoorde ik onder meer. Daarbij viel vooral het gebrek aan zelfvertrouwen en positieve energie van de respondenten op. Veel mensen vinden contact maken eng en lastig in plaats van leuk, spannend en avontuurlijk.

Herkent u zich hierin? Dan heb ik een tip: blijf vooral uzelf, zoals u bijvoorbeeld bent in het café of op een verjaardagsfeestje. En denk eens terug aan hoe u uw partner heeft leren kennen, aan die eerste blik. Als ook deze herinnering geen richting geeft, blijf dan lekker weg van beurzen en andere ontmoetingsplekken. Pak een goed boek. Is ook leuk, spannend en avontuurlijk.

Mart Rienstra hoofdredacteur Utrecht Business

000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101110011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101100111010110111101101011010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101101101011010111010110001101011110000000010111000111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101100111010110111101101011010111001110010110111010000000000100101111000101100000101011000011000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101000110101111000000011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101101101011010111010110001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110000111000101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110101101011100111001011011101000000000010010111100010110101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101100111010110111101101011010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101101101010101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101011011110110101101011100111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011111000000001011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001100000000111011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101100111010110111101101011010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101101101011010111010110001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110000111000101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101011011110110101101011100111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001101000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101100111011011010110101110101100011010111100000000101110001110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101110011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000100010101101011110000111000101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101011011110110101101010001101011110000000110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001101000111100011010000001100000001110000110111000011100000101011000000010010111100010110101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000110110011101011011110110101101011100111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011111000000001011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001100000000111011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111110101101011011010000000110110011101011011110110101101010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110000111000101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101110011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101100111010110111101101011010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110100011110001101000000110000000011100001101110000111000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101100111010110111101101011010111001110010110111010000000000100101111000101100000101011000011000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101000110101111000000011011101000000000010010111100010110000010101100000101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011010110101110011100101101110100000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101011011110110101101010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110010000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101110011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101111100000000101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000110000000011101101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101011011110110101101010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000101110001100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110000111000101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011010001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110110110101101011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110001101011010110110100000001101100111010110111101101011010111001110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101011011110110101101010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101110011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000100010101101011110000111000101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101011011110110101101010001101011110000000110111010000000000100101101011000011001110100000100110100001000110001101000111100011010000001100000001110000110111000011100000101011000000010010111100010110101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000110110011101011011110110101101011100111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000101000010001100011000011100011000000001110110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111101011010110110100000001101100111010110111101101011010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101101101011010111010110001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110000111000101000110101111000011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101011011110110101101011100111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100010001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001101000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101110000000010111000111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101100111010110111101101011010111001110010110111010000000000100101111000101100000101011000011000110100000011000000001110000000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101100111010110111101101011010100011010111100000001101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011010001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110110110111100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011010110101110011100101101110100000000001001011110001011010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110000111000101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101011011110110101101010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011011010110110100000001101100111011011010101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101100111010110111101101011010111001110010110111010000000000100101111000101100000101011110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010111110000000010111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100111000101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011000000001110110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001101000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101100111011011010110101110101100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101100111010110111101101011010111001110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101011011110110101101010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110000111000101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011010001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110110110101101011101011000110101111000000001011100011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110000111000101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101011011110110101101011100111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101100111010110111101101011010100011010111100000001101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011010001111000110100000011000000011100001101110000111000001010110000000100101111000101101011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000010000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101011011110110101101010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000001101100111010110111101101011010111001110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010111110000000010111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100111000101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011000000001110110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111101011010110110100000001101100111010110111101101011010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110000111000101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101011011110110101101011100111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001101000111100011010000001100000000111000011011100001110001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101110011100101101110100000000001

000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101110011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101100111010110111101101011010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101101101011010111010110001101011110000000010111000111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101100111010110111101101011010111001110010110111010000000000100101111000101100000101011000011000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101000110101111000000011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101101101011010111010110001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110000111000101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110101101011100111001011011101000000000010010111100010110101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101100111010110111101101011010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101101101010101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101011011110110101101011100111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011111000000001011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001100000000111011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101100111010110111101101011010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101101101011010111010110001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110000111000101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101011011110110101101011100111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001101000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101100111011011010110101110101100011010111100000000101110001110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101110011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000100010101101011110000111000101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101011011110110101101010001101011110000000110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001101000111100011010000001100000001110000110111000011100000101011000000010010111100010110101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000110110011101011011110110101101011100111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011111000000001011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001100000000111011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111110101101011011010000000110110011101011011110110101101010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110000111000101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101110011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101100111010110111101101011010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110100011110001101000000110000000011100001101110000111000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101100111010110111101101011010111001110010110111010000000000100101111000101100000101011000011000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101000110101111000000011011101000000000010010111100010110000010101100000101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011010110101110011100101101110100000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101011011110110101101010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110010000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101110011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101111100000000101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000110000000011101101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101011011110110101101010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000101110001100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110000111000101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011010001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110110110101101011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110001101011010110110100000001101100111010110111101101011010111001110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101011011110110101101010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101110011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000100010101101011110000111000101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101011011110110101101010001101011110000000110111010000000000100101101011000011001110100000100110100001000110001101000111100011010000001100000001110000110111000011100000101011000000010010111100010110101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000110110011101011011110110101101011100111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000101000010001100011000011100011000000001110110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111101011010110110100000001101100111010110111101101011010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101101101011010111010110001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110000111000101000110101111000011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101011011110110101101011100111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100010001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001101000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101110000000010111000111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101100111010110111101101011010111001110010110111010000000000100101111000101100000101011000011000110100000011000000001110000000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101100111010110111101101011010100011010111100000001101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011010001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110110110111100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011010110101110011100101101110100000000001001011110001011010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110000111000101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101011011110110101101010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011011010110110100000001101100111011011010101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101100111010110111101101011010111001110010110111010000000000100101111000101100000101011110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010111110000000010111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100111000101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011000000001110110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001101000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101100111011011010110101110101100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101100111010110111101101011010111001110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101011011110110101101010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110000111000101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011010001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110110110101101011101011000110101111000000001011100011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110000111000101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101011011110110101101011100111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011010110110100000001101100111010110111101101011010100011010111100000001101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011010001111000110100000011000000011100001101110000111000001010110000000100101111000101101011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000010000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101011011110110101101010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000001101100111010110111101101011010111001110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010111110000000010111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100111000101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011000000001110110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111101011010110110100000001101100111010110111101101011010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100001110001010001101011110000000010111001011011101000000000010010111100010110000010000000010111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110000111000101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000111000101000010001101011111100110101101011011010000000110110011101011011110110101101011100111001011011101000000000010010111100010110000010101100001100111010000010011010000100011000110000111000111100011010000001100000000111000011011100001110000010101101011110001110001010000100011010111111001101011111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101000110101111000000001011100101101110100000000001001011110001011000001010110000110011101000001001101000010001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001101000111100011010000001100000000111000011011100001110001100011000011100011110001101000000110000000011100001101110000111000001010110101111000011100010100011010111100000000101110010110111010000000000100101111000101100000101011000011001110100000100110100001000110001100001110001111000110100000011000000001110000110111000011100000101011010111100011100010100001000110101111110011010110101101101000000011011001110101101111011010110101110011100101101110100000000001

Concept, Design & Printmedia

Tuindorpweg 25 3951 BD Maarn

T 0343 442 344 www.vandenbergnl.com

if you need it you want it.if it wants you - you love it. so it staysforever.

Uw huisvesting,onze ambitie

Dutch Office Fund biedt kantoorruimte in meer dan 70 hoogwaardige, duurzame kantoorgebouwen

Dutch Office Fund is een ervaren vastgoedbeleggingsfonds dat in de Nederlandse kantorenmarkt belegt. De portefeuille in Utrecht bestaat momenteel uit 15 kantoorgebouwen.

Het fonds richt zich uitsluitend op hoogwaardige kantoorgebouwen, gelegen op de beste kantorenlocaties.

www.dutchofficefund.nl

Marconi, Nieuwegein WTC Papendorp, UtrechtDaltonlaan 600, Utrecht Dalton Office Park, Utrecht

Jaarbeursplein UtrechtHojel City Center Fase II

Utrecht Business 2013 nr. 3

Documents

Transcript of Utrecht Business 2013 nr. 3