UT NIEUWS - U-Today · UT tekende deze week een convenant met ROC Twente en Saxion voor een...

Zeven keer jong talentZeven tweedejaars UT-studen-ten krijgen over twee weken een Jong Talent Aanmoedigings-prijs van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen. De prijs wordt elk jaar uitgereikt aan de veertig beste studenten uit het eerste jaar van de techni-sche studies en bestaat uit een bedrag van 500 euro. Van de UT zijn de winnaars Harm den Dekker (biomedische technologie), Max Haker (chemische technologie), Yoeri Dijkstra (civiele techniek), Hasan Atesçi (technische

natuurkunde), Jelte Zeilstra (informatica), Friso Veldhuizen (werktuigbouwkunde) en Jurgen Hebbink (techni-sche wiskunde). Woensdag 25 november nemen ze de prijs in Haarlem in ontvangst.

InternatIonal

6PaGe

met expertise op het gebied van business development, intellectueel eigendom en juridische zaken is een eerste stap in die richting, zegt Enter. Hij deed er onderzoek naar voor zijn afstuderen in 2006 en vindt de Universiteit van Leuven een best practice. ‘Zij hebben ook een valo-risatieteam en genereren jaarlijks een omzet van vele miljoenen euro’s en creëren gemiddeld veertig nieuwe arbeidsplaatsen per start-up. Een substantieel return on investment. Dat gaat hier ook lukken’, zegt Enter overtuigend. ‘We zijn aan het bouwen, het is een lerend systeem en we doen dat samen, met z’n allen. We gebruiken best practices die we aanpassen aan onze cultuur.’

Voor de UT geldt dat elk technisch onderzoeksinsti-tuut een business developer in huis heeft. ‘Dat zijn externe ingehuurde mensen die hier in deeltijd zitten en expertise meebrengen

uit de markt.’ Bij onder-zoeksinstituut CTIT is dat de oud-UT-er Alain le Loux die vorig jaar met het inmiddels verkochte Virobuster de Young Technology Award won. ‘Hij is CEO van hightech start-ups en heeft ervaring in sales en marketing. Dat past bij het karakter van CTIT . Die startende bedrij-ven moeten snel de markt op en naam creëren. De IT kent weinig patenten. Voor je het weet haalt een andere technologie je al weer in.’ Roy Kolkman en Tom Schwarz hebben onder-zoeksinstituut MIRA in hun portefeuille. ‘Roy is UT-onderzoeker en gespeciali-seerd in octrooien. Hij volgt momenteel een internatio-naal erkende octrooicursus in Antwerpen. Tom heeft een venture capitalist achter-grond. In de biomedische technologie zijn heel veel investeringen nodig.

VALORISATIE, vervolg op pagina 3

Om de samenwerking tussen de technische faculteiten en de maatschappij- en gedragswetenschappen te intensiveren, houdt de UT morgen, vrijdag 13 november een multidisci-plinaire workshop over renewable energy. De energieworkshop is de eerste in een serie van workshops over Route ’14-the-ma’s. Later in het studiejaar volgen nog themabijeenkomsten over zorg, water, veiligheid en lifelong learning. De workshops moeten gezamenlijke onderzoeksvoorstellen opleveren voor postdoconderzoek. De energieworkshops is opgedeeld in drie domeinen, te weten schone fossiele brandstoffen, pro-ductie en gebruik van biobrandstoffen en opslag van energie. Elk onderwerp wordt geleid door een onderzoeker van een technische en een van een niet-technische faculteit. De workshop vindt plaats in de Drienerburght.

UT-alumnus en managing director van Sem Ventures, Martijn Enter (31), helpt bij de oprichting van het professionele team. ‘De eerste vijftig vindingen hebben we in nog geen twee maanden tijd in kaart gebracht’, zegt hij opgetogen. ‘We begelei-den bij het identificeren van de commerciële potentie en bekijken vervolgens hoe dat gedegen en snel beschermd kan worden. Daarna kijken we wat de meest aantrekke-lijke route is naar de markt.’ Afgelopen juni is Enter begonnen met het bedenken en uitrollen van het business development systeem. De eerste resultaten zijn er: vijf-tig vindingen waarvan een groot aantal alleen al baat heeft bij kennisbescherming,

Tunnel voormetro onder Amsterdam

Survival geen sport voorwatjes

In Harvardeigen groepvanaf dag één

2

UT N I E U W S18

Weekblad van de Universiteit Twente

nummer 33 - Donderdag 12 november 2009

www.utnieuws.utwente.nl

Valorisatieteam helpt bij uitbaten van kennis

9

bij de onderhandelingen met marktpartijen en met een managementteam. ‘Naast het opstarten van nieuwe kennisintensieve ondernemingen wil de UT dat die bedrijven groeien. We hebben hier in de regio heel veel spin-offs, maar die blijven relatief klein. We wil-len stimuleren dat er meer groeibedrijven komen.’Volgens de oud-student technische bedrijfskunde kan de UT ook nog een slag maken op het gebied van return on investment. ‘Als je universiteit innovatie stimu-leert, moet dat uiteindelijk ook iets opleveren voor de UT en haar onderzoeks-groepen. Dat kan meer worden dan het nu is.’ Een proactief valorisatieteam

Twente Academy wint Sigma-prijs

Het studententeam van Twente Academy, bestaande uit Dzanella Tihic, Joyce Boijmans en Lina Baranowski heeft de Sigma-prijs 2009 gewonnen. Deze landelijke prijs is bedoeld voor initiatieven en samenwerkings-verbanden die -op het gebied van wiskunde- de aan-sluiting op het hoger onderwijs verbeteren. Aan de prijs is een geldbedrag van 5000 euro gekoppeld, te besteden aan een studiereis. De prijs werd op 7 novem-ber uitgereikt tijdens de Studiedag van de Nederlandse Vereniging van Wiskundeleraren. Twente Academy is het pre-university college van de UT en bundelt alle activiteiten gericht op het voort-gezet onderwijs. Onderdeel van de Twente Academy zijn onder meer de online leeromgeving, de exa-menen bijspijkerkampen, Bèta 1 op 1 en het project Persoonlijk Assistent Leraar. De projecten worden alle gecoördineerd door studenten. Zo is de Online Leeromgeving een digitaal hulpmiddel dat scholieren moet klaarstomen voor hun examen. Het bevat oefen-examens met persoonlijke feedback, allerlei animaties en diverse kijken luistertoetsen. Tijdens de bijspijker- en examenkampen worden scholieren in een korte tijd door UT-studenten begeleid bij hun ‘struikelvakken’ of vakken waarvoor ze een hoger punt willen halen. Het project Bèta 1 op 1 moet scholieren helpen met een bewustere keuze voor een bètastudie. Het project Persoonlijk Assistent Leraar (PAL, in de domeinen rekenen, taal en bèta), ondersteunt leraren bij hun werkzaamheden.

Innovatieve technologische ontwikkelingen kunnen veel waarde creëren als ze op een goede manier in de markt worden gezet. Een door Kennispark Twente opgezet en ingehuurd business development team van vijf man biedt wetenschap-pers hierin ondersteuning. Ze werken op locatie in de technische onderzoeksinstituten.

Workshop over energie

KLAVERJASSEN. Twee tegen twee, daar draait het om bij klaverjassen. En zo vond het spelletje dinsdagavond ook plaats bij studentenvereniging Taste. De Nederlandse naam is afgeleid van het oude begrip jas, dat staat voor de boer als hoogste troef. Bij klaverjassen wordt niet zelden om forse prijzen gespeeld. Dat laatste was bij Taste niet het geval, maar fanatiek ging het er wel aan toe. Spelen met het mes op tafel, noemen de klaverjassers dat zelf, en namen nog een biertje.

Foto: Gijs van Ouwerkerk

Inloopochtend Kleuterklas De Noorderkroon

Op dinsdag 17 november is er van 9.00 tot 11.00u een inloopochtend bij de kleuterklas (groep 1/2) van vrijeschool De Noorderkroon.

Ouders/verzorgers zijn van harte uitgenodigd voor een kennismaking.

Olieslagweg 138, Enschedetel. 053-4354654Zie www.denoorderkroon.nl

ADVERTENTIE

initiatief van kennispark

KENNISCENTRUM. De UT tekende deze week een convenant met ROC Twente en Saxion voor een samen-werking op het gebied van ‘vernieuwend ondernemen in de bouwsector’. Een ken-niscentrum op dit gebied moet de Twentse bouwsec-tor een toppositie bezor-gen. De bouwgerelateerde opleidingen zullen beter op elkaar worden afgestemd, de doorstroom over en weer wordt verbeterd.

KLIMAAT. Het dispuut Quenouille van studentenvereni-ging Aegee houdt vanavond samen met adviesorganisatie COS Overijssel een milieucafé in MAC Berlijn. Het thema van de avond luidt: ‘Klimaat, van Enschede naar Kopenhagen’. Sprekers zijn UT-hoogleraar op het gebied van milieubeleid Hans Bressers, de Enschedese milieuwethouder Jelmer van der Zee en Paul Hendrikson van Transition Towns, een particulier initiatief om onafhankelijker te worden van olie. Het milieu-café begint om 20.00 uur.

Wie: Daniël Heimans (21)Studie: technische informatica, vierdejaarsOp weg naar: drumles in de Vrijhof

Nonchalant leunt Heimans tegen een pilaar in de hal van de Vrijhof. Hij rommelt wat met zijn mobieltje en kijkt zoekend om zich heen. ‘Ik heb vandaag mijn eerste drumles en ik wacht op mijn leraar Kees. Ik heb geen idee wat ik kan verwachten. Een beetje jammen en oefenen, denk ik. Dat drummen zat er al vroeg in’, vertelt hij. ‘Mijn ouders spelen allebei djembé. Ik dus ook. Ze wonen nu in België, vlak bij Brussel. Ik heb er zelf twee jaar gewoond, maar vond het niet zo heel geweldig. Erg formeel en een saaie cultuur hoor. Ik wilde wel weer terug naar Nederland en hoorde dat Twente een goede informaticastudie heeft. De keuze was snel gemaakt. Ik ga ongeveer één keer per maand bij mijn ouders langs. Nee, niet met de trein. Met de auto. Dan doe ik er ongeveer drie uur over. Mijn vader en moeder zijn de grote sponsor achter die auto, hoor!’De student kijkt nog even rond of Kees al ergens opdoemt. ‘Ik weet ver-der niets van hem. Spelen in een bandje lijkt me uiteindelijk hartstikke leuk, maar dat is nog ver weg. Samen met een vriend willen we nu een beetje aanklooien. Wat voor muziek ik ga spelen? Metal en rock.’ Behalve drummen, is Daniël ook actief op het honkbalveld. ‘Ik speel zelf en ik ben sinds twee weken voorzitter van de High Tech Hitters. Deze week heb ik mijn eerste bestuursvergadering.’

utNieuws

Waar gaat dat heen...?Waar gaat dat heen...?

Onafhankelijk weekblad voor personeel en studenten van de Universiteit Twente jaargang 46. Verschijnt donderdag op de campus; vrijdag/zaterdag buiten de UT.

Oplage: 8.000 exemplaren.

Redactie-adres:Vrijhof kamers 215, 216, 217, 228, 219.

Postadres:Postbus 217, 7500 AE Enschede.

Telefoon: (053 – 489) 2029

zie verder onder redactie. Fax: (053 – 489) 3439

E-mail redactie: [email protected].

Internet: http://www.utnieuws.utwente.nl;of via de homepage van de UT.

Redactie: Bert Groenman (hoofdredacteur, 2030)

[email protected] van Heerde (2028)[email protected] de Kuyper (4084)

[email protected] Maaike Platvoet (3815)

[email protected] Sandra Pool (tel. 2936)

[email protected]:

Brigitte Boogaard (2029) [email protected]

Vaste medewerkers: Cariene van Aart, Nynke Dirven, Henriëtte van

Dorp, Robbin Engels, Joris van Hoof, Hans van de Kolk, Willem Pieterson,

Audrey Rhodes, Suzanne van der Horst, Bauke Vermaas, Amy Williams.Automatisering/internet:

Martijn BaarsIvar Engel

Christina HöferFoto's:

Arjan Reef / Gijs van Ouwerkerk Redactieraad:

prof.dr. E.R. Seydel (vz).Advertenties:

Bureau Van Vliet BV, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort,

Tel. 023 – 5714745. Site: www.bureauvanvliet.com.

E-mail: [email protected]. Advertentietarieven op aanvraag.

HOP: UT Nieuws is aangesloten bij het Hoger

Onderwijs Persbureau (HOP). Adreswijzigingen:

Abonnees (ook studenten) dienen deze schriftelijk door te geven aan de redactie

UT-Nieuws Postbus 217, 7500 AE Enschede of per e-mail: [email protected].

Stage of buitenlands studieverblijf: studenten die op stage gaan of in het buitenland gaan studeren kunnen UT-Nieuws op schriftelijk

verzoek opgestuurd krijgen. Wie prijs stelt op deze (gratis) service zendt een adreswijziging naar de redactie o.v.v. faculteit, stagelocatie

en periode (zo nauwkeurig mogelijk).Kopij:

Bestemd voor de Infomededelingenrubriek dient per e-mail maandag voor 14.00 uur in het bezit te zijn van de redactie UT-Nieuws.

Abonnementen: Jaarabonnement: 40 euro. Abonnementen schriftelijk aan te vragen met vermelding van naam, adres, postcode, plaats, tele-

foonnummer en bank-/girorekening. Abon-nementen kunnen wekelijks ingaan. Beta-ling via factuur. Het jaarabonnement wordt automatisch verlengd, tenzij men minimaal 1 maand voor afloop van de abonnements-

periode schriftelijk opzegt.Technische vervaardiging:

Wegener SpeciaalMediaBezorging Campus:

Motorsportgroep UT, coördinator Reinder Hilarius, tel. 053-4892029.

E-mail: [email protected] Copyright UT-Nieuws:

Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur

artikelen schema's foto's of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar

te maken in enigerlei vorm of wijze.

utNieuws weekblad van de Universiteit Twente

2 Donderdag 12 november 2009

Uitgelaten en verrast was Katia Bertoldi (31), UD in de CTW-vakgroep Multi Scale Mechanics, toen ze zes maanden geleden hoorde dat ze een baan als assistant profes-sor aan Harvard University kreeg aangeboden. Ze raakte ook in verwarring. ‘Het gooit je leven overhoop. Je hebt iets in je hoofd. Het was de bedoeling hier in Twente langer te blijven wonen. Mijn man en ik hadden net een huis gekocht.’‘Je wilt niet alleen je baan, maar ook je leven optimali-seren’, beschrijft Bertoldi het proces dat volgde. Ze nam niet direct de beslissing maar maakte een gedegen afwe-ging waar zij en haar man, eveneens Italiaan en werk-zaam bij UT-spinoff Xsens, het gelukkigst zouden wor-den. Bertoldi – afkomstig uit de Italiaanse Alpen en fervent skister – had ook een aanbod uit Lausanne. Aantrekkelijk, want dicht bij huis en in een prachtige regio voor iemand die haast met de skilatten onder werd geboren.‘Harvard lijkt het beste voor ons beiden. Voor jonge

mensen is het van cruciaal belang in een stimulerende omgeving te zitten. Boston is dynamisch en wetenschap-pelijk top. Er zijn daar veel grote universiteiten op een klein oppervlak. Dat maakt dit een unieke kans’, aldus Bertoldi. Haar ogen twin-kelen. Ze zag het aanbod als een bevestiging van haar goede werk. Bescheiden: ‘Het is fijn dat anderen zeggen dat je niet slecht bezig bent.’

Bertoldi krijgt een contract als assistant professor. Ze gaat een groep runnen met eigen PhD’s en postdocs. Met drie à vier man wil ze beginnen en dan ziet ze wel hoe de groep verder groeit. In haar onder-zoek zal ze zich, net als nu, toeleggen op nieuwe mate-rialen met microstructuren. ‘Na zes jaar word ik beoor-

deeld op mijn research en teaching. Als ik goed genoeg ben, word ik full professor.’ ‘Het is een geweldig voor-uitzicht, maar het vraagt ook heel wat van je’, bekent de Italiaanse. ‘Aan de UT ben ik beschermd, word bijna nergens op afgerekend. Daar krijg ik de volle verantwoor-delijkheid voor een eigen groep. Ik zal zelf geld moeten zien binnen te halen.’ Het schrikt haar niet af. ‘Ik ben me er terdege van bewust dat het mis kan gaan. Ieder mens heeft zijn grenzen. Als ik na zes jaar faal, dan ben ik gewoon niet goed genoeg geweest. Dan kan ik nog steeds een gelukkig leven leiden, hoor.’Deze sprong in haar nog jonge carr ière betekent wel dat Bertoldi afstand zal moeten doen van haar Veni-

subsidie. ‘Daarvoor moet je driekwart van je onderzoek aan een Nederlandse instel-ling doen. No chance dat me dat gaat lukken. Ik vind het jammer natuurlijk, maar daar kom ik wel weer overheen.’ Moeilijker is het om afscheid te nemen van Twente. ‘We raken net een beetje geïnte-greerd, we maken hier vrien-den. En het valt niet mee om nu ons huis te verkopen. Dat zijn de schaduwzijden van deze job.’ Aan de UT werkte ze slechts anderhalf jaar. Ze kwam hier in juni 2008 na een postdoc aan het MIT (Massachusetts Institute of Technology, red.), eveneens in Boston. Aan de faculteit CTW kreeg ze als eerste een tenure track. ‘Die verschilt enorm van de Amerikaanse tenure tracks. Hier zou het zes jaar duren

voor ik UHD word. En dan duurt het misschien nog eens vijf jaar voor je een eigen groep leidt. In de VS doe je dat vanaf dag één. Als je mij vraagt of Nederlandse uni-versiteiten hun jonge talenten meer verantwoordelijkheden moeten bieden, dan zeg ik zeker ja. Jonge mensen heb-ben daar behoefte aan.’Die verantwoordelijkheid voor een eigen groep maakt haar baan in Harvard zo aantrekkelijk. Bertoldi: ‘Je bouwt een klein huis op, met een tuintje. Na zes jaar zie je of het een mooi huis is geworden of dat je er een rotzooitje van hebt gemaakt. Ja, dat maakt deze stap ook tot een zeker risico. Ik stort mezelf in de golven en moet maar zien of ik kan zwem-men. Dat hoort erbij, het is part of the game.’

De Italiaanse Katia Bertoldi was vorige week een van de vijf Twentse Veni-winnaars. De kans is echter groot dat ze de subsidie moet inleveren. Per januari bekleedt ze een functie als assistant professor aan Harvard University. Zes jaar heeft ze om zich te bewijzen. Daarna kan ze full professor worden. Een geweldig vooruit-zicht. Maar ook een risico. ‘Ik stort mezelf in de golven en moet maar zien of ik kan zwemmen.’

italiaanse katia bertoldi verruilt ut voor harvard

Eigen groep vanaf dag één

PAUL DE KUyPER

Katia Bertoldi: ‘Ik stort me in de golven en moet maar zien of ik kan zwemmen’. Foto: Gijs van Ouwerkerk

Foto: Arjan Reef

Waarom willen wetenschappers hun onderzoeksresultaten zo graag publiceren? In welk tijdschrift kan dat het beste en welke stra-tegie past daar goed bij? Afgelopen vrijdag gaven de universitair docenten Andreas Warntjen (poli-tieke wetenschappen) en Klaasjan Visscher (orga-nisatie studie en innova-tie management) in de Horst tips en tricks aan ongeveer dertig promo-vendi van de faculteit Management en Bestuur over het publiceren van onderzoek. ‘Do not give up! For every good paper, there is finally a suitable journal’.

Geduld, doorzettingsver-mogen en een lange adem. Dat zijn de ingrediënten die een jonge onderzoeker nodig heeft als-ie de markt opgaat om zijn onderzoek te slijten bij uitgevers van wetenschappelijke

tijdschriften. De kans op afwijzing en pittige feedback is groot. Sterker nog: iedereen ontvangt een afwijzing, weet Andreas Warntjen. In zijn presen-tatie adviseert hij daarom: ‘take a deeeeeeep breath’ voordat je de e-mail opent en vat het vooral niet per-soonlijk op, want iedereen krijgt een afwijzing. Doe daarom in eerste instantie niets. Verzet je gedachten en probeer er mee om te gaan als een professional. Gebruik de feedback om je werk te verbeteren. Vraag second opinions en voeg het feit dat je bezig bent met publiceren toe aan je cv.’Publiceren doe je niet zo maar. Het vereist strategie. Hoe bepaal je bijvoorbeeld welk medium geschikt is? ‘Make sure there is a fit. En stuur nooit structureel dezelfde paper naar ver-schillende journals. Het is een klein wereldje en de kans bestaat dat dezelfde

reviewers je werk beoor-delen.’ Warntjes relativeert. ‘Neem de kritieken serieus, maar niet té. Plaats ze in perspectief, bekijk of er overlappingen zijn en vraag je af of het suggesties zijn, of echte fouten. Beantwoord elke reviewer persoonlijk en vertel in je brief welke veranderingen je hebt door-gevoerd.’ Klaasjan Visscher is editor bij Creative and Innovation

Management. Hij adviseert twee of drie journals te selecteren op basis van ervaringen van collega’s. ‘Zet hoog in voor je beste papers en kies andere magazines voor publicatie van eerder werk.’ Hij vertelt dat de editor de paper als eerste leest. ‘Hij beslist of het rondgestuurd wordt voor een review. Gemiddeld krijgt tachtig procent een afwijzing.’ Dat heeft volgens

hem onder meer te maken met een verkeerde focus, stijl of slechte inleiding. ‘Het review proces neemt twee tot vier maanden in beslag.

Publicatie duurt twee tot drie jaar na acceptatie. So do not give up!’

Maaike Platvoet

(vervolg van voorpagina)

Uitvindingen moeten namelijk allerlei klinische testen doorlopen. Het naar de markt brengen van een nieuw product duurt daardoor langer en is dus duurder.’ Biba Visnjicki is business developer bij IMPACT. ‘Zij heeft een bio-energie ach-tergrond, heeft verstand van subsidieaanvragen en werkte als business develop-ment program manager bij het Oldenzaalse bedr ijf Demcon.’ Voor MESA+ is het team in gesprek met een aantal kandidaten. ‘De business developer zal hier samenwerken met Paul Nederkoorn. Hij fungeert als een belangrijk klankbord voor het team en is met het UT International Ventures een van de mogelijke ver-snellingen naar de markt.’De business developers denken met de onder-zoeker mee over de meest aantrekkelijke route naar de markt en helpen met de onderhandelingen. ‘Is het oprichten van een bedrijf verstandig of gaan we voor een licentieovereenkomst die later verkocht wordt? Ook bieden we aansluiting op programma’s ger icht op ondernemerschap zoals Venture Lab.’ De gewenste groei moet blijken uit de toename van werkgelegenheid, inkom-sten en investeringen. ‘De UT en haar onderzoeks-groepen krijgen uiteinde-lijk return on investment door het daadwerkelijk in de markt zetten van de vinding en de afspraken die gemaakt zijn over licentieverkoop en inkomsten uit aandelen.’ Commercialisering van een vinding hoeft een publicatie niet in de weg te staan, zegt Enter. ‘We hebben onlangs een tweetal vindingen bin-nen twee weken beschermd met een octrooi.’ Belangrijk

is wel dat de onderzoeker zich tijdig meldt bij het team. ‘Het wordt soms heel lastig om een technologie en de waarde hiervan te bescher-men als er al afspraken zijn gemaakt met marktpartijen of andere onderzoeksinstituten.’

Sandra Pool

Donderdag 10 december is er een informatieochtend over het business development proces in gebouw Corridor, Hengelosestraat 525. Voor vragen of meer informatie kan contact opgenomen wor-den met Martijn Enter via [email protected]

Sinds begin deze week minister Klink bekend maakte dat ook kinderen in de leeftijd van 6 maanden tot en met 4 jaar een griepprik krijgen, is de discussie losgebrand over de voors en tegens van het inenten. Met name ouders van jonge kinderen maken zich zorgen over mogelijke gevaren en bijwerkingen van het vaccin, nu er op internet talloze theorieën rondzwerven. ‘Ik kijk met verbazing naar deze discussies’, zegt Boere-Boonekamp. ‘De overheid heeft allerlei adviesorganen samengesteld uit deskundigen. Als we niet bereid zijn uit te gaan van de goede bedoelingen van deze personen en op de adviezen van deze orga-nen te vertrouwen, dan zijn we echt de weg kwijt.’ Ook vindt de UT-onderzoeker het verontrustend dat veel mensen ‘hun eigen onder-zoek’ uitvoeren om tot een ‘weloverwogen beslissing’ te komen. ‘Er is maar een kleine groep mensen, die met zo’n grote hoeveelheid informatie kan omgaan. En dan nog, heb je daar nu wel de tijd voor om het alle-maal zelf te onderzoeken?’

Vaccineren is onschadelijk, zegt Boere-Boonekamp, die zelf ook jarenlang als consultatiebureauarts werkzaam was en als arts in de tropen. ‘Het is ver-bazingwekkend om te zien dat nu we eindelijk vaccins

hebben tegen ziektes, we ons er niet tegen willen laten inenten. Ik kan niet anders zeggen dan: if you don’t want to try the vaccine, try the disease.’ Vakgroepcollega Maarten IJzerman, hoogleraar Health Services Research, ziet in de discussie ook een andere tendens ontstaan: ‘Er zijn groepen binnen onze samenleving die zich continu verzetten tegen dit soort overheidsadvies. Dat heeft, denk ik, te maken met een stukje onrust, ontevredenheid en angst binnen onze samenleving. Je zag het ook met de inenting van jonge meisjes tegen het HPV-virus, dat

baarmoederhalskanker ver-oorzaakt. Ook toen besloot een grote groep, ondanks het advies van de overheid, zich niet te laten inenten. Dat verbaasde toen het RIVM, maar zij hadden deze reactie ook nu kunnen verwachten bij de inenting tegen de Mexicaanse griep.’ IJzerman zegt zich overigens wel te kunnen vinden in de keuze van de minister. ‘Ik heb het laatste gezondheidsrap-port bekeken. Gezien de forse toename van het aantal griepgevallen en de toename van het aantal kinderen dat op een inten-sive care belandt, is het verstandig om het advies van de gezondheidsraad op te volgen.’De hoogleraar besprak het beleid van minister Klink ten aanzien van het vacci-neren al eerder tijdens zijn colleges. ‘In juni had Klink al besloten om 34 miljoen vaccins in te slaan. Een enorme voorraad, hoewel daarna al snel bleek dat de situatie minder ernstig was dan gedacht. In eerste instantie zouden de scholen zelfs langer dicht blijven, en daarna kwam het nieuws dat veel verpleegkundigen zich helemaal niet wilden laten inenten. Dit levert natuurlijk interessante casussen op, want: hoe ga je met de bewijsvoering om ten aanzien van de effec-tiviteit van de zorg? En is de maatschappij bereid om daar mee om te gaan? Ik denk dat het van belang is dat de overheid bewuster campagne moet voeren. Blijkbaar is er steeds min-der gezag voor autoriteit.’

De kosten voor de aanvraag van een octrooi of patent –‘dat is hetzelfde’– schom-melt tussen de vijf en tien duizend euro. ‘We proberen dat gefinan-cierd te krijgen bin-nen dit systeem’, zegt Enter. ‘Een aantal vin-dingen die wij com-mercieel achten, kan dan een beroep doen op het octrooifonds.’



Elk instituut een business developer

Octrooifonds

ut-deskundigen over het gekrakeel rond de griep:

Inenten? ‘Volg het advies van de overheid’

Volg het advies op van de overheid, als het gaat om het wel of niet laten inenten tegen de Mexicaanse griep. Dat vinden Magda Boere-Boonekamp, onderzoeker op het gebied van de jeugdgezondheidszorg en UT-hoogleraar Maarten IJzerman van de vakgroep Health Technologie & Services Research. ‘Vaccinaties zijn onschadelijk, daar moet je nu niet over twijfelen.’

Bij de huisartsenpraktijk van de campus kregen dinsdagmiddag zo’n zeventig studenten en medewerkers een prik tegen de Mexicaanse griep. Op de UT zijn momenteel 74 zieken geregistreerd, waarvan bekend is dat 43 personen griep hebben. Of het hierbij gaat om de Mexicaanse griep is niet bekend. Foto: Arjan Reef

MAAIKE PLATVOET

Martijn Enter. Foto: Gijs van Ouwerkerk

promovendidag over publiceren van onderzoek

‘Een afwijzing krijgt iedereen’

Wie een onderzoeksbeurs van NWO wil krijgen, moet beloven dat de resultaten publiek toegankelijk zullen zijn. Over ongeveer een jaar wil voorzitter Jos Engelen die voorwaarde gaan stellen. ‘Want er moet een omslag komen.’ Liefst zou NWO-voorzitter Jos Engelen zien dat alle publiek gefinancierde wetenschap direct toegankelijk is voor iedere belangstellende. Dat is nu niet zo, omdat de beste wetenschappelijke tijdschriften over het algemeen hoge abonnementskosten rekenen, die bovendien alsmaar stijgen. Voor buitenstaanders zijn wetenschappelijke artike-len nauwelijks toegankelijk en zelfs voor wetenschappers wordt het lastiger, want universiteitsbibliotheken stoten steeds meer abonnementen af. Daar wil Engelen iets aan veranderen. Als eerste stap pleit hij voor het ‘Zweedse model’: artikelen die dankzij NWO-geld worden geschre-ven, moeten binnen een half jaar na publicatie publiek toe-gankelijk worden, bijvoorbeeld in een openbaar archief.

HOP, Bas Belleman

‘Open access wordt snel verplicht’

Veel belangstelling voor de promovendi-meeting. Foto: Arjan Reef

‘Er overlijden in Nederland weinig kinderen’, vertelt Magda Boere-Boonekamp, die zelf jarenlang als consultatiebureauarts werk-zaam was. ‘Maar elk kind is er natuurlijk een te veel. De grootste groep overlijdt rondom de geboorte en tij-dens de eerste vier weken, de zogenaamde perinatale sterfte. Hier wordt momen-teel al veel onderzoek naar gedaan door het RIVM. Daarom richten wij ons op sterfgevallen vanaf één maand tot twee jaar.’ In het onderzoek gaat het om álle sterfgeval-len in Overijssel en de Achterhoek die zich vanaf de start van het onderzoek in 2010 zullen voordoen. ‘De schatting is dat het om zo’n twintig gevallen per jaar zal gaan. Zowel dus door een natuurlijke doodsoorzaak, bijvoorbeeld een infectieziekte, als door een onnatuurlijke

doodsoorzaak, bijvoorbeeld een ongeluk’, zegt Boere-Boonekamp. De onderzoekster bena-drukt dat het niet gaat om het opsporen van fouten, maar juist om het vinden van aanwijzingen voor

mogelijkheden tot pre-ventie. ‘Uit dit onderzoek zou bijvoorbeeld ook naar voren kunnen komen dat er een groep kinderen bestaat die moeilijk toegang heeft tot de zorg. Bijvoorbeeld illegale kinde-ren. Of dat het medicijnge-bruik van bepaalde ziekten moet worden aangepast.’ In ieder geval draait het in het gehele onderzoek om bijzonder gevoelige informatie. Voor Boere-Boonekamp is daarom uiterste zorgvuldigheid geboden. ‘We bekijken eerst de opzet van het onderzoek. Hoe zit het met allerlei medische- en juri-dische aspecten? Hoe krij-gen we inzicht in dossiers? Welke professionals schake-len we in? In Engeland zit veel deskundigheid op het terrein van Child Death

Review. Ik zal daar met enkele mensen spreken.’ Het succesverhaal van de zorgvuldige onderzoeken naar wiegendood sinds de jaren tachtig houdt de onderzoekster ook als voorbeeld voor ogen. ‘Door analyse van alle sterfgeval-len door wiegendood, werd een aantal preventieve maatregelen aangeraden. In de jaren tachtig overleden nog ruim tweehonderd kinderen per jaar aan wiegendood. Dankzij de preventieve maatregelen zijn er nu nog maar zo’n vijftien sterfgevallen per jaar. En nog steeds wordt er onderzoek naar gedaan.’Boere-Boonekamp hoopt halverwege 2010 met de pilot, in Oost-Nederland, te kunnen beginnen. De looptijd is al met al ongeveer drie jaar. ‘Uiteindelijk hoop ik dat de methodiek van Child Death Reviews landelijk kan worden ingevoerd en bij alle sterfgevallen in een grotere leeftijdsgroep. Maar hier speelt het beschikbare onderzoeksgeld natuurlijk ook een rol.’ Het minis-terie van Volkgezondheid heeft inmiddels interesse getoond, aldus Boere-Boonekamp. Child Death Review is een Euregioproject. Er wordt samengewerkt met de Universiteit van Münster. In Duitsland ligt de nadruk meer op onderzoek naar wiegendood. ‘Als univer-siteiten ondersteunen we elkaar in dit project’, aldus Boere-Boonekamp.

Foto: Arjan Reef

Monique Duyvestijn (50)

Naam: Monique Duyvestijn (50)Functie: Beleidsmedewerker diversiteit (PA&O)Locatie: Hogekamp 10144 (tijdelijk in verband met de verbouwing in de Spiegel)

‘We hebben de keuze gemaakt om het begrip diversiteit alleen te betrekken op vrouwen. Vrouwen hebben de ambitie om door te stromen en het college van bestuur heeft de ambitie om meer vrouwen te werven voor de top van de UT. Ik ben een soort makelaar’, legt Monique Duyvestijn haar functie uit. ‘Een groot deel van mijn werk bestaat uit het organiseren van vormingsactiviteiten zoals cursussen voor vrouwen en het mentorennetwerk. Daarnaast zet ik een monitorsysteem op voor de streefcijfers van faculteiten. Een andere taak is het adviseren naar algemene beleidsonderwerpen zoals talentmanagement of werving en selectie zodat deze genderneutraal opgesteld worden. Dat betekent dat ondanks verschillen tussen mannen en vrouwen hun kansen in een sollicitatieprocedure gelijk uit pakken. Een voorbeeld: vrouwen zijn vaak bescheidener dan mannen. Zij moeten zich daar overheen zetten, maar mannelijke sollicitatiecommissies moeten daar ook rekening mee houden. Je kunt in een wervingstekst beter niet teveel functie-eisen stellen. Dat schrikt vrouwen af, terwijl mannen denken “dat leer ik dan toch”. Nee, ik word zelf niet bij sollicitatieprocedures betrokken. Mijn taak is het schrijven van beleid en te zorgen dat het uitgevoerd wordt. Het is mijn drive bij te dragen aan de ontwikkeling van mensen, in dit geval vrouwen. De uitdaging is om dat op zo’n manier te doen dat ik anderen zover kan krijgen dat ze ermee aan de slag gaan. De doorstroming van vrouwen is geen gemakkelijk onderwerp. Iedereen wil kwaliteit en iedereen wil ook vrouwen aan de top. Niemand is onwillend. Toch bestaat er een mechanisme dat jouw en mijn oog nog te weinig op vrouwen vallen. Dat heeft onder andere met cultuur te maken. En dat tastbaar maken, is heel moeilijk.’

Mijn job


� Donderdag 12 november 2009

ADVERTENTIEUT-onderzoek naar sterfte jonge kinderen

UT-onderzoeker Magda Boere-Boonekamp bereidt samen met TNO Kwaliteit van Leven een onderzoek voor naar alle sterfgevallen van kinderen in de eerste twee jaar in Overijssel en de Achterhoek. Het onderzoek valt onder de noemer Child Death Review en heeft als doel om aanwijzingen te vinden zodat kindersterfte beter voorkomen kan worden. Vanaf januari zal een onderzoeker bij de vakgroep Health Technology & Services Research van de faculteit MB inventariseren hoe het onderzoek kan wor-den opgezet. Daarna volgt een pilot.

MAAIKE PLATVOET

Magda Boere-Boonekamp

AWARD. De Young Technology Award ging afgelopen donderdag naar de spin-off Blue4Green. Eigenaar en UT-alumnus Erik Staijen (EL) nam in theater Prismare in de wijk Roombeek de onderscheiding in ontvangst. De jury koos uit in totaal zes nominaties zijn lab-on-a-chip vinding als ‘het meest geloofwaardige product’. De onder-scheiding, een cheque van vijfduizend euro en een glazen trofee, is bedoeld voor jonge bedrijven uit Overijssel die een eigen technologie in huis hebben. Andere genomi-neerden waren de spin-offs Steray, Smart Signs Solutions en Mobihealth en de onderneming Xiophotonics, een spin-out van LioniX, ooit begonnen als spin-off en Twee R Recycling. De Young Technology Award Overijssel is een initiatief van Kennispark Twente, PPM Oost, Deloitte en ABN AMRO Bank.

WINE. Wine is een internationaal project om software, ontwikkeld voor Microsoft Windows, op Macs en Linux te laten draaien. Binnen de informatica is het een van de bekendste zogenaamde ‘Open Source’ projecten. In het weekend van 7-8 november kwamen alle ontwikkelaars uit de verschillende landen op de campus bijeen om de voortgang te bespreken.

Wat doet de wet BIG?In Nederland is de geneeskunde vrij, met uitzondering van veertien voorbehouden handelingen die een ernstig risico ople-veren als ze door ondeskun-digen worden verricht. Met andere woorden: je mag niet zomaar in een ander snijden of iemand onder narcose brengen. In de wet BIG staat welke specifieke beroepsgroepen, zoals artsen, tandartsen en verloskun-digen, deze voorbehouden handelingen mogen ver-richten. Elke beroepsgroep registreert welke individuen daartoe behoren. De wet moet zo de kwaliteit van de zorg bewaken. Als een arts op grond van de wet BIG wel bevoegd is maar niet bekwaam blijkt, dan wordt hij toch onbevoegd verklaard en moet hij zich verantwoorden in een tuchtrechtprocedure.

Waarom is het zo belangrijk dat de TG’ers als beroepsgroep worden geregistreerd?Anders zouden TG’ers alleen onder strenge super-visie van de arts kunnen werken. Tot nu toe was de behandeling een exclusief domein van de medicus. Het risico van nieuwe technolo-gie in de gezondheidszorg wordt onderschat, er vinden te veel medische fouten plaats door een verkeerd gebruik van technologie. In de opleiding tot arts komt deze technologie nauwelijks aan bod. Volgens Vooijs en Miedema is het daarom van groot belang dat de TG’er direct naast de arts werkt. De technisch geneeskundige weet hoe een apparaat werkt en probeert diagnose en therapie te verbeteren met behulp van technologie. Het is voor het eerst dat een vol-ledig nieuwe opleiding, die niet uit de gezondheidszorg voortkomt, wordt toegelaten

tot het behandelproces. En dat is volgens Miedema en Vooijs ‘een aardverschuiving in de medische wereld’. Technische geneeskunde richt zich op negen van de veertien voorbehouden handelingen.

Welke handelingen zijn dat?Dat zijn: heelkundige handelingen, endoscopieën (inwendig onderzoek), katheterisaties, injecties, puncties, handelingen waar-bij gebruik wordt gemaakt van radioactieve stoffen of toestellen die ioniserende straling uitzenden, electieve cardioversie (het herstellen van het hartritme), laseren, en steenvergruizing in holle organen (zoals de blaas) met geluidsgolven of lichtstralen.

En welke voorbehouden han-delingen mag een TG’er niet uitvoeren?Vijf handelingen vallen buiten de bevoegdheid van TG’ers. Dat zijn: het onder narcose brengen, verlos-kundige handelingen ver-richten, elektroconvulsieve therapie (het opwekken van epileptische toevallen met behulp van elektriciteit), het verrichten van han-delingen ten aanzien van menselijke geslachtscellen en embryo’s gericht op het anders dan op natuurlijke wijze tot stand brengen van een zwangerschap, en het voorschrijven van medica-tie. Aan de UT is voor deze handelingen onvoldoende expertise aanwezig en ze zijn bovendien niet nood-zakelijk voor de uitoefening van het beroep in de geko-zen afstudeerrichtingen.

Het gaat eerst om een experi-menteerartikel in de wet BIG. Wat betekent dat?Dat slaat op artikel 36a waarin staat dat na vijf jaar beroepsuitoefening wordt vastgesteld welke positie in de wet de TG’er krijgt. Dat gebeurt op grond van bewezen bekwaamheid. Het vakgebied heeft zo de tijd zich verder uit te kristal-

liseren. Overigens moet het advies, dat een voorstel tot wetswijziging is, eerst door de Tweede en Eerste Kamer. De verwachting is dat dit traject een jaar duurt.

Wie vallen er allemaal onder dit nieuwe artikel?Alleen technisch genees-kundigen die in Twente zijn opgeleid. Andere opleidingen technische geneeskunde zijn er ook niet, al zijn er universiteiten (zoals Eindhoven) die bepaalde aspecten van de studie aanbieden. Het aan-deel medische kennis in die opleidingen is aanzienlijk kleiner. Op dit moment is niet voorzien dat die onder de wet BIG zullen vallen.

Een student geneeskunde haalt na zes jaar zijn bul, maar zijn opleiding begint dan pas echt met een specialisatie die vijf tot acht jaar kan duren. Hoe ziet dat traject er voor een TG’er uit?Na je afstuderen, kun je in principe aan de slag op elke

afdeling in het ziekenhuis. Op die afdeling, bijvoor-beeld intensive care, speci-aliseer je je in een paar jaar in dat vakgebied. Je leert de specifieke groep patiënten kennen en de apparatuur waarmee intensivisten wer-ken. Hoe de specialisaties precies vorm krijgen, wordt nog onderzocht.

Kan een TG’er ook in het buitenland aan de slag?Nee, de wetten op het gebied van de gezond-heidszorg buiten Nederland bieden die ruimte nog niet. Vooijs verwacht dat op ter-mijn TG’ers in België zul-len kunnen werken en later wellicht ook in Duitsland. Een baan in Amerika, waarbij patiëntencontacten aan de orde zijn, is onder de huidige wetgeving echter onmogelijk. Voor reguliere geneeskundestu-denten geldt overigens ook dat ze eerst een uitgebreid examen moeten afleggen voordat ze in de VS kunnen werken.


� Donderdag 12 november 2009

Het aantal filmpjes dat videoamateurs op internet plaatsen is de afgelopen jaren flink toegenomen. You Tube staat bijvoorbeeld vol

met filmpjes die bestaan uit korte fragmenten van live-concer-ten. De internetter ziet liever een compleet beeld van goede kwaliteit en dat is nu mogelijk. Prarthana Shrestha, promo-venda aan de Technische Universiteit Eindhoven bedacht een manier om van het versnipperde aanbod van korte filmpjes een vloeiende en samenhangende videoregistratie te maken, de zogenoemde ‘mashup’. De mashup is volgens de onderzoek-ster ook geschikt voor bruiloften, sportwedstrijden en andere evenementen waarbij meerdere camera’s aanwezig zijn.

Studenten van de Vrije Universiteit analyse-ren strafdossiers om te achterhalen of iemand ten onrechte veroordeeld is. Dat gebeurt in

het kader van het project Gerede Twijfel. De studenten rech-ten, psychologie en criminologie analyseerden onder meer de Warneveldse Pompmoord uit 1985 waarbij een 28-jarige vrouw werd vermoord. Godfried van Haut, de man die daar zeventien jaar later voor veroordeeld werd beweert onschul-dig te zijn. De studenten en docenten die zich over het dos-sier hebben gebogen menen dat hij gelijk heeft. Zij hebben hun analyse ingediend bij de Commissie Evaluatie Afgesloten Strafzaken die beslist of de zaak heropend zal worden.

De bladen

In wetenschappelijk onderzoek worden vaak dingen ontdekt die belangrijk kunnen zijn voor de maatschappij. Als die niet wereld-

schokkend zijn komen ze regelmatig ergens in een la terecht. Bureau Kennistransfer UvA/AMC helpt onderzoekers om hun grote en kleinere ontdekkingen op de markt te brengen. Directeur Robert Jan Lamers benadrukt dat onderzoekers goed moeten kijken naar de mogelijkheden van hun ontdekking: ‘Een eigen bedrijf is niet altijd de juiste oplossing. Iedereen wil maar een bv’tje oprichten, men denkt er niet meer aan dat je met gecompliceerd onderzoek bijvoorbeeld ook een licentie kunt gebruiken.’

Ruim tienduizend vissen heeft de Universiteit Wageningen in 2008 gebruikt voor dierproeven. Dat is dubbel zoveel als

het jaar daarvoor. Pijn hebben de vissen (meerval, tilapia, tong en paling) volgens de onderzoekers niet gehad. Ze zijn tweemaal gewogen en na afloop gedood met een overdosis TMS, een verdovingsmiddel voor vissen. De vissen zijn niet helemaal voor niets gestorven. Ze zijn gebruikt in studies naar een duurzame vorm van visteelt, het recirculatiesysteem. Door dat systeem is minder water nodig en ontstaat er nauwelijks afval. Er waren volgens de onderzoekers (die anoniem willen blijven) zoveel vissen nodig omdat de experimenten per bak met vissen uit werden gevoerd.

Hoger opgeleiden herstellen sneller van een hersenschudding. Dat blijkt uit onder-zoek van promovenda Maja Stulemeijer

van de Radboud Universiteit Nijmegen. Jaarlijks lopen ongeveer 72.000 Nederlanders een hersenschudding op. Een klein deel daarvan houdt maanden of zelfs jaren klach-ten zoals moeheid en hoofdpijn. Uit neuropsychologisch onderzoek onder 110 mensen bleek dat er een verband is tussen aanhoudende klachten en mensen met een lage opleiding. Hoger opgeleiden hebben een vijf keer zo grote kans om die klachten niet te krijgen. Ook persoonlijk-heid en emotionele impact van het ongeluk spelen een rol. Mensen met een positief karakter herstellen bijvoorbeeld beter dan mensen met een negatieve instelling.

acht vragen over technische geneeskunde in de wet big

Wel katheteriseren, geen narcose en medicatie

Een erkenning voor de opleiding tech-nische geneeskunde. Zo noemde het UT-persbericht het advies van een door minister Klink inge-stelde commissie om technische geneeskun-digen op te nemen in de wet Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (BIG). ‘Een aardver-schuiving in de medi-sche wereld’, menen TG-opleidingsdirec-teur Heleen Miedema en wetenschappelijk directeur Peter Vooijs. Maar wat betekent die BIG-registratie voor de afgestudeerde TG’er? Antwoord op acht vragen.

PAUL DE KUyPER

Werkbezoek van minister Klink aan Technische Geneeskunde, begin september 2008. Foto: Gijs van Ouwerkerk

BEZOEK. De faculteit EWI ontving dinsdag een vierkoppige delegatie van de Technische Universiteit van Malakka, Maleisië. De gasten kregen onder andere een rondleiding door de Cleanroom van MESA+, het Smart eXPerience lab (foto) en de 3TU- interac-tieve videoconferentiezaal. De delegatie reist langs Europese universiteiten om te bespreken of samenwer-king mogelijk is. Een van de gastheren, hoogleraar infor-matica Pieter Hartel, was afgelopen jaar vijf maanden visiting professor aan deze Maleisische universiteit. Hartel ziet zeker mogelijk-heden tot samenwerking. ‘Het is een dynamische en jonge universiteit van negen jaar oud die ontzettend hard groeit. Zij hebben veel stu-denten en talent in huis en wij veel kennis en ervaring, dat is een win-win situatie.’

Marking the 20th anniversary of the fall of the Berlin Wall, German Chancellor Angela Merkel spoke before a joint session of U.S. Congress, only the second time in history a German chancellor has addressed members of congress. She stated in her speech, ‘Not even in my wildest dreams could I have imagined, twenty years ago before the Berlin Wall fell, that this would happen.’Merkel said, anticipating the climate conference in Copenhagen next month: ‘We cannot afford failure with regard to achieving the climate protection objectives scientists tell us are crucial. That would also be technolo-gically short-sighted, for the development of new techno-logies in the energy sector offer major opportunities for growth and jobs in the future.’She was raised in Brandenburg, East Germany, and recal-led her experiences: ‘The wall, barbed wire and the order to shoot those who tried to leave limited my access to the free world.’ The chancellor reflected on the historic event on the day when the border crossings opened: ‘Where there was once only a dark wall, a door suddenly opened and we all walked through it, onto the streets, into the churches, across the borders. Everyone was given the chance to build something new, to make a difference, to venture a new beginning.’

‘We arrived after traveling all night to see just a small path opened in the wall,’ she recalled the vivid memory while sitting in the univer-sity Theatre Café. ‘I got out to look at this path. It was so narrow! Just one person could fit through. And then I went back to the bus and got a hammer and started pounding on the wall. The feeling was overwhelming. I started to cry.’The collapse of the wall was a symbolic act that moved many Europeans at that time. Many flocked to join in with sledgehammer to help with its destruc-tion, and were called Mauerspechte (German for wall woodpeckers). When Van Barneveld, who is from Enschede and was 29 at the time, and her friends tried to return Sunday night, they faced 250 kilometers of traffic jams. They just man-aged to roll in at 5am, and she was at her University of Twente job on time.Feelings of freedom and hope were powerful across the world as the 140-km wall’s demise helped pre-cipitate the political fall of the Soviet Union’s grip on Eastern Europe and allowed people once more to freely move between East and West Germany. Van Barneveld was one of the many people who flocked to join in the

symbolic act-one that per-haps invoked the tumbling of their own inner walls and inspired hope.The broken path Van Barneveld walked through in 1989 contrasted sharply with her experience two years earlier when she and her friends had driven the same bus through Checkpoint Charley for a few days holiday.

‘The East German guards came to look under the bus for contraband Genever, the Dutch liquor that they liked very much. We used to call it the ‘Party Bus’ because we would travel with a keg of beer and 15 bar stools. We didn’t have any contraband, but we teased the guard. ‘Do you want a drink?’ we asked. He did and so we gave him one, which he drank while

Coordinator: Robbin Engels/UT-Nieuws | Contributors: Amy Williams and Catherine Lombard. | For comments and suggestions, email: [email protected] | For previous editions, see: www.utnieuws.utwente.nl

InternatIonal PaGe

SHORT NEWSChina Festival of Lights

Just north of the university at the Emmen Zoo, a tra-ditional Chinese light show, the first of its kind in Europe, will kick off this weekend on November 10. The Festival of Lights or known to Chinese as ‘Yuan Xiao’ will showcase the work of 44 Chinese artist who flew in to construct the displays in the project in late October. Visitors can stroll at night past the colorful light sculptures and glowing lanterns, from extravagant peacocks and life-like tigers, the displays vary in size from two to eight meters tall. The zoo is accessible by train or bus, and the park is a 15 min. walk from the NS station in Emmen.

Information in Dutch, English and German www.dierenpark-emmen.nl.

Glimpse into Iran

Amnesty International pre-sents every month a movie or documentary about human rights issues and other international topics. The rare documentary Letters to the President will show at the Concordia cinema in Enschede city center on November 19, starting at 7:30pm. It is a film about the situation in Iran, showing Ahmadinejad’s sup-porters and his opponents, and the hypocrisy of the ruling regime. Guest jour-nalist Karman Ashtray plans to mix in with audience members afterwards to dis-cuss the film.

More information, click on: www.moviesthatmat-ter.nl.

Multimillion grant

The director of IMPACT institute Hans Kuipers, a professor of Fundamentals

of Chemical Reaction Engineering, received an Advanced Grant from the European Research Council (ERC). The subsidy of 2.5 million euro is the largest and most prestigious grant distributed in the European association. The money will be used for research in the area of heat and material transfer in complex gas-par-ticle reactors.

This is the second time a UT professor has received the highest ERC grant. Last year, Professor Albert van den Berg from the BIOS Lab-on-a-chip group was the first recipient.

Contract with

NedTrain

The research group of the Design, Production and Management Department (OPM) signed a hcontract with NedTrain, the com-pany servicing NS trains, on November 6. The OPM group hopes to secure several more contracts with other major industrial part-ners in the field of main-tenance. At the Ministry of Economic Affairs there is an application submitted for a subsidy of 50 million euro for industry, the UT and other research institu-tions. The application is set up through the World Class Maintenance Program (WCM), a program aimed to put field maintenance on the map in upkeep and revision of capital goods such as aircrafts and trains. The UT research group is applying for the request on behalf of universities and colleges. The Ministry is expected to consider awarding the grant in early 2010, and the UT will also compete for the millions. Thirty large Dutch compa-nies have connected with the program. NedTrain is the first company to have a contract with the UT in this field.


� Thursday 12 November 2009

‘If I had a hammer’

When their bus pul-led into Berlin twenty years ago, Liesbeth van Barneveld, Vrijhof Receptionist, did not expect to feel so much emotion. Soon after hearing the news, she and 14 friends decided at the last moment to tra-vel to the historic event in 1989 and experience for themselves the fall of the Berlin Wall.

Angela Merkel,former east berliner

stooping down next to the bus, acting as if he were inspecting underneath it.’When asked what it was like to travel to East Germany then, she said, ‘Everything- all the buildings- were so grey. And the food was so different. The bread was salty and the coffee was like sewer water.’‘The worst thing about the Berlin Wall was that people

liesbeth van barneveld witnessed

A woman stuck her hand through the cracks of the three meter wall. The black scribbled words above: ‘Hilflos, Ratlos, Hoffnungslos’ meaning ‘Helpless, Desperate and Hopeless’.

Photos: Dominic Verhulst

Train tracks disappear under the wall, altering the public transport system. No trains operated between East Berlin and West Berlin for 28 years.

Cars still being checked by border patrol while traveling from West Berlin to the East Berlin after the reunification of Germany.

Graffiti painted segment of the wall, the unknown writer, wrote in two lan-guages: ‘Die Mauer ist ein dorn in the side of Deutschland’ or ‘The wall is a thorn in the side of Germany’.

Stel een kind wil een spreek-beurt houden over dinosau-russen, liefst ondersteund door filmbeelden. ‘Google dat maar eens bij elkaar,’ zegt Theo Huibers, hoogleraar Information Retrieval binnen de vakgroep Human Media Interaction. ‘Het kind krijgt informatie op verschillende taal- en denkniveaus, soms zelfs wetenschappelijke arti-kelen en weet niet of al die informatie wel klopt. Het kind moet uit die honderden hits zelf gaan selecteren.’ Dat moet ook anders kunnen denken de dertig onderzoe-kers die betrokken zijn bij het project PuppyIR. De bedoeling is om een open source zoekomgeving te ont-wikkelen die afgestemd is op de informatiebehoefte van kinderen en bovendien veilig en kindvriendelijk is. Huibers omschrijft PuppyIR als een

soort ballenbak waar musea, ziekenhuizen en scholen tools uit kunnen halen om een eigen informatiesysteem samen te stellen. PuppyIR, dat onder lei-ding staat van hoogleraar Franciska de Jong (vakgroep HMI), heeft een Europese subsidie ontvangen van 3,1 miljoen euro. Het project is een samenwerkingsverband tussen de universiteiten van Enschede, Delft, Glasgow en Leuven. Ook het Emma Kinderziekenhuis , het Museon en Atos Origin zijn betrokken bij het driejarige onderzoek. Hoe het platform er pre-cies uit gaat zien is nog niet helemaal duidelijk, dat moet grotendeels nog onderzocht worden. Huibers heeft wel wat ideeën. ‘Kinderen tikken nu zoektermen in maar daarbij is geen sprake van interactie en dat vinden kinderen saai. PuppyIR wil bijvoorbeeld

werken met spraakherken-ning, beweging of plaatjes.’ Ook denken de onderzoekers na over het soort informatie dat kinderen willen zien. Als een kind nu de zoekterm ‘paddenstoel’ intikt verschij-nen hits naar hallucinerende paddenstoelen. Terwijl kin-deren misschien op zoek zijn naar kabouters of een kleurplaat. Het platform moet daarnaast informatie filteren op juistheid. Een kind dat nu zoekt op ‘tsunami’ stuit ook op beelden uit de film The day after tomorrow waarin een enorme vloedgolf New York overspoelt. ‘Een kind kan ten onrechte denken dat die stad ook door een tsunami is getroffen.’Volgens de hoogleraar is er tot nu toe nog weinig onderzoek gedaan op het gebied van kind en informatie. Wel benadrukt Huibers dat PuppyIR geen kinderpsychologisch project is, het richt zich vooral op de ontwerpkant. Over drie jaar moet er een platform zijn waarmee je op een kindvriendelijke manier naar informatie op zoek kunt. Die ‘ballenbak’ kan iedereen aanvullen met extra zoekopties.Huibers: ‘Het kan geïnte-greerd worden in lesmetho-den en misschien ontstaat hieruit in de toekomst wel zoiets als een Google for kids.’

‘If I had a hammer’were separated from their families,’ Van Barneveld said, ‘I think when there’s a crisis or times are tough, and you have your family around, then you can manage. But when you can’t see your family…when you could be killed for trying to go and see your family,’ Van Barneveld shivered slightly.‘I went back again in 2000. It was a totally different experi-

ence. I just did some shop-ping and drove through. But I did stop in the Museum Hausam at Checkpoint Charlie and it was very impressive. I remember see-ing a car there that was used to smuggle people into the West. The person would be camouflaged to look like the passenger seat!’For ten years, Van Barneveld kept a few pieces of the

Berlin Wall that she collected on that momentous trip. Then one day when she was moving house, she decided to toss them. ‘They had just become pieces of colored cement,’ she said. They no longer carried her powerful experience from that historic day, one that she will always carry with her.

Catherine Lombard

the fall of the berlin wall

A barbed wired wooden cross in memory of those killed while cros-sing the border.

The ‘rat-a-tat-tat’ of hammers striking chisels was a familiar sound in 1989, as tourists from all parts of the world came to witness the historic event.

A so-called ‘Wallpecker’ (mauerspechte) hammers his way through the thick wall erected almost overnight in August 1961.

Liesbeth van Barneveld

ut leidt groot europees onderzoek

Kindvriendelijk en veilig internetten

Zoeksystemen zoals Google en Yahoo geven alles weer wat ze op het web vinden, zonder er reke-ning mee te houden of de informatie wel past bij de leeftijd van de internetter. Speciaal voor kinderen van zes tot elf jaar ontwikkelen vier universiteiten een zoeksysteem dat kindvriende-lijk en interactief is. De UT trekt de kar van het grote driejarige Europese project PuppyIR dat dit voorjaar van start ging.

LATIfA VAN HEERDE

Theo Huibers is een van de ontwikkelaars van een zoeksysteem speciaal voor kinderen. Foto: Gijs van Ouwerkerk

Onderzoek voor nationaal projectRuim 150 ict-onderzoekers uit het hele land kwamen donderdag af op de vijfde editie van het SIREN congres op de UT. Wetenschappers van de drie TU’s, Tilburg, UvA en Utrecht presenteerden afgerond onderzoek en hun onderzoeksplannen voor het nationale project COMMIT.

Peter Apers, wetenschappelijk directeur van het CTIT leidt COMMIT vanuit de UT. Het is een groot nationaal project waarin de UT, Delft en UvA met honderdvijftig bedrijven willen samenwerken op het gebied van ICT. Het gaat dan voornamelijk om drie onderzoeksgebieden: interactie, embedded systems en e-science.Een verzoek voor een subsidie uit het nationaal

Fonds Economische Structuurversterking (FES) van tachtig miljoen euro is onlangs ingediend. Dat verzoek wordt nu getoetst door onder andere het Centraal Plan Bureau en de zoge-naamde Commissie van Wijzen. Begin januari hoort Apers of het project geld krijgt. Een van de onderzoekers die deel wil nemen aan het project, hoogleraar Peter Sloot van de Universiteit van Amsterdam mocht donderdag de I/O award in ontvangst nemen: een prijs van vijfduizend euro die jaarlijks wordt uitgereikt aan de wetenschapper die zijn onderzoek het beste onder de aandacht van het brede publiek brengt. Sloot deed onderzoek naar betere medi-catie voor HIV-patiënten en het voorspellen van natuurrampen.

Geen bedrijf in Nederland ontkwam eraan: de crisis. Nog voordat die echt begon, stond Deloitte al in de startblokken om bedrijven bij te staan. Als eerste kwamen wij met een geïntegreerde crisisaanpak. Onze multidisciplinaire teams, met o.a. consultants en financieringsspecialisten, hielden alle aspecten van een organisatie tegen het licht: Cost Control, Cash & Funding en Business Portfolio. Zo werden zwakke punten verbeterd en verkeerden de bedrijven in gezonde staat toen de crisis een feit was. Ook het talent en de ambitie om vooruit te zien, voorop te lopen, razendsnel te schakelen en perfect samen te werken met andere disciplines? Kom dan ’ns met ons praten. Lees meer over deze en andere cases op www.werkenbijdeloitte.nl/cases

Laat niemand je tegenhouden.

Ben jij de bedrijfs kundige die straks het snelst accelereert bij een crisis?

© 2009 Deloitte, Member of Deloitte Touche Tohmatsu

Amsterdam die mooie stad is gebouwd op palen Als die stad eens ommeviel wie zou dat betalen

De palen uit het bekende rijmpje vormen een apart hoofdstuk in de aanleg van

de Noord-Zuidlijn. Want hoe ga je met een alles verslindend graafwiel onder de binnenstad door terwijl daar funderingspalen op je wachten? De oplossing is tweedelig, weet Remco de Kwant (30). ‘De tun-nelboormachine (TBM) volgt het stratenpatroon

om zo min mogelijk palen onderweg tegen te komen. Daar waar de TBM onder bestaande bebouwing doorgaat, graven we ver onder het paalpuntniveau. Bij het startpunt, het Natte Damrak, kunnen we wel oude houten palen aantref-fen. De TBM zit dan nog niet zo diep. Vriesboren is hier de oplossing.’ Legt uit: ‘Met hulp van negentig meter lange lansen wordt de grond boven de toe-komstige tunnel bevroren. Er ontstaat een vrieslaag. De palen worden stevig ingepakt. De TBM kan zonder gevaar voor verzak-king aan het maaiveld de palen afsnijden. Daarna rus-ten de palen op de tunnel.’ Op een aantal andere loca-ties worden ook zogeheten mitigerende maatregelen toegepast, vertelt De Kwant. ‘Via diepe schach-ten brengen we lansen onder de fundering van gebouwen. Hierdoor kan

een water-cement-meng-sel geïnjecteerd worden, mocht de grond verzakken. Sensoren in de kelders van die gebouwen houden in de gaten of er beweging is.’De Vijzelgracht is een dramatisch voorbeeld van hoe het mis kan gaan. ‘Daar bouwde een andere aannemer aan het ondergrondse station toen de huizen verzakten. De

oorzaak? Een lekkage in de bouwput. Het gevolg? Veel emotionele schade bij bewoners, oplopende kosten, vertraging. En wij gaan een ander boortraject volgen.’ Dat adviseerde de onafhan-kelijke commissie-Veerman in haar rapport over de metrolijn begin juni. ‘Aanvankelijk wilden we rechtstreeks boren van noord naar zuid, maar de tussenliggende stations Vijzelgracht en Rokin zijn door die verzakking nog niet klaar, dus boren we ook vanaf de zuidkant. Het moet een tijdwinst van ongeveer een jaar opleveren.’ In datzelfde rapport was ook te lezen dat de metrolijn helemaal voltooid moet worden voor 3,1 miljard euro, 500 miljoen meer dan begroot.

‘We hebben lang moeten wachten, maar het ziet er naar uit dat we in maart van start gaan.’ De tunnel-boormachine ligt nu nog in losse delen opgeslagen op het bedrijventerrein van hijs- en transportbe-drijf Mammoet. ‘De vier zwaarste stukken, variërend tussen de 50 en 150 ton, komen per boot naar Amsterdam. Het andere materiaal gaat op groot-transport.’ Aan het Damrak ligt de startschacht, een 21 meter diepe en zestig meter lange caisson (betonnen tunneldeel). Daar wordt de boor in drie maanden in elkaar gezet. Twee enorme metalen tunnelringen vormen het startpunt. ‘De brilwand’. Volgens traditie krijgt de boor zelf een vrouwen-naam en wordt een houten beeldje, de Heilige Barbara, ingezegend en ingemetseld. ‘Anders krijg je ze niet aan het boren’, weet De Kwant. Eenmaal klaar voor vertrek, maakt het graaf-wiel drie omwentelingen per minuut en verpulverd de machine alles wat-ie onderweg tegenkomt. ‘Tunnelboren is heel fasci-nerend. En helemaal wan-neer je in een binnenstad aan het werk bent. Je hebt met veel partijen en omge-vingsfactoren te maken. De ruimte is beperkt en dat maakt het project complex en tegelijkertijd uitdagend.’

De gehele boorinstallatie weegt 870 duizend kilo en heeft een diameter van ongeveer 6,5 meter. Men verwacht dat tunnelboor elke dag zo’n negen meter aflegt. De tunnel bestaat uit twee tunnelbuizen. In maart graaft Saturn X het eerste stuk vanaf de startschacht voor het Centraal Station naar Rokin (730 meter). Daarna wordt de boor gedemonteerd en bovengronds vervoerd naar de eindschacht Scheldeplein. Vanaf de zuidkant gaat de boor naar station Ceintuurbaan (950 meter), Vijzelgracht (560 meter) en begint vervolgens aan het laatste stuk richting Rokin (880 meter).



Tunnelboren

De Noord-Zuidlijn is 9,7 kilometer lang. Eind 2016 wordt de lijn naar verwachting in gebruik genomen en vervoert dan dagelijks 185 duizend passagiers. De metro-lijn begint bovengronds bij station Buikslotermeerplein in Amsterdam Noord. In een verdiepte bak rijdt de metro naar station Johan van Hasseltweg en gaat daarna onder de grond en onder het IJ door naar Amsterdam Centraal, het centrum en de Pijp. Het tunnelgedeelte waar SaturnX aan werkt is 3,2 kilometer en begint vanaf het Natte Damrak tot station Europaplein waar de lijn weer bovengronds komt.

De lijn

Tunnel door hart AmsterdamZe is 83 meter lang, heeft een doorsnede van bijna zeven meter en doet meer dan twintig meter onder de grond haar graafwerk, met een gemiddelde van negen meter per dag. De mega-boormachine van Saturn X, een samenwer-kingsverband tussen Dura Vermeer Groep NV en het Duitse Ed. Züblin AG baant zich volgend jaar maart een weg onder de Amsterdamse bin-nenstad. Het zwaarste onderdeel van 150 ton wordt via het water aangevoerd. Oud-UT-stu-dent Remco de Kwant is als werkvoorbereider nauw betrokken bij de aanleg van de Noord-Zuidlijn, een operatie van formaat.

De startschacht, het Natte Damrak.

De AlumnusInterviews op locatie

met oud-UT-studenten

De brilwand

Remco de Kwant studeerde in 2006 af bij civiele techniek en management. Zijn afstudeeropdracht deed hij bij Dura Vermeer op de afdeling Beton en Waterbouw. De Kwant ontwikkelde een logistiek model voor de aanvoer van materiaal via het water. Of het model werkt zal moeten blijken.

Tekst en foto's: Sandra Pool

Wie: Bianca Groen (26). Functie: promovenda bij de vakgroep Finance & Accounting van professor Marc Wouters. Ook promotor is professor Celeste Wilderom, van de vakgroep Information Systems and Change Management. Faculteit: Management & Bestuur.

‘Ik ben opgegroeid tussen drie broers en ook gedurende mijn opleiding technische bedrijfskunde zat ik vooral tussen de mannen. En nu weer, met mijn promotie bij deze vakgroep. Ik promoveer op een onderzoek naar prestatie-indicatoren en het effect daarvan op het gedrag van medewer-kers. Een ideaal onderzoek voor mij, waarin zowel mijn studie technische bedrijfskunde als psychologie samen-komen. Het eerste anderhalf jaar van deze promotie heb ik onderzoek gedaan in een productiebedrijf, vooral tussen de mannen. Dat ik in de min-derheid was, daar heb ik geen last van gehad. Maar ik heb door die praktijk-ervaring wel ontdekt dat een carrière in de wetenschap mij meer ligt. Eén van mijn promotoren is Celeste Wilderom en ik moet eerlijk zeggen dat het best prettig is om ook een vrouw als begeleider te hebben. Zij bekijkt bepaalde zaken toch weer van een andere kant. Al ben ik het soms net zo goed eens met de ‘mannelijke kijk op zaken’ van Marc Wouters. In ieder geval sluit ik een carrière in de wetenschap niet uit. Als ik de kans krijg, dan zou ik die zeker pakken. Het hoogleraarschap lijkt mij absoluut interessant, voor zover ik dat nu kan beoordelen. Natuurlijk twijfel ik wel eens over mijn prestaties, maar dat heeft niet zozeer met het vrouw-zijn te maken. Eerder met onervarenheid. Om meer vrouwelijke hoogleraren aan te trekken zou de UT zich vooral flexibel moeten opstellen, denk ik. Flexibele werktijden vooral. Zoals ik er nu over denk, wil ik gewoon fulltime blijven werken.

‘Als ik de kans krijg, pak ik die’

Bianca Groen


10/11 Donderdag 12 november 2009

‘Hoogleraar? Ik sluit niets uit’

Maatregelen voor individuele vrou-wen:- FFNT: netwerk van academische

vrouwen.- OBP vrouwennetwerk- Mentorennetwerk: 33 vrouwen (WP)

in februari 2007 en 16 in oktober 2007, 24 in oktober 2008, 10 in 2009. Evaluatie van de eerste ronde is positief, vrouwen geven aan dat de mentor hen stimuleert om beter te focussen en een keuze te maken voor wat echt belangrijk is.

- UT stimuleringsfonds: vrouwen of vakgroepen kunnen subsidie aan-

vragen bij het ambassadeursnet-werk voor activiteiten die bijdragen aan een versnelde doorstroom van vrouwen.

- Trainingen: leergang talentvolle vrouwen, cursussen zoals persoon-lijke profilering, mondelinge com-municatie en time management.

Maatregelen op structureel niveau:- Werving en selectiebeleid gender-

neutraal maken, tenminste één vrouw in elke benoemingsadvies-commissie en het monitoren van de wervingsprocedure.

- Loopbaanbeleid in ‘real time’, dat wil zeggen output corrigeren voor ouderschapsverlof of andere car-rière onderbrekingen.

Maatregelen om de universiteitscul-tuur te beïnvloeden:- Workshop voor decanen en CvB in

februari 2008. Genderawareness wordt nu in de managementleergangen opgenomen.

- Ambassadeursnetwerk: twee keer per jaar hebben de deelnemers in het netwerk een gesprek met de decanen over de plannen voor doorstroom

van vrouwen. Een andere taak van dit netwerk is advies geven aan het CvB over beleid dat de doorstroom van vrouwen kan bevorderen.

- Positieve actie: een kritische massa van 30% is nodig om verande-ring te krijgen. Vandaar een aantal maatregelen: tenure track om zes getalenteerde vrouwen binnen te halen bovenop de normale vacatu-reruimte.

- Streefcijfers voor 2014: moeten in december voor elke eenheid opge-steld zijn.

Wat doet UT om doorstroom te bevorderen?

Vrouwelijke studenten en promovendi zijn er genoeg, maar waar de besluiten worden geno-men zijn de vrouwen in de wetenschappelijke top amper vertegenwoordigd. De norm van 25 procent vrouwelijke hoogleraren in 2010 gaat Nederland dan ook niet halen. En de UT al helemaal niet. Met een percentage van 5,8 procent vrouwelijke hoogleraren scoort deze universiteit nog net iets beter dan Eindhoven, maar florissant is het cijfer niet. Hoe denken de vrouwelijke UT-promovendi eigenlijk over een carrière in de wetenschap? Ambiëren ze het hoogleraarschap wel?

Tekst: Maaike Platvoet Foto’s: Gijs van Ouwerkerk

‘Ik dacht, kan ik dat wel?’Wie: Maartje van Reedt Dortland (29). Functie: promovenda bij de vakgroep Construction Management & Engineering van professor Geert Dewulf. Faculteit: Construerende Technische Wetenchappen.

‘Toen ik nog als junioronderzoeker werkte bij de vakgroep Waterbeheer, werd ik door Geert Dewulf gevraagd om bij hem te komen promoveren. Mijn onderzoek gaat over strategisch vastgoed-management in de zorg. Heel wat anders dan wat ik ooit studeerde, tropische land-gebruik aan de Wageningen Universiteit. Maar ik ben nu een jaar bezig en ik vind het leuk. Ik heb wel me wel eens afge-vraagd kan ik dat wel, promoveren? De vakgroep CME is een redelijk mannen-bolwerk, maar toch voel ik me als vrouw niet achtergesteld. Natuurlijk ben ik in de minderheid, maar dat is nou eenmaal zo. Ik heb er geen last van. Het maakt mij persoonlijk ook helemaal niet uit of ik nou een man of vrouw als begeleider heb. Mijn dagelijks begeleidster is wel een vrouw, dat is zeker leuk. Maar zij werkt parttime, dus zie ik haar ook niet zoveel. Of je goed kan samenwerken, hangt meer van de persoonlijkheid af. Ik heb wel een paar vrouwelijke collega’s, maar die zitten overal verspreid. Het is niet zo dat we elkaar extra veel opzoeken.‘Als ik heel eerlijk ben, zou ik later geen hoogleraar willen worden. Het lijkt mij een hele opgave om een eigen onderzoekslijn te moeten opzetten. Of is dat nou een typische vrouwengedachte? Ik kan me voorstellen dat het lastiger wordt om zelf nog onderzoek te doen en juist dat vind ik zo leuk. Maar dat vrouwen nou minder ambitie hebben? In mijn omgeving zie ik dat helemaal niet. Vriendinnen met kinde-ren en een carrière redden zich prima. Ik vind dat best wel stoer om te zien. En ja, ook een stimulans voor mezelf.


10/11 Donderdag 12 november 2009

‘Hoogleraar? Ik sluit niets uit’

‘Techniek heeft veel meer te bieden’

Wie: Evelien Kemna (24). Functie: sinds december 2008 promovenda bij de Lab-on-a-Chip-Group van professor Albert van den Berg. Faculteit: Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica.

‘Ik wilde geneeskunde studeren, maar werd uitgeloot. Bij biome-dische technologie ontdekte ik de link tussen techniek en de medische wereld, dat vond ik ook superleuk. Uiteindelijk studeerde ik af bij het Medisch Spectrum Twente. Daar werd ik door mijn huidige begeleid-ster, postdoc Floor Wolbers, gewezen op een leuke promotieopdracht. En nu zit ik dus hier, bij de Lab-on-

a-Chip Group van Albert van den Berg. Ik doe onderzoek naar het elektrofuseren van cellen op chips ten behoeve van antili-chaamproductie. Een erg leuke opdracht. Dat mijn begeleidster een vrouw was en mij op deze functie wees heeft zeker geholpen. Het klikte, en dan leg je toch op een gemakkelijkere manier contact

met zo’n vakgroep. En omdat ik haar onderzoek ook erg interessant vond, werkte dat weer stimulerend voor mij. Het technische gedeelte van mijn promotie vind ik bijvoorbeeld best tegenvallen, het is behoorlijk ingewikkeld. Maar als een andere vrouw dat kan, waarom zou ik het dan niet kunnen? In deze vakgroep is het prettig dat de man/vrouw-verhouding redelijk verdeeld is. Anderen hebben eigen-lijk de weg al voor mij vrij gemaakt. Als eerste of enige vrouw zul je je - denk ik - toch meer moeten bewijzen. Ik maak dat nog wel eens mee op een congres, dan ben je als vrouwelijk wetenschapper toch duidelijk in de minderheid. Mijn ambitie is nu om deze promotie te combineren met de opleiding voor klinisch chemicus. Ik ben druk bezig om dat te regelen. Voor later wil ik hoogleraarschap nog niet uitsluiten. Ik ben namelijk best ambitieus. Kinderen? Ja hoor ooit, maar ik wil er niet veel minder om gaan werken. Dat vind ik niet nodig.‘De universiteit zou aan middelbare scholieren nog beter duidelijk kun-nen maken hoe leuk techniek kan zijn. Ik had destijds ook helemaal geen beeld van biomedische tech-nologie. En van de voorlichtingsdag is vooral het beeld ‘protheses maken’ blijven hangen. Dat kan anders, techniek heeft namelijk veel meer te bieden.’

Maatregelen voor individuele vrou-wen:- FFNT: netwerk van academische

vrouwen.- OBP vrouwennetwerk- Mentorennetwerk: 33 vrouwen (WP)

in februari 2007 en 16 in oktober 2007, 24 in oktober 2008, 10 in 2009. Evaluatie van de eerste ronde is positief, vrouwen geven aan dat de mentor hen stimuleert om beter te focussen en een keuze te maken voor wat echt belangrijk is.

- UT stimuleringsfonds: vrouwen of vakgroepen kunnen subsidie aan-

vragen bij het ambassadeursnet-werk voor activiteiten die bijdragen aan een versnelde doorstroom van vrouwen.

- Trainingen: leergang talentvolle vrouwen, cursussen zoals persoon-lijke profilering, mondelinge com-municatie en time management.

Maatregelen op structureel niveau:- Werving en selectiebeleid gender-

neutraal maken, tenminste één vrouw in elke benoemingsadvies-commissie en het monitoren van de wervingsprocedure.

- Loopbaanbeleid in ‘real time’, dat wil zeggen output corrigeren voor ouderschapsverlof of andere car-rière onderbrekingen.

Maatregelen om de universiteitscul-tuur te beïnvloeden:- Workshop voor decanen en CvB in

februari 2008. Genderawareness wordt nu in de managementleergangen opgenomen.

- Ambassadeursnetwerk: twee keer per jaar hebben de deelnemers in het netwerk een gesprek met de decanen over de plannen voor doorstroom

van vrouwen. Een andere taak van dit netwerk is advies geven aan het CvB over beleid dat de doorstroom van vrouwen kan bevorderen.

- Positieve actie: een kritische massa van 30% is nodig om verande-ring te krijgen. Vandaar een aantal maatregelen: tenure track om zes getalenteerde vrouwen binnen te halen bovenop de normale vacatu-reruimte.

- Streefcijfers voor 2014: moeten in december voor elke eenheid opge-steld zijn.

Wat doet UT om doorstroom te bevorderen?

vervolg op pagina 12

Evelien Kemna

Vrouwelijke studenten en promovendi zijn er genoeg, maar waar de besluiten worden geno-men zijn de vrouwen in de wetenschappelijke top amper vertegenwoordigd. De norm van 25 procent vrouwelijke hoogleraren in 2010 gaat Nederland dan ook niet halen. En de UT al helemaal niet. Met een percentage van 5,8 procent vrouwelijke hoogleraren scoort deze universiteit nog net iets beter dan Eindhoven, maar florissant is het cijfer niet. Hoe denken de vrouwelijke UT-promovendi eigenlijk over een carrière in de wetenschap? Ambiëren ze het hoogleraarschap wel?



Laura Franco Garcia volgt, als vice-voor-zitter van het Female Faculty Network, het vrouwenbeleid bin-nen de UT nauwlet-tend. Naast haar job als onderzoeker bij de faculteit Management & Bestuur is Laura ook lid van de universiteits-raad voor de Campus Coalitie.

Wat vind jij van de maat-regelen die het college van bestuur tot dusver heeft getroffen om meer vrouwen aan de top te krijgen? ‘Bij het vergelijken van de initiatieven van het college van bestuur en die van andere academische insti-tuten, vind ik dat het col-lege een ondernemende kijk heeft en het beste van die initiatieven eruit heeft gehaald. Dat blijkt ook uit enkele artikelen in de Volkskrant, waar het CvB van de UT wordt

genoemd als een van de goede promotors van dit soort beleid. Toch is het volgens dezelfde artikelen niet genoeg om de doelen in 2010 te halen’ Wat zou er volgens jou nog moeten gebeuren om vrouwelijke hoogleraren aan te trekken? ‘We kunnen het aantal programma’s om vrouwen te ondersteunen wel uit-breiden, maar er moet ook gekeken worden naar de reden waarom deze pro-gramma’s op het moment niet werken. In de zoek-tocht naar de antwoorden kunnen sommige argu-menten uit geslachts-studies gehaald worden. Vrouwen willen net zo serieus genomen worden als mannen, maar het is nodig om eerst ieders kwaliteiten duidelijk te maken en daar gebruik van te maken binnen een organisatie. Diversiteit is

een aanvullende drijfveer, geen tegenwerkende. Het is daarom belangrijk om als eerste stap gewaar te worden wat ervoor zorgt dat we anders functione-ren.’ Hoe belangrijk is een vrouwelijk rolmodel vol-gens jou? ‘Dat is cruciaal. Wist je dat in de tijd van de Gr iekse filosofen jon-gens al op jonge leeftijd werden geselecteerd als kandidaten om leraren te worden en dat ze daarvoor gescheiden van hun familie fulltime op school moesten leven? Die jongens werden later inderdaad wijze mannen, omdat ze in zo’n ambi-ance waren opgegroeid. Mensen reproduceren dus continu modellen, zij het bewust of onbewust. Daarbij spelen referenties in de wetenschap een belangrijke rol.’

‘Combinatie is best zwaar’Wie: Marieke Snijder - van As (28). Functie: promovenda bij Biophysical Engineering, bij professor Vinod Subramaniam. Faculteit: Technische Natuurwetenschappen.

‘Dat ik halverwege mijn afstuderen bij technische natuurkunde al ben gevraagd om te komen promoveren heeft volgens mij niets te maken met mijn vrouw-zijn. Je wordt geselecteerd op kwaliteit, ook al zijn de dames bij technische natuurkunde schaars. In eerste instantie hield ik de boot af, maar de opdracht was leuk en de vakgroep ook. Inmiddels zit ik in mijn laatste jaar en dat is toch best spannend. Ik had één heel specifiek doel voor ogen op natuurkundig gebied, maar het lijkt erop dat die uitdaging waarschijnlijk toch te hoog gegrepen is. Kortom, waar ik op hoopte te promoveren gaat waarschijnlijk anders lopen en dat brengt wel druk met zich mee. Ik ben in ieder geval bezig om met geavanceerde microscopietechnieken de dynamica van membraanmoleculen op immuuncellen te kwantificeren. Vanaf het allereerste begin van de interactie van een cel met een specifieke omgeving. Gedurende het

promotietraject ben ik er ook nog een tijdje tussenuit geweest wegens mijn zwan-gerschap. Het kostte me best wel even tijd om weer op te starten. Tja, en dan zie je wel dat je collega’s een stuk flexibeler zijn. Die ploffen gewoon uit hun werk op de bank. Ik vind de combinatie moederschap en promoveren dus best zwaar. Binnen deze groep heb ik niemand aan wie ik mij, wat dat betreft, kan meten. Mijn professor heeft ook een klein kindje – en is daardoor begripvol, maar vaderschap en werken is toch vaak weer anders. Als vrouw kamp je met meer verantwoor-delijkheidsgevoel, onder andere voor het huishouden. Om meer vrouwen voor het hoogleraarschap te interesseren denk ik dat het van belang is dat ook de universitaire wereld anders gaat denken. Bij de zoek-tocht naar een nieuwe professor, wordt toch snel aan een man gedacht omdat dat past in het stereotiepe beeld. Gelukkig is dat wel aan het veranderen. Niet alleen wij vrouwen moeten dus anders gaan denken – bijvoorbeeld mak-kelijker switchen tussen werk en thuisfront en meer uitdragen wat we hebben gedaan en bereikt - maar ook de organisatie moet haar beeld bijstellen.

Faculteit: Functie: Man: Vrouw: FTE man: FTE vrouw:

CTW Hoogleraar 27 1 20,�7 1EWI Hoogleraar �� 3 33,37 1,0�GW Hoogleraar 18 1 1�,�9 1MB Hoogleraar 33 7 28,1 �,2�TNW Hoogleraar 3� 2 2�,2 2CTW UHD 1� 3 1�,37 2,21EWI UHD 3� 1 30,9� 0,8�GW UHD 1� � 1�,9� 3,0�MB UHD 11 � 10,�3 �,7�TNW UHD 29 0 27,07 0CTW UD �� 1� �0,02 13,2�EWI UD �� 1� �9,�7 1�,2GW UD 30 37 2�,�2 32,92MB UD �� 23 �0,18 19,�8TNW UD 27 � 2�,0� �,8�

‘Net zo serieus als mannen’

Statistieken

Marieke Snijder - van As

Anja Jansen

‘Een rolmodel stimuleert’Wie: Anja Jansen (28). Functie: pro-movenda bij de vakgroep Psychologie & Communicatie van Gezondheid en Risico. Faculteit: Gedragswetenschappen

‘Ik ben op deze positie terechtgekomen via vrouwen. Mijn begeleider en co-promotor zijn ook vrouwen. En ja, deze afdeling is sowieso een vrouwenwereld. Hoe dat zo komt? Het zijn nu eenmaal toch veel vrouwen die voor een studie als psycholo-gie kiezen. Zelf heb ik gedragsbiologie en wetenschapscommunicatie in Groningen gestudeerd. Onder de studenten biologie was de man-vrouwverdeling ongeveer fifty-fifty, maar de docenten waren vooral man. Pas toen ik bij mijn afstuderen een onderzoek bij ontwikkelingspsychologie deed, kreeg ik ook met meer vrouwelijke docenten en onderzoekers te maken. Toen pas ging ik ook de onderzoekskant van de wetenschap interessanter vinden. Ik denk dus dat een rolmodel heel erg stimuleert bij carrière willen maken in de wetenschap. Wat mijn begeleiders, universitair docent

Ellen Giebels en professor Marianne Junger, bijvoorbeeld doen, dat zou ik later ook best willen. Waarom niet? Ik sta best open voor het hoogleraarschap. Wil je meer vrouwen naar de wetenschappelijke top halen, dan is het volgens mij vooral van belang om al bij de afstudeerders te beginnen. Die moet je warm maken voor het aio-schap. In iedere stap van de academische ladder heb je namelijk relatief minder vrouwen. Daarbij denk ik ook dat het belangrijk is om bepaalde regelingen te verbeteren. Zo hoorde ik van een vriendin die in Noorwegen promoveert, dat zowel vrouwen als mannen daar behoorlijk lang zwangerschaps- en ouderschapsverlof hebben. Een man heeft in Nederland toch maar een paar dagen? Maar als een man ook langer de kans krijgt zich aan een kindje te hechten, dan ontwikkelen mannen en vrouwen misschien makkelijker een gelijkwaardige rol binnen het gezinsleven. In Nederland is het nog veel te vanzelfsprekend dat vrouwen direct maar parttime gaan werken. En tja, dat is het lastig om hoogleraar te worden.’



Wanneer een kind ter wereld komt moet het plotse-ling zelfstandig ademhalen. Snelle veranderingen in het hartje maken dit mogelijk. Veel aangeboren hartpro-blemen komen pas op dat moment aan het licht. Om hierop voorbereid te zijn zouden artsen graag al voor de geboorte subtiele hartr itmevariaties willen opmerken. Ultrageluid geeft niet voldoende informatie en een elektrocardiogram

(ECG oftewel hartfilmpje) is niet betrouwbaar bij een foetus. Deze meting van de elektrische activiteit van de hartspier wordt verstoord door de vernix caseosa, een isolerende laag vettige sub-stantie rondom het ongebo-ren kindje.Het apparaat FHARMON (fetal heart monitor) is in staat een magnetische meting van de activiteit van het hartje te maken. Dit magneto-cardiogram (MCG) geeft

informatie die gelijkwaardig is aan een ECG bij volwas-senen. De demonstrator, die de bijnaam ‘Het Paard’ kreeg, staat in het Biomagnetisch Centrum Twente (BCT) aan de Achterhorst. Het pro-ject van de vakgroep Lage Temperaturen (TNW/ MIRA/ IMPACT) werd ooit opgestart door Riet Peters en Marcel ter Brake. Bennie ten Haken, Erik Krooshoop en enkele promovendi ontwikkelden en bouwden verder, in

samenwerking met onder andere Philips en Demaco. Bij het apparaat hoort een ligtafel zodat de meetkop de buik van een zwangere vrouw kan bereiken. Het magnetische signaal van het hart van de foetus is zeer zwak. Om dit te kunnen meten is een supergelei-dende magnetometer nodig. Supergeleiding treedt alleen op bij zeer lage temperatu-ren. De meetchips moeten een temperatuur hebben van 5 graden Kelvin (-268° Celsius). Het koelen gebeurt met vloeibaar helium. Het is voor een ziekenhuis onpraktisch om steeds flessen helium te laten aanvoeren en aansluiten. Daarom maakt FHARMON gebruik van een uniek koelsysteem waarbij het helium in een gesloten circuit wordt rondgepompt en de warmte met koelwater wordt afgevoerd. Het prin-cipe is vergelijkbaar met een koelkast. Een tweede circuit transporteert de koude van het koelgedeelte naar de meetkop. De hals is volledig star om het weglekken van koude naar de omgeving zo klein mogelijk te houden. Om de meetkop de bolling van de buik te kunnen laten volgen draait het hele koel-gedeelte mee met de hals. Op de foto rechts zijn onder andere aansluitingen van de vacuümpomp, de compressor

en twee heliumcirculatie-pompjes afgebeeld. Het foetale hartsignaal is zeer zwak vergeleken met het magnetisme van de aarde en van andere apparaten in het ziekenhuis (waaronder FHARMON zelf). Doordat de ontwerpers van het apparaat de kenmerken van de meest voorkomende stoorsignalen wiskundig hebben beschre-ven, kan de meetkop er real-time voor compenseren.Proeven met de FHARMON hebben aangetoond dat de metingen klinisch interes-sant zijn. Het plan om een aantal prototypes te bou-wen en in ziekenhuizen de

medische relevantie van de techniek verder te onder-zoeken ging wegens gebrek aan financiering niet door. Het onderzoek is echter niet op een dood spoor beland. Integendeel, de interesse voor foetale magnetocardio-grafie is volgens Bennie ten Haken in Europees verband nog steeds groot. Bovendien heeft de gebruikte super-geleidende magnetometer nog meer mogelijke toepas-singen, zoals foetaal her-senonderzoek en medische diagnostiek door middel van het toedienen en volgen van magnetische nanodeeltjes in het lichaam.

Deze serie over hightechapparatuur is bedoeld om lezers wat meer inzicht te geven in de wondere, voor velen mysterieuze, wereld van het wetenschappelijk onderzoek dat zich binnen de UT afspeelt. Eerdere afleveringen verschenen op 18/�, 3/9, 2�/9 en 1�/10. Er volgt nog een aflevering in december, waarna de serie mogelijk een vervolg krijgt.

SERIE OVER HIGHTECH

FHARMONHet Apparaat (5)Tekst en beeld: Gijs van Ouwerkerk - [email protected]

‘Omrekenen doe ik niet meer’Waar zit je ergens?‘In Genève, Zwitserland.’

Wat doe je daar precies?‘Ik doe mijn afstudeeropdracht bij Procter en Gamble, binnen de afdeling product supply van Gillette. Ik hou me bezig met het optimaliseren van verpakkingen. Het gaat in dit geval om secundaire verpakkingen, waarin de producten vervoerd worden. Zoals een doos of pallet. Ik probeer één verpakking te bedenken waar alle klanten in West-europa tevreden mee zijn.’

Krijg je dan veel te maken met cultuurverschillen?‘nou, vooral met de verschillende eisen van de klanten. elk land en elke klant heeft een eigen manier van werken. In engeland heb je bijvoorbeeld traditionele opslaghuizen waarin producten langere tijd worden opgeslagen.

In Frankrijk daarentegen werken ze minder met voorraden. afstemmen is best een moeilijk proces. Soms denk ik wel eens waar ben ik aan begonnen, haha.’

Waarom een afstudeeropdracht in Genève?‘Mijn bacheloropdracht heb ik in Kuala lumpur gedaan. Ik heb het daar heel erg naar mijn zin gehad en wilde voor mijn afstuderen weer naar het buitenland. een oud-huisgenoot van mij van Huize Boskamp werkt bij Procter & Gamble (anne van Faassen, red.). Via hem ben ik aan de stageplaats gekomen. Het is hier heel internationaal en erg leuk.’

Is het dure leven in Genève te betalen voor een student?‘eigenlijk niet. Maar gelukkig is mijn stagevergoeding zo goed dat ik me niet druk hoef te maken. Door de hoge prijzen zijn

alle salarissen hier hoger dan in nederland. ook huisvesting is voor mij geregeld, ik woon in een appartementencomplex met andere stagiairs. Ik heb nooit eerder meegemaakt dat iets zo gesmeerd liep. Gelukkig maar, nu kon ik mij direct lekker op mijn opdracht storten.’

En hoe is het met je Frans?‘op het werk spreken we engels. In de stad spreken ze Frans maar iedereen verstaat engels, daar word je een beetje lui van. Vanuit het werk kan ik wel een cursus Frans volgen maar daar heb ik weinig zin in als ik om half acht ’s avonds thuiskom. Maar als ik hier een vaste baan had zou ik zeker Frans leren.’

Waar moest je het meest aan wennen?‘eigenlijk nergens aan. Ik

heb geen moeite gehad met inburgeren omdat het hier heel europees is. We zijn in september met een groep van veertig stagiairs en nieuwe medewerkers gestart en daar doe ik in het weekend leuke dingen mee. Binnenkort gaan we in het weekend skiën,

een uurtje hier vandaan over de Franse grens. Het enige waar ik een beetje aan moest wennen zijn de prijzen hier. Maar ik probeer niet meer om te rekenen, anders maak je jezelf gek.’

Latifa van Heerde

Thomas Boenders (24) Student technische

bedrijfskundeGenève, Zwitserland1 september- 28 februari 2010

tips voor deze rubriek? [email protected]

Bellen met het buitenland

ut-hoogleraar en reumatoloog mart van de laar

Reumapatiënten sneller klachtenvrijUT-hoogleraar en reumatoloog Mart van de Laar presenteerde onlangs op het American Congress for Rheumatology in Philadelphia de resultaten van de ‘tight control behandeling’. Deze door de UT en het Medisch Spectrum Twente ontwikkelde behandelmethode, zorgt ervoor dat reumapatiënten vaker en sneller klachtenvrij zijn dan met de reguliere behandeling in andere Nederlandse ziekenhuizen.

De tight control behandeling, wat houdt dat in?‘Het omvat twee principes. Bij alle reu-mapatiënten worden voorafgaand aan een polikliniekbezoek verschillende waardes gemeten. De meting omvat onder andere

bloedprikken, klinisch onderzoek en het invullen van een digitale vragenlijst. Wij hebben binnen het MST nu een systeem ontwikkeld om al die gegevens te imple-menteren, en aan de hand daarvan een behandelmethode op te stellen. Door de waardes te blijven meten kunnen we ook continu de behandeling bijsturen, net zo lang totdat de patiënt klachtenvrij is en er geen ziekteverschijnselen meer optreden. De tight control behandeling omvat dus het verzamelen van allerlei gegevens en daarnaast een protocollaire behandeling.’

Betekent klachtenvrij, dan ook genezen van reuma?‘Als je als patiënt alleen maar medicij-nen hoeft te slikken, maar verder geen

klachten hebt, dan voelt dat misschien wel als genezen. Biologisch gezien is dat natuurlijk niet zo. Wellicht dat reuma in de toekomst wel een ziekte is die we kunnen genezen.’

Zullen andere ziekenhuizen deze behande-lingsvorm nu ook over gaan nemen?‘In het zogenaamde Dreamproject (een project waarin verschillende ziekenhui-zen en de UT vergelijkend onderzoek doen) is de tight control behandeling vergeleken met reguliere behandelingen. De methode die wij hanteren blijkt veel effectiever in het bereik van remissie. De tight control behandeling laat een afname van 50 procent zien van de klachten en verschijnselen; bij gewone behandeling in ziekenhuizen is dit 30 procent.’

Hoe waren de reacties op het congres in Amerika?‘Er was ontzettend veel belangstelling, ook via een webcast in Engeland en Canada. Daar ben ik best trots op, ja. Het is namelijk niet gemakkelijk om theorieonderzoek uit te bouwen naar de praktijk.’

Hoe is de UT betrokken bij deze behandeling?‘Marloes Vermeer is promovenda en doet nu anderhalf jaar onderzoek naar de tight control behandeling. Verder zijn er ook tech-nologische ontwikkelingen geweest. Zo kan de vragenlijst voor de patiënt digitaal worden ingevuld via een touchscreen. De UT brengt haar expertise in om deze technologie con-tinu te verbeteren.’

Maaike Platvoet

INTERVIEW

Wat hebben jullie gedaan?‘We vertrokken om zes over vijf ’s morgens met de trein naar Schiphol. Om half negen vlogen we naar Genève waar Herman ten Kate (bijzonder hoogle-raar bij de leerstoel lage temperaturen, red.) ons opwachtte. Hij gaf een presentatie over zijn werk en over CERN. Daarna kregen we een rondleiding in een experimenten-gebouw waar magneten getest worden. Ja, dat was allemaal wel te begrijpen. En je beseft direct dat er een deeltjesversneller onder je loopt. Nee, we zijn niet onder de grond geweest. Dat mocht van-wege de veiligheid niet.’

Jammer?‘Zeker, maar we begrijpen het wel. Die magneten zijn echt groot en heel zwaar. Als alternatief hebben we

een film gezien over wat er allemaal onder de grond gebeurd. Ze zijn daar echt met iets groots bezig. Dat wordt wel duidelijk. Of ik zelf ooit bij CERN wil

werken? Ik sluit het niet uit, maar zo ver ben ik nog niet.’

Waarom mochten jullie op kosten van TNW en Mesa+ op werkbezoek naar Genève?‘We wonnen het reisje na een presentatie voor het vak oriënterende techni-sche natuurwetenschappen. In groepjes liepen we een paar weken mee met een vakgroep. Tijdens de presentatie moesten we in drie minuten uitleg-gen waar het onderzoek overgaat. Vlak voor we begonnen kregen we te horen dat er een prijs aan verbonden was. Uiteindelijk kregen wij van onze medestudenten de meeste stemmen.’

For our innovative research program, we are looking for enthusiastic

PhD students (m/f)

The research program of Wetsus is divided in various themes (Clean water technology, Waste

water technology, Interaction with natural systems & Sensoring). Within these themes specific

research subjects are defined, which are mainly carried out as PhD projects. On our website

www.wetsus.nl the various themes are explained and the open PhD positions are announced.

There are new job openings every month, so check regularly. Also if you are graduated or going

to graduate in 2009/2010 we welcome you to apply for these positions.

The Profile

If you have clear research affinity, are enthusiastic about multidisciplinary cooperation,

committed to the development of sustainable technology for the world and have a Master

degree in Environmental technology, Chemical technology, Membrane technology, Process

technology, Chemistry, Physics and/or Microbiology/biotechnology, you are the ideal candidate

for us!

The Offer

You get the opportunity to grow with an innovative, dynamic and future orientated top research

institute. You can accelerate in the development of new water technology in cooperation with

prominent companies and universities.

In most cases is the workplace in Leeuwarden, The Netherlands.

The salary is in accordance with the collective labour agreement of the Dutch Universities for

PhD students. The PhD students will receive commencement of employment of the universities

participating in Wetsus.

Information and Application

Please send your application, with your CV, to Wetsus, for the attention of the HRM department,

P.O Box 1113, 8900 CC, Leeuwarden, The Netherlands or by email [email protected].

For further information about a PhD position you can contact Mr. Dr. G.J.W. Euverink,

058-2846200, [email protected].

You need water…..

water needs you!Wetsus, centre of excellence for sustainable water technology is a facilitating intermediary

for trend-setting know-how development. Wetsus creates a unique environment and

strategic cooperation for development of profitable and sustainable state of the art

water treatment technology. The inspiring and multidisciplinary collaboration between

companies and research institutes in Wetsus results in innovations that contribute

significantly to the solution of the global water problems.

combining scientific excellence with commercial relevance


1� Donderdag 12 november 2009

ADVERTENTIEs

Webspace nodig?Gratis Windows Server 2008 web hosting

en .nl domeinnaamGa naar: http://www.gratiswindowshosting.nl

Ben jij eenHigh Potential?

www.dekortstewegnaardetop.nl

Partners van BestGraduates 2010

BestGraduates wordt georganiseerd in samenwerking met onderstaande topwerkgevers

BestGraduates is een activiteit van onderdeel van de

ADVERTENTIE

tn-studenten nemen een kijkje in de keuken bij cern

‘Ze zijn echt met iets groots bezig’

Je bent eerstejaars technische natuurkunde. Nog geen half jaar proef en ruik je aan de beginselen van het vakgebied en je wint out of the blue een dagje naar CERN, het walhalla voor natuurkundigen. Het overkwam Sven van Binsbergen, Christa Gjaltema, Julius de Hond, Raymond Veldhuis en Paul Wiersma. Afgelopen donderdag vlogen ze in een dag op en neer naar Genève. De deeltjesversneller onder de grond van dicht bij bekijken zat er helaas niet in. ‘Maar we hebben zeker de indruk dat hier iets groots gebeurt’, aldus Sven.

De vier studenten, van links af: Christa Gjaltema, Raymond Veldhuis, Sven van Binsbergen en Paul Wiersma. In het midden Gerard Willering, research fellow bij CERN. De vijfde student, Julius de Hond, bleef ziek thuis.

UT start internationale variant bedrijfskunde

In september 2010 start een nieuwe Engelstalige opleidings-variant, International Business Administration (IBA), van de bachelor bedrijfskunde. De nieuwe opleiding krijgt een breed portfolio met relevante aandachtsgebieden in het bedrijfsleven en twee specialisaties in het tweede studiejaar. UT-hoogleraar Petra de Weerd-Nederhof wordt opleidingsdirecteur van deze variant. Zij is al opleidingsdirecteur van de reguliere bachelor bedrijfskunde. De vraagstukken die aan bod komen tijdens deze driejarige bachelorstudie zullen zich richten op Europees en internationaal niveau. Verder maken studenten door middel van een Engelstalig programma kennis met internationale bedrijfs-communicatie en kunnen zij het certificaat Cambridge English behalen. UT-alumnus Jan Dopper, ex-lid raad van bestuur van DSM, is aangetrokken om een zogenaamd IBA-bedrijvennet-werk op poten te zetten in de Duits-Nederlandse regio.



Algemeen

WetenschapsWinkel: Groene Voetbalclub

Sc Everstein, een voetbalvereniging in de gemeente Vianen, wil de meest duurzame

en groene voetbalclub van Nederland wor-den. Aangezien met de huidige accommo-datie de post ‘energie’ een groot deel van de jaarlijkse kosten beslaat, is het doel van de club dan ook te formuleren als ‘kostenre-ductie door energiebesparing’. Interesse om Sc Everstein te ondersteunen bij het behalen van haar doel? Kijk voor meer informatie op www.wewi.utwente.nl of neem contact op met Aleksandra Berezowska, Bastille 214, tel. 3942, [email protected]. Dit project is uitvoerbaar als bachelorthese bij CT of WB, waarbij het pakket ‘duurzaam bouwen’ een nuttige aanvulling is.

cursus eValuatie, kWaliteitszorG en orGanisatie & coördinatie

Deze cursus is bedoeld voor docenten die zich willen ontwikkelen op deze vier aspec-ten van onderwijs: evalueren, kwaliteits-zorg, organisatie en coördinatie. De cursus omvat twee dagdelen contact en een dag-deel zelfstudie. In een eerste bijeenkomst wordt stilgestaan bij evaluatie, het maken en uitvoeren van een onderwijsevaluatie-plan, inclusief de analyse van resultaten en het formuleren van verbetervoorstel-len. De tweede bijeenkomst draait om de organisatie en coördinatie van onderwijs. Ook organisatorische aspecten van tenta-minering en verroostering komen aan bod. Data: donderdagochtend 3 en 10 december 2009. Aanmelden: [email protected]. Informatie: dhr. Hans van den Berg (tel. 6886).

De ruimte voor mededelingen op deze INFO-pagina’s is beperkt. De redactie wijst indieners van kopij erop dat hun mededelingen alleen worden geplaatst indien deze kort en bondig zijn. Aanleveren in Word, e-mail ([email protected]) bij de redactie op kamer 217 (Vrijhof). Lengte: maximaal 100 woorden, platte tekst (geen tekens, niet vet, niet onderstreept, woorden en/of zinnen niet in hoofdletters. Tekst zo veel mogelijk achter elkaar (geen returns gebruiken). Lever uw mededelingen zoveel mogelijk in één bestand aan en mail dit in één keer door naar de redactie. Info kopijsluiting voor de krant van donderdag: maandag 14.00 uur. Kopij die later arriveert wordt in de wacht gezet voor de week daarna. Kleine wijzigingen zijn mogelijk tot dinsdagmiddag 14.00 uur.

nfoI

Neem een abonnement■ Surf naar volkskrant.nl/studenten(dit aanbod geldt alleen voor uitwonende studenten t/m 27 jaar)

Studenten50%

korting

volkskrant.nl/studenten

ADVERTENTIE

studium Generale: lezinG boeddhisme

Op di. 17 en 24 november organiseert Studium Generale lezingen over het Boeddhisme, 19:30 uur in het Amphitheater, Vrijhof. Waarin zit de aantrekkingskracht van deze levensbeschouwing? De vrede-lievendheid, de aandacht, de discipline, de harmonie met de natuur, het loslaten van het eigen ego? Waar zitten de mogelijkheden voor de Westerse cultuur? Twee vooraan-staande wetenschappers laten zien hoe het Boeddhisme hen inspireert. 17-11: prof. dr. M. Schouten over ‘Boeddhisme en natuur-beleving’. 24-11: prof. dr. H. Barendregt over ‘Boeddhisme en het zelf’. Toegang: gratis. Aanmelden vooraf niet mogelijk.

Female Faculty netWord tWente

Het FFNT nodigt u graag uit voor de work-shop: ‘Loesje’ op do. 3 december vanaf 14:00 uur in gebouw de Drienerburght. Al 26 jaar probeert Loesje door middel van de posters de wereld een stukje mooier te maken. Maar Loesje schrijft deze posters niet alleen. D.m.v. een Loesje workshop kun je zelf Loesje teksten schrijven. Tijdens de workshop leer je hoe je tot zo'n tekst komt. Ook kun je zien wie Loesje is, wat Loesje doet en waarom ze doet wat ze doet. Opgeven via [email protected]. Informatie: http://www.utwente.nl/ffnt/.

presentatie nieuW superViserend architect ut

Ter opvolging van architect Hoogstad heeft het CvB per 1 september 2009 de heer ir. P.G. Vermeulen gekozen als nieuwe supervise-rend architect. De heer Vermeulen is eerder verantwoordelijk architect geweest bij de renovatie, verbouw en nieuwbouw van het Horstcomplex. Op wo. 25 november, 11:00 uur geeft de heer Vermeulen op de UT een presentatie over zijn visie op het Masterplan Universiteit Twente. Deze presentatie vindt plaats in de promotiezaal in gebouw de Waaier. Wilt u deze bijwonen, dan kunt u zich aanmelden tot do. 19 november bij het secretariaat van de VGD ([email protected] ,053-4892437).

internationale docent-competenties VerWerVen

De Universiteit Twente en Saxion nemen gezamenlijk deel aan een Europees project ‘COmpetences of Professional Educators’. Het cursusprogramma bestaat uit vier cursusmid-dagen, een zelf te verzorgen internationale les en een presentatie als afsluiting. Na afronding krijg je een certificaat. Geen kosten verbon-den aan deze cursus. Voor max. 15 cursisten, in volgorde van aanmelding. Cursusdata: 27 november, 3 december, 11 december, 17 december 2009 en 28 januari 2010, 12:30 uur op de UT Meesterschapconferentie van insti-tuut ELAN. Informatie/aanmelding: Hans de Vries ([email protected] / 0570-603635) of Frans Carelsen ([email protected] / 053-4321999).

contramime maakt een punt

In december zal er een bijzondere caba-retvoorstelling gespeeld worden door

een drietal leden van Cabaretvereniging Contramime. In slechts vijf weken schrij-ven zij een voorstelling met daarin een blik op het afgelopen jaar. Hiervoor kunnen ze hulp gebruiken. Wat vonden studenten en medewerkers het afgelopen jaar relevant voor onze Universiteit Twente of voor het studentenleven? Mail de suggesties voor de voorstelling naar [email protected] en zie ze misschien terug op 15, 16 en 17 december.

inFormation meetinG tWente Graduate school

Students who are in their Bachelor’s (third year) or Master’s and are interested in a career in research are welcome to join the Kick-Off information meeting on November 26th, from 12:30 – 14:45 in Horstring N-109. # The first six programmes in the Twente Graduate School will be presented and all your questions about the TGS will be ans-wered. # Programmes presented on the 26th are: Computational Science (Prof. dr. ir. B.J. Geurts); Fluid Physics (Prof. dr. D. Lohse); Novel Nanomaterials (Prof. dr. ir. H.J.W. Zandvliet); Advanced Optics (Prof. dr. W.L. Vos); Dependable and Secure Computing (dr. M.I.A. Stoelinga); Ethics and Technology (Prof. dr. P.A.E. Brey).

nieuWe beWeGWijzerinG VrijhoF

De Vrijhof is als laatste gebouw op de Campus aangepast op het Amerikaanse nummering systeem voor gebouwverdiepingen. Dat betekent dat de begane grond niet meer met 0 begint maar met 1. Het bewegwijzeringbe-drijf Signpost heeft vorige week het systeem aangepast. De lift- en kamernummers ver-anderen, houd hier bij uw volgende bezoek aan de Vrijhof rekening mee.

inVitation to Vlt Ventureclass, public traininG, and inFormation eVeninG

Tonight, Thursday Nov. 12, VentureLab Twente (VLT) invites you to the monthly network dinner (18.00) & VentureClass (20.00) in the Corridor. Speaker is Venture Capitalist, Jelto Kromwijk Smits, from Prime Technology Ventures and former CEO of Philips Technology Incubator, Eindhoven. You can also attend the public training this Thursday afternoon (12.30) a/o Friday, Nov. 13 (09.00) in the Corridor. Or come and see us at the next information mee-ting, Monday evening, Nov. 16 (20.00) in the Faculty Club. See www.venturelabtwente.com for details and registration. VLT is the “high-tech high-growth” business develop-ment programme for ambitious individu-als and teams. VLT is executed by the UT and Saxion and co-funded by the EFRD. See www.venturelabtwente.com.

O raties

Prof. dr. M.M.R. Vollenbroek-Hutten, benoemd tot bijzonder hoogleraar Technology Supported Cognitive Training aan de faculteit Elektrotechniek Wiskunde & Informatica, over ‘Zorg op afstand dich-

techniques for interference-robust soft-ware-defined radio receivers’, 12 november 2009, 16:45 uur, SP2.Dipl.-Phys. S. Gekle (TNW) over ‘Impact on liquids: void collapse and jet information’, 13 november 2009, 11:00 uur, SP2.Ir. M. van Zalk (TNW) over ‘In between matters, interfaces in complex oxides’, 13 november 2009, 13:15 uur, SP2.Mw. V.N.L. Franqueira (EWI) over ‘Finding Multi-step attacks in computer net-works using heuristic search and mobile ambients’, 13 november 2009, 15:00 uur, SP2.F.V. van der Most (MB) over ‘Research coun-cils facing new science and technology: the case of nanotechnology in Finland, the Netherlands, Norway and Switzerland’, 13 november 2009, 16:45 uur, SP2.P.E. Długołęcki (TNW) over ‘Mass transport in reverse electrodialysis for sustainable energy generation’, 18 november 2009, 14:00 uur, Friesmuseum te Leeuwarden.Ir. P. van der Marel (TNW) over ‘Influence of membrane properties on fouling in mbrs’, 18 november 2009, 16:00 uur, Friesmuseum te Leeuwarden.Ir. J.W. Wind (CTW) over ‘Acoustic source localization exploring theory and practice’, 18 november 2009, 16:45 uur, SP2.Ir. G.W.J. Hassink (TNW) over ‘Two-dimen-sional electron layers in perovskite oxides’, 20 november 2009, 15:00 uur, HT T1300.H. Fernandes (TNW) over ‘Instructive elements for bone tissue engineering’, 26 november 2009, 13:15 uur, SP2.Ir. J.M. Wesselink (EWI) over ‘A rapid proto-typing system for broadband multichan-nel active noise and vibration contol’, 26 november 2009, 15:00 uur, SP2.Ir. B.D. van Rooijen (TNW) over ‘Structural and functional insights into interactions of oligomeric a-synuclein with lipid membra-nes’, 26 november 2009, 16:45 uur, SP2.

Vacature bestuurslid / projectmanaGer unipartners

Unipartners Twente zoekt projectmana-gers/bestuurders. Als projectmanager ben je verantwoordelijk voor het binnenhalen van de projecten en het verloop ervan. Je bezoekt bedrijven, schrijft offertes en bent gedurende het project aanspreekpunt voor de opdrachtgever en de consultant, die het project uitvoert. Als bestuurder bestuur je samen met medebestuurders de organisa-tie. Je zorgt dat de organisatie gezond blijft en groei doormaakt. UniPartners Twente is dus dé manier om een leuk en interes-sant bestuursjaar te ondergaan en dit alles ook nog betaald. Interesse en ben jij vanaf januari 2010 10-15 uur per week beschik-baar? Mail naar: [email protected].

inFormation meetinG tWente Graduate school

Zie mededeling onder Algemeen. CTW

aFstudeercolloquium ide

N. Meinders over ‘Brand new packaging: the development of a brand and sustai-nable packaging for healthy snacks’, 19 november 2009, 14:00 uur, HR T1300.

aFstudeercolloquium me

R.J. de Bruin over ‘Het modelleren van elashydrodynamische smering met eindige elementen’, 13 november 2009, 14:00 uur, HR N109.

WetenschapsWinkel: Groene Voetbalclub

Zie mededeling ‘Algemeen’.

aFstuderen bij cirmac: Groene ener-Gie

Zie mededeling ‘TNW’. EWI

aFstudeerstaGe bij deutsche bahn

De Twentsche Kabel Holding zoekt een masterstudent Elektrotechniek. Ze bieden een afstudeerstage op het gebied van het opstellen van regels voor het aanleggen van elektriciteitskabels voor de Deutsche Bahn. Het gaat o.a. om onderzoek naar reductiefactoren binnen de kabels, het



terbij!’, donderdag 12 november 2009, 16:00 uur, De Horst, zaal C101.Mw. prof. dr. M. Junger, benoemd tot hoog-leraar Studies Maatschappelijke Veiligheid aan de faculteit Management en Bestuur, over ‘Criminaliteitspreventie: beleid en technologie’, donderdag 19 november 2009, 16:00 uur, De Vrijhof, Amphitheater.Prof. dr. J.W. Drukker, benoemd tot hoogle-raar Designgeschiedenis aan de faculteit Construerende Technische Wetenschappen, over ‘Things to come: een economisch-his-torische visie op de toekomst van het indu-strieel ontwerpen’, donderdag 3 december 2009, 16:00 uur, De Vrijhof, Amphitheater.Prof. M.J.A.M. van Putten, benoemd tot hoogleraar Klinische Neurofysiologie aan de facu l te i t Techn ische Natuurwetenschappen, over ‘ Kleine sig-nalen van grote waarde’, donderdag 10 december 2009, 16:00 uur, De Horst, zaal C101.

S pe

The gem cannot be polished without friction, nor man perfected without trial (Confucius). # Wo. 18 november is er een bijbelgroep. Onderwerp is het boek ‘Openbaring’. # Zo. 29 november is er een rondleiding door de moskee in Enschede. Op 9 december gaan we voor een rond-leiding naar de synagoge in Enschede. Geïnteresseerd? Laat het ons weten. Ga naar: www.utwente.nl/spe.

CBR

De Centrale BewonersRaad Drienerlo (CBR) houdt op do. 12 november weer een BOA (Bewoners Overleg Avond). Dit is een ver-gadering met bewoners onderling waarbij deze keer de recente statutenwijziging en (her)verkiezing van het bestuur centraal staat. Het is belangrijk dat er zoveel moge-lijk bewoners aanwezig zijn bij deze BOA omdat de (her)verkiezing ervoor zorgt dat het bestuur geheel rechtsgeldig wordt. Actuele ontwikkelingen worden besproken en is er ruimte voor vragen en discussie. Graag zien we jullie do. 12 november, 20:00 uur in het Atrium van de Bastille. Vestingbar

Elke zondag een gratis kaasplankje, dins-dag een gratis pubquiz vanaf 21:00 uur, woensdag gratis film i.s.m. de Belletrie. Programma: 18-11 Revolutionary Road; 25-11 Il y a longtemps que je t’aime. Woensdag ook 20 cent korting op speciaal bier van fles en donderdagavond is het pullenavond. Vr. 13 november vindt er een Flatfeest in de Vestingbar plaats. Je koopt voor EUR 10 een pul (mag je houden), en de hele avond kun je gratis Grolsch, Korenwolf, fris en wijn drinken. In de Kleine bar vindt de reguliere avond plaats. We hebben andere ope-ningstijden: elke dag vanaf 21:00 uur open (dinsdag en woensdag vanaf 20:30 uur). Medisch centrum

Campus huisartsenpraktijk, open voor nieuwe patiënten. www.campushuis-arts.nl, tel. 053-4898000. # Tandarts H. Huizinga. Behandeling volgens afspraak. Inschrijving dagelijks. Openingstijden: ma.-do. van 08:00-16:00 uur, tel. 053-4894600. Gebouw Langezijds 17 tweede verdieping. # Fysiotherapeut R. Polman. Behandeling volgens afspraak. Openingstijden: ma.-vr. van 07:30-21:00 uur, tel. 053-4894181 of 06-17366657. Gebouw Langezijds 17 tweede verdieping, [email protected], www.fysiotherapie.nl.

Alle faculteiten

promoties

Ir. Van Minh Le Msc (MB) over ‘Towards an inter-domain billing system to support dynamic service provisioning’, 12 novem-ber 2009, 13:15 uur, SP2.D.I. Miretsky (EWI) over ‘Queueing net-works: rare events and fast simulations’, 12 november 2009, 15:00 uur, SP2.Z. Ru (EWI) over ‘Frequency-translation

uitvoeren van proeven en uiteindelijk het rapporteren van je bevindingen. Heb jij interesse in deze uitdagende afstu-deerstage? Ga naar www.integrand.nl en zoek op stagenummer 5192, of mail naar [email protected]. GW

inleidinG communicatieWetenschap: praktijk (241312)

CW-B1. De hoorcollegereeks op maandag het 3e en 4e uur komt te vervallen. De werkcolleges die staan verroosterd op het 6e en 7e uur worden hoor/werkcolleges in HR N109 waarbij de studenten het 7e uur in groepen kunnen werken aan de opdracht.

dataVerzamelinG (243220)

CW-B1. De organisatie van deze cursus is veranderd. Het hoorcollege voor de gehele groep studenten komt te vervallen, i.p.v. komen er elke week hoor-/werkcolleges voor drie kleinere groepen (max. 30 stu-denten) waarvoor jullie je via BlackBoard moeten intekenen. Nieuw onderwijsroos-ter: zie Rooster. De hoor-/werkcolleges zijn: maandag (8e en 9e uur), CU B209; woens-dag (3e en 4e uur), HO B1220; donderdag (6e en 7e uur), LA 2773c. Vooraf intekenen. Je kunt niet meer wisselen van groep, omdat je in groepen van 5 werkt aan drie groepsopdrachten.

kWalitatieF onderzoek (243225)

CW-B2. De organisatie van deze cursus is. Het hoorcollege voor de gehele groep stu-denten op maandag het 6e en 7e uur komt te vervallen, i.p.v. komen er elke week hoor-/werkcolleges voor drie kleinere groe-pen (max. 30 studenten) waarvoor jullie je via BlackBoard moeten intekenen. Nieuw onderwijsrooster: zie Rooster. De hoor-/werkcolleges zijn: dinsdag (3e en 4e uur), HO 9106; dinsdag (8e en 9e uur), LA A118; donderdag (1e en 2e uur), HO 9106. Vooraf intekenen. Je kunt niet meer wisselen van groep, omdat je in groepen van 5 werkt aan de FIM-opdracht. Zie: Cursusinformatie.

technoloGical innoVations in orGa-nisations (240380)

CS. De verroostering van dit vak is gewij-zigd. Het vak wordt nu aangeboden vol-gens onderstaand schema: week 46, do. 12 november (1e en 2e uur), HO 9118; week 47, do. 19 november (1e en 2e uur), HO 9118; week 48, geen college; week 49, do. 3 december (1e en 2e uur), HO 9118; week 50, do. 10 december (1e en 2e uur), HO 9118. De verroostering vanaf week 51 wordt later bekendgemaakt.

MB

aFstudeercolloquium ba

B.A. Bremer over ‘Een prestatie manage-ment systeem voor de mensgerichte orga-nisatie;TriMM interactieve media’, 4 december 2009, 13:45 uur, SP7.

aFstudeercolloquia cba

G.B.J. Schrooten over ‘Leaning in networks’, 20 november 2009, 10:45 uur, LA A244.P.G. Wansink over ‘She’s got the curves, an empirical study about female professional career advancement’, 20 november 2009, 15:45 uur, CA C009.W. Weng over ‘Performance measurement in the UT (student perspective)’, 25 novem-ber 2009, 13:45 uur, HO B1228.M. van de Belt over ‘Enabling customer interactions within knowledge intensive business services’, 11 december 2009, 15:45 uur, SP6.

aFstudeercolloquium cpa

Recent: S.Bron over ‘Menselijke zorgver-lening vertaald in prestatie-indicatoren: prestatie-indicatoren in Medisch Spectrum Twente’, 11 november 2009.

aFstudeercolloquia ie&m

J. Muijres over ‘US beef cattle recipes: pre-paring time dependent fundamentals of cattle futures’, 20 november 2009, 15:45

uur, HO B1224.A. Piel over ‘A dynamic patient appoint-ment scheduling system for hospitals to maximize patient satisfaction and hospital efficiency’, 26 november 2009, 16:00 uur, SP7.

aFstudeercolloquium hs

N. Roelofs over ‘Quality of breast cancer follow-up in top clinical hospital; compli-ance with guidelines’, 16 december 2009, 13:45 uur, CIT T300.

aFstudeercolloquia tbk

M.W.P. Bax over ‘Designing the inbound logistics of catalysis’, 12 november 2009, 10:30 uur, CA B304.J.S. Kooij over ‘Exploration of the upfront processes of an imaging department’, 20 november 2009, 15:45 uur, HO B1212.I. Schutz over ‘Route naar operational excellence’, 24 november 2009, 13:45 uur, LA 2773C.T.E.M. Lejeune over ‘Het afdekken van risico’s van musea en bedrijven met kunst; behoefte en invulling’, 2 december 2009, 11:00 uur, CIT T300.


Zie mededeling ‘TNW’. TNW


Cirmac is een innovatief bedrijf, gespe-cialiseerd in gaszuivering- en gaspro-ductiesystemen. Ze zijn bezig met het ontwikkelen van vloeibaar biomethaan, en hiervoor moet een totaalconcept ont-wikkeld worden. Je kunt verschillende kanten op met deze stage, o.a.: onder-zoek naar LNG, marktonderzoek voor LNG, rendementonderzoek van het totale systeem, etc.. Heb jij interesse in deze uitdagende afstudeerstage? Ga naar www.integrand.nl en zoek op stagenummer 4662, of mail naar [email protected].


16 donderdag 14 december 2006

TNW

Studieverenigingen

Cultuur

CTW

GW

EWI

bestuur student union

Ben jij een echte teamplayer of wil jij graag een teamplayer worden? Doe dan mee aan Skills Certificate. Meer informatie: www.skillscertificate.nl. # Bierlucht in je pak? Deze maand extra korting op het stomen. Meer informatie bij de UnionShop. # Tijdens de opening van het academisch jaar is de FAME-regeling voor studentondernemers gelanceerd. Zie: www.studentondernemer.nl/fame. Studieverenigingen

W.s.G. abacus

Vr. 13 november is het het lustrum van Abacus. Het begint met een symposium met vele sprekers gevolgd door het gala 's avonds. Maandag t/m donderdag zijn er nog vele activiteiten, zoals een parfum-test, een muziekavond, een sportdag, een high tea, workshops, spellen en op woens-dag is er een open feest in de Aspen Valley. Iedereen is welkom. Inschrijven kan via www.abacus.utwente.nl/lustrum/.

s.V. stress

Vanavond vanaf 21:00uur borrelt Stress in San Remo, kom gezellig langs. # Op 18 november kun je mee op excursie naar Nedap, een bedrijf dat allerlei produc-ten maakt rond identificatie en energie, beursgenoteerd is en verrassend onderne-mend is. Schrijf je in via de site. # Vergeet de MBorrel op 26 november niet.

W.s.G. isaac neWton

Vanmiddag is de bekendmaking van de bestemming van de IC-reis om 15:30uur in N109. # Deze week is de boekenverkoop voor de verschillende jaargangen. Kijk op de site wanneer jij je boeken kan ophalen. # Op wo. 18 november is er de project-A doortrekavond. Op deze avond verzorgen wij een avondmaal en kun je de hele nacht door koffie halen in de Newtonkamer.

Schrijf je in aan de Newtonbalie. # Do. 12 november is de project-A tutorenborrel in Diepzat. # Meer informatie: www.isaac-newton.nl of bel (053) 489 2531.

s.V. communiqué

Volgende week organiseren we de ‘Week van de Communicatie’. In deze week wordt er elke dag een lezing gegeven over een mastertrack van Communication Studies. Maandag beginnen we met de track New Media door Alexander van Deursen. Dinsdag wordt de track Marketingcommunication behandelt door Ad Pruyn. Woensdag gaan we verder met Corporate Communication en vertel-tWendy Bolhuis van alles over huisstijl-management. Donderdag is er een lezing over Health Communication door Saskia Kelders. Deze lezingen zijn inclusief lunch, dus komt allen.

s.V.a.t. astatine

Wo. 18 november: knotsbaltoernooi. # Wo. 18 november: gala 'Une belle histoire'. # Wo. 25 november: colloquium Kitty Niemeyer ‘Blue Energy’. # Voor meer infor-matie: www.astatine.utwente.nl.

dimensie

Galakaartjes zijn te verkrijgen in de bestuurskamer van Dimensie (beperkt aantal kaarten). Kosten: EUR 28 (contant te voldoen). # Heb je geen boeken besteld? 16 November (12:30-13:30) is de vrije ver-koop. # Wo. 18 november is het ‘Une Belle Histoire’-gala van Scintilla, Astatine, Inter-Actief en Dimensie. Ook als geen lid ben je welkom. Zie: www.unebellehistoire.nl. # 18 November is de lunchlezing van de LEXsy. Dhr. Harkink van het Nederlands Instituut Forensische Psychiatrie Psychologie komt vertellen over diagnoses, behandelingen en state-of-the-art technologien (12:35-13:30, C238). # Dimensie zoekt een nieuw bestuur. Kom op 19 november naar de (gratis en vrijblijvende) interesselunch (12:35-13:30, B101).

c.t.s.G. alembic

12 November: Elementis excursie. # 12 November: duvel-op borrel met barkruip. # 15 November: KBR uitzwaai borrel. # 16-20 November: korte buitenlandse reis. # 17 November: Teijin excursie. # 19 November: ECo pubquiz. # 25 November: lunchlezing Draka. # 2,9,16 december: workshop pre-senteren. # Op de Alembickamer kun je altijd langskomen met vragen of opmer-kingen. # C.T.S.G. Alembic. Tel.: 2866. Website: www.alembic.nl.

inter-actieF

Vrijdag 13 november, Actieve leden weekend # Vrijdag 13 november, VriMiBo # Dinsdag 17 november, aXi console gaming night # Woensdag 18 november, Gala Une Belle Histoire # Vrijdag 20 november, VriMiBo # Dinsdag 24 november, Oktoberfestborrel # Woensdag 25 november, 11:00, Securiosity # Woensdag 2 december, "Suit Up!" Feest.

Cultuur

bellettrie Filmhuis

A.s. woensdagavond draait ‘Revolutionary Road’ in de filmzaal van de Vestingbar.



Studentenrestaurant

De Stek

Faculty Club

Maandag 16 t/m vrijdag 20 november

Terrine van diverse lekkernijen uit het bos***

Fazantfilet op een bedje van spruiten met spek

Aardappelpuree en een saus van bospad-denstoelen

***Koffie / proeverij van diverse zoetigheden

Voor informatie + openingstijden:UT-Catering: www.utwente.nl/fb

Reserveringen Faculty Club en De Stek online via www.utwente.nl

For the English menu: www.utwente.nl/fb/catering/

studentenrestaurant

Maandag 16 novemberVarkensschnitzel, Hamburger,

Vegetarische hamburgerPaprikasaus, Fritessaus

Gemixte groente, Sperziebonen Gekookte aardappelen, Frites

Dinsdag 17 novemberGebakken visfilet, Kipkarbonade

Hollandaise sausDoperwten, Tjap tjoy

Gebakken aardappelen, Witte rijst

Woensdag 18 novemberVarkenslapje, Twentse gehaktbal,

Vegetarische groentenburger Tomatensaus, Champignonsaus

Koolrabi, BroccolimixTagliatelle, Frites

Donderdag 19 novemberSteak grille, Rundervink,

Omelet kaas-champignonsStroganoffsaus, Vleesjus, Vegetarische jus

Macedoine de legumes, RomanobonenPommes noisettes, Gekookte aardappelen

Vrijdag 20 novemberVarkensfilet, Gebakken kibbeling,

Gevulde auberginesCarbonara saus, Dille saus

Doperwten, Mexicaanse mixPenne, Aardappelpuree

Maandag 16 t/m vrijdag 20 november

Hap aan de tapShoarma schotel met knoflooksaus

Franse frites en rauwkostsalade

SuperhapGebakken forelfilet met Espagnolsaus

Franse frites en rauwkostsalade

Frank en April Wheeler zijn een jong stel met twee kinderen in een mooie bui-tenwijk van Connecticut. Ze zijn echter verre van geluk-kig. Frank heeft een saaie baan en April is mislukt als actrice. Ze besluiten naar Frankrijk te gaan om hun dromen waar te kunnen maken. I.p.v. te ontsnap-pen aan de Amerikaanse consumptiemaatschappij, verzanden ze in eindeloos geruzie en jaloezie. Aanvang: 21:00 uur. Toegang: gratis.

jazzcaFé in de VrijhoF

Do. 12 november organiseert Jazzpodium Drienerlo een avond waarbij we zelf muziek draaien in het Theatercafé, Vrijhof Cultuurcentrum,

vanaf 20:30 uur. Ken je een band die zeker geboekt of gewoon gehoord moet worden? Neem de muziek mee en we zetten het op. Je kan natuurlijk ook platen van anderen komen luisteren en een praatje maken met ons JPD'ers.

contramime maakt een punt

Contramime wil graag suggesties voor hun nieuwe voorstelling in december. Zie ‘Algemeen’. Pakkerij

aeGee-enschede

Vanavond organiseert dispuut Quenouille de tweede CyQlus avond met als thema: ‘Klimaat, van Enschede naar Kopenhagen’. # Sociëteit Asterion is geopend op dinsdag- en donderdagavond vanaf 21:30uur. # Wil je meer informatie of lid worden? Bel 053-4321040, mail naar [email protected] of kijk op www.aegee-enschede.nl.

audentis

Op wo. 18 november organiseert damesdis-puut Brokaat de jaarlijkse Brokaraoke. Dit is een open feest met karaoke en begint om 22:00 uur op Sociëteit T.R.A.M. # Do. 19 november organiseren alle kroegdis-puten een leuk spel om een spectaculaire avond neer te zetten voor alle eerstejaars. # Komende week beginnen de Dies- en Almanakcommissie aan hun werkzaamhe-den om in de tweede helft van april een viering van de 29e Dies Natalis neer te zetten. # Meer informatie: www.audentis.nl of bel of mail de Senaat. (053-4328384 of [email protected]).

a.s.V. taste

In april vindt de Race Of The Classics plaats. Een grootse zeilwedstrijd waar vele teams uit het hele land aan mee-doen. Ook Taste wil dit jaar meedoen. Heb je als lid van Taste interesse om mee te gaan met de ROTC, kom do. 12 november naar de interesseborrel. # 17 November gaat de dies van start met een openingsfeest op de kroeg gevolgd door de eerste dagactiviteit waarbij Taste gaat ijshockeyen. # Vr. 13 november is er weer een dansles om te oefenen voor het gala.

Internationaal

esn tWente

Tonight: pooling night. Come to Poolcafé The Bridge (above ‘De Muur’ at the Old Market) and bring the fee: EUR 3 with ESNCard, EUR 3,50 without. 20:00-22:00 hrs, cycling together from Checkpoint Charlie (Campus) at 19:30 hrs. # Play soccer with us. Sunday, sportzaal 1: 16:30-18:00 hrs. # Come to our weekly drink and get to know the international community. Every Tuesday from 22:30 hrs. in the Vestingbar. # Save these dates: November 21, weekly Soccer. November 25: Grolsch Brewery Tour. December 3: Dutch Sinterklaas Celebration.

aeGee-enschede

Tonight Quenouille will organise the second CyQlus evening: ‘Climate, from Enschede to Copenhagen’. # Our pub Asterion is opened

Tuesday- and Thursday night from 21:30 hrs. # More information about AEGEE? You can call us on 053-4321040, send an e-mail to [email protected] or take a look at our website, www.aegee-enschede.nl.

Diversen

alV VereniGinG campus kabel

Op wo. 18 november vindt de ALV van de Vereniging Campus Kabel (VCK) plaats. Deze begint om 20:00 uur in zaal 6 van de Vrijhof. Alle leden van de VCK zijn uitge-nodigd. De ALV-stukken zijn beschikbaar op onze website: www.vck.utwente.nl . De VCK is de vereniging die het radio- en TV-signaal op de Campus van de Universiteit Twente levert. Het signaal wordt analoog en digitaal via IPTV aangeboden aan de bewoners van de Campuslaan, Calslaan, Drienerbeeklaan, Matenweg en De Hems.

alV VereniGinG WitbreuksWeG teleVisie

Op ma. 16 november vindt de ALV van de Vereniging Witbreuksweg Televisie (WBWtv) plaats. Deze begint om 20:00 uur in het Amphitheater van de Vestingbar. Alle leden van de WBWtv zijn uitgenodigd. De ALV-stukken zijn beschikbaar op onze website: www.wbwtv.nl. De WBWtv is de vereniging die het radio- en TV-signaal op de Campus van de Universiteit Twente levert. Het signaal wordt analoog en digi-taal aangeboden via DVB-C aan de bewo-ners van de Witbreuksweg en Mondriaan.

kiVi niria

Kivi Niria organiseert een bijeenkomst ‘Stakeholders Communate’ di. 17 november vanaf 17:30 uur bij het Kivi Niria gebouw in Den Haag. In Nederland verloopt de com-municatie met stakeholders over projecten in vele gevallen stroef. De communicatie leidt vaak tot stellingname door voor- en tegenstanders, die vervolgens niet meer terug komen op hun mening omdat zij dan gezichtsverlies lijden. Het doel van deze bijeenkomst is om te bediscussiëren hoe deze communicatie verbeterd kan worden. Deskundige en inspirerende inleiders geven hun visie. De focus ligt vooral op de com-municatie met belangenverenigingen door de energiesector aangaande haar projec-ten met een impact op mens, milieu en/of landschap. Deelname: gratis. Aanmelden/informatie: [email protected].

cd-uitleen

Nieuwe aankopen, voor iedereen te leen, nu gratis voor bibliotheekleden. # Pop: 1.Jamie Cullum-The Pursuit; 2.Robbie Williams-Reality Killed The Video Star; 3.Frank Boeijen-Camera; 4.Slayer-World Painted Blood; 5.DeWolff-Strange Fruits And Undiscovered Plants. # Blues: Roy Buchanan-Live: Amazing Grace. Jazz: Stefano Bollani-Stone In The Water. Klassiek: Renee Fleming-Verismo. Wereld: Maria Del Mar Bonet-Raixa. DVD: The Killers-Live From The Royal Albert Hall. # Deze en zo’n 60.000 andere CD’s, DVD’s, SACD’s, LP’s en nu ook Blu-Ray Discs, in de Openbare Bibliotheek. Koop en reserveer on-line. Zie: www.cd-uitleen.nl. Tel.: 053-4361130.

Sport

moekotte toernooi

Op zo. 22 november a.s. organiseert tafel-tennisvereniging Thibats het jaarlijkse Moekotte Toernooi. Dit vindt plaats vanaf 10:00 uur in sporthal 2 en de Spelzaal in het Sportcentrum. Er worden zo’n 150 deelnemers verwacht uit Nederland en Duitsland.

ut/saxion-team zoekt topsporter

Over vijf maanden is het zover, dan zal voor de 38ste keer het tartschot voor de Batavierenrace worden gelost. Ook dit jaar is het UT/Saxion-Team daarbij om de eer van Enschede te verdedigen en mee te dingen naar het hoogste podium. We zijn alleen nog op zoek naar iemand die van doorlopen weet en zin heeft samen met ons de strijd aan te gaan met Groningen, Utrecht en Nijmegen. Interesse? Mail naar: [email protected].

Bent u druk bezig met de organisatie van een fantastisch evenementop de Campus en krijgt u het financiële plaatje (nog) niet helemaal rond? Doe dan een beroep op het Universiteitsfonds. Wij bieden financiële ondersteuning bij de organisatie van wetenschappelijke, culturele en sportieve evenementen.

Kijk op onze site voor meer informatie: www.utwente.nl/ufonds

GO NO GO✓

ADVERTENTIE

DIOK rukt opmet forse zege

Het eerste team van badmin-tonclub DIOK heeft afgelopen weekeinde prima zaken gedaan. De uitwedstrijd tegen Denekamp 1 werd met 6-2 gewonnen, terwijl de concur-rentie punten morste. Daarmee verstevigdeDIOK de tweede plaats in de derde divisie van de landelijke competitie. Ook het tweede, derde en vierde van de Enschedese badmintonver-eniging presteren dit seizoen goed. In de hoofdklasse van de regiocompetitie wonnen deze teams dit weekend met ach-tereenvolgens 6-2, 8-0 en 7-1. DIOK 3 en 4 gaan in hun poule aan kop en ook DIOK 2 houdt zicht op de koppositie.

Succes voor handballers

De Drienerlose handbal-vereniging Cabezota kan terugkijken op een suc-cesvol weekeinde waarin de eerste twee damesteams en het tweede herenteam hun partijen wonnen. Het eerste herenteam speelde met 25-25 gelijk tegen het Hengelose Donar. Dames 1 won met 24-16 van Donar en het tweede versloeg uit in Langeveen de plaatselijke favoriet met 10-1. Het tweede herenteam klopte Donar 2 met 31-26.

Schermers in de prijzen

Verschillende schermers van DSV Gascogne ver-overden een aantal prijzen op het oktobertoernooi in Eindhoven. Zo legde Jos Thalen beslag op de tweede plaats in het veld van de floretschermers. Verder pakte Marjan Hartsuiker de derde plaats op het onderdeel degen. Hartsuiker deed ook van zich spreken op een toernooi in Amersfoort waar zij een eer-volle zesde plaats behaalde. Voor meer of andere uitslagen: www.gascogne.utwente.nl.

NederlaagHarambee

Na de zege van twee weken geleden op de koploper volgde afgelopen weekeinde een nederlaag van het eerste damesteam van Harambee tegen de nummer twee. Harambee kwam op een 2-0 voorsprong maar ging daarna alsnog de mist in. Setstanden: 27-25 25-19 22-25 20-25.

Weer zegeDrienerlo

De voetballers van VV Drienerlo zijn volop in de race voor de titel. Afgelopen zaterdag werd PW uit Enschede met 3-0 versla-gen. Drienerlo moet in de competitie alleen Sportclub Glanerbrug voor zich dul-den.

Tafeltennis-toernooi

Tafeltennisvereniging Thibats verwacht 150 deelnemers op het Moekotte-toernooi op zondag 22 november. Sporthal 2 en de spelzaal worden vooraf ingericht met tientallen tafels. Er zijn ook deelnemers uit Duitsland.

De UT is met de Drienerlose survivalvereniging DSSV Tartaros een nieuwe sportver-eniging rijker. Een club voor stoere mannen – vooral man-nen – die voortdurend hun fysieke en mentale grenzen oprekken. Afgelopen dinsdag hielden de grondleggers van de nieuwe club een eerste introductie-training. Op de survivalbaan op het Oldenzaalse Hulsbeek maakten ‘recruten van Tartaros’ voor het eerst kennis met het betere survivalwerk. Raaijmakers, initiator en nieuwe secretaris van Tartaros, mikt op twintig tot dertig leden, ‘Daar gaan we wel voor’, zegt hij, ‘als begin-nende club doe je het dan niet verkeerd.’ En dat aantal zou zo maar kunnen groeien als de bestuurders op de UT

instemmen met de aanleg van een survivalbaan op de campus. De komst van zo’n baan is een vurige wens van Raaijmakers en zijn twee medebestuurders die betrok-ken zijn bij de oprichting van de club. De baan, zo is de wens, zou moeten verrijzen in het ‘Sportraadbos’ in de buurt van het sportcentrum.Bestuurders binnen het sportcentrum en de Student Union buigen zich nu over de tekeningen van de survival-baan van Tartaros. En zolang er niets wordt afgeschoten is er hoop. ‘Mocht hier een baan komen, dan heeft dat zon-dermeer aantrekkingskracht op onze vereniging’, zegt Raaijmakers, ‘maar’, vervolgt hij, ‘we beseffen ook dat er een prijskaartje aan hangt.’ Volgens de secretaris van de

nieuwe vereniging loopt dat in de duizenden euro’s. Er is al een offerte richting survi-valbond en als die meebetaalt lijkt de komst van een cam-pusbaan slechts een kwestie van tijd. Over de oprichting van de tweede studenten survival-vereniging in Nederland (Eindhoven had de primeur) zegt Raaijmakers: ‘Ik survival zelf al een tijdje en ik kwam met twee jongens op de UT in contact die eerder studeer-den op de KMA (Koninklijke Militaire Academie, red.) in Breda en nu hun studie hier voort zetten. Die jongens zijn groot geworden op de survi-valbaan en hadden hier op de campus ook wel de behoefte aan een baan.’ Raaijmakers weet zeker dat er meer stu-denten op de UT zijn die

deze behoefte delen. Van het één kwam het ander en nu is Tartaros een feit. De naam, afkomstig uit de Griekse mythologie, verwijst naar de onderwereld. ‘Wanneer je die kunt doorstaan’, zegt de UT-student, ‘dan kun je alles doorstaan. Dat is ook het motto van deze vereniging.’

Maar wat maakt deze sport nu zo aantrekkelijk? Raaijmakers: ‘Voor mij is het een combina-tie van fitnessen en hardlopen. Ik heb geen voorkeur maar zou beide disciplines het liefst willen combineren en dan kom je automatisch terecht bij deze sport.’ Sjouwend door de modder dus, met touwen over een kanaal heen zien te komen, balanceren op een balk, netten door en over een wand klimmen. Een

veredelde stormbaan dus. Survivalcompetities in Nederland worden doorgaans gehouden op ‘kleine’ banen van acht kilometer of twin-tig kilometer waarop twee deelnemers een rechtstreekse confrontatie aangaan. Het principe is simpel: wie het eerst de finish passeert wint de wedstrijd. ‘Maar’, zegt Raaijmakers, ‘het is vaak al een hele kunst om onge-schonden de overkant van de baan te halen.’ Deelnemers beschikken in de regel over een ijzersterke conditie en dat geldt dus ook voor de initiatiefnemer van de nieuwe sportvereniging. ‘Voor aan-vang van elke wedstrijd’, legt hij uit, ‘krijg je een band om de schouder. Bedoeling is dat je die band ongeschonden aan de overkant van het parcours brengt. Dat is ook een soort erekwestie.’ Het avontuurlijke karakter van de sport spreekt hem vooral aan. ‘Buiten sporten, avontuur en door-zettingsvermogen. Dat maakt het voor mij compleet.’

De Drienerlose Studenten Survivalrun Vereniging Tartaros bestaat behalve uit secretaris Michiel Raaijmakers uit voorzit-ter Berend Bekker en penningmeester Jeldrik Bakker. Voor meer info over bestuur en vereniging: www.dssv-tartaros.nl.

Naam: Michiel Raaijmakers

Leeftijd: 22 jaar

Studie: chemische technologie

Sport: fitness, hardlopen en survivalen

Club: DSSV Tartaros



Geen sport voor watjes

‘Wanneer je de onderwereld aan kan, kan je alles aan.’ Foto: Gijs van Ouwerkerk

Zeven baanrecords en drie toernooirecords. Dat is naast tal van persoonlijke records de oogst van het Skeuveltoernooi dat zaterdag en zondag werd gehouden op de ijsbaan in Enschede. Veel opzien baarde Mark Ooijevaar. Op de 3000 meter verpulverde de rappe schaatser op zaterdag al het toernooi- en baanre-cord in een tijd van 3.51.03. Een dag later was het weer prijs voor Ooijevaar. Behalve een baanrecord op de 1500 meter (1.52.54) liet hij ook op de vijf kilometer het oude baan- en toernooirecord sneuvelen. Zijn te kloppen tijd op de vijf kilometer in Enschede staat op 6.33.74.

Recordregen


Vrijdag 13 novemberConcordia Cinema, Enschede: voorstel-

ling ‘Szymborska!’ door Marlies Heuer, Ria Eimers en Jan Kuijken. Een theatrale muzikale compo-sitie op basis van gedichten van Wislawa Szymborska. 15.00 uur. EUR 21/15/12.50/11.50. Zie deze pagina.

Folkclub Twente, Enschede: optreden van de groep Mizrakh. Ze spelen muziek uit Oost Europa. 20.30 uur. EUR 13/10.

Zaterdag 14 novemberAtak, Enschede: tour ‘Er Toen Was Er Licht’

door Dio (2-voudig TMF award winnaar) en Flinke Namen. Een grote lichtshow aangestuurd door muziek en impulsen van de DJ’s. 21.00 uur. EUR 11.

Rico Latino, Enschede: Nasi Party - the acts & facts! Groovy-funky-new sessies van dj Dusty Hayes, optredens van Indo-M en Jay Jackson, Rif-D (rap), dancecrew Exclusive Twente (hiphop en streetdance moves). 09.00-01.00 uur. EUR 5.

Tot en met zondag 15 novemberMedialab Enschede: expositie ‘Save the world’ van Erik

Groen. Een project dat gebruikt maakt van interactieve cinema als middel op positieve groepservaringen op te roepen. Open: do.:17.00-18.00 uur en vr. t/m zo.: 13.00-18.00 uur.

Zondag 15 novemberDE-club, Enschede: optreden van Kellie Rucker, blues muziek.

15.45 uur. EUR 10/7.

Zondag 15 en 22 novemberConcordia Cinema, Enschede: 9 november was het 20 jaar

geleden dat de Muur viel. De geschiedenis van de DDR wordt uiteengezet door filmklassiekers, telkens ingeleid door een lezing. 14.30 uur. Film: EUR 7. Lezing: EUR 7.

Woensdag 18 novemberRabotheater, Hengelo: cabaretvoorstelling ‘Ruis’ door de

mannen van Schudden. Weinig woorden, een hoop humor met absurdistische en fysieke scènes. 20.00 uur. EUR 16.

Donderdag 19 novemberMetropool, Hengelo: optreden van zan-geres Sabrina Starks (soul/jazz/pop) en PanAfrikanZ: hip hop from the Soul and Mind. 20.30 uur. EUR 19/16.

Tot en met vrijdag 20 novemberBibliotheken, Amelo, Enschede en Hengelo: Nederland Leest (grote nationale leescampagne), het boek ‘Oeroeg’ van Hella S. Haase staat cen-traal. Activiteiten: zie websites van de

bibliotheken.

Zaterdag 21 novemberHet Vestzaktheater, Enschede: Sprookjestied. Twents dia-

lectprogramma door Mans en Mina. 20.30 uur. EUR 8.50.

Twentse Welle, Enschede: Sinfonietta Aurora, kamerorkest Orkest van het Oosten, speelt Noord- en Oost-Europese muziek. Speciale gast: Duitse acteur Klaus Lehmann. Hij leest fragmenten voor uit DDR-literatuur. 21.30 uur. Reserveren: [email protected].

Prismare Theaterzaal, Enschede: beeldende voorstelling ‘Pax Islamica III: Zekket’ door theatergroep De Nieuw Amsterdam. Over een Arabisch mens van vlees en bloed. 20.00 uur. EUR 16.75/14.25/12.75.

Zaterdag 21 en zondag 22 novemberStadschouwburg, Enschede: de Zuid-Afrikaanse musical

‘Amandla! Mandela’. Een internationaal opgezette musical vol muziek, dans en zang over man die een inspiratiebron was voor velen. Za.: 20.00 uur en zo.: 15.00 uur. EUR 43/40.50/33.

Donderdag 26 novemberRabotheater, Hengelo: muziek optreden van Hans Teeuwen.

Als jazz-zanger blijkt hij bijzonder geslaagd. 20.00 uur. EUR 23.50.

Zaterdag 28 novemberMariakerk, Enschede: Oratoriumkoor Eigenwijs Twente

zingt verschillende werken van Felix Mendelssohn. Begeleid door Projectorkest Twente. 20.00 uur. EUR 17.50/15.00/t/m 16 jaar gratis.

tentoonstelling met goedkope en simpele technische snufjes

‘Een oplossing voorde allerarmsten’

De waterfilter is een snoerloos en goedkoop apparaat dat water vrij maakt van bacteriën. Foto: Arjan Reef

Een vierkante geïsoleerde doos afgedekt met een glasplaat waar je met behulp van zonne-energie bij een temperatuur van tachtig graden een maaltijd kan bereiden. Het is een van de slimme oplossingen die op de tentoonstelling ‘Energie op snoerloze plaatsen’ te zien is. Maar de kookdoos is helaas nog geen groot succes, vertelt Freddy Alferink. ‘Je moet eten over-dag koken in plaats van ‘s avonds en het smaakt anders, dat vraagt om een cultuurverandering.’ Freddy Alferink is vanuit de WOT betrokken bij de inrichting van de tentoonstelling die plaats vindt in het kader van het Hengelose festival ‘Afrika mon Amour.’ De werkgroep leverde de apparaten en het foto-materiaal voor de bescheiden maar interessante tentoonstel-ling. De WOT is een zelfstandige vereniging binnen de UT die als intermediair technologische kennis voor ontwikkelingslanden verzamelt en verspreidt. Daarnaast ontwikkelt de WOT zelf systemen en voert innovaties door. Zoals een nieuw type pomp

die de werkgroep momenteel test in de werkplaats aan de rand van de campus. In het museum staat een oudere versie van de touwpomp, die bestaat uit pvc-buizen, een autoband, een stalen frame en -natuurlijk- wat touw. Het frame in de nieuwe pomp is vervangen door een paal en daardoor is de pomp vijf euro goedkoper en bovendien nog makkelijker te maken door de lokale smid. Dat is ook de bedoeling van de werkgroep legt Alferink uit: ‘Met zo weinig mogelijk kosten, zo eenvoudig mogelijke technieken en lokaal verkrijgbare materialen een oplossing bieden voor de allerarmsten.’Tienduizenden van zulke pompen voorzien mensen in onder andere Niguaraga en India dagelijks van water. Volgend jaar vertrekt de vernieuwde pomp naar een school in India waar het dienst gaat doen als lesmateriaal. Een ander technisch snufje op de tentoonstelling is een handzame waterfilter (zie foto). Dat heeft iets weg van een beker met een lang rietje. De beker met daarin een waterfilter plaats je in een emmer vies water. De bacteriën blijven achter in de filter en door het rietje stroomt schoon water in een andere emmer. Alferink: ‘Virussen dood je er niet mee maar bacteriën, het grootste probleem in India, wel. De filter is een groot succes want het is goedkoop, maar zes euro, en heel klein. Maar het mooiste is dat inwoners het concept vaak lokaal kopiëren. Daaruit ontstaan bedrijfjes waarin mensen hun eigen brood kunnen verdienen.’

Tentoonstelling: Energie op snoerloze plaatsen, tot en met 10 januari 2010 in Twents Techniekmuseum Heim in Hengelo. Het festival Afrika mon Amour duurt nog tot 22 november. Kijk voor het programma op www.afrikamonamour.nl

Kookdozen, touwpompen en waterzuiverings-installaties. Simpele en goedkope uitvindingen die het leven van de allerarmsten op snoerloze plaatsen net iets makkelijker maken. De Werkgroep Ontwikkelingstechnieken (WOT) van de UT stelde samen met Techniekmuseum Heim in Hengelo een tentoonstelling samen van de bijzondere apparaten.

Donderdag 12 novemberAmphitheater, Vrijhof: lezing ‘Sneller

dan het licht?’. Volgens natuur-kundigen kan niets sneller gaan dan licht. Alles over deze lichtsnel-heid door Prof. dr. H. Hilgenkamp, hoogleraar Fysica. 16.00 uur. Entree: gratis.

Theatercafé, Vrijhof: Jazzcafé. Jazzpodium Drienerlo organiseert een avond waarbij je zelf muziek kunt draaien. 20.30 uur. Entree: gratis.

Vrijdag 13 novemberAmphitheater, Vrijhof: Pro Deo neemt het op tegen Expreszo

uit Hoorn in een theatersportwedstrijd. 20.00 uur. EUR 5/3. Zie deze pagina.

Maandag 16 novemberAmphitheater, Vrijhof: ‘Broodje Cultuur’, voorstelling ‘Laura

& Lars’ door Laura van Dolron. Stand up Philosophy. Een vurige discussie met als inzet ‘de goedheid van de mens’ (i.p.v. ‘Was alles maar sinaasappelsap’ van Yentl Oehlenschläger, deze gaat door op maandag 11 januari 2010). 12.35 uur. EUR 5/3/1/. Zie deze pagina.

Dinsdag 17 en 24 novemberAmphitheater, Vrijhof: Studium Generale: cyclus

‘Boeddhisme: natuur en mens’. 17-11: prof. dr. M. Schouten. 24-11: prof. dr. H. Barendregt. 19.30 uur. Entree: gratis.

Woensdag 18 novemberAmphitheater, Vrijhof: concert van het Musica Silvestra

Orkest, een kamermuziekavond in de tropen. 20.00 uur. EUR 5/3/1/. Zie deze pagina.

Filmzaal Vestingbar/Belletrie Filmhuis: Revolutionary Road. Een jong stel uit de jaren 50 worstelen met hun per-soonlijk problemen terwijl ze twee kinderen proberen op te voeden. 21.00 uur. Entree: gratis. Zie inforubriek ‘Cultuur’.

Maandag 23 novemberAgora, Vrijhof: ‘Broodje Cultuur’, beeldende en muzikale

voorstelling ‘Later’ door Unieke Zaken. Over tijd in de werkelijke en de fantasie. 12.35 uur. EUR 5/3/1.

Woensdag 25 novemberFilmzaal Vestingbar/Belletrie Filmhuis: Il y a longtemps que je t’aime. 21.00 uur. Entree: gratis.

Maandag 30 novemberAudiozaal, Vrijhof: ‘Broodje Cultuur’, dansvoorstelling ‘Jetzt’ door Vloeistof.

Twee dansers gaan een dialoog aan met het publiek. Een krachtige voorstelling met knipoog als zelfkritiek. 12.35 uur. EUR 5/3/1.

Tot en met maandag 30 novemberGrote expositie ruimte, Vrijhof: tentoonstelling van Lyde de

Graaf en Wil de Graaf. Ze presenteren duo fotowerken en tekeningen met als thema Nature Morte.

Donderdag 3 decemberAmphitheater, Vrijhof: Pro Deo neemt het op tegen Pro Deo

in een theatersportwedstrijd. Première voor de begin-ners. Gesteund door gevorderde spelers worden er 4 teams opgezet. 20.00 uur. EUR 5/3.

Maandag 7 decemberAmphitheater, Vrijhof: ‘Broodje Cultuur’, voorstelling (fysiek

cabaret) ‘De Nacht van de Nasmaak’ gespeeld door Oeloek. Een hilarische voorstelling vol vergif, smakelijk opgediend. 12.35 uur. EUR 5/3/1.

Tot en met vrijdag 15 januariSpiegel: solo kunst expositie van Tessa Lieffering: experimen-

tele tekeningen en houten paneeltjes. Spiegel, gang col-legezalen 1 t/m 7. Open: ma. t/m vr.: 09.00-17.00 uur.

KunstuitleenUT-medewerkers en -studenten kunnen een kunstwerk

lenen (gratis) voor de werk- of studentkamer op de campus. Informatie: Tessa Lieffering, tst. 5746, e-mail: [email protected]. Open: di. en do., 12.00-13.30 uur, kamer 261 (ccentrale hal Universiteitsbilbliotheek, 1e verd. v/d Vrijhof).

c a m p u sc a m p u ss ta ds ta d

LATIfA VAN HEERDE



TheatersportPro Deo neemt het op tegen de Hoornse theater spor t formatie Expreszo. Bij thea-tersport spelen twee teams na elkaar improvisatiescènes, alles ter plekke verzonnen. Het publiek mag de onderwerpen bepalen. Wie valt er in de gunst van het publiek en wie krijgt er de hoogste punten? Pro Deo brengt een avond snel en stevig theater aangevuld met sterk pianospel. Een dag later, op 14 november nemen Pro Deo en Expreszo het weer tegen elkaar op, dit keer in Hoorn.Theatersportwedstrijd: Pro Deo versus Expreszo, vrijdag 13 november van 20.00 tot 22.00 uur in het Amphitheater in de Vrijhof.

Stand Up Philosophy

Laura van Dolron brengt een unieke combinatie van theater, cabaret en filosofie. Na persoonlijke onderonsjes met o.a. George Bush, Pamela Anderson, Hitler, Thoreau en Martin Luther King, heeft Van Dolron deze keer de Deense filmregisseur Lars von Trier gevraagd het podium met haar te delen. In de monoloog Laura & Lars analyseren Laura van Dolron en Lars von Trier elkaar, en via elkaar zichzelf, het publiek en de wereld. Zowel van Dolron als Von Trier zwalken voortdurend op het randje van zelfspot en arrogantie, beiden op zoek naar iets om in te geloven en allebei angstig voor het dogmatisch denken dat daar vaak op volgt.Laura van Dolron: Laura & Lars, maandag 16 november van 12.35 tot 13.35 uur in het Amphitheater in de Vrijhof.

MSOMSO, het symfonieorkest van de UT geeft woensdag een kamermuziekavond. Het orkest neemt de luisteraar mee op een muzikale reis door de tropen. Wat gebeurt er eigenlijk in de tropen met een fluit, viool, cello, trompet en klarinet als ze hun klassieke jasje vervangen door een tropenhoedje? Musica Silvestra Orkest: con-cert, woensdag 18 november van 20.00 tot 22.00 uur in het Amphitheater in de Vrijhof.

Szymborska!Szymborska! is een voorstel-ling voor iedereen die van taal en muziek houdt. De theatrale muzikale compositie is gebaseerd op gedichten van de Poolse Wislawa Szymborska. Zij is in 1996 onderscheiden met de Nobelprijs voor de literatuur en mede dankzij deze prestigieuze onderscheiding heeft zij een grote schare trouwe lezers opge-bouwd in Nederland. Marlies Heuer en Ria Eimers spelen een hoofdrol in het stuk. Beiden wonnen eerder de Theo d’Or, de hoogste onderscheiding die er in ons land aan een actrice verge-ven wordt.Szymborska! Vrijdag 13 novem-ber vanaf 15.00 uur in Concordia in Enschede.

PretfabriekEen directeur, een consultant en een ballonnenbedrijf in zwaar weer. Kun je daar een leuke cabaretvoorstelling van maken? Raoul Bakker wel, hij werkte in de reclame en weet waar hij over praat. In ‘Paniek om een Pretfabriek’ vertelt hij het jongensboek van de geslaagde heren: graaien, dineren, paaien en liquideren. Een actuele voorstel-ling vol onverwachte wendin-gen. Want wat moeten wij in een parenclub? En waar komt Regilio T. opeens vandaan?Raoul Bakker: Paniek om een Pretfabriek, vrijdag 13 november om 20.30 uur in het Vestzaktheater in Enschede.

George ClintonGeorge Clinton, al sinds de jaren zestig de peetvader van de P-funk, komt naar metropool. Hij bracht (afwisselend met Parliament en Funkadelic) bijna 20 albums uit en zijn muziek is gesampled door o.a. Dr. Dre, Snoop Dogg en de Wu Tang Clan. George Clinton neemt het gezelschap Parliament Funkadelic mee om een avond-vullend funkspektakel neer te zetten. George Clinton staat bekend als de grondlegger van de P-funk, een stevig dansbaar en energiek subgenre van funk, met jazzinvloeden, psychedelica en wat glamrock. Zelden duren zijn shows minder dan vier uur zonder één seconde te vervelen. George Clinton & Parliament Funkadelic, zaterdag 14 november vanaf 20.30 uur in poppodium Metropool in Hengelo.

Hatsjoe!09.30 uur. Uche, uche. Een droog hoestje schalt door de ruimte. Collega A knikt veelbete-kend naar collega B. Dat is nou al de derde keer deze morgen dat collega C al kuchend van zich laat horen! Collega A opent het raam. Ventileren die handel. 10.00 uur. Hatsjoe! Verdorie, nou begint collega B met nie-zen. Vanuit alle kanten worden papieren zakdoeken aangereikt. En een flesje desinfecterende handgel.10.30 uur. Het toiletbezoek is een stevige onderneming. Mondkapje voor, wegwerphand-schoenen aan, deurklink vermij-den, toiletbril desinfecteren en handen ruim vijf minuten was-sen met desinfecterende zeep. 12.00 uur. Lunchen doen we veilig achter onze computer. Kantines vormen momenteel de grootste bedreiging. Meer dan tien mensen bij elkaar in één ruimte? Compleet onver-antwoord. Daarna een grondig ontsmettingsritueel van ons bureau.14.00 uur. Een interview, maar dan telefonisch. Dat lijkt nu het meest safe, maar helaas begint collega C weer te hoesten. Het raam gaat open. Tikje frisjes, maar veiligheid boven alles. 14.30 uur. Klink komt met het bericht dat ook kinderen worden ingeënt. Balen, we zijn allemaal ouder dan vier jaar.15.00 uur. Collega C hoest weer. Dat raam laten we nu maar gewoon wijd open staan.15.30 uur. Zucht, nood breekt wet. Weer een toiletbezoek. Mondkap voor, handschoenen aan en de hele riedel begint opnieuw. 16.00 uur. Gezamenlijke fruit-hap. Sinds een week verplichte vitaminekost, opgelegd door onze chef. 17.00 uur. Jassen aan, mut-sen op, handschoenen aan en naar huis. Poeh, weer een dag zonder Mexicaanse besmetting overleefd.De volgende dag blijft het op de redactievloer angstvallig stil.

Weliswaar geen griep, maar iedereen ligt snipverkouden voor Pampus. Dat raam. Hadden we dat nou toch maar dichtgelaten.

SpreekbeurtPino, Koekiemonster en Bert & Ernie figureerden deze week in het Google-logo. Veertig jaar Sesamstraat, dachten ze bij Google, laten we vrolijk doen. Maar zo vrolijk is de zoekmachine helemaal niet. Kinderen kunnen er behoorlijk de weg kwijt raken, weet UT-hoog-leraar Theo Huibers. Het is dus hoog tijd voor een nieuwe zoektool die kinderen tot elf jaar beschermt tegen alle verwerpelijke narigheid die via Google voor het oprapen ligt. Een kind dat op zoek is naar een kabouterkleurplaat met rood-witte vliegenzwammen tikt in al zijn onwetendheid ‘paddenstoelen’ in en komt vervolgens op de websi-te van de eerste de beste smartshop op de Amsterdamse Wallen. Zo zijn er nog talloze voorbeelden. Het meisje dat een spreekbeurt wil houden over haar konijn ‘Bunny’ kan behalve op de website van een mannenblad terechtkomen op een informatiesite voor erotische fotomodellen. En wat te denken van het jongetje dat verslingerd is aan Suske & Wiske en Donald Duck? Even ‘strips’ intikken en voor je het weet verschijnt er een cursus striptease op je scherm, inclusief beeldmateriaal. Zelfs de Sesamstraatfiguren Bert & Ernie zijn niet zo onschuldig als Google doet voorkomen. Van de beroemde scène ‘Ernie, er zit een banaan in je oor’ bestaan tal van varianten die allesbehalve geschikt zijn voor jonge kinderen.Op de redactie kregen we de smaak te pakken. Enthousiast zochten we naar meer ‘onschuldige zoek-termen’. Maar nadat we ‘hondjes’ en ‘poesjes’ hadden ingevoerd, ging ons beeldscherm op zwart. Volledig afgesloten van internet-toegang door ICTS. En erger: onze baas (hij weer) dreigde al met een ontslagbrief. En dat terwijl we enkel onze dochter wilde helpen met haar eerste spreekbeurt op school. Over haar lievelingshuisdier. We werden niet geloofd.

...sluiten

Over en...

UT-Nieuws stelling v/d week

ONEENSEENS

Uitslag vorige stelling:

Deze krantwoensdag-

avond al digitaal lezen?

GA NAAr: www.utnieuws.utwente.nl

Zeven keer jong talentZeven tweedejaars UT-studen-ten krijgen over twee weken een Jong Talent Aanmoedigings-prijs van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen. De prijs wordt elk jaar uitgereikt aan de veertig beste studenten uit het eerste jaar van de techni-sche studies en bestaat uit een bedrag van 500 euro. Van de UT zijn de winnaars Harm den Dekker (biomedische technologie), Max Haker (chemische technologie), Yoeri Dijkstra (civiele techniek), Hasan Atesçi (technische

natuurkunde), Jelte Zeilstra (informatica), Friso Veldhuizen (werktuigbouwkunde) en Jurgen Hebbink (techni-sche wiskunde). Woensdag 25 november nemen ze de prijs in Haarlem in ontvangst.

InternatIonal

6PaGe

met expertise op het gebied van business development, intellectueel eigendom en juridische zaken is een eerste stap in die richting, zegt Enter. Hij deed er onderzoek naar voor zijn afstuderen in 2006 en vindt de Universiteit van Leuven een best practice.‘Zij hebben ook een valo-risatieteam en genereren jaarlijks een omzet van vele miljoenen euro’s en creëren gemiddeld veertig nieuwe arbeidsplaatsen per start-up. Een substantieel return on investment. Dat gaat hier ook lukken’, zegt Enter overtuigend. ‘We zijn aan het bouwen, het is een lerend systeem en we doen dat samen, met z’n allen. We gebruiken best practices die we aanpassen aan onze cultuur.’

Voor de UT geldt dat elk technisch onderzoeksinsti-tuut een business developerin huis heeft. ‘Dat zijn externe ingehuurde mensen die hier in deeltijd zitten en expertise meebrengen

uit de markt.’ Bij onder-zoeksinstituut CTIT is dat de oud-UT-er Alain le Loux die vorig jaar met het inmiddels verkochte Virobuster de Young Technology Award won. ‘Hij is CEO van hightech start-ups en heeft ervaring in sales en marketing. Dat past bij het karakter van CTIT . Die startende bedrij-ven moeten snel de markt op en naam creëren. De IT kent weinig patenten. Voor je het weet haalt een andere technologie je al weer in.’ Roy Kolkman en Tom Schwarz hebben onder-zoeksinstituut MIRA in hun portefeuille. ‘Roy is UT-onderzoeker en gespeciali-seerd in octrooien. Hij volgt momenteel een internatio-naal erkende octrooicursus in Antwerpen. Tom heeft een venture capitalist achter-grond. In de biomedische technologie zijn heel veel investeringen nodig.

VALORISATIE, vervolg op pagina 3

Om de samenwerking tussen de technische faculteiten en de maatschappij- en gedragswetenschappen te intensiveren, houdt de UT morgen, vrijdag 13 november een multidisci-plinaire workshop over renewable energy. De energieworkshop is de eerste in een serie van workshops over Route ’14-the-ma’s. Later in het studiejaar volgen nog themabijeenkomsten over zorg, water, veiligheid en lifelong learning. De workshops moeten gezamenlijke onderzoeksvoorstellen opleveren voor postdoconderzoek. De energieworkshops is opgedeeld in drie domeinen, te weten schone fossiele brandstoffen, pro-ductie en gebruik van biobrandstoffen en opslag van energie. Elk onderwerp wordt geleid door een onderzoeker van een technische en een van een niet-technische faculteit. De workshop vindt plaats in de Drienerburght.

UT-alumnus en managing director van Sem Ventures, Martijn Enter (31), helpt bij de oprichting van het professionele team. ‘De eerste vijftig vindingen hebben we in nog geen twee maanden tijd in kaart gebracht’, zegt hij opgetogen. ‘We begelei-den bij het identificeren van de commerciële potentie en bekijken vervolgens hoe dat gedegen en snel beschermd kan worden. Daarna kijken we wat de meest aantrekke-lijke route is naar de markt.’ Afgelopen juni is Enter begonnen met het bedenken en uitrollen van het business development systeem. De eerste resultaten zijn er: vijf-tig vindingen waarvan een groot aantal alleen al baat heeft bij kennisbescherming,

Tunnel voormetro onder Amsterdam

Survival geen sport voorwatjes

In Harvardeigen groepvanaf dag één

2

UT N I E U W S18

Weekblad van de Universiteit Twente

nummer 33 - Donderdag 12 november 2009

www.utnieuws.utwente.nl

Valorisatieteam helpt bij uitbaten van kennis

9

bij de onderhandelingen met marktpartijen en met een managementteam. ‘Naast het opstarten van nieuwe kennisintensieve ondernemingen wil de UT dat die bedrijven groeien. We hebben hier in de regio heel veel spin-offs, maar die blijven relatief klein. We wil-len stimuleren dat er meer groeibedrijven komen.’Volgens de oud-student technische bedrijfskunde kan de UT ook nog een slag maken op het gebied van return on investment. ‘Als je universiteit innovatie stimu-leert, moet dat uiteindelijk ook iets opleveren voor de UT en haar onderzoeks-groepen. Dat kan meer worden dan het nu is.’ Een proactief valorisatieteam

Twente Academy wint Sigma-prijs

Het studententeam van Twente Academy, bestaande uit Dzanella Tihic, Joyce Boijmans en Lina Baranowski heeft de Sigma-prijs 2009 gewonnen. Deze landelijke prijs is bedoeld voor initiatieven en samenwerkings-verbanden die -op het gebied van wiskunde- de aan-sluiting op het hoger onderwijs verbeteren. Aan de prijs is een geldbedrag van 5000 euro gekoppeld, te besteden aan een studiereis. De prijs werd op 7 novem-ber uitgereikt tijdens de Studiedag van de Nederlandse Vereniging van Wiskundeleraren. Twente Academy is het pre-university college van de UT en bundelt alle activiteiten gericht op het voort-gezet onderwijs. Onderdeel van de Twente Academy zijn onder meer de online leeromgeving, de exa-menen bijspijkerkampen, Bèta 1 op 1 en het project Persoonlijk Assistent Leraar. De projecten worden alle gecoördineerd door studenten. Zo is de Online Leeromgeving een digitaal hulpmiddel dat scholieren moet klaarstomen voor hun examen. Het bevat oefen-examens met persoonlijke feedback, allerlei animaties en diverse kijken luistertoetsen. Tijdens de bijspijker- en examenkampen worden scholieren in een korte tijd door UT-studenten begeleid bij hun ‘struikelvakken’ of vakken waarvoor ze een hoger punt willen halen. Het project Bèta 1 op 1 moet scholieren helpen met een bewustere keuze voor een bètastudie. Het project Persoonlijk Assistent Leraar (PAL, in de domeinen rekenen, taal en bèta), ondersteunt leraren bij hun werkzaamheden.

Innovatieve technologische ontwikkelingen kunnen veel waarde creëren als ze op een goede manier in de markt worden gezet. Een door Kennispark Twente opgezet en ingehuurd business development team van vijf man biedt wetenschap-pers hierin ondersteuning. Ze werken op locatie in de technische onderzoeksinstituten.

Workshop over energie

KLAVERJASSEN. Twee tegen twee, daar draait het om bij klaverjassen. En zo vond het spelletje dinsdagavond ook plaats bij studentenvereniging Taste. De Nederlandse naam is afgeleid van het oude begrip jas, dat staat voor de boer als hoogste troef. Bij klaverjassen wordt niet zelden om forse prijzen gespeeld. Dat laatste was bij Taste niet het geval, maar fanatiek ging het er wel aan toe. Spelen met het mes op tafel, noemen de klaverjassers dat zelf, en namen nog een biertje.


Inloopochtend Kleuterklas De Noorderkroon

Op dinsdag 17 november is er van 9.00 tot 11.00u een inloopochtend bij de kleuterklas (groep 1/2) van vrijeschool De Noorderkroon.

Ouders/verzorgers zijn van harte uitgenodigd voor een kennismaking.

Olieslagweg 138, Enschedetel. 053-4354654Zie www.denoorderkroon.nl

ADVERTENTIE

initiatief van kennispark

KENNISCENTRUM. De UT tekende deze week een convenant met ROC Twente en Saxion voor een samen-werking op het gebied van ‘vernieuwend ondernemen in de bouwsector’. Een ken-niscentrum op dit gebied moet de Twentse bouwsec-tor een toppositie bezor-gen. De bouwgerelateerde opleidingen zullen beter op elkaar worden afgestemd, de doorstroom over en weer wordt verbeterd.

KLIMAAT. Het dispuut Quenouille van studentenvereni-ging Aegee houdt vanavond samen met adviesorganisatie COS Overijssel een milieucafé in MAC Berlijn. Het thema van de avond luidt: ‘Klimaat, van Enschede naar Kopenhagen’. Sprekers zijn UT-hoogleraar op het gebied van milieubeleid Hans Bressers, de Enschedese milieuwethouder Jelmer van der Zee en Paul Hendrikson van Transition Towns, een particulier initiatief om onafhankelijker te worden van olie. Het milieu-café begint om 20.00 uur.

Jubileum Ter ere van het vijftienjarig jubileum van Studenten Net Twente (SNT) werd het Teehuis maandag omgedoopt tot het Esenteehuis. Erwin Bronkhorst (secretaris) en Sjoerd van den Bedem (foto, voorzitter) onthulden het gloednieuwe naambord dat gemaakt is door het Facili-tair Bedrijf. Het Teehuis is een T-vormig gebouw waar de servers van het UT-netwerk staan. Het nieuwe bord blijft waarschijnlijk een jaar hangen. Daarna krijgt het Teehuis haar vertrouwde naam terug.



Al die rankings zijn geen serieuze graadmeter

62% 38%

Ik maak mij geen zorgen om de Mexicaanse griep

GA NAAr: http://www.utnieuws.utwente.nl

Studentenleven

Moeilijkheid:

Inleiding: Vorige week zijn we begonnen met snert, deze week gaan we door met zuurkool. Naast de traditionele zuur-kool stamppot zijn er allerlei andere varianten. Vaak zie je dat er een zoetje door de zuurkool wordt gedaan. Dit zijn soms rozijnen of ananas. Wij gooien het echter over een andere boeg en kiezen voor stoofperen. Een heerlijk recept dat zeker het proberen waard is.

Ingrediënten:Doosje spekjes800 gram zuurkoolKilo aardappelen (kruimig) geschild8 stoofperenBasterdsuikerAppelstroopKaneel Scheutje melkKlont roomboterZout en peper

Bereiding:Schil de peren en snijd deze in stuk-jes. Schil ook de aardappelen en snijd deze in stukjes.

Bak de spekjes op een laag vuurtje uit. Als de spekjes knapperig zijn voeg dan een klont boter toe. Doe drie eetlepels basterdsuiker en twee eetlepels appelstroop in de pan. Voeg de perenblokjes toe en roer het heel goed door. Doe de zuurkool erbij, met vocht. Voeg ook een paar snufjes (een klein theelepeltje) kaneel toe. Laat dit een halfuur stoven en doe zo nodig af en toe wat water in de pan. Het mag niet te droog worden.

Kook in een andere pan de aardappels gaar.

Giet de aardappels af. Schiet ook het zuurkoolmengsel door een vergiet en vang het vocht op. Stamp de aardap-pels. Doe er een scheutje melk bij, en ook wat vocht van de zuurkool. Als de aardappels lekker smeuïg te zijn voeg dan de zuurkool toe en stamp alles door elkaar.

Eet smakelijk!

Drank: Witte wijn, een frisse Duitse wijn zoals een Gewürztraminer (lees de verpakking zodat je niet een te zoete neemt). Het kruidige van de

Gewürztraminer doet het lekker met de kaneel, het zoetje past bij de peren en het zuurtje bij, jawel, de zuurkool.

Tip: wen je aan om vaste hoeveel-heden water toe te voegen aan stoof-gerechten (bijvoorbeeld een bepaald formaat glaasje), zo kun je vaststellen hoe lang het normaal gesproken duurt voor je weer water moet toevoegen voor iets te droog wordt. Handig!

Wist je dat: een belangrijke kwaal van zeelieden op lange reizen was vroeger scheurbuik. Toen men erach-ter kwam dat dit (deels) kwam door een tekort aan vitamines was niet fruit de oplossing, maar zuurkool! Dit onbederfelijke waar is een bron van vitamine C.

Voor de afwisseling zuurkool

Nog steeds snertweer

4 personen voor SPEK & BONEN

Emailadres: [email protected]: Joris van Hoof en Willem Pieterson

Foto: Arjan Reef

UT NIEUWS - U-Today · UT tekende deze week een convenant met ROC Twente en Saxion voor een...

Documents

Transcript of UT NIEUWS - U-Today · UT tekende deze week een convenant met ROC Twente en Saxion voor een...