UT Nieuws Magazine September

40
www.utnieuws.nl Onafhankelijk magazine van de Universiteit Twente jaargang 02 - nummer 07 - september 2012 Ed Brinksma > ‘Ik ben een zondagskind’ Achtergrond > Integriteitscommissie over vertrouwen Reportage > Baywatch op Texel Extra bijlage > Vrijhofspecial

description

Het septembernummer van UT Nieuws Magazine

Transcript of UT Nieuws Magazine September

Page 1: UT Nieuws Magazine September

www.utnieuws.nlOnafhankelijk magazine van de Universiteit Twente

jaargang 02 - nummer 07 - september 2012

Ed Brinksma >

‘Ik ben een zondagskind’

Achtergrond >Integriteitscommissie

over vertrouwen

Reportage >Baywatch op Texel

Extra bijlage >Vrijhofspecial

Page 2: UT Nieuws Magazine September

STUNT

Alleen voor studenten: 15 maanden de Volkskrant voor € 15 per maand en een fi ets cadeau! Check vk.nl/fi ets

STUNT Gratis Fietst.w.v.

€ 179!

2 UT NIEUWS 07|2012

Page 3: UT Nieuws Magazine September

UT NIEUWS 07|2012 3

Nieuws

Van de redactieIn dit nummerOp het moment dat dit septembernummer

van UT Nieuws uitkomt is de Kick-In alweer

achter de rug en staat de opening van een

kersvers academisch jaar voor de deur. Met

andere woorden: we zijn allemaal weer

uitgerust terug op het nest.

In dat nest is volop jong leven te vinden.

Speciaal voor de nieuwe studenten (er

deden er 1100 mee aan de Kick-In) is het

coverinterview met Ed Brinksma. Een eerste

kennismaking met hun rector magnificus.

Maar we denken dat ook ‘oud-gedienden’

het leuk vinden om te lezen dat Brinksma

“geen enkel idee had wat studeren precies

inhield”, toen hij zich op zeventienjarige

leeftijd aan de poort van de RUG meldde.

We peilden verder hoe het staat met het

activisme. Door de langstudeerboete is er

niet veel animo onder studenten om een be-

stuursfunctie op zich te nemen. Bijna iedere

studie- of studentenvereniging heeft er last

van. Want wie voelt er nu voor een dikke

boete van 3000 euro? Politici steggelden

deze zomer volop over de langstudeerboete.

Met de verkiezingen voor de deur werd het

een campagne-onderwerp. Voor studenten

lijkt het gunstig uit te pakken. Met de

nadruk op lijkt. De langstudeerboete is (ten

tijde van het drukken van UT Nieuws) nog

niet definitief van tafel.

Nu we het toch over de naderende verkie-

zingen hebben; speciaal voor zwevende

kiezers hebben we een overzichtje van

partijstandpunten gemaakt, gebaseerd op

een inventarisatie van het HOP (Hoger On-

derwijs Persbureau). Zie het als een service,

niet als een stemadvies. Want daar wagen

we ons niet aan. Bovendien zweven we zelf

ook nog. We hebben wel StemWijzer inge-

vuld, maar daar mogen we, volgens Martin

Rosema, universitair docent politicologie,

niet blind op varen. In een opinieverhaal

op pagina 16&17 geeft hij uitleg over het

gebruik van stemwijzers.

Bij dit nummer van UT Nieuws Magazine

voegen we eveneens een Vrijhofspecial. Het

bruist in De Vrijhof. En dat willen we aan

het begin van een nieuw cultureel seizoen

graag onder uw aandacht brengen. Kom

eens binnenlopen!

Ditta op den Dries, hoofdredacteur.

Ed Brinksma > 4 – 7 Interview Arjen Dijkstra > 10 – 11 High Tech Factory > 12 – 13 Integriteitscommissie > 14 – 15 In het stemhokje > 18 Masteronderwijsdag > 19 Foto Kick-In > 20 – 21 Interview Jetje Beijer > 22 – 23 Boekrecensie > 25 Alumnus Peter van de Pol > 26 – 27 Interview Vanessa Evers > 28 – 29 Activisme > 30 – 31 International: How to stay relaxt > 34 – 35 PhD Silja Eckartz > 36 Expat Lens: Ricardo de Oliveira Schmidt > 37 Twenty Twente Tweets & Geert en Beert > 38

Opinie | Verkiezingen> 16 – 17

Studenten | Terrassentest> 32 - 33

Onafhankelijk maandblad voor personeel en studenten van de Universiteit Twente. Jaargang 02. Verschijnt elke eerste donderdag van de maand op de campus; vrijdag/zaterdag buiten de UT. Oplage: 8.000 exemplaren.

Redactie-adres:Gebouw De Vrijhof Kamers 315, 316, 317, 328, 319De Veltmaat 5, 7522 NM Enschede Postadres:Postbus 217, 7500 AE EnschedeTelefoon: (053 – 489) 2029zie verder onder redactie Fax: (053 – 489) 3439 E-mail redactie: [email protected]: http://www.utnieuws.nlof via de homepage van de UTTwitter: @UTNieuwsRedactie:Ditta op den Dries (hoofdredacteur, (053 - 489) 2030

[email protected] Paul de Kuyper (053 – 489) [email protected] Maaike Platvoet (053 – 489) [email protected] Sandra Pool (053 – 489) [email protected]:Brigitte Boogaard (053 – 489) 2029 [email protected] medewerkers:Marloes van Amerom, Leanne Benneworth, Mo Cornelisz, Giels Brouwer, Rayke Derksen, Nynke Dirven, Maaike Endedijk, Egbert van Hattem, Laura Lisa Hellwig,Simone Kramer, Ruben Libgott, Mariska Roersen, Beer Sijpesteijn, Thijs Spruijt, Jochem Vreeman. Internetbeheer: WAME – Websites, Applicaties, Advieswww.wame.nlFoto’s:Arjan Reef, Gijs van Ouwerkerk.

Redactieraad:M. Driesprong, dr. A. Heuvelman, drs. J.W.D. ter Hellen, prof. dr. A. Need, dr. O. Peters. Advertenties:Bureau Van Vliet BV, Postbus 20, 2040 AA Zand-voort Tel. 023 – 5714745. Site: www.bureauvanvliet.comE-mail: [email protected] Advertentietarieven op aan vraag.Regionale advertentiesTwentyFifty, Postbus 652, 7500 AR EnschedeTel. 053 – 6409004. Site: www.twentyfifty.nlE-mail: [email protected] op aanvraag.HOP:UT Nieuws is aangesloten bij het Hoger Onder-wijs Persbureau (HOP). Adreswijzigingen:Abonnees (ook studenten) dienen deze schriftelijk door te geven aan de redactie UT-Nieuws Postbus 217, 7500 AE Enschede of per e-mail: [email protected].

Stage of buitenlands studieverblijf: studenten die op stage gaan of in het buitenland gaan studeren kunnen het UT-Nieuws magazine op schriftelijk verzoek opgestuurd krijgen. Wie prijs stelt op deze (gratis) service zendt een

adreswijziging naar de redactie o.v.v. faculteit, stagelocatie en periode (zo nauw-keurig mogelijk).Kopij: Nieuws voor het UT-Nieuws magazine en de website naar: [email protected]. Abonnementen: Jaarabonnement: 44 euro. Abonnementen schriftelijk aan te vragen met vermelding van naam, adres, postcode, plaats, telefoon-nummer en bank-/girorekening. Abonne-menten kunnen maandelijks ingaan. Betaling via factuur. Het jaarabonnement wordt automatisch verlengd, tenzij men minimaal 1 maand voor afloop van de abonnementsperi-ode schriftelijk opzegt.Concept, vormgeving en realisatie: Wegener SpeciaalMediawww.wegenerspeciaalmedia.nlBezorging Campus: Motorsportgroep UT, Richard van Schouwenburg en Arno Wedzinga, tel. 053-4892029. E-mail: [email protected] Copyright UT-Nieuws:Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen schema’s foto’s of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken in enigerlei vorm of wijze.

Colofon

25%Dat zie je alleen bij

25% KORTINGop lenzen, brillen en zonnebrillen

Geldig in 2012 op vertoon van je collegekaart

Enschede • Hofpassage 13 Hofpassage 13 • Tel. 053-4321898 Tel. 053-4321898

Page 4: UT Nieuws Magazine September

4 UT NIEUWS 07|2012

Page 5: UT Nieuws Magazine September

TEKST: MAAIKE PLATVOET | FOTO’S: RIKKERT HARInK >

Lunchen in restaurant Amis werd het. Op zijn

verzoek. Want rector magnificus Ed Brinksma houdt

nou eenmaal van lekker eten. Zelf koken doet hij

graag. Geen ingewikkeld gedoe, gewoon met goede

ingrediënten een smakelijke maaltijd bereiden. Het is

voor de rector dé ultieme ontspanning na een lange

dag op de UT. ‘Ik heb de gave dat ik kan proeven

wat ik lees, en kan me daardoor geweldig amuseren

met kookboeken.’ Gemiddeld drie avonden per week

kookt hij zelf, op de avonden dat er geen UT-ver-

plichtingen zijn. En natuurlijk eet hij graag buiten

de deur. In Enschede is Amis favoriet, vandaar

zijn keuze om hier te gaan lunchen. Hij bestelt de

Amis-burger, een Italiaanse bol met rosé gebraden

hamburger. En een droge witte wijn, natuurlijk.

De afgelopen vier jaar van zijn rectoraat ervoer hij

‘onder de streep’ als zeer positief. ‘De renaissance

van het onderwijs aan de universiteiten staat daarin

centraal’, waarmee hij doelt op de invoering van het

Nieuwe Onderwijs Model (NOM), dat vlak voor de

zomervakantie na ellenlange vergaderingen eindelijk

instemming kreeg van de Universiteitsraad. Maar

ook het lustrumjaar vond Brinksma fantastisch.

‘Het hoogtepunt was voor mij de diesviering, met

de lezing van hoogleraar Clemens van Blitterswijk

en de prachtige eredoctoraten, waaronder die voor

de Mythbusters. Ik heb veel positief commentaar

ontvangen van collega’s uit het land. Dat geslaagde

lustrumjaar kwam door inzet van velen, en dan

leunen wij als UT op een ontzettend sterk wij-gevoel.

Als je dat gevoel weet te treffen – dat gevoel van

betrokkenheid - kan er zo ontzettend veel. Wat dat

betreft hebben we goud in handen.’

Natuurlijk kleven er aan die kleinschaligheid van

onze universiteit soms ook nadelen. Door korte lijn-

tjes komen problemen ook snel op het bordje van het

college van bestuur, en dus van de rector, terecht.

‘Het is belangrijk dat problemen worden opgelost, op

Bijna vier jaar staat (54) als rector magnificus aan het roer van de Universiteit Twente. Een

drukke baan, die veel vergt van zijn sociale leven maar ook interessante ontmoetingen en

talloze uitdagingen biedt. Hij tekent daarom graag voor vier jaar bij, alhoewel de officiële

beslissing – het akkoord van de Raad van Toezicht - daarover nog moet vallen. Aan hem

ligt het in ieder geval niet. ‘Het is een voorrecht om aan een universiteit, en zeker die van

ons, te mogen werken als rector.’

‘Je hebt niet altijd alles zelf in de hand’

de plekken waar ze ontstaan. Grote universiteiten

hebben een strakker protocol, waardoor problemen

misschien minder snel bij het CvB terecht komen.

Maar zij hebben ook weer minder overzicht van wat

er speelt en leeft.’

‘Dat ‘wij-gevoel’ en die betrokkenheid is sterk op de

UT. Dat past ook bij mij. Ik wil persoonlijk betrokken

zijn bij wat er in de faculteiten en instituten gaande

is, en span me er voor in om zo goed mogelijk van

alles op de hoogte te zijn. Nieuwe hoogleraren nodi-

gen we uit voor uitgebreidere kennismakingssessies.

Als rector ben ik natuurlijk vooral verantwoordelijk

voor het academische deel, maar ik zou vaker ook

die betrokkenheid willen met het ondersteunende

personeel. Uiteindelijk hebben we één gedeeld doel,

en dat is om – binnen de mogelijkheden - van deze

universiteit de beste universiteit te willen maken.’

Brinksma zegt dat hij erover nadenkt hoe de twee

groepen – het wetenschappelijk personeel en het

ondersteunende personeel – nader tot elkaar kun-

nen komen. ‘Zodat ze elkaar beter begrijpen. En

zodat iemand van de salarisadministratie trots is als

een UT-wetenschapper, bijvoorbeeld, een Spinoza-

prijs ontvangt. Ik ben er van overtuigd dat we dan

als UT nog sterker kunnen zijn.’ Mooi vond hij het

dan ook dat bij de sessies over het Nieuwe Onder-

wijs Model, juist bij de sessie voor het ondersteu-

nend personeel de zaal bomvol zat. ‘Bij de uitrol van

het NOM hoop ik dat we dat vast houden.’

Wat hem drijft? Even is het stil aan de andere kant

van de tafel. Dan heel resoluut: ‘De successen van

de instelling en de successen van de mensen van

onze instelling. En natuurlijk zaken die een direct

gevolg zijn van het beleid. We hebben vol ingezet op

het realiseren van een University College, ATLAS.

En nu is de accreditatie binnen. Dat is ontzettend

bevredigend.’

Dat er ook wel eens mindere kanten zitten aan het

rectoraat, vindt hij ook. Het vertrek van de gerenom-

meerde UT-hoogleraar Hans Kuipers, die bijna zijn vol-

tallige groep meenam naar de Technische Universiteit

Eindhoven, noemt hij ‘een dip’. Toch heeft Brinksma

de afgelopen vier jaar niet één keer wakker gelegen

van zijn werk, zegt hij. ‘Ik ben een positief mens en

heb een groot relativeringsvermogen. >

Interview

UT NIEUWS 07|2012 5

Ed Brinksma , rector magnificus van Universiteit Twente

Hendrik Brinksma (Ed)1957 Hendrik Brinksma (Ed), op 16 september geboren in Den Haag.

1982 studeert cum laude af als wiskundige aan de RUG

1988 promotie aan de UT. Vanaf dan hoofddocent aan de toenmalige faculteit Informatica

1990 sabbatical in Zweden (Stockholm)

1991-2009 hoogleraar in de vakgroep Formal Methods and Tools van de faculteit Informatica en later de faculteit EWI

1995-1997 decaan van de faculteit Informatica van de UT

2005-2009 hoogleraar aan de Technische Universiteit Eindhoven en wetenschappelijk directeur van het

Embedded Systems Institute in Eindhoven

2006-2010 adjointhoogleraar aan de faculteit Engineering and Science van de Universiteit van Aalborg

2009-heden rector magnificus van de Universiteit Twente.

Ed Brinksma is getrouwd, heeft een zoon (22) en dochter (10).

Page 6: UT Nieuws Magazine September

Dat wil niet zeggen dat je er niet vol voor moet gaan,

maar je moet je ook niet laten opjagen. Ook niet door

allerlei opinies in de media. Je moet een eigen kijk op

kwesties hebben.’

EerstejaarsRuim tweeduizend eerstejaars zijn net de campus op-

gestroomd. Zijn eigen studententijd, en in het bijzonder

dat eerste studiejaar, staat Brinksma nog helder voor

geest. Lacht: ‘Ik heb een uitstekend geheugen, daar

sta ik ook binnen mijn familie om bekend.’ De jonge

Brinksma, nog net 17 jaar oud, koos in 1975 voor een

studie wiskunde, aan de Rijksuniversiteit Groningen. De

‘KEI-week’ - zoals de introductie daar wordt genoemd

– miste hij wegens deelname aan een wetenschappelijk

kamp voor jongeren in Israël. Eenmaal in Groningen had

hij eigenlijk ‘helemaal geen voorstelling’ wat studeren

precies inhield. ‘Waar je dan precies dagelijks mee bezig

bent, ik had geen idee. Wel was en ben ik onsterfelijk

nieuwsgierig en wil ik van alles precies weten hoe het

zit.’ Ondanks die onbevangen instelling pakte de studie

voor hem goed uit. ‘Mijn studententijd was een mooie

periode, waar ik met volle teugen van genoot. Ik had het

geluk dat ik een studie koos, die me interesseerde en

die ik aan kon. Een beetje zondagskindgevoel, dat kun

je wel zeggen.’

Want juist het maken van een goede keuze, weet rector

Brinksma, is voor de huidige student lastig door het

grootschalige aanbod en het studietempo dat vervol-

gens wordt verlangd.

‘Maak jezelf duidelijk wat je doelen zijn’, wil hij alle

eerstejaarsstudenten als advies meegeven. ‘Voor het

eerste jaar, voor je studie, voor het leven.’ Dat is niet

gemakkelijk, beseft hij. ‘En dat inzicht mag je gaande-

weg ook best wijzigen, maar het is wel van belang om te

weten wat je eruit wilt halen en hoe je in je studie wilt

staan.’ Zomaar gedachteloos aan een studie beginnen,

is de grootste valkuil. Als je wilt studeren, dan moet

je daar vol voor gaan. Wil je er daarnaast dingen doen,

dan moet je dat goed inplannen. Denk daar vooral van

tevoren over na’, luidt zijn advies.

Had hij zelf dingen anders willen doen? Twijfelend: ‘Mis-

schien scherpere keuzes maken op intellectuele inhoud.

Als ik dat had gedaan, had ik bepaalde dingen nu beter

in de vingers gehad. En ik vraag me wel eens af waarom

ik niet in het buitenland ben gaan studeren. Een beetje

luie keuze, denk ik nu achteraf. Ik ging in Groningen

studeren en ben daar gebleven, omdat het daar goed

Interview

6 UT NIEUWS 07|2012

‘Ik ben een positief mens en heb een groot

relativeringsvermogen’

Page 7: UT Nieuws Magazine September

was en mij gemakkelijk af ging. Maar misschien had ik

juist op dat punt van mijn carrière naar het buitenland

moeten gaan.’

LevenslesEen zondagskind, noemde hij zich al eerder. Een studie

die hij fluitend doorliep en cum laude afrondde, een

wetenschappelijke carrière als hoogleraar aan de UT,

wetenschappelijk directeur van het Embedded Systems

Institute in Eindhoven en nu rector. Maar hoe succesvol

ook, met levenslessen krijgt iedereen te maken. Wat zijn

die van hem?

‘Een levensles is dat je niet alle ontwikkelingen die

relevant voor jou zijn, zelf altijd onder controle hebt. Aan

de ene kant is het goed om ambities te hebben, aan de

andere kant is het goed te weten dat als je succes hebt

dat dit mede afhankelijk is van geluk ’, zegt Brinksma.

Hij wil graag een voorbeeld noemen, wat hij niet al te

veel wil ‘uitspinnen’ . ‘Mijn 22-jarige zoon is autistisch

en heeft ook een handicap. Dat beïnvloedt je leven, dat

zijn dingen die je overkomen en die moet je een plaats

geven. Ik heb daar veel levenslessen uit gehaald, en ook

een hoop relativeringsvermogen. Al moet je ook niet

te veel willen relativeren, want dat leidt tot cynisme

en is ook niet de bedoeling. Het ligt gewoon niet altijd

aan jou, dat is belangrijk om te beseffen. Je maakt altijd

onderdeel uit van een groep, van anderen. Je hebt niet

altijd alles zelf in de hand. Dat is voor mij een bruikbaar

handvat om met de wereld om te gaan.’

OnderwijsDe wijze waarop rector Ed Brinksma zijn woorden in

lange volzinnen formuleert heeft onmiskenbaar de toon

van een onderwijsman. Niet op een belerende manier,

eerder hartstochtelijk. Hij verheugt zich enorm op de

drie colleges ‘introductie Wiskunde’ die hij begin dit col-

legejaar verzorgt voor BMT en EE-studenten. Brinksma

noemt ‘de transformatie’ het leukst aan het geven van

onderwijs. ‘Je begint met een groep die iets nog niet

begrijpt of weet en op een gegeven moment zie je aan de

blikken dat ze het snappen. Als je iemand iets hebt laten

begrijpen, dat is heel mooi.’

Niet gek dat het Nieuwe Onderwijs Model hem aan het

hart gaat. Want ja, daar gelooft hij in. En wel om drie

redenen. ‘Eén, omdat de manier waarop we academici

opleiden helemaal niet zo academisch is. Het is niet zo dat

we met ‘standaardrecepten uit een opleidingskookboek’

onze studenten kunnen leren om belangrijke problemen

op te lossen. De maatschappij schreeuwt juist om ‘nieuwe

recepten’ waarmee we problemen te lijf kunnen gaan. En

twee, omdat je pas leert door het te doen. Iedereen weet

dat, maar het komt maar zelden terug in het concrete

onderwijs. Als ik zelf terugkijk, dan is datgene waar ik

het meest van heb geleerd niet het boek waaruit ik heb

geleerd, maar datgene waar ik iets heb toegepast. Dan

ga je kijken hoe het zit, en krijg je gevoel voor de dingen.

En drie, de wetenschap is zo groot geworden dat voor

veel vakgebieden gewoon geen standaard kennisover-

zicht meer voorhanden is. Internet heeft er desondanks

voor gezorgd dat deze enorme verzameling kennis in

principe wel toegankelijk is. Maar hoe moeten we daar

dan effectief mee omgaan?’ Wat moet de universiteit doen

om nodig te blijven in dat aanbod? ‘Iedereen zet colleges

online. Dus moet je iets anders aan te bieden hebben,

juist als kleinere universiteit. Wij willen dat doen met een

speciale vorm van onderwijs. Daarmee kunnen we onze

naam en reputatie versterken.’

Of studenten de invoering van het NOM over een aantal

jaren als succesvol zullen bestempelen, is een lastige

vindt de rector. Dan zijn de studenten die het huidige

onderwijs volgen grotendeels weg. Maar dat het de

aantrekkelijkheid verhoogt voor de UT staat voor hem

vast. Hij hoopt dat studenten – ook internationaal -

straks een bewuste keus zullen maken voor de UT, juist

vanwege dat onderwijsmodel. En dat er dan mensen

zijn die liever klassiek onderwijs willen en ergens anders

heengaan, is ook goed. ‘Geef het een kans. Ik ben in

ieder geval niet bang om een geprofileerde keuze te

maken.’

Als het aan hem ligt, komt er dus nog vier jaar rector-

schap bij. Zou hij – zonder goedkeuring of overleg met

collega-bestuurders en Universiteitsraad – iets per

direct mogen veranderen, dan is dat in ieder geval het

aantal vergaderingen en de dikke pakken papier met

50% reduceren. ‘Nee, ik ben eigenlijk geen vergader-

tijger. Ik denk dat ik 70% van mijn tijd in vergadering

ben. Die tijd zou ik liever spenderen aan mensen met

interessante ideeën over onze UT. Want dat is wat

inspireert. Of het nou hoogleraren zijn, promovendi,

studenten of mensen van buiten.’

De Amis-burger wordt met een espresso weggespoeld.

Buiten staat de chauffeur met de Audi-dienstwagen

al te wachten. De plicht roept, de dag is nog maar net

begonnen. |

UT NIEUWS 07|2012 7

Page 8: UT Nieuws Magazine September

Reportage

TEKST En FOTO’S: PAUL DE KUyPER >

Meneer, uw dochter heeft een heel mooi zwem-

pak aan’, begint Stan Peters (22, derdejaars

technische geneeskunde) een gesprek met de

vader van een klein meisje in rood swimsuit met

daarin rubberen drijvers. ‘Alleen, in het zwem-

bad zijn die drijvers heel veilig, maar we hebben

op dit moment een aflandige wind en dan kan

een kind een heel eind de zee op drijven. We

hebben liever dat u dit pak uitdoet.’

De vader reageert begripvol, zoals de meesten

volgens Stan. Even later komt hij bij de hulp-

post polsbandjes halen voor zijn drie kinderen.

Op die bandjes kunnen ouders hun mobiele

nummer schrijven voor het geval een kind

verdwaalt.

Stan bemant deze maandag met vijf anderen

de post bij strandpaal 20 bij toeristendorp De

Koog. Ook bij palen 19, 21 en 28 bewaakt de

Texelse Reddingsbrigade het strand gedurende

de zomermaanden. De strandwachten komen

van brigades uit het hele land en doen het

zomerwerk een, twee of drie weken als vrijwil-

liger. Hun maaltijden worden vergoed en ze

krijgen een slaapplek aangeboden. Van de vorig

jaar opgerichte Rescue-tak van studentenzwem-

vereniging Piranha waren deze zomer vier leden

actief op Texel. Vandaag zijn Stan en Claire

Cox aan het werk, een vijfdejaars technische

geneeskunde.

Stan zit in zijn derde week op Texel. Hij heeft

nog geen mensen uit zee moeten redden.

‘Gelukkig’, zegt hij erbij. Elke ochtend doen de

zes strandbewakers op post 20 reddingsoefe-

ningen: mensen uit zee helpen, bewusteloze

slachtoffers stabiel leggen en het zogenaamde

zwin afzoeken. Een zwin is de geul die tussen

een zandbank en het strand loopt. Daar kan het

plots dieper worden en is de stroming verrader-

lijk. Kinderen kunnen er kopje onder gaan. Stan

en zijn collega’s lopen schuifelend door het zand

alsof ze een kind zoeken.

Vanaf een uur of elf komen de strandgasten en

dan begint het eigenlijke werk. ‘Dat is vooral

preventief’, vertelt Stan. Hoewel het zo’n 25

graden en zonnig is, is het niet heel druk op

het strand bij De Koog. Tijdens de patrouilles

– altijd met twee man tegelijk, uitgerust met

portofoon, een rescuetube (een flexibele red-

dingsboei) en een redvest – vraagt hij mensen

de ruimte voor de strandopgang vrij te houden

zodat er bij nood een ambulance het strand op

kan. Vliegeraars met dubbele lijnen spreekt hij

aan. Die zijn verboden. Maar vooral wijst hij de

mensen op het verbod op drijfmiddelen, zoals

luchtbedden en zwembanden en de zwemvleu-

geltjes voor kinderen. Stan: ‘Die mogen hier

niet, want ze bieden een schijnveiligheid. Een

kind drijft er makkelijk te ver de zee mee op.’

Lange zoektochtVijf kilometer strand naar het noorden, bij paal

28 bij De Cocksdorp, is het eveneens een kalme

stranddag. ‘Je had hier gisteren moeten zijn’, ver-

telt Claire Cox (24). ‘Toen was het echt slalom-

men om de handdoeken.’

Het was een hectische zondag op haar post, voor-

al omdat zich in de middag een moeder meldde

die haar zesjarige zoontje was kwijtgeraakt. ‘Ze

had zich even omgedraaid en hij was weg. Wij

gaan dan op zoek. Iemand langs de waterlijn,

iemand langs de duinen, en omdat het strand hier

heel diep is ook iemand midden over het strand.

Doorgaans lopen kinderen weg met de zon en de

wind in de rug. Behalve meisjes met lange haren.

Die gaan eerder tegen de wind in anders waait

hun haar in het gezicht’, weet Claire.

De zoektocht duurde tweeënhalf uur, waarbij

alle strandwachten van post 28 werden ingezet

en ook badgasten hun hulp aanboden. ‘Het jon-

getje werd uiteindelijk bij de vuurtoren gevon-

den. Vijf kilometer hiervandaan’, aldus Claire.

Enorm opgelucht waren ze dat het goed was

afgelopen. ‘Na anderhalf uur begin je te denken:

wat nou als de bootpatrouille hem zo in het

water vindt, of kitesurfers hem opduiken? Je

8 UT NIEUWS 07|2012

Baywatch op TexelEen vakantie vol zon, zee en strand. Maar dan wel keihard werken. Enschedese

studenten waren deze zomer strandwacht op Texel. Ze zijn lid van Piranha Rescue,

de reddingstak van de UT-studentenzwemvereniging. Het bewaken heeft vooral een

preventieve taak: strandgasten uitleggen dat zwemvleugeltjes gevaarlijk zijn, mensen

terugroepen die te ver de zee in gaan. Maar soms moet er ook uren worden gezocht

naar een vermist kind.

Claire Cox

Page 9: UT Nieuws Magazine September

moet er niet aan denken. Gelukkig mankeerde

dit jongetje niets.’

Deze maandagmiddag zijn ze net als in De Koog

vooral bezig met vakantievierders aanspreken

op zwemvleugeltjes. Een paar keer moet Claire

tijdens haar looppatrouille mensen uit zee

roepen. ‘Die zwemmen echt te ver’, wijst ze op

een groepje van vier zwemmers, waarbij twee

kinderen van een jaar of tien. ‘Ze kunnen niet

eens staan. Die kinderen moeten watertrappe-

len. Als je dan moe wordt, tja, dan kom je niet

meer terug.’

Met collega Ruud probeert ze het clubje met

armgebaren naar de kant te halen. Ze hebben

ook wel een fluitje, maar ze doen het liever

zonder. ‘Dat is vriendelijker.’ De zwemmers zien

het wenken en komen op veiliger afstand. Ruud

en Claire blijven even staan. ‘Dan kunnen we

uitleggen waarom we ze terugroepen’, verklaart

de TG-studente. ‘We hopen dat als je vertelt

waarom iets gevaarlijk is, ze de volgende keer

voorzichtiger zijn.’

Alert zijnTerug in de Koog is de strakblauwe lucht een

grijsbewolkte geworden. Afkoelen doet het nog

niet, maar toch ruimen veel strandgasten tegen

vier uur hun windschermen en vouwstoeltjes al

op. Stan behandelt bij de reddingspost nog een

tiener met een kwallenbeet. Vervolgens ritst hij

zijn wetsuit dicht en stapt aan boord van de red-

dingsboot. Nog even een uurtje vaarpatrouille,

vooral om extra ervaring op te doen, want echt

druk is het niet meer.

Een uur later wordt begonnen met opruimen.

Om zes uur sluit de post. De ervaring leert dat

zelfs op warme, drukke dagen het strand rond die

tijd is leeggestroomd. De bemanning van de vier

bewakingsposten eet gezamenlijk in De Koog.

Later op de avond wordt er soms een Skuum-

koppe gedronken, een Texels biertje. Een enkele

keer wordt er gestapt, maar echt laat maken ze

het nooit. ‘Iedereen houdt zich in, anders trek je

het niet. De volgende ochtend moet je er weer fris

staan’, aldus Stan. ‘Je werkt hier als hulpdienst.

Jouw aanwezigheid kan levens redden. Als je niet

alert bent, kan dat grote consequenties hebben.’ |

Baywatch op Texel

UT NIEUWS 07|2012 9

UT-student Stan Peters (rechts) met een collega-strandwacht aan het werk.

Page 10: UT Nieuws Magazine September

Promovendus

TEKST: DITTA OP DEn DRIES | FOTO: DICK MAnSHAnDE >

Waarom in de Martinikerk en niet op de campus

van de Universiteit Twente? Omdat het plaatje

voor Dijkstra dan klopt als een bus. Hij verdedigt

zijn proefschrift in de kerk waar in vroeger tijden

de hoogleraren uit zijn onderzoek in de banken

schoven. Het is ook typerend voor zijn werkwijze:

blijf altijd zo dicht mogelijk bij je bronnen. Hij moest

daarvoor wel eerst de top van de UT overtuigen.

Het is gebruikelijk dat promovendi op de universi-

teit promoveren waar ze (ten tijde van hun onder-

zoek) aan verbonden zijn. En dat is voor Dijkstra de

UT. Nadat hij zijn verzoek indiende kreeg hij dus per

omgaande een afwijzing. Het kostte hem een reisje

naar Enschede en een gesprek van een half uur met

rector magnificus Ed Brinksma. Hij wist hem al snel

te overtuigen van de sterke link tussen zijn onder-

zoek en de aangevraagde plek van promoveren. ‘En

ik heb aangevoerd dat er van precedentwerking

geen sprake zal zijn. De kans dat er nóg iemand gaat

promoveren op een Fries en historisch onderwerp is

nihil’, lacht hij.

Zijn proefschrift heeft de titel: Between academics

and idiots, a cultural history of mathematics in the

Dutch Province of Friesland (1600 – 1700). Wie het

boek leest krijgt inzicht in wat wiskunde in de ze-

ventiende eeuw inhield en hoe Friesland er destijds

uitzag. ‘Het boek kan door historici begrepen wor-

den, er zit niet té veel wiskunde in’, grapt hij. Zijn

werk zoomt sterk in op de geschiedenis van Frane-

ker, dat in die periode een belangrijke universiteits-

stad was. De overblijfselen daarvan zijn nog volop

te zien. ‘Vroeger had Nederland twee universiteiten;

een in Leiden en een in Franeker. De universiteit

van Franeker ontstond na de Reformatie omdat er

behoefte was om protestantse dominees op te lei-

den. Er studeerden ook medici en rechtsgeleerden’,

vertelt Dijkstra ter plekke. Het oude witte klooster,

waar in de zeventiende eeuw les werd gegeven,

staat nog overeind. De vleugel er tegenover ook.

Het Mariakerkje dat naast het klooster stond is, tot

spijt van Dijkstra, gesloopt.

Hij zit boordevol verhalen die zich in en rond het

oude universiteitsgebouw hebben afgespeeld. Drie

hoogleraren in de wiskunde en hun werk staan in

zijn onderzoek centraal: Metius, Holwarda en Ful-

lenius. Zo geeft hij de geschiedenis een gezicht. Hij

dook in hun leven en haalde spannende dingen naar

boven. ‘Ik voelde me net inspector Morse. Ik stuitte

op hoogleraren met schulden en drankproblemen,

op leugenaars die in hun eigen fantasie geloofden,

op machtsintriges en relatieproblemen. ‘Ik vond het

humor te ontdekken dat de vrouw van Abraham de

Grau, een van de hoogleraren wiskunde, het tafelzil-

ver van de buurvrouw stal.’

‘Mijn proefschrift zit tjokvol met bijzondere vond-

sten. Brieven van grote geleerden die opdoken en

een originele pakbon van de verscheping van het

fameuze Orrery, een bijzonder type planetarium

dat in de achttiende eeuw door stadhouder Willem

V geschonken wer d. Daar kan ik helemaal warm

voor lopen, van zo’n vondst.’

SextantOnder wiskunde in de zeventiende eeuw werd

destijds heel wat meer verstaan dan tegenwoor-

Zoektocht naar de verdwenen sextant Als promovendus Arjen Dijkstra naar een feestje gaat wéét hij dat de vraag gaat

komen. Wat doe je zoal in ‘t dagelijks leven?, willen mensen weten. Het antwoord

van Arjen: ‘onderzoek naar wiskunde in de zeventiende eeuw in Friesland’. Als hij

dan een opgetrokken wenkbrauw ziet gooit hij graag wat olie op het vuur. ‘En dat

wordt betaald van jullie geld’, zegt hij steevast. ‘Mijn onderzoek is verre van saai.

Het is juist bijzonder spannend! En waardevol’ , zegt hij, strijdbaar en vol passie.

Dijkstra promoveert op vrijdag 21 september in de Martinikerk in Franeker.

Arjen Dijkstra (33) promoveert in Martinikerk in Franeker

Arjen DijkstraNAAM: Arjen Dijkstra

LEEFTIJD: 33

GEBOREN IN: Dokkum

BROER VAN: Anne Dijkstra, werkzaam op UT aan de

faculteit Gedragswetenschappen

OPLEIDING: havo, daarna hbo Leeuwarden docent

geschiedenis

STUDEERDE: Geschiedenis aan de RUG. Cum laude

afgestudeerd.

AIO: Kwam na zijn doctoraal naar de UT als AIO.

WERKT: als coördinator scholierenacademie aan de RUG.

PROMOVEERT: op vrijdag 21 september om 15.00 uur in de

Martinikerk in Franeker.

BEGELEIDER PROEFSCHRIFT: Fokko Jan Dijksterhuis.

VOORZITTER VAN DE PROMOTIECOMMISSIE: Ed Brinksma

PARANIMFEN: Tim Nicolaije en Arjen Veenstra.

10 UT NIEUWS 07|2012

Page 11: UT Nieuws Magazine September

dig. De astronomie, vestingbouwkunde, navigatie

en zelfs de muziekleer waren hier onderdeel van.

In 1607 ontwierp de Franeker hoogleraar Adriaan

Metius, de eerste hoogleraar wiskunde in Frane-

ker, een bijzonder instrument om astronomische

observaties mee te doen. Met het sextant kan

de hoogte van de zon en de loop van de maan

worden gemeten. Maar Metius ontwierp het in-

strument in de eerste plaats om de afstand tussen

sterren te bepalen.

Een jaar later, in 1608, publiceerde Metius een

korte handleiding voor het maken en het gebruik

van dit sextant. Iedere astronoom kon voortaan

zelf zo’n instrument in elkaar knutselen en dat

deden velen. Willem Blaeu, vaardig instrumentma-

ker en vriend van Metius, maakte voor hem een

exemplaar dat op de universiteit intensief werd

gebruikt voor metingen. Na de dood van Metius

kochten de Gedeputeerde Staten van Friesland

het sextant voor de universiteit Franeker aan.

Toen ‘Franeker’ in 1844 definitief haar deuren

moest sluiten, werden alle bezittingen verdeeld

over verschillende instellingen. Het sextant kwam

in het bezit van het Natuurkundig Genootschap te

Leeuwarden (NGL).

Dijkstra weet dat het sextant van Metius in

1877 nog trots prijkte op een tentoonstelling.

Daarna verloor men in Leeuwarden de interesse

voor het instrument. Het werd opgeslagen op

de zolder van een bank, later in de kelder van

een machinekamer en vervolgens op zolder van

de Rijks HBS in Leeuwarden. ‘Sinds het begin

van de twintigste eeuw is er van het sextant

geen spoor meer te bekennen. Kijk, en daar kan

ik slecht tegen. Het gaat wel om een instrument

van twee meter hoog! Ik heb de zolders van de

bank en de HBS afgestruind. Niks. Ik heb op-

roepen in de krant gedaan en heb verschillende

sporen gevolgd. Niks. In een oud boek heb ik

wel een plaatje gevonden. Ach, je moet je ook

afvragen of het zo erg is dat de sextant verdwe-

nen is. Ik wéét de waarde van het instrument en

wat ermee gedaan is op de universiteit Frane-

ker. Maar toch blijf ik ernaar op zoek. En als ik

‘em ooit vind kom ik vast in ‘De wereld draait

door.’

Vier jaar is Arjen Dijkstra als AIO aan de Uni-

versiteit Twente verbonden geweest. Hij bleef in

het noorden van het land wonen. ‘Dichtbij mijn

bronnen he?!.’ Hij roemt de academische vrij-

heid die hij in Twente kreeg. ‘En de secretariële

ondersteuning, die vond ik écht heel erg goed.’

Inmiddels werkt hij fulltime als coördinator van

de scholierenacademie aan de Rijks Univer-

siteit Groningen. Toch blijft ‘onderzoek doen’

zijn grote liefde. ‘De beste wetenschappers zijn

mensen die hun persoonlijke fascinatie kunnen

omzetten in onderzoek. Je moet een gigantische

drive voelen’, merkte Dijkstra eerder tijdens het

interview op. Die drive heeft hij. Een Veni-aan-

vraag met het onderwerp ‘boeken in de vroeg-

moderne tijd’ is in de maak. |

UT NIEUWS 07|2012 11

In de voetsporen van inspector Morse

Page 12: UT Nieuws Magazine September

Achtergrond

TEKST: MAAIKE PLATVOET | FOTO: GIJS VAn OUWERKERK >

Zo’n 15 bedrijven zullen begin november hun

intrek nemen in het nieuwe pand. De officiële

opening staat op de rol voor begin 2013. ‘Dan

is er vast ook een nieuw kabinet. Wel zo handig

als we een prominente figuur willen uitnodigen’,

zegt Miriam Luizink, algemeen directeur van

de High Tech Factory BV en zakelijk directeur

van MESA+. Ze noemt het ‘uniek’ wat in het

voormalige MESA+-pand gerealiseerd wordt: 22

cleanroom-eenheden en 20 kantoren waarvan

bedrijven op huurbasis gebruik kunnen maken.

Geen enkele andere universiteit kent een soort-

gelijke opzet. Dat geldt ook voor de apparatuur,

waarvoor in 2010 een speciaal fonds werd opge-

richt. Op dit apparatuurfonds, gefinancierd door

de nationale, provinciale en regionale overheden,

kunnen jonge bedrijven een beroep doen en zo

toegang krijgen tot het gebruik van hightech ap-

paratuur. Dit gaat door middel van een leasecon-

tract, de apparatuur blijft eigendom van High

Tech Fund, maar de bedrijven hebben wel recht

op eerste koop.

Wat meteen in het oog springt is de ingang van de

High Tech Factory. Die is opvallender en ruimer

dan het oude MESA+-pand. Met ledlampjes zul-

len straks in de ontvangstruimte de letters van

High Tech Factory oplichten. Een receptie is

Oplevering High Tech Factory nadert De oplevering van de High Tech Factory op de campus zal deze maand plaatsvinden.

Het voormalige MESA+-gebouw werd de afgelopen twee jaar verbouwd tot een ultra-

geavanceerde productiefaciliteit voor kleine hightechbedrijven. Het ondernemerschap op

gebied van nanotechnologie krijgt op deze manier een flinke duw in de rug. Dankzij de

High Tech Factory en het High Tech Fund zijn bedrijven in staat specialistische apparatuur

te gebruiken en zo het productievolume te verhogen.

12 UT NIEUWS 07|2012

Page 13: UT Nieuws Magazine September

Oplevering High Tech Factory nadert er niet. ‘We willen dit laagdrempelig houden, er

komt een soort van belsysteem’, aldus Luizink.

De kantoren op de eerste verdieping zijn strak en

modern. Zwart-wit fotobehang siert de wanden,

kleurrijk gestreept tapijt op de grond. De clean-

rooms – in totaal 22 eenheden – van 30 à 40 m2

zijn desgewenst bij elkaar aan te trekken. Som-

mige cleanrooms hebben lichtinval van buiten,

anderen niet. ‘Het ene bedrijf is misschien niet

happig op ‘pottenkijkers’, terwijl een ander graag

bij daglicht werkt.’ Enkele ondernemingen werken

al in het aangrenzende - en eerder opgeleverde

gedeelte. Zoals Micronit, die het grootste gedeelte

van de huidige cleanroom gebruikt. Daarnaast

komen bedrijven als SmartTip, Medspray, Delta-

Mask, SolMateS, UNeedle en NanoPhysics in het

nieuwe pand. Daarmee zit de High Tech Factory

nog niet meteen vol, maar dat is volgens Luizink

geen probleem. ‘We willen juist ook bedrijven van

buiten Twente hiernaartoe trekken, en daar is nu

nog ruimte voor.’ |

UT NIEUWS 07|2012 13

Page 14: UT Nieuws Magazine September

Een schokgolf bewoog door academisch nederland toen de fraude van de Tilburgse

hoogleraar Diederik Stapel aan het licht kwam. Alle universiteiten namen maatregelen

om herhaling te voorkomen. Dit voorjaar werd aan de UT de Commissie Wetenschappelijk

Integriteit ingesteld, die klachten omtrent fraude behandelt en een afschrikwekkende

werking moet hebben. ‘Als de commissie niets te doen heeft dan heeft ze het best aan haar

functie beantwoord.’

‘ Elke wetenschapper weet wat wel en niet kan’

Opinie

TEKST: PAUL DE KUyPER | ILLUSTRATIE: BAS VAn DER SCHOT>

Hooguit vijf per jaar. Zoveel zaken verwacht

de Commissie Wetenschappelijke Integriteit

jaarlijks te behandelen. Al valt dat eigenlijk

niet te voorspellen, erkent Jacques Thomas-

sen. De emeritus hoogleraar politicologie is

de voorzitter van de commissie en tevens

vertrouwenspersoon. Tot nu toe heeft de com-

missie zich over twee zaken gebogen. Daar wil

Thomassen best iets over vertellen, maar niet

te veel, want het is uiteraard niet de bedoeling

dat iedereen weet om wie het gaat. Vertrou-

welijkheid is een van de kernwaarden van de

integriteitscommissie.

Melding 1 komt van studenten die stage liepen

bij een vakgroep. De stagiairs hadden het idee

dat de onderzoeksgegevens zodanig gemas-

seerd werden dat er statistisch een grotere

significantie in de resultaten ontstond. Groter

dan bij een ‘gewone’ benadering van die data.

Thomassen: ‘De stagiairs hadden zich geheel

verlaten op computermodellen, maar de be-

trokken onderzoeker heeft ons er van kun-

nen overtuigen dat het om verantwoordelijke

correcties op die modellen ging die hij had

gedaan. Eigenlijk was er dus niks aan de hand.

Dit was geen geval van fraude.’

Melding 2 gaat over een promovendus die

verdacht werd van plagiaat. De melding werd

gedaan door ‘de omgeving van de PhD’. Het

plagiaat had betrekking op de inleiding van het

proefschrift, niet op de kern van het onder-

zoek, die werd geen geweld aan gedaan.

Thomassen: ‘Volgens de strikte definitie was

het plagiaat. Dat kwam vooral voort uit naïvi-

teit, slordigheid. Gemakzucht is misschien het

beste woord. Het proefschrift is uiteindelijk

bijgesteld en omdat de commissie het niet als

een zware vorm van plagiaat heeft beoordeeld

zag ze ook geen beletsel om de promovendus

toe te laten tot de promotie. Ik weet niet of

dat inmiddels ook gebeurd is. Daar gaat de

promotiecommissie over.’

14 UT NIEUWS 07|2012

Jacques Thomassen over het ‘masseren’ van onderzoeksgegevens

Page 15: UT Nieuws Magazine September

‘ Elke wetenschapper weet wat wel en niet kan’

Eed afleggenDe Commissie Wetenschappelijke Integriteit

werd dit voorjaar ingesteld. Naast Thomassen

zetelen de hoogleraren Ellen Giebels, Leon

Lefferts en Stefano Stramigioli in de com-

missie. Behalve klachten behandelen over

(vermoedens van) schending van de weten-

schappelijke integriteit, heeft de commissie

tot taak het college te adviseren over beleid

om fraude tegen te gaan.

Als je een vermoeden hebt van fraude of pla-

giaat kun je rechtstreeks naar de commissie

stappen of eerst met de vertrouwenspersoon

praten. De commissie hoort dan de klager, die

voor de buitenwereld anoniem blijft maar de

klacht uiteraard moet onderbouwen, en de

aangeklaagde. Uiteindelijk geeft de commis-

sie een advies aan het college van bestuur

waarin staat of er sprake is van schending

van de wetenschappelijke integriteit en welke

sanctie opgelegd zou moeten worden. Het

college besluit daarover. De commissie heeft

de bevoegdheid iedereen op de UT op te

roepen en te verzoeken gegevens beschikbaar

te stellen.

Het ene geval van fraude is volgens commis-

sievoorzitter Thomassen gemakkelijker aan

te tonen dan het andere. Bij Stapel was het

evident. Die verzon zijn eigen data. Maar

soms ligt het subtieler. Gegevens worden zo

gemasseerd dat er een mooi resultaat uit-

komt. Van een schemergebied wil Thomassen

echter niets weten. Elke wetenschapper weet

wat wel en niet kan.

‘De VSNU (Vereniging Nederlandse Universi-

teiten) heeft een lijst opgesteld met criteria

die onder schending van de wetenschappe-

lijke integriteit worden verstaan. Ik kan me

niet voorstellen dat er iets op die lijst staat

waarvan iemand niet weet dat het niet door

de beugel kan.’ Dat een wetenschappelijke

eed nodig zou zijn, zoals dit voorjaar werd ge-

opperd door enkele hoogleraren van De Jonge

Akademie, vindt hij dan ook te gek voor

woorden. ‘Iemand uit de academische wereld

die dit niet snapt, moet geen eed afleggen, die

hoort er gewoon niet thuis.’

PublicatiedrukOf fraude nu vaker voorkomt dan pakweg

twintig of dertig jaar geleden, weet Thomas-

sen niet. Hij wijst wel – eigenlijk net als ieder

ander in de academische wereld – op de druk

om te publiceren die volgens de commissie-

voorzitter ‘krankzinnige vormen’ aanneemt.

‘Je carrière is zo verschrikkelijk afhankelijk

van het feit of je in de juiste journals met de

juiste impactfactors publiceert. Dat leidt tot

uitwassen. Ik hoorde laatst weer van drie tijd-

schriften die voortdurend elkaar citeren om

zo een hogere impactfactor te krijgen.’

De hoogleraar politicologie ziet die druk

de komende jaren niet afnemen. Het heeft

volgens hem te maken met het gegeven dat

universiteiten niet meer primair opleidings-

instituten zijn, maar onderzoeksinstellingen.

Prestaties worden daardoor gemeten in de

output van onderzoek. Thomassen: ‘Je kunt

je afvragen hoe die prestaties gekwalificeerd

moeten worden. Het huidige systeem leidt tot

perversies.’

‘Door de hoge druk zullen er altijd individuele

onderzoekers zijn die het geluk proberen te

helpen’, verwacht Thomassen. Universiteiten

werken nu aan nieuwe normen voor de opslag

van data, zodat onderzoeksgegevens tot in

lengte van jaren bewaard blijven en een expe-

riment dus herhaald kan worden. De kans dat

een fraudeur betrapt wordt, groeit daardoor.

Thomassen hoopt dat daarnaast alleen al

het feit dat de UT nu een Commissie Weten-

schappelijke Integriteit heeft geïnstalleerd

een afschrikwekkende werking heeft. ‘Als de

commissie niets te doen heeft dan heeft ze

het best aan haar functie beantwoord.’

Drempel overIn het geval van Diederik Stapel waren het

uiteindelijk promovendi die bij de Tilburgse

rector aanklopten. Een stap die je niet ge-

makkelijk zet. Je bent voor je onderzoek in

hoge mate afhankelijk van je hoogleraar. Ook

Thomassen meent dat de drempel hoog kan

zijn. Om die iets te verlagen worden binnen-

kort het voorzitterschap van de commissie en

de functie van vertrouwenspersoon ontkop-

peld. De laatste leidt een klacht wel door naar

de commissie, maar is niet betrokken bij de

afhandeling ervan.

Desondanks blijft het ‘vrij vergaand’ om een

klacht wegens fraude in te dienen, aldus Tho-

massen. ‘In de meeste gevallen gaat het om

mensen die je kent en meestal is er sprake

van een afhankelijkheidsrelatie. Als jouw

carrière afhangt van je hoogleraar, is het niet

gemakkelijk een klacht in te dienen.’

Nazorg levert de commissie er niet bij. ‘Of een

zaak nou terecht is of niet, de verhoudingen

zijn verstoord. Als je dan nog moet samen-

werken, kan dat moeilijk zijn. Maar nazorg

is geen taak van de commissie, dat moet de

directe omgeving doen. Als ze die zorg nodig

acht, wijst de commissie daar nadrukkelijk

op.’ |

Anne Flierman (Foto: Gijs van Ouwerkerk)

Governance Goldilocks

Dit verhaal gaat over een obese organisatie die maar niet

slank wil worden. En over een gordijn van administratieve

maatregelen dat een weglopen voor verantwoordelijkheid

moet versluieren. En over een organisatorische verandering

die de geur van een machtsgreep maar niet van zich af

kan schudden. Kortom, dit is een sprookje dat maar geen

sprookje wil worden...

Op een dag loopt Voorzitter, maar laten we hem/haar

Goudlokje noemen, rond over de campus. Ze komt langs een

gloednieuw, groot en vierhoekig gebouw en denkt: ‘Goh,

daar ben ik nog nooit geweest, laat ik eens gaan kijken!’ en

loopt naar binnen. Op vloer 1 aangekomen ziet ze een mooi

glimmend apparaat staan en, aangetrokken door de macht

van de knoppen, begint ze eraan te draaien. Ze heeft echter

geen idee wat het apparaat doet, en al gauw begint het aan

alle kanten te schudden en te kraken, en spuwt het grote

witte gaswolken uit. ‘O jee!’ denkt Goudlokje, ‘laat ik maar snel

verder gaan.’ Op vloer 3 aangekomen, staat ze voor een op het

oog transparante afdeling, waar met grote letters ‘Financial

Planning & Control’ op staat. Aangetrokken door de grote

glimmende letters loopt ze naar binnen en gaat achter een

scherm zitten. ‘Goh, dat zijn grote getallen! Laat ik daarvan

eens wat naar centraal overmaken.’ De computer bliept vredig,

en zelfvoldaan over dit succesje loopt Goudlokje naar buiten.

Op dezelfde vloer komt ze dan bij een groot kantoor met fraaie

rood gestoffeerde meubels. ‘Goh’, zegt Goudlokje bij zichzelf,

‘dat ziet er gezellig uit!’ Ze gaat naar binnen en laat zich in de

grote fauteuil in het midden van de kamer ploffen. Vermoeid

door alle indrukken valt ze al snel in slaap...

Intussen komen Decaan, Mini-Decaan en Gewone Hoogleraar

binnen. Op vloer 1 worden ze gealarmeerd door de grote

gaswolken, en ze gaan kijken waar die vandaan komen. Bij het

apparaat aangekomen zien ze dat het zojuist de geest heeft

gegeven. ‘Hoe is dat gebeurd?’ vraagt Mini-Decaan. ‘Nogal

wiedes,’ bromt Decaan, ‘er heeft iemand aan de knoppen ge-

draaid!’ ‘Maar wie gaat dat betalen?’ piept Gewone Hoogleraar.

Ongerust lopen ze door naar vloer 3. ‘Kijk!’ zegt Mini-Decaan,

‘Hier kunnen we je budget bekijken of er nog een nieuw ap-

paraat af kan.’ ‘Maar,’ piept Gewone Hoogleraar wanneer ze op

het scherm kijken, ‘mijn budget is helemaal weg!’ ‘Tja, da’s nou

jammer!’ bromt Decaan, ‘Dat moeten jullie binnen je cluster

maar oplossen!’ Dan komen ze bij het grote kantoor. ‘Hee, de

deur staat open!’ piept Gewone Hoogleraar. ‘Zal vast de schoon-

maakster geweest zijn.’ zegt Mini-Decaan. ‘Nou, dat denk ik

niet!’ bromt Decaan. ‘Er ligt iemand in mijn stoel te slapen!’

Door het lawaai wordt Goudlokje wakker, en ze schrikt als ze

de drie ziet. Ze zet het op een lopen en vlucht het gebouw uit.

De drie staren haar verbouwereerd na en ze leefden nog lang

en ongelukkig... En Goudlokje? Die zagen ze nooit weer, want

haar ambtstermijn zat erop...

Jurriaan Huskens, hoogleraar MESA+/TNW

UT NIEUWS 07|2012 15

Ingezonden:

Page 16: UT Nieuws Magazine September

Opinie

16 UT NIEUWS 07|2012

Op 12 september gaan ongeveer tien miljoen kiesgerechtigden naar de stembus om te

beslissen over de nieuwe samenstelling van de Tweede Kamer. Velen zullen pas in de laatste

dagen hun stemkeuze maken. Een interessant hulpmiddel voor de zwevende kiezer zijn de

kieswijzers op internet. na beantwoording van een aantal vragen geeft zo’n test aan welke

politieke partij het best bij je past. Bijna de helft van de kiezers bezoekt tijdens de campagne

zo’n website. In 1989 werd de eerste en bekendste stemhulp gelanceerd: StemWijzer.

Tegenwoordig heeft de kiezer keus uit tientallen kieswijzers. Ze hebben substantiële

invloed op het stemgedrag, zo weten we uit onderzoek, maar deugen ze ook? Vanuit

wetenschappelijk perspectief valt er best wat op aan te merken.

Vaar niet blind op kieswijzers

TEKST: MARTIn ROSEMA | FOTO: GIJS VAn OUWERKERK

De precieze omvang van het effect van kies-

wijzers op stemgedrag is lastig vast te stellen,

maar vrijwel niemand twijfelt nog óf ze invloed

hebben. Om te beginnen helpen stemhulpen

twijfelende kiezers om een keuze te maken en

hierdoor bevorderen ze de opkomst. In een

studie op basis van gegevens van het Nationaal

Kiezersonderzoek 2006 hebben we dat opkom-

steffect geschat op drie procent. Minstens zo

interessant is het effect op de partijkeuze. Met

name zwevende kiezers laten zich vaak leiden

door het advies van kieswijzers, vooral als het

enigszins aansluit op bestaande voorkeuren. In

het Nationaal Kiezersonderzoek 2010 zei onge-

veer de helft van de twijfelende kiezers dat ze

een kieswijzer had geraadpleegd, en de helft

van die groep gaf aan dat het advies invloed

had gehad op de stemkeuze. Kieswijzers zijn

dus geen randverschijnsel meer en dit geeft de

makers een grote verantwoordelijkheid.

Bij het ontwerpen van een kieswijzer moeten

de makers veel keuzes maken. De belangrijkste

is welke vragen of stellingen worden opge-

nomen. We weten uit onderzoek dat met een

iets andere selectie van stellingen een advies

ineens heel anders kan uitpakken. Vaak ont-

staat kritiek op het ontbreken van specifieke

thema’s: StemWijzer vraagt nu bijvoorbeeld

niets over de euro, en Kieskompas vraagt niets

over het begrotingstekort. Belangrijker dan de

precieze thema’s is echter of de onderliggende

waarden en ideologie worden blootgelegd en

of aan de dubbele functie van verkiezingen

recht wordt gedaan. De meeste kieswijzers

leggen de nadruk op de plannen van politieke

partijen voor de toekomst, wat aansluit bij de

functie van het geven van een mandaat. Een

andere belangrijke functie is het afleggen van

verantwoording door politici voor prestaties in

het verleden. Eén kieswijzer, Stemmentracker,

kijkt specifiek hiernaar. Een goede kieswijzer

bevat echter stellingen waarin beide functies

tot hun recht komen en in geen van de be-

staande tests wordt zo’n evenwicht bereikt.

Thema’sEen belangrijk verschil tussen kieswijzers be-

treft de breedte van de onderwerpen. Bekende

stemhulpen als StemWijzer en Kieskompas be-

slaan een breed scala aan thema’s. Dat is goed,

want ook de Tweede Kamer beslist over zeer

uiteenlopende onderwerpen. In een goed func-

tionerend stelsel van politieke vertegenwoor-

diging klinken de opvattingen van burgers over

al die thema’s door. De mening van een student

is niet alleen relevant als het om studiefinan-

ciering gaat, maar ook bij immigratiebeleid,

begrotingspolitiek, of wetgeving over levensbe-

Page 17: UT Nieuws Magazine September

SportAls ergens een uitdrukking voor bestaat in het Latijn

dan weet je dat het waar moet zijn. Dat geldt dus

ook voor het gezegde Mens sana in corpore sano, een

gezonde geest in een gezond lichaam.

Academische prestaties zijn het resultaat van intense

geestelijke arbeid. Om deze arbeid op het gewenste

niveau te leveren moet de geest gezond en helder zijn.

En zoals we van de Romeinen kunnen leren, bevindt

een gezonde geest zich in een gezond lichaam.

Het is natuurlijk ook niet voor niets dat in het ideaal

van de campusuniversiteit sport een grote rol speelt.

Ook op onze campus hebben we diverse sportfacilitei-

ten, door de directeur van het sportcentrum in de juni-

editie van het UT Nieuws liefkozend ‘klein Papendal’

genoemd.

We moeten dankbaar zijn voor wat we hebben, maar

wat ik zie is dat de mannen en vrouwen die deze

universiteit runnen elke mogelijkheid lijken te grijpen

om te beknibbelen op sport.

Het standaardvoorbeeld is de erbarmelijke staat

van de sintelbaan, maar de bezuinigingen op sport

zijn veel groter. Zo is er meer vraag om zaalruimte

van sportverenigingen (en dus studenten) dan het

sportcentrum kan aanbieden, maar de UT geeft hier

zo weinig om dat plannen die er waren voor een extra

zaal zijn uitgesteld tot na het huidige vastgoedplan,

dat loopt tot 2014. Leuk ‘weggeadministreerd’, feite-

lijk een gigantische bezuiniging.

Maar er is meer, namelijk de bezuinigingstaakstelling

die bijna drie jaar geleden vanuit de commissie Berger

kwam. Zonder verder een rationale te geven bedacht

die commissie dat er wel even een miljoen op sport

(acht ton) en cultuur (twee ton) bezuinigd kan worden.

Vorig jaar leidde dat tot de onfortuinlijke zwemkaart,

met als gevolg een leeg zwembad deze zomer, dit jaar

leidt het tot andere verschaling: Het wordt duurder

om lid te zijn van meerdere sportverenigingen.

Wederom beleid dat in de praktijk niet zal leiden tot

verhoogde inkomsten, maar tot afname van gebruik.

Bezuinigen op sport, een zonde tegen je opdracht als

campusuniversiteit, maar zolang bestuurders hooguit

tijdens de Batavierenrace iets met sport hebben, heb

ik weinig vertrouwen in verbetering.

Beer Sijpesteijn is

student technische informatica.

Reageren? www.utnieuws.nl

Column | Beer Sijpesteijn

UT NIEUWS 04|2012 17

eindiging. Kieswijzers gericht op één doelgroep

(bijvoorbeeld jongeren) of één thema (bijvoor-

beeld natuur en milieu) moeten we daarom

eerder zien als pogingen van belangengroepen

om hun onderwerp onder de aandacht te bren-

gen, dan als serieuze tests voor de twijfelende

kiezer. De breedheid van onderwerpen is ook

precies waardoor kieswijzers waardevol zijn.

Een doorsnee kiezer weet wel ongeveer hoe de

PVV denkt over immigratie en de ChristenUnie

over euthanasie, maar hoe zij staan tegenover

alle andere onderwerpen waar de politiek ook

over gaat is meestal niet bekend.

Een heikel punt vormt de codering van de posi-

ties van politieke partijen bij de stellingen. De

belangrijkste basis zijn de verkiezingsprogram-

ma’s van de partijen. Soms worden aanvullend

andere bronnen gebruikt, zoals stemmingen

over moties in het parlement of speeches van

partijleiders. En er vindt nadrukkelijk overleg

plaats tussen de makers en politieke partijen.

Er zijn voorbeelden bekend van pogingen door

partijen om de coderingen bewust te manipu-

leren, met als doel om meer adviezen voor de

partij te genereren. Jack de Vries van het CDA

heeft dat bijvoorbeeld ooit expliciet toegege-

ven. Het is daarom beter dat makers niet blind

varen op wat partijen zelf zeggen. Burgers

zijn erbij gebaat als de woorden van politici

worden getoetst. Gelukkig is dat besef inmid-

dels doorgedrongen bij de makers van de meest

populaire kieswijzers.

UitslagWanneer de standpunten van partijen en

kiezers bij alle stellingen bekend zijn, volgt de

laatste stap: het omzetten ervan in een uitslag

of advies. De meest gebruikte methode is om

bij elke vraag aan iedere partij een score toe te

kennen, de scores van alle vragen op te tellen,

en dan een ranglijst te produceren. StemWijzer

gebruikt deze methode (zie foto). Sommige

andere kieswijzers geven alleen de naam van

de partij die het beste scoort. Dit suggereert

meer precisie dan waargemaakt kan worden.

Bovendien scoren vaak meerdere partijen on-

geveer even goed en dat ziet de gebruiker dan

niet. Een derde methode, die door Kieskompas

wordt gebruikt, presenteert een figuur met

twee assen (links-rechts en progressief-conser-

vatief) waarin zowel de kiezer als de partijen

worden geplaatst. Deze methode werkt in het

voordeel van partijen die dichter bij het cen-

trum van het assenstelsel staan: als een kiezer

het vaker met een andere partij eens is, komt

hij in zo’n figuur toch bij een partij nabij het

centrum uit. Hiermee wordt de kiezer eigenlijk

op het verkeerde been gezet.

Wat betekent dit alles voor de gebruiker van

kieswijzers? Om te beginnen heeft geen enkele

kieswijzer de waarheid in pacht. Het is daarom

beter om er twee of drie in te vullen en de

adviezen altijd met een korrel zout te nemen.

Verder moet men niet alleen maar kijken welke

partij bovenaan staat, want vaak scoort de

tweede of derde partij nauwelijks slechter. Ten

slotte bieden de betere kieswijzers niet alleen

de mogelijkheid om een stemadvies te krijgen,

maar ook om meer te leren over de standpun-

ten van de partijen en de argumenten die rele-

vant zijn. Juist die mogelijkheden zijn cruciaal

voor het oorspronkelijke doel van zulke tests:

wijzer stemmen. |

Martin Rosema is als universitair docent

politicologie verbonden aan de faculteit

Management en Bestuur van de Universiteit

Twente.

Page 18: UT Nieuws Magazine September

Verkiezingen

TEKST: PAUL DE KUyPER >

Om maar met het heetste hangijzer van de afgelopen

twee jaar te beginnen: de boete van 3000 euro voor

langstudeerders. VVD, PvdA, SP, D66, GroenLinks

en sinds kort ook het CDA willen die maatregel zo

snel mogelijk terugdraaien. De PVV laat zich er in

haar verkiezingsprogramma niet over uit. SGP en

ChristenUnie willen de boete behouden. Volgens

Kamerlid Carola Schouten stemde ChristenUnie voor

de langstudeerboete ‘omdat je best van studenten

mag vragen om binnen een redelijke termijn af te

studeren’.

Basisbeurs of leenstelselVijf partijen willen de basisbeurs in de bachelorfase

behouden: CDA, PVV, SP, SGP en ChristenUnie.

VVD, PvdA, GroenLinks en D66 pleiten voor een

leenstelsel, maar verschillen wel van inzicht over de

uitwerking daarvan. D66 en VVD willen bijvoorbeeld

de terugbetalingstermijn verlengen van vijftien naar

twintig jaar zodat je meer tijd hebt om een hogere

schuld af te lossen. D66’er Boris van der Ham: ‘Als

het je ook binnen twintig jaar niet lukt om af te be-

talen wordt de lening kwijtgescholden. Je zit er dus

niet je hele leven aan vast.’ PvdA en GroenLinks zien

liever dat na vijftien jaar een eventuele restschuld

wordt kwijtgescholden.

OV-reisrecht terug naar zeven jaarVanaf september mag je nog maar vijf in plaats van

zeven jaar met een studenten-OV reizen. De kans

lijkt niet groot dat dat na de verkiezingen wordt

teruggedraaid. Alleen SP en PvdA zijn daar voor-

stander van. GroenLinks wil het reisrecht naar zes

jaar brengen. ‘Wij vinden dat studenten eigenlijk

een uitloopjaar voor zowel hun bachelor als hun

master zouden moeten krijgen. Wij gaan er dus

voor pleiten om er één jaar reisrecht bij te doen’,

aldus GroenLinks-parlementariër Jesse Klaver.

Hoger collegegeld tweede studies afschaffen

Bij het afschaffen van het verhoogde collegegeld

voor tweede studies krijgen SP en PvdA steun

van D66. Die drie partijen willen dat je ook voor

een tweede studie het normale tarief betaalt. De

andere grote partijen zijn tegen. VVD-Kamerlid

Anne-Wil Lucas hierover: ‘Studenten die het

aandurven om twee opleidingen tegelijk te doen,

moeten we daarvoor niet straffen. Maar we moeten

geen spijtoptanten gaan financieren. De VVD wil

mensen prikkelen om meteen de goede studie te

kiezen.’

Gratis technische studiesVoor het geval je nog wilt switchen, sommige

partijen willen technische opleidingen gratis of

in ieder geval goedkoper maken. PvdA kiest voor

helemaal gratis. ‘In de techniek zijn op sommige

plaatsen echt heel nijpende tekorten. Er zijn

bedrijven die er daarom over denken te vertrek-

ken naar het buitenland. We gaan samen met

het bedrijfsleven kijken voor welke studies het

nodig is om het collegegeld af te schaffen’, licht

Kamerlid Tanja Jadnanansing toe. CDA wil tech-

nische studies net als zorg- en lerarenopleidingen

goedkoper maken, SGP ziet meer in het verstrek-

ken van beurzen aan de beste bèta-studenten en

GroenLinks wil dat voor alle studies het college-

geld met 500 euro omlaag gaat.’

Tot slotPartijen beloven in aanloop naar verkiezingen

altijd meer dan ze na afloop kunnen realiseren.

Over het terugdraaien van de langstudeerboete

lijkt weinig twijfel te bestaan, maar een strategi-

sche stem die wordt ingegeven door een van de

andere vier punten, biedt geen garantie. Je kunt

dit overzicht mee laten wegen in het stemhokje,

maar houd er rekening mee dat partijen na 12

september andere motieven kunnen hebben. Er

worden coalities gesmeed, compromissen geslo-

ten en ‘breekpunten’ over de schutting geworpen.

Bovenstaande ideeën kunnen er dan heel anders

uitzien. |

Houvast in het stemhokjeWeet jij al op wie je gaat stemmen? De Tweede Kamerverkiezingen van aankomende woensdag

gaan over Europa, over de economie, over uit de hand lopende zorgkosten. Maar ook niet

onbelangrijk: wat is de politiek van plan met basisbeurs, langstudeerboete, OV-kaart en het

collegegeld voor tweede studies? Een overzicht voor wie verdwaalt in de partijstandpunten over

studeren maar die ideeën wel zwaar wil laten meewegen in het stemhokje.

18 UT NIEUWS 07|2012

Page 19: UT Nieuws Magazine September

TEKST: SAnDRA POOL | FOTO’S: GIJS VAn OUWERKERK >

‘Pecha Kucha is op een creatieve manier presente-

ren. Ik laat twintig slides zien met alleen een afbeel-

ding. Elke slide wordt twintig seconden getoond.

Zo vertel je kort en krachtig je verhaal’, zegt Petra

De Weerd-Nederhof. Haar relaas gaat die dag over

elf doorgelichte masteropleidingen. Ze zijn geana-

lyseerd op basis van een zestal criteria. ‘We kijken

naar de relatie tussen onderzoek en onderwijs.

Daarnaast checken we de drie o’s van onderzoek,

ontwerpen en organiseren. Internationalisering

staat ook op de agenda evenals instroom, uitstroom

en de kwaliteit van docenten.’ Het zijn volgens De

Weerd-Nederhof allemaal typisch Twentse aspecten.

‘Met name de eerste drie aandachtspunten hebben

te maken met wat we op de UT willen en hoe we ons

als universiteit willen profileren. De kwaliteit van

het masteronderwijs wordt dus gekoppeld aan een

duidelijke UT-profilering.’

Voor het kwaliteitsonderzoek wordt voor elke master

een doorlichting uitgevoerd en twee gesprekken ge-

voerd met de opleidingsdirecteur. ‘Op basis van dat

kader zoeken wij uit wat we ervan vinden en geven

we een drietal verbeterpunten mee’, zegt de project-

leider. Dat gebeurt in een twee uur durende interac-

tieve workshop. ‘Uit alle geledingen, van student tot

docent, zitten afgevaardigden om tafel. De sessie is

best zwaar’, zegt De Weerd-Nederhof. ‘De bevindin-

gen worden hard gezegd. Maar dat is het waard. Het

levert nieuwe inzichten op. Er wordt nagedacht waar

ze naar toe willen en je ziet dat sommige opleidingen

al aan het veranderen zijn. ‘De verbeterpunten wor-

den opgenomen in het jaarplan. De PKM-stuurgroep,

die in 2010 gestart is als opvolger van de stuurgroep

Schools van Route’14 en bestaat uit één opleidings-

directeur per faculteit, wordt dan opgeheven.

Een voorbeeld waar volgens De Weerd-Nederhof

veel opleidingen mee kampen is de instroom van

internationale studenten. ‘Misschien is het handig

om een loketfunctie te realiseren om bepaalde zaken

te regelen zoals beurzenproblematiek, collegegeld,

werving en selectie.’ Een ander item is het schakelen

naar de master. ‘We vragen opleidingen na te denken

over een goede voorbereiding voor verschillende

doelgroepen om de doorstroom naar de master

soepel te laten verlopen. ‘

Er zijn ook specifieke aandachtspunten per oplei-

ding. ‘Bij studies die vooral gericht zijn op Neder-

landse studenten adviseren we om aan de slag

te gaan met de internationale leeromgeving. Bij

verschillende technische opleidingen rijst de vraag

of het aantal studenten bij sommige vakken wel vol-

doende is. Kun je niet beter vakken samenvoegen en

enkele vakken alleen voor de masterstudenten geven

te specialisatie? We hebben ook geadviseerd om na

te denken over de eindtermen ofwel de afstemming

met de arbeidsmarkt. ‘

Over de relatie onderwijs en onderzoek zegt ze: ‘Wat

we willen is dat de expertise in Twente gebruikt

wordt. Om een masteraccreditatie te hebben moet

de opleiding bouwen op goed gevisiteerd onderzoek.

In het kader van de landelijke profileringsdiscussie

wil je als universiteit opleidingen aanbieden die voor-

al gebaseerd zijn op je onderzoekssterkten. Het is

wenselijk je master(tracks) te profileren langs deze

onderzoekslijnen. Al is het geen eenrichtingsverkeer.

Als bepaald onderzoek wel van hoog niveau is, maar

niet het gewenste aantal studenten trekt, dan kun

je er ook voor kiezen om onderzoeksgroepen op te

bouwen of te versterken in de richting waar meer

beroepsperspectief is.’

Onderwijsdag De masteronderwijsdag is toegankelijk voor alle

medewerkers en studenten en is bedoeld om ieder-

een te informeren over de ontwikkelingen. Er zijn

workshops gerelateerd aan elk van de zes aandachts-

gebieden. Filosoof Bas Haring is de gehele dag

aanwezig en zal afsluiten met een kritische noot. Een

andere key note speaker is de Zweed Carl-Gustaf

Jansson die het innovatieve concept van de ICTLabs

masterschools zal toelichten. |

Onderwijsdag

UT NIEUWS 07|2012 19

Profilering op typisch Twentse aspecten

Masteropleidingen onder de loepDe projectgroep Positionering en Kwaliteitsverbetering Masteronderwijs (PKM) organiseert op

dinsdag 18 september de Master Onderwijsdag. De masteropleidingen van de UT zijn voor een

kwaliteitsonderzoek onder de loep genomen. Petra de Weerd-nederhof, PKM-projectleider en

tevens directeur Twente Graduate School, bespreekt die dag de eerste bevindingen in Pecha

Kucha-stijl. UT nieuws kreeg alvast een voorproefje.

MasteropleidingenEind dit jaar zijn volgens De Weerd-Nederhof ook de overige masteropleidingen doorgelicht en is de monitoring van de

kwaliteitsslag opgenomen in het jaarplan.

De volgende masteropleidingen zijn al doorgelicht: Educational Science and Technology, Science Education and Com-

munication, Communication Studies en Psychology van de faculteit gedragswetenschappen. Van de faculteit EWI zijn de

studies Applied Mathematics, Computer Science/Telematics geanalyseerd en van de faculteit CTW zijn dat de opleidingen

Civil Engineering and Management/ Construction Management and Engineering. Bij TNW zijn Nanotechnology en Chemical

Engineering onder de loep genomen en tot slot de opleiding Business Administration en European Studies van de faculteit

Management en Bestuur.

Page 20: UT Nieuws Magazine September

UT in beeld

20 UT NIEUWS 07|2012

Page 21: UT Nieuws Magazine September

UT NIEUWS 07|2012 21

Bikkelen... Je kunt er niet vroeg genoeg mee beginnen, moe-

ten ze bij de KickIn-commissie hebben gedacht.

Wie een studie aan de UT succesvol wil voltooien

moet een bikkel worden. Altijd doorzetten, onder

alle omstandigheden. Never nooit opgeven. De

1100 verse UT-studenten die deelnamen aan de

KickIn-activiteiten werden daarop met militaire

precisie voorbereid. Push-ups in de modder, onder

streng toezicht van een sergeant-majoor.

De jongen links op de foto is er even bij gaan

zitten. Hij kijkt alsof hij denkt: o was ik maar…..

bij moeder thuisgebleven. De anderen gaan stug

door, met een glimlach om hun mond. De situatie

is kenmerkend voor studeren aan de UT. Soms

gaat het allemaal soepeltjes, soms wordt het je

even te veel. Maar wie blijft bikkelen haalt de

eindstreep. |

Foto: Arjan Reef

Page 22: UT Nieuws Magazine September

TEKST: DITTA OP DEn DRIES | FOTO: GIJS VAn OUWERKERK >

Werken. ‘Toen ik mijn Schoevers-diploma

binnen had kreeg ik mijn eerste baan. Het was

1969. Ik werd secretaresse bij een jachtzeil-

doekimporteur op Schiphol-Oost en verdiende

690 gulden per maand. In 1970 trouwde ik met

Hans. In die tijd bleef een getrouwde vrouw na

haar huwelijk thuis. Ondenkbaar nu, maar dat

deed iedereen. Ik viel in een ontzettend groot

gat. Zat 13 hoog op een flat in Amsterdam-Noord

en sprak alleen de melkboer en de man van de

stomerij. Niks voor mij. Ik meldde me aan bij een

uitzendbureau en deed verschillende klussen.

Bij een machinefabriek kreeg ik een vaste baan

aangeboden. Ze vroegen me voor de zekerheid

of ik wellicht zwanger was. En dat was ik. En

daarmee was het aanbod van de baan. Ik mocht

wel blijven als uitzendkracht. In 1975 verhuisden

we van Amsterdam naar Twente.

Universiteit Twente. Eind jaren ’80 volgde

ik via het arbeidsbureau een automatiserings-

cursus bij Jeroen Teelen. Ik was nog van de

typemachine en het carbonpapier en had de hele

automatisering gemist. Dat bleek wel bij het sol-

liciteren. Ik lag niet goed in de markt. Maar met

die cursus maakte ik een flinke inhaalslag. Jules

Pieters, toen UHD bij de UT, had een uitzoekklus

voor mij en via hem kon ik op de UT beginnen.

Ik heb op verschillende plekken gewerkt; als

uitzendkracht op het faculteitsbureau, Informa-

tica, als vervanging van een zwangere collega in

het laboratorium INF en later bij de vakgroep IS

en vervolgens als faculteitssecretaresse. Weer

later, toen er een vijfkoppig College van Bestuur

kwam, ging ik in de bestuursvleugel werken. Ik

had in de Vleugel prima collega’s. We zijn een

hecht zelfsturend team! Werken op de UT is

werken in een heel mooie omgeving, al verlies je

dat een beetje uit het oog als je er langer werkt.

Competenties. Als secretaresse van het CvB

moet je proactief werken. Je moet de omstandig-

heden zó regelen dat je baas z’n werk goed kan

doen. Ik plande de agenda van Anne Flierman

en dat is een hele klus. Stel, Anne wil drie col-

legevoorzitters én rectoren van andere universi-

teiten spreken. Zorg er dan maar eens voor dat

iedereen op hetzelfde tijdstip kan! Dat is haast

ondoenlijk. Ik inventariseerde eerst geschikte

data en ging daarna in onderhandeling met mijn

collega’s van de vergaderpartners om te kijken of

ze bereid zijn een afspraak te verschuiven. Anne

Flierman is een harde werker, die ervan houdt

efficiënt te werken. Dus maakte ik belafspraken

voor hem zoveel mogelijk voor onderweg, in de

auto. In de Vleugel heb ik met veel plezier voor

een aantal collegeleden gewerkt, waarvan de

laatste zes jaar voor Anne. Volgens mij waren

we een goed team.We konden op elkaar reke-

nen. Integriteit staat hoog in ‘t vaandel. Horen,

zien en zwijgen. Ik praatte zelfs thuis niet over

delicate zaken.

Sporten. Ik sport graag. Ik doe in de sport-

school in Haaksbergen aan spinning en aan

pilates. En sinds kort aan megawalk. Dat is

iets nieuws. Je werkt een programma af op de

crosstrainer, op de maat van de muziek, zonder

te stoppen, met steeds wisselende weerstand.

Na drie kwartier heb je de tong op je schoenen.

Eigenlijk ben ik meer een teamplayer. Vanaf mijn

schoolperiode deed ik aan hockey. Mijn twee

dochters gingen vanaf zes weken al mee naar

het hockeyveld. Acht jaar geleden ben ik ermee

gestopt. Maar met mijn dameshockeyteam van

30 jaar geleden heb ik nog steeds contact. We

komen regelmatig bijeen om een hapje te eten.

En te bridgen.

Afscheid. Ik ga met pensioen. Op 31 juli had ik

mijn laatste werkdag op de UT. Op 13 septem-

ber is mijn afscheidsreceptie. Het gevoel is heel

dubbel. Ik zit nog in de flow van de denderende

trein. Het voelt net alsof ik even ben uitgestapt,

terwijl de trein doordendert. Ik weet nog niet

wat ik met mijn vrije tijd ga doen. Ik kijk wel wat

Wie is....

‘Ik zit nog in de flow van de denderende trein’

Wie is Jetje Beijer?FUNCTIE: secretaresse van het CvB

GEBOREN: in Boekelo

OPLEIDING: Schoevers Amsterdam

WOONT: in Boekelo

BURGERLIJKE STAAT: Getrouwd met Hans Beijer,

twee dochters (40 en 37)

TELEVISIE: GTST en Het Zesde Zintuig

FILM: Geen favoriet.

Liefst humor en geen spanning.

BOEK: Het negende schrift van

Maya van Isabel Allende.

22 UT NIEUWS 07|2012

Page 23: UT Nieuws Magazine September

op m’n pad komt. Half oktober ga ik eerst naar

Amerika om een nieuw kleinkind te bewonderen.

Ik heb er dan zes! Verder wil ik me meer verdie-

pen in de spelregels van bridgen en wellicht mijn

creativiteit op de naaimachine nieuw leven in

blazen. Ik ben ook van plan vrijwilligerswerk te

gaan doen, liefst in een ziekenhuis. Waarom juist

daar? In een ziekenhuis wordt gestructureerd

gewerkt. En dat past heel goed bij mij.’ |

‘Ik zit nog in de flow van de denderende trein’

UT NIEUWS 07|2012 23

Page 24: UT Nieuws Magazine September

WWW.HUSK.NL

WINTERSPORT AL VANAF €29,- INCL. SKIPAS

GENIET ERVANGENIET ERVANNU HETNOGKAN.

GENIETERVAN

20111025_abri_husk.indd 1 10/25/2011 4:28:03 PM

Page 25: UT Nieuws Magazine September

3. Doe iets (bij voorkeur wat de studieadvi-

seur zegt). Tja, zo lusten we er nog wel een paar.

Bier, zweet en tranen is allesomvattend. Het

boek wordt neergezet als de TomTom in het stu-

dentenleven en beschrijft alle cliché’s. Studenten

komen aan het woord. Zij delen hun ervaring. De

columns zijn niet alleen leuk, maar ook waardevol.

Het zijn verhalen rechtstreeks uit de studenten-

wereld. Dat maakt de rest van de teksten in feite

overbodig. Die vormen een herhaling van het

ervaringsverhaal, weliswaar wat breder getrokken

en voorzien van wat extra informatie, maar het

rijtje do’s en don’ts is in negen van de tien geval-

len te voor de hand liggend, te betuttelend en

te weinig verrassend. Maar toch, de middelbare

scholier die alvast in de mood wil komen voor

aankomend collegejaar kan het boek voor e12,50

online bestellen. Na 160 pagina’s is het duidelijk:

je stapt echt een nieuwe wereld in. Welkom! |

Boekrecensie

UT NIEUWS 07|2012 25

TEKST: SAnDRA POOL >

In elk hoofdstuk doen enkele ervaringsdeskun-

digen hun verhaal: de zogeheten tips. En dat is

maar goed ook. De door studenten geschreven,

korte columns zijn niet alleen leuk, maar bevat-

ten ook handige weetjes voor de nieuwelingen.

Het zijn waardevolle tips, gegrepen uit het echte

studentenleven. Zo vertelt een tweedejaars

student lucht- en ruimtevaarttechniek over

het hospiteren. ‘Ze doen niet aardig. Feuten

noemen ze je. Je wordt wakker gehouden of je

mag niet douchen. Je accepteert het. Maar ik

wist wel: ik wil hier niet bij horen.’ Uiteinde-

lijk komt het allemaal goed met deze student. Hij

vervolgt: ‘Ik koos voor een klein huis. Bij ons

weet je alles van elkaar. Ik ben nul momenten

eenzaam geweest.’ Een mooie opsteker voor de

groentjes die nog moeten.

Een ander handig weetje doet een tweedejaars-

student rechten uit Rotterdam uit de doeken.

‘Meisjes vinden commissie- of bestuurswerk

interessant. Daar kan je gebruik van maken.

Ze zien je bestuursvestje en ze komen vanzelf

op je af. Vestje cashen, heet dat.’ Kijk, dat is nog

eens een goede tip voor de nieuwe aanwas.

De ervaringsverhalen lezen prettig en vlot weg.

Daarna komt de auteur aan bod. Die gaat in op

het onderwerp, trekt het breder en geeft de lezer

nog iets meer achtergrondinformatie. Die infor-

matie geldt overigens niet voor elke universiteit

en ook niet voor elke student. Neem de volgende

situatie uit het hoofdstuk Losgaan, liefde & lust:

En het gaat zo makkelijk. Er is altijd wel iets

te vieren. Je drinkt, je danst en voor je het

weet sta je te zoenen met iemand die je nog

geen uur kent. Het is zeer de vraag of deze vlie-

ger opgaat voor alle UT-studenten. Het is dus aan

de lezer te bepalen wat op hem of haar slaat.

Het boek bevat veel informatie en een overload

aan tips. Een rijtje do’s & don’ts sluit elk hoofd-

stuk af. Die tips zijn soms op het flauwe af. Zoals

deze: 1. Ga naar de studieadviseur. 2. Luister.

Het boek Bier, zweet & tranen van Lenneke van der Burg is geschreven om eerstejaars wegwijs te maken

in hun nieuwe leventje als kersverse student. Het 160 pagina’s tellende boekwerk is opgedeeld in tien

hoofdstukken. Aan bod komen onderwerpen zoals hospiteren, kamers & kansen (hoofdstuk 3) en mores,

grappen & grollen (hoofdstuk 10).

TomTom voor studentenlevennuttige ervaringsverhalen, overbodige do’s and dont’s

Page 26: UT Nieuws Magazine September

TEKST En BEELD: SAnDRA POOL >

‘Hey, heb jij nog geen koffie?’, vraagt Peter van

de Pol. Zelf is hij gewapend met een coffee to go.

Vers gehaald bij de bekende koffieketen Star-

bucks. Al lang niet meer de populairste coffee-

shop in de Verenigde Staten, weet Van de Pol. ‘De

Amerikanen drijven op koffie. ’s Ochtends loopt

iedereen met zo’n grote beker over straat. Hoe

zoeter, hoe beter. Maar er is een antiketen-bewe-

ging gaande’, vertelt hij. ‘De plaatselijke koffieten-

tjes zijn weer in trek.’ Dus gaat hij op pad, op zoek

naar zo’n lokale toko voor een volgend bakkie.

Vertrekpunt is 42nd Street, een belangrijke straat

in Manhattan, hartje New York. Vooral de kruising

met Broadway bij Times Square trekt vele bezoe-

kers. De megagrote, knipperende reclameborden

en fonkelende lichtjes spreken ’s avonds tot de

verbeelding. In de theaters staan Evita, The Lion

King en Mary Poppins op het podium. Op straat

proberen verklede tv- en filmhelden wat centen

te verdienen. Van Spiderman tot Spongebob. Wie

wil, kan zich laten vereeuwigen met zijn of haar

favoriet. Als je 42nd Street uitloopt, kom je langs

enkele highlights van de stad: het Chrysler ge-

bouw, Grand Central Terminal en uiteindelijk kom

je bij het hoofdkantoor van de United Nations.

TussenstopVan de Pol maakt er een tussenstop. Het gebouw

is gesloten. Zomerreces. De vlaggen van de ruim

190 lidstaten zijn naar binnengehaald. Bouwvak-

kers domineren het terrein voor renovatiewerk-

zaamheden. ‘Rondleidingen zijn wel mogelijk.

Alleen in het witte gebouw, daar links’, wijst de

alumnus, ‘We noemen het de bunker. Het is het

domein van de Algemene Vergadering.’ Wie naar

binnen wil, moet langs strikte beveiliging. Niet

verwonderlijk. Het pand was een van de targets

tijdens 9/11.

Zelf werkt hij in een kantorenpand verderop. In

een koffieshop in de buurt vertelt hij over zijn

missie, al was werken bij de Verenigde Naties

nooit een bewuste carrièrestap voor hem. ‘Ik

werkte hiervoor in Hilversum bij het trainings-

centrum van de Wereldomroep. In die tijd deed ik

ook mijn master Onderwijskunde bij de Universi-

teit Twente. Ik was gespecialiseerd in e-learning.

Het idee was om na die opleiding het trainings-

aanbod up to date te brengen en om zodoende de

capaciteit van mediaorganisaties en mediaprofes-

sionals in ontwikkelingslanden te versterken.’

VerandermanagementDe alumnus concludeerde na een tijdje dat het

geven van trainingen heel weinig zoden aan

de dijk zet. ‘Leuk voor het individu, maar het

veranderde weinig in de organisatie. Ik raakte

daardoor geïnteresseerd in organisatieontwik-

keling en verandermanagement. Ik begon voor

mezelf, maar solliciteerde ondertussen ook bij de

United Nations.’

In 2009 ging hij voor de belangenorganisatie als

expert in veranderingsmanagement naar het

Aziatische Bangladesh. Het doel? De democratie

hervormen. ‘Een enorme kluif,’ stelt hij. ´Ontwik-

kelingssamenwerking was en is nog steeds top

down geregeld. Er is een blauwdruk hoe public

administration werkt en eruit moet zien volgens

de UN. Dat is waar het land naar toe moet. De UN

heeft de kennis en gaat zogenaamd helpen om

daar te komen.’

Dat werkt niet, wist hij. ‘Ontwikkelingslanden

zitten vol met slimme mensen. Ze weten heel

goed wat ze willen, maar praten op gelijke voet is

niet zo aan ontwikkelingssamenwerking besteed.’

Wel aan Van de Pol. Hij gooide het projectplan

voor Bangladesh de deur uit en ging op zijn eigen

manier te werk. ‘We zijn naar de politie en high

officials van de regering gegaan. We vroegen wat

de plannen en prioriteiten waren en of we mis-

schien konden helpen.’ Een gouden greep, bleek

achteraf.

ActiepuntenDe projectmanager kreeg drie actiepunten toe-

Hij stapte eruit en kwam weer terug. Zijn missie? Het systeem van binnenuit veranderen. Zijn doel?

Een bottum up-werkwijze implementeren. Waarom? Omdat het werkt. UT-alumnus Peter van de Pol is

werkzaam als policy advisor bij de United nations, standplaats new york. ‘Het is een stroperig systeem.

Dát veranderen is voor mij de uitdaging.’

Alumnus

‘Het is een stroperig systeem’UT-Alumnus Peter van de Pol werkt bij de United nations

United nationsDe United Nations, de Verenigde Naties is een internationale belangenorganisatie. Na de Tweede Wereldoorlog, in 1945, is

ze opgericht door 51 landen om samen te werken op onder meer het gebied van internationaal recht en veiligheid. Sinds

juli vorig jaar telt de VN 193 lidstaten. Er zijn zes bestuursorganen, te weten de Algemene Vergadering, de Economische en

Sociale Raad, het Internationaal Gerechtshof, het Secretariaat, de Trustschapsraad en de Veiligheidsraad. Daarnaast hebben

de VN gespecialiseerde programma’s zoals het Ontwikkelingsprogramma, het United Nations Development Programme,

waar Van de Pol werkt.

26 UT NIEUWS 07|2012

Page 27: UT Nieuws Magazine September

UT NIEUWS 07|2012 27

bedeeld: het opzetten van een civil service act,

het hervormen van het ministerie en het opzet-

ten van een handboek waarin staat wat klanten

van het ministerie kunnen verwachten. Van

de Pol: ‘Na drie maanden was de civil service

act klaar. Het zijn de regels wat de overheid en

ambtenaren doen. Het is de kunst het gedeelde

belang te vinden. Dat is heel veel praten. Ge-

voelige punten identificeren en kijken wat het

beste werkt. Het is een politiek gevecht en wij

bieden daarvoor een platform.’ Vervolgt: ‘Je zit

met alle hoge functionarissen om tafel. Het is

ontzettend belangrijk hoe je je opstelt. Toen we

de drie actiepunten voor elkaar hadden, won-

nen we vertrouwen en werden we gevraagd om

te helpen met andere ontwikkelingen.’

Als je werkelijk wilt weten wat de burger nodig

heeft, ga dan met ze praten, luidde het advies

van de UN-medewerker. ‘Dat werkt als een

tierelier.’ Een voorbeeld. ‘Bangladesh heeft heel

veel riksja’s. Ambtenaren hadden alle riksja-ei-

genaren bij elkaar geroepen op een groot plein

om nieuwe regels te maken. Iedereen was er

zo gelukkig mee, omdat alle belanghebbenden

erbij betrokken waren. Dat leidt tot een beter

begrip.’

Het is het sterke punt van zijn werkwijze. ‘We

hielpen om dingen voor elkaar te krijgen en

alleen waar nodig droegen wij experts aan. Dat

werkte zo goed, na anderhalf jaar zat ik met

de minister te praten en die zei: Peter, you are

working for me, not for the UN. En dat is wat je

horen wilt!

Eind 2011 stapte hij eruit. ‘Bangladesh is niet

goed voor de gezondheid. Je wordt steeds snel-

ler ziek. Een goede reden om weg te gaan.’ Kort

daarna keerde hij weer terug binnen de organi-

satie. Dit keer op het hoofdkwartier. Als politiek

adviseur bij de capacity development group. ‘Er

wordt inhoudelijk beleid gemaakt. Hier worden

de manuals geschreven voor hoe je projecten in

elkaar zet of hoe je een project moet managen.

Op deze positie heb je net iets meer invloed. Er

liggen veel mogelijkheden om langzaam maar

zeker zaken te veranderen.’

Een moeilijk proces, verwacht Van de Pol. ‘De

UN is een totaal uit de klauwen gelopen bureau-

cratie. Er zijn ruim 190 landen lid. Dat is nogal

een dolle boel daar in de Veiligheidsraad. Van

nationale regeringen krijgt ze geld, maar deze

donoren zetten vraagtekens bij de efficiëntie

van de UN. Begrijpelijk, donoren staan immers

onder druk om in eigen land te rechtvaardigen

waar het geld naar toe gaat. Daarom kiezen zij

waar het geld naar toe moet. Dat maakt het

voor de UN moeilijk om aan te sluiten bij wat

het land wil. Op deze manier blijft het ineffici-

ent werken.’

IrritantVervolgt: ‘De afgelopen 20 jaar is er in de manier

waarop ontwikkelingssamenwerking wordt gedaan

weinig veranderd. Men zegt dat er met lokale

mensen gewerkt wordt, maar in de praktijk is dat

niet zo. Omdat ze denken dat ze het beter weten.

Zo’n irritante eigenschap. Daaraan ergeren veel

ontwikkelingslanden zich.’

En dat moet anders, vindt Van de Pol. ‘Wat ik

wezenlijk wil, is dat systeem van binnenuit veran-

deren. Ik heb niet zo veel zin om van land tot land

te reizen en de belangrijke adviseur uit te hangen.

Het is een stroperig systeem, waar veel politiek

bedreven wordt. Het is moeilijk om er beweging in

te krijgen, maar dat is voor mij juist de uitdaging.’ |

Page 28: UT Nieuws Magazine September

28 UT NIEUWS 07|2012

TEKST: EGBERT VAn HATTEM | FOTO: GIJS VAn OUWERKERK >

Vanessa Evers heeft geen moeite uit te leggen dat

sociale robots ons leven al zijn binnengedrongen,

ongemerkt: de automatische piloot, de nog best

dure grasmaairobot, en de auto met cruisecontrol

– of die met slimme sensoren, die feilloos achteruit

inparkeert. Een sociale robot kan meer dan alleen

obstakels detecteren en daar slim omheen lopen,

aldus Evers. ‘Hij reageert zelfstandig op ons en onze

leefomgeving en heeft daar fysieke impact op.’

SubtielDe relatie tussen mens en robot luistert nauw, zeker

als ze bij elkaar over de vloer komen. Neem een

robot die beddengoed inzamelt in een zorginstelling.

Met welke snelheid kan hij/zij zich het best door de

gangen voortbewegen, zonder irritatie of ongemak

te veroorzaken bij verplegers en bij bewoners?

Niet dwars door een groepje heenrijden is nog wel

in te programmeren, maar op tijd afremmen en

voldoende afstand bewaren zijn subtiele begrippen.

‘Het zou mooi zijn als de robot dat al doende kan

leren’, vertelt Evers. ‘Te dichtbij komen is sociaal en

cultureel bepaald. De robot zou gelaatsuitdrukkin-

gen moeten kunnen interpreteren en daarvan leren.

Dus: oeh, die kijkt niet blij, ik kom te dichtbij. Zo

leren we het zelf in feite ook.’

ComplexMensen en robots kunnen, gek genoeg, op persoon-

lijk vlak gemakkelijk botsen. Robots, of intelligente

autonome systemen, worden al snel te complex

voor ons mensen. De genoemde grasmaaier maakt,

in onze ogen, maar rare routes en al snel leveren we

commentaar. Op onze computer kunnen we zelfs

ongeremd boos worden. ‘We reageren op robots

alsof het sociale wezens zijn, omdat we niet anders

kunnen’, zegt Evers. ‘Zo steken we evolutionair nu

eenmaal in elkaar. We beoordelen elkaar continu en

sturen elkaars gedrag bij.’

Robots zullen, net als mensen, de sociale factoren

in de omgeving moeten gebruiken om te interacte-

ren bij het leren van nieuwe taken, zoals een ouder

samenwerkt met het kind om de tafel af te ruimen.

Evers: ‘De meeste mensen hebben geen ervaring

met machineleren, gedistribueerde beslissingsme-

thoden of kunstmatige intelligentie, maar hebben

wel een levenslange ervaring met sociale interactie

en sociaal leren achter de rug.’

SevillaHet best is dus maar om van de nood een deugd te

maken. Evers en de onderzoekers van Human Me-

dia Interaction doen dat in tal van projecten. Een

voorbeeld is de rondleidrobot in de Real Alcazar

Een robot met sociaal intelligente trekjesInterview

Het levenswerk van Vanessa Evers

28 UT NIEUWS 07|2012

In de zorg, de dienstverlening, op reis en thuis zullen we steeds vaker ‘sociale robots’ tegen

het lijf lopen. Professor Vanessa Evers van Human Media Interaction (CTIT) ziet ze graag

komen, maar dan wel zorgvuldig ontworpen, met sociaal intelligente trekjes. ‘We moeten

onze menselijke capaciteiten kunnen inzetten om ze dingen te leren. Samen met ons, zoals

je een kind leert de tafel af te ruimen.’

Page 29: UT Nieuws Magazine September

Een robot met sociaal intelligente trekjes

UT NIEUWS 07|2012 29

in Sevilla. De spannende vraag: kan een robot de

bezoekers boeien op een nieuwe manier?

Want: toch jammer wanneer groepen toeristen,

bijvoorbeeld leden van een gezin, afzonderlijk van

elkaar met hun eigen headset door het bewon-

derenswaardige kasteel en de tuinen wandelen.

Aan de andere kant: niet iedereen kan of wil

persoonlijk worden rondgeleid. ‘Een robot kan

bijvoorbeeld met een projectie laten zien hoe een

ruïne er vroeger uitzag, even de diepte ingaan of

een leuke roddel overbrengen. We vragen ons af

wat de rondleidrobot extra kan bieden naast een

gewone gids.’

Samen met Betsy van Dijk en Daphne Karreman

onderzoekt Evers de persoonlijkheid en het

gedrag van de robot. Het prototype dat na drie

jaar opgeleverd wordt, zal op drie locaties binnen

Alcazar ‘een demonstratie’ moeten kunnen geven

waarin het sociale aspect tot uitdrukking komt.

Als mensen naar de robot toekomen, moet deze

herkennen welke mensen bij elkaar horen en zich

tot hen richten. Ook kan de robot zelf zijn diensten

aanbieden als hij ziet dat mensen wachten door op

ze ‘toe te lopen’, of – wie weet – zelf beginnen met

een show als het erg druk is op een locatie en het

publiek daar gaandeweg bij betrekken.

Evers: ‘Ook moeten we aan duidelijke technische

randvoorwaarden voldoen. De robot moet zichzelf

opladen, in de ochtend zelf opstarten, schuilen te-

gen de regen en … koel blijven, want in Sevilla is het

nogal eens erg warm. Dat moet hij twee weken lang

zelfstandig volhouden, 24 uur per etmaal.’

PensioenEvers ziet de zoektocht als haar levenswerk. Over

twintig jaar hoopt ze mee te maken dat sociale ro-

bots opgenomen worden door de markt en bijdragen

aan een gezonder, welvarender, socialer en meer

ecologisch verantwoord leven. ‘Gezien de huidige

pensioentrend zal ik dan na mijn 65ste nog genoeg

tijd hebben om te meten hoe de samenleving beïn-

vloed wordt door sociale robots.’

De samenwerking in onderzoek die nodig is, is

volgens haar immens. Om de onderzoeksagenda te

vervolmaken is over het gehele spectrum van de

robotica wetenschappelijke voortgang nodig: sociale

cognitie, sociale actie en sociale perceptie.

Op die lange weg komen onderzoekers vast ook

verder met vragen die Evers nu intrigeren. Robots

mogen ook weer niet teveel op mensen lijken, want

dan voelen die zich ongemakkelijk (‘uncanny’),

zoals de Japanse onderzoeker Masahimo Mori laat

zien. ‘Mensen verwachten veel van een robot die

zich sociaal opstelt, net als mensen dat van elkaar

verwachten. Toch zijn de gedragsrichtlijnen tussen

mensen niet één-op-één vertaalbaar naar die tussen

mensen en robots.’

Wat in ieder geval duidelijk lijkt: uiterlijk en

beweging van de robots moeten bij elkaar passen.

Anders denken mensen: ‘hier klopt iets niet’. Naast

platte identificatie is een soort emotionele herken-

ning noodzakelijk. Een robot die zich menselijk

voordoet maar zich houterig voortbeweegt, komt er

bij ons niet in. |

‘Een robot zou gelaatsuitdrukkingen moeten kunnen interpreteren. Zo van: Oei, die kijkt niet blij.’

Page 30: UT Nieuws Magazine September

Activisme

30 UT NIEUWS 07|2012

TEKST: MARTInE ZEIJLSTRA | FOTO: GIJS VAn OUWERKERK >

AmbitieJoni Terpstra (21 jaar) heeft het afgelopen jaar veel

geleerd van haar jaar als voorzitter in het bestuur

bij Isaac Newton, de studievereniging van werk-

tuigbouwkunde. Commissies begeleiden, op korte

termijn van alles en nog wat regelen, zodat activi-

teiten niet in het water vielen. Nu is de kamer van

de studievereniging soms een uurtje dicht omdat

er maar één nieuw bestuurslid is. Terpstra en haar

mede-bestuursleden hebben nog geen nieuwe

bestuursleden gevonden en puzzelen iedere week

hoe ze de vereniging toch nog draaiende kunnen

houden. Dat is best lastig, vooral als er weer colleges

en tentamens gepland staan. ‘Maar we willen alle zes

dat de studievereniging blijft bestaan, dus we gaan

door.’

Terpstra en haar collega’s vinden het erg jammer dat

het zo loopt. ‘We hebben ons een jaar lang volledig

voor de studievereniging ingezet, nu belandt alles

op een laag pitje. We hebben geen tijd om zelf extra

activiteiten en lezingen te organiseren en ook grote

punten als het financiële systeem op de kop zetten

lukt nu niet. We hadden die taken graag aan een

nieuw bestuur overgedragen.’

Ze zetten alles op alles om de kamer van de vereni-

ging zo vaak mogelijk open te houden. Leren voor

een herkansing gebeurt in die ruimte. Weekenden en

vrije uren zijn gereserveerd voor de vereniging. Wie

moet leren voor een tentamen krijgt daar tijd voor,

dan werken de anderen wat harder. Oud-bestuur-

ders zetten zich in. ‘Iedereen wil ons wel helpen’,

zegt Terpstra. Maar af en toe lukt het niet en is de

kamer even dicht. ‘Vervelend, maar iedereen heeft

er wel begrip voor’, zegt Terpstra.

Hart voor de clubVeel animo is er namelijk niet onder studenten om

een jaar bestuur te doen. Bijna iedere studie-of

studentenvereniging heeft er last van. ‘Veel stu-

denten zeggen dat ze niet willen vanwege de harde

knip’, zegt Terpstra. ‘Ze zijn bang dat ze nog een jaar

vertraging oplopen als ze twee vakken niet halen.’

Een andere reden voor veel studenten om zich niet

in te zetten voor een vereniging is de langstudeer-

boete. ‘Wij vermoedden twee jaar geleden al dat

de langstudeerboete voor problemen zou zorgen’,

zegt Menno in ’t Veld (21), coördinator extern van

studentenvereniging A.S.V. Taste en vierdejaars

werktuigbouwkunde. ‘Wij hadden twee besturen met

twee keer zes bestuursplekken en we waren bang

dat we die door de boete niet meer allemaal gevuld

kregen.’ De studentenvereniging besloot om de twee

besturen samen te voegen tot een bestuur met acht

leden. Dat bleek een wijs besluit. ‘Normaal gespro-

ken kregen we spontaan veel aanmeldingen voor het

bestuur, nu haalden we de zeven net. We hebben

dus ondanks het samenvoegen van de besturen

alsnog een bestuurder minder dan gewenst voor

komend jaar. Kleinere commissies gaan makkelijker

omdat die eenvoudiger met een studie te combine-

ren zijn. Vier van de tien studenten geven aan dat

ze geen bestuur willen doen vanwege de langstu-

deerboete. Ze zijn bang dat ze door een jaar bestuur

zoveel vertraging oplopen dat ze die 3000 euro boete

moeten betalen.’

Uiteindelijk vond A.S.V. Taste genoeg nieuwe be-

stuursleden, maar daar moesten ze wel veel moeite

voor doen. ‘We hebben veel gesprekken gevoerd met

leden die al eens een commissie deden. Gelukkig

zijn er genoeg leden met hart voor de club, waardoor

we altijd wel een bestuur kunnen vormen, maar het

moet niet zo doorgaan.’

Collegegeldvrij besturenMax Haspels (23), vijfdejaars werktuigbouwkunde

en voorzitter en portefeuillehouder communicatie

Student Union vond redelijk makkelijk nieuwe

bestuursleden voor het komende collegejaar. ‘Maar

daarin zijn we wel een uitzondering. Veel vereni-

gingen hebben moeite met het vinden van nieuwe

bestuursleden. Studenten voelen zich overvallen

door de langstudeerboete. Ze hebben het gevoel dat

de spelregels halverwege het spel zijn veranderd en

ze zijn daarom druk bezig met het afronden van hun

bachelor. Ze hebben geen tijd voor een jaar bestuur.’

Haspels zet zich daarom met de Student Union in

voor een collegegeldvrij bestuursjaar. Studenten

doen daarmee wel een jaar bestuur, maar schrijven

zich niet in bij de universiteit. Daardoor lopen ze

geen studievertraging op, en riskeren ze dus ook

geen langstudeerboete. ‘Het zou een win-winsituatie

zijn voor zowel de student als de universiteit’, denkt

Haspels. ‘De student doet bijvoorbeeld ervaring op

Bestuurders gezochtDoor de langstudeerboete en harde knip doen minder studenten een jaar bestuur voor

een studie-of studentenvereniging. Voorgaande jaren meldden nieuwe bestuursleden zich

spontaan aan, nu moeten verenigingen hard naar hen op zoek.

30 UT NIEUWS 07|2012

Page 31: UT Nieuws Magazine September

met het organiseren van evenementen, iets wat je

niet leert tijdens je studie. En de universiteit blijft

bijdragen aan de voorzieningen. Want het kost

erg veel geld als voetbal en theatersport door een

medewerker geregeld moet worden in plaats van

een student.’ Het grote struikelblok is geld. ‘Als je als

student niet staat ingeschreven krijg je immers ook

geen studiefinanciering en daarmee geen inkomen.

Een bestuursjaar is dan alleen weggelegd voor rijke

studenten. Dat is een gevaar en ik zie graag dat de

UT meewerkt aan het realiseren van de mogelijk-

heid tot het doen van een collegegeldvrij bestuur-

sjaar. Want veel studenten laten de beslissing voor

een jaar bestuur afhangen van de collegegeldvrije

variant.’

BestuursminorSven Oosterhuis (22), vierdejaars technische

bedrijfskunde en voorzitter van studievereniging

Stress bedacht samen met zijn collega’s een andere

oplossing voor het probleem. ‘We hadden veel

moeite om nieuwe bestuursleden te vinden’, zegt

Oosterhuis. ‘Eerst bedachten we dat Stress de helft

van de langstudeerboete zou betalen, maar dat trok

studenten niet over de streep. ’Samen met docenten

zette de studievereniging daarom een nieuwe be-

stuursminor op poten. Bestuursleden doen ervaring

op in het organiseren van zaken voor de studiever-

eniging en worden daar met twintig studiepunten

voor gecompenseerd door de collegestof hier ook

op aan te passen. ‘Daardoor kregen we er een nieuw

lid bij’, zegt Oosterhuis. Zelf loopt hij door zijn jaar

bestuur wel een half jaar vertraging en daarmee een

boete van 1500 euro op. ‘Maar dat heb ik er wel voor

over. Ik ben 50 tot 60 uur per week bezig geweest

met regelen van dingen die ik leuk vind. Ik heb mee-

geholpen de minor op poten te zetten en heb een

coachingstraject opgezet waardoor eerstejaars die

zich inzetten voor de vereniging hulp bij hun studie

krijgen van een coach. Dat heeft 25 actieve eerste-

jaars opgeleverd, terwijl het in voorgaande jaren 15

tot 20 waren. Sommige mensen snappen het niet dat

ik een jaar bestuur heb gedaan omdat zij zelf zo snel

mogelijk willen afstuderen om geen boete op te

lopen. Ik snap die reactie, maar het maakt me niet

uit. Ik had een geweldig bestuursjaar.’ |

UT NIEUWS 07|2012 31

Page 32: UT Nieuws Magazine September

TEKST: MO CORnELISZ En SIMOnE KRAMER | FOTO’S: GIJS VAn OUWERKERK >

Samsam (Oude Markt 15)Een van de bekendere terrassen en eetgelegenheden in Enschede is Samsam. Ben je een echte

zonaanbidder? Dan raden wij je Samsam absoluut aan. De bediening is op onze testdag niet

heel snel. We moesten zeker een kwartier wachten totdat we geholpen werden en ook werden

gebruikte schotels niet direct meegenomen. Het verse sapje is het gelukkig waard, de vitamine C

werd weer op peil gebracht. Een ander goed punt is de daghap. Zeven dagen per week krijg je bij

Samsam een andere culinaire uitspatting van de kok voorgeschoteld. Niet geheel onbelangrijk;

de daghap is zeker betaalbaar voor studenten. Je merkt wel dat de echte Tukkers, toeristen en

studenten bekend zijn met Samsam. Het terras zit namelijk zo goed als vol. Met mooi weer is het

soms een stoelendans, maar als je even geduld hebt vind je wel een mooi plekje in de zon.

Bediening ●●● Prijzen

Hygiëne ●●● Bier v/d tap: e 2,20

Entourage ●●●● Wijn: e 3,00

Zonplezier ●●●●● Fris: e 2,15

Terrassentest

na een zomer met toch redelijk veel mooi weer is het nieuwe collegejaar alweer begonnen. Studeren

betekent echter meer dan alleen achter de boeken zitten en dus trekken studenten veel de stad in. Enschede

wordt gepromoot als een bruisende studentenstad, waar goede terrassen niet kunnen ontbreken. Rondom

de oude markt is het vaak druk en gezellig en door slim te kiezen kun je de hele dag in de zon zitten.

natuurlijk is praktijkervaring het beste, maar toch is het handig om van tevoren al te weten op welk terras

je het beste kan vertoeven. Ook handig voor de 1200 nieuwe UT-studenten die Enschede nog moeten

verkennen. Op een mooie zomerdag testte UT nieuws vijf terrassen.

Lekker nazomeren op het terras

Irish Pub Molly Malone (Oude Markt 11)Irish Pub Molly Malone kwam in de Terras Top 100 van Misset Horeca op nummer 11. Reden genoeg

om dit terras zelf uit te testen. Wat ons zo aansprak bij Molly Malone is de werkwijze. De bediening is

snel, zeer vriendelijk en bovenal oplettend. Om snel te kunnen bedienen hebben ze een heel slim hulp-

middel. De Irish Pub werkt met een vlaggetje op tafel. Wil je wat bestellen of vragen, dan steek je het

vlaggetje omhoog en word je binnen enkele seconden geholpen. Frisdrank wordt geserveerd zoals het

hoort; op viltjes, etiket naar voren en in een flesje. Ben jij een echte bierliefhebber? Dan ben je hier aan

het juiste adres. Molly Malone biedt een ruim assortiment aan speciaalbieren van de tap en in fles. Wat

op ons betreft is die 11e plaats in de top 100 zeker verdiend!

Bediening ●●●●● Prijzen

Hygiëne ●●●● Bier v/d tap: e 2,40

Entourage ●●●●● Wijn: e 3,20

Zonplezier ●●●●● Fris: e 2,10

32 UT NIEUWS 07|2012

Page 33: UT Nieuws Magazine September

Lekker nazomeren op het terrasDe Kater (Oude Markt 5)Aan de westkant van de Grote Kerk vind je een hele rij met terrassen. Eén van deze terrassen is De Kater.

Een prima locatie, vanaf hier heb je namelijk goed zicht over het grootste gedeelte van de Oude Markt.

In de zomer zijn er meerdere festiviteiten op de Oude Markt, bij De Kater zit je altijd eerste rang. Het

meubilair is ietwat ouderwets. Dat geldt ook voor de kopjes waar de koffie in wordt geschonken. De kaart

is inmiddels meer dan tig keer gebruikt en mag dus ook best een keer vervangen worden. De bediening bij

De Kater is snel. De dames en heren nemen snel een drankje op en brengen dit ook zonder problemen.

Daar houden we van. Op dit terras heb je niet de hele dag zon. Is de zon wel te bekennen? Dan verdwijnt

ze achter de grote parasol. Deze parasol is wel ideaal voor als het regent, dan kan je blijven genieten van je

drankje en hapje op het terras.

Bedienin ●●●● Prijzen

Hygiëne ●●● Bier v/d tap: 2,50

Entourage ●●● Wijn: 3,30

Zonplezier ●●● Fris: 2,20

Fellini (Bolwerkstraat 2)Iets buiten de Oude Markt komen we Fellini tegen. Dit is een van de nieuwste eet- en drinkgelegen-

heden in Enschede. Als je op het terras van Fellini gaat zitten zul je misschien denken dat je bij een

strandtent bent beland zonder strand. De stijl doet het wel vermoeden. Binnen is de inrichting hyper-

modern. ’s Avonds wordt Fellini omgetoverd tot een chique club, met verschillende thema-avonden.

Studentikoos kunnen we het hier niet noemen. De kaart van Fellini bevat voornamelijk Italiaanse

gerechten. Je raadt het vast al? De koffie is hier absoluut een aanrader. Wil jij ’s avonds wat luxer eten

en drinken? Dan moet je bij Fellini zeker een (niet dure) daghap en lekkere cocktail nemen. Helaas

zijn hier niet veel zonuren, de gele bol zit voornamelijk verstopt achter hoge gebouwen.

Bediening ●●●● Prijzen

Hygiëne ●●●● Bier v/d tap: 2,50

Entourage ●●● Wijn: 3,30

Zonplezier ●● Fris: 2,20

Central Park (Langestraat 58-60)Het eerste wat opvalt is de grootte van het terras van Central Park; dat is namelijk niet groot. Aan het

achterste gedeelte van het terras staan een paar lounge banken van steigerhout met bijpassende tafels.

Daarvoor staan nog enkele tafels. De aankleding is een beetje sober. Het straalt in ieder geval geen luxe

uit, al zijn we daar in de zomer misschien niet eens naar op zoek. De bediening is snel en aardig, al storen

de vale t-shirts met vlekken ons een beetje. De klandizie op dit terras is een mix van uitgewinkelde voor-

bijgangers, studenten en levensgenieters die al met pensioen zijn. Een nadeel is dat je frisdrank uit een

automaat en dus niet uit een flesje krijgt. Voor slechts e0,10 extra heb je al een frisje uit een flesje.

Bediening ●●●● Prijzen

Hygiëne ●●● Bier v/d tap: 2,40

Entourage ●●●● Wijn: 3,20

Zonplezier ●●●● Fris: 2,00

UT NIEUWS 07|2012 33

Page 34: UT Nieuws Magazine September

International

TExT: MARLOES VAn AMEROM | PHOTO: SHUTTERSTOCK >

1) Organize your emails

Aaaargghh, those emails. Who doesn’t cringe on

the first day of their return to work upon being

confronted with an endless list of electronic mes-

sages? And what is worse, even after you man-

aged to tackle these, a whole new pile will soon be

waiting for you.

In case this stresses you out: you’re not alone. A

growing body of research indicates that for many

people emails have turned from the fun and

quick alternative to ‘common’ mail and phone

calls they once were, into, well, a major head-

ache. Because there are so many and the weight

of the unanswered ones can bear hard on one’s

conscience.

First of all, chip away at emails as fast as possible,

keeping your answers friendly but to-the-point.

Should you still allow your computer system

to loudly alert you to each new incoming email

switch it off, particularly when working on an

important deadline. American studies indicate

that it takes at least five minutes before you are

back on track with your essay, or whatever it was

that needed your attention. And getting behind

schedule is a major ‘stress creator’.

In case you are cc’t into messages that are not

even of interest to you, alert the sender. The

same goes for mailing lists that no longer merit

your interest.

Finally, Microsoft Outlook has some great func-

tions to help organize your email, like labeling

them into various categories. So has Gmail these

days. In his famous book on time management

Getting Things ѵ Done, king of time management

David Allen offers useful pointers as well.

2) Work smart

Talking about time management, developing some

fresh skills in this field may also help you to deal

better with your workload. If you silently fear time

management merely represents ways to work

more efficiently –thereby only ‘helping’ you to add

MORE items to your to-do list- then think again.

These days it also helps you take a fresh look at

what you really want to go for (and what not)

and to maintain your boundaries correspondingly

and say no when necessary. Ensuring you have

sufficient free time to recharge your batteries

throughout the working week and weekend is

actually an important priority.

Interested? Then register for one of the many

courses the UT organizes in this field coming aca-

demic year. Simply surf to: http://www.utwente.nl/

hr/cursusaanbod/en/Calendar/

And/or explore the art of life hacking, which helps

you to manage and control your information

needs -rather than vice versa- often by using the

web. Visit for example Tim Ferris’ webpage, the

movement’s founder at www.fourhourworkweek.

com. While not all of his tips may be for you (take

‘employ a relatively cheap personal assistant in

India using the web to communicate your needs’,

for instance), many have found his advice on us-

ing one’s social networks, like Facebook, to gener-

ate expertise and tips when dealing with complex

(research) problems helpful.

3) Go green

Just watching green spaces can have a calming

effect although having a sniff at nature itself is

clearly even more effective. Fortunately, fields

and trees are not that difficult to come by at our

campus. But what if you need a table to work at

or you feel like working outside of the campus?

In that case, a visit to the Ik en mijn moeder

(‘Me and my mom’) tea garden, may be an

option. Not only is it located in a park (namely

the Wooldrikspark), you will sit in a beautiful

English-style garden . Should you need books as

well or fast internet at some stage? Not a prob-

lem. Just pop by the UT study areas in the Wal-

straat or, if you are no longer a student but a UT

employee, the public library with its free, yet fast

Wi-Fi. The latter is located in the Pijpenstraat.

4) Sports

A great way to at least temporarily keep those

stress bugs at bay is to do some sports dur-

ing your breaks on campus. Activities like Tai

Chi and yoga are known for their calming and

Hopefully, you had a brilliant holiday from which you returned tanned, revived and, who

knows, buzzing with new exciting plans. However, once we return to our daily working

routines it can be easy to fall back into old patterns and get all stressy, tired and coffee

addicted again. So how to avoid the post-holiday blues? Below follow some tips.

How to stay happy and relaxed

34 UT NIEUWS 07|2012

When your holidays are over

Page 35: UT Nieuws Magazine September

relaxing effects, and may in the long term boost

your concentration. Or what to think of Zumba?

The cheerful rhythms to which you will dance

not only enable you to indulge in some choco-

late in a guilt-free manner afterwards, they can

also easily bring back your holiday feeling.

5) Get a good massage

Unfortunately, unlike Amsterdam and other big

cities in the West, relatively cheap, pay-as-you-go

Chinese massages are not yet available in En-

schede. A pity perhaps, because Asian and other

type of massages can be a great way to relax

not only your muscles, but also yourself. There

are, however, some Asian, mostly Thai, massage

therapists in Enschede, whom you can turn to,

like Titra Srichawong at the Mekkelholtsweg 22.

Prices start from ѵ25 for 30 minutes.

In case the reason you feel you could do with a

massage lies in persistent neck, shoulder or back

pain following prolonged computer use, you can

also turn to the ‘anti-RSI’ masseuse employed by

the UT Sports Center. Phone the Sports Center

for further details on 053-4894780.

6) Finally,

should you find yourself still struggling with

deadlines to the extent that it makes you un-

happy or makes you experience physical prob-

lems, like insomnia or headaches, then consider

that perhaps deeper underpinning problems

could play a role.

Persistent procrastination may mask perfor-

mance anxiety for example. Linked to this, self-

imposed perfectionism can be a main pitfall.

Whatever the underlying cause, do not fear.

The UT’s psychologists are trained in assisting

you to trace and conquer the root cause of your

problems in balancing your studies or work

with your private time – as fast as possible.

Happy working! |

How to stay happy and relaxed

UT NIEUWS 07|2012 35

Page 36: UT Nieuws Magazine September

36 UT NIEUWS 07|201236 UT NIEUWS 07|2012

TExT: MARISKA ROERSEn | PHOTO: GIJS VAn OUWERKERK >

‘iDEAL is a good example of a large IT implemen-

tation in a network setting’, the German scientist

introduces her research. ‘All banks benefit from

the system, but it took very complex mechanisms

to objectively allocate costs and benefits amongst

the partners.’

Silja was not involved in iDEAL herself, but used

4 case studies to create an instrument to support

group decisions. ‘One of the main findings was that

a bidding system in which partners can anony-

mously suggest how much they want to invest in

the project works best. After that, distribution of

benefits based on some previously determined fac-

tor, such as profit, is a very useful starting point.’

Structure for peopleThe added value of Silja’s research can be sum-

marised as offering structure. ‘It sounds extremely

straightforward but simplification really helps.

People tend to wander off into details and don’t

focus on the most important issues. My method

gives the needed structure for evaluating IT

investments.’

Silja vividly recalls the moment when she realised

her research could really make a difference: ‘Once,

a large company invited me to give a workshop

to project managers from all over the world. I

received very encouraging feedback from them.

The managers and consulting agencies shared

with me that the workshop had really helped them

to progress their work.’

Thesis as a homeNow that her PhD is completed, the doctor looks

back on the four years that lie behind her and

is a bit nostalgic about it. ‘My thesis has become

my home! It’s like I am living in a house where

only I know where I put things and where to find

them again’. Having said this, Silja acknowledges

that she also faced some darker moments. ‘The

first year was particularly challenging. As I was

working for two faculties, I sometimes felt isolated

from both of them. There were moments when I

wondered where it was all going, and how I could

find a balance in my dissertation.’

It was only from the second year onwards that she

started to feel thrilled about what she was doing.

‘I started to see that because I worked from both

an IT and a management perspective, I was able

to realise a synergetic effect.’ Silja is convinced

that true innovation is born at the intersection of

disciplines.

‘Choose your own path’Being a veteran now, what advice can the re-

searcher give to other PhDs? ‘Choose your own

path’, Silja answers decisively. ‘Be the captain of

your own ship, since you will be the one having

to do the work.’ On top of that, Silja strongly

recommends doing research abroad if there are

opportunities. ‘I spent two weeks on a research

visit to Aalborg, Denmark. If I could do it again,

I would stay for longer. During my studies I

lived in Sweden for 6 months and I have never

forgotten its beauty. I also like the way Scandi-

navian countries are frontrunners in things like

emancipation.’ Not to say that the German native

doesn’t like The Netherlands, though:. ‘In Ger-

many, there is often more hierarchy in organi-

sations. I really enjoy the ability to have lively

discussions here where organisational structures

are quite flat.’ |

‘My thesis is like my home!’ Silja Eckartz:

Congratulations to Dr. Silja Eckartz. On August 31st, she defended her dissertation successfully! Silja

finished a dual PhD at EWI and MB on methods of improving cost estimations and benefits management

for IT implementations in networks. She explains how her tools assist in reaching a fair distribution of

costs and benefits and, as a bonus, has some advice for PhDs who still have some way to go.

PhDs are the backbone of our university. But who are they?

Every month, we introduce another PhD candidate to you.

This month: Silja Eckartz, PhD Graduate at the Information

Systems Group.

International

36 UT NIEUWS 07|2012

Page 37: UT Nieuws Magazine September

TExT: LEAnnE BEnnEWORTH | PHOTO: GIJS VAn OUWERKERK >

I’d never visited the Netherlands before I came

to Enschede, in fact it was the first time I’d

left the American continent! I’m from southern

Brazil, which is more like Europe than the rest

of Brazil, but it was still a culture shock. The

biggest change for me was the limited hours for

shops and markets in the Netherlands – it’s just a

few hours and if you miss it, that’s your chance to

shop gone! That was difficult to get used to.

My home city is small, about 200,000 people.

I’d been doing my Master’s in a city of 4 million

people before I moved here, so strangely En-

schede feels more like home. I did my Bachelor’s

at a campus university too, so the campus feels

very familiar. I love cycling along through trees

with the birds singing and suddenly seeing cows,

that’s what I grew up with and that’s what En-

schede is like too.

I’ve done some Dutch courses, but it’s hard to

get practice. There are a lot of non-Dutch in my

research group – four others from Brazil! I find

people on the campus are very patient when

I try out my Dutch though, people in the city

quickly switch to German and then English.

I’d like to stay in Europe when I finish my

PhD, though I had considered going to North

America. There is more balance here, you can

work and enjoy life rather than just focusing on

work. |

Suddenly seeing cowsBrazilian Ricardo de Oliveira Schmidt is a

PhD candidate in Design and Analysis of

Communications Systems. His research focuses on

the management of network systems.

ExpatLens

UT NIEUWS 04|2012 37

Page 38: UT Nieuws Magazine September

38 UT NIEUWS 07|2012

20/8 - @AtillaKerpisci: @jandouwekroeske De #utwente opstellin-

gen op #Lowlands zagen er goed uit! Twentse groet aan jullie hele

team!

20/8 - @woutervj: Blijft toch irritant, op de fiets ingehaald worden

door iemand die er duidelijk minder moeite voor doet. #elektro-

motor

20/8 - @amberwalraven: Dat was wel het spannendste afstudeer-

praatje ooit.... flauwvallende toehoorder. BHV erbij gehaald. Alles

goed gekomen en afgestudeerd :-)

21/8 - @kickin_ut: Opbouw Kick-In al druk aan de gang - de tent

staat al en het begint er allemaal steeds meer op te lijken!

22/8 - @RobbinJan: Aangezien ik nog niks ken in Enschede zo al

op de fiets richting de UT voor #kick12

22/8 - @Erwinholtland: NOS op bezoek bij innovatieve bedrijven

op Kennispark Twentehttp://bit.ly/PWNM80

22/8 - @tomsnijders: Op naar Enschede voor de Kick-In! Mooooooi

#kick12

22/8 - @WouterMoes: Jetzt geht die Party richtig los! #kick12

#aegee #KADMOS

22/8 - @GijsDiepeveen: Bier mag niet van de organisatie #kick12

23/8 - @Lindaeew: Mijn laatste echte vakantiedag is begonnen. En

die begin ik natuurlijk met koffie op de veranda.

23/8 - @bobvandevijver: Ha! Kijk maar uit! Ik heb een brandslang

bij de #bestorming van de #bastille! Ik kijk er naar uit! #kick12

24/8 - @ppverbeek: Slecht verteerbaar nieuws: Rijksmuseum

Twenthe schrapt veertien banen wegens aangekondigde bezuinin-

gen op subsidie http://bit.ly/NehB4g

24/8 - @hwgvdhoeven: Volgens mij is de introductieweek van de

#UTwente aan de gang. Diverse groepjes jongmenschen in ganz-

epas op weg naar jolijt ende vermaeck.

26/8 - @Henrikjee: Heerlijk dat studentenleven:) weetbeters zijn

sws de leukste #kick12

27/8 - @mfonville: “@UTNieuws: Partijen bezuinigen op ov-studen-

tenkaart http://tinyurl.com/9r2wo38” gaan we dan eindelijk weer

massaal liften als studenten? #AEGEE

27/8 - @SUTwente: Ook meedansen voor het goede doel? Doe dan

op 30 september mee aan de Zumbathon! Kaartjes koop je via:

http://www.zumbalinda.nl

27/8 - @liudvikaleisyte: Did you find my Ipad at London Heathrow

today? I would appreciate if you could contact me ASAP. Thank

you very much.

27/8 - @Jowsen: 49 mensen uit één auto #kick12

28/8 - @wietsesmid: Pfft. 12 uur. En we moeten nog aan de biere-

stafette beginnen.....

28/8 - @amberwalraven: Giving my final lecture at UT today. They

called it ‘fun lecture’ on the pre-master faculty introduction pro-

gram. I’ll try! :-D

Twenty Twente TweetsService

Page 39: UT Nieuws Magazine September

UT NIEUWS 07|2012 39

Be here. Be the future.

Herken je de taal van de mensen die je hier

ziet afgebeeld? Heb je gezonde ambities

op het gebied van mechatronica? Dan ligt

er bij DEMCON een geweldige kans op je

te wachten. We ontwikkelen baanbrekende

projecten op het gebied van hightech-

technologie en maken een groei door waar

de meeste andere bedrijven alleen maar van

kunnen dromen. Neem contact met ons op

als je mee wilt praten. Versterk onze denktank,

ervaar waar we met elkaar toe in staat zijn en

tot welke prachtige ontwikkelingen dat leidt.

Kijk op www.bethefuture.nl

“ Hoe kunnen we het electrische en mechanische

domein hier integreren? Ideeën?”

“ ________ ________

______ _____________

_____________”

DEMCON wenst alle studenten van de UTeen briljant studiejaar

www.be the future.nl

www.asml.com/careers

How do you make a lithography system that goes to the limit of what is physically possible?

At ASML we bring together the most creative minds in science and technology to develop lithography machines that are key to producing cheaper, faster, more energy-efficient microchips. Per employee we’re Europe’s largest private investor in R&D, giving you the freedom to experiment and a culture that will let you get things done. Join ASML’s multidisciplinary teams and help us push the boundaries of what’s possible.

Page 40: UT Nieuws Magazine September

Wereldwijd succesvol met compressors en gasturbines voor de olie- en gasindustrie

Hoogwaardig Hengelo

Siemens staat wereldwijd bekend als een betrouwbare partner voor technische op-lossingen van hoogwaardige kwaliteit. In Hengelo ontwikkelen zeer gespecialiseerde en hoogopgeleide engineers en service-technici al vier decennia lang complete oplossingen voor de exploi tatie van olie- en gasvelden.

Kennis, ervaring, inzet en innovatiekracht. Dat zijn de ingrediënten voor het succes. Siemens Energy ontwerpt, bouwt en instal-leert hoogwaardige compressor installaties én draagt zorg voor onderhoud, reparatie en verbetering van bestaande compressors.

Niet alleen de compressor zelf, maar ook de aandrijving – in de vorm van een gasturbine of elektromotor – en alle regelapparatuur produceert Siemens zelf. Daarmee is het één van ’s werelds grootste en meest inno-vatieve spelers op dit gebied.

Betrouwbaar en integerDe vestiging in Hengelo is een betrouwbare en integere partner die meedenkt, flexibel is en zorgvuldig omgaat met milieu en productie- en klantgegevens. Van detail-ontwerp tot installatie on site. Kortom: een wereldwijd competence center voor de olie- en gassector.

Siemens EnergyLocatie OostIndustrieplein 17553 LL HengeloT 074 240 [email protected]

www.facebook.com/siemens nederland www.linkedin.com/company/ siemens-nederland-n-v-locatie-oost

SIE Adv Hengelo 220x297.indd 1 27-08-12 16:41