UPDATESESSIE:

NIEUWE KENNIS EN

TOOLS

VERKEERSTECHNIEK

Infratech, 22 januari 2015

1

PROGRAMMA

09.30 uur Introductie

09.35 uur Kennismodules door Frans Heijnis

09.45 uur Afwegingsmodel kruispunten door Frans Bekhuis

09.55 uur Basiskenmerken kruispunten en rotondes door John Boender

10.00 uur Kruispunten ETW binnen de bebouwde kom door Frans Heijnis

10.20 uur Kruispunt ETW buiten de kom bebouwde door Marleen Hovens

10.40 uur Rotondes door John Boender

11.00 uur Kruispunten met verkeerslichtenregeling door Emile Oostenbrink

11.20 uur Kruispuntverkenner door Frans Bekhuis

11.30 uur Sluiting

2

CROW KENNISBANK

FRANS HEIJNIS

Kennis toegankelijk via on line kennismodules

• Wegontwerp Bibeko met ASVV

• Wegontwerp Bubeko met HWO

• Verkeersveiligheid en Toegankelijkheid

• Meubilair en installaties

• Parkeren

• Fiets

• Basisinformatie

3

CROW KENNISPRODUCTEN VERKEERSTECHNIEK

Ontwerprichtlijnen:

• Basiskenmerken wegontwerp – categorisering/inrichting wegen (P 315)

• Basiskenmerken kruispunten en rotondes (publicatie in 2015)

• Richtlijnen drempels, plateaus en uitritten (P 344)

Richtlijnen voor inrichtings- en uitrustingselementen

• Handleiding kwalitatief beheer verkeersborden (P 345)

• Richtlijnen voor de bebakening en markering van wegen 2015 (P 207)

• Specificaties voor verkeerskundige draagconstructies (verwacht in 2015)

• Handboek verkeerslichtenregelingen 2014 (P 343)

• Richtlijn bewegwijzering 2014 (P 322)

4

5

AFWEGINGSMODEL

KRUISPUNTEN

Infratech 2015

AANLEIDING

• Wegbeheerders hebben behoefte aan instrument om meest geschikte

kruispuntvorm te bepalen

• Wegbeheerders hebben in Bestuurlijk Koepel Overleg gevraagd

kennislacunes bij kruispunten in te vullen. Eén van die lacunes is een

stappenplan of proces om te komen tot een goede afweging

• Een goede kruispuntvorm draagt bij aan de twee hoofddoelen van beleid

van het Rijk en decentrale overheden:

• een veilige afwikkeling van het verkeer

• een vlotte afwikkeling van het verkeer

7

MEER VEILIGHEID OP KRUISPUNTEN

• SWOV-studie: “Naar meer veiligheid op kruispunten”

• Meest veilige kruispuntvormen:

• 1. (turbo)rotondes

• 2. kruispunt met voorrangsregeling

• 3. kruispunt met verkeerslichtenregeling

8

9

STAPPEN IN HET AFWEGINGSMODEL

10

1. BEPAAL NOODZAAK KRUISPUNT

• “Het beste kruispunt is geen kruispunt”

• Afname doorstroming

• Toename verkeersonveiligheid

• Zoek naar alternatief op netwerkniveau

• Combineren van aansluitingen

11

RESULTAAT STAP 1

• Inzicht in afstand tot andere kruispunten

• Inzicht in mogelijkheden om aansluitingen of kruispunten te combineren

• Inzicht in noodzaak voor kruispunt

• Weloverwogen besluit dat kruispunt moet blijven of moet worden aangelegd.

12

2. BEPAAL PASSENDE

KRUISPUNTVORM (EN)

• Welke kruispuntvormen passen bij wegcategorieën?

• Welke kruispuntvormen kunnen het verkeer adequaat verwerken?

13

RESULTAAT STAP 2

• Inzicht in kruispuntvormen die passen bij wegcategorieën

• Inzicht in kruispuntvormen die voldoende capaciteit hebben

• Alleen kansrijke kruispuntvormen gaan mee naar stap 3.

14

3. WEEG KRUISPUNTENVORMEN AF

• Afweging op basis van verschillende criteria:

• Capaciteit

• Verkeersveiligheid

• Modaliteiten op het kruispunt

• Ruimtelijke inpassing

• Impact op leefomgeving

• Sturingsnoodzaak

• Kosten

15

RESULTAAT STAP 3

• Inzicht in voor- en nadelen van kansrijke kruispuntvormen

• Inzicht in voorkeursvariant(en) die nader uitgewerkt moet(en) worden

16

4. WERK GEKOZEN

KRUISPUNTVORM(EN) UIT

• Gedetailleerde berekeningen

• Schetsontwerp

• Definitieve afweging (evt. opnieuw doorlopen van stap 3)

17

Voorbeelden

kruispuntvormen

18

RESULTAAT STAP 4

• Verkeerskundig ontwerp van de voorkeursvariant

• Inzicht in exacte kenmerken van de voorkeursvariant

19

STELLING AFWEGINGSMODEL

Het juiste kruispunt op de juiste plaats

vereist maatwerk

via een gestructureerde aanpak

20

BASISKENMERKEN KRUISPUNTEN

EN ROTONDES (JOHN BOENDER)

Net als bij Basiskenmerken wegontwerp (wegvakken) in voorjaar 2015 ook

Basiskenmerken kruispunten en rotondes

Basiskenmerken altijd of nooit aanwezig bij type kruispunt:

- herkenbaarheid kruispunttype

- onderscheid andere typen

- Juiste rijgedrag, grotere verkeersveiligheid

- Vaststellen door Bestuurlijk Koepel Overleg (BKO): status!

21

KRUISPUNTEN ERFTOEGANGSWEGEN (ETW) BINNEN

DE BEBOUWDE KOM - FRANS HEIJNIS

vanuit een ‘klein kruispunt’ gedacht…

…wat zijn de CROW kennisproducten/welke kennis is nodig:

- bijvoorbeeld voor een gelijkwaardig kruispunt etw/bibeko?

- voor een kruispunt gow/etw bibeko met voorrangsregeling?

22

23

GELIJKWAARDIG KRUISPUNT ETW/BIBEKO

Basiskenmerken zijn:

• lengtemarkering/trottoirbanden

• Doorzicht kruispunt

• openbare verlichting aanwezig

• elementenverharding/geen asfalt

• Ontbreken van rijrichtingscheiding

• Geen oversteekvoorziening

• Geen fietsvoorziening

24

GELIJKWAARDIG KRUISPUNT ETW/BIBEKO (II)

Hoe ziet het kruispunt er uit (omgevingskenmerken,

inrichting)?

• verblijfsgebied

• auto’s en fietsers op de rijbaan

• verkeer van rechts voorrang

• verkeerstekens ontbreken

• kruispuntplateau mogelijk

25

26

KRUISPUNT GOW/ETW BIBEKO MET VOORRANGSREGELING

Basiskenmerken: (aanrijrichting vanuit GOW of ETW bepaalt kenmerk)

• Voorrangsregeling van kracht

• Lengtemarkering aanwezig

• Doorzicht kruispunt

• Openbare verlichting verplicht

• Onderscheid in verharding

• Fietsvoorziening (aanrijden vanuit GOW)

• Ontbreken OV-voorziening

27

KRUISPUNT GOW/ETW BIBEKO MET VOORRANGSREGELING

Hoe ziet dit kruispunt er fysiek uit?

- Toepassen snelheidsremmer

voor het kruispunt

- VRI ontbreekt

- Bewegwijzering ‘in principe niet’

28

29

KRUISPUNT GOW/ETW BIBEKO MET UITRITCONSTRUCTIE

Basiskenmerken:(aanrijrichting vanuit GOW of ETW bepaalt

kenmerk)

• Onderscheid in verharding

• Fietsvoorziening (aanrij vanuit GOW)

• Lengtemarkering of trottoirbanden

• Openbare verlichting verplicht

• OV-voorzieningen ontbreken

• Voorrangsregeling

• Richtingenkeuze ‘in principe niet’

• Doorzicht kruispunt

30

KRUISPUNT GOW/ETW BIBEKO MET UITRITCONSTRUCTIE

Hoe kan het kruispunt er uit zien?

• Uitritconstructie is herkenbaar

• Aanvullende inrichtingselementen

• Ontbreken VRI

• Bewegwijzering ontbreekt

31

KRUISPUNTEN ERFTOEGANGSWEGEN (ETW) BUITEN

DE BEBOUWDE KOM - MARLEEN HOVENS

32

KRUISPUNT ETW-ETW

33

ETW-ETW: MEEST EENVOUDIGE KRUISPUNT ?

- beleid / visie?

- welke aspecten spelen een rol?

- fiets, landbouwverkeer, …

- welke inrichtingselementen en wanneer?

- verlichting, bewegwijzering, plateau

- pro-actief, of reactief?

- verlichting, plateau, bord gevaarlijk kruispunt, andere maatregelen?

34

KRUISPUNT GOW - ETW BUBEKO MET

VOORRANGSREGELING

35

BASISKENMERKEN

• Voorrangsregeling van kracht

• Lengtemarkering aanwezig (bij ETW1 + GOW)

• Doorzicht kruispunt

• Openbare verlichting (bij voorkeur op ETW, verplicht op GOW)

• Fietsvoorziening (op GOW)

• Onderscheid in verharding (in principe niet)

• Rijrichtingscheiding (op GOW)

• Bewegwijzering (in principe niet)

36

37

38

ROTONDES (JOHN BOENDER)

39

BESCHIKBARE KENNIS

Diverse kennisproducten:

• Eenheid in rotondes (CROW-126)

• Fietsoversteken op rotondes (CROW-126a)

• Turborotondes (CROW 257)

Hiermee zijn veel rotondes aangelegd in Nederland

• Meer dan 3000 enkelstrooks rotondes

• Ca. 260 turborotondes

40

GROTE DIVERSITEIT, BEHOEFTE AAN UNIFORMITEIT

Vooral bij enkelstrooks rotondes grote diversiteit

Wens Minister I&M: meer uniformiteit in rotondes

• Herkenbaarheid, duidelijker voor weggebruiker, juiste gedrag,

verkeersveiligheid vergroot

• Basiskenmerken kruispunten en rotondes

41

Standaard enkelstrooks

bibeko

Standaard turborotonde

fietsers ongelijkvloers

Standaard enkelstrooks

bubeko

42

BASISKENMERKEN ROTONDES (ALTIJD AANWEZIG)

• Rijrichtingscheiding

• Lengtemarkering of trottoirbanden

• Openbare verlichting

• Voetgangersoversteekplaats (VOP/zebra)

(alleen bibeko)

• Fietsvoorzieningen

• Voorrangsregeling

• Bewegwijzering

43

BASISKENMERKEN ROTONDES (NOOIT AANWEZIG)

• Onderscheid in verharding

• Voorzieningen VRI

• Doorzicht kruispunt

• In principe niet: snelheidsbeheersing

44

STELLINGEN

1 Door basiskenmerken komt er

minder diversiteit in rotondes (of

blijft maatwerk diversiteit vergroten?)

45

STELLINGEN

2 Een nieuw kruispunt in een netwerk van rotondes moet een

rotonde zijn

46

STELLINGEN

3 Gelijkvloerse oversteken op

turborotondes bibeko.

Doen of niet doen?

47

STELLINGEN

4 Fietsers in of uit de voorrang? Maakt niet uit!

Beide veiliger dan andere kruispuntoplossingen.

48

Emile Oostenbrink

KRUISPUNTEN MET

VERKEERSLICHTEN-

REGELING

49

WAAROM VERKEERSLICHTEN?

Beïnvloeden van gedrag van weggebruikers:

• Vermijden ongevallen

• Reguleren van conflicterende stromen

• Prioriteit geven aan doelgroepen

(fietsers, voetgangers of OV)

• Aanpakken knelpunten luchtkwaliteit

50

REGELINGEN STEEDS COMPLEXER

starre regeling per kruispunt

verkeersafhankelijke regeling

gecoördineerde regeling voor

aantal kruispunten

netwerkregeling voor

heel gebied

51

• Alleen in gebiedsontsluitingswegen

• RVV-borden B01 t/m B06 en

markering/haaientanden

• Altijd lengtemarkering-trottoirbanden

• Altijd openbare verlichting

• Nooit zebra’s (wel kanalisatiestrepen)

• Fietsvoorzieningen op GOW

• Altijd voorrangsregeling

• Bij voorkeur bewegwijzering

• Doorzicht kruispunt

BASISKENMERKEN KRUISPUNT MET VRI BIBEKO

52

• Alleen in gebiedsontsluitingswegen

• RVV-borden B01 t/m B06 en

markering/haaientanden

• Geen onderscheid in verharding

• Altijd lengtemarkering-trottoirbanden

• Altijd openbare verlichting

• Nooit zebra’s (wel kanalisatiestrepen)

• Altijd fietsvoorzieningen

• Altijd voorrangsregeling

• Bij voorkeur bewegwijzering

• Doorzicht kruispunt

BASISKENMERKEN KRUISPUNT MET VRI BUBEKO

53

KENNIS OVER VERKEERSLICHTEN

54

VRAAGSTUK

HOE KUN JE KRUISPUNT ZO INRICHTEN DAT AUTO’S

NIET MEER DOOR ROOD RIJDEN?

55

VRAAGSTUK

WAT TE DOEN MET TOENEMEND AANTAL LANGZAME

VOETGANGERS DIE OVERSTEKEN OP KRUISPUNT?

56

VRAAGSTUK

WELKE KRUISPUNTVORM OP KRUISPUNTEN MET VEEL

FIETSERS?

57

WEBTOOL

KRUISPUNT

VERKENNER

Infratech 2015

WEBTOOL KRUISPUNTVERKENNER

• Eenvoudige beslissingsondersteunende tool die gebruiksvriendelijk en

transparant functioneert

• Afwegingsmodel naar geschikte kruispuntvormen (met hun voor- en

nadelen) en het doorverwijzen naar onderliggende kennisdocumenten

• Afwegingsprocesmodel verloopt via de eerdergenoemde stappen

• www.kruispuntverkenner.nl

59

60

61

RESULTAAT KRUISPUNTVERKENNER

• Rapport/overzicht met de resultaten van de rekensessie met de tool

• Resultaat geeft inzicht in de mogelijke kruispuntvormen en vormt de opmaat voor een nadere gedetailleerde uitwerking

• Tool geeft snelle doorverwijzing naar onderliggende kennisdocumenten

• In ontwikkeling: een databank met praktijkvoorbeelden als referentie

62

TOEKOMST

• Webtool is een hulpmiddel in de dynamische omgeving van de

wegbeheerder

• Willen verder werken aan de verdere ontwikkeling van de tool,

gebaseerd op wensen en ervaringen van de gebruikers

• Praktijkervaringen delen en vastleggen, bv in een databank

• Maar eerst kennismaken en aan de slag met de tool:

www.kruispuntverkenner.nl

63

PROGRAMMA

Kruispuntverkenner door Frans Bekhuis

64

SLUITING

Meer weten over kennisproducten CROW?

Bezoek onze stand in de centrale hal, standnummer P.400

65