TV Verkoop 1/2 lt/w - GO! Propro.g-o.be/blog/documents/2007-068.pdf · 2.5 Toegevoegde waarde van...

LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS

Vak: TV Verkoop Specifiek gedeelte

1/2 lt/w

Studierichting: Handel

Studiegebied: Handel

Onderwijsvorm: TSO

Graad: derde graad

Leerjaar: eerste en tweede leerjaar

Leerplannummer: 2007/068 (vervangt 2002/273)

Nummer inspectie: 2007 / 40 // 1 / M / SG / 1 / III / / D/ (vervangt 2002/132//1/M/SG/1/III/ /D/)

Pedagogische begeleidingsdienst

GO! Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap Emile Jacqmainlaan 20

1000 Brussel

TSO – 3e graad – Specifiek gedeelte Handel 1 TV Verkoop (1e jaar: 1 lestijd/week, 2e jaar: 2 lestijden/week)

INHOUD

Visie ..........................................................................................................................................................2 Beginsituatie .............................................................................................................................................3 Algemene doelstellingen ..........................................................................................................................4 Leerplandoelstellingen / leerinhouden......................................................................................................5 Pedagogisch-didactische wenken ..........................................................................................................10 Minimale materiële vereisten..................................................................................................................18 Evaluatie .................................................................................................................................................19 Bibliografie..............................................................................................................................................20


VISIE

De studierichting Handel beoogt een dubbel doel: enerzijds is deze studierichting een voorbereiding op het hoger onderwijs, in hoofdzaak het economisch hoger onderwijs van het korte type (professionele bachelor). Anderzijds bereidt deze studierichting de leerlingen voor op een professionele loopbaan in de commerciële en logistieke sector.

Het vak verkoop komt in eerste instantie tegemoet aan de verwachtingen van de leerlingen in verband met het uitbouwen van een professionele loopbaan in de commerciële sector. Via een praktische aanpak van het vak verkoop, onder meer via een project, worden aan deze leerlingen noodzakelijke basiscompetenties meegegeven op het gebied van kennis, vaardigheden en attitudes, die noodzakelijk zijn om met voldoende bagage een professionele loopbaan in de commerciële sector uit te bouwen. Het vak verkoop bereidt de leerlingen ook voor op het hoger onderwijs door het inzichtelijk aanbieden van een aantal items waardoor de leerling een logisch redeneervermogen ontwikkelt dat een extra troef vormt voor zijn verdere studies.

Bij het opstellen van dit leerplan is zowel rekening gehouden met de “voorstellen specifieke eindtermen Handel” als met de competentieprofielen van FEDIS.


BEGINSITUATIE

De meeste leerlingen in de derde graad Handel zullen instromen vanuit de studierichting Handel of Handel-talen. In de 2e graad Handel hebben ze op praktische wijze kennisgemaakt met de vakterminologie en een aantal verkoopstechnieken. Voor deze leerlingen sluit dit leerplan naadloos aan bij de leerstof van de 2e graad. De leerlingen die instromen vanuit de 2e graad Handel-talen hebben deze praktische inleiding niet verworven maar hebben wel reeds kennis gemaakt met een aantal basisbegrippen zodat ze mits de nodige aandacht vanwege de leraar hun achterstand op praktisch vlak snel kunnen inhalen.

De leerlingen die instromen vanuit ASO Economie zijn meer theoretisch geschoold, maar hebben eveneens kennisgemaakt met een aantal basisbegrippen zodat ze mits de nodige aandacht vanwege de leraar hun achterstand op technisch vlak snel kunnen inhalen.

Anders is het gesteld met leerlingen die afkomstig zijn uit niet-economische studierichtingen. Zij zijn nog niet vertrouwd met de bedoelde basisbegrippen en verkoopstechnieken. De leraar zal er over waken dat wanneer hij een beroep doet op de voorkennis van de leerlingen, hij speciale aandacht geeft aan deze leerlingen. Uiteraard wordt van deze leerlingen ook verwacht dat ze zelf een ernstige inspanning leveren om zo snel mogelijk en met de steun van de leraar, op het gemiddelde niveau van de klas te geraken.


ALGEMENE DOELSTELLINGEN

De handelsvakken omvatten een verzameling (sub)vakken die een groot gedeelte van het economische gebied beslaan. Het doel is de leerlingen kennis en inzicht in het economische mechanisme met zijn entiteiten, instellingen en relaties te verschaffen om hen zo toe te laten de nodige competenties te verwerven die gericht zijn enerzijds op een doorstroming naar het Hoger onderwijs, anderzijds naar een succesvolle participatie in het beroepsleven.

In het geheel van de handelsvakken dienen de leerlingen verder aan de volgende vaardigheden te werken:

• hanteren van de documenten;

• reken- en cijfervaardigheid;

• vaardigheid in het zien van details;

• analytisch en kritisch vermogen;

• sociale en communicatieve vaardigheden;

• zelfwerkzaamheid en aanpassingsvermogen;

• oog voor afwerking, orde, netheid en nauwkeurigheid;

• kunnen werken in teamverband.

In elk geval moeten zij bijzondere aandacht besteden aan een correct taalgebruik.

In aansluiting op het Pedagogisch Project van het Gemeenschapsonderwijs wordt van de leerlingen verwacht dat zij de volgende attitudes verder ontwikkelen en nastreven.

• Accuratesse: erop gericht zijn binnen de voorgeschreven tijd een taak nauwkeurig te voltooien.

• Leergierigheid: actief zoeken naar situaties om hun competentie te verbreden en te verdiepen.

• Resultaatgerichtheid: gedreven naar het einddoel van de activiteit toewerken.

• Zelfstandigheid en zin voor initiatief: zelfstandig aan een taak kunnen werken en problemen durven aanpakken.

• Zin voor orde, netheid en nauwkeurigheid: erop gericht zijn nauwkeurig, net en met zin voor orde te werken.

• Zin voor samenwerking: willen bijdragen tot een leef- en werkomgeving als gemeenschap van mensen.


LEERPLANDOELSTELLINGEN / LEERINHOUDEN

VERKOOP 1e jaar: 1 lestijd/week, 2e jaar: 2 lestijden/week

DECR. NR.LEERPLANDOELSTELLINGEN

De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN

1 • het begrippenkader van de leerstof van de 2e graad hanteren in een juiste context.

1 Situering en aanknoping met de leerstof van de 2e graad

2

• het belang van het bedrijfsconcept aantonen.

• het belang van de vestigingsplaats aantonen en illustreren met voorbeelden.

• het belang van het exterieur aantonen en illustreren met voorbeelden.

• het belang van het interieur (onder andere: winkelmeubels, routing, winkellay-out, artikelpresentatie …) aantonen en illustreren met voorbeelden.

• de toegevoegde waarde van een goede werksfeer, kwalitatief personeel en een eigen huisstijl aantonen.

• het belang van corporate image omschrijven en illustreren.

2 De gunstige koopsfeer: het winkelbeeld

2.1 Bedrijfsconcept

2.2 De vestigingsplaats

2.3 Het exterieur

2.4 Het interieur

2.5 Toegevoegde waarde van werksfeer, personeel en huisstijl

2.6 Betekenis van corporate image

• het verband tussen uiterlijke kenmerken en gedragingen aantonen en het belang van deze kennis illustreren.

• consumenten indelen in verschillende doelgroepen (zie ook bedrijfseconomie).

3 Communicatie: uitbreiding van het verkoopgesprek

3.1 Uiterlijke kenmerken en gedrag

3.2 Doelgroepen consumenten




• de doelgroep(en) van een enquête selecteren en verantwoorden.

• vragen formuleren voor een enquête.

• de vragen via een proefenquête testen op hun waarde.

• de antwoorden verwerken, analyseren en interpreteren.

• de conclusie(s) van de enquête formuleren.

• op een efficiënte manier in verschillende situaties verkoopgesprekken voeren.

• het begrip bijverkoop omschrijven en illustreren met voorbeelden.

• de bijverkoop opnemen in een verkoopgesprek.

• het begrip dienstverlening illustreren met voorbeelden.

• het toenemend belang van dienstverlening illustreren.

• de toepassing van dienstverlening vóór, tijdens en na de verkoop bespreken.

• een onderzoek naar de kwaliteit van dienstverlening voeren en evalueren.

• het belang van het afscheid nemen van een klant aantonen en verschillende manieren van afscheid illustreren.

• de passende houding van een verkoper na een mislukte verkoop schetsen.

3.3 Enquête

3.3.1 Keuze van de doelgroep(en)

3.3.2 Keuze van de vragen

3.3.3 Testen van de vragen op hun waarde

3.3.4 Verwerken, analyseren en interpreteren

3.3.5 Conclusie

3.4 Verkoopgesprek (in functie van warenkennis)

3.5 Bijverkoop

3.5.1 Begrip

3.5.2 Verkoopgesprek

3.6 Dienstverlening

3.6.1 Begrip

3.6.2 Belang

3.6.3 Service vóór, tijdens en na de verkoop

3.6.4 Onderzoek naar kwaliteit van dienstverlening

3.7 Afscheid nemen van de klant

3.8 Mislukte verkoop – passende houding




• het begrip ruilen omschrijven.

• enkele problemen die kunnen ontstaan bij ruilen omschrijven.

• het begrip rack jobbing omschrijven.

• enkele problemen die kunnen ontstaan bij rack jobbing omschrijven.

• de oorzaken van het ontstaan van klachten omschrijven.

• de behandeling van klachten bespreken en illustreren met voorbeelden.

• het belang van het voorkomen van klachten aantonen.

• het verschil aangeven tussen een winkeldiefstal en een gewone inbraak.

• mogelijkheden ter voorkoming van winkeldiefstallen illustreren.

• het optreden van het personeel t.o.v. een verdachte klant en een winkeldief omschrijven.

• de types van winkeldieven onderscheiden (klanten, personeel, derden ...).

• de nieuwe technieken ter voorkoming van winkeldiefstal (onder andere via sigarettenverdelers, source tagging ... ) omschrijven.

• actuele ontwikkelingen binnen de verkooptrends aangeven en evalueren.

3.9 Ruilen

3.9.1 Begrip

3.9.2 Problemen

3.10 Rack jobbing

3.10.1 Begrip

3.10.2 Problemen

3.11 Klachten

3.11.1 Oorzaken van het ontstaan van klachten

3.11.2 Klachtenbehandeling

3.11.3 Voorkomen van klachten

3.12 Winkeldiefstal

3.12.1 Begrippen winkeldiefstal en inbraak

3.12.2 Bestrijding

3.12.3 Optreden van het personeel tegenover de verdachte klanten en winkeldieven

3.12.4 Types van winkeldieven

3.12.5 Technieken ter voorkoming van winkeldiefstal

3.13 Bespreking van actuele verkooptrends o.a. verkoop via

internet, senior en party-shopping (niet-limitatief)




• een overzicht geven van enkele haalbare projecten en deze projecten toelichten.

• een brainstorm organiseren waaruit de definitieve keuze van een project volgt.

• een geschikte naam en logo voor hun project bedenken en de keuze verantwoorden.

• een marktonderzoek voorbereiden en uitvoeren en de bekomen resultaten interpreteren.

• een eenvoudig ondernemingsplan opstellen (inclusief omschrijven van de missie, opstellen van een planning, opstellen van een organogram, opstellen van functiebeschrijvingen…) (zie ook leerplan toegepaste economie).

• een prijsberekening uitvoeren en toelichten.

• een marketingmix uitwerken, toepassen en verantwoorden.

• een budget opstellen en opvolgen.

• de boekhouding bijhouden en een toelichting geven over de financiële prestaties van hun project (zie ook leerplan boekhouden).

• de voorraad en ontvangen bestellingen van klanten bijhouden en bestellingen bij leveranciers plaatsen en verantwoorden.

• de inkomsten en uitgaven bijhouden in een kasboek en de kastoestand bepalen en evalueren.

• het resultaat van een bepaalde periode berekenen.

4 Verkopen leer ik door het zelf te doen: project!

4.1 Keuze van het project

4.1.1 Haalbare projecten

4.1.2 Keuze van een project

4.1.3 Keuze van een naam en logo

4.2 Bedrijfseconomische activiteiten

4.2.1 Marktonderzoek

4.2.2 Het ondernemingsplan

4.2.3 Prijsberekening

4.2.4 Marketingmix

4.2.5 Budgetbeheer

4.2.6 Boekhouding

4.2.7 Voorraadbeheer en bestellingen

4.2.8 Bijhouden van inkomsten en uitgaven

4.2.9 Bepalen van het resultaat




• de keuze van de verkoopplaatsen (binnen én buiten school) en de verkooptijdstippen (minimaal vier) plannen.

• een verkoopsstand aangepast aan de verkochte producten ontwerpen.

• de doelstellingen van hoofdstuk 3 in concrete situaties toepassen.

• een logboek bijhouden.

• een vergadering organiseren, waarbij vergadertechnieken toegepast worden.

• een multimediapresentatie over het project samenstellen en demonstreren.

• het verloop van het project schriftelijk weergeven (door gebruik te maken van een tekstverwerker) en mondeling toelichten.

• hun prestaties evalueren en bijsturen (= zelfevaluatie).

4.2.10 Keuze van de verkoopplaatsen en verkooptijdstippen

4.2.11 De verkoopsstand

4.2.12 Het verkoopgesprek

4.3 Ondersteunende activiteiten

4.3.1 Logboek

4.3.2 Vergaderen

4.4 Multimediapresentatie

4.5 Rapport

4.6 Evaluatie - zelfevaluatie

• de doelstellingen van de didactische uitstap formuleren.

• in samenwerking met de leerkracht de didactische uitstap voorbereiden.

• verslag over de didactische uitstap uitbrengen.

• de didactische uitstap evalueren in functie van de doelstellingen.

5 Didactische uitstappen (minimaal 2 per jaar, voorbeelden: bezoek aan verschillende winkels: koopsfeer opsnuiven, exterieur, interieur en huisstijl bespreken; bezoek aan een bedrijf van anti-diefstalsystemen voor bedrijven …)

5.1 Formulering van doelstellingen

5.2 Voorbereiding

5.3 Rapportering

5.4 Evaluatie


PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN

1 ALGEMENE PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN 1.1 VAKOVERSCHRIJDENDE EINDTERMEN

1.1.1 Wat?

Vakoverschrijdende eindtermen (VOET) zijn minimumdoelstellingen, die – in tegenstelling tot de vak-gebonden eindtermen – niet gekoppeld zijn aan een specifiek vak, maar door meerdere vakken of onderwijsprojecten worden nagestreefd.

De VOET worden volgens een aantal vakoverschrijdende thema's geordend: leren leren, sociale vaardigheden, opvoeden tot burgerzin, gezondheidseducatie, milieueducatie en muzisch-creatieve vorming.

De school heeft de maatschappelijke opdracht om de VOET volgens een eigen visie en stappenplan bij de leerlingen na te streven (inspanningsverplichting).

1.1.2 Waarom?

Het nastreven van VOET vertrekt vanuit een bredere opvatting van leren op school en beoogt een accentverschuiving van een eerder vakgerichte ordening naar meer totaliteitsonderwijs. Door het aanbieden van realistische, levensnabije en concreet toepasbare aanknopingspunten, worden leerlingen sterker gemotiveerd en wordt een betere basis voor permanent leren gelegd.

VOET vervullen een belangrijke rol bij het bereiken van een voldoende brede en harmonische vorming en behandelen waardevolle leerinhouden, die niet of onvoldoende in de vakken aan bod komen. Een belangrijk aspect is het realiseren van meer samenhang en evenwicht in het onderwijsaanbod. In dit opzicht stimuleren VOET scholen om als een organisatie samen te werken.

De VOET verstevigen de band tussen onderwijs en samenleving, omdat ze tegemoetkomen aan belangrijk geachte maatschappelijke verwachtingen en een antwoord proberen te formuleren op actuele maatschappelijke vragen.

1.1.3 Hoe te realiseren?

Het nastreven van VOET is een opdracht voor de hele school, maar individuele leraren kunnen op verschillende wijzen een bijdrage leveren om de VOET te realiseren. Enerzijds door binnen hun eigen vakken verbanden te leggen tussen de vakgebonden doelstellingen en de VOET, anderzijds door thematisch onderwijs (teamgericht benaderen van vakoverschrijdende thema's), door projectmatig werken (klas- of schoolprojecten, intra- en extra-muros), door bijdragen van externen (voordrachten, uitstappen).

Het is een opdracht van de school om via een planmatige en gediversifieerde aanpak de VOET na te streven. Ondersteuning kan gevonden worden in pedagogische studiedagen en nascholingsinitiatieven, in de vakgroepwerking, via voorbeelden van goede school- en klaspraktijk en binnen het aanbod van organisaties en educatieve instellingen.


1.2 ICT

1.2.1 Wat?

Onder ICT verstaan we het geheel van computers, netwerken, internetverbindingen, software, simu-latoren, enz. Telefoon, video, televisie en overhead worden in deze context niet expliciet meegenomen.

1.2.2 Waarom?

De recente toevloed van informatie maakt levenslang leren een noodzaak voor iedereen die bij wil blijven. Maatschappelijke en onderwijskundige ontwikkelingen wijzen op het belang van het verwerven van ICT. Enerzijds speelt het in op de vertrouwdheid met de beeldcultuur en de leefwereld van jongeren. Anderzijds moeten jongeren niet alleen in staat zijn om nieuwe media efficiënt te gebruiken, maar is ICT ook een hulpmiddel bij uitstek om de nieuwe onderwijsdoelen te realiseren. Het nastreven van die competentie veronderstelt onderwijsvernieuwing en aangepaste onderwijsleersituaties. Er wordt immers meer en meer belang gehecht aan probleemoplossend denken, het zelfstandig of in groep leren werken, het kunnen omgaan met enorme hoeveelheden aan informatie ...

In bepaalde gevallen maakt ICT deel uit van de vakinhoud en is ze gericht op actieve beheersing van bijvoorbeeld een softwarepakket binnen de lessen informatica. In de meeste andere vakken of bij het nastreven van vakoverschrijdende eindtermen vervult ICT een ondersteunende rol. Door de integratie van ICT kunnen leerlingen immers:

− het leerproces in eigen handen nemen;

− zelfstandig en actief leren omgaan met les- en informatiemateriaal;

− op eigen tempo werken en een eigen parcours kiezen (differentiatie en individualisatie).


In de eerste graad van het SO kunnen leerlingen onder begeleiding elektronische informatiebronnen raadplegen. In de tweede en nog meer in de derde graad kunnen de leerlingen “spontaan” gegevens opzoeken, ordenen, selecteren en raadplegen uit diverse informatiebronnen en –kanalen met het oog op de te bereiken doelen.

Er bestaan verschillende mogelijkheden om ICT te integreren in het leerproces.

Bepaalde programma’s kunnen het inzicht verhogen d.m.v. visualisatie, grafische voorstellingen, si-mulatie, het opbouwen van schema’s, stilstaande en bewegende beelden, demo ...

Sommige cd-roms bieden allerlei informatie interactief aan, echter niet op een lineaire manier. De leerling komt via bepaalde zoekopdrachten en verwerkingstaken zo tot zijn eigen “gestructureerde leerstof”.

Databanken en het internet kunnen gebruikt worden om informatie op te zoeken. Wegens het grote aanbod aan informatie is het belangrijk dat de leerlingen op een efficiënte en een kritische wijze leren omgaan met deze informatie. Extra begeleiding in de vorm van studiewijzers of instructiekaarten is een must. Om tot een kwaliteitsvol eindresultaat te komen, kunnen leerlingen de auteur (persoon, organisatie ...) toevoegen alsook de context, andere bronnen die de inhoud bevestigen en de onderzoeksmethode. Dit zal het voor de leraar gemakkelijker maken om het resultaat en het leerproces te beoordelen.

De resultaten van individuele of groepsopdrachten kunnen gekoppeld worden aan een mondelinge presentatie. Een presentatieprogramma kan hier ondersteunend werken. Men kan resultaten en/of informatie uitwisselen via e-mail, blackboard, chatten, nieuwsgroepen, discussiefora ... ICT maakt immers allerlei nieuwe vormen van directe en indirecte communicatie mogelijk. Dit is zeker een meerwaarde omdat ICT op die manier niet alleen de mogelijkheid biedt om interscolaire projecten op te zetten, maar ook om de communicatie tussen leraar en leerling (uitwisselen van cursusmateriaal, planningsdocumenten, toets- en examenvragen ...) en leraren onderling (uitwisseling lesmateriaal …) te bevorderen. Sommige programma’s laten toe op graduele niveaus te werken. Ze geven de leerling de nodige feedback en remediëring gedurende het leerproces (= zelfreflectie en -evaluatie).


1.3 BEGELEID ZELFGESTUURD LEREN

1.3.1 Wat?

Met begeleid zelfgestuurd leren bedoelen we het geleidelijk opbouwen van een competentie naar het einde van het secundair onderwijs, waarbij leerlingen meer en meer het leerproces zelf in handen gaan nemen. Zij zullen meer en meer zelfstandig beslissingen leren nemen in verband met leerdoelen, leeractiviteiten en zelfbeoordeling.

Dit houdt onder meer in dat:

− de opdrachten meer open worden;

− er meerdere antwoorden of oplossingen mogelijk zijn;

− de leerlingen zelf keuzes leren maken en verantwoorden;

− de leerlingen zelf leren plannen;

− er feedback wordt voorzien op proces en product;

− er gereflecteerd wordt op leerproces en leerproduct.

De leraar is ook coach, begeleider.

De impact van de leerlingen op de inhoud, de volgorde, de tijd en de aanpak wordt groter.

1.3.2 Waarom?

Begeleid zelfgestuurd leren sluit aan bij enkele pijlers van ons PPGO, o.m.

− leerlingen zelfstandig leren denken over hun handelen en hierbij verantwoorde keuzes leren maken;

− leerlingen voorbereiden op levenslang leren;

− het aanleren van onderzoeksmethodes en van technieken om de verworven kennis adequaat te kunnen toepassen.

Vanaf het kleuteronderwijs worden werkvormen gebruikt die de zelfstandigheid van kinderen stimuleren, zoals het gedifferentieerd werken in groepen en het contractwerk.

Ook in het voortgezet onderwijs wordt meer en meer de nadruk gelegd op de zelfsturing van het leer-proces in welke vorm dan ook.

Binnen de vakoverschrijdende eindtermen, meer bepaald “Leren leren”, vinden we aanknopingspunten als:

− keuzebekwaamheid;

− regulering van het leerproces;

− attitudes, leerhoudingen, opvattingen over leren.

In onze huidige (informatie)maatschappij wint vaardigheid in het opzoeken en beheren van kennis voortdurend aan belang.


Het is belangrijk dat bij het werken aan de competentie de verschillende actoren hun rol opnemen:

− de leerling wordt aangesproken op zijn motivatie en “leer”kracht;

− de leraar krijgt de rol van coach, begeleider;

− de school dient te ageren als stimulator van uitdagende en creatieve onderwijsleersituaties.

De eerste stappen in begeleid zelfgestuurd leren zullen afhangen van de doelgroep en van het moment in de leerlijn “Leren leren”, maar eerder dan begeleid zelfgestuurd leren op schoolniveau op te starten is “klein beginnen” aan te raden. Vanaf het ogenblik dat de leraar zijn leerlingen op min of meer zelfstandige manier laat


− doelen voorop stellen;

− strategieën kiezen en ontwikkelen;

− oplossingen voorstellen en uitwerken;

− stappenplannen of tijdsplannen uitzetten;

− resultaten bespreken en beoordelen;

− reflecteren over contexten, over proces en product, over houdingen en handelingen;

− verantwoorde conclusies trekken;

− keuzes maken en verantwoorden.

is hij al met een of ander aspect van begeleid zelfgestuurd leren bezig.


2 SPECIFIEKE PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN

Nr. Pedagogisch-didactische wenken Timing

1 Dit leerplan geldt voor een lestijdenpakket van 25 weken op schooljaarbasis.

De leraar heeft de mogelijkheid zelf de spreiding van de leerplandoelstellingen binnen de graad te bepalen in overleg met de vakgroep. In ieder geval start de leraar met “Situering en aanknoping met de leerstof van de 2e graad”.

Indien de volgorde van het leerplan wordt nageleefd, is het aangewezen in het eerste leerjaar de leerstofitems 1 tot en met 3 en 2 didactische uitstappen te behandelen.

In het tweede leerjaar wordt dan het project en minimaal 2 didactische uitstappen behandeld.

Het biedt pedagogisch een meerwaarde als dezelfde leraar voor dit vak aangeduid wordt in het eerste jaar en in het tweede jaar. Indien verschillende leraars optreden, is samenspraak binnen de vakgroep vanzelfsprekend.

2 De leraar streeft naar het bereiken van leerwinst bij alle leerlingen.

3 Het is aangewezen om in een gepaste omgeving (i.f.v. de leerstofitems, doelstellingen en de gekozen werkvormen) hedendaagse didactische media (beamer, overheadprojector, computer) aan te wenden. Op deze wijze worden de lessen aantrekkelijker gemaakt en verbetert de klassfeer.

4 Bij het aanbrengen van de leerstof wordt maximaal vertrokken vanuit praktische probleemstellingen, bij voorkeur uit de leefwereld van de leerlingen.

5 Er dient rekening gehouden te worden met een verschuiving naar zelfstandige kennisverwerving en leren leren, hoewel kennisoverdracht een basisconcept blijft om de economische realiteit te verklaren. Dit om de terugkoppeling naar de realiteit te realiseren en te beantwoorden aan de verwachtingen van het levenslang leren. Ook de maatschappelijke vraag naar het versterken van de attitude- en waardevorming wordt uitdrukkelijker geïmplementeerd. De overdracht van leerfuncties van de leraar naar de leerlingen dient geleidelijk te gebeuren.

6 Belangrijk is dat de leerlingen een uitgebreid economisch begrippenarsenaal leren hanteren. Het gebruik van het juiste begrip in een bepaalde context en het kunnen toelichten en concretiseren van economische begrippen primeert op de definiëring. De leraar waakt erover dat de leerlingen steeds de geijkte vakterminologie aanwenden.

7 Dit vak leent zich, zonder afbreuk te doen aan de traditionele didactische werkvormen zoals het onderwijsleergesprek, uitstekend tot het gebruik van activerende werkvormen zoals groepswerk, studiewijzers…

Voor welke werkvorm de leraar ook kiest, de leerling moet steeds actief bij het onderwijsgebeuren betrokken worden.

8 Het verkoopgesprek wordt regelmatig getraind doorheen de graad en in steeds wijzigende situaties en met verschillende producten / diensten.

9 De leerplannen “boekhouden” en “toegepaste economie (bedrijfseconomie)” leggen mee de basis voor het project dat de leerlingen aanvatten. Het is dan ook aangewezen dat er nauw overleg plaatsvindt tussen de leraren verkoop, boekhouden en toegepaste economie (bedrijfseconomie).

10 De actualiteit zal nauwgezet in het oog gehouden worden, teneinde nieuwe trends in het kader van Verkoop tijdig waar te nemen.

De leerlingen kunnen ook voor dit vak actueel documentatiemateriaal verzamelen.

11 De leerstof start met een aansluiting bij de leerstof van de 2e graad Handel (Verkoop). De leraar kan in zijn aanpak van deze herhaling creatief zijn door gebruik te maken van een gevallenstudie, rollenspel, klasgesprek ...



12 De leraar kan op basis van foto's, filmfragmenten, korte winkelbezoeken… het belang van het interieur en exterieur voor een goede koopsfeer aanbrengen. Leerlingen kunnen bijvoorbeeld ook opdrachten krijgen om interieur en exterieur in beeld te brengen d.m.v. video of digitale fotografie (eventueel tijdens didactische uitstappen). Dit beeldmateriaal kan als basis dienen van een presentatie.

13 De enquête is een uitstekend middel om de communicatieve vaardigheden aan te scherpen.

De verkoopgesprekken kunnen best plaatsgrijpen in het kader van een simulatie. De leraar draagt er zorg voor dat alle leerlingen aan bod komen. Hij kan voor dit leerstofitem een samenwerking opzetten met de leraar Nederlands.

Voor winkeldiefstal kan contact gezocht worden met een gastspreker of kan er een didactische uitstap gemaakt worden naar een bedrijf van antidiefstalsystemen.

14 De minionderneming, ondersteund door VLAJO en VOKA, is bijzonder geschikt en geniet de voorkeur om als invulling te dienen van het project van hoofdstuk 4. Scholen die echt niet in de mogelijkheid zijn om een minionderneming op te starten (bijvoorbeeld te beperkt aantal leerlingen), kunnen (uitzonderlijk) een gelijkwaardig project formuleren. Elk project is slechts aanvaardbaar als er duidelijk een economisch karakter bestaat, zodat er telkens verkoopactiviteiten plaatsvinden, er een verkoopstand moet worden opgebouwd, met geld kan omgegaan worden …

15 Voorzie voor het project een duidelijke taakverdeling (verantwoordelijke, penningmeester, secretaris ...).

Waak erover dat er efficiënte vergaderingen georganiseerd worden: uitnodiging – agenda – taakverdeling – verslag – afspraken – evaluatie.

Las regelmatig evaluatiemomenten in. Attituden zijn zeer belangrijk en kunnen geëvalueerd worden d.m.v. schalen voor attitudemeting (bijvoorbeeld SAM-schaal).

Organiseer minstens twee openbare vergaderingen buiten de klasomgeving. Een mogelijk publiek kan zijn: leerlingen, leerkrachten, directie, ouders …

16 Didactische uitstappen zijn een uitstekend didactisch middel om de leerstof te visualiseren. De leraar tracht hiervan zo veel mogelijk gebruik te maken, bij voorkeur via bezoeken aan plaatselijke winkels, beurzen…

17 Een aantal van de hier aangegeven doelstellingen kunnen in andere (sub)vakken worden gerealiseerd. Het gedeelte boekhouden in het bijzonder (4.2.6) kan dienen voor de realisatie van leerplandoelstelling 6 (deel A) uit het leerplan boekhouden, maar ook de leerplandoelstellingen 4.2.3 en 4.2.5 kunnen in de lessen boekhouden worden behandeld. Leerplandoelstelling 4.2.7 kan op zijn beurt behandeld worden in het leerplan bedrijfseconomie.

18 ICT kan op verschillende wijzen aangewend worden ter ondersteuning van het realiseren van de leerplandoelstellingen. Waar mogelijk en nuttig voor een grotere efficiëntie zal ICT geïntegreerd worden. Voor dit leerplan kan dit, ter illustratie en niet limitatief, op de volgende manieren gebeuren:

• Zoeken, verwerken en bewaren van informatie

Voor de doelstellingen 2.2, 2.3 en 2.4 kan informatie opgezocht worden via het internet maar is het eveneens mogelijk om ter plaatse beeldmateriaal te verzamelen door gebruik te maken van digitale video en/of fotografie.

Voor het afnemen van de enquête kunnen de leerlingen personen interviewen via e-mail of via de elektronische leeromgeving van de school. Het verwerken van de verkregen informatie gebeurt bij voorkeur via grafieken en tabellen. Een rekenblad is te verkiezen boven het manueel opstellen van een grafiek of tabel. Voor het berekenen van totalen, gemiddelden… kan eveneens gebruik gemaakt worden van een rekenblad of van een rekenmachine.

Voor het opstellen van rapporten (bijvoorbeeld 4.5, 5.3 …) wordt gebruik gemaakt van een tekstverwerker.



• Communiceren van informatie

De besluiten van de enquêtes, de (tussentijds) realisaties van het project… kunnen aan geïnteresseerden (medeleerlingen, leraars, ouders, directie…) verspreid worden via e-mail of de elektronische leeromgeving. Een alternatieve mogelijkheid bestaat er in de realisaties beknopt weer te geven via een folder, een krantje of een poster. Om dit te ontwikkelen, kan men gebruik maken van een tekstverwerker of een publisher. Een andere mogelijkheid is om de gegevens via een website kenbaar te maken.

Binnen het project (4) kunnen uitnodigingen voor vergaderingen verstuurd worden via e-mail, de elektronische leeromgeving …

De leerlingen kunnen als ondersteuning voor hun project (4) en in samenwerking met andere vakken, een website ontwikkelen waarop ze belangrijke informatie zoals verkoopdata, beschrijving van hun product, financiële verslaggeving… meedelen en zelfs elektronische bestellingen laten plaatsen. De website kan eveneens worden gebruikt om de buitenwereld te informeren over de voortgang van het project (blogging).

Ter voorbereiding van de didactische uitstappen kunnen de leerlingen contacten leggen door gebruik te maken van e-mail.

Het bijhouden van een logboek kan gebeuren via de elektronische leeromgeving van de school.

• Oefenen met behulp van ICT

Voor het opstellen van een ondernemingsplan (4.2.2) is er vrij toegankelijke software voor handen op het internet of op CD-roms die verkrijgbaar zijn bij financiële instellingen, beroepsorganisaties …

Het bijhouden van de boekhouding (4.2.6) gebeurt via een boekhoudpakket (zie leerplan boekhouden).

• Creatief vormgeven met behulp van ICT

Een ondernemingsplan (4.2.2) wordt meestal opgesteld vanuit het oogpunt een financiële instelling te overtuigen een lening toe te staan. Het is van groot belang dat dit document op een ordelijke en overzichtelijke wijze wordt opgesteld. Uiteraard dienen de leerlingen hiervoor gebruik te maken van een tekstverwerker, een rekenblad …

De leerlingen kunnen ter ondersteuning van hun project (4) en in samenwerking met andere vakken een website ontwerpen.

Voor het maken van affiches, flyers, uitnodigingen … (4) kunnen de leerlingen gebruik maken van ondersteunde software. Voor het aantrekkelijk maken van dit materiaal kan gebruik gemaakt worden van digitale fotografie.

• Voorstellen van informatie aan anderen

Het is aangewezen dat de leerlingen bij bij openbare vergaderingen (4) gebruik maken van moderne media zoals een beamer, overhead … en software voor presentaties.

In samenwerking met andere vakken is het aanmaken van een website voor het project (4) aangewezen.

• Zelfstandig leren met behulp van ICT Vermits het opstellen van een ondernemingsplan reeds in het eerste leerjaar

van de derde graad is aangeleerd (2.8 in het leerplan Bedrijfseconomie), kunnen de leerlingen dit onderdeel zelfstandig verwerken door een beroep te doen op ondersteunende programma’s van financiële instellingen, beroepsorganisaties …


Nr. Pedagogisch-didactische wenken Timing Items zoals winkeldiefstel, behandelen van klachten… kunnen via een

studiewijzer worden aangepakt waarbij de leerlingen informatie moeten opzoeken via het internet om vervolgens deze informatie voor te stellen via een presentatie en/of rapport.


MINIMALE MATERIËLE VEREISTEN1

Een uitgeruste “verkoopklas” met bord, prikbord of magneetbord, kast (voor en met documentatie en tijdschriften, documenten, naslagwerken en boeken) en overheadprojector of beamer. Het lokaal wordt zodanig "aangekleed" dat het geheel het uitzicht heeft van een "verkoopruimte". Dit omvat de aanwezigheid van tentoonstellingsmateriaal (toonbank, verkooptafel, display, rekken …), een kassaregister, markeertoestel, weegschaal, opberg- en uitstalmeubels, klein winkelmateriaal en –materieel (zoals inpakmateriaal, mogelijkheden voor etikettering, promotiemateriaal …). Voor het uitvoeren van hun project beschikken de leerlingen over een lokaal waar ze hun goederen kunnen stockeren en hun activiteiten kunnen voorbereiden.

Er wordt gestreefd naar de aanwezigheid van computermateriaal in het vaklokaal. De leerlingen hebben alleszins toegang tot een informaticalokaal met internetaansluiting.

1 Inzake veiligheid is de volgende wetgeving van toepassing:

- Codex - ARAB - AREI - Vlarem.

Deze wetgeving bevat de technische voorschriften die in acht moeten genomen worden m.b.t.:

- de uitrusting en inrichting van de lokalen; - de aankoop en het gebruik van toestellen, materiaal en materieel.

Zij schrijven voor dat:

- duidelijke Nederlandstalige handleidingen en een technisch dossier aanwezig moeten zijn; - alle gebruikers de werkinstructies en onderhoudsvoorschriften dienen te kennen en correct kunnen toepassen; - de collectieve veiligheidsvoorschriften nooit mogen gemanipuleerd worden; - de persoonlijke beschermingsmiddelen aanwezig moeten zijn en gedragen worden, daar waar de wetgeving het vereist.


EVALUATIE

De evaluatie dient te passen binnen het eigen evaluatiebeleid dat de school heeft uitgewerkt. Het staat de school vrij om te kiezen voor om het even welke vormen van evaluatie, zoals permanente evaluatie. Daarnaast zal de vakgroep afspraken maken en nakomen binnen de krijtlijnen van dit coherent evaluatiebeleid.

Een goede evaluatie vertrekt vanuit de leerplandoelstellingen en sluit aan bij het voltrokken didactisch proces.

De evaluatie zal vooral dienen om de leerlingen een spiegel voor te houden m.b.t. de mate waarin ze in staat zijn de leerplandoelstellingen te realiseren.

Problemen met betrekking tot de leerinhouden en doelstellingen worden gedurende het schooljaar deskundig opgevolgd en geremedieerd.

In aansluiting op het Pedagogisch Project wordt van de leerlingen verwacht dat zij de vermelde attitudes ontwikkelen en/of nastreven.


BIBLIOGRAFIE

De onderstaande bronnen zijn in hoofdzaak bedoeld als achtergrondinformatie voor de leerkracht. Bij gebruik in de klas dient de leraar er over te waken dat de informatie op het niveau van de leerlingen wordt aangeboden.

Onderwijs

www.ond.vlaanderen.be Departement onderwijs

www.gemeenschapsonderwijs.be Gemeenschapsonderwijs

www.ond.vlaanderen.be/edulex Wetten, decreten en omzendbrieven voor het Vlaamse onderwijs

www.ond.vlaanderen.be/dbo Dienst beroepsopleiding van het departement onderwijs

www.ond.vlaanderen.be/adiovwww Automatisch documentatie- en informatiesysteem voor onderwijs in Vlaanderen

www.onderwijsinspectie.be Onderwijsinspectie

www.vlor.be Vlaamse Onderwijsraad

www.vl-leonardo.be Europese projecten

www.viabo.be Vlaams Instituut voor Advies in Bedrijfsbeheer en Opleiding

www.klasse.be Tijdschrift klasse

Kranten en tijdschriften

www.krantenkoppen.be Artikels uit de belangrijkste kranten

www.destandaard.be De Standaard

www.tijd.be De Tijd

www.hbvl.be Het Belang van Limburg

www.hln.be Het Laatste Nieuws

www.gva.be Gazet van Antwerpen

www.demorgen.be De Morgen

www.hetvolk.be Het Volk

www.nieuwsblad.be Het Nieuwsblad

www.freemetro.be Metro

www.knack.be Knack

www.trends.be Trends

www.trends.be/trendsopschool Trends op school

www.test-aankoop.be Testaankoop

www.vacature.com Vacature

www.jobat.be Jobat

www.econict.be Didactisch tijdschrift

http://www.ond.vlaanderen.be/dvo

http://www.rago.be/

http://www.ond.vlaanderen.be/edulex

http://www.ond.vlaanderen.be/dbo

http://www.ond.vlaanderen.be/adiovwww

http://www.onderwijsinspectie.be/

http://www.vlor.be/

http://www.vl-leonardo.be/

http://www.viabo.be/

http://www.klasse.be/

http://www.destandaard.be/

http://www.tijd.be/

http://www.hbvl.be/

http://www.hln.be/

http://www.gva.be/

http://www.demorgen.be/

http://www.hetvolk.be/

http://www.nieuwsblad.be/

http://www.knack.be/

http://www.trends.be/

http://www.trends.be/trendsopschool

http://www.vacature.com/

http://www.jobat.be/


Uitgeverijen

www.deboeck.com De Boeck

www.pelckmans.be Pelckmans

www.woltersplantyn.be Wolters Plantyn

www.kluwer.nl Kluwer

www.denarend.be Den Arend

Bedrijfsleven, bedrijfseconomie en bedrijfsbeheer

www.mineco.fgov.be Ministerie van economische zaken

www.banvlaanderen.be Business angels netwerk

www.ondernemen.vlaanderen.be Ondernemend Vlaanderen

www.startersservice.be Startersservice van UNIZO

www.unizo.be UNIZO

www.vbo.be VBO

www.lvz.be Liberaal verbond voor zelfstandigen

www.voka.be Vlaams netwerk van ondernemingen

www.kmobizz.be/ Portaalsite voor de ondernemer

www.dvo.be De Vlaamse ondernemer

www.europages.com Gids voor bedrijven

www.acv-csc.be ACV

www.abvv.be ABVV

www.aclvb.be ACLVB

www.marketing.pagina.nl Portaalsite over marketing

http://marketing.startkabel.nl/ Portaalsite over marketing

www.stichtingmarketing.be Stichting marketing

www.marketing-online.nl Website over marketing

http://management.pagina.nl/ Portaalsite over management

www.pouseele.be Actuele bedrijfsinformatie

Virtuele leeromgevingen

www.openleerhuis.be Digitale toepassingen voor economie

www.digikids.be E-learning

www.smartbit.be E-learning

www.digitaledidactiek.nl E-learning

www.leerhof.be Centrum voor levenslang leren

http://web.uvic.ca/hrd/hotpot/ Hot patatoes

http://www.deboeck.com/

http://www.pelckmans.be/

http://www.woltersplantyn.be/

http://www.mineco.fgov.be/

http://www.fbn.be/

http://www.ondernemen.vlaanderen.be/

http://www.unizo.be/

http://www.vbo.be/

http://www.vev.be/

http://www.acv-csc.be/

http://www.abvv.be/

http://www.aclvb.be/

http://www.digikids.be/

http://www.smartbit.be/

http://www.digitaledidactiek.nl/

http://www.leerhof.be/


Lerarenverenigingen

www.vlew.be VLEW

www.vecon.nl VECON

www.vvl-onderwijs.be VVL

Didactiek

www.cito.nl Instituut voor toetsontwikkeling

http://leerkrachten.start.be Portaalsite voor leraren

http://www.docentenplein.nl/ Portaalsite voor leraren

http://klascement.net Onderwijssite voor leraren

www.pienternet.be Onderwijssite voor leraren

http://www.o-twee.be/o2/attitude.asp Sam-schaal

http://www.spelinfo.be/ Educatieve spelen

http://www.motherearth.org/bulletin/01_10/gec.htm

Educatieve spelen

http://www.vecon.nl/software/lijst_software.html

Educatieve spelen

Projecten

www.vlaamse-jongeondernemingen.be Vlaamse jonge ondernemingen

www.rys.be Responsible young starters

www.vives-comito.be Onderwijs en ondernemen

Verkoop

http://www.oivo-crioc.org/teksten/pdf/603.pdf

Distributievormen

www.tfc.nl Videoclips verkoop

www.lichaamstaal.nl/verkoop.html Lichaamstaal voor de verkoper

verkoop.startpagina.nl Portaalsite voor verkopen

http://www.motivaction.nl/wat/modellen/cipa.html

Klantentevredenheid en imago

http://www.datpikkenweniet.nl/Downloads/Deloitte%20winkeldiefstalonderzoek%2003-09-2003.pdf

Winkeldiefstal

http://www.vlerick.be/rtmrc/terminologielijst2001.doc

Basisbegrippen

http://www.infoprofs.nl/TheFold/bedrijfsconcept.html

Bedrijfsconcept

http://www.cramo.nl/p05-03.asp Bedrijfsconcept

http://www.designmasters.nl/Pagina_corp_image/Corporate_image.htm

Corporate image


Jongeren en consumeren

http://www.vlew.be/

http://www.vecon.nl/

http://www.vvl-onderwijs.be/

http://www.o-twee.be/o2/attitude.asp

http://www.vlaamse-jongeondernemingen.be/

http://www.rys.be/

http://www.vives-comito.be/



http://www.vvl-onderwijs.be/




Tijdschriften

Macro-Micro, Tijdschrift van de vereniging voor leraren in de economische wetenschappen

Trends Op School

Premium, Assuralia, Brussel

Budget en Recht

Test Aankoop

Bedrijfssimulaties

Actief ondernemen, Uitgeverij Pelckmans, Kapellen, 2005

Minionderneming, VLAJO, Kapeldreef 60, 3001 Heverlee, www.vlajo.org

Bizzkidz, http://bkinschr.bitpresseducatie.nl/be/

Bizzgames, http://www.bizzgames.be/

Top Team Starters, Uitgeverij De Boeck, Antwerpen, 2005

Teddytronic, http://www.kuleuven.ac.be/alo-etew/ttartikel.htm

Bedrijfssimulatie ING, www.futuris.be

Virtueel kantoor, www.fvisem.nl

Virtueel kantoor, www.kantoorsimulatie.be

Virtuele oefenfirma, www.cofep.be

Boeken

“Afstuderen in je eigen onderneming, Handleiding voor begeleidende leerkrachten miniondernemingen, Uitgeverij Pelckmans, Kapellen, 2006.

BELIËN, V., e.a., Economix 5, Bedrijfswetenschappen, Uitgeverij Pelcmans, Kapellen, 2005.

BELIËN, V., e.a., Economix 6, Bedrijfswetenschappen, Uitgeverij Pelcmans, Kapellen, 2005.

BULCMANS, D., e.a., Economische Topper 5, Bedrijfswetenschappen, Uitgeverij De Boeck, Antwerpen, 2005.

CARTON, G., e.a., Voor eigen rekening, Bedrijfsbeheer 1, Uitgeverij Pelckmans, Kapellen, 2005.

CARTON, G., e.a., Voor eigen rekening, Bedrijfsbeheer 2, Uitgeverij Pelckmans, Kapellen, 2005.

COPPIETERS, A., e.a., Economie on Line, 1e jaar van de 3e graad, Uitgeverij Wolters Plantyn, Mechelen, 2005.

COPPIETERS, A., e.a., Economie on Line, 2e jaar van de 3e graad, Uitgeverij Wolters Plantyn, Mechelen, 2005.

DEBBAUT, D., Bedrijfsbeheer voor het beroepsonderwijs, Uitgeverij Wolters Plantyn, Mechelen, 2005.

DE TROYER, W., Bedrijfsbeheer, Uitgeverij Wolters Plantyn, Mechelen, 2005.

GOOSSENS L., e.a., Topseller online 1, Uitgeverij De Boeck, Antwerpen, 2006.

GOOSSENS L., e.a., Topseller online 2, Uitgeverij De Boeck, Antwerpen, 2005.

GOVAERTS, A., e.a., Praktisch basisboek bedrijfsbeheer, Uitgeverij De Boeck, Antwerpen, 2005.

HOYE, T., e.a., Economische Topper 5, Bedrijfswetenschappen, Uitgeverij De Boeck, Antwerpen, 2005.

HUYSMANS L., e.a., Operationele verkoop, Uitgeverij De Boeck, Antwerpen, 2006.

LEMMENS, G., e.a., Handelswijs 5, Uitgeverij De Boeck, Antwerpen, 2006.

SMEKENS, K., e.a., Bedrijfsbeheer, Uitgeverij De Boeck, Antwerpen, 2005.

VAN CAER, F., e.a., Handelswijs 6, Uitgeverij De Boeck, Antwerpen, 2004.


VERBERCKT, F., e.a., Bedrijfsbeheer, Uitgeverij De Boeck, Antwerpen, 2006.

Verkopen, je beroep, Uitgeverij De Boeck, Antwerpen, 1999.

TV Verkoop 1/2 lt/w - GO! Propro.g-o.be/blog/documents/2007-068.pdf · 2.5 Toegevoegde waarde van...

Documents

Transcript of TV Verkoop 1/2 lt/w - GO! Propro.g-o.be/blog/documents/2007-068.pdf · 2.5 Toegevoegde waarde van...