Tsjielp!! Digitale nieuwsbrief van de

Natuur- en Vogelwacht Culemborg e.o.

Editie januari 2016 – nr. 71

WINTER 2010/2011 WINTER 2015/2016

NVWC-activiteiten januari 2016 06-01-2016

Nieuwjaarsbijeenkomst: oliebollen en nieuwe plannen! Dé gelegenheid om elkaar een Gelukkig Nieuwjaar te wensen onder het genot van de inmiddels wereldberoemde oliebollen van de klusgroep! Op woensdag 6 januari bent u van harte welkom in De Steenuil v.a. 19.30 uur. Naast het gezellig samenzijn zal er natuurlijk ook kort worden teruggeblikt op ons jubileumjaar, maar veel belangrijker zijn de nieuwe ontwikkelingen. Een aantal heel positieve initiatieven en plannen zullen we op deze avond met u delen. 2016 wordt een goed jaar voor de NVWC en het startschot wordt op 6 januari gegeven. Tot dan!

09-01-2016

Jeugdactiviteit: “watervogeltelling” 13:30 – 15:30 uur Op 9 januari worden door de jeugdgroep watervogels geteld in de Goilberdingerwaard. Daar zijn veel eenden, ganzen en zwanen te vinden die hier in de winter verblijven. Alvast een puzzeltje: op welke foto zie je de knobbelzwaan, de kleine zwaan en de wilde zwaan? Zie hier de verschillen bij “Sneeuwwitjes in Hollandse polder”. We verzamelen dit keer bij Werk aan het Spoel om 13:30 uur en zullen om 15:30 uur weer terug zijn. Het is handig als je een verrekijkertje meeneemt. Graag even opgeven bij jeugdcoor@nvwc.nl. Jeugdactiviteiten vinden ongeveer eens per 3 weken plaats, meestal op zaterdag van 13:30-15:30 uur. Ook als je geen lid bent, kun je een aantal keren meedoen.

16-01-2016

Knotwerkgroep snoeit verder aan de Beusichemsedijk In december is een start gemaakt met het knotten van de wilgen aan de Beusichemsedijk. De helft van de rij knotwilgen is van zijn takkenbos ontdaan en op 16 januari wordt hier verder geknot. Wij hopen dat veel vrijwilligers komen helpen! De dikke stukken hout kunnen weer worden meegenomen, de rest wordt ter plaatse verbrand. Versnipperen is dit jaar niet mogelijk omdat hier dijkverbetering plaatsvindt. Het perceel is tijdelijk niet goed bereikbaar voor groot materieel. Locatie: Beusichemsedijk nr 7. Volg de afrit naar beneden tot aan het huis of hek. Het is een mooie en goed bereikbare locatie om een aantal uurtjes buiten te werken ten bate van natuur en landschap. Voor verdere info over locatie, bereikbaarheid, benodigdheden e.d. klik hier. Overige snoeidagen: 6 en 27 februari. Voor meer informatie over knotten stuur een e-mail aan knotcoor@nvwc.nl.

NVWC-activiteiten januari 2016 (vervolg)

16-01-2016

Natuur in de buurt: Roofvogeltelling Op zaterdag 16 januari is de jaarlijkse roofvogeltelling van de NVWC. Deze midwintertelling kent een traditie die bijna net zo oud is als de vereniging zelf. In 2015 kon de telling helaas niet doorgaan, maar dit jaar moeten er genoeg mensen op de been te krijgen zijn. Iedereen met een verrekijker is welkom! De bedoeling is om zicht te krijgen op de aantallen roofvogels die onze regio gebruiken als overwinteringsgebied. Door jaren te vergelijken kan er een trend worden vastgesteld. Over het algemeen is die trend dalend, maar naast mindere jaren zijn er ook waarin de aantallen groter zijn en natuurlijk is er altijd kans op ‘iets leuks’. De buizerd is de meest geziene soort. Verder tellen we sperwer en torenvalk. Minder algemeen zijn havik, slechtvalk en blauwe kiekendief. Om een indruk te geven staan hieronder de aantallen van 2014 (met tussen haakjes die van 2013): Buizerd 90 (64), Torenvalk 7 (8), Sperwer 1 (6), Havik 3 (3). Wie wil meedoen, kan het best een verrekijker meenemen, eventueel regenkleding en proviand voor onderweg. Vertrek om uiterlijk 9.00 uur bij De Steenuil, Steenovenslaan 20, Culemborg. Het werkgebied zal in principe op de fiets worden doorkruist. Alle roofvogels worden op kaart ingetekend. Voorafgaand aan de telling worden de telgebieden verdeeld. Opgave vooraf is niet noodzakelijk, maar wel nuttig om zicht te krijgen op het aantal deelnemers. Voor meer info: gjklop@gmail.com.

19-01-2016

1e Bijeenkomst zoogdierenwerkgroep NVWC Jurgen Geven heeft zich de afgelopen tijd o.a. beziggehouden met onderzoek naar kleine zoogdieren in en om Culemborg. Hij wil de zoogdierenwerkgroep van de NVWC nieuw leven inblazen en daarom wordt er op dinsdag 19 januari een bijeenkomst georganiseerd. Ieder die hier ook interesse in heeft, wordt van harte uitgenodigd deze bijeenkomst bij te wonen. 19 januari, De Steenuil, Steenovenslaan 20, Culemborg. Aanvang 20:00 uur.

20-01-2016

Lezing “Van IJsland naar Zeeland” Gerrit Jan Klop en Jandirk Kievit zijn biologen met een vogel- en zeezoogdierenpassie én goede fotografen. Zij laten ons een fantastische reis meebeleven die zij in september 2015 maakten. “Onze reis voerde ons eerst 3 dagen langs de hoogtepunten van Noord-IJsland. Harlekijneend, IJslandse brilduiker en giervalk kregen we prachtig te zien. Twee avonden werden opgesierd met het Noorderlicht.” Vervolgens voeren ze naar Zeeland om zeezoogdieren te zien in de Atlantische oceaan. “In een week tijd hebben we maar liefst 14 soorten walvissen, dolfijnen en zeehonden waargenomen”. Bijzonder was ook een landing op één van de Shetland eilanden. Deze rots in de oceaan werkt als een magneet voor trekvogels zoals bladkoninkjes en struikrietzangers. De reis werd in Zeeland afgesloten met de maansverduistering! Kortom: dat wordt een heerlijke avond bijzondere natuur beleven met prachtige foto’s en boeiende verhalen! Hier meer. Woensdag 20 januari, 20:00 uur in De Steenuil, Steenovenslaan 20, Culemborg. Toegang gratis, de koffie staat klaar v.a. 19:30 uur. Voor meer info: Annette van Berkel, lezingcoor@nvwc.nl

23-01-2016

Jeugdactiviteit: Reeënexcursie 7:45 – 10:00 uur Om reeën te zien moet je vroeg in de ochtend zijn! Daarom gaan we om 7:45 uur weg. We gaan met auto's naar de Regulieren. Pak jezelf lekker warm in, want in de ochtend is het misschien heel koud. Het is daar een modderbende, dus laarzen aan, niet te strak, met dikke sokken. Lekkere wantjes en een dikke das zijn misschien wel prettig. En dan natuurlijk een verrekijker als je die hebt, want reeën zijn schuw. Om 10 uur zijn we weer terug. Graag opgeven via jeugdcoor@nvwc.nl. Vertrek vanaf De Steenuil, Steenovenslaan 20, 4101 AM Culemborg.

06-02-2016

Vogels in de buurt: maandelijkse excursie wordt vervolgd in februari Op iedere eerste zaterdag van de maand vogels kijken in Culemborg e.o. In 2016 wordt deze serie voortgezet! Vanaf 6 februari 2016 gaat Gerrit Jan weer iedere 1

e zaterdag van de maand op pad en wie zin heeft kan aansluiten.

In januari dus geen excursie, maar er is wel een roofvogeltelling, zie hierboven bij 16 januari. Ook bij deze telling bent u van harte welkom. Voor meer info: stuur een e-mail naar Gerrit Jan Klop, gjklop@gmail.com.

JAARKALENDER 2016 jeugdgroep NATUUR- EN VOGELWACHT CULEMBORG e.o. Zaterdagmiddag 13:30 – 15;30 uur, tenzij anders vermeld

slobeend pijlstaart tafeleend wintertaling grauwe gans dodaars kuifeend

Januari 6 januari nieuwjaarsbijeenkomst (woensdagavond)

9 januari watervogeltelling 23 januari reeënexcursie (vroege ochtend)

Februari 13 februari nestkasten

Maart 11 maart nachtvlinders, nachtvlinderval (vrijdagavond)

oranje appeltak taxusspikkelspanner vuursteenvlinder wilgengouduil gerande spanner bruine snuituil wortelboorder

April 17 april Gezamenlijke jeugdactiviteit NVWC-NME kinderboerderij (zondagmiddag)

Mei 21 mei wielewalen

Juni 11 juni bijen en hommels Steenwaard

25 juni bloemen

Juli 2 juli slootjes

Augustus

Geen jeugdactiviteiten i.v.m. vakantie

grote trilspin muurkaardespin gewone huisspin gewone staartspin tuinwolfspin gewone kameleonspin huiszebraspin tuinrenspin

September 10 september spinnenexcursie

24 september stenen en schelpen

Oktober 8 oktober trekvogels (ochtend)

November 5 november natuurwerkdag

26 november knotten (ochtend)

December 10 december vogelvoer

Nieuws uit de natuur (december)

De jeugdgroep helpt de vogels de winter door. Voor meer foto’s klik hier.

Knotten gestart De eerste snoeidag van dit seizoen in november kon vanwege het slechte weer niet doorgaan, maar in december is dan toch een start gemaakt met een groepje van 14 vrijwilligers. Ongeveer de helft van de rij knotwilgen aan de Beusichemsedijk is gesnoeid en op 16 januari wordt het werk voortgezet, zie boven.

Vogels bijvoeren in de winter De afgelopen jaren heeft de NVWC geen acties ondernomen om vogels bij te voeren, omdat de winters niet zeer streng waren en er door veel mensen al voor de vogels werd gezorgd. Dat blijft belangrijk, zeker tot begin maart. Klik hier voor tips van de Vogelbescherming. De NVWC houdt de weersomstandigheden in de gaten en komt alleen in actie als het echt nodig is. Dan zal een oproep worden gedaan in de media.

Beversporen in Culemborg De eerste bever in Culemborg werd in 2010 gezien door Annette en Kars, daarna zijn nog een paar keer sporen gevonden. In december zijn er sporen aangetroffen in de Redichemse Waard. Rijkswaterstaat gaat deze informatie zeker betrekken bij Project Stroomlijn Neder-Rijn/Lek op de inloopavond op 6 januari in het Stadskantoor. Meer over de beversporen op www.nvwc.nl.

Nieuws van het bestuur

Jaarprogramma 2016 voor de jeugdgroep als kalender Het jaarprogramma is in samenwerking met de werkgroepen vastgesteld. Het wordt in deze nieuwsbrief op een aparte pagina gepubliceerd, zodat je de mogelijkheid hebt om deze uit te printen en op te hangen. Met dank aan fotografen Winny Verdouw, Jurgen Geven, Hans Kunstman, Jouke Altenburg, Kars Veling en Wim Rubers.

Nieuwjaarsreceptie woensdag 6 januari, 19.30 uur Het bestuur nodigt u van harte uit om terug te blikken, vooruit te kijken en het glas te heffen op het nieuwe jaar. Zie hierboven en www.nvwc.nl voor meer info.

De eerste bestuursvergadering in 2016 is op dinsdagavond 12 januari.

Activiteiten en berichten van anderen

NIEUWSBERICHTEN

NatureToday:

Jaar van de Adder: Adderpopulaties stabiel, maar kwetsbaar Het Jaar van de Adder is ten einde; een goed moment om te kijken hoe het nu met de adderpopulaties in Nederland gaat. Over de laatste 20 jaar is de adder stabiel, zoals blijkt uit de gegevens van het Meetnet Reptielen. De achteruitgang heeft echter in de decennia daarvoor al plaats gevonden en dit is ook de reden waarom de adder op de Rode Lijst staat. Lees hier het hele bericht.

Otters nog steeds aanwezig in Gelders Rivierengebied In augustus werd gemeld dat mogelijk de laatste otter in Gelderland was doodgereden. Een week later werden echter alweer sporen waargenomen. Lees hier het hele bericht.

Sovon: Waarom naar de Sahel en niet wat verder? Wanneer 'onze' trekvogels in de Sahel aankomen, zit er al een reis van duizenden kilometers op. Twee formidabele hindernissen, de Middellandse Zee en - vooral - de Sahara, zijn al genomen. Waarom dan niet nog even verder vliegen, naar ogenschijnlijk gunstiger streken? Twee artikelen hierover van Nederlandse onderzoekers zijn in verkorte vorm hier te lezen.

Activiteiten en berichten van anderen (vervolg)

Vlinderstichting: nachtvlinders en dagvlinders nog steeds actief! Kleine wintervlinders worden nog elke avond gezien. De afgelopen weken zijn er met de hoge temperatuur zo’n twintig soorten nachtvlinders doorgegeven. Ze worden gezien tegen bomen en struiken, bij lichtbronnen zoals buitenlampen, maar grote aantallen worden gelokt met stroop. Lees hier meer. 2015 Was wel een matig nachtvlinderjaar met af en toe lichtpuntjes, hier meer. De kleine vos, citroenvlinder en de dagpauwoog houden zich met kerst normaal gesproken verscholen in een schuur of een vogelhuisje om te overwinteren, maar dit jaar wilde de slaap maar niet komen, zelfs de grote vos werd gezien! Lees hier het bericht over “Tientallen vlinders met kerst.”

Ravon:

Download hier “Waarnemingenoverzicht 2014”. “Schubben en Slijm” nr. 26 is hier te downloaden, met o.a. Meetnet Amfibieën.

Zoogdiervereniging:

Jaar van de Das: De dassen zijn zwanger December en januari zijn belangrijke maanden als het om de toekomst van een dassenfamilie gaat. De paring en bevruchting van de eicellen hebben al in de zomer (of nog veel eerder) plaatsgevonden, maar nu pas nestelen de eicellen zich in de baarmoeder om zich verder te ontwikkelen. Na ongeveer 50 dagen komen de jongen veilig onder de grond kaal en blind ter wereld in een speciale kraamkamer, Hier meer.

Boek “De Das” is gereed, verkrijgbaar via www.zoogdiervereniging.nl.

De Tuinpiraat: 2 januari “Een piraat in de modder!” Wat is fijner dan spelen in het bos? Daarom houdt De Tuinpiraatweer een spelmiddag in het bosperceel De Zandput. Hier info over deze natuurspeeldag voor het hele gezin. Bosloop, over het water lopen, maak je eigen bootje, broodjes bakken, warme chocolademelk, hout zagen en nog veel meer. De toegang is gratis. Tip: trek oude kleren aan! Tijd: 13:00-16:00 uur. De Zandput, Rietveldseweg Culemborg, ingang tussen nummer 27 en nummer 29.

Natuurmonumenten: 3 januari Nieuwjaarswandeling Kaapse Bossen Maak op 3 januari een winterse wandeling met de boswachter door de Kaapse Bossen en geniet van een heerlijke kop warme chocolademelk bij vertrek of aankomst. Hier info en aanmelden (vol is vol). Start 13:00 uur, duur ca. 2 uur.

Natuur- en Vogelwacht de Vijfheerenlanden:

14 jan lezing “IJsland” door Henk Tromp, natuurfotograaf

zondag 17 jan Excursie langs de IJssel tussen Deventer/Zwolle o.l.v. Jules Klees

28 jan Lezing “Witte Veluwe” door Jan Vermeer, natuurfotograaf Voor meer info over bovenstaande activiteiten klik hier.

Vogelbescherming Nederland:

16+17 januari Tuinvogeltelling Tel op 16 of 17 januari een half uur de vogels in uw tuin of op uw balkon. Noteer alle waarnemingen van een soort. Geef alleen het hoogste aantal door van een soort die u tegelijk hebt gezien. Dus: ziet u in uw tel-halfuur 3 koolmezen tegelijk en even later 5 koolmezen? Dan geeft u door: 5 koolmezen. De tellijst is dit jaar uitgebreid met 2 soorten: de middelste bonte specht en de grote Canadese gans, tegenwoordig ook te zien in steden en dorpen. Bij inschrijving ontvangt u een mini-vogelherkenningscursus met handige tips om tuinvogels te herkennen. Hier info en inschrijven.

16+17 januari Ooievaar Wintertelling Al 15 jaar telt STORK in Nederland overwinterende ooievaars. Dat doen ze graag met u op 16 en 17 januari. Tel mee of lees ringnummers af en geef aantallen door via waarneming.nl. Hier meer informatie per regio over de wintertelling.

2016 Jaar van de Kievit Het gaat niet goed met één van de bekendste weidevogels, de kievit. Vanaf halverwege de jaren 90 neemt het aantal broedende kieviten in ons land in rap tempo af, tegenwoordig zelfs met 5% per jaar. Daarom is 2016 uitgeroepen tot het Jaar van de Kievit. Lees hier welke onderzoeken van start gaan en hoe je kunt meedoen.

Activiteiten en berichten van anderen (vervolg)

IVN Nieuwegein-IJsselstein e.o.: 17 januari Winterwandeling Park Oudegein Op zondag 17 januari om 14.30 uur winterwandeling door park Oudegein in Nieuwegein, een wandeling voor jong en oud. Voor wie iets wil weten over de bomen in het park en voor de kinderen die samen met ons op zoek gaan naar winterverschijn-selen. Aanmelden vooraf is niet nodig, hier meer info.

Stroomhuis Neerijnen: 28 jan natuurdocu ‘Salt of the earth’ - Wim Wenders Documentaire over de Braziliaanse fotograaf Sebastião Salgado, die vooral bekendheid kreeg door zijn schitterende natuur- en landschapsfotografie. 19:30 uur Inleiding Marc Westermann, de film begint om 20:00 uur. Hier meer.

Vlinderstichting:

Pimpernelblauwtje ontpopt! Het heeft wel de nodige nachtrust gekost, maar uiteindelijk is de ontpopping van het pimpernelblauwtje prachtig vastgelegd. Willem had bezoek in huis: De pop van het pimpernelblauwtje en een mierennest. Klik hier voor zijn verhaal. In de bioscoop kun je het hele verhaal van het pimpernelblauwtje zien, samen met dat van de haas, de bever, de stekelbaars en de zeearend in de film “Holland - Natuur in de Delta”. Hij draait nog steeds, o.a. op 3 en 6 januari bij Lingefilm in Geldermalsen.

“Feest!” op de landelijke dag 5 maart 2016 100 Jaar grote vuurvlinder, 75 jaar trekvlinderonderzoek, 25 jaar pimpernelblauwtjes enz. enz.: niet zo verwonderlijk dat het thema van de Landelijke Dag “Feest!” is. Er is een lezing door Irma Wynhoff over de pimpernelblauwtjes en door Henk de Vries over de grote vuurvlinder. Albert Vliegenthart buigt zich over het trekvlinderonderzoek.

Buiten het thema om zijn er nog andere leuke lezingen en de films van Annette van Berkel. Hier programma en aanmelden..

Colofon

Verschijning

Het NVWC-bestuur stelt “Tsjielp!!” samen voor NVWC-leden en belangstellenden. “Tsjielp!!” verschijnt aan het begin van elke maand, m.u.v. de zomermaanden. Tsjielp wordt verzonden aan ruim 325 mailadressen.

Aan- en afmelden Voor aan- en afmelden op “Tsjielp!!” stuur je een e-mail aan: nieuwsbrief@nvwc.nl. Ook voor het doorgeven van een gewijzigd mailadres.

Lid of donateur worden Wilt u meer informatie over de NVWC, stuur een e-mail naar bestuur@nvwc.nl. Wilt u lid worden of donateur, klik hier voor meer informatie.

Foto’s en illustraties Jouke Altenburg (winter 2011, wilde zwaan, knobbelzwaan, grauwe gans, grasmus, huismus), Kars Veling (winter 2016, taxusspikkelspanner, vuursteenvlinder, wilgengouduil, gerande spanner, parende kleine wintervlinders, kleine watersalamander, Annette filmt), Thierry Janssen (kleine zwaan), Harry van de Warenburg (2x knotten), Gerrit Jan Klop (buizerd), Jurgen Geven (torenvalk, gewone bosspitsmuis, reeën, slobeend, pijlstaart, tafeleend, wintertaling, dodaars, ooievaars en blauwe reigers), Jan Dirk Buizer (orka’s, boot, beversporen), Gijsje van Ingen (vogelexcursie, pimpernelblauwtje), Hans Kunstman (kuifeenden), Wim Rubers (oranje wortelboorder, appeltak, bruine snuituil), Wikipedia (8x spin, Park Oudegein), Winny Verdouw (9x jeugdgroep vogelvoer).

Copyright Berichten uit deze nieuwsbrief mogen uitsluitend integraal en met bronvermelding worden overgenomen. Foto’s mogen niet zonder toestemming vooraf worden gebruikt.