Trier Verslag I. Schepers

download Trier Verslag I. Schepers

of 31

Transcript of Trier Verslag I. Schepers

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    1/31

    Trier

    14-16 mei 2013

    Iris Schepers

    3G

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    2/31

    2

    Trier

    Inhoudsopgave

    Inleiding blz. 3

    Dagverslagen blz. 4-9

    Excursies blz. 10-26

    Aantekeningen in de bus blz. 27-30Credits blz. 31

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    3/31

    3

    Inleiding

    We zijn van dinsdag 14 tot donderdag 16 mei 2013 eindelijk op de langverwachte

    schoolreis naar Trier gegaan, en het is me zeker niet tegengevallen! Ik heb ereigenlijk al naar zitten uitkijken vanaf dat ik hoorde dat we erheen gingen (endat is al aardig lang geleden). We gingen er heen voor de overblijfselen uit deOudheid, maar ik vond het vooral gezellig (al hebben we wel heel veel bezochthoor, ik denk dat we wel genoeg hebben gezien voor even :P ).Maar conclusie: Ik vond Trier een mooie stad en zou er zo weer heen gaan :)

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    4/31

    4

    Dagverslagen

    14 mei 2013Vandaag zijn we om ongeveer 8:15uur van school vertrokken, en in debus zaten we heel gezellig met

    ongeveer 15 mensen uit de klas en deleraren. We hebben zon 3 uurgereden terwijl we met de halve klas

    intensief geMarioKart hebben op deNintendo, (echt iets van 10 mensen

    hadden dat ding bij zich, lachenjoh :P ), Marit was echt goed!We zijn toen bij een soort station gestopt voor een plaspauze en om debadkuipsarcofaag te bezoeken. We waren eerder al in groepjes ingedeeld, endaarmee gingen we nu om de beurt de kelder in waar de sarcofaag stond. Wijgingen natuurlijk als laatste... We bleven er niet zo heel lang, een kwartiertje of

    zoiets. Na nog eens een uur rijden waren we in Keulen, waar we de Dom en hetRmisch-Germanisches Museum hebben bezocht. Eerst gingen we de kathedraalin, waar we maar heel even binnen zijn geweest, en toen door naar het museum.

    Daar stond een hele chagrijnige man bij de kapstok. In het museum moesten weeen soort speurtocht doen, waarvoor we het blaadje al eerder in de bus haddengekregen. We moesten o.a. het mooiste sieraad fotograferen en het

    Dionysosmozaek invullen op ons blaadje. Dat lukte nog wel redelijk.. denk ik...Toen we uit het museum kwamen hadden we een uurtje vrije tijd, en ik gingsamen met Marit de Dom helemaal beklimmen. We waren trouwens niet de enigen,de halve klas was ook op dat idee gekomen.. Eerst konden we de ingang nietvinden, maar ik zag hem op een gegeven moment. De klim was zwaaaar, maar wehebben het gehaald! En het was het zeker waard, het uitzicht was heel mooi :)

    Toen zijn we nog even naar deMcDonalds geweest, en daarna was

    het al bijna 15:00 uur en tijd om tegaan.. We reden in de bus langs hetChocolademuseum en we stopten er

    niet, dat was een marteling!Tussendoor hebben we ook nog dethermen in Zlpich bezocht, waar

    je heel goed kon zien hoe het

    verwarmingssysteem in elkaar zat.

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    5/31

    5

    Ze hadden er ook helemaal een museum omheen gebouwd over de geschiedenisvan baden, het was best leuk om te zien. Toen we verder gingen zijn we na 2,5uur nog even gestopt bij een deel vaneen aquaduct in Vussem, maar daar

    hebben we niet zoveel gedaan. Weer2 uur rijden later was het (eindelijk!)tijd voor pizza. Maar het ging niet zosoepel in het restaurant, dus terwijlwe wachtten, gingen we proberen dezuil van Igel te ontcijferen. Wehadden in de tussentijd al saladegekregen, maar nog altijd geen pizza.We gingen even bij de anderen

    kijken, die allemaal al pizza hadden. Wij waren de laatste die kregen.. Toen we naeen hele tijd eindelijk hadden gegeten, gingen we nog even bij een paar oudeRomeinse stenen kijken, die tegenover de pizzeria stonden (ben even vergetenwat het was). Daarna gingen we weer verder in de bus, richting de jeugdherberg

    Eiffelblick waar we zouden verblijven. Het bleek dat de buschauffeur niet echthandig was met de tom-tom en we hebben er veel langer over gedaan danverwacht om bij de herberg te komen. Toen we aankwamen was het al lang

    donker, en de herbergier was nogal boos omdat we later dan de avondklok ofzoiets waren aangekomen. We kregen van mevrouw Orne de sleutels van onze

    kamer, we slapen nu met alle 9 meisjes van onze klas op een kamer en de kamer isdaar nou niet echt op ingesteld.. Er zijn genoeg bedden, maar de badkamer isnogal klein en er zijn weinig stopcontacten. Oh, en we kunnen ook nog eens deschakelaar van de grootste lamp van de kamer niet vinden, dus s avonds is het

    donker.. Maar we hebben een heel mooi uitzicht, dat dan weer wel.. :) Verder isde herberg wel mooi, er zijn schommels, een vuurplaats en een voetbalveld. Weliggen op dezelfde verdieping als de jongens van onze klas, dus dat wordt nog wat

    vannacht.. :s De tweedeklassershebben allemaal meer een soort

    appartement, het ene wat mooierdan het andere geloof ik.. Een paarjongens hebben zelfs eentweepersoonsbed, een tafel, eenkoelkast, een keukentje, n eensuperdeluxe stoomdouche! Maargoed, het ontbijt is morgen om 8uur, we moeten maar niet t laat

    gaan slapen (doen we waarschijnlijk niet, maar we moeten even braaf lijken :P )

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    6/31

    6

    15 mei 2013We zijn gisteren om 03:00 uur gaanslapen (oeps!), maar het was nog heelgezellig. We hebben met de meisjes

    gewoon op de kamer veel gepraat. Dejongens zijn ook nog een paar keerbinnengevallen, en wij gingen toendus ook maar naar hun kamer. Toengingen we weer naar de kamer,

    Sander stond achter de kast, erkwamen meer jongens, we moesten ze met geweld de kamer uitwerken, en gingentoen met de meisjes gezellig doen. Rond 03:00 uur gingen we dus slapen, maar

    dat lukte niet echt, omdat een paar jongens dierengeluiden op de gang gingen

    maken, en zo de halve gang wakker maakten. :P Dat was de nacht wel ongeveer inhet kort. Het ontbijt was dus om 08:00 uur, toen hadden we nog heel even voor

    onszelf en gingen rond 9:00 uur op pad. Eerst gingen we naar hetgladiatorenmozaek in Nennig, ongeveer een uur rijden. Dat ding was echt heelgroot! Daar moesten we n van de grotere plaatjes van een gevecht

    gedetailleerd beschrijven en ook een sierrand natekenen (om te beseffenhoeveel werk dat complete mozaek wel niet was, geloof ik). Na een klein uurtjeverder rijden kwamen we bij Borg, waar een complete reconstructie van eenRomeinse villa staat. Hij was best mooi, alleen was de binnenkant bijna gewooneen museum, dat vond ik eigenlijk wel jammer.. We moesten van mevrouw Ornehet vunzige beeldje zoeken dat ergens in het huis stond. Nou, die hadden dejongens al snel gevonden hoor, en een lol dat ze hadden. :P Ze hadden ook debaden nagemaakt, die deden me een beetje denken aan de baden in Xanten, daarhadden ze ook zo iets. Toen gingen we door naar de zuil van Igel, waar we ook aldat blaadje over haddengemaakt, maar hij werdgerestaureerd en we kondenbijna niets zien! De mannen diedaar aan het werk warenwerden ook een beetjechagrijnig van ons. Dus toengingen we maar terug naar debus en door naar hetamfitheater in Trier. Daar

    kwamen we rond 13:30 uur enkregen ook een lunchpakketje,

    maar daar ging natuurlijk watmis: ze hadden de vegetarische

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    7/31

    7

    pakketten niet apart gelegd. Het amfitheater was best cool, je kon bijna overalkijken en in, zo ook het gangenstelsel onder de piste, waar de gladiatoren endieren voor de strijd verbleven. Hetwas er vrij donker en nat, en het was

    een beetje moeilijk voor te stellenhoe het er vroeger uit zou hebbenmoeten zien. We konden ook detribunes van het theater op, daarhad je een mooi uitzicht over dehele arena. De jongens hadden weereens de neiging elkaar van de hellingaf te duwen, maar dat durfden zeuiteindelijk toch niet. Daarna liepen

    we verder naar het Rheinisches Landesmuseum waar we weer een soortspeurtocht moesten doen, alleen klopte er helemaal niks meer van de cijfers diewe moesten zoeken, omdat het museum pas verbouwd was.. Dus dat ging nietecht super, en we gingen vrij snel weer door naar de volgende stop: de

    Kaiserthermen. Daar kregen we weer wat uitleg en maakten de groepsfoto.Daarna gingen we de thermen in, onder de grond, waar het heel donker was. Erzit op de n of andere manier een afdruk van een passer in het plafond. We

    gingen best ver door de gangen en kwamen aan de andere kant van het veld weerboven. We zijn toen doorgelopen naar de basilica van Constantijn. Er hing wat

    info op de muren, die gingen we even lezen, en bovenin die muren zaten nissen,waar duiven bijna recht boven ons zaten, en natuurlijk moest n van die duivenwat kwijt. Gelukkig was het nt naast ons! Toen gingen we naar de markt vanTrier en hadden we weer een uurtje vrije tijd. Op het plein stond een kerk met

    een klok die, geloof ik, het Wilhelmus speelde, of daar leek het in ieder gevalhl erg op. We kregen voor de vrije tijd 10 per tweetal, vonden wij niet erg. :)In die tijd hebben we niet zo heel veel gedaan: Naar de McDonalds geweest,eten en cadeautjes gehaald, beetje rondgekeken.. We liepen een uurtje laterverder, langs das Dreikningenhaus (met een deur op zon 2 meter hoogte)

    richting de Porta Nigra, de zwarte poort. Er was een Karl Marx museum naast, envoor de poort stonden allemaal mini Karltjes, waar niemand van af kon blijven. :PIn het gebouw moesten we eerst weer drie trappen op voor de bovensteverdieping. Het uitzicht daar was mooi, je kon goed over de markt uitkijken en jezag in de achtergrond de bergen.De jongens moesten (natuurlijk) naar beneden spugen, en mensen proberen teraken, tsja wat doe je eraan..? Na de poort liepen we door naar de St. PaulinKirche maar daar konden we niet in. (ik weet niet meer waarom :s ) Dus liepen wemaar terug naar waar de bus ons zou komen ophalen, alleen duurde dat heel lang,

    dus hebben we een paar jongens in de tussentijd leren vlechten. :P Toen kwam de

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    8/31

    8

    bus eindelijk en gingen we terug naar de herberg. We hebben daar een tijdjemet een groepje gezellig op een kamer gezeten, en gewoon gepraat en zo. Oh, en

    er werden voetmassages gegeven door Koen,service joh. :P Later gingen we de omgeving

    van de herberg een beetje verkennen, naarhet voetbalveldje waar ook schommelsstaan. Daar zijn we nog even gebleven entoen was het tijd voor het avondeten. Hetwas even afwachten met hoe erg het etenwas, er werd gezegd dat het vreselijk was,maar gelukkig viel het uiteindelijk mee. Na

    het eten zijn een paar jongens hout gaan halen voor een kampvuur, maar laterbleek dat ze dat gewoon bij iemand weggehaald hadden en moesten ze het

    terugbrengen. Dus toen gingen een paar anderen op patrouille en trokken eenpaar bomen uit de grond. Nou, dat wilde wel branden (maar ook roken, aangeziende bladeren/naalden er nog aanzaten)! Eva zong een liedje, en ik gaf de standdoor van de Europa League finale die net op dat moment was, en de jongens

    waren erg benieuwd. Toen we uiteindelijk naar binnen moesten hebben we gewoonwat flessen drinken en zakken chips meegekregen van de leraren, zo chill! Om00:00 uur zijn we met de hele klas naar Tims kamer gegaan, want hij was jarig!

    We hebben heel hard en vals voor hem gezongen en gingen toen ons voorbereidenop de nacht. We hebben met een groepje (Marit, Siem, Hap, Tim, Jim, Thomas,

    Rami en ik) de hele nacht op een kamer doorgebracht, en de meesten hebben nietgeslapen (waarschijnlijk omdat ls je in slaap viel, je een snor of iets dergelijksop je gezicht getekend kreeg met eyeliner).Alleen Marit, Siem en Jim hebben het niet

    volgehouden. Marit was de eerste, en kreeg eenhalve snor, Siem kreeg een sikje en eenmonobrow, en Jim sliep niet vast genoeg ensloeg Hap in zn gezicht voor hij ook maar ietskon doen. Koen zou eerst ook meedoen, maar hij

    was de enige die zich niet herinnerde dat hijgezegd had dat hij sowieso meedeed met wiehet langste wakker bleef. Hij ging midden in denacht op de meisjeskamer liggen, terwijl demeisjes het niet eens doorhadden (we hebbenhem alsnog een monobrow gegeven >:) )Wehebben verder zo ongeveer de hele nacht alleen maar Mario Kart gedaan engepraat. Het was echt supergezellig! s Ochtends rond 5 uur zijn Marit en ik nognaar beneden en buiten gegaan, en hebben een stukje door de straat gerend en

    gedanst. Wat slaapgebrek al niet met je doet.. :P

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    9/31

    9

    16 mei 2013Vandaag zijn we weer naar huisgegaan, helaas, aan alle leukedingen komt een eind.. :( We

    waren dus nog wakker toen wenaar het ontbijt moesten, alleenwas er blijkbaar iets niet goedgeregeld en was er nog een groepdie voor ons moesten ontbijten.

    Dus zouden wij later ontbijthebben, maar even later kondenwe toch terecht in de eetzaal. Ik

    denk dat we dan ongeveer rond 08:30 uur zijn vertrokken.. In de bus kon je echt

    precies zien wie er de hele nacht waren opgebleven, Rami zat zo ongeveer dehele weg te knikkebollen, Marit lag tegen het raam, Hap tegen zn tafeltje en

    Siem tegen hem aan, en Tim was helaas een beetje ziek geworden, op znverjaardag, best sneu. :( Ali en Sam hadden zelfs een bed in de bus gevonden engeclaimd voor bijna de hele busreis. Rond 12:00 uur kwamen we aan bij het

    castellum bij Saalburg. Daar kregen we ook weer opdrachten om te doen. Marit,Eva en ik liepen een beetje onze eigen route, aangezien het overal steeds zo drukwas. Wij waren wat eerder klaar dan de rest en gingen maar in een boom zitten,dat heeft nog wat leuke fotos opgeleverd. :) We sloten weer aan bij de groep,kregen een ijsje en gingen iets later weer weg. We zijn daar toch wel dik een uurgeweest denk ik. In de bus reden we langs de laatste mooie velden vol met gele

    bloemetjes die we nogzouden zien, en verderhebben we bijna niksgedaan op de terugreis,alleen verder geMario Karten een film gekeken: LizzieMcGuire in Rome. Het waseen beetje een stereotype,heel voorspelbare film. :PNa de film waren we alweervlakbij Nederland, en wasde hele reis bijna

    afgelopen.. Maar het is natuurlijk geen echte Hollandse terugkomst als het niet

    keihard ging regenen, net toen wij uit de bus moesten.. Nou, toen nog iedereendag gezegd en naar huis gelopen, en bijna direct op de bank in slaap gevallen. Ik

    vind het echt jammer dat we weer thuis zijn, het had van mij nog wel wat langermogen duren, veel langer zelfs!

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    10/31

    10

    Excursies

    Weiden:

    De badkuipsarcofaagIn Weiden hebben we de badkuipsarcofaag bezocht. Hij wordt zo genoemd doorzijn vorm, net een badkuip dus. Deze ligt in een grafkamer zon 6 meter onder de

    grond, die 1843 bij toeval werd gevonden toen de eigenaar van de grond aan hetgraven was om een aanbouwte plaatsen voor zijn bedrijf.

    Hij stuitte opeens op een

    stenen plaat, en groef derest uit. De grafkamer isdeel van een villa rustica vaneen rijke Romeinse familie

    uit ongeveer de 2e eeuw naChristus, vroeger buiten destad gelegen. De rest van de

    villa is alleen niet gevonden.De ligging van de grafkamer

    is buiten de stad omdat het vroeger verboden was de doden binnen de stad tebegraven. In de kamer staan twee stenen stoelen, drie borstbeelden (uit de late2e eeuw) en de sarcofaag.De stoelen zijn zo goed gehouwen uit steen dat ze net van riet lijken te zijn. Erstaan twee borstbeelden van vrouwen, en n van een man in de muur, de damesaan de ene, de heer aan de andere kant. Het zijn waarschijnlijk overledenfamilieleden van de grondbezitters. De ene vrouw heeft een tunica en een palla(soort mantel) aan, de andere een chiton (een jurkje). De borstbeelden zijn tedateren aan de kleren die ze dragen, aan wat de mode toen was. Aan het

    mannelijke borstbeeld isbijvoorbeeld te zien aan dedunne lippen en bakkebaardendat het uit de tijd van keizerCommodus stamt. Er staan ooknog wat grafurnen in nisjes inde muur. De sarcofaag isgehouwen uit Carrara marmer,wat heel bijzonder is, aangezien

    Carrara een stadje is dat in

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    11/31

    11

    Noord Itali bij Toscane ligt. Op het midden van de voorkant staat een medaillonwaar twee mensen op staan. Maar n van de twee is af, de andere is nog een witvlak. Waarschijnlijk was de kist bedoeld voor een echtpaar. Het medaillon wordtgedragen door twee Victoriae (Romeinse godin van de overwinning) en daarnaast

    jongens met vruchtbaarheidssymbolen: vogels en olijven, of een mand volbloesem. Onder het medaillon staan mensen afgebeeld die druiven aan hetvertrappen zijn om wijn te maken. De symbolische betekenis van de sarcofaag ishet leven na de dood.

    Keulen:

    Keulen is een ergbelangrijke stad door deligging aan de Rijn. Erstaan heel veelhistorische gebouwen,waarvan de Dom debelangrijkste is. Keulen isook de plaats waar Eaude Cologne vandaan komt,een lichte parfumsoort(het betekent in hetFrans dan ook letterlijkKeuls water). In de

    tijd van Julius Caesar heette de stad Oppidum Ubiorum (stad van de Ubirs).Prinses Agrippina II, de moeder van keizer Nero, is in Keulen geboren. Zij

    trouwde met keizer Claudius (haar oom!), en kreeg het voor elkaar van de stadeen colonia te maken. De naam werd Colonia Claudia Ara Agrippinensis, datafgekort werd tot CCAA. Agrippina was een beruchte vrouw, ze liet haar

    echtgenoot vergiftigen om haar eigen zoon op de troon te krijgen. Zij werd

    uiteindelijk zelf ook vergiftigd door haar eigen zoon. In 88/89 n. C. werd Keulende hoofdstad van Germania Inferior (lager Duitsland, ten westen van de Rijn), en

    sindsdien is de stad enorm gegroeid. Tot in de 4e eeuw. toen de stad getroffenwerd door een ramp, allerlei volken hebben dan de macht in CCAA, en de staddaalt in welvaart. De soldaten werden teruggeroepen, omdat ze nodig waren in

    Itali. Nadat de Romeinen zijn verslagen en de Christenen aan de macht zijngekomen, loopt het inwonertal sterk terug. Maar in de 19e eeuw schiet het weeromhoog door de industrialisering. In de Tweede Wereldoorlog ging de bevolkingweer omlaag, van 750.000 in 1933 naar 30.000 na WOII. Bijna 90% van de stad

    was compleet verwoest. Door alle bombardementen waren wel heel veel Romeinsevoorwerpen blootgelegd.

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    12/31

    12

    De DomHet bekendste historisch overblijfsel in Keulen is toch wel de Dom. Er is bijna 6eeuwen aan gebouwd (begonnen in de 13e eeuw, klaar in 1880). Het is eengotische kerk, hij is zo slank en hoog mogelijk (dus zo dicht mogelijk bij God). In

    de kerk heb je heel veel mooie gebrandschilderde ramen (glas in lood). De kerkis gebaseerd op de basilica van de Romeinen en er zijn ookRomeinse stenengebruikt om de Dom te bouwen.

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    13/31

    13

    Het Rmisch-Germanisches MuseumHet Rmisch-Germanisches Museum is vooral heel bekend om zijn glaswerk enmooie sieraden. In dit museum ligt ook een 10 bij 7 meter groot mozaek datwerd gevonden toen het werd blootgelegd door bombardementen in de Tweede

    Wereldoorlog. Het bestaat uit ongeveer 1.5 miljoen (!) steentjes en lagwaarschijnlijk in een eetkamer (triclinium) , aangezien Dionysos de god van dewijn is en bij maaltijden vaak wijn werd gedronken.

    1 = Een op een muildier rijdende silenus2 = Een op een syrinx blazende sater

    3 = Een sater die Dionysos ondersteunt4 = Eros op een leeuw5 = Pan met een geit6 = Dansende bachante/ maenade met eenopgewonden sater (2x)7 = Musicerende baccante/ maenade met eenopgewonden sater (2x)8 = vrouwtjesluipaard, lievelingsdier vanDionysos

    Vragen bij het mozaek:

    Wat is een syrinx?Een soort panfluit

    Wat ligt bij 3 op degrond?Een lege wijnschaal

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    14/31

    14

    Verdere vragen in het

    Rmisch-Germanisches

    Museum

    2. Fotografeer het mooiste sieraad:

    3. Noem de namen van drie filosofenin het filosofenmozaek:Diogenes, Socrates en Sophocles

    4. Hoeveel glaswerk met vismotieven tel je in de vitrines tegenover hetfilosofenmozaek?

    Vier met motief (twee in visvorm)5. Hoeveel glaswerk met een mensengezicht telje in deze vitrines?Acht mensen (n aap :P )

    6. Hoe heet het chic aardewerk achter denagebouwde reiswagen?Terra Sigilatta

    7. Wie staat afgebeeld op de grootste kameo?(?)

    8. In de kelder: Noem twee typen speelgoed, waar jullie als kind ook nog mee

    speelden.Een bal en een speelgoedauto

    9. Welk eng symbool herken jein het nagemaakte Romeinse

    woonvertrek?Een hakenkruis/swastika op de

    vloer

    10. Welk object in het museumtrekt je het minst en welk hetmeest aan?Minst: Pilaren en potten

    Meest: Sieraden

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    15/31

    15

    Zlpich:

    Het thermencomplexIn Zlpich hebben we das Museum

    der Badekultur bezocht, waar debestbewaarde thermen ten noordenvan de Alpen liggen. Ze stammen

    waarschijnlijk uit midden 2e eeuw n.C. Er is een museum omheengebouwd toen het gevonden werd. Je kan bij de overblijfselen heel goed het

    hypocaustum zien en de stookruimtes.

    Nennig:

    Het gladiatorenmozaekWe hebben in Nennig het gladiatorenmozaek bezocht: een heel groot mozaekgelegen op de oorspronkelijke plaats, vroeger stond er nog een villa omheen.Toen het gevonden werd hebben ze het mozaek laten liggen en een museumomheen gebouwd. Je kan goed zien wat er gerestaureerd is, dat heeft een veellichtere kleur dan de rest. Er is n hoofdafbeelding en zes kleinere die omgevenworden door versieringen.

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    16/31

    16

    De grootste afbeelding is van tweegladiatoren in gevecht: Een retiarius eneen secutor. Een retiarius was een heelander soort gladiator dan de anderen. Hij

    had geen schild, n bronzenbeschermingsplaat over de linker schouder,en verder was hij onbeschermd. Zijnbelangrijkste wapens waren een groot neten een drietand (maar soms een dolk). Hijwas heel snel en wendbaar, anders dan zijn tegenstander, de secutor. Hij hadeen helm die zijn hele hoofd bedekte, alleen de ogen waren vrij. Hij moestdichtbij de tegenstander zien te komen, omdat hij dus niet veel kon zien. Ookhad hij een armbeschermer om de rechterarm (manica) en zijn linkerbeen werd

    ook beschermd. Zijn wapens waren een zwaard en een lang rechthoekig schild.Beide gladiatoren hebben een lendendoek aan met een brede riem erboven.Achter de mannen staat de scheidsrechter van het duel. Er is nog geen bloed tezien, maar de retiarius is zijn net al kwijt. Hij probeert met de drietand de

    secutor te steken, maar deze weert dat met zijn schild af.

    De andere afbeeldingen zijn:

    - Een panter en een speerwerper. De speerwerper heeft zijn speer in depanter weten te boren, en staat met een trots gezicht van het applaus te

    genieten- Een beer en drie zweepdragers- Vechters met stok en zweep. Ze zijn bezig met het opwarmen voor een

    echt gevecht.

    - Een organist en een hoorndrager. De hoorn werd vroeger een cornugenoemd. Het orgel is een vereenvoudigd afgebeeld waterorgel, waar hetgeluid uitkomt door de druk van het water. Het bestaat uit een watertank,zevenentwintig orgelpijpjes, aan de zijkant twee cilindervormige pijpjes,en aan de onderkant twee hefboompjes (voor de pompbeweging van de

    cilinders). De organist zit boven de pijpjes.

    We moesten ook n van de versieringen aan de rand natekenen:

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    17/31

    17

    Borg:

    De Romeinse villaIn Borg staat een

    gereconstrueerde Romeinse villa.De villa is gebouwd op defundamenten van een villa die er

    vroeger echt gestaan heeft. Hetthermengebouwtje en de toilettenzijn weer opgebouwd, maar de rest

    van het huis is ingericht als een gewoon museum. Er zijn ook nog een kleineherberg en een kruidentuin in de buurt.

    Igel:

    De zuil van IgelDeze zuil is een groot zandstenengrafmonument van wel 23 meter hoogdie dateert uit de 3e eeuw na Christus.De zuil staat in het Duitse dorpje Igel.De reden dat het monument zo goed

    bewaard is gebleven, is een misvattingover het relif op de zuil. Men dachtnamelijk dat de ouders van keizer Constantijn de Grote erop stonden, terwijl dithelemaal niet zo was: de zuil is gebouwd door de gebroeders Secundinii enopgedragen aan henzelf en hun familie. De Secundiniis waren een familie van

    lakenhandelaren, daarom staan er ook allemaalrelifs over de handel in lakens afgebeeld op dezuil. In de laat-Romeinse tijd werd de zuil ookgebruikt als mijlpaal: vanaf de zuil nog precies 4leugae tot Trier, dat is zon 8,8 kilometer. De

    zuil van Igel werd in 1986 samen met de andereRomeinse overblijfselen in Trier opgenomen in

    de UNESCO Werelderfgoed lijst. Toen wij erwaren werd hij dus gerestaureerd, en kon je defiguren bijna niet zien, en we gingen dus snel

    weer verder. Er staat ook een replica met deoorspronkelijke kleuren in het RheinischesLandesmuseum, maar die stond k in de

    steigers.

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    18/31

    18

    A = KeukenB = Zonnegod met 4 paardenC/Z = Thetis dompelt Achilles in de Styx

    D = De famillie aan de maaltijdE = Mars bezoekt Rhea SilviaF = boven: Eroten met dolfijnen

    midden: trekschuit verlaat havenonder: Tritons en zeemonsters

    G = Pachters brengen de pacht in naturaH = De gebroeders Secundinii: n neemtafscheid van zijn zoonI = Eroot met griffioenenJ = Kantoor

    K = Idem F, behalve midden: trekschuitmet balen laken over de MoezelL = Lakentransport over een bergM = MaangodinN = Vastsjorren van de lading

    O = LakenhandelP = Hemelvaart van Herakles,onvangen door AtheneQ = Reiswagen naar Trier, afstandstaat op mijlsteen, rechtermangeeft aanwijzingenR = DierenriemS = Hylas wordt door twee nymphenonder water getrokkenT = Jupiter rooft GanymedesU = Vier windgodenV = Kwaliteitscontrole van het lakenW = Perseus, met Medusa ensikkelzwaard, redt Andromeda vanhet monster, geholpen door AtheneX = Vrachtwagen met baal laken,getrokken door driespan muildierenY = Perseus toont Medusa aanAndromeda, via de weerspiegeling

    van het water, dus versteent ze niet

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    19/31

    19

    Trier:

    Trier, toen geheten AugustaTrevorum, was een hele

    belangrijke stad: Vroeger washet de keizerstad, tot de grotechaos halverwege de 3e eeuw,toen ging het rijk ineens heelerg achteruit. In de 50 jaarerna zijn er tientallen keizersgeweest. Toen kwam deenergieke keizer Diocletanius, die het rijk opnieuw indeelde. Hij deelde het rijk

    op in vier delen. Voortaan zouden er twee hoofdkeizers (Augusti) zijn en twee

    onderkeizers (Caesares). De Caesares zaten in Trier en aan de Donaugrenzen, ende Augusti in Milaan en Nicomedia. Doordat er een Caesar in Trier zat, werd de

    stad dus heel belangrijk en werden er allemaal voorzieningen gebouwd, zoals deKaiserthermen, het amfitheater etc. Het ging een hele tijd goed met de stad,die toen Treviris heette. Toen ging het mis bij de opvolging, de zonen van n van

    de Augusti wilde opvolgen, terwijl deze normaal door een Caesar opgevolgdworden. Constantinus (Constantijn de Grote) was van 306 tot 312 Caesar in Trier.In 324 gooide hij de boel weer om en werd alleenheerser. Hij stichtte toen

    Constantinopel, later Byzantium. Hij vaardigde in 313 het Edict van Milaan uit,dat vrijheid van godsdienst mogelijk maakte. Zijn moeder Helena was toen al tot

    het Christendom bekeerd. Uiteindelijk werd hij helemaal paranoia.

    Het amfitheaterDit is het oudste gebouw in Trier, uit

    ongeveer 100 v.C. Er kunnen zon 20.000mensen in en ze kunnen over drie rangenverdeeld zitten. Voor de vergelijking: in

    het Colosseum konden meer dan 50.000.Onder de Arena is een heel gangenstelsel(waar je doorheen kan lopen), daar

    maakten de gladiatoren zich klaar voor degevechten en werden de dieren gehouden. Als de dieren in een gevecht nodigwaren, werden ze met een liftje omhoog getakeld. Het woord arena komt van het

    Latijnse woord voor zand, aangezien er zand in het theater lag omdat hetgemakkelijk het bloed van de gevechten opneemt. Na de Romeinse tijd is de

    arena nog gebruikt als een deel van de stadsmuur, later werd het een

    vestingwerk, en nog later werd het afgebroken om de stenen opnieuw te kunnengebruiken.

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    20/31

    20

    De KaiserthermenDe thermen worden Kaiserthermen genoemd omdat Trier vroeger de keizerstadwas. Het complex is rond 300 n. C. gebouwd, alleen nooit in gebruik genomen:Keizer Constantijn II vertrok al voor de bouw voltooid was naar Byzantium, en

    deze is niet meer afgemaakt. Het zou een immens gebouw geweest zijn: 250 bij145 meter. In de gangen zaten alleenlichtspleten en er was verder geenverlichting. In n van de gangen zit eenafdruk van een passer in het plafond. De

    thermen telden drie lagen: op de ondersteliepen de waterbuizen en waren destookplaatsen voor het vuur om de baden

    warm te houden. Hier liepen ook de slaven

    die het vuur op moesten stoken. Het waterwerd verwarmd tot wel 40 C. Op de tweede

    laag zat de vloerverwarming, hethypocaustum, dit werd ook door slaven warmgehouden. Er is geen hypocaustum te zien.

    De warm- (caldarium), lauw- (tepidarium) en koudwaterbaden (frigidarium). warenop de derde verdieping, net als de massagekamers, zwembaden en zweetruimtes(sudatorium). Die waren vroeger erg mooi versierd met allemaal mozaeken,beschilderingen en standbeelden, maar daar is helaas niks meer van over. Van hetcaldarium is wel een heel groot stuk overeind blijven staan, je kunt de halvekoepel nog zien. De ramen van de thermen zaten op een gegeven moment opgrondniveau en werden gebruikt als poorten.

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    21/31

    21

    De basilicaDe basilica van Trier (Aula Palatina) was detroonzaal van Constantijn de Grote. De zaal is 30meter hoog, 27 meter breed, en 96 meter lang en

    de muren zijn zon 3 meter dik. In de 18e eeuw is ereen sprookjespaleis van de aartsbisschop tegenaangebouwd.De basilica diende voor de handel als het slechtweer was en rechtspraak. Later werd het gebruikt

    als kerk. De basilica heeft ook een hypocaustumhenzelf en hun familie. De Secundiniis waren e

    De marktOp de markt staan allemaal historische gebouwen verspreid. Zoals:

    - Drie Duitse vakwerkhuizen- Een marktkruis (opgericht op bevel van de bisschop)- Een Petrusbron (soort fonteintje) uit de 16e eeuw, met de vier deugden:

    Wijsheid, Matigheid, Dapperheid en Gerechtigheid. Op de schouder van

    elke deugd is een aapje gezet, als een beetje spot door de kunstenaar- Steipe, een 15eeeuws feestgebouw voor de adel. Vernoemd naar de stippen

    rond de ingang. Boven de deur staat Helena met een kroon en een kruis- Das Rote Haus, een gebouw uit de 17e eeuw met een Latijns opschrift:

    Ante Romam Treviris stetit annis mille trecentis. Perestet et aeternapace fruatur. Het betekent: Voor Rome bestond Trier 1300 jaar. Mogehet blijven bestaan en genieten van eeuwige vrede.

    - De Lwen Apotheke, de oudste apotheek van Duitsland, gebouwd in 1697- De Liebfrauenkirche, n van de oudste Gotische kerken van Duitsland- Das Dreiknigenhaus, gebouwd in de 1e helft van de 13e eeuw, met de deur

    op meer dan 2 meter hoog

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    22/31

    22

    De DomIn Trier staat ook een dom. Toen zijnmoeder Helena christelijk werd, gafConstantijn de Grote opdracht om

    kerken te laten bouwen. Er wordtgezegd dat de tunica (heilige rok) vanChristus in de 4e eeuw gevonden is, endat Helena hem toen in de kerk heeftgehangen. In 1515 is er nog een

    verdieping bovenop de dom gezet.Hier zijn we niet geweest.

    De Porta NigraDe Porta Nigra (zwarte poort) wordt zo genoemd vanwege zijn kleur, de poort isvan zandsteen gemaakt, dat door de jaren heen zwart is geworden. In deRomeinse tijd was het gewoon een onderdeel van de stadsmuur. De Porta is 6,4

    meter lang, 8 meter hoog en heeft muren van wel 4 meter dik. Het is denoordelijke poort vin de 6418 km lange stadsmuur. Er zitten twee doorgangen in:

    de grootste voor karren en die aan de zijkant voor voetgangers. Er zitten rondetorentjes op, wat handig is om vanuit te schieten, en er zitten gaten bij deingang om heet water of teer uit naar vijanden te gooien. In het poortgebouw zit

    een kleine binnenplaats. De Porta Nigra is zo goed bewaard gebleven omdat ereen kerk overheen gebouwd is. Het is de best bewaarde poort van heel Europa,ondanks dat de verbindingsstukken eruit zijn gehaald. Toen de Fransen in de 18e

    eeuw de stad innamen, werden alle kerken afgebroken en kwam de Porta weertevoorschijn. Het verhaal gaat dat in de 11e eeuw de Griekse kluizenaar Simeonin de runes kwam wonen en zich wilde wijden aan God.

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    23/31

    23

    De Sankt PaulinIn de Rococoperiode (kunststromingna de Baroktijd) is de Sankt Paulin

    gebouwd. Het is een gele kerk, dievan binnen vrij druk en kitscherig isbeschilderd. Hij is vernoemd naar

    Paulinus, de bisschop van Trier.Paulinus werd verbannen door dekeizer en hij ging naar Zuid Azi,

    waar hij later stierf.Zijn lijk werd later teruggebracht naar Trier en daar begraven en vereerd. In dekerk hangen heel veel schilderijen, er is een groot orgel en in de crypte (keldervan de kerk) is het graf van Paulinus. Op een plafondschildering in de kelderstaat Paulinus afgebeeld naast zn Paulinuskruis, rechts van hem deburgemeester, daarboven giet een martelaar in een wit gewaad bloed uit overhet kruis en rechts boven de martelaar staat Helena, de moeder van Constantijnde Grote. In het midden van het plafond staat de drie-eenheid geschilderd: eengevleugelde oude man (God, de Heilige Geest), naast hem een kind (de Zoon) eneen man met een scepter (Vader).

    Saalburg:

    Het castellumDit castellum is het enige gereconstrueerde Limes castellum ter wereld. Het waseen cohort fort aan de Limes Germanicus, de meest westelijke grens van hetRomeinse rijk. Het is opgebouwd op de oude fundamenten van het echtecastellum en er verbleven zon 500 soldaten.

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    24/31

    24

    ContuberniumHet is een appartement mettwee delen, gescheiden dooreen muur. Het eerste deel is

    een soort halletje met de deuren de garderobe. In de halliggen/hangen kleren,schoenen,wapens, schilden enmuziekinstrumenten verspreid

    over de vloer, een kastje en dekapstok. Het achterste deel ishet slaapgedeelte, met een

    groot houten stapelbed. Het stapelbed is 2 bedden hoog en 4 bedden breed (al

    zijn de bedden op zich niet heel ruim). Op elk bed ligt een dekentje en eenstromatras. Verder staan in de kamer nog een kast en een klein keukentje met

    servies.

    Outfit auxilia- lang zwaard, 60-95 cm (spatha) om te

    zwaaien- kort zwaard (gladius) om te steken- zwaardschede- dolk 4-7 cm breed, 18-25 cm lang (pugio)- lans (lancea/hasta)- helm (galea)- met leerbespannen schild (parma) met

    ijzeren knop (umbo) malinkolder met15.000-20.000 ringetjes (lorica hamata)

    - tuniek- wollen mantel (sagum)-

    halsstuk (focale)- kniebeschermers (feminalia)- halfhoge laarzen (perones)- knapzak met o.a. eten, een veldfles

    drinken en pannen

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    25/31

    25

    Plattegrond Saalburg

    Nieuwe voorwerpen

    Een spelletje met stenen Een soort fornuisje om

    dingen warm te houden

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    26/31

    26

    Tekening 3 legerstandaarden

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    27/31

    27

    Aantekeningen in de bus

    Het legerHet leger werd door consul Marius in 100 v. C. ingevoerd, en het werd aardiggoed betaald. Je had auxiliares (hulptroepen) en legioenen. De meesten gingentussen de 18 en 22 jaar oud in het leger, en vervulden dan 25 jaar dienst. Daarna

    kregen ze een eigen stukje land en wat geld. Ze moesten dan een eed afleggendat ze nooit een slag zouden verlaten (behalve om iemands leven te redden) enaltijd opgedragen bevelen zouden opvolgen. Nieuwe rekruten kregen wapens die

    twee keer zo zwaar waren als normaal. De trainingen waren zwaar, ze trainden opconditie, waarbij de soldaten bomen moesten omhakken, springen, elke maanddrie marsen van 27 kilometer moesten lopen (onder Julius Caesar zelfs 40 km!).Ook leerden soldaten in formaties van bijvoorbeeld een vierkant lopen etc. Ennatuurlijk leerden ze ook om de wapens die ze kregen te gebruiken. Alle wapenswerden zelf gemaakt! De legioensoldaten droegen geen beenbescherming omsneller te zijn, en hadden tijdens gevechten geen pluim op hun helm. Ze mochtenverlof aanvragen voor speciale gelegenheden. De bezetting van een fortvarieerde van 20 tot wel 10.000 man. Er gingen ongeveer 5.000 soldaten in eenlegioen. Een centuri bestond uit 80 of 100 man (cent = 100).

    In een fort waren aanwezig:- Barakken voor soldaten- Opslagplaatsen voor koren- Werkplaatsen- Schrijvers die de voorraden

    bijhielden, soldaten hun soldijbetaalden, brieven schreven entelegrammen naar de keizer

    stuurden. Ze werkten meestal

    op papyrus, of een wastafeltje(tabula) met een metalen pen

    (stilus)- Muzikanten: een cornu en maattroepen- Medici, vaak Grieken. Meestal gewoon splinters verwijderen, wonden

    verzorgen, amputeren. Niet echt met medicijnen, maar kruiden.- Glasblazers- Slagers- Wagenmakers- Helmmakers

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    28/31

    28

    De wapens van het leger waren o.a.:- De catapulta, waarmee speren en

    pijlen werden geschoten naar devijand. De catapulta stond op een

    kar en werd getrokken door ezels.Het wapen moest bediend wordendoor 8 man. Een legioen bezat zon50/60 stuks. De naam komt vanhet Griekse kata (door .. heen) enpelta (schild).

    - De ballista, de opvolger van de catapulta. Hiermee werden stenen naartegenstanders geslingerd. Waarschijnlijk kon men hier wel 360 meter vermee schieten. Naam is afgeleid van het Griekse ballo, dat werpen

    betekent.

    De landtroepen hadden lange schilden en minder zware wapens.

    Romeins glaswerkEr is aardig wat Romeins glaswerk goed bewaard gebleven, ondanks dat hetfragiel is, omdat het vaak als grafgift werd meegegeven. Het is dan te daterendoor muntjes, die ook meegegeven werden aan doden. Het glaswerk wordt o.a.gebruikt voor sieraden, servies, spelletjes en als ramen (vooral in het noorden,waar het koud was). Glas werd bij toeval ontdekt, toen een paar mensen blokkensoda naast een vuur hadden staan, en de blokken door de hitte samensmolten

    met het zand. Er wordt gezegd dat dat al in 5000 v. C. was. Vanaf 1000 v. C. gingmen pas echt het glaswerk gebruiken. Eerst werden in fabriekjes grote blokken

    gesmolten voor de handel, later in kroezen van aardewerk om er een vorm aan tegeven. De versieringen werden er ingekrast met een pincet. Er werden ook weleens kleuren aan het glas gegeven, met koperoxide werd het bijvoorbeeld groen,

    en met behulp van bruinsteen kon je het juist ontkleuren. Er waren verschillende

    manieren om glas te maken:- Vormgeperst glas: er werd verpulverd glas tussen een mal en eencontramal gegoten, en in de oven gezet zodat het aan elkaar smolt. Metstukjes op de bodem van de mal kon er ook zogeheten mozaekglasgemaakt worden.

    - Glasblazen: deze manier ging veel sneller en was goedkoper. Hetglasblazen werd vooral gebruikt in gebieden met veel grondstoffen,bijvoorbeeld Keulen: veel bos (als brandstof) en zand (voor het glas zelf).Glasmakers zaten op een speciale glasmakersstoel met brede leuningen

    voor ondersteuning.

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    29/31

    29

    Je hebt 2 manieren om glas te blazen:

    1. Er werd een klompje glas uiteen smeltkroes op een holle

    ijzeren pijp geplaatst. Hetklompje werd hol gemaakt doorte blazen, daarna kon men gaanrollen en zwaaien om er vormaan te geven. Er moest steedsgerold blijven worden, anderszakte het glas uit.

    2. Glas werd in een voorgevormde mal geblazen en die werd in de oven gezet.Als de vorm klaar was, werd het glas verder met de hand afgewerkt. Kleinedetails werden met een ijzeren pinnetje gemaakt. Rond de 3e/4e eeuw werd het

    glas steeds slechter afgewerkt. Glas schilfert in een vochtige omgeving, deglaswand wordt steeds dunner en het is moeilijk heel te houden.

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    30/31

    30

    SieradenIn de Romeinse tijd werden veel sieraden gedragen, het was een symbool vanmacht en rijkdom. Eerst dienden ze ook om onheil af te weren, maar later washet alleen nog maar verfraaiing. Lucianus, een spottende schrijver uit de

    Oudheid, schreef het volgende over sieraden: arme mensen zijn uitbundiger danrijke. Rijke mensen vallen mee met sieraden. Sieraden werden ook veelmeegegeven als grafgift, om in Hades welstand aan te geven. Tijdens hetHellenisme (na de dood van Alexander de Grote) vond er een verandering vansieraden plaats: ze werden kleuriger en met meer goud versierd. De Romeinenwaren minder subtiel met sieraden dan Grieken.

    Sieraden van toen waren:- Kransen (rouwkransen van bladgoud, alleen in graven, om standsverschil

    duidelijk te maken- Halskettingen, vaak met dieren aan het einde- Hangers amuletten, tegen kwaad

    - cilindertjes, om medische redenen- figuurtjes van mensen

    - Oorsieraden, ook m de oren- Erosjes-

    Armbanden, soldaten hadden ze ook,slangenarmbanden waren populair

    - Bronzen gordels, op textiel om wapen in testeken

    - Gouden gordels, voor godinnen en vrouwen- Naalden om kleding bij elkaar te houden, die

    steeds mooier werden. Ze werden ook in hethaar gestoken. Ook een soortveiligheidsspelden (fibulae), die ook wel

    bloedzuigerspelden werden genoemd, omdatze erop leken

  • 7/15/2019 Trier Verslag I. Schepers

    31/31

    Credits

    Informatie

    Bordjes in de museaInternetMevrouw A. Orne

    Fotos

    Google ImagesI. SchepersE. Wevers

    Tekeningen

    I. Schepers

    Begeleiding

    Mevrouw OrneMeneer SmildaMeneer OlgersMevrouw van den Oever