Total Risk Management en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. (TRM & MVO)

door Peter Blokland

Maatschappelijk verantwoord ondernemen en een juiste toepassing van risico management gaan hand in hand. In Total

Risk Management komt het er namelijk op aan om de risico’s van alle “shareholders” aan bod te laten komen. Dit zijn niet

alleen de risico’s voor de onderneming, maar ook de risico’s voor de aandeelhouders, de werknemers en de klanten.

Vandaag weten we overigens dat evenzeer de juiste aandacht moet gegeven worden aan de risico’s voor de maatschappij.

Dit komt in de eerste plaats tot uiting in de milieuproblematiek, waar bedrijven die deze risico’s in het verleden onderschat

hebben, vandaag zeer zware lasten moeten dragen om de schade aan milieu en maatschappij te herstellen.

Wie er niet van overtuigd was dat er ook risico’s voor de maatschappij verbonden zijn aan ons ondernemen, zal vandaag

hopelijk inzien dat deze risico’s inderdaad door de maatschappij mee gedragen moeten worden. De bankencrisis en de

daaruit voortvloeiende wereldwijde crisis is het mooiste voorbeeld van hoe fout risico management leidt tot enorm verlies,

ook en misschien wel vooral, door de maatschappij.

Wanneer winst en bonussen de enige drijfveren zijn, is er iets grondig fout. Je gaat dan risico op een andere manier

benaderen, zoals door een aantal banken gedaan werd (en misschien vandaag nog steeds gedaan wordt!). Zo werd er door

de meeste banken risico benadert vanuit een winst perspectief. Wanneer de winstprognose maar hoog genoeg was, mocht

het risico ook wel iets meer zijn. Totaal fout! Bij risico management en bij uitbreiding ook bij veiligheid en kwaliteit is het

altijd “pay me now or pay me later”, waarbij later betalen steeds met een dubbele en dikke intrest gepaard gaat!

Een van de belangrijkste redenen waarom deze houding is kunnen ontstaan, is het gebrek aan een juiste benadering en de

afwezigheid van een essentieel element, dat altijd in risico management aanwezig dient te zijn. Namelijk de vraag: “Wat als

het fout gaat?”. De “What if …?” tool werd niet of wel, maar verkeerd, gebruikt. Dit is nochtans een basistool van de risk

manager! Wat als het fout gaat? Kan ik dan met de consequenties leven? Dit moet steeds de afsluitende vraag van een

risico analyse en implementatie proces zijn. Is het antwoord nee, dan is het huiswerk nog niet af!

Evengoed heeft men verzuimd om het risico en de mogelijke kost voor de werknemers en de maatschappij goed in kaart te

brengen. Alleen het winstperspectief was goed genoeg om naar te kijken. De “pay me later” is vandaag hoe langer hoe

meer duidelijk, maar niet meer te overzien!

Dat het ook anders kan, wordt vandaag bewezen door bedrijven die wel deze maatschappelijke verantwoordelijkheid op

zich nemen en er nu volop voor beloond worden. Zo zijn er bedrijven als Colruyt en Ninatrans die hun vrachtwagens en

chauffeurs inzetten voor sensibiliseringcampagnes in het onderwijs. Zij leggen leerlingen uit wat de “dode hoek” van een

vrachtwagen is en wat de gevaren zijn die zij lopen als er geen rekening mee gehouden wordt. De leerlingen mogen

bovendien in de vrachtwagen plaatsnemen, om zo aan den lijve te ondervinden dat je echt niet alles kunt zien als je in een

vrachtwagen zit.

Met deze actie worden verschillende risico’s met elkaar verbonden en door een grotere bewustwording bij chauffeurs en

scholieren, aangepakt. Het verminderen van het risico op dode hoek ongevallen heeft een effect op alle “shareholder”

groepen.

Ten eerste is er het gunstig effect voor de aandeelhouders. Minder ongevallen betekent meer winst en dus hogere

dividenden. Want elk ongeval brengt een welbepaalde kost met zich mee en doet daarbij de verzekeringspremies stijgen.

Wanneer je deze kosten niet hebt, doe je goede zaken!

Ten tweede is er het gevolg voor het bedrijf en zijn werknemers. Deze acties stralen af op het imago van het bedrijf. Minder

ongevallen en een beter imago zullen namelijk extra klanten lokken. Daarbij komt ook nog dat ook de werknemers er beter

van worden. Het laatste dat je een vrachtwagenchauffeur toewenst is het veroorzaken van een dode hoek ongeval met een

tragische afloop. Je zou voor minder van beroep veranderen! Het verhoogde bewustzijn rond deze thematiek en het

verbeterde imago helpen ook om nog professioneler te zijn en brengt ongetwijfeld ook toegenomen arbeidsvreugde met

zich mee.

Klanten doen er ook hun voordeel mee. Een vrachtwagen die een ongeval heeft veroorzaakt verliest dikwijls heel wat tijd,

wat vandaag met het “just in time” principe voor een hele kettingreactie kan zorgen.

Tot slot is er de winst voor de maatschappij. Ongetwijfeld de grootste winst. Want een kind verliezen is zowat het ergste

dat ik me kan inbeelden.

Peter Blokland

Zaakvoerder BYAZ