TOPSPORTACTIEPLAN VLAANDEREN IV (2017-2020)...5 LIJST MET TABELLEN EN FIGUREN Figuur 1 Belangrijkste...
281
TOPSPORTACTIEPLAN VLAANDEREN IV (2017-2020)
Transcript of TOPSPORTACTIEPLAN VLAANDEREN IV (2017-2020)...5 LIJST MET TABELLEN EN FIGUREN Figuur 1 Belangrijkste...
TOPSPORTACTIEPLAN
VLAANDEREN IV
(2017-2020)
GOEDGEKEURD DOOR VLAAMS MINISTER VAN SPORT PHILIPPE MUYTERS
BRUSSEL, MAANDAG 21 NOVEMBER 2016
3
INHOUDSOPGAVE
INHOUDSOPGAVE .............................................................................................................................................................. 3 LIJST MET TABELLEN EN FIGUREN ................................................................................................................................ 5 VOORWOORD VAN VLAAMSE MINISTER VAN SPORT, PHILIPPE MUYTERS ...................................................... 6 HOOFDSTUK 1: INLEIDING, ALGEMEEN KADER EN FASERING................................................................................ 7
1.1. Historiek Vlaams topsportbeleid ........................................................................................... 7 1.1.1. Decreet op de sportfederatie (13 juli 2001) .................................................................................. 7 1.1.2. Uitvoeringsbesluit Topsport (31 mei 2002) .................................................................................. 8 1.1.3. Topsportactieplan Vlaanderen I (2005-2008) .............................................................................. 8 1.1.4. Uitvoeringsbesluit Topsport (20 mei en 31 mei 2005) ............................................................. 8 1.1.5. Uitvoeringsbesluit Topsport (19 december 2008) ...................................................................... 9 1.1.6. Strategische nota Topsport 2009-2012 ......................................................................................... 9 1.1.7. Topsportactieplan Vlaanderen II (2009-2012) ............................................................................ 10 1.1.8. Strategische nota Topsport 2013-2016 ........................................................................................ 10 1.1.9. Uitvoeringsbesluit Topsport (30 november 2012) ................................................................... 10 1.1.10. Topsportactieplan Vlaanderen III (2013-2016) ............................................................................. 11
1.2. Financiële ondersteuning van Topsport door de Vlaamse overheid 2009-2016..................... 11 1.2.1. Topsportmiddelen .............................................................................................................................. 11 1.2.2. Doelstellingen en resultaten 2009-2016 ...................................................................................... 13 1.2.3. Vlaamse Topsportindex ................................................................................................................... 15
1.2.3.1. Vlaamse Topsportindex in Olympische disciplines ............................................................. 15 1.2.3.2. Vlaamse Topsportindex in Paralympische disciplines ........................................................ 19
1.3. Voorbereiding Topsportactieplan Vlaanderen IV (2017-2020) ............................................... 21 1.3.1. Strategische nota Topsport 2017-2020 ....................................................................................... 21 1.3.2. Themawerkgroepen Topsportactieplan Vlaanderen IV (2017-2020) ................................... 21
HOOFDSTUK 2: STRATEGISCHE KRIJTLIJNEN VOOR EEN PERFORMANT VLAAMS TOPSPORTBELEID .... 22
2.1. Organisatie en structuur van het Vlaams topsportbeleid .................................................... 22 2.1.1. Vlaams Regeerakkoord 2014-2019 ................................................................................................. 22 2.1.2. Decreet op de sportfederatie 2016 ............................................................................................... 23 2.1.3. Uitvoeringsbesluit Topsport 2016 ................................................................................................. 23
2.2. Objectieven Topsportactieplan Vlaanderen IV (2017-2020) ................................................... 26 2.2.1. Visie en missie ................................................................................................................................... 26
2.2.1.1. Topsport als doel ................................................................................................................... 26 2.2.1.2. Topsport als middel............................................................................................................... 26
2.2.2. Strategische keuze van te ondersteunen topsporttakken .................................................... 27 2.2.2.1. Olympische disciplines (min. 90% van het Vlaams topsportbudget) ................................. 27 2.2.2.2. Paralympische disciplines (max. 4% van het Vlaams topsportbudget) ............................ 32 2.2.2.3. Niet-Olympische disciplines (max. 2% van het Vlaams topsportbudget) ......................... 33 2.2.2.4. Sporttakoverschrijdende ondersteuning (max. 4% van het Vlaams topsportbudget) .... 34
2.3. Centralisatie ........................................................................................................................................34 2.4. Communicatie .....................................................................................................................................34 2.5. Noodzaak van een overlegmodel en synergie tussen alle topsportactoren ................... 35 2.6. Topsportbeleid binnen de Vlaamse topsportfederaties ........................................................36
HOOFDSTUK 3: SPECIFIEKE BELEIDSMAATREGELEN VOOR OLYMPISCHE DISCIPLINES ...............................39
3.1. Topsporter .......................................................................................................................... 39 3.1.1. Historiek en stand van zaken ........................................................................................................39 3.1.2. Werking in de periode 2017-2020 ................................................................................................. 41
3.1.2.1. Actiepunt 1: Talentdetectie .................................................................................................... 42 3.1.2.2.. Actiepunt 2: Begeleiding en omkadering van Vlaamse topsporters doorheen de
topsportloopbaan .................................................................................................................. 44
4
3.1.2.3. Actiepunt 3: Na-topsportcarrière .......................................................................................... 52 3.1.3. Budget 2017-2020 .............................................................................................................................. 53
3.2. Topsportmanagement ......................................................................................................... 55 3.2.1. Historiek en stand van zaken ....................................................................................................... 55 3.2.2. Werking in de periode 2017-2020 ................................................................................................ 55
3.2.2.1. Actiepunt 4: Statuut en verloning topsportmanagement/kader ....................................... 55 3.2.3. Budget 2017-2020 .............................................................................................................................. 56
3.3. Topsporttrainer ................................................................................................................... 57 3.3.1. Historiek en stand van zaken ........................................................................................................57 3.3.2. Werking in de periode 2017-2020 ................................................................................................ 58
3.3.2.1. Actiepunt 5: Vorming van topsporttrainers ........................................................................ 58 3.3.2.2. Actiepunt 6: Topsporttrainers in Olympische prestatieprogramma’s ............................... 61 3.3.2.3. Actiepunt 7: Topsporttrainers in Olympische ontwikkelingsprogramma’s ...................... 62
3.3.3. Budget 2017-2020 .............................................................................................................................. 62
3.4. Sportwetenschappelijke omkadering ................................................................................... 64 3.4.1. Historiek en stand van zaken ....................................................................................................... 64 3.4.2. Werking in de periode 2017-2020 ................................................................................................ 64
3.4.2.1. Actiepunt 8: Topsport & Wetenschap .................................................................................. 64 3.4.3. Budget 2017-2020 .............................................................................................................................. 68
3.5. Programmakost in prestatie- en ontwikkelingsprogramma’s ............................................... 70 3.5.1. Historiek en stand van zaken ........................................................................................................70 3.5.2. Werking in de periode 2017-2020 .................................................................................................70
3.5.2.1. Actiepunt 9: Programmakost in prestatie- en ontwikkelingsprogramma’s ...................... 70 3.5.3. Budget 2017-2020 ...............................................................................................................................70
3.6. Dagelijkse trainingsomgeving .............................................................................................. 71 3.6.1. Historiek en stand van zaken .........................................................................................................71 3.6.2. Werking in de periode 2017-2020 ................................................................................................. 72
3.6.2.1. Actiepunt 10: Trainingsinfrastructuur Topsport .................................................................. 72 3.6.3. Budget 2017-2020 ............................................................................................................................... 73
3.7. Organisatie van topsportevenementen ............................................................................... 74 3.7.1. Historiek en stand van zaken ........................................................................................................ 74 3.7.2. Werking in de periode 2017-2020 ................................................................................................. 74
3.7.2.1. Actiepunt 11: Organisatie van internationale topsportevenementen ................................. 74 3.7.3. Budget 2017-2020 ............................................................................................................................... 76
3.8. Specifieke doelgroep: Olympische ploegsporten .................................................................. 77 3.8.1. Historiek en stand van zaken ........................................................................................................ 77 3.8.2. Werking in de periode 2017-2020 ................................................................................................. 78
3.8.2.1. Actiepunt 12: Olympische ploegsporten ............................................................................... 78 3.8.3. Budget 2017-2020 ............................................................................................................................... 79
HOOFDSTUK 4: SPECIFIEKE BELEIDSMAATREGELEN VOOR PARALYMPISCHE DISCIPLINES ....................... 81
4.1. G-Topsport .......................................................................................................................... 81 4.1.1. Historiek en stand van zaken ........................................................................................................ 81 4.1.2. Werking in de periode 2017-2020 ................................................................................................ 82
4.1.2.1. Actiepunt 13: G-Topsport ....................................................................................................... 82 4.1.3. Budget 2017-2020 ............................................................................................................................... 91
HOOFDSTUK 5: BEGROTING TOPSPORTACTIEPLAN VLAANDEREN IV (2017-2020) .................................... 92
5.1. Budgettering per actiepunt (omschrijving) .......................................................................... 92 5.2. Budgettering per actiepunt (cijfermatig) ............................................................................. 95
BIJLAGEN ........................................................................................................................................................................... 99
5
LIJST MET TABELLEN EN FIGUREN
Figuur 1 Belangrijkste mijlpalen in het Vlaams topsportbeleid 2000-2016 7
Figuur 2 Evolutie van het jaarlijks Vlaams topsportbudget in de periode 2009-2016 12
Figuur 3 Bestemming van Vlaamse topsportmiddelen in de periode 2009-2016 12
Tabel 1 Overzicht van de recente historiek inzake doelstellingen en resultaten op OS, PS, WS, WK en EK door en met Vlaamse topsporters van sporttakken die structureel werden ondersteund
14
Figuur 4 Voortschrijdende topsportindex in Olympische disciplines tijdens de afgelopen Olympiades 16
Figuur 5 Marktaandeel in Olympische disciplines tijdens de afgelopen Olympiades obv de topsportindex 17
Figuur 6 Voortschrijdende topsportindex in Olympische zomerdisciplines tijdens de afgelopen Olympiades
17
Figuur 7 Marktaandeel in Olympische zomerdisciplines tijdens de afgelopen Olympiades obv de topsportindex
18
Figuur 8 Voortschrijdende topsportindex in Olympische winterdisciplines tijdens de afgelopen Olympiades
18
Figuur 9 Marktaandeel in Olympische winterdisciplines tijdens de afgelopen Olympiades obv de topsportindex
19
Figuur 10 Voortschrijdende topsportindex in Paralympische disciplines tijdens de afgelopen Olympiades 20
Figuur 11 Marktaandeel in Paralympische disciplines tijdens de afgelopen Olympiades obv de topsportindex
20
Figuur 12 Vooropgestelde verdeling van de Vlaamse topsportmiddelen in de periode 2017-2020 27
Figuur 13 Overzicht van het aantal gesubsidieerde leerlingen in de topsportschool van 1998 tot 2016 39
Figuur 14 Overzicht van het aantal Vlaamse topsporters die genoten van een persoonlijk levensonderhoud via de respectieve tewerkstellingsprojecten in de periode 1994-2016
41
Figuur 15 Overzicht van de voorwaardenscheppende leeftijdsgebonden maatregelen in de topsportloopbaan
42
Tabel 2 Begroting 2017-2020 inzake de uitbouw van de topsportloopbaan in Olympische disciplines 53
Tabel 3 Begroting 2017-2020 inzake de verloning van het topsportkader in Olympische disciplines 56
Figuur 16 Overzicht van de omkaderingsnorm per sporttak (in VTE) in de Olympiade Rio (situatie 1/7/2016)
57
Tabel 4 Begroting 2017-2020 inzake de vorming en tewerkstelling van topsporttrainers in Olympische disciplines
63
Figuur 17 Organogram van de sportwetenschappelijke omkadering in de periode 2017-2020 66
Tabel 5 Begroting 2017-2020 inzake de sportwetenschappelijke omkadering in Olympische disciplines 69
Tabel 6 Begroting 2017-2020 inzake de programmakost van Olympische ontwikkelings- en prestatieprogramma’s
71
Tabel 7 Overzicht van de (gerealiseerde) infrastructuurprojecten in het kader van het Topsportinfrastructuurplan Vlaanderen van 19 juli 2013
72
Tabel 8 Begroting 2017-2020 inzake investeringen in trainingsinfrastructuur Topsport in Olympische disciplines
73
Tabel 9 Begroting 2017-2020 inzake de organisatie van internationale topsportevenementen 76
Tabel 10 Belgische prestaties op EK-WK-OS in (toekomstige) Olympische ploegsporten in de periode 2013-2016
77
Tabel 11 Trainingstechnische omkadering bij Parantee in de periode 2017-2020 87
Tabel 12 Multidisciplinaire omkadering bij Parantee in de periode 2017-2020 87
Tabel 13 Overzicht van de huidige samenwerking van Parantee met de stakeholders in Topsport 89
Tabel 14 Overzicht van de noden en behoeften van de Vlaamse G-topsporters voor de Paralympiade 2017-2020
91
Tabel 15 Begroting Topsport per actiepunt voor de Olympiade Tokyo (2017-2020) 96
Tabel 16 Begrote en toegekende investeringen Topsport per actiepunt voor de Olympiade Rio (2013-2016)
97
Tabel 17 Tabel 17: Vergelijking begrote en toegekende investeringen Topsport voor de Olympiades Rio (2013-2016) en Tokyo (2017-2020)
98
6
VOORWOORD VAN VLAAMS MINISTER VAN SPORT PHILIPPE MUYTERS
Gouden, zilveren en bronzen medailles, straffe top-8 plaatsen, net-niet medailles en uitzonderlijke prestaties van jonge talenten. Op de Olympische Spelen in Rio leverden onze Vlaamse atleten een historische prestatie. Kijken we naar het resultaat van de hele Olympiade, dan zien we dat de Vlaamse Topsportindex – die rekening houdt met medailles en top-8 plaatsen op Olympische Spelen, wereldkampioenschappen en Europese kampioenschappen – sterk gestegen is. Tijdens de Olympiade Rio (2013-2016) konden we genieten van prachtige sportmomenten in Olympische disciplines met enorme uitstraling en ook in de Paralympische disciplines scoorden we in Rio beter dan ooit tevoren. We mogen dus met trots nagenieten en kunnen met vertrouwen naar de
toekomst kijken. Onze atleten staan alweer aan de start van de nieuwe Olympiade 2017-2020, waarvan Tokyo 2020 het orgelpunt moet zijn. Als overheid moeten we zorgen voor een topsportklimaat waarin zij hun talent optimaal kunnen laten renderen door te investeren in een sterke begeleiding, goede coaches, wetenschappelijke ondersteuning en topinfrastructuur. De beschikbare middelen moeten efficiënt en met focus worden ingezet. Rio heeft getoond dat die aanpak werkt, in Tokyo kunnen en moeten we nog beter doen. Om dat doel te bereiken, werd samen met een groep van experts uit de sportwereld het nieuwe Topsportactieplan Vlaanderen IV (2017-2020) uitgewerkt. De resultaten van het Topsportactieplan III (2013-2016) leren ons dat het rendeert de middelen met focus in te zetten. Ook de internationale SPLISS-studie geeft aan dat het Vlaamse topsportbeleid er op verschillende pijlers sterk op vooruitgaat en dit ook binnen een internationale benchmark. Die aanpak trekken we dan ook door naar het topsportbeleid voor de komende vier jaar. Nieuw is dat we nu op korte termijn niet enkel focussen op de sporttakken, maar binnen de sporttak ook op de sporter zelf. Met het Topsportactieplan Vlaanderen IV (2017-2020) blijven we federaties structureel ondersteunen om in te zetten op talentdetectie en -ontwikkeling via zogenaamde ontwikkelingsprogramma’s. Voor sporters die al een zeker niveau bereikt hebben en een realistische kans maken op medailles of top-8 plaatsen, spelen we voortaan nog korter op de bal met prestatieprogramma’s voor specifieke sportprojecten. De schitterende prestaties van onze topatleten zullen alvast veel jongeren inspireren om ook te gaan sporten. Wie weet welke talenten de toekomst brengen zal?
7
HOOFDSTUK 1: INLEIDING, ALGEMEEN KADER EN FASERING
1.1. HISTORIEK VLAAMS TOPSPORTBELEID
Het Vlaams topsportbeleid krijgt voor het eerst een structurele basis met het decreet op de sportfederatie van 13 juli 2001 en is sindsdien gestaag verder uitgebouwd. In figuur 1 worden de mijlpalen weergegeven en achtereenvolgens toegelicht.
Figuur 1: Belangrijkste mijlpalen in het Vlaams topsportbeleid 2000-2016
1.1.1. DECREET OP DE SPORTFEDERATIE (13 JULI 2001) Met het decreet van 13 juli 2001 beoogde de Vlaamse overheid een verhoogde transparantie van het sportlandschap door een duidelijk onderscheid te maken tussen enerzijds de sportfederaties, onderverdeeld in unisportfederaties en recreatieve sportfederaties, en anderzijds de organisaties voor de sportieve vrijetijdsbesteding. De Vlaamse Sportfederatie vzw diende voortaan als aanspreekpunt (koepelfederatie) te fungeren voor de Vlaamse sportfederaties. Naast de verhoging van het sportbudget voerde het decreet een beleidskader in voor de splitsing van de bestaande unitaire (Belgische) sportfederaties, werd de integrale kwaliteitszorg bij de opmaak en de uitvoering van de beleidsplannen van de sportfederaties gestimuleerd en werden financiële incentives ingeschreven om fusies tussen recreatieve sportfederaties en unisportfederaties aan te moedigen en zo een rationalisatie van het sportlandschap te bekomen. Om in aanmerking te kunnen komen voor facultatieve subsidies, dienden de unisportfederaties naast de 5 basisopdrachten één of meerdere facultatieve opdrachten uit te voeren. De facultatieve opdracht topsport, waarbij de unisportfederatie aangeeft hoe ze een integraal topsportbeleid voert, hield voor de unisportfederatie in dat ze een topsportbeleid voert en activiteiten organiseert die passen in het Vlaams topsportbeleid. De Vlaamse regering legde hiervoor, op voorstel van de bevoegde dienst van de Vlaamse overheid na ontvangst van de vierjaarlijkse beleidsplannen, om de vier jaar sporttakken vast die voor subsidiëring van de topsporters in aanmerking kunnen komen, op basis van volgende criteria: (1) sportprestaties op internationaal vlak, (2) uitstraling van de sport in het binnenland, (3) uitstraling van de sport in het buitenland en (4) topsportstructuur- en werking, de begeleiding en het topsportbeleid van de betrokken unisportfederaties.
8
1.1.2. UITVOERINGSBESLUIT TOPSPORT (31 MEI 2002) De sporttakken die opgenomen werden in het topsportbeleid, werden op voorstel van Bloso na advies van het toenmalige Vlaams Overlegplatform Topsport, door de Vlaamse regering vastgelegd in een Vlaamse topsporttakkenlijst voor de Olympiade Athene (2001-2004), overeenkomstig de beoordelingscriteria ingedeeld in vier subsidiëringcategorieën en een aparte categorie voor G-topsport. Het betreft financiële categorieën, met een maximum bedrag per categorie. In de eerste Vlaamse topsporttakkenlijst 2002-2004 werden 27 sporttakken met hun disciplines opgenomen (zie ook bijlage 1):
1° Categorie 1 (max. 175.000 euro): atletiek, gymnastiek, judo, tennis, wielrennen en zwemmen;
2° Categorie 2 (max. 100.000 euro): basketbal, handbal, paardrijden, triatlon-duatlon, volleybalen zeilen;
3° Categorie 3 (max. 37.500 euro): badminton, roeien en squash; 4° Categorie 4 (max. 18.600 euro): boogschieten, kajak, korfbal, reddend zwemmen,
rolschaatsen, schermen, schieten, taekwondo, tafeltennis, waterski en windsurfen;
5° Aparte categorie (max. 62.500 euro): gehandicaptensport; 6° Aparte categorie voor sporttakken die niet behoren tot punt 1° tot en met 5° maar die wel
door topsporters worden beoefend die deelnemen aan Olympische Spelen, Paralympische Spelen, Europese Jeugd Olympische Dagen (EYOD) en Wereldspelen;
7° Aparte categorie voor sporttakken die niet behoren tot punt 1° tot en met 5° maar die wel aangeboden worden door sportfederaties die een Europees kampioenschap, een Wereldkampioenschap of een Wereldbekerwedstrijd voor junioren en senioren in het Nederlandse taalgebied of in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad organiseren.
Bijzondere voorwaarden werden opgelegd aan de sportfederaties die subsidies wensten te verkrijgen voor (1) de voorbereiding en deelname aan internationale wedstrijden van geregistreerde topsporters, (2) de participatie in een topsportschool, (3) de organisatie van Europese kampioenschappen, wereldkampioenschappen en wereldbekerwedstrijden voor junioren en senioren in het Nederlandse taalgebied of in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad en (4) de voorbereiding en deelname aan Olympische Spelen, Paralympische Spelen, Europese Jeugd Olympische dagen (EYOD) en Wereldspelen.
1.1.3. TOPSPORTACTIEPLAN VLAANDEREN I (2005-2008) Op 6 april 2004 werd het eerste Topsportactieplan Vlaanderen ooit opgesteld door de Stuurgroep Topsport. Het Topsportactieplan Vlaanderen I was gericht op de eerste fase (korte termijn) 2004 en de Olympiade 2005– 2008 (Beijing) en werd integraal opgenomen in de beleidsnota Sport 2004-2009 van de toenmalige minister van Sport, Bert Anciaux. In deze periode werd het Topsportactieplan Vlaanderen I (2005-2008) nagenoeg volledig uitgevoerd, met ondermeer de nieuwe initiatieven Pool van Toptrainers, Pool van Jeugdtrainers Topsport (beperkte opstart) en vernieuwde aandacht voor de Olympische ploegsporten en Topsport voor gehandicapten (G-topsport). Bovendien werden bestaande initiatieven op vlak van de topsportscholen, projecten inzake tewerkstelling en de combinatie Topsport en hoger onderwijs, alsook de begeleiding en ondersteuning van de Vlaamse topsportfederaties verder uitgebouwd.
1.1.4. UITVOERINGSBESLUIT TOPSPORT (20 MEI EN 31 MEI 2005) Op voorstel van Bloso na advies van de Stuurgroep Topsport, werden de weerhouden sporttakken door de Vlaamse regering vastgelegd in een Vlaamse topsporttakkenlijst voor de Olympiade Beijing (2005-2008). De maximum subsidiebedragen voor de vier subsidiëringcategorieën en de aparte categorie voor gehandicaptentopsport werden verhoogd. Met het Uitvoeringsbesluit Topsport van 20 mei 2005 werden 25 subsidieerbare topsporttakken met hun disciplines opgenomen. Op 31 mei 2005 werd taekwondo via ministerieel besluit eveneens toegevoegd als 26ste subsidieerbare sporttak aan de Vlaamse topsporttakkenlijst 2005-2008 (zie ook bijlage 1):
1° Categorie 1 (max. 225.000 euro): atletiek, basketbal, gymnastiek, judo, tennis en wielrennen;
9
2° Categorie 2 (max. 150.000 euro): kajak, paardrijden, roeien, triatlon-duatlon, volleybal, zeilen, windsurfen en zwemmen;
3° Categorie 3 (max. 75.000 euro): badminton, handbal, rolschaatsen, schermen, squash en tafeltennis;
4° Categorie 4 (max. 37.500 euro): boogschieten, ju-jitsu, korfbal, schieten, taekwondo en waterski;
5° Aparte categorie (max. 125.000 euro): gehandicaptensport;
6° Aparte categorie voor sporttakken die niet behoren tot punt 1° tot en met 5° maar die wel door topsporters worden beoefend die deelnemen aan Olympische Spelen, Paralympische Spelen, Europese Jeugd Olympische Dagen (EYOD) en Wereldspelen;
7° Aparte categorie voor sporttakken die niet behoren tot punt 1° tot en met 5° maar die wel aangeboden worden door sportfederaties die een Europees kampioenschap, een Wereldkampioenschap of een Wereldbekerwedstrijd voor junioren en senioren in het Nederlandse taalgebied of in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad organiseren.
1.1.5. UITVOERINGSBESLUIT TOPSPORT (19 DECEMBER 2008) Op voorstel van Bloso na advies van de Stuurgroep Topsport, werden de weerhouden sporttakken door de Vlaamse regering vastgelegd in een Vlaamse topsporttakkenlijst voor de Olympiade Londen (2009-2012). Opnieuw werden de maximum subsidiebedragen voor de vier subsidiëringcategorieën en de aparte categorie voor G-topsport verhoogd. Met het Uitvoeringsbesluit Topsport van 19 december 2008 werden 25 subsidieerbare topsporttakken met hun disciplines opgenomen op de derde Vlaamse topsporttakkenlijst 2009-2012. Later werden ook voetbal via het ministerieel besluit van 5 juni 2009 en golf via het ministerieel besluit van 30 april 2010 toegevoegd als subsidieerbare sporttak aan de Vlaamse topsporttakkenlijst 2009-2012 (zie ook bijlage 1):
1° Categorie 1 (max. 350.000 euro):
atletiek, basketbal, gymnastiek, judo, tennis, volleybal, voetbal, wielrennen en zwemmen;
2° Categorie 2 (max. 225.000 euro): kajak, paardrijden, roeien, triatlon-duatlon en zeilen-windsurfen;
3° Categorie 3 (max. 120.000 euro): badminton, golf, handbal, snowboard en tafeltennis; 4° Categorie 4 (max. 65.000 euro): boogschieten, ju-jitsu, korfbal, rolschaatsen, schermen,
squash en taekwondo; 5° Aparte categorie (max. 350.000 euro): gehandicaptensport; 6° Aparte categorie voor sporttakken die niet behoren tot punt 1° tot en met 5° maar die wel
door topsporters worden beoefend die deelnemen aan Olympische Spelen, Paralympische Spelen, Europese Jeugd Olympische Dagen (EYOD) en Wereldspelen.
Bijkomende voorwaarden werden opgelegd aan de sportfederaties die subsidies wensten te verkrijgen voor (1) de voorbereiding en deelname aan internationale wedstrijden, de structurele topsportwerking, de begeleiding en omkadering van geregistreerde elitesporters, beloftevolle jongeren en jonge topsporttalenten en voor programma’s van talentdetectie en talentontwikkeling aanvullend op de werking van de topsportschool, (2) de voorbereiding en deelname aan Olympische Spelen, Paralympische Spelen, Europese Jeugd Olympische dagen (EYOD) en Wereldspelen van de pregeselecteerde en geselecteerde topsporters, (3) de participatie in een topsportschool en (4) de organisatie van Europese kampioenschappen, wereldkampioenschappen en wereldbekerwedstrijden voor junioren en senioren in het Nederlandse taalgebied of in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad organiseren.
1.1.6. STRATEGISCHE NOTA TOPSPORT 2009-2012
In de periode februari tot april 2009 heeft de Stuurgroep Topsport, bij gebrek aan een nieuw Topsportactieplan II (2009-2012), een strategische nota 2009-2012 opgesteld, waarin een consensus werd bereikt i.v.m. het Vlaams topsportbeleid 2009-2012:
Missie: resultaten behalen op internationale kampioenschappen in de erkende Vlaamse topsporttakken en/of ondersteunde sportdisciplines, en het realiseren van een concurrentieel topsportklimaat in Vlaanderen;
10
Visie: maximaal uitbouwen van de prestatiebepalende factoren waarop het beleid invloed kan uitoefenen;
Strategische doelstellingen: (1) het maximaliseren van de topsportresultaten op Olympische Spelen, Paralympische Spelen, Wereldspelen, wereldkampioenschappen en Europese kampioenschappen en (2) de verbetering van het topsportklimaat via de prestatiebepalende factoren, namelijk professionalisering van de topsportfederaties, de topsportloopbaan, de trainingsfaciliteiten en -infrastructuur, sportwetenschappelijk onderzoek en begeleiding en de organisatie van nationale en internationale competities;
Prestatiebepalende factoren en de randvoorwaarden: financiële ondersteuning van het topsportbeleid door de Vlaamse overheid, alsook de organisatie en structuur van het topsportbeleid en de strategische keuze van de te ondersteunen sporttakken.
1.1.7. TOPSPORTACTIEPLAN VLAANDEREN II (2009-2012) Op 30 september 2009 werd het Topsportactieplan Vlaanderen II (2009-2012) gefinaliseerd, na het aantreden van de nieuwe Vlaamse Regering (2009-2014) en ruim een jaar na de Olympische Spelen van Beijing 2008. Het Topsportactieplan Vlaanderen II (2009-2012) werd integraal opgenomen in de beleidsnota Sport 2009-2014 van de minister van Sport, Philippe Muyters, en nagenoeg volledig uitgevoerd. De strategische krijtlijnen uit de strategische nota 2009-2012 werden integraal overgenomen. De noodzakelijke randvoorwaarden voor het uitbouwen van een integraal topsportbeleid, zoals beschreven in het Topsportactieplan Vlaanderen I (2005-2008), werden grotendeels behouden en verder uitgebreid.
1.1.8. STRATEGISCHE NOTA TOPSPORT 2013-2016 In de periode oktober 2011 tot juni 2012 heeft een strategische werkgroep – samengesteld door de Stuurgroep Topsport – een strategische nota 2013-2016 opgesteld, waarin de krijtlijnen voor het Topsportactieplan Vlaanderen III (2013-2016) werden uitgetekend:
Doel: Medailles en finales (top-8) op OS, WK en EK in Olympische disciplines en medailles op WK en Paralympische Spelen in Paralympische disciplines;
Focus: Binnen de groep Olympische disciplines hoofdzakelijk investeren in een beperkt aantal (±10) focussporten (vast te leggen per Olympiade) + “windows of opportunity” (ad hoc ondersteuning van niet-structurele projecten met slaagkansen op korte termijn voor het behalen van top-8 plaatsen op Olympische Spelen);
Centralisatie op het terrein: 3 topsportcentra in Vlaanderen en een één-campus-model per sporttak;
Centralisatie inzake beleid: 1 Vlaams topsportloket met alle operationele bevoegdheden inzake uitvoering Vlaams topsportbeleid, inclusief communicatie en visibiliteit voor Vlaanderen via Topsport.
1.1.9. UITVOERINGSBESLUIT TOPSPORT (30 NOVEMBER 2012) Op voorstel van Bloso na advies van de toenmalige Stuurgroep Topsport, werden de weerhouden sporttakken door de Vlaamse regering vastgelegd in een Vlaamse topsporttakkenlijst voor de Olympiade Rio (2013-2016). De weerhouden Olympische disciplines werden opgenomen in de categorie 1 tot en met categorie 3, de weerhouden niet-Olympische disciplines werden opgenomen in categorie 4 en de Paralympische disciplines werden, in lijn met de voorgaande Olympiades, opgenomen in een aparte categorie. 24 subsidieerbare topsporttakken met hun disciplines werden opgenomen op de vierde Vlaamse topsporttakkenlijst 2013-2016 (zie ook bijlage 1):
1° Categorie 1 (max. 350.000 euro):
atletiek, gymnastiek, hockey, judo, paardrijden, tennis, volleybal, wielrennen, zeilen-windsurfen en zwemmen;
2° Categorie 2 (max. 225.000 euro): basketbal, kajak, snowboard en voetbal; 3° Categorie 3 (max. 120.000 euro): badminton, golf, roeien, schermen, tafeltennis en
triatlon;
11
4° Categorie 4 (max. 65.000 euro): ju-jitsu, korfbal en rolschaatsen; 5° Aparte categorie (max. 350.000 euro): gehandicaptensport; 6° Aparte categorie voor sporttakken die niet behoren tot punt 1° tot en met 5° maar die wel
door topsporters worden beoefend die deelnemen aan Olympische Spelen, Paralympische Spelen, Europese Jeugd Olympische Dagen (EYOD) en Wereldspelen.
1.1.10. TOPSPORTACTIEPLAN VLAANDEREN III (2013-2016) Op 3 december 2012 werd het Topsportactieplan Vlaanderen III (2013-2016) goedgekeurd door de Vlaamse minister van Sport, Philippe Muyters. De strategische krijtlijnen uit de strategische nota 2013-2016 werden integraal overgenomen. De actiepunten uit het Topsportactieplan Vlaanderen II (2009-2013) werden geëvalueerd en aangepast/uitgebreid waar nodig. Voor het eerst werd sterk gefocust op een beperkt aantal topsporttakken en ad hoc “windows of opportunity”. Voorts werd een centralisatie gerealiseerd inzake beleid (één Vlaams topsportloket onder Sport Vlaanderen) en waar mogelijk inzake Vlaamse trainingsinfrastructuur (één-campus-model per sporttak en/of sporttakoverschrijdend).
1.2. FINANCIËLE ONDERSTEUNING VAN TOPSPORT DOOR DE VLAAMSE OVERHEID 2009-2016
1.2.1. TOPSPORTMIDDELEN De financiële ondersteuning van de Vlaamse topsportfederaties werd de voorbije Olympiades gestaag uitgebouwd, in lijn met de doelstellingen en de nieuwe strategische keuzes van de Vlaamse overheid, zoals vastgelegd in de respectieve Vlaamse topsporttakkenlijsten. In de Olympiade Londen (2009-2012) werd de nadruk reeds gelegd op het behalen van resultaten op internationale kampioenschappen in de erkende Vlaamse topsporttakken en/of ondersteunde sportdisciplines, en om een concurrentieel topsportklimaat in Vlaanderen te realiseren. In de Olympiade Rio (2013-2016) werd nog meer gefocust op de ondersteuning van Vlaamse geregistreerde topsporters met de concrete doelstelling en slaagkansen op het behalen van medailles en finales (top-8) op Olympische Spelen, wereldkampioenschappen en Europese kampioenschappen in Olympische disciplines, evenals medailles op Paralympische Spelen, wereldkampioenschappen en Europese kampioenschappen in Paralympische disciplines. In mindere mate werd eveneens geïnvesteerd in (niet-Olympische) disciplines die op het programma staan van de Wereldspelen, met het oog op het behalen van medailles op mondiale competities (Wereldspelen en wereldkampioenschappen). Figuur 2 toont een overzicht van de jaarlijkse investeringen Topsport van de Vlaamse overheid in de Olympiade Londen (2009-2012) en Rio (2013-2016), via subsidies en werkingsmiddelen Topsport van Bloso/Sport Vlaanderen, werkingsmiddelen Topsport van het departement CJSM (dat tot 2015 enkele bevoegdheden inzake Topsport had) en de meerwaarde van toegekende investeringen ten behoeve van Vlaamse topsportfederaties via het project BeGold (waarin de Vlaamse overheid jaarlijks voorziet in bijdrage van 740.000 euro via werkingmiddelen Topsport). Vanaf 1 januari 2016 werden alle beleidsondersteunende en -uitvoerende opdrachten in verband met het Vlaams (top)sportbeleid samengebracht onder één-loket binnen Sport Vlaanderen, en werden de bevoegdheden en topsportkredieten van het departement CJSM overgeheveld. Het Vlaams topsportbudget schommelt jaarlijks rond 22 miljoen euro, en werd eenmalig verhoogd met de investeringssubsidies in trainingsinfrastructuur Topsport (10 miljoen euro over de Olympiade Rio).
12
Figuur 2: Evolutie van het jaarlijks Vlaams topsportbudget in de periode 2009-2016
Teneinde de doelstellingen te kunnen behalen met de schaarse beschikbare middelen voor Topsport, werd vanaf de Olympiade Rio (2013-2016) hoofdzakelijk geïnvesteerd in een beperkt aantal focussporten (Olympische disciplines, categorie 1 van de Vlaamse topsporttakkenlijst) en ad hoc in een aantal “windows of opportunity” (topsporters met slaagkansen, die evenwel geen deel uitmaken van een structureel ondersteunde Vlaamse topsportfederatie). Figuur 3 toont de bestemming van de Vlaamse topsportmiddelen in de voorbije Olympiades Londen (2009-2012) en Rio (2013-2016), inclusief de financieringen via het project BeGold. In bijlage 2 wordt in de fiche per sporttak een gedetailleerd overzicht weergegeven van de toegekende investeringen Topsport door de Vlaamse overheid in de periode 2009-2016, alsook van de topsportpopulatie, de trainersomkadering, de doelstellingen en de resultaten.
Olympiade Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016) 87.091.000 euro 97.562.000 euro
Figuur 3: Bestemming van Vlaamse topsportmiddelen in de periode 2009-2016
€ 8,3M € 8,7M € 8,7M € 9,2M € 8,6M € 8,5M € 8,6M € 8,9M
€ 3,1M
€ 4,8M € 5,4M € 5,1M 6,5M € 7,1M 6,7M
10,2M
€ 1,6M
€ 1,9M € 1,8M € 1,7M
€ 1,3M € 1,2M € 1,6M
2,1M
€ 6,9M
€ 6,1M 5,9M 5,9M € 4,5M € 3,4 € 3,4M
€ 1,4M
€ 1,1M € 1,0M € 1,1M € 1,0M
€ 1,1M € 1,3M € 1,3M € 0,6M
€ 4,6M € 4,8M
€ 0
€ 5.000.000
€ 10.000.000
€ 15.000.000
€ 20.000.000
€ 25.000.000
€ 30.000.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
SLA (topsportinfrastructuur)
meerwaarde project BeGold
Departement CJSM: Subsidie & financiering
Bloso/Sport Vlaanderen: Tewerkstelling topsporters
Bloso/Sport Vlaanderen: Financiering
Bloso/Sport Vlaanderen: Subsidie
54,5%
4,1%
20,6%
2,4%
5,2%
13,2%
68,1%
4,6%
15,5%
3,4%
2,4% 6,0% Olympische disciplines - Topsporttakkenlijst cat.1
Olympische disciplines - Windows of Opportunity
Olympische disciplines - Topsporttakkenlijst cat.2-3-4
Paralympische disciplines
Niet-Olympische disciplines
Categorieoverschrijdende investeringen
13
1.2.2. DOELSTELLINGEN EN RESULTATEN 2009-2016 Tabel 1 geeft een overzicht per sporttak van de recente historiek inzake doelstellingen en resultaten op Olympische Spelen, Paralympische Spelen, Wereldspelen, wereldkampioenschappen en Europese kampioenschappen door en met Vlaamse topsporters van sporttakken die in de Olympiade 2013-2016 structureel werden ondersteund. Het betreft de door de topsportfederatie opgegeven doelstellingen, voor aanvang van de nieuwe Olympiade, en de uiteindelijk behaalde resultaten voor de Olympiade Londen (2009-2012) en de Olympiade Rio (2013-2016). (zie ook bijlage 2) Naast een overzicht van het aantal vooropgestelde/behaalde medailles en top-8 plaatsen, wordt ook de Vlaamse topsportindex weergegeven (zie verder), in functie van een vergelijking van de resultaten doorheen de jaren en als prestatiebarometer voor het integrale Vlaams topsportbeleid. In de voorlaatste kolom wordt de maximum haalbare index in de Olympiade 2013-2016 weergegeven voor disciplines waarin Vlaamse topsporters deelnamen aan Olympische Spelen, Paralympische Spelen, Wereldspelen, wereldkampioenschappen en Europese kampioenschappen. In de laatste 3 (groene) kolommen worden achtereenvolgens weergegeven: (1) het maximum te behalen indexpunten voor alle disciplines in de betrokken sporttak per land, op basis van het aantal quotaplaatsen per land per competitie, (2) het maximum te behalen indexpunten voor disciplines in de betrokken sporttak met een Vlaamse deelname op EK-WK-OS in de lopende Olympiade en (3) het Vlaams marktaandeel per sporttak, op basis van de verhouding tussen het aantal door Vlaamse topsporters behaalde indexpunten en het maximum te behalen indexpunten voor alle disciplines in de betrokken sporttak per land in de lopende Olympiade. Het marktaandeel laat toe de resultaten per sporttak beter te interpreteren, aangezien het aantal disciplines en het maximum haalbare indexpuntenaantal sterk verschilt over alle sporttakken heen.
Tabel 1: Overzicht van de recente historiek inzake doelstellingen en resultaten op OS, PS, WS, WK en EK door en met Vlaamse topsporters (senioren) van sporttakken die structureel werden ondersteund
DOELSTELLINGEN 2009-2012 RESULTATEN 2009-2012 DOELSTELLINGEN 2013-2016 RESULTATEN 2013-2016
Max
. te
beh
alen
in
dex
punte
n p
er lan
d
Max
. index
punte
n o
bv
Vla
amse
dee
lnam
e
Mar
ktaa
ndee
l Vla
ander
en t
ov
tota
al
EK WK OS EK WK OS EK WK OS EK WK OS
Sporttak
Typ
e
Med
aille
Top-8
Med
aille
Top-8
Med
aille
Top-8
Index
Med
aille
Top-8
Med
aille
Top-8
Med
aille
Top-8
Index
Med
aille
Top-8
Med
aille
Top-8
Med
aille
Top-8
Index
Med
aille
Top-8
Med
aille
Top-8
Med
aille
Top-8
Index
Atletiek OS 0 2 1 8 1 6 120 3 8 0 2 0 3 81 5 7 1 6 1 3 128 2 8 1 0 0 1 50
9.144 4.320 0,5%
Badminton OS 2 2 0 0 0 0 20 1 0 0 0 0 0 9 1 2 0 1 0 1 22 0 1 0 0 0 0 2
1.092 1.092 0,2%
Basketbal OS 0 1 0 0 0 1 30 0 0 0 0 0 0 0 0 2 0 1 0 0 36 0 0 0 0 0 0 0
360 180 0,0%
Bobslee OS - - - - - - - 0 0 0 0 0 0 0 - - - - - - - 1 2 0 1 0 1 24
810 540 3,0%
Boksen OS - - - - - - - 0 0 0 0 0 0 0 - - - - - - - 0 1 0 0 0 0 2
756 60 0,3%
Boogschieten OS 0 4 0 0 0 1 16 0 0 0 0 0 0 0 1 2 0 1 0 1 22 1 0 0 0 0 0 9
576 270 1,6%
Gewichtheffen OS 2 2 0 0 0 0 8 2 2 0 0 0 0 8 2 2 0 0 0 0 8 1 2 0 0 0 0 5
1.824 240 0,3%
Golf OS - - - - - - - - - - - - - - - - 0 0 0 0 0 - - 0 0 0 1 8
288 232 2,8%
Gymnastiek OS 3 0 0 0 0 0 9 0 10 0 1 0 0 16 4 11 3 4 1 1 91 0 6 0 0 0 1 16
3.476 3.386 0,5%
Hockey OS - - - - - - - 0 3 0 0 0 1 42 1 1 0 1 1 1 72 1 3 0 1 1 0 66
360 360 18,3%
Judo OS 5 4 4 2 1 1 88 4 2 1 2 0 2 43 5 5 0 4 1 1 63 1 3 1 1 1 0 41
1.464 924 2,8%
Kajak OS 0 16 0 8 0 4 93 0 2 0 2 0 0 11 3 7 2 4 1 2 70 0 2 0 1 0 0 7
1.236 450 0,6%
Kunstschaatsen OS - - - - - - - 1 2 0 1 0 0 7 - - - - - - - 0 0 0 1 0 0 2
1.008 360 0,2%
Paardensport OS 1 5 1 2 0 4 95 1 3 1 2 0 0 43 3 2 1 2 1 3 126 0 3 0 1 0 0 16
870 870 1,8%
Roeien OS 0 3 0 8 0 3 65 0 2 0 1 0 0 6 0 8 0 4 0 2 63 0 5 0 1 0 1 15
1.212 312 1,2%
Schermen OS 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 2 0 2 0 1 18 0 0 0 0 0 0 0
1.464 736 0,0%
Snelschaatsen OS - - - - - - - - - 1 0 0 0 12 - - - - - - - - - 0 7 0 2 36
1.372 888 2,6%
Snowboard OS - - 2 1 0 0 28 - - 1 0 0 0 18 - - 0 3 1 0 36 - - 1 2 0 0 7
1.400 480 0,5%
Taekwondo OS 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 3 0 1 0 1 30 4 2 1 0 0 2 36
486 180 7,4%
Tafeltennis OS 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
532 356 0,0%
Tennis OS - - 2 8 0 0 11 - - 7 2 0 1 27 - - 0 4 1 0 26 - - 1 1 0 0 2
944 944 0,2%
Triatlon OS 1 4 0 2 0 1 19 0 0 0 0 0 0 0 0 4 0 0 0 1 12 0 1 0 2 0 1 11
536 536 2,1%
Voetbal OS - - - - - - - 0 0 0 0 0 0 0 0 2 0 2 0 2 60 0 1 0 1 0 0 18
360 180 5,0%
Volleybal OS 0 0 0 0 0 0 0 0 3 0 0 0 0 5 0 5 0 0 0 1 39 1 2 0 0 0 0 30
864 612 3,5%
Wielrennen OS 2 12 5 36 2 5 207 2 9 1 7 0 2 62 0 19 1 23 1 8 155 4 9 0 9 2 1 98
2.352 1.950 4,2%
Zeilen OS 0 10 0 10 1 4 86 1 2 1 2 1 0 39 2 6 1 4 1 2 92 0 3 2 1 0 1 25
2.386 1.236 1,0%
Zwemmen OS 2 6 0 0 0 3 57 0 9 0 2 0 1 40 3 16 1 3 0 3 105 3 10 0 4 1 3 121
4.098 2.790 3,0%
TOTAAL ONDERSTEUNDE OS
18 71 15 85 5 35 952 15 57 13 24 1 10 469 33 106 10 70 10 34 1.274 19 64 7 34 5 15 647
41.270 23.614 1,6%
TOTAAL G-SPORT 7 - 12 - 8 - 176 9 - 12 - 5 - 340 8 - 12 - 6 - 177 13 - 9 - 8 - 270
49.705 6.690 0,5%
Ju-Jitsu NOS 3 0 2 0 1 0 33 3 9 2 5 1 0 47 11 24 9 18 1 2 110 10 26 10 6 0 2 93
1.590 1.200 5,8%
Korfbal NOS 1 0 1 0 1 0 90 1 0 1 0 1 0 90 1 0 1 0 1 0 90 1 0 1 0 1 0 90
90 90 100%
Rolschaatsen NOS 21 13 14 16 2 0 120 27 27 16 9 0 2 129 48 40 25 14 2 2 213 33 36 7 9 4 3 159
1.560 1.380 10,2%
15
1.2.3. VLAAMSE TOPSPORTINDEX Medailles op grote internationale wedstrijden vormen een graadmeter voor het succes van het topsportbeleid. Deze graadmeter blijft natuurlijk beperkt tot sporten waarvoor in die jaren mondiale en continentale kampioenschappen worden georganiseerd. Om een goede vergelijking te maken van de geleverde topsportprestaties door onze Vlaamse atleten, volstaat het niet om louter het aantal behaalde medailles op de Olympische Spelen te vergelijken met voorgaande beleidsperiodes. Sinds 2011 worden de mondiale en continentale topsportprestaties per sporttak ingeschaald in een Vlaamse Topsportindex, die maandelijks wordt berekend en gerapporteerd door Sport Vlaanderen. Een afzonderlijke Topsportindex wordt berekend voor Olympische en Paralympische disciplines. De topsportprestaties in niet-Olympische disciplines worden niet systematisch berekend, maar kunnen wel op eenzelfde wijze worden ingeschaald. Bij de berekening van de Vlaamse Topsportindex werden volgende afspraken gemaakt om de topsportresultaten in te schalen:
Medailles (factor=3) wegen zwaarder dan top-8 plaatsen (factor=1). Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen goud, zilver en brons, alsook niet tussen 4de tot 8ste plaatsen;
Resultaten op mondiale competities (factor=2) wegen zwaarder dan resultaten op de continentale competities (factor= 1);
Resultaten van ploegsporten (factor=3) en samengestelde teams (factor=1,5) wegen zwaarder dan individuele resultaten (factor=1);
Kampioenschappen die vierjaarlijks (factor=4), tweejaarlijks (factor=2) of driemaal per Olympiade (factor=1,33) worden georganiseerd, wegen zwaarder dan resultaten op jaarlijkse kampioenschappen (factor = 1);
Resultaten in Olympische disciplines (1) wegen zwaarder dan resultaten in Paralympische (en niet-Olympische) disciplines (factor = 0,5).
1.2.3.1. VLAAMSE TOPSPORTINDEX IN OLYMPISCHE DISCIPLINES De Vlaamse Topsportindex in Olympische disciplines omvat alle behaalde medailles en finaleplaatsen (4de tot 8ste plaats) op Olympische Spelen, wereldkampioenschappen en Europese kampioenschappen in Olympische zomer- en winterdisciplines. De topsportkalender van de Olympische disciplines verloopt reeds meerdere Olympiades volgens een vast stramien. Dit maakt het mogelijk om topsportprestaties van representatieve periodes met elkaar te vergelijken op basis van een maandelijks voortschrijdende topsportindex. Het betreft een maandelijkse meting van de behaalde indexpunten per land over de voorbije periode van 48 maanden (≈ 1 Olympiade), waarbij de meetperiode steeds met één maand verschuift. In de Olympische zomerdisciplines waar geen ‘open’ wereldkampioenschap wordt georganiseerd, worden equivalente mondiale competities in rekening gebracht, evenwel gecorrigeerd voor hun hogere frequentie (bvb. Grandslam tennis 16x/Olympiade, Major golf heren 16x/Olympiade, Major golf dames 20x/Olympiade en Triathlon Series ca. 28x/Olympiade). Met uitzondering van golf en tennis worden in alle Olympische zomerdisciplines (meer)jaarlijkse continentale kampioenschappen georganiseerd. In de Olympische winterdisciplines is dit het geval voor slechts 6 van de 15 sporttakken, waar voor biatlon bobslee, curling, kunstschaatsen, rodelen en skeleton afzonderlijke medaille-events worden georganiseerd volgens het format van de Olympische Winterspelen. De Europese allround-kampioenschappen in shorttrack en snelschaatsen worden om die reden niet opgenomen in de indexberekening. Doorheen de afgelopen Olympiades zijn steeds meer landen gaan deelnemen (en investeren) in Olympische Spelen en mondiale competities, in de wedloop naar mondiale medailles. Het aantal medaille-events in zomerdisciplines bleef daarbij zo goed als constant in de afgelopen Olympiades, het aantal Olympische winterdisciplines steeg van 84 in de Olympiade Beijing (2005-2008) naar 98 in de Olympiade Rio (2013-2016). Belgische topsporters behaalden 670 punten in de Olympiade Athene, 590 punten in de Olympiade Beijing, 622 punten in de Olympiade Londen en 906 punten in de Olympiade Rio, respectievelijk de 28ste, 28ste, 30ste
16
en 26ste plaats op de Europese landenrangschikking. Vlaamse topsporters behaalden 514 punten in de Olympiade Athene, 472 punten in de Olympiade Beijing, 397 punten in de Olympiade Londen en 650 punten in de Olympiade Rio. In de afgelopen Olympiade werden de meeste indexpunten behaald in de sporttakken zwemmen, wielrennen, atletiek, judo, taekwondo, zeilen, hockey en volleybal. Een gedetailleerd overzicht van de topsportindex per sporttak wordt in de fiche per sporttak in bijlage 2 weergegeven. Figuur 4 toont de voortschrijdende som van de Belgische topsportindex in Olympische zomerdisciplines tijdens de afgelopen Olympiades. Belgische indexpunten kunnen hierbij behaald worden door (1) teams die uitsluitend uit Vlaamse topsporters bestaan (=Vlaams), (2) teams die zowel uit Vlaamse als Waalse topsporters bestaan (=Bicommunautair) of (3) teams die uitsluitend uit Waalse topsporters bestaan(=Waals).
Figuur 4: Voortschrijdende topsportindex in Olympische disciplines tijdens de afgelopen Olympiades
Na de Olympische Spelen 2008 te Beijing daalde het marktaandeel van Vlaanderen (≈0,09% van de wereldbevolking) van 0,40% naar een historisch dieptepunt van 0,30% in juli 2013. Sindsdien is het marktaandeel in een remonte en werd bij het afsluiten van de Olympiade Rio (2013-2016) 0,50% van alle indexpunten behaald door Vlaamse topsporters, mede dankzij de goede prestaties op de Olympische Spelen 2016 te Rio. Ook het marktaandeel van België is hierdoor gestegen naar een historisch hoogtepunt van 0,69%. In vergelijking met concurrerende landen met enigszins vergelijkende populatie, inkomen en maatschappelijke context (o.a. Denemarken en Nederland) hinkt België echter nog steeds achterop (zie figuur 5). Hoewel bovenstaande voortschrijdende Olympische topsportindex een goede prestatiebarometer blijkt voor het integrale Vlaams topsportbeleid, dringt een opdeling in Olympische zomer- en winterdisciplines zich op. De vierjaarlijkse evaluatie van het Vlaams topsportbeleid stemt volledig overeen met de Olympische zomercyclus, terwijl de Olympische wintercyclus dan halfweg is, met de aanvang van het kwalificatietraject voor de Olympische Winterspelen. Voorts verschilt het Europees marktaandeel in mondiale competities aanzienlijk tussen zomer- en winterdisciplines, respectievelijk 51% en 72% in de periode 2013-2016. Om die reden wordt in de berekening van de Vlaamse topsportindex hieronder een onderscheid gemaakt tussen zomer- en winterdisciplines.
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1.000
jan-0
5
mei
-05
sep-0
5
jan-0
6
mei
-06
sep-0
6
jan-0
7
mei
-07
sep-0
7
jan-0
8
mei
-08
sep-0
8
jan-0
9
mei
-09
sep-0
9
jan-1
0
mei
-10
sep-1
0
jan-1
1
mei
-11
sep-1
1
jan-1
2
mei
-12
sep-1
2
jan-1
3
mei
-13
sep-1
3
jan-1
4
mei
-14
sep-1
4
jan-1
5
mei
-15
sep-1
5
jan-1
6
mei
-16
Vlaams Bicommunautair Waals
OLYMPIADE BEIJING OLYMPIADE LONDEN OLYMPIADE RIO
17
Figuur 5: Marktaandeel in Olympische disciplines tijdens de afgelopen Olympiades obv de topsportindex
VLAAMSE TOPSPORTINDEX IN OLYMPISCHE ZOMERDISCIPLINES België scoorde 624 punten in de Olympiade Athene, 570 punten in de Olympiade Beijing, 591 punten in de Olympiade Londen en 834 punten in de Olympiade Rio, respectievelijk de 26ste, 27ste, 25ste en 22ste plaats op de Europese landenrangschikking. Vlaanderen scoorde 472 punten in de Olympiade Athene, 452 punten in de Olympiade Beijing, 366 punten in de Olympiade Londen en 578 punten in de Olympiade Rio. Figuur 6 toont de voortschrijdende som van de Belgische topsportindex in Olympische zomerdisciplines tijdens de afgelopen Olympiades.
Figuur 6: Voortschrijdende topsportindex in Olympische zomerdisciplines tijdens de afgelopen Olympiades
Na de Olympische Spelen 2008 te Beijing daalde het marktaandeel van Vlaanderen (≈0,09% van de wereldbevolking) van 0,40% naar een historisch dieptepunt van 0,28% in juli 2013. Sindsdien is het marktaandeel in een remonte en wordt momenteel 0,44% van alle indexpunten behaald door Vlaamse topsporters, mede dankzij de goede prestaties op de Olympische Spelen 2016 te Rio. Ook het marktaandeel van België is hierdoor gestegen naar een historisch hoogtepunt van 0,63%.
0,00%
0,50%
1,00%
1,50%
2,00%
2,50%
3,00%
3,50%
4,00%
jan-0
5
jun-0
5
nov-
05
apr-
06
sep-0
6
feb-0
7
jul-07
dec
-07
mei
-08
okt
-08
mrt
-09
aug-0
9
jan-1
0
jun-1
0
nov-
10
apr-
11
sep-1
1
feb-1
2
jul-12
dec
-12
mei
-13
okt
-13
mrt
-14
aug-1
4
jan-1
5
jun-1
5
nov-
15
apr-
16
Vlaanderen België Denemarken Nederland
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
sep-0
4
feb-0
5
jul-05
dec
-05
mei
-06
okt
-06
mrt
-07
aug-0
7
jan-0
8
jun-0
8
nov-
08
apr-
09
sep-0
9
feb-1
0
jul-10
dec
-10
mei
-11
okt
-11
mrt
-12
aug-1
2
jan-1
3
jun-1
3
nov-
13
apr-
14
sep-1
4
feb-1
5
jul-15
dec
-15
mei
-16
Vlaams Bicommunautair Waals
OLYMPIADE BEIJING OLYMPIADE LONDEN OLYMPIADE RIO
OLYMPIADE BEIJING OLYMPIADE LONDEN OLYMPIADE RIO
18
Figuur 7: Marktaandeel in Olympische zomerdisciplines tijdens de afgelopen Olympiades obv de topsportindex
VLAAMSE TOPSPORTINDEX IN OLYMPISCHE WINTERDISCIPLINES Net als bij de Olympische zomerdisciplines verloopt de topsportkalender van de Olympische winterdisciplines reeds meerdere Olympiades volgens een vast stramien, waardoor het mogelijk wordt om topsportprestaties van representatieve periodes met elkaar te vergelijken op basis van een maandelijks voortschrijdende topsportindex. Een winterseizoen loopt hierbij steeds van november tot mei. Het aantal medaille-events in Olympische winterdisciplines, en dus ook het aantal toe te kennen indexpunten, steeg de voorbije Olympiades aanzienlijk. In de Olympiade Turijn (2003-2006) werden 23.800 indexpunten verdeeld over 84 disciplines, in de Olympiade Vancouver (2007-2010) 24.000 indexpunten over 86 disciplines en in de Olympiade Sochi (2011-2014) 27.000 indexpunten over 98 Olympische disciplines. In de lopende Olympiade Pyeongchang (2015-2018) zullen er 29.200 indexpunten behaald kunnen worden in 104 Olympische winterdisciplines. Belgische topsporters behaalden 17 punten in de Olympiade Turijn, 11 punten in de Olympiade Vancouver, 63 punten in de Olympiade Sochi en voorlopig (september 2016) 37 punten in de Olympiade Pyeongchang, respectievelijk de 28ste, 27ste, 21ste en 20ste plaats op de Europese landenrangschikking. Alle indexpunten werden behaald door Vlaamse individuele sporters in 5 wintersporten: kunstschaatsen, shorttrack, snowboard (vanaf 2011), snelschaatsen (vanaf 2013) en bobslee (vanaf 2014). Figuur 8 toont de voortschrijdende som van de Belgische topsportindex in Olympische winterdisciplines tijdens de afgelopen Olympiades.
Figuur 8: Voortschrijdende topsportindex in Olympische winterdisciplines tijdens de afgelopen Olympiades
0,00%
0,50%
1,00%
1,50%
2,00%
2,50%
3,00%
sep-0
4
feb-0
5
jul-05
dec
-05
mei
-06
okt
-06
mrt
-07
aug-0
7
jan-0
8
jun-0
8
nov-
08
apr-
09
sep-0
9
feb-1
0
jul-10
dec
-10
mei
-11
okt
-11
mrt
-12
aug-1
2
jan-1
3
jun-1
3
nov-
13
apr-
14
sep-1
4
feb-1
5
jul-15
dec
-15
mei
-16
Vlaanderen België Denemarken Nederland
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
nov-
03
mei
-04
nov-
04
mei
-05
nov-
05
mei
-06
nov-
06
mei
-07
nov-
07
mei
-08
nov-
08
mei
-09
nov-
09
mei
-10
nov-
10
mei
-11
nov-
11
mei
-12
nov-
12
mei
-13
nov-
13
mei
-14
nov-
14
mei
-15
nov-
15
mei
-16
Vlaams Bicommunautair Waals
OLYMPIADE VANCOUVER OLYMPIADE SOCHI
OLYMPIADE
PYEONGCHANG
OLYMPIADE
TURIJN
OLYMPIADE BEIJING OLYMPIADE LONDEN OLYMPIADE RIO
19
Na de Olympische Spelen 2006 te Turijn (2006) daalde het marktaandeel van België/Vlaanderen naar een historisch dieptepunt van 0,05%. Vanaf de Olympische Spelen te Sochi (2014) is een opwaartse trend merkbaar, o.a. door de successen van bobslee, snelschaatsen en snowboard. Het marktaandeel van België/Vlaanderen bedraagt momenteel 0,26%.
Figuur 9: Marktaandeel in Olympische winterdisciplines tijdens de afgelopen Olympiades obv de topsportindex
1.2.3.2. VLAAMSE TOPSPORTINDEX IN PARALYMPISCHE DISCIPLINES De Vlaamse Topsportindex in Paralympische disciplines omvat alle behaalde medailles op Paralympische Spelen, wereldkampioenschappen en Europese kampioenschappen in Paralympische zomer- en winterdisciplines. Het aantal medaille-events in Paralympische disciplines, en dus ook het aantal toe te kennen indexpunten, schommelde de voorbije Paralympiades aanzienlijk. In de Paralympiade Beijing (2005-2008) 80.000 indexpunten over 472 zomerdisciplines en 58 winterdisciplines, in de Paralympiade Londen (2009-2012) 104.000 indexpunten over 503 zomerdisciplines en 64 winterdisciplines en in de Paralympiade Rio (2013-2016) 105.000 indexpunten over 528 zomerdisciplines en 72 winterdisciplines. Belgische Paralympische topsporters behaalden 384 punten in de Paralympiade Beijing, 573 punten in de Paralympiade Londen en 454 punten in de Paralympiade Rio, respectievelijk de 22ste, 20ste en 25ste plaats op de Europese landenrangschikking. Vlaanderen scoorde 228 punten in de Paralympiade Beijing, 433 punten in de Paralympiade Londen en 294 punten in de Paralympiade Rio. Vlaanderen scoorde hierbij hoofdzakelijk in atletiek, tafeltennis, wielrennen, zwemmen, boccia, paardrijden, goalbal en rolstoelrugby. (zie ook bijlage 2) De jaarlijkse topsportkalender van de Paralympische disciplines was minder verankerd als deze van de Olympische disciplines, maar meer en meer verloopt deze volgens een vast stramien. Vanaf de Paralympiade Beijing (2005-2008) is het mogelijk om topsportprestaties in Paralympische disciplines van representatieve periodes met elkaar te vergelijken op basis van een maandelijks voortschrijdende topsportindex. Figuur 10 toont de voortschrijdende som van de Belgische topsportindex in Paralympische disciplines tijdens de afgelopen 3 Paralympiades.
Sinds de Paralympische Spelen 2008 van Beijing steeg het marktaandeel van Vlaanderen naar een historisch hoogtepunt van 0,44% (september 2012). Doorheen de Paralympiade Rio zakte het marktaandeel van Vlaanderen evenwel gestaag naar 0,24% (september 2015), maar mede door de 8 medailles op de Paralympische Spelen 2016 te Rio steeg het marktaandeel van Vlaanderen opnieuw naar 0,29%, en ligt daarmee op het niveau van de Olympiade Beijing (2005-2008).
0,00%
1,00%
2,00%
3,00%
4,00%
5,00%
6,00%
nov-
03
apr-
04
sep-0
4
feb-0
5
jul-05
dec
-05
mei
-06
okt
-06
mrt
-07
aug-0
7
jan-0
8
jun-0
8
nov-
08
apr-
09
sep-0
9
feb-1
0
jul-10
dec
-10
mei
-11
okt
-11
mrt
-12
aug-1
2
jan-1
3
jun-1
3
nov-
13
apr-
14
sep-1
4
feb-1
5
jul-15
dec
-15
mei
-16
Vlaanderen/België Denemarken Nederland
OLYMPIADE
TURIJN OLYMPIADE VANCOUVER OLYMPIADE SOCHI
OLYMPIADE
PYEONGCHANG
20
Figuur 10: Voortschrijdende topsportindex in Paralympische disciplines tijdens de afgelopen Olympiades
Nederland behoort tot de beste 10 landen inzake het behalen van topsportprestaties in Paralympische disciplines. Het marktaandeel van Nederland steeg aanzienlijk van 1,60% in september 2008 naar 3,2% in april 2015. Nederland behaalde 62 medailles op de Paralympische Spelen 2016 te Rio, en handhaafde daarmee haar marktaandeel van 3,2%. Het marktaandeel van Denemarken in Paralympische disciplines in de Olympiade Rio (2013-2016) ligt in lijn met het marktaandeel van België (zie figuur 11).
Figuur 11: Marktaandeel in Paralympische disciplines tijdens de afgelopen Olympiades obv de topsportindex
0
100
200
300
400
500
600
700 au
g-0
8
dec
-08
apr-
09
aug-0
9
dec
-09
apr-
10
aug-1
0
dec
-10
apr-
11
aug-1
1
dec
-11
apr-
12
aug-1
2
dec
-12
apr-
13
aug-1
3
dec
-13
apr-
14
aug-1
4
dec
-14
apr-
15
aug-1
5
dec
-15
apr-
16
aug-1
6
Vlaams Bicommunautair Waals
0,00%
0,50%
1,00%
1,50%
2,00%
2,50%
3,00%
3,50%
aug-0
8
dec
-08
apr-
09
aug-0
9
dec
-09
apr-
10
aug-1
0
dec
-10
apr-
11
aug-1
1
dec
-11
apr-
12
aug-1
2
dec
-12
apr-
13
aug-1
3
dec
-13
apr-
14
aug-1
4
dec
-14
apr-
15
aug-1
5
dec
-15
apr-
16
aug-1
6
Vlaanderen België Denemarken Nederland
PARALYMPIADE LONDEN PARALYMPIADE RIO
21
1.3. VOORBEREIDING TOPSPORTACTIEPLAN VLAANDEREN IV (2017-2020)
De Stuurgroep Topsport heeft op 7 mei 2015 de timing en werkwijze vastgelegd voor het voorbereiden van het Topsportactieplan Vlaanderen IV (2017-2020). Naast het oprichten van een strategische werkgroep (voorzitter Philippe Paquay) werden volgende themawerkgroepen opgericht om de verschillende actiepunten voor te bereiden: “vorming trainers” en “topsportloopbaan” (voorzitter Mart Buekers), “Olympische ploegsporten” (voorzitter Eddy De Smedt), “topsport en wetenschap”, “topsportkader”, “topsportinfrastructuur”, en “communicatie” (voorzitter Paul Rowe) “topsportevenementen” (voorzitter Astrid Vervaet) en “G-Topsport” (voorzitter Jessica De Smet). De samenstelling, de vergaderkalender en participatie in de verschillende werkgroepen worden opgenomen in bijlage 3 van het Topsportactieplan Vlaanderen IV (2017-2020).
1.3.1. STRATEGISCHE NOTA TOPSPORT 2017-2020 Op 17 september 2015 ging de strategische werkgroep van om de krijtlijnen van het Vlaams topsportbeleid 2017-2020 voor te bereiden. Op 14 januari 2016 werden een nota “strategische pijlers Topsportactieplan Vlaanderen IV (2017-2020)” voorgesteld en besproken op de Stuurgroep Topsport (voorzitter Mart Buekers, samenstelling volgens ministerieel besluit van 13 februari 2014). Elk van onderstaande strategische pijlers wordt in de komende hoofdstukken in detail toegelicht en uitgewerkt. Het betreft meerbepaald:
Terug naar de essentie: Talent – Omkadering – Programma (“TOP”); Doel: mondiale medailles en finales (top-8) en Europese medailles in Olympische disciplines en
mondiale medailles in Paralympische disciplines; Focus: korte termijn focus op ad hoc prioritaire prestatieprogramma’s en lange termijn focus op
structurele/duurzame ontwikkelingsprogramma’s; Voorwaardelijke ondersteuning t.b.v. prestatieprogramma’s: operationele autonomie en
verantwoordelijkheid voor de “program driver” (als uniek aanspreekpunt) en/of Technisch directeur Topsport;
Voorwaardelijke ondersteuning t.b.v. ontwikkelingsprogramma’s: duurzaamheid, autonomie en verantwoordelijkheid voor de technisch directeur Topsport en/of de “program driver” (vervangt de gesubsidieerde/gefinancierde functie van coördinator Topsport of High Performance Manager);
Synergie tussen alle ondersteunende organisaties; Maatschappelijke relevantie van investeringen in Topsport; Centralisatie van de topsportwerking als middel.
1.3.2. THEMAWERKGROEPEN TOPSPORTACTIEPLAN VLAANDEREN IV (2017-2020) In elk van de werkgroepen werd door Sport Vlaanderen een stand van zaken per actiepunt toegelicht aan de hand van de werking en begroting 2013-2016. Elk actiepunt werd vervolgens door de respectieve werkgroep grondig inhoudelijk geëvalueerd en herwerkt tot een concreet voorstel. In elk van de themawerkgroepen werd per actiepunt een consensus bereikt. De ontwerpteksten per themawerkgroep werden een eerste maal besproken in de Stuurgroep Topsport van 23 juni 2016. Op basis van de feedback van de Stuurgroep Topsport werd door Sport Vlaanderen in de periode augustus-september 2016 een eerste ontwerpversie van het Topsportactieplan Vlaanderen IV (2017-2020) opgesteld. Deze ontwerpversie werd op 27 september 2016 aangeleverd aan de Stuurgroep Topsport. Voor elk actiepunt wordt de historiek en de stand van zaken weergegeven van de werking en de budgettering inzake de uitvoering van het Topsportactieplan Vlaanderen III (2013-2016). Vervolgens wordt de toekomstige werking besproken aan de hand van de beoogde doelstelling en doelgroep(en) (sporttakken, leeftijdscategorieën, …), de inhoud (nieuw of vernieuwd) van het actiepunt, (desgevallend) de criteria om in aanmerking te komen, de bevoegdheid en procedure inzake beslissing/toekenning en de wijze van evalueren. Aansluitend wordt een budgetraming 2017-2020 weergegeven. Tot slot wordt nogmaals aangegeven welke nieuwe (vernieuwde) elementen werden opgenomen t.o.v. de voorbije Olympiade Rio 2013-2016 (Topsportactieplan Vlaanderen III).
22
HOOFDSTUK 2: STRATEGISCHE KRIJTLIJNEN VOOR EEN PERFORMANT VLAAMS TOPSPORTBELEID
2.1. ORGANISATIE EN STRUCTUUR VAN HET VLAAMS TOPSPORTBELEID
Topsport speelt zich af in een internationale context en wordt gekenmerkt door een intrinsiek streven naar steeds betere prestaties op internationale kampioenschappen in vergelijking met vroegere en huidige concurrenten. De zogenaamde mondiale medaillewedloop beïnvloedt zowel de structuur als de cultuur van het topsportlandschap. In vele (vooral Westerse) landen is sprake van een centralisatie van het topsportbeleid, een toenemende overheidsinterventie waarbij steeds meer hulpbronnen worden aangewend en prestatiebevorderende beleidsstrategieën worden geïmiteerd. De beoefening van Topsport geldt momenteel als een primaire tijdsbesteding, te vergelijken met een volledige loopbaan en een zaak van nationaal belang. De Vlaamse overheid wenst zich hoofdzakelijk voorwaardenscheppend, faciliterend en stimulerend op te stellen, maar speelt vaak een nadrukkelijke rol in het topsportbeleid van deelnemende topsportfederaties, o.a. bij het verstrekken van middelen en voorzieningen en het vooropstellen van resultaatsdoelstellingen. In de regeerperiode 2014-2019 werd de versnippering in het Vlaams topsportbeleid aangepakt via de inkanteling van het Departement CJSM binnen Sport Vlaanderen en de uitbouw van de één-loket-functie inzake Topsport binnen Sport Vlaanderen. Het Topsportactieplan Vlaanderen III (2013-2016) werd nagenoeg integraal gerealiseerd binnen de budgettaire context (status quo t.o.v. de voorgaande beleidsperiode). De komende Olympiade dient het focus- en centralisatieprincipe nog meer te leiden naar duidelijke efficiëntiewinst, zowel inzake de omkadering van de respectieve topsportfederaties als inzake het behalen van topsportresultaten op OS/PS, WK en EK in Olympische en Paralympische disciplines.
2.1.1. VLAAMS REGEERAKKOORD 2014-2019 Het Vlaams regeerakkoord 2014-2019 (lopende legislatuur) stelt dat:
“De topsportwerking per sporttak wordt verder gecentraliseerd en uitgebouwd in één van de drie topsportcentra in Vlaanderen (Gent-Antwerpen-Leuven) vanuit een integrale benadering. Zo werken we naar één campus per sporttak waarin de talentontwikkeling, trainingsinfrastructuur Topsport, topsportomkadering en sportwetenschappelijke en sportmedische begeleiding worden geclusterd. De topsporttakkenlijst fungeert als verdeelsleutel van de middelen en bepaalt op welke sporttakken dient gefocust te worden. Het focus- en centralisatieprincipe moet een duidelijke efficiëntiewinst creëren. Daarnaast zal ook nagegaan worden hoe we extra kansen kunnen creëren voor de aanvragers van “Windows of Opportunity”-projecten (niet-focussporten), zowel op administratief vlak als qua omkadering (medisch-paramedisch, sportwetenschappelijk, …). Na de Olympische Spelen 2016 in Rio wordt het topsportbeleid geëvalueerd in functie van een nieuw topsportactieplan. Ook BeGold en de rol van de partners zal in 2017 worden geëvalueerd, zoals opgenomen in het akkoord. De Vlaamse Regering blijft ook inzetten op de ploegsporten, met garanties voor de visibiliteit van de gemeenschappen. Het merk Topsport Vlaanderen zal in de geest van de nieuwe Vlaamse huisstijl gebruikt worden om Vlaanderen via het topsportbeleid zowel nationaal als internationaal te promoten.”
In de lopende regeerperiode 2014-2019 werd het Topsportactieplan Vlaanderen III (2013-2016) uitgevoerd via een consolidering van de Vlaamse topsportmiddelen, en werd grotendeels tegemoet gekomen aan het Vlaams regeerakkoord, o.a. door:
(1) De versnippering in het topsportbeleid aan te pakken via de uitbouw van de één-loket-functie bij Sport Vlaanderen, als uniek aanspreekpunt voor de belanghebbenden in Topsport. Sport Vlaanderen zit de Taskforce Topsport voor, die waakt over uniformiteit inzake criteria over diverse projecten en over het vermijden/afbouwen van parallelle projecten en financieringen;
23
(2) 85% van het globale Vlaamse topsportbudget aan te wenden voor de focussporten (categorie 1 van de topsporttakkenlijst) en de “Windows of Opportunity” in functie van het behalen van topsportresultaten op korte termijn;
(3) Vier Olympische ploegsporten (basketbal, hockey, voetbal en volleybal) structureel te ondersteunen; (4) Investeringssubsidies te verlenen voor de uitbouw van trainingsinfrastructuur Topsport in
Vlaanderen (Gent-Antwerpen-Leuven); (5) De beoogde return en visibiliteit voor Vlaanderen op te nemen in de contracten van alle
topsporters bij Sport Vlaanderen, alsook in het jaarlijks Topsportconvenant dat Sport Vlaanderen afsluit met elke Vlaamse topsportfederatie m.b.t. de topsportsubsidies;
(6) De werking van de Vlaamse topsportscholen te evalueren, aanbevelingen te formuleren en deze te implementeren, uiterlijk bij de aanvang van het lopende schooljaar 2016-2017;
(7) De voorbereiding van het Topsportactieplan Vlaanderen IV (2017-2020) door de Stuurgroep Topsport, via de inrichting van een strategische werkgroep (ter bepaling van de strategische krijtlijnen) en negen themawerkgroepen (ter bepaling van de inhoud per actiepunt).
2.1.2. DECREET OP DE SPORTFEDERATIE 2016 Het decreet houdende de erkenning en subsidiëring van de georganiseerde sportsector werd op 10 juni 2016 goedgekeurd door de Vlaamse Regering. De unisportfederatie die een sporttak aanbiedt die opgenomen is in de topsporttakkenlijst, komt in aanmerking voor een subsidie voor de beleidsfocus Topsport voor de volgende activiteiten:
(1) de organisatie en uitvoering van talentdetectie en -ontwikkeling, in combinatie met secundair onderwijs, in of buiten de topsportschool;
(2) de voorbereiding van en deelname aan internationale wedstrijden van geregistreerde topsporters en topsporttalenten;
(3) de voorbereiding via multidisciplinaire stages en de deelname aan de Olympische Spelen, Paralympische Spelen, Europese Spelen, Jeugd Olympische Spelen, Europees Jeugd Olympisch Festival of Wereldspelen van geregistreerde topsporters of topsporttalenten;
De Vlaamse Regering legt, op voorstel van Sport Vlaanderen, na advies van de stuurgroep Topsport, om de vier jaar de topsporttakkenlijst met de sporttakken die voor subsidiëring van de topsporters in aanmerking kunnen komen, en de indeling daarvan in categorieën, vast en kan die lijst tussentijds aanpassen, op basis van de volgende criteria:
(1) het beschikken over een topsportvisie op basis van een sporttak- of disciplinespecifieke ontwikkelingslijn topsport van talentdetectie tot elitesport;
(2) het voeren van een talentdetectiebeleid en het beschikken over jonge topsporttalenten; (3) het beschikken over kwalitatief hoogstaande trainingstechnische omkadering en het voeren van
een sporttakspecifiek beleid met betrekking tot de basisvorming en de permanente vorming van topsporttrainers;
(4) het beschikken over een kwalitatief hoogstaand talentontwikkelingsprogramma, afgestemd op de ontwikkelingslijn topsport;
(5) het inzetten van de topsportwerking en -resultaten als middel om de breedtesport te versterken inzake sportparticipatie, kwaliteit van het sportaanbod, sportkaderopleiding, en inzake de verhoging van de visibiliteit en uitstraling van Vlaanderen;
(6) de behaalde topsportresultaten in de meest recente olympiade tot en met de Olympische en Paralympische Zomerspelen.
2.1.3. UITVOERINGSBESLUIT TOPSPORT 2016 Om in aanmerking te komen voor subsidiëring voor de beleidsfocus Topsport, biedt de unisportfederatie van categorie A1, G-sport en A2 een sporttak aan als vermeld in de topsporttakkenlijst. De topsporttakkenlijst bestaat uit 4 categorieën:
(1) de Olympische disciplines van de vermelde sporttakken, aangeboden door unisportfederaties van categorie A1;
24
(2) de Paralympische disciplines van de vermelde sporttakken, aangeboden door de unisportfederatie G-sport;
(3) de disciplines van de sporttakken, aangeboden door unisportfederaties van categorie A2, die voor het eerst of opnieuw op het programma van de Olympische Spelen worden opgenomen na de lopende Olympiade.
(4) de sporttakken of disciplines die niet behoren tot de categorieën 1 tot en met 3, maar die wel beoefend worden door topsporters die deelnemen aan Olympische Spelen, Paralympische Spelen, Youth Olympic Games, European Games, EYOF of Wereldspelen.
De Taskforce Topsport zal de ontvankelijke projecten voor de uitvoering van de beleidsfocus Topsport inhoudelijk beoordelen. De topsportfederatie is een unisportfederatie die een sporttak aanbiedt, vermeld in categorie 1°, 2° of 3° in de topsporttakkenlijst en die gesubsidieerd wordt in het kader van de uitvoering van de beleidsfocus topsport. De topsportfederatie komt in aanmerking voor een subsidie voor de beleidsfocus Topsport voor de volgende activiteiten:
(1) de organisatie en uitvoering van talentdetectie en -ontwikkeling, in combinatie met secundair onderwijs, in of buiten de topsportschool;
(2) de voorbereiding van en deelname aan internationale wedstrijden van geregistreerde topsporters en topsporttalenten;
(3) de voorbereiding via multidisciplinaire stages en de deelname aan de Olympische Spelen, Paralympische Spelen, Youth Olympic Games, European Games, EYOF en Wereldspelen.
Een unisportfederatie van categorie A1, G-sport of A2 kan voor een sporttak of discipline, vermeld in categorie 4° in de topsporttakkenlijst, in aanmerking komen voor een subsidie voor de voorbereiding via multidisciplinaire stages en de deelname aan de Olympische Spelen, Paralympische Spelen, Youth Olympic Games, European Games, EYOF en Wereldspelen. Om in aanmerking te komen voor de aanvullende subsidies voor de beleidsfocus Topsport, dient de beleidsfocus Topsport afzonderlijk aan bod te komen in het beleidsplan Topsport van de topsportfederatie. Hierin moet de topsportfederatie:
(1) de evaluatie geven van de werking en de resultaten van de voorbije Olympiade; (2) aantonen hoe ze een integraal topsportbeleid voert; (3) het trainings-, stage- en wedstrijdprogramma per prestatie- en ontwikkelingsprogramma
omschrijven; (4) voor de ontwikkelingsprogramma’s: de jaarlijkse prestatiedoelstellingen in de olympiade waarvoor
het beleidsplan van toepassing is, en de loopbaanfinaliteit, weergeven; (5) voor de prestatieprogramma’s: de jaarlijkse prestatiedoelstellingen in de olympiade waarvoor het
beleidsplan van toepassing is, weergeven; (6) de topsportstructuur en de omkadering binnen de unisportfederatie weergeven die noodzakelijk
is om de prestatiedoelstellingen te bereiken; (7) de criteria voorstellen om geregistreerd te kunnen worden als topsporter of topsporttalent,
kaderend in een disciplinegebonden ontwikkelingslijn van gedetecteerd topsporttalent tot mondiale top bij de elitesporters;
(8) een nominatieve lijst van kandidaten indienen die ze voordraagt om geregistreerd te worden als topsporter of topsporttalent, opgesplitst in de categorieën elitesporters, beloftevolle jongeren en geïdentificeerde topsporttalenten;
(9) het project of de werking inzake talentdetectie weergeven, gericht op het identificeren, opsporen en selecteren van jonge topsporttalenten;
(10) per prestatie- en ontwikkelingsprogramma een gedetailleerde begroting voor de olympiade indienen.
Om in aanmerking te komen voor één van de hierboven activiteiten voor subsidiëring van de beleidsfocus Topsport, dient de topsportfederatie te voldoen aan volgende voorwaarden:
oprichting van een topsportcommissie, die minimaal de volgende bevoegdheden heeft inzake Topsport: het opstellen en voorstellen van het beleidsplan Topsport bij de raad van bestuur van
25
de unisportfederatie, en het uitvoeren, opvolgen en bijsturen van het beleidsplan met betrekking tot de beleidsfocus Topsport. De topsportcommissie wordt voorgezeten door de technisch directeur topsport en bestaat verder minstens uit een vertegenwoordiger van de raad van bestuur van de topsportfederatie, een vertegenwoordiger van het agentschap Sport Vlaanderen, een vertegenwoordiger van de topsporters, een vertegenwoordiger van de topsporttrainers en een vertegenwoordiger van de sportwetenschappelijke omkadering van de topsporters.
Invullen van de functie van technisch directeur Topsport via een arbeidsovereenkomst of via een aannemingsovereenkomst. De technisch directeur Topsport is het unieke aanspreekpunt van de topsportfederatie inzake Topsport en is voorzitter van de topsportcommissie. De kosten verbonden aan de invulling van de functie van technisch directeur topsport, vermeld in het eerste lid, zijn jaarlijks subsidieerbaar, op voorwaarde dat de topsportfederatie voor de technisch directeur topsport voor de olympiade in kwestie beschikt over een positief advies van het agentschap Sport Vlaanderen. Daarbij zal het agentschap Sport Vlaanderen rekening houden met de topsportervaring, met de pedagogische ervaring, met elders verworven competenties en met de behaalde resultaten inzake topsport.
Bijzondere voorwaarden worden opgelegd voor het verkrijgen van een subsidie voor de beleidsfocus Topsport voor de organisatie en uitvoering van talentdetectie en -ontwikkeling, in combinatie met secundair onderwijs, in of buiten de topsportschool. Hierin moet de topsportfederatie:
(1) het project of de werking inzake talentdetectie beschrijven: de criteria aan de hand waarvan jonge topsporttalenten als talentvol worden
geïdentificeerd; de wijze van opsporen in de bredere populatie van talenten die beantwoorden aan de in
punt a) vermelde criteria; de wijze waarop ze de selectie maakt om voorgedragen te worden om in te stappen in een
talentontwikkelingsprogramma. (2) haar programma en de omkadering van de talentontwikkeling beschrijven; (3) beschikken over geregistreerde topsporters of topsporttalenten:
die vanaf de instap in het ontwikkelingsprogramma voldoen aan de criteria, om opgenomen te worden in de lijst van geregistreerde topsporters of topsporttalenten;
in geval van een ontwikkelingsprogramma in de topsportschool: die leerling-topsporters voor het volgende schooljaar zijn, die op voorstel van de topsportfederatie geselecteerd zijn door de selectiecommissie;
geschikt zijn bevonden voor Topsport na een sportmedisch geschiktheidonderzoek uitgevoerd onder de voorwaarden van het GES-decreet en het uitvoeringsbesluit.
(4) ze waarborgt de pedagogische en sporttechnische kwaliteit van de omkadering door te beschikken over:
minstens één halftijds equivalent lesgever-trainer per ontwikkelingsprogramma die in het bezit is van één van de volgende pedagogische kwalificaties:
i. master in de Lichamelijke Opvoeding en de Bewegingswetenschappen/ licentiaat in de Lichamelijke Opvoeding met aggregatie voor het hoger secundair onderwijs;
ii. bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs met onderwijsvak Lichamelijke Opvoeding/regent Lichamelijke Opvoeding;
iii. een erkend pedagogisch diploma; minstens één halftijds equivalent lesgever-trainer per ontwikkelingsprogramma die in het
bezit is van een sporttechnische kwalificatie: trainer A in de sporttak in kwestie, uitgereikt door de VTS of geassimileerd met het diploma trainer A, uitgereikt door de VTS. Als er nog geen VTS trainer A - opleiding in de sporttak in kwestie bestaat, moet de topsportfederatie in kwestie binnen de vier jaar die opleiding binnen de VTS uitwerken;
(5) in geval het talentontwikkelingsprogramma wordt uitgevoerd in een topsportschool, sluit ze een bijzonder convenant af;
(6) ze waarborgt de continuïteit van het ontwikkelingsprogramma voor de duur van de volledige olympiade.
Bijzondere voorwaarden worden opgelegd voor het verkrijgen van een subsidie voor de voorbereiding van en deelname aan internationale wedstrijden van geregistreerde topsporters en topsporttalenten. De
26
topsportfederaties die een sporttak aanbiedt vermeld in categorie 1° of 3° in de topsporttakkenlijst, moeten beschikken over geregistreerde topsporters of topsporttalenten die opgenomen zijn in een ontwikkelingsprogramma. De topsportfederatie die een sporttak aanbiedt vermeld in categorie 2° van de topsporttakkenlijst (G-topsport), moet beschikken over geregistreerde topsporters of topsporttalenten die opgenomen zijn in een ontwikkelingsprogramma of een prestatieprogramma. Bijzondere voorwaarden worden opgelegd voor het verkrijgen van een subsidie voor de voorbereiding via multidisciplinaire stages en de deelname aan de Olympische Spelen, Paralympische Spelen, Youth Olympic Games, European Games, EYOF en Wereldspelen. De topsportfederatie of de unisportfederatie van categorie A1, G-sport of A2 die een sporttak of discipline aanbiedt, vermeld in categorie 4° in de topsporttakkenlijst, moet beschikken over gepreselecteerde of geselecteerde geregistreerde topsporters of topsporttalenten voor de desbetreffende wedstrijden. De subsidies worden jaarlijks toegekend naar rato van het beschikbare bedrag in de goedgekeurde begroting van het agentschap Sport Vlaanderen. De financiering van de effectieve kosten worden jaarlijks uitbetaald na voorlegging en controle van de afrekeningstukken van de door het agentschap Sport Vlaanderen aanvaarde uitgaven.
2.2. OBJECTIEVEN TOPSPORTACTIEPLAN VLAANDEREN IV (2017-2020)
2.2.1. VISIE EN MISSIE De missie van het Vlaams topsportbeleid is in eerste instantie gericht op het behalen van topsportresultaten op internationale kampioenschappen (Topsport als doel): mondiale medailles en finales (top-8) en continentale medailles in Olympische disciplines en mondiale medailles in Paralympische disciplines. In tweede instantie wenst het Vlaams topsportbeleid Topsport in te zetten om de sportparticipatie en -beleving in Vlaanderen te verhogen, evenals de uitstraling van Vlaanderen in de wereld via het uitbouwen van de link naar sportparticipatie en via een gerichte communicatie (Topsport als middel).
2.2.1.1. TOPSPORT ALS DOEL Topsportresultaten kunnen uitsluitend bereikt worden door topsporters (gekenmerkt door een extreem hoge mate van talent, engagement en ambitie) te omringen met een topomkadering (extreem hoge mate van competentie, engagement en ambitie) en hen een topprogramma te laten uitvoeren, met focus op de resultaatsdoelstelling en met weinig of geen ruimte voor toegeving en/of compromis. Alle aandacht en middelen dienen resultaatgericht te kunnen worden ingezet. Daarom wordt a priori onderscheid gemaakt tussen wat wel/niet onder de topsportfocus dient te resulteren. Ad hoc oplossingen en structurele oplossingen zijn daarbij belangrijker dan structuren an sich. Synergie tussen alle relevante ondersteunende organisaties is een noodzakelijke voorwaarde, en dient per topsportprogramma gedefinieerd en gealigneerd te worden.
2.2.1.2. TOPSPORT ALS MIDDEL De maatschappelijke verantwoording van het streven naar topsportsucces is, naast het behalen van topsportresultaten an sich, gelegen in de maatschappelijke output van de toegekende topsportinvesteringen, het gevoerde topsportbeleid en de gerealiseerde topsportsuccessen. De output kan bijvoorbeeld liggen in een toename van het sport- en beweeggedrag onder de bevolking (ontplooiingswaarde), een toegenomen gevoel van identificatie met de regio en groeiende waardering voor de regio Vlaanderen in het buitenland (inspiratie- en identificatiewaarde) en het stimuleren van de economie dankzij de verbinding van sport, media en bedrijfsleven (economische waarde). Tot slot kan de uitstraling van de Vlaamse overheid bij de Vlaamse bevolking, en van Vlaanderen als regio in de wereld eveneens via Topsport gerealiseerd worden. Hierop dient voortaan gericht ingezet te worden.
27
2.2.2. STRATEGISCHE KEUZE VAN TE ONDERSTEUNEN TOPSPORTTAKKEN De Stuurgroep Topsport heeft in juni 2016 in haar strategische krijtlijnen gesteld dat hoofdzakelijk dient geïnvesteerd te worden in Olympische en Paralympische disciplines, en in mindere mate in niet-Olympische disciplines. Figuur 12 toont de vooropgestelde verdeling van het globale Vlaamse topsportbudget in de Olympiade Tokyo (2017-2020), waarbij minimaal 90% van de beschikbare middelen zal ingezet worden in Olympische disciplines, maximaal 4% van de beschikbare middelen in Paralympische disciplines, maximaal 2% van de beschikbare middelen in niet-Olympische disciplines en maximaal 4% van de beschikbare middelen in sporttakoverschrijdende investeringen.
Figuur 12: Vooropgestelde verdeling van de Vlaamse topsportmiddelen in de periode 2017-2020
Het Vlaamse topsportbeleid concentreert zich in eerste instantie op het bereiken van topsportresultaten. Alle aandacht en middelen dienen resultaatgericht te kunnen worden ingezet. Daarom wordt a priori onderscheid gemaakt tussen wat wel/niet onder de topsportfocus dient te resulteren. Binnen de topsportfocus wordt onderscheid gemaakt tussen prestatieprogramma’s (beogen van topsportresultaten op korte termijn) en ontwikkelingsprogramma’s (beogen van topsportresultaten op lange termijn). Ad hoc wordt uitgemaakt of een middellange termijnwerking best aansluit bij een prestatie- of ontwikkelingsprogramma. Sporttakken/disciplines, programma’s of projecten die niet als prestatie- of ontwikkelingsprogramma worden geïdentificeerd, vallen buiten het Vlaams topsportbeleid en dienen te resulteren onder afzonderlijke kredieten, procedures, adviesorganen, uitvoering, …
2.2.2.1. OLYMPISCHE DISCIPLINES (MIN. 90% VAN HET VLAAMS TOPSPORTBUDGET) De wereldwijd meest gehanteerde methode om topsportsuccessen te meten, is het rangschikken van alle deelnemende landen op grond van het aantal behaalde (gouden) medailles op de Olympische Zomer- en Winterspelen. Voor de meeste topsportlanden en -bonden gelden de vierjaarlijkse Olympische Spelen als de grootste internationale sportmanifestatie. Succesvolle topsportprestaties zorgen er voor een breed gedragen gevoel van fierheid en prestige. Ook het Vlaams topsportbeleid richt zich in hoofdzaak op het behalen van topsportprestaties in Olympische disciplines. De doelstellingen en resultaten van het Vlaams topsportbeleid zijn evenwel ruimer dan louter de Olympische Spelen; ook topsportprestaties (medailles en top-8 plaatsen) op wereldkampioenschappen en Europese kampioenschappen worden nagestreefd. De behaalde topsportprestaties worden door het Vlaams topsportbeleid ingeschaald via de Vlaamse topsportindex (zie hoger).
28
In de Olympiade Tokyo (2017-2020) zal minimaal 90% van de Vlaamse topsportmiddelen ingezet worden ten behoeve van Olympische disciplines. Een strikt onderscheid wordt gemaakt tussen korte en lange termijnwerking. Voor de ondersteuning van de Olympische prestatieprogramma’s (beogen van topsportresultaten op korte termijn, d.i. in de loop van de Olympiade Tokyo) bestemt het Vlaams topsportbeleid maximaal 55% van de Vlaamse topsportmiddelen. Voor de Olympische ontwikkelingsprogramma’s (lange termijnwerking, detectie- en ontwikkeling van toekomstige Olympiërs) worden minimaal 35% van de Vlaamse topsportmiddelen ingezet.
KORTE TERMIJN FOCUS OP AD HOC PRIORITAIRE PRESTATIEPROGRAMMA'S Olympische prestatieprogramma’s hebben betrekking op de Olympische zomer- en winterdisciplines, met als doelcompetities de eerstvolgende (binnen de 4 jaar) Olympische Spelen, wereldkampioenschappen en Europese kampioenschappen (of als equivalent beoordeelde competities op basis van het internationale prestatieniveau). Ad hoc kan worden uitgemaakt of een middellange termijnwerking (met doelcompetities binnen de acht jaren) aansluit bij een prestatieprogramma. Bij aanvang van de Zomerolympiade 2017-2020 worden de Olympische prestatieprogramma’s bij de Vlaamse topsportfederaties opgevraagd via het Beleidsplan Topsport 2017-2020. In de loop van november 2016 maakt de betrokken dossierbeheerder Topsport van Sport Vlaanderen een advies op aan de Taskforce Topsport, waarbij de prestatieprogramma’s beoordeeld worden aan de hand van geobjectiveerde kwalitatieve criteria, met name de realiteitszin van het sportief niveau en de maatschappelijke relevantie van het prestatieprogramma (zie verder). De Taskforce Topsport beslist in december 2016 over het prioriteitsniveau van ingediende prestatieprogramma’s. Op basis van tussentijdse evaluaties (per doelcompetitie) en alleszins na elk sportjaar zal in overleg met de topsportfederatie bepaald worden waar er bijsturingen en correcties nodig zijn. Desgevallend kunnen deze tussentijdse evaluaties ertoe leiden dat het prioriteitsniveau wordt herzien. Nieuw voorgedragen prestatieprogramma’s kunnen in de loop van de Olympiade – op advies van de Taskforce Topsport – worden ingedeeld en gefinancierd volgens prioriteitsniveau.
VASTLEGGEN VAN HET PRIORITEITSNIVEAU PER OLYMPISCH PRESTATIEPROGRAMMA Het inschatten van het prioriteitsniveau van het Olympisch prestatieprogramma start bij het indienen van een dossier door de topsportfederatie bij de afdeling Topsport van Sport Vlaanderen via het Beleidsplan Topsport 2017-2020. Op basis van de vooropgestelde finaliteit, d.i. het beste sportieve resultaat dat in de loop van de Olympiade voor het betrokken individu of team beoogd wordt, wordt het sportief niveau van het prestatieprogramma a priori ingedeeld in één van de drie aanvankelijke prioriteitsniveau’s (een hogere score wijst op een hogere prioriteit):
Prioriteitsniveau 3: mondiale medaille op WK en/of OS; Prioriteitsniveau 2: mondiale finale (top 4-8) op WK en/of OS en/of Europese medaille op EK; Prioriteitsniveau 1: Europese finale (top 4-8) op EK;
De dossierbeheerders Topsport van Sport Vlaanderen beoordelen in de loop van november 2016 alle ingediende prestatieprogramma’s en maken een advies over aan de Taskforce Topsport. De evaluatie verloopt volgens geobjectiveerde kwalitatieve criteria, zonder daarbij te vervallen in een louter mathematische oefening:
(1) Op basis van volgende criteria (kwalitatieve beoordeling) zal nagegaan worden in welke mate het aanvankelijk prioriteitsniveau positief of negatief gecorrigeerd dient te worden:
Historiek inzake de werking en de topsportresultaten van het betrokken individu of team tijdens de voorgaande Olympiade(s);
Haalbaarheid van de verhoopte vooruitgangscurve en de verwachte resultaten; Intrinsieke kwaliteiten van het individu of team: talent, engagement en ambitie; Kwaliteit van het prestatieprogramma (beleidskader, werking, omkadering, …); De intrinsieke sportieve waarde van de doelcompetitie;
29
De mate van synergie waarin de ondersteunende organisaties (clubs, federaties, lokale/regionale/federale overheden, BOIC, Nationale Loterij, …) efficiënt en doelgericht samenwerken in de ondersteuning van het prestatieprogramma.
(2) Voor de prestatieprogramma’s in de Olympische ploegsporten wordt het prioriteitsniveau a priori met één niveau verhoogd, o.a. ter compensatie van de intrinsiek hogere kostprijs. Ook voor samengestelde teams met meerdere prestatiedoelstellingen wordt het prioriteitsniveau a priori met één niveau verhoogd, op voorwaarde dat iedere prestatiedoelstelling overeenstemt met één van de sportieve prioriteitsniveau’s. Het betreft “multiple goal teams”, waarvan één of meerdere teamleden eveneens individuele prestatiedoelstellingen nastreven (bvb. kwalificatie van een artistiek gymnastiekteam voor een EK-WK-OS levert eveneens startrecht op in de individuele toestelcompetities. Indien zowel voor een individuele als voor de teamcompetitie een resultaatsdoelstelling wordt nagestreefd, overeenkomend met één van de drie aanvankelijke sportieve prioriteitsniveau’s, dan is er sprake van “multiple goal teams”);
(3) Op basis van volgende parameters (kwalitatieve beoordeling) zal nagegaan worden in welke mate het prestatieprogramma maatschappelijk relevant kan zijn:
Versterking van de breedtesportwerking via verhoging van de actieve sportparticipatie; Versterking van de publieksinteresse via verhoging van de passieve sportparticipatie; Verhoging van de interne uitstraling/visibiliteit van de Vlaamse overheid binnen
Vlaanderen of de externe uitstraling/visibiliteit van Vlaanderen in de wereld; Versterking van de kwaliteit van het sportaanbod, de sportkaderopleiding en/of de
nationale competitie; Aanzet tot productgerelateerde innovatie (technologie voor prestatieverbetering),
organisatorische innovatie (samenwerkingsverbanden en alternatieve financiering) of sociale innovatie (integratie G-topsport in reguliere sport, doelgroepenbeleid, …).
Elk van de subcriteria wordt beoordeeld op een 5-punts Likertschaal: zeer goed (score 5), goed (score 4), voldoende (score 3), zwak (score 2) en zeer zwak (score 1). Het prioriteitsniveau van het prestatieprogramma wordt met één niveau verhoogd indien de som van de 5 subcriteria hoger is dan 17. Het prioriteitsniveau van het prestatieprogramma wordt met één niveau verlaagd indien de som van de 5 subcriteria lager is dan 10.
De Taskforce Topsport bespreekt jaarlijks (in de loop van het najaar) het advies van de dossierbeheerders Topsport van Sport Vlaanderen, en beslist over het prioriteitsniveau (en daaraan gekoppeld de grootte van het ondersteuningsbedrag in verhouding tot het noodzakelijke budget) per ingediend prestatieprogramma voor het daaropvolgende werkingsjaar. Indien de finaliteit van het prestatieprogramma – na de inschaling van het sportief niveau – niet overeenstemt met één van de drie aanvankelijke (sportieve) prioriteitsniveau’s, zal het programma niet weerhouden worden in het kortetermijn financieringsmechanisme van het Vlaams topsportbeleid 2017-2020.
ONDERSTEUNING VAN DE OLYMPISCHE PRESTATIEPROGRAMMA’S De Olympische prestatieprogramma’s worden gefinancierd vanuit de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen, waarbij het bedrag van toekenning in verhouding staat tot de reële noden en tot het prioriteitsniveau, en de focus toeneemt naarmate een hoger prioriteitsniveau wordt bepaald. Voor de ondersteuning van alle Olympische prestatieprogramma’s voorziet het Vlaams topsportbeleid in maximaal 55% van de Vlaamse topsportmiddelen. Het toekennen en behouden van werkingsmiddelen Topsport voor de uitvoering van een Olympisch prestatieprogramma is gekoppeld aan volgende noodzakelijke voorwaarden:
Een Olympisch prestatieprogramma wordt aangestuurd door een “program driver” (al dan niet de technisch directeur Topsport), aangesteld en/of erkend door de ondersteunende organisaties, waarvoor hij/zij de rol van “uniek aanspreekpunt” vervult;
Een Olympisch prestatieprogramma kan uitgevoerd worden met voldoende operationele autonomie voor de “program driver” en trainingstechnische staf ten aanzien van de ondersteunende organisaties, binnen het vooropgestelde programma en budget;
Voor alle actoren binnen het Olympisch prestatieprogramma geldt een hoge mate van verantwoordelijkheid inzake het uitvoeren van het programma en het bereiken van progressie/resultaten. Verantwoordelijkheid wordt vertaald naar doelstellingen en
30
resultaatsobjectieven in hoofde van de “program driver”, de trainingstechnische staf en de topsporter(s) zelf;
Een Olympisch prestatieprogramma wordt permanent extern opgevolgd en begeleid door de ondersteunende organisaties, die hun rollen en acties hieromtrent onderling afstemmen (synergie in plaats van parallelle werking).
Olympische prestatieprogramma’s kunnen in verhouding tot het prioriteitsniveau genieten van verschillende vormen van financiële ondersteuning: programmakost (trainingen, stages en wedstrijden), trainingstechnische omkadering, sportwetenschappelijke en medisch/paramedische omkadering, “program driver”, persoonlijke leefsituatie van de topsporter (contract of tussenkomst in persoonlijke topsportgerelateerde kosten, carrièrebegeleiding, …), O&O-initiatieven ten behoeve van Topsport (onderzoek- en ontwikkelingsprojecten), infrastructuurprojecten Topsport en organisatie van topsportevenementen. De specifieke beleidsmaatregelen voor Olympische prestatieprogramma’s komen uitgebreid aan bod in hoofdstuk 2.
LANGE TERMIJN FOCUS OP STRUCTURELE/DUURZAME ONTWIKKELINGSPROGRAMMA'S Olympische ontwikkelingsprogramma’s vormen de lange termijn structurele topsportwerking van de Vlaamse topsportfederaties (Vlaamse topsporttakkenlijst), en hebben uitsluitend betrekking op de Olympische zomer- en winterdisciplines, met als doelcompetities de Olympische Spelen, wereldkampioenschappen en Europese kampioenschappen (of als equivalent beoordeelde competities op basis van het internationale prestatieniveau), waarvan de finaliteit meer dan 4 jaar verder ligt. Ad hoc wordt uitgemaakt of een middellange termijnwerking (met doelcompetities binnen de 8 jaren) aansluit bij een prestatieprogramma (zie hoger) of een ontwikkelingsprogramma. Bij aanvang van de Zomerolympiade 2017-2020 worden de Olympische ontwikkelingsprogramma’s bij de Vlaamse topsportfederaties opgevraagd via het Beleidsplan Topsport 2017-2020. De Vlaamse Regering bepaalt in het najaar 2016, op voorstel van Sport Vlaanderen, na advies van de stuurgroep Topsport, de topsporttakkenlijst voor de Olympiade Tokyo (2017-2020) met de sporttakken die voor subsidiëring van de topsporters in aanmerking kunnen komen, en de indeling daarvan in categorieën (zie hoger).
VASTLEGGEN VAN HET PRIORITEITSNIVEAU PER OLYMPISCH ONTWIKKELINGSPROGRAMMA Het inschatten van het prioriteitsniveau van het Olympisch ontwikkelingsprogramma start bij het indienen van een Beleidsplan Topsport 2017-2020 door de topsportfederatie bij het agentschap Sport Vlaanderen. Iedere sporttak, met één of meerdere ontwikkelingsprogramma’s, wordt ingedeeld in een topsporttakkenlijst aan de hand van een kwalitatieve beoordeling op vier gewogen criteria, conform de criteria die opgenomen werden in het decreet houdende de erkenning en subsidiëring van de georganiseerde sportsector van 10 juni 2016 en het uitvoeringsbesluit Topsport:
(1) Visie (weging 20%): Topsportstructuur en werking (weging 10%): autonomie van het topsportkader via een
delegatie van bevoegdheden vanuit de Raad van Bestuur, gebalanceerd organogram topsport, rol van de topsportcommissie, aanwezigheid van faciliterende succesfactoren, beschikbare topsportinfrastructuur, mate van synergie, ...
Ontwikkelingslijn (weging 10%): Selectiecriteria o.b.v. een prestatieontwikkelingslijn en/of trainingstechnische ontwikkelingslijn, met een beschrijving van (1) de noodzakelijke stappen in functie van het behalen van topsportresultaten binnen 8 à 10 jaar en (2) de historiek van succesvolle doorstroom van beloftevolle jongeren naar elitesporters (beoordeling resultaten in de Olympiade 2013-2016).
(2) Talent (weging 50%): Intrinsieke kwaliteiten (talent, engagement en ambitie) en extrinsieke kwaliteiten
(persoonlijke leefsituatie, omgevingsfactoren, ...) van de voorgedragen talentrijke jongeren in een individueel dossier, o.b.v. geïndividualiseerde ontwikkelingslijnen (weging 25%);
31
Potentieel aan geregistreerde topsporttalenten die reeds topsportresultaten hebben behaald op wereldkampioenschappen en of Europese kampioenschappen bij de jeugd en/of zich op de ontwikkelingslijn topsport bevinden (weging 25%).
(3) Programma en omkadering (weging 20%): Instroom (weging 5%): talentdetectie en -selectie van talentrijke jongeren
(trainingstechnisch kader, sportwetenschappelijke kader, programmakost, …); Doorstroom (weging 5%): talentontwikkeling binnen/buiten de topsportschool,
omkadering van geïdentificeerde topsporttalenten (trainingstechnisch kader, sportwetenschappelijke kader, programmakost, …), kwaliteitsvol topsportprogramma met voldoende internationale meetmomenten;
Transitie naar prestatieprogramma (10%): talentvervolmaking, omkadering van beloftevolle jongeren (trainingstechnisch kader, sportwetenschappelijke kader, programmakost, …), kwaliteitsvol topsportprogramma met voldoende internationale meetmomenten.
(4) Maatschappelijke relevantie (weging 10%): Versterking van de breedtesportwerking via verhoging van de actieve sportparticipatie; Versterking van de publieksinteresse via verhoging van de passieve sportparticipatie; Verhoging van de interne uitstraling/visibiliteit van de Vlaamse overheid binnen
Vlaanderen of de externe uitstraling/visibiliteit van Vlaanderen in de wereld; Versterking van de kwaliteit van het sportaanbod, de sportkaderopleiding en/of de
nationale competitie; Aanzet tot productgerelateerde innovatie (technologie voor prestatieverbetering),
organisatorische innovatie (samenwerkingsverbanden en alternatieve financiering) of sociale innovatie (integratie G-topsport in reguliere sport, doelgroepenbeleid, …).
De Vlaamse Regering bepaalt in het najaar 2016, op voorstel van Sport Vlaanderen, na advies van de stuurgroep Topsport, de topsporttakkenlijst voor de Olympiade Tokyo (2017-2020) met de sporttakken die voor subsidiëring van de topsporters in aanmerking kunnen komen, en de indeling daarvan in categorieën (zie hoger). Het subsidiebedrag per ontwikkelingsprogramma zal worden bepaald door de Taskforce Topsport, op basis van een beoordeling van de visie, talent, programma & omkadering, maatschappelijke relevantie en kostprijs van het ontwikkelingsprogramma. In overleg met de topsportfederatie zal Sport Vlaanderen jaarlijks nagaan waar er bijsturingen en correcties nodig zijn in de subsidiëring van de respectieve Olympische ontwikkelingsprogramma’s.
ONDERSTEUNING VAN DE OLYMPISCHE ONTWIKKELINGSPROGRAMMA’S De Olympische ontwikkelingsprogramma’s worden uitsluitend ondersteund via de subsidies Topsport van Sport Vlaanderen, op basis van de weerhouden Olympische sporttakken in categorie 1 van de Vlaamse topsporttakkenlijst voor de Olympiade Tokyo (2017-2020), die door de Vlaamse Regering, wordt vastgelegd, op voorstel van Sport Vlaanderen en na advies van de stuurgroep Topsport (zie hoger). Het bedrag van toekenning staat in verhouding tot de reële noden en tot het prioriteitsniveau van de Olympische ontwikkelingsprogramma’s, en de focus neemt toe naarmate een hoger prioriteitsniveau wordt bepaald. In het Uitvoeringsbesluit Topsport worden bijkomende voorwaarden gesteld voor de subsidie van de beleidsfocus Topsport (zie hoger). De ondersteuning is gericht op drie fasen in de talentontwikkeling: talentdetectie (instroom), talentontwikkeling binnen/buiten de topsportschool (doorstroom) en talentvervolmaking (transitie naar prestatieprogramma). Om in aanmerking te komen voor een ondersteuning dient, per ontwikkelingsprogramma en per ontwikkelingsfase afzonderlijk, een beoordeling van “voldoende” of beter (60% of meer) behaald te worden voor de subcriteria in het gewogen criterium “programma en omkadering” (zie hoger). Voor de ondersteuning van alle Olympische ontwikkelingsprogramma’s bestemt het Vlaams topsportbeleid minimaal 35% van de Vlaamse topsportmiddelen. Olympische ontwikkelingsprogramma’s kunnen, in verhouding tot het prioriteitsniveau genieten van volgende vormen van ondersteuning met een engagement (Vlaamse topsporttakkenlijst) per Olympiade en
32
jaarlijkse evaluatie en toekenning: programmakost (trainingen, stages en wedstrijden), trainingstechnische omkadering, sportwetenschappelijke en medisch/paramedische omkadering, “program driver” (Technisch Directeur Topsport of ad hoc bijkomend aangesteld), persoonlijke leefsituatie van de topsporter (contract of tussenkomst in persoonlijke topsportgerelateerde kosten, carrièrebegeleiding, …), infrastructuurprojecten Topsport en secundaire genieter O&O-initiatieven ten behoeve van Topsport (onderzoek- en ontwikkelingsprojecten) en topsportevenementen. De specifieke beleidsmaatregelen voor Olympische ontwikkelingsprogramma’s komen uitgebreid aan bod in hoofdstuk 2.
GEMEENSCHAPPELIJK PROJECT BEGOLD Sinds de oprichting in 2004 heeft het gemeenschappelijk project BeGold de omkadering van jonge topsporters sterk gefaciliteerd. Doorheen de jaren is het voor de meeste sportfederaties mede bepalend geworden voor hun werk op middellange termijn, in de transitie van beloftevolle jongeren naar elitesporter in één of meerdere Olympische disciplines, binnen één of meerdere gemeenschap. Het project BeGold heeft als doel om specifieke topsportprojecten op het vlak van talentontwikkeling, omkadering en begeleiding te financieren, met het oog op het behalen van top-8 plaatsen op de Olympische Spelen (zomer en winter) op middellange en/of lange termijn. De ondersteuning via het project BeGold in Olympische disciplines komt bovenop de middelen van de Gemeenschappen. Jaarlijks wordt een budget van ca. 2.750.000 euro besteed aan de door de sportfederaties ingediende projecten. Het budget voor het project wordt voorzien door een jaarlijkse bijdrage van de ondersteunende partners in het project BeGold: federale overheid via de Nationale Loterij (1.187.500 euro), de Vlaamse gemeenschap (740.000 euro), de Franse gemeenschap (500.000 euro), de Duitstalige gemeenschap (10.000 euro) en het BOIC (350.000 euro). In de loop van 2017 zal duidelijk worden of en in welke vorm het project al dan niet bestendigd wordt. In 2016-2017 wordt dit bedrag door Sport Vlaanderen ingezet, conform de lopende overeenkomst.
2.2.2.2. PARALYMPISCHE DISCIPLINES (MAX. 4% VAN HET VLAAMS TOPSPORTBUDGET) In de Paralympiade Tokyo (2017-2020) zal maximaal 4% van de Vlaamse topsportmiddelen ingezet worden in Paralympische disciplines, bestaande uit een topsportsubsidie en sporttakoverschrijdende maatregelen en dienstverlening vanuit Sport Vlaanderen ten aanzien van Parantee. In tegenstelling tot het financieringsmechanisme bij de Olympische disciplines, wordt bij de toekenning van topsportmiddelen aan Parantee geen strikt onderscheid gemaakt tussen korte termijnwerking via prestatieprogramma’s en (middel)lange termijnwerking via ontwikkelingsprogramma’s. Parantee dient jaarlijks één of meerdere van volgende prioriteiten voorop te stellen inzake het maken van strategische keuzes in de realisatie van de vooropgestelde doelstellingen voor de Paralympiade 2017-2020. Deze strategische keuzes zullen in de lijn liggen van de Paralympiade 2013-2016 en vormen onder meer de basis voor het behalen van de resultaatsdoelstellingen. De focus in volgorde van prioriteit:
Medaillekandidaten in paralympische disciplines; Sporttakken met een groot aantal medaille-events op de Paralympische Spelen: atletiek,
tafeltennis, wielrennen en zwemmen; Handicapspecifieke sporttakken: boccia, goalbal en rolstoelrugby; Opportuniteiten: sporten met reeksen voor vrouwen, of voor G-topsporters met ernstige
beperking (rolstoelsporters, sporters met hersenverlamming (CP), blinde topsporters, …), of teamsporten en/of individuele sporten die kans bieden op een talentswitch (zie verder);
Sporttakken waar de samenwerking met de reguliere sportfederatie toeneemt of gemaximaliseerd is;
Nieuwe sporttakken. Parantee zet niet structureel in op wintersporten gezien de grote investeringen die nodig zijn om succes te behalen. Indien er binnen een wintersport een potentiële medaillekandidaat opstaat, kan deze wel
33
individueel omkaderd worden. Indien er zich in een bepaalde teamsport een aantal spelers zodanig ontwikkelen dat het team zich voor de eindronde van een WK of de Paralympische Spelen kan plaatsen, kan er verder geïnvesteerd worden in het team. Bijzondere aandacht zal besteed worden aan de mogelijke talentswitch van teamsporters (vooral uit de rolstoelsporten) naar individuele sporten. Zo is de transfer van Peter Genyn van rolstoelrugbyspeler naar sprinter in de atletiek een mooi voorbeeld.
De toekenning van financiële ondersteuning gebeurt uitsluitend aan G-topsporters en G-teams die opgenomen werden in een prestatie- of ontwikkelingsprogramma, en daarmee voldoen aan de vooropgestelde prestatiecriteria en een positieve trajectevaluatie. Met elk van deze individuele G-(team)topsporters wordt een topsportcontract met prestatievoorwaarden afgesloten. Paralympische prestatie- en ontwikkelingsprogramma’s kunnen, in verhouding tot het prioriteitsniveau genieten van volgende vormen van ondersteuning met een engagement (Vlaamse topsporttakkenlijst) per Paralympiade en jaarlijkse evaluatie en toekenning: programmakost (trainingen, stages en wedstrijden), trainingstechnische omkadering, sportwetenschappelijke en medisch/paramedische omkadering, Technisch Directeur Topsport, persoonlijke leefsituatie van de topsporter (arbeidsovereenkomst of tussenkomst in persoonlijke topsportgerelateerde kosten) en secundaire genieter O&O-initiatieven ten behoeve van Topsport (onderzoek- en ontwikkelingsprojecten). De specifieke beleidsmaatregelen voor Paralympische disciplines komen uitgebreid aan bod in hoofdstuk 3.
2.2.2.3. NIET-OLYMPISCHE DISCIPLINES (MAX. 2% VAN HET VLAAMS TOPSPORTBUDGET) In de periode 2017-2020 zal maximaal 2% van de Vlaamse topsportmiddelen ingezet worden in niet-Olympische programma’s, met het oog op het behalen van topsportresultaten. Om als niet-Olympische discipline weerhouden te worden voor ondersteuning gelden volgende voorwaarden:
(1) de discipline is niet opgenomen op het programma van de Olympische of Paralympische Spelen in de loop van de Olympiade;
(2) de discipline is opgenomen op de Vlaamse sporttakkenlijst. Komen evenwel niet in aanmerking: discipline(s) van een sporttak die disciplines heeft op het programma van de Olympische Zomer- of Winterspelen, tenzij deze laatste nieuw door het gastland (en dus mogelijk eenmalig) werden opgenomen op het programma van de eerstvolgende Olympische Zomer- of Winterspelen. In voorkomend geval heeft de unisportfederatie de keuze om een ondersteuning aan te vragen, hetzij voor de nieuwe Olympische discipline (Olympisch prestatieprogramma), hetzij voor de niet-Olympische discipline (niet-Olympisch programma);
(3) de discipline richt zich op prestatieprogramma’s met medaillekansen op mondiaal niveau (Wereldspelen of wereldkampioenschappen) in zoverre er geen professioneel circuit bestaat, of ontwikkelingsprogramma’s die uitmonden in prestatieprogramma’s met medaillekansen op mondiaal niveau (Wereldspelen of wereldkampioenschappen);
(4) de discipline maakt deel uit van een sporttak waarvoor minimaal 60 landen zijn aangesloten bij de internationale sportfederatie, die zelf opgenomen is in de ledenlijst van de internationale unie van sportfederaties (SportAccord);
(5) de discipline maakt deel uit van een sporttak, die behoort tot het Vlaams cultureel erfgoed, uitstraling bezorgt van de Vlaamse regio in het buitenland, mediabelangstelling in binnen- en buitenland genereert en bijdraagt tot een verhoogde sportparticipatie in Vlaanderen.
Niet-Olympische prestatieprogramma’s worden gefinancierd vanuit de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen, waarbij het bedrag van toekenning in verhouding staat tot de reële noden en beperkt wordt tot maximaal 65.000 euro per sporttak. Volgende kosten kunnen ter verantwoording worden ingediend:
verplaatsingskosten van geregistreerde elitesporters, trainers, medici, paramedici, sportpsychologen en vaste begeleiders;
verblijfskosten van geregistreerde elitesporters, trainers, medici, paramedici, sportpsychologen en vaste begeleiders;
huurgelden van sportaccommodaties;
34
Kosten voor materiaal en sportmateriaal, ten belope van maximaal 20% van de totaal toegekende financiering. Voor de sporttakken met uitzonderlijk hoge materiaalkosten eigen aan de sporttak kan een hoger percentage worden vastgelegd op basis van een gemotiveerde aanvraag en schriftelijk akkoord van het agentschap Sport Vlaanderen;
Specifieke kosten eigen aan de sporttak waarvoor het agentschap Sport Vlaanderen voorafgaand haar schriftelijk akkoord heeft gegeven.
Kosten die vergoed worden in het kader van het uitvoeringsbesluit Topsport voor deelname aan de Wereldspelen komen niet aanmerking voor terugbetaling.
2.2.2.4. SPORTTAKOVERSCHRIJDENDE ONDERSTEUNING (MAX. 4% VAN HET VLAAMS
TOPSPORTBUDGET) Sporttakoverschrijdende ondersteuning omvat alle initiatieven die via werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen worden gefinancierd, en die niet rechtstreeks aan een groep van sporttakken (Olympisch, Paralympisch of niet-Olympisch) kunnen worden toegewezen. In de Olympiade Tokyo (2017-2020) zal maximaal 4% van de Vlaamse topsportmiddelen ingezet worden in sporttakoverschrijdende initiatieven, waaronder de werking van de afdeling Topsport (communicatie, vormingsinitiatieven, aankoop materiaal, begeleiding van de topsportfederaties, …) en de deelname van Vlaamse topsporters aan multidisciplinaire stages, Olympische Spelen, Paralympische Spelen, Europese Jeugd Olympische dagen (EYOF) en Wereldspelen (jaarlijkse subsidie aan het BOIC). De daling van sporttakoverschrijdende ondersteuning tegenover de Olympiade Rio (5,8%) is in hoofdzaak het gevolg van de verdere focus in Olympische disciplines. Alle initiatieven inzake sportwetenschappelijke beleidings- en onderzoeksprojecten, vorming van “in service” topsporttrainers en carrièrebegeleiding Topsport zullen in de Olympiade Tokyo (2017-2020) uitsluitend worden ingezet ten behoeve van Olympische prestatie- en ontwikkelingsprogramma’s.
2.3. CENTRALISATIE Centralisatie van de topsportwerking is geen doel op zich, maar wel een middel om kostenefficiënt en resultaatgericht talent, expertise en werking te verenigen en een topsportcultuur te realiseren. Per sporttak blijft de topsportwerking (op Vlaams niveau) bij voorkeur aangestuurd en uitgevoerd door de Vlaamse topsportfederaties. De topsportfederatie houdt het ontwikkelingsprogramma bij voorkeur in eigen beheer, tenzij decentraal onder kwaliteitscontrole (instroom, programma, omkadering en output) van de topsportfederatie, uitgevoerd door lokale topsportpartners (clubs, lokale besturen, …). Prestatieprogramma’s worden aangestuurd door een “program driver” die door de federatie is aangesteld of erkend. Bij nationale/bicommunautaire programma’s, kan de “program driver” over de taalgrens heen erkend worden (in synergie tussen alle ondersteunende organisaties) en volledige operationele bevoegdheid genieten. Inzake trainingsinfrastructuur topsport dient centralisatie over de sporttakken heen naar drie centra in Vlaanderen (Gent, Antwerpen, Leuven) verder doorgevoerd te worden. Dit dient aanleiding te geven tot topsportexclusieve infrastructuur van hoge kwaliteit met een topsportklimaat, en aan te zetten tot ontmoeting en kruisbestuiving tussen experts van verschillende sportdisciplines en kennisdomeinen. Decentralisatie binnen een sporttak/discipline dient een verantwoordbare meerwaarde te bieden en/of de meerkost ervan dient ten laste te vallen van de vragende partij(en).
2.4. COMMUNICATIE In de voorgaande Topsportactieplannen ontbrak een communicatieplan voor Topsport, met daarin een duidelijke visie van wat de Vlaamse overheid wenst te bereiken met de uitvoering van het Vlaams topsportbeleid. Desalniettemin werden de topsporters en hun topsportfederaties aangespoord om return en maximale visibiliteit te verlenen ten aanzien van Vlaanderen via Topsport. De beoogde return en visibiliteit voor Vlaanderen werd opgenomen in de arbeidsovereenkomsten van alle topsporters bij Sport
35
Vlaanderen, Atletiek Vlaanderen en de Vlaamse wielerploegen, alsook in het jaarlijks Topsportconvenant dat Sport Vlaanderen afsloot met elke Vlaamse topsportfederatie m.b.t. de toekenning van subsidies topsport. Alle ondersteunde topsportevenementen dien(d)en een maximale visibiliteit voor Vlaanderen te garanderen, via de opname van het logo “Topsport Vlaanderen” in de verschillende communicatieve en promotionele initiatieven van het topsportevenement. Ook in de Olympiade Tokyo (2017-2020) wordt van de ondersteunde Vlaamse topsporters, hun omkadering en de betrokken topsportfederaties verwacht dat ze return en maximale visibiliteit verlenen ten aanzien van Vlaanderen via Topsport. Ter voorbereiding van het Topsportactieplan Vlaanderen IV (2017-2020) werd in de werkgroep “Communicatie” alvast een insteek geleverd in de opstelling van een communicatieprogramma voor Topsport, daarbij volgende vragen indachtig ten aanzien van Sport Vlaanderen: (1) wie zijn we, (2) wat doen we, (3) waarom doen we dit, (4) waar communiceren we, (5) naar wie communiceren we, (6) wat willen we met de communicatie bereiken, (7) hoe communiceren we en (8) wat communiceren we. De mate van invloed en interesse van de respectieve stakeholders op het Vlaams topsportbeleid speelt hierbij een belangrijke rol. In de Olympiade Tokyo (2017-2020) zal, als onderdeel van een integrale communicatiestrategie van Sport Vlaanderen, een communicatieprogramma voor Topsport worden ontwikkeld, waarbij vier hoofddoelstellingen worden vooropgesteld die via communicatie over Topsport kunnen bereikt worden:
(1) Instroom genereren: Rekruteren van talenten bij jongeren i.f.v. het genereren van instroom in de
clubs/federatie; Mensen aan sport brengen, bevorderen van sportparticipatie richting
niet/licht/georganiseerde sport, en waar mogelijk richting topsport; (2) Inspireren van bepaalde doelgroepen:
Informeren van de stakeholders; Vertellen van een (succes)verhaal; Identificatie met (top)sport, verhogen van het fangebeuren en de betrokkenheid; Enthousiasmeren (“warm maken”) als middel tot sportparticipatie;
(3) Verantwoorden: Wat en waarom investeert de Vlaamse overheid in Topsport? Boodschap brengen dat vele topsporters de finaliteit van Topsport niet bereiken zonder
de steun van de Vlaamse overheid; Naar waarde inschatten van de prestaties van topsporters.
(4) Branden van het merk “Sport Vlaanderen”: Topsport als onderdeel van de integrale werking van Sport Vlaanderen, naast de
organisatie van sportkampen en sportevenementen, sportkaderopleidingen, …
2.5. NOODZAAK VAN EEN OVERLEGMODEL EN SYNERGIE TUSSEN ALLE
TOPSPORTACTOREN Vlaanderen is autonoom bevoegd voor het voeren van een eigen Vlaams sportbeleid, dus ook het topsportbeleid. Het respecteren en ten volle uitbouwen van deze Vlaamse autonomie kan binnen de internationale topsportcontext slechts tot topsportsucces leiden, mits het in stand houden van een goed overlegmodel met de Franstalige en Duitstalige gemeenschap en het BOIC. Het IOC erkent immers uitsluitend nationale Olympische comités en internationale federaties, net zoals het IPC uitsluitend nationale Paralympische comités en internationale federaties erkent. De internationale sportbonden hebben uitsluitend de nationale sportbonden als leden. Dit heeft als direct gevolg dat de selectie en inschrijving van Vlaamse topsporters voor internationale (al dan niet multidisciplinaire) competities steeds via de nationale sportbonden (EK en WK) en/of het BOIC (OS) en/of het BPC (PS) dient te gebeuren. Waar het geen individuele topsporters, maar deelnemende teams of ploegsporten betreft, is een bicommunautaire samenstelling van het team zeer waarschijnlijk (bvb. hockeyploeg mannen die de zilveren medaille behaalde op de OS in Rio).
36
In bovenstaande gevallen is, zowel inzake selectie als inzake aanstelling van het begeleidingskader en het vastleggen van het programma, constructief en doelgericht overleg noodzakelijk tussen de betrokken Vlaamse en Franstalige sportfederatie, de nationale sportbonden (koepels) alsook Sport Vlaanderen, Adeps en BOIC of BPC. Het verder afstemmen van de visie, de doelstellingen en het selectiebeleid tussen de Vlaamse topsportfederaties/Sport Vlaanderen, de Franstalige topsportfederaties/Adeps/DG en het BOIC blijft noodzakelijk om betere resultaten te bekomen op internationale kampioenschappen. In de regeerperiode 2009-2014 werd daartoe:
Een samenwerkingsakkoord tussen de Vlaamse gemeenschap en het BOIC ondertekend (10/5/2010) en uitgevoerd via een jaarlijks addendum waarin de decretale financiering van het BOIC door Sport Vlaanderen wordt vastgelegd.
Een samenwerkingsakkoord van onbepaalde duur tussen de gemeenschappen en het BOIC ondertekend (8/11/2011), waarin o.a. de krijtlijnen van het partnership, de wederzijdse erkenning inzake topsportbevoegdheden en de synergie in de uitvoering van het topsportbeleid werden vastgelegd.
De werking van ABCD (Adeps, Sport Vlaanderen, BOIC en de Duitstalige gemeenschap) en ABCD-Techniek werd verder uitgebouwd, o.a. via het project BeGold, dat op 21 april 2015 werd verlengd voor de periode van 3 jaar. Met het oog op, desgevallend, een uitdrukkelijke beslissingname inzake de verlenging voor een nieuwe periode van 5 jaar, brengt de minister bevoegd voor de Nationale Loterij de federale regering op de hoogte van het resultaat van de tussentijdse evaluatie in 2017 en brengt de ABCD-commissie de gemeenschapsministers bevoegd voor Sport op de hoogte. Dit alles zal gebeuren met het volle respect voor de Vlaamse autonomie binnen de verdere uitbouw van een performant Vlaams topsportbeleid. Op Vlaams niveau zijn in het verleden diverse initiatieven genomen om de verschillende actoren inzake Topsport (kabinet Sport, Sport Vlaanderen, departement CJSM, VSF, BOIC, universiteiten en externe experts) samen te brengen voor overleg en advies inzake topsportaangelegenheden. Op 1 december 2003 werd de Stuurgroep Topsport opgericht (voorheen Vlaams Overlegplatform Topsport) “om (1) de beleidslijnen van het Vlaams Topsportbeleid uit te stippelen, (2) de selectiecriteria voor topsporters te bepalen voor opname in tewerkstellingsprojecten, (3) toezicht uit te oefenen op de uitvoering van het Vlaams Topsportbeleid en (4) de samenwerking tussen de partners in het Vlaams Topsportbeleid, met name Sport Vlaanderen, BOIC en VSF te coördineren en te stroomlijnen tot een coherente werking”. De samenstelling van de Stuurgroep Topsport werd via Ministeriële Besluit van 13 februari 2014 door de Vlaamse minister van Sport Philippe Muyters vastgelegd, de bevoegdheden en procedures bleven behouden via het huishoudelijke reglement. De Stuurgroep Topsport werd voornamelijk een strategisch overlegorgaan met betrekking tot de voorbereiding en de evaluatie van het Vlaams topsportbeleid, o.a. bij het opstellen van het Topsportactieplan Vlaanderen en het verlenen van advies over de Vlaamse topsporttakkenlijst. Op 3 mei 2005 werd de Taskforce Topsport opgericht (één vertegenwoordiger per instantie vanuit het kabinet Sport, Sport Vlaanderen, departement CJSM, BOIC en VSF), als een adviesorgaan inzake specifieke topsportdossiers. De samenstelling van de Taskforce Topsport werd via Ministeriële Besluit van 13 februari 2014 door de Vlaamse minister van Sport Philippe Muyters vastgelegd, de bevoegdheden en procedures bleven behouden via het huishoudelijke reglement. De Taskforce Topsport is een coördinerend overlegorgaan met betrekking tot concrete topsportdossiers. De uitvoering van het Vlaams topsportbeleid gebeurde door Sport Vlaanderen, zoals decretaal is vastgelegd, dat evenwel ook de beleidsondersteuning, beleidsevaluatie en beleidsvoorbereiding in overgrote mate voor haar rekening nam. De Taskforce Topsport zal belast worden met de inhoudelijke evaluatie van de ontwikkelings- en prestatieprogramma’s, in functie van de toekenning van een prioriteitsniveau en de daaraan gekoppelde werkingskredieten.
2.6. TOPSPORTBELEID BINNEN DE VLAAMSE TOPSPORTFEDERATIES In Vlaanderen is het voeren van een topsportbeleid decretaal toevertrouwd aan de Vlaamse topsportfederaties, die als “sport-owners” worden beschouwd. De discussie werd ten gronde gevoerd over het al dan niet in stand houden van dit model versus het loskoppelen van het topsportbeleid van de topsportfederaties ten voordele van een directe aansturing door de Vlaamse overheid. Aangezien dit zou impliceren dat de Vlaamse federaties geen bevoegdheid en dus gaandeweg geen affiniteit met Topsport
37
zouden behouden, zou dit op termijn leiden tot een totale en ongewenste vervreemding tussen het sportbeleid (federaties: recreatiesport, competitie, kadervorming, …) en het topsportbeleid (Vlaamse overheid) binnen elke sporttak. Binnen een topsportfederatie dient, net als bij Sport Vlaanderen, de synergie tussen Topsport en het algemeen sportbeleid net versterkt te worden. Niettemin bestaat binnen de topsportfederaties inzake topsportaangelegenheden vaak een spanningsveld tussen de Raad van Bestuur en het professioneel topsportkader (technisch directeur Topsport/program driver en “in service” topsporttrainers). Enerzijds worden de topsportmiddelen grotendeels tot volledig ingebracht door de Vlaamse overheid (subsidies, financiering en tewerkstelling door Sport Vlaanderen), en wordt het vierjaarlijks beleidsplan Topsport en alle ad hoc topsportdossiers bij Sport Vlaanderen ingediend en in de Taskforce Topsport besproken. Anderzijds dient het topsportpersoneel uiteraard verantwoording af te leggen aan de Raad van Bestuur van de betrokken topsportfederatie. De wijze van uitvoering van het toezicht en de controle door de Raad van Bestuur wordt vaak als een (te) grote inmenging in de operationele autonomie van het professioneel topsportkader aangevoeld. In het uitvoeringsbesluit Topsport van 19 december 2008 werd reeds een bijkomende subsidievoorwaarde opgenomen, met name het oprichten binnen de topsportfederatie van een topsportcommissie, voorgezeten door de coördinator Topsport en/of sporttechnisch coördinator, met een zekere operationele autonomie binnen de topsportfederatie. Zoals gepland werd de werking van deze topsportcommissies en de autonomie van het professioneel topsportkader geëvalueerd door Sport Vlaanderen via de dossierbeheerders per sporttak, zowel permanent, informeel, als formeel bij de evaluatie van de prestatie- en ontwikkelingsprogramma’s die geleid hebben tot het voorstel van Sport Vlaanderen inzake topsportprojectenlijst (korte termijnwerking) en topsporttakkenlijst (lange termijnwerking) 2017-2020. Enerzijds blijkt de kwaliteit en werkbaarheid van de verhouding tussen de Raad van Bestuur en het topsportpersoneel sterk persoonsgebonden te zijn, en dus zeer verschillend van sport tot sport en wisselend doorheen de tijd. Anderzijds blijkt de werking van de topsportcommissie overal formeel aan de subsidievoorwaarden te beantwoorden, maar in de praktijk van sport tot sport zeer sterk te verschillen: van kloppend hart in de topsportwerking tot verplichte oefening pro forma. Daarom wordt voorgesteld om de autonomie en werking van de topsportcommissie verder uit te bouwen:
(1) De topsportcommissie dient voorgezeten te worden door de technisch directeur Topsport, die “de facto” trekker van het topsportbeleid van de topsportfederatie is;
(2) Sport Vlaanderen blijft vertegenwoordigd in elke topsportcommissie door de desbetreffende dossierbeheerder, die op alle vergaderingen wordt uitgenodigd en mee de verslagen goedkeurt, die ter inzage worden gesteld van de Taskforce Topsport;
(3) Elk topsportprogramma dat (mede) via Vlaamse topsportmiddelen wordt gesubsidieerd/ gefinancierd, wordt door de topsportcommissie formeel besproken, alvorens het via het beleidsplan Topsport, actieplan Topsport of ad hoc aanvraag door de topsportcommissie bij Sport Vlaanderen wordt ingediend.
De Vlaamse overheid verwerft aldus als hoofdaandeelhouder van het Vlaamse topsportbeleid in de topsportfederaties een belangrijke insiderpositie. Het betreft tegelijk een antennefunctie (opvolging ontwikkelingen op het terrein), een begeleidingsfunctie (betere voorbereiding dossiers t.b.v. de Taskforce Topsport) en een bewakingsfunctie (controle op het terrein van de besteding van de Vlaamse topsportmiddelen). De Raad van Bestuur behoudt de volle bevoegdheid en verantwoordelijkheid t.a.v. het gevoerde beleid en het eigen topsportpersoneel, zonder evenwel als enige de werking van de topsportcommissie en de effectieve besteding van Vlaamse topsportmiddelen te kunnen bepalen/sturen/controleren.
38
WAT IS NIEUW INZAKE DE STRATEGISCHE KRIJTLIJNEN VOOR EEN PERFORMANT VLAAMS TOPSPORTBELEID IN DE PERIODE 2017-2020?
(1) Vlaanderen legt de focus op het behalen van topsportresultaten op internationale kampioenschappen
(“Topsport als doel”): mondiale medailles en finales (top-8) en continentale medailles in Olympische disciplines en mondiale medailles in Paralympische disciplines;
(2) Vlaanderen wenst gericht in te zetten op de maatschappelijke output van de toegekende topsportinvesteringen, het gevoerde topsportbeleid en de gerealiseerde topsportsuccessen (“Topsport als middel”), met het oog op een toename van het sport- en beweeggedrag onder de bevolking, een toename van de gevoelens van nationale trots in eigen land/regio en van het internationaal prestige van Vlaanderen in het buitenland en het stimuleren van de economie dankzij de verbinding van sport, media en bedrijfsleven;
(3) In de Olympiade Tokyo (2017-2020) zal minimaal 90% van de Vlaamse topsportmiddelen ingezet worden ten behoeve van Olympische disciplines, met een strikt onderscheid tussen korte (prestatieprogramma’s, maximaal 55%) en lange termijnwerking (ontwikkelingsprogramma’s, minimaal 35%). Maximaal 4% van de beschikbare middelen wordt bestemd voor Paralympische disciplines, maximaal 2% voor niet-Olympische disciplines en maximaal 4% voor sporttakoverschrijdende investeringen;
(4) De verdere centralisatie inzake trainingsinfrastructuur Topsport over de sporttakken heen naar drie centra in Vlaanderen (Gent, Antwerpen en Leuven) dient aanleiding te geven tot topsportexclusieve infrastructuur van hoge kwaliteit met een topsportklimaat;
(5) In de Olympiade Tokyo (2017-2020) zal, als onderdeel van een integrale communicatiestrategie van Sport Vlaanderen, een communicatieprogramma voor Topsport worden ontwikkeld, het als doel om instroom in Topsport te genereren, om bepaalde doelgroepen te inspireren, om te verantwoorden wat en waarom de Vlaamse overheid investeert in Topsport en om het merk “Sport Vlaanderen” te branden;
(6) Het goede overlegmodel en de synergie tussen alle topsportactoren (de betrokken Vlaamse en Franstalige sportfederaties, de nationale sportbonden en Sport Vlaanderen, Adeps en BOIC/BPC) zal in stand gehouden worden, zowel inzake selectie als inzake aanstelling van de omkadering en de vastlegging van het programma;
(7) Verdere uitbouw van de autonomie en de werking van de topsportcommissie, voorgezeten door de technisch directeur Topsport, die “de facto” trekker is van het topsportbeleid van de topsportfederatie. Sport Vlaanderen blijft vertegenwoordigd in elke topsportcommissie, en verwerft daarmee een belangrijke antennefunctie (opvolging van de ontwikkelingen op het terrein), begeleidingsfunctie (betere voorbereiding van dossiers ten behoeve van de Taskforce Topsport) en bewakingsfunctie (controle van besteding van Vlaamse topsportmiddelen).
39
HOOFDSTUK 3: SPECIFIEKE BELEIDSMAATREGELEN VOOR OLYMPISCHE DISCIPLINES
3.1. TOPSPORTER
3.1.1. HISTORIEK EN STAND VAN ZAKEN Via de topsportscholen, opgericht in 1998, konden Vlaamse topsportfederaties voor het eerst topsportmiddelen verwerven om structureel aan talentontwikkeling op lange termijn te doen, via professionele omkadering door gediplomeerde lesgevers/trainers in een stabiele omgeving. Ad hoc omkadering van beloftevolle jongeren en elitesporters werd in deze periode via topsportsubsidies ondersteund. Met de start van het project BeGold in 2004 werden nieuwe topsportmiddelen beschikbaar gesteld, waarmee o.a. de omkadering en begeleiding van jonge topsporttalenten kon gefinancierd worden. Pas in 2005, toen het Topsportactieplan Vlaanderen I (2005-2008) in werking trad, werd een structureel project voor de financiering van toptrainers via de “Pool van Toptrainers” opgezet. Op het einde van dezelfde Olympiade werden voor het eerst beperkte middelen vrij gemaakt om ook een Pool van Jeugdtrainers Topsport uit te bouwen, eveneens gericht op lange termijn begeleiding van jonge topsporttalenten. Vanaf 2009 werd de sportwetenschappelijke en medisch/paramedische omkadering per sporttak via interdisciplinaire teams structureel uitgebouwd en gefinancierd. In elk van deze projecten werden de middelen door Sport Vlaanderen toegekend, zij het inzake het project Be Gold via een partnership in de ABCD-commissie. Elk van deze projecten en financieringen bracht een significante meerwaarde t.a.v. de professionele begeleiding van jonge topsporttalenten, beloftevolle jongeren en elitesporters. Tegelijk werden door Sport Vlaanderen en de Taskforce Topsport in elk van de projecten gaandeweg specifieke criteria en voorwaarden opgelegd voor het toekennen van de bijhorende topsportmiddelen. De topsportscholen zijn in 2016-2017 hun 19de schooljaar ingegaan. Het aantal toegekende topsportstatuten daalde van 850 in 17 topsportfederaties in het schooljaar 2008-2009 naar 563 in 15 topsportfederaties in het schooljaar 2016-2017, waarvan 535 leerlingen/topsporters (95%) ingeschreven waren in een topsportschool (zie figuur 13).
Figuur 13: Overzicht van het aantal gesubsidieerde leerlingen in de topsportschool van 1998 tot 2016
Om de doorstroming vanuit het secundair naar het hoger onderwijs mogelijk te maken en de combinatie topsport en studies te optimaliseren, werd in 2003 het Topsportstudentenproject opgestart voor de categorie elitesporters (ES) en een jaar later voor de categorie beloftevolle jongeren (BJ). Enerzijds kunnen
201
341 320 378
441 425 454 503 508 553 644 672 717 689 653 622
548 522 535
113 106
75 77 88
80 80
133 120
100 90
67 47 28
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900 Topsportstatuut binnen een topsportschool Topsportstatuut buiten een topsportschool
40
de topsporter/student hierdoor genieten van een deeltijdse verloning volgens barema (0,80 VTE voor elitesporters en 0,50 VTE voor een beloftevolle jongeren), en anderzijds kan de onderwijsinstelling rekenen op een financiële tegemoetkoming voor de studiebegeleiding van de topsporter/student. Vanaf 2013 werden de modaliteiten van het Topsportstudentenproject beter afgestemd op de noden van de individuele topsporters/studenten: een maandelijkse trapsgewijze onkostenvergoeding tot de leeftijd van 21 jaar en een verloning volgens barema of onkostenvergoeding vanaf de leeftijd van 21 jaar. Eenmaal de studies achter de rug, blijkt vaak dat topsport moeilijk te combineren is met werk. Daarom werd reeds in 1995 het Tewerkstellingsproject Topsport (Gesco-project met maximum premie) in het leven geroepen, waarbij topsporters zich aan hun discipline kunnen wijden zonder financiële beslommeringen inzake persoonlijk levensonderhoud. In 2002 werd het totaal contingent op 43 voltijdse equivalenten gebracht. Sinds juli 2016 werd afgestapt van het Gesco-project en zullen arbeidsovereenkomsten Topsport voortaan gefinancierd worden door Sport Vlaanderen. In 1993 werd een eerste initiatief genomen – ondersteund ondermeer door Eddy Merckx – om een professionele Vlaamse wielerploeg 2002 bij de heren op te richten. Enkele jaren later in 1995 lag dezelfde initiatiefnemer aan de basis van de oprichting van het Vlaanderen-Capri Sonne-T-Interim wielerteam bij de dames. In een latere fase werd bijkomend een wielerteam voor jongeren opgericht. De renners werden via een Gesco-contract (deeltijds of voltijds) opgenomen in de ploeg. De Vlaamse wielerploegen hebben een eigen logica, werking, criteria en verloning, die ook in de Olympiade Rio (2013-2016) werd behouden. Het betreft immers geen project voor individuele topsporters, maar een echt ploegproject met een eigen finaliteit:
Het “Topsport Vlaanderen-Baloise Team” maakt de brug voor beloftevolle renners naar het ProTour-circuit. Vlaamse piste- en baanrenners met de ambitie om op de Olympische Spelen te presteren, kunnen als beloftevolle jongere opgenomen worden in Tewerkstellingsproject Topsport en nadien, van zodra zij in aanmerking komen, overstappen naar dit team. Dit stelt hen in staat om binnen een volwaardige professioneel geleide ploeg toch de nodige prioriteit te kunnen geven aan hun pisteprogramma, naast een volledig wegprogramma;
Het damesteam “Ladies Cycling Team Vlaanderen” is gericht op de opleiding en vorming van jonge rensters, met als doelstelling om het Vlaamse dames wielrennen op de weg terug op internationaal niveau te brengen. In 2004-2005 bestond de ploeg vooral uit sterke buitenlandse rensters, aangevuld met enkele Vlaamse beloften. Inmiddels betreft het uitsluitend Vlaamse rensters, en werd de omkadering en begeleiding professioneel ingevuld;
“Jong Vlaanderen” was een continentale wielerploeg voor beloftevolle wegrenners voor heren, maar werd einde 2012 stopgezet.
Atletiek Vlaanderen werd eveneens als apart teamproject opgericht, hoewel het om individuele atleten uit verschillende disciplines gaat, aangesloten bij de Vlaamse Atletiekliga. Met ingang van 1/1/2009 werd het project specifiek toegespitst op fond en halve fond. Deze disciplines werden immers niet langer op de topsporttakkenlijst weerhouden wegens ontbrekende internationale resultaten. In 2016 werd Atletiek Vlaanderen op het vlak van doelstellingen en werking volledig geïntegreerd in het topsportbeleid van de Vlaamse Atletiekliga, en dus als een beloftenproject in lijn gebracht met de doelstellingen van het Vlaams topsportbeleid. Sinds 2007 worden beloftevolle jongeren en elitesporters, waar nodig, begeleid voor de combinatie topsport en studie/werk en de nacarrière, o.a. via Carrièrebegeleiding Topsport. De Vlaamse topsporter kan beroep doen op een variëteit aan ondersteuningsmogelijkheden en bij specifieke noden worden projecten opgestart. Vlaamse topsporters krijgen dan niet alleen een tewerkstellingscontract maar worden ook begeleid om tijdens en na hun sportcarrière optimaal te functioneren in de maatschappij.
41
Figuur 14: Overzicht van het aantal Vlaamse topsporters die genoten van een persoonlijk levensonderhoud via de respectieve tewerkstellingsprojecten in de periode 1994-2016
3.1.2. WERKING IN DE PERIODE 2017-2020 Het Vlaams topsportbeleid dient een voorwaardenscheppend beleid te blijven. Alle maatregelen dienen er op gericht te zijn om de topsportloopbaan mogelijk te maken en te faciliteren, en dus geenszins in functie van persoonlijke verrijking (financiële voordelen) van de betrokken topsporter(s). Uitsluitend geregistreerde topsporters en topsporttalenten, waarvan het programma weerhouden werd als prestatie- of ontwikkelingsprogramma, komen in aanmerking voor deze maatregelen. Wanneer topsporters omwille van hun topsportprogramma genoodzaakt worden om deeltijds te studeren of geen voltijdse of deeltijdse normale job kunnen uitoefenen, is het aangewezen dat de Vlaamse overheid waar mogelijk voorziet in hun levensonderhoud, door middel van een deeltijdse of voltijdse tewerkstelling. Topsporters die een professionele loopbaan (inzake loon/statuut) kunnen uitbouwen in een beroepssport, komen ook in de Olympiade Tokyo 2017-2020 niet in aanmerking voor dergelijke topsportcontracten. Voorwaardenscheppende maatregelen in het Vlaams topsportbeleid moeten het geheel van de topsportloopbaan omsluiten, met inbegrip van de voorbereiding van de na-topsportcarrière. De verschillende beleidsinitiatieven dienen daarom op mekaar aan te sluiten, met bijzondere aandacht voor scharniermomenten in de normale levensloop (overgang tussen onderwijsniveaus, overgang onderwijs/werk, …) en in de topsportloopbaan (van competitiesport naar instap topsportprogramma, overgang van geïdentificeerd topsporttalent naar beloftevolle jongere tot elitesporter, …). Het bewerkstelligen van een coherente samenhang in de toepassing van de verschillende beleidsmaatregelen op vlak van de topsportloopbaan in hoofde van de individuele (ploeg)topsporter, dient een prioritaire zorg te blijven van het Vlaams topsportbeleid. Dit kan gerealiseerd worden door carrièrebegeleiding Topsport verder structureel uit te bouwen in samenwerking met partners, zowel binnen de Vlaamse overheid als uit de private sector.
14 14 14 19 17 17 19 19
26
41 46
38 47 50
55 49
64 66 68
43
26 35 33
1 9
11 4 4
1
1 1
1 1
1
8 7
8 9
9 16
14 11 10
14
17
23 22
3 8
9 10
6 8
6 1
2
2
1 1
32
26
28 22
15 15 15
16 16 15
19 20
20
22
22 23
24 24 22 20
20 21 23
25
25
24
23
3 5
5 4 6
8 9
11
10
11
11
10 10
6 5
6 7
6
6
5
6
2 5
2 1 2
15 6
4 9
10
10
6
2 3
6
0
20
40
60
80
100
120
140
Tewerkstellingscontract Topsport (elite) Tewerkstellingscontract Topsport (belofte) Topsportstudentencontract (elite) Topsportstudentencontract (belofte) Onkostenvergoeding (-21 jaar) Vlaamse Wielerploegen (Topsport Vlaanderen) Vlaamse Wielerploegen (Dames) Vlaamse Wielerploegen (Jong Vlaanderen) Atletiek Vlaanderen Diverse projecten via Departement CJSM
42
Een topsportloopbaan is per definitie van korte duur en overlapt bijna altijd met de periode van leerplichtonderwijs en hoger onderwijs. Aangezien de professionele na-topsportcarrière bijgevolg langdurig is en topsporters op het einde van hun topsportloopbaan zelden financieel onafhankelijk zijn, blijft het behalen van een diploma de beste toekomstgarantie en “sociale zekerheid” voor een topsporter. Daarom bestaan de belangrijkste loopbaanmaatregelen uit het faciliteren van de combinatie topsport en leerplichtonderwijs en het faciliteren en/of aanmoedigen van de combinatie topsport en hoger onderwijs. Voor de niet-studenten bestaat de mogelijkheid tot opname in een tewerkstellingsproject Topsport, maar dient er tevens gezocht te worden naar overeenkomsten met werkgevers in verband met mogelijke beroepsopleidingen en/of deeltijdse tewerkstelling met mogelijkheid tot integratie in het bedrijf tijdens en/of na de topsportloopbaan. In de loopbaan van een topsporter worden vier verschillende fasen onderscheiden:
(1) Talentdetectie (nog niet-geïdentificeerde topsporttalenten); (2) Ontwikkelingsprogramma’s (geïdentificeerde topsporttalenten en beloftevolle jongeren); (3) Prestatieprogramma’s (elitesporters); (4) Na-topsportcarrière (ex-topsporters).
Figuur 15 geeft een overzicht van de belangrijkste voorwaardenscheppende maatregelen die in iedere fase van de topsportloopbaan worden aangereikt. Alle maatregelen in het Topsportactieplan Vlaanderen IV (2017-2020), ook voor de G-sporter vermeld in hoofdstuk 3, hebben hun weerslag op één of meerdere van deze vier fasen, en worden verder in dit hoofdstuk besproken. De coördinatie van alle loopbaanmaatregelen dient te gebeuren door de afdeling Topsport van Sport Vlaanderen.
← ONTWIKKELINGSPROGRAMMA → NA-TOPSPORTCARRIERE →
← TALENTDETECTIE → ← PRESTATIEPROGRAMMA →
8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 >30
Vlaams Sportkompas
Statuut topsportbelofte
Pool van Jeugdtrainers Topsport
Topsportstatuten binnen/buiten TSS
Sportwetenschappelijke begeleidings- en onderzoeksprojecten
Pool van Beloftentrainers Topsport
Project Be Gold
Topsportstudentenproject
VDAB-begeleidingstraject
Vlaamse wielerploegen
Pool van Toptrainers
Tewerkstellingsproject Topsport Sport Vlaanderen & Defensie
Carrièrebegeleiding Topsport (i.s.m. VDAB en erkende loopbaancentra)
Figuur 15: Overzicht van de voorwaardenscheppende leeftijdsgebonden maatregelen in de topsportloopbaan
3.1.2.1. ACTIEPUNT 1: TALENTDETECTIE
TALENTDETECTIE O.L.V. JEUGDTRAINERS TOPSPORT
Talentdetectie is gericht op het optimaliseren van de instroom van topsporttalenten in de topsportwerking van de Vlaamse topsportfederaties, zowel binnen als buiten de topsportschool onder leiding van de Jeugdtrainers Topsport. Vermits het een werking betreft i.f.v. output op lange termijn (Olympische Spelen van 2020 en 2024), dient structureel geïnvesteerd te worden, in eerste orde in topsportfederaties die participeren in zowel ontwikkelings- als prestatieprogramma’s.
43
Talentdetectie vereist expertise en een gerichte werking per sporttak inzake (1) de identificatie van talent aan de hand van talentidentificatie parameters (“welke kenmerken moeten we observeren/ meten op welke leeftijd/ontwikkelingsfase ?”), (2) de opsporing van talenten in een ruimere groep (“hoe wordt het zoeken naar jongeren met de geschikte kenmerken effectief en efficiënt georganiseerd ?”) en (3) de selectie van een beperkte groep getalenteerde jongeren voor deelname aan een topsportprogramma (“Welke selectiecriteria of normen worden op welke leeftijd/ontwikkelingsfase opgelegd ?”). Naast sporttakoverschrijdende expertise op het vlak van testen en meten, opsporingsmethodes en mogelijk gemeenschappelijke talentkenmerken, dient de expertise voornamelijk sporttakspecifiek opgebouwd en toegepast te worden. Op het vlak van testen en meten en de opsporingsmethodes, kunnen sportfederaties hun expertise uitbouwen op basis van eigen ervaring en de “best practices” in andere sporttakken. Op het vlak van talentkenmerken, dient wetenschappelijk gevalideerde kennis gekoppeld te worden aan binnen- en buitenlandse expertise van coaches, voornamelijk binnen de eigen sporttak/discipline. In de praktijk blijkt onmiskenbaar dat een valide uitspraak over het talent van een jongere slechts mogelijk is na een gerichte sporttakspecifieke observatie van minstens twee jaar. In deze periode kunnen verschillende momentopnames (tests, metingen en observaties), alsook een inschatting van de reactie op trainingsprikkels (leervaardigheid, trainbaarheid en coachbaarheid) gecombineerd worden tot een gefundeerd oordeel. De Vlaamse topsportfederaties dienen waar nodig geadviseerd en/of begeleid te worden inzake de meest effectieve en efficiënte aanpak van observatie in hun sporttak, i.f.v. een betere instroom in de topsportschool, een kleinere drop-out van “vals positieven” en minder negatieve persoonlijke gevolgen voor de betrokken jongeren en hun directe omgeving.
STATUUT TOPSPORTBELOFTE
Basisscholen kunnen een samenwerkingsverband aangaan met de betrokken sportfederatie, zonder evenwel het predicaat topsportschool te dragen. Voor leerlingen met een statuut topsportbelofte in het basisonderwijs worden maximum zes lestijden per week voor topsporttraining voorzien, mits toestemming van de schooldirectie. De 10 halve dagen afwezigheid per schooljaar voor deelname aan (inter)nationale stages en wedstrijden onder leiding van de topsportfederatie zijn een recht. Statuten topsportbelofte worden uitgereikt door de gemengde Selectiecommissie van het Topsportconvenant (zie verder), momenteel (schooljaar 2016-2017) uitsluitend in de sporttakken gymnastiek en tennis en dit pas vanaf het vierde leerjaar.
VLAAMS SPORTKOMPAS
In de periode 2007-2012 investeerde de Vlaamse overheid een totaalbedrag van 1.336.500 euro ten aanzien van de UGent voor de ontwikkeling van een wetenschappelijk onderbouwde oriënteringtool voor topsporttalenten, en in mindere mate voor breedtesport. Sinds 2013 investeert UGent verder in de uitbouw van het Vlaams SportKompas, met als doel om kinderen tussen 6 en 11 jaar te oriënteren naar een sport die overeenstemt met hun ‘talenten’, m.a.w. hun individuele fysieke en motorische capaciteiten. Sport wordt niet aantrekkelijker gemaakt door een oriënterende testbatterij. Het kan echter wel interessant zijn voor een kind om op basis van een goed advies een juiste inschatting te krijgen van zijn/haar sportieve aanleg. Om die reden is het aangewezen om het Vlaams Sportkompas bevolkingsbreed in te zetten, waar de lagere school en/of de eerste graad van secundaire school (via lichamelijke opvoeding) de meest aangewezen plaats lijkt, omdat nagenoeg alle kinderen dan gevat kunnen worden. In overleg met de onderwijsnetten en het Kabinet Onderwijs dient nagegaan te worden in welke mate een proefproject, dan wel een algehele implementatie in het curriculum kan gerealiseerd worden.
FACILITEREN VAN “CROSS-OVER” TUSSEN SPORTTAKKEN Wanneer gedetecteerde talenten na een periode in een topsportprogramma, de ontwikkelingslijn niet blijken te kunnen aanhouden, is soms een overstap naar een andere sporttak/discipline aan te bevelen
44
(vb. internationale subtop in het zwemmen kan mogelijks uitstekend geschikt zijn voor triatlon). In plaats van een (negatieve) drop-out, betekent dit voor de betrokkene een (positieve) heroriëntatie. Het betreft – zeker op topniveau – occasionele transfers, die moeilijk systematisch kunnen georganiseerd worden tussen een waaier van sporttakken. In de begeleiding van de topsportfederaties inzake talentdetectie dienen de mogelijkheden ad hoc onderzocht te worden en, waar succes mogelijk is, in het belang van de topsporter gestimuleerd te worden.
3.1.2.2. ACTIEPUNT 2: BEGELEIDING EN OMKADERING VAN VLAAMSE TOPSPORTERS
DOORHEEN DE TOPSPORTLOOPBAAN Per Olympiade zal per sporttak een globale omkaderingsnorm worden vastgelegd, rekening houdend met de trainingstechnische personeelsbehoefte van de verschillende weerhouden prestatie- en/of ontwikkelingsprogramma’s. De toekenning van Vlaamse topsportmiddelen verloopt trapsgewijs, volgens prioriteitsniveau, en is herzienbaar per topsportproject en per targetperiode. De mogelijkheden tot subsidiëring of financiering van de faciliterende loopbaanmaatregelen via de ontwikkelings- en/of prestatieprogramma’s worden per project toegelicht: opleidingstraject binnen of buiten de topsportschool, project Be Gold, VDAB-opleiding tot beroepstopsporter, Topsportstudentenproject en Tewerkstellingsproject Topsport van Sport Vlaanderen, tewerkstellingsproject Defensie, Vlaamse wielerploegen en carrièrebegeleiding Topsport.
OPLEIDINGSTRAJECT BINNEN EN BUITEN DE TOPSPORTSCHOOL De werking van de topsportscholen wordt geregeld via een afzonderlijk Topsportconvenant tussen de onderwijssector (Vlaams minister van Onderwijs en de drie onderwijsnetten) en de sportsector (minister van Sport, Sport Vlaanderen, BOIC, VSF en BVLO). Bij aanvang van de Olympiade Tokyo (2017-2020) dient het Topsportconvenant te worden aangepast, o.a. met het oog op (1) de verankering van het flexibel leertraject buiten de topsportschool en (2) het aligneren van het onderwijsprogramma van de verschillende topsportscholen en het aanbieden van modulaire pakketten (e-learning). De selectiecriteria voor het verkrijgen van een topsportstatuut dienen permanent afgestemd te worden op de finaliteit van het Vlaams topsportbeleid. Voor iedere sporttak worden de finaliteit en de selectiecriteria per graad ondubbelzinnig vastgelegd in een jaarlijks convenant tussen Sport Vlaanderen en de betrokken federatie. Dit gebeurt uiterlijk 12 maanden voorafgaand aan het schooljaar waarop de selectiecriteria betrekking hebben. Op basis van de goedgekeurde selectiecriteria worden jaarlijks de statuten van leerling/topsporter toegekend door de gemengde Selectiecommissie van het Topsportconvenant, op voordracht van de topsportfederatie die participeert in een Vlaamse topsportschool. De Taskforce Topsport kent ad hoc statuten toe aan uitzonderlijk getalenteerde leerlingen/topsporters in sporttakken zonder topsportschool (bvb. kunstschaatsen en paardrijden). Het toekennen van een topsportstatuut door de gemengde Selectiecommissie van het Topsportconvenant heeft consequenties voor de desbetreffende getalenteerde jongeren, de topsportfederatie en de topsportschool:
(1) De getalenteerde jongere kan slechts een topsportstatuut verwerven wanneer hij/zij het vooropgestelde instapniveau haalt, zoals bepaald in de selectiecriteria. Het instapniveau wordt per sporttak vastgelegd door de Selectiecommissie van het Topsportconvenant en de betrokken sportfederatie en is afgestemd op doelstellingen van de topsportschool (tussentijdse finaliteiten per graad) en de doelstellingen van het Vlaams topsportbeleid (eindfinaliteit).
(2) Alle topsportstatuten dienen aangevraagd te worden door de betrokken topsportfederatie, uitsluitend voor kandidaten die voldoen aan de selectiecriteria en waarvoor de federatie zich garant stelt voor de inhoud van het topsportprogramma, de uitvoering ervan en de begeleiding, hetzij in de topsportschool waarin ze participeert, hetzij in een andere school.
(3) De topsportschool kan leerlingen/topsporters inschrijven, wanneer deze over een topsportstatuut beschikken, uitgereikt door de gemengde Selectiecommissie van het Topsportconvenant. Wanneer leerlingen met een topsportstatuut zich wensen in te schrijven in een andere topsportschool dan
45
deze waarin de betrokken topsportfederatie participeert, is een voorafgaandelijk akkoord nodig van alle betrokken partijen: de topsportfederatie die het topsportstatuut heeft aangevraagd, de topsportschool (topsportschoolcoördinator en directie) waarin de leerling zich wenst in te schrijven en alle topsportfederaties die in de betrokken topsportschool participeren.
Het behalen van de finaliteit per graad dient voortaan als een belangrijke parameter in de evaluatie van de werking van de topsportscholen. Sport Vlaanderen voorziet sinds 2014 in de jaarlijkse statistieken inzake instroom, doorstroom en uitstroom van leerlingen/topsporters in de Vlaamse topsportscholen. Wanneer statuten toegekend worden, zal telkens aangegeven worden of dit gebeurde op basis van het voldoen aan de selectiecriteria, dan wel op basis van een deliberatie door de gemengde Selectiecommissie van het Topsportconvenant. Gaandeweg zal Sport Vlaanderen eveneens statistieken verzamelen en kenbaar maken van de loopbaanfinaliteit (beste sportieve prestatie/resultaat) in relatie tot een traject binnen en buiten de topsportschool. Deze statistieken zullen jaarlijks besproken worden door de Taskforce Topsport en door de Begeleidingscommissie van het Topsportconvenant. De topsportschool is niet a priori voor elke sporttak/discipline het meest aangewezen instrument om de talentontwikkeling in deze leeftijdscategorie optimaal in te vullen. Om een topsportschool op te starten en/of om verder te blijven investeren in een bestaande topsportschool, dient voldaan te worden aan 7 criteria. Deze criteria werden behouden uit Topsportactieplan Vlaanderen III (2013-2016) en toegepast bij de evaluatie van de topsportscholen op vlak van sport in 2016, waarvan het eindrapport met de generieke en sporttakspecifieke aanbevelingen in bijlage wordt opgenomen.
(1) KADEREN IN EEN VOLWAARDIG TOPSPORTLOOPBAANTRAJECT
De topsportschool moet kaderen in een volledig traject/programma van talentontwikkeling. In het traject van detectie van een topsporttalent tot het behalen van internationaal topsportsucces, dient de topsportschool een deel van het geheel te vormen. De nadruk moet liggen op de doorstroommogelijkheden in verdere samenwerking met de topsportfederatie.
(2) SELECTIECRITERIA GERICHT OP INTERNATIONAAL NIVEAU De selectiecriteria voor het verkrijgen van een topsportstatuut dienen permanent afgestemd te worden op de finaliteit “Topsport”. De finaliteit en de selectiecriteria dienen per graad ondubbelzinnig vastgelegd te worden in een convenant tussen Sport Vlaanderen en de betrokken federatie. Het behalen van de finaliteit zal voortaan als een belangrijke parameter in de evaluatie van de werking van de topsportscholen gehanteerd te worden.
(3) OMVANG VAN DE INSTROOM De selectiecriteria dienen voldoende streng gesteld te worden, zodat uitsluitend leerlingen/topsporters van voldoende hoog niveau in functie van doorgroeimogelijkheden weerhouden worden. In geval van onvoldoende aantal talentvolle jongeren dient de betreffende graad/topsportschool stopgezet te worden en dienen individuele maatregelen of structurele maatregelen buiten de topsportschool genomen te worden.
(4) DE NOODZAAK VAN PARTICIPATIE IN ÉÉN OF MEERDERE GRADEN IN DE TOPSPORTSCHOOL MOET AANGETOOND WORDEN TENEINDE EEN OPTIMALE TALENTONTWIKKELING TE BEKOMEN In overleg met de betrokken federatie moet nagegaan worden of er evenwaardige of betere alternatieven opgestart kunnen worden binnen het gewone leerplichtonderwijs, bijvoorbeeld via een uitbreiding van de Pool van Jeugdtrainers Topsport (zie actiepunt 3). Hiervoor dienen desgevallend de nodige middelen voorzien te worden. Topsportfederaties die niet participeren in een topsportschool dienen duidelijk weer te geven hoe de talentdetectie en –ontwikkeling binnen hun sporttak verloopt. Indien nodig dient de topsportfederatie aangezet te worden om de nodige initiatieven hieromtrent te ontwikkelen.
(5) DESKUNDIGHEID VAN DE SPORTTECHNISCHE EN INTERDISCIPLINAIRE OMKADERING De aanwezigheid van deskundige trainers (zowel op sportief als op pedagogisch-didactisch vlak) is bijzonder bepalend in het al dan niet doorstromen van leerlingen/topsporters naar de top. Vanuit een interdisciplinaire begeleiding kunnen zowel de trainers als de leerlingen/topsporters optimaal ondersteund en begeleid worden. De federaties dienen te waken over de continuïteit binnen de sporttechnische omkadering.
46
(6) KOPPELING AAN EEN TRAININGSCENTRUM MET GESCHIKTE TOPSPORTINFRASTRUCTUUR Ten einde de beschikbare middelen zo efficiënt mogelijk in te zetten is het noodzakelijk dat de topsportfederaties (de sportinfrastructuur van) hun topsportschool koppelen aan hun trainingscentrum. Dit leidt immers ook tot het rationeel inzetten van trainers en (para)medische staf en geeft aanleiding tot een betere en vlottere communicatie en begeleiding van de andere topsporters.
(7) TOTAALCONCEPT: LEEFSITUATIE – ONDERWIJS – SPORT Topsportfederaties moeten streven naar het één-campus-model per sporttak, waarbij leven, trainen en studeren gecentraliseerd worden in één trainingscentrum voor de betrokken sporttak. Vanuit dit totaalconcept wordt de leerling/topsporter reeds vanaf toetreding in de topsportschool opgenomen in een topsportcultuur: de leerling/topsporter leeft samen met andere beloftevolle jongeren en kan genieten van aangepast onderwijs en deskundige trainingsbegeleiding in één trainingscentrum.
Om leerlingen/topsporters ook buiten de topsportschool alle kansen te geven, werd een flexibel leertraject buiten de topsportschool uitgestippeld, dat topsporttalenten in staat stelt om sport en school in de best mogelijke omstandigheden te combineren. Na een testfase van twee jaar in de sporttakken voetbal en tennis, werd het flexibel leertraject in het schooljaar 2015-2016 uitgebreid met een derde sporttak (triatlon), en werd het flexibel leertraject verankerd in het aangepaste Topsportconvenant. Topsporttalenten die voldoen aan de sportieve criteria kunnen in het gewoon secundair onderwijs les volgen, uitsluitend indien de betrokken sportclub en de school aan de voorwaarden van sportieve en educatieve begeleiding voldoen. Verder kan de leerling/topsporter buiten de topsportschool (met of zonder een topsportstatuut) een regeling treffen met de directie van de school waar hij/zij zich wenst in te schrijven, op basis van een omzendbrief van secundair onderwijs (SO/2005/04 van 21 mei 2015) die betrekking heeft op de afwezigheden in het secundair onderwijs.
UNIFORMITEIT INZAKE SELECTIECRITERIA Om als sporttak in aanmerking te komen voor ondersteuning van een ontwikkelingsprogramma, dienen de doelstellingen per sporttak inzake topsportresultaten, individueel of per team, afgestemd te zijn op doelstellingen van het Vlaams topsportbeleid, en bijgevolg te beantwoorden aan de internationale prestatienorm. De selectiecriteria voor deelname aan internationale competities moeten op hun beurt afgestemd zijn op de resultaatsdoelstellingen en de internationale prestatienorm. De selectiecriteria zijn bijgevolg een uitermate belangrijk onderdeel van het Vlaams topsportbeleid. Het voldoen aan de selectiecriteria en de deelname aan internationale (jeugd)competities is geen doel op zich. Selectiecriteria dienen zo vastgelegd te worden dat topsporters geselecteerd worden die, mits het juiste programma en de gepaste omkadering, de internationale resultaatsdoelstellingen kunnen bereiken (resultaatsverbintenis in het contract). Dit is reeds vertaald in de instapcriteria voor arbeidsovereenkomsten Topsport bij Sport Vlaanderen, die evenmin een doel op zich zijn, maar wel een middel zijn om de resultaatsdoelstellingen te realiseren. Voor wat de jonge topsporttalenten betreft, moet er naast prestatienormen ook rekening gehouden worden met de intrinsieke kwaliteiten van de topsporter omdat die geen direct succes dient na te streven, maar pas op latere leeftijd volledig tot ontplooiing moet komen. Bij aanvang van de Olympiade Tokyo (2017-2020) zal Sport Vlaanderen, in samenwerking met de Vlaamse topsportfederaties, expliciet een ontwikkelingslijn per weerhouden Olympische discipline vastleggen met criteria waaraan topsporters en topsporttalenten (jaarlijks) dienen te voldoen om door Sport Vlaanderen als topsporter geregistreerd te worden. Ook de selectiecriteria voor instap in de topsportschool dienen afgestemd te zijn op deze ontwikkelingslijn(en).
47
PROJECT BE GOLD Op 21 april 2015 werd een overeenkomst ondertekend tussen de Federale staat (ministers Charles Michel en Hervé Jamar), de Vlaamse Gemeenschap (ministers Geert Bourgeois en Philippe Muyters), de Franse Gemeenschap (ministers Rudy Demotte en René Collin), de Duitstalige Gemeenschap (ministers Oliver Paasch en Isabelle Weykmans) en het BOIC (Pierre-Olivier Beckers en Philippe Vander Putten) om het gemeenschappelijk project “Jonge topsporttalenten Be Gold– Olympische Spelen (zomer en winter)” te verlengen en bijkomende financiële middelen ter beschikking te stellen ter versterking van het sportbeleid. Deze overeenkomst heeft als doel om specifieke topsportprojecten op het vlak van talentontwikkeling, omkadering en begeleiding te financieren, met het oog op het behalen van top-8 plaatsen op de Olympische Spelen (zomer en winter) op middellange en/of lange termijn. Een tussentijdse evaluatie van het project zal door ABCD worden opgemaakt in 2017. Met het oog op, desgevallend, een uitdrukkelijke beslissingname inzake de verlenging voor een nieuwe periode van 5 jaar, brengt de minister bevoegd voor de Nationale Loterij de federale regering op de hoogte van het resultaat van de tussentijdse evaluatie in 2017 en brengt de ABCD-commissie de gemeenschapsministers bevoegd voor Sport op de hoogte. Het project Be Gold is van toepassing voor beloftevolle jongeren die zich in de transitie naar elitesporter (prestatieprogramma) bevinden. De projecten hebben betrekking op activiteiten in één of meerdere Olympische disciplines, binnen één of meerdere gemeenschap. De participatie van de Vlaamse overheid in het project Be Gold dient ongewijzigd te blijven op 740.000 euro per jaar. In de loop van 2017 zal duidelijk worden of en in welke vorm het project al dan niet bestendigd wordt. In 2016-2017 wordt dit bedrag door Sport Vlaanderen ingezet, conform de lopende overeenkomst.
TRANSVERSALE SAMENWERKING VDAB EN SPORT VLAANDEREN LOOPBAANBEGELEIDING VOOR (EX-)TOPSPORTERS Sinds 1 januari 2015 is het project “Loopbaanbegeleiding voor (ex-)topsporters” operationeel, een samenwerkingsverband tussen Sport Vlaanderen, VDAB en acht erkende loopbaanbegeleidingcentra, met als doel om topsporters specifiek voor te bereiden op de na-topsportcarrière. Sport Vlaanderen bewaakt in dit samenwerkingsverband de kwaliteit van de loopbaanbegeleiding via de begeleiding en supervisie van de erkende loopbaanbegeleidingcentra. De loopbaanbegeleiding voor (ex-)topsporters kadert in een ruimer recht op loopbaanbegeleiding, gesubsidieerd door de Vlaamse overheid, waarbij de Vlaamse burger om de 6 jaar twee pakketten van vier uur loopbaanbegeleiding kan opnemen. Om hierop aanspraak te kunnen maken, dient de betrokkene o.a. professioneel actief te zijn (als werknemer of zelfstandige) met een hoofdzetel in Vlaanderen of in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Binnen de Vlaamse werknemerspopulatie zijn topsporters echter een minderheidsgroep met een niet-traditioneel loopbaantraject. Zo zouden (ex-)topsporters die net in de werkloosheid zijn beland (<6 maanden) eveneens aanspraak moeten kunnen maken op een model van loopbaanbegeleiding voor ex-topsporters, en deze dienstverlening moeten kunnen uitgebreid worden in functie van de noden van de topsporter.
VDAB-TRAJECTBEGELEIDING TOT PROFESSIONELE TOPSPORTER Vanaf 2017 zullen VDAB en Sport Vlaanderen een trajectbegeleiding tot professionele topsporter organiseren. De trajectbegeleiding is gericht op de door de Vlaamse overheid geregistreerde elitesporters of beloftevolle jongeren (+18 jaar), die niet in de mogelijkheid zijn om topsport te combineren met hoger onderwijs en die (tijdelijk) niet in aanmerking komen voor een professioneel contract als topsporter. Zowel individuele sporters als ploegsporters komen in aanmerking.
48
De betrokken topsportfederatie kan een aanvraag tot trajectbegeleiding richten aan Sport Vlaanderen, op voorwaarde dat de kandidaat voldoet aan de instapcriteria voor opname in het Topsportstudentenproject of het Tewerkstellingsproject Topsport van Sport Vlaanderen in de categorie beloftevolle jongere of elitesporter. Na positief advies van de Taskforce Topsport wordt het dossier ter goedkeuring voorgelegd aan VDAB, en kan de topsporter opgenomen worden in het begeleidingstraject tot professionele topsporter. Het begeleidingstraject zal voor elke kandidaat/topsporter jaarlijks worden geëvalueerd met een totale duur van 2 jaar. Uitzonderlijk kan dit traject met 1 jaar verlengd worden. Om de kansen op tewerkstelling na de topsportcarrière te verhogen, zal een persoonlijk opleidingsplan opgesteld worden, in samenwerking met de topsporter. De topsporter wordt geacht een beroepsgerichte opleiding te doorlopen, die qua inhoud en vorm daadwerkelijk zal leiden tot een meerwaarde voor de nacarrière van de topsporter en tot een verhoging van zijn/haar kansen op de arbeidsmarkt. Tijdens de duur van het begeleidingstraject tot professionele topsporter zal de procedure voor het bekomen van een financiële uitkering dezelfde zijn als deze voor alle uitkeringsgerechtigde burgers. De topsporters die in dit begeleidingstraject worden opgenomen, worden in deze periode vrijgesteld van de verplichting om beschikbaar te blijven voor de arbeidsmarkt en kunnen zich verplaatsen voor deelname aan internationale stages en competities. Voorts worden zij in deze periode vrijgesteld van de plicht om actief op zoek te gaan naar werk.
BESTAANDE OPLEIDINGSMAATREGELEN, TOEPASBAAR BIJ TOPSPORTERS VDAB voorziet in een ‘individuele beroepsopleiding’ (IBO) en een ‘beroepsinlevingsovereenkomst’ (BIO), die ook voor topsporters in zeer specifieke situaties geschikt kunnen zijn voor het verwerven van beroepsgerichte competenties en/of het vinden van aansluiting op een carrière als professionele sporter of op een verdere sportieve opleiding. Jonge topsporters (+18 jaar) die niet in de mogelijkheid zijn om topsport te combineren met hoger onderwijs en die (gezien hun jonge leeftijd) nog niet in aanmerking komen voor een tewerkstellingscontract bij Sport Vlaanderen, kunnen gebruik maken van deze periode van zes maanden om een volgende stap te zetten naar een professionele carrière als topsporter. De kandidaat/topsporter dient rekening te houden met een aantal voorwaarden, zoals de beperking van het opleidingstraject tot 6 maanden, de premie die dient te worden betaald door de werkgever aan de topsporter, het IBO-traject dat dient te resulteren in een effectieve arbeidsovereenkomst met de werkgever, … Een dergelijk opleidingsplan is evenwel zeer zinvol als bewustwordingsproces voor de jonge topsporter, dat de uitbouw van een topsportcarrière en mogelijk ook de loopbaanfase na de topsportcarrière zal faciliteren.
TOPSPORTSTUDENTENPROJECT VAN SPORT VLAANDEREN
Topsporters in de leeftijdsperiode hoger onderwijs moeten in de eerste plaats aangemoedigd worden om hogere studies aan te vatten en af te werken, in combinatie met een volwaardig topsportprogramma. In de meeste gevallen is het noodzakelijk om hiertoe de hogere studies te spreiden via een geïndividualiseerd studietraject. Sinds 2005 heeft het hoger onderwijs in Vlaanderen (in Europese context) een gedaanteverandering ondergaan, waardoor de flexibiliteiten die voor alle studenten gelden ook een gunstig effect kunnen hebben voor topsporters/studenten. Maatregelen ten behoeve van studerende topsporters dienen gericht te worden op beloftevolle jongeren en/of elitesporters die op een traject zitten met als finaliteit de resultaatsdoelstellingen van het Vlaams topsportbeleid (van top-8 plaats op een EK in een Olympische discipline tot een medaille op de Olympische Spelen), zodat zij (1) hun sportief traject ononderbroken en onverminderd kunnen verder zetten en (2) hun academisch traject in een aangepast tempo kunnen verder zetten tot het behalen van het beoogde diploma. Aangezien het maatregelen betreft met beoogd effect op korte termijn, is dit project gekoppeld aan individuele (ploeg)topsporters die opgenomen worden in een prestatieprogramma, en gebeurt de toekenning op voordracht van de topsportfederatie en na gunstig advies van de Taskforce Topsport, daarbij rekening houdend met het prioriteitsniveau. De finaliteit van het prestatieprogramma dient in lijn te liggen met de resultaatsdoelstellingen van het Vlaams topsportbeleid. De kandidaten dienen te voldoen
49
aan de instapcriteria voor een tewerkstellingscontract bij Sport Vlaanderen in de categorieën beloftevolle jongere of elitesporter (zie verder “Tewerkstellingsproject Sport Vlaanderen). De modaliteiten van het Topsportstudentenproject Sport Vlaanderen dienen nog meer in te spelen op de ad hoc noden van de individuele topsporters/studenten en de onderwijsinstellingen, volgende maatregelen indachtig:
Aangepaste ondersteuningswijze van de topsporters/studenten volgens leeftijd: → Tot 21 jaar: onkostenvergoeding en/of studiebegeleiding en/of carrièrebegeleiding; → Vanaf 21 jaar: deeltijdse arbeidsovereenkomst of onkostenvergoeding en/of
carrièrebegeleiding en/of studiebegeleiding; Forfaitair werkingskrediet voor de studiebegeleiding ten gunste van de onderwijsinstelling.
TOT 21 JAAR: ONKOSTENVERGOEDING EN/OF STUDIEBEGELEIDING EN/OF CARRIÈREBEGELEIDING Een arbeidsovereenkomst is in de eerste drie studiejaren hoger onderwijs niet de beste maatregel om in te spelen op de noden van de topsporter/student met een geïndividualiseerd/flexibel studietraject (minder dan 40 studiepunten per academiejaar). De toekenning van een maandelijkse onkostenvergoeding per academiejaar (een vergoeding van topsportgerelateerde programmakosten waaronder verblijf- en verplaatsingskosten) kan de financiële noden van de topsporter/student ondervangen. Voor de beloftevolle jongeren zal de maandelijkse onkostenvergoeding jaarlijks trapsgewijs stijgen, gaande van 300 euro per maand op 18-jarige leeftijd naar 400 euro per maand op 20-jarige leeftijd. Voor de elitesporters wordt vanaf 18-jarige leeftijd voorzien in een onkostenvergoeding van 400 euro per maand. In overleg met de onderwijsinstelling en de topsportfederatie dient bepaald te worden in welke mate een individuele studiebegeleiding door de onderwijsinstelling noodzakelijk is. Daar de veranderingen en de nodige aanpassingen in de eerste jaren na de uitstroom uit het secundair onderwijs groot zijn, is het sterk aangewezen dat deze topsporters/studenten hoofdzakelijk in deze periode intensief begeleid en opgevolgd worden via carrièrebegeleiding Topsport (zie verder in dit hoofdstuk).
VANAF 21 JAAR: DEELTIJDSE ARBEIDSOVEREENKOMST OF ONKOSTENVERGOEDING EN/OF CARRIÈREBEGELEIDING EN/OF STUDIEBEGELEIDING Topsporters/studenten met een geïndividualiseerd/flexibel studietraject (minder dan 40 studiepunten per academiejaar) kunnen de professionele of academische bacheloropleiding niet afwerken in 3 jaar. Naarmate de leeftijd vordert, is er een grotere nood aan financiële autonomie. Een deeltijds arbeidscontract per academiejaar geeft de topsporters/studenten vanaf 21 jaar een leefloon en ondervangt in zekere mate de hoge kosten van gespreide studies. Een arbeidscontract binnen dit project dient (net als een tewerkstellingscontract) steeds voorwaardenscheppend te zijn en mag geenszins als een beloning beschouwd worden. De toekenning van een onkostenvergoeding blijft in deze studiefase een mogelijkheid, indien door de topsporter/student wordt afgezien van een deeltijdse arbeidsovereenkomst. Het is aangewezen dat elke topsporter/student, ouder dan 21 jaar, individueel begeleid wordt (zie carrièrebegeleiding Topsport) in functie van een gerichte opbouw van een topsportcarrière op korte en lange termijn. De frequentie en de inhoud van de begeleiding is afhankelijk van de individuele situatie van de topsporter. Ook voor deze leeftijdsgroep dient nagegaan te worden in welke mate een individuele studiebegeleiding door de onderwijsinstelling noodzakelijk is.
FORFAITAIR WERKINGSKREDIET VOOR STUDIEBEGELEIDING TEN GUNSTE VAN DE
ONDERWIJSINSTELLING.
Met het oog op de ondersteuning van de onderwijsinstelling inzake het leveren van studiebegeleiding voor topsporters/studenten dient een jaarlijks overleg met de betrokken (of alle geïnteresseerde) onderwijsinstellingen plaats te vinden. Dit overleg kan een kwaliteitsverhogende functie hebben, onder meer bij het afstemmen van de toekenningcriteria van topsportstatuten, bij de uitwisseling van “best practices”, …
50
Door de toekenning van een werkingskrediet worden de onderwijsinstellingen gestimuleerd in de inrichting van geïndividualiseerde studiebegeleiding voor de studenten/topsporters. Het jaarlijks werkingskrediet bestaat per weerhouden topsporter/student uit een forfaitair startkrediet van 1.500 euro, aangevuld met 50 euro per verworven studiepunt. De afgesproken modaliteiten, evenals de wederzijdse rechten en plichten van alle ondertekende partners dienen te worden vastgelegd in een Topsportconvenant Hoger Onderwijs, waarin de verplichtingen worden gekoppeld aan de toekenning van het forfaitair werkingskrediet:
(1) Organisatie van intakegesprekken bij studenten/topsporters; (2) Infosessie voor en/of huldiging van topsporters/studenten (en hun ouders) bij aanvang van het
academiejaar; (3) Consequent verlenen van studieflexibiliteiten en -faciliteiten; (4) Uitbreiding van de website/de intranetpagina t.b.v. de topsporters/studenten; (5) Verhogen van de expertise en de bereikbaarheid van de contactpersonen voor de topsporters
en/of de studietrajectbegeleiders; Uit een onderzoek door Sport Vlaanderen in 2016 werd een grote verscheidenheid vastgesteld inzake het aanbod ‘Topsport & Studie’ aan de verschillende Vlaamse onderwijsinstellingen. Een meer duidelijk en transparant aanbod zou een belangrijke meerwaarde zijn voor de kandidaat topsporter/ student (i.f.v. het maken van een geschikte keuze inzake studierichting en onderwijsinstelling) en de carrièrebegeleiders Topsport (i.f.v. het verstrekken van advies en optimaliseren van het aanbod). De beleidsaanbevelingen uit het onderzoek zullen in nauw overleg met de onderwijsinstellingen worden uitgevoerd, teneinde het studieaanbod voor topsporter/studenten verder te optimaliseren. Vlaamse topsporters/studenten met een onkostenvergoeding of deeltijdse arbeidsovereenkomst dienen een contractueel vastgelegde return t.a.v. de Vlaamse overheid te bieden. De return bestaat uit een combinatie van volgende elementen: (1) de geleverde prestaties op zich, zoals opgenomen in de resultaatsverbintenis in het contract, (2) een beperkt aantal representaties voor de Vlaamse overheid, zonder afbreuk te doen aan het programma van trainingen, stages en wedstrijden, (3) portretrecht ten behoeve van (niet-commerciële) publicaties en campagnes van de Vlaamse overheid en (4) het tonen/dragen van de logo’s van de Vlaamse overheid op de eigen website, kledij en materiaal, in zoverre dit reglementair toegelaten is. Afhankelijk van de sporttak en de individuele situatie kan de Vlaamse overheid uitzonderingen toestaan en/of een individueel aangepaste return opleggen, rekening houdend met de belangen van de individuele topsporter.
TEWERKSTELLINGSPROJECT TOPSPORT VAN SPORT VLAANDEREN Een arbeidsovereenkomst als topsporter dient ingezet te worden voor beloftevolle jongeren en elitesporters die op een traject zitten met als finaliteit de resultaatsdoelstellingen van het Vlaams topsportbeleid, zodat zij hun sportief traject ononderbroken en onverminderd kunnen verder zetten zonder de zorg van het voorzien in hun levensonderhoud via een inkomen door werk. Aangezien het maatregelen betreft met beoogd effect op korte termijn, is dit project gekoppeld aan individuele (ploeg)topsporters die opgenomen worden in een prestatieprogramma, en gebeurt de toekenning op voordracht van de topsportfederatie en na gunstig advies van de Taskforce Topsport, daarbij rekening houdend met het prioriteitsniveau. De finaliteit van het prestatieprogramma dient in lijn te liggen met de resultaatsdoelstellingen van het Vlaams topsportbeleid. De kandidaten dienen te voldoen aan de instapcriteria voor een tewerkstellingscontract bij Sport Vlaanderen in de categorieën beloftevolle jongere of elitesporter (zie verder “Tewerkstellingsproject van Sport Vlaanderen”). De instapcriteria voor opname van elitesporters in het Tewerkstellingsproject Topsport van Sport Vlaanderen in Olympische disciplines zijn:
12de plaats op Olympische Spelen en/of Wereldkampioenschappen; 8ste plaats op Europese kampioenschappen; Bij afwezigheid van een WK of EK: zich bevinden op de ontwikkelingslijn richting top-16 op de
wereldranglijst voor senioren.
51
Bij de beoordeling zal steeds rekening gehouden worden met de sportieve intrinsieke waarde van de doelcompetitie en/of -ranking. Wat betreft de categorie beloftevolle jongeren in Olympische disciplines, zijn de instapcriteria afgestemd op het prestatieprofiel (resultaten), waarbij zowel piekprestatie, prestatie-evolutie als prestatiedichtheid in rekening gebracht worden. Anderzijds wordt rekening gehouden met de intrinsieke kwaliteiten van de beloftevolle jongere. De intrinsieke kwaliteiten verwijzen naar het individueel op schema zitten in het “topsportloopbaanplan”, afgeleid uit de ontwikkelingslijn per sporttak. De instapcriteria voor opname van beloftevolle jongeren in het Tewerkstellingsproject Topsport van Sport Vlaanderen zijn:
12de plaats op wereldkampioenschappen in de hoogste relevante jeugdcategorie; 8ste plaats op Europese kampioenschappen in de hoogste relevante jeugdcategorie; Bij afwezigheid van een WK of EK in de hoogste relevante jeugdcategorie: zich bevinden op de
ontwikkelingslijn richting top-16 op de wereldranglijst voor senioren. Bij de beoordeling zal steeds rekening gehouden worden met de sportieve intrinsieke waarde van de doelcompetitie en/of -ranking. Een arbeidsovereenkomst zorgt voor een financiële zekerheid voor de topsporter, maar creëert tezelfdertijd een gevoel van onrust bij de topsporters. Enerzijds bestaat de mogelijkheid dat de topsporter in een comfortzone verkeert door de vaste verloning en minder gefocust is op het leveren van topsportprestaties. Meermaals is gebleken dat topsporters die het arbeidscontract verliezen (door onvoldoende sportieve prestaties), nadien beter presteren. Het afsluiten van langdurige contracten (bvb. per Olympiade) is om deze reden niet bevorderlijk. Anderzijds kan een ongewenste bijkomende prestatiedruk ontstaan door het afsluiten van veelvuldige kortstondige contracten. Om bovenstaande redenen zal een arbeidsovereenkomst Topsport worden afgesloten met de topsporter, minimaal lopende tot het einde van de maand die volgt op de maand van de doelcompetitie, en maximaal lopende tot 6 maanden na de maand van de doelcompetitie. Aan de betrokken topsporters wordt een wedde uitbetaald conform de gangbare barema’s van de Vlaamse overheid, gebaseerd op het behaalde diploma. Het diploma is een objectief en stabiel criterium voor het bepalen van de loonschaal en geeft in tegenstelling tot verloning op basis van sportief niveau (behaalde resultaten) geen aanleiding tot schommelingen, discussies en arbitraire beslissingen, zoals in het geval van ontbrekende of tegenvallende prestaties onder invloed van vormpeil of kwetsuren. Topsporters worden bovendien bijkomend gestimuleerd om een diploma hoger onderwijs te behalen. In de arbeidsovereenkomst wordt telkens een concrete sportieve resultaatsdoelstelling (prestatie en/of resultaat) binnen de periode van ondersteuning opgenomen. Na de doelcompetitie en voor het einde van de overeenkomst, wordt de periode geëvalueerd op basis van een dossier dat ingediend wordt door de topsportfederatie en op basis van een evaluatiegesprek op Sport Vlaanderen. Bij gunstige evaluatie, eventueel mits eenmalige deliberatie, kan de overeenkomst verlengd worden. Vlaamse topsporters met een arbeidsovereenkomst dienen een contractueel vastgelegde return t.a.v. de Vlaamse overheid te bieden. De return bestaat uit een combinatie van volgende elementen: (1) de geleverde prestaties op zich, zoals opgenomen in de resultaatsverbintenis in het contract, (2) een beperkt aantal representaties voor de Vlaamse overheid, zonder afbreuk te doen aan het programma van trainingen, stages en wedstrijden, (3) portretrecht ten behoeve van (niet-commerciële) publicaties en campagnes van de Vlaamse overheid en (4) het tonen/dragen van de logo’s van de Vlaamse overheid op de eigen website, kledij en materiaal, in zoverre dit reglementair toegelaten is. Afhankelijk van de sporttak en de individuele situatie kan de Vlaamse overheid uitzonderingen toestaan en/of een individueel aangepaste return opleggen, rekening houdend met de belangen van de individuele topsporter.
TEWERKSTELLINGSPROJECT TOPSPORT DEFENSIE Het concept van het tewerkstellingsproject Topsport Defensie kadert in een protocolakkoord tussen Defensie en het BOIC en wordt in 2017 verder gezet voor de volgende Olympiade Tokyo (2017-2020). De contracten worden door de Commissie Sport van Hoog Niveau Defensie, waarin naast Defensie ook BOIC,
52
Sport Vlaanderen en Adeps zijn vertegenwoordigd, jaarlijks geëvalueerd en al dan niet verlengd. Eind 2016 zijn 19 Vlaamse en 2 Franstalige topsporters, verdeeld over 6 sporttakken, opgenomen in het tewerkstellingsproject Topsport Defensie.
VLAAMSE WIELERPLOEGEN Het UCI continental professional cycling team “Topsport Vlaanderen–Baloise” maakt de brug voor beloftevolle wegrenners naar het Pro Tour cycling circuit. De loon- en werkingskosten, verbonden aan dit tewerkstellingsproject, blijven ook in de Olympiade Tokyo (2017-2020) ondersteund vanuit de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen. In 2017 zal het UCI cycling damesteam “Sport Vlaanderen – Etixx-Guill D’Or” nog als afzonderlijk project (afzonderlijke vzw) door Sport Vlaanderen gefinancierd worden voor de loon- en werkingskosten. Vanaf 2018 dient dit project inzake topsportwerking en doelstellingen evenwel volledig geïntegreerd zijn in het topsportbeleid van Wielerbond Vlaanderen, om als Olympisch ontwikkelings- of prestatieprogramma wielrennen ondersteund te worden.
CARRIÈREBEGELEIDING TOPSPORT
Carrièrebegeleiding Topsport heeft als doel om topsporters voor te bereiden op en te begeleiden bij transitiefasen tijdens en bij het beëindigen van de topsportcarrière. Hierbij wordt gestreefd naar de grootst mogelijke zelfredzaamheid van de topsporters, met het oog op de meest optimale persoonlijke ontwikkeling zowel in functie van topsportprestaties als in het belang van het algemeen welzijn van de (ex)topsporter. De inzet van carrièrebegeleiding Topsport dient in eerste orde te gebeuren bij topsportfederaties die participeren in zowel prestatie- als ontwikkelingsprogramma’s. De individuele carrièrebegeleiding Topsport verloopt zeer tijdsintensief. Het volledige takenpakket dient te worden uitgevoerd door 1,0 VTE (ten laste van personeelskredieten van Sport Vlaanderen) in functie van de individuele begeleiding van topsporters en studietrajectbegeleiders, de organisatie van het “Overlegplatform Topsport & studie” en andere initiatieven gericht op de optimalisatie van het aanbod inzake carrièrebegeleiding Topsport in Vlaanderen. Om optimaal te kunnen inspelen op de noden van de topsporters in prestatie- en ontwikkelingsprogramma’s, dienen daarenboven flexibel (zelfstandige) carrièrebegeleiders Topsport te kunnen worden ingezet, tot een maximum van 0,5 VTE (± 820 werkuren/jaar). De jaarlijkse werkingskosten inzake carrièrebegeleiding Topsport worden geraamd op 25.000 euro (infosessies, meetings “lerend netwerk”, sensibiliseringscampagnes, aangepaste website, ontwikkeling brochure en handboek, permanente vorming carrièrebegeleiders Topsport, aankoop werkinstrumenten, …), ten laste van de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen. De loonkost van de ad hoc (zelfstandige) carrièrebegeleiders Topsport (max. 0,5 VTE) wordt geraamd op 35.000 euro, eveneens ten laste van de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen.
3.1.2.3. ACTIEPUNT 3: NA-TOPSPORTCARRIÈRE Het beroep van topsporter is geen “lifetime employment”; doorgaans eindigt de topsportloopbaan tussen het 30ste en 35ste levensjaar. Het einde van de sportcarrière betekent voor veel topsporters het begin van een nieuw en ander leven. Gezien de meerwaarde van een individuele voorbereiding van (ex-)topsporters op een carrière na de topsport, dat veelal aanvangt tijdens de laatste jaren van de topsportloopbaan, wenst Sport Vlaanderen het project “Carrièrebegeleiding Topsport & Werk” verder te zetten. Het volledige takenpakket “Carrièrebegeleiding Topsport & Werk” dient te worden uitgevoerd door 0,5 VTE, ten laste van de personeelskredieten van Sport Vlaanderen. De carrièrebegeleider Topsport zal, naast de individuele begeleiding van (ex-)topsporters, een aantal initiatieven verder ondersteunen die ressorteren onder de transversale samenwerking VDAB en Sport Vlaanderen (zie actiepunt 7, punt 3). Deze initiatieven voorzien in specifieke maatregelen voor (ex-)topsporters evenals in een meer uitgebreid
53
begeleidingsnetwerk dat gecoördineerd en gesuperviseerd wordt door carrièrebegeleiding Topsport. De voornaamste doelstelling van de projecten is de erkende Vlaamse (ex-) topsporters de nodige informatie, begeleiding en, indien gewenst, opleiding te verschaffen in functie van de ontwikkeling tot personen met de gewenste competenties en netwerken om tijdens en ook na de topsportcarrière een succesvolle loopbaan te kunnen opbouwen.
3.1.3. BUDGET 2017-2020 (1) De talentdetectie en -ontwikkeling van jonge topsporttalenten dient te gebeuren onder leiding van de
Jeugdtrainers Topsport. De subsidiëring van de loonkost van deze jeugdtrainers Topsport is een onderdeel van de ondersteuning van de Olympische ontwikkelingsprogramma’s;
(2) De Vlaamse inbreng in het project BeGold dient ongewijzigd te blijven op 740.000 euro per jaar, gefinancierd vanuit de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen;
(3) Voor de uitbouw van het VDAB-begeleidingstraject tot professionele topsporter is een jaarlijkse budget van 3.500 euro nodig, ten laste van de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen;
(4) Voor de financiering van het Topsportstudentenproject van Sport Vlaanderen wordt de jaarlijkse kost geraamd op 855.000 euro ten laste van de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen, op basis van 50 topsporters/studenten tot 21 jaar (onkostenvergoeding van gemiddeld 350 euro/maand en een toelage van gemiddeld 3.000 euro/jaar t.a.v. de hogere onderwijsinstelling) en 15 topsporters/studenten boven 21 jaar (deeltijdse arbeidsovereenkomst met een brutoloonkost van 30.000 euro/jaar en een toelage van gemiddeld 3.000 euro/jaar t.a.v. de hogere onderwijsinstelling);
(5) Voor de financiering van het tewerkstellingsproject Sport Vlaanderen wordt de jaarlijkse kost geraamd op 1.575.000 euro, op basis van 35 VTE topsporters, ten laste van de personeelskredieten van Sport Vlaanderen;
(6) Voor de financiering van het UCI continental professional cycling team “Topsport Vlaanderen–Baloise” wordt de jaarlijkse loon- en werkingskost geraamd op 1.850.000 euro, ten laste van de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen;
(7) De jaarlijkse werkingskosten inzake carrièrebegeleiding Topsport worden geraamd op 25.000 euro (infosessies, meetings “lerend netwerk”, sensibiliseringscampagnes, permanente vorming carrièrebegeleiders Topsport, aankoop materiaal, …), ten laste van de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen. 1,5 VTE Carrièrebegeleiders Topsport is ten laste van de personeelskredieten van Sport Vlaanderen, ad hoc wordt 0,5 VTE flexibele Carrièrebegeleiding Topsport ingeschakeld vanuit werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen.
Tabel 2: Begroting 2017-2020 inzake de uitbouw van de topsportloopbaan in Olympische disciplines
UITBOUW TOPSPORTLOOPBAAN 2017 2018 2019 2020
Talentdetectie o.l.v. Jeugdtrainers Topsport Bron: subsidies Topsport
Onderdeel van Olympische ontwikkelingsprogramma’s Quotum trainers binnen/buiten de TSS
Bron: subsidies Topsport Project Be Gold
Bron: werkingsmiddelen Topsport € 740.000 € 740.000 € 740.000 € 740.000
VDAB-begeleidingstraject tot professionele topsporter
Bron: werkingsmiddelen Topsport € 3.500 € 3.500 € 3.500 € 3.500
Topsportstudentenproject Sport Vlaanderen Bron: werkingsmiddelen Topsport
€ 855.000 € 855.000 € 855.000 € 855.000
Tewerkstellingsproject Sport Vlaanderen Bron: personeelskredieten Sport Vlaanderen
€ 1.575.000 € 1.575.000 € 1.575.000 € 1.575.000
Tewerkstellingsproject Defensie Bron: personeelskredieten Defensie
Via personeelskredieten Defensie
Tewerkstellingsproject Vlaamse Wielerploegen Bron: werkingsmiddelen Topsport
€ 1.350.000 € 1.350.000 € 1.350.000 € 1.350.000
Werkingssubsidie Vlaamse Wielerploegen Bron: werkingsmiddelen Topsport
€ 500.000 € 500.000 € 500.000 € 500.000
Carrièrebegeleiding Topsport: werking Bron: werkingsmiddelen Topsport
€ 25.000 € 25.000 € 25.000 € 25.000
54
Carrièrebegeleiding Topsport: 1,5 VTE Bron: personeelskredieten Sport Vlaanderen
Via personeelskredieten Sport Vlaanderen
Carrièrebegeleiding Topsport: flexibel personeel Bron: werkingsmiddelen Topsport
€ 35.000 € 35.000 € 35.000 € 35.000
TOTAAL € 5.083.500 € 5.083.500 € 5.083.500 € 5.083.500
WAT IS NIEUW INZAKE DE UITBOUW VAN DE TOPSPORTLOOPBAAN?
(1) Uitsluitend geregistreerde topsporters en topsporttalenten, waarvan het programma weerhouden
werd als Olympisch prestatie- of ontwikkelingsprogramma, komen in aanmerking voor faciliterende loopbaanmaatregelen;
(2) Bij aanvang van de Olympiade Tokyo (2017-2020) dient het Topsportconvenant te worden aangepast, o.a. met het oog op (1) de verankering van het flexibel leertraject buiten de topsportschool en (2) het aligneren van het onderwijsprogramma van de verschillende topsportscholen en het aanbieden van modulaire pakketten (e-learning);
(3) Bij aanvang van de Olympiade Tokyo (2017-2020) zal Sport Vlaanderen, in samenwerking met de Vlaamse topsportfederaties, expliciet een ontwikkelingslijn per weerhouden Olympische discipline vastleggen met criteria waaraan topsporters en topsporttalenten (jaarlijks) dienen te voldoen om door Sport Vlaanderen als topsporter geregistreerd te worden. Ook de selectiecriteria voor instap in de topsportschool dienen afgestemd te zijn op deze ontwikkelingslijn(en);
(4) De loopbaanbegeleiding voor (ex-)topsporters”, een samenwerkingsverband tussen Sport Vlaanderen, VDAB en acht erkende loopbaanbegeleidingcentra, voorziet in de specifieke voorbereiding van topsporters specifiek op de na-topsportcarrière. Het volledige takenpakket “Carrièrebegeleiding Topsport & Werk” dient te worden uitgevoerd door 0,5 VTE, ten laste van de personeelskredieten van Sport Vlaanderen.
(5) VDAB en Sport Vlaanderen zullen vanaf 2017 voorzien in een trajectbegeleiding van geregistreerde topsporters tot professionele topsporter, mits voldaan wordt aan de instapcriteria van de tewerkstellingsprojecten van Sport Vlaanderen;
(6) VDAB voorziet in een ‘beroepsinlevingsovereenkomst’ (BIO) en een ‘individuele beroepsopleiding’ (IBO), die ook voor topsporters in zeer specifieke situaties geschikt kunnen zijn voor het verwerven van beroepsgerichte competenties en/of het vinden van aansluiting op een carrière als professionele sporter of op een verdere sportieve opleiding;
(7) De instapcriteria voor opname van elitesporters en beloftevolle jongeren in het Tewerkstellingsproject Topsport en het Topsportstudentenproject van Sport Vlaanderen werden in lijn gebracht met de doelstellingen van het Vlaams topsportbeleid 2017-2020;
(8) Voor de financiering van het UCI continental professional cycling team “Topsport Vlaanderen–Baloise” wordt de jaarlijkse loon- en werkingskost geraamd op 1.850.000 euro, ten laste van de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen.
55
3.2. TOPSPORTMANAGEMENT
3.2.1. HISTORIEK EN STAND VAN ZAKEN Teneinde competente coördinatoren met relevante topsportervaring te kunnen aantrekken en/of te behouden, werd in 2013 een pilootproject “Pool van High Performance Managers” opgestart. Dit pilootproject was gericht op een verdere professionalisering van het topsportkader van de topsportfederaties in de focussporten (categorie 1), en voorzag in de aanstelling van 5 High Performance Managers vanaf 1/7/2013, 6 vanaf 2014, 7 in 2015 en 8 in 2016. De financiering van een High performance Manager verving de subsidiëring van de coördinator Topsport voor de betrokken topsportfederatie. De kredieten voor basissubsidies voor personeel t.a.v. de topsportfederaties voor de aanstelling van een coördinator Topsport in de focussporten bleven behouden en werden desgevallend aangevuld met werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen, tot een maximum financiering van 90.000 euro per voltijds aangestelde High performance Manager. Voor drie topsportfederaties werd het loon (aan 90%) en de werkingskost van de High Performance Manager gefinancierd via het pilootproject, tot een maximumbedrag van 90.000 euro per sporttak: Vlaamse Hockeyliga, Vlaamse Judofederatie en Vlaamse Volleybalbond.
3.2.2. WERKING IN DE PERIODE 2017-2020
3.2.2.1. ACTIEPUNT 4: STATUUT EN VERLONING TOPSPORTMANAGEMENT/KADER De nodige initiatieven dienen genomen te worden inzake het afstemmen van de verloning van het topsportmanagement/kader van de topsportfederaties op de workload en de verantwoordelijkheid, teneinde de expertise van deze doelgroep te bewaren en verder uit te bouwen. De hoogste prioriteit dient uit te gaan naar de verdere professionalisering van de coördinatie/het management van de topsportfederaties die participeren in zowel prestatieprogramma’s als ontwikkelingsprogramma’s. De subsidiëring van de functie van de technisch directeur Topsport is afhankelijk van een akkoord van Sport Vlaanderen, na advies van de Taskforce Topsport, over de geschiktheid van de kandidaat. Daarbij zal rekening gehouden worden met het functieprofiel, topsportervaring en pedagogische ervaring, elders verworven competenties en reeds eerder behaalde resultaten inzake Topsport. De technisch directeur Topsport vervult de rol van “uniek aanspreekpunt” in het uitvoeren van het beleidsplan Topsport en geniet operationele autonomie binnen de topsportfederatie inzake de uitvoering van het vooropgestelde topsportprogramma. De Technisch Directeur Topsport is voorzitter van de topsportcommissie, die minimaal de volgende bevoegdheden heeft inzake topsport: het opstellen en voorstellen van het vierjaarlijkse beleidsplan bij de raad van bestuur van de sportfederatie, en het uitvoeren, opvolgen en bijsturen van het topsportbeleid. De ontwikkelingsprogramma’s (middellange en lange termijn) worden aangestuurd door de Technisch Directeur Topsport of door een “program driver”, in functie van de specifieke context aangesteld en/of erkend door de ondersteunende organisaties (federatie, overheid, BOIC, …), waarvoor hij/zij de rol van “uniek aanspreekpunt” vervult. De prestatieprogramma’s (korte termijn) worden aangestuurd door de ad hoc aangestelde “program driver”, die beschikt over een verregaande autonomie inzake budget en outputdoelstellingen, en legt hiervoor verantwoording af aan de Technisch Directeur Topsport. De technisch directeur topsport kan eveneens de ”program driver” zijn voor alle of sommige prestatie- en ontwikkelingsprogramma’s. Per topsportfederatie dient een omkaderingsnorm voor het managementkader (Technisch Directeur Topsport en/of ad hoc “program drivers”) vastgelegd te worden vanuit een holistische benadering ten aanzien van de outputdoelstellingen en noden inzake werking en omkadering van de prestatie- en ontwikkelingsprogramma’s. De omkaderingsnorm zal bij aanvang van de Olympiade worden bepaald, en jaarlijks geëvalueerd en/of bijgestuurd waar nodig. De omkaderingskost, verbonden aan de aanstelling van
56
de ad hoc “program drivers”, dient gedragen te worden vanuit de programmakost per prestatie- of ontwikkelingsprogramma. Aan de functie van “program driver” zijn geen diplomavereisten gekoppeld. De aanstelling van het managementkader (Technisch Directeur Topsport en/of ad hoc “program drivers”), bij voorkeur binnen de topsportfederatie, zal in de loop van de Olympiade geëvalueerd worden op basis van de eerder beschreven voorwaarden (in volgorde van prioriteit):
(1) Aantonen dat voldoende autonomie werd gevrijwaard voor de aansturing van de topsportprogramma’s, via een delegatie van bevoegdheden vanuit de Raad van Bestuur van de betrokken topsportfederatie;
(2) Aantonen dat de doelstellingen op korte, middellange en lange termijn in Olympische medaille-events reeds behaald werden of nog haalbaar zijn;
(3) Aantonen in welke mate en hoe effectief de topsporters, de topsporttrainers en de topsportprogramma’s werden aangestuurd door het managementkader;
(4) Aantonen dat de kwaliteit van het topsportbeleid van de federatie werd afgestemd op maat van de topsporters.
3.2.3. BUDGET 2017-2020 (1) De loonkost van 1 VTE Technisch Directeur Topsport dient onderhandeld te worden door de
topsportfederatie, en wordt gesubsidieerd vanuit de subsidies Topsport; (2) De gebeurlijke loon- en werkingskosten, verbonden aan de aanstelling van de ad hoc “program
drivers”, dienen opgenomen te worden in de totale programmakost van de Olympische prestatie- en ontwikkelingsprogramma’s.
Tabel 3: Begroting 2017-2020 inzake de verloning van het topsportkader in Olympische disciplines
VERLONING TOPSPORTKADER 2017 2018 2019 2020
Technisch Directeurs Topsport Bron: subsidies Topsport
Onderdeel van Olympische ontwikkelingsprogramma’s
“Program Drivers” Bron: werkingsmiddelen Topsport
Onderdeel van Olympische prestatie- en ontwikkelingsprogramma’s
WAT IS NIEUW INZAKE STATUUT EN VERLONING TOPSPORTMANAGEMENT/KADER?
(1) De subsidiëring van de functie van de technisch directeur Topsport is afhankelijk van een akkoord van
Sport Vlaanderen, na advies van de Taskforce Topsport, over de geschiktheid van de kandidaat. Daarbij zal rekening gehouden worden met het functieprofiel, topsportervaring en pedagogische ervaring, elders verworven competenties en reeds eerder behaalde resultaten inzake Topsport. De technisch directeur Topsport vervult de rol van “uniek aanspreekpunt” in het uitvoeren van het beleidsplan Topsport en verwerft operationele autonomie ten aanzien van de topsportfederatie binnen het vooropgestelde topsportprogramma en het toegekende topsportbudget. De Technisch Directeur Topsport is voorzitter van de topsportcommissie, die minimaal de volgende bevoegdheden heeft inzake topsport: het opstellen en voorstellen van het vierjaarlijkse beleidsplan bij de raad van bestuur van de sportfederatie, en het uitvoeren, opvolgen en bijsturen van het topsportbeleid.
(2) De prestatieprogramma’s (korte termijn) dienen te worden aangestuurd door de ad hoc aangestelde “program driver”, die beschikt over een verregaande autonomie inzake budget en outputdoelstellingen, en legt hiervoor verantwoording af aan de Technisch Directeur Topsport. De technisch directeur topsport kan eveneens de ”program driver” zijn voor alle of sommige prestatie- en ontwikkelingsprogramma’s.
57
3.3. TOPSPORTTRAINER
3.3.1. HISTORIEK EN STAND VAN ZAKEN Een voltijds vormingscoördinator Topsport werd in 2013 aangesteld in de afdeling Topsport van Sport Vlaanderen. Hij waakte enerzijds over de afstemming van het initieel vormingstraject binnen de Vlaamse Trainersschool en de universiteiten, via de betrokken denkcellen van de Vlaamse Trainersschool, waarbij prioriteit gegeven werd aan de focussporten. In samenwerking met de Vlaamse Trainersschool werd een visietekst uitgeschreven voor (ex)-topsporters die in een geïndividualiseerd opleidingsproject kunnen begeleid worden. De vormingscoördinator Topsport superviseerde anderzijds de permanente vorming van topsporttrainers. Vanaf 2014 werd een geïndividualiseerd vormingstraject uitgewerkt voor iedere “in service” topsporttrainer in een focussport (categorie 1). De “coach the coach”-begeleiding van de high potential coaches was hierin een prioriteit. Onder andere de professionele directeur sportkaderopleiding en/of de High Performance Manager of de coördinator topsport werden in dit proces betrokken.
Figuur 16: Overzicht van de omkaderingsnorm per sporttak (in VTE) in de Olympiade Rio (situatie op 1/7/2016)
2,0
1,8
2,0
1,5
2,2
1,5
2,0
1,0
1,0
1,0
1,0
0,5
1,3
2,0
0,5
1,0
0,5
0,5
3,0
2,0
1,0
4,0
1,0
2,0
0,5
1,0
1,0
2,0
1,0
2,0
3,0
3,0
3,0
1,5
1,0
1,0
1,5
1,8
1,0
0,5
1,0
0,5
0,5
0,5
1,5
0,5
0,8
6,5
5,0
3,7
3,5
4,5
1,7
1,5
4,0
2,2
1,0
2,0
1,5
2,0
0,0 2,0 4,0 6,0 8,0 10,0 12,0 14,0
Gymnastiek
Volleybal
Hockey
Zwemmen
Tennis
Atletiek
Wielrennen
Judo
Zeilen
Paardrijden
Voetbal
Basketbal
Snowboard
Kajak
Badminton
Tafeltennis
Schermen
Triatlon
Roeien
G-sport
Taekwondo
Shorttrack
Boogschieten
Cat
egori
e 1
Cat
egori
e 2
Cat
egori
e 3
Cat
. 5
Win
dow
of
Opport
unit
y
Aantal VTE gefinancierde/gesubsidieerde topsporttrainers
Vla
amse
topsp
ort
takk
enlij
st 2
013
-2016
Pool van Toptrainers
Pool van Projecttrainers
Be Gold-project
Pool van Jeugdtrainers Topsport
Topsportschool
58
Bij aanvang van de Olympiade Rio (2013-2016) werd een omkaderingsnorm (quotum van “in service” topsporttrainers) per sporttak vastgelegd, met een deelquotum per doelgroep/termijn, hoewel niet steeds strikt te scheiden. Dit quotum (106 VTE) werd omgezet in een subsidiëring/financiering in het kader van de diverse projecten, en bleef nagenoeg ongewijzigd tot het einde van de Olympiade:
Pool van Toptrainers (max. 85.000 euro voor 1 VTE), in hoofdzaak gericht naar de elitesporters/ korte termijn, met mogelijk een bijkomende opdracht t.a.v. beloftevolle jongeren/ middellange termijn;
Pool van Beloftentrainers Topsport en project BeGold (max. 70.000 euro voor 1 VTE), in hoofdzaak gericht naar de beloftevolle jongeren/middellange termijn;
Pool van Jeugdtrainers Topsport (max.55.000 euro voor 1 VTE) en lesgevers topsportschool (volgens barema aan 90%), in hoofdzaak gericht naar de geïdentificeerde topsporttalenten/ lange termijn.
3.3.2. WERKING IN DE PERIODE 2017-2020
3.3.2.1. ACTIEPUNT 5: VORMING VAN TOPSPORTTRAINERS De nodige initiatieven dienen genomen te worden inzake de vorming en bijscholing van de Vlaamse “in service” topsporttrainers, teneinde de expertise van deze doelgroep te bewaren en verder uit te bouwen. De hoogste prioriteit dient daarbij uit te gaan naar de “in service” topsporttrainers van de topsportfederaties die participeren in zowel prestatieprogramma’s (korte termijn) als ontwikkelingsprogramma’s (middellange en lange termijn). De detectie van toekomstige topsporttrainers verloopt via een tweesporenbeleid: hetzij via een academische opleiding (Master Lichamelijke Opvoeding, afstudeervariante sporttraining), hetzij op basis van een sporttakspecifieke trainerservaring (na een sportspecifieke opleiding en/of via een VTS-opleiding). Eenmaal de basisvorming van de topsporttrainer is gerealiseerd (minimaal niveau trainer A), vloeit het tweesporenbeleid samen in een permanente (zelf)vorming door de topsporttrainer.
INITIËLE VORMING VAN TOPSPORTTRAINERS HET VORMINGSTRAJECT BINNEN DE VLAAMSE TRAINERSSCHOOL
Het vormingstraject van een (toekomstige topsport)trainer van initiator tot trainer A impliceert een gemiddelde opleidingsomvang van ruim 430u, verspreid over meerdere jaren, en vereist een belangrijke investering voor de betrokken trainer en de sporttakspecifieke VTS-denkcel. Het optimaliseren van de trainersopleidingen van de Vlaamse Trainersschool tot op het niveau trainer A dient gerealiseerd te worden voor alle topsportfederaties die participeren in zowel prestatieprogramma’s (korte termijn) als ontwikkelingsprogramma’s (middellange termijn). Dit moet een efficiënte inzet van de beschikbare middelen garanderen en een volwaardige opleiding tot topsporttrainer initiëren, met facultatief de mogelijkheid tot het volgen van een G-sportmodule of het begeleiden van G-topsporters als stageopdracht. Voor het professionaliseren van de sportkaderopleiding door de Vlaamse Trainersschool dient iedere (top)sportfederatie in te zetten op de aanstelling van een professionele, al dan niet voltijdse directeur sportkaderopleiding (PDSKO). Dit kan gebeuren door het aanwenden van subsidies, in het kader van het nieuwe decreet op de georganiseerde sportsector, die in belangrijke mate worden bepaald op basis van de output inzake opleiding en valorisatie van de sportkaderopleiding. De middelen van Sport Vlaanderen voor de financiering van PDSKO’s voor een beperkt aantal focussporten (2013-2016) worden hiertoe vanaf 2017 toegevoegd aan het decreet. In zoverre de topsportfederatie bereid is tot verdere professionalisering (o.a. via de uitbouw van een HR-beleid) en er een beschikbaar, geëngageerd potentieel tot aanstelling van een PDSKO is, dient de continuering van deze functie over een langere/onbepaalde periode te verlopen. Het aanleveren van ‘good practices’ kan leiden tot het opstellen van een generiek functieprofiel en (niet-participerende) topsportfederaties ervan overtuigen om doelgericht op zoek te gaan naar het juiste profiel, waar mogelijk gefaciliteerd door de vormingscoördinator.
59
HET VORMINGSTRAJECT BINNEN DE UNIVERSITEITEN In de drie Vlaamse universiteiten met een opleiding tot Master in de Lichamelijke Opvoeding en Bewegingswetenschappen bestaat al meer dan 20 jaar de afstudeervariante sporttraining. Daarin kunnen studenten – die beantwoorden aan de sporttakspecifieke instapvoorwaarden – een opleidingstraject tot trainer A aanvatten. Met de verworven competenties kunnen de afgestudeerde studenten onder meer doorgroeien tot topsporttrainers. Vooral het op bijscholing en innovatie gericht, reflecterend omgaan met de sportwetenschappelijke vaardigheden is een meerwaarde voor Topsport. Om voldoende sporttakspecifiek te zijn, is het essentieel dat de “academische” vormingstrajecten tot trainer A in samenspraak met de sportfederaties gebeuren. Dit gebeurt via de VTS-denkcellen en dat geldt in het bijzonder voor de stagemodules. De afstemming van deze stagemodules is expliciet opgenomen in het takenpakket van de VTS-liaisons van de universiteiten. De topsportbegeleiding gebeurt door de topsporttrainer, bijgestaan door specialisten in sportwetenschappelijke facetten van de begeleiding: sportfysiologie, trainingsleer, voeding, bewegingsanalyse & biomechanica, medisch/paramedische begeleiding, sportpsychologie, ... Het vormingsaanbod voor die ondersteunende rollen situeert zich onder meer in de Vlaamse universiteiten in het studiegebied lichamelijke opvoeding-bewegingswetenschappen (afstudeerrichting sporttraining en -coaching) en in de revalidatiewetenschappen wat betreft paramedische begeleiding. De vormingscoördinator Topsport heeft, in samenspraak met de gangmaker Topsport en wetenschap, ook aandacht voor deze ondersteunende rollen. De Vlaamse universiteiten leveren een belangrijke wetenschappelijke input in de vorming en begeleiding van trainers. Door het aanbieden van krachtige leeromgevingen, als een model voor “cognitive apprenticeship”, verwerft de (topsport)trainer een ervaringsgerichte kennis in omstandigheden die zeer nauw aansluiten met de trainingsbegeleiding op het terrein. Op eenzelfde wijze kan het lopen van stage bij een toptrainer een bijzondere meerwaarde opleveren in het vormingstraject van een toekomstig toptrainer.
PERMANENTE VORMING VAN “IN SERVICE” TOPSPORTTRAINERS O.L.V. DE VORMINGSCOÖRDINATOR TOPSPORT Slechts een marginaal percentage van de ruim 3.000 gediplomeerde VTS-trainers A is momenteel actief in het topsportbeleid van een federatie. Gezien het beperkte aantal topsporttrainers is het weinig zinvol om voor deze doelgroep generieke maatregelen binnen de Vlaamse Trainersschool te nemen. Bovendien vergt de intensieve begeleiding van jonge, toekomstige topsporters (8 tot 23 jaar) een specifieke, bijkomende kennis inzake sociale vaardigheden, fysieke/emotionele belastbaarheid en multi/interdisciplinaire omkadering, die niet of nauwelijks aan bod komt in de VTS-opleidingen trainer A. De deskundigheid van de Trainer A dient daarom aangevuld te worden met competenties inzake specifieke aspecten van trainingsbegeleiding bij toekomstige topsporters. Om die reden wordt de aanstelling van de vormingscoördinator Topsport in de afdeling Topsport van Sport Vlaanderen voortgezet. Deze persoon zorgt, in samenspraak met de topsportfederatie, per topsporttrainer voor de uitwerking en opvolging van een geïndividualiseerd topsportspecifiek vormingstraject van internationaal niveau. Hij/zij gaat op zoek naar een optimale afstemming van de vormingsnoden van de topsporttrainer (via een intakegesprek in functie van het uitstippelen van een vormingstraject, en via een permanente opvolging van de topsporttrainer) op het kennis- en vormingsaanbod van de topsportfederatie (via een regelmatige evaluatie van het HR-beleid). Voor iedere “in service” topsporttrainer, die opgenomen wordt in een prestatie- en/of ontwikkelingsprogramma, dient een persoonlijk vormingstraject uitgetekend te worden, waarbij per sporttak en per type topsporttrainer een ontwikkelingsprofiel wordt opgesteld. In iedere fase van het vormingstraject wordt de nadruk gelegd op de inter- en intrapersoonlijke competenties, de prestatiefocus en/of de professionele competenties. Het persoonlijk vormingstraject van elke topsporttrainer in een prestatieprogramma of ontwikkelingsprogramma dient opgenomen te worden in de (al dan niet) jaarlijkse subsidieaanvraag. Ook het topsportkader van een topsportfederatie (technisch directeur Topsport,
60
“program driver”, …) heeft baat bij een dergelijk geïndividualiseerd vormingstraject, in eerste instantie via het HR-beleid van de federatie, al dan niet in samenwerking met de vormingscoördinator Topsport. Alle vormingsinitiatieven voor de “in service” topsporttrainers en topsportverantwoordelijken dienen vanuit een centrale opleidingsvisie gecoördineerd te worden door de vormingscoördinator Topsport van Sport Vlaanderen, in nauwe samenwerking met de Vlaamse Trainersschool en waar mogelijk in maximale synergie met andere ondersteunende partners (BOIC, VSF, …). Er dient een onderscheid gemaakt te worden tussen de detectie en de ontwikkeling van topsporttrainers (Jeugdtrainers Topsport), de vervolmaking van toekomstige “in service” topsporttrainers (High Potentials) en het inspireren van “in service” toptrainers (Topcoaches). In de mate van het mogelijke dienen de verschillende topsporttrainers per sporttak gecentraliseerd te worden in één trainingsinfrastructuur Topsport, opdat kruisbestuiving mogelijk is. De “embedded scientist” en/of sportwetenschappelijke expert dient een faciliterende rol op te nemen bij het delen en verankeren van de sportwetenschappelijke kennis en ervaring.
DETECTIE EN ONTWIKKELING VAN TOPSPORTTRAINERS (JEUGDTRAINERS TOPSPORT) De topsportfederatie is te allen tijde verantwoordelijk voor de detectie en selectie van geschikte (top)sporttrainers met (waar mogelijk) een sporttechnische kwalificatie trainer A in de betrokken sporttak. De detectie kan verlopen via de inrichting van een jobbeurs (jaarlijkse verbindingsdag tussen de studenten en de betrokkenen in de topsportwerking van de federatie), door zelf contacten te leggen met de opleidingsverantwoordelijke(n) van de onderwijsinstelling, of door een regelmatige screening uit te voeren van de sporttakgebonden clubtrainers. Sportfederaties dienen zoveel als mogelijk gehonoreerd te worden voor de inrichting van een VTS-cursus trainer A en/of de opleiding van (ex-)topsporters naar trainer A via een alternatief vormingstraject.
De ontwikkeling van de Jeugdtrainers Topsport is voornamelijk gericht naar de uitbouw van professionele kennis, waarbij meer aandacht dient besteed te worden aan de ontwikkeling van inter- en intrapersoonlijke competenties en prestatiefocus. De topsporttrainer zal (nog) meer competenties kunnen ontwikkelen door (1) het koppelen van ‘mentorship’ aan het individuele vormingstraject en (2) het bevorderen van de instap in een meerjarige opleiding, aansluitend op de VTS-cursus trainer A. Een aanvullende module Jeugdtrainer Topsport dient opnieuw ingericht te worden, lopend over een periode van 3 jaren en inspelend op de individuele vormingsnoden van de Jeugdtrainers Topsport. Deze aanvullende module dient compatibel te zijn met het fulltime “in service” gegeven, en het persoonlijk ontwikkelingsprofiel dient centraal te staan.
VERVOLMAKING VAN TOEKOMSTIGE “IN SERVICE” TOPSPORTTRAINERS (HIGH POTENTIALS) Uitsluitend “in service” topsporttrainers die een volwaardig engagement tonen in de begeleiding van topsporters en waarvan de betrokken federatie een afdoende HR-beleid voert (o.a. via duidelijke communicatie inzake vormingsinitiatieven), zullen door Sport Vlaanderen, op advies van de Taskforce Topsport, erkend worden als High Potential. De High Potential dient net als de technisch directeur Topsport en/of “program driver”, de mentor en de PDSKO de mogelijkheid te krijgen om in te stappen in een High Potential programma, op voorwaarde dat hij/zij het nodige engagement toont door te participeren in reeds bestaande vormingsinitiatieven (aanvullende module Jeugdtrainer Topsport, VTS-bijscholingen, Vlaams Coachesplatform, …). Het High Potential programma zal bestaan uit 10 vormingsmomenten gespreid over 3 jaren, op basis van de opleidingsvisie tot top(sport)coach, onder leiding van de mentor en de vormingscoördinator Topsport.
INSPIREREN VAN “IN SERVICE” TOPTRAINERS (TOPCOACHES) Ook topcoaches, opgenomen in de Pool van Toptrainers, kunnen blijven groeien als toptrainer via opname in maatwerkprogramma's gericht op de topsportpraktijk, persoonlijke ontwikkeling en op kennis en
61
vaardigheden. Het Topcoachesprogramma zal voorzien in netwerkmomenten, waar mogelijk in synergie met het Olympisch Coachesplatform, met als doel om topcoaches (elkaar) te inspireren.
ANDERE VORMINGSINITIATIEVEN Uitsluitend geëngageerde “in service” topsporttrainers die een uitgesproken ambitie tonen en opgenomen worden in een prestatie- of ontwikkelingsprogramma, zullen worden uitgenodigd voor deelname aan diverse vormingsinitiatieven (in volgorde van prioriteit):
(1) Lerende Gemeenschappen: viermaal per jaar (waarvan 1x formeel), voor alle “in service” topsporttrainers, technische directeurs Topsport, “program drivers” en PDSKO’s, met intervisiemomenten rond specifieke thema’s inzake Topsport, o.l.v. een facilitator;
(2) Vlaams Coachesplatform: tweemaal per jaar, waar “coaches voor coaches” gekoppeld wordt aan een specifiek thema inzake Topsport, met ruimte voor intervisiemomenten;
(3) Congres voor topsporttrainers: jaarlijks, met topsprekers en intervisiemomenten tussen alle “in service” topsporttrainers en de topcoaches;
(4) Top 8 : tweemaal per jaar voor alle “in service” topsporttrainers in een Olympische cyclus, waarbij 4 topcoaches worden verenigd met 4 toppers uit andere disciplines. Waar mogelijk verloopt dit vormingsinitiatief in maximale synergie met het Olympisch Coachesplatform (BOIC).
Topsporttrainers die uit passie en interesse een eigen vormingstraject zoeken (‘unmediated learning’), dienen hierin formeel gevaloriseerd te worden, bv. via EVC-procedure, toekennen van credits, ... De vormingscoördinator Topsport zal voorzien in een vormingsactiviteitenkalender per doelgroep over een volledige Olympiade, gekoppeld aan een vormingsbudget. Tweemaal per jaar rapporteert hij/zij aan de Taskforce Topsport inzake het initieel vormingstraject en de permanente vorming van de “in service” topsporttrainers, opgenomen in een prestatie- en/of ontwikkelingsprogramma. Voorts informeert hij/zij jaarlijks een stand van zaken aan de Stuurgroep van de Vlaamse Trainersschool. De globale werking alsook de werking per sporttak zal waar nodig ad hoc bijgestuurd worden door Sport Vlaanderen, na advies van de Taskforce Topsport.
3.3.2.2. ACTIEPUNT 6: TOPSPORTTRAINERS IN OLYMPISCHE PRESTATIEPROGRAMMA’S De kwaliteit van de dagelijkse trainingstechnische begeleiding van Vlaamse topsporters is de grootste prioriteit in het Vlaams topsportbeleid. Topsporttrainers dienen per sporttak evenwel aangesteld en gefinancierd te worden vanuit een holistische benadering. De nood aan topsporttrainers dient per sporttak voor de Olympiade 2017-2020 vastgelegd te worden in het vierjaarlijks beleidsplan Topsport van de desbetreffende topsportfederatie. Toekenning van financiering van topsporttrainers door de Vlaamse overheid zal gekoppeld worden aan de strategische prioriteiten van het topsportbeleid en de gedetecteerde noden per sporttak.
Bij aanvang van de Olympiade Tokyo (2017-2020) zal een programmakost en omkaderingsnorm per Olympisch prestatieprogramma vastgelegd worden. De topsporttrainers die gefinancierd worden binnen de Olympische prestatieprogramma’s, worden opgenomen in de Pool van Toptrainers, die zich in hoofdzaak richt naar de voorgedragen elitesporters, met waar mogelijk een bijkomende opdracht tot kennisoverdracht t.a.v. de “in service “topsporttrainers. Het contract met een toptrainer, zoals afgesloten tussen de topsportfederatie en de betrokken trainer, kan pas gefinancierd worden na goedkeuring van het prestatieprogramma door de Taskforce Topsport. Het betreft een financiering van bepaalde duur, waarvan de einddatum is afgestemd op de finale doelstelling van het prestatieprogramma, met minimaal een tussentijdse evaluatie (en de daaraan gekoppelde mogelijkheid tot verbreking) op basis van de werking en het behalen van de tussentijdse doelstellingen. De overeenkomsten kunnen niet eenzijdig door de opdrachtgever (in casu de topsportfederatie) verbroken worden, zonder voorafgaandelijk overleg met en akkoord van Sport Vlaanderen.
62
Uitsluitend expertise van hoog internationaal niveau (uit binnen- of buitenland) zal gefinancierd worden in het kader van de Pool van Toptrainers. De resultaatsverbintenis in de contracten dient te beantwoorden aan de finaliteit van het prestatieprogramma, met minimaal het behalen van finaleplaatsen of medailles op Olympische Spelen en/of wereldkampioenschappen en/of Europese Kampioenschappen in Olympische disciplines of het behalen van medailles op Paralympische Spelen, wereldkampioenschappen en/of Europese Kampioenschappen in Paralympische disciplines. De loonkost van 1 VTE toptrainer in het Olympisch prestatieprogramma wordt onderhandeld door de topsportfederatie. De financiering wordt door de Taskforce Topsport ad hoc bepaald op basis van (1) competentie, workload, beschikbaarheid en takenpakket van de toptrainer en (2) de ingediende begroting inclusief de dagelijkse werkingskosten van de toptrainer (binnenlandse verblijfskosten en verplaatsingen, communicatiekosten, …). De verplaatsings- en verblijfskosten met betrekking tot buitenlandse stages en internationale wedstrijden kunnen worden gedekt via specifieke ad hoc financieringen van het desbetreffende prestatieprogramma.
3.3.2.3. ACTIEPUNT 7: TOPSPORTTRAINERS IN OLYMPISCHE
ONTWIKKELINGSPROGRAMMA’S Bij aanvang van de Olympiade Tokyo (2017-2020) zal een programmakost en omkaderingsnorm per Olympisch ontwikkelingsprogramma vastgelegd worden. De topsporttrainers die gesubsidieerd worden binnen de Olympische ontwikkelingsprogramma’s, worden opgenomen in de Pool van Beloftentrainers Topsport, die zich in hoofdzaak richt naar de voorgedragen beloftevolle jongeren in de transitieperiode naar elitesporter, of in de Pool van Jeugdtrainers Topsport, die zich in hoofdzaak richt naar de talentdetectie en -ontwikkeling van jonge topsporttalenten in en buiten de topsportschool. Er wordt geen afzonderlijke topsportsubsidie meer voorzien voor de participatie in een topsportschool. Het contract dient afgesloten te worden tussen de topsportfederatie en de betrokken topsporttrainer, na goedkeuring van het ontwikkelingsprogramma door de Taskforce Topsport. De loonkost van 1 VTE Beloftentrainer Topsport en/of Jeugdtrainer Topsport in een Olympisch ontwikkelingsprogramma wordt gesubsidieerd volgens barema (aan 90%). Het betreft een ondersteuning van bepaalde duur, met een jaarlijkse evaluatie van het uitgevoerde programma en de progressie die de opgenomen topsporters en topsporttalenten hebben gemaakt. Na beraadslaging door de Taskforce Topsport wordt de financiering jaarlijks al dan niet bestendigd en wordt het programma desgevallend bijgestuurd. Aangezien het een werking betreft met beoogd effect op middellange en lange termijn, neemt de evaluatie van het proces een belangrijke plaats in, naast de evaluatie van de behaalde progressie/resultaten (lange termijnprojecten = hoger foutenrisico). De overeenkomsten kunnen niet eenzijdig door de opdrachtgever (in casu de topsportfederatie) verbroken worden, zonder voorafgaandelijk overleg met en akkoord van Sport Vlaanderen. De dagelijkse werkingskosten (verblijf- en verplaatsingskosten, communicatiekosten, …) van de Beloftentrainers Topsport en Jeugdtrainers Topsport kunnen worden gedekt via de subsidiëring van de programmakost van het desbetreffende ontwikkelingsprogramma (zie verder).
3.3.3. BUDGET 2017-2020
(1) Voor de aanstelling in niveau A van een voltijds vormingscoördinator Topsport is een budget nodig van 80.000 euro per jaar, ten laste van de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen;
(2) Voor het detecteren, ontwikkelen, vervolmaken en inspireren van “in service” topsporttrainers is een vormingskrediet nodig van 345.000 euro, gespreid over de Olympiade Tokyo (2017-2020), ten laste van de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen;
(3) De diverse vormingsinitiatieven voor geëngageerde“in service” topsporttrainers (Lerende Gemeenschappen, Vlaams Coachesplatform, Congres voor topsporttrainers en Top 8) worden geraamd op 100.000 euro per jaar, ten laste van de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen;
63
(4) De financiering van de loonkost en de dagelijkse werkingskosten van de Toptrainers wordt geraamd op 2.125.000 euro per jaar (25 VTE x 85.000 euro), ten laste van de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen;
(5) De financiering van de loonkost (aan 90%) van de Beloftentrainers Topsport wordt geraamd op 750.000 euro per jaar (15 VTE x 50.000 euro), die een onderdeel zijn van de subsidies voor de Olympische ontwikkelingsprogramma’s;
(6) De financiering van de loonkost (aan 90%) van de Jeugdtrainers Topsport wordt geraamd op 3.250.000 euro per jaar (65 VTE x 50.000 euro), die een onderdeel zijn van de subsidies voor de Olympische ontwikkelingsprogramma’s.
Tabel 4: Begroting 2017-2020 inzake de vorming en tewerkstelling van topsporttrainers in Olympische disciplines
VORMING EN TEWERKSTELLING TOPSPORTTRAINERS
2017 2018 2019 2020
Vormingscoördinator Topsport Bron: werkingsmiddelen Topsport
€ 80.000 € 80.000 € 80.000 € 80.000
Individuele vormingstrajecten Bron: werkingsmiddelen Topsport
€ 100.000 € 90.000 € 90.000 € 65.000
Andere vormingsinitiatieven Bron: werkingsmiddelen Topsport
€ 100.000 € 100.000 € 100.000 € 100.000
Pool van Toptrainers (25 VTE) Bron: werkingsmiddelen Topsport
€ 2.125.000 € 2.125.000 € 2.125.000 € 2.125.000
Pool van Beloftentrainers Topsport (15 VTE) Bron: subsidies Topsport
€ 750.000 € 750.000 € 750.000 € 750.000
Pool van Jeugdtrainers Topsport (65 VTE) Bron: Subsidies Topsport
€ 3.250.000 € 3.250.000 € 3.250.000 € 3.250.000
TOTAAL € 6.405.000 € 6.395.000 € 6.395.000 € 6.370.000
WAT IS NIEUW INZAKE VORMING EN TEWERKSTELLING VAN TOPSPORTTRAINERS?
(1) Voor iedere “in service” topsporttrainer, die opgenomen wordt in een prestatie- en/of
ontwikkelingsprogramma, dient een persoonlijk vormingstraject uitgetekend te worden, gecoördineerd vanuit een centrale opleidingsvisie, waarbij per sporttak en per type topsporttrainer een ontwikkelingsprofiel wordt opgesteld;
(2) Specifieke vormingsinitiatieven worden aangeboden voor de detectie en ontwikkeling van topsporttrainers (Jeugdtrainers Topsport), de vervolmaking van toekomstige “in service” topsporttrainers (High Potentials) en het inspireren van “in service” toptrainers (Topcoaches);
(3) Bij aanvang van de Olympiade Tokyo (2017-2020) zal een programmakost en omkaderingsnorm per Olympisch prestatieprogramma vastgelegd worden. De topsporttrainers die gefinancierd worden binnen de Olympische prestatieprogramma’s, worden opgenomen in de Pool van Toptrainers, die zich in hoofdzaak richt naar de voorgedragen elitesporters, met waar mogelijk een bijkomende opdracht tot kennisoverdracht t.a.v. de “in service “topsporttrainers;
(4) Bij aanvang van de Olympiade Tokyo (2017-2020) zal een programmakost en omkaderingsnorm per Olympisch ontwikkelingsprogramma vastgelegd worden. De topsporttrainers die gesubsidieerd worden binnen de Olympische ontwikkelingsprogramma’s, worden opgenomen in de Pool van Beloftentrainers Topsport, die zich in hoofdzaak richt naar de voorgedragen beloftevolle jongeren in de transitieperiode naar elitesporter, of in de Pool van Jeugdtrainers Topsport, die zich in hoofdzaak richt naar de talentdetectie en -ontwikkeling van jonge topsporttalenten in en buiten de topsportschool. Er wordt geen afzonderlijke topsportsubsidie meer voorzien voor de participatie in een topsportschool.
64
3.4. SPORTWETENSCHAPPELIJKE OMKADERING
3.4.1. HISTORIEK EN STAND VAN ZAKEN In het kader van de beleidsmatige aansturing van de wetenschappelijke topsportbegeleiding werden zeven sportwetenschappelijke begeleidingsdomeinen gedefinieerd. Voor elk van deze domeinen, namelijk medisch/paramedische begeleiding, sportpsychologische begeleiding, coaching, sporttechnologie en innovatie, sportbiomechanica en bewegingsanalyse, kracht- en houdingstraining en sportfysiologische en voedingsbegeleiding, werd een domeinexpert aangesteld voor de volledige Olympiade Rio (2013-2016). De coördinerende experts superviseerden de domeinspecifieke werking in de topsportfederaties en verspreidden kennis onder de “embedded scientists” en de “in service topsporttrainers”. Voornamelijk binnen de focussporten werden embedded scientists aangesteld om voorbereidend werk uit te voeren op het terrein, om de coördinerende domeinexperts te contacteren en te engageren, om interdisciplinair overleg te bewerkstelligen en om trainers bij te staan in het toepassen van de wetenschappelijke begeleiding in de praktijk. Via de Elektronische Leeromgeving (ELO) werden factsheets en presentaties ter beschikking gesteld aan alle “in service topsporttrainers”, topsportverantwoordelijken, embedded scientists,… Daarnaast verenigde de coördinerende expert de vakexperts in een overlegplatform en werd een Colloquium Topsport en Wetenschap georganiseerd, in samenwerking met de Vlaamse Vereniging voor Kinesiologie. Voor de specifieke sportwetenschappelijke medisch-paramedische (SWMP) projecten topsport werd een jaarlijkse financiering van ca. 870.000 euro toegekend aan twintig Vlaamse topsportfederaties, op basis van maximumbedrag per categorie van de Vlaamse topsporttakkenlijst 2013-2016 ten laste van werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen: 70.000 euro voor de focussporten, 25.000 euro per sporttak in categorie 2 en 10.000 euro per sporttak in categorie 3. Alle sportwetenschappelijke begeleidingsprojecten werden gecoördineerd door de gangmaker Topsport en Wetenschap in de afdeling Topsport van Sport Vlaanderen. Naast het optimaal begeleiden van de topsporttrainers en de topsporters, werd eveneens geïnvesteerd in het genereren van nieuwe kennis en expertise door middel van sportwetenschappelijke onderzoeksprojecten. Het voeren van relevant wetenschappelijk onderzoek naar topsportgerelateerde onderwerpen werd gestuurd via het mechanisme van Vlaamse leerstoelen Topsport aan de Vlaamse universiteiten. Hierdoor verkregen deze instellingen meer middelen en verantwoordelijkheden met betrekking tot kennisontwikkeling in functie van Topsport. De Vlaamse leerstoel Topsport had tot doel een aantrekkings- en groeipool te zijn voor een vernieuwende topsportrelevante onderzoekslijn. Dit diende uit te monden in het vergroten en bestendigen van relevante topsportwetenschappelijke kennis. In de Olympiade Rio (2013-2016) werden vier onderzoeksprojecten gefinancierd, met als doel om zowel op korte als op lange termijn een meerwaarde te betekenen voor het Vlaamse topsportbeleid. Van de onderzoekers werd verwacht om nauw samen te werken met de topsporters, trainers en begeleiders en de topsportfederaties. Sport Vlaanderen bewaakte de uitvoering van de onderzoeksprojecten en de beoogde toepassing ervan in de dagelijkse topsportpraktijk.
3.4.2. WERKING IN DE PERIODE 2017-2020
3.4.2.1. ACTIEPUNT 8: TOPSPORT & WETENSCHAP De sportwetenschappelijke begeleidings- en onderzoeksprojecten inzake topsport doelen enerzijds op het bijstaan van de topsporttrainer op basis van reeds bestaande knowhow, en anderzijds op het vergroten van nieuwe topsportgerelateerde expertise, steeds in functie van het leveren van topsportprestaties. De sportwetenschappelijke begeleidingsprojecten dienen hoofdzakelijk gericht te zijn op de optimale omkadering van topsporters in de prestatie- en ontwikkelingsprogramma’s met de grootste prioriteit, waar mogelijk met toepassing op Paralympische G-topsporters. De sportwetenschappelijke ondersteuning
65
dient a priori vraaggestuurd te verlopen, waar mogelijk ad hoc in de prestatieprogramma’s en waar nodig generiek in de ontwikkelingsprogramma’s. Voor alle actoren binnen het prestatieprogramma geldt een hoge mate van verantwoordelijkheid inzake het uitvoeren van het programma en het bereiken van de beoogde progressie/resultaten. Verantwoordelijkheid dient te worden vertaald naar doelstellingen en resultaatsobjectieven in de overeenkomsten met de “program driver”, de trainingstechnische staf en de topsporter(s) zelf, alsook met de sportwetenschappelijke omkadering. Vooreerst dient de topsporter de nodige individueel afgestemde begeleiding te krijgen. Deze begeleiding is een onderdeel van het programma van de topsporter, en dient opgenomen te worden in het voorgestelde programma van de topsporter. Daarnaast dient er een onderscheid gemaakt te worden tussen sportwetenschappelijke begeleiding en sportwetenschappelijk onderzoek ten behoeve van Topsport. De sportwetenschappelijke begeleiding verwijst naar het ontsluiten, communiceren en gebruiken van bestaande kennis, expertise en innovaties teneinde de begeleiding en de omkadering van topsporters en/of teams te optimaliseren door het inzetten van experts en bestaande knowhow. Het sportwetenschappelijk onderzoek verwijst naar het genereren van nieuwe kennis, expertise en technologie via topsportgerelateerde onderzoeksprojecten.
ONDERSTEUNING, OPVOLGING EN BIJSTURING VAN SPORTWETENSCHAPPELIJKE BEGELEIDING De samenwerking tussen verschillende actoren op het terrein dient verder te worden gestimuleerd, de expertise te worden geoptimaliseerd en de transfer van wetenschappelijke kennis naar de werking in het veld te worden verbeterd. Binnen de sportwetenschappelijke begeleiding blijft het aanbod groeien, maar tegelijk ook versnipperen. Om bovenstaande doelstellingen te bereiken, dient de totaliteit van de sportwetenschappelijke begeleiding via gezamenlijke initiatieven met alle actoren (topsportfederaties, universiteiten en bedrijven) binnen de topsportwerking beter te worden aangestuurd en opgevolgd.
TEAM TOPSPORT EN WETENSCHAP De ondersteuning van de wetenschappelijke begeleiding inzake Topsport zal integraal gecoördineerd worden door het team Topsport en Wetenschap, verankerd binnen Sport Vlaanderen en aangestuurd door de gangmaker Topsport en Wetenschap. Rond de gangmaker wordt een team met twee sportwetenschappelijke experts in de sport gecreëerd. Bij de rekrutering van deze experts zal gestreefd worden naar een complementariteit inzake wetenschappelijke achtergrond, teneinde de gangmaker zo goed mogelijk te kunnen ondersteunen in alle opdrachten. De gangmaker Topsport en Wetenschap zal deelnemen aan de Taskforce Topsport voor de sportwetenschappelijke dossiers. Het team Topsport en Wetenschap zorgt voor een betere afstemming van de topsportprogramma’s en de wetenschappelijke omkadering, onder andere via het opnemen van een meer faciliterende en leidinggevende rol in de regelmatige contacten met experts, de universiteiten, de bedrijfswereld, de “embedded scientists” van de respectieve topsportfederaties en de beleidsverantwoordelijken. Daarvoor zal een permanent overlegorgaan met de verschillende actoren in het leven geroepen worden om de verschillende vragen en noden van de topsportfederaties te bespreken en dossiers voor te bereiden via een overlegorgaan Topsport en Wetenschap, voorgezeten door de gangmaker Topsport en Wetenschap. Binnen dit orgaan kunnen experts ingeschakeld worden, die oplossingen kunnen bieden aan vooraf bepaalde noden. Daarnaast zal het team Topsport en Wetenschap contacten leggen en onderhouden met experts binnen kennisinstellingen en bedrijven en zal ze experts per kennisdomein jaarlijks samenbrengen, teneinde steeds een vlotte afhandeling van vragen te kunnen bewerkstelligen. Indien vragen uitmonden in het opzetten van een grootschalig (onderzoeks)project zal het team Topsport en Wetenschap kennisinstellingen ondersteunen bij het uitschrijven van projectaanvragen en het zoeken naar financiering. Het team
66
Topsport en Wetenschap beoogt een optimale disseminatie van de wetenschappelijke kennis via periodieke intervisie- en netwerkmomenten met alle belanghebbenden en via informatie-uitwisseling.
Figuur 17: Organogram van de sportwetenschappelijke omkadering in de periode 2017-2020
Het team Topsport en Wetenschap zal bovendien voorzien in de planning en coördinatie van alle sportwetenschappelijke vormingsinitiatieven en netwerkmomenten, in nauwe samenwerking met de vormingscoördinator Topsport en de andere ondersteunende partners (o.a. BOIC, universiteiten, …), die opgenomen worden in een vormingsactiviteitenkalender per doelgroep en per kennisdomein over een volledige Olympiade. Het is noodzakelijk dat het team Topsport en Wetenschap daarvoor toegang verkrijgt tot de wetenschappelijke literatuur van de kennisinstellingen. Voor de beoordeling, toekenning en financiering van sportwetenschappelijke begeleidingsprojecten werden objectiveerbare criteria vooropgesteld:
(1) Relevantie inzake Topsport: de beoogde doelgroep (prioriteitsniveau prestatie- en/of ontwikkelingsniveau, omvang, sporttak of groep van sporten), de praktische toepassingen op het veld en het te verwachten effect op de prestaties;
(2) Niveau van het programma en de uitvoerders: de inzet van up-to-date experts met voldoende kennis van de doelgroep/sporttak;
(3) Consolidering van de verworven kennis/expertise voor de Vlaamse topsporters op middellange en lange termijn: het voorzien van maatregelen, noodzakelijk om experts op middellange en lange termijn te kunnen behouden ten behoeve van de Vlaamse topsportwerking;
(4) Haalbaarheid inzake timing en budget: timing (duur en moment waarop de aanpak zal renderen) en betaalbaarheid (in vergelijking met andere prioriteiten);
(5) Innoverend karakter: het creëren van nieuwe toepassingen met bestaande expertise of naar de integratie in een (bestaande) interdisciplinaire werking.
“EMBEDDED SCIENTISTS” IN DE TOPSPORTFEDERATIES De toepassing van wetenschappelijke kennis in prestatie- en ontwikkelingsprogramma’s kan gebeuren door de inzet van wetenschappelijk opgeleide experts in het veld, de zogenaamde “embedded scientists”. Deze personen brengen, op basis van voorbereidend werk op het terrein, inhoudelijke vragen aan in het
67
overlegorgaan Topsport en Wetenschap. De “embedded scientist” is dus niet noodzakelijk een expert in één welbepaald domein, maar kan op basis van zijn/haar grondige kennis van de sport gerichte vragen stellen om ondersteuning, met als doel om daadwerkelijk en snel een oplossing vanuit een expertisedomein te kunnen vinden. Aansluitend kunnen, in samenwerking met het team Topsport en Wetenschap en na goedkeuring door de Taskforce Topsport, experts gezocht worden om antwoord te bieden op specifieke vragen. Daarnaast sturen de “embedded scientists” – in nauw overleg met de technisch directeur Topsport, de “program driver” en/of de headcoach – de geïntegreerde wetenschappelijke benadering binnen de topsportfederatie. Ze zijn daarbij verantwoordelijk voor interdisciplinair overleg en staan de “in service” topsporttrainers bij in het dagelijks toepassen van de sportwetenschappelijke begeleiding. Zij voeren een belangrijke liaisonfunctie uit, o.a. als katalysator in de informatie-uitwisseling van sportwetenschappelijke expertise. Het welslagen van de liaisonfunctie is onlosmakelijk verbonden aan de zoektocht naar geschikte en geëngageerde kandidaten. De kandidaat dient een grondig inzicht te hebben in de betrokken sporttak en voldoende expertise te hebben verworven in Topsport en sportwetenschappelijke begeleiding in de praktijk. De topsportfederatie (in hoofde van de technisch directeur Topsport) stelt een kandidaat voor, de Taskforce Topsport dient finaal te evalueren of de kandidaat al dan niet geschikt is voor de opdracht van “embedded scientist”. De invulling van de functie van “embedded scientist” dient te gebeuren door de topsportfederatie, met minstens het akkoord van de headcoaches en/of de Technisch Directeur Topsport/”program drivers”, als voorwaarde voor een sportwetenschappelijke ondersteuning door Sport Vlaanderen in de prestatie- en/of ontwikkelingsprogramma’s. De loonkost van de “embedded scientist”, evenals de werkingskost voor de interdisciplinaire werking, moeten opgenomen worden in de totale programmakost die voor topsportfinanciering in aanmerking komt.
INZETTEN VAN SPORTWETENSCHAPPELIJKE EXPERTS “Embedded scientists” dienen de noden van de prestatie- en ontwikkelingsprogramma’s via periodiek overleg voor te leggen aan het overlegorgaan Topsport en Wetenschap. Zij dienen aansluitend en in samenwerking met het team Topsport en Wetenschap op zoek te gaan naar de meest geschikte expert die kan inspelen op de behoeften in de prestatie- en ontwikkelingsprogramma’s. De aangetrokken experts verbinden zich hierbij ook om informatie door te geven naar het werkveld. Op permanente basis is er contact met enerzijds de “in service” topsporttrainers en anderzijds het team Topsport en Wetenschap. De expert (komende vanuit een kennisinstelling, bedrijf, …) kan ingezet worden via een financiering ten behoeve van het prestatie- of ontwikkelingsprogramma, of via de vrijstelling voor academische verplichtingen van sportwetenschappelijke onderzoeksexperts aan de universitaire kenniscentra ten behoeve van Topsport (zie verder “Sportwetenschappelijk onderzoek”), of via het aanwenden van expertise vanuit de bedrijfswereld.
LOCATIE VAN SPORTWETENSCHAPPELIJKE BEGELEIDING – HOTSPO(R)TS De dagelijkse integrale sportwetenschappelijke begeleiding van topsporters rendeert optimaal indien ze kan plaatsvinden in de onmiddellijke nabijheid van de trainingslocatie. Hierbij wordt een grote nood vastgesteld aan centralisatie van de trainingsinfrastructuur Topsport, zowel sporttakspecifiek (één-campus-model per sporttak) als sporttakoverschrijdend (verdere uitbouw van 3 volwaardige topsporttrainingscentra in Vlaanderen). Om een dagelijkse en kwaliteitsvolle topsportwetenschappelijke begeleiding in de drie topsporttrainingscentra (Gent-Antwerpen-Leuven) te voeren, zijn de financiële middelen ontoereikend. Echter zal het team Topsport en Wetenschap op wekelijkse basis aanwezig zijn in elk van de drie
68
trainingslocaties. Op deze manier zal er een veel nauwer contact ontstaan met de “embedded scientists” en zullen vragen sneller doorgang vinden. De fysieke locatie dient een aantrekkingsoord te zijn om sportwetenschappelijk overleg te plegen, zowel met “embedded scientists” als met experts van kennisinstellingen en bedrijven. Bepaalde specifieke tests en begeleiding met een lagere frequentie (bvb. enkele malen per jaar) kan plaatsvinden in diverse expertisecentra in en buiten Vlaanderen.
SPORTWETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK Naast het optimaal begeleiden van de topsporttrainers en de topsporters, dient ook geïnvesteerd te worden in het genereren van nieuwe kennis/technologie en expertise door middel van sportwetenschappelijke onderzoeksprojecten. Deze onderzoeksprojecten dienen vernieuwend te zijn naar de toekomst, maar moeten tegelijkertijd (in ondergeschikte orde) een directe praktische meerwaarde betekenen voor de prestatieprogramma’s of ontwikkelingsprogramma’s. Hierbij dient een onderscheid gemaakt te worden tussen kortdurende onderzoeksprojecten, komende vanuit noden voorgedragen door de “embedded scientist” en waarop experts geen direct antwoord kunnen formuleren, en langdurige grootschalige onderzoeksprojecten. Het voeren van relevant kortdurend sportwetenschappelijk onderzoek naar topsportgerelateerde onderwerpen zal gestuurd worden via het financieringsmechanisme van sportwetenschappelijke onderzoeksexperts aan de kennisinstellingen (bvb. via deeltijdse detachering) om vrijstelling van een aantal academische verplichtingen te verkrijgen. Hierdoor worden professoren/ onderzoekers van de kennisinstellingen gemotiveerd om zich te engageren voor Topsport en krijgen de kenniscentra meer middelen en verantwoordelijkheden, op voorwaarde dat deze worden (her)ingezet in het desbetreffende onderzoeksdomein. Dit financieringsmechanisme kan ook opengetrokken worden naar andere sportwetenschappelijke experts (die niet gekoppeld zijn aan een kennisinstelling) en/of de bedrijfswereld. Op basis van deze financiering (“principe van buy-in”) kunnen deze experts ook ingezet worden om specifieke noden te beantwoorden met reeds bestaande kennis. Daarnaast dient ook de mogelijke instap in grootschalige Europese onderzoeksprojecten overwogen te worden. Sport Vlaanderen zou hierbij als partner/cofinancierder kunnen optreden (maximaal 10% van de beschikbare middelen van Sport Vlaanderen voor Topsport en Wetenschap). Tenslotte dienen de mogelijkheden voor samenwerking met het kabinet Innovatie verder uitgediept te worden. De onderzoeksprojecten dienen inhoudelijk minstens te beantwoorden aan volgende criteria:
(1) Relevantie: de beoogde doelgroep (prioriteitsniveau prestatie- en/of ontwikkelingsniveau, omvang, sporttak of groep van sporten), de praktische toepassingen op het veld en het te verwachten effect op de prestaties;
(2) Innoverend karakter verwijst naar het genereren van nieuwe kennis en de te verwachten meerwaarde ten opzichte van bestaande kennis/expertise;
(3) Niveau van het project en de uitvoerders: het bewezen wetenschappelijk niveau van de onderzoekers en het wetenschappelijk niveau van het ingediende project;
(4) Haalbaarheid: timing (duur van het project) en betaalbaarheid (in vergelijking met andere prioriteiten). Een eigen inbreng (materieel, personeel of financieel) van de onderzoeksinstelling in het project is vereist;
(5) Consolidering: het beschikbaar houden van de opgebouwde (en gefinancierde) expertise en kennis via maatregelen inzake eigendomrecht en/of gebruiksrecht ten behoeve van de Vlaamse topsporters op middellange en lange termijn.
3.4.3. BUDGET 2017-2020
(1) De loonkost van de gangmaker Topsport en wetenschap (1,00 VTE) is ten laste van de personeelskredieten van Sport Vlaanderen;
(2) De jaarlijkse kostprijs voor de financiering van twee sportwetenschappelijke experts wordt geraamd op 140.000 euro en is ten laste van werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen;
69
(3) De jaarlijkse kostprijs voor de financiering van wetenschappelijke en medisch/paramedische begeleidingsprojecten, evenals de inzet van “embedded scientists” dienen integraal te worden opgenomen in de programmakost per prestatie- en/of ontwikkelingsprogramma;
(4) De jaarlijkse kostprijs voor de financiering van sportwetenschappelijke begeleidingsprojecten wordt geraamd op 350.000 euro, ten laste van de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen;
(5) De jaarlijkse kostprijs voor de financiering van sportwetenschappelijke onderzoeksprojecten wordt geraamd op 300.000 euro, ten laste van de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen.
Tabel 5: Begroting 2017-2020 inzake de sportwetenschappelijke omkadering in Olympische disciplines
SPORTWETENSCHAPPELIJKE OMKADERING 2017 2018 2019 2020
Gangmaker Topsport en Wetenschap Bron: personeelskredieten Sport Vlaanderen
Via personeelskredieten Sport Vlaanderen
Team Topsport en Wetenschap Bron: werkingsmiddelen Topsport
€ 140.000 € 140.000 € 140.000 € 140.000
“Embedded scientist” per topsportfederatie en één-op-één sportwetenschappelijke begeleiding
Bron: subsidies en/of werkingsmiddelen Topsport
Via programmakost per prestatie- en/of ontwikkelingsprogramma
Sportwetenschappelijke begeleidingsprojecten Bron: werkingsmiddelen Topsport
€ 350.000 € 350.000 € 350.000 € 350.000
Sportwetenschappelijke onderzoeksprojecten Bron: werkingsmiddelen Topsport
€ 300.000 € 300.000 € 300.000 € 300.000
TOTAAL € 790.000 € 790.000 € 790.000 € 790.000
WAT IS NIEUW INZAKE TOPSPORT EN WETENSCHAP?
(1) De sportwetenschappelijke begeleidingsprojecten dienen hoofdzakelijk gericht te zijn op de optimale
omkadering van topsporters in de prestatie- en ontwikkelingsprogramma’s met de grootste prioriteit. De sportwetenschappelijke ondersteuning dient a priori vraaggestuurd te verlopen, waar mogelijk ad hoc in de prestatieprogramma’s en waar nodig generiek in de ontwikkelingsprogramma’s;
(2) De ondersteuning van de wetenschappelijke begeleiding inzake Topsport zal integraal gecoördineerd worden door het team Topsport en Wetenschap, bestaande uit de gangmaker Topsport en Wetenschap en twee wetenschappelijke experts in de sport. Het team zal zorgen voor een betere afstemming van de topsportprogramma’s en de wetenschappelijke omkadering, en legt contacten met experts binnen kennisinstellingen en bedrijven. Het team beoogt een optimale disseminatie van de wetenschappelijke kennis via periodieke intervisie- en netwerkmomenten met alle belanghebbenden en via informatie-uitwisseling;
(3) Een “embedded scientist” per sporttak, ten laste van de topsportfederatie, zorgt voor de toepassing van sportwetenschappelijke kennis in het veld;
(4) Experts vanuit een kennisinstelling, bedrijf, … kunnen ingezet worden via een financiering ten behoeve van het prestatie- of ontwikkelingsprogramma, of via de vrijstelling voor academische verplichtingen van sportwetenschappelijke onderzoeksexperts aan de universitaire kenniscentra ten behoeve van Topsport, of via het aanwenden van expertise vanuit de bedrijfswereld;
(5) Het team Topsport en Wetenschap zal op wekelijkse basis aanwezig zijn in elk van de drie trainingslocaties, om zo in nauw contact te staan met de “embedded scientists” en vragen sneller doorgang te laten vinden.
(6) Er wordt een duidelijk onderscheid gemaakt inzake de financiering van kortdurende onderzoeksprojecten (via vrijstelling van sportwetenschappelijke onderzoeksexperts aan de kennisinstellingen) en langdurige onderzoeksprojecten (via cofinanciering in grootschalige Europese onderzoeksprojecten).
70
3.5. PROGRAMMAKOST IN PRESTATIE- EN ONTWIKKELINGSPROGRAMMA’S
3.5.1. HISTORIEK EN STAND VAN ZAKEN De programmakost van geregistreerde topsporters omvat alle programmagerelateerde onkosten, met uitzondering van de loonkosten voor sporttechnische omkadering (“in service” topsporttrainers) en de voorzieningen in het persoonlijk levensonderhoud van de tewerkgestelde topsporters. Het betreft meer bepaald de verblijf- en verplaatsingskosten van de geregistreerde topsporters, hun trainingspartners en hun omkadering, de deelnamekost aan (inter)nationale stages en wedstrijden, de huurkosten van (sport)accommodatie, de aankoop en verzekering van (sport)materiaal, de sportwetenschappelijke medisch/paramedische omkaderingskosten, de gebeurlijke loon- en werkingskosten voor het topsportkader en de organisatiekost voor allerhande vormingsinitiatieven Topsport. De totale programmakost van het (inter)nationale stage- en wedstrijdprogramma van geregistreerde Vlaamse topsporters in Olympische disciplines bedroeg in de Olympiade Rio (2013-2016) 32.984.000 euro, circa 8.250.000 euro per werkingsjaar. Deze programmakost werd in hoofdzaak gedragen via aanvullende subsidies Topsport voor de voorbereiding op en deelname aan internationale wedstrijden op basis van de Vlaamse Topsporttakkenlijst (67%), en in mindere via financieringen vanuit het project BeGold (10%), eenmalige financieringen vanuit werkingsmiddelen Topsport (10%), aanvullende subsidies voor voorbereiding en deelname van aan Olympische Spelen (8%) en een forfaitaire vergoeding per leerling/topsporter via aanvullende subsidies voor topsportscholen (5%).
3.5.2. WERKING IN DE PERIODE 2017-2020
3.5.2.1. ACTIEPUNT 9: PROGRAMMAKOST IN PRESTATIE- EN ONTWIKKELINGSPROGRAMMA’S
De Olympische ontwikkelingsprogramma’s worden ondersteund vanuit de subsidies Topsport van Sport Vlaanderen, op basis van de weerhouden Olympische sporttakken in categorie 1 en 3 van de Vlaamse topsporttakkenlijst 2017-2020. Het betreft meer bepaald de aan stages gerelateerde verblijf- en verplaatsingskosten van de topsporters en topsporttalenten die opgenomen werden in het Olympisch ontwikkelingsprogramma, hun trainingspartners en hun omkadering, de sportwetenschappelijke medisch/paramedische omkaderingskosten, de deelnamekost aan (inter)nationale stages en wedstrijden, de huurkosten van (sport)accommodatie, de aankoop en verzekering van (sport)materiaal en de organisatiekost voor allerhande vormingsinitiatieven Topsport. De Olympische prestatieprogramma’s worden gefinancierd vanuit de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen. Het betreft meer bepaald de aan stages gerelateerde verblijf- en verplaatsingskosten van de topsporters die opgenomen werden in het Olympisch prestatieprogramma, hun trainingspartners en hun omkadering, de gebeurlijke loon- en werkingskosten van de “program driver”, de sportwetenschappelijke medisch/paramedische omkaderingskosten, de deelnamekost aan (inter)nationale stages en wedstrijden, de huurkosten van (sport)accommodatie, de aankoop en verzekering van (sport)materiaal en de organisatiekost voor allerhande vormingsinitiatieven Topsport.
3.5.3. BUDGET 2017-2020 (1) De jaarlijkse programmakost van de Olympische ontwikkelingsprogramma’s wordt geraamd op
2.750.000 euro, op basis van een benchmark van de toegekende topsportmiddelen op korte/(middel)lange termijn in de Olympiades Londen (2009-2012) en Rio (2013-2016). De Vlaamse bijdrage aan het gemeenschappelijk project BeGold (740.000 euro ten behoeve van de beloftevolle jongeren in de Olympische ontwikkelingsprogramma’s), de loon- en werkingskosten voor de technisch directeur Topsport, de loonkosten voor sporttechnische omkadering en de voorzieningen in het persoonlijk levensonderhoud van de tewerkgestelde topsporters zijn daarbij niet inbegrepen.
71
(2) De jaarlijkse programmakost van de Olympische prestatieprogramma’s wordt geraamd op 4.750.000 euro, op basis van een benchmark van de toegekende topsportmiddelen op korte/(middel)lange termijn in de Olympiades Londen (2009-2012) en Rio (2013-2016).
Tabel 6: Begroting 2017-2020 inzake de programmakost van Olympische ontwikkelings- en prestatieprogramma’s
PROGRAMMAKOST IN OLYMPISCHE PRESTATIE- EN ONTWIKKELINGSPROGRAMMA’S
2017 2018 2019 2020
Olympische ontwikkelingsprogramma’s Bron: subsidies Topsport
€ 2.750.000 € 2.750.000 € 2.750.000 € 2.750.000
Olympische prestatieprogramma’s Bron: werkingsmiddelen Topsport
€ 4.750.000 € 4.750.000 € 4.750.000 € 4.750.000
TOTAAL € 7.500.000 € 7.500.000 € 7.500.000 € 7.500.000
WAT IS NIEUW INZAKE PROGRAMMAKOST VAN ONTWIKKELINGS- EN PRESTATIEPROGRAMMA’S?
(1) De Olympische ontwikkelingsprogramma’s worden ondersteund vanuit de subsidies Topsport van
Sport Vlaanderen, de Olympische prestatieprogramma’s worden gefinancierd vanuit de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen.
3.6. DAGELIJKSE TRAININGSOMGEVING
3.6.1. HISTORIEK EN STAND VAN ZAKEN Via een behoeftenstudie “trainingsinfrastructuur Topsport”, door Sport Vlaanderen gefinaliseerd in mei 2012, werden de specifieke behoeften en noden van de Vlaamse topsporters van 33 (top)sportfederaties in kaart gebracht. De noodzaak tot centralisatie van de trainingsinfrastructuur Topsport (één-campus-model voor elke sporttak) werd duidelijk onderbouwd door alle (top)sportfederaties, met uitzondering van de sportdisciplines waarvoor zeer specifieke trainingsomstandigheden gelden (bvb. winter- en watersport, bepaalde disciplines gehandicaptensport, …). De uitbouw van de Vlaamse trainingsinfrastructuur Topsport werd als specifiek actiepunt opgenomen in het Topsportactieplan Vlaanderen III (2013-2016). De hoogste prioriteit werd gelegd in de uitbouw van trainingsinfrastructuur Topsport ten behoeve van de focussporten (categorie I van de Vlaamse topsporttakkenlijst 2013-2016), waarin de basisnoden voor talenten en beloftevolle jongeren perfect zijn ingevuld en waarin ook tegemoet gekomen wordt aan specifieke en/of hoogtechnologische uitrusting ten behoeve van de beste Vlaamse elitesporters (op basis van zes objectiveerbare parameters). Dit leidde in mei 2013 tot een Topsportinfrastructuurplan Vlaanderen, waarin de klemtoon werd gelegd op de uitbouw van drie volwaardige topsportcentra met geografische spreiding (Gent – Antwerpen – Leuven) en één ruitercentrum (Waregem), allen ten behoeve van de focussporten. In de lopende legislatuur werd een overeenkomst (“Service Level Agreement”) afgesloten tussen de Vlaamse Gemeenschap en de beheerders/eigenaars van de topsportinfrastructuur in de vier bovengenoemde topsportlocaties. Door een (gedeelde) investering in nieuwe trainingsinfrastructuur Topsport wordt een contingent uren prioritair en flexibel aan voordeeltarief voorzien voor de Vlaamse topsporters. Voor de uitbouw van deze volwaardige topsportcentra werd in de huidige legislatuur een begroting voorzien van 10 miljoen euro.
72
Tabel 7: Overzicht van de (gerealiseerde) infrastructuurprojecten ikv het Topsportinfrastructuurplan Vlaanderen van 19 juli 2013
Project Begunstigde Subsidie Timing werken
An
twerp
en
Bouw van een conditie- en krachtzaal in het opleidingscentrum van Tennis Vlaanderen
Tennis Vlaanderen
€ 400.000 2014-2015
Inrichting van een krachtzaal in het nieuwe complex van de topsportschool Antwerpen
Vlaamse Judofederatie
€ 196.500 2014-2016
Uitbreiding van het Olympisch Wezenbergzwembad Stad Antwerpen € 3.500.000 2014-2015
Aanleg van 2 kunstgras hockeyvelden op de Wilrijkse Pleinen Stad Antwerpen € 1.000.000 2016
Leu
ven
Bouw van een indoor atletiekhal in het Universitair Sportcentrum KU Leuven
KU Leuven € 400.000 2014-2015
Bouw van een multibalsportenhal in het Universitair Sportcentrum KU Leuven
KU Leuven € 1.500.000 2016-2017
Gen
t
Bouw en inrichting van een kracht- en fitnesszaal in de Topsporthal Vlaanderen
Sport Vlaanderen Gent
€ 525.000 2015
Inrichting van een krachtzaal in het Vlaams Wielercentrum Eddy Merckx
Sport Vlaanderen Gent
€ 50.000 2014
Inrichting van de gymnastiekhal in de Topsporthal Vlaanderen
Sport Vlaanderen Gent
€ 160.000 2013 - 2014
Bouw van een G-sporthal en medisch-paramedische ruimte in de Topsporthal Vlaanderen
Sport Vlaanderen Gent
€ 1.450.000 2015-2016
Ware
gem
Aanleg van een eventing-oefenparcours in Sport Vlaanderen Waregem
Vlaamse Liga Paardensport
€ 325.000 2016-2017
Bouw van een overdekte paddock en aanleg van een ‘all weather’-terrein in Sport Vlaanderen Waregem
Sport Vlaanderen Waregem
€ 550.000 2016-2017
€ 10.056.500
3.6.2. WERKING IN DE PERIODE 2017-2020
3.6.2.1. ACTIEPUNT 10: TRAININGSINFRASTRUCTUUR TOPSPORT De hoofdprioriteit inzake de uitbouw van trainingsinfrastructuur Topsport dient te liggen in het verhogen van de kwaliteit en de beschikbaarheid van sporttakspecifieke infrastructuur, en de dagelijkse trainingsmogelijkheden voor de Vlaamse topsporters in het bijzonder. De hoogste prioriteit dient daarbij uit te gaan naar de topsportfederaties die participeren in zowel prestatieprogramma’s als ontwikkelingsprogramma’s, waarin de basisnoden voor topsporttalenten en beloftevolle jongeren perfect zijn ingevuld en waarin ook tegemoet gekomen wordt aan specifieke en/of hoogtechnologische uitrusting ten behoeve van de beste Vlaamse elitesporters.
De trainingsinfrastructuur Topsport in Vlaanderen dient te worden gecentraliseerd per sporttak, waar mogelijk sporttakoverschrijdend. Door de koppeling van een beperkt aantal topsportcentra aan alle noodzakelijke “on-site” diensten inzake Topsport (sportwetenschappelijke omkadering, leefomstandigheden, …) wordt een topsportklimaat gecreëerd, waarin alle topsporters en hun begeleiders worden verenigd om zich in optimale omstandigheden te kunnen voorbereiden op het leveren van topsportprestaties. Binnen Vlaanderen wordt geopteerd voor de uitbouw van drie volwaardige topsporttrainingscentra (Gent-Antwerpen-Leuven), o.a. met het oog op het stimuleren van permanent (dagelijks) contact tussen alle betrokkenen in de topsportwerking binnen en tussen sporttakken (“environment of excellence”). De Vlaamse overheid voorziet in een referentiekader voor het bepalen van de prioriteiten inzake toekomstige investeringen in trainingsinfrastructuur Topsport in Vlaanderen.
(1) De mate waarin de betrokken sportfederatie participeert in prestatie- en ontwikkelingsprogramma’s van een hoog prioriteitsniveau;
(2) De mate waarin de noodzaak en de meerwaarde van toekomstige infrastructuurprojecten voor het voeren van een integraal topsportbeleid wordt aangetoond, daarbij inspelend op de behoeften van de Vlaamse topsporters: voldoende professionele inrichting met aanwezigheid van een permanente infrastructuur en sporttakspecifiek en/of technologisch materiaal, mogelijkheid
73
tot sportwetenschappelijke begeleiding en aanwezigheid van gepaste leefaccommodatie (overnachting- en eetgelegenheid, vergaderruimte, …) in het trainingscentrum, …;
(3) De mate waarin gecentraliseerde (bovenlokale) topsportwerking wenselijk en realiseerbaar is, waar mogelijk in de driehoek Gent-Antwerpen-Leuven, met mogelijkheid tot de koppeling van het trainingscentrum aan (desgevallend) de topsportschool, de sportkaderopleidingen, de organisatie van stages, de centralisatie van de sportwetenschappelijke omkadering en expertise voor de Vlaamse topsporter, ...
(4) De mate waarin de trainingsinfrastructuur prioritair ter beschikking staat van Vlaamse topsporters. Er dient evenwel op zoek gegaan te worden naar een optimale cohabitatie met niet-Topsport (bij voorkeur flexibele en compatibele partners) inzake beheer en exploitatie;
(5) De mate waarin het infrastructuurproject een perspectief biedt voor kwaliteitsontwikkeling en innovatie, in functie van het creëren van een state-of-the-art topsportomgeving.
(6) De meest optimale combinatie wordt nagestreefd tussen enerzijds investeringen voor de (uit)bouw van de sportcentra van Sport Vlaanderen en/of grootschalige PPS-infrastructuurprojecten en anderzijds ad hoc investeringen voor de duurzame inrichting van trainingsinfrastructuur Topsport, teneinde met de beschikbare middelen de grootst mogelijke meerwaarde voor de Vlaamse topsporter te creëren.
Het referentiekader zal worden geïntegreerd in het Globaal Sportinfrastructuurplan Vlaanderen, dat de basis zal vormen voor een nieuw decretaal kader voor investeringen in o.a. trainingsinfrastructuur Topsport.
3.6.3. BUDGET 2017-2020 In de Olympiade 2013-2016 werd een inhaaloperatie ingezet via het afsluiten van overeenkomsten (Service Level Agreement) tussen de Vlaamse Overheid en de beheerders/eigenaars van de topsportinfrastructuur in drie volwaardige topsportcentra met geografische spreiding (Gent-Antwerpen-Leuven) en een ruitercentrum (Waregem) voor een totaal investeringsbedrag van 10 miljoen euro. In de Olympiade 2017-2020 dient blijvend aandacht besteed te worden aan de verdere ontwikkeling en uitvoering van het Topsportinfrastructuurplan Vlaanderen en de centralisatie van de Vlaamse trainingsinfrastructuur Topsport. Vanaf 2017 wordt een investering van minimaal 10 miljoen euro per Olympiade vooropgesteld.
Tabel 8: Begroting 2017-2020 inzake investeringen in trainingsinfrastructuur Topsport in Olympische disciplines
TRAININGSINFRASTRUCTUUR TOPSPORT 2017 2018 2019 2020
Trainingsinfrastructuur Topsport Bron: Investeringssubsidies
€ 10.000.000
TOTAAL € 10.000.000
WAT IS NIEUW INZAKE TRAININGSINFRASTRUCTUUR TOPSPORT?
(1) De Vlaamse overheid voorziet in een referentiekader voor het bepalen van de prioriteiten inzake
toekomstige investeringen in trainingsinfrastructuur Topsport in Vlaanderen; (2) Voor de Olympiade Tokyo (2017-2020) wordt een investering van minimaal 10 miljoen euro
vooropgesteld.
74
3.7. ORGANISATIE VAN TOPSPORTEVENEMENTEN
3.7.1. HISTORIEK EN STAND VAN ZAKEN Het Uitvoeringsbesluit Topsport van 19/12/2008 voorzag een bedrag per evenement van maximaal 30.000 euro, 15.000 euro en 7.500 euro voor de organisatie van respectievelijk een wereldkampioenschap, een Europees kampioenschap en een wereldbekerwedstrijd in het Nederlands taalgebied of in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad. In de Olympiade Rio (2013-2016) subsidieerde Sport Vlaanderen een totaalbedrag van 617.078 euro voor de organisatie van deze organisaties. De ondersteuning van de evenementen “Topsport Vlaanderen” is destijds (1995) gestart als “communicatiekanaal” voor de promotie van Vlaanderen en de Vlaamse regio. Tegelijk hield dit beleid ook in dat in Vlaanderen kansen kreeg om belangrijke internationale sportmanifestaties te organiseren. Het betreft voornamelijk een tegemoetkoming in de organisatiekosten van allerlei initiatieven in verband met Topsport: internationale wedstrijden, Europese clubcampagnes, projectsubsidies, topsportteams en talentenopleidingen. Hierdoor konden de Vlaamse topsporters internationale ervaringen opdoen om hun prestatieniveau te verhogen. Tegelijkertijd kon het Vlaamse publiek van (top)sport op internationaal niveau genieten en gelden de prestaties van de topsporters als voorbeeldfunctie. De subsidieberekening voor de ondersteuning van topsportevenementen gebeurde op basis van drie criteria: (1) internationaal competitie- en prioriteitsniveau van de sporttak, (2) uitstralingsniveau voor Vlaanderen via de media en (3) uitstralingsniveau via visibiliteit logo Topsport Vlaanderen. In de Olympiade Rio (2013-2016) werd 4.817.000 euro besteed aan de ondersteuning van dergelijke initiatieven, tot 2015 via werkingsmiddelen van het departement CJSM en in 2016 via werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen. In de periode 2013-2015 werd de complementariteit inzake de ondersteuning van topsportevenementen door Sport Vlaanderen en het departement CJSM bewaakt via de trimestriële behandeling van de aanvraagdossiers door de Taskforce Topsport. Minstens 75% van de beschikbare kredieten voor ondersteuning van topsportevenementen werden voorbehouden voor de organisatie van topsportcompetities die bijdroegen tot het realiseren van de outputdoelstellingen (sportieve prestaties en resultaten) in de Olympiade 2013-2016.
3.7.2. WERKING IN DE PERIODE 2017-2020
3.7.2.1. ACTIEPUNT 11: ORGANISATIE VAN INTERNATIONALE TOPSPORTEVENEMENTEN De Vlaamse overheid wenst Topsport in te zetten om de sportparticipatie en -beleving in Vlaanderen te verhogen, evenals de uitstraling van Vlaanderen in de wereld via het uitbouwen van de link naar sportparticipatie en via een gerichte communicatie (Topsport als middel), o.a. via de ondersteuning en organisatie van internationale sportevenementen en activiteiten in Vlaanderen. Het versterken van het imago van Vlaanderen in binnen- en buitenland is een belangrijke doelstelling voor de Vlaamse overheid (Toerisme, Internationaal Vlaanderen, …), maar geen doel ‘an sich’ voor het Vlaams (top)sportbeleid. Er is duidelijk nood aan een globale benadering voor het sportevenementenbeleid. De ondersteuning van organisaties kan op verschillende manieren gebeuren, m.n. financieel (via subsidies), logistiek (via uitleendiensten) en inhoudelijk (delen van kennis en goede praktijken, aanbieden van tools voor haalbaarheidsstudies, evaluaties e.d.). De ondersteuning van internationale topsportevenementen kadert in een vernieuwd sportevenementenbeleid van de Vlaamse overheid. De nog op te richten cel “evenementenbeleid” binnen Sport Vlaanderen zal als één-loket fungeren voor de behandeling van de aanvragen inzake organisatie van sportevenementen. Per type sportevenement zal een gedifferentieerde werkwijze en beoordelingskader gehanteerd worden:
75
(1) Internationale topsportevenementen: wereldkampioenschap of Europees kampioenschap of kwalificatietornooi waar een quotumplaats voor deelname aan een eindronde van een wereldkampioenschap of Europees kampioenschap, of deelname aan de Olympische Spelen kan worden behaald. Het betreft de organisatie van een topsportevenement in Olympische disciplines voor elitesporters en/of de hoogst relevante jeugdcategorie in disciplines die opgenomen werden als prestatie- en/of ontwikkelingsprogramma;
(2) Internationale sportevenementen: eendaags of meerdaags competitief sportevenement, met een grote (inter)nationale uitstraling en van hoogstaand sportief niveau (o.a. wereldbekerwedstrijden);
(3) Bovenlokale sportevenementen: eendaags of meerdaags publieksgerichte binnen- of buitenactiviteit waarbij een relatief groot aantal deelnemers/bezoekers actief sport beoefent en/of passief een sportvertoning bijwoont, met een regionale en/of Vlaamse/nationale reikwijdte en uitstraling.
Uitsluitend internationale topsportevenementen komen in aanmerking voor ondersteuning via werkingsmiddelen Topsport. De financiering van de internationale topsportevenementen dient prioritair gericht te zijn op het verhogen van de kansen op resultaten en de ontwikkeling van de Vlaamse topsporters (elitesporters en hoogste relevante jeugdcategorie) in de prestatie- en ontwikkelingsprogramma’s, en bijkomend op het verhogen van de uitstraling van Vlaanderen en/of Vlaanderen als (topsport)regio sterker te maken. Onder internationale topsportevenementen wordt verstaan “de organisatie van een Europees kampioenschap of een wereldkampioenschap of een kwalificatietornooi waar een quotumplaats voor deelname aan een eindronde van een wereldkampioenschap of Europees kampioenschap of deelname aan de Olympische Spelen kan worden behaald”, met als basisvereisten:
(1) Het topsportevenement wordt niet jaarlijks georganiseerd in hetzelfde land en wordt (meestal) via bidprocedure toegewezen door de internationale sportfederatie;
(2) Het topsportevenement vindt plaats in het Nederlandse taalgebied of in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad;
(3) Het topsportevenement is een competitie in de categorie senioren en/of de hoogst relevante jeugdcategorie in een Olympische discipline, die opgenomen is op de lijst van prestatieprogramma’s in de Olympiade Tokyo (2017-2020) en/of op de Vlaamse topsporttakkenlijst 2017-2020 (ontwikkelingsprogramma’s);
(4) Het topsportevenement kadert in een meerjarenplan van de unisportfederatie inzake de organisatie van topsportevenementen, en is gericht op het verhogen van de kansen op resultaten en de ontwikkeling van Vlaamse elitesporters of beloftevolle jongeren;
Om voor ondersteuning in de organisatie van internationale topsportevenementen in aanmerking te komen, worden beoordelingscriteria opgesteld, aanvullend op de basisvereisten van een internationaal topsportevenement:
(5) De unisportfederatie zelf treedt op als organisator, of werkt nauw samen met een externe organisator;
(6) Een gedetailleerd en transparant financieel plan van de inkomsten/uitgaven van de organisatie van het topsportevenement wordt toegevoegd bij de aanvraag; een haalbaarheidsanalyse en een bankgarantie (voor het toelagebedrag) kan worden voorgelegd;
(7) Maximale visibiliteit t.a.v. de Vlaamse overheid wordt gegarandeerd via de verschillende communicatie- en promotie-initiatieven.
(8) Een terugverdieneffect kan worden aangetoond, met name Vlaanderen als regio sterker maken op sportief, maatschappelijk, economisch, cultureel en/of promotioneel vlak.
Sport Vlaanderen voorziet in de inrichting van een cel “evenementenbeleid”, die de aanvragen van de sportfederaties inzake de organisatie van sportevenementen aftoetst aan de definitie, en deze vervolgens categoriseert: internationaal topsportevenement, internationaal sportevenement of bovenlokaal sportevenement. Een ondersteuningsaanvraag voor de organisatie van een internationaal topsportevenement dient minimaal 12 maanden voorafgaand aan de aanvang van het topsportevenement door de unisportfederatie te worden ingediend bij Sport Vlaanderen.
76
De cel “evenementenbeleid” beoordeelt de aanvraagdossiers en maakt een advies over aan de Taskforce Topsport, die op haar beurt de adviezen trimestrieel behandelt. De minister van Sport wordt geadviseerd inzake de financiering van internationale topsportevenementen op basis van bovenstaande voorwaarden. Bij aanvang van de Olympiade Tokyo (2017-2020) zal Sport Vlaanderen de unisportfederaties bevragen inzake de organisatie van sportevenementen in de periode 2017-2024, kaderend in het vernieuwd sportevenementenbeleid. De cel “evenementenbeleid” zal voorzien in een jaarlijkse topsportevenementenkalender. Het financieringsbedrag voor de organisatie van een internationaal topsportevenement wordt bepaald op basis van een budgetanalyse, de kwaliteit van het aanvraagdossier en de (extra)sportieve kwaliteit van het topsportevenement. Het financieringsbedrag bedraagt maximaal 25% van de totale kostprijs, dat kan aangewend worden voor een ondersteuning in de organisatiekosten, aanbestedingskosten, communicatiekosten en de organisatie van randevenementen (excl. VIP-gebeuren).
Internationale topsportevenementen met een uitzonderlijk hoge kostprijs (d.i. met een gevraagde financiering van hoger dan 150.000 euro) en/of bijzondere extrasportieve meerwaarde dienen ad hoc besproken en goedgekeurd te worden door de Vlaamse minister van Sport en/of de Vlaamse Regering. Om dergelijke topsportevenementen in kaart te brengen, wordt ad hoc een adviserende expertengroep (topsport, lokale besturen, Toerisme Vlaanderen,…) samengesteld, die alle aanvragen aftoetst op haalbaarheid en waar mogelijk draagvlak creëert. Naast een mogelijke financiële ondersteuning voor de organisatie van topsportevenementen kan de cel “evenementenbeleid” eveneens voorzien in bijkomende faciliterende maatregelen:
Extra hefboom om op gerichte wijze grote internationale topsportevenementen naar Vlaanderen te halen volgens een lange termijnplanning/visie;
Samenwerking met lokale overheden en/of de bedrijfswereld inzake criteria en waarde van ondersteuning voor projecten die op hun grondgebied plaatsvinden;
Voorzien in extrasportieve ondersteuning i.s.m. externe partners via (1) een aanbod van expertise, logistiek, personeel en promotiemateriaal, (2) het delen van kennis en expertise inzake de organisatie van topsportevenementen en (3) het aanleggen van een database voor actieve vrijwilligers;
Voorzien in geïntegreerde internationale competitiereeks(en) of flankerend traject voor meer G-sportparticipatie.
Bij internationale topsportevenementen die in Vlaanderen worden georganiseerd, dient in de toekomst meer aandacht besteed te worden aan de doelstelling om alle Vlamingen aan het sporten te krijgen, zeker voor topsportevenementen met een grote extrasportieve meerwaarde, in de vorm van voor- en/of natrajecten die de sportparticipatie verhogen. Uit een participatieonderzoek (Steunpunt Beleidsrelevant Onderzoek Sport, 2014) blijkt immers dat louter deelname als toeschouwer aan een (top)sportevenement geen echte katalysator voor sportparticipatie blijkt te zijn, en gerichte initiatieven noodzakelijk zijn om een actieve(re) betrokkenheid te bekomen.
3.7.3. BUDGET 2017-2020 In de Olympiade 2017-2020 dient minstens 33% van de beschikbare kredieten (voor ondersteuning van sportevenementen) van Sport Vlaanderen voorbehouden te worden voor de ondersteuning van de internationale topsportevenementen. Dit komt overeen met een jaarlijkse investering van 500.000 euro via werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen.
Tabel 9: Begroting 2017-2020 inzake de organisatie van internationale topsportevenementen
ORGANISATIE VAN TOPSPORTEVENEMENTEN
2017 2018 2019 2020
Internationale topsportevenementen Bron: Werkingsmiddelen Topsport
€ 500.000 € 500.000 € 500.000 € 500.000
TOTAAL € 500.000 € 500.000 € 500.000 € 500.000
77
WAT IS NIEUW INZAKE DE ORGANISATIE VAN TOPSPORTEVENEMENTEN?
(1) Uitsluitend internationale topsportevenementen komen in aanmerking voor ondersteuning via
werkingsmiddelen Topsport. Het betreft de organisatie van een wereldkampioenschap of Europees kampioenschap of een kwalificatietornooi waar een quotumplaats voor deelname aan een eindronde van een wereldkampioenschap of Europees kampioenschap, uitsluitend in Olympische disciplines die opgenomen werden als prestatie- en/of ontwikkelingsprogramma.
(2) Sport Vlaanderen voorziet in de inrichting van een cel “evenementenbeleid”, die de aanvraagdossiers beoordeelt en een advies overmaakt aan de Taskforce Topsport, en voorziet in bijkomende faciliterende maatregelen voor de organisatie van het topsportevenement.
(3) Minstens 33% van de beschikbare kredieten (voor ondersteuning van sportevenementen) van Sport Vlaanderen worden voorbehouden voor de ondersteuning van de internationale topsportevenementen.
3.8. SPECIFIEKE DOELGROEP: OLYMPISCHE PLOEGSPORTEN
3.8.1. HISTORIEK EN STAND VAN ZAKEN De ploegsporten hebben een eigen problematiek, ondermeer inzake financiële noden (het betreft steeds een grote groep van topsporters), de moeilijke rekrutering van de eigen topsporters van internationaal niveau (veelal in buitenlandse profploegen actief) voor de nationale ploegen, de gespannen verhouding tussen de federatie (nationale ploegen) en de professionele clubs (werkgevers), de communautaire samenstelling van de nationale ploegen in het spanningsveld tussen Vlaamse, Franstalige en nationale sportbonden en het beperkt aantal plaatsen (slechts 12 landen) op de Olympische Spelen. Gezien deze eigen problematiek kwamen de ploegsporten reeds als een specifieke doelgroep aan bod in de voorgaande Topsportactieplannen. Volgende ploegsporten werden in de Vlaamse topsporttakkenlijst 2013-2016 opgenomen: hockey en volleybal in categorie 1 en basketbal en voetbal in categorie 2. Afgemeten aan de prestaties van de Belgische ploegen seniors en jeugd tijdens de afgelopen Olympiade, zijn de Olympische ploegsporten op een structureel hoger niveau terechtgekomen. Het is duidelijk dat het Vlaams topsportbeleid hiertoe wezenlijk heeft bijgedragen.
Tabel 10: Belgische prestaties op EK-WK-OS in (toekomstige) Olympische ploegsporten in de periode 2013-2016
TSTL OLYMPISCHE PLOEGSPORTEN 2013 2014 2015 2016
CA
T. 1
Hockey Dames 4de EK 12de WK 5de EK
Heren 2de EK 5de WK 5de EK 2de OS
Volleybal Dames 3de EK 11de WK 6de EK
Heren 7de EK 17de WK 10de EK
CA
T. 2
Basketbal Dames
Heren 9de EK
9de EK
Voetbal Dames
Heren
5de WK
5de EK
NIE
T
OP
GEN
OM
EN
Baseball & Softball
Heren
7de EK
6de EK
Dames 11de EK
Handbal Dames
Heren
Ijshockey Dames
Heren
33ste WK
Rugby sevens Dames 13de EK 11de EK 13de EK
Heren
6de EK 8ste EK 10de EK
Waterpolo Dames
Heren
78
Tabel 10 toont een overzicht van de Belgische prestaties op Europese kampioenschappen, wereldkampioenschappen en Olympische Spelen in Olympische ploegsporten in de periode 2013-2016. Baseball & softball werden eveneens opgenomen in het overzicht, aangezien deze sporttakken opnieuw werden toegevoegd aan het programma van de Olympische Spelen 2020 te Tokyo. De status van deze sporttakken na de Olympische Spelen 2020 is nog onduidelijk.
3.8.2. WERKING IN DE PERIODE 2017-2020 Een succesverhaal in de ploegsporten is uitsluitend mogelijk, indien op ieder beleidsniveau een grote mate van overleg plaatsvindt. De “program driver”, aangesteld op basis van competenties, dient een verregaande autonomie te krijgen, onderling permanent te overleggen en samen te werken en te communiceren met alle stakeholders, te weten alle federaties, liga’s van de 1ste klasse clubs, Sport Vlaanderen, Adeps en BOIC:
Nationaal via een synergie tussen alle relevante ondersteunende organisaties inzake de realisatie van de prestatieprogramma’s, waarin het BOIC een trekkersrol dient te vervullen in het gemeenschapsoverschrijdend overleg en de coördinatie tussen de “program driver” van de respectieve sportfederaties. Dit kan verwezenlijkt worden in de schoot van ABCD-commissie.
Regionaal via een gemeenschappelijke intentieovereenkomst (voor aanvang van het project) met de respectieve Raden van Bestuur, waarbij: (1) de raad van bestuur vooraf en in overleg met de “program driver”:
de resultaatsdoelstellingen vastlegt; de budgetten toewijst in functie van de resultaatsdoelstellingen; via een delegatie van bevoegdheden een mandaat aan de “program driver” geeft voor de
uitvoering van het topsportbeleid; de tussentijdse doelstellingen (=meetmomenten) bepaalt;
(2) de “program driver” beschikt over: operationele autonomie ter realisatie van de resultaatsdoelstellingen; de ruimte om het toegekende topsportbudget met respect voor de financiële restricties
naar eigen inzicht te besteden; de mogelijkheden om over te gaan tot bijsturingen aan programma’s en selectiepolitiek
naar aanleiding van de resultaten bij tussentijdse doelstellingen. De “program driver” voorziet in een periodieke, duidelijke en transparante operationele en financiële rapportering naar de respectieve Raden van Bestuur en legt finaal verantwoording af na de prestatiemomenten in functie van de resultaatsdoelstellingen. De raad van Bestuur ondersteunt de “program driver” in de realisatie van het plan, doch komt niet tussen op operationeel niveau. Zij staat in voor de afscherming van de “program driver” ten opzichte van interne en externe partijen, en ondersteunt de “program driver” in de communicatie hieromtrent.
3.8.2.1. ACTIEPUNT 12: OLYMPISCHE PLOEGSPORTEN Naar analogie met de individuele sporttakken zal er ook in de ploegsporten een duidelijke focus gelegd worden, met de nadruk op slaagkansen op korte, middellange en lange termijn. De focus in het Vlaams topsportbeleid inzake ploegsporten dient gelegd te worden binnen de ploegsporten van het Olympisch programma. Het betreft een keuze die dient gemaakt te worden uit 16 medaille-events in 9 sporttakken op het programma van de Olympische Zomerspelen en 2 medaille-events in 1 sporttak op het programma van de Olympische Winterspelen: baseball (heren), basketbal (dames en heren), handbal (dames en heren), hockey (dames en heren), rugby sevens (dames en heren), softball (dames), voetbal (dames en heren), volleybal (dames en heren), waterpolo (dames en heren) en ijshockey (dames en heren). De prestatieprogramma’s voor de Olympische ploegsporten dienen in lijn te liggen met de resultaatsdoelstellingen van het Vlaams topsportbeleid voor de Olympiade 2017-2020. Steeds dient sporttakspecifiek bekeken te worden welk het realistische ontwikkelingstraject is in de opbouw naar deelnames aan Europese kampioenschappen, wereldkampioenschappen en Olympische Spelen. Voor de
79
Olympische ploegsporten wordt het aanvankelijke prioriteitsniveau a priori met één niveau verhoogd (zie hoger), ter compensatie van de intrinsiek hogere kostprijs. Om in aanmerking te komen voor ondersteuning op korte, middellange en/of lange termijn, dienen de topsportprogramma’s te voldoen aan een aantal basisvoorwaarden:
(1) De nationale seniorploegen staan centraal in het topsportbeleid van de federatie; (2) De federatie wendt de eigen werkingsmiddelen prioritair aan t.b.v. de topsportwerking van de
nationale ploegen. (3) De technische directie(s) verwerven een verregaande autonomie, en werken zoveel als mogelijk
samen op nationaal en regionaal niveau (zie supra); (4) De individuele ploegsporters (zowel jeugd als seniors) tonen te allen tijde een engagement en
beschikbaarheid voor de nationale ploeg(en). De federatie creëert daarbij voldoende draagvlak bij de stakeholders (binnen- en buitenlandse clubs, sponsoren, liga’s, …) bij het centraal stellen van de nationale seniorploegen.
(5) De nationale jeugdploegen en/of de prestatieontwikkeling van individuele (elite) ploegsporters vervullen een ondersteunende rol t.o.v. de werking van de nationale seniorploegen. Dit impliceert een éénduidige visie op korte, middellange en lange termijnwerking in het topsportbeleid van de federatie: aanwezigheid van een integrale topsportpiramide (talentdetectie, topsportschool of een evenwaardig alternatief, project +18 en seniorploegen) met een duidelijke structuur in de nationale ploegen (senioren, senioren -1, senioren -2, …). In iedere relevante jeugdcategorie dient ervaring opgedaan te worden op het allerhoogste niveau, waarbij het nastreven van resultaten geen absolute vereiste is in de jeugdcompetities (“niet ten koste van de ontwikkeling van het individu”). Maatwerk is in deze aangewezen, zodat ook laatmature ploegsporters zich optimaal kunnen ontwikkelen.
(6) De nationale competitiekalender is afgestemd op de voorbereidings- en wedstrijdperiode van de nationale ploeg en op de internationale competitiekalender. Het sportief programma van de nationale ploeg is duidelijk afgelijnd, waarbij in optimale omstandigheden en in nauw overleg met de clubs kan getraind worden.
(7) De finaliteit van het prestatieprogramma en/of ontwikkelingsprogramma ligt in lijn met de resultaatsdoelstellingen van het Vlaams topsportbeleid.
Naast de pure cijfermatige evaluatie, met name het al dan niet behalen van de (tussen)doelen, dient elk jaar nagegaan te worden in welke mate de betrokken ploegsportfederatie de hierboven beschreven basisvoorwaarden effectief heeft ingevuld. Sporttakspecifiek dient bepaald te worden welke de kritische factoren zijn in de optimalisatie van het internationaal programma van de nationale ploeg, teneinde de resultaatsdoelstellingen van het Vlaams topsportbeleid te behalen. De kwalificatie op zich voor een eindronde van een wereldkampioenschap of Europees kampioenschap wordt niet beschouwd als een (voldoende) resultaatsdoelstelling.
3.8.3. BUDGET 2017-2020 Zoals hierboven vermeld, zijn de financiële noden in de Olympische ploegsporten bijzonder hoog. De Vlaamse topsportkredieten dienen selectief ingezet te worden voor projecten m.b.t. nationale ploegen met een realistisch traject naar selectie voor de Olympische Spelen. De middelen voor de subsidiëring en/of financiering van dit sportief programma en sporttechnisch kader dienen voorzien te worden binnen de respectieve actiepunten van het Topsportactieplan Vlaanderen IV (2017-2020).
WAT IS NIEUW INZAKE DE OLYMPISCHE PLOEGSPORTEN?
(1) Een succesverhaal in de ploegsporten is uitsluitend mogelijk, indien op ieder beleidsniveau een grote
mate van overleg plaatsvindt. De “program driver”, aangesteld op basis van competenties, dient een verregaande autonomie te krijgen: nationaal via een synergie tussen alle relevante ondersteunende organisaties inzake de realisatie van de prestatieprogramma’s en regionaal via een
80
gemeenschappelijke intentieovereenkomst (voor aanvang van het project) met de respectieve Raden van Bestuur;
(2) Om in aanmerking te komen voor ondersteuning op korte, middellange en/of lange termijn, dienen de topsportprogramma’s te voldoen aan 7 basisvoorwaarden, waarbij de nationale seniorploegen centraal staan in het topsportbeleid van de federatie.
81
HOOFDSTUK 4: SPECIFIEKE BELEIDSMAATREGELEN VOOR PARALYMPISCHE DISCIPLINES
4.1. G-TOPSPORT
4.1.1. HISTORIEK EN STAND VAN ZAKEN Parantee is de enige erkende en gesubsidieerde Vlaamse sportfederatie die bevoegd is voor de coördinatie van een integraal topsportbeleid voor G-topsporters. De organisatie ontstond in 1977 bij de splitsing van de toenmalige Belgische Sportfederatie voor Gehandicapten, het huidige BPC (Belgian Paralympic Committee), als de Vlaamse Liga Gehandicaptensport (VLG). In juni 2012 onderging de organisatie een naamswijziging: Parantee, met als slagzin “ Passie voor G-Sport”. Vanaf 2017 zal de unisportfederatie Parantee-Psylos vzw heten, ten gevolge van een geslaagd fusieproces met het oog op efficiëntiewinst op managementniveau. De federatie werkt sinds 1999, naast de decretale basis- en facultatieve opdrachten, intensief aan de organisatorische integratie van de G-sport binnen het reguliere circuit en sluit daartoe convenanten met de reguliere sportfederaties af. Vandaag geeft Parantee aan 25 andere unisportfederaties ondersteuning bij hun geïntegreerde G-sportwerking. Hierdoor is het G-sportaanbod aanzienlijk verruimd en wordt de populatie van potentiële G-topsporters aanzienlijk groter. Ook voor de G-topsporters is het wenselijk om, waar aangewezen en haalbaar, te streven naar een samenwerking en/of integratie met/in de reguliere sporten, hetgeen een middel kan zijn om tot betere prestaties te komen. De definitie van G-sport Vlaanderen luidt: ‘Personen met een handicap zijn personen met langdurige fysieke, psychische, verstandelijke of zintuiglijke beperkingen die hen in wisselwerking met diverse drempels kunnen beletten volledig, daadwerkelijk en op voet van gelijkheid met anderen te participeren in de samenleving en meer bepaald wat de sport betreft.’ Parantee telt eind 2015 3.577 leden waarvan 2.646 actieve sportbeoefenaars. Hiervan heeft 40% een fysieke, 47 % een verstandelijke, 9% een visuele, 2% een auditieve beperking en 2% een autismespectrumstoornis, deze laatste gecategoriseerd onder de subdoelgroep met een psychische beperking. Door de fusie met Psylos zal het ledenaantal groeien met 4.350 leden extra waarvan 3.900 actief sport beoefenen. Sinds Londen 2012 kunnen G-sporters met een verstandelijke handicap opnieuw deelnemen aan de Paralympische Spelen voor de sporttakken atletiek, tafeltennis en zwemmen. Dankzij doorgedreven onderzoek op internationaal niveau heeft men kunnen bewijzen dat de verstandelijke beperking een significante impact heeft op de prestatie in bepaalde disciplines van deze sporttakken. Onderzoek vormt de basis van de sportspecifieke classificatie die ook bij de atleten met een fysieke beperking zorgt voor eerlijke en gelijkwaardige competitiekansen. De classificatie van een G-sporter bestaat uit twee fasen: een toelatingsproef waar men beoordeelt of men voldoet aan 1 van de 10 paralympisch erkende beperkingen en een functionele proef. Tijdens de functionele proef bepalen internationaal opgeleide classificeerders of men voldoet aan de sportspecifieke minimale handicapnorm, welke sportklasse men toegewezen krijgt en wat de status of geldigheidsduur van de klasse is. Om de sportklasse te bepalen, wordt gebruik gemaakt van medische gegevens, biomechanica, psychologische test, functionele anatomie en de analyse van de sporttechnische uitvoering. Voor blinde en slechtziende paralympische atleten volstaat tot nu toe de medische diagnose. Vanaf 2017 implementeert het IPC (International Paralympic Committee) de ‘Athlete Classification Code’ in alle internationale organisaties verbonden aan een paralympische sporttak. Alle nationale paralympische comités dienen de code te implementeren in hun land. De classificatiekeuring betekent dus ook een belangrijke opdracht voor Parantee in samenwerking met al haar partnerfederaties in Vlaanderen. Op de Paralympische Zomerspelen 2016 te Rio namen 4.342 deelnemers uit 159 verschillende landen deel aan 528 medaille-events in 23 verschillende sporttakken. 21 Vlaamse topsporters namen er deel aan 38 verschillende medaille-events en behaalden uiteindelijk 8 medailles en 8 top-5 plaatsen. Op de Paralympische Winterspelen 2014 te Sochi namen 550 topsporters uit 45 verschillende landen deel aan 72 medaille-events in 5 verschillende sporttakken. 2 Vlaamse topsporters namen er deel aan 3 verschillende medaille-events, maar behaalden uiteindelijk geen top-5 plaats. (zie ook hoofdstuk 1 en bijlage 2)
82
Vooral in de zomerdisciplines atletiek (177), tafeltennis (29), wielrennen (50) en zwemmen (152), evenals in de winterdisciplines Alpijns en Nordic ski hebben de individuele deelnemers meerdere medaillekansen in de verschillende disciplines van die sporttakken (zie ook hoofdstuk . De G-topsporter is de elitesporter die op internationaal vlak tot de top behoort en die zich voorbereidt op en kan deelnemen aan de Paralympische Spelen, wereld- en Europese kampioenschappen. De beloftevolle G-sporter kan op korte termijn tot de groep van elitesporters behoren. Het G-topsporttalent is de G-sporter die op middellange termijn tot de groep van elitesporters kan behoren. Parantee wenst ambitieuze G-sporters met talent en engagement voor een Paralympische discipline te ondersteunen, zodat hij/zij zich kan ontplooien tot een medaillekandidaat op EK, WK en/of de Paralympische Spelen. In 2016 werden 61 G-topsporters (38 elitesporters, 4 beloftevolle G-sporters en 19 geïdentificeerde topsporttalenten) in 10 verschillende sporttakken erkend en ondersteund in functie van het leveren van topsportprestaties. Parantee heeft als strategische doelstelling: (1) het maximaliseren van de topsportresultaten, meer bepaald het behalen van medailles en top-5 plaatsen op mondiale kampioenschappen (Paralympische Spelen en wereldkampioenschappen) en medailles op continentale kampioenschappen en (2) de verbetering van het specifieke topsportklimaat, via de verdere professionalisering van Parantee, de topsportloopbaan en -begeleiding, uitgebouwde talentdetectie en sportwetenschappelijk onderzoek.
4.1.2. WERKING IN DE PERIODE 2017-2020
4.1.2.1. ACTIEPUNT 13: G-TOPSPORT
STRATEGISCHE KEUZES IN DE ONDERSTEUNING VAN G-TOPSPORTERS Het Vlaamse topsportbeleid dient zich volledig te kunnen concentreren op het bereiken van topsportresultaten. Alle aandacht en middelen dienen resultaatgericht te worden ingezet. Daarom wordt a priori onderscheid gemaakt tussen wat wel/niet onder de topsportfocus dient te resulteren. Ook binnen G-topsport maakt men onderscheid tussen “prestatieprogramma’s” (beogen van topsportresultaten op korte termijn) en “ontwikkelingsprogramma’s” (beogen van topsportresultaten op lange termijn). De toekenning van financiële ondersteuning gebeurt uitsluitend aan G-topsporters en G-teams die opgenomen werden in een prestatie- of ontwikkelingsprogramma, en daarmee voldoen aan (1) de vooropgestelde prestatiecriteria en (2) een positieve trajectevaluatie. Met elk van deze individuele G-(team)topsporters wordt een topsportcontract met prestatievoorwaarden afgesloten.
PRESTATIECRITERIA
Voor de Paralympiade 2017-2020 hanteert Parantee opnieuw prestatiecriteria voor de elitesporter, de beloftevolle G-sporter en het geïdentificeerd topsporttalent met een handicap. Voor de elitesporters en beloftevolle G-sporters zijn de criteria samen met LHF (Ligue Handisport Francophone) en BPC opgesteld. Via de raad van bestuur van BPC is er een consequente statuutbepaling voor heel België. Voor de geïdentificeerde topsporttalenten zijn de criteria vastgelegd per liga, i.c. Parantee voor de Vlaamse topsporttalenten. De visie van de criteria wordt per Paralympiade vastgelegd, maar er kan wel jaarlijks een aanpassing gebeuren bvb update van op ranglijst gebaseerde criteria. De criteria zijn enkel uitgewerkt voor sporten waarin Vlaamse G-topsporters wedijveren op Europees en mondiaal niveau. Zodra potentiële topsporters zich ook in andere G-topsporttakken aandienen, zal Parantee in overleg met LHF en BPC hiervoor prestatiecriteria opstellen. In aanloop van de Paralympische Spelen publiceert BPC, in overleg met Parantee en LHF en de betrokken reguliere sportfederaties, de selectiecriteria. Deze blijven voor de individuele sporttakken een stuk strenger dan de kwalificatiecriteria van IPC.
83
TRAJECTEVALUATIE Om in aanmerking te komen voor financiële ondersteuning dient de G-topsporter, naast het behalen van een topsportprestatie/statuut, positief beoordeeld te worden op volgende noodzakelijke aspecten van het topsporttraject:
(1) Tonen van engagement in topsport, minimaal tot en met de Paralympische Spelen 2020; (2) Tonen van een positieve curve in de prestatielijn t.o.v. het internationale niveau en/of behoud
van potentieel medailleniveau; (3) Omkadering door competente trainers en/of experts die ervaring hebben in topsportmaterie; (4) Voorleggen van een meerjarenplanning, inclusief lange termijn multidisciplinair
begeleidingstraject en een standaard weekprogramma volgens de noden van topsport, hetzij in een club hetzij op individuele basis;
(5) Beschikken over een goede topsportattitude; (6) Stellen van prioriteiten inzake het melden en laten verzorgen van blessures; (7) Toepassen van de adviezen van de leden van de Commissie Topsport van Parantee; (8) Voor de teamsporten gelden volgende bijkomende parameters:
i. Aanwezigheid van hoog spelniveau en intrinsiek talent van de huidige spelers; ii. Instroom van nieuwe getalenteerde spelers; iii. Aanwezigheid van voldoende prestatiebevorderende en taakgerichte cohesie.
LOOPBAAN VAN EEN G-TOPSPORTER Aangezien de beperking vaak verworven is en niet aangeboren, kan men G-topsporters moeilijker in leeftijdscategorieën indelen. Desalniettemin kunnen er in het loopbaantraject van een G-topsporter vier verschillende loopbaanfasen onderscheiden worden:
(1) Talentdetectie en -selectie (nog niet-geïdentificeerde topsporttalenten); (2) Ontwikkelingsprogramma’s via (middel)lange termijnwerking (geïdentificeerde topsporttalenten); (3) Prestatieprogramma’s via korte of middellange termijnwerking (elitesporters of beloftevolle G-
sporters); (4) Na-topsportcarrière (ex-topsporters).
De meeste G-topsporters genieten van een alternatief inkomen bvb via een uitkering, waardoor de behoefte om opgenomen te worden in een tewerkstellingsproject topsport kleiner is dan voor valide topsporters. Toch dient de mogelijkheid te blijven bestaan voor een eventuele opname in het Tewerkstellingsproject Topsport van Sport Vlaanderen, mits voldaan wordt aan de instapcriteria, met name het behalen van een medaille op Paralympische Spelen of wereldkampioenschappen in Paralympische disciplines. Parantee wenst in overleg en/of samenwerking met externe partners individuele carrièrebegeleiding aan te bieden aan G-topsporters in de verschillende loopbaanprogramma’s o.a. met het oog op het geven van bijstand en advies inzake uitkering, huisvesting, materiaal, invulling vrije tijd,… De G-topsporter komt ook in aanmerking voor de trajecten aangeboden dankzij het samenwerkingsverband tussen VDAB en Sport Vlaanderen.
TALENTDETECTIE EN - SELECTIE Dankzij het project talentdetectie, sinds 2012 een samenwerking van KU Leuven en Parantee, realiseerde de voltijds sportwetenschappelijk medewerker:
De ontwikkeling van een generieke testbatterij voor rolstoelsporters (eerste fase); De ontwikkeling van een generieke testbatterij voor atleten met cerebrale parese (tweede fase); De ontwikkeling van een generieke testbatterij voor atleten met verstandelijke beperking (derde
fase); De organisatie van opleidingstrajecten voor talentscouts.
84
De testbatterijen worden afgenomen in revalidatiecentra, scholen, clubs en tijdens Parantee-activiteiten met als bedoeling om (1) het potentieel van de G-sporters in te schatten en (2) een database van testresultaten aan te leggen om toekomstige potentieelinschatting te verfijnen. Via het project talentdetectie wordt een aanzienlijke doelgroep bereikt die (nog) niet in georganiseerd verband sporten.
Parantee wenst het project talentdetectie ook in de Paralympiade 2017-2020 te continueren o.l.v. een voltijds medewerker talentdetectie, met de volgende verantwoordelijkheden:
De coördinatie van de afname van de testbatterijen; Het organiseren van opleidingstrajecten voor talentscouts in revalidatiecentra, scholen en clubs; Het opstarten van een netwerk zodat de detectie van G-sporters binnen de reguliere federaties
verbetert; De individuele trajectbegeleiding van jonge getalenteerde G-sporters; Het structureel inbedden van activiteiten rond het maken van een ‘talentswitch’; Het continu kritisch afwegen van de benadering van de gehanteerde methodes in vergelijking met
de internationale tendensen. De benadering moet steeds up-to-date blijven.
Parantee wenst haar clubs te blijven ondersteunen in de sporttechnische begeleiding van de G-sporters, door middel van de organisatie van open trainingen. Deze cluboverschrijdende open trainingen worden geleid door de respectieve ligatrainer van Parantee, met als doel de talenten te motiveren extra te trainen en hen tegelijk ook individueel technisch bij te scholen. Ook de clubtrainers worden op deze manier bijgeschoold door onderling contact en door contact met de ligatrainers. Tegen 2020 wil Parantee open trainingen aanbieden voor elke sporttak in haar topsportprogramma. De deelnemende G-sporters hebben een nationale classificatie of zetten bij selectie de classificatieprocedure in gang.
ONTWIKKELINGSPROGRAMMA’S VIA (MIDDEL)LANGE TERMIJNWERKING De begeleiding van talenten heeft als voornaamste doelstelling om G-sporters op te leiden tot een niveau waarmee ze op internationaal vlak (1) kunnen bijdragen tot het behalen van ‘slots’ (quotaplaatsen) voor wereldkampioenschappen en Paralympische Spelen en/of (2) zich volgens de internationale criteria kunnen plaatsen voor wereldkampioenschappen en Paralympische Spelen in die sporten waar een rechtstreekse kwalificatie mogelijk is. Het ontwikkelingsprogramma zal verlopen via de volgende fasen:
(1) Het behoud van het talentenstatuut doorheen de verschillende leeftijdscategorieën; (2) De deelname aan een internationale wedstrijd, met bijhorende internationale classificatie (dit is
een voorwaarde voor het behalen van een beloftestatuut); (3) Het behalen van een beloftelimiet; (4) De doorgroei naar een elitestatuut.
De talentvolle jongeren worden gegroepeerd in de gezamenlijke selectietrainingen, onder leiding van de ligatrainer. Deze trainingen werden reeds opgestart in 2010 en bestaan uit een mix van talentvolle G-topsporters en gedetecteerde jongeren die toewerken naar het topsportstatuut. Ze verkleinen de kloof tussen clubtraining en toptraining, en scherpen de ambitie en het engagement aan om door te groeien naar een G-topsporter. Ook voor deze selectietrainingen doet Parantee een beroep op trainers binnen het toegekende trainerscontingent. Naast het leiden van de open en selectietrainingen zijn ze verantwoordelijk voor de talentscouting, het actief betrekken en opleiden van clubtrainers. Wegens de deeltijdse aanstellingen van de trainers binnen de beperkte financiële mogelijkheden is de talentontwikkeling onvoldoende uitgebouwd in de voorbije Paralympiade. Immers, in de meeste sporten staan de ligatrainers voor de elite- en beloftevolle G-sporters ook in voor de talentenwerking, maar voor dit laatste was er dus te weinig ruimte om deze begeleiding te sturen, laat staan ze op te starten. Voor de volgende Paralympiade dient het concept van de selectietrainingen verder uitgebouwd en/of opgestart te worden, zodat talentvolle jongeren en potentiële G-topsporters onmiddellijk optimaal opgevolgd en begeleid kunnen worden. Dit is enkel mogelijk via de uitbreiding van de pakketten van de ligatrainers.
85
Voor de handicapspecifieke sporttak boccia bouwt Parantee de ontwikkeling van de leerlijn competitie boccia verder uit, in samenwerking met type 4-scholen van het buitengewoon onderwijs. Reeds twee BUSO-scholen bieden in hun curriculum de richting ‘competitie boccia’ aan een selectie van leerlingen aan. Naast een pakket van de algemeen vormende onderwijsvakken krijgt men ook een specifiek opleidingspakket aangeboden. Er worden sporttechnische en sporttaktische doelstellingen in het onderwijsaanbod geïntegreerd. Er is aandacht voor een gezonde en sportieve levensstijl en men leert omgaan met mentale aspecten zoals stress, motivatie en zelfbeheersing. Vanaf het schooljaar 2017-2018 zal de ligatrainer, die nu de projecten in de verschillende scholen moet begeleiden en/of opstarten, ook de overkoepelende selectietrainingen en selectiestages leiden. Daarnaast geeft hij ondersteuning aan de lesgevers binnen het gewone schooltraject zodat de overgang naar de selectietrainingen vlot kan verlopen. Tenslotte ziet hij/zij toe dat de leerlijn per school afgestemd is op de nabije clubwerking.
PRESTATIEPROGRAMMA’S VIA KORTE OF MIDDELLANGE TERMIJNWERKING De focus ligt op G-topsporters (elites en beloften) die pieken naar topsportprestaties tijdens de Paralympiade 2017-2020, via het behalen van medailles en top-5-plaatsen op de Paralympische Spelen en wereldkampioenschappen en via medailles op Europese kampioenschappen, uiteraard in paralympische disciplines. De middelen flexibel aangewend, in functie van de noden van G-topsporters in hun voorbereiding op internationale kampioenschappen. Deze flexibiliteit is voor Parantee nodig omdat tot nu toe onvoldoende financiële middelen beschikbaar waren om elke G-topsporter in de Paralympische focussporttakken een passende financiële ondersteuning te verlenen. Elites en beloften worden financieel vooral ondersteund in hun deelname aan internationale wedstrijden en grote kampioenschappen, die belangrijk zijn in functie van een selectie voor de Paralympische Spelen.
Parantee stuurt de multidisciplinaire omkadering in elke sporttak, waarbij de ligatrainer voor de teamsporten wordt bijgestaan door een assistent-trainer. De ligatrainers zijn op deel- of voltijdse basis bij Parantee tewerkgesteld en zijn ook verantwoordelijk voor de begeleiding van de atleten in de voorgaande loopbaanfases.
Voor de handicapspecifieke teamsporten (boccia, goalbal, rolstoelrugby) worden, naast de clubtrainingen, wekelijks of tweewekelijks trainingen voor het nationale team georganiseerd. De trainingsfrequentie dient behouden te blijven en waar mogelijk uitgebreid met bijkomende stages.
NA-TOPSPORTCARRIÈRE/NAZORG G-topsporters worden gestimuleerd om actief te blijven binnen de Paralympische Beweging via participatie in meerdere projecten en/of commissies van Parantee:
Begeleiden van jonge paralympische (top)sporters, zowel recreatief (clubs) als competitief (topsport);
Instaan voor talentdetectie en scouting; Volgen van trainersopleidingen om kennis aan ervaring te koppelen en deze te kunnen
overbrengen aan (toekomstige) G-(top)sporters; Participeren in een sportcommissie of competitiemanagement; Zich engageren in allerlei werkgroepen; Mee helpen organiseren van (inter)nationale tornooien.
G-topsporters dienen beroep te kunnen doen op individuele carrièrebegeleiding inzake G-sportspecifieke problematiek (uitkering, huisvesting, materiaal,…), evenals te kunnen participeren in het VDAB -trajectbegeleiding tot professionele topsporter (zie hoofdstuk “Topsportloopbaan”).
TOPSPORTMANAGEMENT/KADER In de voorbereiding en uitvoering van een integraal en structureel topsportbeleid komt Parantee in aanmerking voor een subsidieerbaar voltijds personeelslid. Hij/zij neemt de rol van Technisch Directeur Topsport op vanuit een verregaande operationele autonomie en verantwoordelijkheid ten aanzien van de
86
raad van bestuur van Parantee. Hij/zij voert het topsportbeleid uit binnen de budgettaire mogelijkheden en de vooropgestelde outputdoelstellingen. Parantee wenst de technisch directeur Topsport te laten bijstaan door een voltijds assistent logistiek/administratie, door een verantwoordelijke talentdetectie, door deeltijdse teammanagers voor de handicapspecifieke teamsporten en door ligatrainers voor alle focussporten, inclusief voor de leerlijn boccia in de BUSO-scholen en een fysiek trainer. Zowel teammanagers als ligatrainers kunnen als “program driver” aangeduid worden. Parantee wil ook een ‘embedded scientist’ aan het topsportkader toevoegen.
COMMISSIE TOPSPORT PARANTEE De Commissie Topsport Parantee is als volgt samengesteld: de technisch directeur Topsport (voorzitter), de afgevaardigde van de ligatrainers, de sportwetenschapper, de ‘embedded scientist’, de afgevaardigde van de kinepool, de sportpsycholoog, de federatiearts, de vertegenwoordiger van de G-topsporters en de dossierbeheerder Topsport van Sport Vlaanderen. De Commissie Topsport Parantee is verantwoordelijk voor:
Het opvolgen van de trajectevaluatie van de G-topsporters, die minimaal tweemaandelijks wordt besproken. De leden van de Topsportcommissie adviseren de G-topsporter inzake een meer optimale begeleiding (zowel op sportief als op sportwetenschappelijk, sportpsychologisch en sportmedisch vlak) en een medisch verantwoorde topsportcarrière zonder doping.
Het opmaken, voorstellen en verdedigen van het vierjaarlijkse beleidsplan ten aanzien van de Raad van Bestuur van Parantee en Sport Vlaanderen. De leden staan in voor het uitvoeren, opvolgen en bijsturen van het Beleidsplan Topsport.
SPORT MANAGEMENT COMMISSION (BELGISCH PARALYMPISCH COMITÉ) Met de inrichting van de Sport Management Commission in de schoot van het Belgisch Paralympisch Comité (BPC) wordt een optimale synergie nagestreefd tussen de gemeenschappen en het BPC. Maandelijks vindt een overleg plaats tussen de Technisch Directeur Topsport van Parantee, de topsportdirecteur van LHF en de directeur van BPC, ter bespreking van de voorbereiding en de deelname van Belgische G-sporters aan internationale wedstrijden. Ook de selectie- en prestatiecriteria krijgen in deze Sport Management Commission vorm. Het Belgian Paralympic Committee is enerzijds de koepelorganisatie van Parantee en LHF, en is anderzijds ook verantwoordelijk voor de voorbereiding van en de deelname van het Belgian Paralympic Team aan de Paralympische Spelen, net zoals het BOIC dat is voor de Olympische sporttakken. De bespreking van de selectiecriteria, de logistiek en de delegatiesamenstelling gebeurt in aparte meetings van de Paralympic Games Commission, die doorheen de Paralympiade worden ingepland in functie van de noden.
TRAININGSTECHNISCHE OMKADERING De noden en behoeften inzake de trainingstechnische omkadering van G-topsporters worden in tabel 11 opgelijst in functie van de lopende korte- en (middel)lange termijnprojecten. Sport Vlaanderen zal in de Paralympiade 2017-2020, binnen de totale financiering aan Parantee, bijdragen aan de door de sector omschreven noden. Voor de volgende Paralympiade wenst Parantee in te zetten op verschillende aspecten:
Uitbreiden van de huidige trainerspakketten (VTE per sporttak in ontwikkelings- en prestatieprogramma);
Rekruteren van en samenwerken met de toptrainers uit het valide topsportmilieu; Streven naar een aangepaste vergoeding; Verhogen van de kwaliteit van het coachesplatform o.a. via het aanbod van specifieke
bijscholingen; Actief werken aan het persoonlijk ontwikkelingsplan van de ligatrainers o.a. door thematische
sessies onder leiding van de vormingscoördinator topsport van Sport Vlaanderen.
87
Tabel 11: Trainingstechnische omkadering bij Parantee in de periode 2017-2020
TOPSPORT EN WETENSCHAP De voorbije jaren werden de G-topsporters ad hoc en volgens prioriteit ondersteund. Van een doorgedreven wetenschappelijke omkadering was er nauwelijks sprake, alleszins onvoldoende om de snelle evoluties in de Paralympische sport te kunnen volgen. In de volgende Paralympiade zal de samenwerking tussen de verschillende actoren op het terrein verder worden gestimuleerd, de expertise geoptimaliseerd en de transfer van wetenschappelijke kennis naar de werking in het veld verbeterd. Om hierop te kunnen inspelen, zal Parantee een “embedded scientist” aanstellen die een belangrijke liaisonfunctie dient te vervullen inzake de dagelijkse sportwetenschappelijke begeleiding van de G-topsporters enerzijds (als onderdeel van de prestatie- en ontwikkelingsprogramma) en de multidisciplinaire omkadering anderzijds. Hij/zij zal o.a. de sportwetenschappelijke experts contacteren en engageren, ligatrainers bijstaan en opleiden in de toepassing van sportwetenschappelijke begeleiding, samenwerken met kenniscentra en/of gespecialiseerde firma’s, onderzoeksresultaten implementeren, ... Voorts zal nagegaan worden in welke mate er kan ingezet worden op innovatie in (sport)materiaal en technologie en/of de participatie in wetenschappelijk onderzoek bvb letselpreventie bij rolstoelatleten, internationale benchmark, classificatiesysteem. De wetenschappelijke expertise dient in de Paralympiade 2017-2020 verder te worden uitgebouwd. Dit kan (deels) in goed overleg en samenwerking met de reguliere (top)sportfederaties gerealiseerd worden.
Tabel 12: Multidisciplinaire omkadering bij Parantee in de periode 2017-2020
BEGELEIDING OMKADERINGSNODEN 2017-2020
Sportwetenschappelijk Uitbreiding fysieke screenings, inspanningstesten; lichaamssamenstelling; labo- en veldtesten
Voeding Voedingsanamnese; begeleiding
Mentaal Opstellen mentaal profiel per G-topsporter; begeleidingstrajecten atleten en coaches; update Be-Top boek
Medisch Medische screening; opvolging in het topsportcentrum Gent; update Be-Top boek
Paramedisch Paramedische begeleiding op internationale stages en wedstrijden; screening en opvolging van de G-topsporters in het topsportcentrum Gent; update Be-Top boek
Samenwerking reguliere sportfederaties
Gebruik materiaal; innovatieve projecten; advies experts
PARALYMPISCHE SPORTTAK
TRAINERSNODEN 2017-2020 (VTE)
LINK MET DE PRIORITEITEN
Atletiek (1 & 2) 1,5 1. Focus op medaillekandidaten in Paralympische disciplines; 2. Focus op sporttakken met een groot aantal medaille-events op
de Paralympische Spelen: atletiek, tafeltennis, wielrennen en zwemmen;
3. Focus op handicapspecifieke sporttakken: boccia, goalbal en rolstoelrugby;
4. Focus op kansen: sporten met reeksen voor vrouwen, of voor G-topsporters met ernstige beperking (rolstoelsporters, sporters met hersenverlamming (CP), blinde topsporters, …), of teamsporten die kans bieden op een talentswitch;
5. Focus op sporttakken waar de samenwerking met de reguliere sportfederatie toeneemt of gemaximaliseerd is;
6. Focus op nieuwe sporttakken.
Badminton (6) 0,2
Boccia (3) 1,0
Goalbal (3) 0,6
Paardrijden (5) 0,2
Rolstoelrugby (3 & 4)
0,3
Rolstoeltennis (1) 0,2
Tafeltennis (1 & 2) 0,8
Taekwondo (6) 0,2
Wielrennen (1 & 2) 1,5
Zwemmen (2) 1,5
Fysieke training en krachttraining (1)
1,0
TOTAAL 9,0 VTE
88
G-TRAININGSINFRASTRUCTUUR TOPSPORT Parantee wenst nauw betrokken te worden in de uitbouw van toekomstige trainingsinfrastructuur topsport om deze – waar mogelijk – te realiseren volgens de principes van “universal design”. Dit is het gebruiksvriendelijk en toegankelijk ontwerpen van de dagelijkse dingen om ons heen voor zoveel mogelijk gebruikers. De huidige trainingsinfrastructuur topsport is immers niet (steeds) toegankelijk voor (top)sporters met een beperking:
Wat betreft trainingsinfrastructuur volgt Parantee a priori het standpunt en de keuzes van/voor de reguliere sporttakken. Binnen deze standpunten en keuzes streeft Parantee ernaar dat de infrastructuur integraal toegankelijk is of wordt gemaakt. Parantee streeft ernaar om maximaal samen te werken met de reguliere topsportfederaties van individuele G-sporttakken tijdens trainingen en stages, zowel wat betreft trainingsinfrastructuur als waar mogelijk ook met de trainingstechnische omkadering.
Wat betreft de teamsporten dient waar mogelijk gestreefd te worden naar het gebruik van één topsportlocatie voor de nationale teams, met daarbij specifiek aandacht voor (1) toegankelijkheid en bereikbaarheid van de sporthal, (2) een sportvloer volgens de specifieke noden en (3) een vaste belijning voor de handicapspecifieke sporten zoals boccia, goalbal en rolstoelrugby;
Wat betreft de verblijfsaccommodatie voor het inlassen van stages is Parantee voorstander van het integraal toegankelijk en bereikbaar maken van bestaande accommodaties. Bij renovatieprojecten of uitbreidingsprojecten van topsportcentra zou ook rekening moeten gehouden worden met de toegankelijkheid van de accommodatie.
G-SPORTSPECIFIEK MATERIAAL De beschikbaarheid van modern aangepast sportspecifiek materiaal is bijzonder belangrijk. Om tot de wereldtop te behoren, dient een G-topsporter te kunnen beschikken over het meest innovatieve sportmateriaal, dat optimaal is aangepast aan de individuele noden (o.a. sportrolstoel, prothese, fietsen, handbike). Dergelijk materiaal is vaak ontzettend duur en de productie vraagt een bereidheid van gespecialiseerde firma’s. Het sportmateriaal dient twee- tot vierjaarlijks vervangen te worden, afhankelijk van de slijtage van het materiaal en/of de groei van de jonge beloftevolle G-topsporters. De jaarlijkse kost voor de aankoop en vervanging van dit sportmateriaal wordt geraamd op 120.000 euro. Het materiaal voor beginnende of talentvolle G-sporters dat aangekocht wordt door Parantee, blijft eigendom van de federatie en wordt teruggevorderd bij het (voortijdig) beëindigen van de topsportloopbaan. Voor het gebruik van klein sportmateriaal kunnen de G-sporters steeds terecht bij de uitleendienst van Parantee. Daarnaast valt de G-topsporter vooral terug op eigen middelen of middelen aangereikt door lokale initiatieven en/of privésponsors.
G-TOPSPORT EN EVENEMENTEN Parantee voorziet voor haar G-topsporters in een integrale competitiekalender die zich over het volledige kalenderjaar spreidt. Zoveel als mogelijk zal een partnerschap aangegaan worden met (externe) organisatoren om regionale en (inter)nationale topsportevenementen te organiseren en/of te integreren in grote (inter)nationale reguliere topsportcompetities in Vlaanderen. Parantee wenst evenwel geen grootschalige topsportevenementen (als hoofdorganisator) aan te trekken, aangezien het aan personeelskracht ontbreekt om de volledige organisatie op zich te nemen.
89
COMMUNICATIE Na afloop van de Paralympische Spelen 2012 in Londen liet BPC door Repucom een marktonderzoek uitvoeren over de rol, de perceptie, de kennis en de impact van de Paralympische Beweging in België. Paralympiërs zijn katalysatoren voor sportparticipatie en sociale integratie, aldus 7 op de 10 Belgen. 8 op 10 Belgen gelooft dat Paralympische sport de perceptie van de maatschappij op handicap positief beïnvloedt. Dit zijn motiverende resultaten voor meer communicatieaandacht. In de aanloop naar Rio verlengt Parantee de communicatiecampagne van het BPC in Vlaanderen door de digitale nieuwsberichten door te sturen naar de eigen stakeholders en het regionaal medianetwerk van de atleet. In de periode 2017-2020 zal Parantee de nationale en regionale media meer betrekken in de uitbouw van G-topsport, o.a. met het oog op het verhogen van de sportparticipatie van personen met een beperking. Parantee dient hierbij duidelijk en positiever te communiceren inzake het gebruik van de “IPC athlete classification code”, in hoofdzaak aan de reguliere sportfederaties en aan de Vlaamse media. Sport Vlaanderen kan hierin een voorname rol opnemen, via de periodieke contacten met de reguliere sportfederaties en/of de sporttakoverschrijdende opleidingsmomenten. G-topsporters, opgenomen in een prestatieprogramma, dienen waar mogelijk een mediatraining te kunnen volgen, teneinde goed voorbereid te zijn op de media-uitdagingen waarmee ze te maken krijgen (bv. verschijnen voor een camera en gebruik van sociale media).
INTEGRATIE Op internationaal vlak heeft IPC het ‘ownership’ over 8 paralympische sporttakken. Alle andere zijn geïntegreerd in de reguliere internationale sportfederatie of hebben een eigen internationale koepelorganisatie opgericht (zie tabel 13). Op Vlaams niveau is het anno 2016 nog steeds Parantee die het merendeel van deze sporten organiseert of op begeleidingsvlak ondersteunt. Dit wordt in het nieuwe decreet met een bijkomende opdracht voor Parantee opgenomen, met name sporttechnische ondersteuning bieden aan andere erkende sportfederaties die een geïntegreerde G-sportwerking willen aanbieden in hun sportfederatie. Omdat heel wat (top)sportspecifieke kennis binnen de reguliere federatie aanwezig is, wil Parantee in de periode 2017-2020 deze kennis meer structureel inbedden binnen de eigen topsportwerking.
Integreren van afspraken rond topsportwerking binnen de convenanten die reeds worden afgesloten met de reguliere federaties. Het reeds bestaande luik breedtesport wordt uitgebreid met een luik topsport;
Actiever scouten naar talentvolle G-sporters binnen en door de reguliere federatie bvb sporters met een verstandelijke beperking, sporters met een minimale beperking;
Waar mogelijk samenwerken op vlak van infrastructuur, stages, materiaal, kennis, trainers; Integreren van G-modules in de VTS-sportkaderopleidingen voor reguliere (top)trainers; Stimulansen krijgen vanuit Sport Vlaanderen.
Tabel 13: Overzicht van de huidige samenwerking van Parantee met de stakeholders in topsport
SPORTTAK INTERNATIONALE SPORTFEDERATIE
INTEGRATIE BREEDTESPORT
HUIDIGE SAMENWERKING PARANTEE TOPSPORT
Alpine ski & Snowboard
IPC Ja Geen samenwerking; momenteel geen G-topsporters
Atletiek IPC Ja IPC-erkenning VAL-wedstrijden; extra G-nummers voor wheelers op Flanders Cups; mogelijkheid tot gezamenlijke stages indien eigen trainers de begeleiding verzorgen
Badminton BWF Ja Geen samenwerking; momenteel geen G-topsporters; wel internationale deelnames; 1ste gesprek richting samenwerking richting Tokyo 2020 was positief
Biatlon IPC Nee Geen samenwerking; momenteel geen G-topsporters
Boccia BISFED Nee Geen reguliere federatie
90
Boogschieten WA Ja Geen samenwerking; momenteel geen G-topsporters; wel internationale deelnames
Goalbal IBSA Nee Geen reguliere federatie
IJssleehockey IPC Nee Geen samenwerking; momenteel geen G-topsporters
Judo IBSA Ja Geen samenwerking; momenteel geen G-topsporters
Kajak ICF Ja
Geen samenwerking; momenteel geen G-topsporters; eerdere samenwerking in 2013 en 2014 obv pilootproject: VKKF was volledig verantwoordelijk voor de uitvoering van het programma, Parantee zorgde voor gedeelde financiering wedstrijden en trainerskost
Langlaufen IPC Nee Geen samenwerking; momenteel geen G-topsporters
Paardrijden FEI Ja
KBRSF en VLP volgen topsportwerking 100% op; Parantee voorziet een financiële tussenkomst obv door VLP ingediende begroting bij Parantee; multidisciplinaire handicapspecifieke vragen worden ad hoc door Parantee opgevolgd
Powerliften IPC Nee Geen samenwerking; momenteel geen G-topsporters
Roeien FISA Ja Geen samenwerking; momenteel geen G-topsporters
R-basketbal IWBF Ja Geen samenwerking; momenteel geen G-topsporters; nationaal team heeft op dit moment geen topsportstatuut
R-curling WCF Nee Geen samenwerking; momenteel geen G-topsporters
R-rugby IWRF Ja Geen reguliere federatie
R-schermen IWAS Geen samenwerking; momenteel geen G-topsporters
R-tennis ITF Ja
Internationale contacten en inschrijvingen via Tennis Vlaanderen; Parantee volgt werking en financiering programma's en trainers 100% op; soms tussenkomst WTC vanuit Tennis Vlaanderen; 1 topsporttalent traint fysiek in Performance Center Wilrijk
Schieten IPC Nee Geen samenwerking; momenteel geen G-topsporters
Taekwondo WTF Ja Geen samenwerking; momenteel geen G-topsporters
Tafeltennis ITTF Ja
Internationale contacten en inschrijvingen via VTTL; Parantee volgt voor meeste atleten werking en financiering programma's en trainers 100% op; Laurens De Vos: financiering internationale G-wedstrijden via Parantee, dagelijkse begeleiding via TSS van VTTL, G-wedstrijdbegeleiding door VTTL maar gefinancierd door Parantee
Triatlon ITU Ja Momenteel geen G-topsporters; wel internationale deelnames; internationale contact & inschrijving via VTDL
Voetbal 7-a-side
IFCPF Ja
Geen samenwerking; momenteel geen G-topsporters
Voetbal 5-a-side
IBSA Geen samenwerking; momenteel geen G-topsporters; nationaal team heeft op dit moment geen topsportstatuut
Volleybal WPV Ja Geen samenwerking; momenteel geen G-topsporters
Wielrennen UCI Ja
Internationale contacten en inschrijvingen via KBWB en WBV; indien haalbaar gebruik pistemateriaal KBWB maar vaak niet het meest nieuwe o.a. kaders, wielen, sturen; gratis licenties voor staf nationale ploeg; deelname aan reguliere pistewedstrijden mogelijk indien ruimte binnen programma
Zeilen ISAF Ja Geen samenwerking; momenteel geen G-topsporters
Zwemmen IPC Ja
IPC-erkenning VZF-wedstrijden; deelname zwemmers aan VZF-competities; mogelijkheid deelname kampioenschappen KBZB en VZF met aangepaste limieten; mogelijkheid (maar nog geen gewoonte) van gezamenlijke stages indien eigen trainers de begeleiding verzorgen
91
4.1.3. BUDGET 2017-2020 In de voorbije Paralympiade 2013-2016 werd jaarlijks gemiddeld 3,8% van de investeringen van de Vlaamse overheid geïnvesteerd in Paralympische disciplines. Tabel 11 geeft een overzicht van de jaarlijkse noden van de Vlaamse G-topsporters in paralympische disciplines voor de Paralympiade 2017-2020. Zoals voor elke topsportfederatie zal Sport Vlaanderen voor Parantee onderzoeken in welke mate de noden en opportuniteiten ingevuld kunnen worden in de komende Paralympiade 2017-2020. Parantee zal jaarlijks gesubsidieerd/gefinancierd worden tot een totaalbedrag van maximaal 4% van het globale Vlaamse topsportbudget, inclusief alle subsidies Topsport, werkingsmiddelen Topsport, topsportpersoneel en topsporters onder contract.
Tabel 14: Overzicht van de noden en behoeften van de Vlaamse G-topsporters voor de Paralympiade 2017-2020
OMSCHRIJVING 2017 2018 2019 2020
Topsportmanagement/kader (loon- en werkingskost:
€ 150.000 € 150.000 € 150.000 € 150.000
Technisch directeur topsport € 90.000 € 90.000 € 90.000 € 90.000
Assistent logistiek/administratie € 60.000 € 60.000 € 60.000 € 60.000
Sporttechnische omkadering € 775.000 € 795.000 € 795.000 € 795.000
Verantwoordelijke talentdetectie € 90.000 € 90.000 € 90.000 € 90.000
Embedded scientist € 90.000 € 90.000 € 90.000 € 90.000
Verantwoordelijke leerlijn boccia € 40.000 € 60.000 € 60.000 € 60.000
Teammanagers € 15.000 € 15.000 € 15.000 € 15.000
Ligatrainers € 480.000 € 480.000 € 480.000 € 480.000
Fysiek trainer € 60.000 € 60.000 € 60.000 € 60.000
Multidisciplinaire omkadering: € 120.000 € 120.000 € 120.000 € 120.000
Voorbereiding op internationale wedstrijden € 265.000 € 265.000 € 265.000 € 265.000
Deelname aan internationale wedstrijden: € 350.000 € 350.000 € 350.000 € 350.000
Tewerkstellingscontracten Sport Vlaanderen: ? ? ? ?
Carrièrebegeleiding via VAPH of Sport Vlaanderen: € 15.000 € 15.000 € 15.000 € 15.000
Aankoop sportmateriaal: € 120.000 € 120.000 € 120.000 € 120.000
Na-topsportcarrière/nazorg: € 5.000 € 5.000 € 5.000 € 5.000
TOTAAL € 1.800.000 € 1.820.000 € 1.820.000 € 1.820.000
WAT IS NIEUW INZAKE G-TOPSPORT?
(1) Verder professionaliseren van de topsportstructuur en –werking via de aanstelling van:
Technisch Directeur Topsport met een verregaande operationele autonomie; Assistent logistiek/administratie; voltijds verantwoordelijke talentdetectie; “Embedded scientist” als liaison met sportwetenschappelijke experts; Deeltijds verantwoordelijke leerlijn boccia; (Deeltijdse) ligatrainer per focussport, bij voorkeur door dezelfde trainer van de
prestatieprogramma’s; trainingstechnische omkadering in de prestatieprogramma’s; Medische/paramedische begeleiding in het Topsportcentrum Gent; Individuele carrièrebegeleiding voor (voormalige) G-topsporters inzake G-sportspecifieke
problematiek (uitkering, huisvesting, materiaal,…); (2) G-topsport zal jaarlijks maximaal 4% van de Vlaamse topsportmiddelen ontvangen.
92
HOOFDSTUK 5: BEGROTING TOPSPORTACTIEPLAN VLAANDEREN IV (2017-2020)
Het budget voor de uitvoering van het Topsportactieplan Vlaanderen IV (2017-2020) is per actiepunt over de volledige Olympiade Tokyo (2017-2020) weergeven in tabel 15. Per (deel)actiepunt wordt de kredietverstrekker (bron) eveneens vermeld. Ter informatie zijn, waar nog van toepassing, ook de toegekende kredieten voor de Olympiade Rio (2013-2016) nogmaals weergegeven. Naargelang de beschikbare kredieten zal het al dan niet uitvoeren van de actiepunten evenals de timing van opstart en de mate van uitvoering jaarlijks worden vastgelegd op advies van de Taskforce Topsport, op basis van de jaarlijkse begroting. De prioriteit zal vastgelegd worden aan de hand van de strategische keuzes van het Vlaams topsportbeleid (zie hoofdstuk 1). Voor de Olympiade Tokyo (2017-2020) betekent dit t.o.v. de Olympiade Rio (2013-2016): Inzake decretale subsidies Topsport een verhoging van 3.364.000 euro, de meerkost schuilt in de
subsidiëring van de loonkost van de technisch directeurs Topsport. De kredieten via basissubsidie voor de aanstelling van een coördinator Topsport worden hiervoor overgeheveld naar de afdeling Topsport;
Inzake werkingsmiddelen Topsport een verhoging van 7.392.000 euro; Inzake personeelskredieten van Sport Vlaanderen een verhoging van 2.186.000 euro; Inzake investeringssubsidies in trainingsinfrastructuur Topsport een status quo. Globaal wordt een verhoging van 12.942.000 euro geraamd t.o.v. de toegekende kredieten voor de Olympiade Rio (2013-2016).
5.1. BUDGETTERING PER ACTIEPUNT (OMSCHRIJVING)
Zoals doorheen het Topsportactieplan Vlaanderen IV (2017-2020) reeds werd toegelicht, is volgende budgettering per actiepunt vooropgesteld in de Olympiade Tokyo (2017-2020):
STRATEGISCHE KRIJTLIJNEN: In de Olympiade Tokyo (2017-2020) zal minimaal 90% van de Vlaamse topsportmiddelen ingezet worden ten behoeve van Olympische disciplines, met een strikt onderscheid tussen korte (prestatieprogramma’s, maximaal 55%) en lange termijnwerking (ontwikkelingsprogramma’s, minimaal 35%). Maximaal 4% van de beschikbare middelen wordt bestemd voor Paralympische disciplines, maximaal 2% voor niet-Olympische disciplines en maximaal 4% voor sporttakoverschrijdende investeringen.
ACTIEPUNT 1: TALENTDETECTIE De talentdetectie en -ontwikkeling van jonge topsporttalenten dient te gebeuren onder leiding van de Jeugdtrainers Topsport. De subsidiëring van de loonkost van deze jeugdtrainers Topsport is een onderdeel van de ondersteuning van de Olympische ontwikkelingsprogramma’s.
ACTIEPUNT 2: BEGELEIDING EN OMKADERING VAN VLAAMSE TOPSPORTERS DOORHEEN DE TOPSPORTLOOPBAAN De Vlaamse inbreng in het project BeGold dient ongewijzigd te blijven op 740.000 euro per jaar, gefinancierd vanuit de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen. Voor de uitbouw van het VDAB-begeleidingstraject tot professionele topsporter is een jaarlijkse budget van 3.500 euro nodig, ten laste van de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen. Voor de financiering van het Topsportstudentenproject van Sport Vlaanderen wordt de jaarlijkse kost geraamd op 855.000 euro ten laste van de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen, op basis van 50 topsporters/studenten tot 21 jaar (onkostenvergoeding van gemiddeld 350 euro/maand en een toelage van gemiddeld 3.000 euro/jaar t.a.v. de hogere onderwijsinstelling) en 15 topsporters/studenten boven 21 jaar (deeltijdse arbeidsovereenkomst met een brutoloonkost van 30.000 euro/jaar en een toelage van gemiddeld 3.000 euro/jaar t.a.v. de hogere onderwijsinstelling).
93
Voor de financiering van het tewerkstellingsproject Sport Vlaanderen wordt de jaarlijkse kost geraamd op 1.575.000 euro, op basis van 35 VTE topsporters, ten laste van de personeelskredieten van Sport Vlaanderen. Voor de financiering van het UCI continental professional cycling team “Topsport Vlaanderen–Baloise” wordt de jaarlijkse loon- en werkingskost geraamd op 1.850.000 euro, ten laste van de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen. De jaarlijkse werkingskosten inzake carrièrebegeleiding Topsport worden geraamd op 25.000 euro (infosessies, meetings “lerend netwerk”, sensibiliseringscampagnes, permanente vorming carrièrebegeleiders Topsport, aankoop materiaal, …), ten laste van de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen. 1,0 VTE Carrièrebegeleiders Topsport is ten laste van de personeelskredieten van Sport Vlaanderen, ad hoc wordt 0,5 VTE flexibele Carrièrebegeleiding Topsport ingeschakeld vanuit werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen.
ACTIEPUNT 3: NA-TOPSPORTCARRIÈRE 1,0 VTE Carrièrebegeleiders Topsport is ten laste van de personeelskredieten van Sport Vlaanderen
ACTIEPUNT 4: STATUUT EN VERLONING TOPSPORTMANAGEMENT/KADER De loonkost van 1 VTE Technisch Directeur Topsport dient onderhandeld te worden door de topsportfederatie, en wordt geplafonneerd op maximum 65.000 euro per jaar vanuit de subsidies Topsport. De gebeurlijke loon- en werkingskosten, verbonden aan de aanstelling van de ad hoc “program drivers”, dienen opgenomen te worden in de totale programmakost van de Olympische prestatie- en ontwikkelingsprogramma’s.
ACTIEPUNT 5: VORMING VAN TOPSPORTTRAINERS Voor de aanstelling in niveau A van een voltijds vormingscoördinator Topsport is een budget nodig van 80.000 euro per jaar, ten laste van de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen. Voor het detecteren, ontwikkelen, vervolmaken en inspireren van “in service” topsporttrainers is een vormingskrediet nodig van 345.000 euro, gespreid over de Olympiade Tokyo (2017-2020), ten laste van de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen. De diverse vormingsinitiatieven voor geëngageerde“in service” topsporttrainers (Lerende Gemeenschappen, Vlaams Coachesplatform, Congres voor topsporttrainers en Top 8) worden geraamd op 100.000 euro per jaar, ten laste van de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen.
ACTIEPUNT 6: TOPSPORTTRAINERS IN OLYMPISCHE PRESTATIEPROGRAMMA’S De financiering van de loonkost en de dagelijkse werkingskosten van de Toptrainers wordt geraamd op 2.125.000 euro per jaar (25 VTE x 85.000 euro), ten laste van de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen.
ACTIEPUNT 7: TOPSPORTTRAINERS IN OLYMPISCHE ONTWIKKELINGSPROGRAMMA’S De financiering van de loonkost van de Beloftentrainers Topsport wordt geraamd op 750.000 euro per jaar (15 VTE x 50.000 euro), die een onderdeel zijn van de subsidies voor de Olympische ontwikkelingsprogramma’s. De financiering van de loonkost van de Jeugdtrainers Topsport wordt geraamd op 3.250.000 euro per jaar (65 VTE x 50.000 euro), die een onderdeel zijn van de subsidies voor de Olympische ontwikkelingsprogramma’s.
ACTIEPUNT 8: TOPSPORT & WETENSCHAP De loonkost van de gangmaker Topsport en wetenschap (1,00 VTE) is ten laste van de personeelskredieten van Sport Vlaanderen. De jaarlijkse kostprijs voor de financiering van twee sportwetenschappelijke experts wordt geraamd op 140.000 euro en is ten laste van werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen. De jaarlijkse kostprijs voor de financiering van wetenschappelijke en medisch/paramedische begeleidingsprojecten, evenals de inzet van “embedded scientists” dienen integraal te worden opgenomen in de programmakost per prestatie- en/of ontwikkelingsprogramma.
94
De jaarlijkse kostprijs voor de financiering van sportwetenschappelijke begeleidingsprojecten wordt geraamd op 350.000 euro, ten laste van de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen. De jaarlijkse kostprijs voor de financiering van sportwetenschappelijke onderzoeksprojecten wordt geraamd op 300.000 euro, ten laste van de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen.
ACTIEPUNT 9: PROGRAMMAKOST IN PRESTATIE- EN ONTWIKKELINGSPROGRAMMA’S De jaarlijkse programmakost van de Olympische ontwikkelingsprogramma’s wordt geraamd op 2.750.000 euro, op basis van een benchmark van de toegekende topsportmiddelen op korte/(middel)lange termijn in de Olympiades Londen (2009-2012) en Rio (2013-2016). De Vlaamse bijdrage aan het gemeenschappelijk project BeGold (740.000 euro ten behoeve van de beloftevolle jongeren in de Olympische ontwikkelingsprogramma’s) en de loon- en werkingskosten voor de technisch directeur Topsport zijn daarbij niet inbegrepen. De jaarlijkse programmakost wordt geraamd op 4.750.000 euro, op basis van een benchmark van de toegekende topsportmiddelen op korte/(middel)lange termijn in de Olympiades Londen (2009-2012) en Rio (2013-2016).
ACTIEPUNT 10: TRAININGSINFRASTRUCTUUR TOPSPORT In de Olympiade 2017-2020 dient blijvend aandacht besteed te worden aan de verdere ontwikkeling en uitvoering van het Topsportinfrastructuurplan Vlaanderen en de centralisatie van de Vlaamse trainingsinfrastructuur Topsport. Vanaf 2017 wordt een investering van minimaal 10 miljoen euro per Olympiade vooropgesteld.
ACTIEPUNT 11: ORGANISATIE VAN INTERNATIONALE TOPSPORTEVENEMENTEN In de Olympiade 2017-2020 dient minstens 33% van de beschikbare kredieten (voor ondersteuning van sportevenementen) van Sport Vlaanderen voorbehouden te worden voor de ondersteuning van de internationale topsportevenementen. Dit komt overeen met een jaarlijkse investering van 500.000 euro via werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen.
ACTIEPUNT 12: OLYMPISCHE PLOEGSPORTEN De financiële noden in de Olympische ploegsporten zijn bijzonder hoog. De Vlaamse topsportkredieten dienen selectief ingezet te worden voor projecten m.b.t. nationale ploegen met een realistisch traject naar selectie voor de Olympische Spelen. De middelen voor de subsidiëring en/of financiering van dit sportief programma en sporttechnisch kader dienen voorzien te worden binnen de respectieve actiepunten van het Topsportactieplan Vlaanderen IV (2017-2020).
ACTIEPUNT 13: G-TOPSPORT Parantee zal jaarlijks gesubsidieerd/gefinancierd worden tot een totaalbedrag van maximaal 4% van het globale Vlaamse topsportbudget, inclusief alle subsidies Topsport, werkingsmiddelen Topsport, topsportpersoneel en topsporters onder contract.
95
5.2. BUDGETTERING PER ACTIEPUNT (CIJFERMATIG)
Het overzicht van de begroting per actiepunt voor de Olympiade Tokyo (2017-2020) wordt in tabel 15 weergegeven. Het overzicht van de begrote en toegekende topsportmiddelen voor de Olympiade Rio (2013-2016) wordt in tabel 16 weergegeven, de cijfergegevens werden waar mogelijk geconverteerd naar de (nieuwe) actiepunten van het Topsportactieplan Vlaanderen IV (2017-2020). Volgende kanttekeningen dienen hierbij te worden geplaatst (zie eveneens genummerde voetnoot in tabel 15):
(1) In de Olympiade Rio (2013-2016) werden het wedde van de coördinatoren Topsport (aan 90%) gesubsidieerd via de basissubsidies van Sport Vlaanderen, voor een jaarlijks subsidiebedrag van ca. 750.000 euro, die niet terug te vinden is in de begroting voor Topsport. Vanaf de Olympiade Tokyo (2017-2020) komt het wedde van de technisch directeur Topsport wel ten laste van de begroting voor Topsport.
(2) In de Olympiade Rio (2013-2016) werden internationale topsportevenementen door de Vlaamse Overheid ondersteund voor een subsidiebedrag van 5.450.000 euro via topsportmiddelen van Sport Vlaanderen en/of het departement CJSM. In de Olympiade Tokyo (2017-2020) kadert de ondersteuning van internationale topsportevenementen in een vernieuwd sportevenementenbeleid van de Vlaamse overheid. Uitsluitend internationale topsportevenementen komen ten laste van de werkingsmiddelen Topsport van Sport Vlaanderen.
(3) Het subsidiebedrag voor de Paralympische ontwikkelings- en prestatieprogramma’s voor de Olympiade Tokyo (2017-2020) werd berekend op basis van het maximumpercentage van 4% van de gemaximaliseerde begroting 2017-2020, zoals vastgelegd in de strategische krijtlijnen van het Topsportactieplan Vlaanderen IV (2017-2020). Dit bedrag dient steeds gecorrigeerd te worden in functie van de effectieve besteding van de beschikbare Vlaamse topsportmiddelen binnen de begroting van Sport Vlaanderen, zoals die jaarlijks beslist wordt door de Vlaamse Regering.
(4) Het financieringsbedrag voor de niet-Olympische prestatieprogramma’s voor de Olympiade Tokyo (2017-2020) werd berekend op basis van het maximumpercentage van 2% van de gemaximaliseerde begroting 2017-2020, zoals vastgelegd in de strategische krijtlijnen van het Topsportactieplan Vlaanderen IV (2017-2020). Dit bedrag dient steeds gecorrigeerd te worden in functie van de effectieve besteding van de beschikbare Vlaamse topsportmiddelen binnen de begroting van Sport Vlaanderen, zoals die jaarlijks beslist wordt door de Vlaamse Regering.
Tabel 15: Begroting Topsport per actiepunt voor de Olympiade Tokyo (2017-2020)
ACTIEPUNT (AP) BRON OLYMPIADE TOKYO (2017-2020)
INVESTERING %
1 TALENTDETECTIE € 0 0,0%
1.1 Talentdetectie o.l.v. Jeugdtrainers Topsport Subsidies Topsport zie AP 7.2 0,0%
2 BEGELEIDING EN OMKADERING VLAAMSE TOPSPORTERS DOORHEEN DE TOPSPORTLOOPBAAN € 20.334.000 19,2%
2.1 Quotum trainers binnen/buiten de TSS Subsidies Topsport zie AP 7.2 0,0%
2.2 Vlaamse inbreng in Project BeGold Werkingsmiddelen € 2.960.000 2,8%
2.3 VDAB-begeleidingstraject tot professionele topsporter Werkingsmiddelen € 14.000 0,0%
2.4 Topsportstudentenproject Sport Vlaanderen Werkingsmiddelen € 3.420.000 3,2%
2.5 Tewerkstellingsproject Sport Vlaanderen Personeelskredieten € 6.300.000 6,0%
2.6 Tewerkstelling Vlaamse Wielerploegen Werkingsmiddelen € 5.400.000 5,1%
2.7 Werking Vlaamse Wielerploegen Werkingsmiddelen € 2.000.000 1,9%
2.8 Carrièrebegeleiding Topsport: werking Werkingsmiddelen € 100.000 0,1%
2.9 Carrièrebegeleiding Topsport: 1 VTE Personeelskredieten - 0,0%
2.10 Carrièrebegeleiding Topsport: ad hoc personeel (0,5 VTE) Werkingsmiddelen € 140.000 0,1%
3 NA-TOPSPORTCARRIÈRE € 0 0,0%
3.1 Carrièrebegeleiding Topsport: 0,5 VTE Personeelskredieten - 0,0%
4 STATUUT EN VERLONING TOPSPORTMANAGEMENT/KADER € 5.200.000 4,9%
4.1 Technisch Directeurs Topsport (1) Subsidies Topsport € 5.200.000 4,9%
4.2 “Program Drivers” Werkingsmiddelen zie AP 9.2 0,0%
5 VORMING VAN TOPSPORTTRAINERS € 1.065.000 1,0%
5.1 Vormingscoördinator Topsport Werkingsmiddelen € 320.000 0,3%
5.2 Individuele vormingstrajecten Werkingsmiddelen € 345.000 0,3%
5.3 Andere vormingsinitiatieven Werkingsmiddelen € 400.000 0,4%
6 TOPSPORTTRAINERS IN OLYMPISCHE PRESTATIEPROGRAMMA’S € 8.500.000 8,0%
6.1 Pool van Toptrainers (25 VTE) Werkingsmiddelen € 8.500.000 8,0%
7 TOPSPORTTRAINERS IN OLYMPISCHE ONTWIKKELINGSPROGRAMMA’S € 16.000.000 15,1%
7.1 Pool van Beloftentrainers Topsport (15 VTE) Subsidies Topsport € 3.000.000 2,8%
7.2 Pool van Jeugdtrainers Topsport (65 VTE) Subsidies Topsport € 13.000.000 12,3%
8 TOPSPORT & WETENSCHAP € 3.160.000 3,0%
8.1 Gangmaker Topsport & wetenschap Personeelskredieten - 0,0%
8.2 Sportwetenschappelijk expert per kennisdomein Werkingsmiddelen € 560.000 0,5%
8.3 “Embedded scientist” per topsportfederatie en één-op-één sportwetenschappelijke begeleiding
Subsidies Topsport zie AP 9.1 0,0%
8.4 Werkingsmiddelen zie AP 9.2 0,0%
8.5 Sportwetenschappelijke begeleidingsprojecten Werkingsmiddelen € 1.400.000 1,3%
8.6 Sportwetenschappelijke onderzoeksprojecten Werkingsmiddelen € 1.200.000 1,1%
9 PROGRAMMAKOST IN PRESTATIE- EN ONTWIKKELINGSPROGRAMMA’S € 30.000.000 28,4%
9.1 Olympische ontwikkelingsprogramma’s Subsidies Topsport € 11.000.000 10,4%
9.2 Olympische prestatieprogramma’s Werkingsmiddelen € 19.000.000 18,0%
10 TRAININGSINFRASTRUCTUUR TOPSPORT € 10.000.000 9,5%
10.1 Trainingsinfrastructuur Topsport Investeringssubsidie € 10.000.000 9,5%
11 ORGANISATIE VAN TOPSPORTEVENEMENTEN € 2.000.000 1,9%
11.1 Organisatie internationaal topsportevenement (2) Werkingsmiddelen € 2.000.000 1,9%
12 OLYMPISCHE PLOEGSPORTEN € 0 0,0%
12.1 Olympische ploegsporten
Subsidies Topsport zie AP 1-11 0,0%
12.2 Werkingsmiddelen
1-12 TOTAAL OLYMPISCHE DISCIPLINES € 96.259.000 91,0%
13 TOTAAL PARALYMPISCHE DISCIPLINES € 4.200.000 4,0%
- Paralympische ontwikkelings- en prestatieprogramma’s (3) Subsidies Topsport € 4.200.000 4,0%
- TOTAAL NIET-OLYMPISCHE DISCIPLINES € 2.100.000 2,0%
- Niet-Olympische prestatieprogramma’s (4) Werkingsmiddelen € 2.100.000 2,0%
- TOTAAL SPORTTAKOVERSCHRIJDENDE INVESTERINGEN € 3.200.000 3,0%
- Specifieke voorbereiding op OS, PS, WG, … Subsidies Topsport € 2.000.000 1,9%
- Werking afdeling Topsport Werkingsmiddelen € 1.200.000 1,1%
BEGROTING VAN DE TOTALE INVESTERINGEN TOPSPORT IN DE OLYMPIADE TOKYO (2017-2020) € 105.759.000 100,0%
Tabel 16: Begrote en toegekende investeringen Topsport per actiepunt voor de Olympiade Rio (2013-2016)
ACTIEPUNT (GECONVERTEERD NAAR TSAP IV) BRON OLYMPIADE RIO (2013-2016)
BEGROOT TOEGEKEND %
1 TALENTDETECTIE € 90.000 € 0 0,0%
1.1 Vlaams Sportkompas Werkingsmiddelen Topsport € 90.000 € 0 0,1%
2 BEGELEIDING EN OMKADERING VAN VLAAMSE TOPSPORTERS DOORHEEN DE TOPSPORTLOOPBAAN
€ 27.457.000 € 25.405.000 27,4%
2.1 Quotum trainers binnen/buiten de TSS Subsidies Topsport € 7.437.000 € 7.363.000 7,9%
2.2 Vlaamse inbreng in Project BeGold Werkingsmiddelen Topsport € 2.960.000 € 2.960.000 3,2%
2.4 Topsport en hoger onderwijs Werkingsmiddelen Topsport € 1.900.000 € 2.319.000 2,5%
2.5 Tewerkstellingsproject Sport Vlaanderen Personeelskredieten € 6.880.000 € 3.856.000 4,2%
2.6 Tewerkstelling Vlaamse Wielerploegen Werkingsmiddelen Topsport
€ 8.280.000
€ 5.451.000 5,9%
2.7 Werking Vlaamse Wielerploegen Werkingsmiddelen Topsport € 2.221.000 2,4%
- Tewerkstelling Atletiek Vlaanderen Werkingsmiddelen Topsport € 720.000 0,8%
- Werking Atletiek Vlaanderen Werkingsmiddelen Topsport € 515.000 0,6%
4 STATUUT EN VERLONING TOPSPORTMANAGEMENT/KADER € 3.208.000 € 758.000 0,8%
4.1 Meerkost aanstelling High Performance Managers Werkingsmiddelen Topsport € 1.020.000 € 579.000 0,6%
4.1 Aanstelling topsportmanagement/kader Werkingsmiddelen Topsport € 0 € 179.000 0,2%
4.1 Aanstelling DSKO Topsport Personeelskredieten € 2.188.000 € 0 0,0%
5 VORMING VAN TOPSPORTTRAINERS € 100.000 € 265.000 0,3%
5.1 Vormingscoördinator Topsport Werkingsmiddelen Topsport € 0 € 256.000 0,3%
5.2 Pool van aspirant toptrainers & Vlaams Coachesplatform
Werkingsmiddelen Topsport € 100.000 € 9.000 0,0%
6 TOPSPORTTRAINERS IN OLYMPISCHE PRESTATIEPROGRAMMA’S € 8.245.000 € 5.508.000 5,9%
6.1 Pool van Toptrainers (25 VTE) Werkingsmiddelen Topsport € 8.245.000 € 5.508.000 5,9%
7 TOPSPORTTRAINERS IN OLYMPISCHE ONTWIKKELINGSPROGRAMMA’S € 5.500.000 € 6.565.000 7,1%
7.1 Pool van Beloftentrainers Topsport (15 VTE) Werkingsmiddelen Topsport € 0 € 1.653.000 1,8%
7.2 Pool van Jeugdtrainers Topsport (25 VTE) Werkingsmiddelen Topsport € 5.500.000 € 4.912.000 5,3%
8 TOPSPORT & WETENSCHAP € 3.520.000 € 3.269.000 3,5%
8.5 Sportwetenschappelijke begeleidingsprojecten Werkingsmiddelen € 3.520.000 € 3.269.000 3,5%
9 PROGRAMMAKOST IN PRESTATIE- EN ONTWIKKELINGSPROGRAMMA’S € 23.659.000 € 26.024.000 28,0%
- Voorbereiding & deeln. Internationale wedstrijden Subsidies Topsport € 20.480.000 € 20.722.000 22,3%
- Forfaitaire vergoeding per leerling/topsporter TSS Subsidies Topsport € 2.479.000 € 1.461.000 1,6%
- Specifieke voorbereiding op Olympische Spelen Subsidies Topsport € 700.000 € 565.000 0,6%
- Eenmalige financieringen voor programmakost Werkingsmiddelen Topsport € 0 € 3.276.000 3,5%
10 TRAININGSINFRASTRUCTUUR TOPSPORT € 0 € 9.657.000 10,4%
10.1 Trainingsinfrastructuur Topsport Investeringssubsidie € 0 € 9.610.000 10,4%
10.1 Trainingsinfrastructuur Topsport Werkingsmiddelen Topsport € 0 € 47.000 0,1%
12 OLYMPISCHE PLOEGSPORTEN € 0 € 0 0,0%
12.1 Olympische ploegsporten Subsidies Topsport zie AP 1-11 zie AP 1-11 0,0%
1-12 TOTAAL OLYMPISCHE DISCIPLINES € 71.779.000 € 77.451.000 83,4%
13 G-TOPSPORT SUBSIDIES € 3.200.000 € 3.264.000 3,5%
- Voorbereiding & deeln. Internationale wedstrijden Subsidies Topsport € 1.400.000 € 1.400.000 1,5%
- Specifieke voorbereiding op Paralympische Spelen Subsidies Topsport € 0 € 75.000 0,1%
- Omkadering G-topsport (trainers & kader) Werkingsmiddelen Topsport
€ 1.800.000
€ 803.000 0,9%
- Tewerkstellingsproject Sport Vlaanderen Personeelskredieten € 258.000 0,3%
- Financiering programmakost Werkingsmiddelen Topsport € 328.000 0,4%
10.1 Trainingsinfrastructuur Topsport Investeringssubsidie € 0 € 400.000 0,4%
- NIET-OLYMPISCHE PRESTATIEPROGRAMMA'S WERKINGSMIDDELEN TOPSPORT € 780.000 € 1.170.000 1,3%
- Voorbereiding & deeln. Internationale wedstrijden Subsidies Topsport € 780.000 € 780.000 0,8%
- Specifieke voorbereiding op Wereldspelen Subsidies Topsport € 0 € 53.000 0,1%
- Financiering programmakost Werkingsmiddelen Topsport € 0 € 337.000 0,4%
- SPORTTAKOVERSCHRIJDENDE INVESTERINGEN WERKINGSMIDDELEN
TOPSPORT € 23.191.000 € 10.942.000 11,8%
- Specifieke voorbereiding op OS, PS, WG, … Subsidies Topsport € 2.000.000 € 2.000.000 2,2%
- Andere financieringen Topsport Sport Vlaanderen Werkingsmiddelen Topsport € 1.860.000 € 175.000 0,2%
- Andere financieringen via departement CJSM Werkingsmiddelen Topsport € 9.400.000 € 690.000 0,7%
2.8 Carrièrebegeleiding Topsport: werking Werkingsmiddelen Topsport € 100.000 € 14.000 0,0%
2.9 Carrièrebegeleiding Topsport: 1,5 VTE Personeelskredieten - - 0,0%
8.1 Gangmaker Topsport & wetenschap Personeelskredieten - - 0,0%
8.2 Sportwetenschappelijk expert per kennisdomein Werkingsmiddelen Topsport € 2.600.000 € 1.694.000 1,8%
8.5 Sportwetenschappelijk onderzoek Werkingsmiddelen Topsport € 2.333.000 € 920.000 1,0%
11.1 Subsidie Organisatie WK, EK en WB Subsidies Topsport € 898.000 € 617.000 0,7%
11.1 Financiering topsportevenementen via dpt. CJSM Werkingsmiddelen Topsport € 4.000.000 € 4.832.000 5,2%
BEGROTE EN TOEGEKENDE INVESTERINGEN TOPSPORT IN DE OLYMPIADE RIO (2013-2016) € 98.950.000 € 92.827.000 100,0%
Tabel 17: Vergelijking begrote en toegekende investeringen Topsport voor de Olympiades Rio (2013-2016) en Tokyo (2017-2020)
Omschrijving Subsidies Topsport
Werkings Middelen
Personeels kredieten
Investerings subsidie
Totaal
Olympiade Rio (2013-2016) Begroting
Bedrag € 36.174.000 € 53.708.000 € 9.068.000 € 0 € 98.950.000
Aandeel 36,6% 54,3% 9,2% 0,0% 100%
Olympiade Rio (2013-2016) Toekenning
Bedrag € 35.036.000 € 43.667.000 € 4.114.000 € 10.010.000 € 92.827.000
Aandeel 37,7% 47,0% 4,4% 10,8% 100%
Olympiade Tokyo (2017-2020) Begroting
Bedrag € 38.400.000 € 51.059.000 € 6.300.000 € 10.000.000 € 105.759.000
Aandeel 36,3% 48,2% 6,0% 9,5% 100%
99
BIJLAGEN
Bijlage 1: Vlaamse topsporttakkenlijsten 2002-2016 Bijlage 2: Informatiefiche per sporttak Bijlage 3: Samenstelling, vergaderkalender en participatie in de themawerkgroepen Bijlage 4: Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen 2015
Datum publicatie BS 29-aug-02 17-jun-05 03-feb-09 21-dec-12
Olympiade OS Athene OS Beijing OS Londen OS Rio
Federatie Discipline 2002-2004 2005-2008 2009-2012 2013-2016
Vlaamse Badmintonliga
--> Badminton VlaanderenOlympische disciplines 3 3 3 3
Acrobatische gymnastiek 1 1 1
Artistieke gymnastiek 1 1 1 1
Dubbele minitrampoline 1 1
Ritmische gymnastiek 1 1
Trampoline 1 1
Tumbling 1 1
Doelschieten (Olympisch) 4 4 4
Field 4 4 4
Koninklijke Belgische Korfbalbond -
Vlaamse LigaDisciplines Wereldspelen 4 4 4 4
Nederlandstalig Kanoverbond
--> Vlaamse Kano & Kajak FederatieLijnvaren (Olympisch) 4 2 2 2
Loop- en kampnummers (Olympisch) 1 1 1 1
Marathon 1 1
Snelwandelen 1 1
Veldlopen 1
Vlaamse Basketballiga Olympische disciplines 2 1 1 2
Vlaamse Handbal Vereniging Olympische disciplines 2 3 3
Vlaamse Hockey Liga Olympische disciplines 1
Vlaamse Judofederatie Olympische disciplines 1 1 1 1
Vlaamse Ju-Jitsu Federatie Disciplines Wereldspelen 4 4 4
Vlaamse Liga Gehandicaptensport
--> ParanteeParalympische disciplines 5 5 5 5
Vlaamse Liga Paardensport Olympische disciplines 2 2 2 1
Vlaamse Reddingscentrale Disciplines Wereldspelen 4
Vlaamse Roeiliga Olympische disciplines 3 2 2 3
Vlaamse Rollerbond Snelschaatsen 4 3 4 4
Vlaamse Schermbond Olympische disciplines 4 3 4 3
Vlaamse Schutterskonfederatie Olympische disciplines 4 4
Vlaamse Ski & Snowboard Federatie
--> Sneeuwsport VlaanderenOlympische disciplines snowboard 3 2
Vlaamse Squashfederatie Disciplines Wereldspelen 3 3 4
Vlaamse Taekwondo Bond Olympische disciplines 4 4 4
Vlaamse Tafeltennisliga Olympische disciplines 4 3 3 3
Vlaamse Tennisvereniging
--> Tennis VlaanderenOlympische disciplines 1 1 1 1
Duatlon 2 2 2
Triatlon 2 2 2 3
Vlaamse Vereniging voor Golf Olympische disciplines 3 3
Beachvolleybal 1 1
Zaalvolleybal 2 2 1 1
Windsurfen (Olympische disciplines) 4 2 2 1
Zeilen (Olympische disciplines) 2 2 2 1
Vlaamse Zwemfederatie Olympische disciplines 1 2 1 1
Voetbal Federatie Vlaanderen Veldvoetbal 1 2
Waterski Vlaanderen Disciplines Wereldspelen 4 4
BMX 1 1 1
Cyclocross 1 1
Mountainbike 1 1 1 1
Piste 1 1 1 1
Weg 1 1 1 1
Categorie 1 € 175.000 € 225.000 € 350.000 € 350.000
Categorie 2 € 100.000 € 150.000 € 225.000 € 225.000
Categorie 3 € 37.500 € 75.000 € 120.000 € 120.000
Categorie 4 € 18.600 € 37.500 € 65.000 € 65.000
Categorie 5 € 62.000 € 125.000 € 350.000 € 350.000
Bijlage 1: Vlaamse topsporttakkenlijsten 2002-2016
Wielerbond Vlaanderen
Max. subsidies per jaar per
sportfederatie voor de voorbereiding
en deelname aan internationale
wedstrijden
GymnastiekFederatie Vlaanderen
Handboogliga
Vlaamse Atletiekliga
Vlaamse Triatlon & Duatlon Liga
Vlaamse Volleybalbond
Vlaamse Yachting Federatie
Olympische disciplines
Bijlage 2.1 Atletiek Vlaamse Atletiekliga
Bijlage 2.2 Badminton Badminton Vlaanderen
Bijlage 2.3 Basketbal Vlaamse Basketballiga
Bijlage 2.4 Bobslee Belgische Bobslee- en Skeletonfederatie
Bijlage 2.5 Boksen Vlaamse Boksliga
Bijlage 2.6 Boogschieten Handboogliga
Bijlage 2.7 Gewichtheffen Vlaamse Gewichtheffers en Powerlifters Federatie
Bijlage 2.8 Golf Vlaamse Vereniging voor Golf
Bijlage 2.9 Gymnastiek Gymnastiekfederatie Vlaanderen
Bijlage 2.10 Hockey Vlaamse Hockeyliga
Bijlage 2.11 Judo Vlaamse Judofederatie
Bijlage 2.12 Kajak Vlaamse Kano en Kajakfederatie
Bijlage 2.13 Kunstschaatsen Vlaamse Kunstschaatsen Bond
Bijlage 2.14 Paardensport Vlaamse Liga Paardensport
Bijlage 2.15 Roeien Vlaamse Roeiliga
Bijlage 2.16 Schermen Vlaamse Schermbond
Bijlage 2.17 Snelschaatsen Vlaamse Snelschaatsbond
Bijlage 2.18 Snowboard Sneeuwsport Vlaanderen
Bijlage 2.19 Taekwondo Vlaamse Taekwondo Bond
Bijlage 2.20 Tafeltennis Vlaamse Tafeltennisliga
Bijlage 2.21 Tennis Tennis Vlaanderen
Bijlage 2.22 Triatlon Vlaamse Triatlon en Duatlon Liga
Bijlage 2.23 Voetbal Voetbalfederatie Vlaanderen
Bijlage 2.24 Volleybal Vlaamse Volleybalbond
Bijlage 2.25 Wielrennen Wielerbond Vlaanderen
Bijlage 2.26 Zeilen Vlaamse Yachting Federatie
Bijlage 2.27 Zwemmen Vlaamse Zwemfederatie
Paralympische disciplines
Bijlage 2.28 G-sport Parantee
Niet-Olympische disciplines
Bijlage 2.29 Ju-Jitsu Vlaamse Ju-Jitsu Federatie
Bijlage 2.30 Korfbal Koninklijke Belgische Korfbalbond - Vlaamse Liga
Bijlage 2.31 Skeeleren Vlaamse Rollerbond
Bijlage 2: Informatiefiche per sporttak
Vlaamse Atletiekliga 47 Bijlage 2.1
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) 0 2 1 8 1 6 120
Resultaten (2009-2012) 3 8 0 2 0 3 81
Doelstellingen (2013-2016) 5 7 1 6 1 3 128
Resultaten (2013-2016) 2 8 1 0 0 1 50
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 24 4 20 72 18 20 16 74
Resultaten korte termijn 8 22 6 45 0 12 12 26
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen 33% 550% 30% 63% 0% 60% 75% 35%
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen - - 0 16 - - 0 19
Wereldkampioenschappen 0 5 - - 0 13 - -
Olympische Spelen - - - - - - 0 14
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 9 19 25 27 30 29 27 18
Beloftevolle jongeren 23 22 21 26 21 20 22 23
Geïdentificeerde topsporttalenten 59 44 49 54 60 63 54 47
Totaal aantal geregistreerde topsporters 91 85 95 107 111 112 103 88# VTE ondersteunde topsporttrainers 5,8 6,9 7,9 8,6 8,5 8,9 9,4 9,7
Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 6 7 8 8 6 3 5 7
Topsportstudentenproject 4 4 3 2 3 3 4 4
Atletiek Vlaanderen 16 7 5 9 10 10 6 3
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 26 18 16 19 19 16 15 14
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 2,2 1,8 3,2 3,6 3,4 3,6 3,8 3,2
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 3,6 5,1 4,7 5,0 5,1 5,3 5,6 6,5
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 5,8 6,9 7,9 8,6 8,5 8,9 9,4 9,7
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 78 38 34 34 34 30 42 44
Bicommunautaire teams 72 84 72 45 39 33 27 6
Waalse topsporters/teams 0 8 24 44 51 55 51 82
Totaal aantal behaalde indexpunten 150 130 130 123 124 118 120 132
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen - 14 - 15 - 13 - 14
Wereldkampioenschappen 9 - 11 - 6 - 10 -
Olympische Spelen - - - 9 - - - 12
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 668.000 € 579.000 € 518.000 € 631.000 € 604.000 € 639.000 € 632.000 € 611.000
Loon topsporters € 552.000 € 478.000 € 473.000 € 489.000 € 444.000 € 404.000 € 408.000 € 378.000
Loon trainers € 289.000 € 349.000 € 439.000 € 456.000 € 479.000 € 522.000 € 528.000 € 507.000
Organisatie van topsportevenementen € 405.000 € 268.000 € 227.000 € 256.000 € 185.000 € 143.000 € 148.000 € 160.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 1.914.000 € 1.674.000 € 1.657.000 € 1.832.000 € 1.712.000 € 1.708.000 € 1.716.000 € 1.656.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 984.000 € 928.000 € 911.000 € 1.052.000 € 1.030.000 € 997.000 € 1.003.000 € 955.000
Programma's middellange termijn € 128.000 € 128.000 € 180.000 € 157.000 € 152.000 € 197.000 € 180.000 € 163.000
Programma's lange termijn € 397.000 € 385.000 € 369.000 € 397.000 € 345.000 € 371.000 € 385.000 € 378.000
Organisatie topsportevenementen € 405.000 € 233.000 € 197.000 € 226.000 € 185.000 € 143.000 € 148.000 € 160.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 1.914.000 € 1.674.000 € 1.657.000 € 1.832.000 € 1.712.000 € 1.708.000 € 1.716.000 € 1.656.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 65% 64% 62% 66% 67% 64% 64% 64%
Atletiek
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen
# Olympische medaille-events
Olympische Spelen Topsport
indexRealisatie
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
67,5%
2017 2018 2019 2020
39,1%
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per landMaximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OSBehaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade
Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 0,89% 0,55%
9.144 9.1443.996 4.320
81 50
0,0
2,0
4,0
6,0
8,0
10,0
12,0
0
20
40
60
80
100
120
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
20
40
60
80
100
120
140
160
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 250.000
€ 500.000
€ 750.000
€ 1.000.000
€ 1.250.000
€ 1.500.000
€ 1.750.000
€ 2.000.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Badminton Vlaanderen 5 Bijlage 2.2
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) 2 2 0 0 0 0 20
Resultaten (2009-2012) 1 0 0 0 0 0 9
Doelstellingen (2013-2016) 1 2 0 1 0 1 22
Resultaten (2013-2016) 0 1 0 0 0 0 2
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 0 12 0 8 0 2 0 20
Resultaten korte termijn 0 9 0 0 0 0 0 2
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen nvt 75% nvt 0% nvt 0% nvt 10%
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen - - 1 0 - - 0 2
Wereldkampioenschappen 0 0 0 0 0 0 - -
Olympische Spelen - - - - - - 0 0
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 5 7 6 8 6 5 4 3
Beloftevolle jongeren 19 20 18 9 6 6 9 6
Geïdentificeerde topsporttalenten - - 4 16 25 30 22 16
Totaal aantal geregistreerde topsporters 24 27 28 33 37 41 35 25# VTE ondersteunde topsporttrainers 2,5 3,0 3,5 3,3 3,4 3,4 3,5 3,5Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 0 0 1 1 0 0 0 0
Topsportstudentenproject 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 0 0 1 1 0 0 0 0
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Toptrainers & elitetrainers 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0
Jeugdtrainers Topsport & lesgevers TSS 1,5 2,0 2,5 2,3 2,4 2,4 2,5 2,5
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 2,5 3,0 3,5 3,3 3,4 3,4 3,5 3,5
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 0 9 9 9 9 0 0 2
Bicommunautaire teams 3 3 3 0 0 0 0 0
Waalse topsporters/teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal behaalde indexpunten 3 12 12 9 9 0 0 2
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen - 4 - 4 - 4 - 2
Wereldkampioenschappen 5 4 4 - 4 1 2 -
Olympische Spelen - - - 1 - - - 1
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 155.000 € 151.000 € 172.000 € 173.000 € 148.000 € 142.000 € 142.000 € 144.000
Loon topsporters € 0 € 0 € 1.000 € 25.000 € 0 € 0 € 0 € 0
Loon trainers € 128.000 € 159.000 € 202.000 € 199.000 € 197.000 € 200.000 € 204.000 € 203.000
Organisatie van topsportevenementen € 8.000 € 7.000 € 7.000 € 7.000 € 7.000 € 27.000 € 20.000 € 7.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 291.000 € 317.000 € 382.000 € 404.000 € 352.000 € 369.000 € 366.000 € 354.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 96.000 € 122.000 € 155.000 € 184.000 € 132.000 € 137.000 € 138.000 € 143.000
Programma's middellange termijn € 55.000 € 26.000 € 41.000 € 31.000 € 28.000 € 26.000 € 26.000 € 23.000
Programma's lange termijn € 132.000 € 162.000 € 179.000 € 182.000 € 185.000 € 179.000 € 182.000 € 181.000
Organisatie topsportevenementen € 8.000 € 7.000 € 7.000 € 7.000 € 7.000 € 27.000 € 20.000 € 7.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 291.000 € 317.000 € 382.000 € 404.000 € 352.000 € 369.000 € 366.000 € 354.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 34% 39% 41% 46% 38% 40% 40% 41%
Badminton # Olympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Olympische Spelen Topsport
indexRealisatie
45,0%
9,1%
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 1.092 1.092
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OS 1.092 1.092
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade 9 2Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 0,82% 0,18%
0,0
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
0
10
20
30
40
50
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 100.000
€ 200.000
€ 300.000
€ 400.000
€ 500.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Vlaamse Basketballiga 2 Bijlage 2.3
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) 0 1 0 0 0 1 30
Resultaten (2009-2012) 0 0 0 0 0 0 0
Doelstellingen (2013-2016) 0 2 0 1 0 0 36
Resultaten (2013-2016) 0 0 0 0 0 0 0
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 0 0 6 24 6 0 6 24
Resultaten korte termijn 0 0 0 0 0 0 0 0
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen nvt nvt 0% 0% 0% nvt 0% 0%
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen 0 2 - - 0 1 - -
Wereldkampioenschappen - - 0 0 - - - -
Olympische Spelen - - - - - - 0 1
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 21 21 24 24 23 15 16 13
Beloftevolle jongeren 17 20 26 24 19 23 16 17
Geïdentificeerde topsporttalenten - - 76 93 83 80 57 50
Totaal aantal geregistreerde topsporters 38 41 126 141 125 118 89 80# VTE ondersteunde topsporttrainers 3,1 3,4 4,0 3,7 4,1 3,5 3,5 3,2Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 3 0 0 0 0 0 0 0
Topsportstudentenproject 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 3 0 0 0 0 0 0 0
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 0,0 0,0 0,3 0,0 0,3 0,0 0,3 0,0
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 3,1 3,4 3,7 3,7 3,8 3,5 3,2 3,2
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 3,1 3,4 4,0 3,7 4,1 3,5 3,5 3,2
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Bicommunautaire teams 6 6 0 0 0 0 0 0
Waalse topsporters/teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal behaalde indexpunten 6 6 0 0 0 0 0 0
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen 0 - 1 - 1 - 1 -
Wereldkampioenschappen - 0 - - - 0 - -
Olympische Spelen - - - 0 - - - 0
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 405.000 € 484.000 € 496.000 € 506.000 € 314.000 € 362.000 € 282.000 € 286.000
Loon topsporters € 26.000 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Loon trainers € 135.000 € 153.000 € 202.000 € 174.000 € 216.000 € 180.000 € 194.000 € 170.000
Organisatie van topsportevenementen € 7.000 € 9.000 € 15.000 € 13.000 € 0 € 0 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 573.000 € 646.000 € 713.000 € 693.000 € 530.000 € 542.000 € 476.000 € 456.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 116.000 € 86.000 € 183.000 € 148.000 € 142.000 € 125.000 € 137.000 € 109.000
Programma's middellange termijn € 21.000 € 90.000 € 98.000 € 88.000 € 13.000 € 75.000 € 18.000 € 28.000
Programma's lange termijn € 429.000 € 461.000 € 417.000 € 444.000 € 375.000 € 342.000 € 321.000 € 319.000
Organisatie topsportevenementen € 7.000 € 9.000 € 15.000 € 13.000 € 0 € 0 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 573.000 € 646.000 € 713.000 € 693.000 € 530.000 € 542.000 € 476.000 € 456.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 20% 14% 26% 22% 27% 23% 29% 24%
Basketbal # Olympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Olympische Spelen Topsport
indexRealisatie
0,0%
0,0%
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 360 360
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OS 180 180
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade 0 0Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 0,00% 0,00%
-2,0
3,0
8,0
13,0
18,0
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 100.000
€ 200.000
€ 300.000
€ 400.000
€ 500.000
€ 600.000
€ 700.000
€ 800.000
€ 900.000
€ 1.000.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Belgische Bobslee- en Skeletonfederatie 3 Bijlage 2.4
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) - - - - - - -
Resultaten (2009-2012) 0 0 0 0 0 0 0
Doelstellingen (2013-2016) - - - - - - -
Resultaten (2013-2016) 1 2 0 1 0 1 24
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 0 0 0 0 0 0 0 0
Resultaten korte termijn 0 0 0 0 0 13,5 5,5 4,5
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen nvt nvt nvt nvt nvt nvt nvt nvt
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen 1 0 - - - - - -
Wereldkampioenschappen 0 1 - - - - - -
Olympische Spelen - - 1 0 - - - -
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 3 3 3 3 3 3 2 2
Beloftevolle jongeren 0 0 0 0 0 2 2 2
Geïdentificeerde topsporttalenten - - 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal geregistreerde topsporters 3 3 3 3 3 5 4 4# VTE ondersteunde topsporttrainers 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 2 3 2 3 3 2 2 2
Topsportstudentenproject 0 0 0 0 0 0 1 1
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 2 3 2 3 3 2 3 3
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 0 0 0 0 0 14 19 24
Bicommunautaire teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Waalse topsporters/teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal behaalde indexpunten 0 0 0 0 0 14 19 24
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen 0 0 1 1 1 1 1 1
Wereldkampioenschappen 1 - 3 1 2 - 1 1
Olympische Spelen - 1 - - - 1 - -
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 0 € 35.000 € 43.000 € 38.000 € 50.000 € 30.000 € 80.000 € 105.000
Loon topsporters € 65.000 € 106.000 € 90.000 € 92.000 € 87.000 € 61.000 € 56.000 € 101.000
Loon trainers € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Organisatie van topsportevenementen € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 65.000 € 141.000 € 133.000 € 130.000 € 137.000 € 91.000 € 136.000 € 206.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 65.000 € 141.000 € 133.000 € 130.000 € 137.000 € 91.000 € 96.000 € 156.000
Programma's middellange termijn € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 40.000 € 50.000
Programma's lange termijn € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Organisatie topsportevenementen € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 65.000 € 141.000 € 133.000 € 130.000 € 137.000 € 91.000 € 136.000 € 206.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 100% 100% 100% 100% 100% 100% 71% 76%
Bobslee # Olympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Olympische Spelen Topsport
indexRealisatie
nvt
nvt
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 810 810
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OS 540 540
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade 0 24Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 0,00% 2,96%
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
0
2
4
6
8
10
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 100.000
€ 200.000
€ 300.000
€ 400.000
€ 500.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Vlaamse Boksliga 13 Bijlage 2.5
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) - - - - - - -
Resultaten (2009-2012) 0 0 0 0 0 0 0
Doelstellingen (2013-2016) - - - - - - -
Resultaten (2013-2016) 0 1 0 0 0 0 2
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 0 0 0 0 0 0 0 0
Resultaten korte termijn 0 0 0 0 0 0 2 0
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen nvt nvt nvt nvt nvt nvt nvt nvt
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen 0 0 0 2 0 2 - -
Wereldkampioenschappen 0 0 0 0 0 0 0 0
Olympische Spelen - - - - - - 0 2
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 1 0 0 0 0 0 1 1
Beloftevolle jongeren 0 0 0 0 0 0 0 0
Geïdentificeerde topsporttalenten - - 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal geregistreerde topsporters 0 0 0 0 0 0 1 1# VTE ondersteunde topsporttrainers 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 0 0 0 0 0 0 0 0
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 0 0 0 0 0 0 1 1
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 0 0 0 0 0 0 1 1
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Toptrainers & elitetrainers 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
Jeugdtrainers Topsport & lesgevers TSS 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 0 0 0 0 0 0 2 2
Bicommunautaire teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Waalse topsporters/teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal behaalde indexpunten 0 0 0 0 0 0 2 2
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen 0 0 0 - 0 0 2 -
Wereldkampioenschappen 0 0 0 0 0 0 0 0
Olympische Spelen - - - 0 - - - 0
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 15.000
Loon topsporters € 20.000 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 2.000
Loon trainers € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Organisatie van topsportevenementen € 0 € 5.000 € 0 € 0 € 0 € 10.000 € 0 € 10.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 20.000 € 5.000 € 0 € 0 € 0 € 10.000 € 0 € 27.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 20.000 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 15.000
Programma's middellange termijn € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 2.000
Programma's lange termijn € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Organisatie topsportevenementen € 0 € 5.000 € 0 € 0 € 0 € 10.000 € 0 € 10.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 20.000 € 5.000 € 0 € 0 € 0 € 10.000 € 0 € 27.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 100% nvt nvt nvt nvt nvt nvt 88%
Boksen # Olympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Olympische Spelen Topsport
indexRealisatie
nvt
nvt
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 582 756
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OS 0 60
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade 0 2Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 0,00% 0,26%
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
0
2
4
6
8
10
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 100.000
€ 200.000
€ 300.000
€ 400.000
€ 500.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Handboogliga 4 Bijlage 2.6
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) 0 4 0 0 0 1 16
Resultaten (2009-2012) 0 0 0 0 0 0 0
Doelstellingen (2013-2016) 1 2 0 1 0 1 22
Resultaten (2013-2016) 1 0 0 0 0 0 9
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 0 4 0 12 0 2 4 16
Resultaten korte termijn 0 0 0 0 0 0 0 9
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen nvt 0% nvt 0% nvt 0% 0% 56%
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen - - 0 2 - - 2 0
Wereldkampioenschappen 0 0 - - 0 1 - -
Olympische Spelen - - - - - - 2 0
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 6 7 12 7 2 1 1 1
Beloftevolle jongeren 7 1 6 7 5 4 0 0
Geïdentificeerde topsporttalenten - 7 3 7 0 0 0 0
Totaal aantal geregistreerde topsporters 13 15 21 21 7 5 1 1# VTE ondersteunde topsporttrainers 0,1 0,9 1,0 0,6 0,0 0,5 0,5 1,0Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 0 1 1 0 0 0 0 0
Topsportstudentenproject 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 0 1 1 0 0 0 0 0
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 0,1 0,9 1,0 0,6 0,0 0,5 0,5 1,0
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 0,1 0,9 1,0 0,6 0,0 0,5 0,5 1,0
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 6 3 3 0 0 0 9 9
Bicommunautaire teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Waalse topsporters/teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal behaalde indexpunten 6 3 3 0 0 0 9 9
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen - 4 - 3 - 2 - 2
Wereldkampioenschappen 2 - 1 - 0 - 2 -
Olympische Spelen - - - 0 - - - 1
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 55.000 € 54.000 € 57.000 € 48.000 € 12.000 € 55.000 € 26.000 € 17.000
Loon topsporters € 0 € 2.000 € 13.000 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Loon trainers € 8.000 € 50.000 € 56.000 € 33.000 € 20.000 € 20.000 € 38.000 € 33.000
Organisatie van topsportevenementen € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 63.000 € 106.000 € 126.000 € 81.000 € 32.000 € 75.000 € 64.000 € 50.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 31.000 € 37.000 € 58.000 € 31.000 € 15.000 € 35.000 € 24.000 € 0
Programma's middellange termijn € 3.000 € 5.000 € 3.000 € 4.000 € 17.000 € 40.000 € 40.000 € 50.000
Programma's lange termijn € 29.000 € 64.000 € 65.000 € 46.000 € 0 € 0 € 0 € 0
Organisatie topsportevenementen € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 63.000 € 106.000 € 126.000 € 81.000 € 32.000 € 75.000 € 64.000 € 50.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 49% 35% 46% 38% 47% 47% 38% 0%
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade 0 9Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 0,00% 1,56%
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 576 576
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OS 576 270
Realisatie
0,0%
40,9%
2017 2018 2019 2020
Boogschieten # Olympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Olympische Spelen Topsport
index
0,0
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
0
10
20
30
40
50
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
10
20
30
40
50
60
70
80
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 100.000
€ 200.000
€ 300.000
€ 400.000
€ 500.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Vlaamse Gewichtheffers en Powerlifters Federatie 15 Bijlage 2.7
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) 2 2 0 0 0 0 8
Resultaten (2009-2012) 2 2 0 0 0 0 8
Doelstellingen (2013-2016) 2 2 0 0 0 0 8
Resultaten (2013-2016) 1 2 0 0 0 0 5
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 1 3 3 1 1 3 3 1
Resultaten korte termijn 3 3 1 1 3 1 0 1
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen 300% 100% 33% 100% 300% 33% 0% 100%
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen 0 0 0 0 0 0 0 0
Wereldkampioenschappen 0 0 0 0 0 0 - -
Olympische Spelen - - - - - - 0 0
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 1 1 1 1 1 1 1 1
Beloftevolle jongeren 0 0 0 0 0 0 0 0
Geïdentificeerde topsporttalenten - - 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal geregistreerde topsporters 1 1 1 1 1 1 1 1# VTE ondersteunde topsporttrainers 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 1 1 1 1 1 1 1 1
Topsportstudentenproject 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 1 1 1 1 1 1 1 1
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 7 9 10 8 8 6 5 5
Bicommunautaire teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Waalse topsporters/teams 0 0 0 0 0 0 1 1
Totaal aantal behaalde indexpunten 7 9 10 8 8 6 6 6
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen 1 1 1 1 1 1 1 1
Wereldkampioenschappen 1 1 1 - 0 1 1 -
Olympische Spelen - - - 1 - - - 1
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 7.000 € 12.000 € 14.000 € 7.000 € 8.000 € 15.000 € 17.000 € 10.000
Loon topsporters € 26.000 € 25.000 € 26.000 € 42.000 € 27.000 € 27.000 € 27.000 € 31.000
Loon trainers € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Organisatie van topsportevenementen € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 33.000 € 37.000 € 40.000 € 49.000 € 35.000 € 42.000 € 44.000 € 41.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 33.000 € 37.000 € 40.000 € 49.000 € 35.000 € 42.000 € 44.000 € 40.000
Programma's middellange termijn € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Programma's lange termijn € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Organisatie topsportevenementen € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 33.000 € 37.000 € 40.000 € 49.000 € 35.000 € 42.000 € 44.000 € 40.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%
Gewichtheffen # Olympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Olympische Spelen Topsport
indexRealisatie
100,0%
62,5%
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 1.824 1.824
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OS 240 240
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade 8 5Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 0,44% 0,27%
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
0
2
4
6
8
10
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 100.000
€ 200.000
€ 300.000
€ 400.000
€ 500.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Vlaamse Vereniging voor Golf 2 Bijlage 2.8
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) - - - - - - -
Resultaten (2009-2012) - - - - - - -
Doelstellingen (2013-2016) - - 0 0 0 0 0
Resultaten (2013-2016) - - 0 0 0 1 8
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn - - - - 0 0 0 0
Resultaten korte termijn - - - - 0 0 0 8
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen nvt nvt nvt nvt nvt nvt nvt nvt
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen - - - - - - - -
Wereldkampioenschappen (Major) 0 0 0 1 0 1 0 0
Olympische Spelen - - - - - - 0 1
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters - 6 1 2 5 6 7 8
Beloftevolle jongeren - 16 19 29 24 33 45 36
Geïdentificeerde topsporttalenten - 6 15 24 35 26 22 17
Totaal aantal geregistreerde topsporters - 28 35 55 64 65 74 61# VTE ondersteunde topsporttrainers 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 0 0 0 0 0 0 0 0
Topsportstudentenproject 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 0 0 0 0 0 0 0 0
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams - - - - 0 0 0 8
Bicommunautaire teams - - - - 0 0 0 0
Waalse topsporters/teams - - - - 0 0 0 0
Totaal aantal behaalde indexpunten nvt nvt nvt nvt 0 0 0 8
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen - - - - - - - -
Wereldkampioenschappen (Major) - - - - 0 0 0 1
Olympische Spelen - - - - - - - 1
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 0 € 125.000 € 67.000 € 117.000 € 137.000 € 143.000 € 157.000 € 135.000
Loon topsporters € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Loon trainers € 0 € 20.000 € 59.000 € 17.000 € 6.000 € 18.000 € 15.000 € 24.000
Organisatie van topsportevenementen € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 0 € 145.000 € 126.000 € 134.000 € 143.000 € 161.000 € 172.000 € 159.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 0 € 1.000 € 0 € 0 € 24.000 € 24.000 € 0 € 71.000
Programma's middellange termijn € 0 € 59.000 € 54.000 € 5.000 € 60.000 € 91.000 € 95.000 € 47.000
Programma's lange termijn € 0 € 85.000 € 72.000 € 129.000 € 59.000 € 46.000 € 77.000 € 41.000
Organisatie topsportevenementen € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 0 € 145.000 € 126.000 € 134.000 € 143.000 € 161.000 € 172.000 € 159.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost nvt 1% 0% 0% 17% 15% 0% 45%
Golf # Olympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Olympische Spelen Topsport
indexRealisatie
nvt
nvt
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land - 288
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OS - 288
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade - 8Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land nvt 2,78%
0,0
2,0
4,0
6,0
8,0
10,0
0
20
40
60
80
100
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 100.000
€ 200.000
€ 300.000
€ 400.000
€ 500.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Gymnastiekfederatie Vlaanderen 18 Bijlage 2.9
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) 3 0 0 0 0 0 9
Resultaten (2009-2012) 0 10 0 1 0 0 16
Doelstellingen (2013-2016) 4 11 3 4 1 1 91
Resultaten (2013-2016) 0 6 0 0 0 1 16
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 0 3 3 3 16 16 18 41
Resultaten korte termijn 4 4 3 5 1 4 0 11
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen nvt 122% 100% 167% 6% 25% 0% 27%
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen 0 0 0 0 0 0 0 0
Wereldkampioenschappen 0 2 0 2 0 2 - -
Olympische Spelen - - - - - - 0 3
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 20 24 20 30 37 24 17 26
Beloftevolle jongeren 28 41 35 16 10 12 16 22
Geïdentificeerde topsporttalenten - - 71 146 169 174 122 106
Totaal aantal geregistreerde topsporters 48 65 126 192 216 210 155 154# VTE ondersteunde topsporttrainers 11,5 13,8 14,1 14,2 12,6 14,5 13,5 12,5Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 2 2 1 2 2 2 2 1
Topsportstudentenproject 5 4 2 3 2 3 4 4
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 7 6 3 5 4 5 6 5
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 1,0 1,3 2,7 3,3 4,0 4,0 3,0 2,0
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 10,5 12,5 11,4 10,9 8,6 10,5 10,5 10,5
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 11,5 13,8 14,1 14,2 12,6 14,5 13,5 12,5
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 6 10 12 16 13 13 10 16
Bicommunautaire teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Waalse topsporters/teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal behaalde indexpunten 6 10 12 16 13 13 10 16
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen 9 12 12 12 7 14 7 11
Wereldkampioenschappen 2 14 15 - 14 14 14 -
Olympische Spelen - - - 2 - - - 8
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 424.000 € 495.000 € 507.000 € 505.000 € 600.000 € 548.000 € 544.000 € 537.000
Loon topsporters € 130.000 € 135.000 € 86.000 € 119.000 € 156.000 € 119.000 € 237.000 € 114.000
Loon trainers € 594.000 € 644.000 € 809.000 € 741.000 € 729.000 € 719.000 € 735.000 € 703.000
Organisatie van topsportevenementen € 71.000 € 88.000 € 148.000 € 90.000 € 200.000 € 0 € 13.000 € 7.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 1.219.000 € 1.362.000 € 1.550.000 € 1.455.000 € 1.685.000 € 1.386.000 € 1.529.000 € 1.361.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 544.000 € 544.000 € 678.000 € 678.000 € 777.000 € 577.000 € 731.000 € 645.000
Programma's middellange termijn € 365.000 € 415.000 € 397.000 € 398.000 € 408.000 € 517.000 € 437.000 € 411.000
Programma's lange termijn € 239.000 € 315.000 € 327.000 € 289.000 € 300.000 € 292.000 € 348.000 € 298.000
Organisatie topsportevenementen € 71.000 € 88.000 € 148.000 € 90.000 € 200.000 € 0 € 13.000 € 7.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 1.219.000 € 1.362.000 € 1.550.000 € 1.455.000 € 1.685.000 € 1.386.000 € 1.529.000 € 1.361.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 47% 43% 48% 50% 52% 42% 48% 48%
Gymnastiek # Olympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Olympische Spelen Topsport
indexRealisatie
177,8%
17,6%
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 3.476 3.476
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OS 3.356 3.386
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade 24 16Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 0,69% 0,46%
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
0
50
100
150
200
250
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 250.000
€ 500.000
€ 750.000
€ 1.000.000
€ 1.250.000
€ 1.500.000
€ 1.750.000
€ 2.000.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Vlaamse Hockey Liga 2 Bijlage 2.10
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) - - - - - - -
Resultaten (2009-2012) 0 3 0 0 0 1 42
Doelstellingen (2013-2016) 1 1 0 1 1 1 72
Resultaten (2013-2016) 1 3 0 1 1 0 66
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn - - - - 12 12 0 48
Resultaten korte termijn 6 0 12 24 12 12 6 36
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen nvt nvt nvt nvt 100% 100% nvt 75%
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen 1 1 - - 1 1 - -
Wereldkampioenschappen - - 1 0 - - - -
Olympische Spelen - - - - - - 1 1
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters - - - - 24 23 24 22
Beloftevolle jongeren - - - - 29 26 18 22
Geïdentificeerde topsporttalenten - - - - - - - -
Totaal aantal geregistreerde topsporters nvt nvt nvt nvt 53 49 42 44# VTE ondersteunde topsporttrainers 0,0 1,0 1,0 1,0 7,0 7,0 7,0 7,0Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport - - - - 0 0 5 5
Topsportstudentenproject - - - - 0 0 1 1
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters nvt nvt nvt nvt 0 0 6 6
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 0,0 0,0 0,0 0,0 2,0 2,0 2,0 2,0
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 0,0 1,0 1,0 1,0 5,0 5,0 5,0 5,0
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 0,0 1,0 1,0 1,0 7,0 7,0 7,0 7,0
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Bicommunautaire teams 24 24 18 42 60 84 84 132
Waalse topsporters/teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal behaalde indexpunten 24 24 18 42 60 84 84 132
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen 1 - 2 - 2 - 2 -
Wereldkampioenschappen - 0 - - - 2 - -
Olympische Spelen - - - 2 - - - 1
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 644.000 € 278.000 € 258.000 € 455.000 € 746.000 € 770.000 € 773.000 € 735.000
Loon topsporters € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 115.000 € 95.000
Loon trainers € 0 € 43.000 € 43.000 € 40.000 € 585.000 € 525.000 € 520.000 € 535.000
Organisatie van topsportevenementen € 0 € 0 € 0 € 0 € 85.000 € 0 € 85.000 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 644.000 € 321.000 € 301.000 € 495.000 € 1.416.000 € 1.295.000 € 1.493.000 € 1.365.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 322.000 € 0 € 0 € 145.000 € 516.000 € 613.000 € 693.000 € 690.000
Programma's middellange termijn € 322.000 € 321.000 € 301.000 € 350.000 € 719.000 € 641.000 € 674.000 € 634.000
Programma's lange termijn € 0 € 0 € 0 € 0 € 96.000 € 41.000 € 41.000 € 41.000
Organisatie topsportevenementen € 0 € 0 € 0 € 0 € 85.000 € 0 € 85.000 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 644.000 € 321.000 € 301.000 € 495.000 € 1.416.000 € 1.295.000 € 1.493.000 € 1.365.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 50% 0% 0% 29% 39% 47% 49% 51%
Hockey # Olympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Olympische Spelen Topsport
indexRealisatie
nvt
91,7%
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 360 360
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OS 360 360
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade 42 66Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 11,67% 18,33%
0,0
2,0
4,0
6,0
8,0
10,0
0
20
40
60
80
100
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 250.000
€ 500.000
€ 750.000
€ 1.000.000
€ 1.250.000
€ 1.500.000
€ 1.750.000
€ 2.000.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Vlaamse Judofederatie 14 Bijlage 2.11
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) 5 4 4 2 1 1 88
Resultaten (2009-2012) 4 2 1 2 0 2 43
Doelstellingen (2013-2016) 5 5 0 4 1 1 63
Resultaten (2013-2016) 1 3 1 1 1 0 41
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 16 16 16 40 6 8 12 37
Resultaten korte termijn 14 7 6 8 10 3 3 25
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen 88% 44% 40% 20% 167% 33% 25% 68%
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen 0 2 0 3 0 3 0 3
Wereldkampioenschappen 0 1 0 0 0 0 - -
Olympische Spelen - - - - - - 0 2
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 6 6 5 5 7 8 9 7
Beloftevolle jongeren 15 24 34 39 27 17 20 35
Geïdentificeerde topsporttalenten - 25 12 23 33 33 37 25
Totaal aantal geregistreerde topsporters 21 55 51 67 67 58 66 67# VTE ondersteunde topsporttrainers 4,2 4,8 5,7 6,1 5,1 6,6 6,8 6,0Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 4 5 5 4 3 2 2 2
Topsportstudentenproject 1 0 0 0 0 1 1 1
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 5 5 5 4 3 3 3 3
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 1,5 1,5 2,0 2,2 1,2 2,6 2,5 2,5
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 2,7 3,3 3,7 3,9 3,9 4,0 4,3 3,5
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 4,2 4,8 5,7 6,1 5,1 6,6 6,8 6,0
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 46 47 48 35 31 27 24 41
Bicommunautaire teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Waalse topsporters/teams 1 4 7 37 53 51 63 40
Totaal aantal behaalde indexpunten 47 51 55 72 84 78 87 81
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen 3 3 4 4 5 3 7 6
Wereldkampioenschappen 6 4 4 - 3 3 3 -
Olympische Spelen - - - 3 - - - 2
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 537.000 € 608.000 € 590.000 € 566.000 € 592.000 € 610.000 € 529.000 € 534.000
Loon topsporters € 129.000 € 184.000 € 213.000 € 184.000 € 151.000 € 129.000 € 131.000 € 160.000
Loon trainers € 243.000 € 298.000 € 315.000 € 273.000 € 295.000 € 397.000 € 421.000 € 375.000
Organisatie van topsportevenementen € 8.000 € 5.000 € 8.000 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 917.000 € 1.095.000 € 1.126.000 € 1.023.000 € 1.038.000 € 1.136.000 € 1.081.000 € 1.069.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 458.000 € 614.000 € 668.000 € 472.000 € 503.000 € 587.000 € 575.000 € 590.000
Programma's middellange termijn € 203.000 € 204.000 € 214.000 € 264.000 € 203.000 € 238.000 € 187.000 € 211.000
Programma's lange termijn € 248.000 € 272.000 € 236.000 € 287.000 € 332.000 € 311.000 € 319.000 € 268.000
Organisatie topsportevenementen € 8.000 € 5.000 € 8.000 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 917.000 € 1.095.000 € 1.126.000 € 1.023.000 € 1.038.000 € 1.136.000 € 1.081.000 € 1.069.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 50% 56% 60% 46% 48% 52% 53% 55%
Judo # Olympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Olympische Spelen Topsport
indexRealisatie
48,9%
65,1%
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 1.464 1.464
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OS 852 924
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade 43 41Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 2,94% 2,80%
0,0
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
7,0
8,0
0
10
20
30
40
50
60
70
80
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 250.000
€ 500.000
€ 750.000
€ 1.000.000
€ 1.250.000
€ 1.500.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Vlaamse Kano en Kajak Federatie 16 Bijlage 2.12
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) 0 16 0 8 0 4 93
Resultaten (2009-2012) 0 2 0 2 0 0 11
Doelstellingen (2013-2016) 3 7 2 4 1 2 70
Resultaten (2013-2016) 0 2 0 1 0 0 7
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 17 17 17 42 8 10 12 40
Resultaten korte termijn 7 0 4 0 4 1 0 2
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen 38% 0% 24% 0% 50% 10% 0% 4%
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen 0 1 0 1 0 0 0 0
Wereldkampioenschappen 0 1 0 2 0 3 - -
Olympische Spelen - - - - - - 0 3
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 4 5 4 4 4 5 9 5
Beloftevolle jongeren 7 8 10 11 13 7 9 3
Geïdentificeerde topsporttalenten - - 5 11 1 25 - -
Totaal aantal geregistreerde topsporters 11 13 19 26 18 37 18 8# VTE ondersteunde topsporttrainers 1,1 2,3 2,6 2,4 3,0 2,9 2,6 2,8Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 4 4 4 4 2 2 0 0
Topsportstudentenproject 1 2 1 1 1 0 0 0
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 5 6 5 5 3 2 0 0
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 0,1 1,3 1,6 1,4 2,0 1,9 1,6 1,8
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 1,1 2,3 2,6 2,4 3,0 2,9 2,6 2,8
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 12 12 12 11 8 9 5 7
Bicommunautaire teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Waalse topsporters/teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal behaalde indexpunten 12 12 12 11 8 9 5 7
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen 2 2 1 1 2 1 0 2
Wereldkampioenschappen 2 3 2 - 4 2 4 -
Olympische Spelen - - - 2 - - - 1
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 206.000 € 271.000 € 291.000 € 255.000 € 203.000 € 201.000 € 206.000 € 221.000
Loon topsporters € 147.000 € 137.000 € 167.000 € 156.000 € 72.000 € 90.000 € 37.000 € 14.000
Loon trainers € 122.000 € 174.000 € 190.000 € 186.000 € 234.000 € 234.000 € 209.000 € 209.000
Organisatie van topsportevenementen € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 475.000 € 582.000 € 648.000 € 597.000 € 509.000 € 525.000 € 452.000 € 444.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 382.000 € 374.000 € 411.000 € 356.000 € 291.000 € 302.000 € 249.000 € 185.000
Programma's middellange termijn € 61.000 € 94.000 € 107.000 € 132.000 € 149.000 € 152.000 € 157.000 € 186.000
Programma's lange termijn € 32.000 € 114.000 € 130.000 € 109.000 € 69.000 € 71.000 € 46.000 € 73.000
Organisatie topsportevenementen € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 475.000 € 582.000 € 648.000 € 597.000 € 509.000 € 525.000 € 452.000 € 444.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 80% 64% 63% 60% 57% 58% 55% 42%
Kajak # Olympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Olympische Spelen Topsport
indexRealisatie
11,8%
10,0%
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 1.236 1.236
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OS 300 450
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade 11 7Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 0,89% 0,57%
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
3,5
4,0
0
5
10
15
20
25
30
35
40
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 100.000
€ 200.000
€ 300.000
€ 400.000
€ 500.000
€ 600.000
€ 700.000
€ 800.000
€ 900.000
€ 1.000.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Vlaamse Kunstschaatsen Bond 5 Bijlage 2.13
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) - - - - - - -
Resultaten (2009-2012) 1 2 0 1 0 0 7
Doelstellingen (2013-2016) - - - - - - -
Resultaten (2013-2016) 0 0 0 1 0 0 2
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 0 0 0 0 0 0 0 0
Resultaten korte termijn 3 2 2 0 0 0 0 2
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen nvt nvt nvt nvt nvt nvt nvt nvt
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen 0 1 - - - - - -
Wereldkampioenschappen 0 0 0 0 - - - -
Olympische Spelen - - 0 1 - - - -
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 1 1 1 1 1 1 1 1
Beloftevolle jongeren 0 0 0 0 0 0 0 0
Geïdentificeerde topsporttalenten 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal geregistreerde topsporters 1 1 1 1 1 1 1 1# VTE ondersteunde topsporttrainers 0,0 0,4 0,2 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 1 1 1 1 1 1 1 0
Topsportstudentenproject 0 0 0 1 1 0 1 1
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 1 1 1 2 2 1 2 1
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 0,0 0,0 0,0 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 0,0 0,4 0,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 0,0 0,4 0,2 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 10 11 10 7 4 2 0 2
Bicommunautaire teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Waalse topsporters/teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal behaalde indexpunten 10 11 10 7 4 2 0 2
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen 1 1 2 2 1 2 1 2
Wereldkampioenschappen 1 1 2 1 2 2 0 1
Olympische Spelen - 1 - - - 1 - -
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 59.000 € 147.000 € 69.000 € 59.000 € 88.000 € 20.000 € 52.000 € 65.000
Loon topsporters € 32.000 € 32.000 € 32.000 € 29.000 € 33.000 € 34.000 € 26.000 € 28.000
Loon trainers € 0 € 12.000 € 14.000 € 36.000 € 0 € 34.000 € 0 € 0
Organisatie van topsportevenementen € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 91.000 € 191.000 € 115.000 € 124.000 € 121.000 € 88.000 € 78.000 € 93.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 58.000 € 161.000 € 65.000 € 72.000 € 71.000 € 88.000 € 78.000 € 93.000
Programma's middellange termijn € 33.000 € 30.000 € 50.000 € 52.000 € 50.000 € 0 € 0 € 0
Programma's lange termijn € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Organisatie topsportevenementen € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 91.000 € 191.000 € 115.000 € 124.000 € 121.000 € 88.000 € 78.000 € 93.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 64% 84% 57% 58% 59% 100% 100% 100%
Kunstschaatsen # Olympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Olympische Spelen Topsport
indexRealisatie
nvt
nvt
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 1.008 1.008
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OS 360 360
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade 7 2Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 0,69% 0,20%
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
0
2
4
6
8
10
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 100.000
€ 200.000
€ 300.000
€ 400.000
€ 500.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Vlaamse Liga Paardensport 6 Bijlage 2.14
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) 1 5 1 2 0 4 95
Resultaten (2009-2012) 1 3 1 2 0 0 43
Doelstellingen (2013-2016) 3 2 1 2 1 3 126
Resultaten (2013-2016) 0 3 0 1 0 0 16
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 6 44 5 40 14 40 16 56
Resultaten korte termijn 10 32 2 0 8 8 0 0
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen 158% 73% 30% 0% 54% 20% 0% 0%
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen 0 4 - - 0 4 - -
Wereldkampioenschappen - - 0 4 - - - -
Olympische Spelen - - - - - - 0 4
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 8 9 14 18 21 37 33 30
Beloftevolle jongeren 8 15 2 0 2 36 36 6
Geïdentificeerde topsporttalenten - 2 0 0 0 0 0 29
Totaal aantal geregistreerde topsporters 16 26 16 18 23 73 69 65# VTE ondersteunde topsporttrainers 0,0 0,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 2 2 2 2 3 2 3 2
Topsportstudentenproject 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 2 2 2 2 3 2 3 2
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 0,0 0,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 0,0 0,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 38 22 13 13 14 14 14 14
Bicommunautaire teams 21 57 60 60 54 6 3 3
Waalse topsporters/teams 2 26 26 26 24 0 6 6
Totaal aantal behaalde indexpunten 61 105 99 99 92 20 23 23
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen 6 - 6 - 6 - 6 -
Wereldkampioenschappen - 6 - - - 6 - -
Olympische Spelen - - - 5 - - - 3
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 296.000 € 424.000 € 315.000 € 315.000 € 430.000 € 471.000 € 484.000 € 486.000
Loon topsporters € 193.000 € 102.000 € 70.000 € 72.000 € 80.000 € 75.000 € 103.000 € 58.000
Loon trainers € 0 € 0 € 100.000 € 50.000 € 85.000 € 85.000 € 85.000 € 85.000
Organisatie van topsportevenementen € 195.000 € 150.000 € 140.000 € 138.000 € 227.000 € 163.000 € 157.000 € 156.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 684.000 € 676.000 € 625.000 € 575.000 € 822.000 € 794.000 € 829.000 € 785.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 462.000 € 481.000 € 465.000 € 437.000 € 595.000 € 612.000 € 646.000 € 602.000
Programma's middellange termijn € 27.000 € 45.000 € 20.000 € 0 € 0 € 19.000 € 26.000 € 27.000
Programma's lange termijn € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Organisatie topsportevenementen € 195.000 € 150.000 € 140.000 € 138.000 € 227.000 € 163.000 € 157.000 € 156.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 684.000 € 676.000 € 625.000 € 575.000 € 822.000 € 794.000 € 829.000 € 785.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 94% 91% 96% 100% 100% 97% 96% 96%
Paardensport # Olympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Olympische Spelen Topsport
indexRealisatie
45,3%
12,7%
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 870 870
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OS 870 870
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade 70 17Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 8,05% 1,95%
0,0
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
7,0
8,0
0
10
20
30
40
50
60
70
80
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
10
20
30
40
50
60
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 100.000
€ 200.000
€ 300.000
€ 400.000
€ 500.000
€ 600.000
€ 700.000
€ 800.000
€ 900.000
€ 1.000.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Vlaamse Roeiliga 14 Bijlage 2.15
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) 0 3 0 8 0 3 65
Resultaten (2009-2012) 0 2 0 1 0 0 6
Doelstellingen (2013-2016) 0 8 0 4 0 2 63
Resultaten (2013-2016) 0 5 0 1 0 1 15
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 10 10 13 32 10 10 16 27
Resultaten korte termijn 4 2 0 0 1 3 1 10
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen 42% 15% 0% 0% 10% 35% 5% 37%
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen 0 0 0 0 0 0 0 0
Wereldkampioenschappen 0 2 0 2 0 2 - -
Olympische Spelen - - - - - - 0 2
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 5 13 8 6 2 2 3 3
Beloftevolle jongeren 17 8 6 4 7 3 6 7
Geïdentificeerde topsporttalenten - 3 7 5 8 14 16 9
Totaal aantal geregistreerde topsporters 22 24 21 15 17 19 25 19# VTE ondersteunde topsporttrainers 1,2 2,5 1,7 1,8 0,9 0,9 1,3 1,5Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 5 9 7 1 0 0 0 0
Topsportstudentenproject 1 1 1 0 1 1 2 1
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 6 10 8 1 1 1 2 1
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 1,0 1,4 0,7 0,8 0,5 0,5 0,3 0,5
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 0,2 1,1 1,0 1,0 0,4 0,4 1,0 1,0
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 1,2 2,5 1,7 1,8 0,9 0,9 1,3 1,5
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 41 35 29 6 2 4 5 14
Bicommunautaire teams 8 8 2 0 0 0 0 0
Waalse topsporters/teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal behaalde indexpunten 49 43 31 6 2 4 5 14
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen 1 3 1 2 1 1 2 2
Wereldkampioenschappen 3 2 4 - 0 1 2 -
Olympische Spelen - - - 1 - - - 1
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 343.000 € 340.000 € 338.000 € 320.000 € 112.000 € 130.000 € 115.000 € 116.000
Loon topsporters € 175.000 € 228.000 € 300.000 € 53.000 € 6.000 € 17.000 € 46.000 € 31.000
Loon trainers € 143.000 € 186.000 € 141.000 € 128.000 € 40.000 € 56.000 € 67.000 € 77.000
Organisatie van topsportevenementen € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 14.000 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 661.000 € 754.000 € 779.000 € 501.000 € 158.000 € 217.000 € 228.000 € 224.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 516.000 € 505.000 € 579.000 € 282.000 € 59.000 € 101.000 € 123.000 € 125.000
Programma's middellange termijn € 120.000 € 161.000 € 126.000 € 123.000 € 42.000 € 47.000 € 26.000 € 40.000
Programma's lange termijn € 25.000 € 88.000 € 74.000 € 96.000 € 57.000 € 55.000 € 79.000 € 59.000
Organisatie topsportevenementen € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 14.000 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 661.000 € 754.000 € 779.000 € 501.000 € 158.000 € 217.000 € 228.000 € 224.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 78% 67% 74% 56% 37% 50% 54% 56%
Roeien # Olympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Olympische Spelen Topsport
indexRealisatie
9,2%
23,8%
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 1.212 1.212
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OS 492 312
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade 6 15Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 0,50% 1,24%
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
0
5
10
15
20
25
30
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 100.000
€ 200.000
€ 300.000
€ 400.000
€ 500.000
€ 600.000
€ 700.000
€ 800.000
€ 900.000
€ 1.000.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Vlaamse Schermbond 10 Bijlage 2.16
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) 0 0 0 0 0 0 0
Resultaten (2009-2012) 0 0 0 0 0 0 0
Doelstellingen (2013-2016) 1 2 0 2 0 1 18
Resultaten (2013-2016) 0 0 0 0 0 0 0
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 0 0 0 0 0 2 3 13
Resultaten korte termijn 0 0 0 0 0 0 0 0
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen nvt nvt nvt nvt nvt 0% 0% 0%
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen 0 0 0 0 0 1 0 4
Wereldkampioenschappen 0 0 0 0 0 0 - -
Olympische Spelen - - - - - - 0 1
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 2 2 3 3 3 1 1 1
Beloftevolle jongeren 4 3 4 5 12 19 19 23
Geïdentificeerde topsporttalenten - 21 21 38 26 24 18 47
Totaal aantal geregistreerde topsporters 6 26 28 46 41 44 38 71# VTE ondersteunde topsporttrainers 0,8 1,1 2,5 2,5 2,8 2,9 3,0 3,0Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 0 0 1 1 1 1 1 1
Topsportstudentenproject 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 0 0 1 1 1 1 1 1
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 0,0 0,0 0,0 0,0 0,5 0,5 0,5 0,5
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 0,8 1,1 2,5 2,5 2,3 2,4 2,5 2,5
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 0,8 1,1 2,5 2,5 2,8 2,9 3,0 3,0
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Bicommunautaire teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Waalse topsporters/teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal behaalde indexpunten 0 0 0 0 0 0 0 0
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen 1 2 1 2 1 1 1 2
Wereldkampioenschappen 1 1 1 - 1 1 1 -
Olympische Spelen - - - 0 - - - 1
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 68.000 € 81.000 € 96.000 € 92.000 € 121.000 € 142.000 € 135.000 € 139.000
Loon topsporters € 0 € 0 € 10.000 € 39.000 € 41.000 € 31.000 € 10.000 € 38.000
Loon trainers € 32.000 € 44.000 € 102.000 € 107.000 € 122.000 € 152.000 € 158.000 € 163.000
Organisatie van topsportevenementen € 8.000 € 8.000 € 8.000 € 8.000 € 8.000 € 12.000 € 6.000 € 12.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 108.000 € 133.000 € 216.000 € 246.000 € 292.000 € 337.000 € 309.000 € 352.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 21.000 € 33.000 € 52.000 € 59.000 € 78.000 € 85.000 € 58.000 € 79.000
Programma's middellange termijn € 12.000 € 16.000 € 15.000 € 13.000 € 26.000 € 33.000 € 46.000 € 44.000
Programma's lange termijn € 67.000 € 76.000 € 141.000 € 166.000 € 180.000 € 207.000 € 199.000 € 217.000
Organisatie topsportevenementen € 8.000 € 8.000 € 8.000 € 8.000 € 8.000 € 12.000 € 6.000 € 12.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 108.000 € 133.000 € 216.000 € 246.000 € 292.000 € 337.000 € 309.000 € 352.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 21% 26% 25% 25% 27% 26% 19% 23%
Schermen # Olympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Olympische Spelen Topsport
indexRealisatie
nvt
0,0%
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 1.464 1.464
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OS 552 736
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade 0 0Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 0,00% 0,00%
0,0
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
7,0
8,0
0
10
20
30
40
50
60
70
80
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 100.000
€ 200.000
€ 300.000
€ 400.000
€ 500.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Vlaamse Snelschaatsbond 12 Bijlage 2.17
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) - - - - - - -
Resultaten (2009-2012) - - 1 0 0 0 12
Doelstellingen (2013-2016) - - - - - - -
Resultaten (2013-2016) - - 0 7 0 2 36
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 0 0 0 0 0 0 0 0
Resultaten korte termijn 0 0 0 0 5 21 27 36
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen nvt nvt nvt nvt nvt nvt nvt nvt
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen - - - - - - - -
Wereldkampioenschappen 0 2 - - 1 0 1 0
Olympische Spelen - - 1 1 - - - -
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 0 0 0 0 2 2 2 2
Beloftevolle jongeren 0 0 0 0 0 0 0 0
Geïdentificeerde topsporttalenten 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal geregistreerde topsporters 0 0 0 0 2 2 2 2# VTE ondersteunde topsporttrainers 0,0 0,0 0,0 0,0 1,4 1,6 1,6 1,6Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 0 0 0 0 1 1 1 1
Topsportstudentenproject 0 0 0 0 1 1 1 1
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 0 0 0 0 2 2 2 2
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 0,0 0,0 0,0 0,0 1,4 1,6 1,6 1,6
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 0,0 0,0 0,0 0,0 1,4 1,6 1,6 1,6
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 0 0 0 0 5 21 27 36
Bicommunautaire teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Waalse topsporters/teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal behaalde indexpunten 0 0 0 0 5 21 27 36
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen - - - - - - - -
Wereldkampioenschappen 1 - 1 3 5 - 6 7
Olympische Spelen - 6 - - - 6 - -
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 0 € 0 € 30.000 € 67.000 € 80.000 € 71.000 € 63.000 € 53.000
Loon topsporters € 0 € 0 € 0 € 0 € 37.000 € 82.000 € 86.000 € 86.000
Loon trainers € 0 € 0 € 20.000 € 30.000 € 50.000 € 75.000 € 75.000 € 50.000
Organisatie van topsportevenementen € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport nvt nvt € 50.000 € 97.000 € 167.000 € 228.000 € 224.000 € 189.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 0 € 0 € 50.000 € 97.000 € 167.000 € 228.000 € 224.000 € 189.000
Programma's middellange termijn € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Programma's lange termijn € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Organisatie topsportevenementen € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 0 € 0 € 50.000 € 97.000 € 167.000 € 228.000 € 224.000 € 189.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost nvt nvt 100% 100% 100% 100% 100% 100%
Snelschaatsen # Olympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Olympische Spelen Topsport
indexRealisatie
nvt
nvt
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 1.372 1.600
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OS 440 888
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade 12 36Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 0,87% 2,25%
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
0
2
4
6
8
10
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 100.000
€ 200.000
€ 300.000
€ 400.000
€ 500.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Sneeuwsport Vlaanderen 10 Bijlage 2.18
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) - - 2 1 0 0 28
Resultaten (2009-2012) - - 1 0 0 0 18
Doelstellingen (2013-2016) - - 0 3 1 0 36
Resultaten (2013-2016) - - 1 2 0 0 7
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 4 0 12 12 4 24 8 0
Resultaten korte termijn 0 0 6 12 0 0 3 4
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen 0% nvt 50% 100% 0% 0% 33% nvt
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen - - - - - - - -
Wereldkampioenschappen 0 4 - - 0 6 - -
Olympische Spelen - - 0 4 - - - -
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 6 3 2 2 2 3 3 3
Beloftevolle jongeren 2 4 4 4 3 6 5 5
Geïdentificeerde topsporttalenten - 0 10 9 8 5 8 6
Totaal aantal geregistreerde topsporters 8 7 16 15 13 14 16 14# VTE ondersteunde topsporttrainers 1,4 1,8 1,5 1,5 2,1 2,5 2,5 2,5Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 0 0 1 1 1 1 2 2
Topsportstudentenproject 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 0 0 1 1 1 1 2 2
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 0,4 0,8 0,5 0,5 1,1 1,5 1,5 1,5
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 1,4 1,8 1,5 1,5 2,1 2,5 2,5 2,5
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 0 0 6 18 18 18 15 7
Bicommunautaire teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Waalse topsporters/teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal behaalde indexpunten 0 0 6 18 18 18 15 7
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen - - - - - - - -
Wereldkampioenschappen 1 - 2 1 2 - 5 2
Olympische Spelen - 0 - - - 1 - -
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 144.000 € 140.000 € 142.000 € 141.000 € 290.000 € 296.000 € 244.000 € 254.000
Loon topsporters € 15.000 € 0 € 3.000 € 33.000 € 34.000 € 34.000 € 61.000 € 64.000
Loon trainers € 136.000 € 75.000 € 82.000 € 83.000 € 116.000 € 151.000 € 152.000 € 151.000
Organisatie van topsportevenementen € 0 € 0 € 0 € 23.000 € 0 € 0 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 295.000 € 215.000 € 227.000 € 280.000 € 440.000 € 481.000 € 457.000 € 469.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 134.000 € 87.000 € 103.000 € 154.000 € 259.000 € 228.000 € 251.000 € 263.000
Programma's middellange termijn € 92.000 € 62.000 € 67.000 € 61.000 € 75.000 € 135.000 € 119.000 € 132.000
Programma's lange termijn € 69.000 € 66.000 € 57.000 € 42.000 € 106.000 € 118.000 € 87.000 € 74.000
Organisatie topsportevenementen € 0 € 0 € 0 € 23.000 € 0 € 0 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 295.000 € 215.000 € 227.000 € 280.000 € 440.000 € 481.000 € 457.000 € 469.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 45% 40% 45% 60% 59% 47% 55% 56%
Snowboard # Olympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Olympische Spelen Topsport
indexRealisatie
64,3%
19,4%
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 1.400 1.680
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OS 320 480
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade 6 19Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 0,43% 1,13%
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
0
5
10
15
20
25
30
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 100.000
€ 200.000
€ 300.000
€ 400.000
€ 500.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Vlaamse Taekwondo Bond 8 Bijlage 2.19
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) 0 0 0 0 0 0 0
Resultaten (2009-2012) 0 0 0 0 0 0 0
Doelstellingen (2013-2016) 2 3 0 1 0 1 30
Resultaten (2013-2016) 4 2 1 0 0 2 36
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 0 0 0 0 0 6 4 20
Resultaten korte termijn 0 0 0 4 6 26
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen nvt nvt nvt nvt nvt 67% 150% 130%
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen - - 2 2 - - 0 0
Wereldkampioenschappen 1 3 - - 2 3 - -
Olympische Spelen - - - - - - 2 2
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 3 2 5 3 1 1 1 5
Beloftevolle jongeren 6 18 9 5 0 8 6 4
Geïdentificeerde topsporttalenten - 0 3 6 6 2 2 3
Totaal aantal geregistreerde topsporters 9 20 17 14 7 11 9 12# VTE ondersteunde topsporttrainers 0,0 1,2 1,2 2,0 1,8 2,0 2,0 2,3Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 0 0 0 0 0 1 2 2
Topsportstudentenproject 0 0 0 0 0 1 1 1
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 0 0 0 0 0 2 3 3
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 0,0 0,0 0,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 0,0 1,2 1,2 1,0 0,8 1,0 1,0 1,3
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 0,0 1,2 1,2 2,0 1,8 2,0 2,0 2,3
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 0 0 0 0 0 4 10 36
Bicommunautaire teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Waalse topsporters/teams 3 0 0 0 0 1 9 12
Totaal aantal behaalde indexpunten 3 0 0 0 0 5 19 48
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen - 2 - 0 - 2 - 4
Wereldkampioenschappen 3 - 0 - 1 - 3 -
Olympische Spelen - - - 0 - - - 2
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 68.000 € 75.000 € 91.000 € 97.000 € 127.000 € 244.000 € 180.000 € 210.000
Loon topsporters € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 25.000 € 42.000 € 59.000
Loon trainers € 8.000 € 50.000 € 54.000 € 87.000 € 66.000 € 54.000 € 120.000 € 125.000
Organisatie van topsportevenementen € 0 € 0 € 0 € 4.000 € 3.000 € 0 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 76.000 € 125.000 € 145.000 € 188.000 € 196.000 € 323.000 € 342.000 € 394.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 16.000 € 14.000 € 18.000 € 26.000 € 55.000 € 112.000 € 119.000 € 159.000
Programma's middellange termijn € 36.000 € 57.000 € 55.000 € 67.000 € 93.000 € 163.000 € 174.000 € 185.000
Programma's lange termijn € 23.000 € 54.000 € 72.000 € 91.000 € 45.000 € 48.000 € 49.000 € 50.000
Organisatie topsportevenementen € 0 € 0 € 0 € 4.000 € 3.000 € 0 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 75.000 € 125.000 € 145.000 € 188.000 € 196.000 € 323.000 € 342.000 € 394.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 21% 11% 12% 14% 28% 35% 35% 40%
Taekwondo # Olympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Olympische Spelen Topsport
indexRealisatie
nvt
120,0%
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 486 486
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OS 96 180
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade 0 36Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 0,00% 7,41%
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
0
5
10
15
20
25
30
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
10
20
30
40
50
60
70
80
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 100.000
€ 200.000
€ 300.000
€ 400.000
€ 500.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Vlaamse Tafeltennisliga 4 Bijlage 2.20
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) 0 0 0 0 0 0 0
Resultaten (2009-2012) 0 0 0 0 0 0 0
Doelstellingen (2013-2016) 0 0 0 0 0 0 0
Resultaten (2013-2016) 0 0 0 0 0 0 0
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 0 0 0 0 0 0 0 0
Resultaten korte termijn 0 0 0 0 0 0 0 0
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen nvt nvt nvt nvt nvt nvt nvt nvt
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen 0 0 0 0 0 1 0 2
Wereldkampioenschappen 0 0 0 0 0 0 0 0
Olympische Spelen - - - - - - 0 0
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 2 1 2 0 4 2 2 2
Beloftevolle jongeren 10 9 9 3 0 6 3 4
Geïdentificeerde topsporttalenten - 19 18 24 24 21 22 19
Totaal aantal geregistreerde topsporters 12 29 29 27 28 29 27 25# VTE ondersteunde topsporttrainers 2,6 3,5 3,4 3,4 3,0 2,5 2,5 3,0Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 0 0 1 1 0 0 0 0
Topsportstudentenproject 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 0 0 1 1 0 0 0 0
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 2,6 3,5 3,4 3,4 3,0 2,5 2,5 3,0
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 2,6 3,5 3,4 3,4 3,0 2,5 2,5 3,0
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Bicommunautaire teams 5 5 5 0 0 0 0 0
Waalse topsporters/teams 0 1 1 1 1 0 0 0
Totaal aantal behaalde indexpunten 5 6 6 1 1 0 0 0
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen 4 2 0 0 2 1 3 0
Wereldkampioenschappen 0 1 0 1 0 1 1 2
Olympische Spelen - - - 0 - - - 0
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 179.000 € 168.000 € 187.000 € 177.000 € 149.000 € 182.000 € 198.000 € 169.000
Loon topsporters € 0 € 0 € 16.000 € 5.000 € 0 € 0 € 0 € 0
Loon trainers € 87.000 € 152.000 € 157.000 € 168.000 € 143.000 € 111.000 € 106.000 € 136.000
Organisatie van topsportevenementen € 20.000 € 19.000 € 10.000 € 20.000 € 10.000 € 25.000 € 23.000 € 24.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 286.000 € 339.000 € 370.000 € 370.000 € 302.000 € 318.000 € 327.000 € 329.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 18.000 € 20.000 € 42.000 € 28.000 € 16.000 € 6.000 € 16.000 € 26.000
Programma's middellange termijn € 107.000 € 120.000 € 162.000 € 155.000 € 129.000 € 164.000 € 145.000 € 141.000
Programma's lange termijn € 141.000 € 180.000 € 156.000 € 167.000 € 147.000 € 123.000 € 143.000 € 138.000
Organisatie topsportevenementen € 20.000 € 19.000 € 10.000 € 20.000 € 10.000 € 25.000 € 23.000 € 24.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 286.000 € 339.000 € 370.000 € 370.000 € 302.000 € 318.000 € 327.000 € 329.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 7% 6% 12% 8% 5% 2% 5% 9%
Tafeltennis # Olympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Olympische Spelen Topsport
indexRealisatie
nvt
nvt
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 532 532
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OS 532 356
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade 0 0Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 0,00% 0,00%
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
3,5
4,0
0
5
10
15
20
25
30
35
40
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 100.000
€ 200.000
€ 300.000
€ 400.000
€ 500.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Tennis Vlaanderen 5 Bijlage 2.21
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) - - 2 8 0 0 11
Resultaten (2009-2012) - - 7 2 0 1 27
Doelstellingen (2013-2016) - - 0 4 1 0 26
Resultaten (2013-2016) - - 1 1 0 0 2
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 3 3 3 2 1 1 1 25
Resultaten korte termijn 5 6 2 9 1 0 1 0
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen 150% 211% 53% 460% 240% 0% 100% 0%
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen - - - - - - - -
Wereldkampioenschappen (Grandslam) 0 0 0 0 0 1 0 1
Olympische Spelen - - - - - - 0 3
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 4 8 9 7 5 10 8 8
Beloftevolle jongeren 1 10 12 12 12 10 10 10
Geïdentificeerde topsporttalenten - 5 52 66 53 46 38 31
Totaal aantal geregistreerde topsporters 5 23 73 85 70 66 56 49# VTE ondersteunde topsporttrainers 6,8 8,5 8,8 9,0 9,0 9,8 9,5 10,0Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 0 0 0 0 0 0 0 0
Topsportstudentenproject 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 0 0 0 0 0 0 0 0
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 2,0 2,0 2,0
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 5,8 7,5 7,8 8,0 8,0 7,8 7,5 8,0
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 6,8 8,5 8,8 9,0 9,0 9,8 9,5 10,0
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 11 12 12 22 18 12 11 2
Bicommunautaire teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Waalse topsporters/teams 12 7 2 1 1 0 0 0,5
Totaal aantal behaalde indexpunten 23 19 14 23 19 12 11 2,5
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen - - - - - - - -
Wereldkampioenschappen (Grandslam) 5 5 5 5 5 3 3 3
Olympische Spelen - - - 2 - - - 2
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 317.000 € 395.000 € 348.000 € 418.000 € 459.000 € 364.000 € 441.000 € 353.000
Loon topsporters € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Loon trainers € 451.000 € 543.000 € 543.000 € 453.000 € 482.000 € 581.000 € 515.000 € 567.000
Organisatie van topsportevenementen € 83.000 € 129.000 € 60.000 € 25.000 € 85.000 € 0 € 62.000 € 8.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 851.000 € 1.067.000 € 951.000 € 896.000 € 1.026.000 € 945.000 € 1.018.000 € 928.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 184.000 € 226.000 € 190.000 € 220.000 € 183.000 € 290.000 € 164.000 € 256.000
Programma's middellange termijn € 226.000 € 264.000 € 279.000 € 267.000 € 211.000 € 314.000 € 367.000 € 303.000
Programma's lange termijn € 358.000 € 448.000 € 422.000 € 384.000 € 547.000 € 341.000 € 425.000 € 361.000
Organisatie topsportevenementen € 83.000 € 129.000 € 60.000 € 25.000 € 85.000 € 0 € 62.000 € 8.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 851.000 € 1.067.000 € 951.000 € 896.000 € 1.026.000 € 945.000 € 1.018.000 € 928.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 24% 24% 21% 25% 19% 31% 17% 28%
Tennis # Olympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Olympische Spelen Topsport
indexRealisatie
245,5%
7,7%
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 944 944
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OS 944 944
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade 27 2Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 2,86% 0,21%
0,0
2,0
4,0
6,0
8,0
10,0
12,0
0
20
40
60
80
100
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 250.000
€ 500.000
€ 750.000
€ 1.000.000
€ 1.250.000
€ 1.500.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Vlaamse Triatlon en Duatlon Liga 2 Bijlage 2.22
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) 1 4 0 2 0 1 19
Resultaten (2009-2012) 0 0 0 0 0 0 0
Doelstellingen (2013-2016) 0 4 0 0 0 1 12
Resultaten (2013-2016) 0 1 0 2 0 8 11
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 1 3 6 9 1 1 1 9
Resultaten korte termijn 0 0 0 0 1 0 1 9
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen 0% 0% 0% 0% 100% 0% 53% 98%
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen 0 0 0 0 0
Wereldkampioenschappen (Triatlon Series) 0 0 0 0 0
Olympische Spelen - - - - - - 0 1
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 13 15 10 9 4 3 3 3
Beloftevolle jongeren 23 17 6 6 5 5 4 5
Geïdentificeerde topsporttalenten - 9 27 14 14 20 11 14
Totaal aantal geregistreerde topsporters 36 41 43 29 23 28 18 22# VTE ondersteunde topsporttrainers 2,6 2,7 2,8 2,5 1,5 1,3 0,8 1,5Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 3 3 1 1 2 1 1 0
Topsportstudentenproject 1 1 0 0 0 0 1 1
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 4 4 1 1 2 1 2 1
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 1,0 0,3 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 1,6 2,4 2,8 2,5 1,5 1,3 0,8 1,5
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 2,6 2,7 2,8 2,5 1,5 1,3 0,8 1,5
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 0 0 0 0 1 1 2 11
Bicommunautaire teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Waalse topsporters/teams 1 1 1 0 0 0,3 0,3 0,3
Totaal aantal behaalde indexpunten 1 1 1 0 1 1,3 2,3 11,3
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen 2 2 2 2 2 2 2 2
Wereldkampioenschappen (Triatlon Series) 1 2 2 2 2 2 2 2
Olympische Spelen - - - 2 - - - 2
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 206.000 € 199.000 € 234.000 € 267.000 € 164.000 € 180.000 € 180.000 € 171.000
Loon topsporters € 103.000 € 98.000 € 0 € 39.000 € 52.000 € 49.000 € 46.000 € 24.000
Loon trainers € 232.000 € 206.000 € 175.000 € 129.000 € 79.000 € 72.000 € 44.000 € 124.000
Organisatie van topsportevenementen € 33.000 € 23.000 € 10.000 € 10.000 € 0 € 0 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 574.000 € 526.000 € 419.000 € 445.000 € 295.000 € 301.000 € 270.000 € 319.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 334.000 € 290.000 € 146.000 € 164.000 € 128.000 € 125.000 € 135.000 € 101.000
Programma's middellange termijn € 62.000 € 63.000 € 98.000 € 77.000 € 62.000 € 74.000 € 69.000 € 96.000
Programma's lange termijn € 145.000 € 150.000 € 165.000 € 194.000 € 105.000 € 102.000 € 66.000 € 122.000
Organisatie topsportevenementen € 33.000 € 23.000 € 10.000 € 10.000 € 0 € 0 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 574.000 € 526.000 € 419.000 € 445.000 € 295.000 € 301.000 € 270.000 € 319.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 62% 58% 36% 38% 43% 42% 50% 32%
Triatlon # Olympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Olympische Spelen Topsport
indexRealisatie
0,0%
91,7%
2017 2018 2019 2020
10Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 0,00% 1,87%
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 536 536
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OS 536 536
1 1 1
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade 0
0,0
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
0
10
20
30
40
50
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 100.000
€ 200.000
€ 300.000
€ 400.000
€ 500.000
€ 600.000
€ 700.000
€ 800.000
€ 900.000
€ 1.000.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Voetbalfederatie Vlaanderen 2 Bijlage 2.23
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) - - - - - - -
Resultaten (2009-2012) 0 0 0 0 0 0 0
Doelstellingen (2013-2016) 0 2 0 2 0 2 60
Resultaten (2013-2016) 0 1 0 1 0 0 18
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn - - - - 6 12 12 30
Resultaten korte termijn 0 0 0 0 0 12 0 6
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen nvt nvt nvt nvt 0% 100% 0% 20%
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen 0 1 - - - - 1 0
Wereldkampioenschappen - - 0 1 0 1 - -
Olympische Spelen - - - - - - 0 1
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters - - 0 0 0 0 0 0
Beloftevolle jongeren - - 0 0 0 0 0 0
Geïdentificeerde topsporttalenten - - 510 506 436 348 247 247
Totaal aantal geregistreerde topsporters nvt nvt 510 506 436 348 247 247# VTE ondersteunde topsporttrainers 1,6 4,8 4,3 4,4 4,0 4,0 4,0 4,0Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 0 0 0 0 0 0 0 0
Topsportstudentenproject 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 0 0 0 0 0 0 0 0
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 1,6 4,8 4,3 4,4 4,0 4,0 4,0 4,0
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 1,6 4,8 4,3 4,4 4,0 4,0 4,0 4,0
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Bicommunautaire teams 24 24 24 0 0 24 24 36
Waalse topsporters/teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal behaalde indexpunten 24 24 24 0 0 24 24 36
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen 0 - - 0 0 - - 1
Wereldkampioenschappen - 0 0 - - 1 0 -
Olympische Spelen - - - 0 - - - 0
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 259.000 € 557.000 € 521.000 € 546.000 € 359.000 € 312.000 € 323.000 € 346.000
Loon topsporters € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Loon trainers € 58.000 € 177.000 € 161.000 € 163.000 € 161.000 € 193.000 € 181.000 € 180.000
Organisatie van topsportevenementen € 0 € 0 € 0 € 0 € 10.000 € 0 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 317.000 € 734.000 € 682.000 € 709.000 € 530.000 € 505.000 € 504.000 € 526.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Programma's middellange termijn € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Programma's lange termijn € 317.000 € 734.000 € 682.000 € 709.000 € 520.000 € 505.000 € 504.000 € 526.000
Organisatie topsportevenementen € 0 € 0 € 0 € 0 € 10.000 € 0 € 0 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 317.000 € 734.000 € 682.000 € 709.000 € 530.000 € 505.000 € 504.000 € 526.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0%
Voetbal # Olympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Olympische Spelen Topsport
indexRealisatie
nvt
30,0%
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 360 360
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OS 0 180
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade 0 18Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 0,00% 5,00%
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
30,0
0
100
200
300
400
500
600
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
10
20
30
40
50
60
70
80
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 100.000
€ 200.000
€ 300.000
€ 400.000
€ 500.000
€ 600.000
€ 700.000
€ 800.000
€ 900.000
€ 1.000.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Vlaamse Volleybalbond 4 Bijlage 2.24
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) 0 0 0 0 0 0 0
Resultaten (2009-2012) 0 3 0 0 0 0 5
Doelstellingen (2013-2016) 0 5 0 0 0 1 39
Resultaten (2013-2016) 1 2 0 0 0 0 30
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 0 0 0 0 1 1 13 24
Resultaten korte termijn 2 0 2 2 24 0 6 0
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen nvt nvt nvt nvt 2400% 0% 46% 0%
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen 0 4 0 2 0 4 - -
Wereldkampioenschappen 0 0 0 0 0 0 0 0
Olympische Spelen - - - - - - 0 4
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 46 38 50 50 42 56 54 69
Beloftevolle jongeren 51 32 28 13 16 14 19 40
Geïdentificeerde topsporttalenten - 0 0 80 92 92 66 37
Totaal aantal geregistreerde topsporters 97 70 78 143 150 162 139 146# VTE ondersteunde topsporttrainers 6,4 6,8 9,0 8,2 8,1 11,2 12,0 12,0Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 0 2 2 2 0 0 0 0
Topsportstudentenproject 0 0 0 1 0 0 0 0
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 0 2 2 3 0 0 0 0
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 2,2 1,0 1,0 1,5 1,0 2,8 3,0 3,0
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 4,2 5,8 8,0 6,7 7,1 8,4 9,0 9,0
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 6,4 6,8 9,0 8,2 8,1 11,2 12,0 12,0
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 9 9 5 5 27 27 32 30
Bicommunautaire teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Waalse topsporters/teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal behaalde indexpunten 9 9 5 5 27 27 32 30
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen 2 1 2 2 2 0 2 1
Wereldkampioenschappen 1 0 0 0 0 2 0 0
Olympische Spelen - - - 0 - - - 0
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 694.000 € 767.000 € 674.000 € 821.000 € 893.000 € 913.000 € 935.000 € 919.000
Loon topsporters € 55.000 € 69.000 € 18.000 € 70.000 € 0 € 0 € 0 € 0
Loon trainers € 387.000 € 348.000 € 422.000 € 428.000 € 432.000 € 623.000 € 640.000 € 688.000
Organisatie van topsportevenementen € 55.000 € 23.000 € 42.000 € 78.000 € 83.000 € 283.000 € 120.000 € 86.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 1.191.000 € 1.207.000 € 1.156.000 € 1.397.000 € 1.408.000 € 1.819.000 € 1.695.000 € 1.693.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 600.000 € 559.000 € 601.000 € 530.000 € 680.000 € 786.000 € 826.000 € 873.000
Programma's middellange termijn € 226.000 € 290.000 € 139.000 € 222.000 € 202.000 € 259.000 € 273.000 € 265.000
Programma's lange termijn € 310.000 € 335.000 € 374.000 € 567.000 € 443.000 € 491.000 € 476.000 € 469.000
Organisatie topsportevenementen € 55.000 € 23.000 € 42.000 € 78.000 € 83.000 € 283.000 € 120.000 € 86.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 1.191.000 € 1.207.000 € 1.156.000 € 1.397.000 € 1.408.000 € 1.819.000 € 1.695.000 € 1.693.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 53% 47% 54% 40% 51% 51% 52% 54%
Volleybal # Olympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Olympische Spelen Topsport
indexRealisatie
nvt
76,9%
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 864 864
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OS 864 612
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade 5 30Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 0,58% 3,47%
0,0
5,0
10,0
15,0
0
50
100
150
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
10
20
30
40
50
60
70
80
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 250.000
€ 500.000
€ 750.000
€ 1.000.000
€ 1.250.000
€ 1.500.000
€ 1.750.000
€ 2.000.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
18 Bijlage 2.24
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) 2 12 5 36 2 5 207
Resultaten (2009-2012) 2 9 1 7 0 2 62
Doelstellingen (2013-2016) 0 19 1 23 1 8 155
Resultaten (2013-2016) 4 9 0 9 2 1 98
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 24 41 36 106 7 11 26 111
Resultaten korte termijn 3 14 18 18 16 12 10 60
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen nvt nvt nvt nvt 229% 109% 37% 54%
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen 2 2 1 1 0 0 0 0
Wereldkampioenschappen 1 4 1 6 1 8 0 0
Olympische Spelen - - - - - - 2 8
Topsportpopulatie 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 9 17 16 25 23 22 23 25
Beloftevolle jongeren 23 50 49 40 35 37 31 33
Geïdentificeerde topsporttalenten 23 31 21 21 19 16 13
Vlaamse wielerploegen 48 39 38 32 31 30 30 25
Geregistreerde topsporters (excl. Vlaamse wielerploegen) 32 90 96 86 79 78 70 71# VTE ondersteunde topsporttrainers 7,7 7,5 7,1 6,3 6,5 6,9 6,6 6,2
Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 2 3 5 5 2 1 3 3
Topsportstudentenproject 0 0 0 0 0 0 0 0
Vlaamse wielerploegen 48 39 38 32 31 30 30 25
Tewerkgestelde topsporters (excl. Vlaamse wielerploegen) 2 3 5 5 2 1 3 3
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 1,0 1,4 1,5 2,0 2,0 2,0 2,0 1,5
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 6,7 6,1 5,6 4,3 4,5 4,9 4,6 4,7
Begeleiding Vlaamse wielerploegen 8,9 9,7 10,7 13,5 13,5 13,0 12,7 12,7
VTE topsporttrainers (excl. Vlaamse wielerploegen) 7,7 7,5 7,1 6,3 6,5 6,9 6,6 6,2
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 50 54 60 49 62 60 54 122,5
Bicommunautaire teams 0 0 3 6 6 6 3 0
Waalse topsporters/teams 8 8 8 13 8 10 8 3
Totaal aantal behaalde indexpunten 58 62 71 68 76 76 65 125,5
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen 2 6 8 4 9 9 8 15
Wereldkampioenschappen 8 8 11 8 11 10 11 9
Olympische Spelen - - - 7 - - - 9
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 650.000 € 707.000 € 608.000 € 545.000 € 552.000 € 546.000 € 558.000 € 519.000
Loon topsporters € 80.000 € 93.000 € 100.000 € 134.000 € 64.000 € 41.000 € 136.000 € 137.000
Loon trainers € 293.000 € 357.000 € 344.000 € 371.000 € 335.000 € 350.000 € 347.000 € 319.000
Organisatie van topsportevenementen € 647.000 € 512.000 € 534.000 € 469.000 € 577.000 € 461.000 € 561.000 € 503.000
Vlaamse wielerploegen € 1.869.000 € 1.834.000 € 1.686.000 € 1.747.000 € 1.915.000 € 1.909.000 € 1.929.000 € 2.149.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 3.539.000 € 3.503.000 € 3.272.000 € 3.266.000 € 3.443.000 € 3.307.000 € 3.531.000 € 3.627.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 348.000 € 451.000 € 490.000 € 499.000 € 444.000 € 411.000 € 526.000 € 515.000
Programma's middellange termijn € 517.000 € 529.000 € 442.000 € 426.000 € 363.000 € 376.000 € 371.000 € 310.000
Programma's lange termijn € 158.000 € 177.000 € 120.000 € 125.000 € 144.000 € 150.000 € 144.000 € 150.000
Andere (topsportevenementen & Vlaamse wielerploegen) € 2.516.000 € 2.346.000 € 2.220.000 € 2.216.000 € 2.492.000 € 2.370.000 € 2.490.000 € 2.652.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 3.539.000 € 3.503.000 € 3.272.000 € 3.266.000 € 3.443.000 € 3.307.000 € 3.531.000 € 3.627.000
Verhouding KT-programma's / totale programmakost 34% 39% 47% 48% 47% 44% 51% 53%
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade 62 98Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 2,64% 4,17%
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 2.352 2.352
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OS 1.668 1.950
Realisatie
30,0%
63,2%
2017 2018 2019 2020
# Olympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij de elites in de
periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Olympische SpelenTopsport index
Wielerbond Vlaanderen & Vlaamse wielerploegen Wielrennen
0,0
2,0
4,0
6,0
8,0
10,0
0
20
40
60
80
100
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren
Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
20
40
60
80
100
120
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
€ 0
€ 500.000
€ 1.000.000
€ 1.500.000
€ 2.000.000
€ 2.500.000
€ 3.000.000
€ 3.500.000
€ 4.000.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaamse wielerploegen
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Verhouding KT-programma's / totale programmakost
Vlaamse Yachting Federatie 10 Bijlage 2.26
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) 0 10 0 10 1 4 86
Resultaten (2009-2012) 1 2 1 2 1 0 39
Doelstellingen (2013-2016) 2 6 1 4 1 2 92
Resultaten (2013-2016) 0 3 2 1 0 1 25
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 6 6 9 65 0 1 10 81
Resultaten korte termijn 3 3 9 24 3 6 6 10
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen 50% 50% 100% 37% nvt 600% 60% 12%
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen 0 0 0 1 1 1 0 0
Wereldkampioenschappen 0 1 0 1 0 1 0 0
Olympische Spelen - - - - - - 1 2
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 2 2 1 4 1 1 2 2
Beloftevolle jongeren 6 4 30 8 7 6 7
Geïdentificeerde topsporttalenten - 27 2 19 4 9 5 4
Totaal aantal geregistreerde topsporters 8 33 33 23 13 17 13 13# VTE ondersteunde topsporttrainers 1,0 1,0 1,7 1,8 2,5 3,8 3,5 3,5Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 1 0 1 2 0 1 1 1
Topsportstudentenproject 1 1 1 1 1 2 1 1
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 2 1 2 3 1 3 2 2
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 0,7 0,8 1,5 2,8 2,5 2,5
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 1,0 1,0 1,7 1,8 2,5 3,8 3,5 3,5
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 31 29 26 39 39 42 39 25
Bicommunautaire teams 0 0 0 0 0 0 0 0
Waalse topsporters/teams 0 0 0 0 0 0 0 1
Totaal aantal behaalde indexpunten 31 29 26 39 39 42 39 26
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen 1 3 5 3 3 3 3 1
Wereldkampioenschappen 4 3 4 4 3 4 5 1
Olympische Spelen - - - 2 - - - 2
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 328.000 € 237.000 € 299.000 € 296.000 € 404.000 € 468.000 € 433.000 € 436.000
Loon topsporters € 67.000 € 31.000 € 37.000 € 76.000 € 37.000 € 47.000 € 83.000 € 122.000
Loon trainers € 136.000 € 195.000 € 188.000 € 191.000 € 213.000 € 244.000 € 234.000 € 241.000
Organisatie van topsportevenementen € 35.000 € 23.000 € 27.000 € 40.000 € 10.000 € 10.000 € 6.000 € 6.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 566.000 € 486.000 € 551.000 € 603.000 € 664.000 € 769.000 € 756.000 € 805.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 344.000 € 267.000 € 312.000 € 374.000 € 353.000 € 416.000 € 473.000 € 521.000
Programma's middellange termijn € 93.000 € 88.000 € 78.000 € 70.000 € 176.000 € 172.000 € 132.000 € 133.000
Programma's lange termijn € 94.000 € 108.000 € 134.000 € 119.000 € 125.000 € 171.000 € 145.000 € 145.000
Organisatie topsportevenementen € 35.000 € 23.000 € 27.000 € 40.000 € 10.000 € 10.000 € 6.000 € 6.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 566.000 € 486.000 € 551.000 € 603.000 € 664.000 € 769.000 € 756.000 € 805.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 65% 58% 60% 66% 54% 55% 63% 65%
Zeilen # Olympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Olympische Spelen Topsport
indexRealisatie
45,3%
27,2%
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 2.386 2.386
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OS 1.378 1.236
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade 39 25Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 1,63% 1,05%
0,0
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
0
10
20
30
40
50
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 100.000
€ 200.000
€ 300.000
€ 400.000
€ 500.000
€ 600.000
€ 700.000
€ 800.000
€ 900.000
€ 1.000.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Vlaamse Zwemfederatie 34 Bijlage 2.27
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) 2 6 0 0 0 3 57
Resultaten (2009-2012) 0 9 0 2 0 1 40
Doelstellingen (2013-2016) 3 16 1 3 0 3 105
Resultaten (2013-2016) 3 10 0 4 1 3 121
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 0 15 0 42 11 16 28 50
Resultaten korte termijn 3 8 3 23 6 16 14 87
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen nvt 53% nvt 55% 55% 100% 50% 174%
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen - - 1 3 - - 0 3
Wereldkampioenschappen 0 3 - - 0 1 - -
Olympische Spelen - - - - - - 0 4
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 17 11 20 12 9 12 10 10
Beloftevolle jongeren 36 10 43 17 15 33 27 26
Geïdentificeerde topsporttalenten - 23 47 93 96 76 94 73
Totaal aantal geregistreerde topsporters 53 44 110 122 120 121 131 109# VTE ondersteunde topsporttrainers 5,5 7,2 7,7 9,4 8,2 7,9 8,2 8,2Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 0 1 1 2 1 2 2 2
Topsportstudentenproject 6 7 3 1 6 6 5 5
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 6 8 4 3 7 8 7 7
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 1,0 1,2 1,5 2,1 1,5 1,5 1,5 1,5
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 4,5 6,0 6,2 7,3 6,7 6,4 6,7 6,7
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 5,5 7,2 7,7 9,4 8,2 7,9 8,2 8,2
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 24 26 27 31 35 46 57 120
Bicommunautaire teams 0 6 6 9 9 3 3 6
Waalse topsporters/teams 2 2 2 2 2 4 4 2
Totaal aantal behaalde indexpunten 26 34 35 42 46 53 64 128
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen - 18 1 9 2 11 - 18
Wereldkampioenschappen 19 2 9 - 12 - 12 -
Olympische Spelen - - - 9 - - - 9
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 799.000 € 626.000 € 591.000 € 613.000 € 563.000 € 584.000 € 559.000 € 555.000
Loon topsporters € 94.000 € 109.000 € 93.000 € 69.000 € 173.000 € 203.000 € 228.000 € 245.000
Loon trainers € 314.000 € 408.000 € 454.000 € 533.000 € 507.000 € 462.000 € 478.000 € 486.000
Organisatie van topsportevenementen € 7.000 € 7.000 € 7.000 € 8.000 € 20.000 € 0 € 0 € 10.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 1.214.000 € 1.150.000 € 1.145.000 € 1.223.000 € 1.263.000 € 1.249.000 € 1.265.000 € 1.296.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 351.000 € 368.000 € 399.000 € 495.000 € 423.000 € 517.000 € 520.000 € 532.000
Programma's middellange termijn € 490.000 € 427.000 € 397.000 € 344.000 € 421.000 € 390.000 € 347.000 € 380.000
Programma's lange termijn € 366.000 € 348.000 € 342.000 € 376.000 € 399.000 € 342.000 € 398.000 € 374.000
Organisatie topsportevenementen € 7.000 € 7.000 € 7.000 € 8.000 € 20.000 € 0 € 0 € 10.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 1.214.000 € 1.150.000 € 1.145.000 € 1.223.000 € 1.263.000 € 1.249.000 € 1.265.000 € 1.296.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 29% 32% 35% 41% 34% 41% 41% 41%
Zwemmen # Olympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Olympische Spelen Topsport
indexRealisatie
70,2%
115,2%
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 4.098 4.098
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-OS 2.616 2.790
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-OS doorheen de Olympiade 40 121Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 0,98% 2,95%
0,0
2,0
4,0
6,0
8,0
10,0
12,0
14,0
0
20
40
60
80
100
120
140
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 250.000
€ 500.000
€ 750.000
€ 1.000.000
€ 1.250.000
€ 1.500.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Parantee 600 Bijlage 2.28
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) 7 - 12 - 8 - 176
Resultaten (2009-2012) 9 - 12 - 5 - 340
Doelstellingen (2013-2016) 8 - 12 - 6 - 177
Resultaten (2013-2016) 13 - 9 - 8 - 270
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 21 27 38 90 36 30 33 78
Resultaten korte termijn 41 108 109 83 12 56 79 123
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen 193% 400% 290% 92% 33% 187% 240% 158%
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen 3 - 2 - 4 - 0 -
Wereldkampioenschappen 6 - 6 - 5 - 0 -
Paralympische Spelen - - 0 - - - 6 -
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 37 40 40 37 38 29 29 38
Beloftevolle jongeren 4 8 8 4 7 7 7 4
Geïdentificeerde topsporttalenten 25 30 30 11 8 9 9 19
Totaal aantal geregistreerde topsporters 66 78 78 52 53 45 45 61# VTE ondersteunde topsporttrainers 2,2 0,4 0,7 1,0 3,0 2,7 3,0 3,0Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 2 2 2 3 2 1 1 1
Topsportstudentenproject 1 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 3 2 2 3 2 1 1 1
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 2,0 0,0 0,2 0,3 3,0 2,7 3,0 3,0
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 0,2 0,4 0,5 0,7 0,0 0,0 0,0 0,0
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 2,2 0,4 0,7 1,0 3,0 2,7 3,0 3,0
Voortschrijdende Topsportindex 2006 - 2009 2007 - 2010 2008 - 2011 2009 - 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 219 251 340 411 365 302 239 268
Bicommunautaire teams 54 54 54 54 45 25 20 38
Waalse topsporters/teams 68 112 88 116 132 117 130 137
Totaal aantal behaalde indexpunten 341 417 483 581 542 444 388 443
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen 18 0 20 2 12 19 15 31
Wereldkampioenschappen 9 29 21 5 20 21 36 5
Paralympische Spelen - 5 - 29 - 3 - 38
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 330.000 € 411.000 € 439.000 € 439.000 € 447.000 € 508.000 € 487.000 € 494.000
Loon topsporters € 51.000 € 61.000 € 84.000 € 108.000 € 88.000 € 55.000 € 55.000 € 60.000
Loon trainers € 50.000 € 19.000 € 41.000 € 55.000 € 169.000 € 181.000 € 160.000 € 160.000
Organisatie van topsportevenementen € 5.000 € 5.000 € 3.000 € 10.000 € 46.000 € 0 € 22.000 € 13.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 436.000 € 496.000 € 567.000 € 612.000 € 750.000 € 744.000 € 724.000 € 727.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 373.000 € 375.000 € 429.000 € 485.000 € 634.000 € 635.000 € 644.000 € 608.000
Programma's middellange termijn € 53.000 € 111.000 € 129.000 € 108.000 € 80.000 € 90.000 € 39.000 € 76.000
Programma's lange termijn € 5.000 € 5.000 € 6.000 € 8.000 € 0 € 19.000 € 19.000 € 30.000
Organisatie topsportevenementen € 5.000 € 5.000 € 3.000 € 11.000 € 36.000 € 0 € 22.000 € 13.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 436.000 € 496.000 € 567.000 € 612.000 € 750.000 € 744.000 € 724.000 € 727.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 87% 76% 76% 81% 89% 85% 92% 85%
G-sport # Paralympische medaille-events
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Paralympische Spelen Topsport
indexRealisatie
193,2%
152,5%
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 47.634 49.705
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-PS 7.824 6.690
Paralympiade Londen Paralympiade Rio
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-PS doorheen de Paralympiade 340 270Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 0,71% 0,54%
0,0
2,0
4,0
6,0
8,0
10,0
0
20
40
60
80
100
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
20
40
60
80
100
120
140
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
100
200
300
400
500
600
700
800
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Beijing
Olympiade Londen Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 100.000
€ 200.000
€ 300.000
€ 400.000
€ 500.000
€ 600.000
€ 700.000
€ 800.000
€ 900.000
€ 1.000.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Vlaamse Ju-Jitsu Federatie 13 Bijlage 2.29
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) 3 0 2 0 1 0 33
Resultaten (2009-2012) 3 9 2 5 1 0 47
Doelstellingen (2013-2016) 11 24 9 18 2 1 110
Resultaten (2013-2016) 10 26 10 6 0 2 93
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 14 6 7 6 34 24 24 28
Resultaten korte termijn 19 17 10 1 15 33 33 12
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen 136% 283% 143% 17% 44% 138% 138% 43%
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen 3 4 1 1 0 0 0 0
Wereldkampioenschappen - - 7 6 11 2 9 7
Wereldspelen 2 3 - - - - - -
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 3 6 6 7 10 18 18 15
Beloftevolle jongeren 3 6 6 8 3 5 4 9
Geïdentificeerde topsporttalenten - 18 10 16 15 14 13 13
Totaal aantal geregistreerde topsporters 6 30 22 31 28 37 35 37# VTE ondersteunde topsporttrainers 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 0 0 0 0 0 0 0 0
Topsportstudentenproject 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 0 0 0 0 0 0 0 0
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 0 0 0 0 0 0 0 0
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
Voortschrijdende Topsportindex 2009- 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 47 43 59 82 93
Bicommunautaire teams 0 0 0 0 0
Waalse topsporters/teams 19,5 4,5 10,5 14,5 14
Totaal aantal behaalde indexpunten 66,5 47,5 69,5 96,5 107
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen 8 11 5 5 8 9 10 15
Wereldkampioenschappen - 7 5 8 - 13 7
Wereldspelen 4 - - - 2 - - -
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 56.000 € 58.000 € 65.000 € 55.000 € 58.000 € 57.000 € 54.000 € 53.000
Loon topsporters € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Loon trainers € 0 € 0 € 0 € 10.000 € 10.000 € 16.000 € 12.000 € 12.000
Organisatie van topsportevenementen € 3.000 € 15.000 € 30.000 € 0 € 8.000 € 0 € 0 € 15.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 59.000 € 73.000 € 95.000 € 65.000 € 76.000 € 73.000 € 66.000 € 80.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 24.000 € 30.000 € 49.000 € 45.000 € 46.000 € 51.000 € 39.000 € 44.000
Programma's middellange termijn € 16.000 € 15.000 € 8.000 € 6.000 € 14.000 € 7.000 € 4.000 € 11.000
Programma's lange termijn € 16.000 € 13.000 € 8.000 € 14.000 € 8.000 € 15.000 € 23.000 € 10.000
Organisatie topsportevenementen € 3.000 € 15.000 € 30.000 € 0 € 8.000 € 0 € 0 € 15.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 59.000 € 73.000 € 95.000 € 65.000 € 76.000 € 73.000 € 66.000 € 80.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 43% 52% 75% 69% 68% 70% 59% 68%
Ju-Jitsu # medaille-events Wereldspelen
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Wereldspelen Topsport
indexRealisatie
142,4%
84,5%
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 1.028 1.590
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-WS 784 1.200
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-WS doorheen de Olympiade 47 93Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 4,57% 5,85%
0,0
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
0
10
20
30
40
50
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
10
20
30
40
50
60
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
20
40
60
80
100
120
2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 100.000
€ 200.000
€ 300.000
€ 400.000
€ 500.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Olympiade Londen
Kon. Belgische Korfbalbond - Vlaamse Liga 1 Bijlage 2.30
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) 1 0 1 0 1 0 90
Resultaten (2009-2012) 1 0 1 0 1 0 90
Doelstellingen (2013-2016) 1 0 1 0 1 0 90
Resultaten (2013-2016) 1 0 1 0 1 0 90
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 36 18 36 - 36 18 36 -
Resultaten korte termijn 36 18 36 - 36 18 36 -
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen 100% 100% 100% nvt 100% 100% 100% nvt
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen - - 1 0 - - - -
Wereldkampioenschappen - - - - 1 0 - -
Wereldspelen 1 0 - - - - - -
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 20 19 22 19 21 20 20 20
Beloftevolle jongeren 21 23 21 20 13 13 10 8
Geïdentificeerde topsporttalenten - - - - - - - -
Totaal aantal geregistreerde topsporters 41 42 43 39 34 33 30 28# VTE ondersteunde topsporttrainers 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 0 0 0 0 0 0 0 0
Topsportstudentenproject 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 0 0 0 0 0 0 0 0
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 0 0 0 0 0 0 0 0
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
Voortschrijdende Topsportindex 2009- 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 90 90 90 90 90
Bicommunautaire teams 0 0 0 0 0
Waalse topsporters/teams 0 0 0 0 0
Totaal aantal behaalde indexpunten 90 90 90 90 90
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen - 1 - - - 1 - -
Wereldkampioenschappen - - 1 - - - 1 -
Wereldspelen 1 - - - 1 - - -
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 79.222 € 50.000 € 85.000 € 73.000 € 70.000 € 65.000 € 57.000 € 60.000
Loon topsporters € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Loon trainers € 10.000 € 15.000 € 0 € 0 € 4.000 € 0 € 8.000 € 5.000
Organisatie van topsportevenementen € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 26.000 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 89.222 € 65.000 € 85.000 € 73.000 € 74.000 € 65.000 € 91.000 € 65.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 48.000 € 36.000 € 65.000 € 11.000 € 49.000 € 33.000 € 37.000 € 56.000
Programma's middellange termijn € 8.000 € 3.000 € 15.000 € 41.000 € 4.000 € 31.000 € 4.000 € 2.000
Programma's lange termijn € 33.000 € 26.000 € 5.000 € 21.000 € 21.000 € 1.000 € 24.000 € 7.000
Organisatie topsportevenementen € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 26.000 € 0
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 89.000 € 65.000 € 85.000 € 73.000 € 74.000 € 65.000 € 91.000 € 65.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 54% 55% 76% 15% 66% 51% 57% 86%
Korfbal # medaille-events Wereldspelen
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Wereldspelen Topsport
indexRealisatie
100,0%
100,0%
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 90 90
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-WS 90 90
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-WS doorheen de Olympiade 90 90Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 100,00% 100,00%
0,0
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
0
10
20
30
40
50
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Londen
Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 100.000
€ 200.000
€ 300.000
€ 400.000
€ 500.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Vlaamse Rollerbond 10 Bijlage 2.31
Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Doelstellingen (2009-2012) 21 13 14 16 2 0 120
Resultaten (2009-2012) 27 27 16 9 0 2 129
Doelstellingen (2013-2016) 48 40 25 14 2 2 213
Resultaten (2013-2016) 33 36 7 9 4 3 159
Doelstellingen en resultaten (obv Topsportindex) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Doelstellingen korte termijn 46 22 25 27 76 44 45 48
Resultaten korte termijn 43 34 35 17 78 17 34 30
Realisatie van de vooropgestelde doelstellingen 93% 155% 140% 63% 103% 38% 76% 63%
Resultaatsdoelstellingen 2017-2020 (aantallen) Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8 Medaille Top-8
Europese kampioenschappen 5 2 0 3 0 3 0 2
Wereldkampioenschappen 3 0 5 1 6 1 7 2
Wereldspelen 0 0 - - - - - -
Topsportpopulatie (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Elitesporters 6 7 12 10 10 11 7 10
Beloftevolle jongeren 5 2 7 7 8 8 5 6
Geïdentificeerde topsporttalenten - 8 3 1 2 6 1 5
Totaal aantal geregistreerde topsporters 11 17 22 18 20 25 13 21# VTE ondersteunde topsporttrainers 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0Tewerkstelling van topsporters (aantallen) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Tewerkstellingsproject Topsport 1 1 0 0 0 0 0 0
Topsportstudentenproject 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal tewerkgestelde topsporters 1 1 0 0 0 0 0 0
Ondersteunde topsporttrainers (VTE) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Topsporttrainers korte termijnwerking 0 0 0 0 0 0 0 0
Topsporttrainers (middel)lange termijnwerking 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal aantal VTE ondersteunde topsporttrainers 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
Voortschrijdende Topsportindex 2009- 2012 2010 - 2013 2011 - 2014 2012 - 2015 2013 - 2016
Vlaamse topsporters/teams 129 164 147 146 159
Bicommunautaire teams 0 0 0 0 0
Waalse topsporters/teams 0 0 0 0 0
Totaal aantal behaalde indexpunten 129 164 147 146 159
Medaille-events met Vlaamse deelname (aantal) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Europese kampioenschappen 12 12 20 24 20 12 22 24
Wereldkampioenschappen 12 12 12 12 18 11 19
Wereldspelen 5 - - - 9 - - -
Olymp. Londen (2009-2012) Olympiade Rio (2013-2016)
Investeringen Topsport obv programmaonderdeel 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programmakosten € 62.000 € 66.000 € 65.000 € 47.000 € 68.000 € 65.000 € 61.000 € 63.000
Loon topsporters € 51.000 € 51.000 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0
Loon trainers € 8.000 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 5.000 € 5.000
Organisatie van topsportevenementen € 35.000 € 5.000 € 9.000 € 9.000 € 93.000 € 7.000 € 7.000 € 7.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 156.000 € 122.000 € 74.000 € 56.000 € 161.000 € 72.000 € 73.000 € 75.000
Investeringen Topsport obv doelgroep 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016Programma's korte termijn € 100.000 € 104.000 € 58.000 € 41.000 € 52.000 € 49.000 € 53.000 € 49.000
Programma's middellange termijn € 19.000 € 1.000 € 7.000 € 6.000 € 16.000 € 15.000 € 8.000 € 3.000
Programma's lange termijn € 2.000 € 12.000 € 0 € 0 € 0 € 1.000 € 5.000 € 16.000
Organisatie topsportevenementen € 35.000 € 5.000 € 9.000 € 9.000 € 93.000 € 7.000 € 7.000 € 7.000
Totaal van jaarlijkse investeringen Topsport € 156.000 € 122.000 € 74.000 € 56.000 € 161.000 € 72.000 € 73.000 € 75.000
Verhouding KT-programma's/totale programmakost 83% 89% 89% 87% 76% 75% 80% 72%
Skeeleren # medaille-events Wereldspelen
Vooropgestelde doelen & behaalde resultaten bij
de elites in de periode 2009-2016 (aantallen)
Europese kampioenschappen Wereldkampioenschappen Wereldspelen Topsport
indexRealisatie
107,5%
74,6%
2017 2018 2019 2020
Martaandeel van Vlaanderen (obv Topsportindex)
Maximum te behalen indexpunten in alle disciplines door 1 land, obv toegekende quotaplaatsen per land 1.560 1.560
Maximum te behalen indexpunten in disciplines met deelname van Vlaamse topsporters aan EK-WK-WS 1.056 1.380
Behaalde indexpunten door Vlaamse topsporters op EK-WK-WS doorheen de Olympiade 129 287Verhouding behaalde aantal indexpunten door Vlaamse topsporters en max. te behalen indexpunten/land 8,27% 18,40%
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
0
5
10
15
20
25
30
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
# V
TE o
nd
erst
eun
de
top
spo
rttr
ain
ers
Top
spo
rtp
op
ula
tie
Elitesporters Beloftevolle jongeren Geïdentificeerde topsporttalenten # VTE ondersteunde topsporttrainers
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Ind
exp
un
ten
Doelstellingen korte termijn Resultaten korte termijn
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
2012 2013 2014 2015 2016
Vlaams Bicommunautair Waals
Olympiade Londen
Olympiade Rio
0%
20%
40%
60%
80%
100%
€ 0
€ 100.000
€ 200.000
€ 300.000
€ 400.000
€ 500.000
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KT
/ to
tale
pro
gram
mak
ost
Organisatie van topsportevenementen
Loon trainers
Loon topsporters
Programmakosten
Bijlage 3: samenstelling, vergaderkalender en participatie in de themawerkgroepen
Werkgroep 1: Strategie
Overleg 1 Overleg 2 Overleg 3 Overleg 4 Overleg 5 Overleg 6
17-sep-2015 6-okt-2015 27-okt-2015 20-nov-2015 11-dec-2015 12-jan-2015
Philippe Paquay (V) Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Mart Buekers Verontschuldigd Verontschuldigd Verontschuldigd Verontschuldigd Verontschuldigd Verontschuldigd
Paul Rowe Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Eddy De Smedt Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Gert Vande Broek Brecht De Vos * Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Lode Grossen Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Veerle De Bosscher Aanwezig Aanwezig Verontschuldigd Verontschuldigd Aanwezig Aanwezig
Hans Vandeweghe Aanwezig Verontschuldigd Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Wim Meiresonne (S) Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Filip Verherstraeten Op uitnodiging Op uitnodiging * vervanging
Werkgroep 2: Statuut topsportkader
Overleg 1 Overleg 2 Overleg 3
25-jan-2016 15-feb-2016 14-mrt-2016
Paul Rowe (V) Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Evi Buzzi Verontschuldigd Aanwezig Aanwezig
Eddy De Smedt Verontschuldigd Verontschuldigd Verontschuldigd
Brecht De Vos Verontschuldigd Verontschuldigd Verontschuldigd
Lode Grossen Aanwezig Sophie Cools* Verontschuldigd
Koen Hoeyberghs Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Chris Massez Verontschuldig Aanwezig Aanwezig
Filip Verherstraeten (S) Aanwezig Aanwezig Aanwezig * vervanging
Werkgroep 3: Vorming trainers
Overleg 1 Overleg 2 Overleg 3 Overleg 4 Overleg 5
26-jan-2016 16-feb-2016 15-mrt-2016 12-apr-2016 3-mei-2016
Mart Buekers (V) Aanwezig Aanwezig Aanwezig Paul Rowe* Paul Rowe*
Jan Boone Aanwezig Verontschuldigd Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Ariane Caplin Aanwezig Aanwezig Verontschuldigd Aanwezig Aanwezig
Tom Coeckelberghs Aanwezig Verontschuldigd Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Maarten De Backer Verontschuldigd Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Eddy De Smedt Aanwezig Verontschuldigd Aanwezig Verontschuldigd Verontschuldigd
Brecht De Vos Verontschuldigd Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
David De Wandel Verontschuldigd Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Benny Mertens Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Hans Ponnet Aanwezig Aanwezig Aanwezig Verontschuldigd Verontschuldigd
Gert Van Looy Aanwezig Verontschuldigd Aanwezig Verontschuldigd Verontschuldigd
Filip Verherstraeten (S) Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
* vervanging
Werkgroep 4: Topsport & wetenschap
Overleg 1 Overleg 2 Overleg 3 Overleg 4 Overleg 5
28-jan-2016 17-mrt-2016 14-apr-2016 12-mei-2016 1-jun-2016
Paul Rowe (V) Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Jan Bourgois Verontschuldigd Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Veerle De Bosscher Verontschuldigd Aanwezig Aanwezig Verontschuldigd Verontschuldigd
Eddy De Smedt Verontschuldigd Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Sofie Debaere Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Marc Goossens Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig Verontschuldigd
Lode Grossen Aanwezig Aanwezig Sophie Cools* Aanwezig Sophie Cools*
Peter Hespel Verontschuldigd Aanwezig Aanwezig Aanwezig Verontschuldigd
Bruno Lambrecht Verontschuldigd Verontschuldigd Verontschuldigd Verontschuldigd Verontschuldigd
Murray Richards Aanwezig Aanwezig Verontschuldigd Aanwezig Verontschuldigd
Gert Vande Broek Brecht De Vos* Aanwezig Aanwezig Brecht De Vos* Verontschuldigd
Filip Verherstraeten (S) Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
* vervanging
Werkgroep 5: Topsportloopbaan
Overleg 1 Overleg 2 Overleg 3 Overleg 4
27-jan-2016 17-feb-2016 16-mrt-2016 4-mei-2016
Mart Buekers (V) Aanwezig Aanwezig Aanwezig Verontschuldigd
Annelies Bredael Verontschuldigd Verontschuldigd Verontschuldigd Aanwezig
Brecht De Vos Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Eddy De Smedt Verontschuldigd Verontschuldigd Verontschuldigd Verontschuldigd
Patrick D’Haese Aanwezig Verontschuldigd Verontschuldigd Verontschuldigd
Murray Richards Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Tille Scheerlinck Aanwezig Verontschuldigd Aanwezig Aanwezig
Gitte Smets Aanwezig Verontschuldigd Verontschuldigd Aanwezig
Kristel Taelman Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Gert Van Looy Aanwezig Verontschuldigd Aanwezig Verontschuldigd
Tommy Verlinde Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Paul Wylleman Aanwezig Verontschuldigd Aanwezig Verontschuldigd
Filip Verherstraeten (S) Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Werkgroep 6: Topsportinfrastructuur
Overleg 1 Overleg 2 Overleg 3
1-feb-2016 18-apr-2016 21-jun-2016
Paul Rowe (V) Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Stijn Boons Aanwezig Verontschuldigd Verontschuldigd
Sophie Cools Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Karolien De Saedeleer Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Erik Gysels Aanwezig Verontschuldigd Verontschuldigd
Diederik Van Briel Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Filip Verherstraeten (S) Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Werkgroep 7: Topsportevenementen
Overleg 1 Overleg 2 Overleg 3 Overleg 4
29-jan-2016 19-feb-2016 18-mrt-2016 13-mei-2016
Astrid Vervaet (V) Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Benjamin Bogaert Aanwezig Aanwezig Aanwezig Verontschuldigd
Brecht De Vos Aanwezig Aanwezig Aanwezig Verontschuldigd
Geert Bruynseels Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Ilse Arys Aanwezig Verontschuldigd Aanwezig Aanwezig
Serge Pilet Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Wim Meiresonne Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Filip Verherstraeten (S) Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Werkgroep 8: G-Topsport
Overleg 1 Overleg 2 Overleg 3 Overleg 4
26-jan-2016 18-feb-2016 24-mrt-2016 21-apr-2016
Jessica De Smet (V) Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Nicole Bossaerts Aanwezig Verontschuldigd Verontschuldigd Aanwezig
Sofie Debaere Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Lies Ketels Verontschuldigd Aanwezig Verontschuldigd Verontschuldigd
Jonas Martens Aanwezig Aanwezig Verontschuldigd Verontschuldigd
Gregory Planckaert Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Steven Van Beylen Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Yves Vanlandewyck Aanwezig Verontschuldigd Verontschuldigd Aanwezig
Joeri Verellen Verontschuldigd Aanwezig Verontschuldigd Aanwezig
Annick Viaene Verontschuldigd Aanwezig Aanwezig Verontschuldigd
Filip Verherstraeten (S) Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Werkgroep 9: Olympische ploegsporten
Overleg 1 Overleg 2 Overleg 3 Overleg 4
5-feb-2016 26-feb-2016 24-mrt-2016 11-mei-2016
Eddy De Smedt (V) Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Bob Browaeys Aanwezig Aanwezig Aanwezig Verontschuldigd
Mart Buekers Verontschuldigd Verontschuldigd Verontschuldigd Verontschuldigd
Koen Hoeyberghs Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Wim Meiresonne Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Murray Richards Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Gert Van Looy Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Gert Vande Broek Verontschuldigd Verontschuldigd Verontschuldigd Verontschuldigd
Koen Umans Aanwezig Aanwezig Aanwezig Verontschuldigd
Filip Verherstraeten (S) Aanwezig Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Werkgroep 10: Communicatie
Overleg 1 Overleg 2 Overleg 3
4-feb-2016 25-feb-2016 25-mrt-2016
Paul Rowe (V) Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Philip De Wulf Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Lies Ketels Aanwezig Aanwezig Verontschuldigd
Ludwig Peetroons Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Thomas Pollet Aanwezig Aanwezig Verontschuldigd
Luc Rampaer Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Luc Van Langenhove Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Denis Vandamme Aanwezig Aanwezig Verontschuldigd
Hans Vandeweghe Verontschuldigd Verontschuldigd Verontschuldigd
Tanja Vanhoecke Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Astrid Vervaet Aanwezig Verontschuldigd Verontschuldigd
Filip Verherstraeten (S) Aanwezig Aanwezig Aanwezig
Bijlage 4: Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen 2015
Evaluatie van de Vlaamse
topsportscholen 2015
Beleidsaanbevelingen voor de werking van de Vlaamse
topsportscholen met ingang van het schooljaar 2016-2017
Taskforce Topsport 09/06/2016
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 2
INHOUD
INLEIDING ........................................................................................................................................................... 3
OPVOLGING AANBEVELINGEN 2010 & AANBEVELINGEN 2016 ....................................................... 9
Individueel meetbare sporten ................................................................................................................................. 9
Technische/jury/gevechtsporten ....................................................................................................................... 12
Slagsporten ................................................................................................................................................................... 16
Ploegsporten ................................................................................................................................................................ 18
WERKWIJZE ..................................................................................................................................................... 24
RESULTATEN EN AANBEVELINGEN ......................................................................................................... 26
Atletiek ........................................................................................................................................................................... 26
Triatlon ........................................................................................................................................................................... 33
Wielrennen ................................................................................................................................................................... 39
Zwemmen ...................................................................................................................................................................... 46
TECHNISCHE/JURY/VECHTSPORTEN .................................................................................................... 54
Gymnastiek ................................................................................................................................................................... 54
Judo .................................................................................................................................................................................. 61
Schermen ....................................................................................................................................................................... 68
Snowboard .................................................................................................................................................................... 76
Taekwondo ................................................................................................................................................................... 82
SLAGSPORTEN ................................................................................................................................................ 88
Badminton ..................................................................................................................................................................... 88
Golf ................................................................................................................................................................................... 96
Tafeltennis.................................................................................................................................................................. 103
Tennis ........................................................................................................................................................................... 109
PLOEGSPORTEN ........................................................................................................................................... 117
Basketbal .................................................................................................................................................................... 117
Voetbal ......................................................................................................................................................................... 125
Volleybal ..................................................................................................................................................................... 135
GENERIEKE AANBEVELINGEN ................................................................................................................. 143
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 3
INLEIDING
Op 25 maart 1998 werd met de ondertekening van het Globaal Topsportconvenant de basis
gelegd voor een structurele samenwerking tussen de onderwijs- en de sportsector inzake de
oprichting en de werking van de Vlaamse topsportscholen. Door jonge, beloftevolle
(toekomstige) topsporters een goede omkadering en de nodige faciliteiten te bieden in het
secundair onderwijs, wil de Vlaamse overheid deze jongeren de kans geven om hun
topsportambities waar te maken en gelijktijdig de mogelijkheden te behouden om hun toekomst
op studievlak te realiseren door het behalen van een volwaardig diploma secundair onderwijs.
Het departement Onderwijs staat in voor de onderwijsspecifieke omkadering van de algemene
basisvakken (beperkt tot 20u per week in de 2e en 3e graad) binnen de specifieke
topsportstudierichtingen. De sportfederatie staat in voor de 12u topsporttraining per week
binnen het onderwijscurriculum (alsook voor het aanvullende trainingsluik buiten het
onderwijscurriculum) en is tijdens deze uren verantwoordelijk voor de begeleiding, de opvang,
de algemene en sportspecifieke training evenals de integrale financiering van dit sportieve luik.
De topsportschool is verantwoordelijk voor de internaatwerking.
In het Globaal Topsportconvenant (de laatste aangepaste versie dateert van 01.06.2010) zijn de
bevoegdheden/verantwoordelijkheden van de verschillende partners in het project
topsportscholen vastgelegd, zowel voor wat betreft de ondertekenaars van het globaal
topsportconvenant (de Vlaamse minister van Sport, de Vlaamse minister van Onderwijs, de
onderwijskoepels GO!, OVSG en KathOndVla, Sport Vlaanderen, BOIC, VSF en BVLO) als van de
desbetreffende Vlaamse topsportfederaties en de topsportscholen. In onderstaand overzicht
worden de bevoegdheden/verantwoordelijkheden opgesomd.
In het kader van de komende globale onderwijshervorming in het secundair onderwijs wordt
een aanpassing van het Globaal Topsportconvenant gepland in het schooljaar 2016-2017.
Partner Takenpakket
Vlaams minister van Sport Ontwikkelen van maatregelen, binnen de respectieve bevoegdheden en beschikbare
middelen, om de topsportschool te blijven ondersteunen.
Vlaams minister van
Onderwijs
Ontwikkelen van maatregelen, binnen de respectieve bevoegdheden en
beschikbare middelen, om de topsportschool te blijven ondersteunen;
Kwaliteitsvolle invulling onderwijsluik: educatief lesaanbod, incl. internaat;
Structuuronderdelen (met in de benaming de component 'Topsport'):
programmatie van de in het topsportconvenant vermelde
topsportstudierichtingen onderzoeken.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 4
Onderwijskoepels
(GO!, OVSG, VKSO)
Kwaliteitsvolle invulling onderwijsluik: educatief lesaanbod, incl. internaat;
Ontwerpen en aanwenden aangepaste leermethodes voor
leerlingen/topsporters.
Sport Vlaanderen
Begeleidingscommissie
Voorzitterschap en secretariaat.
Selectiecommissie:
Voorzitterschap en secretariaat;
Bespreken en evt. bijsturing ontwerp selectiecriteria/herselectiecriteria;
Opstellen en afsluiten selectieconvenant;
Kandidaturen leerlingen/topsporters, voorgedragen door de topsportfederatie,
toetsen aan de selectiecriteria en het selectieconvenant, en al dan niet toekennen
van topsportstatuten voor secundair en basionderwijs.
Administratieve opvolging van de leerlingen/topsporters via de
topsportschoolcoördinator en de topsportfederaties.
BOIC
Selectiecommissie:
Bespreken en evt. bijsturing ontwerp selectiecriteria/herselectiecriteria;
Afsluiten selectieconvenant;
Kandidaturen leerlingen/topsporters, voorgedragen door de topsportfederatie,
toetsen aan de selectiecriteria en het selectieconvenant, en al dan niet toekennen
van topsportstatuten voor secundair en basionderwijs.
VSF
Selectiecommissie:
Bespreken en evt. bijsturing ontwerp selectiecriteria/herselectiecriteria;
Afsluiten selectieconvenant;
Kandidaturen leerlingen/topsporters, voorgedragen door de topsportfederatie,
toetsen aan de selectiecriteria en het selectieconvenant, en al dan niet toekennen
van topsportstatuten voor secundair en basionderwijs.
BVLO ( - )
Topsportfederatie
Instaan voor kwalitatieve invulling sportieve begeleiding (topsportaanbod in de
topsportschool);
Opstellen ontwerp van selectie- en herselectiecriteria (incl. interne detectie- en
evaluatieprocedure) t.b.v. de selectiecommissie;
Duidelijk kenbaar maken van de selectie- en herselectiecriteria en de detectie-
en evaluatieprocedure zoals opgenomen in het selectieconvenant aan de
leerlingen/topsporters en de kandidaat leerlingen/topsporters;
Overmaken voordrachten voor topsportstatuten A/B/topsportbelofte (en
desgevallend F) aan de selectiecommissie (via topsportervolgsysteem);
Ter beschikking stellen van lesgevers in de sportspecifieke trainingsarbeid (in
structuuronderdelen met in de benaming de component 'Topsport');
Verantwoordelijkheid over de leerlingen/topsporters tijdens de wettelijke
afwezigheid op school (in het kader van deelname aan toernooien, stages en/of
intensieve trainingsperiode);
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 5
Organisatie schooljaar (incl. plannnig leerstofeenheden en structureren
evaluatie (in samenspraak met de topsportschool)).
Topsportschool /
Topsportschoolcoördinator
Topsportschool:
Schoolbestuur draagt verantwoordelijkheid voor het onderwijs;
Ontwerpen en aanwenden aangepaste leermethodes voor
leerlingen/topsporters;
Organisatie schooljaar, incl. planning leerstofeenheden en structureren
evaluatie, in samenspraak met de topsportfederatie(s);
Waken over vlotte overgang leerlingen/topsporters, waarvan het
topsportstatuut niet verlengd wordt, naar andere studierichtingen;
Oprichten Stuurgroep topsportschool: maken praktische afspraken m.b.t.
organisatie van de betrokken studierichtingen (en desgevallend
topsportklassen), evaluatie van de afspraken, organisatie van regelmatig overleg
en rapportering naar de ouders.
Topsportschool en topsportschoolcoördinator:
Aansturen stuurgroep topsportschool (voorzitterschap en secretariaat).
Topsportschoolcoördinator:
Werkzaamheden van de topsportschoolcoördinator strekken zich uit tot de
topsportschool, middenschool, basisschool en het internaat;
Organisatorische aanpak van alle kwesties die (in)direct verband houden met de
combinatie topsport en studie;
Organiseren (min. tweemaal per jaar) van bijeenkomsten waarbij de school en
de topsportfederatie(s) de ouders informeren;
Administratieve opvolging van de leerlingen/topsporters (+ contactpersoon
voor Sport Vlaanderen hieromtrent).
Op 1 september 1998 gingen de Vlaamse topsportscholen effectief van start in het ASO en het
TSO. Met de ondertekening van het nieuw topsportconvenant op 25 juni 2004 werd de
uitbreiding naar de middenschool (en voor de sporten gymnastiek, tennis en zwemmen naar de
basisschool) mogelijk gemaakt vanaf het schooljaar 2004-2005. In het schooljaar 2015-2016
wordt enkel nog door de sporttakken tennis en gymnastiek gebruikt gemaakt van het statuut
van topsportbelofte. Vanaf het schooljaar 2009-2010 werd ook inschrijven in het BSO mogelijk.
In het schooljaar 2015-2016 richt enkel nog de topsportschool van Antwerpen een BSO-
topsportrichting in. Vanaf het schooljaar 2014-2015 werd een flexibel leertraject buiten de
topsportschool mogelijk voor tennis en voetbal. In het schooljaar 2015-2016 stapte triatlon in in
het flexibel leertraject buiten de topsportschool en werd de topsportschoolwerking triatlon
stopgezet.
De Vlaamse topsportscholen gingen op 1 september 2015 hun 18e schooljaar in. In het schooljaar
2015-2016 werden 15 sporttakken aangeboden in 6 Vlaamse topsportscholen. De geografische
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 6
spreiding is op onderstaande kaart van Vlaanderen weergegeven (waarbij 1 = eerste graad, 2 =
tweede graad, 3 = derde graad). De sporttakken tennis, voetbal en triatlon werden in het
schooljaar 2015-2016 ook via een flexibel leertraject buiten de topsportschool aangeboden.
In onderstaande figuur wordt per schooljaar het aantal leerlingen/topsporters ingeschreven aan
een Vlaamse topsportschool (enkel secundair onderwijs) weergegeven, net als het aantal
toegekende topsportstatuten buiten de Vlaamse topsportscholen en erkende topsportbeloften in
de basisschool.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 7
De topsportschool is niet voor elke sporttak/discipline en voor elke leeftijdscategorie per
definitie het enige of meest aangewezen instrument om de talentontwikkeling optimaal in te
vullen. In het Topsportactieplan Vlaanderen II (2009-2012), III (2013-2016) en IV (2017-2020)
werden daarom zeven criteria geformuleerd waaraan voldaan dient te worden om een
topsportschool op te starten en/of om verder te blijven investeren in een bestaande
topsportschool. Deze zeven criteria zijn:
1. Kaderen in een volwaardig topsportloopbaantraject
De topsportschool moet kaderen in een volledig traject/programma van talentontwikkeling.
In het traject van detectie van een topsporttalent tot het behalen van internationaal
topsportsucces, dient de topsportschool een deel van het geheel te vormen. De nadruk moet
liggen op de doorstroommogelijkheden in verdere samenwerking met de topsportfederatie.
2. Selectiecriteria gericht op internationaal niveau
De selectiecriteria voor het verkrijgen van een topsportstatuut dienen permanent afgestemd
te worden op de finaliteit ‘topsport’. De finaliteit en de selectiecriteria dienen per graad
ondubbelzinnig vastgelegd te worden in een convenant tussen Sport Vlaanderen en de
betrokken federatie. Het behalen van de finaliteit dient voortaan als een belangrijke
parameter in de evaluatie van de werking van de topsportscholen gehanteerd te worden.
3. Omvang van de instroom
De selectiecriteria dienen voldoende streng gesteld te worden, zodat uitsluitend
leerlingen/topsporters van voldoende hoog niveau in functie van doorgroeimogelijkheden
weerhouden worden. In geval van onvoldoende aantal talentvolle jongeren dient de
betreffende graad/topsportschool stopgezet te worden en dienen individuele maatregelen of
structurele maatregelen buiten de topsportschool genomen te worden.
4. De noodzaak van participatie in één of meerdere graden in de topsportschool moet
aangetoond worden teneinde een optimale talentontwikkeling te bekomen.
In overleg met de betrokken federatie moet nagegaan worden of er evenwaardige of betere
alternatieven opgestart kunnen worden binnen het gewone leerplichtonderwijs,
bijvoorbeeld via een uitbreiding van de Pool van Jeugdtrainers Topsport. Hiervoor dienen
desgevallend de nodige middelen voorzien te worden. Per federatie dient nagegaan te
worden of er bepaalde graden of zelfs volledige topsportscholen dienen stopgezet te worden
indien zij onvoldoende meerwaarde genereren op het vlak van het topsportprogramma, de
begeleiding en de topsportontwikkeling. Ook federaties die niet participeren in een
topsportschool dienen duidelijk weer te geven hoe de talentdetectie en –ontwikkeling
binnen hun federatie verloopt. Indien nodig dient de federatie aangezet te worden om de
nodige initiatieven hieromtrent te ontwikkelen.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 8
5. Deskundigheid van de sporttechnische en interdisciplinaire omkadering
De aanwezigheid van deskundige trainers (zowel op sportief als op pedagogisch-didactisch
vlak) is bijzonder bepalend in het al dan niet doorstromen van leerlingen/topsporters naar
de top. Vanuit een interdisciplinaire begeleiding kunnen zowel de trainers als de
leerlingen/topsporters optimaal ondersteund en begeleid worden. De federaties dienen te
waken over de continuïteit binnen de sporttechnische omkadering.
6. Koppeling aan een trainingscentrum met geschikte topsportinfrastructuur
Teneinde de beschikbare middelen zo efficiënt mogelijk in te zetten is het noodzakelijk dat
de topsportfederaties (de sportinfrastructuur van) hun topsportschool koppelen aan hun
trainingscentrum. Dit leidt immers ook tot het rationeel inzetten van trainers en
(para)medische staf en geeft aanleiding tot een betere en vlottere communicatie en
begeleiding van de andere topsporters.
7. Totaalconcept: leefsituatie – onderwijs – sport
Topsportfederaties moeten streven naar het ‘ééncampus’-model per sporttak, waarbij leven,
trainen en studeren gecentraliseerd worden in één trainingscentrum voor de betrokken
sporttak. Vanuit dit totaalconcept wordt de leerling/topsporter reeds vanaf toetreding in de
topsportschool opgenomen in een topsportcultuur: de leerling/topsporter leeft samen met
andere beloftevolle jongeren en kan genieten van aangepast onderwijs en deskundige
trainingsbegeleiding in één trainingscentrum.
In opvolging van de evaluatie van de Vlaamse topsportscholen in 2010 en in het kader van het
Topsportactieplan Vlaanderen IV (2017-2020) werd in het schooljaar 2015-2016 een nieuwe
evaluatie van de topsportscholen gemaakt door Sport Vlaanderen.
In eerste instantie werd de opvolging van de aanbevelingen die in 2010 werd gemaakt,
geëvalueerd.
In tweede instantie werd uitgemaakt voor welke sporttakken de topsportschool wel/niet een
noodzakelijke meerwaarde bood, in welke graden het aanbod wel/niet diende behouden te
blijven en waar eventuele alternatieve projecten (bvb. via de inzet van jeugdtrainers naast een
topsportschool) beter beantwoordden aan de reële noden inzake talentontwikkeling. Deze fase
wordt uitgevoerd vanaf het schooljaar 2016-2017 of 2017-2018. Het betreft het bestendigen,
hetzij uitdoven van sporttakken/disciplines en/of graden, alsook de eventuele relocatie van het
aanbod door de verhuis van sporttakken/disciplines naar een andere (bestaande)
topsportschool.
Hieronder worden enerzijds de evaluatie van de aanbevelingen van 2010 opgelijst en anderzijds
de huidige aanbevelingen weergegeven.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 9
OPVOLGING AANBEVELINGEN 2010 & AANBEVELINGEN 2016
Individueel meetbare sporten
Atletiek
2010
Aanbeveling 1:
Inzake fond en halve fond dient de werking in de eerste en tweede graad te worden ingevuld
buiten de topsportschool, via de financiering van de nodige omkadering (Pool van Jeugdtrainers
Topsport). De derde graad wordt verder ingevuld via de topsportschool.
Actie: De motivatie om de 2de graad fond en halve fond voorlopig te behouden en de
komende 4 jaar deze werking verder te optimaliseren/te evalueren werd degelijk
onderbouwd onderbouwd door de Vlaamse Atletiekliga vzw. Er waren kansen en
opportuniteiten voor het verhogen van het topsportsucces in het afstandslopen waarin het
behoud van de 2de graad een belangrijke schakel was.
Aanbeveling 2:
De topsportschool atletiek inzake fond en halve fond (momenteel te Hasselt) en het
trainingscentrum voor beloften fond en halve fond (momenteel te Leuven), dienen op één plaats
samengebracht te worden.
Actie: De topsportschoolwerking van afstandslopen werd gecentraliseerd in Leuven vanaf
het schooljaar 2013-2014.
2016
Aanbeveling 1:
De Vlaamse Atletiekliga vzw dient werk te maken van de uitbouw van een professionelere
structuur in de Vlaamse atletiekclubs en de twee beloftecentra, zodat de kwaliteit van de
instroom naar de topsportschool en de doorstroom naar een internationaal niveau
gegarandeerd kan worden. Er dient een win-win situatie gecreëerd te worden voor zowel de
clubs als voor de federatie.
Aanbeveling 2:
De Vlaamse Atletiekliga vzw dient het negatieve imago van de topsportschool bij haar clubs weg
te werken.
Aanbeveling 3:
De meerwaarde van de topsportschool-werking in de tweede graad atletiek (zowel voor
afstandslopen, de explosieve nummers en de kampnummers) kan niet worden aangetoond.
Daarom is een verdere inrichting en subsidiëring van de topsportschool atletiek in de tweede
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 10
graad niet verantwoord en dient de tweede graad topsport atletiek uit te doven door (1) vanaf
het schooljaar 2017-2018 geen instroom in de tweede graad meer toe te laten en (2) de reeds
aanwezige leerlingen/topsporters de kans te geven om de topsportschool af te werken, indien zij
voldoen aan de selectiecriteria.
Aanbeveling 4:
De Vlaamse Atletiekliga vzw dient na te denken of een topsportschool in alle disciplines haalbaar
is (in functie van de loonkost).
Triatlon
2010
Aanbeveling 1:
De bestaande werking buiten de topsportschool, leeftijd eerste graad en via de Pool van
Jeugdtrainers Topsport, dient te worden behouden en geoptimaliseerd.
Actie: De federatie heeft in september 2014 beslist om de gecentraliseerde
topsportschoolwerking uit te doven en een gedecentraliseerde werking (in samenwerking
met de clubs) te ondersteunen.
2016
Aanbeveling 1:
Het flexibel leertraject buiten de topsportschool en de ondersteuning en uitbouw van de
topsportclubs dient verder te worden geoptimaliseerd.
Wielrennen
2010
Aanbeveling 1:
De uitstroom van de topsportschool dient beter afgestemd te worden op de instroom in de
gesubsidieerde Vlaamse wielerploegen (Jong Vlaanderen en Ladies Cycling Team).
Actie: De federatie is tegemoet gekomen aan de aanbeveling.
Aanbeveling 2:
Het dient onderzocht of BMX voortaan structureel opgenomen kan worden in de topsportschool
te Gent (momenteel Be Gold project).
Actie: BMX was onvoldoende professioneel uitgebouwd binnen de federatie om een
structurele topsportwerking op poten te kunnen zetten.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 11
2016
Aanbeveling 1:
De uitstroom van de topsportschool dient beter afgestemd te worden op het behalen van de
finaliteit van de topsportwerking op de piste. Wielerbond Vlaanderen vzw dient een duidelijke
impact aan te tonen op het programma van de individuele renner, los van de (professionele)
ploeg waarin de renners rijden.
Aanbeveling 2:
Wielerbond Vlaanderen vzw dient zich toe te leggen op het ontwikkelen van pisterenners. Er
kan weinig tot geen meerwaarde aangetoond worden voor een werking voor het wielrennen op
de weg in de topsportschool. Daarom is de inrichting en subsidiëring van de topsportschool
wegwielrennen niet langer verantwoord en dient de tweede en derde graad topsport wielrennen
wegwielrennen uit te doven door (1) voor het schooljaar 2017-2018 geen instroom voor de
discipline wegwielrennen toe te laten en (2) de reeds aanwezige leerlingen/topsporters
wegwielrennen de kans te geven om de topsportschool af te werken, indien zij voldoen aan de
selectiecriteria.
Zwemmen
2010
Aanbeveling 1:
Er is een prioritaire nood aan de bouw van een bijkomend (nieuw) 50m-trainingsbad in
Antwerpen. Indien een voldoende aanbod aan zwemwater kan geboden worden in de buurt van
een andere, bestaande topsportschool, dan is een verhuis aanbevolen.
Actie: Het nieuwe trainingsbad in Antwerpen werd in gebruik genomen in oktober 2015.
Vanaf september 2016 zal de federatie haar volledige topsportwerking in Antwerpen
centraliseren.
2016
Aanbeveling 1:
De Vlaamse Zwemfederatie vzw dient in de volgende beleidsperiode (2017-2020) de kwaliteit
(en kwantiteit) van instroom in de topsportschool te verbeteren, door:
1. het imago van de topsportschool zwemmen te verbeteren binnen de federatie en haar
clubs;
2. de clubwerking en de clubcoaches te ondersteunen en te verbeteren (eventueel via een
coach the coach project);
3. initiatieven te nemen die de samenwerking tussen de clubs en de federatie verder
optimaliseert.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 12
Aanbeveling 2:
De Vlaamse Zwemfederatie vzw dient initiatieven te nemen om, in een gecentraliseerde
topsportwerking, de programma’s en omkadering van alle partijen op elkaar af te stemmen,
zodat enerzijds een financieel efficiënter beleid kan gevoerd worden en anderzijds de
meerwaarde van het ééncampusmodel duidelijk wordt. Het spreekt voor zich dat de individuele
begeleiding en noden van de zwemmers in functie van het behalen van de
resultaatsdoelstellingen prioritair dienen bekeken te worden.
Technische/jury/gevechtsporten
Gymnastiek
2010
Aanbeveling 1:
Consolideren van de huidige werking.
Actie: De werking werd geconsolideerd.
Aanbeveling 2:
Er dient een samenwerkingsverband met de Vlaamse Ski en Snowboard Federatie opgezet te
worden om cross-over van gymnastiek drop-outs naar snowboard te faciliteren. Gesprekken
werden opgestart in januari 2011.
Actie: Er is voorlopig geen cross-over van topsport gymnastiek naar snowboard. Er is bij de
overgang naar het schooljaar 2015-2016 wel een cross-over tussen gymnastiek en atletiek
(polstokspringen) gebeurd in de topsportschool.
2016
Aanbeveling 1:
Consolideren van de huidige werking van de artistieke gymnastiek dames in Gent, met als
teamdoelstelling het behalen van een top 8 plaats op een wereldkampioenschap of Olympische
Spelen op middellange termijn.
Aanbeveling 2:
De Gymnastiekfederatie Vlaanderen vzw dient na te gaan of de huidige topsportwerking
artistieke gymnastiek heren enerzijds logistiek kan aangeboden worden in de Topsporthal in
Gent en anderzijds of het draagvlak binnen de federatie voldoende groot is om de
topsportwerking artistieke gymnastiek heren te continueren binnen het beleid van de
Gymnastiekfederatie Vlaanderen vzw.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 13
Judo
2010
Aanbeveling 1:
Slechts 60% van de talenten stroomt in en het clubniveau in de eerste graad is ontoereikend. De
eerste graad dient afgebouwd te worden, ten voordele van een lokale werking voor alle
getalenteerde jongeren van die leeftijd, te financieren via de Pool van Jeugdtrainers Topsport.
Actie: VJF heeft voor het schooljaar 2011-2012 geen leerlingen/topsporters voorgedragen
voor de instap in de topsportschool in het eerste jaar van de eerste graad. In het schooljaar
2012-2013 werden geen leerlingen/topsporters voorgedragen worden voor de eerste graad
in de topsportschool, die bijgevolg volledig uitgedoofd was op 1/9/2012. Het quotum van
lesgevers aan de topsportschool werd dien tengevolge verlaagd van 3,0 VTE naar 2,0 VTE.
De Jeugdtrainers Topsport werden verantwoordelijk gesteld voor de opvolging van de -
15jarigen, zodat de geïdentificeerde topsporttalenten langer konden doorgroeien in de
clubs.
2016
Aanbeveling 1:
De Vlaamse Judofederatie vzw dient initiatieven te nemen om de begeleiding van de “in service”
topsporttrainers bij het behalen van het VTS-diploma trainer A (via een VTS-opleiding of een
EVC-procedure) en een pedagogisch diploma (via een normaal traject, al dan niet in
samenspraak met een CVO) te optimaliseren o.a. teneinde de continuïteit van een kwalitatieve
trainersomkadering binnen en buiten de topsportschoolwerking te waarborgen.
Aanbeveling 2:
De Vlaamse Judofederatie vzw dient initiatieven te nemen om de uitbouw van een
talentenwerking -15 te verbeteren, waar mogelijk vanuit een nauwe(re) samenwerking met en
begeleiding van de club(trainer)s, o.a. teneinde een meer kwalitatieve instroom en doorstroom
van talenten in de topsportschool en de clubs te bereiken.
Aanbeveling 3:
De Vlaamse Judofederatie vzw dient initiatieven te nemen om een betere afstemming en
communicatie van de topsportprogramma’s over de verschillende leeftijdsgroepen te verkrijgen.
De doorstroom en uitstroom van leerlingen/topsporters in de topsportschool is momenteel
ontoereikend, mogelijk te wijten aan een (te) vroege instap in de topsportschool en/of een te
hoge workload voor jonge judoka’s.
Aanbeveling 4:
De Vlaamse Judofederatie vzw dient initiatieven te nemen om de uitbouw van een
uitstroomproject +18 te optimaliseren, waar mogelijk geïndividualiseerd of geclusterd per
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 14
relevante trainingscategorie (bv. onderscheid tussen licht- en zwaargewichten). Vooral het
uitstroomproject voor meisjes +18 dient duidelijker gestructureerd te worden.
Schermen
2010
Aanbeveling 1:
De snelle realisatie van een adequate begeleiding van de uitstroom uit de topsportschool is
noodzakelijk. De uitbouw op korte termijn van de topsportinfrastructuur te Gent (i.s.m. Sport
Vlaanderen) kan daartoe een hefboom zijn.
Actie: Een beloftenproject werd opgestart door de federatie.
2016
Aanbeveling 1:
De Vlaamse Schermbond vzw dient werk te maken van het opleiden van high potential trainers,
om de huidige lichting topsporttrainers te kunnen ondersteunen en om een eventueel vertrek
van één van de topsporttrainers te kunnen opvangen.
Aanbeveling 2:
De Vlaamse Schermbond vzw dient een kwalitatief instroomproject op te zetten, zodat er in de
topsportschool minder op basiscoördinatie dient gewerkt te worden, maar kan worden ingezet
op kwalitatieve uitbouw van de topsportschermers. Daarnaast dient de samenwerking van de
federatie met haar clubs van de 3 wapens (sabel, degen, floret) verder uitgebouwd te worden,
teneinde de federatie- en clubwerking verder te optimaliseren en te professionaliseren.
Aanbeveling 3:
De Vlaamse Schermbond vzw dient de beloftenwerking verder uit te bouwen en een
langetermijn-engagement van de geselecteerde schermers richting topsport (veelal in
combinatie met hogere studies) te eisen.
Snowboard
2010
Aanbeveling 1:
Inzake ski is een samenwerking met één of meerdere topsportcentra in de Alpen aan te bevelen,
naar het voorbeeld van Dries Vanden Broecke (Be Gold, Stams skischool Oostenrijk). In
voorkomend geval is de verdere uitbouw van een topsportschool ski in Vlaanderen en het
verlenen van topsportstatuten buiten de school overbodig.
Actie: Er werden geen topsportstatuten ski meer aangevraagd vanaf het schooljaar 2011-
2012.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 15
Aanbeveling 2:
Er dient een samenwerkingsverband met de GymFed te worden opgezet om cross-over van
gymnastiek drop-outs naar snowboard te faciliteren. Gesprekken werden opgestart in januari
2011.
Actie: Er gebeurden tot op heden weinig succesvolle cross-overs tussen gymnastiek en
snowboard.
2016
Aanbeveling 1:
Er dient een investering te gebeuren op vlak van trainingsaccommodatie nabij Antwerpen (bij
voorkeur in combinatie met een indoorsetting, vb. Woodward), wil Sneeuwsport Vlaanderen
concurrentieel blijven ten opzichte van de andere snowboardlanden.
Aanbeveling 2:
Sneeuwsport Vlaanderen dient blijvende aandacht te besteden aan het personeelsbeleid om
ervoor te zorgen dat er voldoende trainersexpertise binnen de federatie blijft.
Taekwondo
2010
Aanbeveling 1:
De instroom dient verbeterd te worden door een werking met de clubs (leeftijd eerste graad),
gefinancierd via de Pool van Jeugdtrainers Topsport.-
Actie: VTB heeft in 2011 een volledige topsportstructuur taekwondo uitgebouwd, die met
ingang van het schooljaar 2011-2012 startte en nog steeds van toepassing is. De trainers
van de topsportschool wonen op regelmatige basis clubtrainingen en provinciale trainingen
bij om talentvolle taekwon-doïn op te volgen en de clubtrainers bij te staan in de
begeleiding van geïdentificeerde topsporttalenten. De kwaliteit van instroom en
samenwerking met de clubs dient echter nog verdere stappen te zetten om tegemoet te
komen aan bovenstaande aanbeveling.
2016
Aanbeveling 1:
De Vlaamse Taekwondo Bond vzw dient de ontwikkelingslijnen (en daarbijhorend de
selectiecriteria) te actualiseren in functie van de prestatiecriteria vanaf 2009 tot op heden. Er
dient een ontwikkelingslijn ontwikkeld te worden die leidt richting een top 8 plaats op een
WK/Olympische Spelen of een medaille op een EK.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 16
Aanbeveling 2:
De Vlaamse Taekwondo Bond vzw dient een samenwerking met de clubs te initialiseren om zo
de clubwerking en het talentdetectiesysteem te verbeteren en de kwaliteit van de instroom in de
topsportschool te optimaliseren op jonge leeftijd.
Slagsporten
Badminton
2010
Aanbeveling 1:
Consolideren van de huidige werking.
Actie: De werking werd geconsolideerd.
2016
Aanbeveling 1:
Badminton Vlaanderen vzw dient op korte termijn relevante internationale prestaties bij de
senioren neer te zetten met alumni van de topsportschool of aan te tonen dat de uitgestroomde
talenten op ontwikkelingstraject richting een top 8 plaats op het Europees kampioenschap
senioren zitten, om een topsportschoolwerking te kunnen blijven verantwoorden.
Aanbeveling 2:
Badminton Vlaanderen vzw dient een prestatieontwikkelingslijn op basis van de wereldranglijst
junioren uit te werken en te implementeren in de ontwikkelingslijn van de federatie.
Aanbeveling 3:
Badminton Vlaanderen vzw dient in 2016 na te gaan of een optimale trainingsinfrastructuur
(badmintonterreinen, krachtzaal, …) voor badminton in Antwerpen voorzien kan worden. Indien
dit niet het geval is, dient de federatie de nodige stappen te ondernemen om een optimale en
gecentraliseerde trainingsinfrastructuur te vinden of bouwen op een andere locatie,
desgevallend in een samenwerkingsverband met andere (slagsporten)federaties.
Golf
2010
Aanbeveling 1:
De finaliteit dient afgestemd te worden op de selectiecriteria (IGF en BOIC) voor deelname aan
de Olympische Spelen.
Actie: De selectiecriteria voor deelname aan de Olympische Spelen liggen in lijn met de
reeds bestaande selectiecriteria.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 17
Aanbeveling 2:
De VVG dient zelf het slechte imago in de golfwereld van het studieniveau in de topsportschool
weg te werken.
Actie: De federatie heeft maatregelen ondernomen om de topsportschoolwerking golf te
promoten.
2016
Aanbeveling 1:
De Vlaamse Vereniging voor Golf vzw dient de kwalitatieve en voldoende kwantitatieve (vooral
bij de meisjes) instroom voor de topsportschool te verzekeren, door enerzijds de
competitiedeelname te stimuleren en anderzijds de clubs te ondersteunen in de uitbouw van
hun competitiewerking.
Aanbeveling 2:
De Vlaamse Vereniging voor Golf vzw dient na te gaan hoe het Top Golf Vlaanderen (+18) project
structureler in de (logistieke en financiële) ondersteuning van de golfspelers en van de federatie
kan worden ingebed.
Aanbeveling 3:
De Vlaamse Vereniging voor Golf vzw dient een optimaal totaalconcept
(training(sinfrastructuur), school, internaat) in de topsportschool na te streven. Indien op een
andere locatie dan Hasselt een optimalere structuur kan bewerkstelligd worden, dient de
federatie na te gaan of een verhuis van de topsportschool aangewezen is (en desgevallend uit te
voeren).
Tafeltennis
2010
Aanbeveling 1:
Consolideren van de huidige werking.
Actie: De werking werd geconsolideerd.
2016
Aanbeveling 1:
De Vlaamse Tafeltennisliga vzw dient de instroom voor de topsportschool te optimaliseren door
enerzijds de kwalitatieve doorstroom vanuit de regionale trainingsgroepen te verbeteren.
Anderzijds dient de federatie de clubwerking zoveel mogelijk te professionaliseren.
Aanbeveling 2:
De Vlaamse Tafeltennisliga vzw dient na te gaan of een nieuwe trainingsaccomodatie op de
locatie van een topsportschool haalbaar is, zowel op financieel als op logistiek vlak.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 18
Tennis
2010
Aanbeveling 1:
Consolideren van de huidige werking.
Actie: De werking werd geconsolideerd.
2016
Aanbeveling 1:
Tennis Vlaanderen dient enerzijds ervoor te waken dat het flexibel leertraject een duidelijke
meerwaarde kan bieden voor het behalen van de finaliteit van de topsportwerking en anderzijds
ervoor te zorgen dat, via het flexibel leertraject, de samenwerking met de
topsportclubs/toptennisscholen nog verbeterd wordt om zodoende zo veel mogelijk high
potentials via de federatiewerking te kunnen ondersteunen.
Aanbeveling 2:
Consolideren van de huidige werking.
Ploegsporten
Basketbal
2010
Aanbeveling 1:
De middenschool dient op slechts één locatie behouden te blijven. Er dient parallel, in opstart via
Pool van Jeugdtrainers Topsport, door de federatie een alternatief lokaal instroomproject
uitgewerkt worden.
Actie: De Vlaamse Basketballiga vzw heeft voor het schooljaar 2011-2012 geen leerlingen
meer voorgedragen voor de middenschool in Gent en Mortsel. Echter, de
middenschoolwerking in Brugge en Leuven bleef bestaan. De lesgevers in de middenschool
van Brugge werden niet gesubsidieerd door de Vlaamse Overheid.
Aanbeveling 2:
Het opzetten van een valabel beloftenproject heren is noodzakelijk voor de opvang van
beloftevolle jongeren na de topsportschool.
Actie: De uitstromers uit de topsportschool trainen sinds 2014 in de Academy van de
federatie, in combinatie met clubtrainingen. De federatie geeft aan dat dit project nog zal
bijgestuurd worden in functie van de efficiëntie.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 19
Aanbeveling 3:
Indien de accommodatie te Leuven ontoereikend blijft, wordt de verhuis van de topsportschool
naar een meer geschikte locatie aanbevolen.
Actie: In maart 2016 besliste de federatie om de topsportschoolwerking te verhuizen naar
de topsportschool in Antwerpen vanaf het schooljaar 2016-2017.
2016
Aanbeveling 1:
De middenschool (op een andere locatie dan de topsportschool) dient een kwalitatieve
doorstroom te genereren van zowel jongens als meisjes naar de tweede en derde graad van de
topsportschool.
Aanbeveling 2:
In de derde graad van de topsportschool (jongens) dient de Vlaamse Basketballiga vzw een
structurele samenwerking met de clubs uit te bouwen, waarbij alle leerlingen/topsporters in de
derde graad individuele overdagtrainingen in de topsportschool krijgen, in combinatie met de
collectieve avondtrainingen in de clubs (die minstens op het niveau van heren 2e nationale
afdeling en dames 1e nationale spelen). Voor elke leerling/topsporter dient een individueel
programma opgesteld te worden in functie van zijn/haar ontwikkelingslijn.
Aanbeveling 3:
Het opzetten van een structureel beloftenproject voor de dames is noodzakelijk voor de opvang
van beloftevolle jongeren na de topsportschool.
Handbal
2010
Aanbeveling 1:
Er is geen clubwerking op niveau, noch inzake instroom, noch inzake uitstroom. Er zijn geen
significante resultaten in de voorbije 12 jaar behaald, bij heren noch dames, jeugd noch senioren.
Er is geen topsportwerking dames na de topsportschool. Daarom is een verdere inrichting en
subsidiëring van de topsportschool handbal niet verantwoord en dient de topsportschool
handbal uit te doven door (1) voor het schooljaar 2011-2012 geen statuten toe te kennen voor
het eerste, derde en vijfde jaar secundair onderwijs en (2) voor het schooljaar 2012-2013 geen
statuten toe te kennen voor het tweede, vierde en zesde jaar secundair onderwijs.
Actie: De topsportschoolwerking handbal werd beëindigd op 31 augustus 2014.
Aanbeveling 2:
Een project met uitzicht op een top 8 plaats op het EK (jeugd of senioren) dient ad hoc
ondersteund te worden in de toekomst.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 20
Actie: Er werd in de Olympiade 2013-2016 geen project met uitzicht op een top 8 plaats op
het EK (jeugd of senioren) ingediend door de federatie.
Voetbal
2010
Aanbeveling 1:
De subsidiëring van de topsportschool voetbal dient in lijn gebracht te worden met de overige
ploegsporten, rekening houdend met het aantal spelers per ploeg. De vaste kosten per ploeg
(omkadering, transport, …) dienen in de eerste plaats in aanmerking genomen te worden voor
de berekening van de subsidie, eerder dan een vast bedrag per leerling toe te kennen. Dit kan via
een interpretatie van het bestaande UB topsport, of via een aanpassing ervan.
Actie: De subsidiëring van de topsportschool voetbal werd in lijn gebracht met de andere
ploegsporten.
Aanbeveling 2:
De meerwaarde van de middenschool voetbal staat ter discussie. De instroom naar de
topsportschool kan beter door alternatieve projecten (i.s.m. lokale clubs) gerealiseerd worden.
Actie: De werking van de 5 middenscholen topsport voetbal werden uitgedoofd vanaf het
schooljaar 2012-2013. Alle middenscholen bieden op dit moment een optierichting voetbal
aan, op locatie van de topsportschool, als mogelijke voorbereiding op de topsportschool.
Aanbeveling 3:
Het aanbod in de tweede graad jongens dient op de bestaande locaties behouden te blijven.
Actie: Het aanbod in de tweede graad jongens werd op alle locaties behouden.
Aanbeveling 4:
Het aanbod in de derde graad jongens dient gecentraliseerd te worden (zoals in de overige
ploegsporten) op één locatie en geïntegreerd te worden in de werking van de nationale ploegen.
Aanbevolen wordt om desgevallend de nationale ploeg jongens U17 te laten deelnemen aan de
competitie in vierde nationale en om de nationale ploeg jongens U18 te laten deelnemen aan de
competitie in derde nationale. Dit kan evenwel uitsluitend succesvol ingericht worden op
voorwaarde van een volledige medewerking van de Belgische/Vlaamse Ligaclubs. De VFV dient
hiertoe het nodige initiatief te nemen.
Actie: De aanbeveling werd niet gerealiseerd.
Aanbeveling 5:
Het afstemmen van het programma tussen de VFV (12u topsportschool) en de clubs (10-15u na
de topsportschool) is noodzakelijk en dient tot één gecoördineerd programma in hoofde van
elke leerling/topsporter te leiden.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 21
Actie: Het programma en de belasting wordt wekelijks overlegd tussen de topsportschool en
de betrokken clubs voor elke leerling/topsporter.
Aanbeveling 6:
Het programma voor alle meisjes dient in één topsportschool gecentraliseerd te worden.
Actie: De topsportschoolwerking voor de meisjes derde graad werd vanaf het schooljaar
2014-2015 gecentraliseerd in Leuven. Echter, door de vrijheid van onderwijskeuze kan de
federatie niet beletten dat een meisje zich inschrijft in één van de vier andere
topsportscholen voetbal.
2016
Aanbeveling 1:
De Voetbalfederatie Vlaanderen vzw dient de gecentraliseerde werking van de meisjes te
behouden en op korte termijn verder uit te bouwen naar de tweede graad van het secundair
onderwijs.
Aanbeveling 2:
De Voetbalfederatie Vlaanderen vzw dient erover te waken dat de krachtige leeromgeving voor
alle leerlingen/topsporters behouden blijft. Indien, door het meetrainen van
leerlingen/topsporters met de A-kern of B-kern van een profclub, de andere
leerlingen/topsporters de krachtige leeromgeving dreigen te verliezen, dient de federatie
hiervoor maatregelen te nemen.
Aanbeveling 3:
De Voetbalfederatie Vlaanderen vzw dient na te gaan of een structurele samenwerking tussen de
federatie en de professionele voetbalclubs op locatie van de topsportschool tijdens de
topsportschooluren effectief een meerwaarde biedt voor alle leerlingen/topsporters,
onafhankelijk van de club waarbij de voetballers aangesloten zijn. Indien dit zo blijkt te zijn,
moet de federatie de pistes in de verschillende topsportscholen aftoetsen om tot een optimale
trainingssituatie te komen voor alle leerlingen/topsporters.
Aanbeveling 4:
De Voetbalfederatie Vlaanderen vzw dient enerzijds ervoor te waken dat het flexibel leertraject
een duidelijke meerwaarde kan bieden voor het behalen van de finaliteit van de
topsportwerking en anderzijds ervoor te zorgen dat, via het flexibel leertraject, de
samenwerking met de voetbalclubs nog verbeterd wordt om zodoende zo veel mogelijk high
potentials te kunnen ondersteunen.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 22
Volleybal
2010
Aanbeveling 1:
De uitstroom dient gekoppeld te worden aan de werking van clubs in binnen- en buitenland,
waarbij de duale loopbaan van de speler/speelster en de deelname aan het programma van de
nationale ploeg centraal staan. Bij de heren dient de timing van de overstap, van de centrale
werking in de VVB naar een professionele club, op de ontwikkeling van de speler afgestemd te
worden. De VVB dient de nodige maatregelen te nemen om de beschikbaarheid voor de
nationale ploeg te stimuleren en waar nodig af te dwingen.
Actie: De aanbeveling werd opgevolgd.
Aanbeveling 2:
Er dienen maatregelen genomen te worden om de rekrutering van de beste talenten (instroom)
voor de topsportschool te realiseren. Weerstanden bij kandidaat instappers dienen weggewerkt
te worden en de werking van de Pool van Jeugdtrainers Topsport dient geoptimaliseerd te
worden.
Actie: De weerstanden bij de kandidaat instappers zijn kleiner geworden, maar zijn nog
steeds aanwezig. Voor de federatie is dit een blijvend werkpunt.
2016
Aanbeveling 1:
De huidige werking voor zaalvolleybal dient geconsolideerd te worden, met de nodige aandacht
voor de kwalitatieve instroom. Daarnaast dient het uitstroomproject voor heren en dames
structureel gehandhaafd te blijven.
Aanbeveling 2:
De Vlaamse Volleybalbond vzw dient te bekijken hoe de discipline beachvolleybal kan
geïmplementeerd worden in de topsportschoolwerking, zonder dat dit een belemmering is voor
de huidige werking.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 23
In derde instantie dienen maatregelen tot bijsturing op vlak van de zeven kwaliteitscriteria
gerealiseerd te worden, m.a.w. op dagelijks operationeel vlak binnen de bestaande/resterende
topsportscholen/graden. Dit is een permanente zorg voor alle betrokken partners, te realiseren
via initiatieven/acties naargelang ieders rol en bevoegdheid (Globaal Topsportconvenant: zie
hoger). In het afsluitend hoofdstuk “Generieke aanbevelingen” zullen, sporttakoverschrijdend,
de belangrijkste werkpunten worden opgesomd, alsook de betrokken actoren. Inzake een aantal
van deze werkpunten werden reeds concrete stappen ondernomen door de sportsector
(uitvoering Topsportactieplan Vlaanderen I (2005-2008), II (2009-2012) en III (2013-2016)),
andere werkpunten dienen zowel door de sportsector als de onderwijssector in de komende
jaren aangepakt te worden. Wat sport betreft dienen de beleidsprioriteiten jaarlijks en i.f.v. de
beschikbare middelen vastgelegd te worden, zowel door de Vlaamse overheid als door de
belanghebbenden (topsportfederaties) zelf.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 24
WERKWIJZE
Er werd door Sport Vlaanderen in nauw overleg met de betrokken sportfederaties nagegaan in
welke mate de bestaande werking binnen de topsportscholen beantwoordt aan de criteria uit
het Topsportactieplan Vlaanderen II, zoals hierboven aangehaald, en waar er desgevallend
structureel of operationeel bijgestuurd dient te worden.
In een eerste fase (november-december 2015) werd overleg gehouden tussen Sport Vlaanderen
en elke betrokken sportfederatie afzonderlijk (zie onderstaande tabel).
Datum Uur Sporttak Federatie Sport Vlaanderen
16.11.2015 11.00-12.30 Tafeltennis
(VTTL)
Bart Vermoesen
Jacques Denys
Filip Verherstraeten
Tommy Verlinde
17.11.2015 11.30-13.00 Golf (VVG) Karine Guerman
Marc Verneirt
Filip Verherstraeten
Tommy Verlinde
17.11.2015 14.00-15.30 Tennis (TV) Kevin Beyens Filip Verherstraeten
Tommy Verlinde
18.11.2015 11.00-12.30 Zwemmen (VZF) Koen Van Buggenhout Filip Verherstraeten
Tommy Verlinde
19.11.2015 11.00-12.00 Snowboard (SV) Tom Coeckelberghs Filip Verherstraeten
Tommy Verlinde
23.11.2015 13.30-16.00 Badminton (BV) Jo Van Damme
Wouter Claes
Alan McIlvain
Bert Six
Tommy Verlinde
24.11.2015 11.30-12.30 Judo (VJF) Danny Belmans Filip Verherstraeten
Tommy Verlinde
30.11.2015 11.00-12.30 Voetbal (VFV) Benny Mazur
Bob Browaeys
Joric Vandendriessche
Filip Verherstraeten
Tommy Verlinde
01.12.2015 14.00-15.30 Triatlon(VTDL) Reinout Van Schuylenbergh Bert Six
Tommy Verlinde
02.12.2015 10.00-12.00 Basketbal (VBL) Koen Umans
Sven Vancamp
Arvid Diels
Olivier Foucart
Wim Meiresonne
Tommy Verlinde
02.12.2015 13.00-15.00 Schermen (VSB) Margot Callewaert
Paul Corteyn
Yannick Germeau
Lies Ketels
Tommy Verlinde
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 25
09.12.2015 8.00-10.30 Atletiek (VAL) Tille Scheerlinck
Owen Malone
Sofie Debaere
Tommy Verlinde
10.12.2015 9.30-11.00 Gymnastiek
(GYMFED)
Valerie Van Cauwenberghe
Ward Van den Bosch
Lies Ketels
Tommy Verlinde
10.12.2015 11.00-12.45 Wielrennen
(WBV)
Koen Beeckman Wim Meiresonne
Tommy Verlinde
14.12.2015 8.00-10.00 Volleybal (VVB) Koen Hoeyberghs Wim Meiresonne
Tommy Verlinde
17.12.2015 13.00-15.00 Taekwondo
(VTB)
Laurence Rase Filip Verherstraeten
Tommy Verlinde
Op basis van deze gesprekken kwam een eerste sneuveltekst tot stand.
Aansluitend werd een eerste bespreking gehouden door de Taskforce Topsport (09.06.2016).
Per sporttak werd het desbetreffende hoofdstuk met de topsportfederatie teruggekoppeld na de
Taskforce Topsport. Alle betrokken topsportfederaties bezorgden uiterlijk 18.06.2016 hun
opmerkingen/aanvullingen en/of akkoord. Aansluitend werden de beleidsaanbevelingen door
Sport Vlaanderen en de Taskforce Topsport geformuleerd en werd de voorliggende
ontwerpnota vervolgens gefinaliseerd.
Om een zinvolle vergelijking tussen sporttakken mogelijk te maken, werden de sporttakken in
groepen ingedeeld:
Individuele meetbare sporten:
atletiek, triatlon, wielrennen en zwemmen
Technische/jury en/of vechtsporten:
gymnastiek, judo, schermen, ski/snowboard en taekwondo
Slagsporten:
badminton, golf, tafeltennis en tennis
Ploegsporten:
basketbal, voetbal en volleybal
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 26
RESULTATEN EN AANBEVELINGEN
Per sporttak wordt het volgende weergegeven:
1) Een historiek van de topsportschool (jaar van opstart, operationele graden, aantallen
leerlingen/topsporters, locatie(s), belangrijke resultaten) en de huidige toestand
(schooljaar 2015-2016);
2) Een toetsing van de huidige werking aan de 7 criteria in het Topsportactieplan
Vlaanderen (zie hoger), waarin de federatie aangeeft hoe de topsportschoolwerking in
het beleid is geïmplementeerd;
3) Conclusies Sport Vlaanderen op basis van het interview tussen Sport Vlaanderen en de
topsportfederatie;
4) Beleidsaanbevelingen.
INDIVIDUEEL MEETBARE SPORTEN
Atletiek
Historiek
De Vlaamse Atletiekliga participeerde van bij aanvang van het project topsportscholen in het
schooljaar 1998-1999 in het Koninklijk Atheneum Voskenslaan te Gent en in het Koninklijk
Atheneum 2 te Hasselt. Na de evaluatie van de topsportscholen in 2010/2011 werd aanbevolen
om de topsportschool en de beloftenwerking afstandslopen te centraliseren op één locatie. De
topsportschool afstandslopen verhuisde in het schooljaar 2014-2015 van Hasselt naar Leuven.
In de topsportschool te Gent wordt er toegespitst op de explosieve en technische nummers
terwijl in de topsportschool van Leuven leerlingen terecht kunnen voor de afstandsnummers.
Toen bij de ondertekening van het nieuwe topsportconvenant in 2004 de mogelijkheid werd
gecreëerd om een eerste graad van het secundair onderwijs in te richten, startte de Vlaamse
Atletiekliga in beide topsportscholen een werking op in de eerste graad vanaf het schooljaar
2004-2005. In het schooljaar 2012-2013 werd de eerste graad afstandslopen uitgedoofd. In het
schooljaar 2015-2016 besliste de federatie om de eerste graad voor de explosieve nummers in
Gent ook uit te doven. In het huidig schooljaar (2015-2016) zitten nog 2 leerlingen/topsporters
in de 1e graad.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 27
Het aantal ingeschreven leerlingen in de topsportschool atletiek steeg van 23 in het schooljaar
1998-1999 naar 39 in het schooljaar 2010-2011. Sinds het schooljaar 2005-2006 is er sprake
van een stabilisatie van het aantal uitgereikte topsportstatuten en meteen ook van het aantal
ingeschreven leerlingen/topsporters. De Vlaamse Atletiekliga vzw vraagt geen topsportstatuten
buiten de topsportschool aan.
Doorheen de jaren zijn verschillende afgestudeerde leerlingen/topsporters erin geslaagd zich te
plaatsen voor EK’s en WK’s bij de senioren (onder andere Kevin Rans, Krijn Van Koolwijk en
Pieter De Smet, ). Sinds 2010 slaagden 10 topsportschoolatleten erin zich te plaatsen voor een
EK en een WK bij de senioren. In dezelfde periode vind je in onderstaande tabel het aantal
finalisten per jeugdkampioenschap terug (waarvan 2 gouden medailles, 1 zilveren en 2
bronzen):
Eyof EYOT Wku18 YOG EKu20 WKu20 EKu23
2 1 3 1 10 5 5
Eva Willemark en Elfje Willemsen, oud-leerlingen topsport atletiek, namen deel aan de
Olympische Spelen te Vancouver in de discipline bobslee. Elfje Willemsen nam deel aan de
Olympische Spelen in Sotchi in 2014 in de discipline bobslee.
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
1e graad 7 18 18 12 10 15 14 9 6 9 10 2
2e en 3e graad 23 29 29 33 40 30 23 26 24 27 34 31 29 27 30 37 35 35
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2e en 3e graad 1e graad
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 28
Huidige situatie (schooljaar 2015-2016)
De Vlaamse Atletiekliga heeft in het schooljaar 2015-2016 37 leerlingen/topsporters (dd.
11.01.2016 verdeeld over twee topsportscholen: 16 leerlingen/topsporters in Leuven en 21
leerlingen/topsporters in Gent.
De verdeling per school, per geslacht en per studiejaar is als volgt:
Gent Leuven Totaal
1e graad M V M V M V
1e leerjaar 0 0 0 0 0 0
2e leerjaar 1 1 0 0 1 1
2e graad
3e leerjaar 3 3 1 2 4 5
4e leerjaar 2 3 3 2 5 5
3e graad
5e leerjaar 4 2 3 2 7 4
6e leerjaar 0 2 1 2 1 4
Totaal 10 11 8 8 18 19
De Taskforce Topsport besliste in 2012 dat in de lopende Olympiade 2013-2016 maximaal 5,00
VTE lesgevers/trainers voor de topsportschool atletiek gesubsidieerd worden. In het schooljaar
2015-2016 worden Cedric Nolf, Stefaan Vanderstichele, Tom Du Pan, Peter Moreels, Roel
Breugelmans, Patrick Himschoot en Dirk Engelen binnen het quotum gesubsidieerd.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 29
Toetsing van de huidige werking aan de vooropgestelde criteria in het Topsportactieplan
Vlaanderen III
1. Kaderen in een volwaardig topsportloopbaantraject
Voorafgaand aan de topsportschool organiseert de Vlaamse Atletiekliga vzw talentdagen,
opendeurtrainingen, en een selectiestage, waar verschillende talenten verzameld
worden en samen trainen.
De beloftenwerking wordt op twee locaties ondersteund door de Vlaamse Atletiekliga
vzw: in Gent (explosieve nummers) wordt deze geleid door Philippe Gilson, in Leuven
worden de afstandsnummers geleid door Rik Didden en de explosieve nummers door
Marlon Gevaert en Rudi Diels.
2. Selectiecriteria gericht op internationaal niveau
De selectiecriteria voor de topsportschool zijn tot stand gekomen na een top-down
analyse van de VAL-ontwikkelingslijnen, die gebaseerd zijn op een studie van West-
Europese atleten die een top 8 plaats behaalden op Olympische Spelen,
wereldkampioenschappen en Europese kampioenschappen. De selectiecriteria worden
per Olympiade getoetst aan de validiteit en de haalbaarheid van de doelstellingen op
middellange en lange termijn. In de Olympiade Rio (2013-2016) werden de
selectiecriteria nog verder verfijnd en verstrengd.
Voor instappers wordt informatie m.b.t. de selectiecriteria gegeven en bestaat de
selectieprocedure uit opendeurtrainingen en stages, waarbij het engagement van de
kandidaat leerling/topsporter na elke stap dient bevestigd te worden. De
leerlingen/topsporters ontvangen trimestriële evaluaties en krijgen informatie over de
herselectiecriteria.
3. Omvang van de instroom
De omvang van de topsportschoolpopulatie is de laatste jaren stabiel en ligt de laatste 5
jaar tussen de 11 en de 16 instromers. Het is echter niet evident om instromers te
selecteren met voldoende kwaliteit, mede door een te weinig professionele clubwerking
(zie punt 4).
De Vlaamse Atletiekliga vzw heeft op dit moment een pool van een generatie ‘jonge’
gemotiveerde trainers tussen 25 en 30 in de clubwerking. Er zijn echter slechts een zeer
beperkt aantal trainers met meer ervaring die de federatiewerking ondersteunen. De
Vlaamse Atletiekliga vzw wijt dit deels aan de negatieve visie van (bepaalde) clubs ten
opzichte van de topsportschoolwerking.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 30
4. De noodzaak van participatie in één of meerdere graden in de topsportschool moet
aangetoond worden teneinde een optimale talentontwikkeling te bekomen
Op jonge leeftijd (vanaf 12 jaar) dient een goede basis gelegd te worden. Echter, de
professionele structuur binnen de clubs ontbreekt op dit moment nog te vaak om een
talentvolle atleet naar een internationaal niveau te brengen, waardoor veel talent reeds
aan de basis verloren gaat.
5. Deskundigheid van de sporttechnische en interdisciplinaire omkadering
De sporttechnische omkadering bestaat in het schooljaar 2015-2016 uit een mix van
zeer ervaren trainers en enkele high potential trainers die openstaan voor
vernieuwingen en ambitieus zijn. Het sporttechnisch kader is deels afhankelijk van de
disciplines van de atleten in de topsportschool (vb. indien het ene schooljaar een
discuswerper selecteert instroomt in de topsportschool, dient de federatie hiervoor een
discustrainer aan te werven. Bij uitstroom van deze discuswerper is de invulling voor de
lesgever/trainer ook verdwenen) . De Vlaamse Atletiekliga vzw merkt op dat het
pedagogische diploma een drempel is om de juiste trainers vast te leggen in de
topsportschoolwerking.
De lesgevers van de topsportschool organiseren zelf mee het instroomproject. Daarnaast
zijn er synergieën met de beloftenwerking in beide trainingscentra. De
topsportschooltrainers gaan regelmatig mee naar internationale kampioenschappen (vb.
Patrick Himschoot is topsportschooltrainer en de nationale coach van de 4x400m bij de
dames senioren).
De loonkost is bij de Vlaamse Atletiekliga vzw een zware (extra) kost. In het schooljaar
2015-2016 werd ondermeer hierdoor de taakinvulling en –omschrijving duidelijker
vastgelegd en bijgestuurd.
6. Koppeling aan een trainingscentrum met geschikte trainingsinfrastructuur
Door de verhuis van de topsportschool afstandslopen van Hasselt naar Leuven (in het
schooljaar 2014-2015) is de centralisatie van het trainingscentrum afstandslopen in
Leuven gerealiseerd. In november 2015 werd in de faculteit Faber in Leuven een nieuwe
indoortrainingshal voor atletiek geopend.
Het trainingscentrum voor de explosieve nummers was reeds volledig gecentraliseerd in
de Topsporthal van Gent. De Vlaamse Atletiekliga geeft aan dat de infrastructuur/piste
aan vernieuwing toe is.
7. Totaalconcept: leefsituatie – onderwijs – sport
In Leuven bevindt het internaat zich op de locatie van de topsportschool. De atletiekpiste
en het bos liggen aan de overkant van de Ring (ca. 500m wandelen).
In Gent bevindt het internaat zich op dezelfde locatie als de trainingsaccommodatie, de
school is op 10 minuten fietsen.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 31
De voeding in Leuven is afgestemd op topsport. In Gent dienen hier nog grote stappen in
worden gezet.
Er is in beide scholen een nauw en regelmatig overleg met de topsportschoolcoördinator
en het internaat.
Op vlak van onderwijs dienen er voor de Vlaamse Atletiekliga vzw, zowel in Gent als in
Leuven, nog stappen te worden gezet om de topsportschoolwerking efficiënter en meer
in functie van topsport te maken.
Conclusies
1. Is een topsportschool noodzakelijk?
Een topsportschoolwerking voor atletiek is aangewezen, vooral in de derde graad.
Om de gedane investeringen in de topsportschool niet verloren te laten gaan, dient de
federatie enerzijds de doorstroom naar de beloftewerking te optimaliseren en anderzijds
de professionalisering van de Vlaamse atletiekclubs te ondersteunen en uit te bouwen,
zodat een kwalitatieve instroom in de topsportschool kan gegarandeerd worden.
2. Wat is de finaliteit van de topsportschool?
De finaliteit van de topsportschool op het toppunt van de loopbaan is een top 16 plaats
op de Olympische Spelen. De federatie gaat uit van een top 8 plaats op een Europees
kampioenschap en een top 12 plaats op een wereldkampioenschap, zoals het Vlaams
topsportbeleid vooropstelt. De leerlingen/topsporters dienen in staat te zijn een A1 of
A2 statuut binnen de Vlaamse Atletiekliga te verwerven. Dat komt overeen met een top
24 plaats op de wereldrangschikking. Als tussentijdse doelstelling wordt vooropgesteld
dat een topsportschoolatleet als junior een B1u20 elitestatuut moet behalen.
3. In welke graden van de topsportschool is participatie noodzakelijk?
Een participatie in de derde graad van de topsportschool is noodzakelijk, zowel voor de
explosieve als voor de afstandsnummers. In de tweede graad wordt de meerwaarde van
de topsportschool atletiek onvoldoende aangetoond. Het trainingsprogramma en –
volume kan in de tweede graad, zowel voor afstandslopen, als de explosieve nummers
(bijvoorbeeld in combinatie met een optie atletiek in een reguliere (sport)school), op een
zeer degelijke manier afgewerkt worden naast de topsportschool, zonder inbreuk te
doen op de langetermijnontwikkeling van de atleet. Verschillende atleten in het verleden
hebben dit traject reeds bewandeld.
4. Op welke locaties is een topsportschool noodzakelijk?
De topsportschool in Gent, in de nabijheid van de topsporthal, beantwoordt aan de
noden en behoeften, mits het nodige onderhoud aan de infrastructuur. De werking van
de topsportschool in Leuven garandeert de continuïteit en de samenhang met het
beloftenproject voor afstandslopen.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 32
5. Is de topsportschool voor zowel jongens als meisjes noodzakelijk?
Er is geen onderscheid in de noodzaak voor een topsportschool op basis van geslacht.
Beleidsaanbeveling
1. De Vlaamse Atletiekliga vzw dient werk te maken van de uitbouw van een
professionelere structuur in de Vlaamse atletiekclubs en de twee beloftencentra, zodat
de kwaliteit van de instroom naar de topsportschool en de doorstroom naar een
internationaal niveau gegarandeerd kan worden. Een transitieprogramma voor de
uitstroom van de topsportschool dient uitgewerkt te worden. Er dient een win-win
situatie gecreëerd te worden voor zowel de clubs als voor de federatie.
2. De Vlaamse Atletiekliga vzw dient het negatieve imago van de topsportschool bij de
clubs weg te werken.
3. De meerwaarde van de topsportschoolwerking in de tweede graad atletiek (zowel voor
afstandslopen, de explosieve nummers en de kampnummers) kan niet worden
aangetoond. Daarom is een verdere inrichting en subsidiëring van de topsportschool
atletiek in de tweede graad niet verantwoord en dient de tweede graad topsport atletiek
uit te doven door (1) voor het schooljaar 2017-2018 geen instroom in de tweede graad
meer toe te laten en (2) de reeds aanwezige leerlingen/topsporters de kans te geven om
de topsportschool af te werken, indien zij voldoen aan de selectiecriteria.
4. De Vlaamse Atletiekliga vzw dient na te denken of een topsportschool in alle disciplines
haalbaar is (in functie van de loonkost).
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 33
Triatlon
Historiek
De Vlaamse Triatlon en Duatlon Liga vzw startte een topsportschoolwerking in het schooljaar
2005-2006 in het Koninklijk Atheneum Redingenhof in Leuven. De topsportschool triatlon
participeerde enkel in de tweede en derde graad. Vanaf het schooljaar 2011-2012 is het
leerlingenaantal drastisch gezakt. In het begin van het schooljaar 2013-2014 besliste de Vlaamse
Triatlon en Duatlon Liga vzw om de topsportschoolwerking uit te doven. Vanaf het schooljaar
2015-2016 stapte de federatie in in het flexibel leertraject buiten de topsportschool, uitsluitend
in de derde graad van het secundair onderwijs.
Als ex-leerling/topsporter eindigde Sofie Hooghe op een derde plaats op het Penza ETU
Triathlon U23 (wereldkampioenschap) in 2014 Sofie Hooghe behaalde ook een elfde plaats op
het wereldkampioenschap U23 in Londen (2013).
Ine Couckuyt eindigde op een zeventiende plaats op het wereldkampioenschap juniores in 2012
en een elfde plaats op het Europees kampioenschap voor junioren in 2012.
Charlotte Deldaele behaalde de negende plaats op hetzelfde Europees kampioenschap in 2012.
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
3e graad 2 6 7 7 8 9 3 1 2 2
2e graad 3 5 4 6 4 2 2 2 2 1
0
2
4
6
8
10
12
14
2e graad 3e graad
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 34
Huidige situatie (schooljaar 2015-2016)
In het schooljaar 2015-2016 zijn drie leerlingen/topsporters (dd. 11.01.2016) ingeschreven in
het flexibel leertraject buiten de topsportschool. De leerlingen lopen school in Brugge, Hasselt en
Leuven.
De verdeling per geslacht en per leerjaar is als volgt:
Geen topsportschool
3e graad
5e leerjaar 3 0
6e leerjaar 0 0
Totaal 3 0
De Taskforce Topsport besliste in 2012 dat in de Olympiade 2013-2016 maximaal 1,00 VTE
lesgevers/trainers voor de topsportschool triatlon gesubsidieerd wordt. In het kader van het
flexibel leertraject buiten de topsportschool wordt het quotum vanaf het schooljaar 2015-2016
niet meer ingevuld, maar wordt een financiering voorzien via de pool van Jeugdtrainers
Topsport (gezamenlijk max. 1,5VTE) om de ondersteuning voor het flexibel leertraject te
voorzien.
Toetsing van de huidige werking aan de vooropgestelde criteria in het Topsportactieplan
Vlaanderen III
1. Kaderen in een volwaardig topsportloopbaantraject
Voor een potentiële instap in het flexibel leertraject buiten de topsportschool
organiseert de Vlaamse Triatlon en Duatlon Liga vzw regiotrainingen in samenwerking
met de topsportclubs (= clubs die aan specifieke omkaderingsvoorwaarden voldoen). Op
deze manier kan de clubwerking verder uitgebouwd worden en kan het trainingsaanbod
voor potentiële topsporters verder gestuurd worden. In het schooljaar 2015-2016 zijn er
6 topsportclubs in Vlaanderen. De federatie geeft aan dat er een positieve dynamiek is
ontstaan in de verschillende clubwerkingen door het oprichten van topsportclubs. De
clubs zijn vragende partij om zelf de trainingssturing en –inhouden meer in handen te
nemen. De federatie voorziet o.a. ondersteuning van de clubs door de topsporttrainers in
dienst van de federatie bijscholingen en trainingen te laten geven voor de clubs en hun
trainers. Op termijn zou dit sterk kunnen bijdragen tot de professionalisering van de
trainers in het Vlaamse triatlonlandschap. In de volgende beleidsperiode wenst de
federatie de lat voor erkenning als topsportclub hoger te leggen, vooral op het vlak van
trainingsaanbod. Dit zal in lijn liggen met het talentdevelopment plan (LTAD plan) van
de federatie. De federatie voorziet een traject van 2 jaar waarin clubs zich kunnen
aanpassen aan de nieuwe, hogere norm.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 35
Het flexibel leertraject buiten de topsportschool is in het schooljaar 2015-2016 enkel
bestemd voor de derde graad, omdat het trainingsvolume vanaf 16-jarige leeftijd
gevoelig verhoogt en een combinatie van topsport met voltijdse studies een stuk
moeilijker haalbaar is. In de derde graad van het secundair onderwijs verwacht de
Vlaamse Triatlon en Duatlon Liga vzw dat een triatleet een trainingsvolume van 18 à 20
uur per week uitvoert. Een instap in het flexibel leertraject buiten de topsportschool kan
enkel mits (1) de triatleet voldoet aan de selectiecriteria, uitgeschreven door de federatie
en goedgekeurd door de gemengde selectiecommissie van het Topsportconvenant, (2)
de omkadering van de triatleet aan strenge voorwaarden voldoet, in combinatie met het
project van de pool van Jeugdtrainers en (3) de klassenraad of directie van de betrokken
reguliere school schriftelijk bevestigt dat ze participeert in het flexibel leertraject voor
de betreffende leerling/topsporter.
Aansluitend op het flexibel leertraject buiten de topsportschool in het derde graad heeft
de Vlaamse Triatlon en Duatlon Liga vzw een uitstroomproject in de vorm van een Be
Gold-project (momenteel 2 triatleten) en een Beloftevolle Jongeren-project (momenteel
5 triatleten). Alle projecten zijn gedecentraliseerd in het triatlonlandschap. De federatie
geeft aan dat de meeste toonaangevende triatlonlanden meer en meer
atleetgeoriënteerd denken in functie van de topsportwerking met de jeugd en zelden de
volledige werking gecentraliseerd organiseren.
2. Selectiecriteria gericht op internationaal niveau
De finaliteit van de topsportschoolwerking ligt op het behalen van een top 8 plaats op
het Europees kampioenschap voor junioren als laatstejaars junior (op 18-jarige leeftijd).
De finaliteit van de topsportwerking is het minimaal behalen van een top 8 plaats op het
Europees kampioenschap voor senioren of een top 16 plaats op het
wereldkampioenschap senioren tot het behalen van een top 8 plaats op de Olympische
Spelen.
Op basis van deze finaliteiten heeft de Vlaamse Triatlon en Duatlon Liga vzw een
ontwikkelingslijn en selectiecriteria ontwikkeld op basis van normschalen uit het
talentontwikkelingsmodel van Groot-Brittannië.
De selectiecriteria worden nog jaarlijks aangepast en geoptimaliseerd indien nodig. In
het schooljaar 2017-2018 werden de selectiecriteria voor de leerlingen/topsporters
aangepast van een 200m zwem- en 1500m looptest naar een 400m zwem- en 3000m
looptest.
De federatie heeft 2 testmomenten per jaar (voor- en najaar), waar naast de zuivere
prestaties ook de vooruitgang van de triatleet wordt bekeken. In het najaar worden ook
elementen van antropometrie, fysieke en motorische kenmerken opgenomen in de
metingen. In de toekomst bestaat de mogelijkheid dat de federatie de testen aanvult met
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 36
gestandaardiseerde labotests (inspanningsproef op de fiets met gasanalyse i.f.v. de VO2
max bepaling).
3. Omvang van de instroom
De Vlaamse Triatlon en Duatlon Liga vzw geeft aan dat de normen voor instap in de
topsportschool bij de start van de topsportschoolwerking te laag waren, en dat o.a.
daardoor de meeste triatleten bij uitstroom uit de topsportschool te weinig resultaten
neerzetten.
Ondertussen, en ook in het flexibel leertraject buiten de topsportschool, liggen de criteria
een stuk hoger. De federatie beoogt op korte termijn een instroom van 1 à 2
leerlingen/topsporters per schooljaar.
4. De noodzaak van participatie in één of meerdere graden in de topsportschool moet
aangetoond worden teneinde een optimale talentontwikkeling te bekomen
De Vlaamse Triatlon en Duatlon Liga vzw is van mening dat binnen de topsportclubs een
voldoende hoog niveau van begeleiding en omkadering aanwezig is om de high
potentials te kunnen ondersteunen. De federatie en de overheid ondersteunen dit door
vb. de pool van Jeugdtrainers Topsport. Een topsportschoolwerking is voor de federatie
op dit moment niet wenselijk. De topsportschoolwerking werd dan ook uitgedoofd vanaf
het schooljaar 2013-2014 en beëindigd in het schooljaar 2014-2015.
Vermits het trainingsvolume gevoelig verhoogt in de derde graad van het secundair
onderwijs (van 14 naar min. 18 uur), stapte de federatie in het flexibel leertraject buiten
de topsportschool om de combinatie tussen topsport en schoollopen haalbaarder te
maken.
5. Deskundigheid van de sporttechnische en interdisciplinaire omkadering
In de vroegere topsportschoolwerking waren de trainers bij opstart nog onvoldoende
matuur om een gecentraliseerde werking te kunnen dragen. Ook de federatie stond op
dat moment nog te veel in haar kinderschoenen.
De Vlaamse Triatlon en Duatlon Liga vzw erkent dat de huidige sporttechnische
omkadering binnen de topsportclubs van voldoende hoog niveau is om de begeleiding te
voorzien aan de high potential triatleten, mits inhoudelijke sturing en overleg via de een
professionele pool van trainers vanuit de federatie, in aanvulling op de topsporttrainers
in de clubs.
6. Koppeling aan een trainingscentrum met geschikte trainingsinfrastructuur
Vermits de werking van de federatie gedecentraliseerd is, zijn de topsportclubs meer
verantwoordelijk voor het beschikken over de geschikte trainingsinfrastructuur.
Algemeen blijft het tekort aan zwemwater op de verschillende locaties het grootste
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 37
struikelblok. De federatie geeft aan dat er in Limburg wel nog een groot potentieel aan
geschikte trainingsinfrastructuur ligt, maar nog een te beperkte topsportclubwerking is.
7. Totaalconcept: leefsituatie – onderwijs – sport
Tot en met het schooljaar 2014-2015 beschikte de Vlaamse Triatlon en Duatlon Liga vzw
in de topsportschool van Leuven over de geschikte trainingsaccommodatie. In de school
diende op dat moment meer aandacht besteed te worden aan de uitstraling van de
school als topsportschool. Heden zijn hier al stappen in gezet door de school in Leuven.
Op het vlak van het internaat diende er in het verleden meer rust (in functie van
topsport) gecreëerd te worden.
Gezien het feit dat de werking volledig gedecentraliseerd is en de triatleten in hun
thuisomgeving trainen en slapen, is er op vlak van het totaalconcept weinig tot geen
probleem.
Conclusies
1. Is een topsportschool noodzakelijk?
Een topsportschool is in het huidige Vlaamse triatlonlandschap niet de beste optie voor
talentdetectie en -ontwikkeling. De federatie heeft dan ook zelf de beslissing genomen
om de topsportschoolwerking uit te doven en een gedecentraliseerde werking op te
starten. Vooralsnog heeft dit een positief effect op de clubwerking en leidt dit tot meer
kwaliteit in topsport. Indien bepaalde randvoorwaarden zouden wijzigen, vb. door een
permanent hoog aantal talenten die op topsportschoolleeftijd in aanmerking komen voor
begeleiding, en gegroepeerd kunnen begeleid, opgevolgd en ontwikkeld kunnen worden,
kan een topsportschool opnieuw aangeraden zijn.
2. Wat is de finaliteit van de topsportschool?
Het flexibel leertraject buiten de topsportschool is gericht op minimaal een top 8 plaats
op de Europese kampioenschappen en bij voorkeur tot een top 8 plaats op de
Olympische Spelen. Het onderscheid tussen een top 8 EK-talent en een top 8 WK/OS-
talent is op 15 à 16-jarige leeftijd moeilijk betrouwbaar te meten.
3. In welke graden van de topsportschool is participatie noodzakelijk?
Gezien het vereiste trainingvolume is het flexibel leertraject buiten de topsportschool
noodzakelijk in de derde graad van het secundair onderwijs.
4. Op welke locaties is een topsportschool noodzakelijk?
De Vlaamse Triatlon en Duatlon Liga vzw heeft gekozen voor een gedecentraliseerde
werking en een samenwerking met topsportclubs, die een ondersteuning vanuit de
federatie krijgen indien ze voldoen aan strenge omkaderingsvoorwaarden.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 38
5. Is de topsportschool voor zowel jongens als meisjes noodzakelijk?
In het flexibel leertraject buiten de topsportschool wordt er geen onderscheid gemaakt
tussen jongens en meisjes.
Beleidsaanbeveling
1. Het flexibel leertraject buiten de topsportschool en de ondersteuning en uitbouw van de
topsportclubs dient verder te worden geoptimaliseerd.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 39
Wielrennen
Historiek
In het schooljaar 2002-2003 startte de Wielerbond Vlaanderen vzw in het Koninklijk Atheneum
Voskenslaan te Gent met een topsportschool. Momenteel participeert de topsportschool
wielrennen enkel in de tweede en derde graad. De leerlingen/topsporters hebben een keuze om
zich te oriënteren naar het baanwielrennen (piste/sprint) of naar het wegwielrennen (fond). De
Wielerbond Vlaanderen vraagt geen topsportstatuten aan voor leerlingen/topsporters buiten de
topsportschool. Het aantal leerlingen/topsporters kende een piek in het schooljaar 2009-2010
en 2010-2011, met telkens 25 leerlingen/topsporters. In het huidige schooljaar 2015-2016 zijn
er slechts 13 leerlingen/topsporters.
Jasper De Buyst haalde in 2016 de 8e plaats in de omnium op het wereldkampioenschap in
London en een 4e plaats op het Europees kampioenschap omnium in 2013. Nicky Degrendele
behaalde een 5e plaats in het keirin op het Europees kampioenschap U23 in 2015 en werd
Europees en wereldkampioene keirin bij de juniores in 2014.
Nicky Degrendele en Catherine Wernimont behaalden in 2014 de bronzen medaille op de
teamsprint op het Europees kampioenschap bij de junioren.
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
3e graad 5 7 4 8 11 10 13 12 14 11 8 9 13 9
2e graad 3 6 10 9 11 14 9 13 11 6 7 7 3 4
0
5
10
15
20
25
30
2e graad 3e graad
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 40
In de niet-Olympische disciplines behaalden Jasper De Buyst en Otto Vergaerde een bronzen
medaille bij de senioren op het wereldkampioenschap ploegkoers in 2015.
Lotte Kopecky behaalde de gouden medaille op het Europees kampioenschap voor junioren
(2013) in de individuele achtervolging. Gerben Thijssen haalde een 3e plaats in de puntenkoers
op het wereldkampioenschap voor junioren in 2015. Gerben Thijssen en Robbe Ghys behaalden
een zilveren medaille op het Europees kampioenschap ploegkoers in 2015.
Huidige situatie (schooljaar 2015-2016)
In het schooljaar 2015-2016 schreven 13 leerlingen/topsporters (dd. 11.01.2016) in aan de
topsportschool wielrennen.
De verdeling per leerjaar en per geslacht is als volgt:
Gent Totaal
2e graad M V M V
3e leerjaar 1 0 1 0
4e leerjaar 3 0 3 0
3e graad
5e leerjaar 2 0 2 0
6e leerjaar 6 1 6 1
Totaal 12 1 12 1
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 41
De Taskforce Topsport besliste in 2012 dat in de lopende Olympiade 2013-2016 maximaal 3,00
VTE lesgevers/trainers voor de topsportschool wielrennen gesubsidieerd worden. In het
schooljaar 2015-2016 worden Jan Vancompernolle en Kieran De Fauw binnen dit quotum
gesubsidieerd.
Toetsing van de huidige werking aan de vooropgestelde criteria in het Topsportactieplan
Vlaanderen III
1. Kaderen in een volwaardig topsportloopbaantraject
Sinds 2014 organiseert de Wielerbond Vlaanderen vzw talentidentificatiedagen waarop
de betere bewegers binnen de federatie worden uitgenodigd. De kandidaat-instromers
voor de topsportschool wielrennen die deze testen nog niet hebben afgelegd, dienen
deze ook te doorlopen omdat deze testen ook deel uitmaken van de selectie- en
herselectietesten. Daarnaast biedt de Wielerbond Vlaanderen vzw ook
trainingspakketten en wedstrijden aan. De geïdentificeerde talenten worden aansluitend
gecontacteerd voor een infodag van de topsportschool.
In het verleden werd er geen rekening gehouden met maturiteit. Vanaf 2014 wordt meer
rekening gehouden met maturiteit en limiettijden, en minder met prestaties in
(jeugd)wedstrijden. De jeugdclubs (vanuit het Jeugdsportfonds) sturen jaarlijks een lijst
naar de federatie door met namen van high potentials binnen de club. Hierdoor krijgt de
federatie een beter zicht op de topsportpopulatie in de clubs.
De topsportschoolwerking heeft zijn plaats binnen het Interfederaal Wielerinstituut
tussen de jeugdwerking aan de basis en de topsportwerking voor de elite.
Op dit moment komt 90% van de huidige seniorenploeg op de piste uit de
topsportschoolwerking.
Na de topsportschool is er een door de federatie opgezet ploegproject, met de nadruk op
de pistecompetities, voorzien. In dit project bereiden de renners zich voor op de
nationale selecties. Wielerbond Vlaanderen vzw heeft echter geen volledige impact op de
keuzes van de alumni van de topsportschool. De federatie tracht wel bij de renners aan
te tonen dat er heel wat mogelijkheden zijn binnen deze trainingsgroep.
Daarnaast probeert Wielerbond Vlaanderen vzw met andere ploegen te overleggen over
het wedstrijdprogramma van het komende seizoen, maar uiteindelijk worden de meeste
wegwedstrijden afgewerkt met hun eigen wegteam. Op nationale stages worden de
renners wel nog verzameld. Er zijn ook samenwerkingsverbanden met bepaalde ploegen
die elitesporters voor de piste in hun rangen hebben. Met deze ploegen (o.a. Topsport
Vlaanderen en Lotto) wordt een intentieverklaring ondertekend waarin het
wedstrijdprogramma van deze pisterenners mee bepaald wordt door Wielerbond
Vlaanderen vzw.
2. Selectiecriteria gericht op internationaal niveau
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 42
De finaliteit van de topsportwerking is het behalen van medailles op Europese en
wereldkampioenschappen en top 8 plaatsen op de Olympische Spelen, zowel in de
Olympische sprint- als in de Olympische fondnummers baanwielrennen
De topsportschoolfinaliteit ligt op het behalen van medailles op het Europees
kampioenschap en/of het behalen van top 8 plaatsen op het wereldkampioenschap bij de
beloften of de juniores tijdens de derde graad van de topsportschool, in de Olympische
sprint- en fondnummers baanwielrennen.
In 2013 werden de selectiecriteria herbekeken en geactualiseerd. Wielerbond
Vlaanderen vzw heeft een ontwikkelingslijn uitgeschreven en limiettijden voor
geïdentificeerde topsporttalenten (junioren), beloftevolle jongeren en elitesporters op
de verschillende afstanden en disciplines bepaald.
3. Omvang van de instroom
De selectiecriteria zijn streng genoeg om de beoogde doelstellingen te behalen. Deze
werden afgestemd op een tabel die de selectiecriteria KBWB/WBV voor internationale
landencompetities weergeven tot op de leeftijd van 27 à 28 jaar. Tot op heden zijn er nog
geen problemen geweest om voldoende instroom te genereren. Alle renners in de
topsportschool zitten op de lijn die uitgetekend werd binnen de federatie.
De federatie biedt zowel fondnummers als sprintnummers aan binnen de
topsportschool. Wielerbond Vlaanderen vzw zal binnen de topsportschool nu ook
trachten in te zetten op de sprintnummers, gezien het toegenomen aandeel (aantal
medaillecompetities) hiervan op het Olympisch programma.
Niet alle high potentials stromen in in de topsportschool. De redenen om niet in te
stromen zijn volgens Wielerbond Vlaanderen vzw vaak het beperkt aantal
studierichtingen (vb. geen BSO-studierichting mogelijk) en het internaat.
Een alternatief traject naast de topsportschool is haalbaar, maar gebeurt op dit moment
nog te weinig gestructureerd volgens de federatie. Wielerbond Vlaanderen vzw wil een
alternatief traject ondersteunen en faciliteren, door het aanbieden van regionale
trainingen (enerzijds vooral gericht op snelheid en kracht gericht en anderzijds gericht
op klimtrainingen, afhankelijk van de doelpopulatie).
4. De noodzaak van participatie in één of meerdere graden in de topsportschool moet
aangetoond worden teneinde een optimale talentontwikkeling te bekomen
Voor de pistenummers is de topsportschool het ideale traject. De trainingspakketten
op de piste die vooral aan de jongeren worden aangeboden voorafgaand aan de
topsportschool, zijn een springplank naar de topsportschool. Vermits wielrennen een
laatspecialisatie sport is, is een instroom voor sprint pas noodzakelijk vanaf het tweede
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 43
leerjaar van de tweede graad (vierde middelbaar). Fondrenners met internationaal
potentieel kunnen nog later boven water komen.
De vraag om ook Topsportschool BMX aan te bieden werd nog niet beantwoord.
Wielerbond Vlaanderen vzw heeft nog geen duidelijk zicht of er voldoende goede
talenten gerekruteerd kunnen worden voor het oprichten van een topsportschool BMX.
BMX is, ten opzichte van sprint en fond, meer een technische sport en hierin dient dan
ook op jongere leeftijd in gespecialiseerd te worden. De piekleeftijd voor BMX-renners
ligt tussen de 20 en 22 jaar, waardoor een instap in een eventuele
topsportschoolwerking reeds in de eerste graad dient te liggen.
5. Deskundigheid van de sporttechnische en interdisciplinaire omkadering
Wielerbond Vlaanderen vzw is tevreden met het niveau van de trainers in de
topsportschool. Zij zorgen er voor dat de uiteindelijke finaliteit behaald kan worden.
Jan Vancompernolle, master LO, wordt volgens de federatie perfect aangevuld door
Kieran De Fauw. Kieran, die zelf pisterenner is en het trainingspakket bij de jeugd
begeleidt en opvolgt, heeft een correct zicht op de instroom. Wekelijks op dinsdag gaat er
een IDT (interdisciplinair team) overleg door waarop o.a. nieuwe wetenschappelijke
artikels, bijscholingen, evaluaties van renners e.a. worden besproken. Op het EK of WK
piste junioren is een trainer van de topsportschool aanwezig.
Externe trainers binnen de topsportschoolwerking zijn ruim voldoende aanwezig:
Stephane Wernimont (piste sprinttrainingen), Bieke Vandenabeele (krachttrainingen
zaal) Dieter Kreynen (kinesist, behandeling en stabiliteitstrainingen, screening) en Bert
Van Poucke (mentale begeleiding).
6. Koppeling aan een trainingscentrum met geschikte trainingsinfrastructuur
Het trainingscentrum van de federatie is gelokaliseerd in het Vlaams Wielercentrum
Eddy Merckx (VWEM) te Gent.
In het VWEM is alles voorhanden: wielerpiste, heringerichte krachtzaal na input van de
federatie, leslokaal voor groepssessie (videoanalyse, mentale begeleiding), een apart
bureel voor de trainers van de topsportschool en iedere renner heeft een eigen
opberghok voor fietsen en kledij. Naar de toekomst zijn er plannen om de kleine
testruimte te verplaatsen naar een nieuwe grotere testruimte zodat er meer (en sneller)
testen kunnen afgenomen worden (inspanning, positioneringen...).
7. Totaalconcept: leefsituatie – onderwijs – sport
In Gent is zowel de school als het internaat dicht bij het Vlaams Wielercentrum Eddy
Merckx gelegen. Indien oud-leerlingen/topsporters er voor kiezen te studeren/werken
en leven in Gent wordt het totaalconcept ook na de topsportschool gerealiseerd. De
transitie naar verdere studie wordt steeds met de leerlingen besproken en indien
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 44
gewenst wordt de ondersteuning die er is van Sport Vlaanderen, studie- of
carrièrebegeleiding, geraadpleegd. Het informeren van alle renners en ouders zou
volgens de federatie nog beter kunnen via een transitiecoach.
De federatie geeft aan dat de kwaliteit van topsportvoeding binnen de
topsportschoolwerking tot op heden nog te kort schiet.
Conclusies
1. Is een topsportschool noodzakelijk?
Voor het baanwielrennen is de topsportschool noodzakelijk, gezien het feit dat deze
disciplines in de clubs onvoldoende (kwalitatief) aan bod komen. Wielerbond
Vlaanderen vzw dient een (middel-)langetermijn beleid te kunnen voeren inzake de
piste-prestaties met de renners die uitstromen uit de topsportschool. Op dit moment is
de impact van de federatie op het trainings- en wedstrijdprogramma van de beloftevolle
renners nog niet volledig duidelijk afgebakend. Vooral in de transitieperiode (18 tot 23
jaar) dient de federatie de renners te blijven ondersteunen door het aanbieden van de
expertise van de trainers (topsportschool en Jeugdtrainer topsport).
Er wordt een te geringe meerwaarde aangetoond voor uitsluitend wielrennen op de weg
in de topsportschool.
In de sprintnummers kan de federatie nog meer focussen op interdisciplinair overleg en
transfers (vb. cross-over van BMX naar piste).
De visie van de Wielerbond Vlaanderen vzw dient verder uitgedragen te worden.
Vermits het aantal sportrichtingen met optie wielrennen in Vlaanderen de hoogte in
gaan, is het een opportuniteit voor de federatie om meer trainers en scholen in de visie
van de federatie te krijgen.
2. Wat is de finaliteit van de topsportschool?
De finaliteit van de topsportschoolwerking ligt op het behalen van medailles op het
Europees kampioenschap en/of het behalen van top 8 plaatsen op het
wereldkampioenschap bij de beloften of de juniores tijdens de derde graad van de
topsportschool, in de Olympische sprint- en fondnummers baanwielrennen.
De finaliteit van de topsportwerking is het behalen van medailles op Europese en
wereldkampioenschappen en top 8 plaatsen op de Olympische Spelen, zowel in de
Olympische sprint- als in de Olympische fondnummers baanwielrennen.
3. In welke graden van de topsportschool is participatie noodzakelijk?
Participatie in de tweede (vanaf het tweede leerjaar) en derde graad van het secundair
onderwijs is noodzakelijk voor baanwielrenners. Instroom voor renners die zich enkel
op het weg wielrennen toeleggen, is niet noodzakelijk. Vermits de instap voor
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 45
fondrenners nog op latere leeftijd gebeurt, is er weinig tot geen meerwaarde voor een
topsportschool fond. Daarnaast zijn er verschillende (internationale) voorbeelden die
aantonen dat een mogelijke basiswerking voor wegrenners ook bij de piste kan
gebeuren.
Wielerbond Vlaanderen vzw moet meer promotie maken voor de topsportschool, zodat
de drempel voor instroom verlaagt en er een kwalitatievere instroom in de
topsportschool is.
4. Op welke locaties is een topsportschool noodzakelijk?
De topsportschool van Gent is aangewezen gelet op de nabijheid van het Vlaams
Wielercentrum Eddy Merckx, het trainingscentrum van de federatie.
5. Is de topsportschool voor zowel jongens als meisjes noodzakelijk?
Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen jongens en meisjes.
Beleidsaanbeveling
1. De uitstroom van de topsportschool dient beter afgestemd te worden op het behalen van
de finaliteit van de topsportwerking op de piste. Wielerbond Vlaanderen vzw dient een
duidelijke impact aan te tonen op het programma van de individuele renner, los van de
(professionele) ploeg waarin de renners rijden.
2. Wielerbond Vlaanderen vzw dient zich toe te leggen op het ontwikkelen van
pisterenners. Er kan weinig tot geen meerwaarde aangetoond worden voor een werking
voor het wielrennen op de weg in de topsportschool. Daarom is de inrichting en
subsidiëring van de topsportschool wegwielrennen niet langer verantwoord en dient de
tweede en derde graad topsport wielrennen wegwielrennen uit te doven door (1) voor
het schooljaar 2017-2018 geen instroom voor de discipline wegwielrennen toe te laten
en (2) de reeds aanwezige leerlingen/topsporters wegwielrennen de kans te geven om
de topsportschool af te werken, indien zij voldoen aan de selectiecriteria.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 46
Zwemmen
Historiek
De Vlaamse Zwemfederatie vzw participeerde vanaf het schooljaar 2002-2003 in het Stedelijk
Handelsinstituut in Merksem. In 2004-2005 werd het mogelijk voor leerlingen/topsporters om
in te schrijven aan de middenschool van het Stedelijk Handelsinstituut te Merksem. Vanaf het
daaropvolgende schooljaar 2005-2006 werd deze werking uitgebreid naar de middenscholen
van Gent en Brugge. In hetzelfde schooljaar startte de Vlaamse Zwemfederatie een werking in de
basisschool in Hasselt. De basisschoolwerking werd echter opnieuw stopgezet na het schooljaar
2006-2007.
De werking in de middenschool van Gent werd stopgezet in 2006-2007, in Brugge in het
schooljaar 2009-2010. De werking van de middenschool in Merksem verhuisde in 2007 naar de
middenschool te Mortsel. In het schooljaar 2015-2016 werd de eerste graad van Mortsel
overgeheveld naar het Leonardo Lyceum Topsport in Wilrijk, waardoor de drie graden van het
secundair onderwijs in de topsportschool op dezelfde locatie les volgen. In het schooljaar 2015-
2016 werden echter geen leerlingen/topsporters zwemmen uit de eerste graad geselecteerd.
Het aantal toegekende topsportstatuten zwemmen kende een spectaculaire toename in het
schooljaar 2005-2006, mede door het opstarten van een werking in meerdere middenscholen en
in de basisschool. In de loop der jaren nam het aantal leerlingen/topsporters terug af. In het
schooljaar 2015-2016 zijn er 16 topsportstatuten toegekend. De Vlaamse Zwemfederatie vzw
vraagt geen topsportstatuten buiten de topsportschool aan.
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Basisonderwijs 10 8
1e graad 2 1 23 18 17 19 11 7 7 3 2 2
2e en 3e graad 6 13 14 16 19 20 30 24 23 21 20 23 19 16
0
10
20
30
40
50
60
2e en 3e graad 1e graad Basisonderwijs
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 47
Ook in het zwemmen werden er al mooie resultaten neergezet door (voormalige)
leerlingen/topsporters. Louis Croenen behaalde een 7e plaats op het wereldkampioenschap in
Kazan (2015) op de 200m vlinderslag. Op hetzelfde wereldkampioenschap behaalde de
aflossingsploeg 4x200m vrije slag, bestaande uit onder meer Louis Croenen en Glenn
Surgeloose een 6e plaats.
Dezelfde aflossingsploeg behaalde een bronzen medaille op het Europees kampioenschap in
Berlijn (2014). Ook Ken Cortens maakte toen deel uit van het team.
In 2013 behaalde de aflossingsploeg 4x200m een 7e plaats op het wereldkampioenschap in
Barcelona, met ondermeer Glenn Surgeloose als teamlid.
Op de Olympische Spelen in Londen (2012) behaalde de aflossingsploeg een 8e plaats op de
4x100m vrije slag. Jasper Aerents maakte deel uit van de ploeg.
Huidige situatie (schooljaar 2015-2016)
In het schooljaar 2015-2016 schreven 16 leerlingen/topsporters (dd. 11.01.2016) zich in aan de
topsportschool zwemmen.
De verdeling per leerjaar en per geslacht is als volgt:
Antwerpen Totaal
2e graad M V M V
3e leerjaar 2 2 2 2
4e leerjaar 3 3 3 3
3e graad
5e leerjaar 3 0 3 0
6e leerjaar 2 1 2 1
Totaal 10 6 10 6
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 48
De Taskforce Topsport besliste in 2012 dat in de lopende Olympiade 2013-2016 maximaal 3,70
VTE lesgevers/trainers voor de topsportschool zwemmen gesubsidieerd worden. In het
schooljaar 2015-2016 worden Stefan Deckx, Inge Leeten, Sven Verschoren en Kim Van Malderen
gesubsidieerd.
Toetsing van de huidige werking aan de vooropgestelde criteria in het Topsportactieplan
Vlaanderen III
1. Kaderen in een volwaardig topsportloopbaantraject
De Vlaamse Zwemfederatie vzw heeft twee instroomprojecten voor de topsportschool:
het Future Team (FT) en het Talent development Team (TdT). De doelstellingen van het
Future Team zijn talentidentificatie en aanzet tot talentontwikkeling. Het Future Team is
het instrument van de Vlaamse Zwemfederatie vzw om talentvolle jongeren vroegtijdig
te ontdekken en hen samen met hun omgeving te oriënteren naar een kwaliteitsvolle
begeleiding. De begeleiding gebeurt grotendeels op clubniveau, aangevuld met
maandelijkse door de federatie georganiseerde contacttrainingen per provincie en twee
midweek-stages. De nadruk in het Future Team ligt op het verbeteren van de
zwemtechnische vaardigheden. Zowel bij aanvang als op het einde van het seizoen wordt
aan het Future Team de VZF-selectiewerking en de topsportschool zwemmen toegelicht.
Het Talent development Team heeft als doel om talentvolle jongeren te begeleiden en te
observeren in hun verdere ontwikkeling naar mogelijke topsport. De selectie wordt
uitgenodigd voor een startdag, een terugkomdag (beeldopname en -analyse) en twee
trainingsstages. Zwemmers die trainen in de thuissituatie worden (onder meer via
trainingsdagboeken) opgevolgd door de federatie en krijgen de mogelijkheid op eenmaal
per week een training in de topsportschool bij te wonen (woensdagnamiddag). De
nadruk in het TdT ligt op het opdrijven van de fysieke en fysiologische belastbaarheid en
op het verfijnen van de zwemtechnische vaardigheden. De mentale basisvaardigheden
worden geïntroduceerd en er wordt een basiskennis rond sportvoeding meegegeven. De
zwemmers uit de TdT-selectie ontvangen een uitnodiging voor de opendeurdag van de
topsportschool.
Na de topsportschool kunnen de zwemmers die aan de selectiecriteria voldoen terecht in
de elitewerking in Antwerpen (o.l.v. Ronald Gaastra) of Wachtebeke (o.l.v. Rik Valcke),
waar ze verder genieten van een integrale begeleiding en ondersteuning. Vanaf 1
september 2016 zal de elitewerking van de federatie gecentraliseerd worden in
Antwerpen.
De Vlaamse Zwemfederatie vzw rekruteert in de topsportschool gemiddeld 50% van de
getalenteerde zwemmers. Voor de federatie is het duidelijk dat de talenten die de
federatie rekruteert via de topsportschool een veel grotere kans hebben om succesvol
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 49
door te stromen naar de elitewerking dan de talenten die verder ontwikkelen in de
clubsituatie. Van de huidige elitezwemmers komt 60% uit de topsportschoolwerking. De
andere 40% komt uit een semi-professionele clubwerking. De talentontwikkeling zoals
die gevoerd wordt bij 95% van de clubs is volgens de federatie onvoldoende om de
Beloftevolle Jongeren (+ Be GOLD) op de EJK-gerechtigde leeftijd intensief op te leiden
en te ondersteunen, met uitzondering van een zeer beperkt aantal semi-professionele
clubs. Vanaf het niveau Beloftevolle Jongeren biedt de topsportschoolwerking zwemmen
volgens de Vlaamse Zwemfederatie vzw dan ook de omkadering die tegemoet komt aan
de noden in deze fase.
2. Selectiecriteria gericht op internationaal niveau
De ontwikkelingslijnen en de daarbijhorende selectiecriteria zijn opgemaakt op basis
van de top 12 tijden in elk Olympisch wedstrijdnummer van de 3 meest recente
Europese en wereldkampioenschappen bij de senioren, met als tussentijdse doelstelling
het behalen van minimaal een top 12 plaats op het Europees of wereldkampioenschap
voor junioren.
Volgens de Vlaamse Zwemfederatie vzw is er een duidelijke correlatie tussen
finaleplaatsen op het EJK en finaleplaatsen op het EK.
De Beloftevolle Jongeren dienen limiettijden te realiseren die gelijk staan aan 6% van de
top 12 op het EJK (eerste jaargang), 3% van de top 12 op het EJK (2e jaargang) of top 12
EJK (derde jaargang). In de jaargangen die volgen op EJK dienen er tijden gezwommen te
worden die opgesteld worden in functie van het behalen van top 12 EK (=elite) en dit
twee tot maximum drie jaar na de EJK-gerechtigde leeftijd. Deze ontwikkelingslijn, die
wordt opgemaakt per Olympisch wedstrijdnummer, garandeert dat de selectiecriteria
(die gelden voor de topsportschool en de VZF selecties) gericht zijn op het behalen van
selecties/prestaties op internationaal niveau.
Op basis van de resultaten tijdens het EJK (finale) en/of het realiseren van de
limiettijden van de jaargangen die volgen op de EJK leeftijd wordt een Be Gold selectie
opgesteld voor de jaren na het EJK. Tijdens deze fase kan voor de federatie rekening
gehouden worden met maximaal één jaar stagnatie in de prestaties, die ondermeer het
gevolg kan zijn van overgang van studies in middelbaar onderwijs naar studies aan het
hoger onderwijs.
3. Omvang van de instroom
De instroom in de topsportschool zwemmen is de afgelopen jaren vrij stabiel tussen de 6
en 8 zwemmers. Dit is juist voldoende om een topsportschool van 15 tot 20 zwemmers
in stand te houden. Wel merkt de Vlaamse Zwemfederatie vzw dat ze van de meest
getalenteerde zwemmers gemiddeld maar de helft rekruteren. De topsportwerking van
de VZF doet al jaren inspanningen om dit aantal te verhogen, maar verschillende
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 50
factoren werken hier belemmerend. De voornaamste zijn het feit dat (1) bepaalde
studierichtingen (vb. Latijn) niet gevolgd kunnen worden in de topsportschool, (2) het
feit dat er op jonge leeftijd op internaat gegaan moet worden en (3) clubtrainers die een
overstap niet steunen omwille van eigen ambities. Naast het feit dat ze op internaat
moeten gaan, is het internaat zelf een probleem, door de ligging en door het gebrek aan
topsportattitude op het internaat (voeding, afspraken ed.). De perceptie van het
schoolniveau is laag en spijtig genoeg stelt de Vlaamse Zwemfederatie vzw vast dat deze
perceptie van de ouders veelal terecht is. Het schoolniveau is dan ook zonder meer voor
de federatie een beperkende factor. Zowel het aantal instromers als de kwaliteit van de
instromers blijft dan ook een permanent aandachtspunt voor de Vlaamse Zwemfederatie
vzw. Indien het aantal instromers verder zou dalen is dit problematisch voor de verdere
topsportschoolwerking.
Met minimaal vier zwemmers per graad, kan topsportschoolwerking in stand gehouden
worden, op voorwaarde dat alle expertise inzake omkadering gebundeld blijft binnen de
federatie.
4. De noodzaak van participatie in één of meerdere graden in de topsportschool moet
aangetoond worden teneinde een optimale talentontwikkeling te bekomen
Het niveau van talentontwikkeling dat in bijna alle zwemclubs wordt aangeboden is voor
de Vlaamse Zwemfederatie vzw onvoldoende om de doelstelling van de jeugdwerking
topsport te realiseren. De knelpunten in de meeste clubs situeren zich op het vlak van
onvoldoende trainingsmogelijkheden, geen professionele begeleiding en de moeilijke
combinatie van het reguliere onderwijs met de vereiste trainingsload. De topsportschool
is dan ook noodzakelijk in de tweede en de derde graad van het middelbaar onderwijs,
omdat daar wel de integrale begeleiding kan gegarandeerd worden.
In de eerste graad is de topsportschool zeker voor de meisjes een meerwaarde volgens
de federatie, mits een voldoende kwalitatief sterke instroom. Op deze leeftijd moet
immers de fysieke en fysiologische belastbaarheid opgedreven worden, wat veelal
onvoldoende gebeurt in de clubsituatie. De federatie ondervindt de laatste jaren evenwel
veel moeilijkheden naar instroom in de eerste graad.
5. Deskundigheid van de sporttechnische en interdisciplinaire omkadering
Zowel in de selectiewerking als in de topsportschool eist de Vlaamse Zwemfederatie vzw
van de vaste medewerkers de hoogste VTS-kwalificatie. De zwemcoaches van de
topsportschool (Inge Leeten, Maarten De Wilde, Sven Verschoren) en de niet-
clubgebonden elitewerking (Rik Valcke en Wauter Derycke) hebben allen het VTS-
diploma trainer A. Ook volgende andere vaste medewerkers hebben een trainer A
diploma: Kim Van Malderen (kiné), Stijn Corten (analist) en Stefan Deckx (krachttrainer).
Van de externe medewerkers die verantwoordelijkheid krijgen binnen activiteiten van
de selectiewerking (bijvoorbeeld trainingsstages) eist de federatie minimaal een diploma
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 51
trainer B. Daarnaast heeft de Vlaamse Zwemfederatie vzw in haar trainingscentrum in
Antwerpen Ronald Gaastra en Ward Pelgrims in dienst, die de elitezwemmers
begeleiden in Antwerpen.
De Vlaamse Zwemfederatie vzw heeft een interdisciplinaire commissie die periodiek
samenkomt en de evolutie van alle zwemmers binnen de topsportwerking van de
federatie bespreekt en opvolgt.
6. Koppeling aan een trainingscentrum met geschikte trainingsinfrastructuur
De topsportwerking van de Vlaamse Zwemfederatie vzw heeft in 2010 aangegeven dat
er een grote nood was aan een bijkomend 50m-trainingsbad op een centrale locatie,
zodat de topsportschool en de elitewerking er georganiseerd konden worden. Aan deze
vraag werd tegemoet gekomen door de stad Antwerpen en de Vlaamse overheid met de
realisatie van het nieuwe topsporttrainingsbad in Antwerpen (Wezenberg). Het feit dat
de topsportschool en het trainingscentrum (elitewerking) vanaf 2016 op eenzelfde
locatie georganiseerd kunnen worden, is een grote stap vooruit voor topsport zwemmen.
De Vlaamse Zwemfederatie vzw acht het evenwel belangrijk dat alle faciliteiten in het
trainingscentrum voorhanden zullen zijn (krachtzaal, …).
7. Totaalconcept: leefsituatie – onderwijs – sport
Door het nieuwe trainingsbad worden een aantal verre verplaatsingen voor de
zwemmers vermeden, maar ook met het nieuwe trainingsbad zal er nog steeds veel tijd
in verplaatsingen verloren gaan (trainingsaccomodatie, school en internaat liggen op 3
verschillende locaties). De realisatie van een topsportinternaat op locatie van de
topsportschool zou voor de Vlaamse Zwemfederatie vzw hier een stap in de goede
richting zijn.
De Vlaamse Zwemfederatie vzw geeft aan dat de voeding nog te weinig aangepast is aan
topsport, zowel op de topsportschool als op het internaat.
Op vlak van communicatie tussen alle partijen (school, internaat, federatie) verloopt
alles zonder problemen.
Conclusies
1. Is een topsportschool noodzakelijk?
Een topsportschool in het secundair onderwijs is noodzakelijk, gezien het aantal
trainingsuren dat op relatief jonge leeftijd moet gepresteerd worden.
2. Wat is de finaliteit van de topsportschool?
De finaliteit van de topsportschoolwerking is het behalen van een individuele top 12
plaats op het EJK als tussentijdse doelstelling. Hier wordt geen rekening gehouden met
prestaties met de aflossingsploegen.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 52
De finaliteit van de topsportwerking is minimaal het behalen van een individuele top 12
plaats op het EK. Voor de aflossingen dient minimaal een top 8 plaats op het EK als doel
gesteld te worden.
3. In welke graden van de topsportschool is participatie noodzakelijk?
De topsportschool zwemmen is in de tweede en derde graad van het secundair
onderwijs noodzakelijk. Voor de meisjes kan een werking in de eerste graad overwogen
worden, op voorwaarde dat enerzijds de kwaliteit van instroom voldoende hoog is, en
anderzijds dat er een structurele werking van minimaal 4 meisjes in de eerste graad kan
bewerkstelligd worden.
Binnen de huidige werking hebben de 2 uitstroomcentra (Wachtebeke en Antwerpen)
een volledige aparte werking (aparte stages, jaarplanningen, testmomenten, …). De
Vlaamse Zwemfederatie vzw dient initiatieven te nemen om, in een gecentraliseerde
werking, de programma’s en omkadering op elkaar af te stemmen, zodat enerzijds een
financieel efficiënter beleid kan gevoerd worden door de federatie en anderzijds de
meerwaarde van het ééncampusmodel duidelijk wordt. Het spreekt voor zich dat de
individuele begeleiding en noden van de zwemmers in functie van het behalen van de
resultaatsdoelstellingen prioritair dienen bekeken te worden.
4. Op welke locaties is een topsportschool noodzakelijk?
Gezien het feit dat een nieuw trainingsbad in het Wezenberg zwembad in Antwerpen
werd gebouwd om de topsportwerking zwemmen te centraliseren, is een topsportschool
in Antwerpen de logische locatie.
5. Is de topsportschool voor zowel jongens als meisjes noodzakelijk?
Er wordt in dit verband geen onderscheid gemaakt tussen jongens en meisjes.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 53
Beleidsaanbeveling
1. De Vlaamse Zwemfederatie vzw dient in de volgende beleidsperiode (2017-2020) de
kwaliteit (en kwantiteit) van instroom in de topsportschool te verbeteren, door:
a. het imago van de topsportschool zwemmen te verbeteren binnen de federatie en
haar clubs;
b. de clubwerking en de clubcoaches te ondersteunen en te verbeteren (eventueel
via een coach the coach project);
c. initiatieven te nemen die de samenwerking tussen de clubs en de federatie
verder optimaliseert.
2. De Vlaamse Zwemfederatie vzw dient initiatieven te nemen om, in een gecentraliseerde
topsportwerking, de programma’s en omkadering van alle partijen op elkaar af te
stemmen, zodat enerzijds een financieel efficiënter beleid kan gevoerd worden en
anderzijds de meerwaarde van het ééncampusmodel duidelijk wordt. Het spreekt voor
zich dat de individuele begeleiding en noden van de zwemmers in functie van het
behalen van de resultaatsdoelstellingen prioritair dienen bekeken te worden.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 54
TECHNISCHE/JURY/VECHTSPORTEN
Gymnastiek
Historiek
De Vlaamse Turnliga participeerde van bij de opstart van de Vlaamse topsportscholen
(schooljaar 1998-1999) in het Koninklijk Atheneum Voskenslaan te Gent voor de disciplines
artistieke gymnastiek dames (AGD) en artistieke gymnastiek heren (AGH). In het schooljaar
1999-2000 werd een werking voor acrobatische gymnastiek (ACRO) opgestart in het Stedelijk
Handelsinstituut in Merksem. Na de fusie tussen de Vlaamse Turnliga en de Federatie voor
Algemene en Sportieve Gymnastiek in 2002, nam de Gymnastiekfederatie Vlaanderen de
werking over.
Vanaf 1 september 2004 werd het ook mogelijk voor leerlingen/topsporters gymnastiek om zich
in te schrijven aan respectievelijk de middenschool Voskenslaan te Gent en de middenschool van
het Stedelijk Handelsinstituut te Merksem. Ook vanaf het schooljaar 2004-2005 werden voor de
disciplines artistieke gymnastiek dames en heren een werking opgestart in de basisscholen.
Hiertoe werden in het eerste schooljaar 17 attesten topsportbelofte toegekend. In de schooljaren
hierop werd deze werking verder uitgebreid met andere basisscholen. Deze werking hangt
momenteel samen met de werking in de regioclubs en regiocentra en is gericht op instroom naar
de topsportschool.
Na het schooljaar 2004-2005 werd de werking in het Stedelijk Handelsinstituut in Merksem
stopgezet. Vanaf 1 september 2005 werd de werking rond acrobatische gymnastiek volledig
geïntegreerd in de werking in het Koninklijk Atheneum Voskenslaan te Gent. Vanaf het
schooljaar 2005-2006 werd een middenschool gymnastiek (AGH) opgericht in Hasselt (Lyceum
3). De middenschool van Brugge (KTA Brugge) werd opgericht in het schooljaar 2011-2012.
Beide middenscholen hebben in het schooljaar 2015-2016 nog een werking.
De werking rond acrobatische gymnastiek werd vanaf het schooljaar 2013-2014 niet meer
gesubsidieerd door de Vlaamse Overheid, vermits het geen werking van een Olympische
discipline is. De Gymnastiekfederatie Vlaanderen vzw financiert de werking volledig vanuit
eigen middelen. De gemengde selectiecommissie van het Topsportconvenant kent nog wel
topsportstatuten toe voor acrobatische gymnasten die voldoen aan de selectiecriteria en zich
inschrijven in de topsportschool in Gent.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 55
Vanaf 2004 werden een aantal ex-leerlingen/topsporters geselecteerd voor deelname aan de
Olympische Spelen, onder meer Aagje Vanwalleghem (2004), Gaëlle Mys (2008 en 2012), Koen
Van Damme (2008) en Jimmy Verbaeys (2012).
In 2015 behaalde de Belgische AGD-ploeg een 11e plaats op het wereldkampioenschap voor
teams in Glasgow. Daarmee kwalificeerden ze zich voor het Testevent in Rio. Het team
kwalificeerde zich in april 2016 voor het eerst voor de Olympische Spelen. Het team bestond uit
Gaëlle Mys, Laura Waem, Lisa Verschueren, Cindy Vandenhole, Julie Croket, Rune Hermans,
Senna Deriks, Axelle Klinckaert, allen (ex-)leerlingen van de topsportschool gymnastiek te Gent.
De AGH-ploeg behaalde een 17e plaats op het wereldkampioenschap (2015) en werden in maart
2016 nog opgevist voor deelname aan het Testevent in Rio (april 2016). Zij behaalden een 7e
plaats op het Testevent in Rio en haalden daarmee de kwalificatie voor de Olympische Spelen
niet.
Bij de heren behaalde Donna-Donny Truyens in 2010 een zevende plaats op het
wereldkampioenschap in de discipline paard met bogen en Kristof Schroé haalde een vijfde
plaats aan de rekstok op het Europees kampioenschap in 2014.
In de acrobatische gymnastiek werden de laatste jaren meerdere medailles behaald op Europese
en wereldkampioenschappen.
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Onbekend 8 14 6 2 1 1
Basisonderwijs 17 28 38 39 38 53 75 85 99 95 82 87
1e graad 3 9 13 12 8 12 20 23 10 17 23 21 17 27 29 31 28
2e en 3e graad 4 8 10 19 26 16 14 14 15 28 22 27 32 35 24 27 30 30
0
20
40
60
80
100
120
140
160
2e en 3e graad 1e graad Basisonderwijs Onbekend
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 56
Huidige situatie (schooljaar 2015-2016)
In het huidige schooljaar zijn er 56 leerlingen/topsporters (dd. 11.01.2016) ingeschreven aan de
topsportscholen van Hasselt, Brugge (enkel eerste graad) en Gent. 2 leerlingen/topsporters
stroomden reeds vroegtijdig uit.
De verdeling per school, per leerjaar en per geslacht is als volgt:
Brugge Gent Hasselt
Geen
topsportschool Totaal
1e graad M V M V M V M V M V
1e leerjaar 3 0 2 8 1 0 0 0 6 8
2e leerjaar 3 0 4 6 1 0 0 0 8 6
2e graad
3e leerjaar 0 0 6 1 0 0 1 0 7 1
4e leerjaar 0 0 3 6 0 0 0 0 3 6
3e graad
5e leerjaar 0 0 2 4 0 0 0 1 2 5
6e leerjaar 0 0 2 4 0 0 0 0 2 4
Totaal 6 0 19 29 2 0 1 1 28 30
De Taskforce Topsport besliste in 2012 dat in de lopende Olympiade 2013-2016 maximaal 6,50
VTE lesgevers/trainers voor de topsportschool gymnastiek gesubsidieerd worden. In het
schooljaar 2015-2016 worden Marjorie Heuls, Irina Shadrina, Ward Van Den Bosch, Bram De
Schepper, Valerie Van Cauwenberghe, Wim Dirkx, Valentina Soldatenkova en Sofie Naert binnen
dit quotum gesubsidieerd.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 57
Toetsing van de huidige werking aan de vooropgestelde criteria in het Topsportactieplan
Vlaanderen III
1. Kaderen in een volwaardig topsportloopbaantraject
Er is een kwalitatief instroomproject, gekoppeld aan de basisscholen voor
topsportbeloften, met uitgeschreven leerlijnen en doelstellingen gebaseerd op
internationale normen in de verschillende regioclubs en –centra.
In het KTA in Brugge en het Lyceum 3 in Hasselt is er een middenschoolwerking
topsport gymnastiek.
Alle trainingen van de topsportschool (2e en 3e graad) gaan door in de Topturnhal in
Gent.
De Gymnastiekfederatie Vlaanderen vzw geeft aan dat elke gymnast die deel uitmaakt
van een selectie voor een Europees kampioenschap of wereldkampioenschap, op één
uitzondering in AGH en een paar onderpartners in de acrobatisch gymnastiek na, de
topsportschool doorlopen heeft.
Er is binnen de federatie op dit moment geen opvangnet voor de uitstroom uit de
topsportwerking op cruciale leeftijden, omwille van een gebrek aan gekwalificeerde
trainers die dit kunnen opvangen binnen de ondersteunde uren. De clubwerkingen
hebben het, op basis van structuur en management, zeer moeilijk om zich te
professionaliseren.
De uitstroomwerking is gecentraliseerd in de Topsporthal in Gent onder leiding van de
twee hoofdcoaches: Yves Kieffer (AGD) en Gerard Speenstra (AGH).
2. Selectiecriteria gericht op internationaal niveau
De finaliteit van de topsportschool is voor acrobatische gymnastiek het behalen van
medailles op Europese, wereldkampioenschappen, European Games en Wereldspelen.
In de artistieke gymnastiek dames en heren worden jaarlijks individuele doelstellingen
geformuleerd in functie van de teamdoelstellingen of het behalen van een individuele
prestaties allround of op een toestel.
De Gymfedlijn richt zich op een individuele top 24 op het EK allround en een top 8 op het
EK per toestel. De maximumlijn richt zich op een individuele top 16 op het WK allround
en een top 8 op het WK per toestel.
De selectiecriteria voor de topsportschool liggen in dezelfde lijn richting de
bovenstaande internationale topprestaties. Er zijn voor de leerlingen/topsporters
minimaal driemaal per jaar evaluatiemomenten op basis van de leerlijn en minimaal drie
evaluaties in competitie.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 58
3. Omvang van de instroom
Nagenoeg alle gymnasten die in aanmerking komen, schrijven ook effectief in voor de
topsportschool. Doordat de topsportwerking in de loop van de jaren breder geworden is
(mede door de teamcompetities) is trainen op één gecentraliseerde locatie voor zowel de
topsportschool en seniorwerking AGH, AGD en ACRO niet altijd even optimaal. De
Topturnhal in Gent is bij momenten overbevolkt.
4. De noodzaak van participatie in één of meerdere graden in de topsportschool moet
aangetoond worden teneinde een optimale talentontwikkeling te bekomen
De participatie in de drie graden van het secundair onderwijs en in de basisschool is
noodzakelijk omdat er binnen gymnastiek reeds op zeer jonge leeftijd een groot aantal
trainingsuren dient afgewerkt te worden. Vooral in de tweede en derde graad van het
secundair onderwijs is de trainings- en wedstrijdbelasting op de gymnasten zeer groot.
In aanloop naar het Testevent in Rio dienen de gymnasten minstens 6 uur per dag op de
mat te staan, gecombineerd met voldoende rust. Een aangepast onderwijscurriculum en
individuele begeleiding op schools vlak is voor deze topgymnasten van cruciaal belang.
5. Deskundigheid van de sporttechnische en interdisciplinaire omkadering
De hoofdcoaches hebben buitenlandse expertise (Rusland, Nederland, Frankrijk) en zijn
al meerdere jaren werkzaam binnen de Gymnastiekfederatie Vlaanderen vzw. De
hoofdcoaches worden bijgestaan door de trainers van de topsportschool en van het
topsportcentrum, die de atleten trainen voor de selecties van de nationale ploegen.
De trainers in de regioclubs en –centra hebben allen minimaal het trainer B diploma en
staan naast de dagdagelijkse training in voor de scouting, opvolging van de leerlijnen,
instroom en dergelijke.
De volledige dameswerking (AGD) wordt gecoördineerd door Valerie Van
Cauwenberghe. De onderbouw van de herenwerking (AGH) wordt gecoördineerd door
Johan Decock, terwijl de bovenbouw wordt gecoördineerd door de hoofdcoach.
6. Koppeling aan een trainingscentrum met geschikte trainingsinfrastructuur
Elk (regionaal) opleidingscentrum beschikt over een vaste infrastructuur,
niettegenstaande dat de optimale trainingsaccommodatie nog niet overal aanwezig is.
Zowel de leerlingen/topsporters als de elitesporters trainen in het trainingscentrum in
Gent. De Topturnhal is de ideale trainingsaccommodatie voor gymnastiek.
Gymnastiekfederatie Vlaanderen vzw heeft reeds een grote investering gedaan in het
vernieuwen van de trainingsaccommodatie, maar er dient nog een verdere
optimalisatie/vernieuwing van materiaal (onder andere om het materiaal veilig genoeg
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 59
te houden) te komen. De investering in enerzijds onderhoud of vernieuwing van
materiaal en anderzijds het verder uitbouwen van de vaste infrastructuren is een
financiële zware investering voor de federatie.
7. Totaalconcept: leefsituatie – onderwijs – sport
Het internaat van de topsportschool bevindt zich naast de trainingsaccommodatie
(dezelfde campus). De school bevindt zich op vijf minuten. De verplaatsingen gebeuren
per fiets of per bus. Er is een degelijke samenwerking met het internaat, maar de
federatie geeft aan dat er enerzijds een capaciteitsprobleem is tijdens het schooljaar en
anderzijds dat het internaat niet doorlopend beschikbaar is voor alle gymnasten. Er zijn
in de zomermaanden onvoldoende bedden beschikbaar.
Gymnastiekfederatie Vlaanderen vzw geeft aan dat de individuele schoolbegeleiding in
de topsportschool een verbeterpunt is, alsook de topsportvoeding op school en op
internaat voor de gymnasten.
De gymnasten die verder kunnen gaan in de topsportstructuur van de federatie kiezen
heel vaak voor de combinatie met studies in het hoger onderwijs in de omgeving van
Gent.
Conclusies
1. Is een topsportschool noodzakelijk?
De topsportschool gymnastiek is noodzakelijk voor de disciplines artistieke gymnastiek
dames en heren gezien het intensief trainingsprogramma dat reeds op zeer jonge leeftijd
dient afgewerkt te worden. De flexibiliteiten die de Topsportbeloften en de
leerlingen/topsporters krijgen door het topsportstatuut, dienen behouden te blijven.
De discipline acrobatische gymnastiek kan behouden blijven, maar dient volledig
financieel ondersteund en uitgebouwd te worden door de Gymnastiekfederatie
Vlaanderen vzw.
2. Wat is de finaliteit van de topsportschool?
De finaliteit van de topsportschool is voor acrobatische gymnastiek het behalen van
medailles op Europese, wereldkampioenschappen, European Games en Wereldspelen.
In de artistieke gymnastiek dames en heren worden jaarlijks individuele doelstellingen
geformuleerd in functie van de teamdoelstellingen of het behalen van een individuele
prestaties allround of op een toestel.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 60
De Gymfedlijn richt zich op een individuele top 24 op het EK allround en een top 8 op het
EK per toestel. De maximumlijn richt zich op een individuele top 16 op het WK allround
en een top 8 op het WK per toestel.
De teamdoelstellingen dienen op middellange termijn uit te monden in een top 8 plaats
op een wereldkampioenschap en de Olympische Spelen.
3. In welke graden van de topsportschool is participatie noodzakelijk?
De topsportschoolwerking dient zowel in het basisonderwijs (topsportbeloftestatuut) als
in alle graden van het secundair onderwijs gecontinueerd te worden, om tot relevante
internationale topprestaties te kunnen komen. In gymnastiek dient, in vergelijking met
andere sporten, op zeer jonge leeftijd reeds een zeer hoog trainingsvolume afgewerkt te
worden en worden piekprestaties bij de dames reeds verwacht vanaf 16-jarige leeftijd.
4. Op welke locaties is een topsportschool noodzakelijk?
Vermits het trainingscentrum in Gent reeds in grote mate is uitgebouwd, lijkt een
continuering van de topsportschoolwerking in Gent, de aangewezen piste.
De Gymnastiekfederatie Vlaanderen vzw dient echter te bekijken als een
topsportwerking voor zowel artistieke gymnastiek dames en heren en acrobatische
gymnastiek logistiek mogelijk is op dezelfde locatie, als de topsportwerking nog verder
uitgebouwd wordt.
5. Is de topsportschool voor zowel jongens als meisjes noodzakelijk?
Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen jongens en meisjes in artistieke gymnastiek.
Beleidsaanbeveling
1. Consolideren van de huidige werking van de artistieke gymnastiek dames in Gent, met
als teamdoelstelling het behalen van een top 8 plaats op een wereldkampioenschap of
Olympische Spelen op middellange termijn.
2. De Gymnastiekfederatie Vlaanderen vzw dient na te gaan of de huidige topsportwerking
artistieke gymnastiek heren enerzijds logistiek kan aangeboden worden in de
Topsporthal in Gent en anderzijds of het draagvlak binnen de federatie voldoende groot
is om de topsportwerking artistieke gymnastiek heren te continueren binnen het beleid
van de Gymnastiekfederatie Vlaanderen vzw.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 61
Judo
Historiek
De Vlaamse Judofederatie werkte bij de opstart in 1998 samen met het Stedelijk
Handelsinstituut in Merksem. Vanaf het schooljaar 2004-2005 startte bijkomend een werking in
de middenschool. Toen op 1 januari 2007 de topsportschool van Merksem en Mortsel
samensmolten, verhuisden ook hier de tweede en derde graad naar Wilrijk, terwijl de eerste
graad voortaan school liep in de middenschool van het GO! in Mortsel. Vanaf het schooljaar
2010-2011 werd de eerste graad topsport judo uitgedoofd en in het schooljaar 2011-2012
werden de laatste topsportstatuten judo in de eerste graad uitgereikt.
Het aantal leerlingen/topsporters judo is sterk gedaald vanaf het schooljaar 2014-2015,
enerzijds omwille van het uitdoven van de eerste graad en anderzijds omwille van het feit dat er
geen topsportstatuten buiten de topsportschool meer werden toegekend. De flexibiliteit die de
omzendbrief van onderwijs (SO 2005/04) met betrekking tot de gewettigde afwezigheden in het
secundair onderwijs geeft, zou voldoende opportuniteiten moeten bieden aan de directie van de
reguliere scholen om afwezigheden in het kader van internationale tornooien en stages te
wettigen.
De bekendste afgestudeerde van de topsportschool judo blijft ongetwijfeld Dirk Van Tichelt.
Deze oud-leerling, die in 2002 afstudeerde, werd niet alleen eerste op het Europees
kampioenschap senioren in 2008, maar ook vijfde op de Olympische Spelen in Beijing en derde
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Onbekend 10 7 1
1e graad 5 5 11 10 7 10 6 5
2e en 3e graad 18 26 19 20 21 19 21 22 16 15 14 19 25 26 31 27 17 14
0
5
10
15
20
25
30
35
2e en 3e graad 1e graad Onbekend
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 62
op het wereldkampioenschap in 2009 en 2013. Er zijn voorlopig geen andere alumni van de
topsportschool die recent prestaties op een EK, WK of Olympische Spelen hebben neergezet.
Recent behaalde Lise Luyckfasseel een bronzen medaille op het Europees kampioenschap U20 in
Porec in 2012.
Huidige situatie (schooljaar 2015-2016)
In het huidige schooljaar zijn 14 leerlingen/topsporters (dd. 11.01.2016) judo ingeschreven aan
het Leonardo Lyceum Topsport.
De verdeling per leerjaar en per geslacht is als volgt:
Antwerpen Totaal
2e graad M V M V
3e leerjaar 2 2 2 2
4e leerjaar 2 2 2 2
3e graad
5e leerjaar 1 1 1 1
6e leerjaar 2 2 2 2
Totaal 7 7 7 7
De Taskforce Topsport besliste in 2012 dat in de lopende Olympiade 2013-2016 maximaal 2,50
VTE lesgevers/trainers voor de topsportschool judo gesubsidieerd worden. In het schooljaar
2015-2016 worden Franklin Pereira, Tijl Lindekens (tot 31/10/2015) en Connie Jacobs binnen
dit quotum gesubsidieerd.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 63
Toetsing van de huidige werking aan de vooropgestelde criteria in het Topsportactieplan
Vlaanderen III
1. Kaderen in een volwaardig topsportloopbaantraject
Er is een instroom voorzien vanuit de regionale talenten- en Randori trainingen, die
geleid worden door de regionale trainers (ondersteund vanuit de pool van Jeugdtrainers
topsport) en de trainers van de topsportschool.
De Vlaamse Judofederatie vzw beschikt over een uitgeschreven leerplan voor de
topsportschool, maar in samenwerking met Chris De Korte (coach der coaches bij VJF)
wordt er werk gemaakt van een nieuwe aanpak in totaliteit. Deze visie wordt op korte
termijn geïmplementeerd in de werking van de Vlaamse Judofederatie vzw.
De leerlingen/topsporters in de topsportschool nemen ook deel aan de overkoepelende
avondtrainingen, die in Zele, Nazareth, Brugge, Leuven, Lummen of Herentals
plaatsvinden.
De leerlingen die ervoor kiezen om niet in te stromen in de topsportschool (omwille van
studierichting, kostprijs, …) krijgen een alternatief traject aangeboden door de Vlaamse
Judofederatie vzw. Dit alternatief traject is steeds een uitzondering en niet de regel.
De alumni van de topsportschool blijven ofwel trainen in het trainingscentrum in
Kattenbroek (Antwerpen) of in diverse projecten die mede ondersteund worden door de
Vlaamse Judofederatie vzw. De federatie tracht de judoka’s zoveel mogelijk in dezelfde
trainingsvisie te sturen.
2. Selectiecriteria gericht op internationaal niveau
De finaliteit van de topsportschool is het behalen van een selectie voor en het behalen
van een top 8 plaats op het Europees kampioenschap.
De selectiecriteria voor de topsportschool streven prestaties op internationaal niveau na.
De reeds bestaande ontwikkelingslijn wordt door de federatie herbekeken en aangepast
waar nodig. De Vlaamse Judofederatie vzw geeft aan dat het potentieel inschatten een
zeer moeilijke opdracht is op de leeftijd van de topsportschool (14 tot 18 jaar). In functie
van het geslacht en de gewichtscategorie (vb. zwaardere gewichtscategorieën) waarin de
judoka’s uitkomen, is judo een laatmature sport. Uit onderzoek van de Vlaamse
Judofederatie vzw (in samenwerking met Sport Vlaanderen) is gebleken dat er weinig tot
geen correlatie is tussen de prestaties in de U21 met deelnames aan en prestaties op de
Olympische Spelen.
De finaliteit van de topsportwerking ligt in het behalen van top 8 plaatsen op de
Olympische Spelen.
3. Omvang van de instroom
Jaarlijks zijn er gemiddeld een vijftal instromers in de topsportschool. In de voorbije
jaren was er een gemiddelde jaarlijkse parallelle ‘instroom’ buiten de topsportschool van
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 64
twee leerlingen. Vanaf het schooljaar 2014-2015 werden er geen topsportstatuten meer
aangevraagd voor de parallelle werking aan de topsportschool, maar beroept de
federatie en de judoka zich zo veel mogelijk op de omzendbrief van onderwijs SO
2005/04 om afwezigheden voor deelnames aan (internationale) wedstrijden of stages te
wettigen, mits de betrokken reguliere school hierin wenst mee te gaan.
De federatie neemt ook initiatieven om judoka’s voor instroom reeds samen te laten
trainen (vb. door het inzetten van busvervoer, …), vooral in de regionale trainingen.
Daarnaast scouten de trainers van de topsportschool veelvuldig potentiële instromers op
diverse wedstrijden. Zodoende krijgt de federatie een duidelijk zicht op het aanwezige
potentieel in het Vlaamse judolandschap.
4. De noodzaak van participatie in één of meerdere graden in de topsportschool moet
aangetoond worden teneinde een optimale talentontwikkeling te bekomen
Een werking in de tweede en derde graad is volgens de Vlaamse Judofederatie vzw
noodzakelijk. De federatie geeft aan dat de clubstructuur nog te weinig professioneel is
uitgebouwd, waardoor een discrepantie ontstaat tussen het trainingsvolume op een
bepaalde leeftijd in en buiten de topsportschool. De federatie tracht dit op te vangen
door talentvolle judoka’s die niet ingestapt zijn in de topsportschool, te laten
ondersteunen door een regionale trainer. Chris De Korte geeft daarnaast ook
bijscholingen aan clubtrainers, zodat de visie van de federatie kan verspreid en gevolgd
worden.
Een topsportschoolwerking in de eerste graad is niet opportuun en dient te worden
ondersteund via de clubs en de (regionale) talententrainingen.
Een flexibel leertraject buiten de topsportschool is volgens de Vlaamse Judofederatie
vzw niet haalbaar, omwille van het feit dat er overdag weinig tot geen sparringpartners
beschikbaar zijn. Er zouden dan enkel fysieke trainingen overdag mogelijk zijn.
5. Deskundigheid van de sporttechnische en interdisciplinaire omkadering
De gedrevenheid van de topsporttrainers om topsporters te maken, is een vereiste voor
de Vlaamse Judofederatie vzw. De federatie geeft aan dat deze gedrevenheid te weinig
aanwezig was in de voorbije jaren. Zo heeft de Vlaamse Judofederatie vzw de
samenwerking met een aantal trainers binnen de werking reeds beëindigd.
Een deel van het probleem is dat de diplomavereisten voor een gesubsidieerde
topsportschooltrainer (pedagogisch diploma + trainer A) een grote drempel vormen.
Deze zorgden ervoor dat de federatie niet altijd de juiste trainers op de juiste plaats (in
de topsportschool) kon plaatsen en tegelijkertijd in aanmerking komen voor
subsidiëring. De federatie geeft aan dat trainers die voldoende ervaring en potentieel
hebben als topsporttrainer in een traject moeten kunnen geplaatst worden om te
voldoen aan de diplomavereisten van een topsportschooltrainer (eventueel via een EVC-
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 65
procedure). In judo wordt er om de drie jaar een trainer A cursus georganiseerd, met 10
à 15 kandidaten.
De Vlaamse Judofederatie vzw streeft er naar om altijd twee trainers op de mat te
hebben tijdens een training, waarvan 1 trainer de leiding neemt en de andere trainer
assisteert (met een beurtrol). Met 2 trainers op de mat kan een training met 20
leerlingen zeker kwalitatief uitgevoerd worden.
6. Koppeling aan een trainingscentrum met geschikte trainingsinfrastructuur
Het trainingscentrum judo in Kattenbroek is niet continu beschikbaar. De
avondtrainingen (Randori) gaan dan ook door op verschillende plaatsen in Vlaanderen.
In de nieuwbouw in Wilrijk (vanaf september 2016) zal er een zaal ter beschikking zijn
van 12 op 25m.
Regionale trainingen kunnen hier evenwel niet doorgaan gezien het grote aantal
deelnemers. Daarom blijft Zele daartoe de beste locatie. De krachtzaal en de judozaal
zullen in de nieuwbouw op eenzelfde gang gesitueerd zijn, waardoor er geen tijd meer
verloren gaat aan verplaatsingen.
7. Totaalconcept: leefsituatie – onderwijs – sport
In de nieuwe topsportschool van Antwerpen zal zowel de judomat, de krachtzaal en de
school op dezelfde plaats gelokaliseerd zijn voor de leerlingen/topsporters. Dit is voor
hen een optimale situatie. Het internaat blijft in Edegem.
De Vlaamse Judofederatie vzw meldt dat het financiële plaatje voor de meeste
leerlingen/topsporters in een ‘full board’ programma zwaar is om te dragen.
Er is voor de federatie een nood aan een grotere slaapaccommodatie in Antwerpen, om
alle trainingen voor elite, beloftevolle jongeren en topsportschool centraal te kunnen
organiseren. Vooral voor de +18 jarigen is dit momenteel het grootste struikelblok om
alle trainingen op de centrale trainingslocatie te kunnen afwerken.
Er is een strikte en correcte samenwerking met het internaat en de school, waarover de
federatie dan ook tevreden is.
Conclusies
1. Is een topsportschool noodzakelijk?
De topsportschool judo is op dit moment noodzakelijk om een vlotte combinatie tussen
onderwijs en topsport mogelijk te maken, (groten)deels omwille van het tekort aan
professionele structuur in de meeste clubs. De clubwerking kan momenteel het beoogde
trainingsvolume tussen 14 en 18 jaar nog onvoldoende aanbieden.
Er is in de voorbije periode/Olympiades te weinig stabiliteit in de
topsportschoolwerking en onderbouw geweest (verloop trainers, inbedding in de
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 66
topsportpiramide, …). Dit zet zich ook door in de prestaties bij de beloftevolle jongeren
en elite van de alumni van de topsportschool in de laatste jaren.
Daarnaast is er een grote noodzaak voor een structureel uitstroomproject voor de
alumni van de topsportschool en de judoka’s die een alternatief traject naast de
topsportschool hebben bewandeld, in eerste instantie voor de dames.
2. Wat is de finaliteit van de topsportschool?
De finaliteit van de topsportschool is het behalen van een selectie voor en het behalen
van een top 8 plaats op het Europees kampioenschap.
De finaliteit van de topsportwerking ligt op het behalen van top 8 plaatsen op de
Olympische Spelen.
3. In welke graden van de topsportschool is participatie noodzakelijk?
De topsportschool is heden in de tweede en de derde graad noodzakelijk. In de eerste
graad dient de regionale talentenwerking verder geoptimaliseerd en
geprofessionaliseerd te worden, om enerzijds een duidelijk zicht te krijgen op de
judopopulatie in Vlaanderen en anderzijds een kwalitatievere impuls te genereren voor
instroom in de topsportschool.
De topsportprogramma’s over de verschillende leeftijdsgroepen dienen beter op elkaar
afgestemd en gecommuniceerd te worden.
4. Op welke locaties is een topsportschool noodzakelijk?
Gezien het feit dat er in de nieuwbouw van de topsportschool in Wilrijk een judozaal
voorzien wordt, net als een krachtzaal, is de topsportschool in Wilrijk de meest
aangewezen locatie voor de topsportschool judo.
5. Is de topsportschool voor zowel jongens als meisjes noodzakelijk?
Er wordt in dit verband geen onderscheid gemaakt tussen jongens en meisjes.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 67
Beleidsaanbeveling
De Vlaamse Judofederatie vzw dient initiatieven te nemen om:
1. de begeleiding van de “in service” topsporttrainers bij het behalen van het VTS-diploma
trainer A (via een VTS-opleiding of een EVC-procedure) en een pedagogisch diploma (via
een normaal traject, al dan niet in samenspraak met een CVO) te optimaliseren, o.a.
teneinde de continuïteit van een kwalitatieve trainersomkadering binnen en buiten de
topsportschoolwerking te waarborgen;
2. de uitbouw van een talentenwerking -15 te verbeteren, waar mogelijk vanuit een
nauwe(re) samenwerking met en begeleiding van de club(trainer)s, o.a. teneinde een
meer kwalitatieve instroom en doorstroom van talenten in de topsportschool en de clubs
te bereiken;
3. een betere afstemming en communicatie van de topsportprogramma’s over de
verschillende leeftijdsgroepen te verkrijgen. De doorstroom en uitstroom van
leerlingen/topsporters in de topsportschool is momenteel ontoereikend, mogelijk te
wijten aan een (te) vroege instap in de topsportschool en/of een te hoge workload voor
jonge judoka’s;
4. de uitbouw van een uitstroomproject +18 te optimaliseren, waar mogelijk
geïndividualiseerd of geclusterd per relevante trainingscategorie (bv. onderscheid
tussen licht- en zwaargewichten). Vooral het uitstroomproject voor meisjes +18 dient
duidelijker gestructureerd te worden.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 68
Schermen
Historiek
De Vlaamse Schermbond vzw participeert sinds het schooljaar 2007-2008 in de middenschool
en de topsportschool, op het wapen sabel, in het Koninklijk Atheneum Voskenslaan te Gent.
De topsportschool schermen telt jaarlijks rond de 10 leerlingen/topsporters.
De Vlaamse Schermbond vzw vraagt geen topsportstatuten aan voor leerlingen/topsporters
buiten de topsportschool.
Gezien de recente opstart van de topsportschool in 2007 werden nog geen relevante resultaten
op seniorniveau behaald door de leerlingen van de topsportschool. In 2016 zit de eerste lichting
uit de topsportschool op de leeftijd van een Europees kampioenschap U20. De Vlaamse
Schermbond vzw geeft aan dat de eerste resultaten op seniorniveau pas binnen vijf à tien jaar
zullen zichtbaar zijn, gezien de gemiddelde internationale prestatieleeftijd bij de senioren.
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
2e en 3e graad 2 2 2 8 9 9 8 4 8
1e graad 1 3 2 3 4 4 3 3 1
0
2
4
6
8
10
12
14
1e graad 2e en 3e graad
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 69
Huidige situatie (schooljaar 2015-2016)
In het schooljaar 2015-2016 maken 9 leerlingen/topsporters (dd. 11.01.2016) deel uit van de
topsportschool schermen in Gent.
De verdeling per leerjaar en per geslacht is als volgt:
Gent Totaal
1e graad M V M V
1e leerjaar 1 0 1 0
2e leerjaar 0 0 0 0
2e graad
3e leerjaar 3 2 3 2
4e leerjaar 0 1 0 1
3e graad
5e leerjaar 1 0 1 0
6e leerjaar 1 0 1 0
Totaal 6 3 6 3
De Taskforce Topsport besliste in 2012 dat in de lopende Olympiade 2013-2016 maximaal 2,00
VTE lesgevers/trainers voor de topsportschool schermen gesubsidieerd worden. In het
schooljaar 2015-2016 wordt Paul Corteyn, Yannick Germeau en Brecht Stevens binnen dit
quotum gesubsidieerd.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 70
Toetsing van de huidige werking aan de vooropgestelde criteria in het Topsportactieplan
Vlaanderen III
1. Kaderen in een volwaardig topsportloopbaantraject
De topsportschoolopleiding kadert binnen een topsportloopbaantraject dat bestaat uit
zes duidelijke fases van training/ontwikkeling. Binnen elk van deze fases zijn duidelijke
doelstellingen en inhouden geformuleerd door de Vlaamse Schermbond vzw.
Fase Trainingstrap Leeftijd Organisatiestructuur
1 Initiële training 6-10 jaar Talentdetectie door de club in samenwerking met
scholen
2 Basistraining 11-12 jaar Detectie- en/of selectietrainingen i.s.m. club en
federatie
3 Opbouwtraining 13-14 jaar Selectietrainingen en/of TSS in Vlaams
schermcentrum
4 Voorbereiding
prestatietraining
Tot 16 jaar Topsportschool en/of C-kader
5 Prestatietraining Tot 18 jaar Topsportschool – B-kader
6 Topsporttraining Vanaf 18
jaar
A/B-kader Vlaamse Schermbond
Het instroomproject voor de topsportschool bestaat uit twee verschillende werkingen,
enerzijds de VSB-beker waar beginnende jeugdschermers worden samengebracht om
een vriendschappelijk tornooi te schermen en anderzijds de jeugdhappening, dat een
schermfeest is voor jeugdschermers waar talent gedetecteerd en geïdentificeerd wordt
aan de hand van een testbatterij. De jeugdhappening maakt een deel uit van de
selectieprocedure voor de topsportschool. In het verleden werden ook nog
jeugdtrainingen georganiseerd door de Vlaamse Schermbond vzw, maar omwille van de
te lage opkomst was het niet meer opportuun om deze te organiseren.
De topsportschool biedt talentvolle en gemotiveerde schermers in de leeftijdscategorie
van 11 tot 18 jaar een kwalitatief topsportvoorbereidend programma aan in combinatie
met studies ASO of TSO. De topsportschool beoogt voor de Vlaamse Schermbond vzw
twee doelen, die evenwaardig naast elkaar staan: (1) een kwalitatieve basis leggen
(fysiek, schermtechnisch/tactisch, mentaal, attitude, structuur) voor het uitbouwen van
een succesvolle topsportcarrière en (2) het verwerven van een waardevol ASO of TSO-
diploma.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 71
De topsportschool identificeert op een wetenschappelijk onderbouwde manier zo vroeg
mogelijk de talenten om ze vanaf de leeftijd van 12 jaar te selecteren voor de
topsportschool.
De voornaamste doelstelling van de topsportschool schermen bestaat uit het leggen van
een brede en kwalitatieve fysieke basis en het ontwikkelen van schermtalent. De
leerlingen/topsporters worden hierbij professioneel begeleid binnen een uitgetekende
structuur wat voor de Vlaamse Schermbond vzw de basis zal zijn voor het uitbouwen
van een succesvolle topsportcarrière.
Tot op heden wordt het vervolgtraject na de topsportschool ingevuld door middel van
een beloften- en eliteproject. Het beloftenproject heeft enerzijds tot doel de
geselecteerde kadetten de overstap te laten maken naar de junioren en anderzijds de
geselecteerde junioren en U23 topsporters met topsportpotentieel te begeleiden in de
overstap naar het topniveau bij de elites. Het project voorziet in adequate
trainingsbegeleiding voor talentvolle schermers die topsport de volle prioriteit geven.
Het criterium om in deze groep opgenomen te worden, is een landentop 12 plaats op het
Europees kampioenschap en een landentop 16 plaats op het wereldkampioenschap in de
leeftijdscategorieën kadetten, junioren of U23.
Het eliteproject heeft tot doel de geselecteerde seniors optimaal te begeleiden op
topniveau. De norm om in deze groep opgenomen te worden is een landentop 12 plaats
op het Europees kampioenschap U23 of senioren of een landentop 16 plaats op het
wereldkampioenschap senioren. De finaliteit in deze ontwikkelingslijn is het leveren van
prestaties (top 16) op de Olympische Spelen.
Echter, om de topsportwerking sabel verder te optimaliseren wenst de Vlaamse
Schermbond vzw het in- en uitstroomproject, samen met de werking van de
topsportschool, te integreren in één project “kaderwerking sabel”, waarbij de focus,
naast individuele prestaties, steeds meer op ploegenwerking gelegd wordt, parallel met
het internationaal/Olympisch belang dat deze type wedstrijden de laatste jaren hebben
gewonnen.
Dit project situeert zich ruimtelijk binnen het Vlaams schermcentrum te Gent (in de
nieuwe infrastructuur in de Topsporthal van Gent). De populatie van beloftevolle
jongeren en de trainersexpertise is voor de Vlaamse Schermbond vzw aanwezig.
2. Selectiecriteria gericht op internationaal niveau
Deelname aan de Olympische Spelen is het uiteindelijke doel van de topsportschool. De
federatie stelt volgende verwachte resultaten voorop: achtste land op het EK, 12e land op
het WK en top 16 op de Olympische Spelen. Op een EK en WK kunnen vier deelnemers
per land deelnemen.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 72
Momenteel vertrekt de federatie bij selectie voor instroom in de topsportschool vanuit
de intrinsieke kwaliteiten van een schermer. Op latere leeftijd kunnen prestaties
vooropgesteld worden. De leerlingen/topsporters in het laatste jaar van het secundair
onderwijs zouden al een significant resultaat moeten behalen op het EK junioren.
3. Omvang van de instroom
De topsportschool dient gepromoot te worden binnen de verschillende schermclubs om
zo de potentiële instroom te vergroten. Voor het schooljaar 2010-2011 heeft de federatie
de selectieprocedure opengesteld voor schermers van de drie wapens (degen, sabel en
floret, steeds met het oog op een opleiding in sabel), met een éénmalige substantiële
stijging van het aantal leerlingen/topsporters tot gevolg. Er is een openheid vanuit de
topsportschool sabel voor instroom van degen- en floretschermers, maar er wordt niet
actief gerecruteerd binnen deze disciplines.
4. De noodzaak van participatie in één of meerdere graden in de topsportschool moet
aangetoond worden teneinde een optimale talentontwikkeling te bekomen
Qua fysieke en motorische ontwikkeling is de eerste graad voor de federatie van
fundamenteel belang. Door het asymmetrisch karakter van de sport (op fysiek vlak)
moet op jonge leeftijd al begonnen worden met het bouwen aan een brede
bewegingsopvoeding om op 12 jarige leeftijd een perfectie coördinatie en behendigheid
te bezitten om alle technieken goed te kunnen uitvoeren. Onder meer door de gebrekkige
omkadering (kennis en interesse) op clubniveau, is het voor de Vlaamse Schermbond
vzw vaak hard werken met instappers om hun bewegingsvaardigheden dan nog verder
uit te bouwen. Menige pogingen zijn al ondernomen om vanuit de
topsportschoolomkadering bijscholingen en opleidingen te geven, maar daar blijkt
weinig respons te zijn gezien de clubtrainers zelf aangeven dat dit een te hoog niveau is
en te veel van hen vraagt om op dit niveau te werken.
Schermen is een technische sport waarbij de fundamenten reeds op vroege leeftijd
gelegd worden. De gemiddelde startleeftijd van een Olympische schermer ligt op 7 jaar.
Daarom wil de Vlaamse Schermbond vzw graag in de toekomst een project opstarten
voor de topsportschool om de jongeren daar al de broodnodige coördinatie en
bewegingsvaardigheden aan te leren. Zeker in functie van de clubcultuur denkt de
federatie dat een pre-topsportschoolproject moet opgestart worden.
5. Deskundigheid van de sporttechnische en interdisciplinaire omkadering
Alle lesgevers van de topsportschool zijn volledig betrokken in zowel instroom,
doorstroom, uitstroom en nationale ploegenwerking. Zij zetten zich ook niet alleen in
voor de topsportschool, maar ook voor het geven van trainerscursussen (en het
uitschrijven ervan), bijscholingen, begeleiden van potentiële (internationale)
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 73
scheidsrechters, organiseren van de jeugdhappening, detectie en identificatie van talent,
... .
De workload van de sportspecifieke trainers is in de drukke seizoensmaanden bijzonder
hoog. Naast de 24 uur training die ze tijdens de week geven, verzorgt Yannick Germeau
nog 20 weekends per jaar de begeleiding en coaching op binnenlandse en buitenlandse
tornooien. Paul Corteyn is in totaal 35 weekends per jaar mee als coach naar
buitenlandse tornooien. Daar bovenop komen nog de binnen- en buitenlandse stages,
vergaderingen, bijscholingen, studiemomenten, ... .
Idealiter zou er volgens de Vlaamse Schermbond vzw nog een derde schermtrainer
moeten bij komen in functie van de trainingen en begeleiding van de schermers. Op dit
moment dient ondermeer de fysieke trainer de begeleiding te verzorgen op buitenlandse
tornooien, omdat er soms 3 verschillende tornooien zijn in hetzelfde weekend, wat
uitzonderlijk wel eens kan, maar voor de Vlaamse Schermbond vzw geen ideale situatie
is.
6. Koppeling aan een trainingscentrum met geschikte trainingsinfrastructuur
De topsportschoolwerking is een onderdeel van het Vlaams Schermcentrum in de
nieuwe infrastructuur in de Topsporthal van Gent, waar voor alle sabelschermers een
plaats is binnen de kaderwerking sabel.
7. Totaalconcept: leefsituatie – onderwijs – sport
Zowel de federatie als de topsportschoolcoördinator volgen de leerlingen/topsporters
van dichtbij op. De coördinatie loopt in het algemeen vlot. De federatie geeft echter aan
dat de opvolging/begeleiding van het schoolwerk door de school in functie van de
(buitenlandse) wedstrijden op een nog optimalere manier voor de schermers kan
worden opgevolgd.
Vanuit de topsportschool schermen komt de vraag naar een opleiding Latijn voor de
tweede en derde graad in de topsportschool.
De Vlaamse Schermbond vzw geeft aan dat de verplaatsing naar school soms moeilijk en
tijdrovend is.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 74
Conclusies
1. Is een topsportschool noodzakelijk?
Gezien het feit dat schermen een technische sport is waar op jonge leeftijd reeds over de
correcte coördinatie moet beschikt worden, is een topsportschoolwerking in de drie
graden aangewezen. Echter, de federatie dient ook na te gaan of leerlingen die in de 1e
graad instromen op lange termijn nog wel voldoende progressie kunnen maken en niet
opgebrand raken door de schermspecifieke trainingen binnen de topsportschool.
De Vlaamse Schermbond vzw dient er enerzijds voor te waken dat de kwaliteit van de
instroom in de topsportschool voldoende hoog is, zodat een optimale werking in
topsportschool kan worden aangeboden. Anderzijds is de verdere uitbouw van de
beloftenwerking essentieel om de aangeboden opleiding in de topsportschool niet
verloren te laten gaan. Een combinatie tussen topsport en hoger onderwijs lijkt voor de
topsportschermers de aangewezen combinatie, maar dan dient er ook van de schermers
een langetermijn-engagement richting topsport geëist te worden.
Om een topsportschoolwerking te kunnen garanderen, dient de federatie werk te maken
van het opleiden van high potential trainers, om enerzijds de werking van de huidige
trainers te kunnen ondersteunen en anderzijds om een eventueel vertrek van een
huidige topsporttrainer te kunnen opvangen.
2. Wat is de finaliteit van de topsportschool?
De finaliteit van de topsportschool ligt volgens de federatie op het behalen van de top
15-20% van de European Fencing Confederation ranking op het einde van het 5e
middelbaar (17-jarige leeftijd). Dit ligt volgens de federatie op de ontwikkelingslijn voor
het behalen van een top 8 plaats op de Olympische Spelen individueel, waar de
doelstelling van de Vlaamse Overheid ook ligt.
De Vlaamse Schermbond vzw zet vanaf 2015 ook in op een ploegdoelstelling. Een
schermploeg bestaat uit drie (+ 1 reserve) schermers. De doelstelling dient hier ook
geplaatst te worden op een top 8 plaats op de Olympische Spelen.
3. In welke graden van de topsportschool is participatie noodzakelijk?
Zoals reeds vermeld in punt 1 van de conclusie is een topsportschool in de eerste,
tweede en derde graad noodzakelijk. De federatie dient in te zetten op het verbeteren
van de kwaliteit van de instroom (vb. door het opzetten van een pre-
topsportschoolproject). Daarenboven dient het beloftenproject verder uitgebouwd te
worden en dient het langetermijn-engagement van de schermers richting topsport
duidelijk aanwezig te zijn.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 75
4. Op welke locaties is een topsportschool noodzakelijk?
Gezien het feit dat een nieuwe schermzaal in de Topsporthal van Gent werd gebouwd en
de Vlaamse Schermbond vzw haar gecentraliseerde werking hier reeds heeft
uitgebouwd, is de topsportschool van Gent de aangewezen locatie voor topsport
schermen.
5. Is de topsportschool voor zowel jongens als meisjes noodzakelijk?
Er wordt in dit verband geen onderscheid gemaakt tussen jongens en meisjes.
Beleidsaanbeveling
1. De Vlaamse Schermbond vzw dient werk te maken van het opleiden van high potential
trainers, om de huidige lichting topsporttrainers te kunnen ondersteunen en om een
eventueel vertrek van één van de topsporttrainers te kunnen opvangen.
2. De Vlaamse Schermbond vzw dient een kwalitatief instroomproject op te zetten, zodat er
in de topsportschool minder op basiscoördinatie dient gewerkt te worden, maar kan
worden ingezet op kwalitatieve uitbouw van de topsportschermers. Daarnaast dient de
samenwerking van de federatie met haar clubs van de 3 wapens (sabel, degen, floret)
verder uitgebouwd te worden, teneinde de federatie- en clubwerking verder te
optimaliseren en te professionaliseren.
3. De Vlaamse Schermbond vzw dient de beloftenwerking verder uit te bouwen en een
langetermijn-engagement van de geselecteerde schermers richting topsport (veelal in
combinatie met hogere studies) te eisen.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 76
Snowboard
Historiek
De Vlaamse Skivereniging participeerde sinds het schooljaar 1998-1999 in het Stedelijk
Handelsinstituut in Merksem. In 2000 veranderde de Vlaamse Skivereniging in de Vlaamse Ski
en Snowboardfederatie. Op 1 januari 2007 verhuisde ski mee naar de nieuwe campus van het
Leonardo Lyceum in Wilrijk. In 2012 veranderde de Vlaamse Ski en Snowboardfederatie
opnieuw haar naam in Sneeuwsport Vlaanderen vzw.
Aanvankelijk werd enkel de discipline Alpijns skiën aangeboden. Sinds het schooljaar 2006-
2007 wordt ook de discipline snowboard aangeboden. Dit resulteerde niet in een grote toename
van het aantal leerlingen/topsporters, dat vrij stabiel gebleven is sinds de opstart van de
topsportschool. Sinds het schooljaar 2012-2013 worden geen topsportstatuten meer
aangevraagd voor Alpijns skiën.
Topsport snowboard wordt enkel aangeboden in de tweede en derde graad van het secundair
onderwijs (met uitzondering van Jens Rummens in het schooljaar 2013-2014). Sneeuwsport
Vlaanderen vzw vraagt geen topsportstatuten aan voor leerlingen/topsporters buiten de
topsportschool.
Verschillende alumni van de topsportschool hebben reeds internationale prestaties neergezet.
Zo behaalde Seppe Smits een 13e plaats op de Olympische Spelen in Sotchi (2014). Hij haalde
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
1e graad 1
2e en 3e graad 8 7 6 6 3 3 5 3 6 7 5 5 5 4 3 5 6 5
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
2e en 3e graad 1e graad
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 77
ook een bronzen medaille op het TTR World Championships Slopestyle in Oslo (2012) en een
bronzen medaille op het wereldkampioenschap Big Air.
Sebbe De Buck behaalde in 2012 een 5e plaats op het wereldkampioenschap Big Air voor
junioren, en haalde de 12e plaats op het wereldkampioenschap Big Air voor senioren in 2016.
Loranne Smans werd 7e op het wereldkampioenschap Big Air voor senioren in 2015.
Huidige situatie (schooljaar 2015-2016)
In het schooljaar 2015-2016 zijn er vijf leerlingen/topsporters (dd. 11.01.2016) snowboard
ingeschreven aan de topsportschool in Wilrijk.
De verdeling per leerjaar en per geslacht is als volgt:
Antwerpen Totaal
2e graad M V M V
3e leerjaar 1 0 1 0
4e leerjaar 1 0 1 0
3e graad
5e leerjaar 2 1 2 1
6e leerjaar 0 0 0 0
Totaal 4 1 4 1
Sneeuwsport Vlaanderen (voorheen Vlaamse Ski en Snowboardfederatie) is sinds 1 januari 2009
erkend als Vlaamse topsportfederatie voor de discipline snowboard (Half Pipe, Slopestyle en Big
Air).
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 78
De Taskforce Topsport besliste in 2012 dat in de lopende Olympiade 2013-2016 maximaal 1,00
VTE lesgevers/trainers voor de topsportschool snowboard gesubsidieerd worden. In het
schooljaar 2015-2016 wordt Maarten Avonds binnen dit quotum gesubsidieerd.
Toetsing van de huidige werking aan de vooropgestelde criteria in het Topsportactieplan
Vlaanderen III
1. Kaderen in een volwaardig topsportloopbaantraject
Kandidaat-instromers voor de topsportschool dienen zich 12 maand op voorhand
kandidaat te stellen en worden gedurende 1 seizoen intensief opgevolgd binnen de club,
binnen de stages van de federatie en gedurende Vlaamse en internationale wedstrijden.
De topsportschoolwerking maakt een integraal deel uit van de globale topsportwerking
en topsportvisie van de federatie.
De uitstromers uit de topsportschool die sportief gezien voldoen aan de selectiecriteria,
worden verder intensief begeleid door de federatie.
Sneeuwsport Vlaanderen vzw geeft aan dat de kans om de finaliteit van de
topsportwerking in combinatie met studies te bereiken via een alternatief traject buiten
de topsportschool moeilijk tot onmogelijk is. Alle huidige Vlaamse toppers (Seppe Smits,
Sebbe De Buck, Loranne Smans) hebben een verleden in de topsportschool.
2. Selectiecriteria gericht op internationaal niveau
De finaliteit van de topsportwerking is het behalen van top 8 plaatsen voor Slopestyle,
Half Pipe of Big Air op Olympische Spelen, wereldkampioenschappen en TTR
wedstrijden van niveau 3 en 4.
Recent werd door de World Snowboard Tour een wereldranglijst opgericht.
Sneeuwsport Vlaanderen vzw geeft aan dat een top 16 plaats op de wereldranking
(World Snowboarding Points List) een significante kans maakt op een top 8 plaats op
grote events.
De topsportschoolfinaliteit is het behalen van (halve) finales op het
wereldkampioenschap voor junioren en het World Rookie Fest. De competitieve
doelstellingen worden steeds ondersteund door sporttechnische doelstellingen, waaraan
de riders moeten voldoen.
De prestatielijnen worden ondersteund door ontwikkelingslijnen die werden opgesteld
in samenwerking met de Vrije Universiteit Brussel en de Katholieke Universiteit Leuven.
Er is op dit moment nog geen aparte selectie op Big Air, omwille van het feit dat de
kwalificatie voor de Olympische Spelen in Big Air verloopt via Slopestyle (volgens het
reglement van FIS en IOC). Er is geen aparte selectie voor Big Air door enkel aan Big Air
wedstrijden deel te nemen. Het is dan ook voor de federatie niet logisch om hiervoor
aparte criteria op te stellen.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 79
3. Omvang van de instroom
Op basis van de grootte van de trainingsgroep voor instap in de topsportschool zijn er in
de laatste jaren maximaal 3 instromers per jaar geweest. Sneeuwsport Vlaanderen vzw
geeft aan een duidelijk zicht te hebben op alle riders in Vlaanderen, waaruit de beste
riders dan worden geselecteerd.
4. De noodzaak van participatie in één of meerdere graden in de topsportschool moet
aangetoond worden teneinde een optimale talentontwikkeling te bekomen
Aangezien er momenteel geen weg naast de topsportschool mogelijk is om een top 8
plaats op grote events te behalen, is voor Sneeuwsport Vlaanderen vzw een
topsportschoolwerking in de tweede en de derde graad onontbeerlijk.
In het reguliere onderwijs is het onmogelijk om het trainingsvolume te bekomen dat
noodzakelijk is om door te stoten naar de wereldtop. Sneeuwsport Vlaanderen vzw heeft
een uitgewerkt overzicht van de trainingsload per leeftijdscategorie (indoor, outdoor,
droogtraining, alternatieve trainingsvormen, blessurepreventie) die vergelijkbaar is met
het Long Term Athlete Development Program van Canada (de leading nation in
snowboard).
De snowboardsport verjongt, riders gaan vroeger pieken en er worden meer en meer
parallellen getrokken met gymnastiek. Op lange termijn is het niet ondenkbaar voor de
federatie de instapleeftijd voor de topsportschool gaat verlagen en het wenselijk zou zijn
een eerste graad in de topsportschool in te richten.
5. Deskundigheid van de sporttechnische en interdisciplinaire omkadering
Jean-Valère Demard (Pool van Toptrainers), Maarten Avonds (trainer topsportschool) en
Childeric Bogaert (pool van Jeugdtrainers Topsport) beschikken over voldoende
competenties om de leerlingen/topsporters en de elitesporters te begeleiden.
Er zijn slechts een zeer beperkt aantal trainers in Vlaanderen beschikbaar om een
eventueel wegvallen van één van bovenstaande trainers op te vangen.
Op (para)medisch vlak is er een samenwerking met verschillende experten:
inspanningstesten en lichaamssamenstelling gebeuren in samenwerking met Bakala
(Peter Hespel), de screening en opvolging in functie van blessurepreventie gebeurt in
samenwerking met het centrum Gritt (Maarten Thyssen), de mentale begeleiding
gebeurt via Ellen Schouppe en de specifieke krachttraining via het Sport Performance
Center.
6. Koppeling aan een trainingscentrum met geschikte trainingsinfrastructuur
Op dit moment is een geschikte trainingsinfrastructuur dicht bij de topsportschool een
missing link voor Sneeuwsport Vlaanderen vzw. De federatie heeft nood aan een
nabijgelegen indoorpiste met kunstsneeuw waar dagelijkse techniektrainingen mogelijk
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 80
zijn. Een alternatief voor een indoorpiste met kunstsneeuw is een kunstmatige big air
waarbij de inrun bestaat uit matten/borstels/kunststof en de landing op een airbag
(dryslope setup). Dit is een concept dat reeds bestaat in Japan en Slovenië. Ook de UK en
Nederland werken aan een eigen concept. De kostprijs ligt een stuk lager dan een
indoorbaan (15.000.000€ voor een indoorproject vs 250.000€ voor een big air dryslope
setup).
In het huidige schooljaar worden de indoortrainingen afgewerkt in Peer (Snow Valley)
op avonden tijdens de week en in weekends. De afstand en het verkeer vanuit
Antwerpen naar Peer zorgt voor een grote tijdsinvestering en voor extra vermoeidheid
bij de riders. Een betere spreiding van de trainingen over de weekplanning zou gunstiger
zijn voor de sporttechnische ontwikkeling.
7. Totaalconcept: leefsituatie – onderwijs – sport
Het totaalconcept van de topsportschool wordt algemeen positief geëvalueerd door
Sneeuwsport Vlaanderen vzw. Het niveau van onderwijs mag volgens sommige ouders
van (ex-)studenten zeker nog hoger zijn.
Het internaat kan moderner voor de federatie, maar de samenwerking federatie-school-
internaat werkt in de praktijk.
Conclusies
1. Is een topsportschool noodzakelijk?
Een topsportschool is voor leerlingen die in Vlaanderen school wensen te lopen de enige
reguliere mogelijkheid om volwaardige studies secundair onderwijs en lange verblijven
in het buitenland voor stages en wedstrijden te combineren.
2. Wat is de finaliteit van de topsportschool?
De finaliteit van de topsportwerking het behalen van top 8 plaatsen voor Slopestyle, Half
Pipe of Big Air op Olympische Spelen, wereldkampioenschappen en TTR wedstrijden van
niveau 3 en 4.
De topsportschoolfinaliteit is het behalen van (halve) finales op het
wereldkampioenschap voor junioren en het World Rookie Fest. De competitieve
doelstellingen worden steeds ondersteund door sporttechnische doelstellingen, waaraan
de riders moeten voldoen.
3. In welke graden van de topsportschool is participatie noodzakelijk?
Participatie in de tweede en derde graad is noodzakelijk voor snowboard.
4. Op welke locaties is een topsportschool noodzakelijk?
Een topsportschool snowboard is aangewezen op een centrale locatie dichtbij een
trainingsaccommodatie. Indien de trainingsaccommodatie in de omgeving van
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 81
Antwerpen kan gerealiseerd worden, is een inrichting in de topsportschool van
Antwerpen een logische keuze.
5. Is de topsportschool voor zowel jongens als meisjes noodzakelijk?
Er wordt in dit verband geen onderscheid gemaakt tussen jongens en meisjes.
Beleidsaanbeveling
1. Er dient een investering te gebeuren op vlak van trainingsaccommodatie nabij
Antwerpen (bij voorkeur in combinatie met een indoorsetting, vb. Woodward), wil
Sneeuwsport Vlaanderen vzw concurrentieel blijven ten opzichte van de andere
snowboardlanden;
2. Sneeuwsport Vlaanderen vzw dient blijvende aandacht te besteden aan het
personeelsbeleid om ervoor te zorgen dat er voldoende trainersexpertise binnen de
federatie blijft.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 82
Taekwondo
Historiek
Op 1 september 2003 startte de Vlaamse Taekwondo Bond vzw met een werking in het
Koninklijk Atheneum 2 in Hasselt. Bij de start van het schooljaar 2007-2008 verhuisde de
federatie naar het Leonardo Lyceum in Wilrijk. Taekwondo wordt enkel aangeboden in de
tweede en derde graad (met uitzondering van Indra Craen in het schooljaar 2011-2012).
Sinds het schooljaar 20111-2012 vraagt de Vlaamse Taekwondo Bond vzw enkel
topsportstatuten aan voor leerlingen/topsporters die ervoor kiezen om in te stappen in de
topsportschool. Sinds de opstart van de topsportschool schommelt het aantal
leerlingen/topsporters steeds tussen de vier en zeven inschrijvingen, met uitzondering van het
schooljaar 2011-2012 (11).
Verschillende alumni van de topsportschool behaalden reeds zeer mooie resultaten bij de
junioren en senioren. Zo werd Jaouad Achab wereldkampioen -63kg in 2015. Salaheddine
Bensaleh werd Europees kampioen bij de junioren in 2013 en behaalde een aantal medailles in
grote tornooien. Ook Indra Craen won de Europese titel bij de junioren en bij de U21 in 2014.
Laura Roebben behaalde een 3e plaats op het Europees kampioenschap U21 in 2014.
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
1e graad 1
2e en 3e graad 4 5 5 4 5 5 6 6 10 7 7 6 5
0
2
4
6
8
10
12
2e en 3e graad 1e graad
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 83
Huidige situatie (schooljaar 2015-2016)
Bij aanvang van het schooljaar 2015-2016 zijn vijf leerlingen/topsporters (dd. 11.01.2016)
ingeschreven aan de topsportschool taekwondo.
De verdeling per leerjaar en per geslacht is als volgt:
Antwerpen Totaal
2e graad M V M V
3e leerjaar 3 0 3 0
4e leerjaar 0 0 0 0
3e graad
5e leerjaar 0 0 0 0
6e leerjaar 0 2 0 2
Totaal 3 2 3 2
In het Topsportactieplan Vlaanderen III (2013-2016) werd taekwondo niet weerhouden in de
topsporttakkenlijst, maar enkel ondersteund als “Windows of Opportunity”. De lesgevers van de
topsportschool en de doorstroom naar de elite worden gefinanicierd (Karim Dighou, Jelle Vicca
en Tom Verhoeven) vanuit de Vlaamse Overheid en Be Gold.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 84
Toetsing van de huidige werking aan de vooropgestelde criteria in het Topsportactieplan
Vlaanderen III
1. Kaderen in een volwaardig topsportloopbaantraject
In het kader van de instroom is de ondersteuning voor de provincies verdwenen,
waardoor ook de provinciale werking aanzienlijk is afgenomen. Er zijn slechts twee clubs
die deelnemen aan internationale wedstrijden met niveau. Een uitgebouwde regionale
werking zou een idealer scenario zijn, maar op dit moment ontbreken de financiële
middelen binnen de Vlaamse Taekwondo Bond vzw om dit uit te bouwen.
Via de regionale trainingen worden de talenten opgevolgd in functie van een mogelijke
selectie voor de topsportschool.
In de huidige situatie schat de federatie in dat de topsportschool momenteel de enige
manier is waar de combinatie topsport en studie mogelijk is, en waar een
topsportcarrière kan worden uitgebouwd. De topsportschoolwerking maakt integraal
deel uit van de volledige topsportwerking en –visie van de federatie.
In het kader van de uitstroom worden de trainingen van de beloftevolle jongeren en elite
gecentraliseerd in de topsportschool, inclusief de huisvesting van de toptaekwondoka’s.
2. Selectiecriteria gericht op internationaal niveau
In 2010, bij de aanstelling van de nieuwe coördinator topsport Laurence Rase, werd er
gepleit voor de aanpassing van het topsportbeleid van de Vlaamse Taekwondo Bond
vzw. Het oude beleid werd getoetst aan een SWOT-analyse, waaruit de noden en de
wensen van de Vlaamse Taekwondo Bond vzw werden blootgelegd.
Eén van de conclusies uit deze analyse was het opstellen van een ontwikkelingslijn: de
federatie had nood aan een integrale topsportstructuur, van talentdetectie tot
elitesporter, waarbij de doelstellingen en verwachtingen per leeftijdscategorie werden
aangetoond. Het opstellen van ontwikkelingslijnen maakte het voor de federatie
eveneens mogelijk om taekwondoka’s te allen tijde te vergelijken met de wereldtop.
De piekleeftijd voor de lagere gewichtsklassen bij de heren is 22 à 23 jaar, voor de
hogere gewichtsklassen is dit rond de 26 à 27 jaar. De piekleeftijd bij de dames ligt 2 à 3
jaar vroeger.
De finaliteit van de topsportschoolwerking taekwondo is het minimaal behalen van een
top 8 plaats op het Europees kampioenschap voor junioren en/of het behalen van een
top 16 plaats op het wereldkampioenschap voor junioren.
Door het behalen van deze prestatie(s) bevindt de taekwondoka zich op de
ontwikkelingslijn om op latere leeftijd een kwalificatie af te dwingen voor deelname aan
de Olympische Spelen.
De finaliteit van de topsportwerking van de Vlaamse Taekwondo Bond vzw is het
minimaal behalen van een top 8 plaats op het wereldkampioenschap voor senioren, met
als ultieme doel het behalen van een medaille op de Olympische Spelen.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 85
Er is een duidelijk uitgeschreven selectieprocedure voor instroom in de topsportschool.
De leerlingen die reeds in de topsportschool school lopen, krijgen een permanente
(informele) evaluatie doorheen het schooljaar (met de toptrainer en de fysieke trainer)
en een formele evaluatie op het einde van ieder semester.
3. Omvang van de instroom
De instroom is beperkt tot maximaal 3 leerlingen per jaar.
Elke kandidaat wordt voor instroom gedurende minimaal 4 maanden opgevolgd om een
zo accuraat mogelijke beslissing te kunnen maken.
Omwille van het feit dat niet alle clubs participeren in de competitie en het
talentdetectiesysteem, heeft de Vlaamse Taekwondo Bond vzw nog geen duidelijk en
volledig zicht op de volledige populatie taekwondoka’s in Vlaanderen.
De beste taekwondoka’s stromen in in de topsportschool, ondanks een aantal drempels
(o.a. hoge internaatskost).
4. De noodzaak van participatie in één of meerdere graden in de topsportschool moet
aangetoond worden teneinde een optimale talentontwikkeling te bekomen
Momenteel wordt enkel een tweede en een derde graad ingericht. Vanaf het schooljaar
2017-2018 wil de Vlaamse Taekwondobond ook een eerste graad topsport inrichten,
omwille van volgende redenen: (1) taekwondo is (vooral bij de lichtgewichten)
geëvolueerd naar een vroegontwikkelingssport, waarbij de focus steeds meer ligt op
beweeglijkheid en lenigheid. (2) De internationale jeugdcompetities beginnen reeds op
12-jarige leeftijd. Een potentiële toptaekwondoka in de lichte gewichtscategorieën
ontbreekt internationale wedstrijdervaring indien hij/zij pas op 15-jarige leeftijd het
internationale circuit betreedt.
5. Deskundigheid van de sporttechnische en interdisciplinaire omkadering
Binnen de topsportschool (in het schooljaar 2015-2016) wordt er gewerkt met een
toptrainer (Karim Dighou), een beloftentrainer (Jelle Vicca) en een fysieke trainer (Tom
Verhoeven, in dienst tot eind mei 2016). Serge Pieters (voeding) en Nathan Kahan
(psycholoog) vervolledigen het begeleidingsteam van de taekwondoka’s in de
topsportschool. De coördinatie wordt uitgevoerd door Laurence Rase.
De workload is hoog door de vele buitenlandse verplaatsingen door drie verschillende
subgroepen: elite (Jaouad Achab, Salaheddine Bensaleh, Indra Craen, en Nicholas
Corten), beloften (Anke Gevers, Hicham Radi en Martijn Willemsen) en de
topsportschool, die allen begeleid worden door dezelfde omkadering.
De Vlaamse Taekwondo Bond vzw geeft aan dat de vereiste van het pedagogisch diploma
voor een subsidieerbare trainer een drempel is om de sporttechnisch geschoolde
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 86
trainers aan te trekken die het potentieel hebben om in de topsportschool training te
geven.
Er zijn slechts een beperkt aantal trainers in Vlaanderen die voldoende potentieel
hebben te kunnen doorstromen in de topsportvisie van de federatie en zo aan de basis
mee kunnen helpen om het taekwondoniveau te verbeteren in de clubs. Dit zou kunnen
via workshops en coach the coach-projecten, maar op dit moment beschikt de Vlaamse
Taekwondo Bond vzw over te weinig professionele omkadering en financiële middelen
om dit uit te bouwen.
6. Koppeling aan een trainingscentrum met geschikte trainingsinfrastructuur
In het schooljaar 2015-2016 is de trainingsinfrastructuur onvoldoende voor topsport. De
technische trainingen gaan door in een theaterzaal (’t Spant Wilrijk). In de toekomst zal
er geen probleem zijn met de nieuwe topsportschool, waar een trainingsmat en
krachtzaal naast elkaar liggen. Verdere afspraken dienen nog gemaakt worden tussen de
topsportschoolcoördinator en de federatie.
7. Totaalconcept: leefsituatie – onderwijs – sport
De samenwerking met het internaat is in orde. De accommodatie in het internaat kan
moderner, maar de samenwerking federatie-topsportschool-internaat werkt in de
praktijk. De Vlaamse Taekwondo Bond vzw is voorstander om het topsportinternaat
gedurende 365 dagen open te hebben voor de leerlingen/topsporters. De
schoolbelasting mag voor de taekwondoka’s hoger liggen tijdens de buitenlandse
verplaatsingen of stages.
De federatie vraagt een groter studieaanbod in de derde graad van de topsportschool
(wiskunde, talen, …).
Voor de uitstroom en de elite voorziet de Vlaamse Taekwondo Bond vzw een permanent
verblijf/mogelijkheid voor overnachting nabij de sportinfrastructuur.
Conclusies
1. Is een topsportschool noodzakelijk?
De topsportschool taekwondo is een noodzakelijk instrument inzake talentontwikkeling.
Een traject richting internationale topprestaties buiten de topsportschool is heel
moeilijk.
2. Zijn de selectiecriteria up to date?
De selectiecriteria en ontwikkelingslijnen werden opgesteld op basis van de prestaties
van 2004 tot 2008. Het is aangeraden om de ontwikkelingslijnen en de selectiecriteria
terug te toetsen aan de prestatiecriteria van de huidige internationale toppers sinds
2009 tot op heden.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 87
3. Wat is de finaliteit van de topsportschool?
De finaliteit van de topsportschool is het behalen van een top 8 plaats op het EK junioren
en/of het behalen van een top 16 plaats op het WK voor junioren. Gezien het feit dat de
Europese taekwondoka’s ongeveer 50% uitmaken van de wereldtop, kan er gesteld
worden dat het behalen van een top 8 plaats op het EK voor junioren als een voldoende
sterke finaliteit kan aanzien worden.
4. In welke graden van de topsportschool is participatie noodzakelijk?
Participatie is noodzakelijk in de tweede en derde graad van het secundair onderwijs.
Gezien het feit dat op korte termijn een aanzienlijke verbetering van de clubwerking niet
mogelijk is en gezien het feit dat voor sommige gewichtscategorieën de leeftijd van de
piekprestatie vrij jong is, is het nuttig dat de Vlaamse Taekwondo Bond vzw een eerste
graad kan inrichten in de topsportschool. De federatie dient hiervoor wel de leerplannen
en leerplandoelstellingen te herbekijken, in functie van het opstarten van een eerste
graad en in functie van de vroegere piekprestatie voor bepaalde gewichtscategorieën.
5. Op welke locaties is een topsportschool noodzakelijk?
Gezien de geplande nieuwbouw waarin een permanente trainingsaccommodatie is
voorzien, blijkt de topsportschool in Antwerpen de meest geschikte locatie.
6. Is de topsportschool voor zowel jongens als meisjes noodzakelijk?
Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen jongens en meisjes.
Beleidsaanbeveling
1. De Vlaamse Taekwondo Bond vzw dient de ontwikkelingslijnen (en daarbijhorend de
selectiecriteria) te actualiseren in functie van de prestatiecriteria sinds 2009 tot op
heden. Er dient een ontwikkelingslijn ontwikkeld te worden die leidt richting een top 8
plaats op een WK/Olympische Spelen of een medaille op een EK.
2. De Vlaamse Taekwondo Bond vzw dient een samenwerking met de clubs te initialiseren
om zo de clubwerking en het talentdetectiesysteem te verbeteren en de kwaliteit van de
instroom in de topsportschool te optimaliseren op jonge leeftijd.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 88
SLAGSPORTEN
Badminton
Historiek
De Vlaamse Badmintonliga vzw startte haar werking binnen een topsportschool in het
schooljaar 1998-1999 in het Koninklijk Atheneum in Mortsel. Vanaf het schooljaar 2004-2005
kregen de leerlingen/topsporters badminton ook de kans om in te stappen in de eerste graad.
Vanaf 1 januari 2007 gingen het Koninklijk Atheneum van Mortsel en het Stedelijk
Handelsinstituut van Merksem op in het Leonardo Lyceum Topsport in Wilrijk. De
leerlingen/topsporters van de eerste graad bleven schoollopen aan de middenschool van het GO!
in Mortsel, de tweede en derde graad verhuisde naar de topsportschoolcampus in Wilrijk. Vanaf
het schooljaar 2015-2016 werd ook de eerste graad (middenschool) in de topsportschool in
Wilrijk geïmplementeerd.
Op 1 februari 2012 veranderde de Vlaamse Badmintonliga vzw haar naam in Badminton
Vlaanderen vzw.
Het aantal uitgereikte topsportstatuten badminton evolueerde van 6 leerlingen/topsporters in
het schooljaar 1998-1999 tot 15 à 20 leerlingen/topsporters in de laatste 5 schooljaren.
Badminton Vlaanderen vzw kiest ervoor om, voor leerlingen/topsporters die een kwaliteitsvol
programma kunnen afwerken met hun eigen omkadering, topsportstatuten buiten de
topsportschool aan te vragen met een sterke voorkeur voor een optimaal aantal leerlingen in de
topsportschool. Deze leerlingen worden ook op een aantal trainingsmomenten in de week,
stages en wedstrijden geïntegreerd. Doorheen de jaren zijn een aantal leerlingen/topsporters
die van het systeem buiten de topsportschool konden gebruik maken nadien alsnog ingestapt in
de topsportschool. Badminton Vlaanderen vzw tracht de leerlingen/topsporters buiten de
topsportschool aan te sporen om, vooraleer een topsportstatuut buiten de topsportschool wordt
aangevraagd, toch in te stappen in de topsportschoolwerking in Antwerpen.
Vanaf 2009 worden twee oud-leerlingen van de topsportschool, Freek Golinski en Mathijs
Dierckx, voltijds tewerkgesteld als topsporter bij Defensie. Het dubbelteam staat rond de 40e
plaats op de wereldranglijst en heeft als doel een top 8 plaats te behalen op de Olympische
Spelen in 2020. Flore Van den Houcke behaalde een kwartfinale op het Europees
kampioenschap voor junioren in 2012. Julien Carraggi behaalde in 2016 een kwartfinale op het
Europees kampioenschap U17 na eerder in 2014 een kwartfinale te hebben behaald op het EK
U15.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 89
Huidige situatie (schooljaar 2015-2016)
In het schooljaar 2015-2016 heeft de Badminton Vlaanderen vzw 15 leerlingen/topsporters (dd.
11.01.2016) die ingeschreven zijn in de topsportschool te Antwerpen. De verdeling per leerjaar
en per geslacht kan u in onderstaande tabel terugvinden. Eén leerling/topsporter is gestart in de
topsportschool bij aanvang van het schooljaar, maar stroomde reeds uit de topsportwerking uit.
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Onbekend 1 1
1e graad 1 1 3 1 2 1 2 2 4 4 5 7 8 5 4 8 6 2
2e en 3e graad 5 5 5 6 6 5 4 9 8 12 14 10 13 16 14 12 14 13
0
5
10
15
20
25
2e en 3e graad 1e graad Onbekend
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 90
De verdeling per leerjaar en per geslacht is als volgt:
Antwerpen Geen topsportschool Totaal
1e graad M V M V M V
1e leerjaar 0 1 0 0 0 1
2e leerjaar 1 0 0 0 1 0
2e graad
3e leerjaar 4 1 0 0 4 1
4e leerjaar 1 0 0 0 1 0
3e graad
5e leerjaar 1 0 0 1 1 1
6e leerjaar 1 4 0 0 1 4
Totaal 8 6 0 1 8 19
De Taskforce Topsport besliste in 2012 dat in de lopende Olympiade 2013-2016 maximaal 2,0
VTE lesgevers/trainers voor de topsportschool badminton gesubsidieerd worden. In 2015-2016
worden Wouter Claes, Nathalie Descamps, Birger Abts en Lander Dircken binnen dit quotum
gesubsidieerd.
Toetsing van de huidige werking aan de vooropgestelde criteria in het Topsportactieplan
Vlaanderen III
1. Kaderen in een volwaardig topsportloopbaantraject
Badminton is een vroeginitatie- en een laatspecialisatiesport. De gemiddelde
internationale topspeler startte op 6 à 7-jarige leeftijd.
Voorafgaand aan de topsportschool is er een provinciale topsportvoorbereidende
werking waarvoor een atleet geselecteerd dient te worden. Deze werking (gefinancierd
via de Pool van Jeugdtrainers Topsport) is toegespitst op de betere spelers uit de
provinciale werking van Badminton Vlaanderen vzw. Het gaat dus eigenlijk om de
provinciale topsportwerking, uitgevoerd door 5 provinciale trainers, waarin 2 à 3 keer
per week getraind wordt. Badminton Vlaanderen vzw is vragende partij om de
provinciale trainers te laten ondersteunen via een coach-the-coach project.
Vrijwel elke instromer in de topsportschool komt uit de provinciale werking (van de
pool van Jeugdtrainers Topsport).
Badminton Vlaanderen vzw geeft aan dat een instroom in de eerste graad van de
topsportschool niet evident is voor de kandidaat-instromers. De grootste drempels voor
instroom zijn het internaat (het van huis weg zijn) en de mentale rijpheid van de spelers.
In de laatste vijf schooljaren stroomden de leerlingen/topsporters in ofwel in de eerste
graad ofwel in de derde graad. Er is vrijwel geen instroom in de tweede graad.
De leerlingen van de topsportschool worden het ganse jaar door begeleid door de
trainers van de federatie.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 91
De topsportschoolwerking is volgens Badminton Vlaanderen vzw noodzakelijk voor het
behalen van de finaliteit van de topsportwerking.
Na de topsportschool kunnen de geselecteerde topbadmintonspelers aansluiten in de
gecentraliseerde topsportwerking in Antwerpen onder leiding van de Schot Alan
McIlvain en Wouter Claes. Deze samenwerking wordt echter beëindigd na de Olympische
Spelen in Rio. De federatie bekijkt op dit moment hoe ze de functie van hoofdcoach ofwel
op een andere manier kan invullen ofwel welke kandidaat toptrainers hiervoor in
aanmerking komen. De federatie opteert voor de nieuwe coach voor een speler-
coachprofiel. De selectie is momenteel lopende. In 2016 zitten een zevental
badmintonspelers in dit uitstroomproject onder leiding van Badminton Vlaanderen vzw,
aangevuld met 6 sparringpartners. Vrijwel alle spelers combineren dit met een opleiding
in het hoger onderwijs. In de transitieperiode dient de speler zich op te werken in een
pool van ervaren senior spelers.
Het is voor de federatie ook essentieel om in de transitieperiode (18-23 jaar) voldoende
financiële en structurele ondersteuning vanuit de Vlaamse Overheid te kunnen krijgen,
zodat een aantal high potentials de keuze kunnen en willen maken in functie van
topsport badminton. De criteria (op basis van ontwikkelingslijnen) om in aanmerking te
kunnen komen voor ondersteuning van Sport Vlaanderen dienen volgens Badminton
Vlaanderen vzw aangepast te worden in functie van de transitieperiode.
2. Selectiecriteria gericht op internationaal niveau
De finaliteit van de topsportschoolwerking ligt op het behalen van (1) een selectie voor
het nationaal team op 17-18 jarige leeftijd, (2) minimaal de halve finale van het Belgisch
kampioenschap U18 te spelen, (3) minimaal tweemaal een kwartfinale en minstens
éénmaal een halve finale te behalen op internationale tornooien van de TSD-kalender.
Een bijkomend streefdoel is het behalen van de kwartfinale op het Europees
kampioenschap voor junioren.
Sinds juni 2015 heeft de Badminton World Federation een wereldranking voor junioren
opgericht. Vermits er voorlopig nog weinig referentiedata voorhanden zijn, wil de
federatie op basis van de selectiecriteria voor het seizoen 2016-2017 een verbeterde
denkoefening maken en een gemotiveerd voorstel doen. De federatie acht ook de
resultaten op Europese tornooien die niet meetellen voor de wereldranking belangrijk,
vermits deze het niveau hebben of overstijgen van de erkende wereldrankingtornooien.
Badminton Vlaanderen vzw zal de ranking verder opvolgen en analyseren, en de
doelstellingen aanpassen naarmate er meer informatie kan worden verzameld.
Op dit moment kijkt de federatie voor een vergelijking met de internationale topjunioren
vooral naar de profielen van de spelers en de resultaten tegen de betere jongeren van
dezelfde leeftijd.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 92
De finaliteit van de topsportwerking van Badminton Vlaanderen vzw ligt op het
minimaal behalen van een top 8 plaats en medailles op Europese kampioenschappen en
grote Europese tornooien. Op wereldniveau is het behalen van een Olympische
kwalificatie en presteren op de OS een finaliteitsdoelstelling voor de federatie. Een
speler die zich selecteert voor de Olympische Spelen staat minimum in de top 70 van de
wereldranglijst voor enkelspel (op basis van de huidige wereldranking in functie van de
OS in Rio). Voor dubbelspel ligt de norm op WR 25.
3. Omvang van de instroom
In de laatste schooljaren was er een gemiddelde instroom van een vijftal
leerlingen/topsporters per jaar. Zoals hoger al aangegeven, stromen de
leerlingen/topsporters in ofwel in de eerste graad, ofwel in de derde graad. Uiteraard
kan voor de federatie op elk moment in de eerste of tweede graad worden ingestapt,
indien het vereiste spelersprofiel aanwezig is. In het huidige schooljaar 2015-2016 is er
een beperkte instroom (1 leerling/topsporter), waardoor het aantal
leerlingen/topsporters gezakt is tot 15 leerlingen. In de voorbije schooljaren volgden er
steeds een twintigtal leerlingen de topsportopleiding in Antwerpen.
4. De noodzaak van participatie in één of meerdere graden in de topsportschool moet
aangetoond worden teneinde een optimale talentontwikkeling te bekomen
Badminton Vlaanderen vzw geeft aan dat de middenschool essentieel is voor de werking
van de topsportschool. Vermits de clubwerking in Vlaanderen nog niet
geprofessionaliseerd is, is de topsportschoolwerking quasi de enige mogelijkheid om het
nodige trainingsvolume, in functie van het uitbouwen van een internationale
badmintoncarrière, te voorzien.
Volgens de federatie is een topbadmintonspeler maakbaar, indien er voldoende tijd
wordt gegeven aan de federatie. Jo Van Damme (coördinator topsport) geeft aan dat dit
proces nog minstens 1 (en zelfs 2) generatie(s) tijd nodig heeft.
5. Deskundigheid van de sporttechnische en interdisciplinaire omkadering
De beste binnenlandse trainers zijn momenteel werkzaam in de topsportschoolwerking
van Badminton Vlaanderen vzw, waarbij de werking volledig kan worden ingevuld. De
diplomavereisten die worden opgelegd ter subsidiëring van de lesgevers van de
topsportschool, maken het voor de federatie moeilijk om de beste coaches wereldwijd
aan te trekken. Badminton Vlaanderen vzw heeft niet budget om zelf toptrainers
financieel volledig te ondersteunen en dient te rekenen op de steun/subsidiëring van de
Vlaamse Overheid.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 93
6. Koppeling aan een trainingscentrum met geschikte trainingsinfrastructuur
De huidige trainingsaccommodatie in Kattenbroek voldoet niet meer aan alle vereisten.
De ondergrond van de sporthal en de krachtzaal zijn niet optimaal in functie van
topsport. In functie van het nieuwe topsportschoolcomplex in Antwerpen zal de
federatie gebruik kunnen maken van een nieuwe krachtzaal, maar het gebruik van de
nieuwe topsportzaal zal heel waarschijnlijk niet tot de mogelijkheden behoren.
Badminton Vlaanderen vzw is hieromtrent gesprekken aan het voeren om in
samenwerking met een andere slagsportfederatie een nieuwe slagsportenhal (eventueel
op een andere topsportlocatie) te bouwen met ideale ondergrond en beschikbaarheid.
Op dit moment wordt een prijssetting gemaakt via studiebureau’s van twee firma’s.
7. Totaalconcept: leefsituatie – onderwijs – sport
In de topsportschool wordt dit grotendeels gerealiseerd. De sporthal, de school en het
internaat bevinden zich op fietsafstand van elkaar. De onbeschikbaarheid van
slaapgelegenheid in de vakantieperiodes blijft wel een potentieel probleem voor
Badminton Vlaanderen vzw. Daarenboven is het ontbreken van slaapgelegenheden de
mogelijkheid tot uitnodiging van (buitenlandse) sparringpartners, zowel in de
schoolvakanties als in het algemeen, een potentieel probleem voor de federatie.
Conclusies
1. Is een topsportschool noodzakelijk?
Het aanbieden van een voldoende hoog trainingsvolume met de beste coaches,
begeleiding en sparringpartners tijdens en na de schooluren is essentieel om een
topsportcarrière binnen badminton na te kunnen streven. In dat kader is een
topsportschoolwerking te verantwoorden, op voorwaarde dat de federatie het behalen
van de outputdoelstellingen (finaliteit van de topsportwerking) kan aantonen op korte
termijn.
Om deze doelstellingen te kunnen behalen, dient Badminton Vlaanderen vzw enerzijds
voldoende individuele trainingen en begeleiding in de topsportschool te voorzien, zodat
de high potentials de ideale begeleiding en omkadering krijgen en anderzijds dient ook
het uitstroomproject, na het vertrek van Alan McIlvain, op punt te blijven staan.
2. Wat is de finaliteit van de topsportschool?
De finaliteit van de topsportschoolwerking dient op internationaal niveau te worden
bekeken. Prestaties op nationale tornooien en selecties voor nationale teams zijn zeer
afhankelijk van het niveau van de Belgische badmintonspelers, dat in de breedte lager
ligt dan de toonaangevende badmintonlanden. In de huidige lichting is deze kwaliteit
niet op een breed niveau aanwezig, waardoor nationale resultaten te weinig
internationale perspectieven geven. De opgenomen prestaties op Belgische
kampioenschappen kunnen enkel een grove filter zijn en zijn geen doelstelling op zich.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 94
De finaliteit van de topsportschool (als tussentijdse doelstelling) ligt op Europees en
wereldniveau. De finaliteiten dienen te worden bekeken door enerzijds prestaties op
Europese kampioenschappen junioren en anderzijds het behalen van een plaats op de
wereldranglijst junioren, die overeenstemt met de plaats op de ontwikkelingslijn (op een
bepaalde leeftijd) die een medaillist op de Europese kampioenschappen senioren
behaalt.
De finaliteit van de topsportwerking badminton dient minimaal te liggen op het behalen
van een top 8 plaats op een Europees kampioenschap senioren (enkel of dubbel) en bij
voorkeur te streven naar een top 16 plaats op mondiaal niveau.
3. In welke graden van de topsportschool is participatie noodzakelijk?
Vermits badminton een vroeginitiatiesport is, is een topsportschoolwerking te
verantwoorden in de eerste, tweede en derde graad van het secundair onderwijs, op
voorwaarde dat de kwaliteit van instroom op een correct niveau (conform andere
internationale toplanden) kan gehouden worden.
Badminton Vlaanderen vzw dient een prestatieontwikkelingslijn uit te werken op basis
van de wereldranglijst bij de junioren, die geïmplementeerd wordt in de volledige
ontwikkelingslijn van de federatie. Daarenboven dient de federatie selectiever te zijn in
de doorstroom van de leerlingen/topsporters in de topsportschool.
4. Op welke locaties is een topsportschool noodzakelijk?
Een gecentraliseerde topsportlocatie, zowel voor de topsportschoolwerking als voor het
uitstroomproject is van essentieel belang voor een sport zoals badminton. Indien
Badminton Vlaanderen vzw niet de optimale infrastructuur voorhanden heeft in
Antwerpen, dient te worden uitgekeken naar een andere locatie, waar dergelijke infra-
structuur wel voorhanden is.
5. Is de topsportschool voor zowel jongens als meisjes noodzakelijk?
Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen jongens en meisjes.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 95
Beleidsaanbeveling
1. Badminton Vlaanderen vzw dient op korte termijn relevante internationale
prestaties bij de senioren neer te zetten met alumni van de topsportschool of aan te
tonen dat de uitgestroomde talenten op ontwikkelingstraject richting een top 8
plaats op het Europees kampioenschap senioren zitten, om een
topsportschoolwerking te kunnen blijven verantwoorden.
2. Badminton Vlaanderen vzw dient een prestatieontwikkelingslijn op basis van de
wereldranglijst junioren uit te werken en te implementeren in de ontwikkelingslijn
van de federatie.
3. Badminton Vlaanderen vzw dient in 2016 na te gaan of een optimale
trainingsinfrastructuur (badmintonterreinen, krachtzaal, …) voor badminton in
Antwerpen voorzien kan worden. Indien dit niet het geval is, dient de federatie de
nodige stappen te ondernemen om een optimale en gecentraliseerde
trainingsinfrastructuur te vinden of bouwen op een andere locatie, desgevallend in
een samenwerkingsverband met andere (slagsporten)federaties.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 96
Golf
Historiek
De Koninklijke Belgische Golf Federatie startte haar topsportschoolwerking in het Sint-Jan
Berchmanscollege in Genk in het schooljaar 1999-2000. Bij de splitsing in een Vlaamse en
Waalse federatie werd de werking in Vlaanderen eind 2001 overgenomen door de Vlaamse
Vereniging voor Golf vzw. Op 1 september 2003 maakte de federatie de overstap naar het
Koninklijk Atheneum 2 te Hasselt. Vanaf het schooljaar 2004-2005 konden
leerlingen/topsporters golf zich ook inschrijven in de middenschool van het Lyceum 3 te
Hasselt.
Het aantal toegekende topsportstatuten schommelt in de loop van de jaren tussen minimaal 4
(bij opstart in het schooljaar 1999-2000) en maximaal 15 (schooljaar 2003-2004).
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Onbekend 1 1
1e graad 1 1 3 4 2 1 2 1 1 1
2e en 3e graad 4 5 5 11 14 11 12 10 10 11 7 5 8 10 10 9 6
0
2
4
6
8
10
12
14
16
2e en 3e graad 1e graad Onbekend
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 97
Huidige situatie (schooljaar 2015-2016)
Momenteel zijn er zeven leerlingen/topsporters (dd. 11.01.2016) golf ingeschreven aan de
topsportschool in Hasselt.
De verdeling per leerjaar en per geslacht is als volgt:
Hasselt Totaal
1e graad M V M V
1e leerjaar 0 0 0 0
2e leerjaar 0 1 0 1
2e graad
3e leerjaar 0 0 0 0
4e leerjaar 2 0 2 0
3e graad
5e leerjaar 3 0 3 0
6e leerjaar 1 0 1 0
Totaal 6 1 6 1
De Vlaamse Vereniging voor Golf vzw is sinds 1 januari 2010 erkend als Vlaamse
topsportfederatie en kan sinds 1 januari 2010 beroep doen op één voltijdse gesubsidieerde
lesgever aan de topsportschool. Tot op heden werd de volledige omkadering van de
topsportschool gefinancierd vanuit de eigen middelen van de Vlaamse Vereniging voor Golf.
Ellen Smets (eindverantwoordelijke topsportschool VVG) en George Mackechnie verzorgen de
sportspecifieke trainingen in het schooljaar 2015-2016.
De alumni van de topsportschool behaalden reeds mooie resultaten op internationale
wedstrijden. In 2015 behaalde Thomas Pieters twee opeenvolgende zeges op de European Tour
(in Tsjechië en Nederland). Thomas Pieters bekleedt op dit moment de 56e plaats op de
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 98
wereldranglijst golf bij de profspelers en is zeker van een deelname aan de Olympische Spelen in
Rio (2016).
Thomas Detry volgt in de voetsporen van Thomas Pieters en zit nu in het laatste College in de
Verenigde Staten. Hij werd 3e in het individueel NCAA kampioenschap in 2015.
Toetsing van de huidige werking aan de vooropgestelde criteria in het Topsportactieplan
Vlaanderen III
1. Kaderen in een volwaardig topsportloopbaantraject
Voorafgaand aan de topsportschool worden de beloftevolle jongeren begeleid in
regionale trainingsgroepen. Deze trainingsgroepen komen tweemaal per maand samen
om te trainen. Enkel spelers die zijn opgenomen in de regionale werking, kunnen
instromen in de topsportschool golf vanaf de eerste graad, mits voldaan wordt aan de
selectiecriteria.
In de topsportschool wordt de begeleiding voorzien door twee sportspecifieke trainers,
een houdingstrainer/kinesist, een fysieke trainer en een mentale trainer. Hiermee tracht
de Vlaamse Vereniging voor Golf vzw een totaalbegeleiding aan te bieden. Op dit moment
(schooljaar 2015-2016) heeft de home pro de verantwoordelijkheid over de techniciteit
van de slagen.
Minstens tweemaal per jaar komen drie Australische experts (Ryan Lumsden, Marty
Joyce en Orlaith Buckley) naar Hasselt om enerzijds alle golfers op biomechanisch,
tactisch en fysiek vlak te screenen en verbeterpunten te geven. Anderzijds geven deze
drie experts ook coach the coach workshops om de kennis van de VVG-trainers te
optimaliseren volgens de visie die uitgedragen wordt door de federatie.
De topsportschoolwerking heeft voor de Vlaamse Vereniging voor Golf vzw een
duidelijke meerwaarde voor het behalen van de finaliteit van de topsportwerking. De
meerwaarde van de professionele omkadering op alle niveau’s alsook het aantal
voorziene trainingsuren is volgens de federatie quasi niet haalbaar binnen de regionale
trainingen of de clubwerking. De professionele werking binnen de topsportschool heeft
een belangrijke rol gespeeld in de huidige successen van ondermeer Thomas Pieters en
Thomas Detry. De federatie geeft aan dat het merendeel van de huidige Vlaamse
topgolfers, amateur en professioneel, deel heeft uitgemaakt van de
topsportschoolwerking.
Aansluitend op de topsportschool hebben de golfers een keuze om ofwel in Vlaanderen
te blijven en in eerste instantie als amateur (eventueel in combinatie met studies) het
wedstrijdcircuit op te gaan, ofwel om via de College-werking in de Verenigde Staten te
blijven trainen en studeren en zo aan de weg richting een professionele golfcarrière te
timmeren.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 99
Voor diegenen die in Vlaanderen blijven, organiseert de Vlaamse Vereniging voor Golf
vzw het Top Golf Vlaanderen-programma, waarbij een ad hoc begeleiding en financiële
ondersteuning wordt voorzien aan de geselecteerde topgolfers, op basis van hun niveau,
hun wedstrijd- en stageprogramma. Ook de College-golfers kunnen deelnemen aan de
Top Golf-trainingen, wanneer zij in het land zijn.
2. Selectiecriteria gericht op internationaal niveau
De finaliteit van de topsportschool is een gemiddelde score behalen die binnen de
vooropgestelde ontwikkelingslijnen liggen. Deze ontwikkelingslijnen leiden tot de
finaliteit van de topsportwerking en worden ook gebruikt voor het Top Golf Vlaanderen
project en het Be Gold project. Er worden geen specifieke wedstrijdresultaten verwacht
op 18-jarige leeftijd. Indien een leerling/topsporter niet op het traject van de
ontwikkelingslijn zit op het einde van de topsportschool, is het volgens de federatie zeer
onwaarschijnlijk dat een verdere topsportcarrière (richting de finaliteit van de
topsportwerking) kan uitgebouwd worden.
De finaliteit van de topsportwerking is het behalen van een top 115 ranking op de
European Tour (heren) en een top 60 ranking op de Ladies European Tour (dames).
3. Omvang van de instroom
Voor een kwalitatief optimale werking is er een theoretisch maximum van 12
leerlingen/topsporters voor 1 voltijdse lesgever in de topsportschool. Vanuit financieel
standpunt is een minimum van 5 leerlingen/topsporters vereist in de topsportschool om
break-even te kunnen zijn.
De instroom is afhankelijk van de lichting talenten, maar is op dit moment vooral
beperkt bij de meisjes. De clubs van de Vlaamse Vereniging voor Golf vzw kunnen weinig
meisjes motiveren om deel te nemen aan de regionale of nationale competities. Van
daaruit is er dan ook quasi geen doorstroom naar de topsportwerking van de federatie.
De Vlaamse Vereniging voor Golf vzw geeft aan dat er de laatste jaren weinig instroom is
gemist. Anderzijds dient er wel vermeld te worden dat het trainingsvolume in de clubs
voor de -12 jarigen op dit moment nog te laag ligt, waardoor een high potential die
instroomt in de topsportschool in de eerste graad een technische en fysieke achterstand
heeft ten opzichte van de ontwikkelingslijn.
Indien een kandidaat leerling/topsporter toch beslist om niet in te stromen, is dit
volgens de federatie heel vaak het gevolg van het studieaanbod in de topsportscholen.
De perceptie in het golfmilieu dat de topsportschool enkel bestemd is voor leerlingen die
niet kunnen studeren, is sterk verminderd in vergelijking met 5 jaar geleden, maar is
vooral bij instroom nog aanwezig. De federatie onderneemt jaarlijks nog initiatieven om
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 100
dit imago te optimaliseren. Na verloop van tijd verdwijnt de negatieve perceptie bij de
leerlingen/topsporters die zijn ingestroomd.
4. De noodzaak van participatie in één of meerdere graden in de topsportschool moet
aangetoond worden teneinde een optimale talentontwikkeling te bekomen
Gezien het feit dat golf een technische sport is waar je op relatief jonge leeftijd reeds
voldoende trainingsuren moet kunnen presteren en een degelijke omkadering moet
hebben, is een participatie voor golf in de eerste, tweede en derde graad van het
secundair onderwijs noodzakelijk. Voor de Vlaamse Vereniging voor Golf vzw heeft een
instroom in de eerste graad de voorkeur. Echter, in een aantal gevallen wachten de
ouders tot de 2e graad om de golfers te laten instromen, omwille van de schoolkeuze en
het internaat.
5. Deskundigheid van de sporttechnische en interdisciplinaire omkadering
Drie Australische experts bieden momenteel hun periodieke ondersteuning en expertise
aan aan de topsportschool door middel van coach the coach projecten en screenings van
de geselecteerde golfspelers.
Binnen de Vlaamse Vereniging voor Golf vzw is Ellen Smets verantwoordelijke voor de
topsportschool en de kidstrainingen (-10). George Mackechnie is verantwoordelijk voor
de regionale trainingen (10-18 jaar) en voor het Top Golf Vlaanderen project (+18
jarigen).
Beiden krijgen ondersteuning van Koen Marx als houdingsexpert en kinesitherapeut, van
Hilde Van Oycke als fysieke trainer en van Jan Dierens als sportpsycholoog.
De visie van de topsportwerking van de Vlaamse Vereniging voor Golf vzw is
geïmplementeerd in de werking op alle leeftijden.
Alle trainers werken momenteel op zelfstandige basis. De opdracht die ze voor de
federatie (en de topsportschool) afwerken, is geen voltijdse opdracht. De workload van
de sportspecifieke trainers (Ellen Smets, George Mackechnie) is ongeveer 20 uur per
week.
6. Koppeling aan een trainingscentrum met geschikte trainingsinfrastructuur
De Vlaamse Vereniging voor Golf vzw heeft geen eigen trainingscentrum ter beschikking.
Alle trainingen van de topsportschool gaan door in Flanders Nippon Business & Golf club
in Hasselt. Deze club beschikt over de nodige infrastructuur om alle trainingen
(sporttechnisch en medisch/fysiek) te kunnen laten doorgaan. Een deel van de fysieke
trainingen gaan door in de accommodatie van de school.
Echter, afgelopen schooljaar (periode januari-april) waren de trainingsfaciliteiten
(voornamelijk de putting green) niet optimaal wegens de uitzonderlijk slechte
weersomstandigheden.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 101
7. Totaalconcept: leefsituatie – onderwijs – sport
Er zijn in de huidige situatie voor de Vlaamse Vereniging voor Golf vzw wel wat
problemen om het totaalconcept te kunnen realiseren. Ten eerste was er door de slechte
weersomstandigheden (zie punt 6) geen ideale trainingssituatie.. Ten tweede is er voor
de federatie te weinig contact met de topsportschoolcoördinator. Ten laatste beschrijft
de Vlaamse Vereniging voor Golf vzw de topsportvoeding en de topsportmentaliteit op
het internaat als onvoldoende topsportgericht.
Positieve punten in het totaalconcept zijn het studieniveau op school en de afstanden
tussen school, internaat en trainingsaccommodatie.
Conclusies
1. Is een topsportschool noodzakelijk?
Een topsportschoolwerking in de eerste, tweede en derde graad van het secundair
onderwijs is noodzakelijk, gezien het feit dat golf een zeer technische sport is, waar een
groot aantal trainingsuren is voor vereist.
Een groot werkpunt voor de federatie is het verzekeren van een kwalitatieve instroom in
de topsportschool, door enerzijds de competitiedeelname (vooral bij meisjes) te
stimuleren en anderzijds de clubs te ondersteunen in de uitbouw van hun
competitiewerking.
De Vlaamse Vereniging voor Golf vzw heeft in de voorbije jaren werk gemaakt van de
opstart van een begeleidingsprogramma voor de uitstromers van de topsportschool (+18
jaar), waardoor de continuïteit van de topsportwerking verzekerd wordt. Echter, door de
aard van de sport (veel reizen, veel zelfstandig trainen) worden de trainingen en
begeleiding van de topgolfers nog te veel ad hoc ingericht. De federatie dient uit te
zoeken hoe dit project structureler in de (logistieke en financiële) ondersteuning van de
golfers kan geïmplementeerd worden.
2. Wat is de finaliteit van de topsportschool?
De finaliteit van de topsportschool is een gemiddelde score behalen die binnen de
vooropgestelde ontwikkelingslijnen liggen.
De finaliteit van de topsportwerking is het behalen van een top 115 ranking op de
European Tour (heren) en een top 60 ranking op de Ladies European Tour (dames).
3. In welke graden van de topsportschool is participatie noodzakelijk?
Participatie in de drie graden van het secundair onderwijs is noodzakelijk.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 102
4. Op welke locaties is een topsportschool noodzakelijk?
De Vlaamse Vereniging voor Golf vzw dient te beschikken over een optimale
trainingsaccommodatie in combinatie met een topsportmentaliteit op school en
internaat én een duidelijke gestructureerde communicatie met de
school/topsportschoolcoördinator.
Indien aan deze voorwaarden voldaan wordt in Hasselt, is het een logische keuze om de
werking van de topsportschool golf te continueren in Hasselt.
Echter, indien aan één van bovenstaande voorwaarden niet kan voldaan worden, is het
voor de Vlaamse Vereniging voor Golf vzw aangewezen om een verhuis naar een andere
topsportschoollocatie te bekijken, waar wel aan bovenstaande voorwaarden kan voldaan
worden.
5. Is de topsportschool voor zowel jongens als meisjes noodzakelijk?
Er wordt in dit verband geen onderscheid gemaakt tussen jongens en meisjes.
Beleidsaanbeveling
1. De Vlaamse Vereniging voor Golf vzw dient de kwalitatieve en voldoende kwantitatieve
(vooral bij de meisjes) instroom voor de topsportschool te verzekeren, door de
competitiedeelname te stimuleren en anderzijds de clubs te ondersteunen in de uitbouw
van hun competitiewerking.
2. De Vlaamse Vereniging voor Golf vzw dient na te gaan hoe het Top Golf Vlaanderen
project structureler in de (logistieke en financiële) ondersteuning van de golfspelers en
van de federatie kan worden ingebed.
3. De Vlaamse Vereniging voor Golf vzw dient een optimaal totaalconcept
(training(sinfrastructuur), school, internaat) in de topsportschool na te streven. Indien
op een andere locatie dan Hasselt een optimalere structuur kan bewerkstelligd worden,
dient de federatie na te gaan of een verhuis van de topsportschool aangewezen is (en
desgevallend uit te voeren).
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 103
Tafeltennis
Historiek
In het schooljaar 1999-2000 startte de Vlaamse Tafeltennisliga een topsportschoolwerking op in
de tweede en derde graad van het Koninklijk Atheneum Redingenhof van Leuven. Vanaf het
schooljaar 2004-2005 konden leerlingen/topsporters er ook terecht in de eerste graad.
Het aantal leerlingen/topsporters tafeltennis is in de laatste 5 schooljaren gedaald. In de laatste
twee schooljaren (2014-2015 en 2015-2016) was er geen instroom in de
topsportschoolwerking.
Zowel Cedric Nuytinck als Robin Devos hebben de topsportschoolopleiding tafeltennis vanaf de
eerste graad gevolgd en zijn in 2016 de nummer 1 en 2 van het Belgische tafeltennis. Cédric
Nuytinck en Robin Devos plaatsten zich net niet voor de Olympische Spelen te Rio (dit door
opgave van een aantal wereldtoppers in het Aziatisch kwalificatietornooi). Beiden staan rond de
100e plaats op de wereldranking en staan in dubbel top 8 in de World Tour ranking (juni 2016).
Eline Loyen, Lisa Lung en Margo Degraef maken deel uit van de nationale senioren damesploeg.
Lisa Lung haalde bij de kadetten zilver op de Europese kampioenschappen in 2014. In mei 2016
werd Eline Loyen nummer 1 van België op 18-jarige leeftijd.
Laurens Devos behaalt de selectiecriteria voor de reguliere topsportschool en werd tegelijkertijd
Europees kampioen bij de senioren in klasse 9 van de paralympische sporttak tafeltennis in
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
1e graad 1 1 1 3 3 2 5 3 3 5 3 3 4 2
2e en 3e graad 5 4 4 7 5 5 4 2 4 6 6 6 5 4 2 4 4
0
2
4
6
8
10
12
2e en 3e graad 1e graad
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 104
2015. Daarmee verzekerde hij zich op 15-jarige leeftijd van een deelname aan de Paralympische
Spelen in Rio (2016). Laurens Devos staat momenteel op een 2e plaats op de wereldranglijst
senioren in klasse 9.
Huidige situatie (schooljaar 2015-2016)
In het schooljaar 2015-2016 volgen 4 leerlingen/topsporters (dd. 11.01.2016) de
topsportschoolopleiding tafeltennis.
De verdeling per leerjaar en per geslacht is als volgt:
Leuven Totaal
2e graad M V M V
3e leerjaar 1 0 1 0
4e leerjaar 1 1 1 1
3e graad
5e leerjaar 0 0 0 0
6e leerjaar 0 1 0 1
Totaal 2 2 2 2
De Taskforce Topsport besliste in 2012 dat in de lopende Olympiade 2013-2016 maximaal 1,50
VTE lesgevers/trainers voor de topsportschool tafeltennis gesubsidieerd worden. In het
schooljaar 2015-2016 worden Marc Closset, Thierry Cabrera (tot en met 31 december 2015) en
Carlo Agnello (vanaf 01 januari 2016) binnen dit quotum gesubsidieerd.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 105
Toetsing van de huidige werking aan de vooropgestelde criteria in het Topsportactieplan
Vlaanderen III
1. Kaderen in een volwaardig topsportloopbaantraject
Voorafgaand aan de topsportschool is er een werking U12 in de verschillende regio’s. De
high potentials uit de regio’s kregen tot begin 2016 extra trainingsmogelijkheden door
Carlo Agnello (toen nog Jeugdtrainer Topsport). Door het wegvallen van Thierry Cabrera
uit de topsportschoolwerking eind 2015, werd het instroomproject (pool van
Jeugdtrainers Topsport) herwerkt en geoptimaliseerd door de Vlaamse Tafeltennisliga
vzw. Waar tot eind 2015 één trainer de verplaatsingen over Vlaanderen maakte en de
extra trainingsbegeleiding aanbood, kiest de federatie er vanaf 2016 voor om een aantal
provinciaal werkende trainers extra trainingsbegeleiding te laten geven. Carlo Agnello
werd vanaf 1 januari 2016 aangesteld als trainer in de topsportschool te Leuven.
Het doel van bovenstaand project is de (kwaliteit van) instroom van de topsportschool te
verzekeren. Op dit moment dient er werk gemaakt te worden van de professionalisering
en van een kwalitatieve verbetering van de tafeltennisclubs in Vlaanderen, om de
doorstroom naar topsport te kunnen blijven maken.
Binnen de topsportschoolwerking voorzien 2 tafeltennistrainers (Marc Closset en Carlo
Agnello) samen met kinesist Tom Dieussaert de begeleiding van alle
leerlingen/topsporters.
Na de topsportschool trainen de geselecteerde tafeltennissers verder in het
gecentraliseerde topsportcentrum in het KA Redingenhof in Leuven. De spelers
verblijven allemaal in de regio Leuven, zodat de verplaatsingstijd beperkt blijft.
Op dit moment zitten zowel Cedric Nuytinck als Robin Devos bij de heren in de
seniorenwerking. Beiden zijn professioneel tafeltennisser en spelen interclub in een
buitenlandse competitie. Margo Degraef maakt deel uit van de seniorenwerking bij de
dames en studeert aan de KULeuven. Op het afgelopen wereldkampioenschap in Kuala
Lumpur (2016) waren 5 van de 6 basisspelers van de nationale dames- en herenploeg
spelers uit de Vlaamse topsportschool.
Structureel wenst de Vlaamse Tafeltennisliga vzw een fulltime trainer voor de
omkadering van de spelers na de topsportschool. De resultaten werden tot op heden
behaald zonder een optimale invulling in de omkadering.
De Vlaamse Tafeltennisliga vzw heeft een duidelijke visie die de topsportloopbaan van
jong talent tot internationale topspeler bevat.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 106
2. Selectiecriteria gericht op internationaal niveau
De finaliteit van de topsportschool ligt op het behalen van minimaal het A-klassement tot
maximaal het behalen van een top 4 plaats op de Europese ranglijst bij de junioren op 18
jarige leeftijd.
Deze finaliteit is een tussentijdse doelstelling op de ontwikkelingslijn richting het
behalen van de finaliteit van de topsportwerking, namelijk een plaats in de top 50 van de
wereldranking bij de senioren.
3. Omvang van de instroom
In de laatste 2 schooljaren (2014-2015 en 2015-2016) was er geen instroom in de
topsportschool. De Vlaamse Tafeltennisliga vzw geeft aan dat er in deze lichtingen te
weinig potentieel voorhanden was die een voldoende kwalitatieve basis had om in te
stromen. De federatie verkiest kwaliteit boven kwantiteit bij een instroom in de
topsportschoolwerking.
De federatie beseft dat het een werkpunt is om de instroom via de pool van Jeugdtrainers
Topsport of via de provinciale werkingen te blijven verzekeren.
Voor het schooljaar 2016-2017 heeft de federatie 1 speelster die instroomt en voor het
schooljaar 2017-2018 zullen er minimum 3 spelers instromen met internationaal
potentieel. Deze jongeren scoren voor het ogenblik al internationaal in de -12 categorie
en hebben veel potentieel voor de internationale top.
De kwaliteit van instroom wordt getest door enerzijds de feedback van de provinciale
trainers en de Jeugdtrainer(s) Topsport en anderzijds door de kandidaat-instromers uit
te nodigen voor testtrainingen en informatiemomenten in de topsportschool van Leuven.
4. De noodzaak van participatie in één of meerdere graden in de topsportschool moet
aangetoond worden teneinde een optimale talentontwikkeling te bekomen
Gezien het feit dat tafeltennis een vroeginitiatie- en een laatspecialisatiesport is en
gezien het feit dat een trainingsvolume van minstens 15 uur per week dient gepresteerd
te worden, is een topsportschoolwerking vanaf de eerste graad noodzakelijk.
5. Deskundigheid van de sporttechnische en interdisciplinaire omkadering
Marc Closset heeft een jarenlange expertise opgebouwd, en is momenteel ook aangesteld
als coach van het nationale damesteam. Hij wordt jaarlijks ook gevraagd om de coaching
te verzorgen op de World Cadet Challenge, waar een Europees team het opneemt tegen
een Aziatisch team.
Carlo Agnello heeft zijn expertise opgebouwd als coach van Laurens Devos bij de
paralympische internationale tornooien en als U12-trainer in Vlaanderen.
Tom Dieussaert heeft ook een jarenlange expertise enerzijds als kinesist en anderzijds
als trainer A tafeltennis. Hij verzorgt de fysieke begeleiding van zowel de
leerlingen/topsporters als van het uitstroomproject.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 107
Ellen Schouppe verzorgt de mentale begeleiding van de tafeltennissers sinds 2015.
Bart Vermoesen is sinds 1999 technisch directeur van topsport tafeltennis en is ook
coach geweest van Robin Devos, Cedric Nuytinck en het nationale herenteam. Bart
Vermoesen leidt het ganse project van de Vlaamse Tafeltennisliga vzw.
De Vlaamse Tafeltennisliga vzw geeft aan dat de trainers meer dan 100 nachten weg van
huis zijn en dat dit voor de trainers/lesgevers een zware belasting is op hun werking.
6. Koppeling aan een trainingscentrum met geschikte trainingsinfrastructuur
Het trainingscentrum van de Vlaamse Tafeltennisliga vzw is gesitueerd in Leuven. De
federatie stelt een dossier op om een nieuwe tafeltennishal (met bijhorende kantoren
voor de administratie), eventueel in samenwerking met een andere slagsportfederatie te
bouwen, grenzend aan de huidige topsportschool, om zo de topsportwerking te kunnen
optimaliseren.
7. Totaalconcept: leefsituatie – onderwijs – sport
In de topsportschool van Leuven wordt dit gerealiseerd. De school, het internaat en de
trainingsfaciliteiten zijn op dezelfde plaats gelokaliseerd. De communicatie tussen de
technisch directeur en de topsportschoolcoördinator verloopt vlot, net als de
samenwerking tussen de federatie en het internaat.
Op schools vlak geeft de Vlaamse Tafeltennisliga vzw aan dat, gezien de vele
afwezigheden van de tafeltennissers, een groter aanbod aan e-learning pakketten
beschikbaar dient te zijn. Op deze manier kunnen de leerlingen/topsporters nog beter
ondersteund worden tijdens hun afwezigheid.
Conclusies
1. Is een topsportschool noodzakelijk?
De topsportschool is noodzakelijk in de eerste, tweede en derde graad van het secundair
onderwijs. Tafeltennis is een vroeginitiatiesport, waar een high potential op 12 jarige
leeftijd reeds een voldoende groot trainingsvolume dient af te werken om de aansluiting
naar de internationale top te kunnen maken.
2. Wat is de finaliteit van de topsportschool?
De finaliteit van de topsportschool ligt op het behalen van minimaal het A-klassement tot
maximaal het behalen van een top 4 plaats op de Europese ranglijst bij de junioren op
18-jarige leeftijd.
De finaliteit van de topsportwerking is het bereiken van de top 50 op de wereldranglijst.
Dit geldt zowel voor de dames als voor de heren.
3. In welke graden van de topsportschool is participatie noodzakelijk?
Participatie in de drie graden van het secundair onderwijs is noodzakelijk.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 108
4. Op welke locaties is een topsportschool noodzakelijk?
Gezien de huidige goede samenwerking tussen de topsportschoolcoördinator, het
internaat en de federatie is de topsportschool van Leuven de optimale locatie. Indien een
slagsportenhal kan worden gerealiseerd op de locatie van een topsportschool, zal een
ideale trainingssituatie voor tafeltennis worden gecreëerd.
5. Is de topsportschool voor zowel jongens als meisjes noodzakelijk?
Er wordt in dit verband geen onderscheid gemaakt tussen jongens en meisjes.
Beleidsaanbeveling
1. De Vlaamse Tafeltennisliga vzw dient de instroom voor de topsportschool te
optimaliseren door enerzijds de kwalitatieve doorstroom vanuit de regionale
trainingsgroepen te verbeteren. Anderzijds dient de federatie de clubwerking zoveel
mogelijk te professionaliseren.
2. De Vlaamse Tafeltennisliga vzw dient na te gaan of een nieuwe trainingsaccomodatie
op de locatie van een topsportschool haalbaar is, zowel op financieel als op logistiek
vlak.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 109
Tennis
Historiek
De historiek van de topsportschool tennis gaat verder terug dan deze van de officieel erkende
Vlaamse topsportscholen. Tennis Vlaanderen vzw participeert dan ook van bij de aanvang van
dit project in een topsportschool en werkte hiervoor aanvankelijk samen met het Koninklijk
Atheneum in Mortsel. Toen in 2004 de mogelijkheid werd gecreëerd om te starten in de
basisschool werd een werking opgestart in de basisschool van Edegem en de middenschool van
het GO! in Mortsel. Op 1 september 2007 verhuisde de tweede en derde graad naar de nieuwe
campus van het Leonardo Lyceum in Wilrijk. De leslokalen bevinden zich nu op wandelafstand
van het Topsportcentrum Tennis Vlaanderen waar alle tennis- en fysieke trainingen doorgaan.
Tennis Vlaanderen vzw is (samen met de Voetbalfederatie Vlaanderen vzw) in het schooljaar
2013-2014 ingestapt in het pilootproject van het flexibel leertraject buiten de topsportschool
(topsportstatuut F). Het flexibel leertraject buiten de topsportschool voor tennis is opengesteld
voor leerlingen van de eerste, tweede en derde graad van het secundair onderwijs, die (1)
voldoen aan de selectiecriteria van Tennis Vlaanderen vzw (en goedgekeurd door de gemengde
selectiecommissie van het Topsportconvenant), (2) voldoen aan de omkaderingsvoorwaarden
opgelegd door Tennis Vlaanderen vzw en (3) een schriftelijke bevestiging van de klassenraad of
directie van de betrokken school krijgen met daarin de vrijstellingen voor het volgen van
sportspecifieke trainingen tijdens de lesuren.
In het schooljaar 2013-2014 hadden 10 leerlingen een topsportstatuut F. Het daaropvolgende
schooljaar (2014-2015) waren dit er 12. In het huidige schooljaar (2015-2016) hebben 17
leerlingen een topsportstatuut F. In de drie schooljaren zijn er enkel topsportstatuten F
uitgereikt in de eerste en de tweede graad van het secundair onderwijs.
Deze leerlingen volgen regelmatig stages in het topsportcentrum Tennis Vlaanderen en trainen
daar minstens éénmaal per week.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 110
In het verleden hebben al verschillende bekende namen school gelopen aan de topsportschool
tennis, waaronder bvb. Kim en Elke Clijsters, Kirsten Flipkens en Kristof Vliegen. Yanina
Wickmayer beschikte in het verleden over een topsportstatuut buiten de topsportschool,
evenwel zonder haar secundaire studies te vervolmaken. Ook Alison Van Uytvanck beschikte
over een topsportstatuut buiten de topsportschool en maakte haar middelbare studies wel af.
Kimmer Coppejans heeft enkele jaren school gelopen in de topsportschool, maar maakte zijn
middelbare studies af via de centrale examencommissie. Enkele alumni van de topsportschool
timmeren op dit moment nog aan de weg naar de top, waaronder An-Sophie Mestach (WTA 98)
en Joris Deloore (ATP 299).
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Onbekend 12 15 4 7 4 5
Basisonderwijs 7 21 26 13 20 25 35 35 27 17 13 13
1e graad 6 3 2 1 8 9 9 12 7 11 16 13 10 18 12 14
2e en 3e graad 15 20 14 11 5 8 10 8 5 7 9 14 10 12 7 8 13 12
0
10
20
30
40
50
60
70
2e en 3e graad 1e graad Basisonderwijs Onbekend
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 111
Huidige situatie (schooljaar 2015-2016)
In het schooljaar 2015-2016 zijn 9 leerlingen/topsporters (dd. 11.01.2016) ingeschreven aan de
topsportschool Wilrijk. 17 leerlingen/topsporters hebben een topsportstatuut buiten de
topsportschool (topsportstatuut F).
De verdeling per leerjaar en per geslacht is als volgt:
Antwerpen Geen topsportschool Totaal
1e graad M V M V M V
1e leerjaar 0 2 6 1 6 3
2e leerjaar 0 2 2 1 2 3
2e graad
3e leerjaar 0 0 2 2 2 2
4e leerjaar 3 1 1 2 4 3
3e graad
5e leerjaar 1 0 0 0 1 0
6e leerjaar 0 0 0 0 0 0
Totaal 4 5 11 6 15 11
De Taskforce Topsport besliste in 2012 dat in de lopende Olympiade 2013-2016 maximaal 3,50
VTE lesgevers/trainers voor de topsportschool tennis gesubsidieerd worden. In het schooljaar
2015-2016 worden Carl Van Capellen, Niels Van den Steen, Bart De Keersmaeker, Robin D’Hoe
en Bertrand Tinck binnen dit quotum gesubsidieerd.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 112
Toetsing van de huidige werking aan de vooropgestelde criteria in het Topsportactieplan
Vlaanderen III
1. Kaderen in een volwaardig topsportloopbaantraject
Momenteel werkt Tennis Vlaanderen vzw op het niveau van het basisonderwijs samen
met de clubs. De federatie vraagt statuten ‘topsportbelofte’ aan voor de kinderen die
opgenomen zijn in het Kids Development Team (KDT) project, waarmee zij kunnen
inschrijven in een basisschool. De topsportbeloften komen minstens twee keer per week
trainen in het topsportcentrum Tennis Vlaanderen in Wilrijk.
Daarenboven heeft Tennis Vlaanderen vzw een Junior Development Team (JDT), dat
bestaat uit leerlingen met of zonder een topsportstatuut, maar die voldoen aan de
(minder strenge) normen van Tennis Vlaanderen. Het JDT-project biedt overkoepelende
trainingen en stages aan voor tennissers in het secundair onderwijs.
Via het Kids Development Team, het Junior Development Team en het flexibel leertraject
buiten de topsportschool laat Tennis Vlaanderen vzw de opleiding van jonge tennissers
over aan de tennisclubs, in nauwe samenwerking met de federatie. Op die manier kan
Tennis Vlaanderen in haar topsportcentrum de focus leggen op de begeleiding van de
elitesporters en de beloftevolle jongeren.
De uitstroom van de topsportschool kan in het (gecentraliseerde) topsportcentrum
Tennis Vlaanderen verder werken aan de uitbouw van hun carrière onder leiding van de
Davis Cup kapitein Johan Vanherck (head coach mannenzuil) en Fed Cup kapitein Ann
Devries (head coach vrouwenzuil), deels via een Tennis Vlaanderen vzw ondersteuning
en deels via een Be Gold-ondersteuning.
De kennis van de best practices wordt gedeeld met de topsportclubs, gezien het feit dat
de clubtrainer het aanspreekpunt is voor de federatie.
Tennis Vlaanderen vzw zal haar visie voor de komende Olympiade (2017-2020) in de
loop van 2016 publiceren.
2. Selectiecriteria gericht op internationaal niveau
In de basisschool en in de eerste graad worden de selectiecriteria gekoppeld aan
vaardigheden en nationale resultaten. Vanaf de tweede en derde graad worden de
criteria meer gekoppeld aan internationale resultaten die gebaseerd zijn op de
ontwikkelingslijnen. Die ontwikkelingslijnen zijn gericht naar het behalen van de
finaliteit van de topsport(school)werking. De selectiecriteria zijn gebaseerd op retro- en
prospectieve onderzoeken.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 113
Er is quasi met alle spelers van het Kids Development Team en het Junior Development
Team een permanente evaluatie. De leerlingen/topsporters in de topsportschool hebben
vaste evaluatiemomenten gedurende het schooljaar.
De topsportschoolfinaliteit ligt op het behalen van een top 64 plaats op de ITF junior
wereldranking, of het behalen van een top 1000 ATP (heren) of een top 600 WTA
(dames) ranking.
De finaliteit van de topsportwerking ligt op het behalen van een top 64 plaats op de WTA
ranking (dames) en een top 100 plaats op de ATP ranking (heren).
3. Omvang van de instroom
Tennis Vlaanderen vzw heeft in het schooljaar 2015-2016 13 leerlingen met een
topsportbeloftestatuut.
Tennis Vlaanderen vzw maakt de keuze om te kiezen voor een kwalitatieve instroom van
high potentials in het topsportcentrum, eerder dan voor een kwantatieve instroom van
een gemiddeld niveau. Wanneer het voor een tennisser wegens uitzonderlijke
omstandigheden beter is om buiten de topsportschool te ontwikkelen, dan zal deze
keuze gemaakt worden via het flexibel leertraject buiten de topsportschool, mits de
speler, de clubtrainer en –werking voldoen aan de omkaderingsvoorwaarden van Tennis
Vlaanderen vzw. De sturing van het ontwikkelingsprogramma gebeurt steeds via Tennis
Vlaanderen vzw. Omwille van het feit dat de accommodatie van het topsportcentrum
zeer druk bezet is en omwille van de drempel om van huis weg te zijn, maakt de
federatie de keuze om de eerstegraadsleerlingen vooral te ondersteunen via het flexibel
leertraject buiten de topsportschool. Eens de leerlingen/topsporters in de tweede
(meisjes)/derde (jongens) graad zitten, dienen de leerlingen/topsporters zo veel
mogelijk in te stromen in de topsportschoolwerking.
Tennis Vlaanderen vzw zal de onderbouwwerking via het Kids Development Team
verder blijven ontwikkelen, zodat er voldoende talenten kunnen ontwikkelen. Hiervoor
gebeurt een “coach the coach” werking, waarbij de federatie de clubwerking en de
clubtrainers begeleidt en sterker tracht te maken.
De scouting, de competitiewerking en –sturing is voor Tennis Vlaanderen vzw een zeer
belangrijke bouwsteen van een succesvolle topsportwerking.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 114
4. De noodzaak van participatie in één of meerdere graden in de topsportschool moet
aangetoond worden teneinde een optimale talentontwikkeling te bekomen
Tennis is een vroegoriëntatie-, maar een laatspecialisatiesport. Dit maakt dat de
federatie tennissers over een lange periode dient te begeleiden. Tennis Vlaanderen
voorziet een ondersteuning tussen 8 en 23 jaar.
Een topsportschoolwerking is voor de federatie essentieel omdat tennisspelers op jonge
leeftijd reeds een aanzienlijk trainingsvolume moeten afwerken. De combinatie tussen
schoollopen en trainen in een topsportschool is hiervoor de ideale oplossing.
Tennis is een individuele mondiale sport. Het traject naar de top 100 (heren)/top 64
(dames) bij de senioren loopt voor elk individu zeer verschillend. Tennis Vlanderen vzw
geeft daarom aan dat er op maat dient gewerkt te worden en een goed overleg dient te
gebeuren met de school om de nodige flexibiliteiten te kunnen verkrijgen. In de
topsportschool van Antwerpen kan de nodige flexibiliteit voor de federatie voorzien
worden.
Daarnaast is er voor tennis een multidisciplinaire begeleiding noodzakelijk en moeten
deze experten kunnen gecentraliseerd worden met het oog op de optimale ontwikkeling
van de tennisspeler.
5. Deskundigheid van de sporttechnische en interdisciplinaire omkadering
Tennis Vlaanderen vzw heeft de laatste 8 jaar met Johan Vanherck en Ann Devries,
respectievelijk als head coaches van de mannen- en de vrouwenzuil, een continue
werking kunnen aanbieden. Er is een groot verloop in de trainers van de boven- en
onderbouw, maar via de headcoaches tracht de federatie toch een continuïteit in de
topsportvisie te garanderen.
De beoordeling van de (kandidaat-) leerlingen/topsporters gebeurt steeds door een
team van lesgevers en door de topsportcommissie tennis. De mening van de
experttrainers is hierin essentieel.
De workload van de trainers van het topsportcentrum is vrij hoog door het 1-op-1 werk
met verschillende spelers, de opvolging van het multidisciplinaire werk en alle
voorbereidingen. Daarnaast staan de trainers van het topsportcentrum in voor het
doorgeven van de kennis aan de clubtrainers via het “coach the coach” project en via
bijscholingen/kaderdagen.
6. Koppeling aan een trainingscentrum met geschikte trainingsinfrastructuur
Het trainingscentrum voor de topsportschool is het topsportcentrum Tennis Vlaanderen.
Qua infrastructuur kunnen alle leerlingen van de topsportschool, beloftevolle jongeren
en elite hier trainen, maar de accommodatie is ontoereikend om ook de onder- en
zijbouw op een gecentraliseerde plaats structureel te kunnen laten trainen. Het
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 115
samenbrengen van de talentvolle tennissers per leeftijdscategorie is op het aantal
indoortennisbanen (i.c. 5 hardcourt terreinen) vaak vrij moeilijk.
Het conditioneel trainingscentrum werd kwalitatief en kwantitatief uitgebouwd (door de
bouw van een extra conditiehal). In de volgende fase is er voor de federatie nood aan een
professionalisering via analyse- en opvolgingssoftware.
7. Totaalconcept: leefsituatie – onderwijs – sport
De samenwerking met het internaat verloopt zeer goed, maar er is voor Tennis
Vlaanderen vzw een noodzaak aan slaapmogelijkheden tijdens de vakantieweken.
Tijdens de vakantieweken moeten alle spelers naar het topsportcentrum om te trainen,
spelen ze vaak nationale wedstrijden en dienen ze thuis te overnachten. Zelfs met de
relatief korte afstanden in Vlaanderen, is dit voor de federatie en de topsporters een
verre van ideale situatie.
De federatie dient hier zelf steeds initiatief te nemen en mogelijkheden te bespreken om
dergelijke mogelijkheden te realiseren.
De uitbouw van de topsportschool op schools vlak biedt voor de federatie een ideale
omgeving om topsport en studie te combineren.
Conclusies
1. Is een topsportschool noodzakelijk?
Een topsportschool is noodzakelijk gezien tennis een vroegoriëntatie-, maar
laatspecialisatiesport is. De structuur van de topsportschool of het flexibel leertraject
buiten de topsportschool zorgt ervoor dat het nodige trainingsvolume op relatief jonge
leeftijd kan bereikt worden, in combinatie met een schoolse opleiding.
Tennis Vlaanderen vzw dient ervoor te waken dat het flexibel leertraject een duidelijke
meerwaarde kan bieden voor het behalen van de finaliteit van de topsportwerking en
dat dit leertraject slechts in uitzonderlijke gevallen op latere leeftijd (tweede en derde
graad) dient toegepast te worden.
2. Wat is de finaliteit van de topsportschool?
De topsportschoolfinaliteit voor de Vlaamse Overheid ligt in het behalen van een top 32
plaats op de ITF junior wereldranking.
3. In welke graden van de topsportschool is participatie noodzakelijk?
Participatie in de drie graden van het secundair onderwijs (via de topsportschool en het
flexibel leertraject buiten de topsportschool) en in het basisonderwijs zijn noodzakelijk.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 116
4. Op welke locaties is een topsportschool noodzakelijk?
Een topsportschool in Antwerpen is de meest logische keuze, vermits het
topsportcentrum op 100 meter van de topsportschool is gelokaliseerd. Tennis
Vlaanderen vzw dient haar elite en beloftenwerking zo veel mogelijk op èèn locatie te
blijven centraliseren.
5. Is de topsportschool voor zowel jongens als meisjes noodzakelijk?
Er wordt in dit verband geen onderscheid gemaakt tussen jongens en meisjes.
Beleidsaanbeveling
1. Tennis Vlaanderen vzw dient enerzijds ervoor te waken dat het flexibel leertraject een
duidelijke meerwaarde kan bieden voor het behalen van de finaliteit van de
topsportwerking en anderzijds ervoor te zorgen dat, via het flexibel leertraject, de
samenwerking met de topsportclubs/toptennisscholen nog verbeterd wordt om
zodoende zo veel mogelijk high potentials via de federatiewerking te kunnen
ondersteunen.
2. Consolideren van de huidige werking.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 117
PLOEGSPORTEN
Basketbal
Historiek
In 1998-1999 startte de Koninklijke Belgische Basketbal Bond een topsportschoolwerking op in
het Stedelijk Handelsinstituut te Merksem. Bij de splitsing van deze sportfederatie in een
Vlaamse en Waalse vleugel in 2001 werd deze werking overgenomen door de Vlaamse
Basketballiga vzw. In het schooljaar 2005-2006 breidde de Vlaamse Basketballiga vzw haar
werking uit naar de middenscholen van Brugge en Merksem. In het schooljaar 2006-2007 werd
een bijkomende werking opgestart in de middenschool Lyceum 3 in Hasselt gedurende 1
schooljaar. De middenschool van Merksem verhuisde naar Mortsel. Vanaf het schooljaar 2006-
2007 maakte de Vlaamse Basketballiga vzw de overstap van het Stedelijk Handelsinstituut in
Merksem naar het Koninklijk Atheneum Redingenhof in Leuven. Vanaf 1 september 2007 werd
een middenschool topsport basketbal ingericht in Gent. De middenschool van Gent werd
uitgedoofd in het schooljaar 2011-2012. Eind april besliste de Vlaamse Basketballiga vzw de
topsportschoolwerking te verhuizen van Leuven naar Antwerpen vanaf het schooljaar 2016-
2017.
Het aantal leerlingen/topsporters steeg doorheen de jaren van 12 bij opstart in het schooljaar
1998-1999 naar een piek van 89 leerlingen met een topsportstatuut in het schooljaar 2010-
2011. In het huidige schooljaar (2015-2016) werden er 50 topsportstatuten basketbal
toegekend.
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Onbekend 16
1e graad 1 17 26 24 32 42 44 26 20 27 20 18
2e en 3e graad 12 29 26 26 40 43 40 35 34 37 26 32 45 49 44 38 36 32
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2e en 3e graad 1e graad Onbekend
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 118
De Belgian Lions behaalden in 2013 een 9e plaats en in 2015 een 13e plaats op het Europees
kampioenschap. De Belgian Cats konden zich niet plaatsen voor de Europees
kampioenschappen.
Bij de beloften behaalden het U20 herenteam in 2015 een 8e plaats op het Europees
kampioenschap. Het beloftenteam bij de dames (U20) haalde een 11e plaats in 2015.
Ook in 2015 behaalde het U19 damesteam een 6e plaats op het wereldkampioenschap in
Rusland.
De U18 heren behaalden in 2015 de 25e plaats op het Europees kampioenschap. De U18 dames
haalden de 7e plaats.
Huidige situatie (schooljaar 2015-2016)
In het schooljaar 2015-2016 zijn er 50 leerlingen/topsporters (dd. 11.01.2016) basketbal
ingeschreven aan een Vlaamse topsportschool. Daarvan zijn er 11 ingeschreven aan de
middenschool van het Koninklijk Technisch Atheneum van Brugge en 39 aan de middenschool
en het Koninklijk Atheneum Redingenhof te Leuven.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 119
De verdeling per school, per geslacht en per leerjaar is als volgt:
Brugge Leuven Totaal
1e graad M V M V M V
1e leerjaar 4 2 3 2 7 4
2e leerjaar 3 2 0 2 3 4
2e graad
3e leerjaar 0 0 9 0 9 0
4e leerjaar 0 0 5 9 5 9
3e graad
5e leerjaar 0 0 5 2 5 2
6e leerjaar 0 0 1 1 1 1
Totaal 7 4 23 16 30 20
De Taskforce Topsport besliste in 2012 dat in de lopende Olympiade 2013-2016 maximaal 4,00
VTE lesgevers/trainers voor de topsportschool basketbal gesubsidieerd worden. In het
schooljaar 2015-2016 worden Olivier Foucart, Daphne Van Dessel, Ly Hamady, Arvid Diels en
Pieter Pas binnen dit quotum gesubsidieerd.
Toetsing van de huidige werking aan de vooropgestelde criteria in het Topsportactieplan
Vlaanderen III
1. Kaderen in een volwaardig topsportloopbaantraject
Het instroomproject van de topsportschool werd in 2014 bijgestuurd. In het verleden
werd de talentdetectie vooral vanuit de provinciale werking gestuurd. In de huidige
talentdetectie wordt alle detectie gecentraliseerd en dit binnen de pool van
Jeugdtrainers Topsport. De gecentraliseerde talentdetectie dient nog verder uitgebouwd
te worden.
De Vlaamse Basketballiga vzw heeft een volledig beeld van de pool van jeugdspelers,
waardoor de beste spelers gedetecteerd kunnen worden. De populatie van spelers blijft
vrij stabiel tussen 12 en 18-jarige leeftijd.
In het schooljaar 2015-2016 is er nog een middenschoolwerking in Brugge en Leuven. In
Leuven is ook de topsportschool (voor de tweede en derde graad) gevestigd.
De federatie kan met de topsportschool een meerwaarde bieden ten opzichte van de
(professionele) basketbalclubs door binnen de U16 kern met voldoende spelers en
trainers van degelijk niveau te werken en door een correct trainingsvolume aan te
bieden die de spelers in staat stelt de langetermijndoelstelling te behalen. De federatie
kan daarnaast ook meer continuïteit in de jeugdopleiding bieden dan de gemiddelde
basketbalclub.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 120
Het uitstroomproject bij de jongens (Academy) werd na de aanbevelingen in 2010
opgestart, maar dient geheroriënteerd te worden naar een werking off-season, in een
samenwerking met de professionele clubs.
Het uitstroomproject bij de meisjes is een ad hoc-project (Eurocup Young Cats),
aanvullend op de trainingen van de niet-professionele clubs. Een opstart van een
parallelle damesacademy in het off-season is hier een noodzaak.
Voor beide uitstroomprojecten kunnen de FIBA-windows (waarin de seniorenploegen
actief zijn tijdens het seizoen) gebruikt worden om toch een in-season activiteit te
organiseren.
Heren kunnen uitstromen naar een professioneel circuit. Op dit moment spelen 21
alumni van de topsportscholen in de Scooore League (1e nationale heren). Er is ook een
doorstroom vanuit de topsportschool naar een (overkoepelend) nationaal
uitstroomproject +18. Hier ligt de moeilijkheid dat zowel de clubs als de makelaars een
grote beïnvloedende factor zijn op de werking van het project.
Ook dames kunnen uitstromen naar semiprofessionele clubs in eerste nationale afdeling.
Dit kan een overbrugging zijn tussen de topsportschool en het professionele circuit.
2. Selectiecriteria gericht op internationaal niveau
De finaliteit van de topsportschoolwerking voor de dames is het vormen van
kernspeelsters in de 1e nationale afdeling bij uitstroom uit de topsportschool. Bij de
heren is dit het vormen van een kernspeler in de 2e nationale afdeling bij uitstroom uit
de topsportschool.
De finaliteit van de topsportwerking is het vormen van kernspelers bij de nationale ploeg
senioren (Belgian Cats en Belgian Lions), die als minimale resultaatsdoelstelling het
behalen van een top 8 plaats op het Europees kampioenschap heeft.
De selectiecriteria voor de topsportschool worden jaarlijks herbekeken en bijgestuurd
indien nodig. In het schooljaar 2015-2016 werd de instroom en doorstroom in de
topsportschool gekwoteerd op basketbalspecifieke testen, fysieke testen,
lichaamspredictie (vanaf de tweede graad) en mentale vaardigheden.
3. Omvang van de instroom
De omvang van de instroom is zeer afhankelijk van generatie tot generatie. Doorgaans
vindt de breedste instroom in de tweede graad plaats, waarbij de instroom in de eerste
graad voor de federatie als aanvullend kan aanzien worden.
Doorgaans is op de detectieleeftijd (i.c. 13-14 jaar) zowel de omvang als de kwaliteit van
de instroom correct.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 121
In de eerste graad blijkt de drempel voor instroom nog vaak groot te zijn, volgens de
Vlaamse Basketballiga vzw. Het internaat en de persoonlijke leefomgeving zijn grote
drempels voor instap in de eerste graad.
De Vlaamse Basketballiga vzw geeft aan dat zij de high potentials bij de jongens kan laten
instromen in de topsportschool. Er is wel een concurrentie met bepaalde professionele
clubs, om de high potentials te laten instromen.
Bij de meisjes is er sowieso geen probleem voor de instroom.
4. De noodzaak van participatie in één of meerdere graden in de topsportschool moet
aangetoond worden teneinde een optimale talentontwikkeling te bekomen
De middenschool op de locatie van de topsportschool (tweede en derde graad) is volgens
de Vlaamse Basketballiga vzw noodzakelijk om een vlotte instroom te faciliteren.
Daarenboven geeft het de mogelijkheid om uitzonderingen (i.c. leerlingen die één of
meerdere jaren achter op studietraject zitten) toch te laten instromen in de
topsportschool.
In de tweede graad van de topsportschool wordt de basis gelegd in trainingsvolume en
manier van werken. Bovendien is dit de leeftijd waarin de clubwerking in vele gevallen
ontoereikend is, zowel qua structuur in de club als qua trainingsvolume.
In de derde graad is een continuering van het trainingsprogramma noodzakelijk, wel met
de noot dat de samenwerking met de diverse clubs een groter gewicht krijgt. Vaak
trainen de leerlingen/topsporters van de derde graad ’s avonds mee met de clubs. In de
overdagtrainingen krijgt de individuele approach meer de doorslag.
5. Deskundigheid van de sporttechnische en interdisciplinaire omkadering
De lesgevers van de topsportschool zijn betrokken bij de instroom/talentdetectie en de
nationale ploegwerking (zowel bij de jeugd als bij de senioren).
De workload van de trainers van de topsportschool dient geoptimaliseerd te worden. De
grootste issue is de competiviteit met het clubniveau (vaak hebben de trainers in de
topsportschool ook nog een job als coach in de club). De werking binnen de federatie
geeft wel meer werkzekerheid en gegarandeerde continuïteit ten opzichte van een club.
De federatie geeft aan dat er momenteel weinig trainers binnen het damesbasket
rondlopen, die in aanmerking kunnen komen als trainer in de topsportschool. De
federatie dient hiervoor de mogelijkheden te bekijken voor een alternatief
opleidingstraject.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 122
De Vlaamse Basketballiga vzw geeft aan dat het trainer A-diploma geen drempel is om
high potential trainers binnen basket aan te trekken, maar dat de subsidiëringsvereisten
van een pedagogisch diploma heel wat capabele trainers niet doet instappen.
6. Koppeling aan een trainingscentrum met geschikte trainingsinfrastructuur
In het schooljaar 2015-2016 is de ideale trainingsinfrastructuur niet voorhanden. Er is
een verbetering ten opzichte van de voorbije schooljaren in Leuven, maar de uitdaging
naar een verdere optimalisatie blijft een dagelijkse bezorgdheid.
De topsportschool basketbal traint momenteel in de sporthal van de hogeschool Heilig-
Hart in Heverlee en op de basketterreinen van het K.A. Redingenhof in Leuven.
In april 2016 besliste de federatie definitief om de topsportschoolwerking te verhuizen
van Leuven naar Antwerpen, met ingang vanaf 1 september 2016.
7. Totaalconcept: leefsituatie – onderwijs – sport
De huidige samenwerking met het internaat van Leuven is positief geëvolueerd. Er is een
nauw overleg met de internaatsbeheerder. Het gemis aan een exclusieve topsportsetting
in de topsportschool en het internaat is voor de Vlaamse Basketballiga vzw een minpunt.
Niet alle actoren rondom de leerlingen/topsporters zijn even topsportminded, waardoor
soms strubbelingen ontstaan in de dagelijkse werking tussen de federatie,
leerlingen/topsporters en/of school/internaat.
Conclusies
1. Is een topsportschool noodzakelijk?
Vermits de professionele clubwerking op jonge leeftijd nog onvoldoende is uitgebouwd
(te weinig structureel jeugdbeleid en een te klein trainingsvolume op leeftijd van U16 en
U18) is een topsportschool basketbal noodzakelijk.
De Vlaamse Basketballiga vzw dient haar meerwaarde vooral via individuele
trainingsbegeleiding te bereiken, in combinatie met de collectieve clubwerking in
bepaalde leeftijdscategorieën.
2. Wat is de finaliteit van de topsportschool?
De finaliteit van de topsportschool is het vormen van kernspeelsters bij teams uit 1e
nationale afdeling bij de dames en het vormen van kernspelers bij teams uit 2e nationale
afdeling bij de heren, die potentieel hebben om deel uit te maken van de ruime kern van
de nationale seniorenploegen.
3. In welke graden van de topsportschool is participatie noodzakelijk?
De vraag kan gesteld worden of de middenschool van Brugge een meerwaarde biedt
voor de doorstroom naar de tweede en de derde graad van de topsportschool. Bij de
dames is de kans veel groter dat een doorstroom naar de tweede graad zal plaatsvinden,
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 123
terwijl bij de jongens van de eerste graad een doorstroom naar een professionele
clubwerking in de buurt vaak de voorkeur krijgt.
Eén middenschool op de locatie van de tweede en derde graad van de topsportschool
dient behouden te blijven.
Een topsportschool in de tweede graad is noodzakelijk, omdat de topsportschoolwerking
een duidelijke meerwaarde kan bieden door het implementeren van meer individuele
trainingen en accenten.
In de derde graad dient de Vlaamse Basketballiga vzw een structurele samenwerking
met de (professionele) clubs uit te bouwen, waardoor elke leerling/topsporter ’s avonds
met de club kan meetrainen, op het niveau van (minstens) 2e nationale bij de heren en 1e
nationale bij de dames.. In principe zou het niveau van een leerling/topsporter in de
derde graad voldoende hoog moeten zijn om te kunnen deelnemen aan de trainingen van
minstens een ploeg die deelneemt aan de competitie in tweede nationale afdeling (bij de
dames eerste nationale afdeling). De individuele ochtendtrainingen dienen in de
topsportschool te gebeuren, terwijl de collectieve avondtrainingen structureel in de
verschillende clubs plaatsvinden. Een goede communicatie met alle clubs is hier van
essentieel belang.
4. Op welke locaties is een topsportschool noodzakelijk?
De Vlaamse Basketballiga vzw dient haar topsportschoolwerking zo veel mogelijk te
centraliseren, in de graden waarin zij een topsportschoolwerking inricht. Indien een
extra locatie (voor de middenschool) wordt ingericht, dient de federatie dit vooral vanuit
een inhoudelijke basis te motiveren, waaruit een duidelijke doorstroomvisie naar de
tweede en de derde graad van de topsportschool blijkt.
5. Is de topsportschool voor zowel jongens als meisjes noodzakelijk?
De topsportschool is zowel voor jongens als voor meisjes noodzakelijk. Bij de jongens
dient er een structurele samenwerking met de clubs vanaf de derde graad op poten te
worden gezet, zodat de grootste talenten instromen in de topsportschoolwerking.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 124
Beleidsaanbeveling
1. De middenschool (op een andere locatie dan de topsportschool) dient een kwalitatieve
doorstroom te genereren van zowel jongens als meisjes naar de tweede en derde graad
van de topsportschool;
2. In de derde graad van de topsportschool (jongens) dient de Vlaamse Basketballiga vzw
een structurele samenwerking met de clubs uit te bouwen, waarbij alle
leerlingen/topsporters in de derde graad individuele overdagtrainingen in de
topsportschool krijgen, in combinatie met de collectieve avondtrainingen in de clubs (die
minstens op het niveau van 2e nationale afdeling spelen bij de heren en op het niveau
van 1e nationale afdeling spelen bij de dames). Voor elke leerling/topsporter dient een
individueel programma opgesteld te worden in functie van zijn/haar ontwikkelingslijn;
3. Het opzetten van een structureel beloftenproject voor de dames is noodzakelijk voor de
opvang van beloftevolle jongeren na de topsportschool.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 125
Voetbal
Historiek
De Koninklijke Belgische Voetbalbond (KBVB) startte haar werking in het schooljaar 1998-1999
in vier verschillende topsportscholen, namelijk het Sint-Jan Berchmanscollege in Genk, het
Stedelijk Handelsinstituut in Merksem, het Don Bosco College in Zwijnaarde en het Vrij Instituut
LO Ter Borcht in Meulebeke. In het schooljaar 2000-2001 startte de KBVB bijkomend een
werking op in het Koninklijk Atheneum Redingenhof in Leuven. Op 1 september 2002 ging de
opleiding topsport voetbal ook van start in het Koninklijk Atheneum Voskenslaan van Gent. Don
Bosco Zwijnaarde stopte met de topsportschool op 1 september 2003. Op 1 september 2004
verhuisde de werking in het Vrij Instituut LO Ter Borcht in Meulebeke naar het Koninklijk
Technisch Atheneum in Brugge. Vanaf 1 juli 2009 is de Voetbalfederatie Vlaanderen vzw erkend
als Vlaamse topsportfederatie en is zij verantwoordelijk voor de werking van de Vlaamse
topsportscholen.
Vanaf het schooljaar 2008-2009 werd een werking in de middenscholen opgestart, maar deze
werd door de aanbeveling van de evaluatie van de topsportscholen in 2010 uitgedoofd in het
schooljaar 2013-2014. Alle topsportscholen voetbal (Antwerpen, Brugge, Genk, Gent en Leuven)
organiseren een topsportvoorbereidend traject in de middenschool door de optie voetbal aan te
bieden.
In 2014-2015 startte de Voetbalfederatie Vlaanderen vzw een gecentraliseerde werking voor de
meisjes op in de topsportschool van Leuven, in samenwerking met de Koninklijke Belgische
Voetbalbond. De leerlingen/topsporters voetbal bij de meisjes krijgen een aanvullend aanbod
topsporttrainingen in de avond en op woensdagnamiddag.
Nog in het schooljaar 2014-2015 stapte de Voetbalfederatie Vlaanderen vzw in in het flexibel
leertraject buiten de topsportschool. De federatie vraagt topsportstatuten F aan voor leerlingen
die deel uitmaken van de ruime kern van de nationale ploeg (van hun leeftijd), meetrainen bij de
A-kern of B-kern van de eersteklasse ploeg en in de derde graad van het secundair onderwijs les
volgen buiten de topsportschool. Bijkomende voorwaarden voor instap in het flexibel leertraject
zijn het volgen van een afwijkende studierichting (t.o.v. de topsportstudierichtingen) of een
moeilijk woon-school-clubverkeer. In de voorbije 2 schooljaren werden enkel flexibele
leertrajecten buiten de topsportschool toegekend aan spelers van Club Brugge F.C. en R.S.C.
Anderlecht.
Het aantal ingeschreven leerlingen/topsporters voetbal steeg spectaculair van 62 in het
schooljaar 1998-1999 tot 375 bij aanvang van het schooljaar 2011-2012. Bij aanvang van het
huidige schooljaar (2015-2016) werden 243 topsportstatuten aangevraagd. Deze daling komt
enerzijds door het feit dat vanaf het schooljaar 2013-2014 geen topsportstatuten voor leerlingen
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 126
in de middenschool meer aangevraagd werden en anderzijds dat de federatie geen
topsportstatuten meer aanvraagt voor leerlingen die niet wensen in te stromen in de
topsportschool.
De topsportscholen voetbal leverden al verschillende topvoetballers af. Zo studeerden Steven
Defour, Kevin De Bruyne en Thibault Courtois af aan het Sint-Jan Berghmanscollege in Genk.
Andere geselecteerden voor de nationale ploeg, die (anno maart 2016) de eerste plaats op de
wereldranglijst van de FIFA bekleedt, zijn Moussa Dembele, Radja Nainggolan, Matz Sels (TSS
Antwerpen), Yannick Ferrera-Carrasco, Divock Origi (TSS Genk), Dries Mertens en Sven Kums
(TSS Leuven).
In de huidige beloftenkern (U21) zijn Laurens De Bock (TSS Gent), Thomas Kaminsky (TSS Gent
en Antwerpen), Brandon Mechele, Bjorn Engels (TSS Brugge), Dennis Praet (TSS Genk) vaste
waarden.
De nationale ploeg U17 behaalde in 2015 een bronzen medaille op het wereldkampioenschap in
Chili. In datzelfde jaar behaalden ze een vierde plaats op het EK in Bulgarije. Het merendeel van
de Vlaamse kernspelers volgt les in de topsportschool voetbal of maakt gebruik van het flexibel
leertraject buiten de topsportschool.
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Onbekend 40 27 27 38 45 41 15 64 48 27
1e graad 75 75 88 69 84 47
2e en 3e graad 62 120 131 154 174 171 173 155 160 186 190 218 216 258 261 258 247 243
0
50
100
150
200
250
300
350
400
2e en 3e graad 1e graad Onbekend
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 127
Huidige situatie (schooljaar 2015-2016)
Bij aanvang van het schooljaar 2015-2016 zijn 224 leerlingen/topsporters voetbal (dd.
11.01.2016) ingeschreven aan de vijf topsportscholen voetbal. 8 leerlingen volgen een flexibel
leertraject buiten de topsportschool.
De verdeling per school, per leerjaar en per geslacht is als volgt:
Antwerpen Brugge Gent Genk
2e graad M V M V M V M V
3e leerjaar 9 0 18 0 13 1 13 2
4e leerjaar 15 0 12 0 13 0 10 1
3e graad
5e leerjaar 12 2 11 0 7 0 8 1
6e leerjaar 4 0 8 0 8 1 11 0
7e leerjaar 2 0 0 0 0 0 0 0
Totaal 42 2 49 0 41 2 42 4
Leuven Geen topsportschool Totaal
2e graad M V M V M V
3e leerjaar 2 4 4 0 59 7
4e leerjaar 9 5 4 0 63 6
3e graad
5e leerjaar 2 11 8 0 48 14
6e leerjaar 4 5 3 0 38 6
7e leerjaar 0 0 0 0 2 0
Totaal 17 25 19 0 210 33
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 128
De Taskforce Topsport besliste in 2012 dat in de lopende Olympiade 2013-2016 maximaal 4,00
VTE lesgevers/trainers voor de topsportschool voetbal gesubsidieerd worden. In het schooljaar
2015-2016 worden Koen Boghe, Hendrik Brulmans, Stijn Claeys, Sven Cnudde Gertjan Joseph,
Tom Daems, Bjorn De Neve, Benni Geerts, Niki De Cock, Anne Noë, Marc Noë, Gilbert Roex, David
Sannen, Arno Van den Abbeel, Dennis Henderickx, Franky Vandendriessche, Steven De Jaegher,
Chris Van Puyvelde (tot 1 april 2016), Jelle Coen (vanaf 11 april 2016), Bart Van Renterghem en
Luk Verstraeten binnen dit quotum gesubsidieerd.
Toetsing van de huidige werking aan de vooropgestelde criteria in het Topsportactieplan
Vlaanderen III
1. Kaderen in een volwaardig topsportloopbaantraject
Voorafgaand aan de instroom voor de topsportschool worden de kandidaat-instromers
persoonlijk bericht tijdens alle activiteiten die door de federatie georganiseerd worden,
zijnde het detectietornooi U14 (voor Elite 1 en 2 spelers), alsook de provinciale
einddetectiedagen (voor alle provinciale en interprovinciale spelers). De clubs worden
geïnformeerd op infoavonden, centrale meetings en/of via E-kickoff.
In de topsportschool is er een samenwerking tussen de Voetbalfederatie Vlaanderen
vzw, die de individuele trainingen (overdag) verzorgt en de voetbalclubs, die de
collectieve trainingen (’s avonds) voor hun rekening nemen. Leerlingen die kunnen
meetrainen met de A-kern of B-kern van een eersteklasseclub kunnen een aanvraag
indienen om deel te nemen aan de overdagtrainingen van de club. Op deze manier wordt
de meest krachtige leeromgeving aangeboden voor de specifieke leerling/topsporter.
De dames van de derde graad in de topsportschool van Leuven trainen in een
gecentraliseerde werking en hebben zowel individuele als collectieve trainingen in de
topsportschool (overdag en ’s avonds). Enkel op donderdag, vrijdag en/of zaterdag
nemen de speelsters deel aan de avondtrainingen en wedstrijden op de club.
Er is een zeer groot verschil in de financiële verdiensten tussen de uitstroom bij de heren
en bij de dames. Een gemiddeld loon (op top van de carrière) in de Jupiler Pro League is
ongeveer 253.000€, terwijl bij de dames in de Belgische Superliga maximaal een semi-
profcontract haalbaar is. Het spreekt voor zich dat het contract van de beginnende
mannelijke professionele voetballer (bij uitstroom uit de topsportschool) een stuk lager
ligt.
De uitstroom van de topsportschool voor de heren wordt opgevangen door de
professionele clubwerking. Eens uitgestroomd uit de topsportschool, dient een high
potential in staat te zijn om deel te nemen aan de trainingen van de A-kern of B-kern van
een professionele club.
De uitstroom van de topsportschool bij de dames wordt grotendeels opgevangen door de
koepel- en vleugelfederatie. Zo biedt de Voetbalfederatie Vlaanderen vzw de alumni van
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 129
de topsportschool aan om op structurele basis deel te nemen aan een aantal
ochtendtrainingen in de topsportschool, zodat het trainingsvolume voor de dames groot
genoeg blijft om aan de langetermijndoelstellingen te kunnen voldoen. De
koepelfederatie biedt daarenboven nog een aantal ministages aan, zodat de speelsters
van de nationale ploegen voldoende samen kunnen trainen.
De werking Topsport kadert mede in het integraal Topsportbeleid VFV waar de
ontwikkeling van de speler centraal staat en waar er vanuit een complementaire en hoog
kwalitatieve benadering gewerkt wordt. De visie is gebaseerd op de zorgvuldig omlijnde
en dynamische opleidingsvisie van de VFV. Alsook is er een kwalitatief kader
waarbinnen het jaarplan, het weekplan, de methodiek, de communicatie, evaluatie,
opleidingsdagen en stages zorgvuldig beschreven staan en gerespecteerd worden.
2. Selectiecriteria gericht op internationaal niveau
Voor de Voetbalfederatie Vlaanderen vzw is het traject van een topsportschoolleerling
geslaagd als hij profvoetballer (profcontract bij A-kern) wordt (strategische doelstelling
10 van de KBVB : number of junior players turning pro in national or international
competitions). De stap tot profvoetballer is met name een cruciale tussenstap om de
ultieme finaliteit, zijnde nationale A-ploeg van België, te halen. Een exemplarische speler
die aantoont dat een doorontwikkeling tot A-international niet steeds snel gebeurd, is
Sven Kums (ex-TSS Leuven) die tot zijn 27 jaar moest wachten voor een eerste A-
selectie. Het slagen is echter ook afhankelijk van de kwaliteit van de jeugdopleiding in de
club, de visie van het hoofdbestuur en de hoofdtrainer om jonge spelers te integreren in
de A-kern en de verlokking tot ondertekening van een profcontract in het buitenland. Als
de resultaatsdoelstellingen tegen het licht gehouden worden, werd een top 8 plaats
behaald bij de A-ploeg mannen op het WK 2014 te Brazilië, werd een top 8 plaats
gehaald met de dames U19 op het EK 2015 te Noorwegen en werd brons behaald met de
jongens U17 op het WK 2015 te Chili, wat mooie perspectieven biedt richting
toekomstige deelname heren U21 op OS, WK en EK's. Actueel liggen alle ploegen op
koers voor deelname en goede prestaties op de komende EK's, WK's en OS (2020). Wat
de meest actuele effectmetingen betreft, bestond ongeveer de helft van de recente
selectie Rode Duivels (cf. interland Italië in november 2015), alsook de helft van de
selectie WK U17 jongens uit respectievelijk ex- en huidige topsportleerlingen VFV.
Voetbal is een midspecialisatie sport waarbij talent zeer complex in te schatten is. Op 14-
jarige leeftijd (doorgaans instroom M03) is het een uitdaging om talent volledig sluitend
en correct in te schatten. Om te kunnen instromen in de tweede graad moet aangetoond
worden dat bepaalde competenties gehaald worden. Bij instroom of doorstroom naar 3e
graad, waar de inschatting van talent sluitender wordt, wordt de normering “deel
uitmaken van de ruime kern van de nationale ploeg” als maatstaf gehanteerd. De
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 130
ontwikkelingslijn wordt bewaakt door normeringen per leeftijd op te leggen en deze
scherper te stellen naarmate de leerling de finaliteit nadert.
De selectieprocedure omvat verschillende fases tot definitieve instroom in tweede graad.
De gefaseerde procedure maakt het voor de federatie mogelijk om de speler binnen een
groep gelijken (cf. zuivering naar maturiteit) één of meerdere keren door experten te
laten beoordelen. De selectieprocedure werd recentelijk meer visueel gemaakt met het
oog op een duidelijke en meer transparante communicatie.
3. Omvang van de instroom
De gemiddelde instroom bedraagt rond de 30% van het totale leerlingenaantal. Door de
piramidale structuur en de normering binnen de selectieprocedure telt het laatste jaar
minder leerlingen dan het eerste jaar. Echter, binnen de screening is de kwaliteit van de
instroom belangrijker dan kwantiteit. Dit blijkt ook uit de steeds variërende instroom
van het aantal leerlingen per schooljaar per topsportschool. De Voetbalfederatie
Vlaanderen vzw vertrouwt er op dat iedere leerling die de norm haalt binnen de
selectieprocedure het potentieel in zich heeft om zich gunstig door te ontwikkelen.
Actueel worden er nog high potentials/internationals gemist binnen het project van de
topsportscholen omdat zij gelinkt zijn aan een voetbalclub waarbij transport van en naar
de topsportschool een probleem vormt (cf. R.S.C. Anderlecht). Mogelijk bieden
toekomstige gesprekken een oplossing teneinde het talentontwikkelingssysteem nog
sluitender te maken en met alle Vlaamse high potentials binnen de
topsportschoolomgeving richting de eindfinaliteit te kunnen toewerken.
4. De noodzaak van participatie in één of meerdere graden in de topsportschool moet
aangetoond worden teneinde een optimale talentontwikkeling te bekomen
In de eerste graad wordt in elke topsportschool een voorbereidende graad
georganiseerd voor leerlingen die wensen in te stappen in de topsportschool in de
tweede graad. De Voetbalfederatie Vlaanderen vzw heeft geen nood aan de
topsportwerking in de middenschool.
De topsportschoolwerking is een duidelijke meerwaarde voor de Voetbalfederatie
Vlaanderen vzw in de tweede en de derde graad van het secundair onderwijs. Zeker in de
tweede graad kunnen de professionele clubs nog niet het trainingsvolume aanbieden die
de topsportscholen aanbieden.
In de derde graad wordt gestreefd naar een gecentraliseerde werking voor de meisjes
(en op termijn zelfs in de tweede graad). De federatie kan dit echter niet opleggen,
omwille van de vrijheid van onderwijskeuze, onafhankelijk van geslacht. Een
leerlinge/topsporter mag kiezen uit het aanbod in de vijf topsportscholen, gezien er een
gelijkaardig studieaanbod is.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 131
De werking voor de jongens in de derde graad is verdeeld over de vijf topsportscholen,
vermits er een duidelijke link met de professionele clubs in de verschillende regio’s is
(Club Brugge, Anderlecht, Racing Genk, AA Gent, KV Mechelen, Zulte-Waregem, …).
In het schooljaar 2015-2016 loopt een proefproject in de topsportschool van Brugge,
waar de sportspecifieke trainingen voetbal in samenwerking verlopen met de trainingen
en de spelers van Club Brugge F.C. Het lessenrooster van de topsportschool werd
aangepast: de sportspecifieke trainingen werden verplaatst naar de namiddag, waarbij
een blok van 2 trainingsuren (individuele training) onder leiding van de lesgevers van de
topsportschool doorgaat, gevolgd door een half uur rust en voeding. Daarna wordt de
collectieve avondtraining van de club gegeven voor de spelers van de specifieke club.
Leerlingen/topsporters die bij een andere club spelen, gaan voor de avondtraining naar
hun eigen club. Het proefproject loopt voor 2 schooljaren en zal door de Voetbalfederatie
Vlaanderen vzw geëvalueerd worden (meting t.o.v. vorige werking in Brugge en t.o.v.
werking in andere topsportscholen). Op basis van de resultaten wordt een beslissing
genomen om al dan niet verder te gaan met deze methodiek.
In de topsportschool van Genk zal een gelijkaardig proefproject plaatsvinden vanaf het
schooljaar 2016-2017 (gedurende maximaal 2 schooljaren).
5. Deskundigheid van de sporttechnische en interdisciplinaire omkadering
De sporttechnische kaderleden VFV, met name de sporttechnisch coördinator (Bob
Browaeys), coördinator topsport (Joric Vandendriessche), verantwoordelijke
trainersopleidingen (Barry Pauwels) en grassroots (Jonas Heuts) zijn actief als nationale
jeugdtrainers binnen U15 t.e.m. U17 jongens en meisjes. De lesgevers voldoen aan hoge
kwaliteitscriteria, met name minimum een Uefa A en een pedagogisch diploma bezitten.
Verder zijn de lesgevers allen betrokken in het instroom- en uitstroombeleid van de
federatie waar beroep gedaan wordt op hun expertise en ervaring om tot sluitende en
correcte keuzes te komen.
De Voetbalfederatie Vlaanderen vzw slaagt er in om de meeste van haar kwalitatieve
lesgevers in de topsportschool voor lange termijn te binden aan de federatie. Een aantal
van hen zijn nog tewerkgesteld binnen de federatie, een ander deel is verbonden aan een
(professionele) clubwerking. In het algemeen kan gesteld worden dat de objectiviteit
bewaard kan worden, mede door de clubonafhankelijkheid van de sporttechnische
leiding binnen de federatie.
6. Koppeling aan een trainingscentrum met geschikte trainingsinfrastructuur
De kwaliteit en geschiktheid van de infrastructuur verschilt van school tot school, al
kenmerkt iedere school zich in een vlotte bereikbaarheid van de voetbalvelden tot de
school, en zijn de terreinen en fitnessmogelijkheden topsportwaardig. Verder kan er in
alle topsportscholen op kunstgras getraind worden. Voetbalfederatie Vlaanderen vzw
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 132
geeft aan dat er in bepaalde topsportscholen nog ruimte tot optimalisatie binnen dit
domein en/of gunstige perspectieven op korte termijn zijn.
De topsportstages gaan tot het einde van het schooljaar 2015-2016 door in het Sporta-
centrum in Tongerlo. Vanaf september 2016 zal het nationaal trainingscentrum in
Tubeke kunnen beschikken over een sporthotel met 120 overnachtingsplaatsen,
waardoor de topsportstages vanaf dan in Tubeke zullen doorgaan.
7. Totaalconcept: leefsituatie – onderwijs – sport
Topsport VFV biedt een uitdaging ten aanzien van een optimaal totaalconcept. Het
gegeven dat de leerling doorgaans 's avonds in de voetbalclub (op soms respectabele
afstand van de school en/of thuis) traint, faciliteert een optimaal totaalconcept niet.
Echter, binnen de Voetbalfederatie Vlaanderen vzw wordt steeds gestreefd om in
samenspraak met alle betrokken actoren, de goede keuzes te maken in functie van
transport school, club, thuis en/of keuze tot internaat in het belang van het fysiek,
mentaal en algemeen comfort van de leerling.
De Voetbalfederatie Vlaanderen vzw geeft aan dat de perceptie van het studieniveau en
het aanbod van de studierichtingen in de topsportschool een drempel is om in te
stromen in de topsportschool.
Conclusies
1. Is een topsportschool noodzakelijk?
Een topsportschool voetbal is noodzakelijk om enerzijds spelers kwalitatief op te leiden
en anderzijds het trainingsvolume aan te bieden dat op die leeftijd noodzakelijk is om de
langetermijndoelstellingen te kunnen behalen.
2. Wat is de finaliteit van de topsportschool?
De topsportschool heeft als doelstelling spelers op te leiden die in staat zijn om in
teamverband minimaal een top 8 plaats te behalen op een EK. Als individuele
doelstelling geldt het opleiden van beloftevolle jongeren tot profspeler (die een
volwaardige profcarrière van 10 tot 15 jaar kunnen uitbouwen).
3. In welke graden van de topsportschool is participatie noodzakelijk?
Een topsportschool voetbal in de tweede graad is noodzakelijk, vermits het vereiste
trainingsvolume in de clubs niet op structurele basis kan worden aangeboden.
In de derde graad is een topsportschool een grote meerwaarde, op voorwaarde dat de
krachtige leeromgeving voor alle leerlingen/topsporters behouden kan blijven. Het feit
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 133
dat meer en meer leerlingen/topsporters meetrainen bij de A-kern of B-kern is voor
deze leerlingen een goede zaak, maar voor de leerlingen/topsporters van de derde graad
die niet tot deze kernen behoren, daalt de krachtige leeromgeving, omwille van het
wegvallen van de andere leerlingen uit de derde graad.
Indien blijkt dat een optimaal traject bestaat uit het meetrainen met de A-kern of B-kern
van een professionele club, dient de federatie stappen te ondernemen die op alle locaties
van de topsportscholen een samenwerking tussen de topsportschool en de professionele
club mogelijk maakt.
4. Op welke locaties is een topsportschool noodzakelijk?
De topsportschoolwerking kan geconsolideerd worden op de huidige locaties, mits de
federatie waakzaam blijft voor een aantal bedreigingen:
- Het feit dat de meisjeswerking gecentraliseerd werd in Leuven, is voor het
damesvoetbal een goede zaak. Echter, voor de jongens die schoollopen en trainen in
de topsportschool van Leuven, dreigt de krachtige leeromgeving te verdwijnen,
indien ze geen aangepaste prikkels krijgen;
- Voor de high potentials van R.S.C. Anderlecht werd de mogelijkheid gecreëerd om
een flexibel leertraject buiten de topsportschool te volgen. Echter, voor de high
potentials van de tweede graad geldt deze mogelijkheid niet. De federatie dient na te
gaan hoe deze high potentials kunnen genieten van de topsportschoolwerking in
Gent of Leuven. In geen geval kan dit leiden tot het oprichten van een bijkomende
topsportschool voetbal, noch tot een oneigenlijke toepassing van het
Topsportconvenant;
- In de topsportschool van Brugge (en vanaf 2016-2017 Genk) dient gewaakt te
worden over de impact van de federatie in de topsportschoolwerking. Het
proefproject in samenwerking mag in geen geval er toe leiden dat de clubs de
topsportvisie van de Voetbalfederatie Vlaanderen vzw naast zich neerleggen en hun
eigen visie volgen.
5. Is de topsportschool voor zowel jongens als meisjes noodzakelijk?
Een topsportschool is zowel voor jongens als voor meisjes noodzakelijk. Echter, voor de
meisjes is het aangewezen om de gecentraliseerde werking te behouden en verder uit te
bouwen naar de tweede graad.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 134
Beleidsaanbeveling
1. De Voetbalfederatie Vlaanderen vzw dient de gecentraliseerde werking van de meisjes te
behouden en op korte termijn verder uit te bouwen naar de tweede graad van het
secundair onderwijs.
2. De Voetbalfederatie Vlaanderen vzw dient erover te waken dat de krachtige
leeromgeving voor alle leerlingen/topsporters behouden blijft. Indien, door het
meetrainen van leerlingen/topsporters met de A-kern of B-kern van een profclub, de
andere leerlingen/topsporters de krachtige leeromgeving dreigen te verliezen, dient de
federatie hiervoor maatregelen te nemen.
3. De Voetbalfederatie Vlaanderen vzw dient na te gaan of een structurele samenwerking
tussen de federatie en de professionele voetbalclubs op locatie van de topsportschool
tijdens de topsportschooluren effectief een meerwaarde biedt voor alle
leerlingen/topsporters, onafhankelijk van de club waarbij de voetballers aangesloten
zijn. Indien dit zo blijkt te zijn, moet de federatie de pistes in de verschillende
topsportscholen aftoetsen om tot een optimale trainingssituatie te komen voor alle
leerlingen/topsporters.
4. De Voetbalfederatie Vlaanderen vzw dient enerzijds ervoor te waken dat het flexibel
leertraject een duidelijke meerwaarde kan bieden voor het behalen van de finaliteit van
de topsportwerking en anderzijds ervoor te zorgen dat, via het flexibel leertraject, de
samenwerking met de voetbalclubs nog verbeterd wordt om zodoende zo veel mogelijk
high potentials te kunnen ondersteunen.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 135
Volleybal
Historiek
Van bij de opstart van de Vlaamse topsportscholen in het schooljaar 1998-1999 participeert de
Vlaamse Volleybalbond vzw in de tweede en derde graad van het Onze-Lieve-Vrouw College in
Vilvoorde. In het schooljaar 2005-2006 startte de werking in de middenscholen van Leuven en
Merksem. De middenschool in Merksem werd reeds na één schooljaar stopgezet. De werking in
de middenschool van Leuven werd stopgezet na het schooljaar 2007-2008, maar weer opgestart
in het schooljaar 2012-2013.
Het aantal leerlingen/topsporters ingeschreven aan de topsportschool steeg van 16 in het
schooljaar 1998-1999 naar 64 in het schooljaar 2015-2016 (dd. 11.01.2016). Sinds de
heropstart van de middenschool in Leuven is het aantal leerlingen/topsporters in de
topsportschool gestabiliseerd.
De Vlaamse Volleybalbond vzw vraagt in de laatste schooljaren geen topsportstatuten meer aan
voor leerlingen die niet wensen in te stromen in de topsportschool. Er is door een wijziging in de
omzendbrief van onderwijs met betrekking tot de gewettigde afwezigheden in het secundair
onderwijs meer autonomie voor de lokale directie/klassenraad gekomen, zodat de directie of
klassenraad autonoom kan bepalen dat een leerling gewettigd afwezig kan zijn voor deelname
aan topsportactiviteiten. In het algemeen wordt dit toegestaan door de directies, mits het
voorleggen van een motiverende brief van de federatie.
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Onbekend 11 11 8 2 12 7 4 1 1
1e graad 18 15 13 9 19 18 15
2e en 3e graad 16 27 13 38 43 43 40 43 52 50 47 48 54 54 53 51 54 49
0
10
20
30
40
50
60
70
80
2e en 3e graad 1e graad Onbekend
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 136
In 2014 behaalde het U19 damesteam de 8e plaats op het Europees kampioenschap. Het U20
herenteam werd op hetzelfde kampioenschap 11e.
In 2015 behaalden de U18 dames de 3e plaats op het Europees kampioenschap en de 12e plaats
op het wereldkampioenschap. De U19 heren werden 13e op het Europees kampioenschap.
De nationale jeugdploegen bestaan bijna uitsluitend uit Vlaamse leerlingen/topsporters.
De leerlingen/topsporters volleybal komen als ploeg uit in de reguliere competitie: zowel de
mannen als de vrouwen komen met een ploeg in liga B en in 2e divisie B.
De nationale seniorploeg dames staat 15e op de wereldrangschikking (7e Europese plaats). Bij de
wereldrangschikking bij de mannen senioren bekleedt België de 21e plaats (9e Europese plaats).
De nationale ploeg U19 bij de mannen staat op de 25e plaats (6e Europese plaats), terwijl de
nationale ploeg U18 bij de dames op de 13e plaats (8e Europese plaats) staat. Alle rankings
dateren van september of oktober 2015.
Huidige situatie (schooljaar 2015-2016)
In het schooljaar 2015-2016 zijn 46 leerlingen/topsporters (dd. 11.01.2016) ingeschreven in de
topsportschool volleybal in Vilvoorde.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 137
De verdeling per leerjaar en per geslacht is als volgt:
Vilvoorde Leuven
Geen
topsportschool Totaal
1e graad M V M V M V M V
1e leerjaar 0 0 5 1 0 0 5 1
2e leerjaar 0 0 6 3 0 0 6 3
2e graad
3e leerjaar 4 5 0 0 0 1 4 6
4e leerjaar 8 4 0 0 0 0 8 4
3e graad
5e leerjaar 4 10 0 0 0 0 4 10
6e leerjaar 4 7 0 0 2 0 6 7
Totaal 20 26 11 4 2 1 33 31
De Taskforce Topsport besliste in 2012 dat in de lopende Olympiade 2013-2016 maximaal 5,00
VTE lesgevers/trainers voor de topsportschool volleybal gesubsidieerd worden. In het
schooljaar 2015-2016 worden Fien Callens, Kris Eyckmans, Mieke Moyaert, Joel Banks en Robin
De Bont binnen dit quotum gesubsidieerd.
Toetsing van de huidige werking aan de vooropgestelde criteria in het Topsportactieplan
Vlaanderen III
1. Kaderen in een volwaardig topsportloopbaantraject
De werking via de Pool van Jeugdtrainers Topsport bereidt voor op de instap in de
topsportschool. De geselecteerde jongeren wonen voorafgaand aan de eigenlijke instap
een aantal trainingen bij in Vilvoorde. Er zijn heel wat observaties die de instap in de
topsportschool vooraf gaan.
In de middenschool wordt een doorstroom van 50% naar de tweede graad van de
topsportschool als doel gesteld.
Na de werking in de topsportschool is er het beloftenproject voor de dames, waar er een
structurele samenwerking is met een beperkt aantal semi-professionele clubs. Via het
uitstroomproject bij de meisjes worden al de talenten die in aanmerking komen voor de
nationale ploeg opgenomen in een topteam met een professionele omkadering en in
samenwerking met de federatie. De opleiding van deze speelsters wordt verder gezet via
een trainings- en wedstrijdprogramma van 24 uur per week en dit in het teken van de
nationale ploeg. Hierdoor wordt ook het engagement voor de nationale ploeg verzekerd.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 138
De jongens die uitstromen en klaar zijn om aan te sluiten bij een professionele topteam
worden begeleid om deze stap te zetten. Alle uitstromers die eveneens kansen hebben
om op termijn door te stoten tot de nationale ploeg krijgen de mogelijkheid om naast
hun clubtrainingen wekelijks extra trainingen te volgen onder leiding van de bondscoach
en/of de assistent trainer.
Via het topsportschoolstatuut en statuut voor clubtrainingen kunnen spelers en
speelsters die omwille van hun niveau al aansluiten bij de Belgische top, zowel spelen
en/of trainen bij de topsportschool als bij een club met een professionele werking indien
deze club bereid is om de talenten optimaal te begeleiden: combinatie topsport studie,
vervoer, voeding… De club moet hiervoor een charter ondertekenen waardoor
verzekerd wordt dat de werking van de federatie ondersteund wordt en dat alle
spelers/speelsters optimaal begeleid worden. De laatste jaren zijn alle kernspelers en -
speelsters bereid om zich te engageren voor de nationale ploeg. Omwille van
overbelasting, nood aan rust of kwetsuren zijn er uitzonderlijk spelers/speelsters die
aan een gedeelte van het programma niet deelnemen. Dit heeft vooral te maken met de
overbelasting van de internationale kalender waar de federatie zelf weinig vat op heeft.
Het engagement voor de nationale ploeg kan dan groot zijn maar het blijft een
permanente bezorgdheid, omdat de spelers/speelsters wel professioneel betaald
worden bij de club maar niet bij de nationale ploeg.
2. Selectiecriteria gericht op internationaal niveau
Via de VOLTIS testen in samenwerking met UGent organiseert de Vlaamse Volleybalbond
vzw jaarlijks een eerste screening in elke provincie waarop alle volleybalspelers van 5de
en 6de leerjaar worden uitgenodigd. De ouders en kinderen worden geïnformeerd over
de fysieke en motorische mogelijkheden en krijgen een evaluatiefiche (vergelijking
ruime populatie). De federatie krijgt een eerste beeld van het aanwezige talent. In
oktober wordt gestart met regionale trainingen voor alle talenten in samenwerking met
de provincies. De high potentials krijgen een uitnodiging voor de landelijke zondag
trainingen in Vilvoorde. Vanaf januari worden, rekening houdend met de selectiecriteria,
door de betrokken trainers (topsportschool en selecties) die spelers/speelsters
weerhouden die kans maken om door te stoten tot de top. Via infomomenten worden de
ouders geïnformeerd over het topsportschooltraject. In de periode februari/maart
(nadat ook de lengtepredicties van alle high potentials gekend zijn) beslist de VVB-
selectiecommissie wie mag instappen. Daaropvolgend worden, voor ouders die nog
extra vragen hebben, individuele gesprekken gepland met de detectietrainers,
selectietrainers en/of bondscoaches en dit afhankelijk van de noden. Tussen maart en
augustus kunnen uitzonderlijk nog nieuwe talenten toegevoegd worden. Dit gaat dan
over spelers en speelsters die nog onvoldoende aanwezig waren op de
detectietrainingen of waarbij nog niet alle fysieke gegevens beschikbaar waren, spelers
of speelsters die aanvankelijk niet ingegaan waren op een uitnodiging voor selectie en
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 139
testmomenten maar via observatiemomenten (club, tornooien) van de detectietrainers
toch ontdekt worden, spelers of speelsters die aanvankelijk niet geïnteresseerd waren in
topsport maar waar de passie is toegenomen en spelers of speelsters die een grotere
progressie maken dan vooraf ingeschat.
De selectieprocedure en –criteria zijn erop gericht om de instroom te verzekeren voor de
nationale seniorenploegen met als tussenliggend doel top-12 van Europa bij de junioren
en jeugd. Van de leerlingen die uitstromen streeft de Vlaamse Volleybalbond vzw er naar
dat de meerderheid terecht komt in de kern van een team van op het hoogste niveau in
België en dat gemiddeld jaarlijks 1 tot 3 spelers (per geboortejaar) doorstoten tot de
kern van de nationale senioren.
Elke leerling van de topsportschool bezit het potentieel om vanaf 18 jaar (meisjes) en 22
jaar (jongens) een basisplaats te verwerven bij een club uit de hoogste afdeling in de
Belgische competitie.
Het uiteindelijk doel is een basisplaats in een Europese topploeg die de volgende
doelstellingen heeft:
- European Champions League (play-offs 12);
- Top Teams Cup (1/4 finale);
- CEV Cup (1/4 finale).
Dit impliceert automatisch dat hij/zij ook opgenomen is in de ruime kern van de
nationale ploeg (beloften/seniors).
Het doel van de nationale ploeg seniors is een top 4 plaats op het Europees
kampioenschap, een top 8 plaats op het wereldkampioenschap en op de Olympische
Spelen.
De finaliteit van de topsportschool is in aanmerking komen voor de nationale ploeg en
deelnemen aan EK en WK met als einddoel selectie voor de Olympische Spelen.
3. Omvang van de instroom
Zowel in de eerste, tweede als derde graad worden alleen speelsters en spelers
geselecteerd die volgens de selectiecommissie VVB kans maken om de internationale top
te bereiken. Dit betekent ook dat het aantal jaarlijks schommelt omdat er niet elk jaar
evenveel talent aanwezig is. Omwille van de jonge leeftijd (middenschool) en het feit dat
verschillende ouders nog willen afwachten om hun kind al dan niet in te schrijven in een
topsportschool (leeftijd, Latijn, 2 keer van school veranderen, te ver en te lang van huis,
kind wil zelf nog niet, heimwee...) zijn er verschillende kandidaat instappers die niet nog
niet instromen in de eerste graad. Aangezien het op 12 à 13-jarige leeftijd moeilijker is
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 140
om in te schatten of de speler of speelster effectief gaat doorstoten, zijn er meer
twijfelgevallen waardoor er ook meer kinderen in aanmerking komen als valsnegatieve.
De kinderen die mogen instappen maar dit nog niet wensen, worden uiteraard verder
gevolgd via de detectie- en selectietrainingen en worden ook extra uitgenodigd op de
topsportschooltrainingen op woensdagnamiddag.
Het is op dit moment eerder uitzonderlijk dat een talent dat gemotiveerd is om een
topper te worden niet wil instappen in de topsportschool in de tweede of derde graad.
4. De noodzaak van participatie in één of meerdere graden in de topsportschool moet
aangetoond worden teneinde een optimale talentontwikkeling te bekomen
De topsportschool vormt de basis van de nationale jeugdploegen. Er is een zeer goede
doorstroming naar liga B en liga A heren, eredivisie bij de dames en de nationale
ploegen.
Vooral voor de tweede als derde graad is het een absolute meerwaarde om een
topsportschoolwerking volleybal te hebben, omwille van de degelijke individuele
technische opleiding en het correcte trainingsvolume aan te kunnen bieden voor een
mogelijke doorstroom naar de topsportfinaliteit.
De eerste graad blijft een noodzaak omdat heel wat talenten in hun omgeving geen club
vinden die meer dan 1 of 2 keer per week trainingen aanbiedt voor deze categorie. Het
feit dat 1 op 2 geselecteerd wordt voor de topsportschool (tweede graad) bewijst dat,
ondanks de drempel, er zeker heel wat talent in de eerste graad instroomt.
5. Deskundigheid van de sporttechnische en interdisciplinaire omkadering
Al de trainers van de topsportschool zijn eveneens de hoofdcoaches van de verschillende
jeugdcategorieën. Ze maken, in het teken van de instroom in de topsportschool en de
selecties, ook deel uit van de selectiecommissie van de federatie en zijn aanwezig op de
selectietrainingen.
Indien mogelijk worden de trainers ook ingeschakeld als assistent bij de nationale
seniorenploegen zodat ze een volledig beeld krijgen van wat er op topniveau verwacht
wordt.
De trainingen van de topsportschool worden gecoördineerd door Dominique Baeyens
(die tot september 2016) ook fungeert als bondscoach van de nationale ploeg bij de
heren. De federatie geeft aan dat, na het vertrek van Dominique Baeyens als bondscoach,
de functie van head coach/coördinator zeker behouden dient te blijven.
De Vlaamse Volleybalbond vzw geeft aan dat de subsidiëring van de
topsportschooltrainers niet in lijn ligt qua verwachtte arbeidsinvulling in vergelijking
met deze in het onderwijs. De federatie meldt dat er wel dient voldaan te worden aan de
vereisten van het pedagogisch diploma om subsidieerbaar te zijn als
topsportschooltrainer, maar dat de arbeidsbelasting dubbel zo hoog ligt voor hetzelfde
loon in vergelijking met het onderwijs. Ook de anciënniteitsinvulling is een bijkomende
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 141
drempel om hooggekwalificeerde trainers aan te trekken. De federatie geeft aan dat
meer omkadering noodzakelijk is. Zij heeft een regeling met de middenschool waarbij de
lesgevers (Wim De Boeck en Lore Gillis) via de school ondersteund worden. Echter, er
zijn op dit moment te weinig leerkrachturen waardoor de 2 groepen in de middenschool
samen dienen te trainen.
6. Koppeling aan een trainingscentrum met geschikte trainingsinfrastructuur
De tweede en de derde graad is volledig gekoppeld aan het eigen trainingscentrum: EVC
Vilvoorde met eigen zaal voor krachttraining, internaat, vergaderlokalen en horeca. De
eerste graad traint in de topsportschool van Leuven. Sommige leerlingen van de eerste
graad kunnen op woensdag ook aansluiten bij de trainingen van de tweede graad in
Vilvoorde. In Leuven kunnen de topsportleerlingen gebruik maken van de sporthal van
de school met vernieuwde parketvloer.
7. Totaalconcept: leefsituatie – onderwijs – sport
Alle trainingen en overnachtingen van de tweede en derde graad (baltrainingen, fysieke
trainingen, maaltijden, topsport theorie, internaat) vinden allemaal plaats in het eigen
trainingscentrum van de federatie (EVC). De school is op 3 km afstand van het EVC en dit
wordt met de fiets overbrugd.
Er is een wekelijkse stuurgroepvergadering met de topsportschoolcoördinator, de
internaatsbeheerder, eventueel directie van de topsportschool en de federatie, waardoor
er een nauw overleg tussen alle actoren is.
Voor de eerste graad is alles (bal- en powertrainingen, maaltijden, onderwijs en
overnachtingen) gegroepeerd op dezelfde locatie: Redingenhof Leuven.
Conclusies
1. Is een topsportschool noodzakelijk?
Aangezien geen enkele club een vergelijkbaar aanbod aanbiedt als de topsportschool
(aantal uren, professionaliteit, omkadering) op de leeftijd van de eerste en tweede graad,
zijn het uitzonderingen die doorstoten tot de jeugd-, junioren- of seniorenselecties
zonder de topsportschool één (eerder uitzonderlijk) of meerdere jaren doorlopen te
hebben. Diegenen die dit toch behalen komen op jonge leeftijd in de selectiewerking
terecht waardoor dat ze eveneens kunnen ‘genieten’ van de werking en trainingen van
de TSS/selecties in de vakantieperiodes. De structuur is immers al aanwezig en
aangezien er bijna evenveel niet-schooldagen zijn dan schooldagen betekent dit voor
deze geselecteerden die niet in de topsportschool zitten een groot pakket extra
opleiding. Zonder de structuur van de topsportschool is het niet zeker of er ook een
evenwaardige structuur en aanbod voor de selecties zou zijn.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 142
2. Wat is de finaliteit van de topsportschool?
De finaliteit wordt per ploeg geformuleerd. Op Europees niveau is het behalen van een
top 4 plaats op het Europees kampioenschap voor senioren de doelstelling. Op
wereldniveau dient de doelstelling geplaatst te worden op een top 8 plaats op het
Wereldkampioenschap en op de Olympische Spelen.
3. In welke graden van de topsportschool is participatie noodzakelijk?
Participatie is noodzakelijk in de tweede en derde graad van het secundair onderwijs.
Indien de gemiddelde doorstroomratio van 50% vanuit de middenschool naar de
topsportschool kan behouden blijven, kan de Vlaamse Volleybalbond vzw onderzoeken
of een tweede middenschool opportuun is.
4. Op welke locaties is een topsportschool noodzakelijk?
De topsportschool voor de tweede en de derde graad dient op één plaats gecentraliseerd
te blijven. Indien, zoals hierboven reeds gesteld, de middenschool een doorstroomratio
van 50% naar de tweede graad van de topsportschool kan behouden, kan een tweede
middenschool nuttig blijken.
5. Is de topsportschool voor zowel jongens als meisjes noodzakelijk?
Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen jongens en meisjes.
Beleidsaanbeveling
1. De huidige werking voor zaalvolleybal dient geconsolideerd te worden, met de nodige
aandacht voor de kwalitatieve instroom. Daarnaast dient het uitstroomproject voor
heren en dames structureel gehandhaafd blijven.
2. De Vlaamse Volleybalbond vzw dient te bekijken hoe de discipline beachvolleybal kan
geïmplementeerd worden in de topsportschoolwerking, zonder dat dit een belemmering
is voor de huidige werking.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 143
GENERIEKE AANBEVELINGEN
Het is een permanente zorg voor alle betrokken partners om maatregelen te nemen op
operationeel niveau tot bijsturing van de dagelijkse werking van de topsportscholen, teneinde
de kwaliteit van de output (het aantal leerling/topsporters dat op termijn de vooropgestelde
finaliteit behaalt) te verhogen.
De Vlaamse topsportfederaties hebben de bevoegdheid en verantwoordelijkheid om de integrale
topsportwerking in hun respectieve sporttak gestalte te geven. Zij worden hierin ten volle
geresponsabiliseerd door de Vlaamse Overheid, die in het Topsportactieplan IV (2017-2020)
enerzijds middelen aanreikt op basis van geobjectiveerde criteria (prestatie- en
ontwikkelingsprojecten) en anderzijds toezicht houdt op de uitvoering van het topsportbeleid
per sporttak. Het aanreiken van middelen gebeurt op advies van de Taskforce Topsport, het
toezicht (zowel administratief als inhoudelijk) op de besteding van de middelen gebeurt in
eerste instantie door het Sport Vlaanderen, met rapportering aan de Taskforce Topsport.
Bijzondere aandacht dient uit te gaan naar het invullen van volgende kwaliteitscriteria:
1. Het kaderen van de topsportschool in een volwaardig topsportloopbaantraject
Het is in eerste instantie de verantwoordelijkheid van de betrokken topsportfederatie om de
nodige maatregelen te nemen om de kwaliteit van de instroom (tot de topsportschool) te
verhogen en de kwalitatieve begeleiding van de uitstroom (na de topsportschool) te realiseren.
Daartoe kunnen, mits akkoord van de betrokken instanties, een aantal beleidsinstrumenten
worden aangewend: de Pool van Jeugdtrainers Topsport (Sport Vlaanderen/Taskforce
Topsport), het BeGold-project (ABCD), wetenschappelijke begeleiding, subsidies Topsport
(Sport Vlaanderen), carrièrebegeleiding (Sport Vlaanderen), de Pool van Toptrainers (Sport
Vlaanderen/Taskforce Topsport), het topsportstudentenproject Hoger Onderwijs (Sport
Vlaanderen/Taskforce Topsport) en de tewerkstellingsprojecten Topsport (Sport
Vlaanderen/Vlaamse wielerploegen).
Daarnaast dient de mogelijkheid tot samenwerking met private initiatieven (o.a. clubs = leden
van de topsportfederaties) ten volle geëxploreerd te worden, zowel inzake instroom als
uitstroom. Projecten in onder andere volleybal (uitstroom i.s.m. clubs via topsportsubsidies en
middelen Be Gold) en het flexibel leertraject buiten de topsportschool in tennis, voetbal en
triatlon (samenwerking tussen federatie en clubs) tonen aan dat een solide en doeltreffende
samenwerking op dit vlak realiseerbaar is.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 144
2. Het afstemmen van de selectiecriteria op internationaal topsportniveau
De selectiecriteria worden jaarlijks door de selectiecommissie goedgekeurd. Er kan dus jaarlijks
bijgestuurd worden in samenspraak met de betrokken topsportfederatie, telkens i.f.v. de
vooropgestelde finaliteit.
Het behalen van de finaliteit per graad dient voortaan als een belangrijke parameter in de
evaluatie van de werking van de topsportscholen. Sport Vlaanderen voorziet sinds 2014 in de
jaarlijkse opmaak van statistieken inzake instroom, doorstroom en uitstroom van
leerlingen/topsporters in de Vlaamse topsportscholen. Wanneer statuten toegekend worden, zal
telkens aangegeven worden of dit gebeurde op basis van het voldoen aan de selectiecriteria, dan
wel op basis van een deliberatie door de gemengde selectiecommissie. Gaandeweg zal Sport
Vlaanderen eveneens statistieken verzamelen en kenbaar maken van de loopbaanfinaliteit
(beste sportieve prestatie/resultaat) in relatie tot een traject binnen en buiten de
topsportschool. Deze statistieken zullen jaarlijks besproken worden door de Taskforce Topsport
en door de Begeleidingscommissie van het Topsportconvenant.
Hierbij dient bewaakt te worden dat de verhouding tussen de werking van de topsportschool en
de behaalde resultaten correct en met voldoende nuancering wordt ingeschat. Internationale
topsportresultaten verhouden zich niet tot aantallen leerlingen/topsporters zoals bvb. het
aantal gediplomeerden tot het aantal ingeschreven studenten hoger onderwijs.
3. Het bewaken van de deskundigheid van de omkadering
De vorming van het trainingstechnisch kader is een gedeelde verantwoordelijkheid van de
partners in de Vlaamse Trainersschool (Sport Vlaanderen, sportfederaties en
universiteiten/hogescholen). De bestaande opleidingen Trainer B en Trainer A dienen
permanent te evolueren met de noden van topsportopleiding. Het Vlaams Coachesplatform
(Sport Vlaanderen/VTS) dient jaarlijks een bijscholingsaanbod op niveau te bieden, dat
beantwoordt aan de noden van het terrein.
Het aantrekken van goed opgeleide lesgevers/trainers is de verantwoordelijkheid van de
topsportfederaties. Er is een financiële dimensie, waarin zowel de topsportfederaties
(werkgevers) als de Vlaamse overheid een bijkomende inspanning dienen te leveren. Daarnaast
dienen de topsportfederaties zelf een aantrekkelijk topsportklimaat te realiseren (koppeling aan
een trainingscentrum, aanwezigheid van topsporters en toptrainers, kans op ontplooiing tot
toptrainer, gelegenheid tot bijscholingen, …). Ten laatste ervaren veel federaties de
subsidiëringsvereiste van een pedagogisch diploma als een zware drempel om ervaren
(buitenlandse) toptrainers aan te trekken.
De sportwetenschappelijke en medisch/paramedische (SWMP) omkadering dient verder
uitgebouwd te worden, in combinatie met prestatie- en ontwikkelingsprogramma’s. Het betreft
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 145
een gezamenlijke inspanning van de topsportfederaties (samenstellen van sterke
interdisciplinaire teams) en de Vlaamse overheid (selectief toekennen door de Taskforce
Topsport van middelen).
4. Het realiseren van een totaalconcept “leefsituatie – onderwijs – sport”
Naast de hoger aangehaalde maatregelen op vlak van omkadering, dient de sportsector het luik
sport in te vullen door gepaste trainingsinfrastructuur te realiseren (afzonderlijk actiepunt in
het Topsportactieplan Vlaanderen IV (2017-2020)).
De luiken “leefsituatie” en “onderwijs” betreffen vooral een onderwijsaangelegenheid. De
bekommernis blijft dat de leerlingen in een topsportschool hetzelfde kwaliteitsvolle onderricht
kunnen krijgen als leerlingen in een reguliere school, met in het bijzonder die essentiële
competenties en kennisgebieden die noodzakelijk zijn om het voortgezet onderwijs met
voldoende slaagkansen aan te vatten. Binnen de werkgroep Onderwijs wordt een concept
uitgewerkt, waarin enerzijds de (inhoud van de) studierichtingen over alle topsportscholen heen
wordt geuniformiseerd, en anderzijds ingespeeld wordt op de nakende onderwijshervorming.
In tweede instantie zijn meer topsportschool– en netoverschrijdende initiatieven inzake het ter
beschikking stellen van geïnformatiseerde studiepakketten en het uitwerken van aangepaste
leermethodes noodzakelijk.
Het engagement van de leerkracht binnen de topsportrichtingen is de laatste jaren sterker
topsportminded geworden. Alle topsportscholen engageren zich om het correcte
leerkrachtprofiel binnen de topsportrichtingen les te laten geven.
Daarnaast is het essentieel dat de leerkrachturen die bestemd zijn voor topsport, ook effectief
voor topsport kunnen worden gebruikt binnen de scholen. Vermits de leerlingen dezelfde
eindtermen dienen te bereiken als leerlingen in het reguliere onderwijs, is het essentieel dat de
klasgroepen voldoende klein (streefdoel: 12 leerlingen per klas) zijn.
Voor een ideale topsportwerking is het onder andere het topsportinternaat een belangrijke
factor. Gezien de hoge verwachtingen en eisen die worden opgelegd aan topsporters en de
omkadering, is de mogelijkheid tot rust een essentiële factor in de omkadering van de
topsporter. Een topsportinternaat dient eveneens de nodige flexibiliteit aan de dag te kunnen
leggen om de topsporters (vb. tijdens de schoolvakanties) toch de kans te geven om in de
nabijheid van het trainingscentrum te kunnen rusten en overnachten.
Een andere belangrijke factor voor een ideale topsportwerking is afgestemde voeding op de
leerlingen/topsporters. In de huidige situatie is er nog niet in alle topsportscholen een
topsportvoedingsklimaat aanwezig. Het is aan de topsportscholen om hierin te investeren en
grote stappen voorwaarts in te zetten.
Evaluatie van de Vlaamse topsportscholen - Taskforce Topsport 09/06/2016 146
Deze bekommernissen van de sportsector, maar waarvan de bevoegdheid bij onderwijs ligt,
dienen door alle betrokkenen in de topsportscholen en de topsportfederaties nogmaals
(situatiespecifiek) aangekaart te worden.
