16 Geldgids juni/juli 2010

Voor Petra ter Borg komt de afwijzing van Generali, twee maanden na de aan-vraag van de overlijdensrisicoverzeke-ring, volledig uit de lucht vallen. Vlak

voor het tekenen van de koopovereenkomst van haar huis ontvangt ze plotseling een brief van de verzekeraar dat ze geweigerd is vanwege haar ziekte van Crohn. ‘Ik heb er weinig last van’, vertelt Petra. ‘Maar volgens de verzekeraar lijd ik aan een actieve ziekte van Crohn. Mijn arts denkt daar anders over, maar dat interesseert Generali kennelijk niet.’ Zij en haar vriend moe-ten hals over kop op zoek naar een nieuwe ver-zekeraar. En dat terwijl ze dachten dat alles netjes geregeld was. Ze kunnen gelukkig zonder moeite bij Interpolis terecht, maar zijn daar wel een stuk duurder uit. Er is helaas geen tijd meer voor een goede prijsvergelijking.

OPSLAG BIJ DEPRESSIEPetra is zeker niet de enige chronisch zieke die tegen problemen aanloopt bij het afsluiten van een overlijdenspolis. Uit onze enquête onder ruim 300 mensen met verschillende ziekten blijkt

CHRONISCH ZIEKE BETAALT TOT 5,5 KEER MEER PREMIE

Toppremie voor risico

Chronisch zieken krijgen bij het afsluiten van een overlijdensrisicoverzekering vaak te maken met een premieopslag of zelfs een afwijzing. Hoe terecht is dit en hoe vinden zij een verzekering die wel bij hen past?

dat dit bij het merendeel van hen is gebeurd. Zij vroegen allemaal zo’n polis aan. 9% van hen werd niet geaccepteerd, 39% kreeg een premie-verhoging en zo’n 5% moest genoegen nemen met een lagere verzekerde som, een kortere looptijd of geen dekking bij overlijden aan de ziekte. On-der de ondervraagden waren diabetici van het type 1, mensen met de ziekte van Crohn, borst-kankerpatiënten die minimaal vijf jaar ‘schoon’ zijn, mensen met obesitas (een BMI van 30 of meer) en mensen met een depressie die hiervoor de afgelopen vijf jaar onder behandeling zijn ge-weest van een psychiater of psychotherapeut. Mensen met veelvoorkomende ziekten dus.

Vooral diabetici kwamen er bekaaid van af. Driekwart van hen werd niet tegen de stan-daardvoorwaarden en -premie geaccepteerd. Bij ziekte van Crohn-patiënten was dit bij bijna tweederde het geval. Verzekeraars weren ook regelmatig mensen met een depressie, wat be-kendstaat als volksziekte nummer 1. Meer dan een kwart werd niet zomaar geaccepteerd en 7% geweigerd. Het ging hier om zowel mensen met een zware als een lichte depressie.

‘VERKEERD INGESCHAT’Een onvoorziene premieopslag, een lager ver-zekerd bedrag of een andere opgelegde beper-king door de verzekeraar kan vervelend uit-pakken. Zeker als je de verzekering afsluit samen met een hypotheek, zoals de meeste mensen doen. In het ergste geval krijg je de hypotheek niet rond, omdat de maandlasten te hoog uitpakken. Ook als dit niet het geval is, wil liever niemand meer betalen dan voor-zien. Het kan ook gebeuren dat je in tijdnood komt omdat vlak voor of na het passeren van de hypotheekakte blijkt dat de overlijdensri-sicoverzekeraar dwarsligt.

De ondervraagden met de ziekte van Crohn, obesitas of een depressie werden het meest verrast door een nadelig besluit van de verzekeraar. Diabetici waren over het alge-meen beter op de hoogte van het effect van hun aandoening op de premie. Misschien om-dat hun patiëntenvereniging beter voorlicht of omdat tussenpersonen meer weten over diabetes dan over andere ziekten.

De meeste mensen zijn verongelijkt over de

TEST

GG1004_1619 discriminatie 16GG1004_1619 discriminatie 16 11-05-2010 16:59:5011-05-2010 16:59:50

Geldgids juni/juli 2010 17

‘Ik betaal €6 per maand meer vanwege mijn ziekte van Crohn waar ik weinig last van heb’, vertelt Paula de Vries. ‘Het is waarschijnlijk een standaardverhoging voor wie deze ziekte heeft. Het interesseert verzekeraars blijkbaar niet dat de kans dat ik vroegtijdig overlijd door een verkeersongeval een stuk groter is dan dat ik de geest geef door mijn ziekte.’

MAATWERK OF BRODDELWERKVolgens sommige patiëntenverenigingen klop-pen de risico-inschattingen van verzekeraars niet. Chronisch zieken die bijvoorbeeld een over-lijdensrisico-, zorg- of arbeidsongeschiktheids-verzekering afsluiten, betalen daarvoor letter-lijk de prijs, vinden zij. ‘Sommige verzekeraars gaan er ten onrechte vanuit dat de levensver-wachting van astmapatiënten korter is als zij meer medicatie gebruiken’, zegt woordvoer-der Jelmer Krom van het Astma Fonds. ‘Het omgekeerde is echter waar.’ Volgens de Diabe-tes Vereniging Nederland maken verzekeraars hun beslissing op basis van verouderde gege-vens. ‘Recente onderzoeken laten zien dat de levensverwachting van diabetici gelijk is aan die van anderen, mits zij goed zijn ingesteld en de suikerspiegel dus onder controle hebben’, aldus woordvoerder Larissa Exalto. ‘Kennelijk zijn levensverzekeraars hiervan niet op de hoogte, anders zou niet elke diabeet een opslag hoeven te betalen.’

De Consumentenbond heeft ook de verze-keraars zelf benaderd. Veel van hen geven aan

In het ergste geval komt de hypotheek niet rond

beoordeling van hun verzekeraar. Ze voelen zich gediscrimineerd en vinden dat hun ziekte verkeerd is ingeschat. ‘Ik heb mijn diabetes onder controle, maar verzekeraars hebben daar kennelijk maling aan’, laten diverse res-pondenten met suikerziekte ons bijvoorbeeld weten. Anderen beklagen zich erover dat de verzekeraar geen goede onderbouwing geeft.

dat zo’n 80 tot 90% van de chronisch zieken een opslag betaalt. Zo’n 5 tot 10% wordt niet geaccepteerd. Welke verzekeraars het soe-pelst omgaan met chronische ziekten is niet te zeggen, maar het totaal aantal premieop-slagen en afwijzingen wel. Loyalis blijkt een van de meest kritische beoordelaars te zijn. Deze verzekeraar berekent in zo’n 10 tot 18% van alle geaccepteerde aanvragen een premie-opslag en wijst 3% van alle aanvragers af. Ter vergelijking: ING zegt in slechts 1 à 2% van de gevallen een opslag te berekenen en bij de Achmea Groep ligt dit percentage op 3%.

Verzekeraars stellen dat zij elke aanvraag zorgvuldig behandelen. Ze wijzen erop dat zij niet alleen de kans moeten inschatten waarop een chronisch zieke tijdens de looptijd van de polis aan zijn ziekte overlijdt, maar ook de kans op overlijden aan andere oorzaken. Niet het type kansberekening dus dat je vroeger in de wiskundeklas maakte.

De precieze premie hangt daarnaast, net als bij een gezond iemand, onder meer af van het product, de leeftijd van de aanvrager en de loop-tijd van de geoffreerde verzekering. Bij een looptijd van tien jaar en een aanvangsleeftijd van 40 jaar, is de kans dat een man gedurende de looptijd overlijdt bijvoorbeeld tweeënhalf keer zo groot als wanneer de verzekering ingaat op 30-jarige leeftijd. De premie is dan tweeën-half keer zo hoog. Bij een langere looptijd zal de premie alleen maar verder stijgen.

Uit onderzoek van ons blijkt dat chronisch zieken op een premie kunnen stuiten die vijf-enhalf keer zo hoog ligt als die voor een ge-zond iemand. Bij Loyalis bijvoorbeeld kan de opslag voor een 40-jarige niet-rokende man met een chronische ziekte leiden tot een jaar-premie van maximaal €4555 bij een looptijd van 30 jaar en een ge lijkblijvend verzekerd bedrag van €175.000. Wie geen opslag krijgt, be taalt de standaardpremie van €828.

STROPERIGE PROCEDUREHet getouwtrek om de sterftekans van chro-nisch zieken (en dus de premieberekening) beter in kaart te brengen, is niet voorbij. Feit blijft volgens de Chronisch zieken en Gehan-dicapten Raad Nederland (CG-Raad) en Welder, een kenniscentrum dat mensen met gezond-heidsproblemen adviseert bij fi nanciële vraag-stukken, dat het nu erg onduidelijk is waarop de premies van chronisch zieken precies zijn gebaseerd. Te veel chronisch zieken stuiten op problemen bij het afsluiten van een verzeke-

Overlijdenspolissen

Ex-leukemiepatiënt Maarten van der Weijde haalde goud op de laatste Olympische Spelen

TEST

GG1004_1619 discriminatie 17GG1004_1619 discriminatie 17 11-05-2010 16:59:5511-05-2010 16:59:55

18 Geldgids juni/juli 2010

ring. De aanvraagprocedure is stroperig en verzekeringsbesluiten worden slecht gemoti-veerd. Zo kreeg Welder onlangs een obesitas-patiënt aan de lijn. Hij moest zijn koopcontract ontbinden omdat zijn verzekeraar hem op het laatste moment weigerde. Hij bleef achter met een schuld van €60.000, omdat hij geen voorbe-houd voor de fi nanciering had gemaakt in zijn koopcontract. ‘Het duurde maar liefst drie maanden voordat deze meneer te horen kreeg dat de benaderde maatschappij niet verder met hem wilde’, herinnert directeur Kerst Zwart zich. ‘We horen dit helaas vaker. De druk om akkoord te gaan met een mogelijk te hoge pre-mie is dan groot.’

De CG-Raad, die opkomt voor de belangen van chronisch zieken, en Welder pleiten voor een aanpassing van de gezondheidsverklaring. De organisaties willen dat alleen relevante vra-gen erin staan. Ze zijn hierover in gesprek met het Verbond van Verzekeraars. ‘Aan diabetespa-tiënten wordt nu bijvoorbeeld niet gevraagd of ze goed zijn ingesteld en of ze hun suikerziekte dus onder controle hebben ’, vertelt directeur Ad Poppelaars van de CG-Raad. ‘Ook worden verzekeringsbesluiten niet altijd goed gemoti-veerd en krijgen mensen te laat een terugkop-peling.’ De organisaties willen dat er vooraf-gaand aan het sluiten van een verzekering duidelijk wordt gemaakt welke normen gelden voor het vaststellen van de premie. Daarnaast willen ze een standaardrisicopolis met accep-tatieplicht, zodat alle chronisch zieken die een levensverzekering nodig hebben, die kunnen afsluiten. ‘De waakhondfunctie voor mensen met een vlekje is bij risicoverzekeraars nu ge-woon niet goed geregeld’, vindt Zwart.

SHOPPEN LOONTZiek of niet, wie nog niet weet of hij wordt ge-accepteerd of niet, doet er goed aan verzeke-raars onderling te vergelijken. Bang zijn dat u aan de koop van een huis vastzit terwijl de hypotheek en het overlijdensrisico nog niet rond zijn, hoeft niet. Als u in de ontbindende voorwaarden laat opnemen dat de koop niet doorgaat als de levensverzekeraar u niet ac-cepteert of als hij een premieopslag vraagt, hoeft u niet in de problemen te komen. Zeker niet als u een lange termijn opneemt van bij-voorbeeld vier maanden. Het is wel de vraag of de verkoper hiermee genoegen neemt. U kunt ook tijd winnen door al ruim voordat de nieuwe woning in zicht komt verschillende of-fertes aan te vragen. Informeer bij de betref-

Erik van Leeuwen (32) heeft diabetes. ‘Ik vind het discriminerende geldklopperij dat ik een

opslag moet betalen voor mijn overlijdensrisicoverzekering. Ik ben ervan overtuigd dat di-

abetici over het algemeen juist gezonder leven dan veel andere mensen. Ik eet bijvoor-

beeld heel gezond, rook niet en zorg altijd voor voldoende beweging. Mijn suikerziekte heb

ik goed onder controle. Ik zou weleens de cijfers willen zien waaruit blijkt dat diabetici een

lagere levensverwachting hebben. Volgens mij zijn die er gewoon niet. Als dat nog eens

bewezen wordt, zou ik een compensatie op zijn plaats vinden. Zonder de opslag voor mijn

overlijdensrisicoverzekering had ik een hogere hypotheek kunnen krijgen.’

IK LEEF JUIST VEEL GEZONDER’

TEST

GG1004_1619 discriminatie 18GG1004_1619 discriminatie 18 12-05-2010 14:14:2112-05-2010 14:14:21

Geldgids juni/juli 2010 19

fende verzekeraars hoe zij het effect van de betreffende ziekte op de premie inschatten.

Verder is het verstandig deskundig advies in te winnen. De tussenpersoon om de hoek heeft wellicht te weinig kaas gegeten van het effect van een chronische ziekte op de premie.

Geef geen volledige inzage in het medisch dossier

Genoemd is de jaarpremie voor een gezon-

de niet-roker die kiest voor een verzekerd

bedrag van €175.000. Dit verzekerde be-

drag blijft gedurende de hele looptijd ge-

lijk.

De afsluitkosten van NHP (€795) zijn in de

premie verwerkt.

Nationale-Nederlanden en Reaal (Hypo-

theek Risicoverzekering) hanteren een en-

blocclausule. Dit betekent dat zij de premie

tijdens de looptijd mogen verhogen.

Peildatum: 1 maart 2010 (Dazure 15

maart 2010).

Bron: MoneyView, Consumentenbond

Top-4 Goedkoopste overlijdensrisicoverzekeringen

AANBIEDER PREMIE AANBIEDER PREMIE AANBIEDER PREMIE AANBIEDER PREMIE PREMIE

Man (30) 10 jaar TAF €128 Dazure/HS €130 Cardif €141 Florius €144 €419

30 jaar Dazure/HS €225 NHP €243 Dazure €244 TAF €245 €645

Man (40) 10 jaar TAF €218 Dazure/HS €219 Aegon €226 N-Ned.landen €247 €730

30 jaar Dazure/HS €538 NHP €554 Aegon €575 Reaal €576 €1611Man (50) 10 jaar Dazure/HS €481 NHP €509 TAF €512 Aegon €534 €1578

20 jaar NHP €797 Dazure/HS €803 Legal & General €854 Dazure €890 €2609

Man (60) 10 jaar NHP €1168 Dazure/HS €1267 TAF €1325 Leg.&General €1353 €4435

Vrouw (60) 10 jaar Dazure/HS €759 NHP €779 TAF €846 Dazure €861 €2321

Looptij

d

Nr. 1

Nr. 2

Nr. 3

Nr. 4

Duurste

BESPAAR OP PREMIEIn plaats van een premieverhoging bieden

verzekeraars chronisch zieken soms ook loop-

tijdverkorting aan. Als de looptijd korter is,

wordt het risico voor de verzekeraar wel ac-

ceptabel en hoeft de premie niet omhoog. Le-

vensverzekeraar Dazure geeft bijvoorbeeld

aan dat in 4,4% van alle aanvragen sprake is

van een premieopslag en in 0,2% van de aan-

vragen van een looptijdverkorting.

Ook niet-chronisch zieken kunnen geld be-

sparen door een kortere looptijd te kiezen.

Houd wel rekening ermee dat niet iedere hy-

potheekverstrekker hiermee akkoord gaat.

Een 50-jarige man betaalt bijvoorbeeld

voor een overlijdensrisicoverzekering van

Dazure/HS jaarlijks €803 bij een looptijd

van 20 jaar en een gelijkblijvend verzekerd

bedrag van €175.000, zie de tabel hierbo-

ven. Als hij dezelfde verzekering afsluit

voor een looptijd van tien jaar, betaalt hij

‘maar’ €481 per jaar.

Welke looptijd iemand nodig heeft, hangt af

van persoonlijke omstandigheden. Dertigers

zullen merendeels een langere looptijd nodig

hebben. Voor een vijftiger ligt een en ander

genuanceerder. Als bijvoorbeeld de kinderen

op uw 60e nog niet de deur uit zijn, is een

langere looptijd wellicht aan te raden. Houd

er wel rekening mee dat hoe ouder u bent,

des te hoger de premie van een nieuwe over-

lijdensrisicoverzekering is vanwege het toe-

genomen overlijdensrisico. Als uw partner

een goed inkomen heeft en er zijn geen kin-

deren (meer) in het spel, heeft u waarschijn-

lijk genoeg aan een kortere looptijd of kunt u

helemaal afzien van een verzekering.

Overlijdenspolissen TEST

kenhypotheek (www.arens-consultancy.nl). Dit is een van de weinige tussenpersonen die gespecialiseerd is in het vinden van een hypo-theek en overlijdensrisicoverzekering voor verschillende chronisch zieken. Patiëntenver-enigingen wijzen regelmatig naar hem door. Directeur Ernst Arens van de Chronischzie-kenhypotheek: ‘Het lukt mij dikwijls om chro-nisch zieken zonder of met een rechtvaardige verhoging te verzekeren.’

TIPS• Vul een gezondheidsverklaring altijd naar

waarheid in. Vaag invullen roept alleen maar meer vragen op. Verzwijgen van een aandoening is geen optie. De verzekeraar keert dan namelijk geen geld uit als u

komt te overlijden.• Geef geen volledige inzage in uw medisch

dossier. Geef uw verzekeraar alleen toe-stemming voor enkele gerichte vragen.

• Voorkom afwijzing. Geef aan de keurings-arts en/of de medisch adviseur van de ver-zekeraar door dat u het rapport of advies vooraf wilt inzien. Bij een dreigende afwij-zing geeft u geen toestemming het rapport naar de verzekeraar door te sturen. De kans om wel geaccepteerd te worden door een ander is dan groter.

• Maak bezwaar. Dit biedt overigens geen garantie dat u wordt geaccepteerd. De Di-abetes Vereniging Nederland geeft zelfs aan dat de verzekeraar nooit zijn stand-punt herziet.

Het zou vervelend zijn als hij ten onrechte beweert dat er geen sprake zal zijn van een premieverhoging, terwijl dat uiteindelijk wel het geval blijkt te zijn. Informatie inwinnen is bijvoorbeeld mogelijk bij de Chronischzie-

GG1004_1619 discriminatie 19GG1004_1619 discriminatie 19 12-05-2010 14:14:3012-05-2010 14:14:30