TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT BIO …en overstappen naar een echt tijdschrift. Vandaag presenteren we...

� De nieuwe masteropleidingen starten� Studeren met een functiebeperking� Oprichting facultaire senaat� B.Ir.-dag! Dag van de Leuvense Bio-ingenieur

Bio-ingenieusTIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT BIO-INGENIEURSWETENSCHAPPEN

DRIEMAANDELIJKS OKTOBER - NOVEMBER - DECEMBER 2007 • 11E JAARGANG • NR. 1 • OKT 2007

Tijdschrift Toelating gesloten verpakking nr. 2/180

Verschijnt 4x per jaarAfgiftekantoor

3000-Leuven 1

België - Belgique

P.B./P.P.

3000 Leuven 1B-4883

V.U. Rony SwennenErkenning: P4A9149

1227_NIEUWSBRIEF_A4 02-10-2007 09:45 Pagina 1

2

COLOFON

‘Bio-ingenieus’ is de nieuwsbrief van de Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen (FBIW) van de K.U.Leuven en haar afgestudeerden. Met deze nieuwsbrief willen de alumni, het personeel en de studenten van de Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen voeling met elkaar houden en de band tussen de faculteit en haar afgestudeerden bewaren.

FREQUENTIE‘Bio-ingenieus’ verschijnt viermaal per jaar om de drie maanden nl. in januari, april, juli en oktober.Artikels en ander materiaal moeten uiterlijk 8 wekenvoor de verschijningsmaand op de redactie zijn.

VERANTWOORDELIJKE UITGEVERRony Swennen

REDACTIEHoofdredacteur: Jos Van PeltRedactiesecretaris: Marleen Suckers Leden van de redactie: Eddy Decuypere, Yann de Mey, David De Schutter, Nele Esters,Isabelle François, Hilde Janssen, Kristel Rock, Dirk Springael, Marleen Suckers, Leen Symons,Ann Van Loey, Jos Van Pelt

REDACTIEADRESBio-ingenieusFaculteit Bio-ingenieurswetenschappenDienst Externe RelatiesKasteelpark Arenberg 37, bus 23003001 Heverleetel. +32 16 32 16 29ffax +32 16 32 19 99e-mail: [email protected]

NUTTIGE ADRESSENFaculteit Bio-ingenieurswetenschappenKasteelpark Arenberg 20, bus 23003001 Heverleetel +32 16 32 16 19fax +32 16 32 19 99

URL K.U.Leuven: www.kuleuven.beURL FBIW: www.biw.kuleuven.be

Provinciale contacten AlumniverenigingAntwerpen: Jan Nagels (03 888 63 86)Limburg: Martin Willems (012 23 46 92)Oost- en West-Vlaanderen: Lieve Arens (051 57 19 63)Vlaams-Brabant: Dirk Fremaut (016 77 80 68)

V.B.I.-nationaalVoorzitter: Dirk Fremaut (016 77 80 68)Kromstraat 16, 3380 [email protected]

GRAFISCH ONTWERPAlteraInterleuvenlaan 623001 Heverleetel +32 16 39 78 11

DRUKWERKVan der PoortenDiestsesteenweg 6243010 Kessel-lotel +32 16 35 91 76


1

Beste lezer,

De nieuwsbrief van de Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen bestaat ondertussen10 jaar. Hij werd destijds gelanceerd door decaan Robert Schoonheydt en ir. Annemarie Vangeenberghe als het verbindingsinstrument tussen de alumnivan onze faculteit. De nieuwsbrief heeft deze taak naar behoren vervuld. De alumni zijn immers in de werking en de aantrekkingskracht van de faculteitsteeds maar belangrijker geworden. In deze tijden van toenemende nood (en schaarste) aan hoogtechnologisch geschoolde ingenieurs zijn het immers

vooral de afgestudeerden in industrie en onderwijs die het imago van de bio-ingenieur uitdragen endie op die manier jonge mensen kunnen inspireren om één van onze opleidingen aan te vatten. De regelmatige verzorging van een tijdschrift is echter een moeizaam werk. Auteurs moeten wordenaangezocht, kopij moet tijdig worden verzameld, sponsors moeten worden gemotiveerd, er moetworden onderhandeld met lay-outbureau en drukker. Veel te veel werk voor twee mensen zoals dat tot nu toe het geval was. Vandaar dat wij vanaf heden afstappen van het ‘nieuwsbrief’ concepten overstappen naar een echt tijdschrift. Vandaag presenteren we u een heuse tijdschriftredactie (zie het colofon) die voor 2007-2008, en hopelijk nog wat verder, uw tijdschrift ‘Bio-ingenieus’ wilverzorgen. Deze redactie bestaat uit professoren, leden van het assisterend en het administratief personeel, alumni en studenten.

Dit eerste nummer in de nieuwe vormgeving werd nog geconcipieerd tijdens het vorige academiejaar en is dus eigenlijk nog tot stand gekomen op de oude manier, dit wil zeggen zonder dat de nieuwe redactie daarin tussen kwam. Het tweede nummer van deze nieuwe jaargang zal volledig het werk zijn van de nieuwe redactie.

Om het belang van de inbreng van alumni in het facultaire leven te benadrukken vindt u in het nummer dat u nu in de hand houdt, een kort bericht over de installatie van de facultaire senaatdie op 4 september zijn eerste bijeenkomst hield. Er wordt tevens aandacht besteed aan de Bir-dag,het niet te missen grote ontmoetingsevenement van alle alumni, personeelsleden en studenten van de faculteit op 10 november. Haast u dus om in te schrijven!!! Verder een uitvoerig overzicht van de talrijke nieuwe masteropleidingen die vanaf dit academiejaar definitief van start gaan. Voortaan zal men dus spreken over ‘master in de bio-ingenieurswetenschappen’. U kunt ook de opmerkelijke toespraak van Emile Frison, Directeur Generaal van BioversityInternational en alumnus van UCL, ter gelegenheid van de promotie 2007 nog eens nalezen.Aangezien de ‘bachelors’ in de bio-ingenieurswetenschappen vanaf heden ook als ‘alumni’ wordenbeschouwd wordt dit tijdschrift vanaf heden ook een forum voor de Landbouwkring en maken de studenten ook deel uit van de redactie. In dit nummer wordt LBK aan u gepresenteerd. Een ander historisch feit van dit jaar is de fusie tussen ons departement Landbeheer en –economiemet het departement Geografie van de faculteit Wetenschappen. Beide onderzoeksgroepen betrekken sedert korte tijd het ‘Geo-instituut’ dat vandaag aan u wordt voorgesteld. Ook de nieuwe tropische serres verdienen een woordje uitleg. De toenemende aandacht van onze universiteit voor diversiteit wordt verduidelijkt in enkele treffende verhalen over studenten met functiebeperkingen. En tenslotte zijn er ook de vertrouwde personalia en nieuws van de Faculteit.

Ik wens u veel leesgenot en kijk uit naar uw reacties.

Jos Van Pelt

Editoriaal

Inhoud

De nieuwe masteropleidingen starten 2

De landbouwkring 2007-2008 stelt zich voor 6

Het studentenleven zoals het is: studeren met een functiebeperking 8

Biodiversiteit en een evenwichtige voeding: welke rol voor de universiteit? 12

Even voorstellen…het Geo-Instituut 14

Oprichting facultaire senaat 15

Nieuws van het Klimaatpark Arenberg 16

Even voorstellen…de tropische serres 17

B.Ir.-Dag ! Dag van de Leuvense Bio-Ingenieur 18

Personalia 20

Nieuws van de Faculteit 21


2

Op 6 juli promoveerde de eerste lichting bachelorstudenten. De basis is gelegd: een stevige sokkel van kennis,vaardigheden en attitudes. Op deze basis kunnen ze verder bouwen, zich ontplooien tot een zelfstandig en creatieflid van de kennisgemeenschap. De masteropleiding biedt hen deze mogelijkheid. De faculteit Bio-ingenieurs-wetenschappen organiseert diverse masteropleidingen, al dan niet samen met andere faculteiten en universiteiten. De brede waaier weerspiegelt de veelzijdigheid en de rijkdom van onze faculteit, de departementen en de afdelingen.

Master in de bio-ingenieurswetenschappen: landbouwkundeMajor GewasproductieMajor Dierproductie

In de opleiding landbouwkunde leert de student hoe de productieprocessenvan planten en dieren gebeuren in eensteeds veranderende economische,ecologische en maatschappelijke context.Er zijn twee specialisaties (majors) binnen de master landbouwkunde die zeer analoog zijn opgebouwd: dierproductie en gewasproductie.

De productie georiënteerde disciplinessteunen op de fysiologie, de bescher-ming tegen ziekten en plagen bij dieren en planten en op de veredeling.Belangrijk hierbij is inzicht in hoe de omgeving het productieproces beïnvloedt, en hoe de productie via externe ingrepen kan gestuurd worden, bijvoorbeeld via de bemesting.

De student leert daarom niet alleenover processen, maar ook over tech-nieken die deze processen kunnenbeïnvloeden. Deze kennis wordt toege-past en geïllustreerd in diverse teeltvakken,

die afhankelijk van de specialisatiebetrekking hebben op de plantaardigeproductie (vb. fruitteelt) of de dierlijkesector (vb. varkensteelt).

De opleiding hecht veel belang aanduurzame landbouw. Vandaar dat destudent ook kennis en vaardighedenaangeleerd krijgt in verband met milieuen ecologische problemen, economischeaspecten (zowel op macro- als opmicroschaal) en de relatie productie -maatschappij (vb. dierenwelzijn).

Het is een kenmerk van de opleidingdat de student oog heeft voor eenbrede maatschappelijke context waarinproductieproces plaatsgrijpt. Er wordtdaarom ook veel belang gehecht aanactualiteiten in de landbouwsector.

Master in de bio-ingenieurs-wetenschapppen: landen bosbeheerMajor: bodem en waterMajor: bos en natuur

Tijdens deze opleiding maakt de studentkennis met het duurzaam beheer vanbos, natuur en landschap enerzijds ende planning en inrichting van het land

anderzijds. Zij/hij leert hoe dit land enzijn bewoners te beschrijven via aard-observatie, landen bosinventarisatieen vegetatiekunde. Maar niet alleen de registratie, ook de verwerking vandeze gegevens neem de student voorhaar/zijn rekening. Dat gebeurt viaallerhande dataverwerkingstechnieken,waaronder GIS. De student krijgt eenoverzicht van de mogelijke plannings-en beheerstechnieken, maar er wordtook aandacht geschonken aan hetbeleid en via de masterproef kan destudent zijn/haar interesseveld verdiepen.Veel onderwerpen hebben rechtstreeksbetrekking op actuele maatschappij-relevante vraagstukken in Vlaanderenen in ontwikkelingslanden.

Master in de bio-ingenieurs-wetenschappen: biosysteemtechniek

De opleiding biosysteemtechniek leerthoe de techniek ten dienste staat vande gezondheid van mens, dier en planten plaatst de student zo in een uniekepositie voor de integratie van technieken biologische kennis. De student verwerft inzicht in de interactietussen levende organismen (mens,

De nieuwe masteropleidingen

starten

2


3

dier, plant, micro-organisme, biologischproduct) en hun technische omgeving(machine, koelruimte, kantoorgebouw,productiehal, ziekenhuis, …) en maakthiervoor gebruik van moderne sensor-technieken zoals biosensoren om hetdynamische gedrag van biologischeprocessen te observeren.

De student ontwikkelt een optimaleprocesomgeving (temperatuur, straling,vocht, voeder, etc.) voor deze biologischesystemen en leert over processen (oogst,verwerking zoals drogen, invriezen, koelen,etc.) en transformaties (vb. bereide

voeding) die plaatsvinden in biologischesystemen tijdens de verwerking.

Speciale aandacht gaat naar de inte-gratie van biologische en technischekennis in mathematische modellen,voor het verhogen van het inzicht in het biologisch systeem en voor het optimaal aansturen van biotech-nische processen. Deze kennis eninzichten zal de master zowel toepassenop dier (gedrag, gezondheid, productie,welzijn, …), plant (ziektebestrijding, verwerking, fytomonitoring, opbrengst-verbetering, …) als mens (sport, veiligheid, comfort, medisch, …).

Master in de bio-ingenieurs-wetenschappen: katalytische technologie

In de masteropleiding katalytische technologie wordt het katalytisch procesmoleculair benaderd en vanuit de kennisvan de moleculen en de katalysatoropgebouwd tot het katalytisch proces inde fabriek. Alle onderdelen worden hierbijbeschouwd, gaande van synthese vande katalysator, over de optimalisatie vande actieve centra van de katalysator totde katalytische reactie zelf en de reactorwaarin deze plaatsvindt. De vakken binnen de masteropleiding katalytische

technologie bieden een wetenschappelijkebasis aan de katalytische technologie in al haar aspecten. In seminaries enprojectwerk wordt de brug gelegd naar de praktijk met aandacht voor detechnologische en socio-economischeaspecten van de chemische productie.

Toepassingen situeren zich in alledomeinen van de hedendaagse chemieen biochemie, zoals de petrochemie,bulk- en fijnchemie, milieuchemie, agrochemie, farmaceutische en voeding-schemie. Katalytische technologie zorgter voor dat (bio)chemische productie kan

verlopen op economisch verantwoorde,milieubewuste en duurzame wijze, metminimalisatie van afvalstromen, energie-en waterverbruik.

Master in de bio-ingenieurs-wetenschappen: cel- en gentechnologie

In de biotechnologie worden levendeorganismen of delen ervan gebruikt om nieuwe producten te maken of te verbeteren, planten en dieren aan te passen, of micro-organismen te wijzigen voor bepaalde toepassingen. De moderne biotechnologie laat toe omrechtstreeks het DNA van organismen te wijzigen. Deze technologieën wordentoegepast in zowel fundamenteel basisonderzoek als op grote schaal inindustriële processen. Biotechnologie isnog in volle expansie maar het is duidelijkdat het nu al onmisbaar is in vele sectoren. Zo heeft biotechnologie toe-passingen in de landbouw en voeding,de geneeskunde en het milieu.In deze masteropleiding wordt zowel een fundamentele als een toepassings-gerichte biotechnologische vormingnagestreefd. De basis van de opleiding is de kennis van de moleculaire en cellulaire processen die actief zijn inmicro-organismen, plant, dier en mens.

Zo verwerf de student een grondige kennis in moleculaire biologie, celbiologie,genetica, biochemie, nanobiologie, fysiologie en immunologie. Deze basis-kennis wordt verder uitgebreid met technologische opleidingsonderdelen:gen-, genoom- en proteoom-technolo-gieën, cel- en weefselkweek, immunolo-gische biotechnologie en bio-informatica. Deze kennis en technologische vakkenondersteunen de studenten bij de meertoepassingsgerichte onderdelen en latenhen toe deze kennis toe te passen in o.a. de landbouw, farmaceutische en biomedische sectoren.

De opleiding bevat ook ingenieurs-gerichte onderdelen die toelaten om de opgedane kennis om te zetten in de praktijk. Tenslotte leert de studentook de biotechnologie een plaats tegeven in een maatschappelijke, econo-mische en industriële context en kanzij/hij een maatschappelijk debat overbiotechnologie en genetische modificatieen hun toepassingen voeren, sturen en leiden.

Master in de bio-ingenieurs-wetenschappen: levenmiddelentechnologie

De levensmiddelentechnologie is een toegepaste wetenschap die zich bezighoudt met de productie,samenstelling, kwaliteit en veiligheid van levensmiddelen. Zij integreert basisdisciplines zoals chemie, microbiologie en procestechnologie en past deze toe op de transformatievan landbouwgrondstoffen tot voedings-middelen. De levensmiddelentechnoloogondersteunt de productie van levens-middelen die op het vlak van convenience,organoleptiek en gezondheidsaspectenaan de verwachtingen van de consumentvoldoen, en ontwikkelt en verbetertvoedingsproducten en de bijbehorendeproductiemethoden. Alle bewerkings-


4

stappen die ons voedsel ondergaat nade primaire productie (landbouw) vallenonder het vakgebied van de levens-middelentechnologie die aldus een brugfunctie vervult tussen de landbouwkunde en de voedings- en dieetkunde.

Tijdens deze masteropleiding krijg de student inzicht in de verwerking van biologische grondstoffen totlevensmiddelen. Zo bestudeert zij/hij de principes van uiteenlopende(bio)chemische, microbiologische enfysische omvormingsprocessen van

grondstoffen en intermediairen in delevensmiddelenproductie. Daarnaastleert de student over de factoren diede kwaliteit, functionaliteit, bewaring en veiligheid van voedingsmiddelenbepalen en leert deze inzichten bovendienvertalen in concrete processen.

Master of Tropical NaturalResources Management

Dit is een Engelstalig programmagericht op de vorming van mensen in het identificeren en beheren vanplantendiversiteit in de tropen zodat de rijke biodiversiteit niet verloren gaat en meer gebruikt zou worden. De student verwerft hierbij kennis in biologische productiesystemen in de tropen en krijgt inzicht in de verschillende omgevingsfactoren die interageren met de ecosystemen.

In het kader van biodiversiteit leert de student hoe tropische planten met een belangrijke waarde voor demensheid gecollecteerd en bewaardworden en ook hoe die plantenver-zamelingen kunnen gebruikt wordenvoor duurzame ontwikkeling. De studentwordt geïnformeerd over de economischewaarde en de internationale wetgevingvan deze planten.

In het kader van landbouweconomie en landbouwbeleid, kom de studentmeer te weten over het hoe en waaromvan beslissingen betreffende het beheervan de natuurlijke bronnen in de tropen.Daardoor ben je in staat om beslissingente nemen en je kennis te vertalen in projecten en beheersplannen, zodat je kan bijdragen aan een duurzaambeleid met verbetering van de voedsel-veiligheid en vermindering van dearmoede.

Master of Earth Observation

(interfacultair programma:bio-ingenieurswetenschappen,wetenschappen, toegepastewetenschappen)

In dit masterprogramma wordt de studentondergedompeld in de wereld van hetverwerven en verwerken van gegevensover het aardoppervlak en de fenomenen/processen eromheen. De opleiding steltde student in staat vragen te beant-woorden zoals: Hoe ver reiken de over-stromingen of bosbranden en welkeschade hebben ze veroorzaakt? Wijkthet groeiproces van een wijngaard afvan het vooropgestelde optimale?Welke graanoogsten verwacht kunnenworden? Waar wordt bodemerosie een probleem voor landbouwers enomwonenden? Wanneer is gebruik vanmeststoffen of pesticiden af te radenomwille van acuut gevaar voor pollutievan het oppervlaktewater? Hoe snelgroeien stedelijke agglomeraties en hoe gezond zijn de parkbomen?Hiervoor krijgt de student een sterke thematische bagage mee en verwerftzij/hij tegelijk uitgebreide kennis en vaardigheden in moderne, technischedisciplines zoals aardobservatie, beeld-verwerking, geomatica en ruimtelijke

databanken. Als K.U.Leuven studentbestaat de mogelijkheid om te studerenaan de universiteit van Purdue in de USA.

Master in de milieutechnologieen de milieuwetenschappen(interfacultair programma: bio-ingenieurswetenschappen,toegepaste wetenschappen,wetenschappen)

De zorg voor het milieu is niet meerweg te denken uit onze maatschappij.Bedrijven en burgers worden gecon-fronteerd met een groeiend aantal

maatregelen om het milieu te beschermenen met een stijgende economische kostvan de milieuzorg. Milieudeskundigenspelen een grote rol in deze activiteiten.Milieutechnologen ontwerpen nieuwetechnieken voor waterzuivering,bodemsanering en afvalverwerking.Milieuwetenschappers onderzoekenhoe groot de impact is van de mens op het milieu en ondersteunen het milieubeleid van de overheid.

In de master in de milieutechnologie en de milieuwetenschappen wordt de student opgeleid voor het begrijpenvan de gevolgen van milieuverontreinigingen in de technieken voor het voorko-men of saneren van verontreiniging.Deze master is multidisciplinair omdathet een kennis vereist van de chemische,fysische, biologische processen die de risico’s en sanering van veront-reinigingen bepalen. De belangrijkstemilieucompartimenten bodem, wateren lucht komen in de opleiding aan bod.De student krijgt praktische ervaringin milieumetingen met chemische, fysische en biologische technieken en leert de beginselen van milieubeleiden –wetgeving.

De nieuwe masteropleidingen starten


5

Master in de nanotechnologieen de nanowetenschappen(interfacultair programma: bio-ingenieurswetenschappen,toegepaste wetenschappen,wetenschappen)

De manier waarop moleculen en atomensamenhangen op nanometerschaalbepaalt belangrijke materiaaleigen-schappen zoals elektrische, optischeen mechanische eigenschappen.Natuurlijk is het al lang bekend dat de natuur deze samenhang zeer goedtot stand brengt bij het vervaardigen

van gesofisticeerde moleculaire systemendie het leven op aarde mogelijk maken.Nanowetenschappen en nanotechnologiezijn de wetenschappen die de menselijkecontrole over die processen op nano-schaal tot doel hebben. Het master-programma leert de basis van fysica,biologie en chemie op nanoschaal, metcursussen over technologie en toegepastewetenschappen. De wetenschappersen ingenieurs, die dit programma volgen,zullen moeten zorgen voor de nieuweproducten in de snel groeiende economievan de nanowetenschappen.

Master of Bioinformatics(interfacultair programma: bio-ingenieurswetenschap-pen, toegepaste weten-schappen, wetenschappen,geneeskunde)

Moleculair biologische experimentengenereren een uitgebreide en complexedatastroom. Om zoveel mogelijk infor-matie uit deze data te halen, is eenkrachtige analysemethode nodig. Deze opleiding komt hieraan tegemoetmet een stevige basis toegepaste wiskunde (bijvoorbeeld statistiek ensysteemmodellering) en informatica.Anderzijds moet de student ook wetenwat zij/hij analyseert en mag zij/hij

de context van het experiment niet uithet oog verliezen. Daarom bestudeertde student ook een stevige portiegenetica, moleculaire biologie en bio-technologie. Uniek aan de opleidingbio-informatica is dat ze dit biologischinzicht koppelt aan de mogelijkhedenvan de informatietechnologie en deanalysetechnieken uit de toegepastewiskunde en de statistiek.

Master of Food Technology

Dit Engelstalig programma is een inter-universitaire samenwerking tussen de

Universiteit Gent en de K.U.Leuven enbeoogt een multi-disciplinaire en pro-fessionele opleiding in de verschillendedomeinen van de voedingstechnologie.De student verwerkt ook de nodigekennis, technische en management-vaardigheden om problemen in verbandmet voedselveiligheid op te lossen. Het programma richt zich vooral opstudenten uit ontwikkelingslanden waar voedselveiligheid nu en in de toekomst een hoofdbekommernisen een belangrijke uitdaging blijft.

Master of Water Resources Engineering

De Master in Water ResourcesEngineering beoogt specialisten op te leiden in het beheer van water. Dit Engelstalig programma is een interuniversitaire samenwerking tussen de Vrije Universiteit Brussel en de K.U.Leuven en richt zich vooralop studenten uit ontwikkelingslanden

met een bouwkundig ingenieurs- ofbio-ingenieursachtergrond.De opleiding behandelt het behoud en duurzaam gebruik van onze opper-vlakte- en grondwaterbronnen. Om de levenskwaliteit van toekomstigegeneraties op peil te houden dienen we over voldoende water van goedekwaliteit te beschikken voor voedsel-productie, drinkwater, natuur- enmilieubehoud, hydro-electriciteit enindustriële activiteiten. Aandacht wordt ook besteed aan de ecologischaspecten van waterbeheer.

Master of Molecular Biology

Dit is een Engelstalig interuniversitairprogramma tussen de UniversiteitBrussel en de K.U.Leuven voor jongewetenschappers vooral uit ontwikke-lingslanden, die betrokken zijn in het onderwijs en/of onderzoek van de humane geneeskunde, dierlijke of plantaardige productie. De studentverwerft een theoretische en praktischeopleiding in de moleculaire biologie, via colleges, practica, zelfstudie, schriftelijke en mondelinge rapportering.De afgestudeerden zullen er voor kunnenzorgen dat de mogelijkheden die demoleculaire biologie en biotechnologiebieden, hun toepassingen vinden in hun land.

Marleen Suckers

Dit overzicht geeft een eerste beeld van de mogelijkheden. Meer info kanu lezen op www.biw.kuleuven.be/toekomstigestudenten/brochures.aspxof in de brochures die u op aanvraag kan bekomen bij de Dienst ExterneRelaties, Kasteelpark Arenberg 37- bus 2300, 3001Heverlee. Tel 016 32 16 29

De nieuwe masteropleidingen starten


6

De preses coördineert de algemene werking van de kring, zit de presidiumvergaderingen voor en vertegenwoordigt de kringbij de faculteit en de andere Leuvense kringen. Matthieu DeBlock werd verkozen tot nieuwe preses van LBK 2007-2008.

De vice-preses vervangt niet alleen de preses bij diens afwezigheid, maar organiseert ook de sociale activiteiten van de kring, coördineert de verschillende werkgroepen en vult de agenda in. Frederik Vermoortele is de nieuwe vice-preses van LBK 2007-2008.

De cursusdienstverantwoordelijke staat in voor het uitgevenvan cursussen in samenwerking met de proffen van onzefaculteit en het gemeenschappelijk aankopen van boeken. Dit alles om de leden van de kring efficiënt te voorzien van het nodige leermateriaal aan een gunstig tarief. MarjoleinSebille neemt deze functie dit jaar voor haar rekening.

De penningmeester houdt een oogje in het zeil op financieelvlak. Hij noteert de inkomsten en uitgaven, brengt verslag uit van de financiële toestand op presidiumvergaderingen

en regelt de financiële kwesties van de kring. Jasper Calcoenzal dit jaar deze functie invullen.

De secretaris brengt verslag uit van de presidiumvergaderingen,onderhoudt het contact met de ereleden en is eind- en hoofd-redacteur van twee ledenbladen. ‘De Humus’ is een wekelijksinformatieblad op A4-formaat dat op maandagmorgen in 1 000exemplaren uitgedeeld wordt in de lessen en in de pauzeruimte.‘De Floreat’ is een tweemaandelijks tijdschrift in A5-formaatmet artikels over voorbije en toekomstige activiteiten en algemeneinformatie. Yann de Mey is de nieuwe secretaris van LBK2007-2008.

LBK organiseert diverse activiteiten gaande van een galabal,een studentenrevue, een klassiek concert met musici uit eigenhuis (concerto rurale), sportactiviteiten, filmavonden, onthaalvan eerstejaarsstudenten en Bloedserieus (een bloedinzamel-actie in samenwerking met andere studentenkringen, die tweemaal per academiejaar plaatsvindt in Leuven met meer dan 4 000 deelnemers).

LBK organiseert ook samen met de faculteit de jobbeurs waar bedrijven en overheidsinstellingen de mogelijkheid krijgenom zich voor te stellen en kennis te maken met de laatste-jaarsstudenten. Ter gelegenheid van die jobbeurs geeft LBKeen CV-boek uit met curricula van onze laatstejaarsstudenten(zowel digitale als papieren versie). LBK biedt bedrijven ook de mogelijkheid om hun bedrijf aan onze studenten voor tekomen stellen op een bedrijfspresentatie.

De Landbouwkring beschikt over een fakbar ‘De Gnorgl’ en ‘De pauzeruimte’, waar diverse babbelmomenten wordengeorganiseerd en studenten en personeel gezellig broodjeskunnen eten. De Pauzeruimte, ook wel ‘de bar’ genoemd, is dit jaar van locatie veranderd en in samenwerking met defaculteit helemaal ingericht naar de wensen van de studenten.

Meer informatie over LBK, haar activiteiten en haar leden kan u steeds vinden op de site: www.landbouwkring.be

Yann de Mey

De Landbouwkring vzw of kortwegLBK is de faculteitskring van de studenten bio-ingenieur en ismet 1 200 leden één van de groot-ste kringen van de K.U.Leuven. Het doel van LBK is om de studentente begeleiden in hun studies en huneen goede sociale basis te geven.Dit alles wordt gerealiseerd dooreen groep van 30 presidiumledenen een groot aantal enthousiastevrijwilligers. De kern van de kringbestaat uit het fakhuis. Dit boerekotgelegen in Heverlee herbergt de 5 hoofdverantwoordelijken van de kring, nl. de preses, vice-preses,curcusdienstverantwoordelijke, penningmeester en secretaris.

De Landbouwkring 2007-2008

stelt zich voor…

Van boven naar beneden:Jasper, Matthieu,Yann, Frederik en Marjolein


8

Guido is een eerste bachelorstudentdie als veertiger met gezin de studiesaanvangt. Gezeten in een rolstoel levertdat wat beperkingen op maar hij isenorm gemotiveerd.

Daphné en haar hond Eiko zijn ver-trouwde figuren aan onze faculteit. Ze hebben er beiden reeds 4 jaar studieopzitten. Er zullen weinig honden zijndie al zoveel lessen, practica, oefeningenen examens hebben gevolgd. Daphnézit in een rolstoel en kan de hulp vanhaar trouwe metgezel Eiko niet missen.Valerie studeerde in 2005 af als bio-inge-nieur in de cel- en genbiotechnologie. Als rolstoelgebruikster heeft ze zichnooit laten afschrikken door de studies.Zij zit in het derde jaar van haar docto-raatsopleiding.

Vincent is al enkele jaren geen studentmeer. Hij is in 2002 afgestudeerd enwas één van onze eerste studenten ineen rolstoel. Deze zomer is hij gehuwd.Hij vertelt hoe hij ondanks zijn functie-beperking toch als volwaardig bio-inge-nieur kan fungeren in de maatschappij.We laten ze hier zelf aan het woord.

De comeback van Guido

Wanneer je met het verdict van eenongeneeslijke degeneratieve neuromus-culaire aandoening wordt geconfron-teerd, is het essentieel om regelmatig jelevenspatroon te herschikken en via hetnastreven van nieuwe realistische objec-tieven een bevredigende levensactiviteitmet voldoende sociaal contact te ont-plooien. Voor mij betekende dit het vervangen van internationaal getinteberoepsbezigheden (informaticaprojecten)en sportieve confrontaties (tennis, bad-minton) door een meer huishoudelijkgeoriënteerd levenspatroon, waarin meertijd wordt besteed aan degustatieveexploratie (wijn en gastronomie) en studie.

De schoolbankencomeback werd ingezetmet Spaanse les, aangevuld met eenaantal biochemisch onderbouwde wijn-cursussen. Tijdens de zomervakantie van 2006 ging ik op zoek naar een meerdiepgaand vervolg hierop. De voor dehand liggende keuze "oenologie" wordtechter nog niet in België gedoceerd,maar de meer algemene richting bio-ingenieur bood een waardig alternatief. Ik heb aanvankelijk nog wat geaarzeldmaar gestimuleerd door mijn Amerikaansevriend Steve, die ook op latere leeftijd de studieboeken weer opnam, heb ik

besloten om de universitaire uitdagingaan te gaan. Alhoewel de verplaatsingennaar de Gentse universiteit korter zijn,heb ik -op basis van de positieve ervaringen tijdens mijn vorige passage(1982-1987, Sportkot)- gekozen vooreen nieuw Leuvens avontuur.

Eind augustus stuurde ik een e-mail naarde K.U.Leuven waarin ik mijn studie-voornemens kenbaar maakte. Het moet blijkbaar een tijdje geduurd hebben alvorens het verzoek bij de juiste persoonterecht is gekomen maar tijdens de loop van de eerste schoolweek werd ik gecontacteerd door de Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen (Els Moyson).Daarna kwam alles in een stroomver-snelling en met de hulp van Lies Desmet,zorgcoördinator studenten met eenfunctiebeperking, en het monitoraat

HET STUDENTENLEVEN ZOALS HET IS

Studeren met een functiebeperking

8

Het studentenleven kan zwaar zijn het wankele evenwicht tussen vrijheid, plezier, ongebonden zijn en studie-verplichtingen, nachtelijk gezwoeg met verslagen, papers, examens. Het is al niet eenvoudig voor de modale student. Hoe zit het dan voor de studenten met een functiebeperking? Worden zij aan hun lot overgelaten? Moeten zij zich laten afschrikken om de studies bio-ingenieur aan te vatten? Hoe ervaren/ervaarden zij hun studies aan onze faculteit?


9

van de faculteit (Katrien Jacobs) reed ik de week erop al een eerste keer metmijn rolstoel de aula binnen.Tijdens deze les werd een introductiebriefrondgedeeld waarbij medestudenten hun bereidheid konden kenbaar makenom mij te assisteren bij de verplaatsingvan de parking naar de leslokalen enterug. Op basis van een massale positieverespons werd hiervoor een beurtrolopgesteld maar al gauw werd deze formele regeling overbodig. Menig mede-student biedt momenteel op spontanewijze hulp en is op die manier reeds vertrouwd geraakt met de "nuts andbolts" van rolstoelgebruikers. Ook desamenwerking tijdens de praktijklessenverliep probleemloos en ik kijk met plezier terug naar de gemeenschappelijkevoorbereiding van de afgeleverde groeps-taken. Het contact met professoren endocenten verliep heel ontspannen enconstructief. De introductie e-mail, rond-gestuurd in het begin van het academie-jaar, en het feit dat ik steeds binnenkomlangs de lesgeversingang en vooraanplaats neem in de aula, brak al snel het ijs en bood soms de mogelijkheid tot korte, gemoedelijke gesprekken.

Het studentenleven lag voor mij al eenheel tijdje achter de rug en is bovendienbehoorlijk geëvolueerd zodat ik in hetbegin uiteraard een beetje mijn weg heb moeten zoeken. Zo heeft het bij-voorbeeld een tijdje geduurd voor ik overal mijn cursusmateriaal kon beschikken.Momenteel ben ik echter voldoende ver-trouwd met de administratieve gebruikenvan het huis en maak ik volop gebruikvan de faciliteiten van het monitoraat ende cursusdienst. Bovendien betekent de elektronische studieomgeving Toledoeen grote ondersteuning voor studentenmet een functiebeperking die een com-promis moeten sluiten tussen het volgenvan de lessen en zelfstudie. Een normale studieweek ziet er voor mijals volgt uit. Twee à drie dagen per weekvolg ik een aantal lessen in Leuven.Hierbij focus ik vooral op de practica enprobeer ik van ieder vak de didactischesfeer op te snuiven. Thuis studeer ik normaal tussen vier en acht uur per dag(met een gemiddelde van 6 pagina's per uur), afhankelijk van mijn gezond-heidstoestand en mogelijke familiale verplichtingen. Dit kan wat meer zijn

als er een test is gepland of een taakmoet worden afgewerkt.Het was voor mij al een hele tijd geledendat ik nog geconfronteerd werd metwetenschappelijke materie. Vooral voorde vakken wiskunde, scheikunde en fysica was een enorme inhaalbewegingnodig. Gezien de grote hoeveelheid stofheb ik dan ook een keuze moetenmaken voor de eerste examenzittijd enheb ik het wiskundige gedeelte naar de septemberzittijd verschoven. Ik hebtrouwens ondervonden dat ik met hetvoorbereiden en afleggen van 4 examensin 3 weken mijn fysieke limieten bereik.De bijkomende examenfaciliteiten (langereexamentijd, gebruik van een PC, monde-linge bespreking, kiezen van de meestgunstige data) en de assistentie vanombudsvrouw Evi Herelixka hebben ermede toe bijgedragen dat ik praktischalle examens tot een goed einde hebkunnen brengen en mijn doelstelling (2/3 geslaagd) heb overtroffen. Naastwiskunde moet ik tijdens de zomer-maanden enkel nog het eerste deel van scheikunde wat verder uitdiepen.

Wanneer ik even terugkijk stel ik vast dat dit eerste bachelorjaar enorm snel isvoorbijgegaan. Het drukke weekpro-gramma van de aankomende bio-ingeni-eur laat immers maar weinig tijd overvoor nodeloos gepieker en verveling. Er zijn inderdaad momenten geweestwaarop ik mijn fysieke grenzen heb moeten verleggen en mijn vriendenkringmij verdacht van masochistische neigingen. Dit werd echter ruimschootsgecompenseerd door de intellectuele voldoening en de inspirerende socialecontacten die ik in de loop van hetschooljaar heb mogen ervaren. Ik ga erdan ook alles aan doen om de nog res-terende examens met succes af te sluitenen, na een weekje vakantie inde Provencaalse Rhone-vallei,het tweede jaar aan te vatten.

Daphné en Eiko

Hallo, ik ben Daphné en samenmet mijn assistentiehond Eiko ben ik in juni met succesgeslaagd in mijn 2de ingenieurs-jaar bio-ingenieurswetenschap-pen. Samen maakten we al heelwat mee.

Zo was er die keer dat Eiko tijdens hetexamen statistiek iemand verdacht zagbinnenkomen en besloot al blaffende de rest van de aula te waarschuwen. De schuchtere studente was gewoon de weg kwijt naar haar examenlokaal. Ik geef toe dat Eiko soms van zich laathoren tijdens de les – vooral dan al zuchtend indien de les uitloopt, of al snurkend in alle andere gevallen –maar blaffen deed ze maar één keer.

Over examens gesproken: normaal-gezien zijn de meeste les- en examen-lokalen toegankelijk. Indien toch eentjetussen de mazen van het net glipte envoor mij onbereikbaar bleek, was eentelefoontje genoeg om lokalen te wisselen.Om gesukkel te voorkomen, kijk ik danook tijdens de blokperiode alle examen-lokalen na. Het examen biochemie gingvolgens mij door in “200C-aula B” waarik dan ook met de steunende begeleidingvan mijn vriendje – ik was nogal nerveus– ruim op tijd aankwam. Daar bleek echter niemand te zijn. Ik wist echterzeker dat het in “de C” was! De vierdevriendin die ik opbelde en haar gsm nog niet had afgezet, wist me te meldendat het examen doorging in gebouw300C, 5 minuten verderop! Tijdens het jachtige gehaast richting 300C realiseerde ik me plots dat die aula’shelemaal niet toegankelijk waren.Gelukkig was mijn vriendje sterk genoegom me 3 trapjes af, 3 trapjes op, en 4 meter verder nog drie gedraaide trapjesomhoog te dragen en vooraan in een de aula op een stoel te zetten. Gelukkigkan ik met gemak op een gewone stoelzitten. Het examen ging goed ondanksdeze supplementaire stress. De volgendeexamenperiodes keek ik de lokalen toch enkele keren na om zo’n flaters te vermijden.

HET STUDENTENLEVEN ZOALS HET IS Studeren met een functiebeperking


10

Sommige “zogenaamd rolstoeltoe-gankelijke” aula’s blijken toch niet zogeschikt om les te volgen. Dit is zo voor de nieuwste auditorium in het land-bouwinstituut, het Heuts-auditorium. Dit auditorium is voor mij één van deminst aangename om les in te volgen.Alle medestudenten zitten op een tribunedie ik niet kan betreden omwille van éénof meerdere hoge treden. Rond de tribuneis enkel langs de zijkanten voldoendeplaats om een tafel te plaatsen waaraanik les kan volgen. Daar de borden enzeker de schermen van de projectorszich in een inham bevinden, kan ik dezevan beide kanten amper zien, uit welkehoek ik ook probeer. Hierdoor willen ook medestudenten liever niet naast mezitten tijdens die lessen terwijl dit andersnooit een probleem is. Het is jammer datdit enkele jaren geleden bij de bouw vandit auditorium niet beter doordacht werd.Anderzijds werd ik niet vergeten wanneerwe met het hele jaar naar Agribex (de landbouwbeurs in Brussel) gingen. Ik mocht een taxiautootje bestellen voormijn verplaatsingen heen en terug.

Deze zomer start ik met mijn thesison-derzoek. Dit heeft ook al heel wat voetenin de aarde gehad. Enerzijds had ik geenzin in een thesis die enkel een literatuur-studie inhield. Anderzijds moest ik tochwat rekening houden met mijn fysiekebeperkingen en daarmee samenhangendepraktische problemen. Gelukkig zag het labo, waar één thesisonderwerp meenorm aansprak, dit zitten. Eenmaal het onderwerp was toegewezen, moestde praktische kant nog goed wordenonderzocht. Tijdens een heel constructievebijeenkomst met Annemie Elsen (copro-motor), Lies Desmet (zorgcoördinatorstudenten met een functiebeperking) enEls Moyson (werkgroep GaAF) werd eengedetailleerd werkplan voor mijn thesisuitgewerkt. Er werd zelfs een vacatureuitgeschreven voor een vrijwillige hulp bijhet oogsten van mijn potplanten, daar ditvier opeenvolgende dagen duurt. Bij ditoogsten heb ik veel hulp nodig, die eenvrijwilliger –zelfs niet gespecialiseerd in de materie- me kan bieden. Ook detoegankelijkheid van het labo werd overlopen, vergaderingen en seminarieszouden op een toegankelijke locatieplaatsvinden en zelfs het probleem vaneen aangepaste labojas werd bekeken.En dat alles met onder de tafel een rustigslapende Eiko.

Eiko is sinds kort op pensioen omwillevan haar leeftijd – ze wordt 11 jaar -,haar afnemende fysiek en vooral haarsnel dalende werklust. Nu mag ze alleskalm aan doen aan mijn papa’s zijde enstaat haar opvolger Valéas te trippelenom de deur van het labo voor me teopenen!

Valerie: doctoranda met eenfunctiebeperking maar metzoveel andere mogelijkheden

Studeren aan de K.U.Leuven, FaculteitBio-ingenieurswetenschappen: het is een zeer boeiende en spannende reis, en voor sommige mensen misschien net iets meer een zoektocht dan vooranderen. Zo zit ik bij voorbeeld in eenelektrische rolstoel omwille van een spierziekte. Toegegeven, voor ik aan mijn studies begon, heb ik er wel even bij stilgestaan of dit wel mogelijk was in mijn situatie. Het werd me zelfs uitbepaalde hoeken ten zeerste afgeradenomdat het fysiek te zwaar zou zijn. Maar wie niet waagt niet wint! En van-daag ben ik zeer tevreden dat ik toch de stap gezet heb om deze studies aan te vangen.

Als ik me probeer te herinneren metwelke obstakels ik geconfronteerd werdtijdens mijn studies bio-ingenieur in decel- en genbiotechnologie, moet ik tocheven ver gaan zoeken. De meeste les-lokalen en practicazalen waren toegan-kelijk, en indien dit niet zo was, kon ikgewoon even een bezoekje brengen aanof een telefoontje plegen met het facultairsecretariaat. Tegen de volgende les washet probleem opgelost. Voor de examen-lokalen moest ik steeds wel even opvoorhand verwittigen. De boodschap hieris eigenlijk: alert zijn, een beetje vooruitdenken en alles goed regelen! Voor de practica kon ik steeds rekenen op de hulp van de begeleider en van mede-studenten. Zo werkte ik vaak samen meteen medestudent indien de opdrachtenvoor mezelf fysiek te zwaar werden. Je moet natuurlijk steeds compromissensluiten. De excursies waren niet altijd toegankelijk voor mij, zodat ik hiervooreen alternatieve opdracht kreeg.

Nadat ik afgestudeerd was, heb ik erzelfs voor gekozen om nog een stapjeverder te gaan en te starten aan eendoctoraat in de Bio-ingenieursweten-

schappen. Na mijn thesis, die toch welzwaar is geweest -maar hierin blijk ikgeen uitzondering te zijn- had ik er weleven mijn twijfels over. Een hele dag inhet labo werken is een pak zwaarder dan af en toe een practicum meedoen.In het begin heb ik dan ook moeilijkemomenten meegemaakt. Als net afge-studeerde student was het niet enkelwennen aan een fulltime job (gedaan met uitslapen en uitgaan), maar ook aan de zware fysieke inspanningen.Gelukkig kon ik ook hier rekenen op de zeer welkome hulp van mijn collega’sof indien er experimenten moesten uitgevoerd worden waar ik sowieso hulpbij nodig had. Af en toe zijn er natuurlijknog wel problemen: onderzoek kan somszeer frustrerend zijn en de buitenlandsecongresbezoekjes moet ik –jammergenoeg- aan me laten voorbij gaan. Maar dat neemt niet weg dat ik het nogsteeds graag doe en dat ik mezelf onge-looflijk goed kan amuseren op het labo.

Al bij al is het dus een fantastische ervaring om aan je eigen onderzoek tekunnen werken in een leuke omgeving(zowel in het labo als de prachtige natuurvan het park!) en ik ben dan ook zeer blijdat ik deze kans gekregen heb en dat ikze aangenomen heb. Aan elke toekom-stige student met een functiebeperkingkan ik enkel maar zeggen: probeer hetgewoon en doe je best. Als je een beetjevooruit plant en met de juiste mensengaat praten, is een studie of zelfs eendoctoraat bij de bio-ingenieurs zekermogelijk.

Vincent en het leven na Leuven

Eind september 1997. Ik herinner me het nog goed, als rolstoelstudent was



11

het immers niet zo eenvoudig om op kot te gaan. De eerste dagen waren voormij dan ook een ongeplande, avontuurlijkeen zeker een stresserende periode. Nietalleen voor mij maar hoogstwaarschijnlijkook voor mijn ouders. Ik woonde op kotin de Cité (bij Alma 3), dicht bij de campusArenberg. Ik werd er begeleid in de praktische “moeilijkheden” door mede-studenten (allerhande richtingen) onderhet principe van omkadering. Gezien het belang van participatie en contactmet de medestudenten in de eigen richting, kwam er tijdens de eerste lesiemand van de Werkgroep Studentenmet een Handicap van de K.U. Leuvenlangs om de studenten warm te makenom mij voor en na de les te komenophalen van en naar mijn kot. Er kwamplanwerk bij te pas maar een gestructu-reerd schema was heel snel opgesteld.De volgende jaren deed ik de organisatiezelf en dit was nooit een probleem. Ik ben deze medestudenten dan ookuiterst dankbaar voor deze helpendehand. Met velen van hen heb ik nog contact. Met enkelen heb ik een hechtevriendschap opgebouwd.

Eigenlijk begon het een paar maandeneerder. Tijdens mijn laatste jaar in hetmiddelbaar waren er de infodagen teLeuven waar ik de infodag van bio-inge-nieur bezocht. Waarom ik eigenlijk voorbio-ingenieurswetenschappen heb gekozen? Eerst was ik van plan omgeneeskunde te studeren en had ik vooralhet onderzoek naar menselijke erfelijkheidvoor ogen. Na een gesprek met prof.Fryns (Centrum Menselijke Erfelijkheid)was het me duideljk dat de opleiding tot bio-ingenieur in de cel- en genbio-technologie de ideale opleiding was.

Iedereen weet dat een bio-ingenieurnaast de vele theoretische hoorcollegesook veel practica heeft. En de practicum-zalen waren niet allemaal even goed uitgerust voor een rolstoelstudent. Zo was het labo chemie in de eerstekandidatuur in gebouw G een moeilijk te nemen obstakel. De labotafels warenideaal om rechtstaand de proeven uit tevoeren maar in een rolstoel… Na overlegmet de praktijkverantwoordelijke kon ikdeze proeven samen uitvoeren met een medestudent. Ik herinner mij ook de dagexcursie van het vak Geologie. Ik werd van die excursie vrijgesteld maarkreeg een vervangende opdracht: eendoorsnede van de Ardennen en haarbodemlagen tekenen en inkleuren. Dit heeft me veel werk gekost. Na 9 jaarheb ik dat werk van een assistent teruggekregen en blijkbaar werd nooitgeverifieerd of dit in orde was of niet.Vaak werden er practica georganiseerdin groep of per twee. Dat stelde nooitproblemen. Bij de practica organischechemie en analytische chemie die in hetLandbouwinstituut plaatsvonden, werdspeciaal een verlaagde labotafel gemaaktzodat ik de proeven zelf kon uitvoeren.Zelfs bepaalde benodigde glazen recipiënten waren reeds klaargezet, al was het maar dat ik ze niet zou breken.Deze aanpassing apprecieerde ik erg. De practica voor microbiologie en voorandere vakken waren ook zelf uit te voeren,mits kleine praktische aanpassingen.

De verplichte excursie bodemkunde inde bossen was een ware nachtmerrie.Op gewone paadjes is dit met de rolwagengoed te doen, maar op hellingen en heuveltjes was dit minder. Op een slijkerigparcours kon ik moeilijk met de rolstoeldoor. De professor deed wel moeite ommij te betrekken in de excursie maarvooral praktisch was het moeilijk.Achteraf had ik er geen goed gevoel aanovergehouden. Later op het examen was er een vraag over dat gedeelte van de excursie dat ik net niet had kunnen meevolgen.

Niet alleen de practica gaven soms problemen, maar ook de locatie vansommige theoretische vakken. Iederezomervakantie had ik contact met de faculteit om samen te bekijken of er bepaalde aula’s of leslokalen niet toegankelijk waren en om een wijzigingte kunnen uitvoeren. Meestal stelde dit

geen probleem met uitzondering van hetRega Instituut in de Minderbroederstraatwaarbij ik eerst een 5-tal treden moestoverwinnen. De professoren wenstenimmers niet van locatie te veranderenwant dan zouden ze te veel tijd verliezen:jammer!

De toegankelijkheid van het hoofdge-bouw van de faculteit was goed, zekerook met de bouw van de nieuwe vleugelwaarin naast de lift ook aangepaste sanitaire voorzieningen werden voorzien.Voor mijn thesis heb ik onderzoek uitgevoerd bij het Centrum MenselijkeErfelijkheid (Prof. Matthijs, FaculteitGeneeskunde). Ook hier hadden ze een verlaagde labotafel gemaakt en kon ik altijd rekenen op de hulp van de andere medewerkers.

Ik kan alleen maar concluderen dat er -ook al was het soms moeilijk - altijd welnaar een logische en praktische oplos-sing werd gezocht. Ik dank dan ook de mensen die zich hebben ingezet omdeze moeilijke barrières te overwinnen.

Ik ben reeds 5 jaar afgestudeerd als bio-ingenieur in de cel- en genbiotechnologie en ben momenteel werkzaam als diensthoofd ManagementOffice bij Directoraat-generaalBasisgezondheidszorg en Crisisbeheerbij de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van deVoedselketen en Leefmilieu te Brussel-Zuid. Ik pendel per trein en met de trein is het … avontuurlijk reizen.

Epiloog

Deze getuigenissen spreken voor zich. Studeren doe je niet alleen. Wees bewust van andermans beperkingen en mits wat creativiteit worden deze beperkingen omgezet in tal van mogelijkheden, een ware verrijkingvoor de studie- en werkomgeving.Studenten met functiebeperkingen, voel je uitgedaagd om ook deze stap tedurven zetten. Je staat of zit niet alleen!

Els Moyson m.m.v. Guido De Mets,Daphné Van Den Broucke,

Valerie De Groote, Vincent MahieuWerkgroep GaAF (Gezinsvriendelijk –

anders – Allochtoon –Functiebeperkingen)



12

Decaan Pol Coppin en Dr.Ir. Emile Frison

Bioversity International is een internationaal onderzoeksinstituutdat als opdracht heeft het behoud en het gebruik van de genetischediversiteit te verbeteren ten behoeve van het welzijn van de huidige en de toekomstige wereldbevolking, voornamelijk in de arme en hongerlijdende ontwikkelingslanden. Hiervoor werktBioversity International samen met een ploeg van meer dan 300 personen in meer dan 20 landen, en met partners uit alle sectoren van de maatschappij op lokaal, nationaal, regionaal en internationaal niveau. De Belgische ontwikkelings-samenwerking levert hierbij een belangrijke financiële bijdrage.

Bioversity International streeft naar het behoud en het gebruikvan de genetische bronnen van planten, dieren, vissen, bomen,bestuivers, bodems en zelfs pathogenen (en hun natuurlijke vijanden) en dit op drie niveaus van biodiversiteit: ecosystemen,soorten en genetisch. Bioversity International heeft een specialeverantwoordelijkheid voor bananen, kokosnoot en cacao. Zo herbergt het Laboratorium voor Tropische Plantenteelt o.l.v.

prof. Rony Swennen de grootste in vitro collectie van bananenter wereld (zie Nieuwsbrief juli 2006).

De traditionele landbouw in de ontwikkelingslanden heeft alsbelangrijkste inputs land en arbeid en een grote diversiteit aangewassen. Het klassieke model van overgang van traditionelekleinschalige landbouw naar moderne landbouw met marktge-wassen om meer inkomsten te genereren, heeft diverse nadeligegevolgen. De monoculturen van veredelde variëteiten met focusop enkele gewassen brengen grotere risico’s voor de arme boerenmee evenals een verarming van de nutriënten in de voeding.Arme boeren hebben meestal niet genoeg geld om beroep tekunnen doen op externe inputs, zoals chemische meststoffen enpesticiden, die deze gewassen nodig hebben. Met het geld datde arme boeren verdienen aan marktgewassen kopen ze goed-koop energie-rijk (vnl zetmeel en vetten) maar nutriënt-arm voedsel.Dergelijk arm en niet gevarieerd dieet leidt tot een gebrek aanmicronutriënten bij ten minste 2 miljard mensen en treft vooralvrouwen en kinderen. Ook worden meer Westerse ziekten vastgesteld als type2 diabetes, obesitas, hartziekten en kanker.

Een andere aanpak is daarom volgens Bioversity Internationalvereist nl. de ontwikkeling van diverse productie- en verwerkings-systemen, vooral in marginale gebieden waar de grootste armoedebestaat. Ook moet men gebruik maken van de traditionele kennisen de lokale diversiteit om te komen tot hanteerbare praktijkendie economisch efficiënt, ecologisch en sociaal aanvaardbaar zijn voor de huidige en toekomstige generaties.

Deze aanpak kan door relevant onderzoek en onderwijs aan de K.U.Leuven ondersteund worden. Dat onderzoek moetgericht worden op voedselkwaliteit, voedselveiligheid en na-oogsttechnologie.De opleidingen Master of Food Technology en Master of Tropical Natural Resources Management moeten voorzien in een polyvalente opleiding en kennis en technologieoverdragen. Deze opleidingen moeten echter ook de studentenvormen in participerend onderzoek met aandacht voor een multidisciplinaire aanpak en met begrip voor de socio-cultureleaspecten en de lokale behoeften.

Emile Frison

Op 6 juli jongstleden promoveerde de jongste lichting bio-ingenieurs. De gelegenheidstoespraak werd verzorgd doorDr.Ir. Emile Frison, Directeur Generaal vanBioversity International en alumnus van UCL.

Biodiversiteit en een evenwichtige voeding:

welke rol voor de universiteit?


Wanneer wij in het bezit zijn van uw CV, wordt u opgenomen in ons bestand. Hierdoor houden wij u in de toekomstautomatisch en permanent op de hoogte van alle vacatures die voor u interessant kunnen zijn. Bijgevolg werken wijals een soort jobdienst voor u (en dit tot het einde van uw loopbaan!).

Indien u een vacature ontvangt die voor u minder interessant is, vragen wij u de vacature te verspreiden naar personenin uw kennissenkring. Ingenieurs helpen ingenieurs.

Als u ons op de hoogte houdt van uw professionele ervaring en uw interesses (functie, sector), dan kunnen wij u dejuiste vacatures toesturen. Uiteraard garanderen wij u discretie bij de behandeling van uw gegevens. De vermeldepersoonlijke gegevens zijn onderworpen aan de modaliteiten van de wet van 8/12/1992 tot bescherming van depersoonlijke levenssfeer.

Wij hopen u zo snel mogelijk op de hoogte te kunnen brengen van onze vacatures.

Ingenieurs helpen ingenieurs

INSEL - INGENIEURSSELECTIESDé specialist door en voor ingenieurs

Wij spreken uw taalMogen wij ons even aan u voorstellen? Wij zijn een gespecialiseerdwervings- en selectiebureau voor ingenieurs.

Bij INSEL zijn de meesten onder ons zelf ingenieurs. Wij praten met elkaarals collega's.

Wij vervullen steeds een dubbele opdracht: voor onze klanten de juisteingenieur vinden, voor de kandidaten de juiste job.

Wij gaan ook een stap verder dan andere selectiebureaus: wij willen de“ingenieur” helpen om zich beter te profileren op de arbeidsmarkt om zo, ookvia andere kanalen, de job te vinden die hem het beste past. Wij gevenadvies over bijv.: de opmaak van de CV, de houding of de uitspraken tijdenshet gesprek, welk type van ingenieur u bent en welke functies die het bestepassen bij uw profiel, enz... Dit allemaal gebaseerd op onze ervaring.

Wij doen voor afgestudeerde ingenieurs ook oriëntatiegesprekken, zodat udé job kiest die het beste bij u past.

Wij mailen de vacatures, keer op keer, én in functie van uw ervaringen en/ofinteresses! Dit is uiteraard kosteloos.

[email protected] - www.insel.bepart of Expectra Group


Prof. Jan Feyen, die we als geestelijke vader van het Geo-Instituut mogen beschouwen, vertelde aan de journalisten van science@leuven dat het idee van het Geo-Instituutgegroeid is uit diverse bezorgdheden.

In 1990 werd het destijds genoemde Instituut voor Land-enWaterbeheer gehuisvest in een 100 jaar oud gebouw in de Vital Decosterstraat. In 1996 bleek dit gebouw volledigafgeleefd en te klein om de verschillende diensten in samen te brengen. Een nieuwbouw zou, indien goed geconcipieerd,tegelijkertijd kunnen dienen als huisvesting voor de dienstenmet aanverwante disciplines.

Begin jaren ‘90 was hij ook reeds van mening dat departementenbinnen de grens van de faculteit Bio-ingenieurswetenschappen

niet zouden opgewassen zijn tegen de uitdagingen van de21ste eeuw. Om voldoende impact en efficiëntie te hebben,was het logischer dat de potentiële departementen van defaculteit zouden samensmelten met aanverwante departementenvan de faculteiten Wetenschappen en ToegepasteWetenschappen. In 1996 bleek er een zekere consensus tezijn dat een interfacultair departement Aardwetenschappenzeker zinvol zou kunnen zijn en de K.U.Leuven op termijn een sterker draagvlak in deze discipline zou bezorgen metmeer concurrentieel vermogen ten aanzien van gelijkaardigedepartementen in Vlaanderen en daarbuiten.

Het is onder het groepsvoorzitterschap van toenmalig vice-rector prof. Guido Langouche dat de realisatie van het Geo-Instituut concreet werd. Overtuigd van het potentieelvan een gezamenlijke behuizing van de geo-groepen zette hij zich volledig achter het project. Een werkgroep,bestaande uit prof. Martin Hermy (faculteit Bio-ingenieurs-wetenschappen), prof. Noël Vandenberghe (FaculteitWetenschappen) en mevr. Martine Stoffyn (studie- en beleidscel vastgoed), voerde een functionele analyse uit ter voorbereiding van het ontwerp van het te realiseren Geo-Instituut.

Het nieuwe Geo-Instituut past in de filosofie van het ruimtelijkstructuurplan Leuven om de deelcampus Arenberg III intensieverte bebouwen, in plaats van nieuwe gebieden aan te snijden.

De bouw van het Geo-Instituut is gestart in januari 2004. Het ganse project omvat 8 800 m2 nieuwbouw en 1 500 m2

vernieuwbouw. Het is ingeplant tussen gebouw F en gebouwC en draagt de letter E. Het is verbonden met gebouw C door een overbrugging, die dienst doet als tentoonstellings-ruimte. Het gebouw herbergt tien leslokalen, twintig labs enwerkruimten, kantoren, vergaderzalen en sociale en logistiekeinfrastructuur.

EVEN VOORSTELLEN…

Het Geo-InstituutEr is een tijd geweest dat de architectuur van de universiteit wel zeer rationeel was. Denk maar aan de betonnenArenberg III-campus. Maar de laatste jaren wordt er meer nadruk gelegd op de vormgeving.De universiteit bouwde de voorbije jaren opvallend veel architecturaal frapperende gebouwen: de bibliotheek exacte wetenschappen in Heverlee, de vernieuwde campus sociale wetenschappen in de Parkstraat en de laatste uitbreidingen op Gasthuisberg. En op de Arenberg III-campus werd het Geo-Instituut gebouwd.

14


15

De faculteit Bio-ingenieurswetenschappen wenst voortdurendgoed onderwijs, goed onderzoek, zowel fundamenteel als toegepast, en een goede dienstverlening te leveren. Hierbijstaat centraal dat ze ingenieurs vormt die (1) een bredewetenschappelijke opleiding genoten, (2) maatschappelijkgevormd zijn en in staat tot levenslang leren, (3) inzetbaar zijn in brede domeinen van functies en sectoren en (4) in staatzijn tot kritische reflectie over het domein van de toegepastebiologische wetenschappen en de toepassing ervan met haar economische, ethische en maatschappelijke gevolgen.Daartoe is het nodig dat de faculteit continu in voeling blijftmet de maatschappelijke noden en verwachtingen zodat haar opleidingen en onderzoek relevant blijven.

Ieder individueel staflid van de faculteit stemt zijn werk voort-durend af op vragen en prikkels vanuit de overheid, deK.U.Leuven, vanuit instituten en bedrijven. De laatste visitatiesuggereerde om deze afstemming een meer gestructureerden permanent kader te bieden zodat de faculteit over transpa-rante en objectieve criteria beschikt waarop de opleiding vanstudenten, de gepaste reacties op maatschappelijke vragen,het bekomen van onderzoeksprojecten, de valorisatie vanonderzoeksresultaten, de creatie van spin-offs, het organiserenvan stageplaatsen, het bekomen van sponsorgelden e.a. kunnen worden afgestemd. Daartoe nam de decaan het initiatief om een facultaire senaatop te richten die werd samengesteld uit een tiental seniormanagers uit het bedrijfsleven, de dienstensector en de overheid.De meesten daarvan genoten zelf een opleiding tot bio-ingenieurte Leuven, hoewel er ook een burgerlijk ingenieur en ookenkele alumni van de UGent lid zijn. Deze senaat zal vanuitde ervaring van haar leden optreden als reflectiekamer voor

de faculteit zowel wat betreft onderwijs, onderzoek, als maat-schappelijke aandachtspunten. Het reglement dat het statuutvan deze senaat regelt, zal worden voorgelegd aan de facul-teitsraad. Het voorziet dat de samenstelling van de senaat om de twee jaar opnieuw wordt bekeken en aangepast en dat de voorzitter van de senaat deel uitmaakt van de vergade-ringen van het faculteitsbestuur en de faculteitsraad, zodat ereen structurele garantie is dat de adviezen van dit klankbordduidelijk gehoord worden en kunnen vertaald worden in oplei-dingen met een zo actueel mogelijke nationale en internationaleuitstraling. Het is ons voornemen om de belangrijkste thema’sdie door de senaat worden besproken in dit tijdschrift tebehandelen.

De facultaire senaat 2007-2008 is als volgt samengesteld:- Dr. ir. Gil Beyen (Tigenics)- Prof. Dr. ir. Pol Coppin (decaan FBIW)- Dr. ir. Roger De Keersmaecker (Imec)- Prof. Dr. ir. Noël Devisch, (Boerenbond)- Dr. ir. Luc Gellens, (Umicore)- Prof. Em. Dr. ir. Vic Goedseels (Inrichtende overheid

K.U.Leuven) (vice-voorzitter)- ir. Yves Servotte (Remy Industries)- Dr. ir. Erik Tambuyzer (Genzyme)- Dr. ir. Alex Valcke (Janssen Preservation and

Material Protection)- Dhr. Jos Van Pelt (administratief directeur FBIW) (secretaris)- Dr. ir. Staf Van Reet (Johnson & Johnson) (voorzitter)- Dr. ir. Paul Vantomme (FAO)- ir. Luc Vriens (Waterleau)

Jos Van Pelt

Oprichting facultaire senaat

Het algemene concept van het gebouw bestaat uit een‘onderbouw’ met daarbovenop drie kantoorgebouwen, in de wandelgangen gekend als de ‘torens’. De ‘onderbouw’ (gelijkvloers, tussenverdieping en eerste verdieping) bevat de gemeenschappelijke diensten, zoals het secretariaat, de ICT-pool, de leslokalen, de didactische en de technischeruimten en de laboratoria. De drie ‘torens’ (telkens twee verdiepingen) bevatten de burelen van het academisch personeel.

Toren 1 (zuidelijke toren – Campuskant) huisvest de afdelingGeologie, het Centrum voor Geo- & Bio-archeologie en de onderzoekseenheden Prehistorie en TerrestrischeEcosystemen & Milieuveranderingen van de afdeling Fysische & Regionale Geografie.

Toren 2 (middelste toren) huisvest de afdelingen Bodem- &Waterbeheer en Bos, Natuur & Landschap van het departementLandbeheer en –economie behorende tot de faculteit Bio-ingenieurswetenschappen alsook de SADL (SpatialApllications Division Leuven).

Toren 3 (noordelijke toren – kant Kapeldreef) huisvest de afdelingen Fysische & Regionale Geografie en Sociale & Economische Geografie, Steunpunt Toerisme en de onderzoeksgroep Geomatica van M3-BioReS.

Nu het Geo-Instituut er staat en de diverse onderzoeksgroepener zijn ingetrokken, wordt er vol nieuwsgierigheid uitgekekennaar wat de toekomst zal brengen.

Marleen Suckers


16

Ongeveer een jaar geleden werd het Klimaatpark Arenberg in de schoot van onze faculteit opgericht. Dit initiatief had als doel de industrie, het beleid en

de samenleving te ondersteunen bij hun implementatie vanhet klimaatbeleid. Ter herinnering: het is een operationeel kennisplatform dat via expertkennis en toegepast weten-schappelijk onderzoek antwoorden aanreikt voor complexevraagstukken in verband met energie-efficiëntie, broeikas-gasreductie en aanpassing aan de globale veranderingen.

In de eerste maanden van zijn bestaan heeft het Klimaatpark vooral aan zijn naambekendheid gewerkt. Via de Campuskrant, de Nieuwsbrief, de Boerenbondleerstoel, de VRT en de regionaleen nationale dagbladen werd het initiatief kenbaar gemaakt. In de voorbije maanden was het iets stiller, maar er werd sterk aande inhoud gewerkt. Het mooie resultaat is een eerste project inopdracht van de Vlaamse Overheid met als doel de mogelijkhedenvoor klimaatadapatie in de Vlaamse landbouw na te gaan.Hoofdpromotor is Prof. Erik Mathijs van het departementLandbeheer en –economie, ondersteund door Dr. Anne Gobin van SADL (Spatial Applications Division K.U.Leuven) en een tientalprofessoren van onze faculteit. Dergelijk project waar zoveelonderzoeksgroepen op interdisciplinaire basis aan zullen samen-werken is een uniek experiment, dat de samenhang tussen het werk van de diverse onderzoeksgroepen zal versterken.

Verder verhoogt het Klimaatpark zijn herkenbaarheid dank zij een prachtig logo (zie hierboven), ontworpen door MaartenHertog, onderzoeker aan de Afdeling MeBioS. De rode bol verwijst enerzijds naar de zon uit het logo van de United NationsFramework Convention on Climate Change (UNFCCC) die aande basis van het Kyotoprotocol lag en anderzijds naar de rijzendezon van de Japanse vlag (waar het Kyotoprotocol werd opgesteld).Het landschap eronder verwijst naar de basiselementen van onsleefmilieu: bodem en vegetatie, lucht en water. Als laureaat vande logowedstrijd van het Klimaatpark voor de AAP/BAP geledingvan de faculteit ontving Maarten Hertog een prijs uit de handenvan de decaan (zie foto).

Binnenkort zal de webpagina ook in het Engels beschikbaar zijn.

Ten slotte doen we nog een warme oproep naar alumni met wattijd en een vlotte pen. Samen met Clem Verheyden, bestuurslidvan de V.B.I. (de Vereniging van Bio-Ingenieurs van K.U.Leuven),starten we een redactiecomité dat korte, toegankelijke “facts andfigures” rapporten over klimaatgerelateerde thema’s voor beleiden industrie zal voorbereiden.

Bart Muys, woordvoerder

Nieuws van het Klimaatpark Arenberg

(foto Maarten)v.l.n.r. Bart Muys,Pol Coppin,Maarten Hertog

Contact: [email protected]


17

Dit nieuwe complex werd aangebouwd aan de reeds bestaandeserre I en bestaat uit twee afdelingen van 64 m_ en één volle-grondsafdeling van 128 m2. De twee kleinere afdelingen zijnzogenoemde G2-zones. Dit betekent dat ze voldoen aan de door de milieuwetgeving opgelegde eisen wat betreftafscherming, wateropvang en signalisatie voor proeven mettransgene en/of door fytopathogenen besmette planten.Terzelfdertijd werd ook een stuk van de al bestaande serre Iomgebouwd tot G2-zone. Naast de regeneratieproeven vanhet International Transit Centre, worden er proeven gedaanrond interacties tussen banaan, mycorrhizen en plantparasitairenematoden. Ook worden er transgenen opgekweekt voorstaalname. De vollegrondsafdeling die een verhoogd dak heeft(6m goothoogte), wordt vooral gebruikt om grote bananen-planten te kweken tot bloei en oogst. Daarnaast worden erook cocoyam en zoete bataat verbouwd voor practica. Verder wordt er naoogstonderzoek op de vruchten uitgevoerden moleculair en fytopathologisch onderzoek van bladstalen.

Het klimaat dat in de serres wordt aangehouden is, zoals de naamreeds doet vermoeden, tropisch. Dit houdt in dat de dagtem-peratuur op een bewolkte, regenachtige dag op 26°C gehoudenwordt en dat deze mag oplopen tot vooraan in de dertig gradenbij meer zonlicht. ’s Nachts volstaat 20°C. Daar de bananen-planten relatief hoge temperaturen vragen, is het economischverantwoord om de serre uit te rusten met gevels van dubbelglas waardoor het warmteverlies beperkt wordt.

De relatieve vochtigheid moet schommelen tussen 75% en80%. Om de vochtigheid in stand te houden wordt er gebruikgemaakt van een bevochtiginginstallatie. Hierbij wordt wateronder hoge druk (125 bar) verneveld en met behulp van groteventilatoren in de serre geblazen. Deze installatie bewijst vooral haar nut wanneer er nog niet voldoende biomassa inde serre aanwezig is. Van zodra de planten groot genoeg zijn,kunnen zij door transpiratie zelf instaan voor de vochtproductie.

Het is dan vooral de kunst om de instellingen van de serre zoaan te passen dat er zo weinig mogelijk vocht ontsnapt via de ramen.

In zijn natuurlijke habitat (de humiede en subhumiede tropen)krijgt de banaan het hele jaar rond ongeveer twaalf uur zon tezien. Om dit na te bootsen wordt er in de lente, de herfst ende winter assimilatiebelichting gegeven. Het gaat hier om speciale tuinbouwlampen van 300W met een spectrum datmeer PAR-licht (Fotosynthese Actieve Radiatie) bevat. Dit isgrosso modo het spectrum van het voor de mens zichtbaarlicht. Er hangt 1 lamp per 4 m2 waardoor er ongeveer 75 W/m3 assimilatiebelichting wordt gegeven. Als bemesting krijgen de bananen een voeding die ook haar nutheeft bewezen bij tomaat. Voorlopig lijken de planten daar goedop te reageren maar er zijn zeker nog aanpassingen nodig

Zoals in elke nieuwe serre kregen we ook hier af te rekenenmet een aantal kinderziektes. Deze zaten echter vooral in deconstructie en veel minder in de kweek, die wonderwel mee-valt. Andere problemen die steeds weer zullen opduiken zijnziekten en plagen. Het belangrijkste probleem op dat gebiedis spint of spintmijt. Voorlopig wordt deze nog bestreden metchemische middelen, maar er wordt volop gekeken naar bijkomende preventieve maatregelen (beregeningsinstallatie:spint houdt niet van vochtige bladeren) of biologische bestrijders(roofspintmijt). Ondanks deze kleine problemen mogen weechter zeggen dat de ingebruikname van de nieuwe tropischeserre zeer vlot en quasi probleemloos is verlopen.

Poi Verwilt, bedrijfsleider facultaire serres

Tijdens de Dag van de Bio-ingenieur op 10 november zal ook het nieuwe tropischegedeelte van de facultaire serres aan het publiekgetoond worden. Er is een speciaal programmavan 14h tot 15h30 en daarnaast kunnen de tropische serres doorlopend bezocht worden van 14h tot 17h.

EVEN VOORSTELLEN …

De tropische serres


18

B.Ir.-Dag: 10 november 2007! Dag van de Leuvense Bio-IngenieurOp 10 NOVEMBER 2007 vindt onze eerste Dag van de Leuvense Bio-Ingenieur, oftewel B.IR.-DAG, plaats! Deze dag heeft als voornaamste doel iedereen die op één of andere manier met onze faculteit verbonden is, met name alumni, professoren, emeriti, assistenten, studenten, personeel van de faculteit en hun gezinnen samen te brengen en (opnieuw)met elkaar te laten kennismaken. We willen dit doen door een programma aan te bieden met voor elk wat wils, van sportieve geocaching tot wetenschap aan de toog. In de nagelnieuwe bar en tijdens receptie en diner wordt volop ruimte gecreëerd voor een gezellige babbel.

DAGPLANNING13u30 Onthaal aan de vernieuwde Alma III en afhalen van het B.Ir.-Dag-deelnemerspakket

13u30 Start kinderprogramma (van 3 tot 12 jaar) met geëngageerde begeleiders aan Alma III (tot 18u)

14u Start activiteitennamiddag met o.a.- Geocaching: een wandelzoektocht van ca. 1u30 met GPS om het Kasteelpark Arenberg te (her)ontdekken via

het Klimaatpark Arenberg© (14u-17u, start om de 5 minuten)- Opening van de Tropische Serres met lezingen over het wereldbefaamd bananenonderzoek aan onze faculteit (14u-15u30)- Open Tropische Serres (14u-17u, doorlopend)- Open labo’s in het Landbouwinstituut (14u-17u, doorlopend)- Spin-offs @ Work: kennismaking met spin-offs gelieerd aan de faculteit (15u30-17u)- Arenberg Café: wetenschappelijk debatten over voeding, milieu en landbouw in de sfeer van een gezellig café (14u-17u)- Tooghangen in de nieuwe pauzeruimte, bijgenaamd ‘de bar’

17u Receptie aangeboden door de Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen en de Vereniging van Bio-Ingenieurs K.U.Leuven(V.B.I.) met o.a. B.Ir.-Bier

19u Diner in Alma III met randanimatie en ruimte voor een gezellige babbel

INSCHRIJVINGDe kostprijs van het namiddagprogramma bedraagt 5€ pp (inclusief kinderopvang, enkele drankbonnetjes, gebruik van materialen, T-shirt). Voor het diner betaalt u 17€ pp (8€ voor een kindermenu). Bijkomende drankbonnetjes kan u aankopen.Inschrijven doet u vóór 22 oktober, bij voorkeur op www.birdag.be. Indien u niet over internet beschikt, kan u inschrijven met het inschrijvingsformulier in dit nummer. Uw inschrijving is pas definitief als we uw overschrijving ontvangen hebben. Uw deelnemerspakket ontvangt u op de dag zelf aan het onthaal bij Alma III.

PARKEERGELEGENHEID EN OPENBAAR VERVOERU kan uw wagen parkeren op de parking van Alma III of Campus Celestijnenlaan 200. Kiest u voor het openbaar vervoer: bushalte Campus Heverlee bevindt zich op 200m van Alma III.

MEER INFORMATIEMeer gedetailleerde informatie kan u bekomen door te surfen naar onze website www.birdag.be of te mailen [email protected]. U kan ook bellen naar Dienst Externe Relaties van de faculteit op het telefoonnummer 016 32 16 29.Tijdens het diner kunnen we er voor zorgen dat de alumni van promotiejaren (met hun gezinnen) bij elkaar zitten. Graag een seintje als u dit wilt.

ORGANISATIEDe B.Ir.-Dag is een gezamelijk initiatief van de Faculteit Bio-Ingenieurswetenschappen, de assistentengeleding van de faculteit, VALKUIL,de Landbouwkring (LBK) en de Vereniging van Bio-Ingenieurs K.U.Leuven (V.B.I.) en beoogt een betere herkenbaarheid van en sterkeresamenwerking tussen de verschillende geledingen en verenigingen die de Bio-Ingenieur als grootst gemene deler hebben.

SPONSORINGDe B.Ir.-Dag wordt mee mogelijk gemaakt door de financiële steun van Tessenderlo Chemie, Puratos Groep, Analis, AVEVE en Eurosense

De organiserende ploeg en alle verenigingen hopen u te ontmoeten op 10 november!!!


19

Inschrijvingsformulier B.Ir.-Dag

Naam (hoofdletters): Voornaam:

Promotiejaar (indien van toepassing):

Adres:

E-mail: Tel.:

Ik/mijn gezin schrijf(t) in voor: �� De hele dag met ______ personen*

�� Het namiddagprogramma met ______ personen*

T-shirt: ___ XL ___ L ___ M ___ S ___ XS

�� Het avondprogramma met ______ personen (Kinderen onder de 3 jaar dienen niet te worden opgegeven)

Ik/mijn gezin neem(t) daarbij deel aan:�� Namiddagprogramma: �� Geocaching (duur: ong. 1h30min) met start om (kies):

�� 14u �� 14u05 �� 14u10 �� 14u15

�� 14u20 �� 14u25 �� 14u30 �� 14u35

�� 14u40 �� 14u45 �� 14u50 �� 14u55

�� 15u �� 15u05 �� 15u10 �� 15u15

�� 15u20 �� 15u25 �� 15u30 �� 15u35

Met ______ personen

In de mate van het mogelijke zal bij de toekenning van een startuur rekening gehoudenworden met uw keuze. Bevestiging van uw startuur krijgt met de reguliere post.

�� Lezing + opening Tropische serres (14u tot 15u30) met ______ personen

�� Bezoek Tropische serres (doorlopend) met ______ personen

�� Spin-offs @ Work (15u30 tot 17u na de Tropische serres) met ______ personen

�� Open Labo’s (Doorlopend) in het Landbouwinstituut met ______ personen

�� Arenberg Café (Doorlopend) in Alma III met ______ personen

�� Kinderanimatie met ______ kinderen (van 3 – 12 jaar)

�� Receptie in Alma III met ______ personen

�� B.Ir.-Dag Diner met ______ personen waarvan ______ vegetarische menu’s en ______ kindermenu’s

TE STUREN NAAR:

Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen, Dienst Externe RelatiesKasteelpark Arenberg 37 bus 2300, 3001 HeverleeOf per fax op het nr. 016 32 19 99

U schrijft het verschuldigde bedrag over op rekeningnummer 330-0813601-19 met vermelding van uw naam, aantal personen en ‘B.Ir.-dag 2007’. Uw inschrijving is pas definitief als uw overschrijving geregistreerd is.


TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT BIO …en overstappen naar een echt tijdschrift. Vandaag presenteren we...

Documents

Transcript of TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT BIO …en overstappen naar een echt tijdschrift. Vandaag presenteren we...